Projekt Terminalu LNG Świnoujście, Polska

Transkrypt

1 Projekt Terminalu LNG Świnoujście, Polska Streszczenie Nietechniczne (NTS) Listopad 2010 UWAGA Niniejsze streszczenie nietechniczne zostało przygotowane we współpracy z ERM Polska Sp. z o.o. dla celów udostępnienia informacji społeczeństwu na temat projektu budowy terminalu do odbioru skroplonego gazu ziemnego (LNG) w Świnoujściu.

2 SPIS TREŚCI 1 WPROWADZENIE Geneza Inwestycji Potrzeba podjęcia Projektu Ustawienie Projektu i deweloperzy Lokalizacja Projektu Kluczowe cechy czterech elementów Projektu Harmonogram realizacji Projektu 11 2 WARIANTY PROJEKTU 13 3 TŁO SPOŁECZNO EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE Warunki społeczno-kulturowe i ekonomiczne Warunki środowiska fizycznego Środowisko biologiczne i warunki bioróżnorodności 16 4 POTENCJALNE ODDZIAŁYWANIE INWESTYCJI NA ŚRODOWISKO NATURALNE ORAZ PRZEWIDYWANE ŚRODKI ŁAGODZĄCE NIEKORZYSTNE SKUTKI PROJEKTU Niekorzystne oddziaływania łagodzenie skutków w fazie realizacji Inwestycji Ogólne zagadnienia dotyczące realizacji Inwestycji Budowa obiektów morskich Budowa Terminalu LNG Budowa rurociągu Oddziaływania w fazie eksploatacji Zatrudnienie i korzyści społeczno-ekonomiczne Eksploatacja obiektów nabrzeża Obsługa Terminalu Obsługa rurociągu Oddziaływania w fazie likwidacji Inwestycji 33 i STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

3 5 ODDZIAŁYWANIA SKUMULOWANE 34 6 ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE 36 7 WSPÓŁPRACA Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI Wcześniejsze konsultacje Bieżące i przyszłe zaangażowanie zainteresowanych stron Konsultacje Transgraniczne Łączność ze społeczeństwem i mechanizm rozpatrywania skarg 45 8 PLAN DZIAŁAŃ ŚRODOWISKOWYCH I SPOŁECZNYCH 45 9 SZCZEGÓŁY KONTAKTOWE ii STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

4 1 WPROWADZENIE Niniejszy dokument stanowi nietechniczne streszczenie (NTS) niezależnej oceny aspektów środowiskowych i społecznych Inwestycji Terminalu LNG w Świnoujściu, Polska. Przedstawione informacje opracowane zostały na postawie wyników raportów Oceny Oddziaływania na Środowisko (EIA), licznych dokumentów uzupełniających i związanych z nimi głównymi dokumentami zezwoleń. NTS przedstawiany jest publicznie w formie i języku zrozumiałym dla osób nie będących ekspertami technicznymi. W treści podane są odniesienia do innych, bardziej szczegółowych studiów i dokumentów dostępnych dla osób zainteresowanych. 1.1 GENEZA INWESTYCJI Spółka Polskie LNG S.A (Polskie LNG,) jest odpowiedzialna za budowę Terminalu Regazyfikacji Skroplonego Gazu Naturalnego (LNG) w Świnoujściu, Polska. Po wybudowaniu Polskie LNG będzie odpowiedzialne za jego eksploatację. Terminal będzie elementem ogólnego projektu portu dla gazu LNG realizowanego w oparciu o przyjętą w 2009 roku Ustawę z dnia r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, 1 będącej elementem ogólnej strategii dywersyfikacji zaopatrzenia Polski w gaz. Projekt składa się z: 1. Terminalu LNG zlokalizowanego na lądzie w pobliżu istniejącego portu handlowego 2. nowego basenu portu zewnętrznego, jaki powstanie w drodze budowy nowego falochronu zewnętrznego przy ujściu rzeki Świny, 3. infrastruktury cumowania/nabrzeża dla statków (metanowców) LNG wewnątrz nowego basenu portowego, 4. wysokociśnieniowego gazociągu przyłączeniowego (o średnicy 800 mm) długości ok. 6 km oraz gazociągu przesyłowego o długości ok. 74 km łączącego Terminal LNG z krajową siecią przesyłową gazu (odrębnie przedstawiane są jako Elementy Projektu, a razem jako Projekt ). Dla każdego z Elementów Projektu dopełniono lokalnych procedur Oceny Oddziaływania na Środowisko (EIA), uzyskano pozwolenia oraz decyzje środowiskowe wymagane przez odpowiednie przepisy polskie. Pozwolenia na budowę wydane zostały dla terminalu LNG, falochronu i nabrzeża. Trasa gazociągu nadal wymaga formalnego zatwierdzenia władz wojewódzkich, oczekiwanego do końca 2010 roku, po czym wydane zostanie pozwolenie na budowę. Jako część procedury OOŚ (EIA) i procesu uzyskiwania pozwoleń przeprowadzone zostały liczne dodatkowe studia i badania w ciągu ostatnich dwóch lat. Odbyto wiele Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 roku o terminalu regazyfikacji LNG. 1 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

5 spotkań i dyskusji z członkami lokalnych społeczności w Świnoujściu i innych mniejszych miastach, na które Projekt wywrze potencjalny wpływ. Raporty środowiskowe, decyzje, jak również dokumenty uzupełniające odnoszące się do aspektów środowiskowych i społecznych inwestycji, w tym obecny NTS, udostępnione są opinii publicznej na portalu (patrz ramka 1) Ramka 1 Udostępnione dokumenty Następujące Raporty środowiskowe (EIA) podlegały formalnemu publicznemu udostępnieniu w ramach wymaganego regulacjami procesu Ocen Oddziaływania na Środowisko: Ocena Oddziaływania na Środowisko Terminalu LNG (grudzień 2008) przygotowana przez Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie; Ocena Oddziaływania na Środowisko Falochronu (listopad 2008) przygotowana przez Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie; Ocena Oddziaływania na Środowisko Nabrzeża (grudzień 2008) przygotowana przez Biuro Konserwacji Przyrody w Szczecinie; Ocena Oddziaływania na Środowisko Gazociągu (październik 2009) przygotowana przez Ekocentrum Sp. z.o.o. Zgodnie z polskim prawem na podstawie ww. Raportów EIA zostały wydane przez odpowiednie urzędy decyzje środowiskowe. Oceny te dostępne są w języku polskim pod adresem: Kluczowe elementy dokumentacji, przetłumaczone na język angielski, są dostępne pod adresem: Ponadto, na tych stronach internetowych przedstawione są następujące dokumenty (w językach polskim i angielskim): Studium Środowiskowe dla Zrzutów Urobku z Pogłębiania Falochronu Studium Środowiskowe dla Zrzutów Urobku z Pogłębiania Nabrzeża Memorandum stanowiącego streszczenie lokalnych Ocen Oddziaływania na Środowisko dla Terminala, nowego portu zewnętrznego i nabrzeża rozładunkowego LNG Sponsorzy Projektu w celu udostępnienia informacji opublikowali w listopadzie 2010 Pakiet Informacyjny zawierający: Plan Współpracy z Zainteresowanymi Stronami (SEP), Streszczenie Nietechniczne (NTS), Plan Działań Środowiskowych i Społecznych (ESAP) dla Projektu Terminalu LNG, Przegląd Społeczny (SR) projektu LNG Terminal, Plan Działań na rzecz Zachowania Bioróżnorodności (BAP) dla projektu LNG Terminal, 2 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

6 1.2 POTRZEBA PODJĘCIA SIĘ REALIZACJI PROJEKTU Wykorzystanie technologii LNG jako źródła zaopatrzenia w gaz, wdrażane jest w wielu regionach Europy i świata, a procesy skraplania gazu, jego transportu, przechowywania i regazyfikacji są dobrze znane i wykorzystywane (patrz poniżej Ramka Faktów na temat LNG). Wykorzystywanie gazu jako źródła paliwa jest mniej szkodliwe dla środowiska (np. emituje mniejszą ilość substancji zanieczyszczających i mniej CO2) w porównaniu z innymi paliwami kopalnymi, takimi jak węgiel czy ropa. Import LNG umożliwi również zdywersyfikowanie źródeł dostaw dla polskiej gospodarki. Plany utworzenia terminalu do regazyfikacji LNG na wybrzeżu Bałtyku w Polsce rozważane były od wielu lat przez władze polskie oraz firmy energetyczne. W 2006 roku została podjęta decyzja lokalizacyjna dla terminalu LNG w Świnoujściu, jako najbardziej dogodnej lokalizacji (patrz Analiza Alternatyw, sekcja 3 poniżej). 19 sierpnia 2008 roku Rada Ministrów RP podjęła uchwałę, w której uznano budowę terminalu LNG jako inwestycję strategiczną dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski. 24 kwietnia 2009 roku przyjęto ustawę o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, zwaną dalej Specustawą, definiującą m. in. podmioty odpowiedzialne za jego realizację, zakres ich właściwości, proces wdrożenia oraz koordynacji Projektu. Terminal LNG umożliwi importowanie do Polski skroplonego gazu ziemnego, który po poddaniu regazyfikacji, m. in. za pomocą polskiej sieci przesyłowej, będzie mógł być odbieramy przez odbiorców w Polsce. Terminal LNG będzie miał początkową zdolność dostarczania 5 mld Nm³ gazu ziemnego rocznie 2. Potencjał terminalu pozwalać będzie na rozbudowę w przyszłości instalacji do odbioru 7,5 mld Nm³ rocznie, co stanowi obecnie około 50% obecnego rocznego zapotrzebowania na gaz w Polsce. Z uwagi na fakt, iż LNG może być importowany od różnych dostawców na całym świecie drogą morską, Polska stanie się mniej zależna od importu gazu istniejącymi bezpośrednimi rurociągami z krajów ościennych (kierunku wschodniego). PGNiG (Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, największy importer gazu ziemnego do Polski) w 2009 roku podpisało wieloletnie kontrakty na dostawę LNG od QatarGas na okres 20 lat, od 2014 do Planuje się zawarcie kolejnych kontraktów na dostawę LNG (w tym kupno LNG na rynku spot) Pojemność 5 mld Nm³ gazu naturalngo równa się około 3,9 milionom ton, względnie, jako sprężona ciecz, 8,9 milionom m³ LNG 3 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

7 Ramka 2 Wprowadzenie do technologii LNG Czym jest technologia LNG? Skraplanie gazu ziemnego do postaci LNG stanowi alternatywną metodę transportu gazu do rejonów nie obsługiwanych przez gazociągi i może być uzupełniającym źródłem dostaw gazu do danego kraju. LNG jest bezwonnym, nietrującym, niepalnym i nie powodującym korozji płynem, który musi być przechowywany w bardzo niskich temperaturach. Rozlany LNG szybko wyparowuje i rozprzestrzenia sie jako gaz ziemny, nie pozostawiając osadów na glebie lub w wodzie (z uwagi na to, że LNG waży mniej więcej połowę tego ile waży woda, LNG rozlane do morza wypłynie na powierzchnię a następnie wyparuje do atmosfery). W przypadku ewentualnego wycieku LNG do wody lub na ziemie nie wystąpi jakiekolwiek skażenie środowiska.. Główne etapy przetwarzania LNG obejmują: - Skroplenie gazu ziemnego z postaci naturalnej w terminalu skraplającym poprzez schłodzenie do temperatury około minus 160 stopni C; w procesie skraplania następuję sprężenie gazu do ok. 1/600 pierwotnej objętości. Terminale skraplające zlokalizowane są w krajach eksportujących gaz (np. Bliski Wschód, Afryka i Australia). - Transport LNG odbywa się statkami zwanymi metanowcami LNG posiadającymi specjalnie zaprojektowane zbiorniki utrzymujące LNG w schłodzonej fazie płynnej. - Do załadunku i rozładunku metanowców LNG konieczne jest zbudowanie specjalnych urządzeń na nabrzeżu. - Regazyfikacja LNG następuje w terminalu regazyfikującym, w którym LNG jest najpierw przechowywane w dużych, chłodzonych zbiornikach a następnie, w miarę zapotrzebowania na gaz, rozprężany do fazy gazowej, a następnie może być wpompowywany do istniejącej sieci gazowej. LNG może być również pompowane do dla celów lokalnego transportu do specjalnych pojazdów drogowych lub wagonów kolejowych ze zbiornikami do przewozu LNG. Obecnie działa na świecie ok. 75 zakładów regazyfikacji, a dalsze 25 znajduje się w budowie, włączając w to terminal w Świnoujściu. Około 24 takich zakładów znajduje się w Japonii; w Europie istnieje ok. 19 takich terminali wzdłuż wybrzeży Belgii, Francji, Grecji, Włoch, Portugalii, Hiszpanii Turcji i Wielkiej Brytanii. 1.3 PROJEKT I JEGO SPONSORZY Jakie Spółki realizują Projekt? Projekt LNG realizowany będzie przez cztery podmioty (zwane również Sponsorami Projektu) zgodnie z określeniem w Ustawie z dnia r. o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu, odpowiedzialne za poszczególne elementy Projektu, odpowiednio: Polskie LNG budowa a następnie eksploatacja terminalu LNG; Urząd Morski w Szczecinie - budowa a następnie utrzymanie infrastruktury dla zapewnienia dostępu do portu zewnętrznego, w tym budowa nowego falochronu dla portu zewnętrznego oraz ogólny nadzór ruchu jednostek pływających; Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA budowa infrastruktury portowej, w tym specjalnego nabrzeża dla infrastruktury obsługi metanowców LNG i obsługa tych jednostek w obrębie nowego portu i nabrzeża; GAZ-SYSTEM - budowa a następnie eksploatacja ok. 6 km gazociągu przyłączeniowego oraz gazociągu przesyłowego o długości ok. 74 km łączącego terminal z siecią przesyłową, jak też koordynacja realizacji całego projektu LNG. W dniu 20 sierpnia 2009 roku wszyscy Sponsorzy Projektu podpisali Porozumienie o Współpracy w zakresie budowy poszczególnych elementów Projektu ( Porozumienie o Współpracy ) i uzgodnili, w oparciu o Ustawę z 2009 roku o Terminalu LNG, że GAZ- 4 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

8 SYSTEM przejmie całościowe koordynowanie Projektu. Rozwój Projektu nadzorowany jest przez komitet sterujący powołany przy Ministerstwie Skarbu Państwa. Jakie są źródła finansowania Projektu? Łączne koszta Terminalu LNG są obecnie szacowane na 3,5 mld złotych netto. Przewiduje się, że Projekt sfinansowany zostanie przez połączone (i) środki własne Polskiego LNG, wniesione w formie podwyższenia kapitału przez właściciela spółki GAZ-SYSTEM, (ii) pomoc bezzwrotną Unii Europejskiej oraz (iii) pakiet kredytowy udostępniony przez grupę banków komercyjnych (której przewodzi PKO Bank Polski SA i Pekao SA, członek Grupy UniCredit Group), międzynarodowe instytucje finansowe (w tym Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju EBOiR) oraz potencjalnie inne agencje kredytowe. Nowy falochron sfinansowany zostanie z budżetu państwa przeznaczonej na instalacje morskie. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście wystąpił wspólnie z Polskim LNG o dotację z funduszy UE.; Gazociąg przyłączeniowy i przesyłowy zostanie sfinansowany ze środków GAZ-SYSTEM oraz European Energy Programme for Recoveryeuropejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy 1.4 OPIS PROJEKTU Obraz terenu Projektu przedstawiony jest na poniższym rys. 1. Terminal LNG, nowy port oraz nabrzeże zlokalizowane będą w mieście Świnoujście nad Morzem Bałtyckim, w najbardziej wysuniętej na północny-zachód części województwa zachodniopomorskiego, w odległości ok. 4,5 km od granicy z Niemcami. Terminal LNG zbudowany zostanie na działce 48 ha na wyspie Wolin obok istniejących instalacji portu handlowego wzdłuż prawego (tj. wschodniego) brzegu rzeki Świna, na północ od osiedla mieszkalnego - Warszów. Główne obiekty/instalacje terminalu cofnięte są ok. 750 m w głąb od brzegu i mają połączenie z brzegiem wąskim korytarzem (szerokości ok. 10 m.). Teren był wcześniej własnością podmiotów publicznych (gmina Świnoujście, Nadleśnictwo Międzyzdroje oraz Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście) i przeznaczony był na przyszłą rozbudowę istniejącego portu handlowego. Przekwalifikowanie gruntu, na którym realizowana jest budowa Terminalu LNG, z leśnego na przemysłowy została formalnie podjęta przez Radę Gminy Świnoujście w trakcie procedury zmiany planu zagospodarowania przestrzennego (zgodnie z Planem Zagospodarowania Przestrzennego uchwalonym przez Radę Gminy Świnoujście w 2004 roku). Przeniesienie użytkowania na rzecz PLNG dokonane zostało w listopadzie 2009 r. w formie użytkowania wieczystego. Nowy falochron osłonowy wychodzić będzie w Morze Bałtyckie na długość około trzech kilometrów w kierunku północnym i północno-zachodnim bezpośrednio na wschód od istniejącego falochronu chroniącego wejście do portu Świna. Ukształtuje to nowy zewnętrzny basen portowy o obszarze ok. 195 ha dla umożliwienia metanowcom LNG cumowanie przy nowym nabrzeżu. Estakada LNG połączy nabrzeże z terminalem. Urobek wydobyty przez pogłębiarki w ramach budowy nowego basenu portowego i nabrzeża będzie zrzucany w dwóch miejscach na dno morskie na północny-wschód od Świnoujścia, na obszarze morza wielkości 12 km² rozpoczynającym się ok. 12 km od brzegu i na obszarze 3 km² w odległości ok. 20 km od brzegu. 5 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

9 Gazociąg przyłączeniowy łączący Terminal LNG z krajowym systemem gazowniczym będzie miał długość ok. 6 km i będzie przebiegał przez piaszczysty Międzyzdrojski Las, wzdłuż przecinek leśnych na terenie wyspy Wolin. Trasa gazociągu rozpocznie się na terenie terminalu LNG na przedmieściach Świnoujścia w okolicy Warszowa, dochodząc do północnej strony linii kolejowej Świnoujście - Szczecin. W rejonie Portu Świnoujście- Przytór gazociąg oddali się na północny-wschód od linii kolejowej. Następnie od północy ominie miejscowość Łunowo i skieruje się na południowy-wschód przecinając wspomnianą linię kolejową i drogę krajową nr 3 (E65). Koniec gazociągu przyłączeniowego zostanie umiejscowiony przy istniejącym gazociągu DN300 Wolin- Kaminke i w okolicy miejscowości Łunowo zostanie połączony z nowobudowanym gazociągiem przesyłowym wysokiego ciśnienia DN800 Świnoujście Szczecin. Nowy gazociąg przesyłowy przebiegać będzie w poprzek wyspy Wolin i biec będzie trasą lądową wokół Zalewu Szczecińskiego w kierunku południowo-wschodnim. Ok. 74 kilometrowa trasa kończy się w okolicy osady Łunowo. Do okolic miejscowości Lubiewo gazociąg przebiega przez tereny Lasu Międzyzdrojeckiego w przecince leśnej obok linii wysokiego napięcia. Następnie przecina dwa rowy melioracyjne i wchodzi na teren Wolińskiego Parku Narodowego oraz jego otuliny i prowadzi w kierunku jeziora Wicko. W rejonie jeziora przecina drogę lokalną prowadzącą w kierunku Zalesia i biegnie wzdłuż brzegu jeziora. Gazociąg omija zabudowy miejscowości Wapnica i Trzciągowo, jedynie w okolicy drogi lokalnej na Wapnicę biegnie przez teren działki prywatnej. Po przekroczeniu drogi gazociąg wraca na tereny leśne Wolińskiego Parku Narodowego. Długość odcinka gazociągu na terenach leśnych parku wynosi około 4 km. Na terenach gminy Międzyzdroje gazociąg przecina 2 drogi lokalne. Po wyjściu z terenu Wolińskiego Parku Narodowego w rejonie miejscowości Dargobądź gazociąg wchodzi na teren gminy Wolin i biegnie przez teren stadniny w sąsiedztwie wydzielonych działek budowlanych. Następnie gazociąg biegnie wzdłuż linii wysokiego napięcia w kierunku drogi krajowej nr 3 (E65). Po przecięciu tej drogi wkracza na około 2 km odcinek terenu pofałdowanego i zalesionego. Po ominięciu wzniesienia gazociąg biegnie przez tereny rolnicze i przecina linię kolejową Świnoujście Szczecin, a dalej drogę lokalną Mokrzyca - Wolin. W rejonie tym omija pojedyncze zabudowania oraz stary cmentarzyk (teren ochrony archeologiczno konserwatorskiej) i przekracza rzekę Dziwną. Po przekroczeniu rzeki gazociąg przecina drogę lokalną i biegnie w kierunku linii kolejowej. Trasa gazociągu omija od północy i wschodu tereny zabudowane miejscowości Recław, przechodząc po terenach rolniczych. W rejonie tym przecina linię kolejową i drogę krajową nr 3 (E65). Po przecięciu drogi biegnie w sąsiedztwie linii wysokiego napięcia a dalej przecina drogę lokalną do Wiejkowa i przechodzi po terenach rolniczych i nieużytkach wzdłuż drogi lokalnej Recław Racimierz. W okolicach Sieniechowa, gazociąg omija farmę elektrowni wiatrowej i przecina drogę lokalną na wysokości miejscowości Skoszewo, dalej przez krótki odcinek biegnie wzdłuż tej drogi i wchodzi w tereny leśne. Następnie w rejonie już istniejącego Zespołu Zaporowo-Upustowego omija pojedyńcze zabudowania i wchodzi na teren gminy Stepnica. Na całej długości przebiegu przez gminę Stepnica trasa projektowanego gazociągu planowana jest wzdłuż trasy istniejącego gazociągu DN 150. Trasa prowadzi po północnej stronie miejscowości Jaroszewko, dalej na wschód od miejscowości Żarnowo. W rejonie tym trasa biegnie po bagiennych i podmokłych terenach nieużytków. Przechodzi przez teren Bagien Miłowskich, omija od zachodu miejscowość Miłowo, przecina dwie drogi lokalne zlokalizowane pomiędzy podmokłymi łąkami dalej biegnie po terenach łąk i nieużytków w kierunku rzeki Gowienica. Po przekroczeniu rzeki, biegnie w kierunku drogi wojewódzkiej nr 112, którą przecina pomiędzy zabudowaniami miejscowości Stepnica. Poniżej miejscowości Stepnica gazociąg przecina drogę lokalną i Rów Łącki, przebiega przez tereny pastwisk, łąk i nieużytków poprzecinanych rowami melioracyjnymi. W rejonie miejscowości Budzień gazociąg wchodzi na teren gminy 6 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

10 Goleniów. Od wejścia na teren gminy Goleniów gazociąg biegnie głównie przez obszar łąk i nieużytków. W okolicy miejscowości Kąty kieruje się na południowy wschód i przecina drogę 112. Następnie w okolicy miejscowości Krępsko skręca na wschód. Omija od północy miejscowość Goleniów, przecina drogę ekspresową S3/6 w okolicach miejscowości Żdżary i biegnie wzdłuż linii wysokiego napięcia początkowo w kierunku wschodnim, a następnie południowo-wschodnim. Przecina ulicę Nowogardzką, przechodzi na drugą stronę linii wysokiego napięcia, przecina drogę do Marszewa, następnie linię kolejową Goleniów Nowogard. W okolicach miejscowości Budno przecina drogę 113 i dociera do miejsca planowanego włączenia gazociągu do istniejącego systemu przesyłowego (Tłocznia Gazu w Goleniowie). Rys. 1. Widok ogólny terenu Projektu 7 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

11 RYS. 2. PRZEBIEG TRASY GAZOCIĄGU PRZYŁĄCZENIOWEGO. 1.5 KLUCZOWE CECHY CZTERECH ELEMENTÓW PROJEKTU Falochron: Nowy falochron osłonowy będzie wchodził w morze na odległość ok. 3 km od plaży na wysokości ok. 6,5 metra i zbudowany zostanie ze stalowych szczelnych ścianek, żelbetu, kamienia i żelbetowych gwiazdobloków. Materiały zostaną dostarczone w większości statkami. Nowo ukształtowany zewnętrzny basen portowy będzie wystarczający do zlokalizowania w nim nowego nabrzeża do przyjmowania jednostek LNG, z potencjałem dobudowania ewentualnych dodatkowych pięciu stanowisk cumowniczych w przyszłości. Tor wodny do i wewnątrz basenu portowego i miejsce obrotnicy statkowej do zawracania statków zostaną pogłębione do 14,5 metra. W wyniku tego powstanie ok. 8,2 mln m³ urobku, który zostanie zrzucony na wcześniej opisanym i wyznaczonym w tym celu obszarze morskim o powierzchni 12 km². Budowa nabrzeża oznaczać będzie ok. 2.4 mln m³ wydobytego urobku, który zrzucany będzie na wyznaczonym obszarze morza o powierzchni 3 km². Oba obszary mają głównie piaszczyste dno (tzn. nie zawierają wrażliwej roślinności) na głębokości ok m. Wybrane zostały jako najbardziej optymalne spośród szeregu możliwych lokalizacji (patrz Dyskusje rozdział 3). Specjalne jednostki przetransportują urobek do miejsc zrzutu, który dokonany zostanie przez otwarcie drzwi w dnie jednostki. Jak wykazały testy dotyczące przyszłego dna basenu 8 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

12 portowego, wydobywany urobek jest czystym piaskiem dennym (szczegóły: patrz Analizy Środowiskowe Zrzutu Urobku z Pogłębiania). Wyliczenia dokonane przy Analizach Środowiskowych wykazały, że osady z pogłębień nie będą się w sposób istotny rozprzestrzeniać poza przewidziane obszary zrzutu i nie będą powodować negatywnych konsekwencji (patrz sekcja Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania.). Wspomniane obszary zrzutu będą wyłączone z użytkowania rybackiego na okres ok. 3 lat Dodatkowe 2 lata będą potrzebne dla odtworzenia się dna morskiego. Urządzenia nabrzeża do cumowania jednostek LNG 3 : Stacja przyjmowania statków LNG mieścić się będzie w nowym porcie zewnętrznym, w którym będą cumowane i rozładowywane. Związane z tym roboty pogłębiarskie zostały opisane powyżej. Metanowce są specjalnie zaprojektowanymi jednostkami typuq-flex o zdolności przewozowej m 3 LNG, długości 315 m i szerokości 50 m, z zanurzeniem 12,5 m (patrz rys. 2). Jednostki te są większe niż inne statki obecnie obsługiwane w porcie Świnoujście 4. Przewiduje się, że rocznie ok. 38 zbiornikowców LNG cumować będzie przy nabrzeżu rozładunkowym, wyposażonym we wszelkie niezbędne urządzenia, takie jak sprzęt nawigacyjny, sprzęt do cumowania, etc. Nabrzeże służyć będzie wyłącznie do rozładunku jednostek transportujących LNG; nie będzie na nim urządzeń do tankowania jednostek czy utylizacji wód balastowych. 5 Gazociągiem łączącym nabrzeże z terminalem LNG przesyłany będzie wyłącznie skroplony gaz ziemny LNG. ( Źródło: W angielskiej wersji dokumentu dla nabrzeża cumowniczego stosowane są wymiennie pojęcia berth, berthing facility i jetty 4 Ograniczenie długości dla portu Świnoujście wynosiło 270 m (większe jednostki jedynie w drodze wyjątku, za specjalnym zezwoleniem). Długość frachtowców obecnie wpływających 225 m, kilka 240 m; największe promy obecnie korzystające z terminalu Świnoujście mają długość ok. 190 m, np. MF Wolin obsługujący trasę Świnoujście Trelleborg. 5 Z uwagi na proces rozładunku LNG, jednostki załadują wody balastowe, ale nie będą ich musiały spuszczać w porcie. 9 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

13 Rys. 3 Przykład zbiornikowca LNG typu Q-Flex Za budowę nabrzeża odpowiedzialny jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, natomiast sam sprzęt do rozładunku metanowców LNG zostanie zainstalowany przez Polskie LNG, które będzie również jego operatorem. Terminal LNG: Terminal do regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego (LNG) zawierać będzie urządzenia do: Przyjmowania LNG z nabrzeża za pośrednictwem estakady LNG; Przechowywania LNG w dwóch kriogenicznych lądowych zbiornikach o pojemności m 3 każdy; zbiorniki wznosić się będą na wysokość ok. 50 m, a pochodnia będzie miała wysokość ok. 65 m.; Regazyfikacji przechowywanego LNG przy wykorzystaniu technologii regazyfikacji zwanej Submerged Combustion Vaporizer (SCV) 6 i przemieszczenia gazu do gazociągu łączącego terminal z krajowym systemem gazowniczym. Początkowa zdolność gazyfikacji wyniesie 5.0 miliardów Nm 3 gazu rocznie, z możliwością rozbudowy do 7.5 miliardów Nm 3 rocznie, przez dodanie trzeciego lądowego zbiornika kriogenicznego bez potrzeby powiększania obszaru terminala; Ładowania niewielkiej części LNG na drogowe ciężarówki-cysterny gazowe (do 21 ciężarówek dziennie) w celu dystrybucji lokalnej przez zainteresowanych przedsiębiorców; Polskie LNG nie będzie miało własnej floty pojazdów-cystern. Rys. 3 przedstawia wizualizację z lotu ptaka Terminalu LNG, nowego falochronu tworzącego basen nowego portu zewnętrznego i nabrzeże. ( Visualisation: PLNG Technologia SCV wyjaśniona jest w rozdziale 3 Warianty Projektu 10 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

14 Rys. 31 Wizualizacja przyszłego Terminalu LNG i nowego portu wraz z nabrzeżem Gazociąg: Około 6 -kilometrowy wysokociśnieniowy gazociąg przyłączeniowy (ciśnienie 8.4 MPa; nominalna średnica 800 mm) zbudowany zostanie przez GAZ-SYSTEM. Gazociąg będzie łączył się z nowobudowanym gazociągiem Świnoujście Szczecin w pobliżu miejscowości Łunowo na terenie gminy Świnoujście. GAZ-SYSTEM wybuduje również nowy gazociąg przesyłowy o długości ok. 74 km. (patrz trasa pokazana na rys. 2), który zostanie włączony do sieci w Budnie w okolicy Goleniowa, gdzie aktualnie budowana jest tłocznia gazu. Gazociągi (przyłączeniowy i przesyłowy) zbudowane będą zgodnie z obecnymi standardami w sposób podobny do innych tego typu gazociągów w Polsce. Prowadzone będą w całości pod ziemią, zakopane na głębokość min. 1,1 metra. Budowane będą metodą ruchomego placu budowy, gdzie odcinki budowy będą się stale przesuwać wzdłuż trasy wraz z postępami montażu gazociągu. Potrzebne będzie około 5700 sekcji rur (każda długości 14 metrów). Rury transportowane będą ciężarówkami do ekip montażowych w miarę ich przesuwania się wzdłuż trasy. Kolejność robót obejmować będzie zdjęcie nadkładu, ułożenie rur, zespawanie rur w ciągi, wykopanie rowu, wpuszczenie ciągu rur do rowu, połączenie ciągów rur, zasypanie rowu i pokrycie nadkładem gleby. Szerokość standardowego pasa budowy wyniesie 26 metrów, na terenach leśnych ograniczona zostanie do 18 metrów. Część oczyszczonego pasa zostanie ponownie zalesiona, niemniej konieczne jest zostawienie pasa szerokości 4 metrów pozbawionego drzew i krzewów. Ograniczenia dalszej zabudowy dotyczyć będą pasa bezpieczeństwa o szerokości 12 m. Zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa projektu, co km wzdłuż trasy instalowane będą naziemne stacje zaworów blokujących; które będą wymagać przestrzeni 10 m na 14 m. Przy goleniowskim węźle sieci zbudowana zostanie automatyczna sterownia z zestawem wskaźników (na ogrodzonym placu ok. 40 na 60 metrów). Wszystkie procesy technologiczne związane z przepływem gazu będą w niej regulowane i kontrolowane automatycznie. Nowe budynki będą konstrukcjami z lekkiej stali. W czasie eksploatacji, gazociągi będą sprawdzane i oczyszczane tak zwanym instrumentem badania stanu rurociągu ( PIG ). PIG umieszczany jest w rurze na początku jej biegu w Terminalu LNG i przeprowadza przegląd i oczyszczenie wnętrza gazociągu przez całą trasę do Goleniowa, gdzie wykorzystywany będzie zbiornik o pojemności 5 m³ do zebrania wszelkich zanieczyszczeń z gazociągu. Taka kontrola/oczyszczanie przeprowadzone będzie w miarę potrzeby, jednak nie częściej niż raz do roku. 11 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

15 Trasa gazociągu przyłączeniowego biegnie wzdłuż istniejących przecinek leśnych (ograniczając do minimum potrzebę wyrębu drzew) przez pierwsze 4 kilometry trasy z terminala LNG. Nowobudowany gazociąg Świnoujście Szczecin w ok. 95% swojej trasy biegnie na ile to będzie możliwe równolegle do istniejących mniejszych gazociągów, wykorzystując istniejące zarezerwowane korytarze. W ten sposób konsekwencje dla korzystania z ziemi i potrzeba usuwania roślinności dla potrzeb nowego gazociągu zostały zminimalizowane. 1.6 HARMONOGRAM REALIZACJI PROJEKTU Harmonogramy realizacyjne poszczególnych elementów projektu zostały skoordynowane w celu umożliwienia rozpoczęcia działalności Terminalu LNG w planowanym terminie 30 czerwca 2014 roku. Dla wszystkich elementów Projektu, niezbędne Decyzje Środowiskowe zostały wydane przez właściwe urzędy, podobnie jak pozwolenia na budowę (za wyjątkiem gazociągu, co przedstawiono poniżej). Dla Terminalu LNG został opracowany podstawowy projekt (FEED 7 ), a Wykonawca EPC 8 wybrany został w czerwcu 2010 roku. Wstępne oczyszczenie placu zostało zakończone w 2009 roku, a prace dla przygotowania dostępu drogowego i pozostałej infrastruktury rozpoczęto wiosną 2010 roku. Rozpoczęcie robót budowlanych terminalu nastąpiło w czerwcu 2010 roku od ogólnej niwelacji placu i będzie kontynuowane przez wybranego wykonawcę EPC; etap budowy rozpoczął się we wrześniu 2010 roku. Komercyjna eksploatacja rozpocznie się w lipcu 2014 roku. Budowa falochronu dla basenu nowego portu zewnętrznego rozpoczęła się w sierpniu 2010 roku i zostanie zakończona w czerwcu 2013 roku. Urząd Morski w Szczecinie, jako inwestor/sponsor Projektu odpowiedzialny za tę część inwestycji, zawarł kontrakt w maju 2010 z generalnym wykonawcą EPC na wykonanie tych robót. Budowa nabrzeża do przyjmowania jednostek LNG, za co odpowiedzialny jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, rozpoczęła się w październiku 2010 roku po ukończeniu pierwszych odcinków nowego falochronu. Rozpoczynając od wbijania pali, budowa konstrukcji nośnych platformy nabrzeża oraz estakada, po której przebiegać będzie gazociąg łącznikowy zostaną ukończone do czerwca 2012 roku. Zakończenie wyposażania nabrzeża w urządzenia rozładowcze LNG przewidywane jest na listopad 2012 roku, równolegle z ukończeniem konstrukcji nowego falochronu. Następnie tor wodny do i wewnątrz nowego basenu portowego, obrotnica do zawracania i strefa cumowania zostaną pogłębione do wymaganej głębokości. Pogłębianie i zrzut materiału wydobytego w związku z budową nowego falochronu nastąpi w ciągu 24 miesięcy. Daty rozpoczęcia i zakończenia nie zostały jeszcze określone przez Sponsora Projektu. Pogłębianie przy nabrzeżu prowadzone będzie w dwóch etapach w okresach 4 i FEED = Front End Engineering Design 8 EPC = Engineering, Procurement and Construction (Inżynieria, Zamawianie i Budowa); odnosi sie do głównego wykonawcy, który przygotuje projekt szczegółowy, pozyska materiały do budowy a następnie wybuduje obiekt (przy wykorzystaniu podwykonawców tam, gdzie to niezbędne) w imieniu Sponsorów Projektu. 12 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

16 miesięcy odpowiednio przed i po wbiciu słupów i budową nabrzeża. Zgodnie z obecnym harmonogramem, pogłębianie rozpoczęłoby sie jesienią 2010 roku. Pogłębianie odbywać się będzie poza sezonem rozrodczym śledzi, przypadającym w kwietniu-maju. Dla gazociągu, począwszy od 2008 roku prowadzone są procedury zmiany Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) w pięciu gminach, przez które przebiegać będzie trasa gazociągu. Zmiany MPZP muszą być poprzedzone zmianami Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego (SUiKZP) Gmin. Opracowania SUiKZP i MPZP obejmują ustawowe przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz konsultacje z udziałem społeczeństwa. Konsultacje społeczne zgodnie z polskim prawem przeprowadzone zostały na całej trasie gazociągu. Na terenie gminy Świnoujście, gdzie zlokalizowany jest gazociąg przyłączeniowy zakończono procedurę zmiany SUiKZP, natomiast Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) oczekuje na uchwalenie przez Radę Gminy. Dokumenty MPZP wraz z prognozą oddziaływania na środowisko zostały wyłożone do publicznego wglądu przez okres 21 dni. W tym czasie gmina zorganizowała dyskusję publiczną nad przyjętymi zmianami w projekcie planu, jako element ustawowo wymaganego procesu. Dostępność wszystkich dokumentów i zebrania ogłaszane były w prasie lokalnej i na tablicach ogłoszeń. W pozostałych czterech gminach na trasie gazociągu przesyłowego została zakończona procedura zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Dotychczas uzyskane protokoły z zebrań nie zawierają negatywnych uwag lub protestów. Roboty budowlane (w tym usuwanie drzew, kopanie rowów i układanie rur) podjęte zostaną w miesiącach jesiennych i zimowych (wrzesień 2011 luty 2012 oraz wrzesień 2012 luty 2013) zgodnie z warunkami określonymi w Decyzji Środowiskowej celem zminimalizowania zakłóceń ekologicznych (rozród ptaków, okres wegetacji) i turystyki. 2 WARIANTY PROJEKTU Projekt jest elementem narodowej strategii dywersyfikacji zaopatrzenia Polski w gaz i poprawy ciągłości zaopatrzenia całego kraju w gaz ziemny. W tym punkcie omawiane są warianty, jakie były uwzględniane w zakresie kluczowych aspektów fizycznych i technicznych Projektu. Warianty lokalizacji dlaczego wybrano Świnoujście na miejsce budowy terminalu LNG? Generalna lokalizacja portu LNG na polskim wybrzeżu była przedmiotowym studium wykonalności zainicjowanym przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG) w 2006 roku, w którym porównywano wariantowe lokalizacje w zachodniej części wybrzeża w Świnoujściu i wschodniej części wybrzeża w pobliżu Gdańska. Ostatecznie zdecydowano o wyborze Świnoujścia, między innymi dlatego, że było portem najbliższym Cieśnin Duńskich, co skraca odległość pokonywaną przez metanowce LNG płynące po tych wodach, jak również podejście do Świnoujścia pozwoli uniknąć korzystania z często wykorzystywanego już szlaku żeglugowego na północ od wyspy Bornholm (ograniczając 13 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

17 w ten sposób ryzyko kolizji morskiej). Ponadto, lokalizacja w Świnoujściu, jest mniej zaludniona niż pozostałe wariantowe lokalizacje portów, co jest bardziej korzystne z punktu widzenia ryzyka przemysłowego i bezpieczeństwa ludzi. Konkretna lokalizacja Terminalu LNG w Świnoujściu była pierwotnie rozpatrywana jako przylegająca do brzegu morza bardziej zbliżona do falochronu/nabrzeża, ale została przesunięta około 750 m w głąb lądu w celu zachowania ekosystemu piaszczystych wydm i roślinności wydmowej, jak też historycznych fortyfikacji i bunkrów. Terminal LNG zostanie obecnie zbudowany obok istniejącego terenu przemysłowego kompleksu Portu Świnoujście, na terenie przeznaczonym pod rozwój portu i połączony będzie z nabrzeżem rozładunkowym wąskim korytarzem technicznym biegnącym w poprzek wydm i plaży. Dla tego korytarza rozważane były najróżniejsze warianty projektowe podziemny, naziemny lub napowietrzny. Wybrana opcja napowietrznej estakady LNG uznana została za najkorzystniejszą ze względu na najmniejszą zajmowaną powierzchnię, a więc najmniejszy wpływ na siedliska Natura 2000 (wydmy, roślinność i gleba) oraz na zapewnienie dostępu ludności bez przeszkód do plaży i historycznych budynków zlokalizowanych miedzy terminalem a plażą. Jakie opcje były rozważane dla projektu urządzeń portu zewnętrznego? Istniejący tor wodny i urządzenia portowe w Świnoujściu nie są wystarczająco duże do obsługi metanowców LNG, dlatego konieczna jest budowa nowego zewnętrznego basenu portowego ze specjalnymi urządzeniami przyjmowania i rozładunku tych jednostek. Rozważano i porównano siedem różnych konfiguracji portu zewnętrznego (w tym wpływ na bezpieczeństwo eksploatacyjne i lokalne układy hydrodynamiczne oraz na brzeg). Wybrana opcja daje kluczową korzyść wykorzystania już istniejącego falochronu przy ujściu Świny jako przyszłej zachodniej ściany nowego basenu portowego i pozostawienia ujścia Świny bez zmian. Gdzie będzie zrzucany urobek z pogłębiania tworzonych konstrukcji wodnych? Łącznie wybrane będzie około 10,6 miliona m³ materiału z pogłębiania (z czystych piaszczystych osadów dennych) w ramach budowy nowego portu. Dwie zasadnicze opcje, to jego składowanie na lądzie lub na morzu. Wariant lądowy stwarzałby poważne wyzwania logistyczne związane z odwadnianiem i transportem tak znacznych ilości materiału, a pojemność składowisk jest ograniczona. Z drugiej strony, zrzut na dno morskie czystego urobku z pogłębiania jest normalną praktyką międzynarodową i została wybraną opcją dla tego Projektu. Okazyjnie urobek taki może być wykorzystywany jako materiał wypełniający do konstrukcji morskich, niemniej w chwili obecnej w Świnoujściu nie występuje potrzeba takiego wykorzystania. Szereg obszarów możliwego zrzutu na dno morskie było rozważanych zarówno dla materiału z basenu portowego jak i z nabrzeża (szczegóły znajdują sie w odpowiednich Studiach Środowiskowych). Przyjęte lokalizacje zrzutu zostały wybrane ze względu na ich piaszczyste dno i nie występowanie wrażliwej flory dennej, najmniejszego stopnia nakładania się/konsekwencji dla tarlisk śledzi, nie występowania przeszkód na dnie i nie kolidowanie z obecnym lub planowanym wykorzystaniem jako szlaki żeglugowe, do rekreacyjnego żeglowania, ćwiczeń marynarki wojennej, planowanych nawodnych farm wiatrowych, koncesji na poszukiwanie ropy i gazu lub innych projektów. 14 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

18 Jakie są warianty technologiczne dla regazyfikacji? Dostępne są trzy podstawowe warianty technologiczne regazyfikacji schłodzonego LNG: 9 (i) Submerged Combustion Vaporizers (SCV) - parowniki ze spalaniem w zanurzeniu, wykorzystujące gaz, a więc samo LNG jak źródło paliwa do procesu podgrzewania, (ii) Open-Rack Vaporizers (ORV) parowniki otwarte, wykorzystujące wodę morską jako źródło ciepła (a więc oszczędzające zużycie paliwa gazowego) oraz (iii) Shell-and-Tube Vaporizers (STV) parowniki ze skorupy i rurek, wykorzystujące zewnętrzne źródła ciepła. Każda z tych technologii ma swoje zalety i wady. Polskie LNG wybrało technologię SCV jako najlepszą opcję dla Projektu. Technologia ORV była rozważana jako metodologia uzupełniająca (tzn. wykorzystywano by zarówno SCV jak i ORV, w zależności od pory roku), jednak Inwestorzy zdecydowali sie zrezygnować z opcji ORV z uwagi na mniejszą opłacalność systemu (wykorzystanie ORV ograniczone jest do kilku miesięcy w roku, ze względu na temperaturę wody morskiej) i brak w danym momencie pozwolenia środowiskowego (analiza środowiskowa będzie musiała ocenić potencjalny wpływ na środowisko temperatury wody spuszczanej do rzeki Świna, tj. wpływ chłodzący, korzystanie z chemikaliów zatruwających życie biologiczne, itp.). Opcja STV jest możliwa jedynie w terminalach LNG, gdzie dostępne jest ciepło odpadowe z źródła zewnętrznego (np. z pobliskiej elektrociepłowni). Nie ma jednak takiego źródła zewnętrznego w pobliżu lokalizacji Terminalu LNG w Świnoujściu, tak więc ta opcja nie była w ogóle brana pod uwagę. Jakie rozważano warianty trasy gazociągu? Cztery alternatywne trasy gazociągu były rozważane z terminalu LNG do istniejącego punktu połączenia z siecią. Trzy z alternatywnych tras przebiegały przez Zalew Szczeciński, będący obszarem Natura 2000, którego część sięga do terytorium Niemiec. Kopanie rowu dla gazociągu w dnie płytkiej zatoki doprowadziłoby do szerokiego rozprzestrzenienia się osadu i negatywnych konsekwencji dla bioróżnorodności (w tym przedmiotów chronionych obszarów Natura 2000) i wywarłyby również skutki transgraniczne dla zatoki strony niemieckiej. Wybrano czwarty, lądowy wariant przebiegu trasy. 80 kilometrowa trasa lądowa jest dłuższa niż wariantowe trasy przez Zatokę i przecina lub przebiega wzdłuż szeregu obszarów Natura 2000 i Wolińskiego Parku Narodowego. Niemniej, przez 95% swojej długości, nowy gazociąg biegnie równolegle/obok istniejących mniejszych gazociągów dystrybucyjnych, wykorzystując istniejące korytarze, minimalizując więc straty w roślinności. Ograniczone do minimum jest również zakłócanie fauny, ponieważ budowa dozwolona będzie jedynie w miesiącach jesiennych i zimowych (patrz Ocena Oddziaływania na Środowisko Gazociągu i BAP) Prosimy odnieść się do Wytycznych IFC EHS dla zakładów LNG, dostępnych pod: ( 15 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

19 3 TŁO SPOŁECZNO-EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE 3.1 WARUNKI SPOŁECZNO-KULTUROWE I EKONOMICZNE Świnoujście, powstałe w XVIII wieku, jest nadmorskim uzdrowiskiem i miastem portowym z około mieszkańców. Główna działalność gospodarcza wiąże się z portem morskim i związaną z nim infrastrukturą: dokami,stoczniami naprawczymi, bazą marynarki wojennej, terminalem przeładunkowym drobnicy oraz dynamicznie działającą bazą promową (obsługującą połączenia z Danią, Niemcami i Szwecją). Rocznie przez tor wodny Świnoujścia przepływa jednostek. Do głównych atrakcji miasta należą m.in.: XIX wieczne fortyfikacje (Fort Gerharda), bunkry z II wojny światowej zlokalizowane w lasach wydmowych, XIX wieczna latarnia morska (wysokości 68 metrów, najwyższa na Bałtyku) oraz piękna piaszczysta plaża. Akweny morskie w pobliżu Świnoujścia są miejscem połowów dla flotylli małych łodzi rybackich (28) i kilku większych kutrów (4) mających swoją bazę w porcie Świnoujście na prawym brzegu rzeki Świny. W połowach dominuje śledź i w mniejszym stopniu szprot, dorsz i flądra. Ryby słodkowodne, takie jak okoń, sandacz, płoć, leszcz i węgorz stanowią niewielką część połowów. Rybołówstwo w Zatoce Pomorskiej znajduje się pod wielką presją ograniczeń połowów i kurczących się zasobów ryb. Warto zatem podkreślić, że w samym obszarze planowanego nowego portu zewnętrznego, nie są stosowane żadne sieci zastawne na śledzia. Ponadto rybołówstwo jest zabronione w pobliżu istniejącego falochronu i toru wodnego. Poza wspomnianymi wyżej fortyfikacjami na wydmach, nie są znane zarejestrowane stanowiska archeologiczne na obszarze Projektu w Świnoujściu. Badania sonarowe dna morskiego w obszarze nowego portu zewnętrznego przeprowadzone przez Urząd Morski w Szczecinie nie wykazały istnienia podejrzanych obiektów takich jak np. wraki statków lub zabytki kultury materialnej. Nie znaleziono również podobnych obiektów w trakcie oczyszczania dna morskiego. Gazociąg przesyłowy przebiega głównie przez obszary rolnicze i kilka małych miejscowości ; Wolin, gdzie gazociąg przekracza rzekę Dziwnę, jest największym miastem na trasie jego przebiegu. Głównymi obszarami działalności gospodarczej jest rolnictwo oraz turystyka wokół Zalewu Szczecińskiego i na wyspie Wolin. Na 50% długości gazociąg przebiegać będzie przez tereny prywatne 10 Na osiemdziesięciokilometrowej trasie gazociąg przebiega przez obszary rolnicze na długości 39,4 km (49,2%), 17,2 km (21,5%) przez obszary leśne, pozostała część (23,4 km 29,3%) przebiega przez inne tereny. Długość przebiegu przez obszary rolne z glebą I do III klasy jest krótsza niż 1 kilometr Łącznie jest 454 właścicieli/współwłaścicieli ziemi (w obecnej chwili nieznana jest ilość dzierżawców), prywatnych właścicieli, w tym współwłaścicieli jest 398, podmiotów niebędących osobami fizycznymi jest W przybliżeniu 16 km to gleby IV klasy i 23 km. To gleby klas V-VI. 16 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE

20 W Wapnicy trasa przebiega w pobliżu statku hotelowego i udostępnionej do zwiedzania niemieckiej wyrzutni rakiet V3 z okresu II wojny światowej. Na wyspie Wolin i wzdłuż Zalewu są oznakowane szlaki rowerowe i piesze; w południowej i wschodniej części wyspy Wolin są czynne farmy wiatrowe. Wzdłuż gazociągu znajdują się zabytki kultury materialnej, w tym stanowiska archeologiczne, które omija. Tylko w niektórych przypadkach leżą one na jego trasie. Zabytki archeologiczne skoncentrowane są na wyspie Wolin, gdzie funkcjonuje również Muzeum Wikingów. Więcej szczegółów na temat warunków społecznych w rejonie Projektu przedstawione jest w opracowanym przez PLNG Przeglądzie Społecznym Projektu WARUNKI ŚRODOWISKA FIZYCZNEGO W Świnoujściu występuje płaska topografia i szerokie, piaszczyste plaże z wydmami o wysokości do 15 metrów. W głąb lądu oraz na wyspie Wolin, krajobraz stanowią morenowe wzgórza (do 150 metrów wysokości). Klimat w regionie jest łagodny, ze względu na wpływ Bałtyku. Głębokość wody gruntowej waha się i zależy od topografii terenu. Może wynosić od 8 metrów poniżej poziomu gruntu; płytkie wody gruntowe nie są wykorzystywane do zaopatrzenia w wodę pitną. Morski obszar przybrzeżny charakteryzuje sie piaszczystym dnem, z serią płytkich łach piaskowych równoległych do plaży, łagodzących skutki okazyjnych sztormów zimowych. Maksymalna głębokość wody w miejscu, w którym zlokalizowany będzie nowy basen portowy wynosi 9,7 metrów. Osad denny w tym miejscu składa sie z drobnego i średniego piasku pokrytego cienką warstwą materii organicznej, typowej dla Zatoki Pomorskiej. Badania i testy przeprowadzone w ramach studiów Oceny Oddziaływania na Środowisko wskazują, że osady te są dobrze napowietrzone, wykazują niewiele oznak zanieczyszczeń i zarówno woda morska jak i osad spełniają ogólne kryteria jakości. Na jakość wody w pobliżu brzegu wpływają okazyjne wypływy z Zalewu Szczecińskiego przez Świnę i odwrotnie. Zmętnienie jest zwykle niskie, a zasolenie znacznie sie waha. Fizyczne właściwości obszarów zrzutu urobku z pogłębiania w odległości około 12 i 20 km od brzegu charakteryzuje bardzo drobny piasek dna morskiego. Trasa gazociągu przesyłowego przebiega przez niewielkie pagórki na wyspie Wolin (do wysokości ok. 50 m.) a następnie po terenach płaskich przez większość swojej trasy dalej na południe wzdłuż Zalewu Szczecińskiego i na wschód w kierunku Goleniowa. Obszar wzdłuż planowanej trasy gazociągu charakteryzuje się zadrzewieniami, użytkowaniem rolnym oraz wrzosowiskami i mokradłami z lokalnie wysokim poziomem wód gruntowych Analiza Społeczna Projektu PLNG przedstawiona jest pod adresem 17 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE