Pozycja wolontariuszy na rynku pracy. Dominik Buttler Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Transkrypt

1 Pozycja wolontariuszy na rynku pracy Dominik Buttler Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

2 Uzasadnienie wyboru tematu Znaczenie rozprawy praktyczne: dla polityki dla pracodawców dla wolontariuszy dla teorii ekonomii

3 Dysertacja na tle dorobku literatury Konsumpcyjny aspekt wolontariatu (Becker, 1965) Inwestycyjny aspekt wolontariatu (Day i Devlin, 1998; Hackl i inni, 2004; Prouteau, 2006) teoria kapitału ludzkiego teoria kapitału społecznego teoria sygnalizacji/prześwietlania

4 Specyfika przyjętego ujęcia badawczego wykorzystanie danych panelowych badanie grupy osób po raz pierwszy wchodzących na rynek pracy elementy analizy porównawczej (Niemcy, Wielka Brytania) rozszerzenie koncepcji homo oeconomicus (Heckman i inni, 2008; Anger, 2008; Dohmen i inni, 2009) preferencje społeczne typy osobowości rozstrzygnięcie między teorią kapitału ludzkiego a teorią sygnalizacji

5 Hipotezy badawcze Hipotezy główne 1. Istnieje premia wynagrodzenia z działalności wolontarystycznej 2. Istnieje premia czasowa z działalności wolontarystycznej Hipotezy szczegółowe 1. Doświadczenia z działalności wolontarystycznej przynoszą największą premię w sektorze usług społecznych 2. Doświadczenia z działalności wolontarystycznej przynoszą największą premię na stanowiskach nierobotniczych 3. Doświadczenia z działalności wolontarystycznej przynoszą największą premię osobom o niskim poziomie wykształcenia

6 Charakterystyka danych źródłowych Niemieckie Socjoekonomiczne Badania Panelowe Sozio-ökonomisches Panel (SOEP), Brytyjskie Badanie Panelowe Gospodarstw Domowych British Household Panel Survey (BHPS), Próba osób po raz pierwszy wchodzących na rynek pracy SOEP, N=5543 (premia czasowa), N=2603 (premia wynagrodzenia) BHPS, N=3086 (premia czasowa), N=1654 (premia wynagrodzenia)

7 Metodyka badań Analiza ilościowa Model Mincera, szacowanie premii wynagrodzenia Model hazardowy, szacowanie premii czasowej Analiza jakościowa (warstwa porównawcza) relacja między państwem a sektorem wolontarystycznym realizowany model rynku pracy specyfika wejścia na rynek pracy pozycja kobiet na rynku pracy percepcja pojęcia wolontariat

8 lnw lnw s ex v I E Iv,Ev x s ex 0 1 stawka wynagrodzenia poziom wykształcenia doświadczenie zawodowe zmienna wolontarystyczna 2 Model Mincera ex zmienne określające sektory gospodarki zmienne określające stanowisko pracy 3 2 v Iv Ev interakcja pomiędzy zmienną wolontarystyczną, a zmiennymi określającymi sektor gospodarki i stanowisko pracy 4 zmienne kontrolne: płeć, staż pracy, region zamieszkania, wielkość firmy, rok wejścia na rynek pracy, narodowość, typy osobowości, preferencje społeczne 5 6 k i7 x i i u

9 Model hazardowy 1 h A ( j) h B ( j) 1 1 exp( X ) A exp( X ) B β X h A (j) h B (j) wektor parametrów do oszacowania wektor zmiennych niezależnych: zmienna wolontarystyczna, wiek, płeć, poziom wykształcenia, region zamieszkania, narodowość, poziom religijności, działalność wolontarystyczna rodziców, wykształcenie rodziców, dochód rodziców, regionalna stopa bezrobocia prawdopodobieństwo podjęcia pracy w danym sektorze (na danym stanowisku) pod warunkiem dotrwania do momentu j

10 Rezultaty poznawcze rozprawy Premia wynagrodzenia z wolontariatu Wielka Brytania tylko wśród kobiet na stanowiskach nierobotniczych wysokość premii: 21 proc. niezależnie od sektora wśród kobiet o średnim i wysokim poziomie wykształcenia Niemcy tylko wśród kobiet wysokość premii: 10 proc. w sektorze usług społecznych, 15,4 proc. w pozostałych sektorach wśród kobiet o niskim poziomie wykształcenia

11 Rezultaty poznawcze rozprawy, c.d. Premia czasowa z wolontariatu tylko przy poszukiwaniu pracy w sektorze usług społecznych w obu krajach, bez względu na płeć premia czasowa z wolontariatu a preferencje co do wyboru ścieżki zawodowej

12 Rezultaty poznawcze rozprawy, c.d. specyfika wolontariuszy pod względem preferencji społecznych i cech osobowości (Niemcy) wyższy poziom otwartości na doświadczenia, sumienności, ekstrawertyzmu niższy poziom neurotyzmu i negatywnej wzajemności

13 Praktyczne wykorzystanie wyników Doświadczenia z działalności wolontarystycznej jako sygnał: brak dodatkowych przesłanek za publicznym wsparciem sektora organizacji wolontarystycznych wolontariat jako cenna informacja w procesie rekrutacji pracowników

14 Dziękuję za uwagę

15 Wskaźniki typów osobowości Typ osobowości Pytania w kwestionariuszach SOEP i BHPS Oceniam siebie jako osobę, która otwartość na doświadczenia ugodowość sumienność jest oryginalna, pomysłowa docenia wrażania artystyczne ma żywą wyobraźnię czasem jest szorstka dla innych (odw.) z natury wybacza innym jest taktowna i miła dla innych dobrze wykonuje swoją pracę wykonuje zadania efektywnie jest leniwa (odw.) Źródło: SOEP, BHPS, 2005

16 Wskaźniki typów osobowości, c.d. Typ osobowości Pytania w kwestionariuszach SOEP i BHPS Oceniam siebie jako osobę, która ekstrawersja neurotyczność jest komunikatywna, rozmowna jest towarzyska jest skryta, zamknięta (odw.) często się przejmuje łatwo się denerwuje jest zrelaksowana i dobrze znosi stres (odw.) Źródło: SOEP, BHPS, 2005

17 Wolontariat definicja pojęcia Działalność, która nie jest zdeterminowana biologicznie (np. spanie, jedzenie, wypoczynek), ekonomicznie (np. praca zarobkowa, prace domowe), politycznie i społecznie (np. płacenie podatków). Jest to działalność motywowana głównie przez oczekiwane korzyści psychiczne, których wartość jest wyższa niż wynagrodzenie za tę działalność (Smith, 1981:22-23)

18 Wskaźniki pozytywnej i negatywnej wzajemności Preferencje do negatywnej wzajemności Preferencje do pozytywnej wzajemności Jeśli ktoś czyni mi przysługę, jestem gotowy/a się odwdzięczyć Jestem gotowy/a poświęcić się dla kogoś kto był dla mnie miły. Jestem gotowy/a ponieść osobiste koszty, aby pomóc komuś kto pomógł mi wcześniej. Jeśli ktoś mnie krzywdzi, rewanżuję się tak szybko jak to możliwe nie bacząc na koszty. Jeśli ktoś stawia mnie w trudnej sytuacji, odpłacam się tym samym. Jeśli jakaś osoba mnie obraża, ja obrażam ją również. Źródło: badania SOEP i BHPS, 2005

19 Sposób doboru próby badawczej i łączenia plików EDYCJAx EDYCJAx EDYCJAx EDYCJAx EDYCJAx informacja o działalności wolontarystycznej informacja o warunkach pracy okres edukacji 6 mies. okres tranzycji: edukacja-praca zatrudnienie w pełnym wymiarze 18 mies. ARTKALEN (SOEP) NEWPAN (BHPS) Źródło: opracowanie własne

20 Model hazardowy h( t) t Pr( t T t t T t) f ( t) t 1 F( t) gdzie: f(t) funkcja gęstości prawdopodobieństwa F(t) skumulowana funkcja gęstości prawdopodobieństwa

21 Model hazardowy c.d. h( j) h ( j) h ( j) A B gdzie: h A (j), h B (j) prawdopodobieństwo podjęcia pracy w danym sektorze (na danym stanowisku) pod warunkiem dotrwania do momentu j h(j) prawdopodobieństwo podjęcia pracy bez względu na sektor (stanowisko pracy) pod warunkiem dotrwania do momentu j

22 Model hazardowy c.d. Przyjmując następujące postaci funkcji hazardowych: otrzymujemy funkcję o postaci: (por. Allison, 1982; Jenkins, 2004) ) exp( ) exp( 1 ) exp( ) ( ) exp( ) exp( 1 ) exp( ) ( X X X j h X X X j h B A B B B A A A ) exp( ) exp( 1 1 ) ( ) ( 1 X X j h j h B A B A

23 Model hazardowy 1 h A ( j) h B ( j) 1 1 exp( X ) A exp( X ) B β X h A (j) h B (j) wektor parametrów do oszacowania wektor zmiennych niezależnych: zmienna wolontarystyczna, wiek, płeć, poziom wykształcenia, region zamieszkania, narodowość, poziom religijności, działalność wolontarystyczna rodziców, wykształcenie rodziców, dochód rodziców, regionalna stopa bezrobocia prawdopodobieństwo podjęcia pracy w danym sektorze (na danym stanowisku) pod warunkiem dotrwania do momentu j

24 lnw lnw s ex v I E Iv,Ev x s ex 0 1 stawka wynagrodzenia poziom wykształcenia doświadczenie zawodowe zmienna wolontarystyczna 2 Model Mincera ex zmienne określające sektory gospodarki zmienne określające stanowisko pracy 3 2 v Iv Ev interakcja pomiędzy zmienną wolontarystyczną, a zmiennymi określającymi sektor gospodarki i stanowisko pracy 4 zmienne kontrolne: płeć, staż pracy, region zamieszkania, wielkość firmy, rok wejścia na rynek pracy, narodowość, typy osobowości, preferencje społeczne 5 6 k i7 x i i u

25 Ujęcie modelowe zmienna wolontarystyczna zmienne kontrolne: typy osobowości, preferencje Y k m n 0 1v ixi ixi i i2 ik1 im1 x i u zmienne kontrolne: teoria kapitału ludzkiego zmienne kontrolne: teoria kapitału społecznego

26 Ujęcie modelowe stawka wynagrodzenia długość okresu poszukiwania pracy teoria kapitału ludzkiego osobowość preferencje społeczne teoria kapitału społecznego zmienne zależne zmienne niezależne

27 Wyniki weryfikacji hipotez badawczych

28 Plan prezentacji Uzasadnienie wyboru tematu Dysertacja na tle dorobku literatury Specyfika przyjętego ujęcia badawczego Hipotezy badawcze Charakterystyka danych źródłowych Metodyka badań Rezultaty poznawcze rozprawy