DZIEJBA. kary i tortury. porady prawne. przewodnik po Rzymie. czarna kawa postcrossing. studenci w podróży. wyższa matematyka

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DZIEJBA. kary i tortury. porady prawne. przewodnik po Rzymie. czarna kawa postcrossing. studenci w podróży. wyższa matematyka"

Transkrypt

1 DZIEJBA PISMO STUDENTÓW BURSY AKADEMICKIEJ W PRZYSIEKU, No. 5, czerwiec 2012r. studenci w podróży kary i tortury wyższa matematyka przewodnik po Rzymie czarna kawa postcrossing porady prawne

2 Spis Treści Monika, Jankowska Podróże za grosze... 4 Kinga Łukwińska Cel Francja?... Robert Frass Jadowite węże świata... Milena Bonalska Rzym w pigułce Katarzyna Wesołowska Postcrossing, czyli pocztówki obiegające cały świat Izabela Kosobucka Czy wiesz czym naprawdę jest pomoc?... Anna Chmiel Patron... Karolina Sarnowska Dom Hobbita... Judyta Siatka Niebezpieczna charyzma... Patryk Oprawa Najciekawsze kary i tortury Mateusz Musiał Każdy skond indzij... Piotr Cieślukowski Specyficzna kuchnia... Hardcorowy Koksu Kulturystyka... Mateusz Plecing Czarna jak noc, gorąca jak piekło... Joanna Rosińska Coś starego, coś nowego... Andrzej Szumała OFE czyli Otwarty Fundusz Emerytalny... Katarzyna Majewska Walczmy o prawa nszej planety Redaktor Naczelna Magdalena Kamińska Z-ca Redaktor Naczelnej Emilia Chyrkowa Redaktor Wydania ks. Dariusz Iwański Mathieur, Endriu Po dozwolonym użytku przewodnik Hanna Pośpiech Młodzież w działaniu Natalia Kowalska Stracony chłopiec Tomasz Błaszkiewicz m/s? Sebastian Miś Fotografia Grafika i skład nagid.pl

3 (2013r.) My w Ziemi Świętej! Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 3

4 PODRÓŻE Monika Jankowska Podróż za grosze, czyli studenckie sposoby na tanie zwiedzanie Każdy lubi podróże, zarówno te małe jak i duże To wspaniała przygoda, dzięki której poznajemy nowe miejsca, kultury, ludzi. W dobie wciąż wzrastających cen paliw, kosztownych noclegów, usług przewodników, często również drogich wejściówek i biletów do muzeów, parków czy centrów rozrywki, coraz trudniej zaplanować wakacje, czy choćby krótki weekendowy wypad poza miasto w przystępnej cenie. Jak radzą sobie z taką sytuacją studenci? Oto kilka cennych wskazówek jak zorganizować wakacje swoich marzeń, nie wydając na nie fortuny. Jeśli zależy nam na czasie oraz większym komforcie podróżowania, istnieje również inny sposób na ograniczenie kosztów naszego wyjazdu. Teraz modny wśród studentów jest tzw. carpooling, czyli wypełnianie samochodu. Wybierasz się na dalekie wojaże? Masz wolne miejsce w samochodzie? Nic prostszego. Wystarczy zamieścić ogłoszenie w internecie lub na uczelniach (skąd, kiedy, gdzie i jak?). Zabierasz ze sobą chętnych, a koszty paliwa rozkładają się na wszystkich pasażerów. Z kolei w sytuacji odwrotnej, czyli jeśli nie masz samochodu, a planujesz wyprawę, należy poszukać odpowiedniego ogłoszenia i z niego skorzystać. Pomysł taki przywędrował do Polski ze Stanów Zjednoczonych już wiele lat temu. Znajduje również zastosowanie na krótszych trasach tzn. dojazdy do szkoły, pracy. Carpooling to ekonomiczne rozwiązanie, które wydaje się dużo bardziej bezpieczne niż łapanie autostopu. Może być równie ciekawym doświadczeniem, daje też możliwość zawierania niecodziennych znajomości. Idealnym rozwiązaniem jest także couchsurfing. Istniejący od 2004 roku portal internetowy ocharakterze społecznościowym skupia rzesze wiernych fanów i zwolenników z prawie 230 krajów świata. Couchsurferem może zostać każdy niezależnie od wieku, płci, wyznania czy koloru skóry. Wystarczy dokonać darmowej rejestracji, która upoważnia do aktywnego uczestnictwa w życiu couchsurfingowej społeczności. Główną ideą portalu jest możliwość nawiązywania kontaktu z użytkownikami z całego świata, którzy oferują darmowe zakwaterowanie tj. nocleg we własnym domu czy udostępnienie miejsca na kanapie w pokoju gościnnym. Oczywiście nie zawsze mamy możliwość przenocowania kogoś w swoim mieszkaniu, możemy jednak zaoferować spotkanie, wyjście do kina, zwiedzanie czy spacer po naszej miejscowości. Często organizowane są również zloty i meetingi couchsurferów. Obecnie jest to bardzo popularna forma zwiedzania różnych części świata, a także zawierania nowych, ciekawych znajomości. Brzmi zachęcająco, ale większość trzeźwo stąpających po ziemi osób zada pytanie: na ile bez- 4 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012)

5 pieczne jest nocowanie u kogoś poznanego przez Internet?. Pomimo zachowanych środków ostrożności, nigdy nie ma stuprocentowej gwarancji, że trafimy w dobre ręce. Stąd też zawsze należy zabrać ze sobą zdrowy rozsądek oraz instynkt samozachowawczy. Podczas rejestracji prowadzona jest weryfikacja danych użytkownika, co zwiększa nieco wiarygodność i poziom zaufania. Kiedy szukamy osoby, z którą chcielibyśmy ubić noclegowy interes, powinniśmy się kierować referencjami wystawionymi przez innych couchsurferów. Drugim znanym portalem o podobnym charakterze jest Hospitality Club, który stracił na popularności na rzecz prężnie rozwijającego się couchsurfingu. Istnieje również możliwość darmowego zwiedzania miasta. W większych miejscowościach często organizowane są tzw. free walking tours. Jest to zwiedzanie miasta z przewodnikiem w języku angielskim. Zazwyczaj rozpoczyna się w tym samym miejscu o wcześniej ustalonej porze. W wycieczce może wziąć udział każdy, jest ona darmowa, aczkolwiek mile widziane są płynące prosto z serca, symboliczne napiwki. Rozwiązaniem, z którego często korzystają studenci jest możliwość połączenia przyjemnego z pożytecznym, czyli work&travel. Najczęściej pojawiającymi się ofertami tego typu są wakacyjne wyjazdy do USA, gdzie młodzież podejmuje pracę bądź płatny staż. Zarobione pieniądze głównie pokrywają koszty przelotu, noclegów i zwiedzania. Stąd też nie należy spodziewać się fortuny i kokosów. Jednak zdobyte doświadczenie, nowe znajomości oraz przeżycia są bezcenne. Do grupy programów typu work and travel należą, w klasycznym sensie tego słowa, programy Camp America Campower oraz Resort America. Po ukończeniu programu podstawowego Twoja wiza pozwala Ci na dalszą legalną pracę w USA do 16-go tygodnia pobytu włącznie. Warunkiem jest zgłoszenie Twojego kolejnego miejsca pracy poprzez formularz dostępny na stronie internetowej Camp America może również pomóc Ci znaleźć dalsze zatrudnienie. Camp America Campower (Support Staff) Pracujesz w roli personelu zaplecza lub administracji campu. Program trwa 9 tygodni, ale na wielu campach istnieją możliwości przedłużenia kontraktu. Camp America Counsellor Jesteś współwychowawcą grupki dzieci lub instruktorem sportowym, możesz też uczyć innych umiejętności. Program trwa 9 tygodni. Special Needs Counsellor Pracujesz w ośrodku dla osób niepełnosprawnych, jako opiekun. Poznajesz metody terapii i komunikacji z osobami niepełnosprawnymi - głównie dziećmi i młodzieżą, czasami również dorosłymi. Biorąc udział w specjalnej wersji programu, tzw. Special Needs Project, możesz w ten sposób zaliczyć letnie praktyki studenckie. Program idealny dla studentów pedagogiki, pedagogiki specjalnej, resocjalizacji, rehabilitacji i fizjoterapii. Resort America Pracujesz w roli personelu zaplecza, obsługi klienta lub administracji w rodzinnym ośrodku wypoczynkowym. Program trwa 12 tygodni. W ramach specjalnej wersji programu, tzw. Resort Project, studenci hotelarstwa, turystyki i rekreacji mogą zaliczyć letnie praktyki studenckie. Au Pair in America 12-miesięczny program dla dziewcząt w wieku lat. Mieszkasz z rodziną amerykańską opiekując się jej dziećmi, bawiąc się z nimi, jeżdżąc na wycieczki, odbierając ze szkoły itp. Jednocześnie możesz uczyć się, uczęszczając na kursy np. na pobliskim college u. Na ten cel otrzymujesz dodatkowe fundusze. Do USA wyjechać możesz w dowolnym momencie - rodzina znajdowana jest z reguły w przeciągu 1-3 miesięcy od daty otrzymania zgłoszenia od Ciebie. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 5

6 PODRÓŻE Cel Francja? Kinga Łukwińska Jako cel tegorocznej pielgrzymki wybraliśmy Francję, dlatego warto dowiedzieć się czegoś więcej na temat tego kraju i jego mieszkańców. Francuzi na ogół nie lubią obcych języków i często nawet, jeśli potrafią się w danym języku porozumiewać, nie zrobią tego. Wybierając się do Francji najlepiej zaopatrzyć się w mini-rozmówki, gdyż wielu z nich, szczególnie starsze pokolenia, wyznaje zasadę, że przyjeżdżając do ich kraju należy znać ich język. Francuzi o wiele bardziej rygorystycznie, niż Polacy, przestrzegają przepisów ruchu drogowego, szczególnie tych dotyczących prędkości. Za ich złamanie grozi wysoka kara pieniężna, która może wynieść nawet 750 euro. 6 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Francuzi, przeciwnie do naszego narodu, uważają, że każdy z nich ma wpływ na to, co dzieje się w polityce, a frekwencje na wyborach przekraczają 85%. Francuzi kochają zwierzęta domowe. Połowa z nich ma w domu przynajmniej jedno zwierzę. Przy okazji wizyty we Francji grzechem byłoby nie zjeść choć raz w restauracji serwującej specjały kuchni francuskiej. Tutaj godne polecenia są z pewnością żabie udka, sery, ślimaki czy crepes czyli naleśniki francuskie. Istnieją tam nawet kawiarnie, które podają wyłącznie naleśniki, z różnymi dodatkami. Obiad zaś obowiązkowo należy zakończyć lampką wina. W większości francuskich miast istnieje ulica Republiki lub aleja de Gaulle a. Jak przystało na kraj odwiedzany przez miliony turystów, w każdym francuskim mieście można znaleźć biuro informacji turystycznej. Świętością we Francji jest tzw. przerwa na drugie śniadanie. Ciężko cokolwiek załatwić w tym czasie w urzędzie, banku czy biurze, gdyż mało kto wtedy pracuje. Ciekawym zwyczajem ślubnym jest zabawa w kupowanie podwiązki. Część gości (zwykle męska) płaci pannie młodej za podnoszenie podwiązki na nodze, natomiast część z nich (zwykle damska) za jej opuszczanie. Podczas spożywania posiłku w miejscu publicznym, np. w restauracji, w dobrym guście jest trzymanie dłoni na stole.

7 Jadowite węże świata intrygują ludzkość od niepamiętnych czasów. Już w odległej starożytności szukano środków zaradczych przeciw ich ukąszeniom, próbowano też wykorzystać jady bądź całe węże w lecznictwie. Używano niekiedy węży do celów magicznych, a poza tym w niektórych krajach, jak w Egipcie, były one symbolem władzy państwowej. Opowiadaniami o rozmaitych wężach potworach-morskich pasjonowali się kupcy, marynarze i podróżnicy w starożytności i okresie średniowiecza. Zainteresowanie zwierzętami jadowitymi wzrosło jeszcze bardziej w czasach współczesnych. Do prac naukowych oraz dla celów farmaceutycznych i medycznych zakłada się i prowadzi w wielu krajach serpentaria, w których hoduje się węże jadowite i pobiera od nich jad. Służy on głównie do produkcji różnych leków, a także do produkcji surowic, a właściwie antytoksyn przeciw unoszeniom tych zwierząt. Zainteresowania współczesnymi wężami jadowitymi uwzględniają więc zarówno ściśle naukowe problemy teoretyczne, jak również bardzo ważne sprawy natury praktycznej. Jadowite węże świata obejmują ponad 410 gatunków- gdyby uwzględnić istniejące rasy wielu węży jadowitych, uważane czasem przez zoologów za odrębne gatunki, należałoby rozróżnić ponad 700 Jadowite węże świata Robert Frass Wytwarzanie jadów jest zjawiskiem dość częstym w świecie zwierząt. Trucizny te służą ich producentom do obrony i ułatwiają im zdobywanie pożywienia. Spotyka się je zwłaszcza u zwierząt powolnych, które miałyby niewielkie szanse ucieczki przed wrogiem lub doścignięciem szybko poruszającej się zdobyczy. Stanowi ono jedno z przystosowań ewolucyjnych w walce o byt. Wśród zwierząt jadowitych szczególne zainteresowanie budzą zwłaszcza węże, gdyż wiele ich gatunków dysponuje jadem, który w razie ukąszenia może być groźny dla życia ludzkiego. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 7

8 PODRÓŻE gatunków. Bardzo dużą trudność przedstawiałoby ukazanie tych zwierząt na ilustracjach, gdyż węże wykazują dużą zmienność ubarwienia, adaptując się kolorem do otoczenia, w którym żyją. Rocznie notuje się około pół miliona ukąszeń przez jadowite węże z czego około kończy się śmiercią. Większość jadowitych węży żyje głównie w klimacie gorącym, w Europie spotyka się jedynie gatunki żmij (Viperidae). Ilość, skład chemiczny i toksyczność jadu węży zależy od wielu czynników (stan odżywienia, pora roku, warunki bytowania itp.) i może różnić się znacznie nawet miedzy osobnikami w obrębie jednego gatunku. Z tych względów skład jadów węży nie jest jeszcze poznany całkowicie. Jest kombinacją wielu różnorodnych substancji - biotoksyn, z których jedne działają miejscowo, a inne, po wchłonięciu, atakują ważne ośrodki życia. Oprócz składników uśmiercających, jady węży zawierają często znaczne ilości silnych enzymów, które po wprowadzeniu do organizmu ofiary rozpoczynają proces trawienia, jeszcze przed jej połknięciem przez węża. Siła toksykodynamiczna jadów węży znacznie przewyższa działanie trucizn chemicznych. Dla przykładu: 1g strychniny może zabić 5 osób, 1g cyjanowodoru do 16 osób, natomiast 1g jadu niektórych węży stanowi dawkę śmiertelną dla 150 osób. Nie sposób omówić wszystkich gatunków jadowitych węży świata. Można jedynie zatrzymać się chwilę przy niektórych gatunkach, reprezentantach tego bogatego świata, doskonałych drapieżców. Jednymi z piękniejszych węży jadowitych są amerykańskie węże koralowe, zdradnice (Elapidae), należące do rodzaju Leptomicrurus (2 gatunki- ),Micrurus (około 48 gatunków) i Micruroides (1 gatunek). Węże koralowe najczęściej mają czerwone, czarne i żółte lub białe segmenty na całej długości ciała. Są wężami spokojnymi i kąsają dopiero brane do ręki lub nadepnięte. Znane są przypadki pokąsania dzieci po dłuższej zabawie tymi wężami. Do najbardziej znanych węży koralowych należą brazylijski Micrurus corallinus (właściwy wąż koralowy), Micrurus fulvius (arlekin) - żyjący w Meksyku i południowych stanach USA oraz żyjący w Arizonie i Nowym Meksyku Micruroides euryxanthus. W Ameryce można spotkać szereg niejadowitych węży łudząco przypominających węże koralowe, dla których taki kamuflaż jest bardzo skuteczną ochroną. Bardzo często polują one na węże jadowite. Przykładem mogą być lancetogłowy mleczne (Lampropeltis triangulum), bardzo popularne w hodowlach terraryjnych. Węże morskie, w niektórych podziałach systematycznych, ze względu na podobieństwo w budowie aparatu jadowego, zalicza się do rodziny Elapidae, częściej jednak wyróżnia się oddzielną rodzinę Hydropheidae, liczącą 16 rodzajów i około 49 gatunków. Węże te, wtórnie przystosowane do środowiska morskiego, charakteryzuje spłaszczony z boków tułów i wiosłowaty ogon. Występują w gorącej strefie Oceanu Indyjskiego i Spokojnego. Podobnie jak u zdradnic, jad węży morskich ma silne działanie ogólne, o charakterze neurotoksycznym. Może powodować porażenie mięśni oddechowych i uduszenie. Wypadki ukąszenia są jednak niezwykle rzadkie. Węże morskie są bardzo płochliwe i nieagresywne w stosunku do człowieka. Ich jad jednak ma siłę podobną do siły jadu kobry indyjskiej (Naja naja). Wśród wszystkich pozostałych gadów jadowite są jeszcze tylko 2 gatunki jaszczurek amerykańskich należące do rodziny Helodermatidae: heloderma arizońska (Heloderma suspectum) i heloderma meksykańska (Heloderma horridum). Jednak wypadki śmiertelne po ugryzieniu tych zwierząt są niezwykle rzadkie. 8 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012)

9 Rzym w pigułce! Milena Bonalska Witam naszych wiernych czytelników! Zabiorę dziś Was na małą wycieczką turystyczną po najpiękniejszych zabytkach Rzymu miasta tętniącego życiem 24 godziny na dobę. Opiszę najważniejsze obiekty, który każdy turysta powinien zobaczyć, jeśli wybiera się do Wiecznego Miasta aby każdy w Was mógł powiedzieć z czystym sumieniem, że był w Rzymie. Na początek parę przydatnych zwrotów w języku włoskim: Buongiorno - Dzień dobry. Arrivederci - Do widzenia. Come stai? - Jak się masz? Ciao! - Cześć! Mi chiamo Anna. - Mam na imię Anna. Un francobollo, per favore. - Poproszę znaczek. Dov e lo stadio? - Gdzie jest stadion? Quanto costa? - Ile kosztuje? Si/ No Tak /Nie Naszą wycieczką zaczniemy od zwiedzania Placu jak i bazyliki św. Piotra, która jest największą świątynią chrześcijańską (może pomieścić ok. 60 tyś wiernych), serce katolicyzmu. Nad bazyliką dominuje ogromna kopułą zaprojektowana przez Michała Anioła. Bazylika na duży wymiar duchowy, gdyż stoi na miejscu przypuszczalnego grobu św. Piotra Apostoł, który został wybrany na pierwszego papieża, poniósł śmierć na krzyży w Ogrodach Cesarskich w 64 lub 67 r. W świątyni znajduję się wiele dzieł sztuki np. Baldachim nad ołtarzem został wykonany przez Berniniego, Pieta Michała Anioła, mozaiki zdobiące kopułę wykonane przez Cavalierego d Alpino oraz wiele innych imponujących dzieł. Najbardziej charakterystyczną budowlą na nabrzeżach Tybru jest Zamek św. Anioła. Tej wyróżniającej budowli nie da się nie zauważyć. Dzisiejszy zamek był pierwotnie monumentalnym grobowcem Hadriana i jego rodziny. Wzniesiono go z rozkazu cesarza w latach r. n.e. Most Świętego Anioła jest to pięcioprzęsłowy most nad Tybrem, znajdujący się w centrum Rzymu, przy Zamku Świętego Anioła pochodzi z II wieku naszej ery. Został wzniesiony na polecenie cesarza Hadriana ( ) i ukończony w roku 134. Pizza Navona uważany za najpiękniejszy plac Rzymu. Jego dzisiejszy kształt wyznacza widownia dawnego cyrku Domicjana - na dowód czego w północnej pierzei, niejako od zewnątrz, można podziwiać jego pozostałości, dziś znajdujące się ok. 10 metrów poniżej obecnego poziomu ulicy. Plac zdobią trzy wspaniałe fontanny w tym Fontana Czterech Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 9

10 PODRÓŻE 10 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Rzek symbolizująca Dunaj, Nil, La Platę i Ganges i piękne fasady barokowych budynków. Panteon to okrągła świątynia na Polu Marsowym, ufundowana przez cesarza Hadriana w roku 125 na miejscu wcześniejszej z 27 r. p.n.e., zniszczonej w pożarze w 80 r. n.e. Budową kierował Apollodoros, stracony później przez cesarza. Od VII wieku Panteon jest użytkowany jako kościół katolicki pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny od Męczenników. Jest jedną z najwspanialszych i jednocześnie najlepiej zachowanych budowli z czasów starożytnego Rzymu. Fontana Di Trevi najbardziej znana barokowa fontanna Rzymu. Została zbudowana z inicjatywy Klemensa XII w miejscu istniejącej wcześniej fontanny zaprojektowanej przez Leona Battiste Albertiego z 1435 r Kapitol wzgórze w Rzymie na północny zachód od Palatynu i Forum Romanum. Nazwę wywodzi się tradycyjnie od czaszki ludzkiej ( caput = głowa) odkrytej przy kładzeniu fundamentów pod główną świątynię. Nie należało do pierwotnej osady palatyńskiej, ani do tzw. Septimonium (miasta siedmiu wzgórz). Według tradycji kiedy Latynowie osiedlili się na Palatynie, a Sabinowie z Cures (czyli Kwiryci) na Kwirynale, Kapitol został wybrany na miejsce wzniesienia zamku na wierzchołku północnym i głównej świątyni na wierzchołku południowym. Kolumna Trojana- została wzniesiona w 113 r. w Rzymie na Forum Trajana dla upamiętnienia zwycięstwa nad Dakam Kwirynał najwyższe z siedmiu wzgórz Rzymu, znajdujące się w centrum miasta, po wschodniej stronie Tybru. W czasach antycznych składało się z trzech szczytów: Latiaris, Mucialis i Salutaris, które zniknęły z powodu prac budowlanych prowadzonych od XVI wieku. Obecnie na Kwirynale mieści się: pałac Prezydenta Republiki Włoch, zwany także Kwirynałem, oraz kościół świętego Andrzeja, w którym znajdują się relikwie Stanisława Kostki. Pałac Wenecki - pochodzi z tego samego okresu, zabudowany został w XV wieku przez Leone Battista Albertiego dla weneckiego duchownego - kardynała Barbo, późniejszego Pawła II. Ten renesansowy pałac, do połowy XVI wieku pełnił rolę rezydencji papieskiej. Później znajdowała się w nim ambasada Republiki Weneckiej (do 1797 r.) i ambasada austracko-węgierska. Ołtarz Ojczyzny (Altare della Patria, zwany popularnie il Vittoriano) - jest to duża, budowla z białego marmuru, dominująca nad placem Weneckim, będąca zarazem pomnikiem króla Wiktora Emanuela II i Grobem Nieznanego Żołnierza Forum Romanum inna nazwa to Forum Magnum najstarszy plac miejski w Rzymie, otoczony sześcioma z siedmiu wzgórz: Kapitolem, Palatynem, Celiusem, Eskwilinem, Wiminałem i Kwirynałem. Główny polityczny, religijny i towarzyski ośrodek starożytnego Rzymu, miejsce odbywania najważniejszych uroczystości publicznych. Koloseum - amfiteatr w Rzymie, wzniesiony w latach do 80 n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów. Odbywały się w nim m.in. walki gladiatorów, polowania na dzikie zwierzęta. Tradycja mówi iż w Koloseum mordowano chrześcijan, co upamiętniono krzyżem wewnątrz budowli. Od połowy XVIII wieku Koloseum jest otoczone opieką jako miejsce męczeństwa pierwszych chrześcijan, wcześniej pozyskiwano z niego bloki kamienne jako materiał budowlany. Nazwa Koloseum została nadana we wczesnym średniowieczu od znajdującego się w pobliżu budowli ogromnego (gr. kolossos) posągu Nerona przedstawionego jako Helios. Schody hiszpańskie dzieło architektów Francesco de Sanctis i Alessandro Specchi, znajdują się przy Placu Hiszpańskim (Piazza di Spagna) - jednym z najsłynniejszych placów Rzymu. Zostały ukończone na Jubileusz w 1725 roku i uroczyście zainaugurowane przez papieża Benedykta XIII. Na szczycie schodów znajduje się XVI-wieczny kościół Trinita dei Monti (kościół św. Trójcy), zbudowany według projektu Carla Maderny. Kościół i schody zostały sfinansowane przez rząd francuski, przyjęta nazwa wiąże się z lokalizacją ambasady hiszpańskiej. Kościół znajduje się obecnie (od września 2006) pod opieką Monastycznych Wspólnot Jerozolimskich. Bazylika Santa Maria Maggiore jedna z czterech wielkich bazylik w Rzymie, została zbudowana w ok.420 r., podobno aby upamiętnić śnieg, który spadł latem w 358 r. Mam nadzieję, że zachęciłam wszystkich tych, którzy jeszcze nie byli jeszcze w Wiecznym Mieście aby się do niego udali. Rzym jest bardzo pięknym miejscem i godnym polecenia oraz wybrania się tam. Witaj Przygodo i do zobaczenie na szlaku!!!

11 Postcrossing czyli pocztówki obiegające cały świat Katarzyna Wesołowska Kto będąc małym dzieckiem nie marzył o odległych podróżach, niesamowitych przygodach i niekończących się wyprawach w głąb nieznanych lądów. Przecież nieraz błądząc palcem po mapie szukało się miejsca na rozbicie namiotu nad niebezpieczną i rwącą Amazonką czy zbudowaniu igloo gdzieś pośrodku bieguna północnego. Wyrastając z dziecięcych marzeń wielu z nas nie utraciło pasji poznawania rzeczy nowych jak i miłości do podróżowania, na którą mimo wszystko nie każdy może sobie z różnych powodów pozwolić. Nie zawsze mamy możliwość w sposób dosłowny realizować własne pasje i marzenia, dlatego warto znaleźć na nie jakiś inny sposób. Co tyczy się podróżowania to nie chodzi mi tu wcale o zasiadaniu z jedzeniem przed telewizorem i oglądaniu programów turystycznych ale o coś zupełnie innego. Myślę, że znalazłam na to dużo fajniejszy sposób, a wszystko za sprawą zwykłej kartki pocztowej. Zabawa, o której chce opowiedzieć, nie jest zarezerwowana wyłącznie dla dzieci. Jej uczestnikami są ludzie z całego świata. Tu nie liczy się kolor skóry, wiek czy poglądy polityczne, ale jak wcześniej wspomniałam najzwyklejsza w świecie pocztówka, która nieraz może sprawić więcej radości niż najdroższy prezent. Zabawa nosi nazwę postcrossing. Jak na razie nie ma polskiego odpowiednika tego słowa, chociaż w wolnym tłumaczeniu możemy sobie to przełożyć jako: wymiana pocztówek albo kartki obiegające cały świat. Postcrossing to w skrócie międzynarodowy projekt pozwalający wysyłać i otrzymywać kartki pocztowe z całego świata. Aby wziąć w nim udział wystarczy zarejestrować się na serwisie społecznościowym ( postcrossing.com/), stworzyć swój profil, a następnie wylosować pierwsze adresy. Do osoby, którą wylosujemy wysyłamy pocztówkę (adresat swym profilu może sobie zastrzec jakie chciałby otrzymywać pocztówki, dlatego warto czytać profile wylosowanych osób) z jakąś ciekawą czy zabawną treścią. Strona internetowa jest w języku angielskim, dlatego stosuje się regułę, że pocztówki także pisze się po angielsku, chyba, że odbiorca zadeklarował znajomość jakiegoś innego języka, który zna także nadawca. Z kolei osoba, od której my dostaniemy pocztówkę jest nam, również nieznana, ponieważ istotną cechą tej zabawy jest element zaskoczenia i sprawienie nam tym jak największej radości. Pocztówki, które znajdą się w naszej skrzynce pocztowej będą musiały nieraz przebyć pół świata, aby do nas dotrzeć. Będę zawierać w sobie cząstkę tego miejsca, z którego pochodzą: słońce Toskanii, powiew chłodnego wiatru znad Półwyspu Skandynawskiego czy ziarenka piasku spod piramidy Cheopsa. Wystarczy tylko odrobina wyobraźni, aby trzymając pocztówkę w dłoni przenieść się do tych dalekich miejsc i móc przez chwilę w nich pobyć. Mimo, że odkryłam tą zabawę dość niedawno to zdążyłam już uzbierać sporą liczbę pocztówek, Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 11

12 PODRÓŻE 12 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) między innymi z Włoch, Holandii, Białorusi, USA, Rosji, Rumunii, Meksyku, Francji, Niemiec, a nawet z Chin. Moją ulubioną pocztówką jest właśnie ta z Chin,a dokładniej z miasta Suzhou. Napisała ją 14-letnia dziewczynka o imieniu Jing, która opowiedziała mi w niej o swoich ulubionych sposobach spędzania wolnego czasu. Kartka ta na odwrocie przedstawia znany klasyczny chiński ogród, zbudowany w Suzhou w 1874 roku, na samym początku panowania dynastii Qing. Na zdjęciu widać tylko kawałek ogrodu wraz z białym murkiem okalanym przez bujną roślinność i dużym okrągłym przejściem do dalszej części ogrodu. W całej tej kompozycji najbardziej ujęła mnie tajemniczość i magia tego miejsca. Zdaje się ono takie nierealne i dalekie od naszej szarej, na ten czas jesiennej rzeczywistości. Na stronie tego projektu możemy znaleźć aktualne statystyki całego tego przedsięwzięcia. Dzięki nim możemy się przekonać, ze zabawa ta coraz bardziej zyskuje na atrakcyjności, a na stronie zarejestrowanych jest już prawie 300,000 użytkowników z 201 krajów. Najwięcej użytkowników mieszka w Stanach Zjednoczonych (13%), Chinach (9%), Rosji (10%), Holandii (7%), Niemczech(6%), na Tajwanie (6%) i w Polsce (5%). Z Polski wysłano ponad pocztówek tj. ok. 2,7% wszystkich wysłanych kartek pocztowych. Można byłoby się zastanawiać czy papierowa karta ma jeszcze rację bytu, gdy w dzisiejszym świecie przesłanie wiadomości w postaci maila trwa najwyżej kilka sekund, a rozmowa przy pomocy komunikatora często zastępuje tą prawdziwą. Pomimo tych wszelakich udogodnień uważam, że jak najbardziej ma, a projekt ten i jego zasięg jest na to jak najlepszym przykładem. Postcrossing jest nie tylko wspaniałą zabawą, która może przeobrazić się w prawdziwą pasję kolekcjonowania pocztówek ale i możliwością podszkolenia języka angielskiego, poznania nowych ludzi, poszerzenia wiadomości na temat różnych krajów jak i rozwinięcia swej wyobraźni. Uważam, ze nie mogąc zwiedzić całego świata warto jest mieć jego cząstkę w postaci pocztówki w swoim pokoju.

13 Czy wiesz czym tak naprawdę jest pomoc? Czy pomoc bliźnim może być źródłem szczęścia? Izabela Kosobucka Sposobów pomagania pozornie jest ogromna ilość, dlaczego więc wielu z nas ogranicza się tylko do dobrych chęci? Z pomaganiem i dawaniem jest tak, że są dwie szkoły i niektórzy zastanawiają się czy lepiej pomagać tak, aby nie wiedzieć komu i jak się pomaga, czy pomagać aby potem doświadczać radości i wdzięczności od osoby, której daną pomoc udzielimy. W pierwszym przypadku mamy z tego uczynku mniejszą wewnętrzną satysfakcję. Pomoc, gdy osoba której pomagamy nie wie kim jesteśmy, będzie według religii z pewnością nam wynagrodzona w przyszłości (w zależności od wiary albo w niebie albo w przyszłym życiu), w sposób dla nas w tym momencie nieznany. Do takiej pomocy między innymi zaliczają się wszelkie datki, pieniądze, odzież, jedzenie i temu podobne. Taką pomocą jest również tak zwany ciepły uśmiech przekazany nawet w pośpiechu, dobre słowo czy porada udzielona innej osobie. Zwykle nie wiesz jaki to będzie miało wpływ na czyjeś życie, czy doradzisz dobrze czy źle. Często dopiero po paru latach ten, któremu udzieliłeś jakiejkolwiek pomocy może poczuć wdzięczność, że wtedy postąpił tak jak mu poradziłeś. Drugą formą pomocy, jest ta, gdzie za pomoc masz odpłacone, tu i teraz, uśmiechem czy podziękowaniem, a przede wszystkim wewnętrzną radością. Pomoc taka kierowana jest do osoby, z która masz fizyczny i wizualny kontakt. Zalicza się tutaj zarówno pomoc udzieloną Twojemu przyjacielowi, czy zupełnie obcej Ci osobie, którą spotkałeś na ulicy. Biblia o pomocy bliźniemu mówi w Przypowieści o miłosiernym Samarytaninie, który pomógł potrzebującemu człowiekowi, napadniętemu i okradzionemu przez zbójców. Mimo tego, iż wcześniej obok przechodził kapłan, a potem lewita, żaden z nich nie pomógł rannemu. Dopiero Samarytanin, gdy zauważył potrzebującego, zawiózł go do gospody i dał pod opiekę gospodarzowi, zostawiając mu dwa denary za opiekę. W życiu codziennym gdy człowiek zrobi coś dla drugiego, zawsze może liczyć na jego wdzięczność. Może również mieć pewność, że gdy on znajdzie się w potrzebie będzie mógł zwrócić się do tej osoby, której pomógł wcześniej. Poza tym, pomagając innym mamy świadomość, że robimy coś dobrego, z czego możemy być dumni. Chcąc być dobrym chrześcijaninem, trzeba pomagać innym ludziom. Nie można być egoistą i myśleć tylko o sobie i swoich problemach. Przy tym należy zwracać szczególną uwagę na krzywdę innych. Żaden chrześcijanin nie powinien odmawiać pomocy, jeśli ktoś o nią prosi. Niewątpliwie czynienie dobra jest to nasz obowiązek, ale powinniśmy pamiętać, że pomagać powinno się nie z obowiązku, a z dobroci serca. Należy postępować tak, aby inni brali z nas przykład. Pomaganie potrzebującym, z pewnością oznacza czynienie dobra, które prędzej czy później do nas wróci. Jestem przekonana, że osoba, której pomogliśmy, na pewno się nam w jakiś sposób odwdzięczy. Najlepiej potwierdzą ten argument słowa wypowiedziane przez Jana Pawła II: Nigdy nie jest tak, żeby człowiek, czyniąc dobrze drugiemu, tylko sam był dobroczyńcą. Jest równocześnie obdarowywany tym, co ten drugi przyjmuje z miłością. Jednakże, starajmy się pomagać bezinteresownie, nie licząc na jakąś nagrodę, bo najpiękniejszą nagrodą jaką możemy otrzymać od osoby której pomożemy jest zwykłe dziękuję. Od teraz pamiętaj, że nawet zwykłym uśmiechem możesz do czyjegoś serca wnieść ciepło, radość i promyk nadziei. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 13

14 LUDZIE Patron Anna Chmiel Nie ma osoby, tak mniemam, która nie lubiłaby święta swojego patrona. Każdy z nas na chrzcie otrzymał imię. W tym szczególnym dniu obchodzimy imieniny i możemy modlić się za Jego pośrednictwem o łaski i błogosławieństwo. W liturgii Kościoła Katolickiego w dniu 30 listopada przypada wspomnienie Świętego Andrzeja Apostoła. Zgodnie z Pismem Świętym Świętego Andrzeja, do grona swoich najbliższych uczniów i współpracowników w dziele zbawienia powołał sam Jezus: Gdy Jezus przechodził brzegiem Jeziora Galilejskiego, ujrzał dwóch braci, Szymona, zwanego Piotrem, i brata jego Andrzeja, jak zarzucali sieć w jezioro; byli bowiem rybakami. I mówi do nich: «Pójdźcie za mną, a uczynię was rybakami ludzi». Oni zaraz zostawili sieci i poszli za Nim (Mt 4,18; Mk 1,16). Osoba, która nosi to imię, jest nam bardzo bliska. Jako studenci, młodzi, niedoświadczeni możemy za Nim pójść jak niegdyś wyżej wymienieni rybacy za Jezusem. Osobą tą jest ksiądz biskup Andrzej Suski. Dodam, że to piękne imię noszą jeszcze nasi dwaj koledzy z Bursy. O ile sposób obchodzenia święta przez kolegów pozostawię w tajemnicy, o tyle podzielę się krótką, ale jakże cenną wizytą u księdza biskupa.delegacja studentów wraz z księdzem Dariuszem wybrała się z życzeniami. Ksiądz biskup tego dnia miał bardzo wielu gości. Na nasze szczęście my również mieliśmy przyjemność spotkać się z księdzem biskupem. Przyjął nas bardzo serdecznie. Obdarowaliśmy go kwiatami i życzeniami płynącymi prosto z serca. Życzenia złożyliśmy w imieniu wszystkich mieszkańców Bursy Akademickiej Caritas Diecezji Toruńskiej w Przysieku. 14 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Budzik, zmora każdego poranka. Ledwo otwierasz oczy, i już czujesz jak z każdą sekundą ubywa ci sił. Powoli zwlekasz się, a nogi odmawiają ci posłuszeństwa. I pomyśleć, że to dopiero początek całodniowych zmagań. Sen to ważny element naszego życia, w czasie nocnego wypoczynku zachodzą istotne dla zdrowia procesy odbudowy i regeneracji. Choć życie studenckie pozbawia nas do pewnego stopnia komfortu decydowania o czasie naszego snu powinniśmy zawrócić uwagę na to ile śpimy gdyż przesada w żadną stronę nie jest korzystna. Nasz organizm preferuje rytm i przewidywalność. Zmęczenie jest natomiast efektem braku tej regularności. Zadaniem specjalistów optymalna długość snu to około 7 godzin, badania przeprowadzone przez naukowców dowodzą, że zarówno niedobór jak i nadmiar snu może być szkodliwy dla zdrowia. Jeśli ciało nie zna rytmu (bo nie został przez nas wyznaczony), nie będzie wiedziało, kiedy ma się przygotować do rozpoczęcia dnia. Wtedy jest bardzo możliwe, że poranny budzik, zastanie org a n i z m w braku gotowości do działania. J e ś l i w naszym życiu panuje chaos, nie martwmy się, ciało uczy się b a r d z o s z y b k o. N a l e ż y Budzikom śmierć! Piotr Mostył ustawiać budzik na tę samą godzinę każdego dnia, a już po krótkim czasie nasz organizm przyzwyczai się do wstawania bez większego wysiłku. Jeśli już się obudziliśmy oznacza to mniej więcej tyle, że od ostatniego spożytego posiłku minęło około 10 godzin. Poziom glukozy we krwi spada, zwiększa się wydzielanie soków trawiennych. Cały organizm czeka na dostawę paliwa dla mięśni i mózgu. Najgorszym błędem jaki możemy teraz popełnić jest wypicie kawy w biegu za autobusem. Śniadanie wcale nie musi być duże. Wystarczy zjeść kromkę chleba z masłem, wędliną i jakimś warzywem lub małą miseczkę płatków z mlekiem lub jogurtem. I nie oszukujmy się, wcale nie zajmie ci to wiele czasu. Pozostaje mi tylko życzyć wszyst-

15 Karolina Sarnowska Dom Hobbita Świat ciągle brnie do przodu. Od zarania dziejów człowiek wykorzystuje surowce naturalne na własne potrzeby. Można tu wymienić chociażby węgiel czy gaz. W naszych domach codziennie produkujemy kilogramy śmieci, które gdzieś przecież trzeba wyrzucać. A czy ktoś zastanawia się nad problemem ekologii własnego mieszkania? Czy jesteśmy świadomi tego, jak nasze własne mieszkanie wpływa na stan środowiska naturalnego? Stąpają jednak po tym świecie ludzie, którzy starają się dbać o środowisko już na poziomie własnego mieszkania. Najbardziej ciekawy przypadek jaki znam na ten temat to wybudowanie ekologicznego domu w stylu Hobbita na wzór domku z powieści J.R.R. Tolkiena przez Simon Dale. Cały fenomen tego domku to sposób i materiały, z których został zbudowany. Autor, mieszkaniec Wielkiej Brytanii, do budowy wykorzystał tylko naturalne surowce, tj. słomę, mech czy drewno. Nie ma tu żadnych metalowych części, żadnych udogodnień wymyślonych przez człowieka. Sama natura. Na początku wybrano miejsce u podnóża wzgórza, gdzie położono drewnianą podłogę. Następnie wbito w ziemię 30 pali, które miały być częścią podtrzymującą całą konstrukcję. Ściany wykonano główne z kamienia i gliny. Do izolacji cieplnej wykorzystano słomę, ziemię i mech. Dom ma zamontowane stylowe okrągłe drzwi i okna. Wewnątrz domu urządzono kilka pomieszczeń, mianowicie kuchnię, sypianie, pokój gościnny i toaletę. Meble w większości także zostały zaprojektowane przez Simon Dale. W domku nie ma kanalizacji. Woda jest czerpana ze źródełka znajdującego się niedaleko. Jeśli chodzi o energię elektryczną to wykorzystano tu baterie słoneczne, dzięki czemu prąd tworzy się za pomocą źródeł odnawialnych. Dom Hobbita to bardzo niezwykły dom. Po pierwsze pomysł zaczerpnięty z książki budzi już entuzjazm, a to, że jest niezwykle ekologiczny składa się na drugi bardzo ważny jego atut. Sam architekt jest wielkim fanem książki o zabawnym Hobbicie. Właśnie zachwyt nad książką J.R.R. Tolkiena spowodował, że Simon Dale wpadł na pomysł przeniesienia bajkowego domku na współczesne realia. Dom został wybudowany z myślą o środowisku naturalnym. Sam autor chciał pokazać, jak niewiele potrzeba by móc zamieszkiwać naszą planetę szkodząc jej w minimalnym stopniu. Niesamowita jest sama inicjatywa. Domek jest genialny i niesamowity w swej prostocie. Właśnie takie pomysły są potrzebne światu, by pokazać, że przyroda jest częścią naszego życia i że tylko od nas samych zależy, jak ją wykorzystamy. Nie dajmy naszej przyrodzie zginąć, pokażmy innym, że jest się o co troszczyć każdego dnia. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 15

16 LUDZIE Niebezpieczna charyzma czyli w kręgu sekt Judyta Siatka Dziesiątki milionów dolarów na koncie, setki ofiar śmiertelnych, kilka pseudoreligijnych sloganów, a w efekcie zbiorowe samobójstwo... wszystko to za sprawą jednego człowieka. James Jim Jones, znany również jako Wielebny Jones ( ) nie skończył żadnej szkoły, miał za to pomysł na interes i sporą dawkę charyzmy. W 1955r. w wieku 24 lat w Indianapolis (USA) założył sektę Świątynia Ludu. Początkowo pod przykrywką działalności charytatywnej zbierał fundusze na swoją grupę, do tego stopnia efektywnie, że dysponowała ona kwotą 15 mln dolarów. Sam Jim uważał się za Mesjasza, otoczył się dwunastoma uczniami, jednak w okresie największej świetności do sekty należało ponad 30 tys. osób. Popularność zdobył dzięki hasłom o wielorasowej religii, którą wyznawać mogli zarówno biali, jak i Afroamerykanie (co w tamtych czasach było rzadkością). O poparcie trochę kontrowersyjnego, ale charyzmatycznego i jak się wówczas wydawało- niegroźnego Jima, zaczęli zabiegać nawet politycy. Grupa powiększała się o nowych członków, a co za tym idzie o kolejne dochody, ponieważ majątek każdego z nich stawał się automatycznie własnością sekty. W połowie lat 70tych Jonesa zaliczano do największych przywódców kościołów i sekt w USA. Zasłoną dymną sekty był slogan jednej wielkiej rodziny, 16 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Jim Jones którą mesjasz Jim Jones chciał stworzyć na Ziemi. Jak sam twierdził, miał stworzyć raj; w tym celu wykupił farmę w dżungli w Gujanie, którą nazwał Jonestown. Prawdziwy wygląd życia w sekcie ujawniły media: członkowie byli pod jedną, wielką kontrolą. Stale poddawano ich inwigilacji i praniom mózgu, ludzi wykorzystywano do niewolniczej pracy, a za najmniejsze nieposłuszeństwo karano chłostą. Najdobitniejszym przykładem postępującego obłędu Jonesa było torturowanie członków, nawet małych dzieci. Jeśli dziecko na widok wielebnego nie uśmiechnęło się w porę albo nie przywitało nakazaną formułką: Dzień dobry, ojcze, jaka radość widzieć ciebie, było poddawane w specjalnym pokoju elektrowstrząsom. Początkowo przychylni grupie politycy, po przerażających donosach płynących z mass mediów zaczęli próbować zlikwidować kolonię w Gujanie. Jednak Rząd USA bez posiadania niezbitych dowodów przestępstwa był bezradny, ponieważ Jonestown było posiadłością prywatną poza granicami kraju. Jednak pod naciskiem opinii publicznej i zaniepokojonych rodzin członków sekty, wysłano kongresmena Leo Ryan a, by zbadał sprawę. Niestety, było już za późno. listopada doszło do tragedii. Część członków Świątyni Ludu zgłosiła się do kongresmana, chcąc razem z nim wrócić do USA. Tuż przed powrotem, na pasie startowym lotniska w Port Kaituma, oddalonego od Jonestown o pięć kilometrów, Ryan, trzej towarzyszący

17 mu dziennikarze oraz kilkoro uciekinierów, zostało zamordowanych strzałami z broni maszynowej. Tymczasem w samym Jonestown, wieczorem, członkowie sekty w czasie tak zwanej białej nocy dokonali zbiorowego samobójstwa poprzez zażycie cyjanku. Dzieciom truciznę zaaplikowano dożylnie lub doustnie. Sam Jim Jones zginął od rany postrzałowej skroni, prawdopodobnie popełnił samobójstwo W sumie truciznę zażyło 900 osób. Szczegóły tragedii nie są jednak znane. Wiadomo tylko, że wokół siedziby sekty Jones rozstawił kordon uzbrojonych strażników. Ocalały dwie osoby, którym w ogólnym zamieszaniu na początku ceremonii udało się ukryć, a potem wymknąć do dżungli. W Jonestown znaleziono 903 ciała. Wśród nich były zwłoki Jima Jonesa, on jednak zginął od strzału w czaszkę. Według jednego z byłych członków sekty, biała noc miała inny charakter. Było to zaplanowane masowe morderstwo, upozorowane później na zbiorowe samobójstwo. Najciekawsze kary i tortury znane i stosowane kilka wieków temu... Patryk Oprawa Nie koniecznie trzeba umieć orientować się w rzeczywistości czasów nam współczesnych, żeby stwierdzić, że kary i tortury, rozumiane jako środek i metoda utrzymania ładu społecznego, są powszechnie stosowane w XXI wieku. Tortury stosuje się jako karę za przewinienia, a zarazem straszak, mający utrzymywać na wodzy elementy radykalne i społecznie, czy też politycznie niebezpieczne. Takie praktyki nie są wymysłem naszych czasów. Już w średniowieczu i potem w nowożytności stosowano wyrafinowane metody tortur. Najciekawsze ( najokrutniejsze ) z nich przedstawiam pokrótce poniżej. Pozwoli to zobrazować szanownym czytelnikom jak bardzo tamtejszy system karny odbiegał od idei humanitaryzmu, jeśli w ogóle w tej kwestii mówić o takim pojęciu można. Metody te to m.in.: a. Gruszka najczęściej metalowe narzędzie, działające na zasadzie mechanizmu śrubowego, lub sprężynowego. Umieszczano je w naturalnych otworach ciała, m.in. w ustach lub w odbycie, a następnie rozwierano mechanizm. Działało to jak parasolka. Mógł być on zakończony kolcami. Stosowano ją wobec ludzi, którzy np. popełnili zbrodnie sodomii, cudzołóstwa. b. Krzesło inkwizytorskie przypominało fotel, lub krzesło, zewsząd wyposażony w kolce i zapinki, które przytwierdzały skazanego do krzesła. Były zbudowane z drewna lub żelaza. Delikwenta sadzano nago, dodatkowo unieruchamiając mu ręce i nogi miażdżącymi zaciskami, które przy skręcaniu powodowały wbijanie się kolców w ciało. Żelazne krzesła dodatkowo nagrzewano ogniem. Karano tak głównie kobiety oskarżane o czary. c. Osiołek osobę sadzano w rozkroku na ośle, który na grzbiecie miał zamontowane podłużne ostrze, lub ostrze z kolcami, bądź też belkę z drzazgami. Przymocowana do grzbietu zwierzęcia osoba podczas jego ruchu była raniona w czułe miejsce. Kara ta stosowana była zazwyczaj wobec mężczyzn. Przykładem jest pomnik osiołka, znajdujący się na ulicy Szerokiej w Toruniu. d. Obdzieranie człowieka ze skóry ten rodzaj kary stosowany był już bardzo dawno temu. Zginął tak m.in. apostoł Bartłomiej. Najpierw nacinano kawałek skóry ostrym narzędziem i następnie odrywano ją płatami. e. Gorące trunki poprzez specjalne lejki wlewano, wtłaczano do ciała osoby gorące płyny lub roztopiony metal. Wlewano je m.in. do ust. Powodowało to śmierć w męczarniach. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 17

18 LUDZIE f. Sól - Na ciele, ostrym narzędziem wykonywano wiele płytki ran. Były wykonywane w różnych miejscach. Następnie posypywano je solą. g. Topienie żywcem kara ta była ustalana głównie dla kobiet - złodziejek i dzieciobójczyń. Ofierze związywano kończyny, a często przywiązywano także kamienie. h. Łamanie kołem Ofiara naga, była przywiązywana do specjalnych zazwyczaj metalowych zaczepów. Pod jej kolana, biodra, kostki, łokcie i nadgarstki podkładano grube kawałki drewna. Potem kat miażdżył ciało ofiary specjalną maczugą zwaną właśnie kołem. Krawędzie tego narzędzia były obite metalem. Aktu tego dokonywano od dolnych części ciała, kończąc zazwyczaj na klatce piersiowej i złamaniu kręgosłupa. i. Wieszanie ofiar za wnętrzności, części ciała i włosy była to bardzo okrutna tortura. Zdarzało się, że ofiara była wieszana za jelita, czy członki płciowe, ale również za ręce, nogi i włosy. Za włosy wieszano głównie kobiety. Poszczególne członki były przybijane gwoźdźmi do ścian, pali, czy mostów,( tu dochodził dodatkowy aspekt wstydu przed innymi ). Ofierze czasami dawano wybór, pozostawiając obok ostre narzędzie, którym mogła się uwolnić, naturalnie odcinając daną część ciała. Czasami było to lepsze od śmierci i wybierano kalectwo. j. Zdarzało się także, że ofiarę zawijano, lub obkładano surowym mięsem, bądź padliną i pozostawiano tak unieruchomioną na pewien okres czasu. Mięso przyciągało drapieżniki, które rozszarpywały ofiarę. Bywało, że człowieka zjadały robaki. k. Metoda kropli wody Polegała na tym, że w naczyniu pełnym wody wykonywano dziurkę, przez którą co pewien czas spadała kropla wody. Ofiara była umieszczona pod naczyniem i oczywiście unieruchomiona. Krople zazwyczaj kierowano na głowę. Doprowadzało to człowieka do psychozy. Zdarzały się też wypadki śmiertelne. Metodę tą stosowali np. Krzyżacy na ziemiach polskich. To tylko niektóre z rodzajów kar stosowanych w czasach głównie średniowiecznych i nowożytnych. Jest to wciąż ciekawy obszar badań dla historyków. Pragnę nadmienić, że opisane tutaj metody nie są żadnym poradnikiem, z którego czerpać można pomysły na zabawę. Tekst ma jedynie charakter tekstu pogłębiającego wiedzę o czasach minionych. Nie wykonujcie tego typu praktyk, ani w naszej Wspólnocie, ani w żadnych innych realiach. 18 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012)

19 Każdy z nos mo swojom historie na którom skłodo sie wiele obszarów życio. Wszyscy momy rodziny, kulegów, kuleżonki, chodzilim do szkół, spotykalim sie ze znajumymi itp. itd. Charakter tymu wszystkimu nadaje mijsce w którym sie urodzilim lub mieszkalim od małygo. Te dumowe struny zaszczepiajom w nos swego rodzaju kulturę-jest to tzw. kultura regionu. Każdy bowjim regiun mo swoje zwyczaje, mijscowe jedzynie, stroje, a nawet czynsto własnom mowe. Jo pochodze ze Żnina, z serca Pałuk. To właśnie tam godo sie tym jynzykim, którym sie tu posluguje, jest to tzw. gwara pałucka. Momy nawet swój słownik tego pinknygo żargonu (można go bez problymu znaleźć w internycie), bowjim jakiś mondry człek spisoł to wszystko dla podtrzymywania i utrwalania tej małej lokalnej cywilizacji. Śmiszne jest jak czasym się godo z bursiakami, powie sie jakieś słowo, a uni nie wiedzom o co chodzi. Np. niektórzy na naszom pałuckom hohle powiedzom ładnie wazówka lub nabierka, a na hohle wytrzeszczajom oczy. Podobnie jest ze słowem he. U nos jest to odpo- indzij wiednik słowa tak. Gdy rodowity pałuczanin w Bursie (a jest ich troje) powie słowo he, Mateusz Musiał to rozmówca ni mo pojyncio o co chodzi, próbuje wybrnąć z sytuacji i powtorzo wcześnij wypowiedziane słowa. A dla nos- Pałuków jest to zabawne. Wiedzta tyż, że to są takie słowa które mo się w jusze i tylko je wcinomy w oficjalnom, zunifikowanom polszczyzne. Jeśli naprowde bym zaczyli nawijać pałuckimi tekstami to byśta nos w ogóle nie rozumili. A Pałuki sa tylko 90km stond. Każdy Przykładowe teksty ze słownika gwary pałuckij: W ty bobie to wyglondosz jak istny Rusek! Ty wiysz, że ta gupio Maloczka w składzie z bławatami kciała gornek kupić? Nojwiyncy maślyrków rośnie w tym borku za rzyczkom. Może i Educh uczy sie lepi łody mnie, ale na boksy zy mnom nie wygro! Bogać tam! Óni przecie ni majom swojygó auta! Ady, godałam ci żebyś nie żar tyle tych karmelków, bo cie zymgli! No ale Pałuki to nie tylko jynzyk. Do naszyj niepowtarzalnyj kultury zaliczyć możymy np. naszom wspaniałom kuchnie. Wyprubujta sami! Podom tu przepis na kluchy na pyrach moij mamy: Składniki: 8 dużych pyrków 1 jojko, 0,5 kg mąki Sól do smaku Pyrki łobrać i zetrzeć na torce z najdrobnijszych oczków, wymyiszać z jojkim i mąką by powstała śrydnio gynsta masa, osolić. W dużym gorku zagotować osoloną wodę. Gdy woda się zagotuje kłaść łyżką kluchy. By wyszły idealne należy najpierw sprawdzić kładąc jedną do wody czy się nie rozpłynie. Jeżeli się rozpływa (rozgotowuje) należy do masy ziemniaczanej dodać jeszcze mąki. Gotować ok 10 min. (najlepiej sprawdzić wyjmując jedną czy już są dobre). Odcedzić do durszloka, zahartować zimną wodą. Można podać z biołym syrym lub okroszone skwarkami z boczku, albo z kiszoną kapustą ze skwarkami albo z samą śmietaną. Tako porcja spokojnie starczy na 2 chłopów. skond Jeśli chodzi o strój pałucki, to rzecz mo sie najgorzyj ze wszystkich, bo strojów regionalnych na codziń już nikt nie nosi. Współczyśnie spełniajom one funkcje reklamowe jedynie na festynach promujących regiuny. Pomyślta sobie jak by to było pinknie gdyby wszystkie chłopy i kobitki nosiły wszyndzie takie stroje! Od razu szło by odróżnić Kujowioka od Krajańca czy Pałuczanina. Dzisiejszy globalizm niesie ze sobom zanik kultur regionalnych. Zasiyng wszelako rozumianygo mieszanio się- na szerokom skale obejmuje kontynynty i państwa, niestety dopada tyż malutkie regiuny. Jednym słowym- kultura regiunu zaniko. Napisołym ten artykuł właśnie o tym, bo chciołbym zapoczontkować w Dziejbie, Kącik KultuRowy. Uwożom, że podtrzymywanie jest ważne i ciekowe. Pamintejta tyż, że godanie po swoimu nie jest niczym wstydliwym, uwłaczającym ani niegrzecznym. Mom nadzieje, że w przyszłym numerze ktoś z wos przejmie pałeczke i przedstawi jakieś zwyczaje, ciekawostki a no i może coś dobrygo do zjedzynio co mo związek z waszymi włościami. Poniżyj przedstawiom mapke żeby pokozać wam z jak wielu różnych miejsc przyjeżdżomy do Przysieka. Pomyślta ile śmisznych nowinek, zwyczajów przechodzi nom kolo nosa! Wyminijma się nimi. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 19

20 LUDZIE Specyficzna kuchnia Piotr Cieślukowski Bardzo mnie ostatnio zaciekawiły nietypowe smaki. Łączenia tychże smaków w ciekawe kompozycje. Pomysłowość studentów jest czasem niewyobrażalna. Najważniejsze żeby coś zjeść. Przedstawię może kilka dość ciekawych smaków. Na początku zacznę od tego co można zjeść na śniadanie. Jeśli mamy chleb to jest już połowa sukcesu. Do chleba teoretycznie pasuje wszystko :) Nie musimy jeść tylko chleba posmarowanego nożem. Do chleba można dodać np. oliwę z oliwek. Trzeba oczywiście uważać żeby nie było jaj aż tak dużo. Chyba że ktoś bardzo lubi. Do tego można dodać jeszcze Kaki (to takie pomidory), sałatę, ogórki, paprykę czy pieczarki. Można oczywiście używać oliwy z oliwek zastępczo za masło. Wtedy z dodatkiem sera czy też szynki smakuję wybornie. Wszystko można oczywiście zapiec w tosterze na ciepło. Do picia można zrobić sobie wodę z magii lub kawę z octem (osobiście nie piłem ale jak ktoś chce niech spróbuje, podobno dobre). Na obiad polecam bardzo danie Andrzeja. Mianowicie kaszę z orzeszkami arachidowymi solonymi, papryką i pieczarkami, polane olejem rzepakowym. Nie trudno zauważyć, że to danie podane na przystrojonym różnymi dodatkami talerzu wygląda zawodowo. Bardzo dobrze komponuje się to z przystawką: serem pleśniowym z miodem. Jeśli ktoś nie przepada za tego typu makiem polecam coś bardziej normalnego. Cienko krojone frytki z dodatkiem płatek Nestle Steawberry Minis, żółtym serem i przyprawą do ziemniaków. Pasuje do tego idealnie zimne mleko. Osoba która jadła to danie zapewniała, że nie jest w ciąży. :) Mogę polecić również coś na słodko. Na początku niczym Was nie zaskoczę. Będą to herbatniki z masłem orzechowym i dżemem. Niczym także szokującym jest mleko z miodem i płatkami kukurydzianymi. Co innego może te same płatki z tym samym miodem ale bez mleka. I na koniec jeszcze powiem o jednym z przepisów jak zaradzić na brak cukru. Jeden z moich znajomych polecił mi kawę zbożową z dżemem porzeczkowym. Niestety moim kubeczkom smakowym to nie odpowiadało. Wszystkich serdecznie zapraszam do gotowania, poznawania kuchni od może trochę innej strony i... Bon appetit :) Kulturystyka Hardcorowy Koksu Kulturystyczny tryb życia jest propozycją dla wszystkich, którzy pragną samodzielnie zadbać o swoje ciało i nie chcą aby ich stan zdrowia był dziełem przypadku. Udowodniono naukowo, że oddziaływuje pozytywnie zarówno na naszą kondycję fizyczną jak i psychiczną. Aktywny tryb życia pozwala nie tylko zachować zdrowie ale i lepiej radzić sobie ze stresem, zbudować zgrabną sylwetkę, zmniejszyć ryzyko wielu chorób i wydłużyć życie. Kulturystyka naturalna składa się z trzech podstawowych czynników: treningu, diety i odpoczynku. Stosowanie odpowiedniej diety nie tylko sprzyja zdrowiu ale i zdecydowanie pomaga rozwinąć muskulaturę. Aby móc właściwie trenować i zapewnić przyrost masy mięśni musimy dostarczyć organizmowi 20 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Najważniejsze składniki dobrej diety kulturysty: 1. Woda to najbardziej znaczący ilościowo składnik ciała ludzkiego. Właściwe nawodnienie to jeden z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania organizmu. W warunkach wyczerpującego wysiłku fizycznego picie dużych ilości czystej wody nabiera szczególnego znaczenia. 2. Węglowodany to podstawowe źródło energii dla organizmu. Energia jest potrzebna w ogromnych ilościach nie tylko podczas treningu ale także do naprawy i budowy nowych włókien mięśniowych w procesie regeneracji. 3. Białko stanowi źródło materiału budulcowego dla mięśni. Dzienne zapotrzebowanie na białko dla aktywnych kulturystów wynosi 1,8-2,0g na każdy kilogram masy ciała. W kulturystyce, podobnie jak w innych dziedzinach cd. str. 22

21 Czarna jak noc, gorąca jak piekło i słodka jak miłość Mateusz Plecing Zastanawiasz się zapewne o czym mowa? Chodzi o kawę, napój, przy którym wyśmienicie się rozmawia w towarzystwie zarówno o sprawach zawodowych, jak i o planach na przyszłość. Wśród studentów kawa to swego rodzaju dopalacz w ciężkim okresie kolokwiów i egzaminów, zwanym też sesją. Termin kawa wywodzi się z arabskiego słowa kahwa, który oznacza pobudzającą siłę. Dla wielu ludzi dzień bez małej czarnej to dzień stracony. Czarna jak noc, gorąca jak piekło i słodka jak miłość to właśnie kawa Po Arabsku, przygotowywana i zaparzana w specjalnym mosiężnym tygielku z uchwytem. W przypadku, jeśli nie posiadamy ów naczynia wystarczy również kuchenny rondelek, który z pewnością znajduje się w każdej kuchni. Przepis na kawę Po Arabsku Na dno rondelka wsypujemy porcję drobno zmielonej kawy (ok. 3 łyżeczki) oraz porcję cukru (2 łyżeczki). Można oczywiście kupić specjalny cukier do kawy - brązowe bardzo grube kryształki o lekkim smaku melasy albo cukier trzcinowy. Dodajemy również pół łyżeczki, świeżo zmielonego (rozbitego w moździerzu) kardamonu, który znakomicie pasuje do tak przygotowywanej kawy i dodaje jej wyjątkowego aromatu. Do smaku nie zaszkodzi dorzucić jeszcze szczyptę cynamonu. Następnie rondelek zalewamy zimną wodą (1 szklanka) i całość stawiamy na małym ogniu, aby napój powoli osiągnął stan wrzenia i pokrył się pianą. Gdy roztwór zaczyna się pienić i podchodzić do góry schładzamy go tak, żeby piana opadła i ponownie podgrzewamy. Schładzać możemy go na dwa sposoby albo zdjąć z gazu na moment albo dolać kilka kropli zimnej wody. Schładzanie i ponowne podgrzewanie powtarzamy kilka razy (2-3 razy). Podczas schładzania należy dobrze wymieszać roztwór. I rzecz bardzo ważna - kawy w rondelku nie można zagotować. Należy wyczuć moment, kiedy woda będzie bardzo bliska wrzenia, ale nie będzie się jeszcze gotować. Tak przygotowana kawa będzie bardzo mocna i bardzo aromatyczna. Do kawy o tak bogatym smaku proponuję dobre ciastko lub tabliczkę gorzkiej czekolady. Takie połączenie gwarantuje powrót energii i poprawę samopoczucia! Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 21

22 LUDZIE życia, bardzo istotna rolę odgrywa prawidłowe planowanie. Dobry plan treningowy jest fundamentem przyszłego sukcesu. Powinniśmy zaplanować nie tylko kolejne 2-3 treningi, ale wskazane jest również planowanie długofalowe na przestrzeni roku. Konkretny plan treningowy powinien określać przede wszystkim cel, jaki pragniemy osiągnąć w danym okresie treningowym (np. budowanie masy, siły, poprawa wytrzymałości, regeneracja, itd.). Trening na masę Trening na masę to trening, którego celem jest zwiększenie objętości masy mięśniowej. Podstawowe założenia treningu na masę: Wykonujemy ćwiczenia podstawowe (wyciskanie, przysiad, podciąganie...) ze sztangą lub sztangielkami, unikamy maszyn i różnych atlasów. W każdej serii należy wykonywać od 6 do 12 powtórzeń, można zwiększać ciężar jednocześnie zmniejszając liczbę powtórzeń. Przerwy pomiędzy seriami powinny być długie, nawet do 3 minut. Jeżeli jesteś początkującym to ćwicz tylko 3 razy w tygodniu, a każdą grupę mięśniową trenuj dokładnie raz w tygodniu Trening na poprawę siły - każda grupa mięśniowa trenowana raz w tygodniu. Każdą grupę mięśniową trenujemy tylko raz w tygodniu. Dobieramy możliwie jak największe ciężary. Operujemy na zakresie powtórzeń od 1 do 6, oczywiście nie dotyczy to rozgrzewki. Między seriami przerwy powinny być długie, nawet do 5 minut. Trening na rzeźbę - tutaj zalecana jest większa liczba treningów (nawet do 6 tygodniowo)-każdą grupę mięśniową trenujemy nawet 2 razy w tygodniu. Treningi krótkie, bardzo intensywne(przerwy pomiędzy seriami zmniejszamy do sekund) z dużą różnorodnością ćwiczeń (dodajemy więcej ćwiczeń izolowanych, jak np. rozpiętki w leżeniu, krzyżowanie linek wyciągów, ćwiczenia na maszynach treningowych). Coś starego i nowego, coś niebieskiego i pożyczonego czyli co kraj to obyczaj Joanna Rosińska Wymienione w tytule cechy mają zawierać, wedle zwyczaju przedmioty, które powinna posiadać panna młoda podczas ślubu. Ma to miejsce w kulturze zachodnioeuropejskiej, ale jak świat długi i szeroki, tak różne są zwyczaje podczas tego najważniejszego dnia w życiu. Niestety w erze globalizacji ślubne obrzędy ulegają coraz większemu ujednoliceniu, tracąc przy tym na swej oryginalności i ubożąc tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie. Zapraszam więc na krótką podróż dookoła globu. Coś na szczęście W dzień ślubu grecka panna moda ma przy sobie kostkę cukru w rękawiczce, by zapewnić sobie słodkie życie oraz bluszcz w bucie, jako symbol nieskończonej miłości. W Szwecji matka panny młodej tradycyjnie przedstawia jej córka z złotą monetę do umieszczenia w jej prawym bucie, a jej ojciec daje jej srebrna moneta jej lewego buta. W ten sposób chcą się upewnić, że ich córka nie będzie biedna. Znanym w Irlandii zwyczajem jest dawanie w prezencie dzwoneczka, gdyż według legendy bicie dzwonów odstrasza złe duchy oraz przypomina parze o ślubnej przysiędze. W Afryce płodność zapewnią Pan- 22 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012)

23 nie Młodej przewieszone przez szyję muszle ślimaków. Biel - passe Niekonwencjonalne szmaragdowe suknie ślubne posiadają panny młode w Afganistanie. Na ten dzień kobiety zrzucają one swoje tradycyjne stroje - burki, wkładając wydekoltowane suknie i decydując się na ostry makijaż. W kulturze islamu zieleń symbolizuje dostatek i raj. Strój hinduskiej Panny Młodej to czerwone bądź białe sari. Podobnie w kulturze chińskiej stroje młodych powinny być w kolorze białym, żółtym lub czerwonym, bo tylko te barwy mogą przynieść im szczęście. Kolory te oznaczają radości i szczęście. Co Bóg złączył Podczas polskiego ślubu ksiądz łączy ręce obojga małżonków stułą, która ma zapewnić trwałość małżeństwu. Podobne zwyczaje znane są także w innych europejskich krajach. We Włoszech nad wejściem do kościoła, w którym odbywa się ślub, zawiesza się zawiązaną mocno kokardę, symbol nierozerwalności związku. W krajach afrykańskich ręce młodych powinny być przewiązane trawą. Tradycyjny ślub Maorysów, mieszkańców Oceanii, nie byłby kompletny bez tzw. pętli nieskończoności umieszczonej wokół szyi panny młodej i pana młodego, symbolizuje ona niekończącą się miłość obojga. Kochani teściowie W Belgii istnieje zaś tradycja, która przeczy wszelkim stereotypom dotyczącym teściowych, łącząca kobietę wchodzącą do rodziny z matką męża. Młoda żona ofiarowuje teściowej świeżo zerwane kwiaty, za które ta odpłaca uściskiem, potwierdzającym więź kobiet. W dalekiej Kenii, podobnie jak w Polsce młoda para otrzymuje tradycyjne błogosławieństwo. Błogosławiącym jest ojciec rodziny, który zapewnia trwałość małżeństwa córki... plując na jej głowę i piersi. Ślub i poprawiny? Zdecydowanie za krótko Mistrzami w długości trwania zabawy są kraje muzułmańskie. Tradycyjny ślub trwa od trzech do siedmiu dni. Rozpoczyna się kobiecą imprezą. Najpierw panna młoda odbywa oczyszczającą kąpiel w mleku, a następnie następuje obrzęd malowania henną tatuaży na stopach i dłoniach. Obrzęd ten, w krajach arabskich istniał już około 200 lat temu. Całkowitym przeciwieństwem muzułmanów są Chińczycy. Ich śluby są w pełni zaaranżowane i doprecyzowane, bez zbędnych ceregieli. Młodzi wraz z rodzicami licytują się o wartość małżeństwa, następnie podpisują umowę, a młodzi wymieniają się obrączkami. Wesele trwa jedynie 2 godziny Za grosz romantyzmu. A w noc poślubną Obecność kury znoszącej jajka w czasie nocy poślubnej ma zapewnić płodność i dostatek nowożeńcom z Irlandii. Kura ma być przywiązana do łóżka, jajko, które zniesie powinno mieć podwójne żółtko i musi być zjedzone na śniadanie. Nie ma znaczenia, czy jesteśmy na najwyższym szczycie świata czy w najgłębszej depresji, na pustyni czy wyspie pośrodku oceanu. Ślub i wesele, to tradycje, które w każdym z nas wyzwalają chęć radosnego świętowania na całym świecie. Połączenie wielowiekowych tradycji i nowoczesności, z pewnością sprawia, że jest to wyjątkowe wydarzenie. A jedyne czego pozostaje życzyć to wymarzonego. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 23

24 PRAWO OFE czyli Otwarty Fundusz Emerytalny Andrzej Szumała 24 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Nie każdy z nas wie po co i dlaczego komu jest potrzebne OFE i do czego nam to może się przydać. Chciałbym naświetlić trochę ten problem. Do OFE musi należeć każdy kto podlega ubezpieczeniu społecznemu. Każdy, kto rozpocznie pracę zarobkową podlega tekiemu ubezpieczeniu. Dobrze jest wybrać sobie samemu w jakim towarzystwie chcemy odkładać na przyszłe emerytury. Na rynku występuje sporo podmiotów oferujących takie produkty, a więc jest w czym wybierać. Należy jednak się streszczać z wybraniem, mamy na to 7 dni od powstania obowiązku ubezpieczeniowego, w przeciwnym wypadku zostaniemy wylosowani przez system i przyporządkowani do któregoś z towarzystw. Otwarty Fundusz Emerytalny wg reformy i pomysłu jaki powstał w 1999 r. ma zbierać nasz składki, inwestować je i pomnażać, a gdy osiągniemy wiek emerytalny, mamy mieć z tego i części z ZUS-u nasze emerytury. Gdyby jednak nie było nam dane dożyć do emerytury, pieniądze sgromadzone na naszych indywidualnych kontach nie przepadną tak jak w ZUSie tylko może je otrzymać osoba przez ans wyznaczona. Jak by ktoś się zastanawiał jaki fundusz wybrać, to na chwilę obecną można najwyższą stopę zwrotu mają PKO BP Bankowy OFE, Allianz Polska OFE, ING OFE, AXA OFE. Ich stopa zwrotu nie jest bardzo zróżnicowana, ale zawsze mamy wybór. Z ciekawostek mogę napisać, że pierwsza emerytura, która została wypłacona z OFE wynosiła 23,65 zł, taka niska kwota była ponieważ okres składkowy wynosił tylko 10 lat, ale patrząc na stan gospodarki kraju i umiejętności zarządzania w funduszach, powinniśmy się zastanowić czy oprócz obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych nie powinniśmy sami jakoś zabezpieczyć się na przyszłość i nie zacząć odkładać pieniędzy jeszcze w inny sposób.

25 Walczmy o prawa naszej planety! Katarzyna Majewska Niewiele jest już terenów naturalnych, lub prawie naturalnych, które trwają i nadal są utrzymywane przez siły natury. Życie na Ziemi trwa już około 4 miliardów lat. Rozwijało się ono nieustannie, a badania naukowe wskazują, że wraz z biegiem czasu rosła złożoność form życia i różnorodność biologiczna, doprowadzając, że współczesne czasy charakteryzują się niezwykłym bogactwem, wręcz przepychem świata ożywionego. Człowiek od zarania dziejów korzystał z tego bogactwa, nie niszcząc go lub robiąc to w nieznacznym stopniu. Dopiero w ostatnich stu latach wytworzona została niesamowita presja ze strony człowieka na środowisko naturalne. Dzieje się to na naszych oczach, a przecież od środowiska jesteśmy uzależnieni. Jesteśmy zależni od powietrza którym oddychamy, od wody którą pijemy, od żywności którą mamy do dyspozycji. Poza tym, że jesteśmy w dużym stopniu zależni to również jesteśmy bezbronni wobec siły przyrody, świadczą o tym choćby kataklizmy które tak często nawiedzają naszą planetę. Zatem nie możemy czekać, nasza planeta może być jeszcze w gorszym stanie niż jest rzeczywisty. Musimy zacząć uświadamiać sobie, oraz innym, że Ziemia ma ogromny problem który stwarzamy my wszyscy. Niszczymy środowisko na wiele sposobów, wycinamy lasy, bezmyślnie zabijamy zwierzęta, stosujemy nawozy sztuczne, tworzymy wysypiska śmieci, budujemy kolejne domy mieszkalne, jeżdżąc samochodem produkujemy spaliny. W tym momencie każdy z nas powinien sobie zadać kilka podstawowych pytań, mianowicie: W jakich relacjach żyje ze środowiskiem? Co daje mi środowisko naturalne i czy mogę otrzymać jeszcze więcej? Czy spostrzegam problem jaki stwarza człowiek żyjący w niezgodzie z przyrodą? Oraz, co mogę zrobić aby pomóc dbać o naszą planetę? Gdy już odpowiemy sobie na każde z tych pytań, zacznijmy działać. Oczywiście w ostatnim czasie świadomość na świecie poszła krok dalej i dzisiejsza technika pozwala nam niwelować zanieczyszczenia jakie zostały stworzone. Powstają elektrownie korzystające ze źródeł odnawialnych, zachęca się do recyklingu, zakłada się specjalne filtry na kominy. Są to jednak dość górnolotne sposoby, lecz już każdy z nas może działać sam, zwracając uwagę na bardzo banalne czynności wykonywane każdego dnia. Oto 9 łatwych sposobów jak każdy może pomóc naszej planecie: 1. Używaj dwóch stron kartki papieru, tzn. pisz na obu stronach ( w ten sposób chronisz drzewa i wytwarzasz mniej śmieci). 2. Gaś światło gdy wychodzisz z pokoju, wyłączaj telewizor, radio (w ten sposób oszczędzasz energię). 3. Zakręcaj wodę w kranie gdy myjesz zęby. Bierz raczej krótki prysznic niż kąpiel ( w ten sposób oszczędzasz wodę). 4. Zwracaj uwagę innym gdy śmiecą. 5. Segreguj odpady w domu ( posegregowane odpady to cenne surowce wtórne). 6. Idąc na zakupy zabierz własną torbę, najlepiej wykonaną z materiału. 7. Korzystaj z ekologicznego środku transportu. 8. Zwracaj uwagę na to co kupujesz, czy produkty są oznakowane symbolami, które świadczą o ich wpływie na środowisko naturalne. 9. Rozmawiaj ze swoimi przyjaciółmi co możecie wspólnie zrobić dla środowiska. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 25

26 PRAWO Po dozwolonym użytku, z przymrużeniem oka praktyczny przewodnik Mathieur, Endriu Czy słyszeliście już, że ściąganie plików z Internetu jest legalne, jeśli trwa poniżej 30 sekund? A o tym, że na dysku nie możemy przechowywać całego albumu, lecz tylko poszczególne utwory? Lub że możemy, ale do 24h? Tak to stajemy się uczestnikami przenosin tzw. wieści gminnej spod strzechy na serwery, z forum ognisk domowych na fora internetowe. A tam chaos okrutny. Okazuje się, że potrzeba mitotwórcza, którą dziedziczymy po naszych praszczurach, kształtuje dziś nasze pojęcie nawet o tak impregnowanych na twórczość literacką dziedzinach życia jak prawo. Spróbujmy zatem chociaż jeden z wątków tej baśni ująć w ryzy literatury faktu: powiedzmy słów kilka o prawie autorskim i instytucji tzw. dozwolonego użytku utworów chronionych. Upraszczając problem: w jaki sposób i w jakim zakresie korzystać możemy z owoców cudzej twórczości tak, by za nią legalnie nie płacić? Na pytanie to odpowiemy, odwołując się do wiedzy prawnej i informatycznej, na koniec próbując też nieśmiało wskazać na mroki spowijające problematykę moralną zagadnienia. Wszyscy to robimy. Wszyscy korzystamy z dóbr kultury na miarę i sposoby, które: a) niewyobrażalne były jeszcze w latach naszego dzieciństwa i nigdy przed nami; b) budzą, względnie: budziły/mogą budzić wątpliwości natury prawnej i/lub moralnej. Dodajmy, że słowa utwór i kultura rozumiemy tu szeroko i bynajmniej nie elitarnie. O wiele bardziej problem dotyczy kserokopii podręcznika, z której zaraz będziesz, Czytelniku, przygotowywał się na jutrzejsze zajęcia, niż wyjątkowych egzemplarzy Biblii Gutenberga. Tak samo, nie poświęcajmy czasu reprodukcjom Van Gogha, gdy empetrójka, której właśnie słuchasz, aż ciężka jest od kwestii prawnych, które z nią się wiążą. Żeby wyklarować naszą wiedzę na podstawowe kwestie związane z dozwolonym użytkiem, dalszy ciąg rozważań poprowadzimy w formie pytań i odpowiedzi, opartych na najprostszej (więc niestety: upraszczającej), lecz arcyużytecznej Czytelnikowi dychotomii: co MOŻ- NA, a czego z cudzym utworem nam robić NIE MOŻNA. 1. CO TO JEST DOZWO- LONY UŻYTEK UTWORÓW CHRONIONYCH? To popularna w systemach prawnych instytucja, w Polsce wprowadzona przez ustawę o prawie autorskim z 1994r. 1, która pozwala na legalne, nieodpłatne używanie utworów bez zgody twórców; próba racjonalnego wyważenia racji i praw: z jednej strony twórców, z drugiej szerokiej publiki. Jak zwykle bywa, z przyjętych rozwiązań obie strony są niezadowolone. O ile są ich świadome. 2. KIEDY UŻYTEK JEST DOZWOLONY, A KIEDY NIE? Aby mówić o dozwolonym użytku w sytuacjach Czytelnika interesujących (tzw. dozwolony użytek prywatny), używanie utworu winno spełnić szereg warunków. Po pierwsze, utwór musi być już rozpowszechniony. * Rzecz oczywista: NIE MOŻ- NA korzystać z takiego utworu, który spoczywa w szufladzie bądź na dysku autora (wzdychającego: wydać? nie wydać? ) lub jeśli doszło do rozpowszechnienia poza jego wiedzą i zgodą. Dwa: kryterium celu i charakteru: musi to być użytek osobisty, własny (indywidualny lub w kręgu osób wskazanych w ustawie), niekomercyjny. NIE MOŻNA stosować tej instytucji do używania związanego z publicznym rozprzestrzenianiem utworu; w żadnym wypadku, NIE MOŻE być ono zorientowane na osiąganie zysku. * Przypadek wołający o pomstę do nieba: właściciel punktu ksero, który kopiując książki, zatrzymuje sobie ich egzemplarze, by na szybie wywiesić własną, bogatą ofertę tytułów do odkserowania 2. Co ważne, danym utworem cieszyć się MOŻEMY nie tylko sami, 1. oddział 3 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z r., (Dz.U Nr 24 poz. 83) do której odsyłamy po wiedzę gruntowną 2. Zaobserwowane przez jednego z autorów w punkcie ksero położonym na terenie jednego z budynków UMK 26 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012)

27 w domowym zaciszu, lecz także udostępnić je innym. Komu i jak? Otóż zgodnie z prawem MOŻNA dzielić się utworem z osobami, z którymi pozostajemy w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego. Najprościej mówiąc: chodzi o rodzinę i znajomych. Ci ostatni to krąg trudny do określenia, w razie sporu, sąd zawsze rozpatruje tę kwalifikację indywidualnie. Ogólnie powiedzieć można, że w rozumieniu ustawy są to osoby, z którymi łączą nas względnie bliskie relacje poza- lub czasem: nie tylko służbowe, oficjalne. * Tak więc NIE MOGĘ w grupie zajęciowej ogłosić, otwierając laptopa, mam fajną muzykę proszę pendrive y. MOGĘ jednak tę samą operację wykonać z konkretnie wskazanymi osobami, które znam bliżej, prywatnie, łączy mnie z nimi relacja wyraźnie wykraczająca poza uczestnictwo w tych samych zajęciach. * Załóżmy, dalej, że organizujemy imprezę taneczną, a zaproszenie na nią kolportujemy na swoich wydziałach. Krąg uczestników wieczoru jest otwarty, NIE MOŻE- MY zatem bez stosownych zabiegów odtwarzać legalnie żadnej muzyki nie pocieszymy się też projekcją filmu, bo wszystko to utwory objęte ochroną, a dozwolony nią użytek wyłączony jest przez przekroczenie kręgu osób uprawnionych do wspólnego z nami korzystania CZY ISTNIEJĄ ILOŚCIOWE GRANICE DOZWOLONEGO KORZYSTANIA Z UTWO- RÓW? Pytanie łączy się bezpośrednio z kwestią powielania utworów chronionych. Owszem, co wielu zdziwi: w ramach dozwolonego użytku MOŻEMY (pod wyżej określonymi warunkami) kserować książki, skanować obrazy, kopiować ścieżki dźwiękowe itd. Bez ograniczeń? Oczywiście nie. Ustawodawca określa limit w dwójnasób: po pierwsze dozwolony użytek NIE MOŻE naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy twórcy, po drugie: instytucja określa prawo korzystania z pojedynczych egzemplarzy utworów. To znaczy ilu? Jednego czy kilku? Trudno powiedzieć. Nauka krytykuje sformułowanie jako niejasne i interpretuje: wyłączenie dotyczy dużej liczby egzemplarzy 4. * MOŻESZ zatem, Czytelniku-studencie, nie tylko skopiować cały podręcznik akademicki. Jeśli to uzasadnione Twoimi potrzebami (tom liczy 1500 s., jego wożenie w obciążonej babcinymi zaprawami torbie nastręcza trudności) MOŻESZ zrobić i dwie kopie jedną na użytek domowy, drugą do studenckiego lokum CZY W RAMACH INSTYTUCJI MOŻNA KORZYSTAĆ Z WSZELKICH UTWORÓW? NIE MOŻNA. Z zakresu dozwolonego użytku wyraźnie wyłączono trzy ich kategorie, wśród których ostatnia, lecz najistotniejsza to programy komputerowe 6. Dura lex, sed lex: nielegalne ściąganie, kopiowanie, rozpowszechnianie oprogramowania posiada swoje sankcje karne 7. Kwestia, przy cenach oprogramowania, budzi największe kontrowersje użytkowników Internetu. * Tak więc, drogi Czytelniku (chcąc żyć w zgodzie z literą prawa) już dziś powiedz farewell wszelkim pirackim kopiom programów: systemowi, antywirusom, grom komputerowym, słownikom z płyty itd. Co to oznacza? Czy program zawszę muszę kupić? Niezupełnie. Jednak wszystkie sznurki pociąga w tym wypadku ręka wydawcy właściciela praw do programu. To on określa, jakie prawa przysługują nam do 3. Jednakże ciekawe byłoby rozważenie, czy nawet pozostając w zamkniętym kręgu mieszkańców Bursy (choć to placówka z pewnością wyjątkowa pod względem relacji międzyludzkich panujących wśród jej mieszkańców), w razie - czysto hipotetycznego - sporu sądowego, uznano by te relacje za wystarczająco bliskie dla przyjęcia, że instytucja dozwolonego użytku może znaleźć zastosowanie. 4. Tak np. J. Barta, R. Markiewicz, Prawo autorskie, Warszawa 2008, s Przykład wykładowy dr M.Wałachowskiej z WPiA UMK. Inna kwestia w baśń zaklęta dziwi, jak często właściciele punktów ksero umieszczają (na pokaz, oczywiście) informacje typu: całych książek nie kseruję ; od 2002 r. legalność kserowania nie budzi wątpliwości. Wtedy to ustawodawca obciążył sprzedawców i dystrybutorów tzw. urządzeń reprograficznych opłatami, które wynagradzać mają twórcom dozwolony, ich kosztem, użytek. Opłaty te zwiększają cenę sprzętu, ergo koszta usługodawców, ergo nasze. 6. Pozostałe to elektroniczne bazy danych spełniające cechy utworu i budowanie wg cudzego projektu architektonicznego, arch.-urbanistycznego; 7. Uzyskanie pirackiej kopii równe jest kradzieży-grozi grzywną, pozbawieniem lub ograniczeniem wolności. Patrz art kodeksu karnego. Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) 27

28 PRAWO kretnej wersji jego kopii. Gdzie? W tym, czego się nie czyta w licencji. Licencja na oprogramowanie jest to umowa pomiędzy podmiotem udostępniającym aplikację komputerową a klientem zainteresowanym korzystaniem z niej. Poniżej krótka ściąga, w której prezentujemy często spotykane typy licencji. Trial. Licencja polegająca na tym, że MOŻ- NA używać programu przez z góry ustalony czas (np.: 30 dni) po którego upływie znacząco traci on funkcjonalność i pozostaje nam płatna rejestracja bądź usunięcie z dysku twardego. Freeware. Zgodnie z nią, MOŻNA darmowo rozprowadzać aplikację bez ujawnienia kodu źródłowego. Programy na licencji freeware MOGĄ być nieodpłatnie wykorzystywane, jednak ZABRANIA SIĘ czerpania korzyści finansowych z ich dystrybucji przez osoby trzecie. Adware. Program jest rozpowszechniany za darmo (bez kodu źródłowego), ale zawiera funkcję wyświetlającą reklamy zwykle w postaci banerów reklamowych. Demo. Celowo zubożona przez autorów wersja programu, która jest udostępniana za darmo w celu wzbudzenia zainteresowania danym produktem. 28 Dziejba - numer specjalny (Summer 2012) Pełna wersja. Program komercyjny, bez żadnych ograniczeń technicznych. Z definicji przeznaczony na rynek, a zgodnie z panującymi tam zasadami najczęściej uderza po kieszeni. Jego rozprowadzanie w innych mediach jest NIEZGODNE Z PRAWEM. Licencja typu Linux ( Wolne i Otwarte Oprogramowanie, ang. Free Libre/Open Source Software). Oprogramowanie w wolnym obiegu w tym sensie, że użytkownikom WOLNO bez ograniczeń go kopiować, zmieniać, stosować w dowolny sposób i rozdawać własne kopie. Ważnym postanowieniem licencji jest określenie ilości stanowisk, na których instalować możemy kopię programu. Licencja jedno-, dwustanowiskowa itd. uprawnia użytkownika do zainstalowania nabytego oprogramowania na wskazanej ilości komputerów, obejmuje też ZAKAZ dalszych instalacji i wszelkiego udostępniania: w sieci, na komputerach wolnostojących itp. Licencja nie zabrania sporządzenia kopii zapasowej, która jednak, w zasadzie, nie może być odtwarzana poza sytuacją uszkodzenia pierwotnego nośnika legalnej kopii. 5. TORRENTY & Co. CO PRAWO MÓWI O WYMIANIE UTWORÓW W INTERNECIE? Oczywista oczywistość dla osób zajmujących się prawem brzmi: przepisy zawsze ciągną się w tyle za rozwojem techniki. W ostatnich latach szybki wzrost przepustowości transmisji danych spowodował lawinowy wzrost problemu ściągania z Internetu muzyki, filmów, e-booków. Czy i na ile to legalne? Zacznijmy od tzw. upload u: umieszczanie utworów chronionych w Internecie zawsze rażąco narusza prawa autorskie. NIE MOŻNA mówić o udostępnianiu w ramach dozwolonego użytku, jeśli nie wiadomo, kto z niego ma skorzystać. A może każdy. Robin Hood obdarowujący biednych internau-

To wieczne miasto. Powstało około 800-750 przed naszą erą. Mimo iż zmieniali się władcy, ustroje i granice, miasto przetrwało.

To wieczne miasto. Powstało około 800-750 przed naszą erą. Mimo iż zmieniali się władcy, ustroje i granice, miasto przetrwało. To wieczne miasto. Powstało około 800-750 przed naszą erą. Mimo iż zmieniali się władcy, ustroje i granice, miasto przetrwało. Pozostało znakiem czasu. Panteon w Rzymie to budowla poświęcona wszystkim

Bardziej szczegółowo

a przez to sprawimy dużo radości naszym rodzicom. Oprócz dobrych ocen, chcemy dbać o zdrowie: uprawiać ulubione dziedziny sportu,

a przez to sprawimy dużo radości naszym rodzicom. Oprócz dobrych ocen, chcemy dbać o zdrowie: uprawiać ulubione dziedziny sportu, IMIENINY ŚWIĘTEGO STANISŁAWA KOSTKI- -Patrona dzieci i młodzieży (8 września) Opracowała: Teresa Mazik Początek roku szkolnego wiąże się z różnymi myślami: wracamy z jednej strony do minionych wakacji

Bardziej szczegółowo

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR SEMESTR ZIMOWY 2014/2015 JOANNA ADAMSKA WSTĘP Cześć! Mam na imię Asia. Miałam przyjemność wziąć udział w programie Erasmus. Spędziłam 6 cudownych

Bardziej szczegółowo

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was

Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Nie tylko człowiek internetem żyje, miło mieć pod ręka ciekawą książkę. Od wydawnictwa Burda Książki otrzymaliśmy dwie ciekawe

Bardziej szczegółowo

Chwila medytacji na szlaku do Santiago.

Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Panie, chcę dobrze przeżyć moją drogę do Santiago. I wiem, że potrzebuje w tym Twojej pomocy. cucopescador@gmail.com 1. Każdego rana, o wschodzie słońca, będę się

Bardziej szczegółowo

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca

10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Kategoria: Edukacja 10 najlepszych zawodów 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Dodano: 2011-12-30 17:55:39 Poprawiony: piątek, 30 grudnia 2011

Bardziej szczegółowo

Zaczynamy drugi rok projektu!

Zaczynamy drugi rok projektu! Zaczynamy drugi rok projektu! Kolejny etap realizacji projektu wiąże się z tematem Technology and People. Głównym założeniem tego bloku tematycznego jest zwrócenie uwagi na użyteczność wszelakiej technologii

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie projektu. Dobry zawód otwiera drzwi do Europy PL01-KA

Podsumowanie projektu. Dobry zawód otwiera drzwi do Europy PL01-KA Podsumowanie projektu Dobry zawód otwiera drzwi do Europy 2014-1-PL01-KA102-000428 Udział w projekcie zapewnił nam połączenie szkolnej teorii z praktyką, podczas pracy w firmach londyńskich poznanie zawodów

Bardziej szczegółowo

W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej

W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej Chcielibyśmy podzielić się z wami naszymi przeżyciami, zmartwieniami, oraz pokazać jak wyglądała nasza fantastyczna przygoda w obcym ale

Bardziej szczegółowo

WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES

WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES WYJAZD DO TURCJI W RAMACH PROJEKTU COMENIUS EURO VILLAGES PONIEDZIAŁEK, 13.05 Wczesnym porankiem nasz grupa składająca się z czterech uczniów klasy trzeciej i dwóch opiekunów udała się na lotnisko w Balicach,

Bardziej szczegółowo

mnw.org.pl/orientujsie

mnw.org.pl/orientujsie mnw.org.pl/orientujsie Jesteśmy razem, kochamy się. Oczywiście, że o tym mówimy! Ale nie zawsze jest to łatwe. agata i marianna Określenie bycie w szafie nie brzmi specjalnie groźnie, ale potrafi być naprawdę

Bardziej szczegółowo

PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2

PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2 PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2 (Redaktor) Witam państwa w audycji Blisko i daleko. Dziś o podróżach i wycieczkach będziemy rozmawiać z gośćmi. Zaprosiłem panią Iwonę, panią Sylwię i pana Adama, żeby opowiedzieli

Bardziej szczegółowo

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) Turysta: Dzień dobry! Kobieta: Dzień dobry panu. Słucham? Turysta: Jestem pierwszy raz w Krakowie i nie mam noclegu. Czy mogłaby mi Pani polecić jakiś hotel?

Bardziej szczegółowo

Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską.

Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską. Poradnik opracowany przez Julitę Dąbrowską. Pobrany ze strony www.kalitero.pl. Masz pytania skontaktuj się ze mną. Dokument stanowi dzieło w rozumieniu polskich i przepisów prawa. u Zastanawiasz się JAK

Bardziej szczegółowo

Podziękowania dla Rodziców

Podziękowania dla Rodziców Podziękowania dla Rodziców Tekst 1 Drodzy Rodzice! Dziękujemy Wam za to, że jesteście przy nas w słoneczne i deszczowe dni, że jesteście blisko. Dziękujemy za Wasze wartościowe rady przez te wszystkie

Bardziej szczegółowo

Zapoznaj się z opisem trzech sytuacji. Twoim zadaniem będzie odegranie wskazanych ról.

Zapoznaj się z opisem trzech sytuacji. Twoim zadaniem będzie odegranie wskazanych ról. 11. W ramach wymiany młodzieżowej gościsz u siebie kolegę / koleżankę z Danii. Chcesz go / ją lepiej poznać. Zapytaj o jego/jej: miejsce zamieszkania, rodzeństwo, zainteresowania. Po przyjeździe do Londynu

Bardziej szczegółowo

Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży. Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka

Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży. Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka JAK PRAWIDŁOWO SIĘ ODŻYWIAĆ? Zalecenia żywieniowe 6 + 1 U według S. Bergera Urozmaicenie

Bardziej szczegółowo

To My! W numerze: Wydanie majowe! Redakcja gazetki: Lektury - czy warto je czytać Wiosna - czas na zabawę Strona patrona Dzień MAMY Święta Krzyżówka

To My! W numerze: Wydanie majowe! Redakcja gazetki: Lektury - czy warto je czytać Wiosna - czas na zabawę Strona patrona Dzień MAMY Święta Krzyżówka To My! Wydanie majowe! W numerze: Lektury - czy warto je czytać Wiosna - czas na zabawę Strona patrona Dzień MAMY Święta Krzyżówka Redakcja gazetki: redaktor naczelny - Julia Duchnowska opiekunowie - pan

Bardziej szczegółowo

Moja Pasja: Anna Pecka

Moja Pasja: Anna Pecka Moja Pasja: Anna Pecka Napisano dnia: 2018-04-23 09:57:21 W ramach naszego krótkiego cyklu pn.: Moja Pasja, w każdy kolejny poniedziałek prezentujemy historie wyjątkowych osób, mieszkańców naszego regionu,

Bardziej szczegółowo

TRENER MARIUSZ MRÓZ - JEDZ TO, CO LUBISZ I WYGLĄDAJ JAK CHCESZ!

TRENER MARIUSZ MRÓZ - JEDZ TO, CO LUBISZ I WYGLĄDAJ JAK CHCESZ! TRENER MARIUSZ MRÓZ - JEDZ TO, CO LUBISZ I WYGLĄDAJ JAK CHCESZ! Witaj! W tym krótkim PDFie chcę Ci wytłumaczyć dlaczego według mnie jeżeli chcesz wyglądać świetnie i utrzymać świetną sylwetkę powinieneś

Bardziej szczegółowo

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś?

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Marcin Budnicki Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Uczę się w zespole szkół Nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej. Jestem w liceum o profilu sportowym. Jakie masz plany na przyszłość?

Bardziej szczegółowo

Spotkanie z Jaśkiem Melą

Spotkanie z Jaśkiem Melą Spotkanie z Jaśkiem Melą 20 października odwiedził nas Jasiek Mela najmłodszy zdobywca dwóch biegunów. Jednocześnie pierwszy niepełnosprawny, który dokonał tego wyczynu. Jasiek opowiedział o swoim wypadku

Bardziej szczegółowo

Podziękowania naszych podopiecznych:

Podziękowania naszych podopiecznych: Podziękowania naszych podopiecznych: W imieniu swoim jak i moich rodziców składam ogromne podziękowanie Stowarzyszeniu za pomoc finansową. Dzięki działaniu właśnie tego Stowarzyszenia osoby niepełnosprawne

Bardziej szczegółowo

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość

Bardziej szczegółowo

4. Rozmawiasz z pracodawcą odnośnie Twojej pracy wakacyjnej. Omów: - wynagrodzenie - obowiązki - godziny pracy - umiejętności

4. Rozmawiasz z pracodawcą odnośnie Twojej pracy wakacyjnej. Omów: - wynagrodzenie - obowiązki - godziny pracy - umiejętności 1. Chcesz zapisać się na kurs języka w Londynie. W rozmowie z pracownikiem szkoły językowej omów następujące kwestie: - twój poziom znajomości języka - koszty - prowadzący - zajęcia dodatkowe 2. Jesteś

Bardziej szczegółowo

Potrawy świata - Hiszpania obywatel świata

Potrawy świata - Hiszpania obywatel świata obywatel świata Witaj! Mam na imię Fernando i mam 9 lat. Mieszkam w Hiszpanii w Valencii. To miasto nad Morzem Śródziemnym. Jest tu trochę cieplej niż u Ciebie w Polsce, a dookoła rosną palmy. Tak jak

Bardziej szczegółowo

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu

Bardziej szczegółowo

LONDYN. Projekt Erasmus Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk

LONDYN. Projekt Erasmus Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk LONDYN Projekt Erasmus+ 6.08 17.08.2018 Nowoczesny nauczyciel świadomy Europejczyk Anna Czerwik nauczyciel języka angielskiego oraz Katarzyna Flisiak nauczyciel matematyki w ZS Nr 2 wzięły udział w 2-tygodniowym

Bardziej szczegółowo

Słońce nie zawsze jest Twoim sprzymierzeńcem przy robieniu zdjęć

Słońce nie zawsze jest Twoim sprzymierzeńcem przy robieniu zdjęć GSMONLINE.PL Słońce nie zawsze jest Twoim sprzymierzeńcem przy robieniu zdjęć 2017-07-23 Akcja partnerska Wakacje to doskonały okres na szlifowanie swoich umiejętności fotograficznych. Mamy więcej czasu

Bardziej szczegółowo

Czy na pewno jesteś szczęśliwy?

Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Mam na imię Kacper i mam 40 lat. Kiedy byłem małym chłopcem nigdy nie marzyłem o dalekich podróżach. Nie fascynował mnie daleki świat i nie chciałem podróżować. Dobrze się

Bardziej szczegółowo

RELACJA Z PRAKTYKI HUDDERSFIELD/ MANCHESTER

RELACJA Z PRAKTYKI HUDDERSFIELD/ MANCHESTER RELACJA Z PRAKTYKI HUDDERSFIELD/ MANCHESTER O STAŻU W ramach programu Leonardo Da Vinci udało nam się zakwalifikować do wyjazdu na praktyki za granicą. Staż odbył się w angielskich miejscowościach Huddersfield

Bardziej szczegółowo

Pielgrzymka,18.01. 2013. Kochana Mamo!

Pielgrzymka,18.01. 2013. Kochana Mamo! Pielgrzymka,18.01. 2013 Kochana Mamo! Na początku mego listu chciałbym Ci podziękować za wiedzę, którą mi przekazałaś. Wiedza ta jest niesamowita i wielka. Cudownie ją opanowałem i staram się ją dobrze

Bardziej szczegółowo

Sprawozdania z wycieczki po Szlaku Piastowskim

Sprawozdania z wycieczki po Szlaku Piastowskim Wycieczka z cyklu: Szlak Piastowski W dniach 29 i 30 maja klasy 3a i 3b pojechały ze swoimi wychowawcami p. I. Wiącek i p. G. Ćwikła na wycieczkę, której trasa i nazwa wiążą się z dynastią Piastów: od

Bardziej szczegółowo

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.

Dzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze. Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.

Bardziej szczegółowo

Hektor i tajemnice zycia

Hektor i tajemnice zycia François Lelord Hektor i tajemnice zycia Przelozyla Agnieszka Trabka WYDAWNICTWO WAM Był sobie kiedyś chłopiec o imieniu Hektor. Hektor miał tatę, także Hektora, więc dla odróżnienia rodzina często nazywała

Bardziej szczegółowo

Jak przygotować się do ważnego sprawdzianu w krótkim czasie?

Jak przygotować się do ważnego sprawdzianu w krótkim czasie? Jak przygotować się do ważnego sprawdzianu w krótkim czasie? Wcale nie jest za późno! Do końca roku szkolnego pozostały dwa miesiące. Wielu z Was pewnie myśli, że skoro nie nauczyliście się czegoś do tej

Bardziej szczegółowo

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca.

Szczęść Boże, wujku! odpowiedział weselszy już Marcin, a wujek serdecznie uściskał chłopca. Sposób na wszystkie kłopoty Marcin wracał ze szkoły w bardzo złym humorze. Wprawdzie wyjątkowo skończył dziś lekcje trochę wcześniej niż zwykle, ale klasówka z matematyki nie poszła mu najlepiej, a rano

Bardziej szczegółowo

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan. "Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa

Bardziej szczegółowo

3 dzień: Poznaj siebie, czyli współmałżonek lustrem

3 dzień: Poznaj siebie, czyli współmałżonek lustrem 3 dzień: Poznaj siebie, czyli współmałżonek lustrem Trzeba wierzyć w to, co się robi i robić to z entuzjazmem. Modlić się to udać się na pielgrzymkę do wewnętrznego sanktuarium, aby tam uwielbiać Boga

Bardziej szczegółowo

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej.

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. 34-letnia Emilia Zielińska w dniu 11 kwietnia 2014 otrzymała nowe życie - nerkę

Bardziej szczegółowo

Filip idzie do dentysty. 1 Proszę aapisać pytania do tekstu Samir jest przeziębiony.

Filip idzie do dentysty. 1 Proszę aapisać pytania do tekstu Samir jest przeziębiony. 114 Lekcja 12 Tak ubrany wychodzi na ulicę. Rezultat jest taki, że Samir jest przeziębiony. Ma katar, kaszel i temperaturę. Musi teraz szybko iść do lekarza. Lekarz bada Samira, daje receptę i to, co Samir

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

Co to jest miłość - Jonasz Kofta

Co to jest miłość - Jonasz Kofta Co to jest miłość - Jonasz Kofta Co to jest miłość nie wiem ale to miłe że chcę go mieć dla siebie na nie wiem ile Gdzie mieszka miłość nie wiem może w uśmiechu czasem ją słychać w śpiewie a czasem w echu

Bardziej szczegółowo

Copyright 2015 Monika Górska

Copyright 2015 Monika Górska 1 To jest moje ukochane narzędzie, którym posługuję się na co dzień w Fabryce Opowieści, kiedy pomagam swoim klientom - przede wszystkim przedsiębiorcom, właścicielom firm, ekspertom i trenerom - w taki

Bardziej szczegółowo

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik!

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! 30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! Witaj w trzydziestodniowym wyzwaniu: Naucz się prowadzić dziennik! Wydrukuj sobie cały arkusz, skrupulatnie każdego dnia uzupełniaj go i wykonuj zadania

Bardziej szczegółowo

NAUKA JAK UCZYĆ SIĘ SKUTECZNIE (A2 / B1)

NAUKA JAK UCZYĆ SIĘ SKUTECZNIE (A2 / B1) NAUKA JAK UCZYĆ SIĘ SKUTECZNIE (A2 / B1) CZYTANIE A. Mówi się, że człowiek uczy się całe życie. I jest to bez wątpienia prawda. Bo przecież wiedzę zdobywamy nie tylko w szkole, ale również w pracy, albo

Bardziej szczegółowo

Wycieczka do Torunia. Wpisany przez Administrator środa, 12 czerwca :29

Wycieczka do Torunia. Wpisany przez Administrator środa, 12 czerwca :29 W dniach 7-9 czerwca udaliśmy się na kolejną integracyjną wycieczkę. Tym razem naszym celem była wizyta w mieście słynnego astronoma i piernikowym królestwie. Już wiecie gdzie byliśmy? Tak, to właśnie

Bardziej szczegółowo

WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH

WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH WZAJEMNY SZACUNEK DLA WSZYSTKICH CZŁONKÓW RODZINY JAKO FUNDAMENT TOLERANCJI WOBEC INNYCH Dla każdego z nas nasza rodzina to jedna z najważniejszych grup, wśród których i dla których żyjemy. Nie zawsze

Bardziej szczegółowo

Zrób sobie najlepszy prezent

Zrób sobie najlepszy prezent Zrób sobie najlepszy prezent W tym całym ferworze planowania świątecznego menu, wybierania dekoracji, kupowania prezentów warto zatrzymać się i zadać sobie pytanie: Co tak naprawdę jest dla mnie najważniejsze

Bardziej szczegółowo

3. Uczelnia, kierunek, rok, tryb: Państwowa Wyższa Uczelnia Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu, tryb dzienny

3. Uczelnia, kierunek, rok, tryb: Państwowa Wyższa Uczelnia Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu, tryb dzienny 1. Imię i nazwisko: Sabina JAROSZ 2. Rok ukończenia TG w ZSKU: 2013 3. Uczelnia, kierunek, rok, tryb: Państwowa Wyższa Uczelnia Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu, tryb dzienny 3a) Rok ukończenia uczelni:

Bardziej szczegółowo

ANKIETA EWALUACYJNA UCZESTNIKA

ANKIETA EWALUACYJNA UCZESTNIKA Projekt: Dwa modele wsparcia zawodowego absolwentów szkół wyższych nr 2013-1-PL1-LEO02-37513 Projekt jest realizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu Uczenie się przez całe

Bardziej szczegółowo

REFERENCJE. Instruktor Soul Fitness DAWID CICHOSZ

REFERENCJE. Instruktor Soul Fitness DAWID CICHOSZ Swoją przygodę z siłownią zaczęłam kilka lat temu. Podstawowym błędem, który wtedy zrobiłam było rozpoczęcie treningów bez wiedzy i konsultacji z profesjonalistą. Nie wiedziałam co mam robię, jak ćwiczyć,

Bardziej szczegółowo

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem

Jesper Juul. Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Jesper Juul Zamiast wychowania O sile relacji z dzieckiem Dzieci od najmłodszych lat należy wciągać w proces zastanawiania się nad różnymi decyzjami i zadawania sobie pytań w rodzaju: Czego chcę? Na co

Bardziej szczegółowo

Numer 1 oje nformacje wietlicowe

Numer 1 oje nformacje wietlicowe Numer 1 oje nformacje wietlicowe Witajcie Kochane Świetliki! Macie przed sobą pierwszy numer naszej świetlicowej gazetki. Pozwólcie, że się Wam przedstawię : Jestem Miś no właśnie, nie mam jeszcze swojego

Bardziej szczegółowo

AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr )

AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr ) AUDIO / VIDEO (A 2 / B1 ) (wersja dla studenta) ROZMOWY PANI DOMU ROBERT KUDELSKI ( Pani domu, nr 4-5 2009) Ten popularny aktor nie lubi udzielać wywiadów. Dla nas jednak zrobił wyjątek. Beata Rayzacher:

Bardziej szczegółowo

Au-Pair in China Przegląd programu

Au-Pair in China Przegląd programu Au-Pair in China Przegląd programu Program Star Exchange Au-Pair w Chinach umożliwia młodym ludziom, przynależących do kultury zachodniej, przeżycie niezapomnianej przygody w Chinach jednym z najdynamiczniej

Bardziej szczegółowo

I etap - wybór zagadnienia tematu.

I etap - wybór zagadnienia tematu. METODA PROJEKTU I etap - wybór zagadnienia tematu. Inicjatywa może wypłynąć od dzieci lub nauczyciela (tematy można czerpać z opowieści dzieci, z wycieczki, fascynacji dziecięcych). Proponowany temat projekt

Bardziej szczegółowo

(NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę?

(NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę? (NIE)REALNE Oczekiwania pracodawców. Jak wyglądają, skąd czerpać o nich wiedzę? "Młodego twórczego absolwenta z przynajmniej 10 letnim stażem pracy, perfekcyjną znajomością minimum dwóch języków obcych,

Bardziej szczegółowo

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE SZKOLNYM Opracowała: Iwona Konowalska Prawidłowe żywienie powinno stanowić bardzo istotny element promocji zdrowia. Tworząc szkolne programy prozdrowotne należy koncentrować

Bardziej szczegółowo

Szkoła Promująca Zdrowie Diagnoza wstępna. Analiza ankiet dla uczniów

Szkoła Promująca Zdrowie Diagnoza wstępna. Analiza ankiet dla uczniów Szkoła Promująca Zdrowie Diagnoza wstępna Analiza ankiet dla uczniów Zdrowy styl życia- zachowania prozdrowotne Śpię co najmniej 8-9 godzin każdej nocy 4 3 2 1 1 Łatwo zasypiam i dobrze śpię w nocy 6 4

Bardziej szczegółowo

Oferta. Niezale ne wyjazdy. Nie marnuj czasu. Podró uj tak, jak chcesz.

Oferta. Niezale ne wyjazdy. Nie marnuj czasu. Podró uj tak, jak chcesz. Oferta Niezale ne wyjazdy Nie marnuj czasu. Podró uj tak, jak chcesz. 01 Korzyści 04 dla Ciebie Nasz zespół 02 Oferta 03 Referencje Nie marnuj czasu. Podró uj tak, jak chcesz. Chcesz podróżować niezależnie,

Bardziej szczegółowo

Rodzicu! Czy wiesz jak chronić dziecko w Internecie?

Rodzicu! Czy wiesz jak chronić dziecko w Internecie? Rodzicu! Czy wiesz jak chronić dziecko w Internecie? Okazuje się, że nie trzeba do tego wcale wiedzy komputerowej. Wśród przedstawionych rad nie ma bowiem ani jednej, która by takiej wiedzy wymagała. Dowiedz

Bardziej szczegółowo

Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni

Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni Europejska jakość w szkoleniu zawodowym - 2015-1-PL01-KA102-015020 Prezentacja Małgorzata Hornicka Bad Freienwalde Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni Uczestnicząc w programie Erasmus + odbyłam

Bardziej szczegółowo

Copyright 2015 Monika Górska

Copyright 2015 Monika Górska 1 Wiesz jaka jest różnica między produktem a marką? Produkt się kupuje a w markę się wierzy. Kiedy używasz opowieści, budujesz Twoją markę. A kiedy kupujesz cos markowego, nie zastanawiasz się specjalnie

Bardziej szczegółowo

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem! Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,

Bardziej szczegółowo

Indywidualny Zawodowy Plan

Indywidualny Zawodowy Plan Indywidualny Zawodowy Plan Wstęp Witaj w Indywidualnym Zawodowym Planie! Zapraszamy Cię do podróży w przyszłość, do stworzenia swojego własnego planu działania, indywidualnego pomysłu na życie i pracę

Bardziej szczegółowo

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!!

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W dniu 30-04-2010 roku przeprowadziłem wywiad z moim opą -tak nazywam swojego holenderskiego dziadka, na bardzo polski temat-solidarność. Ten dzień jest może najlepszy

Bardziej szczegółowo

Tłumaczenia: Love Me Like You, Grown, Hair, The End i Black Magic. Love Me Like You. Wszystkie: Sha-la-la-la. Sha-la-la-la. Sha-la-la-la.

Tłumaczenia: Love Me Like You, Grown, Hair, The End i Black Magic. Love Me Like You. Wszystkie: Sha-la-la-la. Sha-la-la-la. Sha-la-la-la. Downloaded from: justpaste.it/nzim Tłumaczenia: Love Me Like You, Grown, Hair, The End i Black Magic Love Me Like You On mógłby mieć największy samochód Nie znaczy to, że może mnie dobrze wozić Lub jeździć

Bardziej szczegółowo

ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ!

ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ! ZACZNIJ ŻYĆ ŻYCIEM, KTÓRE KOCHASZ! Ewa Kozioł O CZYM BĘDZIE WEBINAR? - Porozmawiamy o nawyku, który odmieni wasze postrzeganie dnia codziennego; - Przekonam Cię do tego abyś zrezygnowała z pefekcjonizmu,

Bardziej szczegółowo

Paulina Szawioło. Moim nauczycielem był Jarek Adamowicz, był i jest bardzo dobrym nauczycielem, z którym dobrze się dogadywałam.

Paulina Szawioło. Moim nauczycielem był Jarek Adamowicz, był i jest bardzo dobrym nauczycielem, z którym dobrze się dogadywałam. Paulina Szawioło Kto uczył Cięwf? Moim nauczycielem był Jarek Adamowicz, był i jest bardzo dobrym nauczycielem, z którym dobrze się dogadywałam. Jak wspominasz szkołę? Szkołę wspominam pozytywnie. Na początku,

Bardziej szczegółowo

WYNIKI ANKIETY EWALUCYJNEJ DLA UCZNIÓW NA TEMAT REALIZACJI PROJEKTU COMENIUS W ZESPOLE SZKÓŁ IM. PIOTRA WYSOCKIEGO

WYNIKI ANKIETY EWALUCYJNEJ DLA UCZNIÓW NA TEMAT REALIZACJI PROJEKTU COMENIUS W ZESPOLE SZKÓŁ IM. PIOTRA WYSOCKIEGO WYNIKI ANKIETY EWALUCYJNEJ DLA UCZNIÓW NA TEMAT REALIZACJI PROJEKTU COMENIUS W ZESPOLE SZKÓŁ IM. PIOTRA WYSOCKIEGO 1. Czy byłeś zaangażowany w projekt? Tak 100% Nie 2. Co skłoniło Cię do wzięcia udziału

Bardziej szczegółowo

Smażalnia Wicher. Smażalnia Ryb Wicher

Smażalnia Wicher. Smażalnia Ryb Wicher Gdzie jeść w Chałupach? Smażalnia Wicher. W tym roku po raz pierwszy byłam w Chałupach. Zazwyczaj wybieraliśmy rejs statkiem na Hel i tam w zeszłym roku odkryliśmy restaurację Checz. Nie mogłam odpuścić

Bardziej szczegółowo

Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach

Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach a Nasza Kosmiczna Grosikowa Drużyna liczy 77 małych astronautów i aż 8 kapitanów. PYTANIE DLACZEGO? Jesteśmy szkołą wyróżniającą się tym, że w klasach mamy dwie Panie, które zawsze gdy, ktoś z nas potrzebuje

Bardziej szczegółowo

Msza Św. na życzenie pielgrzymów w Bazylice Św. Antoniego w Padwie lub w Loreto

Msza Św. na życzenie pielgrzymów w Bazylice Św. Antoniego w Padwie lub w Loreto Program: PRZEZ LORETO DO RZYMU (autokarem - 4300 km*) {tab=program wycieczki/pielgrzymki} Dzień 1 - niedziela - Wyjazd z Polski Dzień 2 poniedziałek PADWA - LORETO - Zwiedzanie Padwy Piazza del Prato,

Bardziej szczegółowo

5. W jaki sposób dostałaś/eś się na studia? (Sposób rekrutacji) 6. Czy studia odpowiadają twoim wyobrażeniom o nich? (zadowolenie czy rozczarowanie?

5. W jaki sposób dostałaś/eś się na studia? (Sposób rekrutacji) 6. Czy studia odpowiadają twoim wyobrażeniom o nich? (zadowolenie czy rozczarowanie? 1. Imię i nazwisko: Jakub JANUS 2. Rok ukończenia TG w ZSKU: 2011 3. Uczelnia, kierunek, rok, tryb: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Geodezja i Kartografia, 2011-2016 Studia stacjonarne I-go stopnia (inżynierskie)

Bardziej szczegółowo

TRYB ROZKAZUJĄCY A2 / B1 (wersja dla studenta)

TRYB ROZKAZUJĄCY A2 / B1 (wersja dla studenta) TRYB ROZKAZUJĄCY A2 / B1 (wersja dla studenta) Materiał prezentuje sposób tworzenia form trybu rozkazującego dla każdej koniugacji (I. m, -sz, II. ę, -isz / -ysz, III. ę, -esz) oraz część do ćwiczeń praktycznych.

Bardziej szczegółowo

Kto uczestniczył w badaniu? W ankiecie wzięli udział uczniowie klas II Gimnazjum w Zbuczynie oraz ze szkół w Caceres w Hiszpanii i Swansea z Walii.

Kto uczestniczył w badaniu? W ankiecie wzięli udział uczniowie klas II Gimnazjum w Zbuczynie oraz ze szkół w Caceres w Hiszpanii i Swansea z Walii. Różni czy tacy sami Projekt badawczy porównujący typowych nastolatków z Polski, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii realizowany dzięki programowi stypednialnemu Samorządu Województwa Mazowieckiego. Kto uczestniczył

Bardziej szczegółowo

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas.

Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Nie mów dziecku, jak bardzo je kochasz, pokaż to, poświęcając mu czas. Ulrich Schaffer WSZYSCY CHCEMY, ABY NASZE DZIECI WYROSŁY NA MĄDRYCH, DOBRYCH I SZCZĘŚLIWYCH LUDZI. JEST NA TO SPOSÓB - CZYTAJMY DZIECIOM!

Bardziej szczegółowo

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Źródło: www.uniwersytet-dzieciecy.pl W pierwszym etapie Konkursu przygotowaliście bardzo ciekawe propozycje nowych biznesów, oferujących zarówno towary, jak i usługi.

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie projektu

Podsumowanie projektu Europejska jakość w szkoleniu zawodowym - 2015-1-PL01-KA102-015020 Działania realizowane w ramach projektu Staże zagraniczne dla uczniów i absolwentów szkół zawodowych oraz mobilność kadry kształcenia

Bardziej szczegółowo

Prymus WWW.JUNIORMEDIA.PL. Już dziś są Walentynki! W tym dniu możesz obdarować bliską tobie osobę prezencikiem! Święty Walenty - Patron Walentynek

Prymus WWW.JUNIORMEDIA.PL. Już dziś są Walentynki! W tym dniu możesz obdarować bliską tobie osobę prezencikiem! Święty Walenty - Patron Walentynek Szkoła Podstawowa nr 1 w Żorach ul.słoneczna 1 44-240, Żory Numer 4 02/14 ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER Już dziś są Walentynki! W tym dniu możesz obdarować bliską tobie osobę prezencikiem! Święty Walenty

Bardziej szczegółowo

Igor Siódmiak. Moim wychowawcą był Pan Łukasz Kwiatkowski. Lekcji w-f uczył mnie Pan Jacek Lesiuk, więc chętnie uczęszczałem na te lekcje.

Igor Siódmiak. Moim wychowawcą był Pan Łukasz Kwiatkowski. Lekcji w-f uczył mnie Pan Jacek Lesiuk, więc chętnie uczęszczałem na te lekcje. Igor Siódmiak Jak wspominasz szkołę? Szkołę wspominam bardzo dobrze, miałem bardzo zgraną klasę. Panowała w niej bardzo miłą atmosfera. Z nauczycielami zawsze można było porozmawiać. Kto był Twoim wychowawcą?

Bardziej szczegółowo

W trzy godziny dookoła świata

W trzy godziny dookoła świata W trzy godziny dookoła świata Napisano dnia: 2017-12-02 19:40:10 KŁODZKO. Przed południem do Minieurolandu - wraz z rodzicami a nawet z babciami i dziadkami - zawitała grupa dzieci z Wrocławia. To za sprawą

Bardziej szczegółowo

Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy?

Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy? Kogo podziwiasz dzisiaj, a kogo podziwiałeś w przeszłości? Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy? Jaka jest Twoja ulubiona potrawa? Czy wiesz

Bardziej szczegółowo

Jak tworzyć mapy myśli

Jak tworzyć mapy myśli 1 Irena Sidor-Rangełow Naucz się w 7 godzin: Jak tworzyć mapy myśli 2 Copyright by Irena Sidor-Rangełowa, Anna Gergana Rangełow, Slavcho Rangelov Projekt okładki Slavcho Rangelov ISBN: 978-83-935157-0-7

Bardziej szczegółowo

Biuro podróży EUD Etap I. Planowanie

Biuro podróży EUD Etap I. Planowanie Biuro podróży EUD Etap I. Planowanie Wprowadzenie do konkursu Zbliża się upragniona przez wszystkich uczniów przerwa wakacyjna czas odpoczynku i zabawy. Jednak lipiec i sierpień to miesiące, kiedy niektóre

Bardziej szczegółowo

S C.F.

S C.F. Rif. 3371 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Jezioro Bracciano Willa na sprzedaż przez jezioro Bracciano

Bardziej szczegółowo

Godność człowieka w hospicjum stacjonarnym

Godność człowieka w hospicjum stacjonarnym Godność człowieka w hospicjum stacjonarnym Prezentacja Stowarzyszenia Hospicjum im. Piotra Króla Stowarzyszenie powstało w czerwcu 2012 roku, kilka miesięcy od dnia pożegnania śp. Piotra Króla, którego

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z wyjazdu HORSENS DANIA

Sprawozdanie z wyjazdu HORSENS DANIA Sprawozdanie z wyjazdu HORSENS DANIA W Horsens spędziłem jeden semestr, wyjechałem tam z moimi kolegami z uczelni można powiedzieć że przez to było nam łatwiej z wieloma sprawami. Pierwsza rzeczą jaką

Bardziej szczegółowo

Jak odczuwać gramatykę

Jak odczuwać gramatykę Jak odczuwać gramatykę Przez lata uważałem, że najlepszym sposobem na opanowanie gramatyki jest powtarzanie. Dzisiaj wiem, że powtarzanie jest skrajnie nieefektywnym sposobem nauki czegokolwiek, także

Bardziej szczegółowo

Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów?

Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów? Witaj! Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów? Każdy głowi się gdzie umieścić reklamę, aby przyciągnąć nowe osoby. Gazety, radio czy bilbordy?

Bardziej szczegółowo

(UDOWNf MY~ll. MiłO~Cl ~ życlllwo~ci. o ODWADl[, rrzyjaźni, U1L KAŻDY Dll[N w- ROKU

(UDOWNf MY~ll. MiłO~Cl ~ życlllwo~ci. o ODWADl[, rrzyjaźni, U1L KAŻDY Dll[N w- ROKU (UDOWNf MY~ll U1L KAŻDY Dll[N w- ROKU o ODWADl[, rrzyjaźni, MiłO~Cl ~ życlllwo~ci Z angielskiego przełożył Robert Waliś PIERWSZE WARTOŚCI Z dradzę wam pewien sekret, dzieciaki: rodzice poświęcają mnóstwo

Bardziej szczegółowo

IX OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA KULTURA I TURYSTYKA WOKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU

IX OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA KULTURA I TURYSTYKA WOKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU IX OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA KULTURA I TURYSTYKA WOKÓŁ WSPÓLNEGO STOŁU 4-5 listopada 2015r. w Łódzkim Domu Kultury W imieniu Organizatorów: Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Łódzkiego, Instytutu

Bardziej szczegółowo

Chcesz zrobić kulinarną niespodziankę. najbliższym. Co przygotujesz? Opowiedz jaką wpadkę kulinarną zaliczyłeś?

Chcesz zrobić kulinarną niespodziankę. najbliższym. Co przygotujesz? Opowiedz jaką wpadkę kulinarną zaliczyłeś? Gdybyś mogła zaprosić na kolację dowolną osobę, kto to by był? Dlaczego właśnie ta osoba? Zadaj to pytanie swoim rodzicom/ dziadkom. Chcesz zrobić kulinarną niespodziankę swoim najbliższym. Co przygotujesz?

Bardziej szczegółowo

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs 1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9

Bardziej szczegółowo

Dobry nocleg w Iławie Villa Port

Dobry nocleg w Iławie Villa Port Dobry nocleg w Iławie Villa Port Uwielbiam przygotowywać dla Was wpisy z małych i dużych podróży. Mam nadzieję, że i Wam się podobają te moje podróżnicze wpisy. Jak zauważyliście na tapecie jest u mnie

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Sztuka zarabiania na wypoczynku Aleksandra Ruta Uniwersytet w Białymstoku 8 października 2015 r. Sztuka. zarabiania Sztuka (łac.ars, grec. techne) w starożytności i średniowieczu

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie projektu

Podsumowanie projektu Podsumowanie projektu ESF01-2013 1 PL1 LEO01 37042 Uczniowie z Malborka wybierają zawody z przyszłością Prezentacja: Michalina Mościszko Projekt: Staże i praktyki zagraniczne dla osób kształcących się

Bardziej szczegółowo

Oferta sponsorska piątej edycji obozu charytatywnego dla dzieci

Oferta sponsorska piątej edycji obozu charytatywnego dla dzieci Oferta sponsorska piątej edycji obozu charytatywnego dla dzieci Kim jesteśmy? My, Wolontariusze Project Management Kids Camp jesteśmy grupą miłośników zarządzania projektami i wierzymy, że każde dziecko

Bardziej szczegółowo