SPSS od samego początku

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SPSS od samego początku"

Transkrypt

1 Karol Karasiewicz SPSS od samego początku Baza danych 1

2 Plan prezentacji Praca z bazą danych... 3 Wygląd bazy danych... 3 Tworzenie nowej bazy danych... 4 Wprowadzanie danych... 8 Wprowadzanie danych w SPSS... 8 Importowanie danych z innych programów Jak SYNTAX może ułatwić pracę na tym etapie?

3 Praca z bazą danych Baza danych w SPSS jest podstawowym plikiem, na którym SPSS pracuje i wykonuje wszystkie analizy. Najogólniej rzecz biorąc baza danych jest zbiorem zmiennych i obserwacji wypełnionych informacjami w postaci numerycznej lub tekstowej. Obserwacja w SPSS to jeden wiersz w zbiorze danych. Obserwacją statystyczną jest jedna badana jednostka. W psychologii najczęściej badanymi jednostkami są ludzie (osoby), jednakże nie zawsze tak jest. Np. w badaniu dotyczącym jakości życia małżeństw badaną jednostką są małżeństwa (a więc dwie osoby) i dla każdego małżeństwa (dwóch osób) powinniśmy zapewnić jeden wiersz danych. Analogicznie w badaniu kultury organizacyjnej na rynku firm komputerowych badanymi jednostkami są firmy tak więc jeden wiersz zapewniony będzie dla jednej organizacji. Zmienna w SPSS to jakaś własność (cecha) badanej jednostki. Nie jest tym samym, czym jest zmienna w rozumieniu metodologii, czy szerzej psychologii. SPSS określenia zmienna używa raczej do wskaźnika danej zmiennej. W SPSS zmienna jest reprezentowana przez jedną kolumnę danych. SPSS (jak zresztą wszystkie programy administrujące bazami danych) wymusza formatowanie zmiennej. Tzn. wszystkie informacje w zmiennej muszą posiadać taki sam format. Dlatego najlepiej, gdy zmienna zawiera najmniejszą możliwą porcję informacji Np. jeśli mamy informacje o imieniu i nazwisku badanej osoby, to lepiej jest stworzyć dwie zmienne IMIĘ i NAZWISKO niż jedną zawierającą obie te informacje. Wygląd bazy danych Po uruchomieniu SPSS wygląda nieco, jak Excel lub inny arkusz kalkulacyjny. W dolnym lewym rogu okna znajdują się dwie zakładki DANE i ZMIENNE. Aby SPSS wyglądał jak na poniższej rycinie, należy wybrać zakładkę DANE. Ryc. 1 W takim widoku bazy danych możemy wprowadzać i oglądać dane w bazie. Aby już wprowadzone dane zmieniać (np. przeliczać itd.) nie jest konieczne przechodzenie do widoku danych, w ogóle nie jest konieczne, aby baza danych była widoczna dokładnie zobaczyć to będzie można później. Jednakże aby utworzyć nową bazę danych, albo zmienić strukturę już istniejących danych (logikę zmiennych) należy przejść do zakładki ZMIENNE. 3

4 Ryc. 2 W widoku tym nieco zmienia się logika działania SPSS. Teraz naszym obiektem zainteresowań są ZMIENNE, a więc również zmienne są w wierszach ponieważ są niejako obserwacjami, badanymi jednostkami. Naszym celem jest ustalić pewne własności (cechy) tych badanych zmiennych dlatego cechy zmiennych są kolumnami (a więc niejako zmiennymi). Z początku może się to wydawać trudne i pokręcone jednakże po chwili jest w zasadzie naturalne. Tworzenie nowej bazy danych SPSS nie jest najwygodniejszym programem do wprowadzania danych. Jest szereg programów znacznie to ułatwiających (np. Excel, czy inne arkusze kalkulacyjne) łącznie z formularzami internetowymi. Jednakże czasem utworzenie i wprowadzenie danych bezpośrednio do SPSS jest konieczne. Aby to zrobić, należy zacząć od przygotowania zbioru danych w widoku ZMIENNE (patrz Ryc. 2 s. 4). Poszczególne kolumny w SPSS w widoku ZMIENNE są standardowo stałe NAZWA, TYP, SZEROKOŚĆ, DZIESIĘTNE, ETYKIETA, WARTOŚCI, BRAKI DANYCH, KOLUMNY, WYRÓWNANIE, POZIOM. NAZWA jest nazwą zmiennej, która jest przeznaczona dla komputera, SPSS zawsze rozpoznawać będzie zmienną według jej nazwy. Jest szereg zasad tworzenia nazw zmiennych SPSS, pośród których najważniejsze to: Używaj jedynie liter (najlepiej alfabetu łacińskiego, bez polskich ogonków) i cyfr, Jeśli używasz cyfr do nazywania zmiennych cyfra nie może być pierwszym znakiem nazwy, Nigdy nie używaj znaków przypominających arytmetyczne np. +, -,! itd. ani SPACJI. TYP określa format danych, w którym zapisana jest informacja w zmiennej. W psychologii w zasadzie korzystamy z trzech typów danych NUMERYCZNY, TEKSTOWY i DATY. De facto wszystkie inne typy danych są jedynie wariacjami na temat typu numerycznego, innymi sposobami przedstawienia liczb. TYP NUMERYCZNY używamy najczęściej, zawsze gdy chcemy wpisać jakiś wynik liczbowy, ale również przy wpisywaniu odpowiedzi z pytań zamkniętych (z predefiniowaną pulą odpowiedzi np. płeć, stan cywilny itd.) Ryc. 3 4

5 W polach Szerokość i Miejsca dziesiętne można zdefiniować największą liczbę cyfr możliwą do wpisania (Szerokość) oraz liczbę miejsc dziesiętnych wyświetlanych na ekranie (Miejsca dziesiętne). Jeśli chcemy, aby SPSS wyświetlał jedynie liczby całkowite w pole Miejsca dziesiętne wpiszmy cyfrę 0, jeśli ma zaokrąglać liczby do drugiego miejsca po przecinku cyfrę 2 i td. Ważne jest, że w ten sposób definiujemy jedynie sposób wyświetlania liczb, a nie ich przetwarzania lub samą wartość. Jeśli np. wpiszemy liczbę 123,123 i ustawimy 0 miejsc dziesiętnych, SPSS będzie wyświetlał liczbę 123, ale pamiętał będzie o wartości po przecinku i do analiz będzie używał liczby niezaokrąglonej 123,123. TYP TEKSTOWY używamy w zasadzie jedynie do pytań otwartych, gdzie nie jesteśmy w stanie przewidzieć wartości zmiennej, odpowiedzi badanej osoby. Zmienne w formacie tekstowym mogą zawierać dowolny ciąg znaków liter, cyfr, znaków przestankowych, arytmetycznych itd. Jednak zmienne tekstowe nie mogą być przeliczane jedynie można policzyć, ile razy w próbie wystąpił dany ciąg znaków. Ryc. 4 W polu Znaki możemy zdefiniować maksymalną długość wpisywanego tekstu. Jeśli (jak w przykładzie) wymusimy maksymalnie 8 znaków, wówczas SPSS nie pozwoli nam wpisać całego słowa Konstantynopolitańczykowianeczka lecz przyjmie jedynie pierwszych 8 jego znaków. Jeśli jednak zdefiniujemy zbyt szeroki zakres np znaków dla zmiennej, która tego nie wymaga, wówczas plik będzie miał zbędnie duży rozmiar (w megabajtach), a to znacznie spowalnia proces jego przetwarzania i analizowania. Stąd też polecany jest bardzo mocno rozsądek w tej mierze (jak i w innych również). TYP DATA I CZAS używamy do określenia zmiennej, w której przechowujemy informacje o dacie i czasie, np. data urodzenia, data badania, czas reakcji na bodziec, godzina rozpoczęcia zadania, itd. Data jest w zasadzie również wariacją na temat formatu liczbowego (numerycznego) dzięki czemu pozwala na dokonywanie przeliczeń np. można obliczyć różnicę między datą i godziną rozpoczęcia wykonywania zadania i datą/godziną jego zakończenia obliczając w ten sposób czas pracy w latach, godzinach i minutach, sekundach. Ryc. 5 Po zdefiniowaniu zmiennej, jako DATA i CZAS możemy wybrać jeden z szergu predefiniowanych formatów daty i czasu. Jeśli nie znajdziemy formatu, który by nam odpowiadał, kierując się wskazówkami możemy zdefiniować własny format daty i czasu wybierając opcję Niestandardowy. ETYKIETA jest miejscem, w którym możemy wpisać nazwę zmiennej, jaką chcemy wyświetlać w tabelach i na wykresach. O ile SPSS rozpoznaje zmienne po ich nazwie (i w związku z tym ma pewne ograniczenia co do nazw zmiennych), to etykiety zmiennej są jedynie dla użytkownika (człowieka) i jego wygody. A więc prawie nie ma żadnych ograniczeń. Możliwe jest stosowanie wszystkich znaków i ich kombinacji, ważne by zmieścić się w 250 znakach długości etykiety. Choć z praktycznego punktu widzenia najlepiej jest stosować bardzo zwięzłe etykiety. 5

6 WARTOŚCI jest miejscem, w którym możemy zażądać od SPSS, aby za określone wartości liczbowe na wykresach i w tabelach podstawiał dowolne etykiety. Stosujemy to najczęściej w odniesieniu do pytań typu zamkniętego, gdzie mamy predefiniowaną pulę odpowiedzi i za każdą z nich zamiast wprowadzać cały tekst wpisujemy pewną liczbę np. PŁEĆ, gdzie za Kobieta wpisujemy 1, a za Mężczyzna wpisujemy 0. Ryc. 6 Aby zdefiniować etykiety dla konkretnych wartości liczbowych należy wpisać cyfrę w pole Wartość i jej nazwę w pole Etykieta, a następnie kliknąć przycisk Dodaj. Np. aby wskazać, że wartość 0 oznacza mężczyznę należy wpisać 0 w pole Wartość i Mężćzyzna w pole Etykieta koniecznie należy wówczas kliknąć przycisk DODAJ. Ryc. 7 Zawsze można już wpisana etykietę usunąć klikając na nią (jak w lewej części powyższej ryciny - Ryc. 7, s. 6) lub (uprzednio zmieniając bądź to liczbę w polu Wartość bądź nazwę w polu Etykieta zmienić (jak po prawej stronie tej ryciny). BRAKI DANYCH to miejsce, w którym możemy wskazać, które wartości zmiennej SPSS ma traktować, jak brak danych. Np. możemy zażądać, żeby SPSS nie liczył żadnych odpowiedzi typu Nie wiem, które w danej zmiennej zakodowane są jako liczba -9 oraz wszystkich odpowiedzi Odmawiam odpowiedzi, które zakodowane są jako liczba 999. Taka sytuacja (kiedy konkretne i często rozrzucone wartości są brakami) jest przedstawiona po prawej części poniższej ryciny (Ryc. 8 s. 7). Jeśli jednak chcemy, że wartości (również wartości niecałkowite typu 12,12 w pewnym zakresie były traktowane, jako brak, to lepiej jest postępować, jak na poniższej rycinie w jej lewej części. Tutaj w pola Dolna granica i Górna granica powinniśmy wpisać wartości krańców przedziału, który ma być traktowany, jako braki danych. Jeśli w polu Dolna granica wpiszemy LO lub w polu Górna granica wpiszemy HI, SPSS odpowiednio uzna to, jako - i +. Pamiętajmy jednak, aby nie wpisać LO i HI jednocześnie wówczas dowolna wartość wpisana do zmiennej będzie traktowana, jako brak danych. 6

7 Ryc. 8 POZIOM to ostatnia z istotnych kolumn w tym widoku. Pozwala określić, na jakiej skali mierzona jest dana zmienna, czyli ile informacji zawiera. Jest to bardzo przydatne narzędzie i bardzo ułatwia późniejszą pracę czyniąc ją wygodniejszą. Poziom ILOŚCIOWY to zmienne ilorazowe i interwałowe oraz (w psychologii nie znam) absolutne. Poziom Porządkowy jest przeznaczony dla zmiennych porządkowych, a Nominalny dla zmiennych jakościowych (nominalnych). Ryc. 9 7

8 Wprowadzanie danych SPSS funkcjonuje zarówno, jako program do analizy danych, jak i program do ich gromadzenia (administrator baz danych). O ile w kwestii analizowania danych pod kątem istniejących zależności itd. SPSS spisuje się świetnie, jako administrator baz danych już tak wygodny nie jest. Stąd też bardzo często dane wprowadzamy nie do SPSS wprost, ale poprzez inne programy np. Excel lub z plików tekstowych typu ASCI lub CSV. Wprowadzanie danych do SPSS przećwiczymy za pomocą prostego (i niezbyt mądrego) przykładu zawierającego odpowiedzi 5 osób na następujące pytania: 1. Twoja płeć: A) Kobieta B) Mężczyzna C) Odmowa odpowiedzi 2. Rok urodzenia: r Odmowa odpowiedzi 3. Gdzie spędziłeś(aś) ostatnie wakacje? (Możesz wskazać więcej niż 1 odpowiedź) A) We własnym miejscu zamieszkania B) W kraju C) Za granicą, w Europie D) Za granicą, poza Europą 4. Jakie miasto w Polsce Twoim zdaniem powinien zobaczyć każdy zagraniczny turysta? (Wpisz) 5. Podaj dokładną datę urodzin Twojej matki: B) Nie znam rrrr/mm/dd Zanim zabierzemy się za wprowadzanie danych musimy przemyśleć sprawę przygotowania odpowiedniej bazy danych. Chodzi o to, aby w bazie tej znalazły się odpowiednie zmienne, aby miały odpowiednie nazwy, etykiety, aby były odpowiedniego typu i poziomu pomiaru i ponadto, aby miały odpowiednio zdefiniowane wartości i wartości braków danych (jeśli jest konieczne). Pierwszą zmienną w bazie danych zawsze powinna być zmienna identyfikująca obserwację, np. o nazwie ID. Najwygodniej, gdy zmienna ta jest kolejną liczbą całkowitą zaczynając od 1. Jest to bardzo istotna zmienna, która pozwala np. na łączenie wielu baz danych (SPSS mając ten sam numer badanej obserwacji potrafi ją zidentyfikować w różnych bazach danych), albo pozwala wrócić do informacji o badanej jednostce np. do ankiety respondenta itd. Kolejne zmienne, to kolejne odpowiedzi respondenta na kolejne pytania kwestionariusza lub kolejne zaznaczenia obserwatora w formularzu obserwacji itd. Bardzo istotne jest, aby pamiętać, że przy pytaniach wielokrotnego wyboru (jak w pytaniu 3 niniejszego przykładu), gdzie respondent może wprowadzić więcej niż jedną odpowiedź przygotować tyle kolumn (zmiennych w SPSS), ile mamy opcji odpowiedzi (tu akurat 4) i dla każdej opcji zaznaczać odpowiedź respondenta. Tak więc dla wprowadzania danych z tego kwestionariusza należałoby przygotować następujące zmienne: ID, zmienna typu NUMERYCZNY, o szerokości co najmniej 3 i 0 miejscach dziesiętnych, bez zdefiniowanych wartości i bez braków danych, poziom pomiaru: PORZĄDKOWY lub NOMINALNY. Można dla niej zdefiniować ładną etykietę (dla czystości języka polskiego) np. Nr identyfikacyjny respondenta. Proszę zwrócić uwagę, że zdefiniowanie tej zmiennej ogranicza się jedynie do wpisania w pole NAZWA słowa ID, w pole etykieta odpowiedniej etykiety oraz wybrania z listy wartości NOMINALNY dla kolumny POZIOM. Ryc. 10 8

9 PLEC zawierającą informację o płci, typu NUMERYCZNY, o szerokości 1 i 0 miejscach dziesiętnych, na poziomie NOMINALNYM, ze zdefiniowanymi wartościami 0 Mężczyzna i 1 Kobieta oraz -9 Odmowa odpowiedzi. Wartość -9 ma być również traktowana, jako brak danych. Niektórzy badacze definiują płeć, jako zmienną ciągłą (ilościową) definiującą Poziom kobiecości i pisząc 0 Mężczyzna mają namyśli zeową kobiecość, a 1 100% kobiecości. Więc teoretycznie poziom ilościowy wydaje się być również dopuszczalny. Ryc. 11 URODZENIE zmienna o typie NUMERYCZNY, szerokości 4 i 0 miejscach dziesiętnych, etykiecie Rok urodzenia respondenta i wartości -9 zdefiniowanej, jako brak danych (można również zażądać etykietowania wartości -9 jako Odmowa odpowiedzi ). Zmienna ta ma charakter ilościowy. Ryc. 12 WAKACJE1 i tutaj jest pytanie wielokrotnego wyboru, a więc konieczne jest zdefiniowanie tylu zmiennych, ile mamy opcji odpowiedzi (tutaj 4 na każdą z odpowiedzi można udzielić odzielnej, niezależnej odpowiedzi). A więc niech zmienna nazywa się np. WAKACJE1, niech będzie zmienną numeryczną o szerokości 1 i 0 miejscach dziesiętnych, niech ma etykietę Wakacje spędzone we własnym miejscu zamieszkania i niech wartość 1 będzie oznaczała TAK a 0 Nie wybrano. Nie musimy definiować braków danych można jedynie zaznaczyć lub nie zaznaczyć danej opcji. I niech zmienna ta będzie miała charakter nominalny (choć można sądzić, że pewnie wyraża ona jedynie pewne kontinuum od 0% czasu spędzonego we własnym miejscu zamieszkania do 100% czasu w wakacje. Ryc. 13 Analogicznie WAKACJE2 dla opcji B) W kraju, WAKACJE3 dla opcji C) Za granicą w Europie i WAKACJE4 dla opcji D) Za granicą, poza Europą. 9

10 MIASTO - I wreszcie ostatnia kwestia, jakie miasto w Polsce powinien zobaczyć zagraniczny turysta. Zmienna powinna być w typie TEKSTOWY, ponieważ pytanie jest otwarte, o długości 25 znaków (można sądzić, że miasto raczej nie ma dłuższej nazwy), powinna mieć etykietę Miasto, które powinien zobaczyć każdy zagraniczny turysta. I tyle zwróćmy uwagę, że automatycznie dla zmiennych tekstowych ustawiony zostanie poziom NOMINALNY. Ryc. 14 Wprowadzanie danych w SPSS Aby wprowadzić dane do SPSS wystarczy przejść do zakładki DANE w edytorze danych SPSS. Wówczas każdy wiersz będzie zawierał informację o jednej obserwacji statystycznej, a każda kolumna o zmiennej. I wprowadzanie danych polega jedynie na wprowadzaniu odpowiednich liczb i liter w odpowiednie kolumny. Dodatkowo można sobie ułatwić wprowadzanie danych poprzez skorzystanie z opcji Etykiety wartości w menu WIDOK. 10

11 Gdy opcja ta jest zaznaczona, można nieco łatwiej wpisywać dane do zmiennych ze zdefiniowanymi etykietami wartości za pomocą kliknięć myszą. Np. w zmiennej PŁEĆ zdefiniowaliśmy uprzednio trzy wartości -9 dla opcji Odmowa odpowiedzi, 1 dla Kobieta i 0 dla Mężczyzna. Teraz przy zaznaczonej opcji Etykiety wartości nie musimy wpisywać danej cyfry (choć nadal oczywiście możemy), ale wystarczy ją wyklinać za pomocą myszy i rozwijalnej listy. Importowanie danych z innych programów Importowanie danych do SPSS z Excela Excel jest dość wygodnym programem do wprowadzania danych lub ich wstępnej obróbki np. ma formularze do wprowadzania danych, ma też narzędzia do kontroli poprawności wprowadzania danych itd. Excel ma również jedną niezaprzeczalną zaletę w stosunku do SPSS jest zainstalowany na niemal każdym komputerze i nawet, gdy nie jest to program firmy Microsoft, to darmowe wersje typu OpenOffice lub GogleDocs naprawdę niewiele się od płatnego programu różnią. Stąd też warto umieć sprowadzić dane z Excela do SPSS. Po otworzeniu SPSS należy wybrać polecenie PLIK --> OTWÓRZ --> DANE, jak na poniższej rycinie. W otwartym oknie należy koniecznie wybrać Typ pliku -> Excel (*.xls) i odnaleźć plik na własnym komputerze. 11

12 Ryc. 15 Po odnalezieniu pliku w komputerze i próbie otwarcia go SPSS spyta, jaki zbiór danych i jaki ich zakres należy do SPSS zaimportować. Ryc. 16 Oczywiście, jeśli plik danych jest w innym formacie, należy znaleźć inny typ pliku. W dalszej części zobaczymy, jak zaimportować plik z formatu tekstowego typu ASCI. Tymczasem po wybraniu pliku SPSS pyta o wybór zakresu danych do zaimportowania. Ryc

13 Jeśli dane zawierają nazwy zmiennych (jak to doradzam w poradniku dotyczącym wprowadzania danych), to należy zaznaczyć to żądanie w kreatorze. Następnie również należy wybrać akrusz w polu Arkusz i (ewentualnie) zakres w polu Zakres. Gdy nic nie wpiszemy do tego pola zostanie zaimportowany pełen zakres, wszystkie wpisane dane, a dokładniej wszystkie użyte komórki. Po zaimportowaniu danych (kliknięciu przycisku )K) należy sprawdzić, czy generalnie zostały zaimportowane właściwe dane i czy jest ich tyle, ile oczekiwano czy jest tyle samo wierszy, czy jest tyle samo zmiennych. Generalnie należy przejrzeć i dokonać wizualnej inspekcji zaimportowanych danych. Importowanie danych z pliku tekstowego typu ASCI Dość rzadko sami wprowadzamy dane do pliku tekstowego. Często jednak, gdy korzystamy z różnych programów komputerowych (zwłaszcza formularzy internetowych), taki typ danych jest dostępny. Stąd też warto przeanalizować, jak dane te mogą być zaimportowane do SPSS. Aby zaimportować dane do SPSS z pliku tekstowego należy najpierw przyjrzeć się jego strukturze i odpowiedzieć sobie na kilka podstawowych pytań: Czy w pierwszym wierszu pliku danych znajdują się nazwy zmiennych? Czy plik ma standardowy separator kolumn (zmiennych)? Takim separatorem jest najczęściej przecinek,, średnik ; lub znak tabulatora. Dość łatwo poznać tego typu dane po tym, że znaki te występują regularnie w jakimś odstępie. Na poniższej rycinie został przedstawiony przykład trzech formatów pierwszy z tabulatorem, jako znakiem rozdzielającym, drugi i trzeci ze średnikiem w tej samej roli. Ryc. 18 Ponadto warto zauważyć, że często w plikach tekstowych poszczególne dane są ujęte w cudzysłowach bądź to pojedynczych, bądź to podwójnych (to sytuacja w trzecim przykładzie na powyższej rycinie). Gdy wiemy już, jakiego rodzaju jest to plik danych i jaką ma strukturę możemy otwierać go w ten sam niemalże sposób, jak plik Excel. Zatem otwieramy plik danych (patrz Ryc. 15 s. 12) i zamiast wybrać typ Excel (jak na Ryc. 16 s. 12) wybieramy odpowiedni typ pliku tekstowego lub Wszystkie pliki (*.*). Po otwarciu tego typu pliku uruchomi się kreator importu danych z pliku tekstowego. W kroku pierwszym zwykle nie robimy nic poza przejściem dalej (należy kliknąć DALEJ >>). Czasem, gdy importujemy już kolejny plik tego samego typu, możemy wskazać, żeby SPSS zaimportował ustawienia kreatora z pliku (który wcześniej przygotowaliśmy i zapisaliśmy później pokażemy, jak to zrobić). 13

14 Ryc. 19 Następnie definiujemy, czy w pliku danych zapisane są nazwy zmiennych i jaki format ma plik rozdzielany jakimkolwiek separatorem (czy posiada kolumny), czy też jest to ciąg znaków, który trzeba porozdzielać niejako ręcznie. W naszym przykładzie (i taki format polecam), tekst jest rozdzielany i zawiera nazwy zmiennych. Ryc. 20 Zwykle dalsze ustawienia domyślne kreatora wystarczają i są odpowiednie. Kreator jest ustawiony tak, aby zaimportować wszystkie dane z pliku począwszy od wiersza numer 2 (bo w pierwszym znajdują się nazwy zmiennych) i zakładając, że (tak, jak to jest w zwyczaju SPSS) jedna obserwacja (jednostka statystyczna np. badana osoba) to jeden cały wiersz. Faktycznie jednak możliwości zapisu i ustawienia różnych formatów danych wejściowych jest wiele i SPSS potrafi dość dobrze się do nich przystosować. Po przejściu do następnego kroku można wskazać, jakie znaki są separatorem kolumn (zmiennych). Można wskazać więcej niż jeden znak (np. Tabulator i Przecinek). Wówczas wystąpienie któregokolwiek z nich oznaczać będzie dla SPSS początek nowej zmiennej. 14

15 Ryc. 21 W dole ekranu można obserwować, jakie efekty odnosi wprowadzenie danego separatora na importowane dane podgląd jest dość pożyteczny gdy musimy trochę eksperymentować. Ryc. 22 Po przejściu do przedostatniego kroku importu danych z pliku tekstowego można sprawdzić, czy SPSS prawidłowo odczytał (z automatu) format i nazwy danych zapisanych w zbiorze. Bywa to praca bardzo żmudna (im więcej zmiennych, tym żmudniejsza), ale opłaci się ZAPEWNIAM. 15

16 Ryc. 23 Wystarczy jedynie klikać kolejne kolumny w dolnej części okna i sprawdzać przypisane im typ i nazwę u góry okna dialogowego. Ryc. 24 Jeśli wiemy, że w przyszłości będziemy importować ten sam typ pliku danych możemy zapisać jego predefiniowany format w ostatnim z kroków kreatora importu tekstu. Później, gdy będziemy taki sam plik (w tym samym formacie i z tymi samymi zmiennymi) importować znacznie skróci się proces jego importu (patrz Ryc. 19 s. 14) wystarczy jedynie wskazać, że plik ma już predefiniowany formatr 16

17 Jak SYNTAX może ułatwić pracę na tym etapie? 17

18 Przykład stwórz strukturę bazy danych i zaimportuj dane Zgodnie z wymogami Komisji Etyki badań Naukowych w Psychologii wymagane są zgody respondentów na udział w badaniu. Zgody te kolekcjonujemy Ale czy jesteśmy w stanie sprawdzić, czy wszyscy nasi respondenci zarejestrowani w bazie danych wyrazili zgodę na udział w badaniu? Możemy to zrobić (najprawdopodobniej) najłatwiej za pomocą wpisania tych zgód do bazy danych SPSS. Jak wygląda taka zgoda? Mniej więcej, jak na poniższym przykładzie. Imię i Nazwisko Data urodzenia Miasto Data badania Zgoda na udział w badaniu pt. Równowaga praca-dom Oświadczam, że zapoznałem(am) się z polityką zachowania poufności informacji opisaną w Polityce prywatności zamieszczoną na stronie TAK NIE Wyrażam zgodę na udział w badaniu prowadzonym przez dr Karola Karasiewicza Pt. Równowaga Praca-dom i przetwarzanie uzyskanych w nim danych do celów analiz statystycznych i stworzenia raportu o charakterze naukowym (Proszę skreślić niewłaściwe) TAK NIE Jakie baza danych powinna zawierać zmienne? 1. Zmienną z zakodowanym numerem respondenta np. o nazwie ID. Respondenci otrzymają jakiś numer, np. kolejną liczbę od 1 do n. Jest to wyłącznie informacja o charakterze porządkowym a więc i zmienna jest mierzona na skali (co najwyżej) porządkowej, 2. Miejsce złożenia zgody np. MIASTO zmienna zawierająca informację z rubryki Miasto na górze formularza. Zmienna ma charakter tekstowy należy wpisać nazwę miasta, a więc będzie to zmienna nominalna. 3. Data złożenia zgody zmienna w formacie daty, o charakterze co najwyżej porządkowym (a więc i na skali co najwyżej porządkowej) 4. Imię respondenta zmienna tekstowa 5. Nazwisko respondenta zmienna tekstowa warto pamiętać, aby nazwisko było w oddzielnej niż imię zmiennej, co znacznie ułatwia np. wyszukiwanie respondenta wg nazwiska albo wg imienia) 6. Data urodzenia respondenta podobnie, jak data złożenia zgody w formacie daty i jedynie w celach porządkowych, a więc o charakterze co najwyżej porządkowym. 7. Potwierdzenie zapoznania się z polityką prywatności i poufności danych np. POTWIERDZENIE zmienna numeryczna o wartościach 0 lub 1, gdzie 0 oznaczać będzie Nie potwierdzono ; 1 Potwierdzono. Zmienna ta jest mierzona na skali nominalnej. 8. Zgoda na udział w badaniu np. ZGODA analogicznie, jak poprzednia zmienna, ma postać numeryczną, charakter nominalny, o wartościach 0 i 1, gdzie 0 oznaczać będzie brak zgody, a 1 wyrażenie zgody na udział w badaniu. Ryc

19 Aby osiągnąć taki efekt, jak to zostało powyżej wyrysowane należy po otwarciu SPSS uruchomić zakładkę ZMIENNE w oknie głównym bazy danych. Ryc. 26 W kolumnie NAZWA można w kolejnych wierszach wpisać nazwy kolejnych zmiennych niech będą to np.: ID, MIASTO, DATA, IMIĘ, NAZWISKO, URODZINY, POTWIERDZENIE i ZGODA Następnie w kolumnie TYP należy zdefiniować rodzaj zmiennej jakiego typu dane będzie ona zawierała. Niech ID, POTWIERDZENIE i ZGODA będą zmiennymi numerycznymi, DATA i URODZINY to zmienne daty, a MIASTO, IMIĘ i NAZWISKO zmienne tekstowe. Ryc. 27 W kolumnie ETYKIETA warto dodać ładne etykiety zmiennych, np. Numer respondenta dla zmiennej ID, Data badania dla zmiennej DATA itd. Może to wyglądać, jak kwiatek do kożucha jednakże naprawdę bardzo potem ułatwia pracę z danymi i zwiększa wygodę użytkowania bazy danych. W kolumnie WARTOŚCI warto zdefiniować etykiety tekstowe dla przewidywanych wartości w zmiennych POTWIERDZENIE i ZGODA. Ryc. 28 I na koniec wreszcie zdefiniuj poziom pomiaru zmiennych w kolumnie POZIOM POMIARU. Niech zmienna ID, DATA, URODZINY będą zmiennymi porządkowymi,, MIASTO, IMIĘ, NAZWISKO, POTWIERDZENIE i ZGODA nominalnymi. 19

20 Ryc. 29 Wykonanie tego samego w SYNTAX jest jeszcze prostsze. Należy jedynie wpisać cztery procedury: DATA LIST, VARIABLE LABELS, VALUE LABELS i VARIABLE LEVELS. Polecenie DATA LIST definiuje nazwy i typy zmiennych w bazie danych. A więc potrzebujemy w kolejności zmiennej ID o typie numerycznym bez liczb po przecinku a więc wpisujemy ID (F8.0). Następnie potrzebujemy zmiennej tekstowej MIASTO o długości (powiedzmy) 30 znaków a więc należy wpisać MIASTO (A30). A następnie zmiennej DATA o formacie daty typu a więc wpisujemy DATA (EDATE10). I analogicznie ze zmiennymi IMIĘ (A30), NAZWISKO (A30), URODZINY (EDATE10), POTWIERDZENIE (F1.0) i ZGODA (F1.0). Ryc

ANALIZA DANYCH PIERWOTNYCH mgr Małgorzata Kromka

ANALIZA DANYCH PIERWOTNYCH mgr Małgorzata Kromka ANALIZA DANYCH PIERWOTNYCH mgr Małgorzata Kromka Wprowadzenie do SPSS PRACA SOCJALNA Rok 1 Czym jest SPSS? SPSS to bardzo rozbudowany program. Pozwala sprawnie pracować ze zbiorami danych, analizować własne

Bardziej szczegółowo

Rozpoczynamy import Kreator uruchamiamy przyciskiem Z tekstu, znajdującym się na karcie Dane, w grupie Dane zewnętrzne.

Rozpoczynamy import Kreator uruchamiamy przyciskiem Z tekstu, znajdującym się na karcie Dane, w grupie Dane zewnętrzne. 2. Zadania praktyczne rozwiązywane z użyciem komputera 91 2. Zadania praktyczne rozwiązywane z użyciem komputera Wczytywanie danych Dane do zadań rozwiązywanych na komputerze zapisane są w plikach tekstowych.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OTWIERANIA PLIKU DPT (data point table)

INSTRUKCJA OTWIERANIA PLIKU DPT (data point table) INSTRUKCJA OTWIERANIA PLIKU DPT (data point table) Plik DPT jest tekstowym zapisem widma. Otwarty w notatniku wygląda następująco: Aby móc stworzyć wykres, należy tak zaimportować plik do arkusza kalkulacyjnego,

Bardziej szczegółowo

Importowanie danych z Excela

Importowanie danych z Excela Karol Karasiewicz www.karasiewicz.azpl Importowanie danych z Excela Poradnik dla studentów kursu Zadanie Zbadano wiek, wzrost i wagę 1000 studentów trzech kierunków. Dane zapisane są w pliku BMI.XLS o

Bardziej szczegółowo

Niestandardowa tabela częstości

Niestandardowa tabela częstości raportowanie Niestandardowa tabela częstości Przemysław Budzewski Predictive Solutions Do czego dążymy W Generalnym Sondażu Społecznym USA w 1991 roku badaniu poddano respondentów należących do szeregu

Bardziej szczegółowo

Przypomnienie: Ćwiczenie 1.

Przypomnienie: Ćwiczenie 1. Strona1 Przypomnienie: Zmienne statystyczne można podzielić na: 1. Ilościowe, czyli mierzalne (przedstawiane liczbowo) w tym: skokowe inaczej dyskretne (przyjmują skończoną lub co najwyżej przeliczalną

Bardziej szczegółowo

Organizacja edytora danych

Organizacja edytora danych Organizacja edytora danych Edytor danych pakietu SPSS wygląda podobnie do arkusza kalkulacyjnego. Poszczególne obserwacje (np. osoby badane) są wyświetlane w kolejnych wierszach, a kolumny odpowidają zmiennym.

Bardziej szczegółowo

5.4. Tworzymy formularze

5.4. Tworzymy formularze 5.4. Tworzymy formularze Zastosowanie formularzy Formularz to obiekt bazy danych, który daje możliwość tworzenia i modyfikacji danych w tabeli lub kwerendzie. Jego wielką zaletą jest umiejętność zautomatyzowania

Bardziej szczegółowo

Import danych z plików CSV

Import danych z plików CSV Import danych z plików CSV Program Moje kolekcje umożliwia importowanie danych zgromadzonych w innych aplikacjach, w tym z plików formatu *.csv Opis procedury importu danych Przed przystąpieniem do importu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 4. Arkusz kalkulacyjny i programy do obliczeń statystycznych

Ćwiczenia nr 4. Arkusz kalkulacyjny i programy do obliczeń statystycznych Ćwiczenia nr 4 Arkusz kalkulacyjny i programy do obliczeń statystycznych Arkusz kalkulacyjny składa się z komórek powstałych z przecięcia wierszy, oznaczających zwykle przypadki, z kolumnami, oznaczającymi

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Cz. 5. Tabulatory i inne funkcje edytora OpenOffice Writer Tabulatory umożliwiają wyrównanie tekstu do lewej, do prawej, do środka, do znaku dziesiętnego lub do

Bardziej szczegółowo

Rozwiązanie. Uruchom program Access 2007.

Rozwiązanie. Uruchom program Access 2007. Rozwiązanie I. Tworzenie nowej bazy danych Uruchom program Access 2007. Na stronie Wprowadzenie do programu Microsoft Office Access kliknij przycisk Pusta baza danych. Po prawej stronie ekranu pojawi się

Bardziej szczegółowo

Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007

Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007 Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007 Animacja (przejście) slajdu... 2 Wybór przejścia slajdu... 2 Ustawienie dźwięku dla przejścia... 3 Ustawienie szybkości przejścia slajdu... 4 Sposób przełączenia

Bardziej szczegółowo

Przewodnik Szybki start

Przewodnik Szybki start Przewodnik Szybki start Program Microsoft Access 2013 wygląda inaczej niż wcześniejsze wersje, dlatego przygotowaliśmy ten przewodnik, aby skrócić czas nauki jego obsługi. Zmienianie rozmiaru ekranu lub

Bardziej szczegółowo

Formatowanie zawartości komórek

Formatowanie zawartości komórek Formatowanie zawartości komórek Formaty w arkuszu kalkulacyjnym są przypisane do komórek, a nie do zawartych w nich danych stanowią niezależny składnik komórek, który można kopiować bądź czyścić niezależnie

Bardziej szczegółowo

Sposób tworzenia tabeli przestawnej pokażę na przykładzie listy krajów z podstawowymi informacjami o nich.

Sposób tworzenia tabeli przestawnej pokażę na przykładzie listy krajów z podstawowymi informacjami o nich. Tabele przestawne Tabela przestawna to narzędzie służące do tworzenia dynamicznych podsumowań list utworzonych w Excelu lub pobranych z zewnętrznych baz danych. Raporty tabeli przestawnej pozwalają na

Bardziej szczegółowo

Tworzenie tabeli przestawnej krok po kroku

Tworzenie tabeli przestawnej krok po kroku Tabele przestawne Arkusz kalkulacyjny jest narzędziem przeznaczonym do zapisu, przechowywania i analizy danych. Jeśli w arkuszu zamierzamy gromadzić dane o osobach i cechach je opisujących (np. skąd pochodzą,

Bardziej szczegółowo

Zadaniem tego laboratorium będzie zaznajomienie się z podstawowymi możliwościami operacji na danych i komórkach z wykorzystaniem Excel 2010

Zadaniem tego laboratorium będzie zaznajomienie się z podstawowymi możliwościami operacji na danych i komórkach z wykorzystaniem Excel 2010 Zadaniem tego laboratorium będzie zaznajomienie się z podstawowymi możliwościami operacji na danych i komórkach z wykorzystaniem Excel 2010 Ms Excel jest przykładem arkusza kalkulacyjnego, grupy oprogramowania

Bardziej szczegółowo

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel Spis treści 1. Opis okna... 3 2. Otwieranie okna... 3 3. Zawartość okna... 4 3.1. Definiowanie listy instrumentów... 4 3.2. Modyfikacja lub usunięcie

Bardziej szczegółowo

Baza danych. Program: Access 2007

Baza danych. Program: Access 2007 Baza danych Program: Access 2007 Bazę danych składa się z czterech typów obiektów: tabela, formularz, kwerenda i raport (do czego, który służy, poszukaj w podręczniku i nie bądź za bardzo leniw) Pracę

Bardziej szczegółowo

Formatowanie tekstu za pomocą zdefiniowanych stylów. Włączanie okna stylów. 1. zaznaczyć tekst, który chcemy formatować

Formatowanie tekstu za pomocą zdefiniowanych stylów. Włączanie okna stylów. 1. zaznaczyć tekst, który chcemy formatować Style Bardzo często w edytorze podczas pisania tekstu zachodzi potrzeba wielokrotnego powtórzenia czynności związanych z formatowaniem. Aby zapobiec stałemu otwieraniu okien dialogowych i wybierania stale

Bardziej szczegółowo

Spis treści Szybki start... 4 Podstawowe informacje opis okien... 6 Tworzenie, zapisywanie oraz otwieranie pliku... 23

Spis treści Szybki start... 4 Podstawowe informacje opis okien... 6 Tworzenie, zapisywanie oraz otwieranie pliku... 23 Spis treści Szybki start... 4 Podstawowe informacje opis okien... 6 Plik... 7 Okna... 8 Aktywny scenariusz... 9 Oblicz scenariusz... 10 Lista zmiennych... 11 Wartości zmiennych... 12 Lista scenariuszy/lista

Bardziej szczegółowo

UONET+ - moduł Sekretariat. Jak wykorzystać wydruki list w formacie XLS do analizy danych uczniów?

UONET+ - moduł Sekretariat. Jak wykorzystać wydruki list w formacie XLS do analizy danych uczniów? UONET+ - moduł Sekretariat Jak wykorzystać wydruki list w formacie XLS do analizy danych uczniów? W module Sekretariat wydruki dostępne w widoku Wydruki/ Wydruki list można przygotować w formacie PDF oraz

Bardziej szczegółowo

Uruchamianie bazy PostgreSQL

Uruchamianie bazy PostgreSQL Uruchamianie bazy PostgreSQL PostgreSQL i PostGIS Ten przewodnik może zostać pobrany jako PostgreSQL_pl.odt lub PostgreSQL_pl.pdf Przejrzano 10.09.2016 W tym rozdziale zobaczymy, jak uruchomić PostgreSQL

Bardziej szczegółowo

Rys.1. Technika zestawiania części za pomocą polecenia WSTAWIAJĄCE (insert)

Rys.1. Technika zestawiania części za pomocą polecenia WSTAWIAJĄCE (insert) Procesy i techniki produkcyjne Wydział Mechaniczny Ćwiczenie 3 (2) CAD/CAM Zasady budowy bibliotek parametrycznych Cel ćwiczenia: Celem tego zestawu ćwiczeń 3.1, 3.2 jest opanowanie techniki budowy i wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Arkusz strona zawierająca informacje. Dokumenty Excela są jakby skoroszytami podzielonymi na pojedyncze arkusze.

Arkusz strona zawierająca informacje. Dokumenty Excela są jakby skoroszytami podzielonymi na pojedyncze arkusze. ARKUSZ KALKULACYJNY Arkusz strona zawierająca informacje Dokumenty Excela są jakby skoroszytami podzielonymi na pojedyncze arkusze. Obszar roboczy fragment ekranu, na którym dokonywane są obliczenia Wiersze

Bardziej szczegółowo

Edytor materiału nauczania

Edytor materiału nauczania Edytor materiału nauczania I. Uruchomienie modułu zarządzania rozkładami planów nauczania... 2 II. Opuszczanie elektronicznej biblioteki rozkładów... 5 III. Wyszukiwanie rozkładu materiałów... 6 IV. Modyfikowanie

Bardziej szczegółowo

Formularz oceny okresowej arkusz B w służbie cywilnej Instrukcja użytkownika

Formularz oceny okresowej arkusz B w służbie cywilnej Instrukcja użytkownika Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen okresowych w służbie cywilnej przygotowane w ramach projektu pn. Strategia zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej współfinansowanego przez

Bardziej szczegółowo

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Program PowerPoint dostarczany jest w pakiecie Office i daje nam możliwość stworzenia prezentacji oraz uatrakcyjnienia materiału, który chcemy przedstawić. Prezentacje

Bardziej szczegółowo

Formularz pierwszej oceny w służbie cywilnej

Formularz pierwszej oceny w służbie cywilnej Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie pierwszej oceny w służbie cywilnej przygotowane w ramach projektu pn. Strategia zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej współfinansowanego przez

Bardziej szczegółowo

Formularze w programie Word

Formularze w programie Word Formularze w programie Word Formularz to dokument o określonej strukturze, zawierający puste pola do wypełnienia, czyli pola formularza, w których wprowadza się informacje. Uzyskane informacje można następnie

Bardziej szczegółowo

5.5. Wybieranie informacji z bazy

5.5. Wybieranie informacji z bazy 5.5. Wybieranie informacji z bazy Baza danych to ogromny zbiór informacji, szczególnie jeśli jest odpowiedzialna za przechowywanie danych ogromnych firm lub korporacji. Posiadając tysiące rekordów trudno

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Stosowanie stylów

Zadanie 1. Stosowanie stylów Zadanie 1. Stosowanie stylów Styl to zestaw elementów formatowania określających wygląd: tekstu atrybuty czcionki (tzw. styl znaku), akapitów np. wyrównanie tekstu, odstępy między wierszami, wcięcia, a

Bardziej szczegółowo

5.2. Pierwsze kroki z bazami danych

5.2. Pierwsze kroki z bazami danych 5.2. Pierwsze kroki z bazami danych Uruchamianie programu Podobnie jak inne programy, OO Base uruchamiamy z Menu Start, poprzez zakładkę Wszystkie programy, gdzie znajduje się folder OpenOffice.org 2.2,

Bardziej szczegółowo

Jak zaimportować bazę do system SARE

Jak zaimportować bazę do system SARE Jak zaimportować bazę do system SARE Jeżeli przed importem bazy nie mamy stworzonej odpowiedniej grupy, możemy ją dodać z poziomu Adresy -> przeglądaj grupy, klikając w przycisk dodaj grupę (elementy zaznaczone

Bardziej szczegółowo

Makropolecenia w Excelu

Makropolecenia w Excelu Makropolecenia w Excelu Trochę teorii Makropolecenie w skrócie nazywane makro ma za zadanie automatyczne wykonanie powtarzających się po sobie określonych czynności. Na przykładzie arkusza kalkulacyjnego

Bardziej szczegółowo

BAZY DANYCH Formularze i raporty

BAZY DANYCH Formularze i raporty BAZY DANYCH Formularze i raporty Za pomocą tabel można wprowadzać nowe dane, przeglądać i modyfikować dane już istniejące. Jednak dla typowego użytkownika systemu baz danych, przygotowuje się specjalne

Bardziej szczegółowo

Arkusz kalkulacyjny EXCEL

Arkusz kalkulacyjny EXCEL ARKUSZ KALKULACYJNY EXCEL 1 Arkusz kalkulacyjny EXCEL Aby obrysować tabelę krawędziami należy: 1. Zaznaczyć komórki, które chcemy obrysować. 2. Kursor myszy ustawić na menu FORMAT i raz kliknąć lewym klawiszem

Bardziej szczegółowo

2.5 Dzielenie się wiedzą

2.5 Dzielenie się wiedzą 2.5 Dzielenie się wiedzą 2.5.1 Baza wiedzy zespołu Tworzenie bazy wiedzy w OneNote, zapoznanie się z przykładowymi bazami wiedzy, stworzenie struktury bazy wiedzy, zdefiniowanie własnych tagów, stworzenie

Bardziej szczegółowo

Przedszkolaki Przygotowanie organizacyjne

Przedszkolaki Przygotowanie organizacyjne Celem poniższego ćwiczenia jest nauczenie rozwiązywania zadań maturalnych z wykorzystaniem bazy danych. Jako przykład wykorzystano zadanie maturalne o przedszkolakach z matury w 2015 roku. Przedszkolaki

Bardziej szczegółowo

Nowa płatność Dodaj nową płatność. Wybierz: Płatności > Transakcje > Nowa płatność

Nowa płatność Dodaj nową płatność. Wybierz: Płatności > Transakcje > Nowa płatność Podręcznik Użytkownika 360 Księgowość Płatności Wprowadzaj płatności bankowe oraz gotówkowe, rozliczenia netto pomiędzy dostawcami oraz odbiorcami, dodawaj nowe rachunki bankowe oraz kasy w menu Płatności.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM 8,9: BAZA DANYCH MS-ACCESS

LABORATORIUM 8,9: BAZA DANYCH MS-ACCESS UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI INSTYTUT INFORMATYKI I ELEKTROTECHNIKI ZAKŁAD INŻYNIERII KOMPUTEROWEJ Przygotowali: mgr inż. Arkadiusz Bukowiec mgr inż. Remigiusz Wiśniewski LABORATORIUM 8,9: BAZA DANYCH MS-ACCESS

Bardziej szczegółowo

Tworzenie szablonów użytkownika

Tworzenie szablonów użytkownika Poradnik Inżyniera Nr 40 Aktualizacja: 12/2018 Tworzenie szablonów użytkownika Program: Plik powiązany: Stratygrafia 3D - karty otworów Demo_manual_40.gsg Głównym celem niniejszego Przewodnika Inżyniera

Bardziej szczegółowo

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu 2. Po wybraniu szablonu ukaŝe się nam ekran jak poniŝej 3. Następnie

Bardziej szczegółowo

1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji Dodawanie portletów Widok zawartości stron... 3

1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji Dodawanie portletów Widok zawartości stron... 3 DODAJEMY TREŚĆ DO STRONY 1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji... 2 2. Dodawanie portletów... 3 Widok zawartości stron... 3 Omówienie zawartości portletu (usunięcie ramki itd.)... 4 3. Ikonki wybierz

Bardziej szczegółowo

Bazy danych raporty. 1. Przekopiuj na dysk F:\ bazę M5BIB.mdb z dysku wskazanego przez prowadzącego.

Bazy danych raporty. 1. Przekopiuj na dysk F:\ bazę M5BIB.mdb z dysku wskazanego przez prowadzącego. Bazy danych raporty 1. Przekopiuj na dysk F:\ bazę M5BIB.mdb z dysku wskazanego przez prowadzącego. 2. Otwórz bazę (F:\M5BIB). 3. Utwórz raport wyświetlający wszystkie pola z tabeli KSIAZKI. Pozostaw ustawienia

Bardziej szczegółowo

Przykłady zastosowań funkcji tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym

Przykłady zastosowań funkcji tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym S t r o n a 1 Bożena Ignatowska Przykłady zastosowań funkcji tekstowych w arkuszu kalkulacyjnym Wprowadzenie W artykule zostaną omówione zagadnienia związane z wykorzystaniem funkcji tekstowych w arkuszu

Bardziej szczegółowo

Rozmiar pola (długość danych)

Rozmiar pola (długość danych) LIBRE OFFICE BASE Libre Office Base to darmowy program służący do zarządzania bazami danych. W ramach ćwiczenia spróbujemy utworzyć tabelę danych zawierającą informacje o pacjentach zapisanych do przychodni

Bardziej szczegółowo

Tworzenie bazy danych na przykładzie Access

Tworzenie bazy danych na przykładzie Access Tworzenie bazy danych na przykładzie Access Tworzenie tabeli Kwerendy (zapytania) Selekcja Projekcja Złączenie Relacja 1 Relacja 2 Tworzenie kwedend w widoku projektu Wybór tabeli (tabel) źródłowych Wybieramy

Bardziej szczegółowo

Biblioteki publiczne

Biblioteki publiczne Instrukcja pracy w programie do gromadzenia danych statystycznych w ramach projektu Analiza Funkcjonowania Bibliotek Biblioteki publiczne Spis treści 1. Użytkownicy i uprawnienia... 1 2. Logowanie/rejestracja

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zagadnienia z zakresu baz danych

Podstawowe zagadnienia z zakresu baz danych Podstawowe zagadnienia z zakresu baz danych Jednym z najważniejszych współczesnych zastosowań komputerów we wszelkich dziedzinach życia jest gromadzenie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji. Specjalizowane

Bardziej szczegółowo

Przygotowanie raportu z wyników badań z użyciem programu MS-Excel

Przygotowanie raportu z wyników badań z użyciem programu MS-Excel Karol Karasiewicz Uniwersytet Gdański Przygotowanie raportu z wyników badań z użyciem programu MS-Excel Materiały dla studentów nauk społecznych Spis treści 1 Wprowadzanie danych z wyników badań... 2 1.1

Bardziej szczegółowo

Tabele przestawne tabelą przestawną. Sprzedawcy, Kwartały, Wartości. Dane/Raport tabeli przestawnej i wykresu przestawnego.

Tabele przestawne tabelą przestawną. Sprzedawcy, Kwartały, Wartości. Dane/Raport tabeli przestawnej i wykresu przestawnego. Tabele przestawne Niekiedy istnieje potrzeba dokonania podsumowania zawartości bazy danych w formie dodatkowej tabeli. Tabelę taką, podsumowującą wybrane pola bazy danych, nazywamy tabelą przestawną. Zasady

Bardziej szczegółowo

Bazy danych Ćwiczenie 1 Instrukcja strona 1 Wersja ogólna

Bazy danych Ćwiczenie 1 Instrukcja strona 1 Wersja ogólna Bazy danych Ćwiczenie 1 Instrukcja strona 1 Wersja ogólna TEMAT: TWORZENIE NOWEJ BAZY DANYCH Uruchom Microsoft Access Rozpocznij od utworzenia nowej pustej bazy i zapisz ją w pliku o nazwie TwojeNazwiskoImię.MDB.

Bardziej szczegółowo

PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA PEŁNA KSIĘGOWOŚĆ. Płatności

PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA PEŁNA KSIĘGOWOŚĆ. Płatności Płatności Odnotowuj płatności bankowe oraz gotówkowe, rozliczenia netto pomiędzy dostawcami oraz odbiorcami, dodawaj nowe rachunki bankowe oraz kasy w menu Płatności. Spis treści Transakcje... 2 Nowa płatność...

Bardziej szczegółowo

System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty

System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty System imed24 Instrukcja Moduł Analizy i raporty Instrukcja obowiązująca do wersji 1.8.0 Spis treści 1. Moduł Analizy i Raporty... 3 1.1. Okno główne modułu Analizy i raporty... 3 1.1.1. Lista szablonów

Bardziej szczegółowo

% sumy wiersza nadrzędnego. % sumy kolumny nadrzędnej. % sumy elementu nadrzędnego. Porządkuj od najmniejszych do największych.

% sumy wiersza nadrzędnego. % sumy kolumny nadrzędnej. % sumy elementu nadrzędnego. Porządkuj od najmniejszych do największych. bieżąca w wyświetla wartości w kolejnych wierszach lub kolejnych kolumnach jako wartości skumulowane (w drugim wierszu wyświetla sumę wartości odpowiadających wierszom od do ; w wierszy od wiersza do,

Bardziej szczegółowo

Nagrywanie Makr. Na karcie Dostosowywanie Wstążki zaznaczamy kartę Deweloper.

Nagrywanie Makr. Na karcie Dostosowywanie Wstążki zaznaczamy kartę Deweloper. Nagrywanie Makr Wiele rozwiązań z wykorzystaniem makr można używać nawet bez znajomości poleceń i struktury języka programowania Visual Basic for Applications. Pozwala na to opcja nagrywania makr, którą

Bardziej szczegółowo

2 Zarówno zanonimizowany zbiór danych ilościowych, jak i opis jego struktury powinny mieć format csv:

2 Zarówno zanonimizowany zbiór danych ilościowych, jak i opis jego struktury powinny mieć format csv: Zbiór danych ilościowych: 1 Na każdą "bazę danych" składa się zanonimizowany zbiór danych ilościowych zebranych w badaniu oraz opis jego struktury (codebook). 2 Zarówno zanonimizowany zbiór danych ilościowych,

Bardziej szczegółowo

EXCEL TABELE PRZESTAWNE

EXCEL TABELE PRZESTAWNE EXCEL TABELE PRZESTAWNE ZADANIE 1. (3 punkty). Ze strony http://www.staff.amu.edu.pl/~izab/ pobierz plik o nazwie Tabela1.xlsx. Używając tabel przestawnych wykonaj następujące polecenia: a) Utwórz pierwszą

Bardziej szczegółowo

Wybierz polecenie z menu: Narzędzia Listy i dokumenty

Wybierz polecenie z menu: Narzędzia Listy i dokumenty Listy seryjne - część pierwsza Przygotowanie korespondencji seryjnej zawsze składa się z trzech etapów. Przygotowanie treści dokumentu głównego. Stworzenie źródła danych (lub skorzystanie z gotowej bazy

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy OpenOffice to darmowy zaawansowany pakiet biurowy, w skład którego wchodzą następujące programy: edytor tekstu Writer, arkusz kalkulacyjny Calc, program do tworzenia

Bardziej szczegółowo

5. Bazy danych Base Okno bazy danych

5. Bazy danych Base Okno bazy danych 5. Bazy danych Base 5.1. Okno bazy danych Podobnie jak inne aplikacje środowiska OpenOffice, program do tworzenia baz danych uruchamia się po wybraniu polecenia Start/Programy/OpenOffice.org 2.4/OpenOffice.org

Bardziej szczegółowo

Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9

Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9 Wstęp 7 Rozdział 1. OpenOffice.ux.pl Writer środowisko pracy 9 Uruchamianie edytora OpenOffice.ux.pl Writer 9 Dostosowywanie środowiska pracy 11 Menu Widok 14 Ustawienia dokumentu 16 Rozdział 2. OpenOffice

Bardziej szczegółowo

1. WPROWADZENIE DO OBSŁUGI PROGRAMU STATISTICA. Nazwy zmiennych

1. WPROWADZENIE DO OBSŁUGI PROGRAMU STATISTICA. Nazwy zmiennych 1. WPROWADZENIE DO OBSŁUGI PROGRAMU STATISTICA Pakiet statystyczny STATISTICA jest doskonałym narzędziem do przeprowadzania wszelkiego rodzaju analiz statystycznych oraz tworzenia różnorodnych prezentacji

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA IMPORTU PRODUKTÓW DO SKLEPU

INSTRUKCJA IMPORTU PRODUKTÓW DO SKLEPU INSTRUKCJA IMPORTU PRODUKTÓW DO SKLEPU 1. W panelu administracyjnym w zakładce produkty uzupełnij drzewo kategorii (rys. nr 1.) oraz dodaj przykładowy produkt (lub kilka produktów jeżeli posiadasz w ofercie

Bardziej szczegółowo

Struktura dokumentu w arkuszu kalkulacyjnym MS EXCEL

Struktura dokumentu w arkuszu kalkulacyjnym MS EXCEL Lekcja 1. Strona 1 z 13 Struktura dokumentu w arkuszu kalkulacyjnym MS EXCEL Zeszyt Nowy plik programu Excel nazywany zeszytem lub skoroszytem składa się na ogół z trzech arkuszy. Przykładowe okno z otwartym

Bardziej szczegółowo

Wprowadzania liczb. Aby uniknąć wprowadzania ułamka jako daty, należy poprzedzać ułamki cyfrą 0 (zero); np.: wpisać 0 1/2

Wprowadzania liczb. Aby uniknąć wprowadzania ułamka jako daty, należy poprzedzać ułamki cyfrą 0 (zero); np.: wpisać 0 1/2 Wprowadzania liczb Liczby wpisywane w komórce są wartościami stałymi. W Excel'u liczba może zawierać tylko następujące znaki: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 + - ( ), / $ %. E e Excel ignoruje znaki plus (+) umieszczone

Bardziej szczegółowo

Arkusz kalkulacyjny MS Excel 2010 PL.

Arkusz kalkulacyjny MS Excel 2010 PL. Arkusz kalkulacyjny MS Excel 2010 PL. Microsoft Excel to aplikacja, która jest powszechnie używana w firmach i instytucjach, a także przez użytkowników domowych. Jej główne zastosowanie to dokonywanie

Bardziej szczegółowo

Tworzenie raportów. Ćwiczenie 1. Utwórz Autoraport przedstawiający tabelę Studenci. - 1 -

Tworzenie raportów. Ćwiczenie 1. Utwórz Autoraport przedstawiający tabelę Studenci. - 1 - - 1 - Tworzenie raportów 1. Wstęp Raporty-zawierają dane z tabel lub kwerend odpowiednio uporządkowane w pożądany przez użytkownika sposób. Raport jest wygodnym sposobem prezentacji danych w postaci wydrukowanej.

Bardziej szczegółowo

Uzupełnij pola tabeli zgodnie z przykładem poniżej,

Uzupełnij pola tabeli zgodnie z przykładem poniżej, 1. Wykonaj bazę danych biblioteki szkolnej, Otwórz MS Access a następnie z menu plik wybierz przycisk nowy, w oknie nowy plik wybieramy pusta baza danych nadaj jej nazwę Biblioteka i wybierz miejsce w

Bardziej szczegółowo

PTI S1 Tabele. Tabele. Tabele

PTI S1 Tabele. Tabele. Tabele Tabele Tabele 43 1.3. Tabele Jako że bazy danych składają się z tabel, musimy nauczyć się jak je zaprojektować, a następnie stworzyć i zarządzać nimi w programie Microsoft Access 2013. Zajmiemy się również

Bardziej szczegółowo

Kolumna Zeszyt Komórka Wiersz Tabela arkusza Zakładki arkuszy

Kolumna Zeszyt Komórka Wiersz Tabela arkusza Zakładki arkuszy 1 Podstawowym przeznaczeniem arkusza kalkulacyjnego jest najczęściej opracowanie danych liczbowych i prezentowanie ich formie graficznej. Ale formuła arkusza kalkulacyjnego jest na tyle elastyczna, że

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja szablonu i wystawienie pierwszej aukcji allegro

Konfiguracja szablonu i wystawienie pierwszej aukcji allegro Konfiguracja szablonu i wystawienie pierwszej aukcji allegro Metod na wystawienie aukcji na allegro jest co najmniej 2. W pierwszej przechodzimy do zakładki MOJA SPRZEDAŻ, w USTAWIENIACH SPRZEDAŻY odnajdujemy

Bardziej szczegółowo

Adobe InDesign lab.1 Jacek Wiślicki, Paweł Kośla. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją Układ strony... 2.

Adobe InDesign lab.1 Jacek Wiślicki, Paweł Kośla. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją Układ strony... 2. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją... 2 1.1 Układ strony... 2 strona 1 z 7 1 Podstawy pracy z aplikacją InDesign jest następcą starzejącego się PageMakera. Pod wieloma względami jest do niego bardzo

Bardziej szczegółowo

I. Program II. Opis głównych funkcji programu... 19

I. Program II. Opis głównych funkcji programu... 19 07-12-18 Spis treści I. Program... 1 1 Panel główny... 1 2 Edycja szablonu filtrów... 3 A) Zakładka Ogólne... 4 B) Zakładka Grupy filtrów... 5 C) Zakładka Kolumny... 17 D) Zakładka Sortowanie... 18 II.

Bardziej szczegółowo

Jak posługiwać się edytorem treści

Jak posługiwać się edytorem treści Jak posługiwać się edytorem treści Edytor CKE jest bardzo prostym narzędziem pomagającym osobom niezaznajomionym z językiem HTML w tworzeniu interaktywnych treści stron internetowych. Razem z praktyka

Bardziej szczegółowo

Platforma e-learningowa

Platforma e-learningowa Dotyczy projektu nr WND-RPPD.04.01.00-20-002/11 pn. Wdrażanie elektronicznych usług dla ludności województwa podlaskiego część II, administracja samorządowa realizowanego w ramach Decyzji nr UDA- RPPD.04.01.00-20-002/11-00

Bardziej szczegółowo

SYSTEM ZARZĄDZANIA RELACJAMI Z KLIENTEM CRM7

SYSTEM ZARZĄDZANIA RELACJAMI Z KLIENTEM CRM7 SYSTEM ZARZĄDZANIA RELACJAMI Z KLIENTEM CRM7 Administracja instrukcja Panel administracyjny jest dostępny z menu po lewej stronie ekranu. Użytkownicy bez uprawnień administracyjnych mają tylko możliwość

Bardziej szczegółowo

Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej

Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie ocen pracowniczych w służbie cywilnej elektroniczne formularze arkuszy ocen okresowych i pierwszej oceny Instrukcja użytkownika Wersja 1.0 DSC KPRM 2015

Bardziej szczegółowo

Dane w poniższej tabeli przedstawiają sprzedaż w dolarach i sztukach oraz marżę wyrażoną w dolarach dla:

Dane w poniższej tabeli przedstawiają sprzedaż w dolarach i sztukach oraz marżę wyrażoną w dolarach dla: Przykład 1. Dane w poniższej tabeli przedstawiają sprzedaż w dolarach i sztukach oraz marżę wyrażoną w dolarach dla: 24 miesięcy, 8 krajów, 5 kategorii produktów, 19 segmentów i 30 brandów. Tabela ta ma

Bardziej szczegółowo

Rozdział 5: Style tekstu

Rozdział 5: Style tekstu 5. STYLE TEKSTU Posługując się edytorem MS Word trudno nie korzystać z możliwości jaką daje szybkie formatowanie z użyciem stylów. Stylem określa się zestaw parametrów formatowych, któremu nadano określoną

Bardziej szczegółowo

Zapisz i autoryzuj płatności w folderze

Zapisz i autoryzuj płatności w folderze Krótki opis Celem tego dokumentu jest opisanie jak zapisać i zautoryzować płatności w folderach miedzy innymi: Tworzenie folderów Zapisanie jednej lub wielu płatności w pliku Sprawdzanie statusu płatności

Bardziej szczegółowo

Egzamin zawodowy: Technik Informatyk 312[01] Oprogramowanie biurowe pytania i odpowiedzi

Egzamin zawodowy: Technik Informatyk 312[01] Oprogramowanie biurowe pytania i odpowiedzi Egzamin zawodowy: Technik Informatyk 312[01] Oprogramowanie biurowe pytania i odpowiedzi 1. Obiekt bazy danych, który w programie Microsoft Access służy do tworzenia zestawień i sprawozdań, ale nie daje

Bardziej szczegółowo

Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w

Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w Formatowanie tekstu przy uz yciu stylo w Czy stosowanie wciąż tego samego formatowania albo zmienianie koloru, rozmiaru lub rodzaju czcionki w celu wyróżnienia tekstu należy do często wykonywanych czynności?

Bardziej szczegółowo

Należy uruchomid program: Start-Wszystkie programy- Microsoft Office- Microsoft Office Access 2007

Należy uruchomid program: Start-Wszystkie programy- Microsoft Office- Microsoft Office Access 2007 Tworzenie baz danych w programie Microsoft Access 2007 Należy uruchomid program: Start-Wszystkie programy- Microsoft Office- Microsoft Office Access 2007 Po uruchomieniu program pokaże się nam strona widoczna

Bardziej szczegółowo

opracował: Patryk Besler

opracował: Patryk Besler opracował: Patryk Besler Aby poprawnie uzupełnić szachownicę potrzebna nam będzie do tego funkcja Złącz teksty. Pamiętaj o zaznaczeniu odpowiedniej komórki Aby ją wybrać należy przejść do zakładki Formuły.

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ KALKULACYJNY komórka

ARKUSZ KALKULACYJNY komórka ARKUSZ KALKULACYJNY Arkusz kalkulacyjny program służący do obliczeń, kalkulacji i ich interpretacji graficznej w postaci wykresów. Przykłady programów typu Arkusz Kalkulacyjny: - Ms Excel (*.xls; *.xlsx)

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA - WYKAZY PRZESYŁANE W FORMIE ELEKTRONICZNEJ

INSTRUKCJA - WYKAZY PRZESYŁANE W FORMIE ELEKTRONICZNEJ INSTRUKCJA - WYKAZY PRZESYŁANE W FORMIE ELEKTRONICZNEJ Poniższe informacje powinny ułatwić korzystanie z e-maili zawierających zestawienie opłat drogowych i/lub szczegółowy wykaz jazd. Pojemność skrzynki

Bardziej szczegółowo

MS Excel. Podstawowe wiadomości

MS Excel. Podstawowe wiadomości MS Excel Podstawowe wiadomości Do czego służy arkusz kalkulacyjny? Arkusz kalkulacyjny wykorzystywany jest tam gdzie wykonywana jest olbrzymia ilość żmudnych, powtarzających się według określonego schematu

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Kluza proste ćwiczenia z baz danych

Krzysztof Kluza proste ćwiczenia z baz danych Bazy danych Baza danych to uporządkowany zbiór danych, dający się łatwo przeszukiwać. Każda pozycja bazy danych nazywana jest rekordem, z kolei rekordy składają się z pól. Przyjmując, że dysponujemy bazą

Bardziej szczegółowo

Tabele Przestawne Podstawy

Tabele Przestawne Podstawy Tabele Przestawne Podstawy Przykłady opisane w tej lekcji dostępne są w arkuszu Excela: Tabele Przestawne Podstawy.xls, tylko ich samodzielne przerobienie daje gwarancję zapamiętania tej lekcji. Podstawy

Bardziej szczegółowo

BAZA_1 Temat: Tworzenie i modyfikowanie formularzy.

BAZA_1 Temat: Tworzenie i modyfikowanie formularzy. BAZA_1 Temat: Tworzenie i modyfikowanie formularzy. Do wprowadzania danych do tabel słuŝą formularze. Dlatego zanim przystąpimy do wypełniania danymi nowo utworzonych tabel, najpierw przygotujemy odpowiednie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja importu dokumentów z programu Fakt do programu Płatnik 5.01.001

Instrukcja importu dokumentów z programu Fakt do programu Płatnik 5.01.001 1 Instrukcja importu dokumentów z programu Fakt do programu Płatnik 5.01.001 I. EKSPORT DANYCH Z PROGRAMU FAKT DO PŁATNIKA...2 I.1. WYSYŁANIE DEKLARACJI Z PROGRAMU FAKT....2 I.2. KATALOGI I ŚCIEŻKI DOSTĘPU....2

Bardziej szczegółowo

Konspekt do lekcji informatyki dla klasy II gimnazjum. TEMAT(1): Baza danych w programie Microsoft Access.

Konspekt do lekcji informatyki dla klasy II gimnazjum. TEMAT(1): Baza danych w programie Microsoft Access. Konspekt do lekcji informatyki dla klasy II gimnazjum. Opracowała: Mariola Franek TEMAT(1): Baza danych w programie Microsoft Access. Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z możliwościami programu Microsoft Access.

Bardziej szczegółowo

Podstawowe operacje i rodzaje analiz dostępne w pakiecie Statistica

Podstawowe operacje i rodzaje analiz dostępne w pakiecie Statistica Podstawowe operacje i rodzaje analiz dostępne w pakiecie Statistica 1. Zarządzanie danymi. Pierwszą czynnością w pracy z pakietem Statistica jest zazwyczaj wprowadzenie danych do arkusza. Oprócz możliwości

Bardziej szczegółowo

Tworzenie kampanii mailowych. Tworzenie kampanii mailowych.

Tworzenie kampanii mailowych. Tworzenie kampanii mailowych. Tworzenie kampanii mailowych. Główną funkcjonalnością wielokrotnego autorespondera Pername Mail Marketer jest możliwość prowadzenia kampanii mailowych. Mówiąc prościej jest to masowe wysyłanie wiadomości

Bardziej szczegółowo

Sylabus Moduł 2: Przetwarzanie tekstów

Sylabus Moduł 2: Przetwarzanie tekstów Sylabus Moduł 2: Przetwarzanie tekstów Niniejsze opracowanie przeznaczone jest dla osób zamierzających zdać egzamin ECDL (European Computer Driving Licence) na poziomie podstawowym. Publikacja zawiera

Bardziej szczegółowo

Damian Daszkiewicz 2010 www.damiandaszkiewicz.pl www.videowebmaster.pl. Tworzenie strony-wizytówki dla firmy XYZ

Damian Daszkiewicz 2010 www.damiandaszkiewicz.pl www.videowebmaster.pl. Tworzenie strony-wizytówki dla firmy XYZ Damian Daszkiewicz 2010 www.damiandaszkiewicz.pl www.videowebmaster.pl Tworzenie strony-wizytówki dla firmy XYZ Dokument może być dowolnie rozpowszechniany w niezmiennej formie. Nie możesz pobierać opłat

Bardziej szczegółowo