Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie piątej z wykorzystaniem projektora i prezentacji multimedialnej Miasteczko na Dzikim Zachodzie

Transkrypt

1 Opracowała Magdalena Zych nauczyciel mianowany PSP nr 1 w Ostrowcu Świętokrzyskim Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie piątej z wykorzystaniem projektora i prezentacji multimedialnej Miasteczko na Dzikim Zachodzie Temat: Przygody na Dzikim Zachodzie (powtórzenie wiadomości o częściach mowy) Cel ogólny: wykorzystanie wiadomości i umiejętności do praktycznego działania. Cele szczegółowe: Uczeń: - zna pojęcia związane z poszczególnymi częściami mowy, - umie je przyporządkować do części mowy, - wskazuje w tekście konkretne części mowy i nazywa je, - klasyfikuje liczebniki, - poprawnie zapisuje daty, - stosuje poprawne formy liczebników w zdaniach, - określa czasowniki odpowiednimi przysłówkami, - tworzy przysłówki od przymiotników, - określa formy osobowe czasowników, rzeczowników i przymiotników, - odróżnia czasowniki w trzech trybach, - uzupełnia opis odpowiednimi przymiotnikami nazywającymi kolory, kształty, wielkości, materiał, - oddziela temat od końcówki w odmianie rzeczowników przez przypadki, - szuka tematów obocznych i oboczności. Metody: - ćwiczenia praktyczne, - metoda pytań i odpowiedzi. Formy pracy: grupowa, indywidualna. Środki dydaktyczne: zestaw ćwiczeń przygotowanych przez nauczyciela, prezentacja multimedialna. Czas: 2 godziny Przebieg lekcji 1. Krótkie wprowadzenie do tematyki zajęć, zapisanie tematu: Przygody na Dzikim Zachodzie (powtórzenie wiadomości o częściach mowy).

2 2. Zapoznanie uczniów z historią małego miasteczka na Dzikim Zachodzie, zarysowanie problemu, jaki miał tam miejsce i wyjaśnienie, jaką rolę odegrają w tym uczniowie (slajd nr 1 i 2). Rozdanie poszczególnym grupom ćwiczenia nr 1 (sprawdzenie ogólnych wiadomości na temat poszczególnych części mowy). 3. Wyruszenie w drogę (slajd nr 3) Wykonanie przez uczniów ćwiczenia nr 2 (umiejętność szukania w opisie krajobrazu wyrażeń przyimkowych). 4. Spotkanie wodza Indian (slajd nr 4, nr 5 i nr 6) Indywidualne wykonanie ćwiczenia nr 3 (wstawienie odpowiedniej formy liczebników do opowiadania wodza - Szybkiej Pantery, zapisanie trzema sposobami daty) oraz ćwiczenia nr 4 (dokonanie podziału liczebników na główne i porządkowe). 5. Wędrówki ciąg dalszy (slajd nr 7) Praca w grupie nad wykonaniem ćwiczenia nr 5 (dopisanie do podanych czasowników odpowiednich przysłówków, a następnie ustalenie, czy pochodzą one od przymiotników). 6. Spotkanie z poszukiwaczem złota (slajd nr 8) Wykonanie ćwiczenia nr 6 (znalezienie czasowników w opowiadaniu poszukiwacza złota, pogrupowanie ich w trzech tabelach w zależności od trybu, określenie formy czasownika). 7. Przypadkowe spotkanie z Joe Rewolwerowcem (slajd nr 9) Uczniowie pracują nad wykonaniem ćwiczenia nr 7 (uzupełnienie opisu przestępcy odpowiednimi przymiotnikami, a następnie określenie formy podkreślonego rzeczownika i przymiotnika). 8. Ku kryjówce Joego (slajd nr 10) Praca indywidualna uczniów nad ćwiczeniem nr 8 (wskazanie rzeczowników spośród podanych wyrazów). 9. Odkrycie skarbów (slajd nr 11) Wykonanie ćwiczenia nr 9 (podział rzeczowników na temat i końcówkę). 10. Przeprawa przez kanion (slajd nr 12)

3 Uczniowie rozwiązują w grupach ćwiczenie nr 10 (znalezienie tematów obocznych i oboczności w odmianie rzeczowników przez przypadki). 11. Powrót do domu (slajd nr 13) Podsumowanie lekcji, odczytanie zakończenia historii o miasteczku na Dzikim Zachodzie. 12. Praca domowa Napisz w 5-6 zdaniach, jaką przygodę chciałbyś przeżyć na Dzikim Zachodzie, gdybyś mógł się tam znaleźć. Zastosuj czasowniki w trybie przypuszczającym i orzekającym. Podkreśl je dwoma kolorami. Załączniki Ćwiczenie 1. Dopasuj do poszczególnych części mowy pojęcia: Nazywa rzeczy, ludzi, pojęcia Odmienia się przez przypadki w trzech rodzajach gramatycznych Nazywa czynności i stany w trzech trybach w pięciu rodzajach gramatycznych Odmienia się przez osoby w trzech czasach Bezokoliczniki Nazywa cechy Odmienia się przez przypadki w pięciu rodzajach gramatycznych Nieodmienna część mowy Nazywa sposób wykonania czynności, jej czas i miejsce Wiele z nich powstało od przymiotników Najczęściej kończą się na -o lub -e Nazywa ilość i kolejność rzeczy, osób Odmienia się przez przypadki W liczbie pojedynczej występuje tylko jeden i pierwszy Nieodmienna część mowy Odmienna część mowy Pomaga określić czas i miejsce czegoś w przestrzeni Z rzeczownikiem tworzy wyrażenie przyimkowe Nie ma pytań

4 Ćwiczenie 2. Z podanego tekstu (fragmentu opisu krajobrazu) wypisz wyrażenia przyimkowe. Na wzgórzu było pusto. Po prawej stronie rozciągały się nagie skały. Między mchem rosły jakieś małe, żółte kwiatki. Za stertą ogromnych kamieni rósł stary kaktus. Żar lał się z nieba od południa. Ćwiczenie 3. Do opowiadania wodza Szybkiej Pantery wstaw liczebniki w odpowiedniej formie. Datę zapisz trzema sposobami (za pomocą cyfr arabskich, rzymskich i arabskich oraz wpisując nazwę miesiąca słownie). Siedziałem przy ognisku. (4, wojownik... wróciło właśnie do obozu. Moja (2, żona)... przygotowywała w wigwamie strawę. (2, młody Indianin)... ujeżdżali na polanie (7, dziki koń)... Przyglądałem się (2, pies)... walczącym ze sobą o kość. Według kalendarza białych było to ósmego dnia szóstego miesiąca Pamiętam ten dzień, bo wypaliłem fajkę pokoju z wodzem Siedzącym Koniem. Ćwiczenie 4. Siedzący Koń okazał się hojny i ofiarował Szybkiej Panterze dary. Podkreśl w opowiadaniu wodza zielonym kolorem liczebniki główne, a kolorem czerwonym porządkowe. Otrzymałem od Siedzącego Konia siedem brązowych koralików. Przyprowadził też pięć koni, szczególnie podobał mi się trzeci rumak. Wypaliłem z gośćmi drugą fajkę. Długo przyglądaliśmy się osiemnastemu wojownikowi, który przyszedł z czterema synami i przyniósł dziewięć tomahawków i dwanaście skór bizonów. Moja żona zachwycała się siódmą parą sandałów i sześcioma glinianymi garnkami. Ćwiczenie 5. Jak powinni zachowywać się ochotnicy, aby odnaleźć kryjówkę Joego Rewolwerowca? Do podanych czasowników dopisz odpowiednie przysłówki, a potem wskaż, które z nich powstały od przymiotników. myślcie... szukajcie... śledźcie...

5 ukryjcie się. znajdźcie... Ćwiczenie 6. a) Przeczytaj uważnie wypowiedź poszukiwacza złota. Podkreśl wszystkie czasowniki, a następnie wpisz je w tabelkę. Gdybym znalazł kilka bryłek złota, kupiłbym za nie kawałek ziemi. Wybudowałbym na nim małe miasteczko. Pozwoliłbym, aby ktoś zaprojektował saloon. Pastor mógłby postawić mały kościół. Zatrudnilibyśmy szeryfa, który rozprawiłby się z przestępczością. Ale nie znalazłem ani okruszka, więc jedźcie w swoją stronę i nie zabierajcie mi czasu. Tryb orzekający Tryb przypuszczający Tryb Bezokoliczniki rozkazujący b) Określ wybraną formę czasownika z drugiej kolumny tabeli. Ćwiczenie 7. Ochotnicy przypadkowo zetknęli się z Joe Rewolwerowcem, początkowo nie wiedząc, kim jest. Muszą wspólnie sporządzić jego opis. Wpisz w wykropkowane miejsca przymiotniki. Następnie określ formę podkreślonych wyrazów. Miał...i...oczka, którymi patrzył na wszystko ponuro. Jego nos był... i... Nie uśmiechał się nigdy.... i...wąsy opadały mu na w dół po... policzkach. Skórę na twarzy miał... i... Odznaczał się... ustami, a wargi były... i... Na głowie nosił... kapelusz. Ćwiczenie 8. Podkreśl rzeczowniki. szukanie, gorąco, żar, skały, wysoka, sprawiedliwość, znaleźć, tropienie, jazda

6 Ćwiczenie 9. Te rzeczy znaleziono w kryjówce Joego. W podanych rzeczownikach oddziel temat i końcówkę. karabinach moneta złotem skrzynią nożom siodeł Ćwiczenie 10. Oddziel temat od końcówki, a następnie wypisz oboczności z tematów obocznych. drzewo grzbiet drzewa grzbietu drzewie grzbiecie