Belcanto, pizza, da Vinci czyli Chór Politechniki Białostockiej w słonecznej Toskanii

Transkrypt

1 Belcanto, pizza, da Vinci czyli Chór Politechniki Białostockiej w słonecznej Toskanii W działalności każdego chóru niezwykle ważne są spotkania na różnego rodzaju festiwalach, czy konkursach, zwłaszcza tych międzynarodowych, gdzie można wymienić doświadczenia, poznać nowe trendy w muzyce chóralnej, jak też nawiązać wartościowe przyjaźnie, rozwinąć wzajemne kontakty. W tym roku mieliśmy okazję uczestniczyć w dniach lipca w 3. Międzynarodowym Festiwalu Chórów we Florencji 2014, który ma formułę konkursu. Jest to impreza stosunkowo młoda lecz już ceniona przez świat chóralny ze względu na swój poziom artystyczny. Nic dziwnego, że zdecydowaliśmy się na wzięcie w nim udziału. Dodatkową atrakcją miała być jeszcze niecodzienna możliwość obcowania ze sztuką przez duże S. Wochy od zawsze były mekką różnego rodzaju artystów, muzyków, a jak wiadomo Florencja to perła Toskanii, jedno z najpiękniejszych miast włoskich z ogromną liczbą imponujących zabytków architektury i sztuki. Skoro już mamy odwiedzić półwysep Apeniński grzechem byłoby zignorowanie kultowych miejsc turystów z całego świata. I tak podróż naszą rozpoczęliśmy od Werony miasta zakochanych. Określenie to funkcjonuje oczywiście za sprawą Szekspira i jego dramatu Romeo i Julia. Nocujemy w jednym z hoteli na obrzeżach miasta. Zaraz po przyjeździe udajemy się do zabytkowego centrum. Miasto słynie z renesansowych palazzi i pięknych balkonów. Spacerujemy po Piazza delle Erbe, jednym z najbardziej malowniczych miejsc Werony. Wykładany biało-różowymi marmurami plac to dawne rzymskie forum na skrzyżowaniu dwóch głównych arterii Werony. Życie tętniło na nim już w I w. p.n.e. Dzięki powszechnemu użyciu marmuru w średniowieczu miasto było nazywane Marmora lub Marmorina. Jedną z konstrukcji wykonanych właśnie z tego kamienia jest Arena - amfiteatr rzymski trzeci pod względem wielkości po Koloseum i amfiteatrze w Kampanii, lecz najlepiej zachowany. Podczas trzęsienia ziemi w roku 1183 część zewnętrzna Areny zawaliła się.

2 Pozostały jedynie cztery łuki. Część wewnętrzna nie została naruszona. Dziś Arena wykorzystywana jest w trakcie festiwalu operowego, a także licznych koncertów (na widowni może zasiąść 22 tys. widzów). Przed Areną znajdują się elementy gigantycznej scenografii do poszczególnych spektakli. Wieczorem w dniu naszego przyjazdu na terenie amfiteatru odbywał się spektakl muzyczno-taneczny. Gigantyczne kolejki widzów do wejścia przypominały te z czasów rzymskich igrzysk. Oczywiście bilety zostały dawno wyprzedane a i ich cena powyżej 25 euro nie była zbytnio przyjazna dla kieszeni przeciętnego studenta z Polski. Ale szczęście uśmiechnęło się do kilkorga z nas. Jedna z kobiet stojących przed wejściem podeszła do nas i wręczyła nam kilka biletów mówiąc, że jej znajomi zrezygnowali ze spektaklu, więc ona oddaje je nam za darmo. Wybraliśmy spośród siebie największych melomanów i przekazaliśmy im ten dar pod warunkiem podzielenia się z nami wrażeniami (szczęściarze ci w rewanżu nakręcili kilka scen kamerami z przebiegu widowiska rzeczywiście atmosfera i techniczne przygotowanie występu mogą robić wrażenie!). Pozostali musieli kontemplować piękno Werony z marszu oraz przy czerwonym winie w jednej z licznych tu restauracji i kafejek. Nazajutrz w drogę do Florencji. Miasto założył sam Juliusz Cezar (w 59 r. p.n.e.) i nazwał je Florentina. Miało ono być kolonią dla byłych żołnierzy. Florencja była pierwszą stolicą Włoch, a do dziś pozostała stolicą renesansu. Mieszkali i tworzyli tu m.in. Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Niccolò Machiavelli i Rafael Santi. Ulicami Florencji spacerowali także Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński, Cyprian Norwid. Mieszkała tu również Maria Konopnicka. Miasto od wielu stuleci uchodzi za jedno z najważniejszych miejsc na świecie, jeśli chodzi o sztukę, wrażenia artystyczne i kulturalne. W XIV w. licząca ok mieszkańców Florencja była jedną z największych metropolii w Europie. Jednak epidemia dżumy w 1348 r. zmniejszyła liczbę obywateli miasta o połowę. Także natura odegrała swoją rolę Arno kilkakrotnie w czasie wielkich powodzi niszczyło mosty, ale najgorsza była powódź z 1966 r. kiedy wody rzeki zalały miasto niosąc prawdziwe spustoszenie.

3 Przy wjeździe do miasta musimy uiścić opłatę wjazdową (podobnie jak w większości zabytkowych miast włoskich). Znalezienie punktu, w którym można dokonać opłaty nie jest takie proste, nigdzie nie ma czytelnych oznaczeń, co nas bardzo dziwi. W końcu przecież tysiące turystów przyjeżdżają tu każdego dnia. Zastanawiamy się, czy nie jest to przejaw tzw. włoskiej niefrasobliwości i południowego stylu życia (nie ma specjalnie się czym przejmować i wszystko da się załatwić). Niestety, nie możemy dojechać autokarem pod hotel, gdyż mieści się on w strefie ścisłego starego miasta. Mogą tam poruszać się jedynie taksówki. Nie zrażeni tym (wg przewodnika przydzielonego nam przez organizatorów festiwalu, spacer do hotelu zajmie nam jedynie minut) udajemy się z bagażami pieszo w kierunku słynnego mostu Ponte Vecchio (Most Złotników). Jak się okazało spacer zajął ok. 40 minut, co niektórym z nas dało się mocno we znaki, tym bardziej, że słońce, jak to zwykle we Włoszech bywa, prażyło niemiłosiernie. Zmęczeni i zgrzani docieramy w końcu do hotelu. Okazuje się, ze mieści się on w starej kamienicy usytuowanej w cichym zaułku, praktycznie w samym centrum starego miasta. Pokoje stosunkowo dobrze wyposażone, a wszędzie blisko, dosłownie kilka minut pieszo. Spragnieni wrażeń udajemy się na zwiedzanie miasta. Jesteśmy mile zaskoczeni mnogością i różnorodnością imprez, koncertów, pokazów, które odbywają się jednocześnie w wielu miejscach i na które wstęp jest bezpłatny. Obok naszego hotelu w XVI-wiecznym kościele od godziny 19 do 22 odbywają się koncerty organowe. Dobrowolne datki pieniężne mają wspomóc restaurację zabytkowych organów. Na moście Ponte Vecchio prezentuje się balet w repertuarze klasycznym jak i współczesnym. Z kolei na Piazza della Signoria włoscy filharmonicy grają dla turystów popularne przeboje muzyki klasycznej. Komu mało atrakcji, może udać się (ok. północy) na koncert muzyki etnicznej. Okazuje się, że w sezonie letnim we Florencji trudno natrafić na miejsce, w którym nic się nie dzieje. I nie ma znaczenia czy jest to dzień powszedni, czy weekend. Oczywiście w mieście jest też mnóstwo miejsc do zwiedzania, za które przyjdzie nam zapłacić od 3 do 8 euro. Dotyczy to większości wnętrz zabytkowych kościołów i pałaców jak również muzeów. Jednak chyba nikt nie ma rozterek natury finansowej, jeśli chodzi o Gallerię degli Uffizi, jedną z najwspanialszych galerii malarstwa na świecie. Jedyna niedogodność to konieczność odstania ok. godziny w kolejce po bilety. W następnym dniu czeka nas występ konkursowy w kategorii chórów mieszanych w Auditorio di San Stefano w jednym z najstarszych kościołów Florencji - pierwsze o nim wzmianki pochodzą z 1116 r. Najpierw budowany w stylu romańskim, później przebudowany w stylu gotyckim i barokowym. Obawiamy się trochę o warunki akustyczne. Nasze prezentacje odbywają się w kościołach i bazylikach o stosunkowo dużych gabarytach i specyficznej konstrukcji (w Polsce nie mamy okazji do występu w tego typu obiektach). Duże znaczenie ma właściwe ustawienie chóru w odpowiednim miejscu. Jednak wrażenia po próbie są optymistyczne. W trakcie oczekiwania na swój występ rozmawiamy z chórzystami innych zespołów z naszej kategorii. Jesteśmy zaskoczeni jak dużym zainteresowaniem cieszy się ten festiwal. Spotkaliśmy chórzystów z Ameryki Północnej i Południowej, Dalekiego Wschodu jak też z drugiego krańca Syberii. Językiem porozumiewania się jest oczywiście angielski. Nasze serca podbiły Japonki występujące w

4 tradycyjnych kimonach (przez moment poczuliśmy klimat z czasów shogunów, samurajów i dystyngowanych gejsz. Z pierwszego występu konkursowego jesteśmy zadowoleni. Sądzimy, że nie było źle, aczkolwiek zdajemy sobie sprawę, że konkurencja była duża. Nazajutrz czeka nas jeszcze kolejny występ, w tym samym obiekcie, tym razem w kategorii muzyki sakralnej. Wcześniej jednak mamy koncert w bazylice San Lorenzo. Prezentujemy tam Mszę Jazzową Boba Chilcota. Sam kościół budowany był od roku 1419 do lat 80. XV wieku. Zaprojektował go florencki architekt Filippo Brunelleschi, natomiast jedną z zakrystii - sam Michał Anioł. Po przesłuchaniach konkursowych wieczorem wszyscy razem udajemy się na Piazzale Michelangelo, miejsce z którego rozpościera się najładniejsza panorama Florencji - widok na zabytkowe centrum miasta jest i niesamowity. Widać dachy centrum katedrę, Palazzo Vecchio, Santa Croce, ale także Ponte Vecchio i w perspektywie inne mosty. Dodatkowego kolorytu dodaje zachodzące na czerwono duże słońce. Miejsce to oblegane jest masowo przez spragnionych przepięknych widoków, jak też i zakochanych. I w takim miejscu jeden z naszych chórzystów wygłosił uroczyste oświadczyny, co wszyscy zebrani (nie tylko my) przyjęli gromkimi brawami. Zostało ono oczywiście uwiecznione pamiątkowymi zdjęciami. W czasie spaceru ulicami Florencji spotykamy młodego Włocha - Paolo, który słysząc jak rozmawiamy po polsku, podszedł do nas i pozdrowił w naszym języku. Stwierdził, że ma żonę Polkę. W trakcie rozmowy zeszliśmy na tradycyjne włoskie jedzenie. Widząc, że mamy ochotę na pizzę, polecił niedrogą i tradycyjną ristorante, którą prowadzi jego kolega. Pizza tam jest wypiekana w tradycyjnym piecu opalanym drzewem, a nie jak w większości włoskich lokali w elektrycznym piecu. Zachęceni udajemy się tam i oprócz klasycznej Margherity zamawiamy również lokalne czerwone wino, podawane w dzbanach. Rzeczywiście, ciasto jest tu robione w obecności gości, a tradycyjny piec zajmuje centralne miejsce. Nie wiemy czy to od wrażeń, czy od wina, ale czujemy lekki zawrót głowy. I co najważniejsze humory dopisują. Jak wiadomo Włochy to kraj słynący z dobrej jakości galanterii skórzanej. Przodują w tym Siena i właśnie Florencja. Na północ od bazyliki San Lorenzo, ulicą Via dell'ariento dochodzimy do pobliskiej hali targowej. Zresztą cała ta ulica to jeden wielki rynek. Skuszeni zachodzimy do jednego ze sklepów oferujących kurtki skórzane. Z miejsca pojawia się przystojny, młody Włoch mówiący wszystkimi językami świata (w tym łamanym polskim). Widząc nasze zainteresowani męskimi kurtkami, szeroko wypowiada się na temat trendów światowych w modzie i prezentuje poszczególne egzemplarze, rzeczywiście cieszące oko najwybredniejszych (od grubych i wytrzymałych kurtek dla motocyklistów po delikatne marynarki, wykonane z jagnięcej skóry). Na pytanie o cenę rzuca nam jakąś horrendalną kwotę, dodając natychmiast, że jest to kwota dla Amerykanów (bogatych i głupich), natomiast nam Polakom proponuje dużo niższą cenę. Robi to z takim wdziękiem, że nie mamy ochoty się targować (zresztą cena jak na warunki polskie jest bardzo przystępna, a kurtka rzeczywiście dobrej jakości). Wieczorem w Basilica di Santa Croce spotykamy się wszyscy na ogłoszeniu werdyktu jury i rozdaniu nagród. Kościół budowany w latach , jest największym kościołem franciszkańskim na świecie. Znajdują się tu groby sławnych mieszkańców Florencji m.in.

5 Michała Anioła, Machiavellego, Galileusza, Gioacchina Rossiniego, jest cenotaf Dantego (spoczywa w Rawennie). Ściany pokrywają freski Giotta, jego uczniów i naśladowców. W takim miejscu i właściwa muzyka brzmi przepięknie! Ciekawostką jest fakt, że w jury tegorocznego Festiwalu zasiadał m.in. Enio Morricone, słynny włoski kompozytor muzyki filmowej. Nie posiadamy się z radości, gdy dowiadujemy się, że w kategorii chórów mieszanych zajęliśmy trzecie miejsce, a w kategorii sacra drugie. Do pełnego szczęścia zabrakło 0,2 punktu! Na zakończenie festiwalu koncert - wszystkie zespoły prezentują po jednym wybranym utworze. Jesteśmy pod wrażeniem występu chóru Iriga City Singing Ambassadors z Filipin, który do perfekcyjnego śpiewu dodał też elementy choreograficzne. Wykonanie przywodziło na myśl najlepsze sceny musicalowe. Opuszczając bazylikę przechodzimy katakumbami, w których pochowani są najwybitniejsi przedstawiciele florenckiego społeczeństwa na przestrzeni wieków. Miejsce robi rzeczywiście duże wrażenie wszędzie widzimy napisy znane nam z lekcji literatury czy historii. Na koniec jeszcze wymiana adresów i kontaktów z sympatykami muzyki chóralnej oraz pamiątkowe zdjęcie chóru na schodach bazyliki. Z żalem przychodzi na się rozstać z Florencją. Tym razem do przewozu bagażu do autokaru wynajmujemy taksówki nikt nie ma ochoty na kolejny morderczy spacer farmera. Jeszcze po drodze, krótki wypad do Pizy i Stanowczo stwierdzamy, ze jest to miejsce mocno przereklamowane. Oprócz Krzywej Wieży i Katedry zbudowanej w latach niespecjalnie jest co zwiedzać. Wszędzie obowiązują stosunkowo wysokie opłaty za wejście, a i kolejki są długie. Po Florencji atrakcje Pizy wydają się co najmniej zaściankowe Aby zrekompensować to rozczarowanie organizujemy krótki wypad na plażę nad pobliskie Morze Tyrreńskie. Tymczasem wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Kolejne dwa dni przeznaczyliśmy na to miasto. Z uwagi na stosunkowo późną rezerwację noclegów mogliśmy jedynie wybierać między bardzo drogimi hostelami w centrum lub tańszymi, ale położonymi na peryferiach. Wybraliśmy drugą opcję. Trochę nas zastanowiły komentarze internautów na temat wybranego przez nas hostelu miejsce określane jako czarna dziura, gdzie nie ma nic. Na miejscu przekonaliśmy się, co autorzy mieli na myśli. Wszędzie daleko i okolica jakaś taka

6 kolorowa Do końcowej stacji metra trzeba było podjechać autobusem, a i warunki sanitarne pozostawiały wiele do życzenia. Na piętro wyznaczona była jedna łazienka z toaletą (na kilkadziesiąt osób), a pokoje były sześcioosobowe. Do tego lokatorzy mogli dysponować jednym kluczem do pokoju, którego uwaga! - nie można było zostawić w recepcji. Rodziło to liczne konflikty natury towarzyskiej, ale najważniejszy był Rzym! Oczywiście moc wrażeń po całych dniach zwiedzania. I trochę rozczarowań. Niestety, ale sporo zabytków znajdowało się w remoncie lub było zamkniętych. Dotyczy to m.in. Koloseum (większe wrażenie robi to w Weronie), którego znaczna część była przesłonięta rusztowaniami, jak też fontanny Di Trevi (pozbawionej wody i przesłoniętej siatkami remontowymi). Do tego na każdym prawie placu rzesze sprzedawców (karnacja skóry wskazuje na dominację obywateli krajów trzeciego świata) gadżetów i pamiątek, które koniecznie musisz kupić. Ale za to w jednej z okolicznych kafejek w pobliżu hostelu za jedyne 2 euro pijemy najlepszą poranną kawę w życiu (prawdziwe włoskie cappuccino)! Część z nas decyduje się jeszcze na krótki wieczorny wypad na plażę w pobliżu Rzymu. Niesamowite wrażenie sprawia, niemal pusta o tej porze, plaża oświetlona blaskiem zachodzącego słońca! Kolejnym etapem naszej podróży jest Wenecja. Dzięki jednej z chórzystek, która akurat przebywa w ramach programu Erasmus we Włoszech, udaje się nam załatwić nocleg w akademiku w Pordenone (miasteczko położone niedaleko od Wenecji). Do samej Wenecji udajemy się pociągiem. Nie jedziemy żadnym Pendolino, a jednak podróżuje się dużo bardziej komfortowo niż PKP w Polsce (pociąg jedzie płynnie, szybciej i dużo ciszej nie słychać charakterystycznego stukania na złączach szyn). Pogoda nas nie rozpieszcza, jest pochmurno, ale ma to swoje zalety nie jest za gorąco. Dzięki temu kilkugodzinne zwiedzanie nas nie nuży. I znowu jak na złość na placu św. Marka Pałac Dożów całkowicie przesłonięty z powodu remontu. Wracając uliczkami wzdłuż kanałów słyszymy nagle kobiecy śpiew ale z gatunku tych operowych. Zdziwieni rozglądamy się i na jednej z gondoli pod parasolem widzimy stojącą młodą kobietę, prawdziwy sopran koloraturowy, która z

7 wdziękiem wyśpiewuje jedną z pieśni miłosnych w stylu włoskiego belcanto. Obok w gondoli siedzi wpatrzona w siebie młoda para. Obrazek ten był tak zaskakujący, że zanim zdążyliśmy sięgnąć po kamery, gondola skryła się za rogiem, jedynie śpiew rozbrzmiewał przez dłuższą chwilę. Zauroczeni staliśmy jeszcze przez dłuższy czas. Fantastyczny czas spędzony w otoczeniu muzyki i obcowaniu z historią i sztuką dobiega końca. Zamyśleni opuszczamy Włochy. Akurat pogoda dopasowała się do naszego nastroju - od rana dosłownie leje jak z cebra (co jest raczej wyjątkowe we Włoszech). Padać tak będzie cały dzień, aż do wjazdu do Czech. Przeżycia ostatnich dni sprawiły, że czuliśmy się trochę jak w innym świecie, oderwani od rzeczywistości, wciąż pozostający pod urokiem włoskiego złotego wieku. Już dziś wielu z nas zapewnia, że nie będzie to nasza ostatnia wizyta w tym kraju. W końcu pozostało nam jeszcze tyle gór do zdobycia