M A P A P O L S K I E J B I O C H E M I I

Transkrypt

1 M A P A P O L S K I E J B I O C H E M I I Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego to Tradycja i Nowoczesność Dr inż. Krzysztof Szwejk Rzecznik prasowy SGGW ul. Nowoursynowska 166, Warszwa tel: (48 22) rzecznik@sggw.waw.pl Fotografia 1. Pałac Rektorski SGGW. SGGW bierze swoje początki od Instytutu Agronomicznego w Marymoncie, powołanego 23 września 1816 roku, m.in. przez Stanisława Staszica i Stanisława Kostkę Potockiego. Pierwszym dyrektorem Instytutu był Jerzy Beniamin Flatt, jeden z najlepszych znawców stosunków gospodarczych w Królestwie Polskim. Instytut w Marymoncie, protoplasta SGGW, był pierwszą uczelnią rolniczą w Polsce i czwartą w Europie. Mimo burzliwych losów, jego działalność przyczyniła się w znaczący sposób do rozwoju polskiego rolnictwa i polskiego szkolnictwa rolniczego. Tradycje i idee Instytutu Marymonckiego stały się inspiracją do utworzenia w 1906 roku Wydziału Rolniczego przy Towarzystwie Kursów Naukowych, w 1911 roku Kursów Przemysłowo-Rolniczych, w 1916 roku Wyższej Szkoły Rolniczej oraz Królewsko- Polskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, w której pierwsza inauguracja roku akademickiego odbyła się 12 października 1918 roku. W czasie II wojny światowej, mimo zamknięcia przez niemieckiego okupanta, Uczelnia nadal prowadziła nauczanie. W czasie okupacji, w trakcie okresu tajnej działalności, wydano 130 dyplomów ukończenia studiów, a w 1945 roku zgłoszono i zatwierdzono 66 dyplomów i 3 doktoraty. Na ruinach bestialsko zniszczonej stolicy, tuż po odzyskaniu niepodległości, 15 maja 1945 roku, SGGW jako pierwsza Uczelnia w Warszawie zainaugurowała pierwszy powojenny rok akademicki. Dzisiejsza Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego to nie tylko tradycja ale także nowoczesność (Fot. 1). W XXI wiek SGGW wkroczyła z imponującą liczbą 24 tys. studentów oraz wspaniałym nowoczesnym zapleczem n a u k o w o - d y d a k - tycznym. Dla wszystkich działających w Uczelni wydziałów, wybudowano i wyremontowano wspaniałe obiekty dydaktyczne, które swym poziomem i wyposażeniem równają do najlepszych w Europie i na świecie (Fot. 2). Na terenie Uczelni znajdują się nowoczesne obiekty sportowe korty tenisowe, siłownia, pływalnia, hale sportowe wspierane przez Studium Wychowania Fizycznego i Sportu, które organizuje dla studentów zajęcia: gry zespołowe siatkówka, koszykówka, piłka nożna, tenis stołowy i ziemny; aerobic; siłownia; pływanie; judo, samoobrona oraz rehabilitacja ruchowa. SGGW zapewnia swoim studentom bardzo dobre warunki mieszkaniowe dysponuje blisko 4 tysiącami miejsc w czternastu akademikach o 1, 2 i 3 osobowych pokojach. Najnowszy z nich posiada wyłącznie pokoje 1 i 2 osobowe, każdy z łazienką i aneksem kuchennym. Zdecydowana większość domów studenckich podłączona jest do wewnętrznej sieci internetowej. Zainteresowanie kształceniem w SGGW jest wciąż bardzo duże - liczba kandydatów na 1 miejsce przekracza 6 osób, a na kierunkach najbardziej popularnych nawet 20. Dlatego dla przyszłych studentów Uczelnia organizuje wiosenne kursy przygotowujące do matury oraz egzaminów wstępnych. Przy Uczelni działa szereg organizacji studenckich: Agrokadra, Akademicki Klub Turystyczny, Akademickie Stowarzyszenie Katolickie Soli Deo, Biuro Spraw Studenckich, Grupa BUDDY ESN, Chór Akademicki, Studenckie Stowarzyszenie Weterynaryjne, Ludowy Zespół Ar- Fotografia 2. Nowoczesny budynek dydaktyczny Wydział Technologii Żywności. Postępy Biochemii 52 (2)

2 tystyczny Promni im. Zofii Solarzowej, Program wymiennego kształcenia studentów MostAR, wydziałowe Samorządy Studentów i Koła Naukowe, Akademicki Klub Sportowy, Zrzeszenie Studentów Polskich, IAAS-Polska Międzynarodowa Organizacja Studentów Kierunków Rolniczych i Nauk Pokrewnych, NA- PIS Niezależny Akademicki Portal Informacyjny SGGW, Studencki Klub Wspinaczkowy oraz Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości. Działające w Uczelni wydawnictwo publikuje corocznie blisko 120 tytułów, proponując swoim studentom duży wybór podręczników akademickich, skryptów, przewodników do ćwiczeń, monografii i publikacji popularno-naukowych. Studia w SGGW odbywają się w systemie stacjonarnym, wieczorowym i zaocznym. Uczelnia kształci swoich studentów na 23. kierunkach sześć z nich: biotechnologia, informatyka i ekonometria, gospodarka przestrzenna, ochrona środowiska, towaroznawstwo oraz turystyka i rekreacja, realizowanych jest na studiach międzywydziałowych. Kształcenie na pozostałych 17. kierunkach: architektura krajobrazu, biologia, budownictwo, ekonomia, finanse i bankowość, inżynieria środowiska, leśnictwo, ogrodnictwo, rolnictwo, socjologia, technika rolnicza i leśna, technologia drewna, technologia żywności i żywienie człowieka, weterynaria, zarządzanie i inżynieria produkcji, zarządzanie i marketing oraz zootechnika, SGGW realizuje w 11. wydziałach: Rolnictwa i Biologii, Medycyny Weterynaryjnej, Leśnym, Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Technologii Drewna, Nauk o Zwierzętach, Technologii Żywności, Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Inżynierii Produkcji oraz Ekonomiczno- Rolniczym. Uczelnia kształci także w 7. zamiejscowych, specjalistycznych, ośrodkach dydaktycznych, w: Leśnej Podlaskiej, Sierpcu, Radomiu, Lubiejewie, Łowiczu, Widzewie i Przasnyszu. SGGW posiada własne zakłady doświadczalne do prowadzenia ćwiczeń terenowych i odbywania praktyk z zakresu rolnictwa, leśnictwa, ogrodnictwa i hodowli zwierząt. Studenci korzystają również z atrakcyjnych praktyk zagranicznych. W 2000 roku wdrożono w Uczelni ułatwiający studiowanie i procedury związane z uznawaniem studiów realizowanych za granicą Europejski System Transferu Punktów (ECTS). Systematycznie wzrasta liczba studentów SGGW wyjeżdżających na uczelnie europejskie w ramach programów TEMPUS i SOCRATES. Od 1998 roku SGGW bierze czynny udział w programie SOCRATES/ERASMUS, który jest największym programem edukacyjnym. W ramach programu ERASMUS studenci uczelni utworzyli tzw. grupę BUDDY ESN-SGGW, która jest kontynuacją ich pobytu za granicą lub dobrym wstępem do takiego wyjazdu. Członkowie grupy pomagają swoim zagranicznym kolegom biorącym udział w programie w zaaklimatyzowaniu się w nowych polskich warunkach. Od 2000 roku zaczęła w Uczelni działać nowa edycja programu LEONARDO DA VINCI II, poświęconego kształceniu i szkoleniu zawodowemu. Wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego studentów i nauczycieli akademickich odbywa się również poprzez realizację międzynarodowego programu CEEPUS. Ważnym elementem polityki Uczelni jest internacjonalizacja, realizowana przez prowadzenie wykładów w języku angielskim, wspomaganych przez uczelniane Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych. W murach Uczelni studiuje młodzież z całego świata, m.in. z Austrii, Belgii, Białorusi, Chin, Francji, Holandii, Korei Południowej, Litwy, Niemiec, Republiki Czech, Republiki Słowacji, Ukrainy, USA, a także z innych krajów Afryki i Azji. Uczelnia jest członkiem wielu światowych organizacji. Międzynarodową działalność aktywnie wspierają kompetentne jednostki SGGW: Biuro Współpracy Międzynarodowej, Centrum Programów Europejskich, Branżowy Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie jest uznanym w świecie nowoczesnym uniwersytetem przyrodniczym oferującym szerokie możliwości edukacyjne w przyjaznej akademickiej atmosferze. SGGW to między innymi: Nr 1 w rankingach: rankingi według Rzeczpospolitej, Perspektyw, Przekroju i Magazynu Studenckiego SEMESTR Uczelnia Przyjazna Studentom: konkurs PROstudent 2004 Najbardziej oblegana uczelnia w Polsce: od kilku lat 6 7 kandydatów na jedno miejsce, rekrutacja na studia przez Internet studentów wykładowców 23 kierunki studiów 60 specjalności 11 wydziałów Wspólne badania naukowe i dydaktyczne z 214 zagranicznymi uczelniami z 44 państw świata Nowoczesny Kampus: ponad 70 hektarów powierzchni, podziemny parking Doskonałe warunki dydaktyczne: możliwość jednoczesnego studiowania na innych uczelniach rolniczych Program MO- STAR, pomieszczeń dydaktycznych, 60 pracowni komputerowych, 300 sal wykładowych i ćwiczeniowych, 24 aule, nowoczesna biblioteka, Klinika Małych Zwierząt, Klinika Koni, Zwierzętarnia, kilka zakładów doświadczalnych i gospodarstw rolnych w całym kraju miejsc w 14-tu doskonale wyposażonych Domach Studenckich: Internet przy każdym łóżku, kilkanaście stołówek studenckich Nowoczesne obiekty sportowe: kryta pływalnia, hale sportowe, kryte korty tenisowe, siłownia, boiska sportowe, ośrodek hipoterapii Katedra Biochemii (Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW) prof. dr hab. Wiesław Bielawski kierownik Katedry Katedra Biochemii została utworzona w 1949 roku i była wówczas pierwszą placówką biochemiczną wśród polskich uczelni rolniczych. Jej organizatorem i pierwszym kierow

3 Fotografia 3. Pracownicy i doktoranci Katedry Biochemii. nikiem był prof. I. Reifer. W okresie 57 lat istnienia przeszła wiele zmian organizacyjnych i strukturalnych. Obecnie Katedra Biochemii wchodzi w skład Wydziału Rolnictwa i Biologii, zatrudniając 14. nauczycieli akademickich, w tym 3. profesorów i 11. doktorów (Fot. 3). Realizuje dydaktykę dla studentów studiów stacjonarnych, wieczorowych i zaocznych 9. Fotografia 4. Pracownia biologii molekularnej. kierunków studiów SGGW (biologia, biotechnologia, ochrona środowiska, ogrodnictwo, rolnictwo, technologia żywności, towaroznawstwo, zootechnika, żywienie człowieka). Głównym celem nauczania biochemii jest zapoznanie studentów z molekularnymi podstawami funkcjonowania żywych organizmów. Omawiane zagadnienia stanowią podstawę do lepszego zrozumienia takich przedmiotów jak fizjologia roślin i zwierząt, genetyka, hodowla, biologia komórki. Umożliwiają także zrozumienie powiązań między mechanizmami biochemicznymi a wysokością i jakością plonów roślin uprawnych, efektywnością produkcji zwierzęcej i przetwórstwem surowców roślinnych i zwierzęcych. Poza podstawowym kursem biochemii, w którym uczestniczy rocznie około 1700 studentów, pracownicy katedry p r o w a d z ą również zajęcia fakultatywne z biochemii ekologicznej, enzymologii, bioenergetyki, biochemii klinicznej, biologii molekularnej, metabolizmu związków azotowych w roślinach i glebie, wykorzystania mikroorganizmów w ochronie środowiska i przemyśle. W ramach działalności dydaktycznej w katedrze opracowano szereg podręczników i skryptów Fotografia 5. Sala ćwiczeń. Fotografia 6. Sala ćwiczeń. akademickich, monografii oraz dokonano kilku tłumaczeń książek. Opracowania te przez wiele lat służyły studentom różnorodnych kierunków studiów SGGW i pozostałych uczelni rolniczych oraz studentom biologii i biotechnologii niektórych uniwersytetów i politechnik. Działalność naukowa katedry aktualnie obejmuje zagadnienia dotyczące: biochemicznych mechanizmów odporności zbóż na porastanie, funkcji proteaz i ich inhibitorów w procesie wykształcania się i kiełkowania ziarniaków zbóż, roli proteolizy w tolerancji odwodnienia, charakterystyki funkcjonalnej i molekularnej enzymów szlaku syntezy ABA, znaczenia fosforylacji skrobi tranzytowej w czasie jej rozkładu. Ponadto, od wielu lat rozwijane są badania nad asymilacją azotu nieorganicznego oraz przemianami aminokwasów u roślin o różnych typach fotosyntezy i w zmieniających się warunkach fizjologicznych. Na szczególną uwagę zasługują badania związane z metabolizmem bakterii Postępy Biochemii 52 (2)

4 glebowych z rodzaju Pseudomonas, gdyż realizowane są niemal od początku istnienia katedry. Ostatnio dotyczą one zdolności tych bakterii do syntezy i wydzielania do podłoża wielu enzymów oraz sideroforów. Badania naukowe prowadzone są przy zastosowaniu najnowszych technik biochemicznych, metod biologii molekularnej i bioinformatyki. Laboratoria Katedry Biochemii wyposażone są w nowoczesną aparaturę naukową zakupioną w ramach grantów aparaturowych lub ze środków inwestycyjnych uczelni (Fot. 4). Niektóre z wyżej wymienionych tematów badawczych realizowane są w ramach współpracy z zagranicznymi instytucjami naukowymi, m.in. Uniwersytetem w Poczdamie, Uniwersytetem Benguriona w Izraelu, Uniwersytetem Walijskim w Aberystwyth. W wymianie doświadczeń naukowych z zagranicą uczestniczą zarówno pracownicy, doktoranci, jak i studenci starszych lat studiów (Fot. 5, 6). Katedra Nauk Fizjologicznych (Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW) prof. dr hab. Tomasz Motyl kierownik Katedry Katedra Nauk Fizjologicznych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej jest jednostką SGGW, w której poza działalnością dydaktyczną jako priorytetowe uznaje się badania naukowe oraz kształcenie kadry naukowej. W skład Katedry wchodzą 3 zakłady: Biochemii, Dietetyki i Fizjologii, w których zatrudnionych jest łącznie 15 nauczycieli (5 profesorów, 3 doktorów habilitowanych, profesorów SGGW, 7 adiunktów) i 10 pracowników technicznych. Wieloletnim kierownikiem Katedry ( r.) był prof. dr hab. Wiesław Barej, a od 2000 r. pełni tę funkcję prof. dr hab. Tomasz Motyl, profesor zwyczajny. Pracownicy Katedry prowadzą bardzo szeroką działalność dydaktyczną, łącznie 4925 godzin realizowanych w ramach 15 przedmiotów na kilku wydziałach SGGW. Przy Katedrze Nauk Fizjologicznych funkcjonuje jedno z najstarszych w SGGW stacjonarnych studiów doktoranckich: Regulacja wzrostu i metabolizmu zwierząt oraz utrzymania ich zdrowia, kształcące absolwentów biologii, biotechnologii, weterynarii, zootechniki, rolnictwa i farmacji. W 2005 r. w Katedrze Nauk Fizjologicznych wypromowano 9 doktorów. W Katedrze prowadzone są badania naukowe z zakresu biochemii, biologii molekularnej, funkcjonalnej genomiki, cytofizjologii, dietetyki i klasycznej fizjologii. W 2005 r. rea l i z o w a n o 22 granty b a d a w c z e. Wymiernym efektem tej d z i a ł a l n o - ści było 109 p u b l i k a c j i, w tym 57 prac recenzowanych (z czego 41 w czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej), 6 monografii i podręczników, 10 prac popularno-naukowych i 36 komunikatów naukowych prezentowanych na konferencjach krajowych i zagranicznych. Katedra posiada wiele, bardzo dobrze wyposażonych laboratoriów, m.in. pracownię cytometryczną z mikroskopem konfokalnym, laserowym cytometrem skaningowym i systemem MicroImage, pracownię funkcjonalnej genomiki ze skanerem mikromacierzy DNA i białka (Fot. 7), automatycznym hybryd y z a t o r e m (Fot. 8) i zestawem do R e a l - t i m e PCR, pracowni chrom a t o g r a f i i w y s o k o - s p r a w n o ś - ciowej i gazowej, laboratorium spekt r o m e t r i i a t o m o w e j, 4 pracownie kultur komórkowych i 3 biologii molekularnej, a także w pełni wyposażoną zwierzętarnię. Działalność naukowa Zakładu Biochemii aktualnie obejmuje zagadnienia wpływu makro- i mikroele- Fotografia 7. Skaner do mikromacierzy DNA. Fotografia 8. Hybrydyzator mikromacierzy DNA. mentów i innych składników diety (chrom, bor, karnityna, kwasy tłuszczowe, aminokwasy itd.) na ekspresję genów (nutrigenomika), procesy energetyczne, stan zdrowia zwierząt, a pośrednio i ludzi oraz wyjaśnienie mechanizmów na poziomie komórkowym, przez które te związki działają. Działalność naukowa Zakładu Dietetyki koncentruje się na badaniach d o t y c z ą c y c h bioaktywnych czynników pok a r m o w y c h zawartych w owocach, warzywach oraz grzybach i ich wpływu na metabolizm i zdrowotność. Badania prowadzone we współpracy z Hebrew University of Jerusalem wykazały, m.in., że naringina (flawon obecny w grejpfrutach) oraz inne bioaktywne czynniki zawarte w tych owocach, a także w jabłkach, pieczarkach i czosnku wywierają działanie hipolipidemiczne i przeciwutleniające u zwierzat karmionych dietami aterogennymi. Od wielu lat prowadzone są badania nad ochronnym wpływem kwasu 3-hydroksy-3-metylomasłowego(HMB), ketokwasowej pochodnej leucyny, na organizm ludzi i zwierząt. Badania te zainicjowane w latach 90-ych ubiegłego wieku w USA w Iowa State University są obecnie kontynuowane w Polsce. Badania te udowodniły, że HMB pełni ważną fizjologiczną funkcję w pobudzaniu systemu odpornościowego i zapobieganiu chorobom wyniszczającym, związanych z nasilonym katabolizmem białek. Świadczą o tym wyniki doświadczeń, w których podawanie HMB w połączeniu z glutaminą i 112

5 argininą osobom chorym na AIDS zahamowało utratę masy ciała. Podobny efekt zaobserwowano u osób chorych na raka. Bardzo obiecujące są wyniki stosowania HMB u dzieci chorych na dystrofię mięśniową typu Duchanne a. We współpracy z poznańską kliniką pediatrii związek ten jest podawany młodym chłopcom cierpiącym na ten typ choroby. We wszystkich przypadkach obserwujemy poprawę stanu zdrowia pacjentów z jednoczesnym zmniejszeniem bądź całkowitym wyeliminowaniem konieczności podawania steroidów. Obecnie w końcowej fazie są badania nad wpływem HMB na organizm myszy MDX z genetycznie uwarunkowaną dystrofią mięśniową. Inspiracją tego typu badań były korzystne efekty podawania HMB u dzieci. W Zakładzie Fizjologii od wielu lat prowadzone są badania nad molekularnymi mechanizmami programowanej śmierci komórki (apoptozy, autofagii) na modelu komórek zdrowych oraz stransformowanych nowotworowo. Opracowana w Katedrze metoda homeostatycznej mikroskopii konfokalnej umożliwia ocenę ilościową dynamiki zmian zachodzących w żywej komórce w układzie czterowymiarowym (3D w czasie). Została ona wykorzystana do zobrazowania kinetyki redystrybucji białek zaangażowanych w proces regulacji i w fazę wykonawczą apoptozy i autofagii w doświadczeniu na żywych komórkach. Modelem fizjologicznym w badaniach apoptozy i autofagii jest gruczoł sutkowy w warunkach inwolucji oraz przewód pokarmowy podczas przebudowy we wczesnym okresie postnatalnym. Najczęściej eksplorowanymi modelami patologicznymi są rak sutka i gruczolakorak okrężnicy oraz linie komórkowe wyprowadzone z tych nowotworów, np. MCF-7, MDA-MB231, COLO205. Badania nad programowaną śmiercią komórek w gruczole sutkowym i raku sutka prowadzone są we współpracy z laboratoriami europejskimi w ramach Akcji COST B20 Mammary gland development function and cancer. Inne badania dotyczą rozwoju morfologicznego i czynnościowego przewodu pokarmowego głównie prosiąt, szczurów i cieląt w okresie od urodzenia do pierwszych dni po odsadzeniu. Obejmują on głównie problematykę wpływu bioaktywnych peptydów siary, mleka, pokarmów pochodzenia roślinnego oraz endogennych czynników troficznych (EGF, IGF), peptydów regulacyjnych (CCK) i hormonów (insuliny, leptyny, greliny) na procesy przebudowy nabłonka we wczesnym okresie rozwoju postnatalnego z użyciem komórkowych markerów dojrzewania nabłonka jelitowego. Jednym z istotnych celów perspektywicznych jest badanie na ile okres intensywnego rozwoju przewodu pokarmowego u noworodków może mieć wpływ na jego funkcję w wieku dojrzałym. Użycie nowo narodzonych prosiąt, z uwagi na występujące podobieństwa w budowie i funkcji do przewodu pokarmowego noworodków człowieka (o wiele większe niż tradycyjnych zwierząt laboratoryjnych), poza możliwością bezpośredniego wykorzystania wyników badań w produkcji zwierzęcej, dostarczy także niezbędnej wiedzy medycynie ludzkiej. Badania są prowadzone w ścisłej współpracy z placówkami PAN (Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt w Jabłonnie, Instytut Biochemii i Biofizyki w Warszawie), uniwersyteckimi (Collegium Medium UJ, AR w Lublinie, KUL) oraz za granicą. Kolejną wiodącą tematyką badawczą jest regulacja miogenezy i metabolizmu mięśni szkieletowych, w ramach którego realizowane są takie cele jak: ocena transkryptomu komórek mięśniowych u bydła i myszy z polimorfizmem genu miostatyny, porównanie transkryptomu mięśni szkieletowych u ras bydła wolno- i szybkorosnących oraz opracowanie wzorca ekspresyjnego charakterystycznego dla szybkiego wzrostu masy mięśniowej, znaczenie zaburzeń homeostazy prooksydacyjno-antyoksydacyjnej w rozwoju mięśnia szkieletowego, znaczenie mitochondrium w molekularnym mechanizmie miogenezy indukowanej insuliną, molekularne podstawy oporności na insulinę w mięśniach szkieletowych zwierząt z cukrzycą doświadczalną, transplantacje komórek miogennych do zwieracza cewki moczowej jako narzędzie inżynierii tkankowej w leczeniu stanów nietrzymania moczu. Powyższe badania realizowane są we współpracy z Instytutem Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu, Agricultural Biotechnology Center, Gődőllő oraz innymi ośrodkami europejskimi w ramach Akcji COST 925 i COST 927. Katedra Biotechnologii, Mikrobiologii i Oceny Żywności (Wydział Technologii Żywności SGGW) dr inż. Rafał Wołosiak adjunkt w Katedrze Elementy biochemii stosowanej obecne są także w działalności naukowej i dydaktycznej Wydziału Technologii Żywności SGGW. Pracownicy Zakładu Oceny Jakości Żywności, jednostki należącej do Katedry Biotechnologii, Mikrobiologii i Oceny Żywności wykorzystują metody biochemiczne do badania zarówno zawartości wybranych składników żywności (np. enzymatyczne oznaczanie zawartości witaminy C, inhibitorów proteaz), jak i przede wszystkim do badania specyficznych właściwości i przemian składników żywności. Obejmuje to monitorowanie stopnia hydrolizy preparatów białkowych pod działaniem różnych proteaz oraz badania strawności preparatów białkowych i skrobiowych metodami wieloenzymatycznymi. Metody te znalazły m.in. zastosowanie przy charakterystyce białek krystalicznych o ciekawych właściwościach uzyskanych z frakcji globulin fasoli, preparatów białek roślin strączkowych stosowanych jako naturalne inhibitory reakcji oksydacyjnych oraz preparatów skrobi uzyskanych z nowych, niewykorzystywanych dotąd przemysłowo źródeł. Ponadto badania obejmują zakres modyfikacji oksydacyjnej białek roślinnych i zwierzęcych pod wpływem rodników hydroksylowych i kompleksu produktów autooksydacji kwasów tłuszczowych, monitorowane są zarówno straty labilnych aminokwasów, tworzenie wybranych pochodnych aminokwasów o charakterze antyżywieniowym, jak i przemiany strukturalne białek (polimeryzacja, fragmentacja) oraz ich strawność. Uzyskane w ten sposób doświadczenia wykorzystane zostały w dydaktyce podczas realizacji przedmiotu fakultatywnego Biochemia żywności. Postępy Biochemii 52 (2)