N a r o d o w y B a n k P o l s k i

Transkrypt

1 N a r o d o w y B a n k P o l s k i I N S T R U K C J A U Z U P E Ł N I A J Ą C A D O P A K I E T U C O R E P Warszawa, 2012

2 Spis treści CZĘŚĆ A. CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWOZDAŃ... 3 CZĘŚĆ B. TECHNOLOGIA XBRL... 4 I. Format dostarczania danych (XBRL)... 4 CZĘŚĆ C. FORMULARZE TABELE COREP... 5 I. Komentarz ogólny CA Przegląd poziomu wypłacalności... 5 II. Tabele dotyczące ryzyka kredytowego CR SA Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta i dostawy: Podejście Standardowe do wymogów kapitałowych CR IRB Ryzyko kredytowe, ryzyko kontrahenta, ryzyko dostawy i rozmycia: Metoda wewnętrznych ratingów (IRB) dla wymogów kapitałowych CR SEC SA Ryzyko Kredytowe: Sekurytyzacja Metoda Standardowa dla Wymogów Kapitałowych CR SEC IRB Ryzyko Kredytowe Sekurytyzacja Metoda wewnętrznych ratingów dla wymogów kapitałowych CR SEC Szczegóły Ryzyko Kredytowe: Szczegółowa informacja na temat sekurytyzacji dla instytucji inicjujących i sponsorujących CR TB SETT Ryzyko Rozliczenia Portfela Handlowego III. Tabele związane z ryzykiem rynkowym MKR SA TDI Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen instrumentów dłużnych MKR SA FX Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego MKR SA EQU Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych MKR SA COM Ryzyko rynkowe: wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen towarów MKR IM Ryzyko rynkowe Modele wewnętrzne (VaR) MKR IM1 Ryzyko rynkowe: szczegóły modeli wewnętrznych (VaR) IV. Tabele dot. ryzyka operacyjnego OPR (OPR 1, OPR 2, OPR 3) Ryzyko operacyjne OPR SZCZEG Ryzyko operacyjne OPR STRATY Ryzyko operacyjne CZĘŚĆ D. COREP - PODZIAŁ KLAS EKSPOZYCJI I. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody standardowej wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego II. Wytyczne w zakresie segmentacji ekspozycji na potrzeby stosowania metody wewnętrznych ratingów wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego

3 CZĘŚĆ A. CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWOZDAŃ Częstotliwość raportowania danych w pakiecie sprawozdawczym COREP jest następująca: Formularz CA przygotowany w oparciu o standard XBRL jest przekazywany do NBP za pośrednictwem portalu. Banki są zobowiązane do przekazania po raz pierwszy sporządzonego pakietu COREP wg danych na koniec miesiąca czerwca 2007 r. Od tego momentu sprawozdawczość SIS jest przekazywana na bazie jednostkowej oraz na bazie skonsolidowanej. Banki posiadające oddziały zagraniczne zobowiązane są na mocy przepisów uchwały nr 20/2007 Zarządu NBP do raportowania danych oddzielnie: tj. na poziomie banku oraz na poziomie banku łącznie z danymi z oddziału zagranicznego. Poniższy schemat prezentuje częstotliwość przekazywania danych pakietu COREP w wersji XBRL począwszy od sprawozdania za czerwiec 2007 r. CZĘSTOTLIWOŚĆ SPRAWOZDANIE SPRAWOZDANIE JEDNOSTKOWE SPRAWOZDANIE SKONSOLIDOWANE MIESIĘCZNIE KWARTALNIE KWARTALNIE FORMULARZ CA X X X PAKIET COREP W CAŁOŚCI - X X 3

4 CZĘŚĆ B. TECHNOLOGIA XBRL I. Format dostarczania danych (XBRL) Dane wejściowe dla systemu sprawozdawczego dostarczane są przez banki w formacie XBRL wykorzystując przeznaczony dla systemu portal internetowy. Przyjęto ten format, jako podstawę służącą do określenia wymogów sprawozdawczych banków. W gestii banków leży przygotowanie narzędzi i rozwiązań systemowych niezbędnych do funkcjonowania nowej sprawozdawczości. Za pośrednictwem portalu Narodowy Bank Polski zapewni jedynie możliwość walidacji sprawozdań. Przyjęty w Systemie Informacji Sprawozdawczej (SIS) format umożliwia: publikowanie aktualizacji taksonomii informacji sprawozdawczej w języku XBRL, odbieranie danych sprawozdawczych w formacie XBRL zgodnie z aktualną opublikowaną przez NBP taksonomią, weryfikowanie poprawności plików wejściowych pod względem budowy, semantyki (zgodność z taksonomią informacji sprawozdawczej) i zawartości (zgodność z przepisami prawa), gromadzenie zweryfikowanych danych sprawozdawczych, aktualizowanie wersji taksonomii informacji sprawozdawczej, wprowadzanie zaktualizowanych przepisów prawa, analizowanie danych sprawozdawczych i generowanie sprawozdań. 4

5 CZĘŚĆ C. FORMULARZE TABELE COREP Poniższe noty objaśniające zawierają krótki opis i charakterystykę zawartości tabel. Dzięki zastosowaniu zasady elastyczności i spójności, został osiągnięty wysoki poziom standaryzacji, pozwalający na ograniczenie do minimum liczbę formularzy niezbędnych dla zapewnienia danych dla wszystkich metod i rodzajów podejść dostępnych w CRD. I. Komentarz ogólny Konwencja oznaczeń użytych w tabelach została sprecyzowana na dole tabeli CA: Każda wartość zwiększająca fundusze własne oraz wymogi kapitałowe będzie raportowana, jako dodatnia, natomiast każda wartość pomniejszająca fundusze własne będzie raportowana, jako ujemna. Gdy przed nazwą pojawia się znak (-) należy w tym miejscu wypełnić pozycję ujemną. Relacje między elementami wyrażonymi przez formuły w tabelach zawierają wyżej wymienioną regułę. Formuła zawarta w taksonomii XBRL jest stosowana, gdy raportowany jest agregat i co najmniej jeden element składowy. Pozycje niewypełnione traktowane są, jako CA Przegląd poziomu wypłacalności Grupa formularzy CA przeznaczona jest do prezentowania danych będących podstawą kalkulacji współczynnika wypłacalności. Grupa CA zbudowana jest z następujących tabel: 1) CA 1 Adekwatność kapitałowa, 2) CA 2 Wymogi kapitałowe ryzyko kredytowe, 3) CA 3 Wymogi kapitałowe ryzyko rynkowe 4) CA 4 Wymogi kapitałowe ryzyko operacyjne, 5) CA 5 Wymogi kapitałowe ryzyko rozliczenia, 6) CA 6 Ryzyko kredytowe - Wymogi kapitałowe według metody IRB bez własnych oszacowań LGD i współczynników konwersji, 7) CA 7 Ryzyko kredytowe według metody IRB własne oszacowania LGD i współczynników konwersji, 8) CA 8 Ryzyko kredytowe Wymogi kapitałowe według Metody Standardowej, 9) CA 9 Dane o sporządzającym i zatwierdzającym sprawozdanie. Formularz CA 1 Adekwatność kapitałowa przeznaczony jest do prezentacji danych stanowiących podstawę kalkulacji funduszy własnych banku, kapitału krótkoterminowego, 5

6 danych stanowiących podstawę obliczenia całkowitego wymogu kapitałowego oraz współczynnika wypłacalności. FUNDUSZE WŁASNE OGÓŁEM DLA WSPÓŁCZYNNIKA WYPŁACALNOŚCI I. Fundusze własne podstawowe Wpłacony kapitał (CCA0006) jest to w banku państwowym - fundusz statutowy, w banku w formie spółki akcyjnej - wpłacony i zarejestrowany kapitał zakładowy (z wyłączeniem wszelkich zobowiązań z tytułu akcji uprzywilejowanych), w banku spółdzielczym - wpłacony fundusz udziałowy, w oddziale banku zagranicznego - fundusze określone w regulaminie oddziału (w części odpowiadającej kapitałowi podstawowemu). (-) Akcje własne (CCA0007) w pozycji tej należy prezentować skupione akcje własne. Premia emisyjna (CCA0008) zgodnie z art ksh nadwyżka osiągnięta przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej (agio). Pozostałe składniki kapitału zapasowego (CCA0010) jest to w banku państwowym - fundusz zapasowy, w banku w formie spółki akcyjnej - kapitał zapasowy pomniejszony o premię emisyjną (agio), w banku spółdzielczym - fundusz zasobowy, w oddziale banku zagranicznego - fundusze określone w regulaminie oddziału. Kapitał rezerwowy łącznie z niepodzielonym wynikiem z lat ubiegłych (CCA0012) jest to w banku państwowym - fundusz rezerwowy, w banku w formie spółki akcyjnej - kapitały rezerwowe, w banku spółdzielczym - fundusz rezerwowy, w oddziale banku zagranicznego - fundusze określone w regulaminie oddziału (w części opowiadającej kapitałowi rezerwowemu) łącznie z niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych. Kapitał mniejszości (CCA0013) jest to kwota udziałów niesprawujących kontroli zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, powstałych w wyniku konsolidacji sprawozdań finansowych metodą pełną stanowi część zysku/straty i aktywów netto jednostek zależnych, które bezpośrednio ani pośrednio poprzez jednostki zależne, nie należą do jednostki dominującej. Zysk bieżącego okresu oraz zysk w trakcie zatwierdzania (CCA0017) jest to zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości. 6

7 (-) Korekty zysku bieżącego netto oraz zysku w trakcie zatwierdzania (CCA0019) stanowią korekty zysku bieżącego netto oraz zysku w trakcie zatwierdzania o kwoty, które wcześniej nie zostały zbadane przez biegłych rewidentów oraz zawierające pomniejszenia z tytułu wszelkich przewidywanych obciążeń i dywidend. (-) Strata z lat ubiegłych, strata netto bieżącego okresu oraz strata w trakcie zatwierdzania (CCA0022) jest to suma poniesionych i niepokrytych przez bank strat. W pozycji CCA0023 Strata netto bieżącego okresu oraz strata w trakcie zatwierdzania należy prezentować również stratę z lat ubiegłych. (-) Pozycja CCA0025 (pomniejszająca fundusze zasadnicze) powinna być wypełniana ze znakiem ujemnym przez bank inicjujący sekurytyzację, (o którym mowa w 6 załącznika 18 do uchwały w sprawie adekwatności kapitałowej). W pozycji tej należy wykazywać zysk netto z kapitalizacji przyszłych przychodów z aktywów sekurytyzowanych stanowiący poprawę jakości kredytowej dla pozycji sekurytyzowanych. Uwagi porządkujące do pozycji Fundusze własne podstawowe z aktualizacji wyceny (CCA0026). Dane prezentowane w pozycjach dotyczących funduszy własnych podstawowych z aktualizacji wyceny powinny wynikać z przepisów art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy, zgodnie z którymi straty (ujemny skutek wyceny) z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów dłużnych, instrumentów kapitałowych, pozostałych należności dostępnych do sprzedaży oraz ujemnych różnic kursowych z przeliczenia powinny w 100% pomniejszać fundusze podstawowe banku. Wyjątkiem są zyski - dodatni wynik wyceny nieruchomości inwestycyjnych odnoszony na kapitał, które również powinny pomniejszać w 100% fundusze podstawowe. Następnie w wysokości 80% (przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym) zyski na instrumentach (z wyjątkiem zysków na pozostałych należnościach dostępnych do sprzedaży) oraz zyski na nieruchomościach inwestycyjnych powinny zasilać fundusze uzupełniające. Dodatkowo fundusze podstawowe należy pomniejszyć w pełnej wysokości ujemnymi różnicami kursowymi poprzez pozycję CCA0041, zarówno na poziomie jednostkowym jak i skonsolidowanym. W przypadku dodatnich różnic kursowych ich dodatnią wartość w pozycji CCA0041 należy zneutralizować poprzez prezentację ich ujemnej wartości w pozycji CCA0042, w taki sam sposób jak w przypadku instrumentów kapitałowych i dłużnych. Dodatnie różnice kursowe z przeliczenia należy zaprezentować w wysokości 7

8 100% w pozycji CCA0072, z podaniem odpowiedniego wyjaśnienia w polu Uwagi do sprawozdania (formularza CA-9). Jednakże kumulowane skutki wyceny (ujemne i dodatnie) instrumentów finansowych (np. kapitałowych) zaklasyfikowanych, jako dostępne do sprzedaży ewidencjonowane na kontach syntetycznych powodują powstanie jednocześnie salda debetowego i kredytowego. Prezentowanie salda netto np. w pozycji aktualizacja wyceny instrumentów kapitałowych zaliczanych do portfela dostępne do sprzedaży, nie pozwoliłoby na prawidłowe ustalenie wysokości funduszy własnych podstawowych, bowiem kwota prezentowana w pozycji korekta aktualizacji wyceny mogłaby stanowić wyższą wartość niż kwota prezentowana w pozycji aktualizacja. Zatem w pozycjach dotyczących funduszy własnych podstawowych z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych do portfela dostępnego do sprzedaży oraz ujemnych różnic kursowych należy prezentować jedynie pozycje Aktualizacja wyceny, w których wykazywane będą jedynie ujemne skutki wyceny (straty ze znakiem ujemnym) z tytułu aktualizacji wyceny pomniejszające fundusze podstawowe w 100%. W sytuacji, kiedy występują tylko niezrealizowane straty na instrumentach dłużnych/kapitałowych bądź ujemne różnice kursowe z przeliczenia należy zaprezentować w polach CCA0027/CCA0041 w ujemnej wysokości. Wszystkie ujemne skutki aktualizacji wyceny powinny być kumulowane w pozycji CCA0026 w konsekwencji pomniejszając fundusze podstawowe. Natomiast w przypadku pozycji funduszy własnych podstawowych z aktualizacji wyceny dotyczących skutków wyceny nieruchomości stanowiących inwestycje oraz rzeczowych aktywów trwałych w pozycji aktualizacja (ze znakiem dodatnim) i w pozycji korekty (ze znakiem ujemnym) należy prezentować tę samą wartość stanowiącą dodatnie saldo konta, na którym bank ewidencjonuje skutki wyceny tych aktywów. Dane dotyczące aktualizacji wyceny oraz korekty aktualizacji wyceny instrumentów finansowych nieobjętych zakresem uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy nie muszą być prezentowane na tym formularzu. (-) Korekta aktualizacji wyceny funduszy własnych podstawowych w pozycji tej należy dokonać korektę (in minus) niezrealizowanych zysków na instrumentach dłużnych/kapitałowych, dodatnich różnic kursowych z przeliczenia oraz zaprezentować niezrealizowane straty na tych instrumentach/ujemne różnice kursowe z przeliczenia. 8

9 W przypadku raportowania jednocześnie pozycji wykazującej niezrealizowany zysk/dodatnią różnicę kursową i pozycji wykazującej niezrealizowaną stratę/ujemną różnicę kursową z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów kapitałowych/dłużnych zaliczonych do portfela dostępnego do sprzedaży oraz różnic kursowych, należy te pozycje wykazywać w następujący sposób: Pozycje wykazujące stratę wykazać w pełnej wysokości (odpowiednio w polach CCA0028/CCA0032/CCA0042) a następnie wliczyć do pozycji zbiorczej CCA0026, która w 100% pomniejsza fundusze własne podstawowe. Pozycje, gdzie wykazywane są straty należy powiększać o kwoty neutralizujące niezrealizowane zyski (doprowadzając do wyzerowania zysków na poziomie funduszy podstawowych z aktualizacji wyceny), spełniona musi być równość: kwota zysku (CCA0027/CCA0031/CCA0042) (wartość dodatnia) + kwota straty powiększona o korektę zysku (CCA0028/CCA0032/CCA0042) (wartość ujemna) = kwota straty przeniesiona do pozycji CCA0026 (wartość ujemna). W przypadku nieruchomości stanowiących inwestycje ze względu na pomniejszenie zyskiem stosowany jest następujący sposób prezentacji: Pozycje wykazujące zysk należy wykazać w pełnej wysokości, jako wartość ujemną (odpowiednio w polu CCA0037), a następnie wliczyć do pozycji zbiorczej CCA0026, która w 100% pomniejsza fundusze własne podstawowe. W pozycji Aktualizacja wyceny rzeczowych aktywów trwałych (z wyjątkiem nieruchomości stanowiących inwestycje - CCA0039) należy wykazać dodatni efekt wyceny ujęty w kapitale, natomiast w pozycji Korekta aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych (poza nieruchomościami stanowiącymi inwestycje CCA0040) należy dokonać jej korekty in minus (per saldo zerując tą wartość). Fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej (CCA0043) fundusz utworzony na mocy art. 130 Prawa bankowego, zgodnie ze statutem banku z odpisów z zysku. Inne fundusze własne podstawowe (CCA0044) w pozycji tej należy prezentować obligacje zamienne oraz obligacje długoterminowe (po uwzględnieniu filtrów ostrożnościowych), o których mowa w 2 uchwały nr 434/2010 KNF z dnia 20 grudnia 2010r. W pierwszej kolejności instrumenty te należy zaprezentować pod pozycją: Inne pozycje bilansu banku określone przez Komisję Nadzoru Finansowego (okodowanie techniczne CCA0048). 9

10 (-) Pozycje pomniejszające fundusze podstawowe (wartość ujemna) - (CCA0049) w tej pozycji należy prezentować wartości niematerialne i prawne (pomniejszenie to będzie prezentowane również w pozycji CCA0050). W tej pozycji należy uwzględniać wartość firmy na poziomie jednostkowym oraz skonsolidowanym. (-) Inne pomniejszenia funduszy podstawowych banku określone przez Komisję Nadzoru Finansowego (wartość ujemna) (kod techniczny CCA0055) w tej pozycji należy prezentować ujemne kwoty z tytułu korekt aktualizujących wartość wyceny aktywów, obliczonych zgodnie z zasadami, o których mowa w 7 13 załącznika nr 3 do uchwały w sprawie adekwatności kapitałowej banków Pozostałe pozycje pomniejszające fundusze własne podstawowe prezentowane są w odrębnej pozycji tego formularza Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy własnych (wartość ujemna) CCA0085. II. Kapitał krótkoterminowy Kapitał krótkoterminowy - (CCA0056) stanowi wyodrębnioną pozycję formularza CA 1. Pozycja, w której raportowana jest wielkość kapitału krótkoterminowego stanowi sumę czterech elementów, o których mowa w paragrafie 5.1 Uchwały KNF wprowadzającej I Filar NUK. Kapitał krótkoterminowy nie może przewyższać sumy wymogów kapitałowych, o których mowa w 6 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz w pkt 4 do wysokości sumy wymogów kapitałowych określonych w 8 pkt 1 lit. a załącznika nr 12 do uchwały. Dodatkowym warunkiem uznania tych wielkości jest dodatni wynik tej sumy. Składniki kapitału krótkoterminowego są raportowane wg analitycznego przekroju danych. Wartość kapitału krótkoterminowego należy uwzględniać przy wyliczaniu współczynnika wypłacalności, przy ustalaniu przestrzegania normy adekwatności kapitałowej, wyłącznie przez banki, których skala działalności handlowej jest znacząca. Do kapitału krótkoterminowego zaliczane są: 1) zysk rynkowy na portfelu handlowym (narastająco) (CCA0057) w pozycji tej prezentowany zysk rynkowy obliczony narastająco do dnia sprawozdawczego, pomniejszony o znane obciążenia, w tym dywidendy, w zakresie, w jakim nie został zaliczony do funduszy własnych lub podzielony w inny sposób, 2) straty na portfelu bankowym narastająco (wartość ujemna) (CCA0058) w tym polu należy wpisać stratę na wszystkich operacjach zaliczonych do portfela bankowego, obliczoną narastająco do dnia sprawozdawczego, z wyłączeniem strat z tytułu zmian kursów walutowych i cen towarów, 10

11 w zakresie, w jakim nie została ujęta w funduszach własnych lub pokryta w inny sposób, 3) wartość kapitału podmiotów zależnych (wartość ujemna) (CCA0059) w tej pozycji należy w skonsolidowanym sprawozdaniu wykazać wartość kapitału podmiotów zależnych w przypadku, gdy wartość kapitału podmiotu zależnego jest ujemna i nie pomniejsza funduszy własnych banku, 4) zobowiązania podporządkowane zaliczone do kapitału (CCA0060) zobowiązania z tytułu otrzymanych pożyczek podporządkowanych spełniających warunki wymienione w 5 ust. 2 uchwały Nr 76/2010 KNF. III. Fundusze własne uzupełniające Korekta aktualizacji wyceny funduszy własnych podstawowych przeniesiona do funduszy własnych uzupełniających - (CCA0064) pozycja ta zawiera zdefiniowane w przepisach 4 ust. 1 i 2 uchwały Nr 325/2011 KNF w sprawie innych pomniejszeń funduszy własnych inne pozycje funduszy własnych prezentowane w wysokości 80% ich kwoty (przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym). Do innych pozycji zaliczanych do funduszy uzupełniających należy zaliczyć: 1) niezrealizowane zyski na instrumentach dłużnych zakwalifikowanych, jako dostępne do sprzedaży (maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji CCA0031), 2) niezrealizowane zyski na instrumentach kapitałowych zakwalifikowanych, jako dostępne do sprzedaży, (maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji CCA0027), 3) niezrealizowane zyski z tytułu wyceny nieruchomości stanowiących inwestycje (maksymalnie 80% kwoty wykazanej w pozycji CCA0037). Dodatkowo do innych pozycji zaliczanych do funduszy uzupełniających należy dodać dodatnie różnice kursowe z przeliczenia w wysokości 100% (pozycja CCA0072, z odpowiednim wyjaśnieniem w polu Uwagi do sprawozdania - formularza CA-9). Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych - utworzony na podstawie odrębnych przepisów (CCA0070) pozycja ta zawiera skutki przeszacowania rzeczowych aktywów trwałych odnoszone na kapitał z aktualizacji wyceny z uwzględnieniem odroczonego podatku dochodowego. Bank, który zgodnie z pkt. 31 i 39, MSR 16, stosuje 11

12 podejście alternatywne do wyceny nieruchomości własnych i wszystkich posiadanych nieruchomości własnych (nie inwestycyjnych) prezentuje efekt wyceny w pozycjach CCA0039 (in plus), CCA0040 (korekta in minus), pod warunkiem, że efekt ten nie jest odzwierciedlany w pozycji Wynik okresu bieżącego. Jeżeli skutek wyceny odniesiony do funduszu z aktualizacji wyceny nie wynika z zastosowania odrębnych przepisów (tj. RMF z 1995 r), to nie ma podstawy do zwiększenia nim funduszy uzupełniających w pozycji CCA0070. Fundusze tworzone ze środków własnych lub obcych (CCA0072) pozycja ta zawiera zdefiniowane w przepisach art. 127 ust. 3 pkt 2 lit. c ustawy Prawo bankowe fakultatywne fundusze i kapitały tworzone przez banki z odpisów z zysku lub też ze środków obcych. Fundusze te mogą być zaliczane do funduszy uzupełniających po uzyskaniu uprzedniej zgody Komisji Nadzoru Finansowego. Zobowiązania z tytułu papierów wartościowych o nieokreślonym terminie wymagalności oraz inne instrumenty o podobnym charakterze (CCA0073) są to określone w przepisach art. 127 ust. 3 pkt 2 lit. d ustawy Prawo bankowe zobowiązania, które mogą być zaliczane do funduszy uzupełniających po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego. Nadwyżka rezerw podlegających IRB (CCA0074) pozycja służy do prezentowania przez banki, obliczające kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów, dodatkowych pozycji funduszy uzupełniających, ujętych w kalkulacji funduszy własnych banku zgodnie z 4 ust. 3 uchwały nr 325/2011 KNF. Nadwyżka rezerw podlegających IRB jest to dodatnia kwota wynikająca z obliczeń, o których mowa w załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, do wysokości 0,6% kwot ekspozycji ważonych ryzykiem, obliczanych z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów. Kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem, o których mowa powyżej, nie obejmują pozycji sekurytyzacyjnych, którym przypisano wagę ryzyka równą 1250%. 1 Dodatkowa kwota odpowiedzialności członków banku spółdzielczego (CCA0077) pozycja powinna być wykazywana w kwocie określonej w przepisach art ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy Prawo bankowe. Zobowiązania podporządkowane - (CCA0079) w tej pozycji prezentowane będą zobowiązania zaliczane do funduszy uzupełniających w kwocie i na zasadach ustalonych w decyzji Komisji Nadzoru Finansowego (w wartości brutto bez uwzględniania pomniejszeń, 1 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.. 12

13 które powinny być dokonywane na koniec każdego roku w ciągu ostatnich 5 lat trwania umowy tj. o 20% tej kwoty). (-) Nadwyżka ponad limity dodatkowych funduszy własnych uzupełniających (wartość ujemna) (CCA0081) pozycja przeznaczona jest do prezentacji pomniejszeń zobowiązań podporządkowanych, które powinny być dokonywane na koniec każdego roku w ciągu ostatnich 5 lat trwania umowy o 20% tej kwoty, zgodnie z przepisami art. 127 ust. 3 pkt 2 lit. b ustawy Prawo bankowe oraz pomniejszenie wynikające z przekroczenia połowy funduszy podstawowych w przypadku banku państwowego, banku w formie spółki akcyjnej oraz w oddziale banku zagranicznego. W przypadku banku spółdzielczego w pozycji tej należy prezentować pomniejszenie wynikające z przekroczenia sumy połowy funduszy podstawowych o kwotę pożyczki podporządkowanej i dodatkowej kwoty odpowiedzialności członków banku spółdzielczego. (-) Nadwyżka ponad limity funduszy własnych uzupełniających (wartość ujemna) (CCA0083) pozycja przeznaczona jest do prezentacji zdefiniowanej w przepisach art. 127 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo bankowe nadwyżki funduszy uzupełniających ponad kwotę funduszy podstawowych. Pozostałe pozycje pomniejszające fundusze własne uzupełniające prezentowane są w odrębnej pozycji tego formularza Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy własnych (wartość ujemna). IV. (-) Zmniejszenia podstawowych i uzupełniających funduszy własnych (wartość ujemna) (CCA0085) (-) W tym: z funduszy własnych podstawowych (wartość ujemna) (CCA0086) w pozycji tej należy prezentować inne pomniejszenia funduszy podstawowych określone w przepisach 3 ust. 1 pkt 1-5 uchwały Nr 325/2011 KNF w wysokości 50% pozycji: CCA CCA0098. (-) W tym: z funduszy własnych uzupełniających (wartość ujemna) (CCA0087) w pozycji tej należy prezentować inne pomniejszenia funduszy uzupełniających określone w przepisach 3 ust. 1 pkt 1-5 oraz 5 ust. 1 i 2 uchwały Nr 325/2011 KNF w wysokości 50% pozycji: CCA CCA0098. (-) W przypadku banku obliczającego kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów, ujemne kwoty wynikające z obliczeń 13

14 oraz kwoty oczekiwanych strat (CCA0097) banki obliczające kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem z wykorzystaniem metody wewnętrznych ratingów w pozycji tej prezentują pomniejszenia funduszy podstawowych i uzupełniających, ujęte w kalkulacji funduszy własnych zgodnie z 3 ust. 1 pkt 4 i ust. 2 oraz 5 uchwały nr 325/2011 KNF. W wierszu CCA0097 będą prezentowane ujemne kwoty wynikające z obliczeń, o których mowa w załącznika nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, a także kwoty oczekiwanych strat dla ekspozycji w papierach kapitałowych obliczane zgodnie z załącznika nr 5 do w/w uchwały 2. Inne zaangażowanie kapitałowe w składniki zaliczane do funduszy własnych lub kapitałów tych podmiotów, w tym dopłaty na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, według wartości bilansowej oraz pośrednie zaangażowanie kapitałowe poprzez instytucje niefinansowe (wartość ujemna) (kod techniczny CCA0098) w pozycji tej należy dodatkowo prezentować wartość zaangażowań, które zgodnie z 6 pkt 14 uchwały w sprawie przestrzegania limitu koncentracji zaangażowań, nie podlegają limitom koncentracji zaangażowań V. Fundusze własne podstawowe ogółem do obliczenia współczynnika wypłacalności (CXX0012) w pozycji tej należy prezentować skalkulowaną w oparciu o przepisy art. 127 ust. 2 ustawy Prawo bankowe oraz o przepisy uchwały 325/2011 KNF wartość funduszy podstawowych. VI. Fundusze własne uzupełniające ogółem do obliczenia współczynnika wypłacalności (CCA0101) w pozycji tej należy prezentować skalkulowaną w oparciu o przepisy art. 127 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 3 ustawy Prawo bankowe oraz o przepisy uchwały 325/2011 KNF wartość funduszy uzupełniających. WYMOGI KAPITAŁOWE Uwaga porządkująca - należy obligatoryjnie wypełniać pozycję CXX0008 będącą sumą wszystkich sprawozdawanych wymogów kapitałowych w formularzu CA-1. I. Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia (CXX0005) pozycja ta zawiera sumę łącznych wymogów kapitałowych z tytułu: 2 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 14

15 1) Ryzyka kredytowego oraz rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie obliczonych zgodnie z załącznikiem nr 4 i 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, 2) Ryzyka kredytowego kontrahenta obliczonego zgodnie z przepisami 6-8 załącznika nr 11 do uchwały nr 76/2010 KNF. II. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rozliczenia-dostawy (CXX0002) w pozycji tej należy prezentować łączny wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z zapisami 2 5 załącznika nr 11 uchwały nr 76/2010 KNF: ryzyka rozliczenia i ryzyka dostawy. III. Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: cen kapitałowych papierów wartościowych, ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych, walutowego i cen towarów (CXX0004) - pozycja ta zawiera sumę łącznych wymogów kapitałowych z tytułu: 1) Ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 8 do uchwały nr 76/2008 KNF, 2) Ryzyka szczególnego cen instrumentów dłużnych obliczonego zgodnie z 14 (metoda podstawowa) i 15 (metoda wartości zagrożonej) załącznika nr 9 do uchwały nr 76/2010 KNF oraz obliczonego zgodnie z 8 (metoda wartości zagrożonej) załącznika nr 10 do uchwały nr 76/2010 KNF, 3) Ryzyka walutowego obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 6 do uchwały nr 76/2010 KNF, 4) Ryzyka cen towarów obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 7 do uchwały nr 76/2010 KNF. IV. Wymogi kapitałowe razem z tytułu ryzyka operacyjnego (CXX0003) w pozycji tej należy prezentować wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą stosowaną przez bank określoną w załączniku nr 14 do uchwały nr 76/2010 KNF. V. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych (CCA0126) - pozycja ta przeznaczona jest do prezentacji wymogu kapitałowego obliczonego zgodnie z 5-8 (metodą terminów zapadalności, metodą zaktualizowanego średniego okresu zwrotu lub metodą wartości zagrożonej) załącznika nr 10 do uchwały nr 76/2010 KNF. 15

16 VI. Pozycja Inne i przejściowe wymogi kapitałowe (CXX0007) obejmuje sumę łącznych wymogów kapitałowych z tytułu: 1) ryzyka z tytułu przekroczenia limitu koncentracji zaangażowań obliczonego zgodnie z załącznikiem nr 12 do uchwały nr 76/2010 KNF (okodowanie techniczne CCA0128), 2) ryzyka z tytułu przekroczenia progu koncentracji kapitałowej obliczonego zgodnie załącznikiem nr 13 do uchwały nr 76/2010 KNF (okodowanie techniczne CCA0130), 3) innych rodzajów ryzyka (okodowanie techniczne CCA0131), 4) uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych (okodowanie techniczne CCA0145). (A) Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami zaawansowanymi (IRB, AMA) w ramach podstawowego pakietu sprawozdawczego COREP (sprawozdanie oznaczone numerem banku) powinny prezentować: - w pozycji Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie (CXX0005) wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą IRB, - w pozycji Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego (CXX0003) wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą AMA, - pozycja Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych (CCA0145) Algorytm postępowania: Krok 1: Bank powinien dokonać wyliczenia dwóch kwot całkowitych wymogów kapitałowych wynikających z: (1) uwzględnienia warunków zawartych w decyzjach właściwych władz nadzorczych, dotyczących utrzymywania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego w wysokości przynajmniej X% wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego obliczonego metodą standardową i (lub) utrzymywania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego w wysokości przynajmniej Y% wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego obliczonego przy użyciu metod uproszczonych (BIA, STA/ ASA) (dalej całkowity wymóg kapitałowy z uwzględnieniem floor nadzorczego) oraz (2) 14 uchwały nr 76/2010 KNF tj. iloczynu porównawczego całkowitego wymogu kapitałowego oraz wskaźnika procentowego przypisanego do danego okresu (dalej całkowity wymóg kapitałowy z uwzględnieniem floor regulacyjnego). 16

17 Krok 2: W pozycji Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych (CCA0145) bank wykazuje różnicę pomiędzy wartością całkowitego wymogu kapitałowego, obliczonego przy zastosowaniu metody zaawansowanej (odpowiednio IRB i (lub) AMA bez uwzględnienia floor regulacyjnego i floor nadzorczego) oraz wyższej z dwóch wartości: wartość całkowitego wymogu kapitałowego z uwzględnieniem floor nadzorczego, wartość całkowitego wymogu kapitałowego z uwzględnieniem floor regulacyjnego, przy czym jeśli różnica stanowi wartość ujemną, wtedy w przedmiotowej pozycji należy wykazać wynik w wartości bezwzględnej, natomiast w przypadku gdy różnica jest nieujemna należy wykazać wartość 0. Krok 3: W formularzu CA09, pozycji Uwagi (DAN014) należy wskazać: (1) metody zaawansowane (wg schematu: IRB, AMA, obie metody), w przypadku których obliczony wymóg kapitałowy był niższy niż floor nadzorczy, (2) wysokość porównawczego całkowitego wymogu kapitałowego. (B) Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami zaawansowanymi w ramach dodatkowego pakietu sprawozdawczego COREP (sprawozdanie oznaczone cyfrą 5 przed numerem banku) powinny prezentować: - w pozycji Wymogi kapitałowe razem dla następujących rodzajów ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie (CXX0005) wymóg kapitałowy obliczony zgodnie z metodą standardową, - w pozycji Wymogi kapitałowe razem z tytułu Ryzyka Operacyjnego (CXX0003) wymóg kapitałowy obliczony przy użyciu metody uproszczonej (BIA, STA/ ASA), do której odnosi się floor nadzorczy. - pozycja Uzupełnienia do ogólnego poziomu wymogów kapitałowych (CCA0145) nie powinna być wykorzystywana. POZYCJE DODATKOWE W pozycji CCA0133 Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych przed innymi i przejściowymi wymogami kapitałowymi należy prezentować różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy sumą funduszy własnych (kapitału regulacyjnego) zdefiniowanych w przepisach art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach przejściowych a sumą wymogów kapitałowych obliczonych zgodnie z przepisami 6 ust. 1 pkt 1, pkt 2, pkt 3 i pkt 6 uchwały 17

18 nr 76/2010 KNF. Dodatkowo pozycja CCA0134 przeznaczona jest do prezentacji współczynnika wypłacalności obliczonego na podstawie przepisów 10 uchwały nr 76/2010 KNF bez uwzględniania wymogów kapitałowych zdefiniowanych w 6 ust. 1 pkt 4 (z tytułu przekroczenia progu koncentracji zaangażowań i dużych zaangażowań) i pkt 5 (z tytułu przekroczenia limitu koncentracji kapitałowej). Współczynnik wypłacalności w formularzu CA-1 należy prezentować w pozycjach CCA0134 oraz CCA0135 w wartościach procentowych, oddzielając je kropką. W pozycji CXX0009 Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych należy prezentować różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy sumą funduszy własnych (kapitału regulacyjnego) zdefiniowanych w przepisach art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach przejściowych i sumą wymogów kapitałowych obliczonych zgodnie z przepisami 6 ust. 1 uchwały nr 76/2010 KNF, natomiast w pozycji CCA0135 należy wykazywać współczynnik wypłacalności obliczony na podstawie przepisów 10 uchwały nr 76/2010 KNF. W pozycji CXX0010 Nadwyżka (+) / niedobór (-) funduszy własnych uwzględniane w procesie badania i oceny nadzorczej należy wykazywać różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy zdefiniowanymi w przepisach art. 127 ustawy Prawo bankowe oraz przepisach wykonawczych do tej ustawy funduszami własnymi (kapitałem regulacyjnym) a wysokością funduszy wynikających z rezultatów procesu Badania i oceny nadzorczej określonych w 14c ust. 1 uchwały nr 7/2007 KNB z dnia 13 marca 2007 r. Pozycja CCA0136 Współczynnik wypłacalności z punktu widzenia procesu badania i oceny nadzorczej służy do prezentacji faktycznie osiągniętego współczynnika wypłacalności z uwzględnieniem decyzji KNF, o której mowa art. 138a ustawy Prawo bankowe. W pozycji CCA0137 Wewnętrzna ocena nadwyżki (+) / niedoboru (-) kapitału wewnętrznego należy prezentować zdefiniowaną w przepisach uchwały nr 383/2008 KNF różnicę (dodatnią lub ujemną) pomiędzy wewnętrzną oceną kapitału (CCA0138) a wewnętrzną oceną potrzeb kapitału wewnętrznego (CCA0139). Zgodnie z art. 123 Dyrektywy 2006/48/WE z dnia 14 czerwca 2006r. oraz wskazówkami CEBS dot. sprawozdawczości COREP w pozycji CCA0138 Wewnętrzna ocena kapitału należy prezentować dostępne zasoby finansowe banku na pokrycie wymaganego kapitału wewnętrznego. Natomiast w pozycji CCA0139 Wewnętrzna ocena potrzeb kapitału 18

19 wewnętrznego należy wykazać kwotę wymaganego kapitału wewnętrznego na pokrycie wszystkich istotnych rodzajów ryzyka, zidentyfikowanych w działalności bank 3. Dodatkowe wyjaśnienie 4 Kwotę kapitału wewnętrznego, o którym mowa jest w art. 128 ust. 1 pkt. 2 lit. b ustawy Prawo bankowe, z uwzględnieniem zasad określonych w przepisach par uchwały 383/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008r., należy wykazać w poz. CCA0139 formularza CA-1 pakietu COREP. Ponadto zgodnie z 43.2 Uchwały nr 383/2008 KNF, niezależnie od rocznych przeglądów, proces szacowania kapitału wewnętrznego powinien być odpowiednio dostosowywany, w szczególności w sytuacji pojawienia się nowych rodzajów ryzyka, znaczących zmian w strategii i planach działania oraz środowisku zewnętrznym, w którym działa Bank. Pomiar dodatkowego zapotrzebowania na kapitał jest dokonywany samodzielnie przez Bank na bazie wewnętrznie opracowanych procedur zatwierdzonych przez radę nadzorczą Banku. Podstawę do przeprowadzenia działań o takim charakterze stanowią Uchwały 383/2008 KNF. Uwaga porządkująca - Sporządzając formularz CA na poziomie skonsolidowanym należy do raportowania danych określonych w 6 ust. 2 uchwały Nr 325/2011 KNF korzystać z następujących pól: 1. Wartość firmy jednostek podporządkowanych pozycja CCA Kapitały mniejszości, czyli udziały niesprawujące kontroli pozycja CCA Dodatnie i ujemne różnice kursowe z przeliczenia pozycja CCA0041 Pozycja określone w pkt. 3 należy prezentować wg metody podanej w Instrukcji do prezentacji Fundusze własne podstawowe z aktualizacji wyceny (CCA0026). Wymienione powyżej pozycje ze względu na strukturę formularza CA-1, w pierwszej kolejności korygują wartość funduszy podstawowych, jednakże końcowy efekt, docelowo jest ujęty w rachunku funduszy ogółem w pozycji: Fundusze własne ogółem dla współczynnika wypłacalności (okodowanie techniczne CXX0011). Formularz CA 2 Wymogi kapitałowe ryzyko kredytowe Formularz przeznaczony jest do prezentowania łącznych wymogów kapitałowych dla ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia 3 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 4 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 19

20 w późniejszym terminie w podziale na metodę standardową (SA) i/lub metodę wewnętrznych ratingów (IRB). Banki obliczające wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego metodą standardową w pozycji: Metoda Standardowa (SA) okodowanie techniczne CDCR003 prezentują łączne wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka: kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie oraz dodatkowo wypełniają wiersz Pozycje Sekurytyzacyjne Metoda Standardowa (SA) (okodowanie techniczne CDCR005). Banki stosujące do obliczeń wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego metodę wewnętrznych ratingów w pozycji Metoda Wewnętrznych Ratingów (IRB) (okodowanie techniczne CDCR009) prezentują łączne wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka kredytowego, kredytowego kontrahenta, rozmycia i dostawy instrumentów do rozliczenia w późniejszym terminie oraz dodatkowo wypełniają następujące pozycje: Ekspozycje kapitałowe według metody IRB (okodowanie techniczne CDCR016) wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla ekspozycji kapitałowych wyliczony zgodnie z załącznikiem nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF, Pozycje Sekurytyzacyjne Metoda Wewnętrznych Ratingów (IRB) (okodowanie techniczne CDCR020) wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla pozycji sekurytyzacyjnych wyliczony zgodnie z załącznikiem nr 5 i nr 18 do uchwały nr 76/2010 KNF, Inne aktywa niebędące zobowiązaniami kredytowymi (okodowanie techniczne CDCR024) wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego dla innych aktywów niebędących ekspozycjami kredytowymi zgodnie z załącznikiem nr 5 do uchwały nr 76/2010 KNF. Banki obliczające wymogi kapitałowe metodami wewnętrznych ratingów (F-IRB i/lub A-IRB) na formularzu CA 2 wypełniają jedynie wiersze: CDCR009, CDCR016, CDCR020 oraz CDCR Formularz CA 3 Wymogi kapitałowe ryzyko rynkowe W pozycji oznaczonej CDMR003 Pozycja, ryzyko walutowe i ryzyko cen towarów w Metodzie Standardowej (SA) należy łącznie prezentować: 1) Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego cen dłużnych papierów wartościowych obliczony zgodnie z 14 (metoda podstawowa) załącznika nr 9 5 Zgodnie z interpretacją przekazaną przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. 20