e-learning nowa jakość kształcenia Konferencja 21 października 2010 r.

Transkrypt

1 Konferencja e-learning nowa jakość kształcenia 21 października 2010 r. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Chodzi o to, aby każdy człowiek mógł kształcić się taką metodą w takim rytmie i w takich formach jakie są dla niego najbardziej odpowiednie Edgar Faure ( ) Celem głównym Strategii Rozwoju Edukacji na lata jest podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiej jakości kształcenia. Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku jest publiczną placówką oświatową, która daje możliwość kształcenia, dokształcania i doskonalenia w formach szkolnych i poza szkolnych dla dorosłych. Program kształcenia zawodowego, klasyfikacja zawodów i specjalności dostosowane są do przemian na polskim i europejskim rynku pracy oraz ukierunkowane na potrzeby słuchaczy. Centrum jest miejscem realizacji ambicji edukacyjnych wszystkich słuchaczy oraz aspiracji zawodowych pracowników placówki. Nauczyciele Centrum posiadają wysokie kwalifikacje merytoryczne i metodyczne ale wciąż dokształcają się dla potrzeb kształcenia ustawicznego aby sprostać nowym edukacyjnym wyzwaniom. Zmiany we współczesnym świecie mają swoje odbicie w zmieniających się sposobach i metodach nauczania. Tradycyjnej metodzie kształcenia wychodzą naprzeciw nowe formy edukacji wykorzystujące technologie informatyczne. Wszystkie te czynniki przyczyniły się do realizacji projektu E-learning nowa jakość kształcenia, wynikiem którego, w Centrum wdrożone zostało innowacyjne, e-learningowe kształcenie wspomagające nauczanie tradycyjne. Uzyskane doświadczenie zapoczątkowało nowy rozdział w pracy Centrum, pozwoliło nam na poszerzenie oferty kształcenia o pełne kształcenie online. Jest ono szansą na zdobycie wykształcenia dla osób, które z różnych przyczyn nie mogą uczestniczyć w zajęciach, w tym dla osób niepełnosprawnych nie mających do tej pory żadnych możliwości podwyższania swoich kwalifikacji. mgr Dariusz Różycki Dyrektor CKU

3 e-learning nowa jakość kształcenia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Wstęp Podjęcie działań w kierunku wprowadzenia nauczania e-learningowego w CKU w Gdańsku zainspirowane zostało zobowiązaniami wynikającymi z zapisów Certyfikatu Jakości ISO 9001:2000, który przyznano naszej szkole w 2006 roku. Certyfikat ten (obecnie ISO 9001:2008) zobowiązuje do ciągłej poprawy skuteczności oraz elastyczności procesu nauczania, podnoszenia skuteczności komunikacji, ciągłego doskonalenia pracy ze słuchaczami oraz wprowadzania innowacji w pracy szkoły. Szansą na realizację tego zamierzenia stała się możliwość finansowego wsparcia ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Dlatego też w lipcu 2008 roku został złożony do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego (jako Instytucji Pośredniczącej) wniosek o dofinansowanie projektu pod tytułem E-learning - nowa jakość kształcenia. Projekt wpisywał się w priorytety i obszary wsparcia Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet IX: Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie Upowszechnienie formalnego kształcenia ustawicznego - wsparcie dla szkół dla dorosłych, placówek kształcenia ustawicznego, praktycznego i doskonalenia zawodowego w zakresie kształcenia formalnego ukierunkowane na: - rozwój innowacyjnych form kształcenia ustawicznego, w tym również w formie e-learningu. W dniu 29 sierpnia 2008 r. opublikowano listę rankingową projektów z działania 9.3. Projekt Elearning nowa jakość kształcenia otrzymał 109,5 pkt. na 120 możliwych i został umieszczony na liście rankingowej na drugiej pozycji i tym samym otrzymał dofinansowanie i jednocześnie przepustkę do realizacji. Ostatecznie termin realizacji projektu ustalono na okres od 1 listopada 2008 r. do 31 października 2010 r. Charakterystyka grupy uczestników projektu Grupą docelową projektu są słuchacze CKU w Gdańsku, uczący się w różnych typach szkół placówki w systemie wieczorowym i zaocznym: liceum ogólnokształcącym, technikach (także uzupełniających), szkole policealnej. Dość duży odsetek naszych słuchaczy wywodzi się ze środowisk biednych i obarczonych dysfunkcjami wychowawczymi a nawet patologią społeczną. Wśród słuchaczy są osoby z domów dziecka, matki samotnie wychowujące dzieci, osoby pracujące i mające na swoim utrzymaniu rodziny. To bardzo trudna populacja, wymagająca od nauczycieli i dyrekcji szkoły wielu działań w celu motywowania ich do nauki i zapobiegania rezygnacji i zniechęceniu. Wielu naszych słuchaczy podejmuje pracę poza granicami kraju lub w jego odległych zakątkach nie mając tym samym możliwości uczestniczenia w zajęciach stacjonarnych. Stworzenie kształcenia online i nowych metod motywacji poprzez ciągły kontakt na platformie, pozwala wielu słuchaczom na podjęcie i kontynuację nauki w szkole. Projektem objęte jest wspomagające kształcenie e-learningowe w zakresie podstawowych przedmiotów ogólnokształcących oraz zawodowych w zawodach: technik rachunkowości, ekonomista, handlowiec, informatyk i innych. 3

4 Cele projektu Celem nadrzędnym projektu jest wsparcie dla kształcenia formalnego CKU poprzez wdrożenie innowacyjnego, e-learningowego kształcenia w formie wspomagającej nauczanie tradycyjne, w celu uzyskania poprawy jakości oraz większej skuteczności kształcenia niż tylko formy tradycyjne; umożliwienie nauki i jej kontynuacji osobom, które z różnych przyczyn nie mogą czasowo uczestniczyć w zajęciach; podniesienie poziomu umiejętności informatycznych uczestników projektu, zwiększenie dostępności kształcenia ustawicznego. Cele szczegółowe projektu dotyczą: wspierania rozwoju edukacyjnego słuchaczy, umożliwienia podnoszenia kwalifikacji kobietom w okresie opieki nad dzieckiem, stworzenia warunków współpracy i wymiany doświadczeń, przeciwdziałania niepowodzeniom szkolnym, zapobiegania rezygnacjom z nauki w trakcie jej trwania, efektywniejszego wykorzystania sprzętu komputerowego oraz narzędzi internetowych, rozwoju umiejętności komunikacyjnych uczestników projektu. Oferowane formy wsparcia przyczyniają się do ułatwienia i większej dostępności nauki osobom dorosłym obarczonym obowiązkami służbowymi i domowymi, w tym kobietom wychowującym małe dzieci. Proponowana wspomagająca forma zajęć poprawia jakość i atrakcyjność kształcenia. Decyzja o podjęciu nauki jest dużo łatwiejsza, gdy słuchacze mają możliwość wsparcia drogą internetową. Opracowano niezbędną dokumentację projektu: podziały czynności zatrudnionych osób, zasady obiegu dokumentów i zasady prowadzenia rachunkowości, dokumentację rekrutacyjną nauczycieli i beneficjentów, umowy, raporty i rejestry, itp. Zakupiony został sprzęt niezbędny do funkcjonowania biura i pracowni e-learningu: meble, materiały biurowe oraz wyposażenie informatyczne i urządzenia biurowe. Przez cały czas trwania projektu prowadzono na bieżąco monitoring przebiegu poszczególnych działań, obsługę finansową, sprawozdawczość, ewaluację projektu i analizę wyników oraz archiwizowanie dokumentacji projektowej. W dwuletnim okresie trwania projektu złożono 7 wniosków o płatność, które były na bieżąco weryfikowane i akceptowane przez Instytucję Pośredniczącą, którą jest dla nas Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Działanie nr 2 Promocja i rekrutacja uczestników projektu Działania promocyjne miały za zadanie prezentację nowej oferty kształcenia CKU w Gdańsku słu- Realizacja działań projektowych Projekt zakłada pięć działań, które zostały zrealizowane zgodnie z harmonogramem projektu. Działanie nr 1 Zarządzanie projektem W ramach działania powołano zespół projektowy w składzie koordynator projektu Teresa Bartel asystent koordynatora - Aleksandra Ptak pracownik ds. obsługi finansowej - Urszula Skórzewska pracownik ds. obsługi informatycznej (administracja Moodla) - Krzysztof Bartel konsultant e-learningu. - Aleksandra Cięglewicz - Wachowiak Fot. 1, 2. Biuro projektu - CKU - sala 307- II piętro 4

5 Fot. 3, 4. Praca zespołu projektowego Powstała strona internetowa projektu ( pl), która była na bieżąco aktualizowana oraz strona platformy edukacyjnej Moodle ( Informacja na temat realizacji umieszczona została na stronie Urzędu Miasta Gdańska ( W lokalnym wydaniu ogólnopolskiego dziennika Metro ukazały się trzy serie ogłoszeń promujących projekt. Fot. 5. Opracowywanie sprawozdań i wniosków o płatność chaczom szkoły oraz społeczności województwa pomorskiego. Szczególną uwagę zwrócono na dotarcie do mieszkańców małych miejscowości i wsi oraz osób, które ze względu na warunki zatrudnienia lub sytuacji rodzinnej nie mieli do tej pory możliwości podjęcia regularnej nauki w szkole. W ramach działania zrealizowano wydruk materiałów promocyjnych w formie plakatów oraz ulotek. Materiały te zostały rozesłane do urzędów gmin i powiatów województwa pomorskiego oraz szkół Trójmiasta. Nasza oferta trzykrotnie trafiła do 52 urzędów gmin, 7 starostw powiatowych i 29 gdańskich szkół. Plakaty zostały także umieszczone na tablicach ogłoszeń w Kuratorium Oświaty oraz w Urzędzie Miejskim w Gdańsku. Przeprowadzono akcję informacyjno-promocyjną na terenie szkoły poprzez prezentację projektu na Radzie Pedagogicznej, kilkakrotne prezentacje dla słuchaczy w auli szkoły, zamieszczenie informacji na temat projektu i jego realizacji w gablotach, spotkania z nauczycielami zainteresowanymi udziałem w projekcie. Fot. 6. Plakat projektu 5

6 Fot. 7, 8. Ulotka projektu 6

7 Fot. 9. Strona internetowa projektu Fot. 10. Strona platformy edukacyjnej Moodle Fot. 11, 12, 13. Prezentacja projektu na auli podczas spotkań ze słuchaczami szkoły 7

8 Fot. 14, 15, 16. Informacje zamieszczone w gablotach na terenie szkoły Fot. 17. Ogłoszenia prasowe Przeprowadzono rekrutację nauczycieli i wspólnie z całym zespołem rekrutację słuchaczy. Rekrutacja słuchaczy odbywała się przez cały czas trwania projektu ponieważ zgodnie z założeniami każdy słuchacz mógł przystąpić do projektu przez cały okres jego realizacji. Zadanie nr 3 Szkolenie słuchaczy uczestniczących w projekcie Jednym z warunków przystąpienia do projektu był udział w szkoleniu z obsługi oraz zalogowanie się na platformę edukacyjną Moodle. Szkolenia dotyczyły 8

9 obsługi platformy, logowania, korzystania z materiałów, wysyłania rozwiązań, testów i ćwiczeń, itp. W celu realizacji działania opracowano poradnik metodyczny szkolenia, materiały szkoleniowe w formie papierowej oraz kursu online zamieszczonego na platformie Moodle. Zakładano przeprowadzenie szkoleń słuchaczy z obsługi platformy, łącznie w ciągu dwóch lat dla 360 osób, z tego dla 300 osób w pierwszym roku trwania projektu. Zrealizowano trzy tury szkoleń stacjonarnych: w terminie od listopada 2008 do marca 2009 r. w szkoleniach uczestniczyło 382 słuchaczy; w terminie od września 2009 do listopada 2009 r. w szkoleniach uczestniczyło 184 słuchaczy; w terminie września 2010 r. w szkoleniach uczestniczyło 50 słuchaczy. Ze względu na bardzo duże zainteresowanie udziałem w projekcie w trakcie realizacji kształcenia nauczyciele oraz koordynator projektu przeszkolili indywidualnie 178 słuchaczy. Programy nauczania przedmiotów informatycznych a także innych realizowanych w salach komputerowych zostały wzbogacone o kształcenie umiejętności uczestniczenia w kursach zamieszczonych na platformach edukacyjnych. Na naszej platformie został zamieszczony kurs z obsługi Moodle, który jest dostępny dla wszystkich słuchaczy i pozwala na opanowanie podstawowych umiejętności związanych z zapisaniem się i uczestnictwem w kursach online. Łącznie zrealizowano szkolenie 794 słuchaczy, co stanowi 220% założeń. Do projektu przystąpiło ogółem 782 słuchaczy, 12 osób nie spełniło pozostałych warunków uczestnictwa, głównie z powodu rezygnacji z dalszej nauki w szkole. Eksperymentalnie w roku szkolnym 2009/2010 udział w projekcie rozpoczęły 3 osoby niepełnosprawne, które ze względu na niepełnosprawność Fot. 18, 19. Szkolenia słuchaczy w sali 02 Fot. 20. Szkolenie słuchaczy w sali 114 Fot. 21. Szkolenie słuchaczy w sali 304 9

10 Fot. 22. Szkolenie online na platformie Moodle Fot. 23, 24. Szkolenia na zajęciach w salach komputerowych ruchową oraz bariery materialne i komunikacyjne nie mogą uczestniczyć w zajęciach stacjonarnych. Dla nich zorganizowano indywidualne szkolenie i spotkanie z nauczycielami w szkole oraz opracowano program indywidualnego kształcenia online (pełne kształcenie internetowe). Zdobyte doświadczenie pokazało nam możliwości pomocy osobom niepełnosprawnym w zdobyciu wykształcenia średniego nawet w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności. W roku szkolnym 2010/2011 następne osoby niepełnosprawne ( także na wózkach) rozpoczęły naukę w szkole w systemie online. 10

11 Fot. 25, 26, 27. Szkolenie indywidualne osób niepełnosprawnych Zadanie nr 4 Realizacja kształcenia e-learningowego Głównym narzędziem pracy w projekcie jest platforma edukacyjna Moodle ( na której kształcenie e-learningowe prowadzone jest od stycznia 2008 r. średnio przez 20 nauczycieli. Na stronie głównej platformy powstały zakładki pomocy technicznej dla słuchaczy korzystających z kursów oraz nauczycieli biorących udział w kształceniu. Na bieżąco powstawały nowe kursy dla nowych semestrów oraz kursy informacyjne dla słuchaczy i nauczycieli, bardzo pomocne w bieżącej pracy w szkole. Najważniejszymi osobami w kształceniu online jest kadra dydaktyczna. Wspólnie spędziliśmy wiele godzin na spotkaniach w szkole i wirtualnie na platformie, wymieniając doświadczenia, pomagając sobie nawzajem w tworzeniu materiałów i instalowa- Fot. 28, 29. Zebrania projektowe z kadrą dydaktyczną 11

12 Fot. 30, 31. Spotkania podsumowujące kolejne etapy realizacji projektu niu ich na kursach. Nauczyciele zatrudnieni w projekcie wzięli udział w różnych formach kształcenia podnoszących umiejętności informatyczne i komunikacyjne. Miedzy innymi brali udział w szkoleniach dotyczących technologii informacyjno - komunikacyjnych w edukacji dorosłych, tworzenia prezentacji i filmów w programie Flash, obsługi tablicy interaktywnej. Nauczyciele publikują w swoich kursach materiały dydaktyczne w różnej formie: treści nauczania, prezentacje, ćwiczenia do wykonania, testy do rozwiązania, itp. Każdy słuchacz ma możliwość ciągłych kontaktów z nauczycielem prowadzącym dane zajęcia za pomocą narzędzi komunikacyjnych: maile, forum, skype, itp. W swojej pracy nauczyciele mogli korzystać z pomocy konsultanta. Przez cały okres trwania projektu odbywały się regularne konsultacje e-learningowe w formie stacjonarnej i online poprzez platformę edukacyjną. Prowadzone przez nauczycieli zajęcia zdalne nie ograniczają się tylko do udostępnienia materiałów dydaktycznych i środków komunikacji, ale są zorganizowanym procesem dydaktycznym bazującym na interakcji nauczyciela i słuchaczy. Nauczyciele kierują i stymulują proces uczenia się słuchaczy, systematycznie sprawdzają i oceniają jego efekty oraz wskazują słuchaczom źródła wiedzy. Zakładana w projekcie ilość 2560 godzin e- learningowych: publikacji materiałów dydaktycznych, różnych form aktywności (testów, zadań, ćwiczeń), realizacji kształcenia na platformie (komunikacja, sprawdzanie zadań i ćwiczeń, przeprowadzanie testów), została w pełni zrealizowana. Fot. 32, 33. Szkolenia podnoszące umiejętności informatyczne i tworzenia kursów 12

13 Fot. 34. Szkolenie dotyczące tworzenia testów w programie HotPotatoes Fot. 35, 36, 37. Indywidualne stacjonarne konsultacje e- learningowe Na platformie w okresie dwuletniego trwania projektu utworzono 393 kursy z różnych przedmiotów nauczania, zarówno ogólnokształcących jak i zawodowych. Umieszczono w nich 7729 zasobów w postaci plików, obrazów itp., oraz 9516 zadań testowych. Liczba zalogowanych słuchaczy na platformie w okresie trwania projektu wyniosła około 1200 osób, ponieważ w kształceniu e-learningowym zgodnie z założeniami mogli brać udział także słuchacze, którzy formalnie do projektu nie przystąpili. W liczbie tej oprócz słuchaczy - uczestników projektu, są nauczyciele, praktykanci, goście platformy itp. Aktywność słuchaczy była imponująca, średnia liczba logujących się każdego dnia wynosiła około osób, a średnia liczba aktywności słuchaczy (ściąganych materiałów, rozwiązywanych testów, wysyłanych zadań, itp.) wynosiła około 1-1,3 tys. dziennie. 13

14 Fot. 38, 39. Kategorie kursów umieszczonych na platformie Moodle CKU 14

15 Fot. 40. Fragment kursu z fizyki - Teodozja Minta Fot. 41. Fragment kursu z języka polskiego - Anna Sokół Fot. 42. Fragment kursu z rachunkowości - Teresa Bartel 15

16 Fot. 43. Logowanie w okresie - marzec luty 2010 Fot. 44. Logowanie w okresie - luty wrzesień

17 Fot.45. Aktywności w okresie - marzec luty 2010 Fot. 46. Aktywności w okresie - luty wrzesień 2010 Zadanie nr 5 Konferencja E-learning nowa jakość kształcenia Konferencja jest podsumowaniem działań projektowych a także okazją do zaprezentowania osiągniętych rezultatów przedstawicielom szkół z województwa pomorskiego oraz zaproszonym gościom. Niewątpliwie przyczyni się do rozwinięcia współpracy z innymi szkołami i będzie zachętą do wprowadzenia tej formy kształcenia, nie tylko w szkołach dla dorosłych. Ewaluacja projektu Rezultaty projektu w pełni zrealizowały założone cele. Proponowane formy wsparcia przyczyniły się bowiem do poprawy jakości i skuteczności kształcenia, a tym samym wpłynęły na zmniejszenie dysproporcji w osiągnięciach edukacyjnych oraz na stworzenie warunków kształtowania postaw aktywnych. Kształcenie e-learningowe spowodowało efektywniejsze wykorzystanie sprzętu komputerowego będącego w posiadaniu szkoły oraz zmobilizowało słuchaczy do wykorzystania komputera i zasobów Internetu w nauce. Udział w projekcie umożliwił naukę i jej kontynuację osobom, które z różnych przyczyn nie mogą czasowo uczestniczyć w zajęciach np. kobietom, które opiekują się w domu małymi dziećmi, osobom chorym i niepełnosprawnym. Poprzez nową formę kształcenia słuchacze nabyli nową, bardzo cenną umiejętność uczenia się online, która jest niezwykle potrzebna w pracy zawodowej. Chętniej podejmą naukę w przyszłości korzystając z tej formy kształcenia, będą przez to bardziej mobilni na rynku pracy. Uczestnicząc w projekcie słuchacze rozwinęli swoje umiejętności wykorzystania technologii informacyjnych, co w dużej mierze zwiększa ich atrakcyjność na rynku pracy, otwiera nowe możliwości podjęcia zatrudnienia. Udział w projekcie rozwinął zdolności komunikowania się za pomocą narzędzi internetowych, wykształcił systematyczność i samodyscyplinę w procesie nauki i pracy nie tylko słuchaczy ale także nauczycieli. 17

18 Fot. 47, 48, 49. Opinie słuchaczy dotyczące kształcenia na Moodle 18

19 Z analizy ankiet przeprowadzonych wśród uczestników projektu wynika, że 97% słuchaczy uznało, iż udział w kursie był dla nich atrakcyjnym sposobem zdobywania wiedzy. Ponad 80% ankietowanych stwierdziło, że przedstawione przez nauczycieli materiały były ściśle dostosowane do tematyki przedmiotu, a niemal 60%, że przedstawione w kursach materiały wystarczyły do samodzielnego zgłębiania wiedzy. Średnio 45% zapytanych słuchaczy stwierdziło, że udział w kursie e-learningowym bardzo dobrze wpłynął na ich aktywność w procesie uczenia się, 40% uznało, że wpłynął on w stopniu dobrym, 10%, że w stopniu dostatecznym, a zaledwie 5% ankietowanych słuchaczy uznało, że udział w szkoleniu na odległość wcale nie wpłynął na ich aktywność edukacyjną. Niemal wszyscy uczestnicy projektu potwierdzili, że są zadowoleni z udziału z uczestnictwa w projekcie, 91 % uważa, że e-learning w kształceniu dorosłych jest przydatny a najczęściej wskazywanymi cechami pozytywnymi są: możliwość stałego dostępu do materiałów dydaktycznych (72%), szansa nauki w przypadku niemożliwości uczestniczenia w zajęciach stacjonarnych (68%), stały kontakt z nauczycielem (50 %), większe zaangażowanie i motywacja do nauki (48 %), doskonalenie umiejętności informatycznych (45%). Nauczyciele są także bardzo zadowoleni z udziału w projekcie (100%), wskazują na wiele pozytywnych cech e-learningu: urozmaicenie lekcji (73%), lekcje bardziej interesujące i możliwość wdrożenia nowych pomysłów w nauczaniu (64%), kształcenie umiejętności informatycznych (55%). Nauczyciele zaobserwowali pozytywne oddziaływanie e-learningu na słuchaczy: większe zaangażowanie i motywacja do nauki oraz wyższe wyniki w nauce ( 73 %), uzyskanie promocji na semestr wyższy i lepszy kontakt z nauczycielem (55%), lepsze przygotowanie do matury i egzaminów zawodowych (36%). Wyniki ankiet mają swoje mierzalne odzwierciedlenie w poprawie wskaźników jakości pracy szkoły w roku szkolnym 2009/2010: wzrost zdawalności matur do 42,47 %, wzrost o 14 pkt % (szkoła stacjonarna o 10 pkt %, zaoczna o 17 pkt% ), zdecydowanie zwiększyła się liczba osób, które zdały maturę i mają poprawki 62 % wzrost o 19 pkt% (stacjonarna o 12 pkt%, zaoczna o 28 pkt% ), absolwenci LU i TU osiągnęli wyższy procent zdawalności egzaminu maturalnego niż absolwenci tego typu szkół w kraju (o 6-10 pkt%), poprawiły się średnie wyniki z egzaminów maturalnych (z j. polskiego o 11 pkt%), wzrosła średnia uzyskanych ocen końcoworocznych w całej szkole, zwiększył się również procent słuchaczy promowanych na semestr wyższy (szk. stacjonarna o 5 pkt%, zaoczna o 6,5pkt%). 19

20 Opinie i refleksje nauczycieli biorących udział w kształceniu na platformie Teodozja Minta napisała: Początki były dosyć trudne. Trzeba się było wszystkiego nauczyć; szkolenie, szkolenia, szkolenia... Zapał mnie jednak nie opuszczał. A dzisiaj? Nie wyobrażam już sobie nauczania fizyki bez Moodle. Dlaczego? Po pierwsze... Nauczanie fizyki stało się bardziej efektywne Już nie muszę słuchaczom niczego dyktować szczególnie w szkole zaocznej Więcej czasu poświęcam na wyjaśnienia, omawianie przykładów i rozwiązywanie zadań. Słuchacze nieobecni na zajęciach mogą samodzielnie zapoznać się z tematem. Słuchacze osiągają lepsze wyniki, są bardziej aktywni na zajęciach Po drugie... Nauczanie fizyki stało się ciekawsze i atrakcyjniejsze. Umieszczam na platformie linki do symulacji komputerowych, super ciekawych animacji zjawisk fizycznych i filmów. Pięknie obrazują one zjawiska fizyczne; sama jestem nimi zachwycona. Stosuję różnorodne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności; zadania i testy urozmaicone wstawianymi obrazami i wykresami. Po trzecie... Aktywność części słuchaczy przerosła moje oczekiwania. Zdumiona byłam na początku, gdy niektórzy słuchacze nie czekając, aż temat będzie omówiony na zajęciach - rozwiązywało samodzielnie zadania i testy korzystając z zamieszczonych opracowań Często bywało tak, iż ledwo umieściłam zadanie, a już pojawiało się przysłane rozwiązanie. W umieszczanych zadaniach dawałam możliwość poprawy rozwiązania więc najczęściej wieczorem lub głęboką nocą, gdy sprawdzałam przysłane rozwiązania umieszczając sugestie co do poprawności rozwiązania i za chwilę dostawałam poprawione rozwiązanie; bywało, że wymiana myśli była kilkukrotna. Mam też takich słuchaczy, którzy wyłapują moje niedopatrzenia szczególnie w testach z pytaniami wielokrotnego wyboru - i zaraz do mnie piszą. Znaczy to, że zastanawiają się (liczą, myślą) przed wybraniem odpowiedzi; nie zgadują!!! Słuchacze za moim pośrednictwem mogli zaprezentować na platformie swoje prace w postaci prezentacji wykonanej w programie PowerPoint Po czwarte... Platforma pozytywnie wpływa na kontakty słuchacz nauczyciel Mam zdecydowanie lepszy i częstszy kontakt ze słuchaczami Zachęcam słuchaczy do uczęszczania na zajęcia wysyłam wiadomości, zapytania 20

21 Platforma jest nieoceniona jako funkcja wspomagającą opiekuna klas i semestrów; za jej pośrednictwem odbywało się wiele moich kontaktów wychowawczych ze słuchaczami Po piąte... Dała mi możliwość rozwoju i zrealizowania się Poznałam możliwości i działanie platformy edukacyjnej i... zachwyciłam się Zaprezentowałam i rozwinęłam swoje umiejętności komputerowe Starałam się pokazać słuchaczom piękno fizyki poprzez ciekawe grafiki, filmy, animacje i symulacje komputerowe A pomysłów mam jeszcze wiele... Platforma też się rozwija i pojawiają się nowe możliwości; nie wszystkie jeszcze wykorzystałam. Dziękuję, że mogłam uczestniczyć w tym wspaniałym przedsięwzięciu. Teodozja Minta - nauczyciel fizyki Anna Nowak - Sokół napisała: Kształcenie poprzez platformę e-learningową Moodle z całą pewnością ma mnóstwo zalet mobilizuje zwłaszcza nauczycieli do podwyższania kompetencji komputerowych, inspiruje do aktywności intelektualnej ( wymyślanie oryginalnych, atrakcyjnych dla słuchacza zadań), uatrakcyjnia proces dydaktyczny. Jednakże nie wydaje mi się, aby e-learning mógł całkowicie zastąpić tradycyjne spotkania nauczyciela i słuchacza w klasie. Przygotowanie multimedialnych materiałów, które niejako prowadziłyby kursanta przez cały kurs za rękę znacznie przekracza możliwości nauczyciela nie -informatyka. Na języku polskim e-learning może być jedynie ciekawą metodą wspomagającą tradycyjne nauczanie. Doświadczenia ostatnich niemal dwu lat pokazały, ze słuchacze jednak niezbyt chętnie sami, z własnej inicjatywy rozwiązywali zadania na platformie e-learningowej. Dość często byli niejako przymuszani do aktywności. Skarżyli się na konieczność spędzania wielu godzin przed komputerem, na brak dostępu do Internetu, na brak czasu. Jeśli o perspektywę nauczyciela chodzi praca z Moodle mogłaby dostarczać satysfakcji, gdyby nie była dodatkiem do pełnoetatowego zatrudnienia i to dodatkiem bardzo czasochłonnym Uważam też, ze skoro komputer i Internet stają się nieodzownymi narzędziami pracy każdego nauczyciela, a juz zwłaszcza biorącego udział w projekcie learningowym dobrze by było, aby nauczyciele zostali wyposażeni w służbowe laptopy z mobilnym dostępem do Internetu. Oczywiście, że w szkole dostęp do sprzętu i Internetu jest możliwy, ale nauczanie na odległość najczęściej odbywa się w godzinach późnowieczornych i nocnych :) Tak więc bez wsparcia szkoły, nauczyciel narażony zostaje na ponoszenie dodatkowych kosztów. Co mi dało uczestnictwo w projekcie? Nowe, ciekawe doświadczenie, satysfakcję finansową. Okazało się, ze wielu nauczycieli ma naprawdę oryginalne pomysły. Wielkie uznanie wzbudziła we mnie praca administratora (zawsze dostępny, błyskawicznie reagujący, zawsze niosący pomoc i skuteczne rozwiązanie) Jestem także pod wrażeniem postępu, jakiego dokonała Basia Bobowik, która zaczynała przygodę z Moodle bez elementarnej choćby znajomości komputera, a dzisiaj radzi sobie naprawdę nieźle, prowadzi kilka kursów, ma sporo aktywnych słuchaczy. Anna Nowak-Sokół - nauczyciel języka polskiego 21

22 Magdalena Urbaś napisała: Nauczanie biologii z wykorzystaniem Platformy Moodle Po raz pierwszy zetknęłam się z ideą nauczania na odległość w roku 2000 kiedy rozpoczynałam pracę w CKU. Wówczas gorącym zwolennikiem i propagatorem tego pomysłu był ówczesny dyrektor Szkoły Zaocznej Jan Kutrowski wraz z nauczycielami a w szczególności Anią Nowak Sokół. Po latach, kiedy Polska znalazła się w strukturach Unii Europejskiej dzięki współfinansowaniu wspólnotowemu udało się wprowadzić w pełni tę ideę w życie. Osobiste zaangażowanie i determinacja grupy osób a w szczególności kierownika projektu, pozwoliło sięgnąć po fundusze unijne i doprowadzić do rozpoczęcia funkcjonowania w naszej szkole nauczania na odległość przy wykorzystaniu Platformy Moodle. Początek działalności Platformy to II semestr roku szkolnego 2008/09- w tym czasie także uruchomiłam kursy dla słuchaczy poszczególnych semestrów początkowo w szkole wieczorowej i zaocznej a następnie tylko w zaocznej. Prowadziłam w sumie do chwili obecnej łącznie 12 kursów. Korzystali z nich słuchacze semestrów, w których uczyłam biologii w szkole zaocznej, oraz dwoje słuchacze z Pucka w trybie indywidualnym. A także słuchacze pracujący poza granicami kraju (3 osoby). Miarą sukcesu i efektywności mogą być oceny semestralne- wyższe w grupie osób korzystających z platformy niż nie korzystających. Jednak może być to miara zawodna, trudno byłoby ocenić jakie wyniki ci sami słuchacze uzyskaliby bez udziału w kursach na platformie. Sądzę, że dobrą miarą są wypowiedzi słuchaczy; ich opinie, wyrażane zarówno w formie anonimowych ankiet, ale także imiennie w wypowiedziach na forum modle oraz osobiście. A były to opinie pozytywne. Niektórzy z nich, których nauce od I semestru towarzyszyła Platforma wręcz nie wyobrażają sobie innej sytuacji. Uważam, że szczególnie w szkole zaocznej taka forma wspierania nauczania jest nie do przecenienia. Edukacja w formie zaocznej zakłada samokształcenie słuchacza. Jednak nauka samodzielna w domu, nawet ukierunkowana przez nauczyciela z różnych względów sprawia wielu osobom poważne trudności. W tej sytuacji możliwość stałego, szybkiego kontaktu z nauczycielem bardzo pomaga słuchaczom. Rozwiązywanie terminowych zadań na platformie, mobilizuje do systematycznej pracy- są to opinie moich słuchaczy. Jak wiadomo Internet jest prawie nieograniczonym źródłem informacji, więc teoretycznie słuchacz może odnaleźć wszystkie potrzebne materiały samodzielnie, bez udziału nauczyciela. Jednak w tym gąszczu nawet osoby dorosłe potrzebują przewodnika i wskazania wartościowych i wiarygodnych treści. Tę rolę pełni prowadzący kursy na platformie. Oczywiście rolą prowadzącego nie jest tylko zamieszczanie linków do wartościowych stron, ale także przygotowywanie materiałów własnych, dostosowanych do potrzeb klienta. Z takich materiałów korzystano chętnie. Platforma Moodle ułatwia także nauczycielowi indywidualizację nauczania. Zamieszczane przeze mnie zadania były zróżnicowane pod względem trudności. Proponowałam słuchaczom również zadania- zatytułowane dla ambitnych i wymagające ponad przeciętnego nakładu pracy, wykorzystania zintegrowanej wiedzy w praktyce. Były to np. zadania doświadczalne, wymagające przygotowania dokumentacji fotograficznej poszczególnych etapów 22

23 eksperymentu, a następnie sporządzenie prezentacji. Godny podziwu jest fakt, że wśród naszych słuchaczy obciążonych przecież w większości pracą zawodową i obowiązkami zawodowymi znaleźli się chętni podjęcia dodatkowej pracy i poświęcania czasu na eksperymenty w domu. Możliwości techniczne platformy Moodle pozwalają na ścisły monitoring aktywności słuchaczy, i to nie tylko w celu oceny ich działań ale jest to także wartościową informacją zwrotną dla nauczyciela. Można wyraźnie zobaczyć, które materiały cieszyły się większym a które mniejszym zainteresowaniem. W podsumowaniu muszę także zauważyć, że udział w pracy na platformie pozwolił także rozwinąć mi własne umiejętności, i potwierdzić, po raz kolejny, że kształcenie ustawiczne realizujemy nie tylko poprzez naukę słuchacza ale i nauczyciela. Reasumując, przygotowanie i prowadzenie kursu na platformie Moodle wymaga od prowadzącego dużego nakładu czasu, jednak uwzględniając efekty niewątpliwie warto było podjąć się tego zadania. Cieszę się, że mogłam uczestniczyć w tym działaniu. Magdalena Urbaś- nauczyciel biologii Joanna Grodzicka napisała: Moodle jest doskonały przy przygotowywaniu do matury. Można wysyłać dużo tekstu bez kserowania na papierze, fragmenty informatora, zadania maturalne ze strony CKE, oni odsyłają wypracowania i odpowiedzi zamknięte do tekstów czytanych w plikach Word. Nie bawiłam się w Quizy, bo po dwóch pracochłonnych nie chciało mi się więcej, zwłaszcza, że czasem, gdy zrobię jakiś błąd, to quiz nie chodzi, a i tak niewielu się angażuje w Moodle. Prościej dawać zadania w Wordzie. Za to krzyżówki są rewelacyjne, ja też je drukowałam na kartkówki. Należy podpierać się podręcznikiem, bez sensu jest produkowanie własnych materiałów, jeśli gotowe są dobre. Nikt nie chce robić całego pakietu edukacyjnego (jak nam sugerowano), to co najmniej 2 lata pracy prawie za nic. Mam wątpliwości co do praw autorskich, co można publikować, a co już jest naruszeniem praw. Musimy korzystać z własnych komputerów, oprogramowania, łączy do neta, za co płacimy prywatnie. Powinniśmy dostać przynajmniej służbowe pendrive y. Joanna Grodzicka - nauczyciel języka angielskiego Barbara Bobowik napisała: Początki są zawsze żenujące jak twierdził Heraklit. I były. Nie należę do pokolenia komputerowego. Od niedawna jestem właścicielką laptopa, a moje umiejętności posługiwania się tym sprzętem były mocno ograniczone. I nagle przed rokiem pojawił się pomysł wzięcia udziału w pracach na platformie Moodle. Nie była to moja inicjatywa. Udział w kursie przygotowującym do pracy był pasmem porażek. Niewiele rozumiałam. Naciskałam klawisze, pojawiały się jakieś informacje, często nawet właściwe, ale i tak nie wiedziałam o co chodzi. Całkiem obca terminologia i moja nieporadność. Zupełnie sobie nie radziłam. Ale ponieważ zastałam zgłoszona do projektu, wstydziłam się wycofać chociaż miałam ochotę. Gdyby nie życzliwość i cierpliwość Ani Sokół, która poświęciła mi wiele czasu, chyba nie dałabym rady. 23