rozumienie innych moduł 1 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO praca, życie, umiejętności

Transkrypt

1 moduł 1 Temat 1, Poziom 1 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO Akademia dla Młodych Materiały dla uczestników i prezentacje znajdziesz na stronie w zakładce nauczyciele albo w załączonym do podręcznika pendrivie.

2

3 Moduł 1 Temat 1 Poziom 1 Współpraca Rozumienie Cele szkolenia Każdy chce być zauważany, wysłuchany i rozumiany. Empatia pomaga ludziom budować lepsze relacje i lepiej współpracować z innymi. Jest też ważna, ponieważ pomaga ludziom stworzyć i podtrzymać codzienne relacje z rodziną i przyjaciółmi, a dodatkowo pozwala stać się częścią społeczeństwa i odnieść sukces zawodowy. Młodzi ludzie, którzy ukończą ten temat: będą umieli zdefiniować pojęcie empatii dowiedzą się w jaki sposób empatia pomaga budować lepsze relacje w różnych sytuacjach, zarówno w rodzinie, szkole, jak i miejscu pracy poszukają okazji do zastosowania zdobytej wiedzy o emptii w swoim własnym życiu Informacja dla Uczestników Żadne wcześniejsze przygotowania nie są wymagane. Przygotowanie Prowadzącego Przygotuj prezentację i materiały dla uczestników przeznaczone do tego modułu. Czas 45 min. Materiały Prezentacja dotycząca empatii Arkusz ćwiczeń Rozumienie w praktyce Arkusz ćwiczeń Jak bardzo jesteś empatyczny na co dzień? Podsumowanie: posłuż się nim, by podsumować temat. Wręcz je uczestnikom na zakończenie zajęć Podsumowanie: tematy do refleksji uczestnicy mogą je wypełnić po zajęciach 1

4 10 min. CZYM JEST EMPATIA? Poproś kogoś na ochotnika w celu odegrania scenki na forum grupy: Ochotnik jest członkiem zespołu w pracy. Ma poprosić o dzień wolnego, ponieważ komuś z jego rodziny wypadła nagła wizyta w szpitalu. Ty jesteś szefem i brak pracownika zdezorganizuje pracę całego zespołu. Zareaguj bez empatii: odmów rozważenia tej prośby, nie słuchaj do końca, wejdź mu w słowo, przyjmij zamkniętą postawę (ręce założone na piersi, odwracanie się) oraz używaj opryskliwego tonu głosu. SLAJD NR 2 Krótko omów scenkę na forum grupy: spytaj czy ktoś z obecnych wie czym jest empatia, a następnie wyświetl slajd NR 3 (Empatia to zdolność współdzielenia uczuć ). spytaj w jaki sposób szef mógłby zareagować, żeby okazać więcej zrozumienia? (np. słuchając z uwagą i nie przerywając pracownikowi, wyrażając troskę o członka rodziny, pytając pracownika o wskazówki w kwestii przezwyciężenia niedogodności, a przynajmniej deklarując, że to przemyśli, posługując się bardziej przyjacielskim, przystępnym tonem i mową ciała). spytaj w jaki sposób pracownik mógłby okazać więcej zrozumienia względem potrzeb pracodawcy przedstawiając mu swoją prośbę (np. pokazując, że rozumie, że ta prośba przysporzy pracodawcy niedogodności; może zasugerować sposób na ich zminimalizowanie lub obiecując, że mu to wynagrodzi). spytaj czy pracodawca musi się zgadzać na prośbę pracownika, by okazać z? (Nie ale nawet jeżeli musiałby odmówić prośbie pracownika, mógłby się wykazać empatią i zrobić to w taki sposób, by pracownik poczuł, że ktoś go słucha i docenia, np. mówiąc Rozumiem, że jest to dla ciebie bardzo ważne, ale w tym przypadku muszę najpierw myśleć o potrzebach firmy i poprosić cię, byś znalazł kogoś innego, kto zawiezie twojego krewnego do szpitala ). SLAJD NR 3 2 Krótko zrecenzuj cele szkoleniowe tego ćwiczenia (slajd NR 4). (Podkreśl, że empatia jest ważna, jako że pomaga młodym ludziom tworzyć i podtrzymywać zdrowe, codzienne relacje z rodziną i przyjaciółmi, a także umożliwia stanie się częścią społeczeństwa i odniesienie sukcesu zawodowego).

5 25 min. ĆWICZENIE EMPATIA w praktyce arkusz ćwiczeń rozdaj egzemplarze arkuszy ćwiczeń EMPATIA w praktyce. Daj uczestnikom 3 minuty, by omówili w parach następując pytania: Kto okazuje empatię i jakie płyną z tego korzyści? Kto nie okazuje empatii i jakie negatywne konsekwencje ponoszą uczestnicy w takiej sytuacji? OMÓW każdą wypowiedź po kolei. Poproś ochotnika, by przeczytał jedną wypowiedź, a potem zachęć uczestników do podzielenia się swoimi pomysłami dotyczącymi danego scenariusza. Zarówno Jacek, jak i jego rodzice muszą okazywać sobie więcej zrozumienia, bo w przeciwnym razie komunikacja między nimi się pogorszy, a ich relacje staną się trudniejsze. Jacek powinien sobie uświadomić, że jego rodzice są dorośli i chcą dla niego jak najlepiej. Rodzice Jacka powinni zdać sobie sprawę, że Jacek nie jest już małym dzieckiem i ma swoje zdanie. Sonia okazuje empatię i zdaje sobie sprawę, że choć jej mama czasem marudzi, to bierze się to stąd, że bardzo ją kocha. Dzięki temu ich wzajemna relacja jest zgodna i mniej się kłócą. Z drugiej strony, mama Soni powinna wykazać się większym zm w stosunku do córki i uzmysłowić sobie w jaki sposób Sonia czasem odbiera jej komentarze. Człowiek, który przeprowadzał rozmowę kwalifikacyjną z Laurą odznaczał się empatią w stosunku do niej. Słuchał co mówi i traktował ją z szacunkiem. Jeżeli dostanie pracę, prawdopodobnie będzie pilniej pracować i nie będzie się bała zgłaszać nowych pomysłów. Koleżanka Róży nie okazuje jej zrozumienia, dokuczając jej. Róża jest przez to bardzo nieszczęśliwa. Kierowniczka Michała nie odznacza się empatią - nie docenia Michała i nie wykorzystuje w pełni jego potencjału jako pracownika. W przyszłości Michał może już nie pracować tak pilnie. Prawdopodobnie poszuka sobie nowej pracy, co oznacza, że jego kierowniczka będzie musiała pozyskać i wyszkolić kogoś innego, co zajmuje dużo czasu. Czy Michał może wykazać się większym zm w stosunku do swojej kierowniczki czy zawsze się tak zachowuje, czy może raczej przechodzi teraz wyjątkowo stresujący okres w życiu? Karol okazuje dużo zrozumienia. Stara się nie pogarszać sytuacji, kiedy jego przyjaciółka przeżywa trudne chwile. Cierpliwie znosi zły humor przyjaciółki. Jego przyjaciółka jest tak uwikłana w swoje problemy, że nie okazuje zrozumienia względem Karola. Będzie musiała zachować ostrożność, by nie potrwało to zbyt długo, bo w przeciwnym razie ich relacje mogą się pogorszyć. 3

6 EMPATIA na co dzień spytaj uczestników czy potrafią sobie przypomnieć sytuację z życia, w której ktoś wykazał się empatią w stosunku do nich. Co powiedziała lub zrobiła ta osoba? Jak dzięki temu się poczuli? Jeżeli dysponujesz jakimś przykładem, podziel się nim na forum grupy. SLAJD NR 4 Wyjaśnij, że przykłady i scenariusze, które omówili wskazują, że jest wiele ważnych powodów, by okazywać empatię. Jest to umiejętność, którą trzeba opanować. Pokaż slajd nr 4. Wypisz trzy nagłówki na tablicy lub flip charcie: rodzina i przyjaciele, w pracy i społeczeństwo. Poproś uczestników, by dla każdej z grup zasugerowali zalety płynące z empatii (np. rodzina i przyjaciele mniej kłótni, więcej wsparcia; w pracy lepsza wydajność, dłuższa współpraca z pracownikami (co zmniejsza koszty rekrutacji), zadowolenie klientów przekładające się na większe zarobki; społeczeństwo wzajemne ułatwianie sobie życia). 4

7 JAK BARDZO JESTEM EMPATYCZNY na co dzień? Wyjaśnij, że w celu wykształcenia w sobie empatii, uczestnicy powinni określić jaki jest ich obecny poziom empatii. SLAJD NR 5 Arkusz ćwiczeń Zrecenzuj wypowiedzi na slajdzie NR 5 i rozdaj arkusz ćwiczeń Jak bardzo jestem empatyczny na co dzień?. Poproś uczestników, by samodzielnie zastanowili się w jakim stopniu dotyczy ich każda z wypowiedzi. Mogą przyznać sobie następującą punktację: 0 pkt za nigdy, 1 pkt za czasami, 2 pkt za często i 3 pkt za zawsze, a następnie niech podsumują otrzymane punkty, mieszcząc się w zakresie od 0-15 pkt. zachowując dla siebie otrzymany wynik, uczestnicy mogą poprosić partnerów (którzy ich dobrze znają), by spróbowali się wczuć w ich sytuację i wykonali to samo ćwiczenie. Na końcu niech porównają wyniki. Poproś uczestników, by pracując w parach posłużyli się wynikami quizu i zastanowili się nad sposobami wykazywania się większym zm wobec, a potem krótko omówili je na forum grupy (np. okazywanie szacunku innym, uśmiechanie się, bycie przyjacielskim, poświęcanie czasu na budowanie relacji z innymi, tworzenie atmosfery swobodnej wymiany zdań i odczuć, prawdziwe słuchanie drugich (umysłem i sercem), zainteresowanie się tym, co inni mają do powiedzenia, poznawanie ich i budowanie zaufania). jeżeli czas na to pozwoli, podziel uczestników na grupy trzyosobowe i daj im dwie minuty by powtórzyli w grupach scenkę z wprowadzenia do zajęć. jedna osoba w każdej z grup jest pracodawcą, druga jest pracownikiem, a trzecia obserwatorem. Tym razem obie strony mają się wykazać jak największym zm. Poproś uczestników, by pomyśleli zarówno o tym co mówią, o swojej mowie ciała oraz tonie głosu. Poproś obserwatorów, by podzielili się dobrymi przykładami empatii na forum grupy (zarówno u pracodawcy, jak i pracownika). 5

8 10 min. PODSUMOWANIE SLAJD NR 6 Podsumowanie Powtórz definicję empatii i podkreśl jak ważna jest każda interakcja z drugim człowiekiem. Pokaż slajd NR 6 i wspomóż się podsumowaniem dot. empatii. Wyjaśnij, że empatia nie musi być koniecznie związana z lubieniem każdej osoby i zgadzanie się z jej zdaniem. Ma to polegać na zrozumieniu stanowiska tej drugiej osoby. Jest to szczególnie ważne w pracy, gdzie nie zawsze ma się tak duży wybór pod względem ludzi, z którymi się pracuje, jak ma się w szkole. Nawet w pracy ważne jest, by najpierw słuchać, a nie zawsze dążyć do umocnienia swojej pozycji zabierając głos jako pierwszy. Poproś uczestników, by zastanowili się w jaki sposób mogą wprowadzić w życie lepsze. Każdy może być uwikłany w swoje sprawy, dlatego u każdego można coś ulepszyć, nawet jeśli w quizie otrzymali wysoką ocenę. daj uczestnikom 2 minuty, by wymyślili jeden sposób na wykazanie się empatią w swoim życiu, spisali go na kartce i przyczepili do tablicy/ściany z przodu sali, by stworzyć grupową ścianę pomysłów. Gdy kartki zawisną na ścianie, pogrupuj je tematycznie. Przeczytajcie na forum grupy pomysły uczestników - czy występują tu jakieś konkretne tematy? SLAJD NR 7 Podsumowanie zakończ pokazując slajd NR 7 w celu zachęcenia uczestników do wcielenia tych pomysłów w życie. Co teraz? uczestnicy mogą wypełnić Podsumowanie: tematy do refleksji i wymyślić pomysły dotyczące tego jak i kiedy mogą wykazywać się większym m w swoim życiu. Przejdź do Tematu NR 2: Praca z różnymi osobowościami. 6 Akademia dla Młodych