MUZEUM LUBOWELSKIE ZAMEK W STAREJ LUBOWLI SŁOWACJA

Transkrypt

1 MUZEUM LUBOWELSKIE ZAMEK W STAREJ LUBOWLI SŁOWACJA STAŻ W RAMACH PROGRAMU OTWARTY ŚWIAT 1 14 października 2015 r. relację przedstawia Joanna Hołda z Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu

2 PROGRAM STAŻU 1 tydzień 1. Poznanie struktury Muzeum, jego pracowników oraz zasad funkcjonowania poszczególnych działów oraz dwóch części instytucji: Zamku Lubowla i Muzeum Ludowej Architektury pod Zamkiem Lubowla 2. Poznanie bieżącego planu pracy działu etnografii oraz działań i prac przewidzianych w skansenie 3. Zapoznanie się ze zbiorami etnograficznymi Muzeum, archiwaliami i ekspozycją skansenu oraz zamku 4. Zapoznanie się z metodami organizacji ekspozycji skansenowskiej i jej udostępniania zwiedzającym 5. Poznanie metod pozyskania, opracowania i przechowywania eksponatów i archiwaliów 6. Rozpoczęcie kwerend dotyczących drzewa w kulturze ludowej Karpat w ramach wystawy pn. Axis mundi planowanej na lata

3 1 tydzień stażu MUZEUM LUDOWEJ ARCHITEKTURY POD ZAMKIEM LUBOWLA

4 1 października Zwiedzam zabytki drewnianej architektury ludowej Rusinów i górali spiskich: domostwa, sezonowe zabudowania pasterskie, obiekty sakralne i przemysłowe przeniesione do skansenu z Litmanowej, Wielkiego Lipnika, Jarabiny, Kremnej, Udola

5 Zwiedzając skansen poznaję architekturę ludową i zagadnienia związane z etnografią i tradycyjną kulturą wiejską tamtego regionu oraz problemy dotyczące organizacji i udostępniania ekspozycji skansenowskiej.

6

7 Poznaję sposoby przygotowania i aranżacji wystaw stałych

8

9

10

11 plany rozbudowy skansenu, dobór translokowanych obiektów, możliwości ich pozyskania oraz metody konserwacji i lokacji na ekspozycji. Drewniany dom mieszkalny przeniesiony z Wielkiego Lipnika

12

13 Poznaję sposób udostępniania i organizacji zwiedzania ekspozycji skansenowskiej (zabezpieczanie wnętrz i eksponatów, rodzaje materiałów informacyjnych, sposób oznakowania ekspozycji)

14

15

16 dostosowanie ekspozycji do potrzeb osób niewidomych i głuchoniemych (makiety wybranych obiektów, tabliczki z opisami alfabetem braila, QR-kody odsyłające do strony muzeum z przewodnikiem w języku migowym)

17

18 ZAMEK W STAREJ LUBOWLI 2 października Ten dzień przeznaczyłam na poznawanie ekspozycji zamku lubowelskiego oraz planów jego konserwacji i rewitalizacji

19

20 Zwracam uwagę na sposoby realizacji stałych ekspozycji historycznych prezentujących historię pogranicza sądecko-spiskiego, dzieje zamku oraz rodu Lubomirskich i Zamoyskich. Interesuje mnie dobór sprzętu wystawienniczego, aranżacja plastyczna wystaw, sposoby zabezpieczania eksponatów, rodzaje materiałów informacyjnych

21

22

23 oznakowanie ekspozycji, udogodnienia dla osób niewidomych i głuchoniemych.

24 Szczególnie interesująca jest najnowsza część ekspozycji zamek renesansowy udostępniony dla zwiedzających w 2015 roku.

25

26 W zabytkowym budynku, w ciekawy i nowoczesny sposób adaptowanym na potrzeby ekspozycyjne, zorganizowano wystawę stałą poświęconą historii gorzelnictwa i piwowarstwa.

27

28

29

30 5-7 października Kolejne dni stażu w Muzeum Lubowelskim przeznaczyłam na poznawanie sposobu organizacji archiwum naukowego fotografii i materiałów terenowych, a także magazynów muzealnych, podzielonych według zakresu zbiorów na magazyny: stroju i kafli, sztuki, numizmatyki i archeologii, mebli historycznych, rzemiosła i zegarów, książek i dokumentów, ceramiki i elektroniki, mebli i skrzyń ludowych, narzędzi, przedmiotów metalowych.

31 Zwracam uwagę na sposób podziału zbiorów oraz metody opracowania, zabezpieczania i przechowywania muzealiów i archiwaliów.

32

33

34

35 Duże wrażenie robi niedawno przygotowany magazyn stroju. Został pomyślany jako otwarty magazyn będący rodzajem ekspozycji, z możliwością zwiedzania dla badaczy, etnografów, zespołów folklorystycznych, studentów, zainteresowanych grup zorganizowanych.

36

37

38

39 Wizyta w magazynach jest okazją do rozpoczęcia kwerendy do wystawy Axis mundi, pod kątem motywu drzewa w ikonografii i zdobnictwie ludowym.

40

41

42 PROGRAM STAŻU 2 tydzień 1. Rozpoczęcie kwerendy dotyczącej wystawy Moda na uzdrowiska do wód po zdrowie planowanej na 2018 r. w ramach polsko-słowackiego projektu flagowego wybór archiwaliów ilustrujących rozwój turystyki krajoznawczej i uzdrowiskowej w Karpatach na przełomie XIX i XX w. 2. Kwerenda terenowa w uzdrowisku w Wyżnych Rużbachach 3. Prowadzenie studiów porównawczych dotyczących kultury ludowej Spiszu i Sądecczyzny w oparciu o zbiory muzealne, archiwalia, wizyty terenowe, konsultacje z opiekunem stażu i innymi pracownikami merytorycznymi 4. Udział w bieżących pracach dziełu etnograficznego i skansenu 5. Nawiązanie kontaktów z artystami, rzemieślnikami i twórcami ludowymi z okolic Starej Lubowli

43 8 października Włączam się w bieżące prace muzeum uczestnicząc, w charakterze obserwatora, w posiedzeniu muzealnej komisji zakupów. Komisja oceniła około 500 eksponatów etnograficznych i historycznych dokonując ich wyceny i klasyfikując jako muzealia lub materiały pomocnicze. Do zbiorów etnograficznych trafiły przedmioty należące do ostatniej właścicielki domu przeniesionego do skansenu z Wielkiego Lipnika: odzież, dokumenty i pamiątki osobiste, meble, elementy wyposażenia i sprzęty gospodarskie, obrazy, domowe drobiazgi. Będą podstawą wyposażenia wnętrza obiektu. 2 tydzień stażu

44

45

46

47

48 Oprócz eksponatów etnograficznych komisja przyjęła do zbiorów naczynia porcelanowe, srebrne i szklane z przeznaczeniem na ekspozycją zamku oraz mundur wojskowy z lata 60./70. XX w.

49 9 października Ten dzień poświęcam na kwerendę w zbiorach archiwalnych i bibliotecznych pod kątem wystawy Moda na uzdrowiska. Przegladam kolekcję kart pocztowych ze Starej Lubovli i okolic, w tym interesujący zbiór pocztówek z Lubovelskich Kupeli oraz uzdrowiska Smerdzonka koło Czerwonego Klasztoru. Zapoznaję się z opracowaniami książkowymi dotyczącymi dawnych i współczesnych uzdrowisk na terenie dzisiejszej Słowacji.

50

51

52

53 12-14 października Kolejne dni pobytu w Muzeum przeznaczam głównie na kwerendy archiwalne i terenowe dotyczące wystawy Moda na uzdrowiska do wód po zdrowie. Wśród wybranych materiałów znajdują się interesujące archiwalia dotyczące Lubovelskich Kupeli, Kupeli Vyżne Rużbachy i kupeli Smerdzonka koła Czerwonego Klasztoru: dawne fotografie i karty pocztowe z uzdrowisk oraz dziewiętnastowieczne i dwudziestowieczne opracowania książkowe i broszury reklamowe zawierające m.in. analizę składu chemicznego wód w poszczególnych źródłach, opisy ich właściwości leczniczych, wykazy oferowanych w uzdrowiskach usług leczniczych i rozrywek.

54

55

56 Kwerendę archiwalną uzupełniam wizytą w uzdrowisku Vyżne Rużbachy. Zwiedzając kompleks uzdrowiskowy mam okazję zobaczyć pozostałości zabudowy dawnego kurortu pochodzące z kon. XIX i pierwszej poł. XX w. - okresu świetności kupeli.

57

58 Prowadzę kwerendę archiwalną i biblioteczną dotyczącą tradycyjnej kultury ludowej na Spiszu, wybierając materiały związane m.in. z obrzędowością, medycyną i magią ludową, wierzeniami i pasterstwem. Kontynuję kwerendę na temat drzewa w kulturze ludowej Karpat, przeglądając księgozbiór i archiwum, kartotekę zbiorów sztuki oraz kolekcję klocków i wzorników drukarskich.