Majowy Tydzień Bibliotek

Transkrypt

1 Majowy Tydzień Bibliotek Szczegółowy harmonogram spotkań autorskich organizowanych na terenie naszego powiatu zamieszczamy na stronie 4. Na zdjęciu pracownicy Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Radziejowie z dyrektorem placówki, Haliną Paczkowską (druga z prawej) Fot. Agnieszka Ciepłowska

2 Od kilkunastu lat mieszkam w Piotrkowie Kujawskim. Tak jak moi znajomi i sąsiedzi jeżdżę do Inowrocławia na zakupy, do lekarza czy na dworzec kolejowy. Myślałam, że znam miasto z ponad 130-letnią tradycją uzdrowiskową. Myliłam się. W czasie mojej kolejnej wizyty w Inowrocławiu w dniach od 11 do 13 kwietnia br. zobaczyłam miasto innymi oczami. Odkryłam nowe miejsca, poznałam ciekawych ludzi zakochanych w swoim mieście. Wraz z grupą dziennikarzy z całej Polski uczestniczyłam w sesji Press Tour Pod Tężnią zorganizowanej przez Urząd Miasta w Inowrocławiu. Nasi gospodarze przygotowali wszechstronną i bardzo interesującą prezentację swojego miasta. Już w pierwszym dniu spotkania odwiedziliśmy miejsca świadectwa dawnej potęgi miasta, które w średniowieczu stanowiło najważniejszy ośrodek polityczny i handlowy na pograniczu polsko-krzyżackim. Najstarsze wzmianki źródłowe z lat 1185 i 1193 wymieniają nazwę Inowrocław jako Novus Wladislaw. Jednak historia miasta sięga II w. n.e. i związana jest z przebiegającym przez dzisiejsze okolice Mątew (dzielnica Inowrocławia) szlakiem bursztynowym. Zatem Inowrocław ma tak długą historię, jak Kalisz uznawany za najstarsze miasto polskie. Spacerując po mieście warto odwiedzić jedne z najstarszych i najcenniejszych zabytków Inowrocławia: Kościół Imienia Najświętszej Maryi Panny największą w środkowowschodniej Europie bazylikę redukowaną, ważny zabytek romańskiej sztuki budowlanej, Kościół Imienia Najświętszej Maryi Panny. Fot. B. Zarzycka kościół farny św. Mikołaja, w którym został ochrzczony poeta Jan Kasprowicz, niepowtarzalny i piękny Kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Pannie czy zachowany fragment średniowiecznych murów obronnych. W Inowrocławiu nie brakuje również zabytkowych i urokliwych domów. Można je oglądać przy ulicy Solankowej czy Królowej Jadwigi, zwanej potocznie Królówką. Wzrok przechodnia przyciąga neogotycki gmach ratusza, obecnie siedziba włodarzy miasta: Ryszarda Brejzy, prezydenta Inowrocławia, Wojciecha Piniewskiego, I zastępcy prezydenta i Ireneusza Stachowiaka II zastępcy prezydenta. Inowrocław jest nie tylko miastem godnym odwiedzenia ze względu na ciekawą historię. To dynamicznie rozwijające się zarówno gospodarczo, jak i kulturalnie miasto przyciąga wielu inwestorów, artystów, pisarzy i muzyków. Z wielką starannością kultywowane są regionalne tradycje. W niedzielę wielkanocną w Szymborzu miejscu urodzenia wybitnego poety młodopolskiego, Jana Kasprowicza od 160 lat Klub Kawalerów Szym- Dom w stylu renesnsu niderlandzkiego, w którym mieszkał Stanisław Przybyszewski. Fot. D. Fijalkow Od Redakcji Miasto na soli POWIATOWE ABC GAZETA POWIATU RADZIEJOWSKIEGO miesięcznik. Wydawca: Stowarzyszenie Rozwoju Powiatu Radziejowskiego, Radziejów, ul. Kościuszki 20/22, tel. (054) , promocja@radziejow.pl Redaguje Zespół: Wanda Wiatrowska (redaktor naczelna), Agnieszka Ciepłowska (sekretarz redakcji), Arleta Brochocka, Elżbieta Raszka, Jerzy Waszak, Józefa Wiśniewska, Skład i druk: EXPOL, Włocławek, ul. Brzeska 4, tel./fax (054) , sekretariat@expol.home.pl PISMO ZRZESZONE W STOWARZYSZENIU POLSKICH MEDIÓW Uczestnicy sesji Tour Press borskich organizuje Przywołówki Szymborskie. Ze specjalnej ambony przywołują dziewczęta, wychwalając ich zalety lub ganiąc wady. To dzięki takim ludziom jak: Edmund Mikołajczak regionalista, autor i współautor licznych książek dotyczących Inowrocławia czy dr Tomasz Łaszkiewicz prezes oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego podejmowane są liczne przedsięwzięcia promujące region, jego dzieje i tradycje. Nie sposób nie wspomnieć o Inowrocławskim Towarzystwie Muzycznym Pro Arte, które zaistniało dzięki inspiracji Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Juliusza Zarębskiego w Inowrocławiu. Prezes Towarzystwa, Maria Juraszek w roku jubileuszowym 10-lecia działalności dziękuje wszystkim członkom za ich zaangażowanie i kreatywność. Mieszkańcy Inowrocławia, a także turyści i kuracjusze mogą aktywnie spędzać czas wolny w licznych obiektach sportowych. Na wyróżnienie zasługuje nowoczesna, profesjonalna pływalnia Delfin z trybuną na 250 miejsc siedzących, wyposażona min. w salę gimnastyczną i centrum odnowy biologicznej oraz ścianka wspinaczkowa, mająca 13 m wysokości i 7 m szerokości. Atrakcje w pływalni Wodny Park. Fot. B. Zarzycka Zarówno latam, jak i zimą można znaleźć dla siebie ciekawą ofertę sportową, turystyczną lub rekreacyjną. Dziś Inowrocław spełnia dwie funkcje: uzdrowiska i ośrodka gospodarczego, wykorzystującego leżące pod miastem pokłady soli kamiennej. W następnym numerze Powiatowego ABC zapraszam do lektury artykułu Uzdrowisko Inowrocław. Wanda Wiatrowska Redaktor naczelna Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów i zastrzega sobie prawo dokonywania zmian oraz nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń.

3 Wywiad Wywiad miesiąca z wójtem gminy Osięciny Jerzym Izydorskim Bardzo proszę o dokończenie zdań: 1. Obejmując stanowisko wójta gminy Osięciny nie zmieniło się moje podejście do spraw samorządowych, gdyż pełnię tę funkcję od 1990 roku i nadal chcę pracować na rzecz rozwoju gminy. Od wielu lat cieszę się z kredytu zaufania, jakim obdarzają mnie mieszkańcy. Utożsamiam się z każdym mieszkańcem gminy, gdyż prawie każdego znam osobiście i czuję ogromną odpowiedzialność za ich losy. Chciałbym zrobić jak najwięcej dla rozwoju gminy (w kwestii pozyskiwania środków europejskich), chociaż jest to coraz trudniejsze ze względu na pogłębiającą się biurokratyzacje życia społecznego. 2. Autorytetem dla mnie był i jest Ojciec Święty Jan Paweł II. Cenię również ludzi, którzy pracują dla dobra innych, nie pytając o zapłatę. 3. Moje doświadczenie życiowe podpowiada mi, że największą wartością jest drugi człowiek i jego dobro. W czasie mojej pracy zawodowej przekonałem się, iż nie można reagować zbyt emocjonalnie, każdą decyzję należy przemyśleć. 4. Cenię w innych umiejętność współpracy, podejmowania decyzji i wytrwałość w jej realizowaniu. 5. Wzrusza mnie krzywda ludzi chorych, skrzywdzonych przez los, nie mogących realizować własnych celów. Jerzy Izydorski, wójt gminy Osięciny 6. Relaksuję się podczas wspinaczki górskiej oraz spacerując po górskich ścieżkach. Odpoczywam na łonie przyrody. 7. Moim hobby jest elektronika i wszelkie nowinki z tego zakresu. Jestem miłośnikiem podróży, poznawania świata i ludzi. 8. Moim marzeniem jest, żeby ludziom żyło się lepiej, w zdrowiu i bez zmartwień. Chciałbym, by mieszkańcy gminy Osięciny byli zadowoleni i więcej się uśmiechali. Dziękuję za rozmowę Agnieszka Ciepłowska Powiatowy Urząd Pracy w Radziejowie w dniu r. przystąpił do realizacji projektu w ramach Działania 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie (Poddziałanie Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych ), pt. Zaplanuj swoją przyszłość, którego całkowita wartość wynosi ,00 PLN. Odbiorcami pomocy przewidzianej w ramach projektu będą osoby zarejestrowane w ewidencji PUP Radziejów jako bezrobotne, w tym głównie osoby znajdujące się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, wymienione w art. 49 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.), tj: osoby bezrobotne do 25 roku życia; bezrobotni długotrwale; kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka; bezrobotni powyżej 50 roku życia; bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego; bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia; bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia; bezrobotni niepełnosprawni. Projekt zakłada cztery formy aktywizacji zawodowej, tj. organizację staży zawodowych (dla 130 osób), przygotowań zawodowych w miejscu pracy (dla 81 osób), przyznawanie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej (dla 50 osób) oraz organizację szkoleń ( ABC biznesu, Prawo jazdy kat. C, E, świadectwo kwalifikacji, Sprzęt ciężki koparkoładowarki, Kasy fiskalne z elementami komputera (dla 61 osób). Wszystkie osoby uczestniczące w projekcie objęte będą pomocą w zakresie poradnictwa zawodowego. Osoby uczestniczące w projekcie w ramach staży zawodowych oraz przygotowań zawodowych w miejscu pracy otrzymywać będą stypendium w wysokości 753,70 zł brutto miesięcznie. Przewidywana, maksymalna kwota jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej wynosić będzie ,00 PLN. Osoby bezrobotne uczestniczące w szkoleniach organizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Radziejowie będą otrzymywały stypendia lub dodatki szkoleniowe w wysokości określonej ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz. 1001, z późn. zm.). Dodatkowym wsparciem dla osób uczestniczących w projekcie, spełniających kryteria ustawowe będzie dokonywanie zwrotu części faktycznie poniesionych kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca odbywania stażu, przygotowania zawodowego, szkolenia. Zapraszamy zainteresowanych pracodawców do składania wniosków o zorganizowanie staży i przygotowań zawodowych w miejscu pracy (druki do pobrania na stronie internetowej PUP w Radziejowie samorzady.pl. Osoby bezrobotne zainteresowane udziałem w projekcie proszone są o kontakt z pracownikami odpowiedzialnymi za realizację wszystkich w/w form aktywizacji osób bezrobotnych. Dodatkowe informacje można uzyskać w Powiatowym Urzędzie Pracy w Radziejowie p.18 lub pod numerami telefonów , , (wew. 125). Powiatowy Urząd Pracy w Radziejowie Zjazd Powiatowy SLD 18 kwietnia 2008 roku w Radziejowie odbył się Zjazd Powiatowy Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Delegaci reprezentowali cztery organizacje SLD działające w powiecie radziejowskim: gm. Radziejów, gm. Dobre, gm. Osięciny i miasto i gmina Piotrków Kujawski. W Zjeździe uczestniczyli również Sekretarz Kujawsko-Pomorskiej Rady Wojewódzkiej SLD, Ireneusz Nitkiewicz. Po wysłuchaniu sprawozdania Przewodniczącego Rady Powiatowej przystąpiono do wyborów nowych władz powiatowych Sojuszu. Przewodniczącym SLD w powiecie radziejowskim został wybrany jednogłośnie Mirosław Nowakowski (na zdjęciu). Funkcję Sekretarza objął Marian Stramowski. Wybrano także członków Rady Powiatowej, Komisji Rewizyjnej, 3. członków Rady Wojewódzkiej SLD oraz 6. delegatów na Zjazd Wojewódzki SLD, który odbędzie się 10 maja 2008 roku w Bydgoszczy. Nowo wybranym władzom powiatowej organizacji SLD gratulujemy i życzymy wielu sukcesów w działalności na rzecz rozwoju naszej małej Ojczyzny powiatu radziejowskiego. Wanda Wiatrowska

4 Informacje Grażyna Kubiak (od prawej) i Matylda Lilley Wspaniała radziejowianka Wywiad z Grażyną Kubiak, uczennicą 3. klasy LO im. Władysława Łokietka w Radziejowie Grażyna Kubiak zdobyła 1. miejsce w zorganizowanym przez Wyższą Szkołę Bankową w Toruniu regionalnym konkursie Pokaż nam swój język. Konkurs sprawdzał znajomość języka niemieckiego. Odbył się 28 marca br. w nowej filii tej szkoły w Bydgoszczy. Grażyna wygrała wycieczkę do Brukseli, zdobyła indeks upoważniający do studiowania na tej uczelni, stypendium roczne, otrzymała aparat cyfrowy, kolekcję książek i płyt CD oraz dużo innych gadżetów. 1. Jak przebiegał konkurs? Zawody szkolne odbyły się w liceum. Uzyskałam wynik, który zakwalifikował mnie do udziału w etapie regionalnym. Do Bydgoszczy przyjechało około 50 osób. Po części pisemnej zakwalifikowało się do części ustnej 5 osób. Miałam najlepszy wynik, zdobyłam 91 punktów na 100. W części ustnej odbyła się debata w języku niemieckim na temat: Wady i zalety różnorodności w Unii Europejskiej. Rozmowa była na bardzo wysokim poziomie, ale poradziłam sobie i udało mi się zdobyć pierwsze miejsce. 2. Czy to koniec tego konkursu? Nie, w kwietniu zwycięzcy z finałów regionalnych ze wszystkich placówek tej uczelni chyba sześciu jadą na superfinał do Gdańska. 3. Jak się czujesz? Jestem szczęśliwa, że tak daleko zaszłam. Cieszę się bardzo z wycieczki do Brukseli. W superfinale postaram się również dać z siebie wszystko, chociaż sądzę, że tam mam mniejsze szanse na zwycięstwo, jednakże najbardziej zależy mi na doświadczeniu, jakie zdobędę. Swoje zmagania traktuję jako ciekawą przygodę, która pomoże mi się rozwinąć. Integracyjny Festiwal Młodych Talentów 1 kwietnia br. w auli Liceum Ogólnokształcącego po raz szósty odbył się Integracyjny Festiwal Młodych Talentów. Jak co roku uczestnikami festiwalu byli uczniowie niepełnosprawni i pełnosprawni, którzy prezentowali swoje zdolności: aktorskie, wokalne, kabaretowe i taneczne. Impreza cieszy się coraz większym zainteresowaniem, o czym świadczy fakt uczestnictwa w niej dużej ilości zespołów z różnych placówek. Wszyscy uczestnicy zostali nagrodzeni za wspaniałe występy, m.in.: w Uczniowie Publicznej Szkoły Podstawowej im. M. Kopernika w Radziejowie wyróżnienie za najoryginalniejszą prezentację. w Uczniowie Publicznego Gimnazjum im. F. Becińskiego w Radziejowie wyróżnienie za zaprezentowanie własnego talentu. w Uczniowie Publicznej Szkoły Podstawowej w Krzywosądzy wyróżnienie za super wykonanie. w Uczniowie Jak mało trzeba nam i dużo tak, żeby szczęśliwym być, drugiemu szczęście dać Publicznego Gimnazjum w Skibinie wyróżnienie za najciekawsze stroje. w Wychowankowie Ośrodka Wspomagania Rozwoju Dziecka i Rodziny w Inowrocławiu wyróżnienie za najbardziej zgrany zespół. w Wychowankowie Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Radziejowie wyróżnienie za podbicie serc publiczności. w Uczniowie Publicznego Gimnazjum Powiatowego im. W. Łokietka w Radziejowie- wyróżnienie za najśmieszniejsze prezentacje utworów. w Uczniowie Publicznego Gimnazjum w Dobrem wyróżnienie za super wykonanie. w Uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. W. Łokietka w Radziejowie wyróżnienie za najśmielszą prezentację. Dziękujemy wszystkim uczestnikom i zapraszamy za rok. Organizatorzy 4. Kiedy rozpoczęła się Twoja przygoda z językiem niemieckim? Już jako dziecko oglądałam dużo programów telewizyjnych w języku niemieckim i to pozwoliło mi na poznanie i zrozumienie tego języka. Później rozpoczęłam naukę w Publicznym Gimnazjum Powiatowym i Liceum Ogólnokształcącym w Radziejowie dzięki czemu poznałam gramatykę niemiecką. Oprócz tego od pierwszej klasy gimnazjum byłam sympatykiem, a następnie członkiem Stowarzyszenia Europejski Klub Rozwoju. Brałam udział we wszystkich projektach, wymianach i byłam wszędzie tam, gdzie miałam możliwość doskonalenia swoich umiejętności językowych. Po gimnazjum zamierzałam uczyć się w jednym z liceów w Toruniu, ale udział w projektach międzynarodowych zatrzymał mnie w Radziejowie i muszę teraz przyznać, że nie żałuję. Kontakt z żywym językiem, mówionym, dał mi bardzo dużo. Rozwinęłam moją znajomość języków. 5. W jakich językach porozumiewasz się jeszcze? W języku angielskim. Języka rosyjskiego uczyłam się przez 3 lata w szkole podstawowej, ale brakowało mi motywacji i zapamiętałam z tego okresu tylko parę słówek. 6. Co będziesz zdawała na maturze? Język polski na poziomie podstawowym, język angielski i niemiecki na poziomie rozszerzonym. Matematykę i geografię również na poziomie rozszerzonym. 7. Masz już indeks. Czy to jest spełnienie Twoich marzeń? Nie, myślę o dwóch uczelniach w Warszawie i Poznaniu, które współpracują z uczelniami na całym świecie. Chciałabym skorzystać wtedy z szansy studiowania w niemieckiej uczelni. Dziękuję za wywiad, gratuluję i życzę spełnienia dalszych marzeń. Ilona Włosińska Promują zdrowie Druga edycja Rejonowej Olimpiady Zdrowia PCK odbyła się 16 kwietnia br.. Uczestniczyli w niej laureaci etapu szkolnego z 11. szkół podstawowych z powiatu. Test pisało 34. uczestników. I miejsce z liczbą 29/30 pkt. zajęła uczennica Szkoły Podstawowej w Osięcinach, Aleksandra Barczak II miejsce z liczbą 26 pkt. zajęły Agnieszka Michalska ze Szkoły Podstawowej w Dobrem i Inez Szczurowska ze Szkoły Podstawowej w Piotrkowie Kujawskim III miejsca z liczbą 25 pkt. zajęła Anita Tunicka ze Szkoły Podstawowej w Kościelnej Wsi i Sylwia Szydłowska ze Szkoły Podstawowej w Piotrkowie Kujawskim. IV miejsce z liczbą 24 pkt. przyznano Michalinie Nowak ze Szkoły Podstawowej w Radziejowie i Adamowi Kłos ze Szkoły Podstawowej w Dobrem. Serdecznie dziękujemy wszystkim opiekunom za przygotowanie uczniów, a zawodnikom za udział w konkursie. Gratulujemy ogromnej wiedzy. Marianna Gębicka

5 Wydarzenia Zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska. Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo. Te słowa wypowiedziane przez Marszałka Józefa Piłsudskiego przyświecały tegorocznym obchodom Dnia Patrona Zespołu Szkół Mechanicznych w Radziejowie. Dzień ten był świętowany szczególnie uroczyście, ponieważ jednocześnie odbyła się inauguracja nowej sceny w świetlicy szkolnej. Po wielu perypetiach udało się wybudować scenę, która będzie służyć podczas oficjalnych uroczystości szkolnych, apeli i konkursów naszej utalentowanej młodzieży. Projektantami i konstruktorami byli: Jolanta Szyper i Czesław Tarnecki. Główni wykonawcy to uczniowie klasy III A o profilu stolarz. Na szczególne wyróżnienie zasłużyli Dawid Kardasz i Sławomir Stefański. Dzięki nowej scenie część artystyczna uroczystości nabrała szczególnie odświętnego charakteru. Młodzież zaprezentowała najważniejsze fakty z biografii Józefa Piłsudskiego oraz jego przemyślenia i refleksje związane z ojczyzną. W rolę recytatorów wcielili się uczniowie klasy I Ta: Błażej Białecki, Piotr Domowicz, Mariusz Kwiliński, Karol Kwiliński, Łukasz Kazimierczak, Damian Łąkowski, Michał Maciejewski oraz Edyta Cieszkowska z kl. III Li i Joanna Stefańska z kl. II Tg. Scenariusz części słownej montażu przygotowały Joanna Żmudzińska i Aurelia Bartczak. W części muzycznej nie zabrakło również chóru, który zaśpiewał piosenki patriotyczne i żołnierskie. Opiekę nad nim sprawował Karol Brzykcy. Kolejny raz widownię zachwycił solista Mateusz Grzesiak. Tradycją Zespołu Szkół Mechanicznych stał się coroczny konkurs wiedzy o patronie, poprzedzony eliminacjami szkolnymi. Zwycięzcami etapu finałowego zostali: Agnieszka Chrzanowska z kl.iii La, Aldona Jaworska z III Tu oraz Anna Maziarz z III Tż. Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie srebrnych i brązowych medali za Zasługi dla Ligi Obrony Kraju oraz złotych odznak Zasłużony Działacz LOK. Odznaczeń dokonali: prezes Piechcińskiego Bractwa Kurkowego, Czesław Michalak, dyrektor Biura Kujawsko-Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego Ligi Obrony Kraju w Bydgoszczy, Grzegorz Kruk oraz trzykrotna mistrzyni Polski w strzelectwie sportowym, Joanna Nowakowska. Srebrny medal za Zasługi dla LOK przypadł w udziale panu dyrektorowi Stanisławowi Borczyńskiemu oraz Krzysztofowi Rosińskiemu, natomiast brązowe medale otrzymali: Włodzimierz Kuc, Alicja Górczyńska, Jolanta Szyper, Andrzej Sikorski oraz Krzysztof Chęciński. Złotą odznaką Zasłużony Działacz LOK zostali odznaczeni: Mariusz Rzewódzki, Krzysztof Sobieraj, Krystian Urban oraz Jerzy Trawczyński. Następnie opiekun Szkolnego Koła Strzeleckiego, Krzysztof Rosiński ogłosił wyniki zawodów strzeleckich zorganizowanych w ramach Dnia Patrona Szkoły. W kategorii chłopców klas starszych zwyciężył Radosław Szymkiewicz z kl. III Th, w kategorii chłopców klas pierwszych Damian Marczewski z kl. I Tb, a w kategorii dziewcząt Anna Brzezińska z kl. II Tg. Zwycięzcy otrzymali puchary i dyplomy, które wręczyła Joanna Nowakowska. W dalszej części imprezy wręczono dyplomy i puchary zwycięzcom zawodów w wyciskaniu sztangi, siatkówce i tenisie stołowym. Organizatorem zawodów był MUKS Lider, natomiast fundatorem nagród Starostwo Powiatowe w Radziejowie oraz Dyrektor ZSM. Najlepsi w wyciskaniu sztangi okazali się: 1. rocznik 92 i młodsi Wiktor Szpaka 85 kg, 2. rocznik 91 kategoria wagowa do 75 kg Adrian Harajda 102,5 kg kategoria wagowa powyżej 75 kg Jarosław Henke 120 kg, 3. rocznik 90 kategoria wagowa do 80 kg Damian Muszyński 110 kg kategoria wagowa powyżej 80 kg Krzysztof Zabłudowski 132,5 kg, 4. rocznik 89 i starsi kategoria wagowa do 82,5 kg Norbert Urbaniak 127,5 kg kategoria wagowa powyżej 82,5 kg Aleksander Michalak 122,5 kg. Sędziami zawodów byli: Filip Zabłocki, Sławomir Cieślewicz oraz Paweł Dziubich. W turnieju tenisa stołowego uczestniczyło 40. zawodników z trzech szkół średnich naszego powiatu: ZSM, ZSiP oraz ZSRCKU. Rozgrywki były przeprowadzone systemem pucharowym. W kategorii chłopców najlepszy okazał się Cezary Doręda z ZSM, a w kategorii dziewcząt Natalia Morawska z ZSiP. Opiekunami byli: Marzena Kiermasz i Marek Ignasiak. W przeddzień Dnia Patrona odbył się turniej w piłkę siatkową dziewcząt o Puchar Dyrektora ZSM. W turnieju udział wzięły 4 drużyny, a pierwsze miejsce przypadło PG w Radziejowie. Sędzią zawodów był Sylwester Wojciechowski, a opiekę sprawowali Marzena Kiermasz i Paweł Dziubich. Nieoczekiwanym dopełnieniem uroczystości był pokaz wystrzałów armatnich w wykonaniu członków Piechcińskiego Bractwa Kurkowego pod dowództwem Czesława Michalaka i Zbigniewa Wiśniewskiego. Zaszczyt pierwszego wystrzału przypadł w udziale dyrektorowi szkoły, Stanisławowi Borczyńskiemu. W hołdzie Janowi Pawłowi II Szukałem Was, Teraz Wy Przyszliście Do mnie. W trzecią rocznicę śmierci Jana Pawła II uczniowie Zespołu Szkół Mechanicznych w Radziejowie przygotowali uroczysty apel, upamiętniający kolejną rocznicę Jego odejścia, przypadającą 2 kwietnia 2008 r. Choć trudno wyrazić słowami ból po stracie tak wielkiego człowieka, najlepiej jak potrafiliśmy oddaliśmy cześć papieżowi, którego brak odczuwamy każdego dnia. Podczas uroczystości wykorzystano fragmenty z Tryptyku Rzymskiego, wiersze o papieżu Polaku, odczytano przykłady cudów oraz wysłuchano słów Jana Pawła II, które zawsze wzruszały, skłaniały do refleksji Joanna Żmudzińska Ewa Kałuża Fot. Sylwester Wojciechowski i wskazywały życiową drogę. Na zakończenie wysłuchaliśmy ulubionej pieśni Naszego Papieża Barki w wykonaniu Mateusza Grzesiaka i Piotra Budnera. Piękna i wzruszająca uroczystość była okazją do zadumy nad przesłaniem życia papieża, a w oku niejednego z nas zakręciła się łza. W programie artystycznym wzięli udział uczniowie z klas: I Ta Mariusz Kwiliński, I Tb Piotr Budner, II Tg Joanna Stefańska, Marta Pilewska, Justyna Szczepankiewicz, Natalia Kachel, Mateusz Grzesiak, III Tg Marta Ossowska, pod okiem opiekunów: o. Pawła Bochry, Leszka Gruzela i Eweliny Łodygowskiej. Sprzęt techniczny obsługiwali: Zbigniew Konopski, Robert Nawrocki i Dawid Zieliński z III Ta. Panie ze świetlicy wykonały dekorację sceny. Ewelina Łodygowska

6 Organizacje i kultura Wieści z hufca ZHP Radziejów Na terenie naszego powiatu od zawsze praktycznie funkcjonowało harcerstwo. Bywały lata tłuste i chude jak to w dziejach każdej organizacji się zdarza. W tym miejscu pragnę podzielić się informacjami dotyczącymi aktualnej działalności Hufca ZHP Radziejów im. Władysława Łokietka. Obecnie na terenie naszego powiatu działają 2. drużyny starszoharcerskie przy gimnazjach w Dobrem (phm. H. Witońska) oraz w Piotrkowie Kujawskim (phm. G. Piasecki i pwd. J. Zaradzka), drużyny harcerskie przy Szkołach Podstawowych w Byczynie (phm. E. Talarek), Morzycach (phm. G. Kręplewska), Piotrkowie Kujawskim (phm. K. Kowalski) i Radziejowie (pwd. L. Nieznalska) oraz gromady zuchowe skupiające najmłodsze dzieci w Byczynie, Morzycach, Kościelnej Wsi (pwd. M. Prośniewska) i Piotrkowie Kujawskim (phm. M. Graczyk). Brać harcerska i zuchowa liczy obecnie ok. 130 członków, którymi opiekuje się 12. instruktorów. Część z nich pełni rolę drużynowych, inni zaś wspierają działania hufca ZHP podczas licznych imprez i zajęć. Są to m.in.: phm. A. Kapuścińska, phm. M. Pawlaczyk, hm. M. Filipiak, hm. M. Maciejewski, phm. S. Rosiński i phm. T. Rożniakowski. Od 7 grudnia 2007 r. działa nowa Komenda Hufca w składzie: komendantka Lidia Nieznalska (Radziejów), zastępca d/s organizacyjnych Michał Filipiak (Włocławek), zastępca d/s programowych Grzegorz Piasecki (Piotrków Kujawski) i skarbnik Małgorzata Graczyk (Piotrków Kujawski). Zjazd Hufca, który wyłonił nowe władze odbył się w Szkole Podstawowej w Dobrem, za co pragniemy z tego miejsca podziękować pani dyrektor, Bożenie Zasada. Na przełomie 2007/2008 roku miało miejsce wiele wydarzeń z harcerzami w roli głównej. To harcerze z naszego powiatu przekazali Betlejemskie Światło Pokoju władzom samorządowym, parafiom, dyrektorom szkół i instytucji. 25 stycznia 2008 r. harcerze z Piotrkowa Kujawskiego wyjechali do Bydgoszczy, gdzie zwiedzali Lotnisko Wojskowe, Muzeum Pomorskiego Okręgu Wojskowego oraz do Torunia, gdzie odbyły się zajęcia na sztucznym lodowisku i na pływalni. Piotrkowskie zuchy były w tym czasie na seansie kinowym. Szczególne podziękowania należą się majorowi Tomaszowi Rożniakowskiemu, przewodnikowi tej wycieczki oraz Stanisła- wowi Kwiatkowskiemu, dyrektorowi ZEAS-u w Piotrkowie Kujawskim sponsorowi kosztów przewozu. Nie upłynęło wiele wody w Noteci i Bachorzy a już 1 marca br. odbył się Złaz Hufca Radziejów w Byczynie. Wzięli w nim udział oprócz gospodarzy z Byczyny - druhowie z Radziejowa, Dobrego i Piotrkowa Kujawskiego. Tematem przewodnim były obchody 145. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego i kampanii kujawskiej dyktatora Ludwika Mierosławskiego na szlaku Krzywosądz Byczyna - Dobre. Po południu harcerze wyjechali na basen Delfin do Inowrocławia. Złaz zakończył się tradycyjną, pyszną harcerską grochówką. Korzystając z okazji komenda hufca pragnie wyrazić podziękowania pani dyrektor Szkoły Podstawowej w Byczynie, Sławie Becińskiej za udostępnienie szkoły oraz wójtowi Gminy Dobre, Henrykowi Gapińskiemu za sponsorowanie przejazdu do Inowrocławia. Plany na najbliższą przyszłość to wycieczka harcerska na Słowację Tatralandia ( r.) zainteresowanych prosimy o kontakt z Komendą Hufca. Z harcerskim pozdrowieniem CZUWAJ! Phm. Grzegorz Piasecki Majowy Tydzień Bibliotek Z inicjatywy Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej im. Franciszka Becińskiego w Radziejowie z okazji majowego Tygodnia Bibliotek w wielu bibliotekach na terenie powiatu odbędą się spotkania autorskie z polskimi literatami. Majowy Tydzień będzie przebiegał pod hasłem Biblioteka miejscem spotkań. Pragniemy naszym czytelnikom przybliżyć rodzimą twórczość literacką mówi nam Halina Paczkowska, dyrektor MiPBP. 5 maja br. w bibliotekach w Osięcinach (g.10.00) i Dobrem (g.12.00). zapraszany na spotkanie autorskie z Anną Onichimowską, autorką książek dla dzieci i młodzieży. 6 maja br. o godz z literatką spotkają się najmłodsi czytelnicy w radziejowskim Przedszkolu Publicznym. Organizatorzy Tygodnia na 6 maja br. (wtorek) zaplanowali rozstrzygnięcie Powiatowego Konkursu Recytatorskiego Mama, tata i ja, któremu przewodniczyć będzie pisarka Anna Onichimowska. W środę, 7 maja br. o godz w radziejowskiej książnicy odbędzie się spotkanie autorskie z Ireną Matuszkiewicz. Następnego dnia, w czwartek, 8 maja br. gościć będziemy Barbarę Kosmowską, pisarkę znaną młodzieży i dorosłym. Autorka spotka się ze swoimi czytelnikami w Bytoniu (g.10.00), Dobrem (g.12.00) oraz w Skibinie (g.13.00). Majowy Tydzień Bibliotek zakończy spotkanie z Wandą Szkulmowską, autorką multimedialnej pozycji Kujawy to, propagatorką kultury i folkloru Kujaw oraz twórczości Franciszka Becińskiego, Piewcy Kujaw. Odbędzie się ono 11 maja br. o godz w siedzibie Gminnej Biblioteki w Dobrem. Ponadto majowemu świętu literatury i książki będzie towarzyszyć VII Powiatowy Konkurs Wiedzy o Kujawach Kujawy słowem malowane. Zmagania odbędą się 15 maja 2008 r. o godz w radziejowskiej Bibliotece, a we wtorek 20 maja 2008 r. o godz nastąpi rozstrzygnięcie konkursu plastycznego Biblioteka w oczach dziecka. W niedzielę, 25 maja br. o godz Kawiarnia Franciszkańska przy Kościele Ojców Franciszkanów w Radziejowie zaprasza na wieczór literacki Czytając Herberta w wykonaniu lokalnych poetów. We wtorek, 27 maja 2008 r. o godz w osięcińskiej Bibliotece odbędzie się Dzień Bibliotekarza. Majowe Święto Książki zakończy Gminny Dzień Zabytków, który odbędzie się w Gminnej Bibliotece z/s w Płowcach 28 maja br. (środa) o godz mik O G Ł O S Z E N I E Stowarzyszenie Rozwoju Powiatu Radziejowskiego w Radziejowie, ul. Kościuszki 20/22, organizuje obóz wypoczynkowy dla dzieci i młodzieży w Szklarskiej Porębie w dniach r. Koszt całkowity obozu wynosi 750 zł. Kierownikiem obozu jest Alicja Górczyńska, nauczyciel ZSM w Radziejowie tel Kontakt bezpośrednio z kierownikiem lub do Stowarzyszenia: tel z Agnieszką Ciepłowską.

7 Sport 1. Turniej Absolwentów Klas Sportowych 5 kwietnia 2008 roku odbył się I Turniej Absolwentów Klas Sportowych o Puchar Dyrektora Publicznej Szkoły Podstawowej w Radziejowie. Miał na celu uhonorowanie długoletniego trenera i wychowawcy klas sportowych, Franciszka Malinowskiego. Do turnieju zgłosiły się cztery drużyny: 1. Rocznik 1962/63 w składzie: Sławomir Cieślewicz, Piotr Krupiński, Edward Szudzich, Piotr Kręglewski, Waldemar Juszczyński, Roman Waszak, Jaromir Nowakowski, Teodor Bykowski, Jacek Pleszewski. 2. Rocznik 1965 w składzie: Sławomir Bernaciak, Sławomir Dzierżawski, Włodzimierz Włodarski, Jacek Malinowski, Paweł Łąkowski, Maciej Wesołowski, Janusz Markiewicz, Sylwester Wojciechowski. 3. Rocznik 1967 w składzie: Piotr Wojciechowski, Jacek Żurawski, Paweł Benedykciński, Robert Uniżycki, Wojciech Polak, Marek Waszak, Tomasz Rozpendowski, Sławomir Bogucki, Lech Rosiek. 4. Rocznik 1969 w składzie: Krzysztof Kłosiński, Maciej Bilicki, Na strzelnicy sportowej LOK w Bydgoszczy, 12 kwietnia 2008 roku, odbyły się Wojewódzkie Zawody Strzeleckie o Puchar Wiosny Organizatorem zawodów był Bydgoski Klub Strzelecki LOK. Zgodnie z regulaminem zawodów startujący musieli oddać 30 strzałów na ocenę w czasie 40. minut. Na stanowiskach strzeleckich spotkali się najlepsi zawodnicy województwa kujawsko-pomorskiego, reprezentanci z kadry narodowej w strzelectwie sportowym. Reprezentacja ZSM w Radziejowie nie zawiodła. W klasyfikacji indywidualnej najlepszym z drużyny z Mechanika był Kamil Habecki, uzyskując 289/300 pkt, przegrywając jednym punktem z zawodnikiem z kadry narodowej, Adamem Gradusiakiem z WKS Zawisza Bydgoszcz. Kolejne miejsca zajęli: 4. Dariusz Skoczylas 283 pkt, 8. Radosław Szymkiewicz 279 pkt, 10. Michał Płacheciński 275 pkt. Poziom zawodów był wysoki, a przebieg sprawny i bez protestów. Impreza odbyła się w miłej sportowej atmosferze. Organizator zadbał o podniebienie zawodników i sędziów, serwując skromny posiłek, kawę, herbatę oraz słodycze. Zwycięzcy otrzymali puchary oraz do 3. miejsca dyplomy i nagrody rzeczowe, ufundowane przez Bydgoski Klub Strzelecki LOK. Wręczenia nagród dokonał prezes BKS LOK, Waldemar Szyperski. Krzysztof Rosiński Puchar Wiosny 2008 Maciej Kubicki, Zbigniew Stażewski, Wojciech Klimaszewski, Robert Olszewski, Jakub Rosiński, Tomasz Obst, Piotr Sawiński, Henryk Walczak. Grano systemem każdy z każdym. Wyniki przedstawiły się następująco: 1962/ (2:1), (2:0), (2:0), (2:0), 1962/ (2:1), 1962/ (0:2). Po wyrównanych i zaciętych setach I Turniej Absolwentów wygrała drużyna z rocznika Gościem honorowym był oczywiście Franciszek Malinowski, ale swoją obecnością zaszczycili nas również Przewodniczący Rady Miasta, Marek Pawlak oraz Przewodniczący Rejonowego Szkolnego Związku Sportowego we Włocławku, Zbysław Nowowiejski. Po turnieju odbyło się spotkanie w restauracji Na Skarpie, w trakcie którego wspominano szkolne podstawówkowe czasy. Wszyscy uczestnicy turnieju zapowiedzieli, że spotkania będą cykliczne i w przyszłym roku spotkają się na II Turnieju Absolwentów. Tekst i foto: Sylwester Wojciechowski Reprezentacja ZSM z prezesem BKS LOK, Waldemarem Szyperskim

8 Wieści gminne z Dobrego 35 lat temu na terenie wsi Byczyna Kolonia powstał zespół folklorystyczny AMATOR, którego założycielką była Anna Banaszkiewicz przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich, a jednocześnie nauczycielka Szkoły Podstawowej w Byczynie. Przez wiele lat prowadziła zespół, a także w nim śpiewała. Członkowie zespołu prezentowali pieśni kujawskie i ułożone przez siebie przyśpiewki na dożynkach, piknikach, przeglądach piosenki kujawskiej w Ciechocinku oraz uczestniczyli w życiu kulturalnym Dobrego i okolic. Następnie funkcję przewodniczącej objęła Anna Łaska, a obecnie sprawuje ją Anna Kapuścińska. Zespół AMATOR nadal uświetniał uroczystości Dnia Kobiet, Dnia Matki, Święta Babci i Dziadka, jubileusze. Członkinie zespołu AMATOR razem z KGW w Byczynie Kolonii przygotowywały stoły wigilijne i wielkanocne. Z inicjatywy wójta Gminy Dobre, Henryka Gapińskiego utworzony został Gminny Zespół Folklorystyczny przy Domu Kultury w Dobrem pod nazwą Kujawiaki od Dobrego, który jest kontynuacją zespołu AMATOR, a w skład którego weszli również jego członkowie. Na kujawską nutę Kultywowanie tradycji narodowych i regionalnych zajmuje bardzo ważne miejsce w pracy dydaktycznej i wychowawczej Publicznej Szkoły Podstawowej im. Ziemi Kujawskiej w Dobrem. Gmina Dobre, jak co roku angażuje się w aktywizację zawodową bezrobotnych. Zorganizowaliśmy prace społecznie użyteczne dla osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku, korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej. Prace te rozpoczęły się od 1 kwietnia 2008 r. i trwać będą do 30 listopada 2008 r. Prace porządkowe na terenie gminy wykonuje od 8 do 9 osób, 10 godzin w tygodniu. Wysokość świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych wynosi 6,30 zł za godzinę (miesięcznie max. 252,00 zł). Od 1 kwietnia br. ruszyły także roboty publiczne. Zatrudnionych na okres 6 miesięcy na podstawie umowy o pracę zostało 10-ciu Obecnie śpiewają w nim: Anna Kapuścińska, Krystyna Kołudkiewicz, Helena Ziemniewicz, Stanisław Banasiak, Mirosława Grzelak, Maryla Ogrodowska, Halina Kaniewska, Bożena Białek, Kazimierz Marcjaniak i Małgorzata Żebrowska, a przygrywają na akordeonach: Piotr Kruszyniak i Roman Matusiak. Nowy zespół Kujawiaki od Dobrego ciągle się rozwija i ćwiczy kujawskie pieśni w Domu Kultury w Dobrem pod opieką dyrektora, Roberta Stranca. Właśnie trwają przygotowania do kolejnej imprezy. Anna Kapuścińska Gaiczek zielony rzecz o polskich zwyczajach wielkanocnych Tuż przed Świętami Wielkanocnymi uczniowie klas II i III, pod kierunkiem Elżbiety Kujawy i Marii Żebrowskiej przygotowali przedstawienie ukazujące polskie zwyczaje związane z okresem Wielkiej Nocy. W nastrój świąteczny wprowadzały przepiękne dekoracje: chata kujawska, zielony gaiczek oraz przyozdobione białymi obrusami, zielonym owsem i palmami stoły, na których nie zabrakło cukrowych baranków, lukrowanych bab, mazurków, pisanek i kraszanek. Można też było zobaczyć wystawę prac przygotowanych na konkurs Megapisanka zorganizowany przez szkolną bibliotekę dla uczniów klas I-VI. W czasie przedstawienia dzieci przypomniały, jak dawniej i dziś świętuje się Wielkanoc. Było zatem o pisankach, kraszankach, dyngusie, palmach, koguciku i zielonym gaiku. Pięknie przygotowana inscenizacja zachwyciła wszystkich zebranych. Elżbieta Kujawa Potrzebujący znaleźli pracę bezrobotnych mężczyzn. Sześć osób oddelegowano do Gminnej Spółki Wodnej w Dobrem i pracują oni na stanowisku konserwator rowów. Pozostałe osoby jako pracownicy drogowi wykonują zadania związane z utrzymaniem czystości i porządku na terenie gminy Dobre, m.in. ścinanie trawy i krzewów, porządkowanie rowów, ulic, zbieranie śmieci itp. W ramach przygotowania zawodowego przyjętych zostało 7 osób, a na staż zawodowy 6 absolwentów szkół średnich. Osoby te nabywają doświadczenie w pracy na stanowiskach: referent administracyjno biurowy, pracownik gospodarczy. Henryk Gapiński, wójt gminy

9 Wieści z gminy Radziejów Siłowni wiatrowych ciąg dalszy XII Sesja Rady Gminy Radziejów, która odbyła się w dniu 31 marca 2008 r., a właściwie jedna z uchwał na niej podjęta, dała początek realizacji planom, o których w Gminie Radziejów mówiło się od dawna. Wszystko wskazuje na to, że siłownie wiatrowe staną jednak na terenach gminnych, stanowiąc dodatkowe źródło dochodu gminnego budżetu. Na sesji Rady Gminy zaprezentowały się dwie firmy zajmujące się budową siłowni wiatrowych: Vortex Polska z Polic oraz Prestige sp. z o.o. z Darłowa. Prezesi firm przedstawili swoje plany związane z inwestycjami w Gminie Radziejów. Oba przedsiębiorstwa mają zamiar wybudować na terenie Gminy Radziejów ok megawatowych siłowni wiatrowych. Bardziej zaawansowana w pracach jest firma Vortex z Polic. Od kilku miesięcy trwały rozmowy tego inwestora z władzami Gminy w kwestii budowy pierwszych siłowni na terenach będących własnością Gminy. Zostały one pomyślnie zakończone i na ostatniej Sesji Rada Gminy udzieliła Wójtowi Gminy zgody na wydzierżawienie firmie Votrex gruntów gminnych w Broniewku, na których mają stanąć pierwsze dwie siłownie. Pozostałe wia- Przedstawiciele Vortex Polska traki staną na gruntach prywatnych właścicieli, z którymi firmy będą uzgadniać warunki dzierżawy. Pozostaje nam trzymać kciuki za pomyślność inwestycji największej w dziejach Gminy Radziejów. Tekst/Foto AB/MJ Dobroć nie musi zwyciężać... Dobroć jest nieśmierletna Pod takim hasłem 28 marca br. odbył się w Publicznym Gimnazjum w Skibinie koncert charytatywny na rzecz działalności misji w Afryce i Azji. Organizatorem koncertu była uczennica klasy III b, Sara Walczak. Nad przygotowaniami do imprezy czuwali: ksiądz Grzegorz Wawrzyniak i Marlena Radzimska. Uczniowie zaprezentowali własne interpretacje znanych przebojów, które publiczność przyjęła z dużym entuzjazmem. W trakcie koncertu gimnazjaliści mogli zakupić losy w loterii fantowej. Zebrana kwota 227,57 zł trafi na konto fundacji Redemptoris Missio. Tekst i foto ks. Grzegorz Wawrzyniak Marlena Radzimska Paulina Lewandowska Pasuję Cię na czytelnika... Uroczystość pasowania pierwszoklasistów na czytelników stała się już tradycją biblioteki w Płowcach. 11 kwietnia 2008 roku uczniowie klasy I Szkoły Podstawowej w Płowcach stali się pełnoprawnymi czytelnikami płowieckiej biblioteki. Na uroczystość ślubowania przybyli zaproszeni goście: sekretarz Urzędu Gminy w Radziejowie, Arleta Brochocka, kierownik SAPO, Dionizy Wojciechowski, dyrektor szkoły w Płowcach, Wanda Głowacka, dyrektor Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Radziejowie, Halina Paczkowska i ks. Andrzej Aniszczyk. Pierwszoklasistów i ich wychowawczynię, Grażynę Roszak powitali ich starsi koledzy z kl. V miejscowej szkoły. Dzieci wysłuchały krótkiej opowieści o książce i rozwiązywały zagadki przygotowane przez kolegów, przyrzekały uroczyście spełniać prośby książek. Uczniowie klasy I złożyli uroczyste przyrzeczenie, a aktu pasowania na czytelnika za pomocą Mojej pierwszej encyklopedii dokonała bibliotekarka. Miłą pamiątką uroczystości było wręczenie dyplomów i upominków. Tekst i foto: Arleta Matuszewska Pasowanie 2008

10 Wieści gminne z Bytonia Pamiętamy Non omnis moriar Nie wszystek umrę. (Jan Paweł II) Minęły już trzy lata od dnia 2 kwietnia 2005 r., w którym świat pogrążył się w żałobie. Odejście ukochanego papieża napełniło smutkiem wszystkich tych, którym bliskie były jego nauki, postawy moralne i zasady człowieczeństwa, zataczające w Polsce, Europie i świecie coraz szersze kręgi. Urzekła nas naturalność i prostolinijność Jana Pawła II, ale także konsekwencja w budowaniu pokoju między narodami. Chyba w każdym domu śmierć papieża przeżywano tak, jak odejście najbliższego członka rodziny. Szczególnie dzieci upodobały sobie papieża z Wadowic. Podczas każdej pielgrzymki do najodleglejszych nawet krajów potrafił znaleźć czas na rozmowę, zabawę, śmiech, a nawet psoty z dziećmi. To w nich widział przyszłość świata. Mówił wszak o nich: Dzieci są nadzieją, która rozkwita wciąż na nowo, projektem, który nieustannie się urzeczywistnia, przyszłością, która pozostaje zawsze otwarta. W tym roku, podobnie jak w latach ubiegłych, uczniowie klas Va i Vb Szkoły Podstawowej w Morzycach przedstawili montaż słowno-muzyczny, upamiętniający trzecią rocznicę śmierci polskiego papieża. Recytatorzy przypomnieli fragmenty poezji i prozy Karola Wojtyły, dotykające radości i trosk, stanowiących treść jego długiej życiowej drogi. Nie zabrakło w nich wspomnień papieża (dawnego Lolka) o matce, którą musiał pożegnać jako dziewięcioletni chłopczyk: Nad Twą białą mogiłą, od lat tylu już zamkniętą jakby w górę coś wznosiło coś, tak jak śmierć, niepojęte. Uczniowie nie zapomnieli także o papieżu-polaku, który onegdaj rzekł: To jest moja matka, ta ziemia, ta Ojczyzna. To są moi bracia i siostry. Wybór Polaka papieżem był niewątpliwym zaszczytem i wyróżnieniem dla skromnego Karola Wojtyły, ale przez długie lata papieskiej posługi w Watykanie Jan Paweł II nigdy nie ukrywał ogromnej tęsknoty za ojczyzną, za wędrówkami po Tatrach. Uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej w Morzycach kolejny raz z ochotą włączyli się do akcji Dzieci dzieciom, którą zorganizowali wychowankowie SOSW wraz z opiekunami. Uczniowie SP w Morzycach pieczołowicie gromadzili upominki dla kolegów, a 9 kwietnia 2008 r. odwiedzili ich w placówce SOSW w Radziejowie. Przekazali prezenty i spędzili czas w miłym towarzystwie gospodarzy i delegacji innych szkół. Mi- Z potrzeby serca Polscy górale próbowali złagodzić ten ból i co roku na Placu św. Piotra w Rzymie ustawiali największą choinkę, przetransportowaną dlań z Polski. Papież każdego dnia z radością na nią spoglądał. Wykonawcy przypomnieli też inne ważne myśli, sformułowane przez wielkiego Polaka: Nie lękajcie się Miłości, która stawia wymagania z tej prostej przyczyny, że Człowiek nie może żyć bez miłości.... Prosta, szczera miłość do Boga, ale i do innego człowieka daje wszak siłę, wzbogaca, uczy wybaczenia. Barkę, przepiękną pieśń oazową, śpiewały dla Jana Pawła II tysięczne rzesze młodzieży, które docierały zawsze tam, dokąd i on się wybierał na kolejną pielgrzymkę. 2 kwietnia 2008 r. rozbrzmiewała ona również w naszej szkole. Była potwierdzeniem miłości do Papieża, trwałej więzi z nim i nadziei, bowiem Nadzieja dźwiga się w porę ze wszystkich miejsc, (...) nadzieja jest przeciwwagą, w niej świat, który umiera, na nowo odsłania swe życie. Narrator montażu, Weronika Rakowska, zaproponowała słuchaczom, aby akademia stanowiła nie tylko wzruszające wspomnienia życia i śmierci Jana Pawła II, ale stała się zaproszeniem do wędrówki szlakiem wskazanym przez wielkiego rodaka. W szczególny nastrój zadumy wprowadziły uczestników przedstawienia pieśni i piosenki śpiewane przez Paulinę Kontowicz oraz Annę i Martę Kręglewskie, a także melodie grane przez Oliwię Maruniak: Spotkałem dziś Jezusa, Ty tylko mnie poprowadź, Ofiaruję oraz wspomniana wcześniej Barka. Akademia, przygotowana przez nauczycielki, Grażynę Kręplewską oraz Jolantę Kontowicz, została bardzo ciepło przyjęta przez dziecięcą publiczność. Cisza i skupienie, panujące na widowni, dowiodły, że takie spotkanie po latach z papieżem Janem Pawłem II było potrzebne. Parafianie również mieli okazję obejrzeć i wysłuchać montażu, bowiem młodzi artyści zaprezentowali przedstawienie późnym wieczorem w kościele pod wezwaniem św. Stanisława w Bytoniu. Młodzież z IV Drużyny Harcerskiej im. Staszica w Morzycach pełniła wartę. Henryka Churska łych wrażeń dopełniły krótkie prezentacje artystyczne i słodkie drugie śniadanie, przygotowane przez gościnnych gospodarzy. Na uwagę zasługuje fakt, że do aukcji Dzieci dzieciom, którą w SP w Morzycach koordynowała nauczycielka, Jolanta Kontowicz, włączyło się aż dziewięćdziesięcioro dzieci. W akcji i spotkaniu brali również udział przedstawiciele IV Drużyny Harcerskiej im. St. Staszica. Henryka Churska

11 Wieści gminne z Osięcin W marcu 2008 roku do Urzędu Gminy w Osięcinach wpłynęło 397 wniosków o zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Oznacza to, że około 50% rolników na terenie Gminy Osięciny złożyło wnioski o zwrot podatku. Z tego tytułu producenci rolni, którzy złożyli wnioski otrzymają w maju 2008 roku zwrot podatku akcyzowego w kwotach ustalonych decyzjami. Ogólna kwota zwrotu podatku akcyzowego w maju 2008 roku wynosić będzie ,38 zł. Było to hasło przewodnie w proekologicznych działaniach uczniów ze Szkoły Podstawowej w Osięcinach. Pomysł zrodził się na zajęciach koła przyjaciół biblioteki, koła przyrodniczego i w świetlicy szkolnej. W najbliższym czasie Gminna Biblioteka Publiczna w Osięcinach przystąpi do projektu pod nazwą ikonka cd. Jest to program mający na celu bezpłatny i powszechny dostęp do sieci Internet. Realizowany jest przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w ramach rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Głównym celem programu jest zapewnienie jak najszerszej grupie społeczności łatwego, powszechnego i bezpłatnego dostępu do szerokopasmowego Internetu. Urząd Gminy oraz Biblioteka pozyskały 3 zestawy komputerowe, które niedługo zostaną udostępnione do powszechnego użytku. Gminna Biblioteka Publiczna w Osięcinach Zwrot podatku akcyzowego Informuję, iż producenci rolni, którzy nie złożyli wniosku o zwrot podatku akcyzowego w marcu, mają możliwość złożenia wniosku w terminie od 1 do 30 września 2008 roku i otrzymania całego rocznego limitu zwrotu, który stanowi iloczyn powierzchni użytków rolnych, stawki zwrotu 0,85 zł. i liczby 86. Do wniosku należy dołączyć faktury VAT za zakupiony olej napędowy w okresie od do r. Puszka nie jest śmieciem Anna Krulikowska Uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Osięcinach są przekonani, że warto zbierać puszki, gdyż oszczędzają w ten sposób energię i wodę potrzebną na wyprodukowanie aluminium, obniżają zanieczyszczenia powietrza, zmniejszają ilość śmieci na wysypiskach i za l kg puszek można uzyskać w skupie 3,20 zł. W październiku ogłosiłam w szkole konkurs pod nazwą Puszka nie jest śmieciem! i zgłosiłam do Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Ekologicznej w Bydgoszczy. Chętni uczniowie przynosili puszki do biblioteki szkolnej, gdzie były liczone, a następnie wykonywano wykresy, będące zbiorem danych przebiegu akcji. Wykresy te uatrakcyjniały gazetkę informacyjną i zachęcały do rywalizacji. W kategorii grupowej zwyciężyła klasa 2a przynosząc 5220 puszek, zaś w kategorii indywidualnej czołowe miejsca zajęli: Rosiński Marcin 2269, Polaszek Jan 931, Michalski Michał 785. W akcji udział wzięło 71. uczniów i oprócz nagród głównych, wręczono także nagrody pocieszenia. W całym roku szkolnym zebrano sztuk puszek. Podsumowanie akcji i wręczenie nagród nastąpiło r. na uroczystym apelu z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi. Zofia Polaszek Zdjęcia: Komputery dla biblioteki

12 10 Wieści gminne z Piotrkowa Kujawskiego Medal kampanii Cała Polska czyta dzieciom W poniedziałek, 31 marca 2008 r. w Teatrze Żydowskim w Warszawie odbył się VI Finał kampanii społecznej Cała Polska czyta dzieciom. W uroczystości tej uczestniczyła laureatka naszego przedszkola Marzena Michalska, która została nagrodzona medalem liderów i koordynatorów za najlepiej przeprowadzoną kampanię Cała Polska czyta dzieciom w roku szkolnym 2006/07. Nagrodę wręczyły: I. Koźmińska prezes fundacji CPCD oraz D. Olszewska dyrektor programowy. Marzena Michalska Kujawy, Kujawy ziemio ma... Przybliżając i utrwalając naszym przedszkolakom treści regionalne postanowiłyśmy 11 kwietnia 2008 r. rozpocząć KUJAW- SKI TYDZIEŃ. W piątek gościliśmy przedszkolaków z oddziału przedszkolnego w Byczu z wychowawczynią, Elżbietą Habecką i z Dębołęki z wychowawczynią, Ireną Lisiecką oraz uczniów klasy Ic SP w Piotrkowie Kujawskim z wychowawczynią, Marią Dziubich w Piotrkowie Kujawskim. Naszym gościom zaprezentowaliśmy tańce, przyśpiewki i piosenki ludowe. W następnych dniach będziemy odwiedzać IZBĘ REGIONALNĄ, rozmawiać nt. zwyczajów i tradycji kujawskich, słuchać baśni, bajek i przypowieści ludowych. Zorganizujemy wystawę prac plastycznych wykonanych przez dzieci. Podsumowaniem Kujawskiego tygodnia będzie konkurs przedszkolny dla dzieci w zakresie realizacji treści regionalnych. Czeka nas także nie lada atrakcja zabawa ludowa z udziałem zespołu Piotrkowianie. Katarzyna Dziubich Z wizytą w Warsztatach Terapii Zajęciowej Dzieci z grupy Słoneczka i Puchatki odwiedziły Warsztaty Terapii Zajęciowej w Nowej Wsi. Podziwialiśmy piękne prace wykonane przez uczestników terapii. Słoneczka wystawiły sztukę pt. Przyjście wiosny, a Puchatki bajkę pt. Czerwony kapturek. Stroje do naszych przedstawień w większości projektowali i wykonali rodzice. Wszystkim bardzo podobały się przedstawienia. W ramach podziękowania Ewa Kaźmierska przeczytała nam ulubione bajki. Katarzyna Ulewicz Powiatowy konkurs plastyczny w Dębołęce W marcu w Szkole Podstawowej w Dębołęce odbył się II Powiatowy Konkurs Plastyczny pt. Wielkanocna Kartka Świąteczna Jajko. Zorganizowany został przez nauczycieli kształcenia zintegrowanego szkoły w Dębołęce: Aleksandrę Starostę, Aldonę Sotnik i Jolantę Kapturską. Konkurs był przeznaczony dla uczniów klas I-III i został rozstrzygnięty 17 marca 2008 r. Komisja złożona z nauczycieli kształcenia zintegrowanego ze szkół Miasta i Gminy Piotrków Kujawski oceniła prace i wyłoniła laureatów konkursu przyznając im następujące miejsca: Kl. I I miejsce Rozalia Starosta (Szkoła Podstawowa w Dębołęce) II miejsce Patrycja Górska (Szkoła Podstawowa w Byczu) III miejsce Marta Kręplewska (Szkoła Podstawowa w Morzycach) KL. II I miejsce Joanna Braer (Szkoła Podstawowa w Byczu) II miejsce Kacper Sobczyński (Szkoła Podstawowa w Osięcinach) III miejsce Bartosz Rogacki (Szkoła Podstawowa w Dobrem) KL. III I miejsce Karolina Janiak (Szkoła Podstawowa w Radziejowie) II miejsce Martyna Skóra (Szkoła Podstawowa w Dobrem) III miejsce Daria Sasińska (Szkoła Podstawowa w Byczu) Laureaci otrzymali pamiątkowe dyplomy oraz nagrody rzeczowe ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Radziejowie i Dyrektora Szkoły Podstawowej w Dębołęce. Aleksandra Starosta

13 Bezpieczeństwo 11 ZDARZENIA CHARAKTERYSTYCZNE POGOTOWIE RATUNKOWE INFORMUJE W miesiącu marcu Dział Pomocy Doraźnej zanotował 639 ogółem zdarzeń Wypadki 18 Stany zagrożenia życia 153 Zachorowania 40 Wyjazdy lekarskie karetką wizytową 37 Wyjazdy pielęgniarskie karetką wizytową 85 W Ambulatorium Izby Przyjęć udzielono pomocy 306 chorym. OPARZONY zespół wyjazdowy S wyjechał do 74-letniego mężczyzny, który uległ zaczadzeniu. Po przyjeździe karetki poszkodowanego znaleziono leżącego na ziemi z licznymi oparzeniami kończyn górnych, twarzy, brzucha oraz ud. Natychmiast wykonano wkłucie do żyły na grzbietach stóp. Podłączono płyny infuzyjne, na miejsca oparzeń założono opatrunki nasączone solą fizjologiczną. W trybie pilnym poszkodowanego przewieziono do szpitala. OBRZĘK PŁUC zespół ratownictwa medycznego S wezwany został do miejscowości Nowa Wieś, gdzie 58-letnia kobieta skarżyła się na ucisk w klatce piersiowej i duszność. Na miejscu załoga wykonała wstępne badanie ciśnienia i tętna. Po badaniu lekarskim stwierdzono obrzęk płuc. Wykonano wkłucie do żyły podano leki stosowane takich sytuacjach, założono cewnik do pęcherza moczowego, podano tlen do oddychania. Przewieziono do izby przyjęć szpitala w Radziejowie. NAGŁY ZGON w godzinach nocnych zespół ratownictwa medycznego wezwany został do miejscowości Galczyce, gdzie 22-letni mężczyzna stracił przytomność i nie oddychał. Po przybyciu na miejsce zdarzenia u mężczyzny stwierdzono brak czynności życiowych, tzn. brak oddechu i tętna na tętnicach szyjnych. Natychmiast podjęto resuscytację krążeniowo-oddechową. Wdrożono pośredni masaż serca w stosunku 30 uciśnięć 2 wdechy wraz z defibrylacją elektryczną. W międzyczasie wykonano wkłucie do żyły obwodowej oraz intubację do tchawicy oraz zastosowano wentylację workiem AMBU. Po 45 minutach nie uzyskano powrotu czynności życiowych. Odstąpiono od dalszych czynności. U mężczyzny wystąpiło nagłe zatrzymanie krążenia. UDAR zespół wyjazdowy S wyjechał do miejscowości Piotrków Kujawski, gdzie 62-letni mężczyzna nagle zasłabł. Po przybyciu i wykonaniu wstępnych badań oraz badaniu lekarskim stwierdzono udar mózgu. Chorego zabezpieczono medycznie, wdrożono odpowiednie leki oraz płyny. Chory przewieziony został do oddziału neurologii szpitala w Inowrocławiu. ZAWAŁ zespół wyjazdowy S wezwany został do 52-letniej kobiety, która uskarżała się na bóle w klatce piersiowej. Po zbadaniu tętna, ciśnienia tętniczego krwi, wykonano badanie EKG i po jego analizie stwierdzono zawał mięśnia sercowego. Wykonano teletransmisję, chorą przetransportowano do oddziału kardiologii inwazyjnej we Włocławku. Na czas transportu chorej podano leki wg schematu MONA oraz podłączono tlen do oddychania. ratownik medyczny: Radosław Woźniak KOMENDA POWIATOWA POLICJI w Radziejowie Przewóz, gm. Piotrków Kujawski, 9 kwietnia 2008 roku, po godz. 18:00 Policjanci wezwani do kolizji drogowej zastali dwa rozbite auta fiata 126p i opla corsę. Od właściciela corsy dowiedzieli się, że fiatem kierował nieletni, a obok niego siedział dorosły mężczyzna. Obaj uciekli przed przyjazdem patrolu. W wyniku podjętych czynności pasażer malucha został zatrzymany w odległości ok. 1 km od kolizji. Na widok nadjeżdżającego radiowozu ukrył się w krzakach. Jego 15-letniego przyjaciela, który za 20 zł zgodził się poprowadzić malucha, policjanci zatrzymali w domu. W drodze do komendy 25-letni mieszkaniec Szewc w gminie Piotrków Kujawski zaproponował funkcjonariuszom zł w zamian za zatuszowanie całej sprawy. Mężczyzna był nietrzeźwy. W trakcie rozmowy wyraźnie czuć było od niego alkohol. Jednak nie chciał się poddać badaniu alkometrem. Wobec powyższego pobrano mu krew. Po wykonanych czynnościach mężczyzna został osadzony w policyjnym areszcie do dyspozycji prokuratora. Teraz odpowie przed sądem za popełnione przestępstwo korupcyjne zagrożone karą do 10. lat pozbawienia wolności. Zero tolerancji. Młodszy aspirant Sławomir Bogucki, Kierownik Ogniwa Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w Radziejowie, po raz kolejny koordynował akcję na terenie naszego powiatu: Głównym naszym celem było zapewnienie bezpieczeństwa na drogach powiatu, ograniczenie zdarzeń drogowych oraz skontrolowanie i zatrzymanie jak największej liczby osób, które łamią przepisy prawa o ruchu drogowym. Kierowanie w stanie nietrzeźwości, nieprzestrzeganie przez kierowców przepisów, przekraczanie dozwolonej prędkości, nie zapinanie pasów bezpieczeństwa i przewożenie dzieci bez fotelików, są między innymi przyczynami wielu wypadków, w których giną ludzie. Wierzymy, że dzięki takim akcjom za kierownicą usiądą osoby trzeźwe, a prowadząc pojazd będą przestrzegały przepisów ruchu drogowego i dotrą do celu podróży bezpiecznie. Oszustwo w sieci Do radziejowskiej komendy zgłosiła się 43-letnia mieszkanka z okolic Radziejowa, która poinformowała o oszustwie na jej szkodę, wycenionym na blisko 300 zł. Jak ustalono, kobieta wraz z synem, w drugiej połowie marca, na popularnym portalu aukcyjnym zainteresowała się oferowanym po bardzo okazyjnej i atrakcyjnej cenie, telefonem komórkowym Sony Ericsson. Wzięli udział w aukcji i po jej wygraniu wpłacili na podane przez sprzedającego konto sumę 280 zł. Czekali na nadejście przesyłki. 14 kwietnia br. dostarczono do ich domu pakunek. Po rozpakowaniu okazało się, że wewnątrz znajdował się złom komórkowy w postaci nie pasujących do siebie elementów, niemożliwych do ustalenia telefonów. Wstępne czynności śledcze prowadzą do miejscowości pod Elblągiem, gdzie mieszka 19-letni nadawca paczki. Radziejowscy policjanci nawiązali kontakt z kolegami z warmińsko-mazurskiego w celu wyjaśnienia sprawy. Kodeks karny za taki czyn przewiduje karę pozbawienia wolności do 8 lat. Niestety, aukcje internetowe to miejsca, w których najczęściej dochodzi do oszustw. Wiele z nich wynika z lekkomyślności, wiary w super okazję, ale również przez wyrafinowane działanie oszustów. By nie stracić pieniędzy i zostać oszukanym, należy sprawdzać wiarygodność sprzedającego: czytać komentarze, poznać opinie innych internautów, sprawdzić formę płatności wybraną przez sprzedającego. Warto skontaktować się ze sprzedającym elektronicznie lub telefonicznie. Może okazać się, że zainteresowani są z tej samej miejscowości i transakcję można załatwić osobiście. Niechęć sprzedającego do kontaktu telefonicznego może być sygnałem ostrzegawczym. Jeśli odbieramy paczkę w urzędzie pocztowym, mamy prawo sprawdzić jej zawartość w obecności kontrolera lub kierownika oddziału. Gdy towar nie odpowiada oczekiwanym parametrom, można nie przyjąć przesyłki. Można również, co jest kosztowniejsze dla kupującego, zamówić transport pocztą kurierską - mamy wtedy możliwość sprawdzenia zawartości przesyłki nawet telefonicznie. Zastosowanie się do powyższych prawideł winno zminimalizować przypadki oszustw internetowych. asp. szt. Piotr Chrupek asp. szt. Katarzyna Witkowska

14 12 Bezpieczeństwo STRAŻ POŻARNA INFORMUJE Od 18 marca 2008 r. do 17 kwietnia 2008 r. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Radziejowie zanotowała ogółem 43 zdarzenia, w tym: pożary 6, miejscowe zagrożenia 37. W ramach miejscowych zagrożeń doszło do zdarzeń m.in. niniejszego rodzaju: 9 w komunikacji drogowej, w których rannych zostało 10 osób, 9 związanych z usuwaniem niebezpiecznie pochylonych drzew i zwisających konarów, 6 interwencji pompowania wody z zalanych obiektów. ZDARZENIA CHARAKTERYSTYCZNE: r. Radziejów w wyniku wymuszenia pierwszeństwa przejazdu doszło do zderzenia dwóch pojazdów osobowych marki BMW oraz Audi. Wskutek uderzenia samochód Audi wpadł do rowu i dachował. Poszkodowana została jedna osoba, której pomocy medycznej udzieliło Pogotowie Ratunkowe. W akcji udział brał zastęp z JRG Radziejów. Straty materialne wyceniono na ok. 15 tys. zł r. Radziejów, ul. Płowiecka w wyniku wymuszenia pierwszeństwa przejazdu doszło do zderzenia dwóch pojazdów: samochód ciężarowy MAN i samochód osobowy Polonez. W wypadku ranne zostały dwie osoby. Działania Straży polegały na zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, ewakuacji poszkodowanej kobiety z pojazdu i odłączeniu akumulatora w Polonezie. Straty materialne wyceniono na ok. 4 tys. zł r. Piotrków Kujawski, ul. Parkowa w wyniku przewrócenia się palet z workami wypełnionymi nawozem sztucznym, przygnieciony został mężczyzna. Po odrzuceniu worków przez strażaków z JRG Radziejów i dotarciu do przygniecionej osoby, lekarz pogotowia stwierdził zgon. Miejsce zdarzenia przekazano Policji. zostali na boisko szkolne. Strażacy z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej w Radziejowie w sprzęcie ochrony dróg oddechowych sprawdzili szkolne pomieszczenia upewniając się, że wszyscy opuścili zagrożony budynek. Po sprawdzeniu obecności uczniów oraz odliczeniu nauczycieli i pracowników szkoły, ratownicy JRG Radziejów zaprezentowali sprzęt ratowniczo-gaśniczy, jakim dysponują w czasie prowadzonych działań. Cała akcja i pokaz sprzętu odbył się w ramach obchodzonego Dnia Ziemi r. Skibin w wyniku wymuszenia pierwszeństwa przejazdu doszło do zderzenia 2 pojazdów: Fiat Uno i Fiat 126p. W wyniku zderzenia ranne zostały 3 osoby, którym pomocy udzieliło i zabrało do szpitala Pogotowie Ratunkowe. Działania Straży polegały na zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, odłączeniu akumulatorów i udrożnieniu szlaku komunikacyjnego. Straty materialne ogółem wyniosły ok. 6 tys. zł r. Osięciny na skutek prawdopodobnie podpalenia doszło do pożaru ściółki w lesie. W działaniach gaśniczych brało udział 5 zastępów: z JRG Radziejów, OSP Osięciny 2 zastępy, OSP Pilichowo i OSP Witowo. Spaleniu uległo 1,5 ha ścioły, a straty oszacowano na sumę ok. 30 tys. zł. Z ŻYCIA KOMENDY: 18 kwietnia 2008 r. w Zespole Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Przemystce przeprowadzona została ćwiczebna ewakuacja uczniów i nauczycieli na wypadek powstania pożaru. Wszyscy poprzez wyjścia ewakuacyjne wyprowadzeni Tekst i foto: Ireneusz Poturalski

15 To warto wiedzieć Historia maszyn do pisania aszyna do pisania odegrała bardzo ważną rolę w życiu człowieka i to Mw wielu aspektach. Pierwszym ważnym wydarzeniem w historii maszyn do pisania było wynalezienie przez Johannesa Guthenberga około 1448 r. ruchomej czcionki. Minęło jednak wiele czasu zanim pojawiły się pierwsze konstrukcje przypominające maszyny do pisania. Pierwszy patent na maszynę do pisania uzyskał w 1714 r. brytyjski inżynier Henry Mil. Niestety, nie zachowały się żadne rysunki ani opisy tego urządzenia. Dopiero w 1808 r. Pellegrine Turri z miasta Reggio (Włochy) skonstruował pierwszą działającą maszynę do pisania dla niewidomej Caroliny Fantoni, która dzięki niej mogła prowadzić regularną korespondencję. Pominiemy kilka kolejnych konstrukcji i zatrzymamy się dopiero przy maszynie duńskiego pastora Mallinga Hansena, który w 1870 r. rozpoczął masową produkcję kul piszących ( Skrivekugle ). Maszyna Hansena sprzedawana była zarówno w Europie, jak i w Ameryce i podobno używana była jeszcze w czasie I wojny światowej. Jako oficjalną datę narodzin maszyny do pisania przyjmuje się r., kiedy Charistopher Lathan Sholes zarejestrował swój patent na maszynę do pisania. Parę lat później maszyna ta wyposażona w klawiaturę w układzie QWERTY i udoskonalona na podstawie zakupu dodatkowych patentów była produkowana w zakładach Remington Small Arms Co w Ilion (stan New York). Wszystkie dotychczas produkowane maszyny do pisania miały podstawową wadę. Piszący nie widział pisanego tekstu. Bardzo ważnym wynalazkiem, który ostatecznie ukształtował maszynę do pisania, był Model Adler Mod. 7, Nr seryjny Adler , Rok produkcji patent Franza X. Wagnera z 1895 roku, który 1935, Firma Adler Schreibmaschinen, Frankfurt, Germany zmienił mechanizm do pisania tak, że piszący mógł na bieżąco obserwować powstający tekst. Patent Franza X. Wagnera zakupiła firma Underwood. Od tej pory rozpoczęła się ostra wojna konkurencyjna Underwood z Remingtonem. Do roku 1930 producenci prześcigali się w udoskonalaniu maszyn i wprowadzaniu dodatkowych możliwości. Już w 1889 r. George C. Blickensderfer z Erie w Pensylwanii skonstruował dobrą maszynę przenośną Blick Model 7. W 1902 roku pojawiła się pierwsza, nowoczesna maszyna elektryczna Blickensdorf. Maszyny produkowane na początku XX wieku miały już praktycznie wszystkie te elementy, które mają współczesne nam maszyny czterorzędową klawiaturę w układzie QWERTY, wydzielony klawisz spacji, czcionki uderzające papier przez taśmę barwiącą, używanie jednego klawisza zmiany dla dużych/małych liter. Początek XX wieku to czas, kiedy maszyny do pisania trafiły do biur, w których znalazły się miejsca pracy dla pań - początkowo tylko jako sekretarek i maszynistek. Oprócz maszyn do pisania z pełną klawiaturą, które z powodu precyzyjnych mechanizmów były bardzo drogie producenci wytwarzali mniej skomplikowane, ale też i o mniejszych moż- Model CONSUL, Nr seryjny , Rok produkcji ca 1964, Firma Kovo, Praga, Czechosłowacja liwościach maszyny indeksowe. Maszyny do pisania przez długi czas niezastąpione w biurach i urzędach wraz z nastaniem ery komputerów przestały spełniać swoje zadanie. Z powodu braku nabywców padały kolejne firmy, a symboliczny pogrzeb maszyn do pisania odbył się na sali sądowej w lipcu 1995 r., kiedy Firma Smith Corona, jedna z największych amerykańskich producentów maszyn do pisania, ogłosiła bankructwo. W Polsce produkcję maszyn do pisania o nazwie Idea rozpoczął prawdopodobnie w 1924 r. Władysław Paciorkiewicz w Bydgoszczy. Nie jest to jednak do końca pewne. Pierwszą produkowaną w Polsce maszyną był Orzeł wytwarzany z początkiem 20. lat XX w. w Poznaniu przez firmę Stanisław Skóra i S-ka. Orzeł był kopią niemieckiego Adlera. Wytwarzany był jednak z gorszych materiałów. Z początkiem 30. lat XX w. została wprowadzona na rynek polska marka F.K. (skrót od Fabryka Karabinów ). Początkowo pod marką F.K. sprzedawano francuskie maszyny Contin (produkowane przez francuski oddział amerykańskiego Continentala), ale od 1932 r. były produkowane w warszawskich zakładach. Pierwsze modele C28, C38 i C48 były wytwarzane na bazie kupionych patentów, ale od 1937 roku produkowano już własną konstrukcję model D. Pod koniec 1938 r. rozpoczęto produkcję w warszawskich zakładach małej maszyny przenośnej na podstawie patentu kupionego od szwajcarskiej firmy Paillard. Do wybuchu II wojny światowej zakłady wyprodukowały tylko niecały 1000 tych niezawodnych i poręcznych maszyn. Po zakończeniu wojny produkcję maszyn do pisania w Polsce wznowiono dopiero na początku 70. lat XX w. w zakładach zbrojeniowych w Radomiu na bazie zakupionej licencji. Maszyny z Radomia początkowo były sprzedawane pod marką Predom, następnie Predom Łucznik i wreszcie Łucznik. Tak jak na całym świecie produkcja maszyn do pisania w radomskich zakładach zakończyła się na początku 90. lat XX wieku. Dla lepszego zobrazowania tematu przedstawiam kilka maszyn z moich zbiorów. Spotkanie miłośników historii Jan Cybertowicz Miłośnicy historii spotkali się 4 kwietnia 2008 r. w Radziejowskim Domu Kultury. W trakcie spotkania Jan Cybertowicz zaprezentował Historię maszyn do pisania. Wykład uzupełniał pokaz multimedialny, który obrazował chronologicznie poszczególne egzemplarze maszyn do pisania wyprodukowane przez wiele wytwórni z różnych krajów, podstawowe zasady działania mechanizmów maszyn do pisania oraz różnice konstrukcyjne różnych typów maszyn. Podczas prezentacji czynna była wystawa maszyn do pisania wyprodukowanych na przestrzeni całego XX wieku oraz literatury na ten temat. Eksponowane na wystawie maszyny, jak również literatura na ich temat pochodziły ze zbiorów Jana Cybertowicza i Leszka Kalickiego. Wystawę można było oglądać do 18 kwietnia br. w Radziejowskim Domu Kultury. Marek Szuszman Foto. Romuald Trzeciak

16 Model Mercedes, Nr seryjny , Rok produkcji 1941, Firma Mercedes Bueromaschinenwerke A.G., Zella-Mehlis, Germany Model MONARCH VISIBLE, Nr seryjny , Rok produkcji 1914, Firma Monarch Typewriter Co. Syracuse, U.S.A. Prezentacja maszyn do pisania Model TORPEDO 6, Nr seryjny , Rok produkcji 1940, Firma Torpedo Werke A.G., Frankfurt, Germany Model Mignon Modell 2, Nr seryjny 35810, Rok produkcji 1911, Firma Allgemeinen Elektrizitaets-Gesellschaft (AEG), Berlin, Germany Model Triumph, Nr seryjny 47515, Rok produkcji 1925, Firma Triumph Werke Nuernberg A.G., Nuernberg, Germany Model URANIA, Nr seryjny , Rok produkcji 1928, Firma Clemens Mueller A.G., Dresden, Germany