To będą dobre święta. Program telewizyjny najważniejszych stacji na święta. Słupia łososiami stoi. Bożonarodzeniowe tradycje

Transkrypt

1 721GS4A Program telewizyjny najważniejszych stacji na święta str TYGODNIK BEZPŁATNY NAKŁAD EGZ. 23 GRUDNIA 2009 R. NR 7 (7)/2009 To będą dobre święta Zastawione stoły, atrakcyjne prezenty pod choinką tak zdaniem słupskich handlowców będzie wyglądać tegoroczne Boże Narodzenie. Wszyscy, z którymi rozmawialiśmy przekonują, że kryzysu gospodarczego, przynajmniej przed świętami, nie widać. W ostatnich miesiącach kryzys dał się we znaki wielu słupszczanom. Grupowe zwolnienia, brak chętnych na spędzenie Sylwestra poza domem, oszczędności w zakładach pracy. Jutro Wigilia. Sprawdziliśmy, jak oceniają tegoroczne zyski z przedświątecznego handlu słupscy handlowcy. - Trudno na razie prorokować, ile zarobiliśmy przy okazji świąt powiedział nam wczoraj Tomasz Tadzik, dyrektor hipermarketu E.Leclerc w Słupsku. - Zakupy przedświąteczne jeszcze trwają. Prezenty świąteczne, czy ubrania, klienci zaczynają kupować wcześnie. Podobnie jest z ozdobami świątecznymi. Inaczej sprawa wygląda, jeśli chodzi o żywność. Największe tłumy pojawiają się u nas właściwie dopiero w samą Wigilię lub dzień wcześniej. Ale póki co, nie zauważyłem, by odwiedzało nas w tym sezonie mniej klientów, niż rok temu. Jestem zadowolony z dotychczasowego obrotu. Gorszego sezonu nie zanotowała także Grażyna Piątek, wiceprezes zarządu spółki PHU Pod wieżą w Słupsku. - Trudno mi ocenić, jakie zyski mają konkretni handlowcy z Hali pod Wieżą, ale na podstawie moich obserwacji mogę powiedzieć, że ludzi jest w brud - ocenia. - Szał zakupowy w tym okresie jest taki sam, jaki był w poprzednich latach. Podczas niedzieli handlowej mieliśmy tłumy kupujących. Utarg z tego dnia nasi sprzedawcy oceniają bardzo dobrze. Im bliżej świąt, tym więcej klientów. W samą Wigilię także mamy otwarte. Rok temu nawet tuż przed zamknięciem pojawili się u nas ostatni poszukujący prezentów. A jak oceniają wydatki na przygotowanie świąt słupszczanie? - Zawsze staram się, by na wigilijnym stole nie zabrakło tych tradycyjnych, dwunastu potraw przyznaje Jadwiga Wiśniewska. - Jednak w tym roku będzie trochę oszczędniej,ale na pewno nie biednie. Joanna Prokofiew j.prokofiew@agmedia.com.pl Fot. APR-SAS Słupia łososiami stoi str. 10 Słupia uważana jest za najpopularniejszą rzekę łososiową w Polsce i jedną z najbardziej znanych w Europie. Co roku zjeżdżają nad nią wędkarze z całej Polski. - To niepowtarzalna rzeka twierdzi Bożena Sikora, dyrektor Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. - Ma dziki charakter i jest bardzo malownicza. Wodna w niej jest czysta i pełna szlachetnych ryb, a to przyciąga wędkarzy. Bożonarodzeniowe tradycje str Obrzędowość bożonarodzeniowa kształtowała się przez wiele stuleci, a jej początków należy upatrywać w prastarych zwyczajach, wierzeniach i świętach kultywowanych przez ludy w Europie i Azji Mniejszej. W Rzymie, w roku 274 cesarz Aurelian, ku czci bóstwa solarnego, nakazał obchodzenie 25 grudnia święta Niezwyciężonego Słońca. Gdy chrześcijaństwo zyskało tam status religii państwowej i zaczęło zdobywać popularność, Kościół pod koniec IV w. przepisał obchodzenie w tym dniu świąt Bożego Narodzenia. 748GS2A 803GS2A 835GS1A

2 OPINIE 2 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Dyżur reportera Nasz dziennikarz Tomasz Częścik czeka na sygnały i opinie Czytelników. tel Drodzy czytelnicy, mieszkańcy Słupska OD REDAKCJI To pierwsze święta, kiedy jesteśmy razem. Święta Bożego Narodzenia i nadejście Nowego Roku to czas wyjątkowy. To czas, kiedy życzymy sobie wszystkiego, co najlepsze. Ja również chciałbym złożyć najserdeczniejsze życzenia. Pani Lidii Matuszewskiej, szefowej Caritas przy parafii św. Jacka, o której piszemy w dzisiejszym wydaniu życzę, aby nigdy nie miała problemów ze zdobyciem pieniędzy i pożywienia na organizowane przez nią wigilie i pomoc dla potrzebujących. Żeby każdy pomagający innym spotkał się z wdzięcznością, która dałaby mu siłę do dalszego działania. Urzędnikom, organizacjom pozarządowym, które starają się o pieniądze unijne, aby zdobywały ich jak najwięcej. A korzystającym z finansowanych w ten sposób programów i warsztatów, aby efekty ich działania były jak największe, tak jak w przypadku pani Marii Biały, o której wspominamy na naszych łamach.wszystkim tym, którzy w te wyjątkowe dni będą sami, w pracy, czy na służbie, jak opisywany przez nas mł. asp. Robert Urbanek, bądź dlatego, że nikogo nie mają, życzę życzliwości i ciepła w spotkaniu z innym człowiekiem. Wędkarzom, którym w tym numerze Kuriera poświęcamy tyle miejsca, samych superdużych troci i łososi w Nowym Roku i żeby w Słupi nigdy ryb nie zabrakło. Koszykarzom Czarnych, którym po serii słabych występów wreszcie udało się pokonać rywali, więcej szczęścia i większej skuteczności na boisku w nadchodzącym roku. A wszystkim sportowcom, by dostarczali nam samych pozytywnych emocji. Nam wszystkim, drodzy słupszczanie, abyśmy w 2010 roku mieli szpital, którego pozazdroszczą nam inne miasta. Żeby Słupsk się rozwijał, abyśmy mieli bezpieczne drogi i chodniki. A władze zawsze kierowały się głosem mieszkańców. No i byśmy byli szczęśliwi. Wszyscy. Bez wyjątków. Wydawca: Redaktor naczelny: Redaktor wydania: Redakcja: Sprzedaż reklam: Arkadiusz Gryko redaktor naczelny Kuriera Słupskiego AG Media ul. Braci Gierymskich 1, Słupsk tel fax biuro@agmedia.com.pl Arkadiusz Gryko Arkadiusz Gryko tel redakcja@agmedia.com.pl kierownik redakcji Aleksandra Christyniuk tel reklama@agmedia.com.pl dyrektor działu sprzedaży Ryszard Kamała Promocja: tel a.pruszak@agmedia.com.pl dyrektor Agencji Reklamowej AG Media Anna Pruszak Kolportaż: tel specjalista ds. kolportażu Artur Sobolewski a.sobolewski@agmedia.com.pl Projekt graficzny: Bartosz Soiński kierownik studia graficznego b.soinski@agmedia.com.pl Druk: Polskapresse Oddział Poligrafia ul. Połęże 3, Gdańsk Za treść reklam Wydawca nie odpowiada. Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych. W przypadku ich wykorzystania zastrzega sobie też prawo do ich skracania i redagowania. Zamieszanie wokół godzin rozpoczęcia pasterki Noc nie znaczy północ Czy prawdziwa pasterka to tylko ta, która zaczyn się o równo północy? Czy Wychodzi na to, że pora nie ma znaczenia, skoro nawet głowa Kościoła Katolickiego XVI podjął, jak się okazuje, kontrowersyjną dla wielu decyzję. Pasterka, czyli msza odprawiana te organizowane o zdecydowała, że w w nocy z 24 na 25 grudnia godzinie 22 lub są mniej ważne? tym roku w Watykanie pasterki o północy nie będzie. Papież Benedykt zawsze rozpoczynała się w Watykanie tylko o godzinie 24. W tym Ks. Zbigniew Krawczyk proboszcz parafii pw. NMP, Królowej Różańca Świętego w Słupsku - Jak co roku, tradycyjnie już, w naszej parafii pasterka odbędzie się dwa razy o 22. i 24. Która pora jest lepsza na zorganizowanie pasterki? Trudno powiedzieć. Każdy wybiera godzinę najbardziej odpowiednią dla siebie. Starsi ludzie, którzy mogą się czuć zbyt zmęczeni, by przyjść na 24, wybierają godzinę 22. Podobnie postępują dorośli, którzy mają małe dzieci. Z punktu widzenia Kościoła, godzina nie ma znaczenia. Każda msza to przede wszystkim ofiara złożona z Jezusa Chrystusa, nieważne, o której godzinie się rozpocznie. Co do decyzji papieża Benedykta XVI, trudno z nią polemizować. Papież dokonał tego wyboru ze względu na swój wiek. Ma już 82 lata i rzeczywiście może się czuć zbyt zmęczony, by odprawiać mszę o północy. W tym roku pasterka w naszej parafii będzie wyjątkowa. Odwiedzi nas ksiądz Krzysztof Zadarko, mianowany w lutym biskup pomocniczy w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Przyjedzie na nasze zaproszenie specjalnie, by odprawić obie pasterki. Kreską Dariusza Pietrzaka Nie wszyscy mogą wypoczywać w święta. Policjanci strażacy, lekarze mają w tym czasie pełne ręce roboty. str. 3 roku jednak, odbędzie się o godzinie 22. Jak przytacza włoski dziennik Corriere della Sera, rzecznik Watykanu, ksiądz Federico Lombardi tłumaczy, że chodzi o zmniejszenie trudu 82- Nie sprzedawajmy świąt GOŚĆ A letniego Benedykta XVI. W Polsce wielu wiernych decyzję Watykanu przyjęło z mieszanymi uczuciami. Joanna Prokofiew j.prokofiew@agmedia.com.pl Edward Ryczkowski mieszkaniec Słupska - Prawdziwa pasterka to tylko punktualnie o północy. Przecież upamiętnia oczekiwanie na przyjście Jezusa betlejemskich pasterzy, którzy wypatrywali pierwszej gwiazdki właśnie w nocy. Co do decyzji papieża nie będę jej oceniać, ale ja na pasterkę o północy chodziłem od małego. Czy były mrozy, czy nie, to o 23. ubieraliśmy się i całą rodziną maszerowaliśmy na mszę. To było dla nas oczywiste, że tylko o tej porze to będzie prawdziwa pasterka. Sądzę, że właśnie dzięki pasterce można lepiej poczuć atmosferę i nastrój Bożego Narodzenia. Całe rodziny nasi znajomi, sąsiedzi, a także zupełnie obcy sobie ludzie, spotykają się w kościołach, by pośpiewać kolędy. Upamiętniamy w ten sposób przyjście na świat Jezusa. Wyobrażamy sobie, jak to dało wtedy, dwa tysiące lat temu. wyglą- Pasterka to piękna tradycja. Jedyna taka msza święta w całym roku, dlatego warto na nią pójść właśnie o północy. ksiądz prałat Jan Giriatowicz proboszcz parafii św. Jacka w Słupsku - Święta Bożego Narodzenia i Wielkanocne to najważniejsze święta w Kościele. Niestety, Boże Narodzenie jest coraz bardziej skomercjalizowane i nie potrafię się z tym pogodzić. Nie tyko na zachodzie Europy, ale także u nas w Polsce. Przecież święta to nie tylko ferie, prezenty i choinka. To czas dla naszego wnętrza. Do każdych świąt trzeba dobrze się przygotować. Spojrzeć w swoje wnętrze i dowiedzieć się, czy jestem na właściwej drodze do zbawienia. Święto to czas mistyczny. Nie tylko radowanie się z przyjścia Pana. To także czas o dużym znaczeniu społecznym. Wówczas nikną spory, ludzie się godzą, wyciągają do siebie rękę. Samo dzielenie opłatkiem jest bardzo piękne. Dzielimy się nie tylko w rodzinie, ale zakładach pracy, urzędach, szkołach. Ludzie życzą sobie dobrych rzeczy i się do siebie uśmiechają. Właśnie tego życzę wszystkim słupszczanom z okazji Bożego Narodzenia. Niech się uśmiechają, niech ich domy rozbrzmiewają kolędami. Życzę im także, żeby spojrzeli wewnątrz siebie i spędzili spokojnie święta, żeby pogotowie, straż i policja mogły pełnić w tym czasie spokojną służbę.

3 MIASTO nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Nowe urządzenia na kościele Zegar powrócił Na tę chwilę miasto czekało od końca wojny. Po ponad 64 latach rozbrzmiały dzwony i ruszył zegar w kościele Mariackim. Uruchomienie dzwonów i zegara to kolejny etap odbudowy wieży. Pierwszym była rekonstrukcja barokowego hełmu. Teraz udało się odbudować zegar. Jego tak zwany cyferblat jest nowy, ale utrzymany w historycznym klimacie. Tarcza ma kolor czarny, a umieszczone na niej cyfry złoty. Zegar jest podświetlony nowoczesnymi żarówkami typu LED. Nowy jest także mechanizm zegara. Są to nowe elementy, ale utrzymane zgodnie z historycznym charakterem kościoła mówi Zdzisław Daczkowski, szef słupskiej delegatury Wojewódzkiej Służby Ochrony Zabytków w Gdańsku. Zegar podobnie jak hełm jest w klimacie barokowym. Całość będzie współpracowała z dzwonami na kościelnej wieży, czyli carillonem. Nowości na kościelnej wieży słupsz- Kościół Mariacki czanie mogą podziwiać już od kilku dni. Ta część remontu wieży kosztowała 60 tysięcy złotych. Prace wykonała firma Rduch z Połomnia koło Rybnika na Śląsku. Tarcze zegarowe na wieży kościoła Mariackiego oraz uruchomienie i zsynchronizowanie z nimi dzwonów są kolejnym etapem prac remontowo-konserwatorskich przeprowadzanych w kościele mówi Mariusz Smoliński, rzecznik prasowy prezydenta Słupska. Prace te odbywają się między innymi dzięki dotacjom konserwatorskim z budżetu miasta. W tym roku na remont kościoła w tym także częściowo na zegar miasto przekazało blisko 40 tysięcy złotych. Zegar i dzwony na wieży kościoła Mariackiego nie działały od marca 1945 roku. Wówczas tak zwane Stare Miasto spłonęło po wkroczeniu Armii Czerwonej. Sowieci spalili prawie całą zabudowę centrum miasta. Ogień nie oszczędził największego kościoła w mieście. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Fot. APR SAS Właściwie kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Różańca Świętego został wybudowany pod koniec XIII wieku. Jest największą gotycką świątynią w naszym mieście. Kościół był wielokrotnie przebudowywany. Najpoważniej w 1853 roku. Prace nadzorował wówczas superintendent Schneider. Pod jego kierownictwem zlikwidowano kaplice przy wieży zachodniej, odsłonięto arkady łączące wieżę z kaplicami i zamurowano wejścia z tych kaplic do naw bocznych. Kościół poważnie ucierpiał podczas pożaru Słupska w marcu 1945 roku. Spalony został hełm na wieży oraz wnętrze kościoła. Fot. Archiwum Roberta Urbanka Słupska wigilia 3 Świąteczne spotkanie dla mieszkańców Słupska odbędzie się w środę o przed ratuszem. Będzie można skosztować ryb i obejrzeć spektakl Ludowa Szopka Polska Teatru Tęcza. Święta na służbie W pracy zamiast w domu Rozmowa z mł. asp. Robertem Urbankiem z Komendy Miejskiej Policji w Słupsku Rodzina nie ma pretensji, że jutro i w pierwszy dzień świąt nie zasiądzie pan z nią przy wigilijnym stole? Chyba najtrafniej ujęła to kiedyś moja żona: Nie sztuką jest być policjantem. Prawdziwą sztuką jest być żoną policjanta. Oczywiście, że wszystkim jest trochę przykro, ale służba to służba. Policjantem jestem przecież od osiemnastu lat. Sam wybrałem ten zawód i wiedziałem na co się decyduję. Żona też zdawała sobie sprawę, że wychodzi za człowieka, który nie pracuje pięć dni w tygodniu od 7 do 15. Zdążyliśmy już się z tym pogodzić, że nie tylko w Boże Narodzenie, ale również w Sylwestra czy Wielkanoc nie zawsze możemy być razem. Chyba dopiero na emeryturze będę mógł się cieszyć świętami spędzanymi z rodziną. Dyżur w wigilię bardzo różni się od tych w dni powszednie? Największa różnica polega na tym, że jest to dyżur właśnie w święta. Wydawać by się mogło, że ludzie będą spokojniejsi i mniej będzie interwencji. A z tym jest bardzo różnie. W naszym społeczeństwie święta niejednokrotnie wiążą się z nadużywaniem alkoholu, a to do niczego dobrego nie prowadzi. Często trzeba interweniować podczas domowych awantur i zabierać takiego awanturnika na Izbę Wytrzeźwień, żeby nie zrobił nikomu krzywdy. To wszystko często odbywa się przy wigilijnym stole, przy kłócącej się rodzinie i płaczących dzieciach. To jest po prostu przykre. W pierwszy dzień świąt bywa jeszcze gorzej. Zdarzyło się, żeby kiedyś ktoś zadzwonił w Wigilię na policję ze świątecznymi życzeniami? Nawet bardzo często i to jest bardzo miłe. Ludzie dzwonią, składają życzenia i najczęściej życzą spokojnej służby. Bywają jednak też takie telefony, po których człowiek właściwie nie wie jak się zachować. Jednej Wigilii pewna pani zadzwoniła z żądaniem interwencji w... kościele. Twierdziła, że przeszkadza jej pasterka w kościele pw. Kolbego, bo ludzie za głośno śpiewają kolędy. Próbowałem tej pani wytłumaczyć, że przecież mamy wigilie, a pasterka to tradycja i ludzie muszą śpiewać. Odmówiłem wtedy podjęcia interwencji, a ona postraszyła, że złoży na mnie skargę. Rozmawiał Mariusz Nowicki m.nowicki@agmedia.com.pl 830GS1A 826GS1A 738GS2A

4 POWIATOWY 4 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 S ŁUPSKI Wydarzenia Bezdomni w czasie mrozu chętnie zaglądali do noclegowni Wszystkie miejsca zajęte Wigilijny wieczór w pubie Mikołaj, chór i prezenty Zabawa w pubie Aga trwała kilka godzin. Słupskie noclegownia i ogrzewalnia pękają w szwach. Pracownicy socjalni zapewniają jednak, że w czasie mrozów żaden potrzebujący nie został odprawiony z kwitkiem. W noclegowni przy schronisku dla bezdomnych im. Brata Alberta przy. ul. Leśniej na potrzebujących czeka około 60 miejsc i wszystkie są zajęte. Pracownicy zapewniają jednak, że nie ma obawy, że któryś z potrzebujących nie uzyska pomocy. Zawsze znajdzie się kawałek wolnego miejsca - mówi Adam Koszutowski, zajmujący się bezdomnymi pracownik socjalny Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Słupsku. - W sytuacjach kryzysowych, takich jak ostatnie mrozy, można zwiększyć liczbę miejsc nawet o sto procent. Każdy potrzebujący może liczyć na ciepłe schronienie. W Słupsku jest około 200 osób bezdomnych. Większość z nich w czasie zimy znajduje schronienie w noclegowni przy ul. Leśnej. Tłumnie odwiedzana jest również ogrzewalnia przy ul. Przemysłowej, którą uruchomiono specjalnie na okres zimowy. W odróżnieniu od noclegowni, mogą w niej przebywać osoby nawet po spożyciu alkoholu. Pod warunkiem jednak, że ich stan nie zagraża życiu i zdrowiu zarówno ich, jak i innych przebywających w ogrzewalni osób. W czasie największych mrozów bezdomni w większości sami zgłaszali się do noclegowni. Tylko sporadycznie byli dowożeni przez policję lub strażników miejskich. Mariusz Nowicki a.gryko@agmedia.com.pl 347GS1A 332GS1A Większość słupskich bezdomnych największe mrozy spędziało w noclegowni. Fot. APR-SAS Podopieczni słupskiego ośrodka socjalizacyjnego symboliczną wieczerzę wigilijną spędzili w ubiegłym tygodniu w pubie Aga. Były paczki, świąteczny poczęstunek i wesoła zabawa. Nie obyło się bez karaoke. Każdy chciał zaśpiewać swój ulubiony kawałek do mikrofonu. - Dzieci świetnie się bawiły przyznaje Klaudiusz Dyjas, dyrektor placówki. - Zapamiętają tę imprezę na długo. Nie jest to pierwsza nasza zabawa w Adze. Pani Katarzyna Ostrowska, właścicielka pubu, zorganizowała dla naszej młodzieży i dzieci takie spotkanie już po raz drugi. W świąteczny klimat wprowadził wszystkich chór Kantele, śpiewając nastrojowe kolędy. Przy wspólnym, wigilijnym stole razem z dziećmi i kadrą ośrodka socjalizacyjnego zasiadł prezydent Maciej Kobyliński. - Dla dzieci to było ważne dodaje Dyjas. - Są wdzięczne, że ktoś o nich pamięta i opiekuje się nimi. Ale chyba najważniejsza tego dnia była dla nich rodzinna atmosfera, która panowała w lokalu. Czuły się tam, jak u siebie. Każde dziecko otrzymało od Mikołaja paczkę z prezentami. Sponsorami w tym roku były dwie słupskie firmy: Ramm i ArPress. jj 66GS12A UZDROWICIEL Z FILIPIN Joseph Santiago PALITAYAN Pomaga tysiącom ludzi na całym świecie! Teraz jest w Polsce! Znany 58-letni filipiński uzdrowiciel z wielkim doświadczeniem. Długoletni członek Stowarzyszenia Filipińskich Uzdrowicieli. Wywodzi się ze sławnej na świecie rodziny uzdrowicieli. Jego nazwisko i moc uzdrawiania znane są w: Azji, Europie i Stanach Zjednoczonych. Skuteczność jego uzdrowień potwierdzają liczni pacjenci np.: Pan Janusz Z. z Krakowa: po trzech wizytach u uzdrowiciela zeszły mi kamienie z nerek przeznaczone do operacji i zakończył się mój problemz prostatą, co potwierdziły badania USG. Pani Irena G. z Łodzi: po jednej wizycie u uzdrowiciela znikła mi torbiel na jajniku. Pani Julia K. z Piotrkowa Trybunalskiego: guz nowotworowy na głowie, trzustce i maksymalnie pół roku życia. Tak brzmiała diagnoza lekarska. Jedynym ratunkiem dla mnie okazał się uzdrowiciel, Pan Joseph, gdyż jego zabiegom energetycznym żyję już piąty rok, a guza nie ma. Uzdrowiciel pomaga w chorobach: serca, nerwicach, nowotworach i paraliżach, schorzeniach kręgosłupa i gruczołów prostaty, wrzodach żołądka, schorzeniach kamieni nerkowych i żółciowych oraz w kobiecych i wielu innych schorzeniach. Uzdrowiciel stosuje również zabiegi refleksologiczne, które immunologicznie oddziaływują na schorowane, wycieńczone chorobą ciało. Przyjazd uzdrowiciela do Polski to kolejna nadzieja dla setek chorych i cierpiących ludzi, którym konwencjonalna medycyna odmówiła możliwości wyleczenia. Przyjmujemy: 5 stycznia Słupsk 6 stycznia - Gdynia 7 stycznia - Gdańsk 8 stycznia - Elbląg ZAPISY I INFORMACJE POD NUMEREM TELEFONU

5 Wydarzenia POWIATOWY S ŁUPSKI nr 7 (7) 23 grudnia Złodzieje choinek kradną nawet w mieście Ukradli drzewko spod pomnika Świątecznie w słupskiej dwójce Wigilia po kaszubsku Złodziej choinek połakomił się na drzewko rosnące przy pomniku ojca Pio. Wpadł, bo zostawił po sobie ślady na śniegu. A choinkę zdążył już przystroić. Kradzieże choinek przed świętami zawsze były prawdziwą plagą. Nigdy nie kradziono ich jednak w mieście. Kradzież drzewka wykrył proboszcz parafii św. Jacka ksiądz Jan Giriatowicz. Złodziej przyszedł nocą. Wyciął dwumetrowy świerk rosnący przy pomniku Ojca Pio. Nie odstraszył go fakt, że okrada świętego oraz to, że je jego figura stoi przy ulicy Garncarskiej, czyli przy jednej z głównych w mieście. - Brak mi słów mówi załamany ks. Jan Giriatowicz. - Na tym skwerku posadziliśmy ponad 60 choinek. Co roku nam je kradną. Albo je wykopią, albo wycinają. Zostało nam ich już niespełna czterdzieści. Sprawą zainteresowała się policja. Funkcjonariusze szybko znaleźli złodzieja, bo Fot. Tomasz Częścik - Co roku złodzieje kradną drzewka przy pomniku Ojca Pio skarży się ks. Jan Giriatowicz. ten po wycięciu ciągnął świerk zostawiając wyraźne ślady na śniegu. - Można powiedzieć, że po igłach trafiliśmy do choinki mówi młodszy aspirant Robert Czerwiński, pełniący obowiązki rzecznika słupskiej policji. - Pozostawione ślady zaprowadziły nas do pobliskiej kamienicy. Szybko trafiliśmy do konkretnego mieszkania. Okazało się, ze jest w nim już choinka i to przystrojona w bombki i lampki. Złodziej odpowie za kradzież. Lada dzień do sądu grodzkiego trafi wniosek o jego ukaranie. Grozi mu kara grzywny. Z podobnymi karami muszą liczyć się inni złodzieje choinek. A tych w okolicach Słupska nie brakuje. Kilka dni temu policjanci z Główczyc gonili trzech mężczyzn, którzy okradali plantacje. Uciekając złodzieje uszkodzili auto i omal nie zgubili silnika. - Takich hurtowych kradzieży na naszym terenie jest niewiele mówi Mieczysław Miloch, zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Łupawa. - Kradzieże choinek są przeważnie pojedyncze. Choinki najczęściej wycinają mieszkańcy odległych wsi położonych gdzieś na skraju lasu. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Fot. APR-SAS Jak co roku dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 2 przygotowały wyjątkową świąteczną uroczystość. Było przedstawienie, ludowe stroje, tradycyjne potrawy i oczywiście kolędy. A wszystko to przygotowane w języku i tradycji kaszubskiej. Słupska dwójka to jedyna szkoła w mieście, w której najmłodsi mają okazję bliżej zapoznać się z kulturą Kaszubów oraz nauczyć się ich języka. Zajęcia z regionalizmu prowadzone są tam od kilu już lat. Od zeszłego roku natomiast w dwójce wprowadzono dla chętnych regularne lekcje języka kaszubskiego. man 485GS3A W niesprawnym autobusie nie można ukarać pasażera W czasie mrozu zamarzły kasowniki Mróz dał się we znaki wszystkim, także miejskim autobusom. Część pojazdów nie wyjechała wczoraj na trasy o czasie. W niektórych zamarzły kasowniki. Na niesprawny kasownik z powodu mrozu natknęła się Katarzyna Bąkowska ze Słupska. - Wsiadłam do autobusu i chciałam skasować bilet mówi słupszczanka. - Niestety, żaden kasownik nie działał. Kierowca rozłożył ręce i pojechał. Ja jednak bałam się, czy kontrolerzy nie wlepią mi kary, przecież nie miałam skasowanego biletu. Według Marcina Grzybińskiego, dyrektora Zarządu Transportu Miejskiego w tym przypadku nie ma mowy o ukaraniu pasażera mandatem. - Mróz był naprawdę spory i takie zdarzenie mogło mieć miejsce mówi Grzybiński. - Przewoźnik nie powinien jednak takim autobusem wyruszyć w trasę, bo pojazd z zamarzniętymi kasownikami jest niesprawny. Jeśli ruszył w trasę, taka informacja powinna dotrzeć do Zarządu Transportu Miejskiego i my wyciągnęlibyśmy konsekwencje od przewoźnika. toc 734GS2A

6 POWIATOWY 6 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Portrety S ŁU P S K I Słupszczanka organizatorką największego spotkania opłatkowego na Pomorzu Nie wstydzę się żebrać, robię to dla ludzi Od 2006 roku, kiedy Lidia Matuszewska po raz pierwszy zorganizowała w Słupsku wigilię dla osób samotnych, bezdomnych i ubogich z podobnymi wyrazami wdzięczności spotykała się wielokrotnie. Dla takich chwil właśnie warto to robić podkreśla kobieta. Wszystko zaczęło się, gdy kilka lat temu zobaczyła w telewizji wielką wigilię dla ubogich na krakowskim rynku. Dwa lata później zorganizowała taką samą w Słupsku. Pomyślałam, że przecież u nas też jest sporo osób, dla których taka uroczystość może być właściwie jedyną okazją, aby poczuć atmosferę świąt. Nie pomyliła się. Prawie dwa tysiące osób, które pojawiły się na wigilii są najlepszym dowodem na to, że miała rację. Choć początki wcale łatwe nie były. Co więcej, z roku na rok jest coraz trudniej. O wszystko. Bo organizowana przez panią Lidię od czterech lat wigilia to tylko jeden z elementów działalności szefowej Caritasu. Z równym zapałem stara się, aby najubożsi słupszczanie nie czuli się samotni równ i e ż w Wielkanoc, czy nawet w Dzień Dziecka. Potrafi też zadbać nawet o to, żeby ludziom nie zabrakło ziemniaków na zimę. Jak do tej pory skutecznie. To wszystko nie byłoby możliwe bez wsparcia darczyńców, ludzi dobrej woli i przede wszystkim ogromnego zaangażowania Lidii Matuszewskiej. Nie bez powodu nazywana jest jednoosobową Armią Zbawienia. Oczywiście ma wokół siebie wolontariuszy, harcerzy i wiele innych osób gotowych do pomocy. Ktoś przecież musi np. przygotować potrawy na wigilię czy spakować prezenty dla najmłodszych. O wszystko trzeba się postarać Ale żeby ci wszyscy ludzie mieli co robić, to ja muszę się o to postarać i wszystko pozałatwiać mówi pani Lidia. Może zabrzmi to nieskromnie, ale taka jest Fot. APR SAS 83-letni staruszek nie kryjąc wzruszenia ze łzami w oczach całuje ją po rękach. Od 16 lat jest wdowcem. Samotny mężczyzna nie ma nikogo z kim mógłby zasiąść przy wigilijnym stole. O świątecznej wieczerzy organizowanej przez Lidię Matuszewską, szefową Caritasu parafii pw. św. Jacka dowiedział się z mediów. Dziękuję pani, bardzo pani dziękuję mówi przez łzy Po raz pierwszy od wielu lat mam z kim podzielić się opłatkiem, wymienić życzeniami, zanucić kolędę Po kilkuset mieszkańców Słupska zasiadało wspólnie do wigilijnego stołu. zabierze, zawsze dąży do prawda. Sama jestem preze- tego, aby doprowadzić sem, kierowcą, sprawę do końca. Pomimo d o s t a w c ą, przeciwności losu. Mało a nawet księ- brakowało, aby tegoroczna gową. Jeżdżę wigilia dla samotnych nie w teren, spoty- miała tak radosnego chakam się z ludźmi rakteru. Brakowało nam i proszę ich dosłownie wszystkiego. o w s p a r c i e. Do ostatniej chwili nie Wielokrotnie mieliśmy nawet porządmuszę wręcz nego wkładu do bigosu żebrać, żeby opowiada. Dopiero c o k o l w i e k po apelu w mediach coś załatwić. Ale się ruszyło. Ale nie na nie w s t y - taką skalę jakiej można dzę się tego. by było się spodziewać Przecież robię w takim dużym mieście. to dla ludzi. Przecież w Słupsku mamy Jeśli Lidia całą masę hurtowni, różmatuszewska nych barów i restauracji, już się za coś a odzew był mniej niż skromny. Na szczęście mamy darczyńców, którzy od lat z nami współpracują i zawsze można na nich liczyć. Z Morpolu otrzymujemy całą masę ryb, Piekarnia pod Klonem dostarczńców nam pieczywo i ciasta, a dzięki panu Domaradzkiemu z Anny de Croy mieliśmy w tym roku prawdziwy barszcz na wigilii. Marzą mi się jeszcze pierogi, bo do tej pory nigdy na wieczerzy ich nie było... Oprócz firm i przedsiębiorców sporą grupę darczyńców stanowią prywatne, anonimowe osoby. Niejednokrotnie gotowe są z własnej kieszeni Gdyby nie hojność sponsorów tego spotkania nie udałoby się nam zorganizować mówi Lidia Matuszewska. 782GS1A 827GS1A 184GS4A

7 POWIATOWY Portrety S ŁUPSKI nr 7 (7) 23 grudnia Fot. APR SAS Wielu słupszczan chętnie skorzystało z zaproszenia Lidii Matuszewskiej - szefowej Caritasu parafii pw. św. Jacka. Na spotkanie wigilijne przybywali całymi rodzinami. Fot. APR SAS Fot. APR SAS - Aby nam się lepiej działo - życzyli sobie uczestnicy wieczerzy. wysupłać nawet ostatni grosz, aby pomóc innym. W tym roku jeden mężczyzna kupił na wigilię organizowaną przez Caritas 100 kilo ryb. Później dokupił jeszcze 40 kilogramów, bo uznał, że może być za mało... Inny darczyńca co roku dostarcza tony marchwi i ziemniaków, które zimą pani Lidia rozdziela wśród najuboższych słupszczan. W tym roku przywiózł 35 ton marchwi, a ziemniaków prawie 100 ton. Tłumy przy wigilijnym stole W tegorocznej wigilii zorganizowanej w Ośrodku Szkolno- -Wychowawczym wzięło udział około 1400 osób. Uroczystość jak zwykle rozdzielono na kilka tur, bo sala może pomieścić tylko około 350 osób. Niemniej nie da się ukryć, że w ubiegłych latach znacznie więcej osób brało udział w takiej uroczystości. Trudno powiedzieć dlaczego. Może teraz ludziom się lepiej powodzi, a może się wstydzą zastanawia się pani Lidia. Niemniej jest jeszcze cała masa ludzi, którym naprawdę jest to potrzebne. Jeszcze klika dni wcześniej mówiłam, że będzie to ostatnia taka wigilia. Wszystko przez to, że coraz trudniej jest ją zorganizować. Kiedy jednak po raz kolejny zobaczyłam tych wszystkich ludzi, ich radość, wdzięczność, a nawet łzy w oczach, zmieniłam zdanie. Dopóki Bóg pozwoli i da mi siłę, a wokół siebie będę miała życzliwych ludzi będę pomagać potrzebującym mówi Lidia Matuszewska. Mariusz Nowicki m.nowicki@agmedia.com.pl Fot. APR SAS Wśród uczestników wigilii nie zabrakło słupskich posłów - Jolanty Szczypińskiej i Zbigniewa Konwińskiego. Fot. APR SAS Kolędy w wykonaniu dzieci umilały czas biesiadującym. Fot. APR SAS Pełna miska gorącego bigosu cieszyła się dużym wzięciem. Fot. APR SAS Ciepła strawa to dla niektórych najmilszy prezent na święta.

8 7 8 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Sposób na promocję Słupsk na Naszej Klasie Nowy sposób promocji znaleźli urzędnicy ze słupskiego ratusza. Tym razem promują nasze miasto na portalach społecznościowych w tym na popularnej Naszej Klasie. Słupsk ma już swoje konta na kilku portalach społecznościowych między innymi na Blipie i Facebooku. Od kilku dni działa miejskie konto na najpopularniejszym w Polsce portalu Nasza Klasa. Słupsk ma na nim już prawie sześć tysięcy znajomych. Zdecydowaliśmy się na taką formę promocji, bo dociera do bardzo wielu osób mówi Mariusz Smoliński, rzecznik prasowy prezydenta miasta. Szczególnie chodzi tu o osoby młode, które najczęściej korzystają z tego typu portali. Dzięki temu poinformujemy ogromną liczbę użytkowników o zbliżającej się dużej imprezie sportowomuzycznej w Słupsku, czyli Amber Cupie 2010, która odbędzie się w dniach 8-9 stycznia 2010 roku Zdaniem Smolińskiego otwieranie kont na portalach społecznościowych także integruje słupszczan. Dzięki nim wiele osób, które wyjechały z miasta ma z nim nadal kontakt. Chodzi o integrację nie tylko osób, które wyjechały, ale także o integrację pozostałych mieszkańców. Dzięki takim portalom czują więź z miastem dodaje rzecznik. toc Dzięki szkoleniom, w których wzięłam udział jestem bliżej realizacji swojego marzenia otworzeniu kwiaciarni mówi Maria Biały. Fot. APR SAS POWIATOWY S ŁUPSKI Bliżej pracy, bliżej szans na normalne życie Europejskie miliony na słupskie potrzeby Znaleźli pracę, nauczyli się nowego fachu, podszkolili znajomość języków obcych oraz zdobyli nowe umiejętności zawodowe. Blisko 350 mieszkańców Słupska skorzystało już z szansy na poprawę swojej sytuacji życiowej w ramach projektu Bliżej Pracy realizowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Wszystko to dzięki funduszom, jakie placówka pozyskała z Unii Europejskiej. Na szkolenia, warsztaty i najróżniejsze kursy wydano już ponad 2,5 miliona złotych z Europejskiego Funduszu Społecznego. Wkrótce na ten cel dostaną kolejne 1,7 miliona złotych. Słupski MOPR zrealizował już dwie edycje projektu Bliżej Pracy. Jego celem jest społeczna aktywizacja mieszkańców miasta. Cały program zakończy się w 2013 roku. Działania, które rozpoczęto w roku 2008 objęły już blisko 350 osób. Chętnych na skorzystanie z możliwości projektu jest jednak coraz więcej. Z początku było zupełnie inaczej mówi Malina Iwaszko z MOPR, koordynator projektu. Ludzie myśleli, że będą dostawać od nas gotówkę na swoje potrzeby. Pojawiła się nawet plotka, że dla każdego mamy przygotowane po pięć tysięcy złotych. Kiedy okazało się, że nie dostaną pieniędzy do ręki, a będą mogli skorzystać z innych możliwości pomocy, wielu straciło zainteresowanie. Dopiero po pewnym czasie zaczęli rozumieć na czym polega ten projekt i co dzięki niemu mogą zyskać. A zyskać mogą wiele, bo jak wskazuje nazwa projektu Bliżej pracy, jest to pomoc bezrobotnym w znalezieniu pracy. To z kolei, jak pokazuje dwuletnie doświadczenie, skutecznie pomaga przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu. Osoby, które przekonały się do udziału w projekcie, mogły wziąć udział w licznych szkoleniach i kursach, k t ó r e pomogły im w znalezieniu zatrudnienia lub założeniu własnej firmy. Nad poprawą swojej sytuacji życiowej wszyscy pracowali pod czujnym okiem specjalistów. Uczestniczyli m.in. w warsztatach psychologicznych oraz spotkaniach z aktywizatorem zawodowym. Dużym zainteresowaniem cieszyły się najróżniejsze kursy pozwalające na zdobycie nowych umiejętności i zawodu. Można było na przykład nauczyć się obsługi kasy fiskalnej, podszkolić się ze znajomości języków obcych oraz wziąć udział w kursach kucharskich, kel- Słupsk nerskich i fryzjerskich. Wśród osób, które skorzystały z udziału w projekcie była Maria Biały ze Słupska. Bez przesady mogę powiedzieć, że dzięki temu projektowi na nowo odnalazłam sens życia mówi kobieta. Wcześniej nie widziałam przed sobą właściwie żadnych perspektyw. No bo jakie szanse na rozwój może mieć kobieta po pięćdziesiątce, która przez ostatnie dziesięć lat była bez pracy? Dzięki temu projektowi nabyłam wiele nowych umiejętności i teraz jestem coraz bliżej założenia własnej firmy. Dzięki projektowi Bliżej Pracy pani Maria ukończyła m.in. kursy bukieciarstwa, florystyki, księgowości oraz podstaw obsługi komputera. Zrobiła też prawo jazdy. Teraz przymierza się do otwarcia własnej kwiaciarni. Pracownicy słupskiego MOPR bogatsi o dwuletnie doświadczenie już szykują się do trzeciej edycji projektu Bliżej pracy. Przekonaliśmy się, że program jest naprawdę bardzo skuteczny i coraz więcej osób chce z niego korzystać mówi Malina Iwaszko. Kolejne 1,7 miliona, które otrzymamy z Europejskiego Funduszu Społecznego pozwoli nam pomóc jeszcze większej liczbie uczestników programu. Wniosek o sfinansowanie projektu został już zaakceptowany. Mariusz Nowicki m.nowicki@agmedia.com.pl Przymiarki do najważniejszego fotela w mieście Nie każdy może być prezydentem Rozmowa z Leszkiem Orkiszem były radnym, członkiem Słupskiego Porozumienia Samorządowego Jeszcze kilka lat temu był pan jednym z bardziej aktywnych radnych, teraz stoi pan trochę z boku słupskiej sceny politycznej. Ale z boku czasem lepiej widać proszę zdradzić swoje typy w przyszłorocznych wyborach prezydenckich w Słupsku? Nadal jestem członkiem SPS, radnym miejskim nie zostałem, choć w moim okręgu wyborczym miałem najwięcej głosów spośród innych kandydatów. Widać już pewne ruchy w poszczególnych ugrupowaniach. Jeśli SPS wystawi własnego kandydata, to go poprę. Zobowiązuje mnie do tego lojalność. Czy wystawimy, jeszcze nie zdecydowaliśmy. Alternatywą będzie dla mnie na pewno Maciej Kobyliński, który jako prezydent zrobił wiele dla miasta i wierzę, że jeszcze może tu wiele zdziałać. To człowiek o ciężkim charakterze, ale dobrym sercu, niezwykle oddany Słupskowi. Trudno się z nim współpracuje, ale w polityce często spotyka się ludzi o niełatwym charakterze. Na naszej scenie jest wiele silnych osobowości, także z pana obozu, lewicy. Taką postacią jest radny Krzysztof Kido. To świetny radny, merytorycznie przygotowany, doświadczony i w pracy w samorządzie, i w prowadzeniu własnej firmy. On, podobnie jak Kobyliński, to silna osobowość, co zresztą można było nie raz zauważyć w ich kontaktach. Ich kłótnie były głośne, potrafili jednak dojść do porozumienia. Czy ma aspiracje, by być prezydentem? Myślę, że tak. Może mieć jednak zbyt małe poparcie wśród mieszkańców. Podobnie jak znakomita radna Krystyna Danilecka Wojewódzka. Jest bardzo wartościową radną w sensie politycznym, lubiana przez mieszkańców, doświadczona zawodowo. Czy to wystarczy? Myślę, że może nie wystarczyć. Zresztą, może się okazać, że ona sama raczej poprze innego kandydata niż będzie kandydować. Pozostaje jeszcze prawica Platforma Obywatelska oraz Prawo i Spra wiedliwość. Mówi się o wspólnym kandydacie, może poseł Zbigniew Konwiński byłby do zaakceptowania przez PiS? Pytanie tylko czy on by chciał kandydować. Praca w Sejmie nie niesie takiej odpowiedzialności jak bycie prezydentem blisko stutysięcznego miasta. A zarobki? W parlamencie lepsze. Może się jednak okazać, że będzie jak z Wałęsą nie chcę, ale muszę. Nie widzę bowiem lepszego kandydata w Platformie Obywatelskiej, bardziej wyrazistej pos taci. Przewodniczący Rady Miasta Zdzisław Sołowin czy radny Marek Biernacki raczej z Maciejem Kobylińskim nie powalczą. Chyba, że gdzieś jest ukryty czarny koń? Rozmawiała Aleksandra Christyniuk a.christyniuk@agmedia.com.pl Fot. APR SAS/Archiwum

9 Fot. ARP-SAS OKOLICE nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Sprzedaż działek budowlanych - sposób na ratowanie budżetu No to lecimy za miasto Sprzedaż działek pod budowę jest jednym z ulubionych sposobów na podratowanie budżetów pomorskich samorządów. Handel gruntami jednak udaje się tylko nielicznym gminom. Prawdziwym liderem w sprzedaży działek budowlanych w regionie jest gmina Słupsk. Samorząd sprzedawał w tym roku grunty na terenie całej gminy. Największym powodzeniem cieszyły się działki w pobliżu Słupska. Ludzie chętnie kupowali tereny pod budowę domów w Krępie Słupskiej i Siemianicach. Jednym z czynników, dzięki którym gmina odniosła sukces jest jej położenie oraz kampania promocyjna Lecę za miasto. - Trudno mi dokładnie powiedzieć, czy to konkretnie kampania nam pomogła, bo nikt tego nie badał mówi Mariusz Chmiel, wójt gminy Słupsk. - Faktem jest, że dzięki sprzedaży gruntów pod budowę domów jednorodzinnych w tym roku do naszej kasy wpadło aż pięć milionów złotych, to jest dziesięć procent dochodów gminy. Kampania na pewno w tym pomogła, bo gdy my sprzedawaliśmy, inne samorządy nie. Na pewno też pomogła letnia promocja, gdy niektóre działki można było kupić za 35 złotych za metr kwadratowy. W czasie wakacji sprzedaliśmy wszystkie działki objęte tą promocją. W gminie Słupsk najczęściej ziemię pod budowę wymarzonego domu kupują słupszczanie oraz mieszkańcy ościennych miejscowości. - Kupiliśmy ziemię pod dom w Krępie, bo to bardzo blisko Słupska mówi Agnieszka Dawidczyk, słupszczanka. Nieco gorzej sytuacja przedstawia się w gminie Dębnica Kaszubska. Tam, jeszcze do niedawna, także chętnie osiedlali się mieszkańcy Słupska. Działki na osiedlu Północ, które dwa lata temu były hitem, sprzedają się jednak nieco słabiej. - Jest pewien okres zastoju przyznaje Eugeniusz Dańczak, wójt gminy Dębnica Kaszubska. - Nie mniej jednak działki sprzedają się. Kupują je nasi mieszkańcy, także ci, którzy wyjechali za granicę za pracą oraz słupszczanie. Kilka działek sprzedaliśmy górnikom, którzy lata temu wyjechali do pracy na Śląsk, a teraz na emeryturze wracają w swoje rodzinne strony. Nie mam pojęcia, dlaczego w tym roku działki sprzedają się słabiej. Może przez ten cały kryzys. Słabo sprzedają się taż działki w Smołdzinie. Gmina jeszcze kilka lat temu przygotowała blisko 30 hektarów gruntów przy drodze w kierunku na Smołdziński Las. Do tej pory sprzedała jedną trzecią terenu. W ogóle działek w tym roku nie sprzedała Kobylnica. Samorząd wycofał się, bo ziemia była za tania. - Uważam, że łatwo wyprzedać majątek gminy, jednak trudniej sprzedać go po dobrej cenie mówi Leszek Kuliński, wójt gminy Kobylnica. - Ceny gruntów nie są zbyt wysokie, więc wolałem nie sprzedawać naszej ziemi po niskiej cenie i zrezygnować z takich dochodów. Kuliński dodaje, że Na ziemi nie stracisz gmina planuje wystawić na sprzedaż atrakcyjne tereny pod zabudowę w przyszłym roku. Chodzi o działki w Kobylnicy, Kwakowie i Łosinie. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Małgorzata Ellert właścicielka Biura Nieruchomości w Słupsku - Sukcesywne uchwalanie planów zagospodarowania przestrzennego oraz systematyczne zwiększanie udziału terenów, dla których wydawane są decyzje zabudowy, doprowadziło do większej podaży ofert inwestycyjnych i przyczyniło się do spadu cen działek budowlanych. W czasach hossy na rynku nieruchomości działki często były kupowane, aby osiągnąć zysk, a obecnie klienci zainteresowani zakupem działki myślą o budowie własnego domu i wybierają działki, zwracając przede wszystkim uwagę na lokalizację i rozwój infrastruktury. Na rynku jest naprawdę bogaty wybór działek sprzedają osoby prywatne i gminy. To dobry czas na kupowanie działek, bo ich ceny spadły. Na pewno nie stracimy na tej inwestycji, nawet gdy nie planujemy w najbliższym czasie budowy domu. Ludzie nie chcą śmigieł Wiatraków w Swołowie, Wielichowie, Krzemienicy i Bruskowie Małym na razie nie będzie. To efekt protestów mieszkańców tych miejscowości. Roszady w Starostwie Powiatowym Ktoś się wypromuje Wielkie zmiany szykują się w Starostwie Powiatowym w Słupsku. Starosta ma pomysł na utworzenie specjalnego oddziału, który zajmie się tylko promocją powiatu. Starostwa Sławomir Ziemianowicz przymierza się do reorganizacji struktur starostwa. Jak mówi, chce usprawnić promocję powiatu. - Potwierdzam, że jest taki pomysł przyznaje starosta. - W Wydziale Rozwoju Powiatu i Inwestycji powstanie komórka, która zajmie się promocją. Nie powstaną nowe etaty. Promocją powiatu mają się zająć trzy osoby, które pracują w wydziale. Jedna z nich ma kierować nową komórką. Z nimi ma pracować także rzecznik prasowy, który do tej pory był samodzielnym stanowiskiem. - Nic nie wiem o takich pomysłach mówi Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl 9 zdziwiony Leszek Kreft, rzecznik prasowy Starostwa Powiatowego w Słupsku i asystent starosty. - Nikt ze mną na ten temat nie rozmawiał. Pomysł jeszcze nie ujrzał światła dziennego i jest w fazie opracowania. W kuluarach urzędnicy mówią, że Ziemianowicz chce zająć się promocją, która kulała przez ostatnie lata, specjalnie teraz, bo zbliżają się wybory samorządowe. - Można powiedzieć, że całe moje życie przygotowuję się do wyborów mówi starosta. - Polityk zawsze staje się aktywniejszy w roku wyborczym. Jednak naszej promocji mam niewiele do zarzucenia. Organizacja takich imprez, jak dożynki wojewódzkie pokazała, że musimy pewne rzeczy usprawnić. Stąd zmiany. 704GS4A 739GS2A Ruszyła rozbudowa muzeum w Swołowie Zagroda urośnie i będzie wabić turystów Udało się. Rozpoczęły się prace przy rozbudowie Zagrody Albrechta w Swołowie. Jeszcze niedawno rozbudowa stała pod znakiem zapytania, bo Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku miało kłopoty z uzyskaniem linii kredytowej, z której sfinansowany byłby wkład własny na inwestycję. Linię kredytową dla muzeum uruchomi Bank Nordea. Jest potrzebna jako wkład własny na inwestycję, dofinansowaną z unijnego Programu Rozwoju Turystyki i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego oraz z Urzędu Marszałkowskiego. Doty czy ono drugiego etapu prac w stolicy Krainy w Kratę. Z Unii Europejskiej pochodzić będzie na ten cel ponad pięć milionów złotych, a Fot. Archiwum 15 grudnia ruszyły prace przy rozbudowie Zagrody Albrechta. z Urzędu Marszałkowskiego 1,9 miliona złotych. Pieniądze są przeznaczone na wykup działek pod kolejne elementy Zagrody Muzealnej oraz rekonstrukcję chat i terenów wokół nich. W jednym z obiektów powstanie dom chlebowy, a w pozostałych Zagroda Gospodarza. Aleksandra Christyniuk a.christyniuk@agmedia.com.pl

10 10 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 POWIATOWY S ŁUPSKI Raport Słupia królowa rzek łososiowatych Zjadą wędkarze z całego kraju Słupsk łososiami i trociami stał od zawsze. Kronikarze spisujący dzieje miasta w ubiegłych wiekach wysławiali ryby pływające w Słupi. Opisali, jak trafiały one na książęce stoły oraz o kłusownikach, którzy podbierali ryby z dawnych śluz. Dziś niewiele się zmieniło. Ryby nadal są cenną zdobyczą i nadal trzeba walczyć z kłusownikami. Słupia uważana jest za najpopularniejszą rzekę łososiową w Polsce i jedną z bardziej znanych w Europie. - To rzeka niepowtarzalna przekonuje Bożena Sikora, dyrektor Parku Krajobrazowego Dolina Słupi. - Cały czas ma dziki charakter, jest bardzo malownicza. Wodna w niej jest czysta i pełna szlachetnych ryb, a to przyciąga wędkarzy. Zdaniem ichtiologa, profesora Ryszarda Bartla, uznawanego za największy autorytet w kraju w zakresie ryb łososiowatych, Słupia przede wszystkim jest dobrze zarybiana i pełna naturalnych tarlisk. Co roku wchodzi do niej najwięcej troci i łososi spośród wszystkich przymorskich rzek. Potwierdzają to dane ze skanerów - zamontowanych na przepławkach w Słupsku - które liczą ryby. - W ubiegłym roku padł rekord mówi Teodor Rudnik, prezes Zarządu Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Słupsku. - Skaner zarejestrował dziesięć tysięcy troci i łososi. W tym roku są zaledwie cztery tysiące. Troć jak troć Trocie żyjące w Słupi nie różnią się prawie wcale od tych żyjących w innych rzekach. Maja taką samą masę, długość, wygląd. Średnio jest od 60 do 79 centymetrów długości i nieco ponad dwa kilogramy wagi. Oczywiście czasem zdarzają się o wiele większe okazy, które są szczególną gratką dla wędkarzy. Według profesora Bartla, ryby ze Słupi wyróżnia to, że pochodzą właśnie z tej rzeki. - Chodzi tu o specyficzne geny tłumaczy naukowiec. - Ryba, która przyjdzie na świat w Słupi, wypływa w morze, ale na tarło znowu powraca do swojej rzeki, dlatego zarybiamy tylko i wyłącznie materiałem genetycznym pochodzącym z rzeki, do której później wpuszczamy narybek. Ikra, z której powstaje narybek, pochodzi z troci i łososi odławianych przez wędkarzy pomiędzy październikiem a styczniem, kiedy to trwają rybie gody. Pozyskany w ten sposób materiał genetyczny trafia do ośrodków hodowli, a stamtąd z powrotem do rzeki. Co roku dzięki takim zabiegom do Słupi trafia 800 tysięcy narybku troci i 80 tysięcy smoltów, czyli dwuletnich ryb. Raj dla wędkarzy Mekką amatorów łowienia troci ze Słupska i okolic jest miejsce w Bydlinie, gdzie kiedyś była kładka. Tam w zakolach rzeki spotykają się dziesiątki wędkarzy. - Na rzece cały czas coś się dzieje - mówi Kazimierz Wypychowicz, wędkarz ze Słupska. - Nawet nie chodzi o to, żeby złapać rybę, ale być na rzece. Wędkowanie to cały rytuał. Jadę zawsze wcześnie rano. Biorę sprzęt, kawę w termosie, coś na ząb. Gdy trochę pochodzę i porzucam rozpalam ognisko, gdzieś przy brzegu. To niesamowite uczucie. Miłośnicy wędkowania upodobali sobie także Słupsk. W styczniu wzdłuż brzegów rzeki trudno znaleźć wolne miejsce. Tu najczęściej wędkują przyjezdni, którzy do miasta zjeżdżają już pierwszego dnia stycznia. - Staramy się, żeby rzeka była dla nich jak najbardziej atrakcyjna zapewnia Teodor Rudnik, prezes Zarządu Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Słupsku. - Jedną z największych atrakcji jest coroczny Festyn Łosoś Słupi. Tak samo będzie i tym razem. O siódmej rano spotykamy się w okolicy spichlerza Richtera, a skończymy po 13. Oprócz wędkowania będzie prawdziwa wojskowa grochówka oraz stoiska ze sprzętem wędkarskim. Ryby zagrożone Wędkarze, którzy przyjadą do Słupska łowić ryby, na ich brak nie będą narzekać. Jednak warto pamietać, że po wojnie trociom groziło wyginięcie. Łososi w pomorskich rzekach, w tym Słupi nie było wcale. Ryby udało się jednak uratować. Teraz są nie tyko łakomym kaskiem dla wędkarzy, ale także dla kłusowników. Od kilkunastu lat organizowana jest akcja Troć, której koordynatorem jest Państwowa Straż Rybacka, a zaangażowane są w nią także inne służby: policja, straż graniczna, łowiecka, miejska oraz społeczni strażnicy wędkarscy. Każdego roku w ich ręce wpada kilkudziesięciu kłusowników. - Najaktywniejsi są w okresie Bożego Narodzenia mówi Wojciech Kątowicz, szef Społecznej Straży Rybackiej. - Trzeba jednak przyznać, że z roku na rok zjawisko to jest coraz słabsze. Jeszcze kilkanaście lat temu praktycznie bezkarnie kłusowano w biały dzień w centrum Słupska. Teraz są to pojedyncze przypadki. Co roku do Słupi trafia 800 tysięcy narybku troci i 80 tysięcy smoltów, czyli dwuletnich ryb. Kłusownicy to jednak nie jedyne zagrożenie dla ryb. Wędkarze skarżą się również na rybaków. - U nich okres ochronny przypada w innym terminie wyjaśnia Rudnik. - Oni już w połowie listopada zastawiają sieciami wejścia do portów i wyłapują ryby. Na jedną troć złapaną przez wędkarza przypada sto złapanych przez rybaków. Innym problemem, który nęka trocie są choroby. W ubiegłym roku ryby wchodzące do Słupi na tarło cierpiały na zapalenie skóry. Nie wiadomo, co było tego przyczyną. Jednak prawie jedna czwarta ryb była chora. W tym roku na szczęście niemal wszystkie są zdrowe. Dużym utrudnieniem dla naturalnego rozrodu ryb są ograniczone miejsca do odbycia godów. Słupia i inne rzeki przymorskie zagrodzone są elektrowniami i spiętrzeniami. Ryby mogą docierać jedynie do tych przegród. Na Słupi taką przeszkodą jest elektrownia wodna w Krzyni. Za słaba promocja W środowisku wędkarzy często można usłyszeć, że Słupia i jej walory Fot. APR-SAS W pierwszych dniach stycznia nad brzegiem Słupi trudno znaleźć wolne miejsce. Wędkarze z całej Polski rozpoczynają sezon trociowy. są zbyt słabo promowane. Ich zdaniem rzeka powinna żyć nie tylko w styczniu, kiedy rozpoczyna się sezon wędkarski. - To prawda, w Europie takie miasta jak Słupsk żyją z turystyki wędkarskiej twierdzi Teodor Rudnik. - Z drugiej jednak strony im mniej promuje się Słupię tym więcej jej dla nas, miejscowych. Co roku do Słupska przyjeżdżają setki miłośników troci z całej Polski. Wędkarze podkreślają jednak, że nie mają porządnej bazy noclegowej i dobrze przygotowanej oferty turystycznej. - Zwykle zatrzymują się w naszym hotelu mówi Urszula Wasilewska, kierownik Hotelu Zamkowego w Słupsku. - Lecz jest ich mniej niż na przykład w latach osiemdziesiątych. Nie wiem, gdzie teraz nocują amatorzy ryb. Do nas trafiają nieliczni, chociaż nad Słupią jest ich mrowie. A szkoda. Gdyby turystyka wędkarska była popularniejsza zyskaliby na tym wszyscy. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Trocie pod ochroną Okres ochronny na trocie i łososie na pomorskich rzekach obowiązuje od 1 października do 31 grudnia. W tym czasie ryba wchodzi do rzeki na tarło. Nie można jej wtedy łowić. Wraz z zakończeniem okresu ochronnego rozpoczyna się sezon. 1 stycznia każdego roku brzegi rzek oblegane są przez setki wędkarzy.

11 WEEKEND nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Fot. APR-SAS Słupski batik znany w Indonezji Jawa to, czy sen Patrząc na kolorowe tkaniny z przeróżnymi motywami wyeksponowane w słupskim Muzeum Pomorza Środkowego w ramach wystawy batiku, trudno uwierzyć, że takie malowane materiały były i są jeszcze po dziś dzień elementem stroju Jawajczyków. Niegdyś podkreślały zróżnicowanie społeczne i rangę noszących je osób. Dzisiaj są wyrazem elegancji i szyku. Przyjęło się uważać, że kolebką batiku, który jest jedną z najstarszych technik zdobienia tkanin, jest Jawa. Odkrycia archeologiczne udowodniły jednak, że technika ta znana była wcześniej w innych rejonach świata. Szczątki lnianych płócien pokrytych batikiem znaleziono w egipskich grobowcach z V w., a wykopaliska przeprowadzone w Chinach pokazały, że batiki tworzono tam już w co najmniej VII w. Niektórzy naukowcy wskazują właśnie na Chiny jako ich ojczyznę. Pozostałości po starożytnym batiku odnaleziono również w Japonii i Indiach. Lecz tam ozdabiano tą techniką głównie tkaniny bawełniane, a nie jedwabne. Sztuka batiku na wyspy Indonezyjskie dotarła w XII lub XIII wieku. Znakomicie się tu przyjęła i została udoskonalona. Jamajczycy pro- Słupska pracownia batiku powstała stą technikę nanoszenia w Wojewódzkim na tkaninę pojedynczych Ośrodku Kultury kropli wosku, czyli nakrapiania (co w dosłownym w 1989 r. tłumaczeniu znaczy właśnie batik ) wynieśli na wyżyny sztuki. Do dzisiaj jest to dla nich niezwykle ważny środek wyrazu artystycznego oraz jedna z głównych gałęzi przemysłu na wyspie. Woskiem nakrapiane Proces tworzenia batiku nie jest może zbyt skomplikowany, ale na pewno pracochłonny. Wzory na tkaninach powstają bowiem w wyniku nanoszenia wosku wymieszanego z parafiną na materiał, później farbowania, następnie usuwania wosku z odpowiednich miejsc i kolejnego barwienia. Czynności te powtarza się wielokrotnie. Ile razy? W zależności jak wielobarwny i oryginalny rysunek chcemy uzyskać. W czasie barwienia nałożony wosk tworzy charakterystyczną dla batiku krakelurę (tzn. spękania, żyłkowania). Najciekawsze efekty osiąga się pracując gorącym lub stygnącym woskiem. W klasycznym batiku jamajskich występowały tylko trzy kolory: naturalna, kremowa biel tkaniny, ciemny błękit indygo i brąz uzyskiwany z kory drzewa soga. Dopiero na początki XIX wieku wzbogacono tę paletę o kolejne barwy, otrzymywane z liści i korzeni innych roślin. Tjanting lub tjap Jamajczycy wprowadzili do techniki batiku bardzo ważny element tjanting. To rodzaj pióra ze zbiornikiem na wosk. To proste narzędzie umożliwiło rysowanie woskiem na tkaninie: wcześniej wzory tworzono nanosząc maleńkie kropki wosku. Tjanting pozwolił na uzyskanie bardzo oryginalnych i precyzyjnych wzorów, jest jednak czasochłonny. Dlatego, kiedy na początku XIX wieku inne kraje rozpoczęły masową produkcję tkanin ozdabianych batikiem, Jawajczycy y udoskonalili l i swoją technikę. Wprowadzili tjap dziane narzędzie podobne do stempla. Umożliwiło ono wybijanie na tkaninie mie- całego wzoru, co zwiększyło wydajność rzemieślników i obniżyło koszty produkcji. Obecnie większość batików na Jawie powstaje w ten sposób. Tylko bardziej tradycyjne tulis wykonuje się przy użyciu tjantingu. Są one jednak bardzo drogie. 11 Spektakl w Nowym Teatrze Pierwszą sztuką, jaka zostanie wystawiona w nowym roku na deskach słupskiego Nowego Teatru będzie komedia Z rączki do rączki. Eksport do Europy Sztuka batiku przywędrowała na Stary Kontynent w XVII w. Przywieźli ją Holendrzy. W Polsce rozpowszechniła się w okresie e międzywojennym. Wówczas powstała słynna Pracownia Batiku Warsztatów Krakowskich, której dzieła były znane w kraju i za granicą. Niektórzy uważają, że batik cieszy się u nas popularnością, ponieważ przypomina robienie... pisanek Obecnie w Polsce nie ma drugiej takiej pracowni batiku, jaka funkcjonuje w Słupskim Ośrodku Kultury. Nie ma tak długo działającej i tak związanej z tradycją indonezyjską. - Dla mnie zawsze było ważne, aby moi uczniowie nie tylko uczyli się samej techniki wykonywania batików, ale żeby poznali jej korzenie mówi Maria Hasiec, założycielka i opiekunka pracowni. - Batik nierozerwalnie związany jest z Indonezją i żeby poczuć jego siłę, trzeba poznać kulturę tego kraju. Prace uczniów Marii Hasiec wystawiane były m.in. kilkakrotnie w Indonezji, w Jogyakarcie, na Bornholmie, w Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie. Do 15 stycznia 2010 r. można część z nich zobaczyć w słupskim muzeum, gdzie eksponowane są w ramach wystawy z okazji 20-lecia pracowni. Oprócz prac prezentowane są oryginalne tkaniny batikowe z Indonezji, materiały i przyrządy używane do wykonania batiku w tym kraju, wzory tkanin batikowych z Jawy, zdjęcia z Indonezji, płaskorzeźby i instrumenty. Joanna Jusianiec j.jusianiec@agmedia.com.pl 831GS1A 813GS2A 824GS1A

12 POWIATOWY nr 7 (7) 23 grudnia 2009 Informator świąteczny S ŁU P S K I Premiera w Milenium Koncert trio Con Fervore W rytm argentyńskiego tanga W Y S TAW Y W S Ł U P S K U Rewolucyjny Avatar Zrealizowany z ogromnym rozmachem i efektami specjalnymi zapierającymi dech w piersi, długo oczekiwany film Jamesa Camerona Avatar będzie miał polską premierę 25 grudnia. Tego dnia będzie go można zobaczyć również w słupskim kinie Milenium. Cameron, twórca znakomitych filmów z gatunku sf (dwie pierwsze części Terminatora, Obcy - decydujące starcie, Otchłań ), świetnych Prawdziwych kłamstw z Arnoldem Schwarzeneggerem oraz Titanica, najbardziej kasowego filmu wszech czasów, uważa, że jego najnowsza produkcja pobije wszystko. Zdjęcia do filmu wykonano w 2007 r., natomiast na postprodukcję przeznaczono dwa lata. Budżet filmu szacowany jest na 237 milionów dolarów, co daje mu trzecie miejsce pod Czajkowskiego. tym względem w historii Wraz z orkiestrą wystąpią kina. Avatar wykonany na słupskiej scenie Magdalena jest w dwóch technikach: Witczak sopran i Witold tradycyjnej 2D i zupełnie Wrona tenor. Koncert syl- nowej technice 3D. Media westrowy rozpocznie się o na całym świecie podają, że godz. 20. Nie zabraknie sym- Avatar będzie przełomem bolicznej lampki szampana. kina na miarę wprowadzecena biletu 120 zł. nia w latach 20. dźwięku. jj Film opowiada histo- Fot. materiały promocyjne Utwory Astora Piazzolli, Con Fervore podczas kompozytora tanga koncertu promować będzie argentyńskiego, w nową, trzecią w swojej dzieopracowaniu zespołu sięcioletniej działalności płytę usłyszeć będzie można - Concierto del Angel. Zespół w przedsylwestrowy tworzą muzycy orkiestry wieczór w sali słupskiej Sinfonia Baltica. Jego załofilharmonii i Teatru. życielką jest wiolonczelistka, Przed publicznością Małgorzata Jóźków. Na flecie wystąpi trio Con Fervore, gra Agnieszka Respondek, a któremu gościnnie towarzy- na fortepianie Cezary Sanecki. szyć będzie Patrycja GabrelWstęp na koncert wolny. Pinheiro. jj Sylwester ze słupską orkiestrą Fot. APR-SAS Strauss, Offenbach i Czajkowski Słupska orkiestra Polskiej Filharmonii Sinfonia Baltica nie odpoczywa nawet w sylwestrowy wieczór. Pod batutą Bohdana Jarmołowicza zagra dla publiczności utwory m.in. Jana Straussa, Jakuba Offenbacha i Piotra rię Jake a Sully, sparaliżowanego byłego komandosa, który dostaje szansę odzyskania zdrowego ciała. Musi jednak wziąć udział w specjalnym programie militarnym o nazwie Avatar. Zostaje więc wysłany na odległą planetę Pandorę (nazwa nie jest przypadkowa, wróży nieszczęście) w celu eksploatacji jej naturalnych bogactw, które stanowią nieocenioną wartość dla człowieka. Czeka go tam jednak wiele niespodzianek. Będzie musiał zmierzyć się z tajemnicami planety, którą zamieszkuje humanoidalna rasa zwana Na vi. Wysokie na dziesięć stóp, o błękitnej skórze, Navi żyją harmonijnie w obrębie ich świata zachowanego w nienaruszonym KINO Avatar grudnia, godz , 17.00, oraz 1 stycznia, godz , i 24 grudnia oraz 31 grudnia kino nieczynne kino Milenium 18 zł i 16 zł Raj dla par 2-7 stycznia, godz , 17.00, 18.00, kino Milenium 16 zł i 14 zł Służąca 6 i 7 stycznia, godz. 18 kino Rejs 12 zł i 10 zł FILHARMONIA Tanga con fervore - utwory Astora Piazzolli 29 grudnia, godz sala Filharmonii i Teatru Wstęp wolny Gala Sylwestrowa. 31 grudnia, godz sala Filharmonii i Teatru 120,00 zł SPICHLERZ RICHTERA stanie, mają swój język i własną kulturę. Niestety, za sprawą ludzi, poszukujących cennych minerałów, ich egzystencja staje się poważnie zagrożona. Były komandos poznaje tajemniczą Neytiri, młodą Navi. Zakochuje się w niej i w tym momencie staje pomiędzy tubylcami, a siłami militarnymi Ziemi. Musi opowiedzieć się po czyjejś stronie. Joanna Jusianiec j.jusianiec@agmedia.com.pl Rynek Rybacki codziennie Polska Szkoła Plakatu XVII Dar z kolekcji Włodka Orła Od Jerzego Flisaka do Leszka Drzewińskiego Na wystawę składa się dar z kolekcji Włodka Orła na rzecz Muzeum Pomorza. Środkowego w Słupsku, czyli 38 plakatów filmowych z lat 70. i 80. XX wieku oraz jeden wystawienniczy z roku Każdy z 21 autorów plakatów jest absolwentem akademii albo wyższej uczelni artystycznej w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Londynie. Wielu z artystów to uczniowie prof. Henryka Tomaszewskiego, najbardziej cenionego twórcy polskiego plakatu. czas trwania: do odwołania Fot. APR-SAS 12 ZAMEK KSIĄŻĄT POMORSKICH Słupsk, ul. Dominikańska 5-9 poniedziałek-wtorek-nieczynne; środa niedziela Wystawa Jubileuszowa z okazji XX-lecia Pracowni Batiku Słupskiego Ośrodka Kultury Batiki wykonane przez dzieci i młodzież z Pracowni Batiku SOK, oryginalne tkaniny batikowe z Indonezji z Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, materiały i przyrządy używane do wykonania batiku w Indonezji, wzory tkanin batikowych z Jawy, zdjęcia z Indonezji, płaskorzeźby, instrumenty itp. obiekty, materiał dokumentujący działalność słupskiej Pracowni oraz materiały i przyrządy używane do wykonywania batików w słupskiej Pracowni Batiku. czas trwania: do 15 stycznia 2010

13 POWIATOWY Informator S ŁUPSKI nr 7 (7) 23 grudnia Sprawdź, gdzie zrobisz zakupy i czym dojedziesz na Święta Świąteczne zmiany W świąteczno noworocznym okresie sklepy, urzędy oraz przychodnie i apteki funkcjonują zwykle inaczej niż na co dzień. Zmieniają się także zasady funkcjonowania komunikacji miejskiej i regionalnej. Podpowiadamy, gdzie będzie można zrobić zakupy oraz jakim autobusem bez problemu dojechać na świąteczną kolację. Handel Kto nie zdążył jeszcze zaopatrzyć się we wszystkie produkty niezbędne do przygotowania wigilijnej kolacji, lub nie wybrał jeszcze prezentów, z zakupami na ostatnią chwilę nie powinien mieć większego problemu. W Wigilię większość sklepów czynna będzie do godziny 16. Do godziny 17 natomiast czynna będzie większość sklepików osiedlowych. 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia teoretycznie większość sklepów powinna być zamknięta. Pracować będą mogły jedynie te, w których właściciele sami staną za ladą. Warto więc zorientować się wcześniej w swojej okolicy, którym z osiedlowych sklepików będzie można zrobić zakupy w święta. Po drobne sprawunki będzie można się wybrać na jedną ze stacji benzynowych, których zakaz świątecznego handlu nie obowiązuje. C.H. Manhatan 24 grudnia czynne będzie do godziny i 26 grudnia centrum będzie zamknięte. 27 grudnia zakupy będzie można tam robić w godzinach W ostatni dzień roku Manhatan czynny będzie do ostatniego klienta. PSS Społem 24 grudnia osiedlowe sklepy tej sieci czynne będą do godziny 15. Do godziny 16 będzie można robić zakupy w Galerii Podkowa. 27 grudnia cała sieć pracuje jak w niedziele. Galeria Podkowa czynna będzie w godz W Sylwestra natomiast Podkowa czynna jest od godziny 8 do GS14A Pozostałe sklepy sieci pracują do godziny i 26 grudnia oraz 1 stycznia sklepy PSS Społem nie pracują. C.H Jantar - Dziś, 23 grudnia czynne, w godz. od 9 do 21. Market Real natomiast od godz. 8 do 23. W Wigilię centrum pracuje od godz. 9 do 14. Sklep Real od godz. 7 do i 26 grudnia oraz 1 stycznia w Jantarze zakupów nie zrobimy grudnia w tych dniach C.H. Jantar pracuje normalnie, czyli od godz 9 do 21, a sklep Real od godz 8 do grudnia wszystkie sklepy czynne od godz 9 do 16, a Real od godz 7 do 18 Urząd Miejski Urząd Miejski w Słupsku w Wigilię i Sylwestra przyjmował będzie interesantów tak samo, jak w dni powszednie. Nieczynny będzie 25 i 26 grudnia oraz 1 stycznia. Od 4 stycznia zmienią się natomiast godziny pracy Urzędu Miejskiego w Słupsku. Magistrat funkcjonować będzie: od poniedziałku do czwartku w godz W piątki natomiast od godz do 17. Zdrowie Poradnia chirurgiczna przy ul. Tuwima oraz pogotowie dentystyczne przy ul. Wiejskiej będą czynne przez całe święta przez całą dobę. Także internista przy ul. Tuwima będzie przyjmował pacjentów przez całą dobę. W razie potrzeby po lekarstwa będzie wybrać do apteki Ratuszowej przy ul. Tuwima 4, która będzie dyżurować w Święta oraz Nowy Rok. Mariusz Nowicki m.nowicki@agmedia.com.pl 832GS1A Świąteczny rozkład jazdy autobusów Miejski Zakład Komunikacji 23 grudnia autobusy kursują według rozkładu obowiązującego w dni powszednie. Nie są realizowane kursy szkolne. 24 grudnia autobusy kursować będą do godziny 18 według rozkładu obowiązującego od poniedziałku do piątku, bez kursów szkolnych. Nie będzie funkcjonować komunikacja nocna. 25 grudnia autobusy wyjadą na trasy od godziny 9. Obowiązuje rozkład jak w niedziele i święta. Według tego rozkładu komunikacja funkcjonować będzie także 26 grudnia i 27 grudnia. W dniach grudnia - Autobusy powracają do rozkładu jazdy obowiązującego w dni powszednie. Nadal nie będą realizowane kursy szkolne. 1 stycznia - Obowiązuje rozkład jak w niedziele i święta. Uwaga! Po raz pierwszy w tym roku w czasie świąt funkcjonować będą również linie podmiejskie. Centrum Obsługi Klienta czynne będzie w Wigilię w godzinach od 7 do 15. W w Sylwestra natomiast od 7 do 14, a 2 stycznia od godz.10 do 15. NORD EKPRESS 23 grudnia autobusy kursują według rozkładów powszednich w dni wolne od nauki szkolnej. 24 grudnia autobusy kursują według rozkładów powszednich w dni wolne od nauki szkolnej. Nie będą wykonane kursy na liniach: 100 ze Słupska, Dmowskiego o godz , 19.16, i z Lędowa o godz.: 17.08, 19.08, 20.08, i ze Słupska o godz.: i z Główczyc o godz.: i ze Słupska o godz.:18.15 i z Trzebielina o godz.: i ze Słupska o godz.: z Gogolewka o godz.: ze Słupska o godz.: ze Smołdzina, Osiedle o godz.: ze Słupska o godz.: i z Główczyc o godz.: i i 26 grudnia - Autobusy kursują jak w niedzielę. Nie będą wykonane kursy na liniach: 100 ze Słupska, Dmowskiego o godz.: 8.16, 10.16, 12.16, 14.16, 16.16, i z Lędowa o godz.: 7.08, 9.08, 11.08, 13.08, 15.08, 17.08, i z Ustki, pl. Dabrowskiego do Lędowa o godz.: 6.45, 8.55, 10.55, 12.55, 14.55, 16.55, i ze Słupska o godz.: 7.20 i z Główczyc o godz.: 8.05 i ze Słupska o godz.: z Główczyc o godz.: grudnia - autobusy kursują według rozkładów obowiązujących w niedziele grudnia autobusy będą jeździć według rozkładów obowiązujących w dni wolne od nauki szkolnej. 31 grudnia autobusy kursują według rozkładów obowiązujących w dni wolne od nauki szkolnej, ale z ograniczeniami jak 24 grudnia. 1 stycznia autobusy kursują jak w niedziele, ale z ograniczeniami jak 25,26 grudnia 2009 roku. 2 stycznia - autobusy kursują jak w soboty. 3 stycznia - autobusy kursują jak w niedziele PKS 23 grudnia - autobusy kursują jak w dni robocze bez kursów szkolnych. Nie będzie kursu Ustka - Katowice 24 grudnia - komunikacja według rozkładu jazdy jak w dzień roboczy, ale bez kursów szkolnych i z ograniczeniem do godziny 16. Pojawi się dodatkowy kurs Słupsk - Bydgoszcz godz. 10:30 i Bydgoszcz - Słupsk o godz.16:40. Komunikacja dalekobieżna nie kursuje 25 grudnia autobusy PKS nie kursują 26 grudnia - komunikacja funkcjonuje w ograniczonym zakresie. Niebieska Linia Ustka- Słupsk kursuje od godz. 13 do 20. Komunikacja dalekobieżna w kierunkach: Katowice godz. 18:45, Warszawa godz. 5:30, 22:05, Jelenia Góra godz. 7:45, Łódź godz. 10:30, Zakopane godz. 19:15, Hrubieszów 18:00 i dodatkowy kurs Bydgoszcz godz. 10: grudnia autobusy jeżdżą według świątecznego rozkładu jazdy grudnia - komunikacja jak w dni robocze, ale bez kursów szkolnych. W dniu r. kurs dalekobieżny Ustka - Katowice nie będzie obsługiwany 31 grudnia - według roboczego rozkładu jazdy bez kursów szkolnych z ograniczeniami do godziny 16-tej. Niebieska Linia do Ustki jeździć będzie natomiast do godziny 18. Pojawi się także dodatkowy kurs Słupsk - Bydgoszcz godz. 10:30 i Bydgoszcz - Słupsk godz. 16:40 1 stycznia - Komunikacja nie funkcjonuje z wyjątkiem kursów dalekobieżnych. Kursu Ustka - Zakopane nie będzie.

14 14 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 POWIATOWY S ŁUPSKI Porady Sylwestrowe porady na ostatnią chwilę Błysnąć i dobrze wyglądać Zdecydowałeś się na prywatkę lub bal sylwestrowy w ostatniej chwili. Nie masz czasu na szukanie kreacji, wizytę u fryzjera i kosmetyczki. Jak sobie z tym poradzić, dowiesz się od naszych ekspertów. Często zdarza się, że plany na tę jedyną w roku noc nabierają kształtu w ostatniej chwili. Wówczas stajemy przed wielkim dylematem w co się ubrać. Jaką fryzurę zrobić i czy u fryzjera w ostatniej chwili będzie wolne miejsce. Podobne problemy pojawiają się, gdy wybieramy się na sylwestrową prywatkę lub sami zapraszamy gości. Każdy wówczas chciałby błysnąć w towarzystwie jakimś smacznym i niepowtarzalnym daniem lub ekstra drinkiem. Specjalnie dla tych, których sylwestrowe plany wykrystalizują się w ostatniej chwili, nasi fachowcy mają niezawodne rady. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Ewa Sakowicz, wizażystka Vis-Art - Myśląc o zabawie sylwestrowej powinniśmy poświęcić trochę czasu na przygotowanie twarzy do makijażu i oczyścić ją najlepiej pilingiem. Nie zapominajmy też o ramionach i dekolcie. Wiele kreacji eksponuje przecież te części ciała. Dobrze jest także zrobić maseczkę. Wówczas nasza cera będzie oczyszczona i przygotowana do makijażu. Makijaż sylwestrowy powinien się błyszczeć. Mamy więc okazję do tego, żeby wyglądać inaczej i do użycia błyszczących kosmetyków, których na co dzień raczej nie używamy. Proponuję brokaty, które możemy zastosować na oko, skroń, ramiona lub dekolt. Bardzo popularne są linery do kresek na powiekach z dodatkiem brokatu, połysku, które dobrze prezentują się w makijażu sylwestrowym. Bardzo prostym i szybkim sposobem na zrobienie makijażu jest mocne obrysowanie oka konturówką. Na Sylwestra trzeba wyglądać inaczej. Wiele osób na co dzień dynamicznie pracuje i taki błyszczący, sylwestrowy makijaż po prostu nie pasuje. W tę noc mamy niepowtarzalną okazję wyglądać inaczej. Wystarczy trochę naszej inwencji. Zdecydowanym hitem tego roku są przedłużane rzęsy. Jednak jest to skomplikowany zabieg i każda z pań powinna pójść jednak do specjalisty. Rafał Marglarczyk, właściciel baru Pyszne Jedzonko - Każdy ma pewnie takie danie, które robi w ostatniej chwili. Osobiście zaproponowałbym pierś kurczaka faszerowaną śliwkami. Do przyrządzenia będziemy potrzebowali średniej wielkości piersi kurczaka, kilku suszonych śliwek, pieprz, sól oraz estragon. Pierś na początku dokładnie myjemy i oczyszczamy. Następnie przyprawiamy solą, pieprzem i estragonem. W mięsie wycinamy kieszeń, w którą wkładamy śliwki. Nafaszerowaną pierś powinniśmy odstawić przynajmniej na minut. Później dusimy ją na patelni, na rozgrzanym oleju przez 10 minut. Do tego przygotowujemy sos. Na ten sam olej wrzucamy kilka pokrojonych, suszonych śliwek. Dodajemy sok z cytryny i trochę cukru. Całość zagęszczamy trzydziestoprocentową śmietaną. Tak przygotowaną pierś kroimy w paski i polewamy sosem. To danie można podawać na ciepło oraz jako zimną przekąskę. Honorata Wałecko-Czajka z zakładu krawieckiego Honorata - Dla tych osób, które zdecydowały się iść na sylwestrową zabawę w ostatniej chwili, a nie mają przygotowanej kreacji proponuję odnowienie stroju, w którym już kiedyś wychodziliśmy. Można to zrobić przyszywając taśmę cekinową na jakiejś starej sukience. Można dołożyć różyczkę lub założyć szal. Ozdoby można także przyszyć do popularnych małych czarnych. Z szala można zrobić przewiązania w talii. To jeszcze ozdobić jakimś elementem kolorowym, na przykład sztucznym kwiatem. Sukienkę można lekko upiąć i przymarszczyć, da to nam efekt fali. Takimi domowymi sposobami można zmienić praktycznie każdą kreację. Przede wszystkim trzeba mieć troszkę pomysłów, inwencji twórczej, no i odwagę. Dzięki niewielkiej pracy możemy mieć zupełnie nową sukienkę. Kamila Kopyto z salonu fryzjerskiego Gabriel - Wiadomo, że najlepiej nic nie robić w pośpiechu i zawsze lepiej wpaść na chwilkę do salonu fryzjerskiego. Jednak gdy nie mamy innego wyjścia, musimy jakoś poradzić sobie sami. Jeśli chodzi o panie, zaczynamy od mycia włosów. Przygotowujemy wcześniej wałki, papiloty, grzebień ze szpikulcem, pianki i lakier. Gdy już umyjemy włosy nakręcamy je i tapirujemy. Śmiało możemy użyć spinek do włosów, które teraz są w modzie. Całość możemy piąć w kok lub warkocz i lakierujemy, żeby utrwalić fryzurę. pod- W przypadku panów wszystko zależy od długości włosów. Jednak uniwersalnie byłoby wziąć lokówkę, żel lub lakier. Po umyciu włosów proponuje zrobić kilka loków, rozczapierzyć je palcami i użyć żelu lub lakieru. Stosując się do tych porad mamy sporo o miejsca na własną interpretację i pomysły. Adrianna Strugała z pubu Marylin Monroe - Drink, którym chcemy błysnąć w towarzystwie wcale nie musi być skomplikowany. Wystarczą nam proste składniki. Wódka czysta, sok z pomarańczy oraz blue curacao. Do szklanki wlewamy miarkę wódki, całość uzupełniamy sokiem pomarańczowym. Na koniec wlewamy wamy około 20 miligramów niebieskiego curacao. Ten pomarańczowy likier wlewamy dość energicznie, żeby osiadał na dnie szklanki. Dzięki temu zyskamy dwukolorowego drinka. Na dole będzie niebiesko-zielony, a na górze pomarańczowy. W ten prosty sposób przygotowujemy fajnie wyglądającego drinka, który na pewno spodoba się naszym gościom. 812GS1A 608GS2A 828GS1A

15 Poradnik POWIATOWY S ŁUPSKI nr 7 (7) 23 grudnia Staropolskie potrawy na współczesnym stole Młodzi gastronomicy polecają na święta Ryby na różne sposoby, barszcz i pieczone kaczki takie potrawy na święta proponują uczniowie ze słupskiego gastronomika. Z okazji świąt w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych odbył się konkurs na świąteczny stół. Młodzież z klas gastronomicznych przez kilka dni przygotowywała się do konkursu. Następnie przez ponad dwie godziny uczniowie gotowali potrawy kuchni staropolskiej związane ze świętami Bożego Narodzenia. Każda z nich musiała być przyrządzona perfekcyjnie i idealnie podana, żeby zadowolić podniebienia i oczy wybrednych członków jury. - To wymaga sporego zaangażowania mówi Adam Wypych, uczestnik konkursu. - Żeby coś ciekawego znaleźć i wymyślić, trzeba trochę poszukać w starych przepisach. Jednak jest warto. W takim konkursie brałem udział już trzeci raz. To świetna okazja, żeby sprawdzić się na forum całej szkoły. Konkurs gastronomiczny w Zespole Szkól Ponadgimnazjalnych odbył się kolejny raz. - Zawsze przy takich okazjach nasi uczniowie mają okazję do zgłębienia wiedzy o kuchni regionalnej i staropolskiej mówi Aldona Pląska, dyrektor ZSP nr 1 w Słupsku. - Cieszę się, że młodzież chętnie uczestniczy w takich konkursach. Nasza kultura gastronomiczna i tradycje w biesiadowaniu są bardzo bogate i dobrze, że nasi uczniowie ją kultywują. Tomasz Częścik t.czescik@agmedia.com.pl Pstrąg w sieci pstrąg masło pietruszka sól pieprz cytryna Pstrąg faszerowany pstrąg pieczarki ser pleśniowy cebula 2 jajka sól, pieprz masło pietruszka Karp zapiekany w warzywach 4 filety karpia 25 dkg pieczarek 5 dkg fasolki szparagowej 2 marchewki 2 cebule 4 żółtka jaj mąka ziemniaczana mąka pszenna śmietana liść laurowy ziarna pieprzu sól pietruszka Rybę należy oczyścić i umyć. Następnie nacieramy ją solą, pieprzem i sokiem z cytryny. W środek wkładamy masło z pietruszką. Całość polewamy siecią z ciasta naleśnikowego. Pieczemy około minut. Przygotowała: Dorota Ciupińska Rybę dokładnie oczyszczamy i myjemy. Nacieramy ją przyprawami i spryskujemy sokiem z cytryny. Cebulę i pieczarki smażymy. Do tego dodajemy ser pleśniowy. Pod koniec dodajemy jaja. Gdy farsz zgęstnieje odstawiamy go. Do ryby wkładamy farsz i całość pieczemy. Przygotował: Łukasz Stańczyk Warzywa gotujemy do miękkości. Następnie gotujemy kawałki filetów karpia. Trzeba uważać, żeby się nie rozgotował. Na patelni rozgrzewamy tłuszcz i smażymy cebulę pokrojoną w kostkę oraz pieczarki. Osobno przygotowujemy sos. Śmietanę, żółtka i mąkę ubijamy razem na jednolitą masę. Przyprawiamy. Naczynie żaroodporne smarujemy tłuszczem. Układamy na jego spodzie fasolkę i posiekaną marchew. Na to kładziemy filety. Następnie pieczarki i cebulę. Całość zalewamy sosem i posypujemy serem. Pieczemy około 20 minut w temperaturze 180 stopni. Przygotował: Damian Witczak Kaczka po kaszubsku kaczka mięso kurczaka wieprzowina kasza gryczana przyprawy migdały Paszteciki mąka masło śmietana pieczarki grzyby suszone cebula Kaczkę trzeba umyć i oczyścić. Następnie dobrze natrzeć solą i przyprawami. Uczniowie zastosowali dwa rodzaje farszu. Pierwszy z nich na bazie kurczaka i migdałów, a drugi wieprzowiny z kaszą. Przyprawioną i nafaszerowaną kaczkę należy polać złocistym miodem i posypać płatkami migdałów. Następnie upiec. Gdy ptak jest w piekarniku możemy przygotowywać sos. Uczniowie zrobili go na bazie miodu, blue curacao, czyli niebieskiego likieru pomarańczowego oraz mięty. Przygotowali: Adam Wypych i Mateusz Sidorczuk Z mąki, tłuszczu i śmietany ugniatamy ciasto kruche. Osobno przygotowujemy farsz. Grzyby suszone trzeba wcześniej namoczyć. Później razem z cebulą i pieczarkami należy je usmażyć. Następnie zabieramy się za przygotowanie pasztecików. Ciasto trzeba rozwałkować na placek. Nałożyć na niego farsz, zwinąć w rulon i pokroić na pożądanej wielkości paszteciki. Następnie trzeba je posmarować jajkiem i upiec. Paszteciki podawać z barszczem czerwonym. Przygotowały: Marta Polaszczuk i Natalia Sapijaszka Rybna patelnia filet z dorsza papryka pomidor cebula czosnek ryż Na początku na patelni szklimy cebulę i czosnek. Później dokładamy do tego paprykę. Mniej więcej po ośmiu minutach dokładamy pomidory. Ryż gotujemy na sypko. Filety obtaczamy w mące, przyprawach i smażymy. Na półmisku układamy najpierw ryż, później rybę, a całość przykrywamy warzywami. Przygotował: Przemysław Lutkiewicz

16 POWIATOWY 16 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 S ŁU P S K I Tradycje świąteczne Świąteczna opowieść o tych całkiem zapomnianych i nadal kultywowanych Czas światy wieszać u powały, Magdalena Lesiecka etnolog Już jutro usiądziemy do wigilijnej wieczerzy, łamiąc się opłatkiem złożymy serdeczne życzenia. Przed nami najpiękniejsze Święta, szczególnie oczekiwane przez dzieci. Ponieważ przez ostatnie lata wkradła się do nich komercja, warto przypomnieć zapomniane zwyczaje kultywowane w dawnej Polsce, gdy prezenty i szalone zakupy nie stanowiły sensu świąt Bożego Narodzenia. Obrzędowość bożonarodzeniowa kształtowała się przez wiele stuleci, a jej początków należy upatrywać w prastarych zwyczajach, wierzeniach i świętach kultywowanych przez ludy w Europie i Azji Mniejszej. W Rzymie, centrum świata sprzed dwóch tysięcy lat, w roku 274 cesarz Aurelian, ku czci bóstwa solarnego, nakazał obchodzenie 25 grudnia nowego święta Niezwyciężonego Słońca. Gdy chrześcijaństwo zyskało w Rzymie status religii państwowej i zaczęło zdobywać popularność, Kościół pod koniec IV wieku przepisał obchodzenie w tym dniu świąt Bożego Narodzenia. Świąt poświęconych bóstwom solarnym było w Europie kilka, bo ówczesne ludy przywiązywały wielką wagę do tego, co działo się na niebie. Oba przesilenia Datę obchodzenia i dwie równonoce były Bożego Narodzenia czterema zawiasami roku ustanowił w IV wieku solarnego i na nich też Kościół. Wcześniej opierały się różne zabiegi tego dnia czczono związane z rokiem agrarpogańskie święto nym. Przesilenie zimowe Niezwyciężonego było szczególnym dniem Słońca. dla sposobu gospodarzenia i życia. Podczas gdy przez kilka tygodni wcześniej zanikała światłość i wszystko zmierzało do unicestwienia, właśnie tego dnia następował przełom i była nadzieja na odrodzenie świata. Ponieważ pojawienie się Chrystusa oznaczało pojawienie się światłości i nadziei, można mówić o pewnej analogii. Od Łucyi patrz na słonko Święta Bożego Narodzenia poprzedzał Adwent, który zaczyna się między 29 listopada a 3 grudnia. Trwa od 23 do 28 dni, z których cztery są zawsze niedzielami. To czas oczekiwania, postów i modlitw. Ale Adwent jest również czasem wróżb. Choć katarzynki obchodzone 24 listopada w dniu św. Katarzyny nie przypadają aktualnie w Adwencie, warto o nich wspomnieć, bo dawniej właśnie tego dnia wróżyli sobie kawalerowie, czy niebawem czeka ich żeniaczka. Z kolei pora na wróżby panieńskie przypadała 29 listopada na świętego Andrzeja. Tradycja wróżenia podczas Adwentu nie ograniczała się jednak tylko do spraw damsko-męskich. Od 13 grudnia, w dniu świętej Łucji, do Bożego Narodzenia jest 12 dni, więc każdego dnia wróżono pogodę na każdy miesiąc kolejnego roku. Od św. Łucji zwyczajowo rozpoczynano świąteczne porządki i przygotowania do od regionu taką świąteczną ozdobę nazywano podłaźniczką, podłaźnikiem, juchą, świąt Bożego Narodzenia. połaźnikiem, wiechą, rajskim lub bożym Do wigilii Bożego Narodzenia obejście musiało być uporządkowane, domostwo drzewkiem. Podłaźniczki ozdabiano jabłuszposprzątane, jedzenie naszykowane. W kami, orzechami i naturalnymi ozdobami. niektórych regionach od Wigilii nie można było wykonywać żadnych prac, nawet Wieszano je u powały lub przytwierdzano gotować, czy rozpalać ognia. Natomiast aż do drzwi. Niekiedy ozdabiane były misterdo Środy Popielcowej zakazane były cięż- nymi konstrukcjami tworzonymi z opłatków, które zwano światy. Wierzono, kie prace w gospodarstwie i domostwie. Po że podłaźniczka zapewni zmierzchu zakazane było mieszkańcom domu szczęprzędzenie, tkanie i szycie. ście i dostatek, ochroni Boże Narodzenie było rówświąteczne choinki przed chorobami, a pannież świętem zadusznym, przywędrowały nom udane małżeństwo. wierzono, że duchy znajna polskie ziemie Znane dzisiaj wszystdują się wśród ludzi. Nie dopiero w czasie kim świąteczne choinki można więc było dopuścić, zaborów za sprawą przywędrowały na polskie by jakaś duszyczka zapląniemieckich ziemie dopiero w czasie tała się w kłębki wełny, czy ewangelików. zaborów za sprawą niekawałek płótna. mieckich ewangelików i Wigilia była wyjątkonajszybciej trafiły do bogawym dniem dla wszystkich. tych domów na Pomorzu i Śląsku. Na polod najdawniejszych czasów dzień ten otwierał rok słoneczny i wegetacyjny, tra- skiej wsi zadomowiły się w wielu regionach dycyjny ludowy rok obrzędowy. Wierzono, dopiero w okresie międzywojennym. Jeśli chodzi o prezenty, które dzisiaj że tego dnia w całej przyrodzie dzieją się cuda kwitnie kwiat paproci, woda w stru- układamy pod drzewkiem, to dawniej mogły na nie liczyć tylko dzieci na dwomieniach i w studniach nabiera niezwykłej mocy, zamienia się w miód lub w wino, rach szlacheckich i w miastach. Jednak w zwierzęta przemawiają ludzkim głosem, miarę bogacenia się społeczeństwa zwyczaj a dusze zmarłych opuszczają zaświaty i obdarowywania się został przechwycony przez inne warstwy. Na wsiach zwyczaj ten zstępują do swych bliskich. należał do rzadkości jeszcze w połowie XX wieku. Dzisiaj prezenty to bodaj najważstrojne podłaźniczki niejszy wyznacznik komercjalizacji Świąt. Mimo istniejących różnic pomiędzy Gdy już wszyscy podzielili się opłatregionami etnograficznymi w Polsce obrzę- kiem i złożyli sobie życzenia, zasiadano dowość bożonarodzeniowa była wszędzie do wieczerzy. bardzo podobna. Przede wszystkim dom Tradycja mówi, że na wigilijnym stole i obejście należało przystroić, co miało powinno znaleźć się 12 potraw. Zdaniem ogromne znaczenie symboliczne. Zdobiono jednych właśnie tyle, bo 12 apostołów snopami zbóż, sianem, słomą, ziarnami. poszło za Chrystusem. Zdaniem innych Miało to zapewnić urodzaj i dobre plony dlatego, że w roku jest 12 miesięcy, a w nadchodzącym roku. Słomiane gwiazdy dostatni wigilijny stół miał stanowić zapoi krzyże wieszano na ścianach, a pod sto- wiedź udanych przyszłorocznych plonów łem wigilijnym umieszczano żelazne i wszelkiej pomyślności. kosy, lemiesze pługa i tym podobne, a W dawnej Polsce liczba wigilijnych wszystko po to, by zapewnić sobie i bli- potraw była związana z zamożnością skim pomyślność urodzajów. Dzisiaj pod gospodarzy. Na magnackich i szlacheckich obrus kładziemy symbolicznie trochę stołach było ich najwięcej, nieco mniej sianka, na znak przyjścia Jezusa na świat gościło na stołach mieszczan, a najskromw stajence. Dawniej w czterech kątach izby niej jadano na wsi. Choć i tam wieczerza rozstawiano cztery snopki czterech zbóż musiała być obfita, by podobną obfitość - pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa - co miało wymusić na naturze przez cały rok. przepowiadać odrodzenia się życia. Słoma, jako martwa część zboża, jest symbolem Stół bogato umierania i przemijania. zastawiony Ale słoma ma również kłos z ziarnami, który jest nadzieją na nowe A co jedzono? Przede wszystżycie. kim na honorowym miejscu znajdopowszechnie wał się chleb. Z czasem symbolizował izby, a nawet go już tylko opłatek. Najdawniejszą stodoły i obory jadaną w Polsce potrawą była zdobione kutia potrawa z maku i pszenicy były zimo- z dodatkiem miodu, w przeszłości zielonymi spożywana na stypach, co wskag a ł ą z k a m i zuje na zadusznych charakter dawnych jodłowymi, obrzędów bożonarodzeniowych. Na świerkowymi, wigilijnym stole gościły również potrawy sosnowymi. W z grzybów i zbóż pod różną postapolsce południo- cią, kasze, fasola, groch, kapusta, wej i południowo mak, rzepa, kompot z suszonych zachodniej gałązki takie owoców, placki oraz pierogi, mięlub obręcze, czy słomiane dzy innymi z kapustą, grzybami tarcze przyozdobione gałązkami wie- lub z soczewicą, przygotowywane szano nad stołem wigilijnym. W zależności do tej pory na Podlasiu. Dzisiaj oczywistym daniem na wigilijnym stole są ryby. Dawniej pojawiały się tylko na dworach i w bogatych klasztorach. Jadali je również rybacy. Były to ryby słodkowodne, jak sandacz, lin, karp, karaś, czy szczupak. Na Kaszubach jedzono również węgorze. Powszechnie znane były także śledzie. Z czasem ryby trafiały na kolejne stoły, a dzisiaj wielu z nas nie wyobraża sobie Wigilii bez karpia. Jeśli chodzi o zupy, generalnie królowały trzy czerwony barszcz, zupa grzybowa i żur. W niektórych regionach dochodziła do tego jeszcze zupa owocowa. Zdarzało się, że na stołach gościła również zupa z siemienia lnianego i w podobnej nucie smakowej kisiel z owsa. Były oczywiście ciasta i desery wigilijne - przede wszystkim strucla makowa, kołacz, pierniki miodowe tak zwane ciasto pierne, czyli pieprzne i różne ciasteczka. Specjalnością wielu kuchni był również mak ucierany z miodem oraz bakaliami, p o d a wany z

17 POWIATOWY Tradycje świąteczne S ŁU P S K I nr 7 (7) 23 grudnia zwyczajach i tradycjach bożonarodzeniowych opłatek i sianko szykować kruchymi ciasteczkami. Wigilia przygotowywana była nie tylko dla domowników, ale również dla dusz zmarłych bliskich. Ponieważ wierzono, że szczególnie w tym dniu krążą wśród domowników, powszechny był zwyczaj przecierania krzesła lub ławy, by zasiadając do stołu czasami nie przysiąść na jakiejś duszyczce. Dla nich też szykowane było dodatkowe nakrycie, a stołu wigilijnego nie uprzątano. Resztki potraw oraz nakrycia pozostawały na nim przez całą noc. Hej kolęda na pasterce Dawniej nie wyobrażano sobie wieczerzy wigilijnej bez śpiewania kolęd. Według tradycji autorem pierwszej kolędy był św. Franciszek z Asyżu, a była ona śpiewana w zorganizowanej przez niego szopce. Najstarsza polska kolęda to Zdrów bądź Królu Niebieski z 1424 roku. Najwięcej kolęd powstało w XVIII wieku, były pisane przez p o e t ó w, osoby związane z literaturą, zakonników, księży oraz znakomitych kompozytorów. W okresie świątecznym śpiewano również pastorałki, radosne i skoczne p i e ś n i, które nie wychwal a ł y tylko naro- dzenia Pana czy opowiadały o życiu Świętej Rodziny, ale zawierały więcej motywów świeckich, wątków pasterskich. Śpiewano je głównie podczas świątecznych spotkań rodzinnych i sąsiedzkich oraz przez grupy kolędnicze. Gdy już wszyscy złożyli sobie życzenia i dobrze podjedli, szli na pasterkę, czy północkę najważniejszą mszę w roku odprawianą w Wigilię o północy. Podążali na nią niemal wszyscy, w chałupach i domach zostawały tylko najmniejsze dzieci i starcy. Dawniej pasterce żuratowarzyszyły wyścigi bryczek i furma- wia nienek w drodze do kościoła. Wierzono, kiedy świnię. że temu, który pierwszy przestąpi próg Postacie towarzyszące świątyni, najszybciej wzejdzie i dojrzeje zwierzęcym maszkarom to dziad, baba, zboże. cygan cyganka, kominiarz i inni. Przed pasterką wszyscy podziwiali Kolędnicy prezentowali bardzo w kościele szopkę, której historia sięga wesołe widowiska. Byli chętnie przyjśredniowiecza. Pierwszą świąteczną mowani, bo już samo ich pojawienie aranżację również przygotował św. wróżyło dobry czas. Składając najlepsze Franciszek z Asyżu w roku Ideę życzenia przynosili dostatek, szczęście, szopek propagowali franciszkanie, aż urodzaj, powodzenie i zdrowie. Jeśli do rozprzestrzeniła się po całej Europie. jakiegoś domostwa nie zaszli, brano to Świąteczna tradycja za zły omen zwiastujący nie mogła się obyć bez choroby i złe plony. Autorem pierwszej jasełek bożonarodzegdy jedna z kolekolędy na świecie niowego misterium, które żanek robiła wystawę był św. Franciszek pojawiło się w Polsce poświęconą kolędnikom z Asyżu, a była ona pod koniec XIII wieku. nazwała ich akwizytorami śpiewana w zorganiponieważ z czasem przeszczęścia. I miała rację, bo zowanej przez niego dostawało się do nich rzeczywiście przynosili szopce. zbyt dużo świeckich tredobre emocje. ści, zakazano ich odpragrupy kolędnicze wiania w kościołach. przygotowywały się do Dzisiaj najczęściej możemy je obejrzeć swoich występów niekiedy kilka miesięcy, w wykonaniu uczniów, bowiem przygo- ich występy były dobrze zaplanowane. I towywane są niemal w każdej szkole. choć w każdym domu prezentowali to samo, czasami musieli szybko improwimówiono dawniej o Bożym Narodzeniu, że to dzień zaślubin - zować zmuszeni do tego zachowaniem godów - dnia i nocy. Stąd było to święto gospodarzy. Oczywiście nie kolędowali wielkie i godne jak wesele. Pierwszy za darmo. Przeważnie jeden z uczestnidzień świąt był dniem typowo rodzin- ków grupy odpowiedzialny był za zbieranie datków. Nie gardził ciastem, kiełbasą nym, starano się, by ani z wizytą się nie udawać, ani nikogo w domu nie czy wódką. przyjmować. Tego dnia zmieniały się potrawy na świątecznym stole. Oprócz Na szczęśliwy Nowy Rok dań, które pozostały z Wigilii, pojawiało Pierwotne zwyczaje i obrzędy nowosię mięso i kiełbasy. Po obfitym śniadaroczne związane były z dniem przesileniu z reguły udawano się do kościoła na nia zimowego. Nowy Rok, jako odrębne nabożeństwo. Pozostały dzień upływał na rodzinnym biesiadowaniu, gawędze- święto, zaistniało niespełna sto lat po przyjęciu w Polsce kalenniu, śpiewaniu kolęd oraz świątecznej darza gregoriańskiego, czyli w zadumie. Drugiego dnia Świąt, na świętego XVII wieku. Prawdopodobnie Szczepana, można już było iść z wizytą najstarsze zwyczaje nowoi gości przyjmować. Z reguły zwracano roczne powielały zachowania dużą uwagę na to, kto w ten dzień wigilijne. Domownicy zasiadali jako pierwszy przestąpił próg domu. wieczorem do wspólnej wieczewszyscy wypatrywali mężczyzny, bo rzy, pełniono różnorodne zabiegi dobrze wróżyło to na cały rok. Gorzej, zapewniające urodzaj i zdrowie, a gdy była to kobieta, która zwiasto- dla niezamężnych dziewcząt był wała kłótnie. to czas wróżb miłosnych i małżeńtego dnia rozpoczynała się świą- skich. Powszechne dziś bale i huczne teczna zabawa. Inicjowały swoje zabawy jeszcze w drugiej Polowie XIX obchody grupy kolędnicze. Jako pierw- wieku należały do rzadkości. W Europie sze po domach kolędowały małe dzieci chrześcijańskiej zwyczaje noworoczne z gwiazdką. Składały życzenia i cieszą się długą tradycją, stąd z czasem śpiewały kolędy, za co dosta- i w Polsce na stałe zagościły. W dzień wały trochę słodkości. Po nich Nowego Roku wstawano wcześnie, aby kolędowali starsi chłopcy i mło- obmyć się w zimnej wodzie, by zachodzi mężczyźni, którzy w zależno- wać zdrowie i urodę. I tego dnia nie ści od regionu przebierali się za mogło zabraknąć wyśmienitych pokarróżne postaci turonia, niedźwie- mów. Szczególnie popularne było nowodzia, krowę, kozę, kobyłkę, bociana, roczne pieczywo obrzędowe wypiekane w wielu regionach Polski, zależnie od tradycji byśki, nowe latka, fafernuchy, kołocze, szczodraki. Po Nowym Roku, czy też po święcie Trzech Króli, rozpoczynał się okres karnawału zwanego w Polsce zapustami - czas zabawy i radości, ale także swatania i kojarzenia młodych par, zaręczyn i zaślubin. Był to także okres wędrowania wesołych zapustnych przebierańców, postaci znanych z bożonarodzeniowych obchodów oraz innych tworzących wesoły orszak magicznych przebierańców. Karnawał kończył się zawsze u schyłku zimy, na styku pór roku. Ostatnie kuse dni i zwyczaje z nimi związane zamykała ostatecznie Środa Popielcowa. Po drugiej wojnie światowej Pomorze Środkowe stało się konglomeratem wielu kultur i narodowości. Wydaje się, że najłatwiej było zachować tradycje kulinarne, które kobiety kultywowały z pokolenia na pokolenie. Wiele Nowy Rok, jako pozostałych tradycji w odrębne święto, późniejszych latach się zaistniało niespełna unifikowało, poglądy sto lat po przyjęciu i zwyczaje się wymiew Polsce kalendarza niały. Gdy w jednej wsi gregoriańskiego, spotkała się ludność z czyli w XVII wieku. wielu regionów Polski, zdarzało się na przykład, że krążyły po niej trzy grupy kolędnicze. I choć zasadniczo się od siebie różniły, współistniały w pełnej zgodzie. Łatwiej było zachować tradycję w regionie i przez ludność, która stanowi siłę i jest na danej ziemi od lat, czego dobrym przykładem są Kaszubi. W ostatnich latach jesteśmy świadkami szalonej komercjalizacji Świąt. Wielu młodym ludziom i dzieciom kojarzą się wyłącznie z zakupami i prezentami. Często wydajemy znacznie więcej, aniżeli nakazywałby zdrowy rozsądek, chcąc przeskoczyć jeden drugiego. Oczywiście nie sposób pamiętać o korzeniach tradycji i dawnych zwyczajach naszych przodków, a tym bardziej rygorystycznie ich przestrzegać. Warto jednak w te dni zatrzymać się w biegu i zastanowić nad ich symboliką. Warto usiąść przy stole i spokojnie porozmawiać z rodziną, poświęcić im trochę czasu, którego brakiem usprawiedliwiamy się w ciągu roku odrzucając kolejne zaproszenie rodziców, dziadków czy ciotki. Warto również pielęgnować świąteczne tradycje, zaśpiewać kolędy, czy zorganizować wielopokoleniową Wigilię. I nieważne, że prezenty będą skromne, a stół nie będzie się uginał, ale najważniejsze, że rodzina będzie razem. Wysłuchała Roma Linke

18 18 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 POWIATOWY S ŁUPSKI Reportaż Słupszczanka wspomina polskie święta w Mandżurii Z choinką, ale bez kolędników Blisko sto lat temu, tysiące kilometrów od Ojczyzny, w odległej Mandżurii gdzie Polacy stanowili najliczniejszą grupę emigrantów, święta Bożego Narodzenia nie różniły się tak bardzo od tych, które obchodzimy współcześnie. Tylko kolędników nie było, a zamiast Mikołaja prezenty przynosił Dziad Mróz wspomina Jadwiga Pomierska, słupszczanka, która urodziła się i przez ćwierć wieku mieszkała w chińskim Harbinie. Wszystkie świąteczne tradycje, całą obrzędowość poznawaliśmy dzięki naszym rodzicom, którzy bardzo dbali o to, abyśmy wiedzieli, co znaczą prawdziwie polskie święta. Dla nas, urodzonych w Chinach, było to szalenie istotne, bo wówczas nikt z nas Polski nigdy nawet nie widział. zaznajomieni z polskimi obyczajami, zjawiali się z drzewkami pod domami. Podobnie jak choinkowe ozdoby, których był ogromny wybór. Sama wigilia wyglądała bardzo podobnie jak ta, którą teraz przygotowuję wspomina pani Jadwiga. Może na stole nie zawsze było dwanaście tradycyjnych potraw, ale jedzenia nigdy nikomu nie brakowało. Dzieliliśmy się opłatkiem, składaliśmy życzenia, śpiewaliśmy kolędy, a potem całymi rodzinami jeździliśmy na pasterkę do polskiego kościoła. Ponieważ polskie rodziny mieszkały w oddalonych od siebie różnych dzielnicach Harbina, który już wówczas był wielkim, niemal milionowym miastem, Polacy wynajmowali od Chińczyków autobus. Pojazd jeździł od domu do domu, zabierał ludzi na pasterkę, a następnie wszystkich odwoził. W uroczystych mszach Pani Jadwiga z koleżanką podczas spaceru ulicami chińskiego Harbina. Jedno z przedstawień przygotowanych przez harbinską młodzież w Gospodzie Polskiej. Przygotowania do wigilii rozpoczynano już kilkanaście dni wcześniej od świniobicia. Na świątecznym stole, z obowiązkowym siankiem pod obrusem, nie mogło zabraknąć pysznej pieczonej szynki i innych specjałów własnego wyrobu. Choinki z kolei kupowano od Chińczyków, którzy o północy brali też udział nieliczni Japończycy i Chińczycy, którzy przeszli na katolicyzm. Dziad Mróz zamiast Mikołaja Jakiś tydzień po Bożym Narodzeniu organizowano natomiast świąteczną uroczystość dla całej kolonii w Gospodzie Polskiej Jadwiga Pomierska z dużego pudła wyciąga pożółkłe zdjęcia. To były tak zwane choinki bardzo podobne do tych, które nawet i dzisiaj urządza się w niektórych zakładach pracy. Największą radochę miały wtedy dzieci, bo były dla nich przygotowane prezenty, które przynosił Dziad Mróz. O świętym Mikołaju jakoś nikt nam wtedy nie wspominał. Spore odległości jakie dzieliły mieszkające w Harbinie polskie rodziny spowodowały, że jednej tradycji nie udało się zaszczepić na chińskim gruncie. Nie było kolędników. Kolędowanie polega między innymi na chodzeniu od domu do domu, a w Harbinie były takie zimy, że jak przyszedł mróz, to było minus trzydzieści, a nawet do minus czterdziestu stopni Celsjusza opowiada starsza kobieta. Do tego jeszcze cała masa śniegu i wielkie zaspy. Jakoś trudno wyobrazić sobie dzieci chodzące w takich warunkach od domu do domu. Mróz i dobra zabawa Siarczyste mrozy w Har binie miały jednak i swoje dobre strony. Fakt, było zimno, ale Od osady do metropolii to był zdrowy mróz. Jak złapał to trzymał i trzy miesiące mówi była mieszkanka Harbina. Przez ten czas zdążył wybić wszystkie zarazki. A nie jak teraz, że mamy kilka dni minusowej temperatury, a później przychodzi odwilż, na dworze mamy chlapę i ludzie chorują. W Harbinie zimą nie można było się nudzić. Wszyscy chętnie spotykali się nad rzeką Sungari, która zamarzała i zamieniała się w wielkie lodowisko. Chińczycy robili też wielką sztuczną górę, a na niej tor saneczkowy, z którego korzystaliśmy uśmiecha się pani Jadwiga. To dopiero była zabawa! Zjazdy, zakręty, wiraże i byle szybciej przed siebie. W Polsce do dziś czegoś takiego nie widziałam. Lód z rzeki wykorzystywano też w inny, bardziej praktyczny sposób. Dawniej nie było w domach lodówek, więc do chłodzenia potrzebne były specjalne pomieszczenia. Niektórzy mieli takie miejsce w piwnicy. My akurat mieliśmy je w osobnym budynku opowiada Jadwiga Pomierska. Zimą zamawiało się lód u Chińczyka, a on wyrąbywał z rzeki olbrzymie bryły i przywoził je do takiej chłodni. Starczało aż do lata. Mariusz Nowicki m.nowicki@agmedia.com.pl Harbin został założony w roku 1898 przez Polaków, którzy budowali kolej wschodniochińską. W poszukiwaniu najkrótszej trasy pomiędzy Bajkałem a Morzem Japońskim, ekspedycja kierowana przez inżyniera Adama Szydłowskiego 11 kwietnia 1898 roku dotarła do brzegów rzeki Sungari. Tu Szydłowski założył osadę i bazę budowy kolei. Polacy byli świadkami wielu burzliwych wydarzeń w dziejach Mandżurii. Przeżyli m.in. powstanie Bokserów, epidemię dżumy, obalenie chińskiej monarchii, rosyjską rewolucję, podbicie przez Japonię i wkroczenie Sowietów w 1945 roku. Harbin był głównym ośrodkiem Polonii na Dalekim Wschodzie. Główną polską organizacją było tam Stowarzyszenie Gospoda Polska, wokół którego skupiało się życie narodowe. Były też dwa kościoły katolickie św. Stanisława Biskupa oraz św. Jozafata i polskie szkoły - podstawowa i założone w 1913 roku słynne gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza. Działały też m.in. polskie: Towarzystwo Dobroczynności, Towarzystwo Rolnicze, Izba Handlowa, Związek Kupców, Bank Polsko- Azjatycki, Koło Wschodnioznawcze, harcerstwo oraz kluby sportowe. W mieście w rożnym okresie wychodziło aż kilkanaście pism polskich. Polacy czytali m.in. Tygodnik Polski, Kurier Wieczorny Polski i Echo Dalekiego Wschodu. W 1949 roku, gdy ostatni Polacy opuszczali Harbin, miasto liczyło milion trzysta tysięcy mieszkańców. Dziś mieszka tam ponad cztery miliony osób. Jedną z ostatnich pamiątek po Polakach jest w Harbinie stojący do dziś most na rzece Sungari, zbudowany przez inż. Stanisława Kierbedzia, bratanka twórcy słynnego mostu w Warszawie.

19 Program telewizyjny POWIATOWY S ŁUPSKI nr 7 (7) 23 grudnia Program telewizyjny do Dwaj bracia TVP 1, czwartek, godz Dwaj bracia Indochiny, początek XX wieku. Bohaterów poznajemy na łonie rodziny. Malcy bawią się beztrosko i dokazują pod okiem dumnych rodziców, którzy czuwają nad bezpieczeństwem swoich pociech. Kumal jest dzielny, w ogóle nie wie, TVP co 1, to czwartek, strach. Odważnie godz. staje w obronie brata, kiedy ten nie może opędzić się od natrętnego szopa. Bo Sangha przypomina Indochiny, początek bojaźliwego, XX wieku. Bohaterów słodkiego kociaka, poznajemy który na raczej łonie rodziny. woli uganiać Malcy się bawią za motylkami, się beztrosko niż i stawiać dokazują czoło pod okiem komukolwiek. dumnych Nad rodziców, tym spokojnym którzy czuwają dzieciństwem nad bezpieczeństwem tygrysków zawisają swoich jednak pociech. czarne Kumal chmury. jest dzielny, W dżungli w ogóle pojawia nie wie, się człowiek. co to strach. Łowca Odważnie przygód staje Aidan w McRory obronie wraz brata, z członkami kiedy ten nie swojej może ekspedycji opędzić się rozbija od natrętnego w pobliżu obóz. szopa. Przybył Bo Sangha tu w poszukiwaniu przypomina cennych bojaźliwego, zabytków słodkiego w ruinach kociaka, starożytnej który raczej świątyni. woli uganiać Ich łupem się pada za motylkami, ogromny kamienny niż stawiać posąg. czoło komukolwiek. Nagle wybucha Nad panika, tym spokojnym ludzie wyczuwają dzieciństwem obecność tygrysków wielkiego zawisają tygrysa. jednak Mężczyźni czarne łapią chmury. za W strzelby, dżungli ruszają pojawia w się pogoń człowiek. za zwierzyną. Łowca przygód Tygrysica Aidan zabiera McRory przestraszonego wraz z członkami Sanghę swojej i ucieka. ekspedycji Kumal, rozbija który w podążył pobliżu śladem obóz. Przybył ojca, jest tu w świadkiem poszukiwaniu jego śmierci. cennych Próbuje zabytków się ukryć, w ruinach ale bystre starożytnej oko Aidana świątyni. wypatruje Ich łupem go pada i uroczy ogromny malec trafia kamienny w jego posąg. ręce. Nagle Z ubitym wybucha samcem panika, i zrabowanym ludzie wyczuwają posągiem ekspedycja obecność wielkiego dociera do tygrysa. wioski, Mężczyźni gdzie McRory łapią składa za strzelby, martwego ruszają tygrysa przywódcy w pogoń za zwierzyną. wioski, Tygrysica sądząc, że zabiera ma on przestraszonego wobec niego pokojowe Sanghę zamiary. i ucieka. Kumal, Ale okazuje który się, podążył że stary śladem wódz ojca, zdradził. jest świadkiem Doniósł do władz jego śmierci. na Aidana, Próbuje który się zostaje ukryć, ale aresztowany bystre oko za Aidana plądrowanie wypatruje ruin go świątyni. i uroczy Tymczasem malec trafia chciwy w jego starzec ręce. Z więzi ubitym na łańcuchu samcem i Kumala. zrabowanym A kiedy posągiem przybywa ekspedycja tygrysica dociera z Sanghą, do by wioski, go uwolnić, gdzie McRory mieszkańcy składa wioski martwego odstraszają tygrysa zwierzęta, przywódcy strzelając wioski, i sądząc, rozniecając że ma ogień. on wobec Wkrótce niego Kumal pokojowe zostaje zamiary. sprzedany Ale do okazuje cyrku się, że stary wódz zdradził. Doniósł do władz na Aidana, który zostaje aresztowany za plądrowanie ruin świątyni. Tymczasem chciwy starzec więzi na łańcuchu Kumala. A kiedy przybywa tygrysica z Sanghą, by go uwolnić, mieszkańcy wioski odstraszają zwierzęta, Frantic strzelając i rozniecając ogień. Wkrótce Kumal zostaje sprzedany do cyrku TVN,sobota, godz Przed dwudziestu laty Walkerowie pojechali do Paryża w podróż poślubną. Frantic To miasto przyniosło im szczęście. Ich małżeństwo przetrwało niejedno, ale, TVN,sobota, jak się wkrótce godz. miało okazać, prawdziwa próba miłości i oddania dopiero ich Przed czekała. dwudziestu Na wiadomość laty Walkerowie o organizowaniu pojechali światowej do Paryża konferencji w podróż medycznej poślubną. To w Paryżu, miasto przyniosło Richard zaproponował im szczęście. Ich Sondrze, małżeństwo by towarzyszyła przetrwało mu niejedno, w podróży. ale, Obydwoje uznali, że to wspaniały jak pomysł. się wkrótce Podróż miało minęła okazać, bez problemów. prawdziwa Walkerowie próba miłości zatrzymali i oddania się dopiero w pięknym ich apartamencie słynnego Grand czekała. Hotelu. Kiedy Na wiadomość Richard brał o prysznic, organizowaniu szum płynącej światowej wody konferencji zagłuszył medycznej wszystko, co działo się w tym czasie w pokoju. w Paryżu, Gdy wyszedł, Richard Sondry zaproponował już nie było. Sondrze, W pokoju by ktoś towarzyszyła pozostawił mu teczkę. w podróży. Wkrótce Obydwoje stało się jasne, uznali, że że Sondra to wspaniały została pomysł. porwana, Podróż tylko dlaczego? minęła bez Odpowiedź problemów. na Walkerowie to pytanie Richard zatrzymali musiał się znaleźć w pięknym sam. apartamencie W obcym kraju, słynnego w nieznanym Grand Hotelu. mieście, Kiedy mógł Richard liczyć jedynie brał prysznic, na siebie. szum Rozpoczął płynącej poszukiwania wody zagłuszył żony. wszystko, Wkrótce okazało co działo się, się że w kolejne tym czasie znajdowane w pokoju. przez Gdy Richarda wyszedł, wskazówki Sondry już nieubłaganie nie było. W pokoju prowadzą ktoś pozostawił ku miejscom, teczkę. które Wkrótce ożywają stało jedynie się jasne, nocą, w że których Sondra bywają została porwana, tylko przestępcy. tylko dlaczego? W jednym Odpowiedź z takich miejsc na to Richard pytanie spotkał Richard Michele. musiał znaleźć Spotkanie sam. odbyło W obcym się w kraju, bardzo w dramatycznych okolicznościach, nieznanym mieście, mógł liczyć jedynie w chwilę na siebie. po tym, Rozpoczął jak towarzyszący poszukiwania pięknej żony. dziewczynie Wkrótce okazało mężczyzna się, że został kolejne zabity. znajdowane Michele przez stała się Richarda przewodniczką wskazówki Richarda nieubłaganie po nocnym prowadzą Paryżu. ku Dzięki miejscom, jej pomocy które ożywają doktor Walker jedynie coraz nocą, bardziej w których zbliżał bywają się tylko do ludzi, przestępcy. którzy uprowadzili W jednym jego z takich żonę. miejsc Niebawem Richard okazało spotkał się, Michele. że Michele Spotkanie nie pojawiła odbyło się się w na bardzo jego drodze dramatycznych przez przypadek. okolicznościach, Jej mocodawcy w chwilę uznali, po że tym, naukowiec jak towarzyszący i jego żona pięknej przywłaszczyli dziewczynie sobie mężczyzna powierzoną został im w zabity. Stanach Michele przesyłkę, stała się miniaturową przewodniczką Statuę Richarda Wolności. po Jej nocnym zawartość Paryżu. była Dzięki cenniejsza jej pomocy niż niejedno doktor ludzkie Walker życie coraz bardziej zbliżał się do ludzi, którzy uprowadzili jego żonę. Niebawem okazało się, że Michele nie pojawiła się na jego drodze przez przypadek. Jej mocodawcy uznali, że naukowiec i jego żona przywłaszczyli sobie powierzoną im w Stanach przesyłkę, miniaturową Statuę Wolności. Jej zawartość była cenniejsza niż niejedno ludzkie życie 781GS2A Plan lotu TVP 2, piątek, godz Kyle Pratt, specjalistka od konstrukcji lotniczych, niedawno straciła męża. Zginął w nieszczęśliwym wypadku, spadając z dachu domu, w którym mieszkali. Pogrzeb ma odbyć się w Stanach Zjednoczonych. Kyle wraz z sześcioletnią córką Julie udaje się w podróż z Berlina (gdzie dotychczas mieszkała rodzina Prattów) do USA. W części bagażowej samolotu znajduje się trumna ze zwłokami męża. Zarówno Kyle, jak i Julia są zdenerwowane i zmęczone. Tragiczneprzeżycia ostatnich dni spowodowały, że dziewczynka jest niespokojna i wszystkiego się boi, a matka zaczęła zaczęła zażywać środki uspokajające. W takim stanie psychicznym rozpoczynająpodróż. Kyle zasypia w fotelu, a kiedy się budzi, Julii nie ma. Przyzwyczajona do tego, że córkama skłonności do samowolnego oddalania się, Kyle początkowo sprawdza miejsca oczywiste, czyli toalety - w żadnej z nich jednak dziecka nie ma. W tej sytuacji matka żąda od załogi samolotu dokładnego przeszukania maszyny. Zaczyna podejrzewać, że Julia została porwana. Utwierdza ją w tym obecność na pokładzie kilku Arabów. Jednego z nich gdzieś już widziała... Sprawy jednak się komplikują. telepress24@onet.pl CZWARTEK TVP 1 TVP 2 POLSAT 6.00 Kawa czy herbata? 8.45 Rozmowa Jedynki 9.00 Krówka Mu Mu - Znak na śniegu, 9.10 Magiczna gwiazda - film animowany Bajki rosyjskie - Gdy na choinkach zapalają się ognie, odc film anim Skradzione święta - komedia, USA, reż. Greg Champion, wyk. Tony Danza Wiadomości Klan, odc telenowela Plebania, odc telenowela My Wy Oni - magazyn Ivanhoe - film fabularny, USA, reż. Richard Thorpe, wyk. Elizabeth Taylor, Robert Taylor, Joan Fantaine Wiadomości, Pogoda Gwiazdka z nieba - film obyczajowy, USA, reż. Harvey Frost Wigilia z Chopinem - koncert Teleexpress Klan, odc. 1797, telenowela Wigilia z Chopinem - koncert Plebania, odc telenowela Wieczorynka Wiadomości, Sport, Pogoda Orędzie na Boże Narodzenie Dwaj bracia - film fabularny, Wielka Brytania, Francja, reż. Jean - Jacques Annaud, wyk. Guy Pearce, Jean - Claude Dreyfus, Freddie Highmore Wigilia z Chopinem - koncert Transmisja Papieskiej Pasterki z Bazyliki Świętego Piotra w Watykanie Przysięga szeryfa - western, USA, reż. Armand Mastroianni, wyk. Luke Perry, C.Thomas Howell, Kim Coates 1.10 Fatalny romans - film fabularny, USA, reż. John Dahl, wyk. Linda Fiorentino, Bill Pullman, Zack Phifer 2.55 Jej wielka słabość - thriller, USA, reż. George Mendeluk, wyk. Victoria Pratt, Vincent Spano, Chris Kramer TVN 8.00 Majka 8.30 Dzień dobry TVN Na Wspólnej - serial Salon Gry Mango Telezakupy Detektywi - serial W - 11 Wydział Śledczy - serial Detektyw Monk - serial Rozmowy w toku Rio Bravo - western, USA 1959, reż. Howard Hawks, wyk. John Wayne, Dean Martin, Ricky Nelson, Angie Dickinson, Walter Brennan, Ward Bond Fakty, Sport, Pogoda Uwaga! Terminal - komedia, USA 2004, reż. Steven Spielberg, wyk. Tom Hanks, Catherine Zeta - Jones, Stanley Tucci Morderstwo w Białym Domu - film sensacyjny, USA 1997, reż. Dwight H. Little, wyk. Wesley Snipes, Diane Lane 0.25 Detektyw Monk 0.20 Uwaga! 1.40 Rozmowy w toku 2.40 Nic straconego KINO POLSKA 9.00 PKF 51B/ PKF 42/ PKF 3/ Nieznana opowieść wigilijna Dziadek do orzechów - baśń Godzina pąsowej róży - film młodzieżowy Dziewczyna i chłopak, odc. 3 - serial Nad Niemnem, odc. 3 - serial Jan Serce, odc. 8 - serial 17.00Bajki Dom, odc serial PKF 1/ Miś Uszatek, odc film anim Nieznana opowieść wigilijna Faraon - film historyczny Ekstradycja III, odc serial ALE KINO 8.00 Magiczny Paryż - film krótkometrażowy 8.35 Bonneville - film fabularny Konnica - western Ziemskie namiętności - komediodramat Nikt nie woła - film psychologiczny Portrety Kate Winslet - film dok Quiz Show - film obyczajowy Tate - mały geniusz - komediodramat Angielski pacjent - melodramat Jabłka Adama - czarna komedia 0.45 Tajni agenci - thriller 6.00 Dwójka Dzieciom - Cicha Noc - film animowany, USA 6.50 Balto - wilcza wyprawa - film anim W poszukiwaniu świętego Mikołaja - film dok Lisiczka - film fabularny, Japonia, reż. Keita Kono, wyk. Takao Oshawa, Yasuko Matsuyuki Wojciech Cejrowski - boso przez świat - Tabu - cykl reportaży Makłowicz w podróży - Trentino - Alto Adige. Alpejska kraina Ladynów Gwiazdy w południe - Jeździec znikąd - western, USA, reż. John Stevens, wyk. Alan Ladd, Jean Arthur Familiada - teleturniej Świętowanie z góralami - Krzysztof Krawczyk - widowisko kameralne Grinch. świąt nie będzie - komedia familijna, USA, reż. Ron Howard, wyk. Jim Carrey, Taylor Momsen, Jeffrey Tambor Do Betlejem - Wieczór Kolęd z Przyjaciółmi Zaczarowanej Piosenki Program lokalny Księżniczka na lodzie - komedia familijna, USA, reż. Tim Fywell, wyk. Michelle Trachtenberg, Joan Cusack, Kim Cattrall Hej w dzień Narodzenia - wieczór kolęd Krzysztofa Krawczyka Barwy szczęścia, odc Laskowik & Malicki Wigilia Wieczór Chwała na wysokości - kolędy z Zakopanego Panorama, Sport, Pogoda Gra o miłość - dramat, USA, reż. Sam Raimi, wyk. Kevin Costner, John. C. Reilly, Steve Lyons, Kelly Preston, Jena Malone, Brian Cox, JK Simmons 1.30 Przerażenie - film sensacyjny, USA, reż. Henry Bromell, wyk. William H. Macy, John Ritter, Neve Campbell 2.55 Zakończenie dnia TVN Cena marzeń - telenowela 6.15 Na Wspólnej - serial obyczajowy 6.45 Kuba Wojewódzki - talk show 7.40 B jak Brzydula - telenowela 8.45 Kobra. Oddział specjalny - serial 9.45 JAG - Wojskowe Biuro Śledcze V Mango - Telezakupy Apetyt na kasę Cena marzeń - telenowela Kuba Wojewódzki - talk show B jak Brzydula - telenowela Kobra. Oddział specjalny - serial Przyjaciele - serial komediowy Rok bez Mikołaja - komedia, USA 2006, reż. Ron Underwood, wyk. John Goodman, Chris Kattan, Ethan Suplee, Eddie Griffin, Carol Kane, Delta Burke Maverick - western, USA 1994, reż. Richard Donner, wyk. Mel Gibson, Jodie Foster, James Garner, Graham Greene W krzywym zwierciadle. Witaj święty Mikołaju II - komedia, USA 2003, reż. Nick Marck, wyk. Miriam Flynn, Randy Quaid 0.00 Bodyguard - film sensacyjny, USA 1992, reż. Mick Jackson, wyk. Kevin Costner, Whitney Houston, Gary Kemp, Bill Cobbs, Ralph Waite, Tomas Arana CANAL Miłosne gierki - film obyczajowy Małpy w kosmosie - animacja Król Skorpion 2: Narodziny wojownika - film akcji Mumia - Grobowiec Cesarza Smoka - film przygodowy Łapu Capu - chochliki telewizyjne Simpsonowie XX - serial Nie Przegap Łapu Capu - chochliki telewizyjne Minisport + - newsy sportowe Przez 24 godziny VII - serial Mój śmiertelny wróg - serial Mała Moskwa - melodramat CANAL+FILM Miłosna układanka - komedia romantyczna Blond ambicja - komedia romantyczna Moulin Rouge - musical Poirot - Pani McGinty nie żyje - film kryminalny Alvin i wiewiórki - film familijny Cudowne święta Jonatana - film familijny Nie kłam, kochanie - komedia romantyczna, Polska Max Payne - film sensacyjny Przez 24 godziny VII - serial 0.15 Mój śmiertelny wróg - serial 5.15 Wstawaj! Gramy!, odc Nowy dzień z Polsat News 7.00 TV Market 7.15 Wielka Wygrana, odc Buffy postrach wampirów, Miasto bez świąt - dramat familijny, USA, 2001, reż. Andy Wolk, wyk. Peter Falk, Ernie Hudson, Isabella Fink Prezent na święta - dramat familijny, USA, 2003, reż. Andy Wolk, wyk. Valerie Bertinelli, David Cubitt, Jennifer Pisana, Maria Ricossa, Patricia Gage Kolędowanie z Polsatem Anioły w mieście - film familijny, USA, 2004, reż. Andy Wolk, wyk. Peter Falk, Alexander Conti, Babs Chula Wydarzenia, Pogoda Odlotowy prezent gwiazdkowy - film familijny, Kanada / USA, 2000, reż. Greg Beeman, wyk. Hallee Hirsh, John B. Lowe, John Salley Kolędowanie z Polsatem Wydarzenia, Sport, Pogoda Kevin sam w domu - komedia, USA, 1990, reż. Chris Columbus, wyk. Macaulay Culkin, Joe Pesci, Daniel Stern Wesołych świąt - komedia familijna, USA, 2006, reż. John Whitesell, wyk. Danny DeVito, Alia Shawkat, Dylan Blue, Kelly Aldridge, Kristin Chenoweth Dla mieszkającego w małym amerykańskim miasteczku okulisty Steve a Fincha święta Bożego Narodzenia to najważniejszy okres w roku Studio Lotto Kosiarz umysłów - thriller sci - fi, USA, 1992, reż. Brett Leonard, wyk. Jeff Fahey, Pierce Brosnan, Jenny Wright, Mark Bringleson 1.35 Nagroda gwarantowana TV Zbuntowani - serial 8.45 Dziewczyny Fortuny 9.45 Wczepku urodzeni - film fabularny, Włochy, Benny Hill mała Czarna Muzyczne listy Dziewczyny fortuny Świąteczne opowieści: Spełnione życzenie - animacja Świąteczna miłość - komedia romantyczna, USA, 1996, reż. Alan Myerson, wyk. Cynthia Gibb, David James Elliott, Al Waxman, Curtis Blanck, Tom Irwin Zagubieni w raju - komedia, USA, 1994, reż. George Gallo, wyk. Nicolas Cage, Jon Lovitz, Dana Carvey, Mädchen Amick, John Ashton, Florence Stanley Skradzione serca - komedia romantyczna, USA, 1996, reż. Bill Bennett, wyk. Denis Leary, Sandra Bullock, Jonathan Tucker, Mike Starr Król komedii - komediodramat, USA, 1982, reż. Martin Scorsese, wyk. Robert De Niro, Jerry Lewis, Sandra Bernhard, Catherine Scorsese, Diahnne Abbott Zrozumieć ciszę - thriller, USA, 1994, reż. Bruce Beresford, wyk. Richard Dreyfuss, Linda Hamilton, Lithgow John, Ben Faulkner, J.T. Walsh, Liv Tyler 1.40 Terrorysta - film sensacyjny, USA, rez. Albert Pyun. wyk. Dennis Hopper, Steven Seagal, Tom Sizemore 3.15 Dresden Dolls - Live at the Roundhouse 4.20 Muzyczne listy 5.10 Zakończenie programu EUROSPORT 8.30 Rajdy Samochodowe. Podsumowanie sezonu 9.00 Wyścigi samochodowe. Zespół Peugeot - kulisy Formuła 1. The factory Biathlon. Puchar Świata Ostersund Skoki narciarskie. Puchar Świata Kuusamo Biathlon. Puchar Świata Hochfilzen Skoki narciarskie. Puchar Świata Trondheim Klasyka Ligi Mistrzów Kolarstwo. Tour de France. Best of Kolarstwo. Planeta Armstronga Sporty walki. Total KO Pro wrestling. Vintage Collection 0.45 Watts 1.15 Piłka nożna. Magazyn Pucharu Narodów Afryki HBO 7.20 Chihuahua z Beverly Hills - komedia familijna 8.50 Hannah Montana i Miley Cyrus Koncert Best of Both Worlds - musical Pod opiekuńczą gwiazdą - film obyczajowy dramat sensacyjny Te święta - dramat - film obyczajowy Dom Saddama, odc. 4 - serial Złoty kompas - film fantasy Choć goni nas czas - komediodramat Piorun - film animowany Tajne przez poufne - komedia kryminalna Aż poleje się krew - dramat 1.55 Inwazja - thriller

20 POWIATOWY 20 nr 7 (7) 23 grudnia 2009 S ŁUPSKI Program telewizyjny PIĄTEK TVP 1 TVP 2 POLSAT 6.00 Wesołych Świąt - film TVP, reż. Jerzy Sztwiertnia, wyk. Krzysztof Majchrzak, Janusz Kłosiński, Władysław Kowalski, Ewa Wiśniewska 7.00 Świąteczna opowieść - film anim Błękitna strzała - film animowany, Niemcy, Luksemburg, Włochy 9.50 Gwiazdy na Gwiazdkę Klan, odc. 1797/ telenowela Plebania, odc / Urbi et Orbi Gwiazdy na Gwiazdkę - koncert Brave New Girl. droga do kariery - film obyczajowy, USA, reż. Bobby Roth, wyk. Virginia Madsen, Lindsey Haun, Barbara Mamabolo Gotowi na ślub, odc widowisko rozrywkowe Kopalnie Króla Salomona, cz. 1 - film przygodowy, USA, Niemcy, reż. Steve Boyum, wyk. Patrick Swayze, Alison Doody, Roy Marsden, John Standing Teleexpress Klan, odc. 1799/ telenowela Plebania, odc. 1411/ telenowela Wieczorynka Wiadomości, Sport, Pogoda Krucjata Bourne a - film sensacyjny, USA, Niemcy, reż. Paul Greengrass, wyk. Matt Damon, Franka Potente Tarzan i zaginione miasto - film przygodowy, USA, Niemcy, reż. Carl Schenkel, wyk. Casper Van Dien, Jane March, Steve Waddington Strefa zero - film sensacyjny, USA, reż. Richard Friedman, wyk. Janet Gunn, Jack Scalia 1.10 Czwarty protokół - film sensacyjny, Wielka Brytania, reż. John Mackenzie, wyk. Michael Caine, Pierce Brosnan TVN 8.00 Na Wspólnej Omnibus 9.10 Beethoven - film rodzinny, USA 1992, Elf - komedia, USA 2003, reż. Jon Favreau, wyk. Will Ferrell, James Caan Wpuszczony w kanał - komedia, USA/Wielka Brytania 2006, reż. David Bowers, Sam Fell, wyk. Hugh Jackman, Kate Winslet, Jean Reno Narodziny - film obyczajowy, USA 2006, reż. Catherine Hardwicke Kogel mogel - komedia, Polska 1988, reż. Roman Załuski, wyk. Grażyna Błęcka - Kolska, Ewa Kasprzyk Milionerzy - wydanie specjalne Fakty, Sport, Pogoda Uwaga! Sposób na teściową - komedia, USA/ Niemcy 2005, reż. Robert Luketic, wyk. Jennifer Lopez, Jane Fonda, Michael Vartan, Wanda Sykes Wydział pościgowy - film sensacyjny, USA 1997, reż. Stuart Baird, wyk. Tommy Lee Jones, Wesley Snipes 0.30 Lodowe piekło - film sensacyjny, USA 2005, reż. Jim Wynorski, wyk. Costas Mandylor, Linden Ashby, Nia Peeples KINO POLSKA 7.00 Bajki zgłoś się, odc serial 9.10 Pogranicze w ogniu, odc. 7 - serial W pustyni i w puszczy, cz. I - serial Nie lubię poniedziałku - komedia PKF 51-52/ Ewa chce spać - komedia Bajki PKF 1/ PKF 3/ PKF 52AB/ PKF 51A/ zgłoś się, odc serial Miś Uszatek, odc film anim Janosik - film przygodowy Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz - komedia obyczajowa 0.35 PKF 1/46 ALE KINO 8.00 Pociąg - film wojenny Ojciec panny młodej - komedia Casanova - film kostiumowy Hero - film przygodowy Dzieciak - komedia Dzieci gorszego Boga - melodramat Król Artur - film przygodowy Ścigani - film sensacyjny 0.15 Wallander - Wina - film kryminalny 2.00 Zło - film obyczajowy 3.55 Umarli rzucają cień - film wojenny 7.00 Z wizytą w Watykanie - Adamaszek i blask świateł - serial dokumentalny 7.45 Dwójka Dzieciom - Amerykańska opowieść - film animowany, USA 9.10 Dudley Doskonały - komedia, USA, reż. Hugh Wilson, wyk. Brendan Fraser, Sarah Jessica Parker, Alfred Molina Laskowik & Malicki - Wigilia Wieczór - widowisko rozrywkowe Laskowik & Malicki - Wigilia Wieczór - widowisko rozrywkowe Gwiazdy w południe - Wasabi. Hubert zawodowiec - komedia, Francja, Japonia, reż. Gerard Krawczyk, wyk. Jean Reno, Ryoko Hirosue Familiada wydanie specjalne Szansa na Sukces - Kolędy Asterix i Obelix. Misja Kleopatra - komedia, Francja, Niemcy, reż. Alain Chabat, wyk. Gerard Depardieu, Christian Clavier, Jamel Debbouze Program lokalny Zatańcz ze mną - komedia, USA, reż. Peter Chelson, wyk. Richard Gere, Jennifer Lopez, Susan Sarandon, Nick Cannon Na dobre i na złe, odc serial Neo - Nówka Wesołych Wiadomości, czyli Neo - Nówka i przyjaciele na Święta Panorama, Sport, Pogoda Plan lotu - thriller, USA, reż. Robert Schwentke, wyk. Jodie Foster, Peter Sarsgaard, Kate Beahan 1.10 Oko za oko - film akcji, USA, reż. Steve Carver, wyk. Chuck Norris, Christopher Lee, Richard Roundtree, Mako, Maggie Cooper, Joan Chen, Toru Tanaka 2.55 Zakończenie dnia TVN Moja przyjaciółka gwiazdka - film animowany, Niemcy Magiczna skała - film rodzinny, USA 2001, reż. Bradley Gallo Maverick - western, USA 1994, reż. Richard Donner, wyk. Mel Gibson, Jodie Foster, James Garner Zagubieni w kosmosie - film S - F, USA/Wielka Brytania 1998, reż. Stephen Hopkins Akademia policyjna - komedia, USA 1984, reż. Hugh Wilson, wyk. Steve Guttenberg, Kim Cattrall, G.W. Bailey Bodyguard - film sensacyjny, USA 1992, reż. Mick Jackson, wyk. Kevin Costner, Whitney Houston, Gary Kemp, Bill Cobbs, Ralph Waite, Tomas Arana Nowi miastowi - komedia, USA 1999, reż. Sam Weisman, wyk. Steve Martin, Goldie Hawn, John Cleese, Mark McKinney, Oliver Hudson, Valerie Perri 0.25 Nawrót depresji gangstera - komedia, USA 2002, reż. Harold Ramis, wyk. Robert De Niro, Billy Crystal, Lisa Kudrow CANAL Happy - Go - Lucky, czyli co nas uszczęśliwia - komediodramat Łapu Capu Extra - chochliki telewizyjne Kiedyś mnie odnajdziesz - komediodramat Epoka lodowcowa - animacja Incredible Hulk - film science fiction Kobiety - komediodramat Łapu Capu - chochliki telewizyjne Simpsonowie XX - serial Nie Przegap Łapu Capu - chochliki telewizyjne Minisport + - newsy sportowe Mamma Mia! - komedia muzyczna Lejdis - komedia CANAL+FILM 7.00 Eureka III - serial 7.45 Film o pszczołach - animacja 9.20 Planeta małp - film science fiction Asterix na olimpiadzie - komedia sukienek - komedia romantyczna Poirot - Kot wśród gołębi Jumper - film science fiction Co się zdarzyło w Las Vegas - komedia romantyczna Filantrop - film przygodowy Z archiwum X - Chcę wierzyć - thriller John Rambo - film akcji 0.00 Mamma Mia! - komedia muzyczna 7.15 Śnieżny Bałwanek Mrozik - animacja, USA, 1969, reż. Arthur Rankin Jr Powrót Bałwanka Mrozika - animacja, USA, 1992, reż. Bill Melendez, Evert Brown 8.10 Święty Mikołaj przybywa do miasta - animacja, USA, Casper straszy w Boże Narodzenie - film animowany, USA, Klaus Störtebeker. Pirat z Północy cz. I - film przygodowy, Niemcy/ Hiszpania, 2006, reż. Miguel Alexandre, wyk. Ken Duken, Gottfried Jon Święty Mikołaj z 34 Ulicy - komedia familijna, USA, 1994, reż. Les Mayfield, wyk. Richard Attenborough, James Remar, Elisabeth Perkins Brzdąc w opałach - komedia familijna, USA, 1994, reż. Patrick Read Johnson, wyk. Joe Mantegna, Cynthia Nixon, Lara Flynn Boyle Święta Last Minute - komedia familijna, USA, 2004, reż. Joe Roth, wyk. Tim Allen, Dan Aykroyd, Erik Per Sullivan, Jake Busey, Julie Gonzalo Wydarzenia, Sport, Pogoda Kevin sam w Nowym Jorku - komedia familijna, USA, 1992, reż. Chris Columbus, wyk. Macaulay Culkin, Joe Pesci, Daniel Stern, Catherine O Hara Szklana pułapka - film akcji, USA, 1988, reż. John McTiernan, wyk. Bruce Willis, Bonnie Bedelia, Alan Rickman, Alexander Godunov Studio Lotto 0.30 Kosiarz Umysłów 2. Ponad cyberprzestrzenią - thriller sci - fi, USA, 1995, reż. Farhad Mann, wyk. Pa 2.10 Tajemnice losu, odc TV MARKET TV Świąteczne opowieści: Niezwykły prezent księżniczki - animacja 8.15 Świąteczne opowieści: Spełnione życzenie - animacja 9.10 Czarny Korsarz - film fabularny, Włochy Świąteczna miłość - komedia romantyczna, USA, 1996, reż. Alan Myerson, wyk. Cynthia Gibb, David James Elliott Znowu będzie Gwiazdka - komedia familijna, USA, 2001, reż. Tibor Takacs, wyk. Kathy Ireland, John Dye Świąteczne dzwonki - dramat familijny, USA, 2005, reż. Dick Lowry, wyk. Anne Heche, Courtney Jines Zawód święty Mikołaj - komedia, USA, 2001, reż. Peter Werner, wyk. Whoopi Goldberg, Nigel Hawthorne Miss rozbitków - film fantasy, USA, reż. Bryan Michael Stoller. wyk. Charlie Schlatter, Eric Roberts Mąż idealny - komedia romantyczna, USA, 1997, reż. Glenn Gordon Caron, wyk. Jennifer Aniston, Jay Mohr Incognito - thiller, USA, 1997, reż. John Badham, wyk. Jason Patric, Irene Jacob, Thomas Lockyer Belfer: przegrana nie wchodzi w grę - film akcji, USA, 2001, reż. Robert Radler, wyk. Treat Williams, Angie Everhart 1.30 Inny wymiar - horror, USA, 1986, reż. Stuart Gordon, wyk. Jeffrey Combs, Barbara Crampton, Ted Sorel 3.00 Muzyczne listy 3.50 Sztukateria EUROSPORT 8.35 Wyścigi samochodowe. Podsumowanie sezonu 9.00 Rajdy Samochodowe. Podsumowanie sezonu Formuła 1. The factory Watts Skoki narciarskie. Puchar Świata Trondheim Biathlon. Puchar Świata Hochfilzen Skoki narciarskie. Puchar Świata Harrachov Piłka nożna. Klasyka Ligi Mistrzów Timbersport. Mistrzostwa Świata Szwajcaria Watts Watts Strongman. Liga Mistrzów Węgry Bowling. PBA Tour USA HBO 9.55 Fred Claus - Brat Świętego Mikołaja - komedia familijna Zaginiony skarb Templariuszy 2 - film familijny Filmy i gwiazdy, odc Piorun - film anim Małolaty na obozie - komedia części prawdy - film thriller Opowieści z Narnii Książę Kaspian - film przygodowy Podróż powrotna - dramat Na stojaka! odc Resident Evil Zagłada - horror 0.00 Sweeney Todd Demoniczny golibroda z Fleet Street - musical SOBOTA TVP 1 TVP 2 POLSAT 6.05 Rakietowy kot - film animowany 7.20 Baśnie i bajki polskie 7.45 Ziarno - magazyn 8.10 Dlaczego? Po co? Jak? 8.25 Codzienne przypadki wesołej gromadki, odc. 7 - serial 8.50 Klub przyjaciół Myszki Miki 9.15 Disney! Cudowny Świat - High School Musical - komedia, USA, reż. Kenny Gabrielle, wyk. Vanessa Anna Hudqens, Monique Coleman Pixar Shorts - Niemowlę kontratakuje - film animowany, USA Święta pełne niespodzianek - film obyczajowy, USA, reż. Fred Olen Ray, wyk. Cynthia Gibb, Jason Connery MP w skokach narciarskich - Szczyrk Gwiazdy na Gwiazdkę - koncert Łzy w deszczu - melodramat, Wielka Brytania, reż. Don Sharp, wyk. Sharon Stone, Christoper Cazenov Kopalnie Króla Salomona, cz. 2 - film przygodowy, USA, Niemcy, reż. Steve Boyum, wyk. Patrick Swayze, Alison Doody Teleexpress Siostry, odc serial Jaka to melodia? Wieczorynka Wiadomości, Sport, Pogoda Ranczo Wilkowyje - komedia, Polska, reż. Wojciech Adamczyk, wyk. Ilona Ostrowska, Paweł Królikowski, Cezary Żak, Artur Barciś, Radoslaw Pazura Serrallonga, cz. 1, 2 - film przygodowo - historyczny, Hiszpania, reż. Esteve Rovira, wyk. Isak Ferriz, David Selvas, Olalla Escribano 1.10 Zagubiony - film fabularny, USA, reż. Darren Lemke, wyk. Dean Cain, Pasquale Solomon, Hunter Gomez TVN 8.00 Po rozum do mrówek - komedia, USA 2006, reż. John A. Davis 9.30 Smokiem i mieczem - film przygodowy, USA 2004, reż. Tom Reeve Jack Frost - film rodzinny, USA Milionerzy - wydanie specjalne Ekspres polarny - film przygodowy, USA 2004, reż. Robert Zemeckis Galimatias czyli Kogel mogel II - komedia, Polska 1989, reż. Roman Załuski, wyk. Grażyna Błęcka - Kolska, Dariusz Siatkowski Milionerzy - wydanie specjalne Fakty, Sport, Pogoda Uwaga! Harry Potter i więzień Azkabanu - film przygodowy, USA 2004, reż. Alfonso Cuaron, wyk. Daniel Radcliffe, Rupert Grint, Emma Watson Frantic - film sensacyjny, USA/Francja 1988, reż. Roman Polański, wyk. Harrison Ford, Emmanuelle Seigner 0.55 Czego pragną dziewczyny - komedia, USA 2003, reż. Dennie Gordon, wyk. Amanda Bynes, Colin Firth, Kelly Preston 2.50 Uwaga! KINO POLSKA Janosik - film przygodowy Nad Niemnem, odc. 3 - serial Ziemia obiecana, odc. 3 - serial Monte Calvaria - film dok Przepraszamy za usterki - film dok Jan Serce, odc. 8 - serial zgłoś się, odc serial PKF 51B/ PKF 42/ PKF 3/ Dom, odc. 7 - serial Lalka, cz. I - film obyczajowy Lalka, cz. II - film obyczajowy Nocny Maraton Filmowy - Ucho od śledzia Vabank - komedia 1.00 Vabank II, czyli riposta - komedia ALE KINO 8.00 Love Story - melodramat 9.50 Ojciec panny młodej II - komedia Szklanką po łapkach - komedia Shaolin Soccer - komedia W stronę morza - film biograficzny Most na Renie - film wojenny Plan lotu - thriller Portrety Jodie Foster - film dok Kino Mówi: Tsotsi - film fabularny 0.05 Dziecko Rosemary - horror 2.20 Wybuch - thriller 4.05 Samson - film wojenny, 5.20 Spróbujmy razem - magazyn dla niepełnosprawnych 5.50 Historia Gwiazdy Betlejemskiej - film dokumentalny, Wielka Brytania 6.45 M jak miłość, odc serial 7.40 Barwy szczęścia, odc. 358, Amerykańska opowieść, cz. II - Fievel jedzie na Zachód - film animowany, USA, reż. Simon Wells, Phil Nibbelink Tata duch - komedia, USA, reż. Sidney Poitier, wyk. Bill Cosby, Kimberly Russell, Denise Nicholas Gwiazdy w południe - King Kong - film fabularny, USA, reż. John Guillermin, wyk. Jessica Lange, Jeff Bridges, Charles Grodin, John Randolph Familiada - teleturniej Złotopolscy, odc Marylka i Tomek - ostatnia rozmowa - telenowela Koncert Zacisza Gwiazd na Boże Narodzenie Asterix i Wikingowie - komedia, Dania, Francja, reż. Stefan Fieldmark Słowo na niedzielę Program lokalny Powrót na błękitną lagunę - film fabularny, USA, reż. William A. Graham, wyk. Milla Jovovich, Lisa Pelikan, Brian Krause Koń Polski - 25 lat + VAT Wielka Świąteczna wyprzedaż Panorama, Sport, Pogoda Nieśmiertelny - film science fiction, USA, Wielka Brytania, reż. Russel Mulcahy, wyk. Christopher Lambert, Brenda Wyatt, Brown Clancy, Sean Connery 1.25 Coś - film science fiction, USA, reż. John Carpenter, wyk. Kurt Russel, Keith David, Wilford Brimley 3.15 Zakończenie dnia TVN Mango - Telezakupy 9.15 Alf - serial komediowy 9.45 Mały miś polarny II - film animowany Zagubieni w kosmosie - film S - F, USA 1998, reż. Stephen Hopkins Akademia policyjna - komedia, USA 1984, reż. Hugh Wilson, wyk. Steve Guttenberg, Kim Cattrall, G.W. Bailey, Bubba Smith, Donovan Scott Paulie, gadający ptak - film rodzinny, USA 1998, reż. John Roberts, wyk. Gena Rowlands, Tony Shalhoub Jak zdobyto Dziki Zachód - western, USA 1962, reż. Henry Hathaway Wielki skok - komedia, USA 2004, reż. George Armitage, wyk. Owen Wilson- Morgan Freeman, Charlie Sheen Nawrót depresji gangstera - komedia, USA 2002, reż. Harold Ramis, wyk. Robert De Niro, Billy Crystal, Lisa Kudrow Kosmiczni kowboje - film S - F, USA 2000, reż. Clint Eastwood, wyk. Clint Eastwood, Tommy Lee Jones, Donald Sutherland, James Garner 2.00 Koniec programu CANAL Henry Poole powrócił - komediodramat Kochać i umrzeć - film fabularny Łapu Capu Extra - chochliki telewizyjne Aktualności Filmowe Galileo Zielony raj II - film dok Kung Fu Panda - animacja Mocne alibi - thriller Filantrop - film przygodowy Ghost Town - komedia romantyczna Eagle Eye - film sensacyjny Dziewczyna mojego kumpla - komedia romantyczna Droga do Zatracenia - dramat 1.55 Piła 5 - horror CANAL+FILM 7.00 Eureka III - serial 7.45 Mój przyjaciel lis - film familijny 9.25 Superhero - komedia To nie tak jak myślisz, kotku! - komedia Dungeon Siege - W imię króla - film fantasy Poirot - Trzecia lokatorka - film kryminalny Na pewno, być może - komedia romantyczna Mamma Mia! - komedia muzyczna Angielska robota - film sensacyjny Wanted Ścigani - film akcji Eagle Eye - film sensacyjny 5.15 Wstawaj! Gramy! 6.00 Nowy dzień z Polsat News, odc Kaczor Donald przedstawia, odc Miś, który przespał święta - animacja 8.15 Legenda o Bałwanku Mroziku 9.40 Zimowa przygoda Franklina Klaus Störtebeker. Pirat z Północy cz. II - film przygodowy, Niemcy/ Hiszpania, 2006, reż. Miguel Alexandre, wyk. Ken Duken, Jochen Nickel Noc wigilijna - komedia familijna, USA, 2001, reż. Nick Castle, wyk. Josh Zuckerman, Jefferson Mappin Zamiana ról - komedia familijna, USA, 1999, reż. Peter Bogdanovich, wyk. Vivica A. Fox, Al Waxman Arutr i Minimki - film familijny, Francja, 2006, reż. Luc Besson, wyk. Freddie Highmore, Mia Farrow Kolędowanie z Polsatem Wydarzenia, Sport, Pogoda Sam w domu - po raz trzeci - komedia, USA, 1997, reż. Raja Gosnell, wyk. Alex D. Linz, Olek Krupa, Rya Kihlstedt Quiz Show - dramat, USA, 1994, reż. Robert Redford, wyk. Ralph Fiennes, Allan Rich, David Paymer, Hank Azaria Znakomity dramat w reżyserii Roberta Redforda. Ralph Fiennes i John Turturro grają uczestników telewiyzjnego teleturnieju, w którym walczą o sławę i ogromne pieniądze. Program który działa na widzów jak magnes, jest dla jego twórców prawdziwą żyłą złota Studio Lotto 0.20 Renegaci - film sensacyjny, USA, 1989, reż. Jack Sholder, wyk. Kiefer Sutherland, Lou Diamond Phillips 2.05 Nagroda gwarantowana 3.05 Tajemnice losu TV Ręce, które leczą 7.25 Znowu będzie Gwiazdka - komedia familijna, USA, 2001, reż. Tibor Takacs, wyk. Kathy Ireland, John Dye 9.05 Ronja - córka zbójnika - film przygodowy, Szwecja, 1984, reż. Tage Danielsson, wyk. Hanna Zetterberg, Dan Hafström, Börje Ahlstedt Galileo V - max Kinomaniak AlleGra Pollyanna - film familijny, USA, 1960, reż. David Smith, wyk. Hayley Mills, Jane Wyman, Karl Malden, Nancy Olson Śnieżny Bałwanek Mrozik - aniamcja Zwariowane święta Karrolla - komedia familijna, USA, 2004, reż. Dennis Dugan, wyk. Tom Everett Scott, Alanna Ubach, Dan Joffre tysięcy mil podmorskiej żeglugi - film przygodowy, USA, 1997, reż. Michel Anderson, wyk. Richard Crenna, Ben Cross, Julie Cox Cień - film fabularny, USA, 1994, reż. Russell Mulcahy, wyk. Alec Baldwin, Ian McKellen, Penelope Ann Miller Belfer: przegrana nie wchodzi w grę - film, akcji, USA, 2001, reż. Robert Radler, wyk. Treat Williams, Angie Everhart Mąż doskonały - dramat obyczajowy, USA, 2004, reż. Roger Young, wyk. Dean Cain, Sarah Brown, G.W. Bailey 1.15 Śmiertelny pojedynek - film akcji, Hongkong, 1983, reż. Siu - Tung Ching, wyk. Norman Chu, Damian EUROSPORT 9.00 Narciarstwo Alpejskie. Gala Włochy Formuła 1. The factory Biathlon. Puchar Świata Pokljuka Skoki narciarskie. Puchar Świata Harrachov Biathlon. Puchar Świata Pokljuka Skoki narciarskie. Puchar Świata Piłka nożna. Klasyka Ligi Mistrzów Piłka nożna. Klasyka Ligi Europejskiej (Pucharu UEFA) Lekka Atletyka. Berlin Photo Finish. Best of Sporty walki. Fight Club. K1 World Grand Prix Final Tokyo HBO 8.10 Nigdy nie będę twoja - komedia romantyczna 9.45 Latający chłopcy - film przygodowy Opowieści na dobranoc - komedia familijna Wycieczka na studia - komedia Święta Thomasa Kinkade a - dramat BC Prehistoryczna legenda - film przygodowy High School - musical 3 Ostatnia klasa - komedia muzyczna Wielki Stach - komedia akcji Czysta krew II, odc. 5 - serial Mroźny wiatr - horror