RAMOWA INSTRUKCJA EKSPLOATACJI ELEKTROENERGETYCZNYCH LINII NAPOWIETRZNYCH O NAPIĘCIU 110 KV

Transkrypt

1 RAMOWA INSTRUKCJA EKSPLOATACJI ELEKTROENERGETYCZNYCH LINII NAPOWIETRZNYCH O NAPIĘCIU 110 KV ENERGA GDAŃSKA KOMPANIA ENERGETYCZNA SA GDAŃSK, GRUDZIEŃ 2001R.

2 Karta osób zapoznanych z Instrukcją Podpisem stwierdzamy, że zapoznaliśmy się z niniejszą instrukcją zobowiązujemy się do jej przestrzegania: i L.p. 1 Data potwierdzenia Imię i nazwisko zapoznanego z instrukcją Stanowisko zapoznanego z instrukcją Podpis zapoznanego z instrukcją

3

4 SPIS TREŚCI A - Karta osób zapoznanych z Instrukcją... 3 Spis treści Wstęp Przedmiot i zakres instrukcji Przeznaczenie instrukcji Definicje Dokumenty związane Wymagania Wymagania zdrowotne Wymagania kwalifikacyjne Eksploatacja Zasady i standardy techniczne eksploatacji Zagadnienia ogólne Przyjmowanie linii napowietrznych do eksploatacji Przekazanie linii napowietrznych do remontu lub wycofanie z eksploatacji wyłączeń Uzgadnianie prac eksploatacyjnych z operatorem systemu rozdz Dokumentacja techniczna i prawna Rezerwa materiałów i części zapasowych Wymiana informacji eksploatacyjnych Ochrona środowiska naturalnego Planowanie prac eksploatacyjnych Granice linii napowietrznej Przerwy w pracy linii napowietrznych Zasady dokonywania oględzin, prac doraźnych, przeglądów, oceny stanu technicznego, konserwacji, napraw i remontów oraz pomiarów i prób eksploatacyjnych Oględziny Prace doraźne Przeglądy Ocena stanu technicznego Konserwacje, naprawy i remonty Pomiary i próby eksploatacyjne Zasady wykonywania wycinki Prowadzenie ruchu Zasady ogólne Prowadzenie ruchu sieciowego Program pracy Plan wyłączeń Zasady bezpieczeństwa pracy Wymagania ogólne Zasady bezpieczeństwa pracy przy likwidacji zakłóceń i usuwaniu uszkodzeń Zasady bezpieczeństwa przy oględzinach, pracach doraźnych, przeglądach, konserwacjach, naprawach i remontach oraz pomiarach i próbach eksploatacyjnych ZAŁĄCZNIK NR 1 - Wykaz aktów prawnych - dokumentów ZAŁĄCZNIK NR 2 Karta oględzin-przeglądów linii napowietrznych

5 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot i zakres instrukcji Przedmiotem instrukcji są zasady organizacji i wykonywania prac ruchowych oraz eksploatacyjnych przy elektroenergetycznych liniach napowietrznych z przewodami gołymi i izolowanymi prądu przemiennego o częstotliwości 50 Hz o napięciu 110 kv, zwanych dalej liniami napowietrznymi. Postanowienia instrukcji mają zastosowanie przy prowadzeniu ruchu i eksploatacji linii napowietrznych Przeznaczenie instrukcji Instrukcja jest przeznaczona dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach dozoru i eksploatacji, organizujących i wykonujących prace ruchowe oraz eksploatacyjne przy liniach napowietrznych. Instrukcja jest zgodna z wymogami prawa i norm zarządzania jakością Definicje 1) Awaria - nagłe, nieplanowane zdarzenie ruchowe, które zagraża: realizacji umów sprzedaży energii elektrycznej i umów na świadczenie usług, ciągłości zasilania w energię elektryczną -do odbiorców, bezpieczeństwu osób i mienia. 2) Awaria sieciowa - zdarzenie ruchowe, w wyniku którego, następuje wyłączenie z ruchu synchronicznego części KSE, która produkuje lub pobiera z sieci energię elektryczną w ilości nie większej niż 5 % całkowitej bieżącej produkcji. 3) Awaria w systemie - zdarzenie ruchowe, w wyniku którego następuje wyłączenie z ruchu synchronicznego części KSE, która produkuje lub pobiera z sieci energię elektryczną w ilości co najmniej 5 % całkowitej bieżącej produkcji 4) Ciąg liniowy elektroenergetycznej linii napowietrznej - jest to linia napowietrzna przyłączona do jednego pola wyłącznikowego z zabezpieczeniami i przyłączonymi do niej bezpośrednio (bezwyłącznikowo) odbiornikami lub źródłami energii. 5) Elektroenergetyczna linia napowietrzna prądu przemiennego - jest to urządzenie napowietrzne prądu przemiennego przeznaczone do przesyłania energii elektrycznej, składająca się z przewodów, izolacji, konstrukcji wsporczych, osprzętu oraz innych elementów wynikających ze sposobu pracy linii. 6) Elektroenergetyczna linia kablowa prądu przemiennego - jest to kabel wielożyłowy lub wiązka kabli jednożyłowych w układzie wielofazowym albo kilka kabli jedno- lub wielożyłowych połączonych równolegle, wraz z osprzętem, ułożone na wspólnej trasie, łączące zaciski dwóch urządzeń elektrycznych jedno- lub wielofazowych albo jedno lub wielobiegónowych. 7) Grupy przyłączeniowe - grupy podmiotów przyłączanych do sieci 110 kv w podziale na: 5

6 grupa I podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci przesyłowej, grupa II podmioty przyłączane bezpośrednio do sieci rozdzielczej, o napięciu znamionowym 110 kv, oraz podmioty przyłączane do sieci rozdzielczej, które wymagają dostaw energii elektrycznej o parametrach innych niż standardowe, albo podmioty posiadające własne jednostki wytwórcze współpracujące z siecią, grupa VI podmioty przyłączane do sieci na czas określony, niezależnie od napięcia znamionowego sieci. 8) IRiESR - Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Rozdzielczej. 9) Miejsce pracy - jest to ściśle określone, oznaczone i przygotowane stanowisko robocze lub strefa robocza, w zakresie niezbędnym dla bezpiecznego wykonywania prac. 10) Napięcie niskie (nn) - jest to napięcie nie wyższe od 1 kv. 11) Napięcie średnie (SN) - jest to napięcie wyższe od 1 kv niższe od 110 kv. 12) Napięcie wysokie (WN) - jest to napięcie od 110 kv i nie wyższe niż220 kv. 13) Napięcie najwyższe (NN) - jest to napięcie wyższe od 220 kv. 14) Napięcie znamionowe linii - jest to napięcie międzyprzewodowe, na które jest zbudowana linia. 15) Obciążalność prądowa linii wartość długotrwałego prądu elektrycznego, przy której to wartości przewody robocze nagrzewają się do temperatury granicznej roboczej, dla której są projektowane odległości przewodów roboczych od ziemi i od krzyżowanych obiektów, w danej linii. 16) Odbiorca - każdy, kto otrzymuje lub pobiera energię elektryczną na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. 17) Operator systemu przesyłowego - przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej na obszarze całego kraju, za pomocą sieci przesyłowej. 18) Operator systemu rozdzielczego - przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej na określonym w koncesji obszarze kraju, za pomocą sieci rozdzielczej. 19) Pracownicy upoważnieni - pracownicy którzy w ramach swoich obowiązków służbowych lub na podstawie polecenia służbowego wykonują określone prace. 20) Pracownicy uprawnieni - pracownicy posiadający sprawdzone i właściwe kwalifikacje w zakresie eksploatacji danego rodzaju urządzeń i instalacji energetycznych, potwierdzone świadectwem kwalifikacyjnym. 21) Programy łączeniowe - procedury i czynności związane z operacjami łączeniowymi, próbami napięciowymi, tworzeniem układów przejściowych oraz włączeniami do systemu elektroenergetycznego nowych obiektów, a także po dłuższym postoju związanym z modernizacją lub przebudową. 22) Przedsiębiorstwo energetyczne - podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji paliw albo energii lub obrotu nimi. 23) Przedsiębiorstwo sieciowe - przedsiębiorstwo energetyczne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej. 24) Ruch próbny - nieprzerwana praca urządzeń, instalacji lub sieci, przez okres, co najmniej 72 godzin, z parametrami pracy określonymi przez operatora systemu rozdzielczego. 25) Sieć przesyłowa - sieć służąca do przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej o napięciu wyższym niż 110 kv. 26) Sieć rozdzielcza - sieć służąca do przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej o napięciu nie wyższym niż 110 kv. 6

7 27) Stacja elektroenergetyczna - zespół urządzeń służących do przetwarzania i rozdzielania energii elektrycznej, znajdujących się we wspólnym pomieszczeniu lub ogrodzeniu albo umieszczonych na wspólnych konstrukcjach wsporczych, wraz z urządzeniami pomocniczymi. 28) System elektroenergetyczny - sieci wraz z przyłączonymi do nich instalacjami do wytwarzania lub pobierania energii elektrycznej, współpracujące na zasadach określonych w odrębnych przepisach, zdolne do trwałego utrzymywania określonych parametrów niezawodnościowych i jakościowych dostaw energii elektrycznej oraz spełniania warunków obowiązujących we współpracy z innymi połączonymi systemami. 29) Świadectwo kwalifikacyjne - świadectwo, wydane przez komisję kwalifikacyjną powołaną przez Prezesa URE, stwierdzające spełnienie przez daną osobę odpowiednich wymagań kwalifikacyjnych do wykonywania pracy na stanowisku dozoru lub eksploatacji, w ustalonym zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolnopomiarowym, montażu dla określonych rodzajów urządzeń i instalacji elektroenergetycznych. 30) Usługi systemowe - usługi świadczone przedsiębiorstwom zajmującym się przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej przez inne podmioty, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, zapewniające zachowanie określonych parametrów niezawodnościowych i jakościowych dostaw energii elektrycznej. 31) Wyłączenie zakłóceniowe - każde samoczynne lub operatywne (ręczne) wyłączenie (także jednostronne) elementu podstawowego systemu, dokonane nagle. 32) Zakłócenie - jedno lub więcej wyłączeń zakłóceniowych elementów podstawowych systemu, które są rezultatem jednego przyczynowo-skutkowego ciągu zdarzeń. 33) Znamionowa obciążalność prądowa danej linii - wartość obciążalności prądowej linii w określonych warunkach atmosferycznych Dokumenty związane Wykaz podstaw prawnych jako dokumentów nadrzędnych stanowi załącznik nr 1. Osoba aktualizująca instrukcję jest obowiązana bieżąco śledzić zmiany prawa, sprawdzać ich zakres i wprowadzać niezbędne zmiany w treści instrukcji. 2. WYMAGANIA 2.1. Wymagania zdrowotne Pracownicy kierowani do wykonywania prac eksploatacyjnych ważne zaświadczenie lekarskie wraz z zezwoleniem na pracę na wysokości oraz specjalna sprawność psychofizyczna. Pracownicy dozoru ważne zaświadczenie lekarskie. Dla technologii prac pod napięciem na skierowaniu do badań lekarskich pracodawca musi uwzględnić ten fakt Wymagania kwalifikacyjne 7

8 Wszyscy pracownicy planowania, organizacji, kierowania wykonaniem prac, pracownicy kwalifikowani do wykonania prac przy czynnych urządzeniach elektroenergetycznych a w tym na liniach 110 kv, muszą posiadać : a) wymagane kwalifikacje zdrowotne, b) ważne świadectwo kwalifikacyjne odpowiednio dozoru, eksploatacji uprawniające do wykonywania prac na stanowisku dozoru, eksploatacji w zakresie: obsługi, konserwacji, napraw, kontrolno - pomiarowym, montażowym dla sieci, urządzeń i instalacji o napięciu znamionowym do 110 kv( lub 400 kv ) c) upoważnienie pracodawcy do wykonywania określonych czynności w tym prac w technologiach pod napięciem, d) znajomość aktualnie obowiązujących instrukcji szczegółowych : 1) Instrukcji organizacji bezpiecznej pracy w ENERDZE Gdańskiej Kompani Energetycznej SA nr BHP-28/TB Gdańsk marzec 2000, 2) Instrukcja zabezpieczenia pracowników pracujących na wysokości BHP- 22/TB maj 1995, 3) Szczegółowych instrukcji dla obiektu, 4) Innych przepisów, norm, danych producenta wyrobu, instrukcji związanych dla rodzaju i standardu prac oraz stosowanych w niej technologii a szczególnie zasad ochrony środowiska Pracownik wykonujący prace bez uprawnień pracownika kwalifikowanego dla urządzeń elektroenergetycznych lub wykonujący prace wymagające innych kwalifikacji dodatkowych, mogą pracować tylko pod nadzorem wg zasad organizacyjnych przewidzianych instrukcjami szczegółowymi organizacji prac Dla prac w technologiach pod napięciem pracownik musi posiadać ważne świadectwo uprawniające do wykonywania takich prac nadane przez pracodawcę. 3. EKSPLOATACJA 3.1. Zasady i standardy techniczne eksploatacji Zagadnienia ogólne Eksploatacja linii napowietrznych WN obejmuje zagadnienia związane z: a) przyjmowaniem linii napowietrznych do eksploatacji, b) przeprowadzaniem okresowych oględzin, przeglądów i ocen stanu technicznego linii napowietrznych oraz przyłączonych do niej urządzeń, instalacji i sieci. c) dokonywaniem uzgodnień z operatorami systemów rozdzielczych przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych, d) przekazaniem linii napowietrznych remontu lub wycofywaniem z eksploatacji, e) prowadzeniem dokumentacji technicznej i prawnej Eksploatację linii napowietrznych należy prowadzić w taki sposób, aby zapewnić: a) bezpieczną pracę krajowego systemu elektroenergetycznego oraz równe traktowanie stron, b) dotrzymywanie parametrów i warunków umożliwiających dostarczanie energii elektrycznej o jakości wymaganej w odrębnych przepisach, c) zbieranie i udostępnianie zagregowanych danych oraz informacji niezbędnych dla prowadzenia ruchu sieciowego i bezpieczeństwa energetycznego obszaru i kraju, 8

9 d) wymaganą niezawodność zasilania energią elektryczną, e) bezpieczeństwo obsługi i otoczenia, f) minimalną uciążliwość dla środowiska, g) optymalną żywotność Eksploatację linii napowietrznej, będącej częścią składową sieci rozdzielczej, prowadzi operator systemu rozdzielczego Właściciel linii napowietrznej może na podstawie umowy powierzyć prowadzenie eksploatacji linii napowietrznej innemu podmiotowi Dopuszcza się uzgodnienie w umowie zawartej pomiędzy właścicielem linii napowietrznej a przedsiębiorstwem energetycznym, innych niż określone w niniejszej instrukcji standardów eksploatacji linii napowietrznej Wykonanie prac eksploatacyjnych winno być odnotowywane w dokumentacji eksploatacyjnej Utrzymanie sieci rozdzielczej w należytym stanie technicznym jest zapewniane przez poddawanie sieci: oględzinom, przeglądom, konserwacjom i remontom oraz pomiarom i próbom eksploatacyjnym Praca linii napowietrznej powinna przebiegać w taki sposób, aby obciążenia linii napowietrznej nie przekraczały obciążalności prądowej linii dla danych projektowych lub producenta przewodu Aparaty, urządzenia i osprzęt przyłączone do linii napowietrznej przed dopuszczeniem do eksploatacji powinny posiadać wymagany odrębnymi przepisami certyfikat na znak bezpieczeństwa, o ile taki obowiązek istnieje, albo posiadać deklarację zgodności z Polskimi Normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania oraz wymaganiami określonymi odrębnymi przepisami Przyjmowanie linii napowietrznych do eksploatacji Warunki przyjęcia linii napowietrznych do eksploatacji Przyjęcie do eksploatacji linii napowietrznych: nowych, przebudowanych i po remoncie, następuje po przeprowadzeniu prób i pomiarów oraz po stwierdzeniu spełniania przez przyjmowane do eksploatacji linie napowietrzne warunków określonych w zawartych umowach, warunków technicznych budowy urządzeń elektroenergetycznych, wykonywania i odbioru robót a także warunków zawartych w dokumentacji projektowej i fabrycznej Linie napowietrzne i urządzenia do nich przyłączone określone przez operatora systemu rozdzielczego, przed przyjęciem do eksploatacji są poddawane ruchowi próbnemu. Warunki ruchu próbnego są ustalane pomiędzy właścicielem lub podmiotem prowadzącym eksploatację urządzeń, operatorem systemu rozdzielczego i wykonawcą prac, z uwzględnieniem wymagań producenta urządzeń Właściciel linii napowietrznej w uzgodnieniu z operatorem systemu rozdzielczego powołuje komisję odbioru, która sporządza protokół stwierdzający spełnianie przez 9

10 przyjmowaną do eksploatacji linię napowietrzną wymagań szczegółowych określonych w Instrukcji badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji oraz innych instrukcjach regulujących te zagadnienia i obowiązujących w przedsiębiorstwie energetycznym Przyjmowanie linii napowietrznych do eksploatacji od innych właścicieli Przyjęcie do eksploatacji linii napowietrznych od innego właściciela należy wykonywać zgodnie z odrębnymi ustaleniami lub zgodnie z umową zawartą pomiędzy właścicielem przyjmowanej linii napowietrznej, a operatorem systemu rozdzielczego, na warunkach odpowiedniego protokołu Warunkiem przyjęcia do eksploatacji linii napowietrznych od innego właściciela jest spełnienie wymagań określonych w Instrukcji badań odbiorczych oraz przyjmowania urządzeń elektroenergetycznych do eksploatacji Szkolenie personelu W przypadku przyjmowania do eksploatacji linii napowietrznej o właściwościach, i osprzęcie nieznanym personelowi eksploatacyjnemu, należy przeprowadzić niezbędne szkolenie tego personelu. Szkolenie to należy przeprowadzić w czasie budowy linii Personel operatora systemu rozdzielczego przyjmujący linię napowietrzną do eksploatacji należy wyposażyć w sprzęt i narzędzia specjalne potrzebne do prowadzenia prac doraźnych, awaryjnych i planowych na tej linii. Przy przyjmowaniu do eksploatacji linii napowietrznej złożonej z elementów znormalizowanych lub już zastosowanych przez operatora systemu rozdzielczego, dostarczanie sprzętu i narzędzi jest zbędne Przekazanie linii napowietrznych do remontu lub wycofywanie z eksploatacji Przekazanie linii napowietrznej do remontu następuje na podstawie decyzji właściciela Datę i sposób przekazania linii napowietrznej do remontu należy uzgodnić z właściwym operatorem systemu rozdzielczego Wyłączenie linii napowietrznej i przekazanie do remontu powinno być poprzedzone dokładnym przygotowaniem robót ze szczególnym uwzględnieniem: a) koncentracji i komasowania robót (harmonogram robót), b) dokładnej analizy potrzeb i okresów wyłączenia, c) koordynowania wyłączeń z zainteresowanymi jednostkami energetyki (plan wyłączeń), d) uprzedzenia odbiorców o planowanych wyłączeniach, e) kontroli sprawności urządzeń rezerwowych Planowane wyłączenie do remontu linii napowietrznej, uwzględnione w planie wyłączeń linii, winno być poprzedzone opracowaniem harmonogramu robót. Harmonogram robót winien określać: 10

11 a) potrzebę i okresy wyłączeń remontowanej linii napowietrznej względnie innych urządzeń, b) ilość zespołów i ich wyposażenie w narzędzia oraz sprzęt, c) środki łączności z dyspozycją ruchu, d) czas i warunki gotowości linii do awaryjnego załączenia, e) całkowity okres trwania robót Uwzględniając w szczególności planowanie pracy systemu rozdzielczego, remonty linii napowietrznych przeprowadza się w terminach i zakresach wynikających z dokonanej oceny stanu technicznego, uwzględniając spodziewane efekty technicznoekonomiczne planowanych remontów Terminy remontów oraz związanych z tym wyłączeń linii napowietrznych uzgadnia się z operatorem systemu rozdzielczego Operator systemu rozdzielczego uzgadnia z operatorem systemu przesyłowego terminy remontów linii napowietrznych oraz związanych z tym wyłączeń obiektów i urządzeń sieci rozdzielczej koordynowanych przez operatora systemu przesyłowego Przekazanie linii napowietrznej do remontu winno być dokonane protokolarnie. W protokole należy ustalić między innymi: wzajemne obowiązki właścicielazleceniodawcy, wykonawcy i przedsiębiorstwa energetycznego eksploatującego linię napowietrzną, terminy wykonania remontu, warunki techniczne, wymagania bezpieczeństwa pracy, czas gotowości linii do załączenia i inne. Dotyczy to również remontów poawaryjnych Wycofanie linii napowietrznej z eksploatacji następuje na podstawie decyzji właściciela Datę i sposób wycofania z eksploatacji linii napowietrznej należy uzgodnić z właściwym operatorem systemu rozdzielczego Uzgadnianie prac eksploatacyjnych z operatorem systemu rozdzielczego Wszystkie prace wykonywane w systemie rozdzielczym 110 kv są prowadzone w uzgodnieniu z operatorem systemu rozdzielczego reprezentowanym w ENERGA SA przez Wydział Ruchu, odpowiedzialnym za prowadzenie ruchu sieci rozdzielczej, w której mają być wykonane prace eksploatacyjne W przypadku powierzenia prowadzenia eksploatacji urządzeń innemu podmiotowi szczegółowe zasady i terminy dokonywania uzgodnień z operatorem systemu rozdzielczego prac eksploatacyjnych reguluje umowa Operator systemu rozdzielczego dokonuje niezbędnych uzgodnień z operatorem systemu przesyłowego w zakresie terminów planowanych prac eksploatacyjnych prowadzonych na elementach systemu rozdzielczego podlegających koordynacji 11

12 operatora systemu przesyłowego, zgodnie z Instrukcją ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej Operator systemu rozdzielczego dokonuje niezbędnych uzgodnień planowanych prac eksploatacyjnych w zakresie, w jakim mogą one mieć wpływ na pracę sieci, której ruch prowadzą inni operatorzy Dokumentacja techniczna i prawna Dokumentacja prawna linii 110 kv powinna zawierać wszystkie dokumenty zgodnie z obowiązującym prawem a w szczególności: a) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, b) projekt budowlany, c) ustalenia geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych z badań i ocen geotechnicznych gruntu pod posadowienia słupów, d) raport z obliczeń lub badań emisji składowych : pól elektromagnetycznych, hałasu i oceny ich wpływu na środowisko, e) wypisy z wykazów właścicieli gruntów i uzgodnienie trasy linii z właścicielami lub użytkownikami prawnymi terenu, przez który linia przechodzi, f) komplet umów i pokwitowań w sprawie opłat administracyjnych oraz na odszkodowania z właścicielami, lub użytkownikami prawnymi gruntów, g) pozwolenia skrzyżowań i zbliżeń linii z innymi obiektami zagospodarowania terenu a szczególnie z trasami publicznych dróg lądowych, wodnych, linii kolejowych, rzek, obszarów i cieków wodnych, obiektów o specjalnych wymaganiach prawnych, h) decyzję o pozwoleniu na budowę oraz decyzje związane z rozpoczęciem i prowadzeniem budowy, i) dokumentację budowy a w tym : dziennik budowy, zawiadomienie o rozpoczęciu budowy, dokumenty wytyczenia i plan z pomiaru geodezyjnego powykonawczego tras linii, w tym pomiary dotrzymania odchyłek montażowych posadowienia i montażu konstrukcji wsporczych, atesty na materiały i wyroby, inne dokumenty np. odbiory etapowe, pomiary pomontażowe : grubości powłok ochronnych, rezystancji uziemień, inne wynikające z wymogów technologii, prawnych i dokumentacji, oświadczenia kierownika budowy o braku roszczeń od osób trzecich, j) protokół odbioru po budowie linii lub przebudowanego, odbudowanego odcinka, ze spisem dokumentacji przekazywanej i pokwitowaniem jej przekazania, k) wykazy materiałów przekazywanych lub rozliczenia zgodne z umowami, l) zatwierdzoną instrukcję eksploatacji obiektu, m) pozwolenie na użytkowanie obiektu, n) dokumentację powykonawczą z naniesionymi zmianami przez osoby uprawnione, o) dokumenty i pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania obiektu, np. montaż anten, światłowodów, 12

13 p) umowy dzierżawy : prawa drogi dla światłowodów, wykorzystania konstrukcji słupa do montażu anten i urządzeń łączności, q) książkę obiektu budowlanego Dokumentacja techniczna obejmuje: a) projekt budowlany skorygowany powykonawczo, b) w zależności od potrzeb, protokół zakwalifikowania pomieszczeń i ich stref lub przestrzeni zewnętrznych do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego oraz zagrożenia wybuchem, c) dokumentację fabryczną urządzenia, w tym: atesty, świadectwa, karty gwarancyjne, fabryczne instrukcje obsługi, opisy techniczne, rysunki konstrukcyjne, montażowe i zestawieniowe, d) dokumentację eksploatacyjną, e) paszporty urządzeń Dokumentacja eksploatacyjna linii powinna zawierać: a) dokumenty dopuszczenia linii i przyjęcia jej do eksploatacji (protokoły odbiorów linii napowietrznej pomiarów i prób, karty gwarancyjne, atesty i inne), b) instrukcję eksploatacji linii wraz z niezbędnymi załącznikami, zawierającą ogólną charakterystykę linii napowietrznej ze szczególnym uwzględnieniem tras ich przebiegu ( w tym zagrożenia, zbliżenia oraz zalecenia dla wykonujących oględziny), szczegółowe ustalenia dotyczące granic własności, plany trasy linii na podkładach geodezyjnych, schematy organizacji oględzin specjalnych, c) dokumenty dotyczące oględzin, oceny stanu technicznego, przeglądów, konserwacji, napraw i remontów, w tym dokumenty dotyczące rodzaju i zakresu uszkodzeń i napraw, d) protokoły zawierające wyniki przeprowadzanych prób i pomiarów eksploatacyjnych, e) paszporty linii, które powinny zawierać ogólną charakterystykę linii, zestawienia montażowe, profile linii ze szczególnym uwzględnieniem przęseł skrzyżowaniowych, przepleceń faz i rozwiązań nietypowych, f) książkę obiektu budowlanego Dokumentacja linii napowietrznej powinna być bieżąco aktualizowana i przechowywana przez jej właściciela lub przez podmiot, który prowadzi eksploatację linii napowietrznej Rezerwa materiałów i części zapasowych Operator systemu rozdzielczego określa i utrzymuje rezerwy materiałów oraz części zapasowych, niezbędnych z punktu widzenia bezpiecznej pracy linii napowietrznej Wymiana informacji eksploatacyjnych 13

14 Wydział Zarządzania Majątkiem Sieciowym w imieniu ENERGI SA jest upoważniony do udzielania lub wymiany wzajemnie informacji eksploatacyjnych dla Podmiotów współpracujących i prowadzących eksploatację sieci rozdzielczej oraz urządzeń, instalacji i sieci przyłączonych do sieci rozdzielczej 110 kv. W razie potrzeby upoważnienie dotyczy udzielania informacji do celów projektowania rozbudowy lub remontowych Wymiana informacji eksploatacyjnych obejmuje w zależności od potrzeb: a) informacje niezbędne do sporządzenia schematów sieci rozdzielczej, b) wyniki oględzin, przeglądów i oceny stanu technicznego, c) wyniki pomiarów i prób eksploatacyjnych, d) parametry obiektów, urządzeń i sieci zmienione w wyniku podjęcia działań eksploatacyjnych, e) imienne wykazy osób, wraz z danymi teleadresowymi, odpowiedzialnych za podejmowanie działań eksploatacyjnych Informacje eksploatacyjne, o których mowa powyżej, są aktualizowane i przekazywane na bieżąco w taki sposób, aby zapewniały prawidłową organizację prac eksploatacyjnych Operator systemu przesyłowego, operatorzy systemów rozdzielczych oraz podmioty przyłączone do sieci rozdzielczej stosują jednolite nazewnictwo i numerację swoich obiektów i urządzeń Spory wynikające z proponowanego nazewnictwa i numeracji w zakresie sieci rozdzielczej rozstrzyga operator systemu rozdzielczego Operator systemu rozdzielczego sporządza i okresowo aktualizuje schematy sieci rozdzielczej Ochrona środowiska naturalnego Operator systemu rozdzielczego oraz podmioty przyłączone do sieci rozdzielczej są zobowiązane do przestrzegania zasad ochrony środowiska, określonych odrębnymi przepisami i normami Planowanie prac eksploatacyjnych Dla potrzeb planowania pracy sieci rozdzielczej przez Wydział Ruchu, Wydział Zarządzania Majątkiem Sieciowym opracowuje roczne, kwartalne, miesięczne, dekadowe plany prac eksploatacyjnych dla urządzeń, instalacji i sieci rozdzielczej, w tym dla linii napowietrznych 110 kv, obejmujące: a) oględziny i przeglądy, b) konserwacje i remonty, c) pomiary i próby eksploatacyjne, d) prace z zakresu ochrony środowiska naturalnego, e) prace planowane przez podmioty zaliczane do II, III, IV i VI grupy przyłączeniowej, o ile mogą one mieć wpływ na pracę sieci rozdzielczej Poza pracami przewidywanymi w rocznym planie prac eksploatacyjnych, Wydział Ruchu zapewnia realizację doraźnych prac eksploatacyjnych, mających na celu 14

15 naprawę szkód zagrażających prawidłowemu funkcjonowaniu urządzeń, instalacji i sieci rozdzielczej, w tym linii napowietrznych lub stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi i środowiska naturalnego Podmioty zaliczane do II, III, IV i VI grupy przyłączeniowej uzgadniają z operatorem systemu rozdzielczego prace eksploatacyjne, w zakresie w jakim mogą mieć wpływ na ruch i eksploatację sieci rozdzielczej Podmioty planujące realizację prac eksploatacyjnych wymagających wyłączeń elementów sieci rozdzielczej są zobowiązane do przestrzegania zasad i trybu planowania wyłączeń w sieci rozdzielczej ustalonego przez operatora systemu rozdzielczego Podmioty planujące realizację prac eksploatacyjnych wymagających wyłączeń elementów sieci rozdzielczej przekazują do operatora systemu rozdzielczego zgłoszenia wyłączeń elementów sieci. Zawartość i terminy przekazywania zgłoszeń określono w Instrukcji łączeń ruchowych w elektroenergetycznych sieciach rozdzielczych Granice linii napowietrznej 110 kv Granicę linii napowietrznej stanowią uchwyty odciągowe lub izolatory odciągowe w stacji, a w przypadku podejścia kablowego lub linii izolowanej końcówki kablowe głowicy, przy czym uchwyty odciągowe lub izolatory zalicza się do linii napowietrznej. Włączone w ciąg linii napowietrznej odcinki kabla, aparatura łączeniowa, ograniczniki przepięć zalicza się do tej linii. Należy je jednak eksploatować według instrukcji eksploatacji odpowiednich dla danej grupy urządzeń Odgałęzienia linii napowietrznej mogą być zaszeregowane jako odrębne linie napowietrzne. Pierwszym przęsłem odgałęzienia jest przęsło zawarte między słupem rozgałęźnym, a pierwszym słupem odgałęzienia, przy czym słup rozgałęźny nie zalicza się do tego odgałęzienia Odgałęzienia linii napowietrznej nie zaszeregowane jako odrębne linie, stanowią część składową tej linii Granice eksploatacyjne linii napowietrznej lub jej odcinków eksploatowanych przez różne jednostki organizacyjne przedsiębiorstw energetycznych lub przez jednostkę organizacyjną przedsiębiorstwa energetycznego i odbiorcę, powinny być indywidualnie ściśle określone. Dla linii 110 kv zaleca się ustalanie w punkcie granicznym połączenia rozłącznego np. mostkowania lub łącznika. Granicę eksploatacyjną pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym, a odbiorcą regulują odrębne umowy lub instrukcje współpracy W przypadku wykorzystania konstrukcji nośnych do montażu urządzeń i anten 15

16 łączności radiowej innych lub światłowodowej jako dodatkowego wykorzystania majątku, granice eksploatacji oraz zasady odpowiedzialności ustala się w stosownej umowie prawnej między podmiotami a szczegóły eksploatacji w instrukcji współpracy Przerwy w pracy linii napowietrznych Należy dążyć do maksymalnego skracania czasów przerw w pracy linii, szczególnie o ile powodują one przerwy w zasilaniu odbiorców. W tym celu należy: a) możliwie szybko likwidować zakłócenia w pracy linii napowietrznej, aby nie przekroczyć łącznego czasu trwania w ciągu roku wyłączeń awaryjnych, jak i czasu trwania jednorazowej przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, b) wszystkie wyłączenia planowe poprzedzać dokładnym przygotowaniem robót, a czas ich trwania szczegółowo analizować Należy dążyć do korzystania z technologii prac pod napięciem, aby wykonywać prace doraźne, planowe i likwidować zakłócenia bez przerw w pracy linii napowietrznej Zasady dokonywania oględzin, prac doraźnych, przeglądów, oceny stanu technicznego, konserwacji, napraw i remontów oraz pomiarów i prób eksploatacyjnych Oględziny Oględziny elektroenergetycznej linii napowietrznej 110 kv powinny być wykonywane podczas ruchu sieci lub po jej wyłączeniu, w zakresie niezbędnym do ustalenia jej zdolności do pracy Oględziny polegają na obserwacji i ocenie elementów linii napowietrznej bez wchodzenia na słupy i bez przeprowadzania pomiarów i prób eksploatacyjnych. Oględziny planowe, wykonywane cyklicznie, muszą dotyczyć wszystkich elementów linii napowietrznej jak i jej najbliższego otoczenia (trasy linii). Oględziny specjalne dotyczą wybranego elementu lub elementów linii (fragmenty linii) i nie wymagają planowania Oględziny planowe linii napowietrznych 110 kv należy wykonywać nie rzadziej niż raz na rok. W przypadkach występowania utrudnień eksploatacyjnych lub zagrożeń (np. powodzie, zwiększona awaryjność, zabrudzenia, korozja, prace budowlane itp.) ilość przeprowadzanych oględzin linii lub jej odcinka ustala się indywidualnie. Oględziny specjalne mogą być zarządzane przez personel odpowiadający za eksploatację linii w miarę doraźnych potrzeb Dokonywanie oględzin linii napowietrznych należy powierzyć pracownikowi o kwalifikacjach w zakresie eksploatacji, posiadającemu umiejętności zawodowe oraz doświadczenie w budowie i eksploatacji linii napowietrznych Podczas przeprowadzania oględzin linii napowietrznych należy w szczególności zwrócić uwagę na: a) stan konstrukcji wsporczych, fundamentów i izbic, b) stan przewodów i ich osprzętu. 16

17 c) stan łączników, ochrony przeciwprzepięciowej i przeciwporażeniowej, d) stan odcinków kablowych sprawdzanej linii napowietrznej wraz z przynależnym do nich osprzętem i urządzeniami, e) stan izolacji linii (izolatory, osprzęt łańcuchów), f) stan i treść tablic lub urządzeń ostrzegawczych związanych z elementami linii lub jej skrzyżowań z drogami lub rzekami i torami wodnymi, oznaczeń identyfikacyjnych: słupów linii, faz, torów i oraz zgodność oznaczeń z dokumentacją techniczną, g) stan instalacji oświetleniowej lub oznakowania ( malowania ) przeszkodowego oraz echolokacji radarowej, dla potrzeb lotnictwa lub żeglugi i jego elementów, h) zachowanie prawidłowych odległości przewodów od ziemi, zarośli, gałęzi drzew, oraz od obiektów znajdujących się w pobliżu linii, kontrola wymaganych obostrzeń przy skrzyżowaniach i zbliżeniach linii napowietrznej z innymi obiektami przy uwzględnieniu istniejących warunków atmosferycznych (np. temperatura, sadź, wiatr), i) zachowanie prawidłowych odległości od składowisk materiałów łatwo zapalnych, j) wpływ na konstrukcje linii działania wód lub osiadania gruntu, k) prowadzenie w pobliżu lub pod linią napowietrzną prac ziemnych lub budowlanych oraz występowanie odkształceń gruntu od szkód górniczych Wszystkie zagrożenia, usterki i niezgodności z normą istotne dla oceny stanu technicznego linii napowietrznej, zauważone podczas jej oględzin, powinny być odnotowane w Karcie oględzin-przeglądu linii napowietrznej, której wzór podano w załączniku nr 2 i nr 3. Sposób zapisu powinien umożliwiać ustalenie zakresu i stopnia pilności wykonania prac oraz ułatwić przygotowanie właściwych materiałów do tych robót Zapisy w Karcie oględzin-przeglądów linii napowietrznych powinny być wykorzystywane do oceny stanu technicznego linii oraz planowania prac eksploatacyjnych. Dokument ten powinien być czytelnie podpisany i przechowywany przez czas umożliwiający wgląd, w co najmniej dwa ostatnie zapisy Uzupełnieniem oględzin są pomiary kontrolno-diagnostyczne np. uziemień, izolacji kołpakowej, stopnia korozji, wypionowania słupów itp. wg potrzeb Prace doraźne Prace doraźne obejmują likwidację zagrożeń i usterek oraz zabiegi poprawiające stan techniczny poszczególnych elementów linii w okresie między kolejnymi przeglądami lub remontami Podstawą do wykonywania prac doraźnych winny być wyniki oględzin, pomiarów i prób eksploatacyjnych, diagnostycznych, wg potrzeb ekspertyz oraz informacje o uszkodzeniach i zakłóceniach Prace celem przygotowania linii do zwiększonych obciążeń mechanicznych lub 17

18 prądowych w granicach znamionowego oraz pracy w niskich temperaturach, jak np.: a) naprawa konstrukcji wsporczych przez uzupełnienia lub wymianę elementów zakratowania lub posadowienia, b) kontrola termowizyjna oraz wymiana złączek i zacisków, c) bezpośrednia kontrola i wymiana elementów zawieszeń przewodów, powinny być wykonane i zakończone przed szczytem jesienno-zimowych obciążeń lub pracy linii w nietypowym układzie obciążeń Wykonywanie prac doraźnych winno być odnotowywane w dokumentacji eksploatacyjnej, np. dla zabiegów wynikających z oględzin w Karcie oględzinprzeglądów linii napowietrznych (Załącznik nr 2 i nr 3) w kolumnie Wykonano Przeglądy Przegląd linii napowietrznej, lub jej odcinka, polega na kompleksowym bezpośrednim wykonaniu zabiegów diagnostycznych na niedostępnych podczas oględzin jej elementów (pozwalających na możliwie pełną ocenę stanu technicznego poszczególnych jej elementów i wymianę) oraz zabiegów konserwacyjnych przywracających sprawność eksploatacyjną obiektu Terminy i zakresy przeglądów linii napowietrznych powinny wynikać z przeprowadzonych oględzin oraz specjalistycznej oceny stanu technicznego linii Terminy przeglądów linii napowietrznych oraz związane z tym wyłączenia obiektów i urządzeń uzgadnia się z operatorem systemu rozdzielczego Przeglądy linii napowietrznej powinny obejmować w szczególności: a) oględziny linii w zakresie określonym w pkt , b) pomiary oraz próby zgodnie z ustaleniami Tablicy nr 1 Zakres pomiarów i prób eksploatacyjnych linii napowietrznych oraz terminy ich wykonania, c) naprawy lub wymiany uszkodzonych części (ewentualnie całych) konstrukcji wsporczych i ich wyposażenia, uszkodzonych przewodów, izolatorów, uchwytów odciągowych i przelotowych oraz ich osprzętu, uszkodzeń ochrony odgromowej, przeciwporażeniowej oraz innych elementów linii napowietrznej, d) niezbędną konserwację fundamentów, przyziemia słupów, samych konstrukcji wsporczych i ich wyposażenia, konserwację połączeń prądowych i zacisków w instalacjach ochrony odgromowej i przeciwporażeniowej, e) czyszczenie izolacji i smarowanie pastami hydrofobowymi, f) kontrolę i regulację zwisów, g) oczyszczenie trasy linii napowietrznej z wszelkich zagrożeń, głównie z zarośli, gałęzi i drzew znajdujących się w nieprzepisowej odległości od przewodów lub w bezpośrednim sąsiedztwie słupa, h) pomiar zwisów lub odległości bocznych we wskazanych miejscach zbliżeń, i) usunięcie innych zauważonych usterek Organizacja przeglądu linii powinna uwzględniać w szczególności: 18

19 a) właściwy, tj. najmniej uciążliwy dla odbiorców, termin wykonania z uwzględnieniem interesów właścicieli terenów, przez które przebiega linia, bądź też zakwalifikowanie wykonania przeglądu w technologii prac pod napięciem, b) skład zespołów i rozdział zadań odpowiedni do ich kwalifikacji i wyposażenia, c) wyposażenie zespołów w niezbędne materiały, części zapasowe, sprzęt i narzędzia d) zapewnienie odpowiednich środków transportu i łączności, e) koordynację prac wszystkich zespołów i sprzętu, f) zachowanie warunków bezpiecznej pracy zgodnie z wymaganiami Instrukcji organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych obowiązującej w ENERGA SA Zaleca się przegląd linii wykonywać w następującej kolejności: a) szczegółowe oględziny linii bez wyłączenia napięcia z pełnym rozeznaniem zakresu robót i materiałów, b) wykonanie robót nie wymagających wyłączenia linii (także tych w opracowanych technologiach prac pod napięciem), c) wykonanie robót wymagających wyłączenia linii Wyniki przeglądu linii napowietrznej należy odnotować na Karcie oględzin przeglądu linii napowietrznych (patrz załącznik nr 2 ) odnotowując odpowiednio prace wykonane i pozostające do wykonania. Wyniki wykonanych pomiarów należy zapisać na odpowiednich protokołach Ocena stanu technicznego Celem ustalenia zdolności linii napowietrznej do dalszej pracy, określenia zakresu oraz terminu wykonania niezbędnych przeglądów konserwacji i remontów należy wykonywać okresowo ocenę jej stanu technicznego. Ocena stanu technicznego linii napowietrznej jako część składowa oceny stanu technicznego sieci powinna być ustalona na podstawie: a) danych stanowiących charakterystykę techniczną linii napowietrznych, b) wyników oględzin, przeglądów, prób i pomiarów eksploatacyjnych, c) zaleceń wynikających z programu pracy sieci, d) danych statystycznych o awaryjności, zakłóceniach i przerwach w pracy linii napowietrznych (niezawodność, dyspozycyjność), e) wymagań związanych z cykliczną konserwacją antykorozyjną konstrukcji danej linii napowietrznej (wg dokumentacji technicznej i planów wieloletnich), f) wymagań wynikających z lokalnych warunków eksploatacyjnych, g) wieku linii napowietrznej oraz zakresów i terminów wykonania zabiegów konserwacyjnych, napraw i remontów, h) warunków bezpieczeństwa prac i ochrony przeciwpożarowej, i) warunków ochrony środowiska, w tym estetyki budowli Ocenę stanu technicznego linii napowietrznej należy wykonywać raz na 3 lata indywidualnie dla każdej linii Wyniki oceny stanu technicznego linii powinny być podstawą do 19

20 ustalania zakresu i terminu wykonania prac doraźnych, przeglądów oraz remontów. Wyniki te i ustalenia powinny być odnotowane w dokumentacji eksploatacyjnej linii Konserwacje, naprawy i remonty Zasady ogólne Konserwacje, naprawy i remonty linii napowietrznej należy przeprowadzać w zakresie i terminie wynikającym z oceny stanu technicznego tych obiektów Konserwacje, naprawy i remonty linii napowietrznej należy prowadzić z uwzględnieniem: a) stosowania najbardziej postępowych metod pracy i rozwiązań technicznych, b) opłacalności remontu w porównaniu z możliwością zastępowania przestarzałych i niesprawnych elementów linii nowymi, c) komasowania poszczególnych robót na liniach (np. remontów z inwestycjami), d) wykorzystania materiałów demontowanych, e) interesów odbiorców energii elektrycznej przez maksymalne ograniczenie przerw w dostawie energii elektrycznej, f) interesów użytkowników terenów, na których znajduje się linia W ramach konserwacji, napraw i remontów należy dążyć do osiągnięcia jak największych korzyści eksploatacyjnych. Zaleca się wykonywanie na podstawie właściwej dokumentacji następujących robót: a) doprowadzenie stanu linii do zgodności z aktualnymi przepisami budowy i eksploatacji (szczególnie obostrzeń), b) uzupełnianie i ujednolicanie przewodów, c) dostosowanie izolacji do wymogów przepisów, wymiana starych typów izolatorów na izolatory nowoczesne, d) dostosowanie linii do aktualnych wymagań ochrony odgromowej, przeciwporażeniowej i ochrony środowiska, e) przeciwdziałanie szkodliwym skutkom drgań przewodów przez zastosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych Zakres remontu poszczególnych elementów linii napowietrznych Remont słupów stalowych obejmuje: a) utrzymanie wytrzymałości lub wzmocnienie konstrukcji słupów przez wymianę uszkodzonych, nadmiernie skorodowanych, uzupełnienie brakujących lub dodanie elementów zakratowania słupa wg dokumentacji konstrukcyjnej, wzmocnienie połączeń przez dodatkowe nakładki, dokręcanie zluzowanych śrub, wymiana odkształconych albo skorodowanych śrub lub nitów, zaspawanie osłabionych spawów itp., b) malowanie antykorozyjne i dla zachowania estetyki słupów, górnych części fundamentów, 20