Szkolny Program Profilaktyki Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 11 im. Szarych Szeregów w Stalowej Woli

Transkrypt

1 Szkolny Program Profilaktyki Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 11 im. Szarych Szeregów w Stalowej Woli Opracowanie programu: czerwiec 2015 r.

2 Podstawy prawne szkolnego programu profilaktyki: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256. poz. 2572, z późn. zm w tym z 11 kwietnia 2007 r.) 2. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r 3. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. 4. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. 5. Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995r. 6. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 25 lipca 2005r. 7. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawie nieletnich (tj. Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109 ze zm.). 8. USTAWA o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie tekst jednolity 9. Rządowy program na lata Bezpieczna i przyjazna szkoła 10. Aktualne Podstawy Programowe dla Szkoły Podstawowej 11. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem.

3 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r., w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (ze zmianami) 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (ze zmianami) Dokumenty wewnętrzne 1. Statut PSP nr 11 w Stalowej Woli 2. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 11 w Stalowej Woli 3. Dotychczasowy Szkolny Program Profilaktyki.

4 Uzasadnienie realizacji programu Profilaktyką określa się ogół działań zapobiegających powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się, obejmujących: Wspomaganie dzieci w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowiu Ograniczenie i likwidowanie czynników ryzyka, które zaburzają prawidłowy rozwój Inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących, sprzyjających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu

5 1.Profilaktyka pierwszorzędowa - kierowana do grup niskiego ryzyka czyli do uczniów, którzy nie przejawiają jeszcze żadnej dysfunkcji, aby mogli zwiększyć swoją odporność na czynniki ryzyka oraz nabyć umiejętności konstruktywnego wspierania rówieśników potrzebujących pomocy. 2 Profilaktyka drugorzędowa podwyższonego ryzyka - kierowana do uczniów przejawiających zachowania problemowe / tzw. grupy wysokiego ryzyka / umożliwiająca zrozumienie swojej dysfunkcji, poznanie konstruktywnych alternatyw wobec tych zachowań, podjęcie wysiłku w celu zmiany swojego zachowania. 3. Profilaktyka trzeciorzędowa -wysokiego ryzyka - należą tu osoby o utrwalonych zachowaniach ryzykownych. Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 11 w Stalowej Woli, uwzględnia przede wszystkim realizację profilaktyki pierwszorzędowej, a także profilaktykę drugorzędową. Wynika to z wieku dzieci i z rodzaju problemów, z jakimi mamy do czynienia. Szkolny Program Profilaktyki posiada opracowany plan działań oraz spełnia następujące założenia: uzupełnia program wychowawczy szkoły, odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku, formy i sposoby działań zakresu profilaktyki pierwszorzędowej dostosowane są do wieku uczniów, zawiera jasno określone zasady i formy współpracy wychowawczej, uwzględnia predyspozycje do prowadzenia zajęć wychowawczych, tworzy warunki do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów aktywizuje i integruje uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń, w miarę możliwości włącza rodziców do realizacji zadań wychowawczych. Obszary oddziaływań profilaktycznych szkoły Na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno - wychowawczej w szkole przy użyciu niżej wymienionych narzędzi: obserwacja i analiza działań prowadzonych w szkole analiza dokumentacji z uczestnictwa w realizowanych dotychczas programach profilaktycznych w szkole analiza ankiet przeprowadzonych wśród uczniów klas II - V, rodziców uczniów klas I V, wychowawców oraz nauczycieli, rozmów i obserwacji. analiza sytuacji wychowawczej, dokonywana systematycznie przez pedagoga i nauczycieli we współpracy z Dyrekcją.

6 Dokonano identyfikacji niepokojących objawów w obszarach: poziomu umiejętności konstruktywnego wyrażania swoich potrzeb i oczekiwań radzenia sobie z emocjami, empatii konfliktów i agresji rówieśniczej poczucia własnej wartości motywacji do nauki i rozwoju kultury zachowania przestrzegania norm i zasad obowiązujących w szkole Cele główne Szkolnego Programu Profilaktyki: Wspomaganie wszechstronnego, harmonijnego rozwoju ucznia. Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań Zapobieganie występowaniu niekorzystnych symptomów, zagrażających prawidłowemu rozwojowi ucznia. Kształtowanie postaw i zachowań społecznie pożądanych poprzez zintegrowanie działań nauczycieli, uczniów i rodziców. Cele szczegółowe programu Zwiększenie bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły i poza nią -Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci w szkole i w drodze do szkoły - Zapoznanie uczniów z regulaminem szkoły oraz szczegółowymi kryteriami ocen zachowania. - Bezpieczeństwo uczniów podczas przerw i imprez szkolnych. - Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły, wypoczynku letniego i zimowego. - Systematyczne uwrażliwianie uczniów na sytuacje stwarzające zagrożenie. - Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia: pożar, zachowanie na szkolnym korytarzu, szatni, klasie szkolnej, sali gimnastycznej, boisku szkolnym. - Uwzględnienie profilaktyki uzależnień: zachowania agresywne, uzależnienie od komputera, palenie papierosów, picie alkoholu, problem narkotyków, dopalaczy, itp Eliminacja zachowań agresywnych i przemocy w szkole - Diagnoza poziomu bezpieczeństwa w szkole. - Uświadamianie uczniom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić. - Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych. - Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji oraz kontroli negatywnych emocji. - Kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych. - Wzbudzanie empatii, tolerancji, zachowań prospołecznych i antydyskryminacyjnych.

7 - Pedagogizacja rodziców. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego - Przedstawienie zasad i reguł współżycia w klasie i szkole. - Uwrażliwianie uczniów na potrzeby innych. - Uwrażliwienie uczniów na akceptację odmienności. - Kształtowanie postaw tolerancyjnych i antydyskryminacyjnych. - Integrowanie społeczności klasowej i szkolnej. Rozszerzenie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia - Propagowanie zdrowego trybu życia. - Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu. - Uświadomienie konieczności zachowania higieny nauki i pracy. - Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą. - Poszerzanie zainteresowań i wiedzy ucznia Profilaktyka uzależnień - Rozpoznawanie sytuacji domowej wychowanków - Kształtowanie postawy asertywnej. - Profilaktyka uzależnienia od komputera, - Profilaktyka palenia papierosów. - Profilaktyka picia alkoholu, narkomanii, lekomanii, itp - Wdrażanie wybranych programów profilaktycznych Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju - Uświadomienie uczniowi jego mocnych stron i możliwości. - Rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów. - Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. - Zapobieganie nadmiernej absencji uczniów - Pomoc uczniom w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń. - Pomoc uczniom w organizowaniu i planowaniu swojej pracy. - Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji. Wdrażanie metod radzenia sobie w trudnych sytuacjach - Poszerzenie wiedzy dotyczącej sytuacji trudnych. - Wdrażanie zachowań asertywnych.

8 - Pomoc uczniom w radzeniu sobie ze stresem. - Pomoc uczniom w radzeniu sobie z własnymi ograniczeniami. - Kształtowanie umiejętności szukania pomocy. Cele te będziemy realizować poprzez strategie działań profilaktycznych Strategie informacyjne - dostarczenie uczniom informacji na temat skutków zachowań ryzykownych (np. palenia tytoniu, zachowań agresywnych, uzależnienia od komputera, itp.) Strategie edukacyjne pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, opierania się naciskom ze strony otoczenia itp.). Strategie działań alternatywnych - pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności) oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się w pozytywną działalność (artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne - pomoc uczniom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu ich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych (poradnictwo i doradztwo). Zakres działań Szkolnego Programu Profilaktyki: 1. Profilaktyka zdrowia. 2. Komunikacja i umiejętności interpersonalne 3. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. 4. Profilaktyka uzależnień- komputer, nikotyna, alkohol, narkotyki 5. Wsparcie dzieci z deficytami rozwojowymi, z rodzin w trudnej sytuacji materialnej i zaniedbanych środowiskowo. Realizacja programu jest stałym procesem wspomagania uczniów w radzeniu sobie z problemami i zagrożeniami, mającym na celu ograniczanie i likwidowanie czynników, które zaburzają ich prawidłowy rozwój. Działania w poszczególnych obszarach będą realizowane w ramach: godzin wychowawczych, zajęć warsztatowych prowadzonych przez pedagoga, psychologa nauczania różnych przedmiotów, zajęć sportowych zajęć pozalekcyjnych, zajęć świetlicowych, wycieczek szkolnych, imprez klasowych i szkolnych zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnyh, logopedycznych, socjoterapeutycznych, terapeutycznych zajęć edukacyjno - rozwojowych prowadzonych przez instytucje zewnętrzne, firmy szkoleniowe,

9 Realizatorzy Szkolnego Programu Profilaktyki: wychowawcy klas pedagog szkolny terapeuci logopeda nauczyciele poszczególnych przedmiotów pielęgniarka szkolna wychowawcy świetlicy nauczyciel bibliotekarz Zadania profilaktyczne nauczycieli szkoły podstawowej. zwracanie, podczas dyżurów, szczególnej uwagi na miejsca tzw. podwyższonego ryzyka: toalety, schody, szatnie, itp., informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków, zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych nauczycieli i pracowników szkoły, obserwacja zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi na przejawy agresji, niszczenia mienia, palenia papierosów czy spożywania alkoholu. wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji, natychmiastowa, reakcja na przejawy agresji rówieśniczej, przemocy i zachowania dyskryminacyjne. (zgodna ze Statutem Szkoły i procedurami) dawanie przykładów odpowiedzialności, sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Zadania profilaktyczne wychowawców klasowych. pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych, informowanie o możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawcy, pedagoga, dyrektora szkoły, podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów zajęcia z wychowawcą dotyczące zachowania się w stosunku do rówieśników, osób dorosłych, w miejscach publicznych (kino, teatr, itp.), współpraca z rodziną - inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców, np. wywiadówki profilaktyczne, realizacja programów profilaktycznych dotyczących rozwijania umiejętności interpersonalnych, przeciwdziałania uzależnieniu od komputera, agresji, palenia tytoniu i picia alkoholu, wprowadzanie zajęć redukujących napięcie, relaksacyjnych, zajęć śródlekcyjnych,

10 organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce, kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości o estetykę klasy, szkoły i otoczenia, systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci, pomoc uczniom w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości, organizacja pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów Zadania profilaktyczne pedagoga szkolnego pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, prowadzenie wspólnie z wychowawcą zajęć edukacyjno rozwojowych współpraca z wychowawcą i nauczycielami w organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej dla uczniów wprowadzanie zewnętrznych programów profilaktycznych organizowanie zajęć, pogadanek, prelekcji dla uczniów z udziałem policji, psychologa, lekarza, pedagogizacja rodziców Zadania profilaktyczne rodziców Mając na uwadze, że wychowanie dzieci to główne zadanie rodziców, a nauczyciele wspierają ich w dziedzinie wychowania, ustalono następujące zadania profilaktyczne dla rodziców: każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazywało właściwą kulturę osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny. rodzice utrzymują regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby z pedagogiem szkolnym, bądź Dyrektorem /zastępcą/ Szkoły w celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom. rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę mających na celu doskonalenie metod wychowawczych. Rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze, winni kontaktować się ze szkołą w każdym przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących norm i zasad oraz wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania problemów Metody stosowane podczas realizacji programu: - spotkania z przedstawicielami policji, sądu, poradni, liderami młodzieżowymi - prelekcje, pogadanki, debaty, spektakle i przedstawienia profilaktyczne, rozmowy grupowe i indywidualne z uczniami - warsztaty edukacyjno - rozwojowe - filmy tematyczne - audycje - gazetki informacyjne i inne Spodziewane efekty realizacji celów i działań:

11 1. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole 2. Zmniejszenie liczby zachowań agresywnych wśród uczniów 3. Poprawa kultury zachowań i kultury języka 4. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętności dokonania samooceny 5. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. 6. Poprawa w relacjach uczeń- uczeń, uczeń- osoba dorosła. 7. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji 8. Wolność od nałogów 9. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. 10. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. 11. Wyćwiczenie prawidłowych reakcji w sytuacji zagrożenia 12. Objęcie opieką dzieci z dysfunkcjami, z rodzin o niskim poziomie dochodów i zaniedbanych środowiskowo. Instytucje, osoby i działania wspomagające pracę wychowawczą i profilaktyczną szkoły: Współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Współpraca z Policją, Współpraca z SANEPID Współpraca z PCPR, Współpraca z SOWiIK, Współpraca z MOPS, Współpraca z Zespołem Kuratorskiej Służby Sądowej, Współpraca ze Stowarzyszeniami działającymi na rzecz oświaty Realizacja zadań z Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.