To samoêç prawnika. jako wykonawcy roli zawodowej

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "To samoêç prawnika. jako wykonawcy roli zawodowej"

Daniel Pawlik
7 lat temu
Przeglądów:

2 To samoêç prawnika jako wykonawcy roli zawodowej

3 Polecamy równie : u u u u Status etyki prawniczej P. Skuczyński Etyka prawnicza. Stanowiska i perspektywy H. Izdebski, P. Skuczyński Etyka w administracji publicznej I. Bogucka, T. Pietrzykowski Etyczne problemy prawa T. Pietrzykowski

4 To samoêç prawnika jako wykonawcy roli zawodowej Przemysław Kaczmarek Wydanie 1 Warszawa 2014

5 Spis treści Spis treści Wykaz skrótów Podziękowania Wprowadzenie Przedmiot i cele pracy Konstrukcja pracy Uzasadnienie wyboru tematu pracy Ustalenia terminologiczne i założenia pracy ROZDZIAŁ I. O wyborze tożsamości prawnika jako wykonawcy roli w dyskursie prawniczym Uwagi wstępne Tożsamość prawnika: oczekiwania społeczne wobec roli prawników zestawione z przyjmowanym modelem poznania prawa Tożsamość prawnika w autonomicznym a responsywnym modelu prawa Tożsamość prawnika z perspektywy dwóch strategii kształtowania roli zawodowej Uwagi końcowe ROZDZIAŁ II. Tożsamość prawnika w standardowej koncepcji roli zawodowej Uwagi wstępne Tożsamość prawnika w koncepcjach roli kształtowanych na podstawie strategii zasłaniającej Problem lojalności oraz integralności moralnej w koncepcjach roli prawnika kształtowanych na podstawie strategii zasłaniającej

6 6 Spis treści 4. Standardowa koncepcja roli prawnika jako przykład zastosowania strategii zasłaniającej Krytyka standardowej koncepcji roli prawnika Tożsamość wykonawcy poleceń: zarzut redukcjonizmu wobec standardowej koncepcji roli prawnika Tożsamość wykonawcy poleceń: dwa ujęcia Odpowiedzialność zbiorowa jako mechanizm neutralizacji moralnej odpowiedzialności Posłuszeństwo autorytetowi jako mechanizm neutralizacji moralnej odpowiedzialności Uwagi końcowe ROZDZIAŁ III. Trzy projekty praktyki prawniczej w polskim dyskursie teoretycznoprawnym wobec problemu tożsamości wykonawcy poleceń Uwagi wstępne O odpowiedzialności dyskursu w kształtowaniu wyobrażenia o badanym przedmiocie O sposobie kształtowania tożsamości prawnika w trzech teoriach praktyki prawniczej Pytanie o tożsamość prawnika w holizmie interpretacyjnym Pytanie o tożsamość prawnika w juryscentryzmie Pytanie o tożsamość prawnika w wielopłaszczyznowej teorii etyki prawniczej Trzy projekty praktyki prawniczej wobec problemu tożsamości wykonawcy poleceń Uwagi końcowe ROZDZIAŁ IV. Moralna odpowiedzialność w etyce komunikacyjnej i etyce odpowiedzialności wobec problemu tożsamości wykonawcy poleceń Uwagi wstępne Moralna odpowiedzialność w etyce komunikacyjnej Problem ugruntowania etyki komunikacyjnej Sposób kształtowania tożsamości podmiotu Roszczenie do uniwersalizacji Moralna odpowiedzialność w etyce odpowiedzialności Problem ugruntowania etyki odpowiedzialności Sposób kształtowania tożsamości podmiotu

7 Spis treści Problematyzacja roszczenia do uniwersalizacji: identyczność a różnica Uprawomocnienie moralnej odpowiedzialności w etyce komunikacyjnej i etyce odpowiedzialności próba porównania Uwagi końcowe ROZDZIAŁ V. Dialogiczny projekt roli zawodowej prawnika Uwagi wstępne Etyka komunikacyjna wobec problemu tożsamości wykonawcy poleceń Etyka komunikacyjna na ławie oskarżonych Etyka komunikacyjna i etyka odpowiedzialności jako dwie formy dialogiczności Pojęcie roli zawodowej: problem sprawstwa Redefinicja roli zawodowej prawnika z perspektywy dialogicznej Podwójny wymiar sprawstwa Podwójny wymiar moralnej odpowiedzialności Dialogiczny projekt roli zawodowej prawnika jako remedium na tożsamość wykonawcy poleceń? Uwagi końcowe ROZDZIAŁ VI. Dialogiczny projekt roli zawodowej prawnika jako postulat etyczny Uwagi wstępne Argument z moralności instytucjonalnej O zobowiązaniu, jakie wiąże się z wykonywaniem roli adwokata O zobowiązaniu, jakie wiąże się z wykonywaniem roli prokuratora Argument z moralności społecznej Standardowa koncepcja roli prawnika: zarzut redukcjonizmu Zorganizowana nieodpowiedzialność prawa jako możliwy koszt redukcjonizmu Banalne zło jako możliwy koszt redukcjonizmu Argument z moralności indywidualnej Uwagi końcowe Zakończenie Ramy pracy: o redukcjonizmie w roli zawodowej prawnika

8 8 Spis treści 2. Co zmienia dialogiczny projekt roli zawodowej prawnika względem standardowej koncepcji? Odpowiedzialność moralna jako cecha dialogicznej roli prawnika Sprawstwo jako cecha dialogicznej roli prawnika Narracyjność jako cecha dialogicznej roli prawnika Znaczenie praktycznego osądu jako cecha dialogicznej roli prawnika Wykaz wykorzystanej literatury Wykaz pozostałych wykorzystanych źródeł

9 Wykaz skrótów Wykaz skrótów Akty normatywne: Kodeks Etyki Adwokackiej uchwała nr 2/XVIII/98 Naczelnej Rady Adwokackiej z 10 października 1998 r. Zbiór Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej) (tekst jedn. Korp.Adwok. z 2011 r. Nr 12, poz. 14) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwiet nia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) k.p.k. ustawa z 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) pr.adw. ustawa z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 635 ze zm.) regulamin wewnętrznego urzędowania u.prok. Zbiór Zasad Etycznych Prokuratora Zbiór Zasad Etyki Zawodowej Prokuratorów rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 24 marca 2010 r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (tekst jedn. Dz.U r., poz. 144 ze zm.) ustawa z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 270, poz ze zm.) uchwała II Walnego Zjazdu Członków Stowarzyszenia Prokuratorów Rzeczpospolitej Polskiej w sprawie Zbioru Zasad Etycznych Prokuratora z 25 maja 2002 r. uchwała Krajowej Rady Prokuratury z 19 wrześ nia 2012 r., uchwała nr 468/2012 w sprawie uchwalenia zbioru zasad etyki zawodowej prokuratorów

10 10 Wykaz skrótów Publikatory: Dz.U. Dziennik Ustaw GSP Gdańskie Studia Prawnicze KPP Kwartalnik Prawa Prywatnego OSNKW Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna OSN-SD Orzecznictwo Sądu Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór Urzędowy PiP Państwo i Prawo RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SPE Studia Prawno-Ekonomiczne Bazy informacji prawnej: Lexis.pl Lex Serwis Prawniczy LexisNexis Polska Sp. z o.o. System informacji prawnej Wolters Kluwer Polska Organy: ETS NSA SN TK WSA Europejski Trybunał Sprawiedliwości Naczelny Sąd Administracyjny Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Wojewódzki sąd administracyjny

11 Podziękowania Podziękowania Powstanie prezentowanej książki możliwe było dzięki pomocy osób i instytucji. W pierwszej kolejności chciałbym podziękować Panom Profesorom: Andrzejowi Batorowi, Włodzimierzowi Gromskiemu, Stanisławowi Kaźmierczykowi (również za zaufanie, jakim mnie studenta obdarzył trzynaście lat temu przyjmując do zespołu), Zbigniewowi Pulce, Adamowi Sulikowskiemu oraz przedwcześnie zmarłemu Arturowi Kozakowi (którego zainteresowania naukowe miały wpływ na wybór tematu pracy) za stworzenie we wrocławskiej Katedrze Teorii i Filozofii Prawa miejsca, w którym panuje dobra, życzliwa atmosfera i wzajemne wspieranie się w pracy badawczej. Mogłem się o tym przekonać m.in. w trakcie spotkań, na których zawarte w pracy pomysły były wielokrotnie przedyskutowywane. Spotkaniom tym towarzyszyło wsłuchiwanie się w przedstawiany pomysł na projekt badawczy i życzliwe uwagi pozwalające korygować pracę, na kolejnych etapach jej powstawania. Jestem szczególnie zobowiązany Panu Profesorowi Andrzejowi Batorowi za wspieranie moich zainteresowań, wnikliwe uwagi i cenne rady, które w istotny sposób wpłynęły na treść publikacji. Za uważną lekturę przygotowywanej książki jestem wdzięczny również Panom Doktorom: Pawłowi Jabłońskiemu, Maciejowi Pichlakowi, Michałowi Paździorze, Panu Magistrowi Jakubowi Łakomemu, a Pani Magister Justynie Jezierskiej dodatkowo dziękuję za uwagi stylistyczne. Chciałbym jednocześnie podkreś lić, że prezentowana praca nie uzyskałaby obecnej formy bez pomocy, jaką otrzymałem w trakcie jej pisania od całego środowiska wrocławskiej Katedry Teorii i Filozofii Prawa, w której mam przyjemność pracować. Dziękuję za hojne obdarzanie mnie swym czasem. Za wszelkie potknięcia, błędy, jakie Czytelnik dostrzeże w tekście, biorę pełną i wyłączną odpowiedzialność.

12 12 Podziękowania Chciałbym również podziękować Panu Doktorowi Pawłowi Skuczyńskiemu, dzięki którego staraniom mogłem niektóre z przedstawianych w pracy twierdzeń przedyskutować na zebraniu Instytutu Etyki Prawniczej. Jestem wdzięczny uczestnikom tego spotkania za liczne wskazówki i cenne spostrzeżenia. W sposób szczególny dziękuję za nie Panu Profesorowi Tomaszowi Staweckiemu oraz Pani Doktor Iwonie Boguckiej. Praca obecny kształt zawdzięcza również uważnej lekturze Pana Profesora Tomasza Pietrzykowskiego, który zgodził się sporządzić recenzję wydawniczą. W tym miejscu chciałbym podziękować za wspierającą i inspirującą recenzję. Przedstawione w niej uwagi oraz sugestie skłoniły mnie do ponownego przemyślenia pewnych kwestii i okazały się wielce pomocne w końcowej fazie pracy nad publikacją. Książka nie ukazałaby się, gdyby nie decyzja o partycypacji w kosztach jej wydania podjęta przez Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytut Etyki Prawniczej. Za okazaną szczodrość Dziekanowi Uczelni Panu Profesorowi Włodzimierzowi Gromskiemu oraz Prezesowi Zarządu Fundacji Instytutu Panu Doktorowi Pawłowi Skuczyńskiemu serdecznie dziękuję. Kończąc, pragnę wyrazić wdzięczność żonie Danusi oraz rodzicom za okazywane na co dzień wsparcie i wyrozumiałość, bez których niezmiernie trudno byłoby mi realizować przygodę (a jednoczenie pracę) akademicką. Wrocław, lipiec 2014 r. Przemysław Kaczmarek

Podobne dokumenty

Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego

Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego Aleksandra Bocheńska / monografie / prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Wydanie 1 Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis