Ponad 35 milionów z³otych dla szpitala

Transkrypt

1 fot. R. Lipigórski Ponad 35 milionów z³otych dla szpitala Jak poinformowa³a nas pani marsza³ek - Krystyna Poœlednia, Zarz¹d Województwa Wielkopolskiego na posiedzeniu w dniu 10 wrzeœnia zatwierdzi³ przyznanie dofinansowania w wysokoœci ,71 z³ na rozbudowê wrzesiñskiego szpitala. Spó³ka z o.o. Szpital Powiatowy we Wrzeœni z³o y³a wniosek w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego - dzia³anie 5.3. Poprawa warunków funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w województwie. Jest to jak dotychczas najwy sza kwota dofinansowania realizacji inwestycji w powiecie wrzesiñskim. Wiêcej informacji na temat rozbudowy szpitala przedstawimy w kolejnym wydaniu Przegl¹du Powiatowego. W numerze: Uroczystoœci w rocznicê wybuchu II wojny œwiatowej strona 2 Starosta wrzesiñski i prezes przekszta³conego w spó³kê szpitala nie kryj¹ radoœci Wyj¹tkowe do ynki Potrójne do ynki: powiatowe, gminne i archidiecezjalne odby³y siê 5 wrzeœnia w Kaczanowie. Mszê œwiêt¹ celebrowa³ bp Bogdan Wojtuœ. Wrêczono odznaczenia zas³u onym dla rolnictwa oraz laur starosty wrzesiñskiego. Starostami do ynek byli Agnieszka Urbaniak z Ga³êzewic oraz Roman Kubiaczyk z Kaczanowa. Uroczystoœci rozpocz¹³ korowód delegacji z parafii ca³ej archidiecezji gnieÿnieñskiej oraz gmin powiatu pod przewodnictwem pocztów sztandarowych. Tradycyjne wieñce, misternie splecione z k³osów zbo a i kwiatów, s¹siadowa³y z rêkodzie³ami utrzymanymi w nowoczesnej stylistyce - na przyk³ad z traktorem czy kul¹ ziemsk¹ wykonanymi z ziaren. Uczestnicy korowodu uzbrojeni w parasole dzielnie stawiali opór niesprzyjaj¹cej aurze - deszczowi i porywistemu wiatrowi. Pochód zamyka³a procesja duchownych, którzy nastêpnie odprawili polow¹ mszê œwiêt¹ na scenie. Biskup Bogdan Wojtuœ wyg³osi³ podnios³¹ homiliê. Kierujemy dzisiaj nasze myœli do Boga, Stwórcy otaczaj¹cego nas œwiata. Codzienna praca anga uje nas tak bardzo, e nie zawsze potrafimy doceniæ jego piêkno. Dziœ, w dzieñ do ynek powinniœmy wznieœæ nasze oczy do góry i podziwiaæ to wielkie bo e dzie³o. Bóg mówi przez to piêkno do nas. Jego eminencja zwracaj¹c siê do rolników podkreœli³, e ich powo³aniem jest dawanie ludziom chleba. Nie samym chlebem yje cz³owiek, jak jest napisane w Ewangelii, ale gdyby go nie by³o, nie by³oby i cz³owieka. O tym nale y pamiêtaæ. Podczas mszy biskup poœwiêci³ plony. Obrzêd do ynkowy zaprezentowa³ Zespó³ Pieœni i Tañca Ziemia Wrzesiñska, której kierownik, Korowód do ynkowy ubarwi³y przepiêkne wieñce Ryszard Zje d a³ka, opisywa³ publicznoœci ka dy element dawnego rytua³u. W trakcie ceremonii zamkniêcia krêgu wokó³ chleba starostowie do ynek, Agnieszka Urbaniak i Roman Kubiaczyk, przekazali bochen chleba wypieczonego z tegorocznego ziarna gospodarzom do ynek - staroœcie wrzesiñskiemu Dionizemu Jaœniewiczowi i burmistrzowi Wrzeœni Tomaszowi Ka³u nemu, Projekt obejmuje m.in. budowê dodatkowego skrzyd³a szpitala ci rozdzielili go pomiêdzy zgromadzonych. Obrzêd zakoñczy³o posypywanie widzów ziarnami zbo a, co mia³o zapewniæ powszechny dobrobyt i szczêœcie. Kolejnym punktem programu by³o wrêczenie odznaczeñ Zas³u ony dla rolnictwa przyznanych przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Nagrodzono siedemnastu rolników: Krystynê Naw³okê, Krzysztofa Ludwiczaka, Mariusza JóŸwiaka, Jerzego Jaskólskiego, Hieronima Szweda, Mieczys³awê Micha³owsk¹, Henryka Wi¹cka, Andrzeja Albrechta, Jacka yskwiñskiego, Kazimierza Szablewskiego, El bietê Mocn¹, Andrzeja Sieradzkiego, Ryszarda Nowaczyka, Ryszarda Kurpika, Roberta Kasprowicza, Paw³a Antkowiaka oraz Kazimierza Pa³czyñskiego. cd. str. 2 Zieliniec - historia miejscowoœci strona 7 Na ludow¹ nutê - warsztaty folklorystyczne strona 9 Koncert Ziemi Wrzesiñskiej na Bia³orusi strona 9 Wywiad z Tomaszem Szymkowiakiem strona 14 Projekt zmiany organizacji ruchu w Pyzdrach strona 15

2 2 Wrzesieñ 2009 URZÊDOWE WIEŒCI ABECAD O Bogny Skoraszewskiej Budownictwo - jest dziedzin¹, w której zdoby³am wykszta³cenie i do której chêtnie, od czasu do czasu, wracam. Dzieci moje - Aniê i Micha³a, bardzo kocham. Grzyby - lubiê i zbieraæ, i jeœæ. Konsekwencja - to ³adniejsza nazwa dla uporu, który mnie - jako typowego zodiakalnego lwa - charakteryzuje. Pamiêtamy Lato - lubiê spêdzaæ nad morzem. Spacery przy akompaniamencie szumu fal pozwalaj¹ mi siê wyciszyæ i nabraæ dystansu do codziennych problemów. Miód - szczególnie spadziowy - jest dla mnie symbolem lata zamkniêtym w s³oiku, doskona³ym lekarstwem na jesienn¹ pluchê. Ten zachwyt wytworem pracy pszczó³ to zas³uga mojego dziadka, który by³ pszczelarzem. Oœwiata - zwi¹za³am z ni¹ znaczn¹ czêœæ swojego zawodowego ycia. Poœwiêcam jej te wiele wolnego czasu, pracuj¹c w stowarzyszeniu dzia³aj¹cym na rzecz efektywnoœci polskiego systemu oœwiaty. Przyroda - jest mi niezbêdna do ycia, w kontakcie z ni¹ zyskujê energiê do dzia³ania. Szczêœcie - jest dla mnie poczuciem harmonii z otaczaj¹cym œwiatem. W uroczystoœciach wziê³o udzia³ ponad 30 kombatantów 1 wrzeœnia kombatanci, przedstawiciele samorz¹du i wrzesiñskich szkó³ spotkali siê pod pomnikiem 68. Pu³ku Piechoty, aby Polska m³odzie z Bukowiny Rumuñskiej uczy siê jêzyka polskiego, zawodu urzêdnika i zwiedza ojczyznê przodków. Powiat wrzesiñski od lat prowadzi projekty m³odzie owe kierowane do Polonii za granic¹, g³ównie wschodni¹. Przez ostatnie lata nasz powiat odwiedza³a m³odzie polskiego pochodzenia z Kazachstanu, uczestnicz¹c w obozach integracyjnych z rówieœnikami z Polski. Od dwóch lat powiat wrzesiñski we wspó³pracy z Senatem RP, Stowarzyszeniem Promyk i gmin¹ Wrzeœnia, prowadzi projekty edukacyjne dla Polonii z Rumunii. Od 23 sierpnia we Wrzesiñskich Obiektach Sportowo-Rekreacyjnych nad zalewem Lipówka przebywa grupa uczniów kl. X i XI Liceum w Gura Humorului w Rumunii, która realizuje projekt edukacyjny pn. Letnia szko³a jêzyka - praktyki za- wspomnieæ dramatyczn¹ - ju siedemdziesi¹t¹ - rocznicê wybuchu II wojny œwiatowej. Historyk z wrzesiñskiego gimnazjum Tolerancja - staram siê byæ tolerancyjna. Jednak przyjació³ wybieram spoœród osób wyznaj¹cych te same wartoœci i obieraj¹cych podobne cele. Uczciwoœæ - jest wartoœci¹, na której budujê relacje z ludÿmi. Wrzeœnia - miasto, które mnie zauroczy³o i w którym zamierzam spêdziæ najbli sze lata. ycie - p³ynie bardzo szybko, wiêc szkoda czasu na bylejakoœæ. Bogna Skoraszewska - z wykszta³cenia mgr in. budownictwa; wiêkszoœæ zawodowego ycia zwi¹za³a z oœwiat¹, pracuj¹c w latach w Zespole Szkó³ Budowlanych w Koninie, od 2007 r. w Kuratorium Oœwiaty w Poznaniu; aktywnie dzia- ³a w Ogólnopolskim Stowarzyszeniu Kadry Kierowniczej Oœwiaty, gdzie od 2006 r. jest cz³onkiem zarz¹du. Polonia rumuñska na praktykach przypomnia³ najwa niejsze fakty wi¹- ¹ce siê z niemieck¹ i radzieck¹ agresj¹ na Polskê. Zaznaczy³, e i Wrzeœnia mo e poszczyciæ siê chlubn¹ historyczn¹ kart¹ - w tym najwiêkszym w dziejach konflikcie zbrojnym od pocz¹tku uczestniczy³ 68. Pu³k Piechoty. Kilku kombatantów wyró niono odznaczeniami przyznanymi przez burmistrza Miasta i Gminy Wrzeœnia. Zastêpca przewodnicz¹cego Zwi¹zku Kombatantów i By³ych WiêŸniów Politycznych podziêkowa³ zebranym za obecnoœæ i skupienie w tym wyj¹tkowym dniu. Rocznica to poczty sztandarowe, sk³adanie kwiatów, okolicznoœciowe przemówienia. Ale przede wszystkim ho³d oddany milionom ofiar tej wojny, o których zapomnieæ nie wolno. Nikomu. Anna Mizerka wodowe i warsztaty jêzykowe dla m³odzie y polskiego pochodzenia z Bukowiny Rumuñskiej: Wrzeœnia Jest to kontynuacja programu Dzieci Bukowiny, realizowanego od wielu lat we wspó³pracy z Senatem RP i Zwi¹zkiem Polaków w Rumunii, który ma na celu podniesienie jakoœci nauki jêzyka polskiego, równie zawodowego, a tak e wykreowanie nowych postaw i rozwoju aspiracji edukacyjnych, co umo liwi potomkom polskich osadników sprzed ponad 200 lat na lepszy start na lokalnym rynku pracy i podniesie standard ich ycia. Nasi goœcie, razem z rówieœnikami z Zespo³u Szkó³ Politechnicznych, uczestnicz¹ w praktykach zawodowych i warsztatach jêzykowych. Podpatruj¹ pracê wrzesiñskich instytucji, ucz¹c siê nowych umiejêtnoœci. Jak siê czuj¹ we Wrzeœni? Jakie maj¹ wra enia z pobytu w Polsce? Postanowiliœmy zapytaæ o to Cristinê Hofman oraz Bernadetê Drozdec, odbywaj¹ce praktyki w Urzêdzie Skarbowym we Wrzeœni. Dziewczyny uwa aj¹, e Wrzeœnia jest piêknym miastem. Oczarowane s¹ parkiem im. Pi³sudskiego, zachwycone obiektami rekreacyjnymi przy ulicy GnieŸnieñskiej. Postrzegaj¹ nasze miasto jako zadbane i czyste. Jolanda Volosciuc, odbywaj¹ca praktykê w komendzie wrzesiñskiej policji, zauwa y³a, e w Polsce ludzie s¹ bardzo yczliwi i uœmiechniêci. W przysz³oœci chcia³by zostaæ policjantk¹. Dla wszystkich wa ny jest kontakt z polskoœci¹, a dla wielu przyjazd do Wrzeœni to pierwsza wizyta w naszym kraju. Dlatego tak bardzo ceni¹ sobie mi³e przyjêcie, z jakim siê spotkali. Popo³udnia i weekendy spêdzaj¹ tak e bardzo aktywnie, uczestnicz¹ w licznych wycieczkach i w ten sposób poznaj¹ ojczyznê swoich przodków. W planie znalaz³y siê m.in. Gniezno, Poznañ, Toruñ, Warszawa i Kórnik. Kilka dni spêdzili nad morzem w Ko³obrzegu. W czasie wolnym korzystaj¹ z basenu, kina, krêgielni. Poznaj¹ swoich rówieœników, ale tak e ycie i historiê Wrzeœni. S¹ uœmiechniêci, pe³ni zapa³u do pracy i zabawy. Warto podkreœliæ, e goœcie z Rumunii ca³kiem dobrze mówi¹ po polsku. Powiat wrzesiñski to region coraz aktywniejszego rozwoju rolniczego. Na jego terenie istnieje 3000 gospodarstw rolnych, 55 tys. u ytków rolnych, 1350 gospodarstw prowadz¹cych hodowlê. Zajmuje pierwsze miejsce w kraju w realizowaniu programu rolno-œrodowiskowego - co trzeci rolnik zaanga owany jest w ten projekt. Dynamicznie rozwija siê równie agroturystyka, w 2006 roku zarejestrowanych by³o szeœæ gospodarstw, obecnie ju osiemnaœcie. Tradycyjnie starosta wrêczy³ laur za zas³ugi dla powiatu wrzesiñskiego. Tegoroczne wyró nienie trafi³o do powiatowego lekarza weterynarii Romualda Juœciñskiego. Wœród zaproszonych goœci, którzy uczestniczyli w uroczystoœciach byli pos³owie, Pawe³ Arndt (PO) i Witold Czarnecki (PiS), który przeczyta³ list od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Po zakoñczeniu czêœci oficjalnej przyszed³ czas na rozrywkê. Publicznoœæ œwietnie bawi³a siê na koncercie M³odzie owej Orkiestry WOK reprezentuj¹cej wysoki poziom. Nastêpnie zaœpiewali m³odzi piosenkarze z Wrzesiñskiego Studia Piosenki, wyst¹pi³y dzieci ze szko³y w Kaczanowie, zespó³ taneczny Puls oraz zespó³ wokalny prowadzony przez Rafa³a Sekulaka. ci¹g dalszy ze str. 1 Wyj¹tkowe do ynki fot. M. Jadryszak Gospodarze oraz starostowie do ynek dziel¹ chleb Na uczestników czeka³y dodatkowe atrakcje. Mogli wzi¹æ udzia³ w loterii fantowej, obejrzeæ stoisko wojów s³owiañskich, skorzystaæ z licznych degustacji, by³y m.in.: pyry z gzikiem przygotowane przez Wrzesiñsk¹ Spó³dzielniê Mleczarsk¹, wêdliny z masarni Ksawerów oraz produkty serwowane przez Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych Powiatu Wrzesiñskiego. Wieczorem wyst¹pi³a gwiazda, Zbigniew Wodecki. Koncert zgromadzi³ liczn¹ publicznoœæ, która œpiewa³a razem z artyst¹ znane przeboje. Imprezê zakoñczy³a trwaj¹ca do póÿna zabawa taneczna przy akompaniamencie Na ywo. fot. A. Pawlak Gwiazd¹ by³ Zbigniew Wodecki Praktyki odbywaj¹ siê we wrzesiñskich urzêdach, instytucjach i szko³ach Katarzyna Wilczewska Krzysztof Budkowski

3 OŒWIATA Wrzesieñ Nominacje dla dyrektorów szkó³ i nauczycieli mianowanych 28 sierpnia w Powiatowym Urzêdzie Pracy we Wrzeœni odby³o siê uroczyste spotkanie z nowo wybranymi dyrektorami powiatowych placówek oœwiatowych i nauczycielami, którzy uzyskali kolejny stopieñ awansu zawodowego. Bogdan Nowak - dyrektor Zespo³u Szkó³ Politechnicznych odebra³ z r¹k starosty nominacjê na kolejn¹ kadencjê Starosta wrzesiñski, Dionizy Jaœniewicz, w imieniu Zarz¹du Powiatu wrêczy³ nominacjê na stanowisko dyrektora Liceum Ogólnokszta³c¹cego im. Henryka Sienkiewicza Bognie Skoraszewskiej, Zespo³u Szkó³ Politechnicznych im. Bohaterów Monte Cassino Bogdanowi Nowakowi, a Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej El biecie Tomczak. Kadencja dyrektorów rozpoczê³a siê 1 wrzeœnia 2009 r. i potrwa do 31 Inauguracja roku szkolnego 1 wrzeœnia odby³a siê druga powiatowa inauguracja roku szkolnego. Gospodarzem uroczystoœci by³o Liceum Ogólnokszta³c¹ce im. Henryka Sienkiewicza. 1 wrzeœnia jest szczególnym dniem w kalendarzu polskiej oœwiaty. Po wakacyjnej przerwie odœwiêtnie ubrani uczniowie wracaj¹ do swoich szkó³. Na szkolnym boisku zebrali siê uczniowie, grono pedagogiczne oraz goœcie: starosta wrzesiñski Dionizy Jaœniewicz, wicestarosta Pawe³ Guzik, wrzesiñscy duchowni, cz³onkowie Komisji Edukacji, dyrektorzy szkó³ ponadgimnazjalnych oraz przedstawiciele organów prowadz¹cych szko³y niepubliczne. Goœciem specjalnym by³a grupa m³odzie y polskiego pochodzenia z Bukowiny Rumuñskiej. Szkoln¹ ceremoniê rozpoczêto wprowadzeniem sztandarów oraz odœpiewaniem hymnu, które poprzedzone zosta³o msz¹ œwiêt¹ w koœciele farnym. Nie zapomniano o 70. rocznicy wybuchu II wojny œwiatowej, któr¹ uczczono minut¹ ciszy. Nowy rok szkolny dla ka dego z uczniów oznacza coœ innego. Pierwszoklasiœci rozpoczn¹ naukê w nowej szkole (w tym roku do wrzesiñskiego LO do³¹czy ich oko³o dwustu). Dla maturzystów bêdzie to okres przygo- towañ do egzaminu dojrza³oœci, po egnania ze szko³¹ œredni¹ oraz czas podjêcia wa nej decyzji, czyli wybór studiów. Podczas rozpoczêcia roku po egnano równie odchodz¹cego na emeryturê wieloletniego dyrektora liceum Zenona Suchorskiego. Miejsce ustêpuj¹cego dyrektora od 1 wrzeœnia zajê³a Bogna Skoraszewska, która w lipcu wygra³a og³oszony przez starostwo konkurs. Na zakoñczenie uroczystoœci yczono m³odzie y wielu sukcesów, radoœci z nauki. Kornelia Kowalska Kino i muzyka konesera Kino Konesera wpisa³o siê ju na sta³e do kalendarza kinomanów, których nowe zastêpy formu³uj¹ siê ka dej jesieni spoœród pierwszoklasistów szkó³ ponadgimnazjalnych. Na pierwszy seans w sezonie 2009/2010 zapraszamy do kina Trójka, 29 wrzeœnia, jak zwykle o godz Zaprezentujemy film pt. Droga do szczêœcia. Kino konesera prezentuj¹c filmy niekomercyjne, ambitne, od lat cieszy siê nies³abn¹c¹ popularnoœci¹. Z za³o enia jest to projekt edukacyjny, s³u y rozwijaniu potrzeby obcowania z kultur¹, dobrym kinem. S¹dz¹c po frekwencji na ka dym seansie, mo na sierpnia 2014 r. Ponadto 10 nauczycieli z³o y³o uroczyste œlubowanie i odebra³o akty nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Otrzymali je: - Ma³gorzata B¹czkiewicz - ZSP, - Izabela Bodylska - LO, - Damian Hoffman - ZSTiO, - ksi¹dz Marcin Holaki - ZSZ, - Witold Michalski - ZSP, - Przemys³aw Pawlak - ZSTiO, - Renata Piotrowska-WoŸniak - ZSTiO, - Przemys³aw Trubacz - ZSP, - Dariusz Szulc - ZSS, - S³awomir Zygmunt - ZSTiO. Starosta w krótkim wyst¹pieniu serdecznie pogratulowa³ nowo wybranym dyrektorom, dziêkowa³ za dotychczasow¹ pracê placówek, którymi bêd¹ kierowaæ. Jakoœæ pracy wrzesiñskich szkó³ od kilku lat jest potwierdzana bardzo wysokimi wynikami matur i egzaminów zawodowych. Spotkanie zakoñczy³o siê rozmow¹ przy fili ance kawy. Wydzia³ Oœwiaty i Sportu Uczniowie podziêkowali odchodz¹cemu na emeryturê dyrektorowi - Zenonowi Suchorskiemu Liczba uczniów rozpoczynaj¹cych naukê w szko³ach ponadgimnazjalnych Liczba uczniów w ostatnich klasach szkó³ ponadgimnazjalnych - 936, w tym w klasach maturalnych Liczba oddzia³ów w szko³ach ponadgimnazjalnych - 35 W Zespole Szkó³ Politechnicznych utworzono nowy kierunek nauczania - technik architektury krajobrazu stwierdziæ, e projekt spe³nia swoje zadania. Organizatorzy widz¹c sens i potrzebê tworzenia tego typu programów edukacyjno-kulturalnych przygotowali now¹ propozycjê. Wydzia³ Oœwiaty i Sportu Starostwa Powiatowego we Wrzeœni zaprasza do udzia³u w spotkaniach pod nazw¹ Muzyka Konesera. Najpewniej w ka dy drugi czwartek miesi¹ca zaprosimy do odrestaurowanej auli Liceum Ogólnokszta³c¹cego im. H. Sienkiewicza na koncert muzyki powa nej w wykonaniu muzyków Filharmonii Poznañskiej. Ze wzglêdu na trwaj¹cy jeszcze w LO remont, inauguracyjny koncert pt. Kwartet na dobry pocz¹tek odbêdzie siê w sali kina Trójka 24 wrzeœnia, godz Muzyka Konesera to program, który ma na celu popularyzacjê muzyki klasycznej. Skierowany jest g³ównie do m³odzie y szkó³ ponadgimnazjalnych, maj¹c za zadanie zainteresowanie muzyk¹ powa n¹, a w szczególnoœci rozwijanie muzycznej wra liwoœci. Zapraszamy m³odych melomanów na koncert, na przygodê z muzyk¹. Karnety bêd¹ do odebrania w szkole. Szczegó³owe informacje mo na uzyskaæ w Wydziale Oœwiaty i Sportu, tel , Wydzia³ Oœwiaty i Sportu Wyniki matur Po raz kolejny powiat wrzesiñski okaza³ siê najlepszy w okrêgu (województwa zachodniopomorskie, wielkopolskie i lubuskie) i dziesi¹ty w skali kraju pod wzglêdem zdawalnoœci matur. Œrednia krajowa wynosi³a w tym roku 81%, œrednia w Wielkopolsce 78,7%, natomiast œrednia powiatu wrzesiñskiego a 87,5%. W naszym powiecie do matury przyst¹pi³o 816 absolwentów (liceum ogólnokszta³c¹ce - 48,2%, uczniowie technikum - 43,1%). Pod wzglêdem wyników ponownie zostaliœmy sklasyfikowani wysoko. Œrednia z egzaminu maturalnego w zakresie podstawowym zapewni³a powiatowi wrzesiñskiemu miejsce w pierwszej dziesi¹tce w okrêgu. Najwy szy wskaÿnik osi¹gnêli uczniowie zdaj¹cy chemiê na Remonty w szko³ach W bud ecie powiatu wrzesiñskiego na 2009 r. zapisane s¹ nastêpuj¹ce zadania inwestycyjne w szko- ³ach ponadgimnazjalnych. 1) Modernizacja budynku internatu przy ul. Kaliskiej (w tym zakup nowego wyposa enia). Szacowany koszt ca³ej inwestycji w roku 2009 wynosi w przybli eniu z³. W roku bud etowym zostanie wykonana modernizacja instalacji centralnego ogrzewania i ciep³ej wody u ytkowej oraz instalacji elektrycznej. Dokoñczona zostanie wymiana okien, zostan¹ przeprowadzone prace remontowe wewn¹trz budynku internatu oraz zakupione wyposa enie pokoi. 2) Rozbudowa i modernizacja boiska sportowego przy ul. Kaliskiej. Szacowany koszt ca³ej inwestycji to kwota z³. Zadanie planuje siê realizowaæ w latach W roku bud etowym zostan¹ wykonane prace rozbiórkowe, roboty ziemne i instalacje - elektryczne i sanitarne. Zostanie wykonana bie nia z rekultatywn¹ traw¹, z pi¹tym torem sprinterskim, rów z wod¹ z nawierzchni¹ z poliuretanu oraz rozbieg do skoku wzwy i rzutu oszczepem. Ponadto planuje siê w ramach zadania modernizacjê trybun oraz ko³o do pchniêcia kul¹, rzutu dyskiem i m³otem. 3) Remont pomieszczeñ, w tym auli w Liceum Ogólnokszta³c¹cym. Prace bêd¹ polegaæ na modernizacji centralnego ogrzewania, instalacji elektrycznej i multimedialnej oraz na pracach remontowych. Ponadto planuje siê zakup nowego wyposa enia do auli szkolnej. Na ten cel zostanie wydatkowano kwota oko³o z³. 4) Wymiana okien w budynku Zespo³u Szkó³ Zawodowych nr 2. Zadanie remontowe rozpoczêto w 2005 roku. W ramach realizacji zadania planuje siê w 2009 roku dalsz¹ W LO trwaj¹ intensywne prace poziomie podstawowym. Œrednia krajowa 60,3%, œrednia okrêgu 63,1%, a w powiecie wrzesiñskim a 71,3%. Wysokie wyniki uzyskali tak e absolwenci zdaj¹cy matematykê. Na poziomie podstawowym œrednia krajowa dla tego przedmiotu wynios³a 49%, œrednia okrêgu 50,3%, a powiatu wrzesiñskiego 56,4%.Wyniki egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie rozszerzonym znacznie przewy szaj¹ œredni¹ okrêgu - 57,3%, a tak e œredni¹ krajow¹ - 58,5%. Nasi maturzyœci osi¹gnêli wynik 66,6%. W pozosta³ych przedmiotach zarówno na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym wyniki by³y wy sze od œrednich krajowych. Po raz kolejny gratulujemy uczniom i ich nauczycielom! Wydzia³ Oœwiaty i Sportu wymianê okien w budynku szko³y. 5) Remont sanitariatów w budynku Zespo³u Szkó³ Politechnicznych. W 2009 roku prace remontowe polegaj¹ na gruntownej modernizacji czterech pomieszczeñ sanitarnych po³o onych na pierwszym i drugim piêtrze starego budynku szko³y. Zadanie jest kontynuacj¹ prac podjêtych w 2008 roku, wówczas remontem objêto sanitariaty przy ma³ej sali gimnastycznej. 6) Budowa nowej hali do æwiczeñ budowlano-instalatorskich. W 2009 roku planuje siê rozpoczêcie zadania maj¹cego na celu rozbudowê zaplecza oœwiatowego z zakresu edukacji zawodowej przeznaczonego do zajêæ dla kszta³c¹cych siê w zawodach zwi¹zanych z budownictwem. W bie ¹cym roku zostanie z³o- ony wniosek na dofinansowanie niniejszej inwestycji ze œrodków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Przewidziane œrodki w bud ecie na 2009 rok przeznaczone s¹ na wykonanie dokumentacji projektowej. Zakoñczenie zadania planuje siê na 2010 rok. 7) Budowa boiska wielofunkcyjnego ogólnie dostêpnego dla dzieci i m³odzie y przy Zespole szkó³ Technicznych i Ogólnokszta³c¹cych we Wrzeœni. Zak³adany koszt inwestycji w 2009 roku wynosi z³. W ramach zadania planuje siê wykonanie boisk do siatkówki i koszykówki z poliuretanu na podbudowie asfaltowej. 8) Remont dachu budynku Powiatowego Centrum Edukacji Zawodowej po³o onego przy ul. Wojska Polskiego we Wrzeœni. Szacowany koszt prac remontowych wynosi z³. 9) Ponadto planuje siê przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych obiektów Zespo³u Szkó³ Technicznych i Ogólnokszta³c¹cych we Wrzeœni. W ramach realizacji zadania przeprowadzone zostan¹ prace polegaj¹ce m.in. na wymianie instalacji centralnego ogrzewania i ciep³ej wody u ytkowej, a tak e zak³ada siê wykonanie dociepleñ budynków. Na realizacjê niniejszego zadania powiat z³o y³ wnioski o dofinansowanie do Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej oraz do Narodowego Programu Infrastruktura i Œrodowisko. Beata Walkowiak skarbnik powiatu

4 4 Wrzesieñ 2009 Podsumowanie bud etu na XXX sesji Rady Powiatu Bud et jest realizowany zgodnie z planem Radni spotkali siê na pierwszej sesji po przerwie wakacyjnej w czwartek 3 wrzeœnia. Zgodnie z porz¹dkiem obrad podczas posiedzenia Eugeniusz Wiœniewski, dyrektor Powiatowego Urzêdu Pracy, przedstawi³ statystykê dotycz¹c¹ bezrobocia i sytuacji na rynku pracy za osiem miesiêcy bie ¹cego roku. Okazuje siê, e Wielkopolska jest regionem, w którym najszybciej w kraju przybywa bezrobotnych. Od pocz¹tku roku ich liczba wzros³a o ponad 25%. Pod koniec sierpnia zarejestrowanych w urzêdzie pracy by³o 3837 osób. Ich liczba zwiêkszy³asiê od stycznia o 774. Na koniec lipca stopa bezrobocia wynios³a 13,5%. Jej wzrost zwi¹zany jest ze zwolnieniami grupowymi w firmach: 2M, Zak³adzie Gospodarki Mieszkaniowej, Hagrokol-u i Wheelabrator Group. Trudnoœci prze ywa firma Mikon z Mi³os³awia, likwidacji uleg³a spó³ka Pro Tonsil. Wielu pracowników zatrudnionych w ma³ych firmach na terenie powiatu równie zosta³o zwolnionych. Wzrost bezrobocia zwi¹zany jest ze spowolnieniem rozwoju gospodarczego. Kryzys nie sprzy- WskaŸniki bezrobocia Stopa bezrobocia dla województwa wielkopolskiego w porównaniu z czerwcem wzros³a o 0,1%, pod koniec lipca wynios³a 7,9%. O 0,4 % wzros³y wskaÿniki dla powiatów: wrzesiñskiego Senator Piotr Gruszczyñski przyjecha³ z krótk¹ wizyt¹ do (13,5%) i s³upeckiego (14,8%). Mniejszy wzrost (0,1%) zaobserwowano w powiatach œredzkim (12,6%), pleszewskim (11,6%), œremskim (7,8%). (red.) URZÊDOWE WIEŒCI Senator Gruszczyñski we Wrzeœni Rozmawiano m.in. o rozwoju przedsiêbiorczoœci w powiecie Wrzeœni 26 sierpnia. G³ównym tematem spotkania by³ rozwój ja tworzeniu nowych miejsc pracy - wyjaœnia³ dyrektor Wiœniewski. Na aktywne formy przeciwdzia³ania bezrobociu Powiatowy Urz¹d Pracy uzyska³ kwotê z³, z czego z³ w ramach algorytmu. Pozosta³e œrodki to otrzymano z rezerwy marsza³ka województwa wielkopolskiego, ministra pracy i polityki spo³ecznej oraz Europejskiego Funduszu Spo³ecznego. W ramach dzia³añ nakierowanych na walkê z bezrobociem aktywizacj¹ objêto 1111 osób. Najwiêksz¹ popularnoœci¹ ciesz¹ siê sta e. W lipcu i sierpniu skierowano na nie 105 osób, we wrzeœniu 79 i jest to ostatnia tak liczna grupa w tym roku. Informacje z ostatnich tygodni daj¹ podstawy do ostro nego optymizmu - wed³ug GUS przyrost PKB w Polsce jest najwy szy w Europie, w pierwszym kwartale wyniós³ 0,8%, w drugim ju 1,1%, daje to nadziejê na poprawê sytuacji na rynku pracy. W kolejnym punkcie obrad Dionizy Jaœniewicz, starosta wrzesiñski zaprezentowa³ podsumowanie wykonania bud etu za pierwsze pó³rocze bie ¹cego roku. Realizowany jest on zgodnie z planem. Dochody zosta³y wykonane w wysokoœci 52,54% - wynik ten uznano za zadowalaj¹cy. Uzyskano stosunkowo niskie dochody ze sprzeda y mienia. Nie dosz³o do sfinalizowania transakcji, procedury z nimi zwi¹zane s¹ d³ugotrwa³e, niemniej jednak zak³adamy, e w drugiej po³owie roku zgodnie z zapisami w uchwale bud etowej nieruchomoœci uda siê sprzedaæ - uzasadnia³ starosta. Ogólnie wydatki zosta³y wykonane w 42,25%. Jedynie Powiatowy Urz¹d Pracy wyda³ ponad 50% œrodków ze swojej puli, co by³o zwi¹zane ze zmian¹ uregulowañ prawnych dotycz¹cych zakresu obejmowania ubezpieczeniem zdrowotnym osób zarejestrowanych w urzêdzie, które jest finansowane z bud etu pañstwa. Minione szeœæ miesiêcy nie wskazuje zagro eñ w realizacji tegorocznego bud etu - podsumowa³ starosta. Radni poruszyli te kwestiê zwrotu op³at za karty pojazdów wydane w poprzednich latach. Ta sprawa jest przedmiotem intensywnych dzia³añ zarówno konwentu starostów województwa wielkopolskiego, jaki i zwi¹zku powiatów polskich - wyjaœnia³ starosta. Pobieraj¹c op³atê za kartê pojazdu dzia³aliœmy zgodnie z prawem, w oparciu o przepisy powszechnie obowi¹zuj¹ce. Wypracowywane jest obecnie wspólne stanowisko przed s¹dami powszechnymi, aby ¹dania zosta³y oddalone. Sesjê zakoñczy³o przeg³osowanie piêciu uchwa³ dotycz¹cych m.in.: regulaminu wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w szko³ach i placówkach oœwiatowych, regulaminu organizacyjnego Starostwa Powiatowego oraz zmian do uchwa³y o dofinansowaniu termomodernizacji wybranych budynków powiatu. przedsiêbiorczoœci, szkolnictwa wy szego oraz dzia³alnoœæ instytucji publicznych w powiecie wrzesiñskim. Razem ze starost¹ wrzesiñskim Dionizym Jaœniewiczem odwiedzili ZPCZ Kowalski, firmê produkuj¹c¹ maszyny rolnicze. Bogdan Kowalski - w³aœciciel przedsiêbiorstwa, przedstawi³ jego historiê, to, czym obecnie siê zajmuje, oraz pokaza³ goœciom g³ówn¹ halê wraz z lini¹ produkcyjn¹. Senator spotka³ siê równie z Urszul¹ Kropaczewsk¹, dyrektor Nauczycielskiego Kolegium Jêzyków Obcych, i Eugeniuszem Wiœniewskim, dyrektorem Powiatowego Urzêdu Pracy. Na podstawie art. 6 Ustawy z dnia 7 wrzeœnia 2007 roku o ujawnieniu w ksiêgach wieczystych prawa w³asnoœci nieruchomoœci Skarbu Pañstwa oraz jednostek samorz¹du terytorialnego (Dz.U. nr 191, poz.1365) w Starostwie Powiatowym we Wrzeœni zosta³ utworzony punkt konsultacyjny udzielaj¹cy mieszkañcom szczegó³owych informacji i wyjaœnieñ dotycz¹cych problematyki prawnej i geodezyjnej w zakresie ujawnienia w ksiêgach wieczystych prawa w³asnoœci nieruchomoœci oraz sprawdzenia zgodnoœci ksi¹g wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym. 1. Punkt informacyjno-konsultacyjny przy ulicy Chopina 10, pokój nr 121 jest czynny w poniedzia- ³ek miêdzy a i w czwartek miêdzy a 15.00, tel , kom i W³aœciwym miejscowo dla gmin Wrzeœnia, Mi³os³aw, Ko³aczkowo i Nekla jest Wydzia³ Ksi¹g Wieczystych w S¹dzie Rejonowym we Wrzeœni przy ulicy Jana Paw³a II nr W³aœciwym miejscowo dla gminy Pyzdry jest Wydzia³ Ksi¹g Wieczystych w S¹dzie Rejonowym w S³upcy, ul. Armii Krajowej Podstawowym dokumentem potwierdzaj¹cym stan prawny nieruchomoœci jest aktualny odpis z ksiêgi wieczystej. Innymi dokumentami, które mog¹ potwierdziæ rzeczywisty stan prawny s¹ m.in.: - akt w³asnoœci ziemi, - orzeczenie o wykonaniu aktu nadania, KSIÊGI WIECZYSTE punkt konsultacyjny Burmistrz Wrzeœni, Wrzesiñskie Towarzystwo Kulturalne, Towarzystwo Unia Wrzeœnian zapraszaj¹ na uroczystoœæ patriotyczno-religijn¹, która odbêdzie siê w czwartek 17 wrzeœnia 2009 roku w 70. rocznicê najazdu Armii Czerwonej na Polskê. Uroczystoœæ rozpocznie msza œwiêta w koœciele farnym o godz , nastêpnie uczestnicy przemaszeruj¹ na cmentarz parafialny przy ul. GnieŸnieñskiej pod pomnik katyñski. Organizatorzy zapraszaj¹ wszystkich wrzeœnian oraz prosz¹ przedstawicieli szkó³, organizacji i instytucji o przybycie z pocztami sztandarowymi. - akt notarialny, - ostateczna decyzja administracyjna, - prawomocne orzeczenie s¹du, - inne dokumenty: ugoda s¹dowa, ugoda zawarta w postêpowaniu administracyjnym, zaœwiadczenie wystawione przez w³aœciwe urzêdy. 5. Dzia³ II ksiêgi wieczystej obejmuje wpisy dotycz¹ce prawa w³asnoœci i u ytkowania wieczystego oraz podstawê nabycia tych praw. 6. Ksiêgi wieczyste s¹ jawne i ka dy ma prawo sprawdziæ, kto jest ujawniony w dziale II ksiêgi wieczystej jako w³aœciciel b¹dÿ u ytkownik wieczysty. 7. Dzia³ania, które mog¹ zostaæ podjête w przypadku, gdy dane ujawnione w dziale II ksiêgi wieczystej nie odpowiadaj¹ rzeczywistemu stanowi prawnemu nieruchomoœci: - ujawnienie w ksiêdze wieczystej posiadanych dokumentów (o których mowa w pkt. 4) potwierdzaj¹cych w³asnoœæ lub prawo u ytkowania wieczystego, - przeprowadzenie postêpowania spadkowego, je eli w³aœciciel ujawniony w ksiêdze wieczystej nie yje, - przeprowadzenie postêpowania o zasiedzenie nieruchomoœci, - przeprowadzenie postêpowania w drodze procesu o uzgodnienie treœci ksiêgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, - przeprowadzenie postêpowania s¹dowego o stwierdzenie nabycia w³asnoœci nieruchomoœci rolnych przez ich posiadaczy. starosta wrzesiñski (-) Dionizy Jaœniewicz GnieŸnieñska Agencja Rozwoju Gospodarczego informuje o mo liwoœci skorzystania z us³ug punktu konsultacyjnego we Wrzeœni. Bezp³atne porady s¹ udzielane mikro-, ma³ym i œrednim przedsiêbiorcom oraz osobom zamierzaj¹cym rozpocz¹æ dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Zapraszamy osoby zainteresowane: 1. podejmowaniem i wykonywaniem (obowi¹zki podatkowe, zatrudnianie pracowników, finansowanie oraz kontrola przedsiêbiorstw), rezygnacj¹ z prowadzenia dzia³alnoœci gospodarczej; 2. mo liwoœciami uzyskania wsparcia na realizacjê projektów w latach ze œrodków publicznych; 3. mo liwoœciami i zasadami uzyskania us³ug specjalistycznych, m.in. doradczych o charakterze proinnowacyjnym (np. audyt technologiczny, pomoc przy pozyskaniu/wdro eniu technologii), doradczych proeksportowych (w zakresie dofinansowywanym w ramach dzia³ania 6.1 PO IG), a tak e z dofinansowywanych szkoleñ; 4. informacjami teleadresowymi instytucji otoczenia biznesu, które zrzeszaj¹ przedsiêbiorców danej bran y (izby, stowarzyszenia i inne) o zasiêgu regionalnym, jak i ponadregionalnym, a tak e informacjami o d³u nikach i potwierdzaj¹ce wiarygodnoœæ partnerów gospodarczych. Z GnieŸnieñsk¹ Agencj¹ Rozwoju Gospodarczego Sp. z o.o. mo na siê skontaktowaæ pod nrem telefonu , , a tak e za pomoc¹ formularza kontaktowego dostêpnego na stronie Konsultanci dy uruj¹ w Powiatowym Urzêdzie Pracy we Wrzeœni, ul. Wojska Polskiego 2 (pokój nr 19). Terminy najbli szych dy urów: 1 i 15 paÿdziernika, 5 i 19 listopada oraz 3 i 17 grudnia 2009 r. - godz. od 9:00 do 13:00. GARG

5 INFORMACJE Wrzesieñ Prze³amywanie barier jêzykowych Na obozie nie tylko uczono siê jêzyka, ale i aktywnie wypoczywano Miêdzy 15 a 28 sierpnia cz³onkowie Klubu Edukacyjnego 4H HORIZON dzia³aj¹cego przy English House we Wrzeœni oraz Klubu Edukacyjnego 4H STAR w Marzeninie uczestniczyli w dwutygodniowym obozie po³¹czonym z warsztatami muzyczno-jêzykowymi w Podd¹biu ko³o Ustki. Jak relacjonuj¹ uczestniczki, Agnieszka, Iza, Asia i Wiktoria: Doskonali³yœmy nasze umiejêtnoœci jêzykowe, pozna³yœmy kulturê i zwyczaje innych krajów. Codziennie odbywa³y siê zajêcia muzyczne i lekcje jêzyka angielskie- go. Mia³yœmy okazjê uczestniczyæ w koncertach i spotkaniach z muzykami. Wœród propozycji nie zabrak³o wspólnych wycieczek do Trójmiasta,S³owiñskiego Parku Narodowego i Ko³obrzegu. Mimo ró nic jêzykowych i kulturowych wszyscy œwietnie siê dogadywali. Dwie osoby z klubu wybra³y siê tak e na miesi¹c do USA. Borys i Martyna wziêli udzia³ w wymianie organizowanej przez ogólnopolskie 4H. Koszty podró y op³acili sami, a na miejscu zamieszkali w domach amerykañskich rówieœników. Zobaczyli wiele, miêdzy innymi Chicago, Detroit, jezioro Michigan, Wielkie Jeziora Pó³nocnoamerykañskie. Jak podkreœla Martyna: Mogliœmy poznaæ ywy jêzyk - tego nie da siê nauczyæ w szkole. A przy tym nawi¹zaliœmy kontakty, prze³amaliœmy lêk przed zagranicznym wyjazdem. Zaskoczy³o nas, jak du e znaczenie maj¹ ró nice kulturowe. Ludzie w Ameryce s¹ zupe³nie inni: bardziej otwarci, bez niepotrzebnych blokad, bardzo mili. Ci¹gle ktoœ mnie pozdrawia³, pyta³, co s³ychaæ. W przysz³ym roku w rewan u m³odzi Amerykanie przyjad¹ na miesi¹c do Polski. 4H Dialog niemieckich i polskich rodzin W ramach wspó³pracy powiatów partnerskich, wrzesiñskiego i Wolfenbüttel, odwiedzi³em 17 lipca stowarzyszenie Rodzina Kolpinga, która ma siedzibê w miasteczku Schöppenstedt. Zosta³em zaproszony przez prezesa tamtejszej Rodziny, Huberta Pipera, który pe³ni równie rolê organisty i prowadzi miejscowy chór. Przyjêto mnie bardzo goœcinnie - powitanie wyg³osi³ Alfred Wojtala - Polak, który mieszka w tym mieœcie od dawna. Zwiedzi³em miasteczko, pokazano mi tamtejsz¹ parafiê i koœció³. I jedno, i drugie piêkne, ale niestety bez ksiêdza (w Niemczech brakuje kap³anów). Duchowny przyje d a raz na dwa tygodnie, by odprawiæ mszê œwiêt¹. Dowiedzia³em siê, jak wygl¹da praca Rodziny Kolpinga w Schöppenstedt. W tym roku ob- chodzi ona osiemdziesiêciolecie istnienia, zrzesza oko³o stu cz³onków w wieku od 8 do 80 lat. Pad³a propozycja rozpoczêcia wspó³pracy miêdzy naszymi parafiami i rodzinami, a tak e zainicjowania wymiany m³odzie y. Pokazano mi piêkny piec chlebowy, który wybudowali cz³onkowie niemieckiej Rodziny. Zostaliœmy przez nich zaproszeni na uroczyste otwarcie i pieczenie chleba, które odbêdzie siê ju wkrótce. Spotkanie dowiod³o, e mo - na ubogacaæ siê wzajemnie i wymieniaæ doœwiadczenia na niwie miêdzynarodowej, a wspólnym mianownikiem mo e byæ chleb, który wszyscy wspólnie pieczemy i spo ywamy. prezes Rodziny Kolpinga w Bardzie ks. Stanis³aw Dubiel Przeciwko podzia³om Oœrodek Wspomagania Dziecka i Rodziny w Ko³aczkowie otrzyma³ dotacjê na realizacjê projektu Im wiêcej nas ³¹czy, tym mniej dzieli - integracja spo³ecznoœci lokalnej w gminie Ko³aczkowo o wartoœci ,00 z³ w ramach Programu Operacyjnego kapita³ Ludzki, Priorytet VII - Promocja integracji spo³ecznej, Dzia³anie Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji. Projekt realizowany bêdzie w gminie Ko³aczkowo. Jego zasadniczym celem jest integracja lokalnej spo³ecznoœci z wychowankami Oœrodka Wspomagania Dziecka i Rodziny, bêd¹cego ca- ³odobow¹ wielofunkcyjn¹ placówk¹ opiekuñczo-wychowawcz¹. Realizacja przewidzianych w projekcie dzia³añ ma pomóc w integracji spo³ecznoœci gminy oraz umo liwiæ wychowankom OWDiR aktywniejszy ni dot¹d udzia³ w yciu spo³ecznym. Z jednej strony projekt ma zwiêkszyæ zaanga owanie mieszkañców w sprawy ich najbli szego otoczenia, z drugiej zaœ pozwoli im korzystaæ z atrakcyjnej oferty kulturalno-artystycznej i edukacyjnej. Motywowaniu mieszkañców obszarów wiejskich do dzia- ³ania na rzecz lokalnej spo³ecznoœci towarzyszyæ bêdzie prze³amywanie stereotypu wychowanka Zakoñczenie lata w Pyzdrach Streetball w wykonaniu Damiana Olejniczaka Festyn z okazji zakoñczenia lata, zorganizowany 29 sierpnia na pyzdrskim rynku, by³ okazj¹ do ostatniej wspólnej zabawy, tu przed rozpoczêciem roku szkolnego. W zabawie pod chmurk¹ uczestniczy³o sporo dzieci, m³odzie y i doros³ych. Dzieciaki od pocz¹tku trwania imprezy bra³y udzia³ w rozmaitych konkursach. Na asfalcie malowa³y kred¹ miejsca, jakie odwiedza³y OWDiR jako osoby mniej zdolnej, niebezpiecznej czy zdemoralizowanej. W ramach tego projektu przewidziane s¹ spotkania informacyjne, zabawy integracyjne i spektakle teatralne, w jakich weÿmie udzia³ ok. 300 osób z gminy Ko³aczkowo, oraz warsztaty integracyjne, w których uczestniczyæ bêdzie m³odzie powy ej 15 roku ycia - 50 osób z gminy Ko³aczkowo, w tym wychowankowie OWDiR. Do udzia³u w projekcie mo na siê zg³osiæ podczas spotkania informacyjnego oraz osobiœcie w OWDiR. Zapraszamy wszystkich mieszkañców gminy. Magdalena Zaj¹c podczas wakacji. Potem przyszed³ czas na gry i zabawy sprawnoœciowe. W nagrodê za uczestnictwo otrzymywa³y s³odkie upominki i przybory szkolne. Dorota Koz³owska, dyrektor M-GOK, i El bieta K³ossowska, prezes Fundacji Rozwoju Gminy Pyzdry podsumowa³y pó³kolonie letnie. Uczestnicy festynu mieli okazjê podziwiaæ popisy m³odych talentów pyzdrskich. Na scenie wokalne umiejêtnoœci prezentowa³y Agnieszka B¹czkiewicz, Agata Ratajczyk i Paulina Tomaszewska, a wokalno-instrumentalne - m³odzie owy zespó³ rockowy z Wrzeœni, w którym œpiewa i gra na gitarze basowej by³a pyzdrzanka - Weronika Medyñska. Koszykówkê uliczn¹ - streetball demonstrowa³ Damian Olejniczak. Impreza plenerowa nie mog³aby siê odbyæ bez pyzdrskiej orkiestry. Orkiestra dêta OSP i M-GOK zagra³a rozrywkowe utwory. Tajniki koreañskiej sztuki samoobrony zaprezentowa³o Pyzdrskie Centrum Taekwondo. Gwiazd¹ wieczoru by³ zespó³ Sweet Rebel - nowy polski band, który tworz¹ cztery genialnie œpiewaj¹ce dziewczyny. Zró nicowany repertuar, show taneczne i nowoczesne brzmienia stworzy³y niepowtarzalny klimat. Publicznoœæ nagradza³a zespó³ gromkimi brawami. Zwieñczeniem festynu by³a zabawa taneczna. Sylwia Mazurczak Parafia bardziañska nawi¹za³a kontakt z rodzin¹ Kolpinga w Wolfenbüttel Dzie³o Kolpinga jest zorganizowan¹ wspólnot¹ katolick¹. Rodziny dzia³aj¹ce w Polsce zrzeszone s¹ w Zwi¹zku Centralnym Dzie³a Kolpinga z siedzib¹ w Krakowie. Centrala - Miêdzynarodowa Wspólnota mieœci siê w Kolonii. Prowadzi ona dzia³alnoœæ na rzecz lokalnych œrodowisk. Wspiera najbardziej potrzebuj¹cych - bezrobotnych, m³odzie i dzieci. Wiêcej informacji: Nowe przedszkole we Wrzeœni Przedszkole mo e przyj¹æ siedem oddzia³ów Uroczyste otwarcie pierwszego prywatnego przedszkola we Wrzeœni odby³o siê 21 sierpnia. Przestronne, kolorowe wnêtrza pomieszcz¹ siedem dzieciêcych oddzia³ów. Nowoœci¹ s¹ grupy anglojêzyczne, w których nauczyciel i lektor bêd¹ porozumiewaæ siê z dzieæmi wy³¹cznie po angielsku. Nowa placówka powsta³a na osiedlu Soko³owskim, gdzie mieszka wiele rodzin z ma³ymi dzieæmi.

6 6 Wrzesieñ 2009 ZDROWIE Badania mammograficzne Akcja prowadzona jest na terenie wszystkich gmin powiatu Ka dego roku oko³o 12 tysiêcy kobiet s³yszy z ust lekarza diagnozê: rak piersi. Corocznie prawie 5 tysiêcy kobiet umiera z powodu tego nowotworu. A 10% z nich to Wielkopolanki. O sukcesie leczenia raka gru- Jubileuszowy turnus w Miêdzywodziu Uczestników odwiedzi³ wicestarosta Pawe³ Guzik W dniach sierpnia grupa uczestników Warsztatu Terapii Zajêciowej z Rudy Komorskiej przebywa³a na turnusie rehabilitacyjnym w Miêdzywodziu. By³ to szczególny, bo jubileuszowy XV turnus. Pomys³odawc¹ i g³ównym organizatorem wyjazdów jest nieoceniona w trosce o niepe³nosprawnych dzia³aczka wielkopolskiej Solidarnoœci Regina Krawczyk, matka chrzestna Warsztatu Terapii Zajêciowej w Rudzie Komorskiej. Pierwszy turnus dla osób nie- fot. archiwum WTZ czo³u piersiowego decyduje przede wszystkim jego wczesne wykrycie. W zwi¹zku z tym w dniach 7-11 wrzeœnia na terenie powiatu wrzesiñskiego przeprowadzono akcjê bezp³atnych, profilaktycznych badañ mammograficznych. Akcjê zorganizowa³o Starostwo Powiatowe we wspó³pracy z Wojewódzkim Oœrodkiem Koordynuj¹cym w Poznaniu oraz wszystkimi gminami powiatu. Program adresowany by³ do kobiet, które urodzi³y siê w latach i nie mia³y wykonanych badañ mammograficznych w ci¹gu ostatnich 2 lat. W poniedzia³ek 7 wrzeœnia w mammobusie ustawionym przy amfiteatrze im. Anny Jantar we Wrzeœni badaniom mammograficznym podda³o siê 84 kobiet. Przy okazji mo na by³o tak e bezp³atnie zmierzyæ poziom cukru we krwi oraz dokonaæ pomiaru ciœnienia têtniczego, z czego skorzysta³o 90 osób. Dodatkowo porad udziela³ pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej. Julita Koczorowska pe³nosprawnych odby³ siê w Grzybnie k. Poznania w 1989 roku. Szeœæ lat póÿniej, dziêki wspó³pracy ze Zbigniewem Kulesz¹ - prezesem Laguna Tour - turnusy zaczêto organizowaæ w nadmorskim miasteczku Miêdzywodzie. Jest to miejsce o tyle szczególne, i posiada infrastrukturê przyjazn¹ dla osób poruszaj¹cych siê na wózkach. Specjalne podjazdy do pla y pozwalaj¹ niepe³nosprawnym bez przeszkód za ywaæ leczniczego jodu tu nad morzem. Grupa reprezentuj¹ca na turnusie WTZ z Rudy Komorskiej liczy³a 14 uczestników. Piêcioro z nich otrzyma³o dofinansowanie z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrzeœni, pozostali mogli wyjechaæ wy³¹cznie dziêki szczodroœci sponsorów. Dla tych ostatnich uczestnicy wyjazdu przygotowali przyjêty owacjami wystêp artystyczny. Kierownik Regina Krawczyk bardzo zabiega³a o to, aby podczas ca³ego turnusu panowa³a prawdziwie rodzinna atmosfera, dla której tak chêtnie przyje d aj¹ tu zarówno osoby choruj¹ce, jak i ich opiekunowie. Przez ca³e dwa tygodnie nie sposób by³o siê nudziæ. Na miejscu czeka³a na uczestników profesjonalna kadra dbaj¹ca o prawid³owy przebieg rehabilitacji podczas zabiegów leczniczych oraz zajêæ kulturalnych. Jednym z terapeutów by³ Ferbi - pies rasy husky - odpowiedzialny za dogoterapiê, czyli leczenie chorego przez zabawê ze specjalnie wyszkolonym czworonogiem. Moc wra eñ przynios³y takie wydarzenia, jak choæby wybory miss i mistera turnusu, biesiada przy ognisku i grillu, karaoke czy Neptunalia, podczas których nowi turnusowicze przeszli chrzest morski. Bartosz Wilczyñski Dy ury aptek wrzesieñ/paÿdziernik Zarz¹d Rejonowy Polskiego Czerwonego Krzy a we Wrzeœni, Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu, firma ITM Grupa Muszkieterów Sieæ Sklepów Intermarché i Bricomarché informuj¹, e przeprowadzona zostanie akcja poboru krwi od honorowych dawców krwi. Osoby w wieku od 18 lat do 55 lat (kobiety) i do 60 lat (mê czyÿni), które zechcia³yby wesprzeæ tê akcjê, prosimy o zg³oszenie siê z dowodem osobistym 19 wrzeœnia (sobota) miêdzy 9.30 a w ambulansie podstawionym przy ul. Koœciuszki 14G we Wrzeœni - market Intermarché i Bricomarché. Przewidujemy wiele atrakcji, m.in. nauka pierwszej pomocy przedmedycznej dla dzieci, m³odzie y i doros³ych. Pomó my potrzebuj¹cym! Telefon kontaktowy Marek Ko³ata PCK Wrzeœnia Poradnik pacjenta Jak zostaæ potencjalnym dawc¹ szpiku? Ostatnio doœæ czêsto s³yszê pytanie, jak zostaæ dawc¹ szpiku? Jest to postawa godna uznania i propagowania, poniewa przeszczep szpiku mo e uratowaæ ycie œmiertelnie chorym na bia- ³aczkê oraz inne choroby uk³adu krwiotwórczego. Szpik jest g³ównym narz¹dem krwiotwórczym, zawieraj¹cym komórki macierzyste. Mno ¹ siê one przez ca³e ycie, daj¹c pocz¹tek komórkom, z których powstaj¹ krwinki czerwone, bia³e oraz p³ytki. Szpik mo na przeszczepiæ pod warunkiem identycznoœci antygenów transplantacyjnych - HLA dawcy i biorcy. Aby umo liwiæ przeszczep komórek krwiotwórczych krwi obwodowej i szpiku od dawców niespokrewnionych utworzono Centralny Rejestr prowadzony przez POLTRANSPLANT. Potencjalny dawca szpiku to osoba, która jest kandydatem na dawcê szpiku lub komórek macierzystych, czyli spe³nia warunki wpisu do Centralnego Rejestru Niespokrewnionych Dawców Szpiku prowadzonego przez PO- LTRANSPLANT. Kto mo e zostaæ kandydatem na dawcê szpiku? Ka da zdrowa osoba pomiêdzy 18. a 50. rokiem ycia, spokrewniona genetycznie (rodzice, rodzeñstwo) lub niespokrewniona z chorym. Dawcê rodzinnego zgodnego genetycznie mo e mieæ zaledwie 25-30% potrzebuj¹cych chorych. Dla chorych nie maj¹cych zgodnego dawcy ro- dzinnego du ¹ szans¹ na przeprowadzenie zabiegu jest znalezienie niespokrewnionego, ale zgodnego genetycznie dawcy. Prawdopodobieñstwo znalezienia dawcy zgodnego niespokrewnionego roœnie wraz z poszerzaniem rejestru dawców: im wiêcej chêtnych do oddania szpiku, tym wiêcej chorych mo - na uratowaæ. W krajach, gdzie rejestry licz¹ kilkaset tysiêcy dawców, prawdopodobieñstwo znalezienia dawcy zgodnego siêga 40%. Warto wiedzieæ, e u dawcy nastêpuje pe³na regeneracja szpiku lub komórek macierzystych w ci¹gu 2-3 tygodni. Procedura kwalifikacji nie jest skomplikowana, trwa oko³o minut. Aby zostaæ potencjalnym dawc¹ szpiku nale y: wype³niæ kartê ewidencyjn¹ i zg³osiæ siê na badania lekarskie w wyznaczonej przez PO- LTRANSPLANT placówce s³u by zdrowia. W Wielkopolsce to Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Poznaniu przy ul. Marceliñskiej 44. Informacje mo na uzyskaæ w dziale laboratoryjnym; tel Druk karty ewidencyjnej znajduje siê na stronie lek. med. Krystyna Dudziñska z-ca dyrektora ds. medycznych Szpitala Powiatowego

7 INFORMACJE Wrzesieñ Swego nie znacie Œwiêty z Zieliñca fot. P. Michalak Koœció³ pw. œw. Miko³aja ufundowano w XV wieku W cieniu ho³ubionego przez dygnitarzy z poprzedniej epoki Bieganowa przycupnê³a niewielka wioska Zieliniec. Po³o ona poœród pól, z dala od g³ównych szlaków, na pozór niczym siê nie wyró nia wœród tysiêcy innych polskich wsi: zaniedbany pa³ac, zniszczony park - takie obrazki mo na znaleÿæ wszêdzie. Ale pozory myl¹... Wrota do historii W bezpoœrednim s¹siedztwie wspomnianego pa³acu, w którym obecnie ma swoj¹ siedzibê Centrum Pomocy BliŸniemu Monar-Markot, wzrok przyci¹ga niewielki drewniany koœció³ek pw. œw. Miko³aja z XV w. z wolno stoj¹c¹ dzwonnic¹. W jego ch³odnym, zacisznym wnêtrzu natrafi³em na p³ytê nagrobn¹ Tomasza Zieliñskiego, cz³owieka niezwyk³ego, którego œwi¹tobliwy ywot doczeka³ siê swej kroniki. Zapewne jej autor, Hieronim Powodowski, postaæ w koœciele polskim XVI wieku znacz¹ca, jako pierwszy zacz¹³ staraæ siê u papie a o wyniesienie Tomasza na o³tarze, co jednak nigdy nie mia³o nast¹piæ. Widz¹c zatem ow¹ tablicê, nie mia³em w¹tpliwoœci, e Zieliniec do miejscowoœci zwyczajnych nie nale y. Pierwsze wzmianki pochodz¹ ju z 1288 roku, kiedy to Dzier ykraj Westkowic z Kopaszyc sporz¹dzi³ dokument przekazuj¹cy we w³adanie synom Jackowi i Jaks³awowi wsie Bieganowo, Ga³êzewo i Zielony D¹b. Ta ostatnia to nasz dzisiejszy Zieliniec. Obecny Koœció³ zosta³ ufundowany w wieku XV (historia parafii siêga stulecia XIII) ju przez Zieliñskich herbu Jelita, którzy w³aœnie st¹d pisz¹ swój ród i przez wiele pokoleñ w³adali wsi¹. Od wieku XVII przesz³a ona w rêce Pig³owskich, dalej Tomickich, Mieszkowskich, Mikroroskich, wreszcie Pilaskich. Przez stulecia wierni modlili siê W dniu 6 sierpnia Zarz¹d Województwa Wielkopolskiego podj¹³ uchwa³ê w sprawie zatwierdzenia listy operacji dla dzia³ania Odnowa i Rozwój Wsi realizowanego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata W powiecie wrzesiñskim dofinansowanie otrzymaj¹: - gmina Ko³aczkowo: adaptacja budynku starej kot³owni na stra nicê OSP i œwietlicê wiejsk¹, wnioskowana kwota dotacji z³; - gmina Mi³os³aw: zmiana przed szafowym o³tarzem Koronacji Matki Boskiej z ostatnich lat XIV stulecia. To dzie³o wartoœciowe, zdradzaj¹ce rzemieœlniczy kunszt Pomorza lub Œl¹ska, co œwiadczy o zamo noœci ówczesnych w³aœcicieli Zieliñca, czy te, jak go podówczas nazywano, Zieleñca. Obecnie o³tarz jest przechowywany w zbiorach muzealnych Katedry GnieŸnieñskiej. Z czasów gotyckiej œwietnoœci pozosta³a jeszcze kamienna chrzcielnica, kilka rzeÿb w bocznym o³tarzu i figura pierwotnie wyobra- aj¹ca œwiêtego biskupa (byæ mo e patrona koœcio³a, œw. Miko³aja), przerobiona póÿniej na rzeÿbê Chrystusa Zmartwychwsta³ego. W latach koœció³ odrestaurowano, zamykaj¹c przy tym dostêp do dwu krypt. W jednej z nich pochowano Tomasza Zieliñskiego, przeznaczenie drugiej ginie w pomroce dziejów. Pewne jest jedynie, e w czasie ostatniej wojny przechowywano w niej koœcielne paramenta. Wed³ug miejscowej legendy le ¹ tam pochowani budowniczowie i fundator koœcio³a. Inne podanie mówi, e by³o tam wejœcie do lochów rzekomo ci¹gn¹cych siê pod ca³ym Zieliñcem. Podobne legendy kr¹ ¹ o wzgórku znajduj¹cym siê opodal pa³acu. Wed³ug jednych we wnêtrzu stoi zakopany czo³g, inni utrzymuj¹, e pod wieñcz¹cym górkê kamieniem ukryte s¹ skrzynie ze skarbami. Œwiêty m¹ Wiek XVI to z³ote stulecie Rzeczypospolitej. Dobrze musia³o siê wówczas dziaæ i w Zieliñcu. Parafialna szko³a, fundacje dla koœcio³a, zainteresowanie dostojników koœcielnych zdaj¹ siê to potwierdzaæ. Ale okres ten to tak e czasy reformacji, gdy szlachta odwraca³a siê od katolicyzmu, od œredniowiecznego doktrynerstwa. Koœció³ potrzebowa³ wówczas nowych bohaterów. Nie mêczenników za wiarê, œwiêtych biskupów i zakonników, ale zwyczajnych Odnowa i rozwój wsi dla gmin i parafii ludzi, którzy swoim yciem zaœwiadcz¹ o s³usznoœci rzymskiego papie a. Jednym z nich ludzi by³ Tomasz Zieliñski, m¹ s³yn¹cy ze swej pokory, dobroci i œwi¹tobliwoœci. Odnosi siê wra enie, e jego ycie to historia œwiêtego, mo e dlatego, e poznajemy je z przekazu stylizowanego na hagiografiê. Oto szlachcic ze starego rodu yje postem, jad³o nagotowane rozdaj¹c potrzebuj¹cym, nadstawia drugi policzek, gdy go w szynku bij¹, i biegnie do koœcio³a Bogu dziêkowaæ, e raczy³ na jego dobra spuœciæ po ar. Do tego na lat trzynaœcie do œmierci rozkoszami ³o a ma³ eñskiego wzgardzi³, a umar³ maj¹c lat ledwie 36. Przy tym nie jest to ciemny szlachciura, jakim chcieli widzieæ katolików wyznawcy nowej schizmy, ale cz³owiek wykszta³cony, bywa³y w œwiecie i na dworze. Nie dziwota zatem, e ów ascetyczny m¹ sta³ siê legend¹ ju za ycia, a i cuda post mortem przy jego grobie pono siê zdarza³y. Niestety, relacje cudownie uzdrowionych nie przekona³y Watykanu i nie ma Zieliniec swojego œwiêtego. Za to jakiœ rodzaj kultu musia³ siê utrzymywaæ d³ugo, bowiem krypta z trumn¹ przez wieki œwieci³a czystoœci¹, umajana kwiatami na wa niejsze œwiêta. A gdy w czasie wojny o³dacy niemieccy lub rosyjscy zbeszczeœcili zw³oki, wierni parafianie pozbierali szcz¹tki i z czci¹ z³o yli w nowej trumnie, zapieczêtowanej potem przez prymasa Wyszyñskiego. Do 1951 roku wisia³ te w koœciele obraz wotywny malowany na p³ótnie, wyobra aj¹cy sceny rodzajowe s³ugi bo ego Tomasza. Obraz mo e i wielkiej wartoœci artystycznej nie posiada, ale wiele mówi nam o tym, jak postrzegano postaæ dawnego w³aœciciela wsi. Oto wyobra- one sceny jakby ywcem wyjête z ywotów œwiêtych: nocna adoracja, odwiedziny chorego, ratowanie ebraka. Pa³ace i ogrody Dzisiejszy Zieliniec wyda³ mi siê nieco senny. Mo e sprawi³ to upa³, a mo e koniec lata, kiedy ca³a przyroda siê wycisza, przygotowuj¹c do zimowego odpoczynku. Spaceruj¹c po pa³acowym parku zastanawia³em siê, czy powróci on kiedyœ do dawnej œwietnoœci. Przed laty s³yn¹³ ze swej urody i rzadkich roœlin. Po rozpadzie PGR-u w Bieganowie ca³y ten teren le a³ od³ogiem, a natura i ludzie zrobili swoje. Teraz mieszkañcy pa³acu, mimo e sami potrzebuj¹ pomocy, robi¹, co mog¹, eby budynek znów wieœ zdobi³, a nie szpeci³, co daje nadziejê, e i park zyska nowe oblicze. Piotr Michalak sposobu u ytkowania budynku poszkolnego na œwietlicê wiejsk¹ w Chlebowie wraz z jej rozbudow¹, wnioskowana kwota dotacji z³; - Mi³os³awskie Centrum Kultury: rozbudowa i termomodernizacja domu kultury w Pa³czynie wraz z zagospodarowaniem terenu, wnioskowana kwota dotacji z³; - gmina Wrzeœnia: rozbudowa i modernizacja œwietlic na terenie gminy Wrzeœnia w miejscowoœciach Marzenin, Chwalibogowo, Gozdowo, Sêdziwojewo, Kaczanowo, wnioskowana kwota dotacji z³; - parafia rzymsko-katolicka pw. Narodzenia NMP w Biechowie: utwardzenie placu przed sanktuarium Matki Bo ej Pocieszenia w Biechowie, wnioskowana kwota dotacji z³; - parafia rzymsko-katolicka pw. œw. Jakuba Aposto³a w Sokolnikach: remont dachu koœcio- ³a pw. œw. Jakuba Aposto³a w Sokolnikach, wnioskowana kwota dotacji z³. UMWW Nowa kierownik Warsztatu Terapii Zajêciowej Magdalena Sobczak-Jankiewicz - absolwentka socjologii problemów spo³ecznych, studiów podyplomowych z zakresu profilaktyki spo³ecznej i resocjalizacji oraz studiów podyplomowych w zakresie organizacji pomocy spo³ecznej i pracy socjalnej. Ostatnie dwa i pó³ roku przepracowa³a jako terapeutka we wrzesiñskim WTZ, wczeœniej zatrudniona jako samodzielny specjalista ds. organizacyjnych i administracji, specjalista ds. informacji PR i reklamy. Od 1 sierpnia kierownik Warsztatu Terapii Zajêciowej we Wrzeœni. Swoje cele charakteryzuje nastêpuj¹co: Chcia³abym wykorzystaæ doœwiadczenia poprzedniej kierownik, aby dalej rozwijaæ nasz Warsztat. Chcê, by nasi podopieczni mogli doskonaliæ swe pasje, bardziej wierzyli we w³asne si³y i prze³amywali bariery mentalne, które nadal ograniczaj¹ nasze spo³eczeñstwo. Wa - nym elementem jest tutaj udzia³ w projektach artystycznych, w których nasi podopieczni ju wczeœniej uczestniczyli. W ci¹gu dwunastu lat podopieczni wrzesiñskiej WTZ startowali w licznych olimpiadach, osi¹gali œwietne wyniki i zdobywali medale - m.in. w p³ywaniu, lekkoatletyce, tenisie sto- ³owym - dlatego i w przysz³oœci bêdziemy aktywnie anga owaæ siê w tego rodzaju przedsiêwziêcia. Wa ne, abyœmy nadal zaznaczali swoj¹ obecnoœæ w yciu spo³ecznym naszego miasta. Chcia³abym w przysz³oœci kontynuowaæ projekt Wrzeœnia bez barier. Najwa niejsze jest dla mnie, by nasi uczestnicy w dalszym ci¹gu bardzo dobrze czuli siê w Warsztacie, mieli zaufanie do terapeutów i znajdowali w nich oparcie, aby traktowali WTZ jak drugi dom. Co jest dla kierownika WTZ najwa niejsze? Najwa niejsze jest dobro naszych uczestników. Œwietnie czuj¹ siê w warsztacie, bardzo chêtnie do niego przyje d aj¹. Musimy d¹ yæ do tego, aby byli jak najbardziej autonomiczni, eby potrafili samodzielnie o siebie zadbaæ. Nasi uczestnicy byli dot¹d bardzo aktywni - chcia³abym, aby to siê nie zmienia³o. Aby mieli szansê na rozwój poprzez niestandardowe formy terapii - poprzez doœwiadczenia aktorskie, sztukê - to daje œwietne efekty. Dotychczas Warsztat prowadzono bardzo dobrze, chcê, by nadal cieszy³ siê dobr¹ renom¹. Istotna jest te atmosfera w pracy - warsztat to przecie równie terapeuci, rewalidanci, rehabilitanci i inni specjaliœci. Staramy siê unikaæ sytuacji, w których wypalenie zawodowe ogranicza nasze mo liwoœci. W tej chwili mamy dziesiêæ pracowni - ich sk³ad pozostanie niezmieniony. Poprzednia kierownik bardzo skutecznie pozyskiwa³a fundusze na niestandardowe projekty, uczestnicy czêsto wyje d ali i brali udzia³ w licznych projektach. Jak to bêdzie wygl¹da³o teraz? Ma Pani jakieœ pomys³y na pozyskiwanie funduszy? Chcia³abym to kontynuowaæ. Choæby Festiwal Piosenki Turystycznej - postaram siê, aby by³a to impreza cykliczna, mam te pomys³y na kolejne imprezy organizowane przez nasz warsztat. Niestety jesteœmy poniek¹d uzale nieni od sponsorów. Ma Pani jakieœ konkretne pomys³y na zdobywanie pieniêdzy? O tym bêdê mog³a mówiæ po przeprowadzeniu rozmów ze sponsorami, a wiêc po podjêciu decyzji o realizacji okreœlonych projektów. Podkreœli³a Pani, e celem pracy Warsztatu jest usamodzielnienie uczestników. Jaka jest Pani wizja tego usamodzielnienia? Rehabilitacja zawodowa, ruchowa i spo³eczna ma tu istotne znaczenie. Choæby trening ekonomiczny - podopieczni dostaj¹ kieszonkowe, które pod nadzorem terapeuty samodzielnie wydaj¹. Wychodzimy do spo³eczeñstwa. Uczestnicy nie boj¹ siê iœæ do restauracji, nie obawiaj¹ siê iœæ na zakupy, a wiêc uczestnicz¹ w yciu naszego miasta. Jesteœmy rozpoznawalni, o czym wiem z doœwiadczenia. Nie zamyka siê ju osób niepe³nosprawnych w domu, ich istnienie przesta³o byæ tematem tabu. W tej chwili dziêki takim jednostkom, jak nasza, uczestnicy maj¹ przyjació³, znajomych, maj¹ swój œwiat i swoje cele, mog¹ rozwijaæ pasje i zainteresowania. Jak Pani postrzega stosunek wrzeœnian do osób niepe³nosprawnych intelektualnie? Wydaje mi siê, e starsze osoby s¹ mniej tolerancyjne, choæ oczywiœcie nie wszystkie - nie wolno generalizowaæ. M³odzi ludzie s¹ bardziej otwarci, nie boj¹ siê kontaktu z osobami niepe³nosprawnymi intelektualnie. A kim jest dla Pani osoba niepe³nosprawna intelektualnie? Na pewno ktoœ serdeczny, szczery do bólu. Czasem zagubiony, ale otwarty na kontakt z innymi ludÿmi. Chêtny do wspó³pracy. Nie ma tu ob³udy, jak w naszym œwiecie. Czego siê pani nauczy³a w kontaktach z tymi osobami? Cierpliwoœci, zrozumienia ich potrzeb. A od nich? Spontanicznoœci, radoœci z codziennych ma³ych spraw. Nie potrafimy dostrzec, e drobne sukcesy te maj¹ wartoœæ. Rozmawia³a Anna Mizerka

8 8 Wrzesieñ 2009 Do ynki gminne ABC, chleba chcê - mali ko³aczkowianie recytuj¹ wiersz W³adys³awa Be³zy W Ko³aczkowie œwiêtowano na placu przy remizie OSP. Zespó³ Ko³aczkowianie przy wtórze do- Uczestnicy do ynek w Nekli mogli podziwiaæ piêkne ludowe stroje Plon niesiemy, plon w gospodarza dom œpiewano równie we Wr¹bczynku. 23 sierpnia mieszkañcy gminy Pyzdry œwiêtowali urodzajne zakoñczenie niw. Dok³adnie 11 lat temu w tej wsi odby³y siê gminne do ynki. By³ to dla rolników czas obaw przed wejœciem do UE - przypomnia³ zebranym gospodarz do ynek - burmistrz Krzysztof Stru yñski. Dzisiaj pomimo kryzysu gospodarczego zauwa yæ mo na stopniowy rozwój polskiej wsi. Gmina Pyzdry nieustannie korzysta z projektów unijnych - doda³. Obrzêdom do- ynkowym towarzyszy³ zespó³ ludowy Wiatroki. Chleb na rêce burmistrza z³o yli tegoroczni starostowie, Agnieszka Kaczmarczyk i Andrzej Kruszczyk. Nie zabrak³o równie przyœpiewek ludowych i degustacji wiejskich wyrobów. Podczas do ynek rozstrzygniêto dwa konkursy, do Obtañczenie wieñca z pszenicy i kwiatków z ogroda KULTURA ynkowych pieœni wykonywa³ tañce ludowe, które oklaskiwali licznie zebrani mieszkañcy. Po przekazaniu wieñców z poszczególnych miejscowoœci, w kulminacyjnym punkcie imprezy, starostowie do ynek, Teresa Waszak i Jacek Dobrowolski, wrêczyli wójtowi gminy Ko³aczkowo bochen chleba i miód. Wójt Wojciech Majchrzak podziêkowa³ rolnikom za ich ca³oroczn¹ pracê: Dziêki waszemu trudowi na polskie sto³y codziennie trafia chleb. yczê sobie i nam wszystkim, aby nigdy nikomu w ojczyÿnie tego chleba nie zabrak³o. Przyznano tak e szczególnie zas³u onym mieszkankom gminy medale dla Matek Wsi oraz odznaczono zas³u onych dzia³aczy kó³ek rolniczych. W programie rozrywkowym zaprezentowa³a siê Kapela u W³adka. Anna Mizerka nek, Pawe³ Stanis³awski i Miros³awa Wiœniewska, oficjalnie przekazali do ynkowy chleb na rêce Romana Grychowskiego, burmistrza Nekli. Ca³oœæ zwieñczy³ wspólny taniec cz³onków zespo³u z zaproszonymi goœæmi oraz yczenia sk³adane rolnikom. Po zakoñczeniu oficjalnej czêœci œwiêta wyst¹pi³ Grzegorz Stasiak w programie kabaretowym. Wieczorem zebrani wys³uchali koncertu Andrzeja Cierniewskiego oraz bawili siê na zabawie tanecznej z zespo³em Bonus. G³ówn¹ czêœæ uroczystoœci do- ynkowej w Nekli poprzedzi³ korowód, który przemaszerowa³ z rynku do parku. Po mszy œwiêtej zespó³ folklorystyczny Biskupianie z Domachowa i okolic przedstawi³ tradycyjny obrzêd do ynkowy. Cz³onkowie zespo³u ubrani w piêkne ludowe stroje rozpoczêli swoje wyst¹pienie pieœni¹ specjalnie przygotowan¹ na tê okazjê. Wieziemy z sob¹ wszystko - taniec, œpiewy i granie. Jedziemy do was z sercem, co nigdy nie zawodzi, bo ch³opska rzetelnoœæ z kochania siê rodzi. Nastêpnie starostowie do yktórych mieszkañcy wsi przygotowali siê starannie. W rezultacie najsmaczniejszymi pyzdrskimi ciastami okaza³y siê wszystkie wypieki sporz¹dzone przez gospodynie wsi Wr¹bczynek, równie ka da z kompozycji owocowo-warzywnych otrzyma³a tytu³ cudu z pyzdrskich pól i sadów. Wieczorem wieœ bawi³a siê w rytm ludowych przebojów wykonanych przez kapelê Wiarusy. Katarzyna Balicka Dêty festiwal Fot. WOK W festiwalu wziê³o udzia³ szeœæ orkiestr W sobotê, 29 sierpnia, ca³a Wrzeœnia mog³a przekonaæ siê, jak¹ si³ê maj¹ w sobie orkiestry dête. A to za spraw¹ IV Wrzesiñskiego Festiwalu Orkiestr Dêtych, który odby³ siê w naszym mieœcie. W festiwalu pokaza³o siê szeœæ orkiestr - piêæ bra³o udzia³ w konkursie, natomiast M³odzie owa Orkiestra Dêta Wrzesiñskiego Oœrodka Kultury wyst¹pi³a poza nim. Œwiêto mi³oœników orkiestr rozpoczê³o siê w samo po³udnie przemarszem muzyków na rynek, gdzie licznie zgromadzeni wrzeœnianie mogli obejrzeæ pokaz musztr paradnych. Potem przyszed³ czas na koncerty. Ka da orkiestra zaprezentowa³a siê publicznoœci w blisko pó³godzinnym koncercie w amfiteatrze im. Anny Jantar. Na za- Klub Twórczoœci Ró nej Cóœ Innego organizuje bezp³atne warsztaty plastyczne dla osób doros³ych prowadzone przez malarkê Beatê Borowczyk. Pierwsze powakacyjne spotkanie odbêdzie siê w sobotê 12 wrzeœnia o godz w siedzibie Towarzystwa Czytelnii Ludowych przy ul. Szkolnej 12 (I piêtro budynku Ochronki, wejœcie z lewej strony). Serdecznie zapraszamy! koñczenie wszystkie orkiestry wspólnie wykona³y jeszcze dwa utwory, na co bardzo ywo zareagowa³a zgromadzona na widowni publicznoœæ. Zdecydowanym zwyciêzc¹ IV Wrzesiñskiego Festiwalu Orkiestr Dêtych okaza³a siê M³odzie owa Orkiestra Dêta z Mykanowa, która otrzyma³a nagrody Grand Prix, nagrodê za przemarsz, za koncert oraz nagrodê dyrektora WOK. Nagrodê burmistrza Wrzeœni otrzyma³a Swarzêdzka Orkiestra Dêta. Za musztrê paradn¹ nagrodzona zosta³a Orkiestra Dêta OSP z Ostrowi Mazowieckiej. Nagrody specjalne otrzyma³y: Orkiestra Dêta OSP Ko³o oraz Miejska M³odzie- owa Orkiestra Dêta z Ambrowa. Marzena Tabaczyñska Wystêp zespo³u Ziemia Wrzesiñska W sobotê 29 sierpnia w Czeszewie odby³y siê do ynki gminne. Starostami do ynek zostali Jolanta Dolata i Ryszard Robak. Uroczystoœci rozpoczê³a msza œw. w koœciele pw. œw. Miko³aja w Czeszewie. Nastêpnie mieszkañcy i zaproszeni goœcie przeszli na plac przy œwietlicy wiejskiej. Licznie zgromadzonych powita³ Zbigniew Skikiewicz, który podziêkowa³ rolnikom, podkreœlaj¹c wartoœæ ich codziennych wysi³ków. yczy³: by chleb, dar powsta³y z tegorocznego zbo a, wzbudzi³ potrzebê dzielenia siê. Nastêpnie odby³y siê obrzêdy do ynkowe z udzia³em Zespo³u Pieœni i Tañca Ziemia Wrzesiñska, po których przekazano wieniec i chleb na rêce burmistrza. Dzielenie chleba to wyraz solidarnoœci, jest oznak¹ braterstwa i pojednania. Podczas uroczystoœci wrêczono równie odznaczenie Zas³u- ony dla rolnictwa nadany przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Otrzyma³a go Genowefa Górna za aktywn¹ dzia³alnoœæ w Kole Gospodyñ Wiejskich w Czeszewie. Nastêpnie wyst¹pili podopieczni Warsztatu Terapii Zajêciowej z Czeszewa, którzy wykonali taniec dworski. Na zakoñczenie zaplanowano koncerty zagranicznych zespo- ³ów, m.in. z: Bu³garii, Izraela, Rumunii i Wêgier, które zjecha³y do Mi³os³awia w ramach Miêdzynarodowych Warsztatów Folklorystycznych Na ludow¹ nutê. Ostatnim punktem programu do ynek by³a zabawa, która pomimo ch³odnego wieczoru zgromadzi³a spor¹ grupê chêtnych do tañca pod go³ym niebem. Kornelia Kowalska

9 KULTURA/UROCZYSTOŒCI Wrzesieñ Na ludow¹ nutê! Wêgrzy zaprezentowali ywio³owe widowisko Miêdzy 24 a 30 sierpnia w powiecie wrzesiñskim goœcili egzotyczni goœcie. Zespo³y z Europy i Bliskiego Wschodu w ramach VII Warsztatów Folklorystycznych, da³y popisy tañca i œpiewu ludowego podczas piêciu koncertów: w erkowie, Pleszewie, Wrzeœni, Czeszewie i Mi³os³awiu. W tym roku zobaczyæ mogliœmy grupy z Bu³garii (Folk Group Kokery), Rumunii (Romancuta-Folk Art Phoenix Group Romania), Wêgier (Dobbanto Folkdance Group), Ukrainy (Peoples Amateurs Ensemble of Ballroom Dances Yunist), Turcji (Ahi Evran University Folk Dances Association), Polski (Zespó³ Pieœni i Tañca Gilowianka) i Izraela (Dabka Dance Group). Widowisko w Mi³os³awiu poprzedzi³ pochód artystów, który przeszed³ spod koœcio³a parafialnego do parku. Tam uczestnicy warsztatów powitali widzów wspólnym tañcem. Nastêpnie ka da nacja przestawi³a swój oryginalny program. Widowniê zachwyci³y piêkne stroje, œwietne umiejêtnoœci taneczne i wokalne artystów. W ka dym miejscu uczestnicy warsztatów spotkali siê z gor¹cym przyjêciem - mówi Antoni Ukraiñcy dali popis tañca nowoczesnego Ziemia Wrzesiñska na bia³oruskim festiwalu Zaprezentowano m.in. taniec beskidzki Sarna Zespó³ Pieœni i Tañca Ziemia Wrzesiñska goœci³ na festiwalu Znad Niemna na Bia³orusi w dniach od 22 do 27 sierpnia. Uroczystoœci zorganizowa³o Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lidzkiej, odby³y siê w Oszmianach, w œwiêto Matki Boskiej Czêstochowskiej. W przegl¹dzie wziê³y udzia³ grupy z Bia³orusi, Polski i Ukrainy. 15 sierpnia obchodziliœmy Œwiêto Wojska Polskiego i 89. rocznicê cudu nad Wis³¹. Bitwa ta, zwana warszawsk¹, zosta³a stoczona w miêdzy 12 a 25 sierpnia 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Uznano j¹ za jedn¹ z prze³omowych bitew w historii œwiata. Zatrzyma³a potop rewolucji komunistycznej w Europie oraz zadecydowa³a o zachowaniu niepodleg³oœci przez Polskê. Z tej okazji Wrzesiñ- Rocznica Bitwy Warszawskiej Ho³d bohaterom podkreœli³a obecnoœæ pocztów sztandarowych skie Towarzystwo Kulturalne i Towarzystwo Unia Wrzeœnian zorganizowa³y uroczystoœci rocznicowe. Zaproszeni goœcie, wœród nich przedstawiciele w³adz samorz¹dowych i organizacji spo³eczno-kulturalnych, z³o yli kwiaty pod pomnikiem 68. Pu³ku Piechoty we Wrzeœni. W spotkaniu uczestniczy- ³y równie poczty sztandarowe. Po krótkim wprowadzeniu Boles³awa Œwiêciochowskiego, prezesa WTK, Ziemia Wrzesiñska przed festiwalowym wystêpem da³a pokazy swoich umiejêtnoœci taneczno-wokalnych w kilku miejscowoœciach - miêdzy innymi w Lidzie i Brzozówce. Wszêdzie przyjmowano nas bardzo ciep³o - wspomina Ryszard Zje d a³ka, kierownik zespo³u. Zachwycony by³em piêknymi i du ymi domami kultury w Lidzie i Brzozówce. W obu oœrodkach znajdowa³y siê przestronne sale widowiskowe. Dzia³aj¹ przy nich liczne m³odzie- owe grupy artystyczne, te instytucje po prostu têtni¹ yciem! Ryszard Zje d a³ka opowiada dalej o tym, co siê dzia³o na festiwalu - Chór Katedry Lwowskiej wyst¹pi³ w repertuarze pieœni sakralnych. Reprezentowa³ wysoki poziom artystyczny. Natomiast Kapela Lwowska przedstawi³a znane szlagiery lwowskiej piosenki. Wœród bia³oruskich zespo³ów zwróci³em uwagê na grupê dzieciêc¹, która wystawi³a spektakl poetycki. Do wystêpu przygotowali ich wolontariusze z Opola. Mi³ym akcentem imprezy by³a obecnoœæ konsula Rzeczypospolitej Polskiej w Grodnie. Wyjazd by³ tak e okazj¹ do zobaczenia miejsc bliskich polskiemu sercu - muzeum Adama Mickiewicza w Nowogródku, Starych Wasiliszek - miejsca narodzin Czes³awa Niemena, jeziora ŒwiteŸ oraz cmentarza o³nierzy AK. radny gminy Wrzeœnia Szymon Paciorkowski przedstawi³ krótki rys historyczny i przypomnia³ mieszkañcom Wrzeœni o udziale ich przodków w bitwie. Pamiêtajmy o wielu wybitnych wrzeœnianach, jak genera³ Roman Abraham, Antonii Ciszak - póÿniejszy za³o yciel Muzeum Regionalnego we Wrzeœni, czy twórcy Legii Ochotniczej Wrzesiñskiej, którzy tak e stanêli do boju w 1920 r. Dziœ, po 89 latach, wreszcie zostaje przywrócona nale na im czeœæ. W planach jest budowa nowoczesnych muzeów, które przybli ¹ m³odzie y ten piêkny zryw polskiego orê a. O bitwie 1920 roku coraz wiêcej siê mówi i s³yszy i miejmy nadzieje, e po ponad piêædziesiêcioletnim okresie zapomnienia zawsze ju bêdziemy mogli œwiêtowaæ j¹ i stawiaæ w jednym szeregu z innymi najwiêkszymi polskimi osi¹gniêciami. Uroczystoœci zakoñczy³a msza œw. w koœciele farnym. Tureckie stroje zwraca³y powszechn¹ uwagê Bar³owski, re yser koncertów galowych oraz konferansjer. Zale y nam, aby wystêpowa³y grupy z ró nych krajów europejskich, a nawet spoza naszego kontynentu - dziêki czemu widzowie mog¹ poznaæ ludowoœæ egzotycznych krajów. Najwiêksze zainteresowanie wzbudzi³y ekipy z Izraela i Turcji. Kolorowe stroje Turków zwraca³y powszechn¹ uwagê. Izraelscy Beduini ubrani w skromne czarnobia³e stroje zaprezentowali dynamiczny pokaz, który bardzo spodoba³ siê widowni. Podczas koncertów obecni byli Mwafaq Khoury, dyrektor Generalnego Ministerstwa Kultury i Sportu w Nazarecie, oraz Marianna Gaju, prezydent miasta Cumpana, co podnios³o rangê wydarzenia. Warsztaty zosta³y zorganizowane przez Ewê Kanabus-Ko- Kulturalny weekend cyjnym Wakacyjny bal, w którym dzieci mog³y zmierzyæ siê w konkurencjach sportowych, a tak e przeobraziæ swoje twarze w kolorowe rysunki. Mo na by³o pos³uchaæ starych, ale wiecznie ywych przebojów polskich gwiazd muzyki w interpretacji Ewy Czajki. Równie mi³oœnicy dobrego humoru znaleÿli coœ dla siebie: wystêp kabaretu Wyjœcie ewakuacyjne wzbudzi³ sporo emocji i œmiechu. Mo na by³o wys³uchaæ koncertu grupy country Urszula Chojan&Country Band Show, która Po raz kolejny w ciep³y sierpniowy weekend Mi³os³awskie Centrum Kultury przygotowa³o wiele atrakcji z okazji obchodów Dni Mi³os³awia. Tegoroczne œwiêto miasta odby³o siê w dniach sierpnia w parku miejskim im. Rodziny Koœcielskich. MCK przygotowa- ³o szerok¹ ofertê programów dla dzieci, wyst¹pi³y m.in. dwa teatry z przedstawieniami dla dzieci, grupa z Torunia z programem anima- Prace Grzegorza Olecha inspirowane rafami koralowymi by³y tematem wernisa u wystawy rzeÿbiarskiej Zwielokrotnione otwartej w niedzielê 6 wrzeœnia w galerii plenerowej Juliana w Zasutowie. Ceramiczne kszta³ty odlano w formach, a nastêpnie poszkliwiono. Artysta u³o y³ na trawie aran- acjê sk³adaj¹c¹ siê z kilkudziesiêciu odlewów utrzymanych w szal z Wielkopolskiego Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Spo³ecznoœci Ziemi Pleszewskiej Forum M³odych, przy wsparciu Starostwa Powiatowego we Wrzeœni, Urzêdu Miasta i Gminy Wrzeœnia oraz Urzêdu Gminy Mi³os³aw. fot. Piotr Michalak porwa³a do tañca niejedn¹ parê. Natomiast dla entuzjastów mocniejszego grania wyst¹pi³ m³ody, pocz¹tkuj¹cy zespó³ Whispercode z Wrzeœni. Du ym zainteresowaniem cieszy³y siê zawody strzeleckie zorganizowane przy wspó³pracy LOK Mi³os³aw, a tak e atrakcje: byk-rodeo, si³omierz czy paintball. Imprezy wieñczy³y zabawy taneczne, które gromadzi³y mi³oœników dobrej muzyki i tañca. MCK fot. P. Michalak Zwielokrotnione subtelnej kolorystyce: Chcia³bym, aby ka dy widz mia³ swoj¹ interpretacjê tych przedstawieñ - mówi³ autor. Wielu ludziom przypominaj¹ odwrócone kapelusze grzybów. Ja jednak stara³em siê przenieœæ formê ska³y koralowej na l¹d. Goœcie wernisa u zwrócili uwagê na podobny rytm faktury wyobra eñ i trawy, która s³u- y³a im za t³o. Barwy i kszta³ty nak³ada³y siê na siebie i uzupe³nia³y, sprawia³y wra enie naturalnoœci. Instalacja pozwoli³a widzom dostrzec, jak ró norodne kolory mo e mieæ trawa. Prace znacznie lepiej prezentuj¹ siê tutaj ni w zamkniêtej sali galerii - skomentowa³a profesor Danuta M¹czak, kurator wystawy. Inspiracj¹ by³a natura, dziêki czemu pod³o e zaczyna yæ w³asnym yciem. Natura zast¹pi³a wyobcowan¹ dzia³alnoœæ cz³owieka od siebie do siebie.

10 10 Wrzesieñ 2009 Aby ycie mia³o smak Malowanie wazonów to tylko jedna z form ergoterapii Chór, kabaret, ergoterapia i zajêcia sportowe to niektóre z licznych zajêæ aktywizuj¹cych, w których uczestnicz¹ podopieczni Domu Pomocy Spo³ecznej. Od lutego codziennie spotykamy siê na próbach chóru. Bierze udzia³ w nich 10 osób - informuje Lidia Szaroleta, instruktor ds. kulturalnooœwiatowych. W repertuarze mamy piosenki biesiadne, choæby: Sz³a dzieweczka do laseczka, Marianna, Bystra woda, mieszkañcy bardzo je lubi¹. Na pocz¹tku trudno by³o namówiæ ich do œpiewania. Wymawiali siê brakiem g³osu. Zmieni³o siê to ju po pierwszym publicznym wystêpie, kiedy wystêpowali z akompania- mentem i zostali obdarzeni gor¹cymi brawami. Byli zaskoczeni, e tak dobrze wypadli. Podpor¹ chóru s¹ panowie Czes³aw i Edward, ten ostatni udziela siê równie w chórze Zwi¹zku Emerytów i Rencistów. Œpiewam ju od czasów szkolnych. Najbardziej lubiê pieœni sentymentalne - wyznaje. Obdarzony jest on tak e zdolnoœciami manualnymi - jego hobby to haftowanie piêknych serwetek. Pan Marek, który sypie dowcipami jak z rêkawa, dzia³a w tutejszym kabarecie, natomiast panie Irena i Maria lubi¹ robiæ wazony do suszonych kwiatów. Tekturowe rolki oklejamy kawa³kami papieru, potem malujemy Familijne po egnanie lata Dom Pomocy Spo³ecznej we Wrzeœni stara siê urozmaicaæ czas wolny swoim podopiecznym. Tradycyjnie co roku pod koniec lata odbywa siê spotkanie integracyjne pod nazw¹ Po egnanie lata, w którym udzia³ bior¹ mieszkañcy zaprzyjaÿnionych domów z ca³ej Wielkopolski. W tym roku w imprezie, która odby³a siê 28 sierpnia we Wrzesiñskim Oœrodku Kultury, uczestniczyli podopieczni domów pomocy spo- ³ecznej z Poznania, Gniezna, Œremu, Pleszewa, Lisówki, Zagórowa, Psarskiego oraz ze Œrodowiskowego Domu Samopomocy w Gozdowie. Na spotkanie przybyli równie zaproszeni goœcie - przyjaciele domu, którym Zbigniew Dworczak - dyrektor DPS we Wrzeœni, z³o y³ podziêkowania za pomoc finansow¹ w organizacji festynu. Wspólna zabawa, rozmowy, nawi¹zanie nowych znajomoœci sprawi³y podopiecznym ogromn¹ radoœæ. Bardzo podoba mi siê, e mamy mo liwoœæ uczestnictwa w tego rodzaju imprezach. To dla nas fajna rozrywka, oderwanie od szarej codziennoœci - oznajmi³ pan Krystian. Mimo o ywionej atmosfery niektórym trudno by³o po egnaæ lato. Bardzo lubiê porê letni¹, poniewa ca³y dzieñ mogê przebywaæ poza budynkiem oœrodka. Wyje d am wózkiem na podwórko i obserwujê, co siê dzieje na ulicy. Przygl¹dam siê ludziom i przys³uchujê temu, co siê dzieje. Chocia w taki sposób Pó³kolonie w Pyzdrach Zajêcia cieszy³y siê du ym zainteresowaniem Podczas imprezy nie brakowa³o chêtnych do tañca JEDNOSTKI je i na koñcu lakierujemy - t³umacz¹. Mieszkañcy równie tkaj¹ gobeliny, robi¹ kartki œwi¹teczne, zaproszenia wysy³ane do bliskich - mówi terapeuta Honorata Pacholska. Mi³oœnicy dobrej lektury mog¹ korzystaæ z biblioteki. Ka dego dnia prowadzimy zajêcia tañca na siedz¹co, polegaj¹ce na wykonywaniu ruchów górnej czêœci cia³a w rytm muzyki. Latem, gdy pogoda dopisuje, mieszkañcy wyje d aj¹ nad jezioro do Kosewa. Opalaj¹ siê, spaceruj¹ nad wod¹, a wieczorem biesiaduj¹ przy grillu. Dziêki zmianie otoczenia podopieczni o ywiaj¹ siê, maj¹ lepszy nastrój - komentuje Lidia Szaroleta. Co roku w czerwcu mieszkañcy zapraszani s¹ do Zagórowa na jagodobranie, rywalizuj¹ z dru ynami z innych domów pomocy spo³ecznej, kto zbierze wiêcej jagód. Czêsto organizowane s¹ zajêcia sportowe i spartakiady. Raz w roku, jesieni¹, podopieczni wyje d aj¹ na konkurs krêglarski do zaprzyjaÿnionego Domu Pomocy Spo³ecznej w Pleszewie. Zachêcamy mieszkañców do zajêæ ergoterapeutycznych (terapia poprzez pracê), sportowych, artystycznych, do zaanga owania w interesuj¹ce hobby. Dziêki temu wychodz¹ z czterech œcian pokoju i ich ycie staje siê ciekawsze - podsumowuje Lidia Szaroleta. mogê siê w³¹czyæ w ycie spo³eczne - mówi pan Antoni. Urozmaiceniem zabawy tanecznej by³ wystêp dziewcz¹t z zespo³u bu³awistek, a tak e konkurs piosenki obcojêzycznej przygotowany dla mieszkañców domów. Okaza³o siê, e wielu z nich potrafi œpiewaæ w jêzyku angielskim, czeskim, francuskim i rosyjskim. Katarzyna Balicka W tym roku w pó³koloniach - bezp³atnej formy letniego wypoczynku - wziê³o udzia³ 76 dzieciaków z pyzdrskiej gminy. Pó³kolonie w Pyzdrach sta³y siê ju tradycj¹. Z roku na rok ciesz¹ siê wiêkszym zainteresowaniem. Tegoroczne odbywa³y siê w dwóch piêciodniowych turnusach. W harmonogramie znalaz³y siê: wyjazd na basen do Wrzeœni, wizyta w kinie w S³upcy, wycieczka do Królewin, parku kaskaderskiego w Kobylnicy i Bajkolandu w Kaliszu. Has³o przewodnie pó³kolonii brzmia³o Bezpieczne wakacje. Dzieci po ka dym dniu wypoczynku wykonywa³y rysunki nawi¹zuj¹ce do tematyki zajêæ. By³y to tzw. bileciki wstêpu na atrakcje kolejnego dnia. Uczestnikom pó³kolonii zagwarantowano s³odkoœci i ciep³y posi³ek - obiad przygotowywany w kuchni Zespo³u Szkolno-Przedszkolnego. Organizatorem wakacyjnego przedsiêwziêcia, którego koszt opiewa³ na kwotê 11 tys. z³, by³ Miejsko- Gminny Oœrodek Kultury w Pyzdrach i Fundacja Rozwoju Gminy Pyzdry. Pieni¹dze pozyskano w wyniku konkursów og³oszonych przez Kuratorium Oœwiaty w Poznaniu oraz z Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry i Komisji ds. PiRPA. Opiekê nad dzieæmi sprawowano spo³ecznie. Sylwia Mazurczak Wakacje marzeñ W hotelu Kortowo dzieci œwietnie bawi³y siê na batucie Dwanaœcioro dzieci z Oœrodka Wspomagania Dziecka i Rodziny w Ko³aczkowie spêdzi³o tydzieñ (od 10 do 16 sierpnia) w hotelu Kortowo w Poznaniu. Dzieci ju drugi rok z rzêdu skorzysta³y z tej formy wypoczynku. Dobrym duchem przedsiêwziêcia jest Joanna Wierszy³- ³owska - jego inicjatorka i wspó³organizatorka. Wszystko zaczê³o siê od Szko- ³y Spo³ecznej Dêbinka w Poznaniu, gdzie Magdalena Zaj¹c, obecnie dyrektor OWDiR, pracowa³a niegdyœ jako nauczyciel, a Joanna Wierszy³³owska jest nadal przewodnicz¹c¹ rady rodziców. Ich wspó³praca zaowocowa³a objêciem przez szko³ê patronatu nad dzieæmi z Ko³aczkowa. W ci¹gu roku przeprowadzanych jest kilka akcji, m.in.: zwi¹zanych z Bo ym Narodzeniem i Wielkanoc¹, wspólne pieczenie pierniczków, rajd po Poznaniu. Joanna Wierszy³³owska, prowadz¹ca na obrze- ach Poznania hotel Kortowo, od kilku lat organizuje dla dzieci z okolicy sportowe pó³kolonie. Pomyœla³am sobie, e dzieci z Ko³aczkowa tak e mog³yby z nich skorzystaæ. A by³am na siebie z³a, e od razu nie przysz³o mi to do g³owy! - œmieje siê pe³na energii businesswoman. Dzieciom zapewniliœmy w hotelu pe³ne zakwaterowanie. Cieszê siê, e udaje siê zaraziæ tym pomys³em naszych klientów i przyjació³. Dziêki nim zebraliœmy oko³o czterech tysiêcy z³otych. Kwota ta pokry³a koszty po- ³udniowych rozrywek i kieszonkowego. Niewykorzystane œrodki przeznaczymy na zakup aparatów ortodontycznych dla dzieci. Ludzie wspieraj¹ nasz¹ inicjatywê, bo wiedz¹, e ich pieni¹dze s¹ dobrze Przygarnij mnie Pies rasy mieszanej z domieszk¹ krwi owczarka niemieckiego. Po kastracji i zaszczepiony. Bardzo spokojny, chêtnie chodzi na smyczy. Ma szeœæ lat. Zosta³ znaleziony w Bierzglinku. Z pewnoœci¹ bêdzie wierny temu, kto oka e mu serce. wykorzystywane - t³umaczy Joanna Wierszy³³owska. Dzieci wspierane przez instruktorów aktywnie spêdza³y czas graj¹c w siatkówkê, badminton, pi³karzyki, ucz¹c siê onglowaæ. Ko- ³aczkowianie bawili siê w grupach razem z rówieœnikami z Poznania, dziêki czemu towarzystwo szybko siê zintegrowa³o. W poniedzia³ek wszyscy koloniœci piekli pizzê - informuje w³aœcicielka hotelu. By³o przy tym mnóstwo œmiechu i radoœci. Dziœ pieczemy faworki, wiem, e bardzo to lubi¹. Odby³y siê te zajêcia eby pies nie by³ wrogiem, poprowadzone przez ratownik medyczn¹. By³a mowa o tym, jak siê zachowaæ w kontakcie z obcym psem, jak go nie prowokowaæ, co zrobiæ, gdy zwierzê zaatakuje. Na czwartek zaplanowaliœmy konkurs na naj³adniejsz¹ kanapkê oraz jazdê na segwayach, a w pi¹tek wrêczamy nagrody zwyciêzcom konkursów. Staramy siê, aby ka dy dosta³ wyró nienie, jeœli ktoœ nie jest asem w sporcie, czêsto okazuje siê œwietnym rysownikiem, albo potrafi zrobiæ piêkn¹ kanapkê. Dla dzieci przygotowano szereg dodatkowym atrakcji - basen, kino, wizyta w stadninie koni, na fermie strusi, wycieczka do ZOO i zwiedzanie Rogalina. Chcieliœmy, aby dzieci w pe³ni poczu³y, e s¹ na wakacjach, e spe³nia siê ich zachcianki. Ka de dziecko tego potrzebuje. Ich prawdziwe marzenia s¹ inne ni doros³ych, np. id¹c do kina, chc¹ mieæ najwiêksz¹ cocacolê i popcorn, pewnie i tak tego wszystkiego nie zjedz¹ i nie wypij¹, wa ne jednak, e mog¹ to czasem mieæ - podsumowa³a Joanna Wierszy³³owska. Pies rasy mieszanej, w wieku oko³o 9-10 lat, w schronisku od trzech lat. Po kastracji. Znaleziony we Wrzeœni. Jest ju niem³ody i, mimo lat spêdzonych w schronisku, z nadziej¹ czeka na kogoœ, kto go przygarnie. Schronisko Miejskie dla Zwierz¹t we Wrzeœni zaprasza od poniedzia³ku do pi¹tku miêdzy 8:00 a 12:00; w soboty, niedziele i œwiêta miêdzy 8:00 a 10:00, ul. gen. Sikorskiego 38, tel

11 OŒWIATA Wrzesieñ Spotkamy siê za rok 18 sierpnia w Oœrodku Relaks w Orzechowie zakoñczy³a siê V Powiatowa Akcja Letnia Orzechowo - Tymieñ Tegoroczna akcja odbywa³a siê pod has³em O miano wilka morskiego i by³a dla wielu dzieci jedyn¹ szans¹ na ciekawy letni wypoczynek. W ci¹gu niemal dwóch miesiêcy oœrodek Relax w Orzechowie têtni³ yciem, w szeœciu turnusach odpoczywa³o ³¹cznie blisko 600 kolonistów w wieku lat z powiatu wrzesiñskiego i spoza niego. Podczas trwania akcji nie sposób by³o siê nudziæ. Do dyspozycji kolonistów by³y boiska do pi³ki pla- owej, no nej i koszykówki, krêgielnia, a tak e ciesz¹cy siê du ¹ popularnoœci¹ basen. Uczestnicy brali udzia³ w wielu wycieczkach oraz zajêciach sportowych, np. sp³ywach kajakowych. W dziewiêciodniowym planie ka dego z turnusów znalaz³ siê miêdzy innymi czterodniowy pobyt nad morzem, a tak e wycieczki do Torunia, na basen i do kina. Projekt mia³ tak e wymiar edukacyjny. Wa n¹ pozycjê wœród programów zajmowa³y zajêcia Licealiœci w Dolinie Loary Polska delegacja na francuskiej ziemi Ju po raz pi¹ty grupa uczniów Liceum Ogólnokszta³c¹cego im. Henryka Sienkiewicza we Wrzeœni, laureatów konkursu jêzyka francuskiego zorganizowanego przez Stowarzyszenie Val de Loire Pologne, wy- 15 sierpnia podczas festynu ludowego w Gutowie Ma³ym rozegrano turniej siatkówki pla owej o puchar starosty. Zawody odby³y siê po raz Powiatowa Akcja Letnia odbywa siê ju po raz pi¹ty wychowawcze, profilaktyczne i terapeutyczne. Zrealizowano tak- e program pod nazw¹ B¹dŸ bezpieczny na drodze, w ramach którego uczestnicy poznali zasady bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym. Natomiast w czêœci praktycznej utrwalili i sprawdzili zdobyt¹ wiedzê. Ponadto zrealizowano projekt: Angielski na wakacje oraz Szko³a na rzece. Organizatorami V Powiatowej Akcji Letniej byli: Starostwo Powiatowe we Wrzeœni, Stowarzyszenie jecha³a w nagrodê na dwa wakacyjne tygodnie do Francji. Licealiœci mieszkali u francuskich rodzin, zwiedzali olœniewaj¹ce zamki w Dolinie Loary, uczestniczyli w obchodach œwiêta narodowego Francji. Zwiedzili Pary : Promyk, oœrodki pomocy spo³ecznej wszystkich gmin powiatu, a tak- e gminne komisje rozwi¹zywania problemów alkoholowych. Projekt uzyska³ dotacjê Urzêdu Marsza³kowskiego w Poznaniu, Urzêdu Gminy w Ko³aczkowie oraz Stowarzyszenia na Rzecz Osób Poszkodowanych w Wypadkach Komunikacyjnych Drogowskaz. Ka dy turnus koñczy³y ³zy, wymiana adresów, telefonów i zapewnienia do zobaczenia za rok. Wydzia³ Oœwiaty i Sportu Champs-Élysées, Wie ê Eiffla, katedrê Notre Dame, bazylikê Sacré Coeur, Luwr, a tak e dzielnicê artystów - Montmartre i Moulin Rouge. Rejsy statkami, pikniki w malowniczych okolicach, francuskie kafejki Eskapada by³a wielkim prze- yciem i doskona³¹ okazj¹ do sprawdzenia jêzykowych umiejêtnoœci. Ka da uczestniczka realizowa³a tak- e indywidualny plan pobytu organizowany przez francuskie rodziny. Liceum Ogólnokszta³c¹ce od wielu lat wspó³pracuje z francuskim Stowarzyszeniem Val de Loire-Pologne. Podczas uroczystego spotkania w merostwie Suevres przedstawiciele wrzesiñskiej szko- ³y otrzymali pami¹tkowy medal, symbol przyjaÿni i wspó³pracy miêdzy Stowarzyszeniem, regionem Dolina Loary i wrzesiñskim liceum. Turniej siatkówki w Gutowie Ma³ym pierwszy. W kategorii kobiecej triumfowa³a para: Karolina Wawrzyniak i Martyna Michalska, w mêskiej zaœ Mateusz Stondzik i Bartosz Piotrowski. Sêdziowa³a Ewa Lewandowska Karolina Zawitaj wrzeœnianka Katarzyna Wawrzyniak. Zwyciêzcy otrzymali puchary, dyplomy i koszulki. (red.) Zaplanuj swoj¹ karierê O tym, jak wa ne jest poradnictwo zawodowe, wie ka dy uczeñ i jego rodzice. Poszukiwanie najlepszej œcie ki dla edukacji i rozwoju zawodowego spêdza im niejednokrotnie sen z powiek. W tym trudnym procesie dokonywania wyborów uczeñ mo e liczyæ na wielu sojuszników: rodzinê, znajomych, instytucje i organizacje zajmuj¹ce siê poradnictwem zawodowym i edukacyjnym. Aby pomóc w planowaniu dalszej edukacji i wyborze zawodu, Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych Rzeczypospolitej Polskiej og³osi³o w dniach od 5 do 11 paÿdziernika Ogólnopolski Tydzieñ Kariery. Do wziêcia udzia³u w pospolitym ruszeniu na rzecz planowania kariery zaprasza wszystkich, którzy zajmuj¹ siê doradztwem zawodowym: instytucje edukacyjne (szko³y, poradnie psychologicznopedagogiczne, biura karier), instytucje rynku pracy (OHP, PUP, oœrodki samorz¹dowe), organizacje pozarz¹dowe. Zachêca do zorganizowania dzia³añ zwi¹zanych z rozwojem kariery w obszarach edukacji i pracy. Ogólnopolski Tydzieñ Kariery zosta³ objêty honorowym patronatem 19 sierpnia 2009 w Nauczycielskim Kolegium Jêzyków Obcych we Wrzeœni odby³o siê spotkanie dotycz¹ce mo liwoœci powo³ania Young Learners Resource Center (Centrum Zasobów Dydaktycznych) we Wrzeœni. Instytucja ta ma byæ utworzona na podstawie porozumienia zawartego z Ambasad¹ Amerykañsk¹, mieszcz¹c¹ siê w Warszawie. Young Learners Resource Center mia³by pomóc nauczycielom w urozmaicaniu lekcji jêzyka angielskiego poprzez dostarczanie pomys³ów oraz odpowiednich materia³ów dydaktycznych. Jego celem bêdzie równie organizacja szkoleñ i warsztatów oraz pomoc we wdra aniu nowych metod dydaktycznych przez nauczycieli ucz¹cych jêzyka angielskiego na terenie naszego powiatu. Bardzo byœmy chcieli, aby we Wrzeœni powsta³ Young Learners Resource Center - mówi Urszula Kropaczewska, dyrektor NKJO. W Polsce tego typu minister pracy i polityki spo³ecznej oraz minister edukacji narodowej. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna we Wrzeœni w³¹czy siê do planowanych dzia³añ. Zamierzamy zorganizowaæ w dniach od 5 do 6 paÿdziernika Dni Otwarte w naszej placówce. Zapraszamy uczniów, rodziców i nauczycieli do spotkañ, konsultacji ze specjalistami, doradcami zawodowymi, pedagogami, psychologami, logopedami, surdopedagogiem, tyflopedagogiem. Zapraszamy nauczycieli do wziêcia udzia³u w prelekcjach i warsztatach. Rodzice i uczniowie bêd¹ mogli zapoznaæ siê z nasz¹ ofert¹, porozmawiaæ, wyjaœniæ w¹tpliwoœci, a tak e umówiæ siê na diagnozê, poradê zawodow¹, pomoc psychologiczn¹, pedagogiczn¹ czy logopedyczn¹. Jednoczeœnie zachêcamy inne instytucje, szczególnie szko³y, do w³¹czenia siê do Ogólnopolskiego Tygodnia Kariery i zorganizowania w swoich placówkach ró norodnych dzia³añ na rzecz planowania kariery. Zainteresowanych zapraszamy na stronê internetow¹: El bieta Tomczak dyrektor PP-P Nowe pomys³y na angielski oœrodki istniej¹ jedynie w du- ych miastach. Celem ich dzia- ³alnoœci jest szkolenie i doskonalenie umiejêtnoœci nauczycieli jêzyka angielskiego pracuj¹cych z dzieæmi. Ambasada dostarcza oryginalnych amerykañskich materia³ów dydaktycznych, szkoli równie metodyka, który prowadzi zajêcia z nauczycielami i studentami. Jesteœmy w sta- ³ym kontakcie z warszawskim centrum, studenci wynosz¹ wiele korzyœci z tej wspó³pracy. W spotkaniu dotycz¹cym utworzenia Centrum brali udzia³ przedstawiciele Urzêdu Miasta i Gminy Wrzeœnia oraz Rady Powiatu we Wrzeœni, nauczyciele i dyrektorzy szkó³ naszego regionu oraz delegacja z Ambasady Amerykañskiej: Jeanne Briganti (attaché prasowy), Candace Faber (attaché kulturalny), Magdalena W¹cisz (specjalista ds. kultury). Wizyta zakoñczy- ³a siê owocnymi ustaleniami dla obu stron. NKJO Wrzeœnia

12 12 Wrzesieñ 2009 Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi Dziecko na zakupach 15-letnia córka pani Marii kupi³a bez jej wiedzy drogi odtwarzacz MP3. Pani Maria uda³a siê ze sprzêtem do sklepu, eby go zwróciæ. Sprzedawca odmówi³ przyjêcia towaru, twierdz¹c, e zakupów nie robi³o kilkuletnie dziecko, a œwiadomy, prawie doros³y cz³owiek. Zbli a siê rok szkolny, m³odzie bêdzie wiêc czêœciej robiæ zakupy. Dlaczego warto przypomnieæ, e dzieci do 13. roku ycia nie zawieraj¹ umów cywilno-prawnych, a do takich umów nale ¹ zakupy. Oznacza to, e samodzielnie mog¹ kupowaæ tylko drobne rzeczy, np. bu³- Jest we Wrzeœni pewna kamienna p³yta, przez niektórych omijana, przez innych nigdy nie widziana, na której znajduje siê ma³o czytelny ju napis Miejsce mêczeñstwa i mordów dokonanych na Polakach i obywatelach polskich pochodzenia ydowskiego przez najeÿdÿcê hitlerowskiego w 1943 r. Ogrodzony niskim p³otkiem, zaroœniêty, pozostawiony w nêdznej kondycji niewielki pomnik stoi na terenie dawnego obozu pracy przymusowej nieopodal baraków kolejowych. Ten symboliczny nagrobek przypomina wydarzenia zwi¹zane z istnieniem Reichsbahn - Neubaulager, czyli kolejowego obozu budowlanego, jednego z wielu umiejscowionych przy trakcji kolejowej Warszawa - Poznañ. Dok³adny adres obozu przytacza nam jeden z ówczesnych wiêÿniów w liœcie do rodziny pozostawionej w getcie warszawskim: Wreschen, Warthegau, Ohlendorf, Lager am Bahnhof (Wrzeœnia, Okrêg Warty, obóz przy dworcu, Ohlendorf to firma bêd¹ca podwyko- Uwa aj na grzyby Zbli a siê okres jesienny, czas, kiedy w lasach pojawiaj¹ siê grzyby. Ich zbieranie jest w Polsce bardzo popularne. S¹ one chêtnie spo ywane ze wzglêdu na walory smakowe i zapachowe. Nale y jednak pamiêtaæ, e mog¹ siê staæ przyczyn¹ œmiertelnych zatruæ pokarmowych. W Polsce spotkamy gatunki œmiertelnie truj¹ce, truj¹ce, jadalne i warunkowo jadalne. Wiêkszoœæ niebezpiecznych grzybów to grzyby blaszkowe. Najsmaczniejsze grzyby jadalne maj¹ na spodniej czêœci kapelusza warstwê u³o onych obok siebie rurek przypominaj¹cych g¹bkê. W tej grupie nie spotyka siê grzybów œmiertelnie truj¹cych. Aby nie dopuœciæ do zatrucia pokarmowego, nale y przestrzegaæ kilku regu³: - nie ma sposobu (poza atlasem) na odró nienie podobnych do siebie grzybów jadalnego i truj¹cego, - smak jest zawodn¹ wskazówk¹, np. muchomor sromotni- kowy, najniebezpieczniejszy grzyb naszych lasów, ma przyjemny, s³odkawy smak, - sinienie lub ciemnienie po przekrojeniu mo e zmyliæ; czerniej¹ po przekrojeniu jadalne podgrzybki i niejadalne borowiki szatañskie, - jeœli nie mamy pewnoœci co do gatunku grzyba, nale y go wyrzuciæ, - przy ma³ej znajomoœci grzybów nie nale y zbieraæ okazów z blaszkami pod kapeluszem, a tylko te gatunki, które maj¹ rurki, - grzyby zbieramy do przewiewnych koszy, w torbach foliowych grzyby ³atwo siê zaparuj¹ i krusz¹, stanowi¹ po ywkê dla pleœni, - nie powinno siê podawaæ potraw z grzybów dzieciom, - nie nale y spo ywaæ grzybów na surowo, - grzyby ³atwo ch³on¹ zapachy i zanieczyszczenia, nie nale y ich zbieraæ wokó³ terenów przemys³owych, - w przypadku podejrzenia zatrucia, wyst¹pienia nudnoœci, bólu INFORMACJE kê, gazetê, kredki czy zeszyt. M³odzie y miêdzy 13. a 18. rokiem ycia wolno ju kupowaæ ró ne towary, a wiêc tak e, jak w tym przypadku, odtwarzacz MP3. Jednak jeœli rodzice, niezale nie od wieku dziecka, nie zgadzaj¹ siê na zakup, mog¹ zwróciæ towar do sklepu. Pani Maria ma wiêc prawo oddaæ odtwarzacz, a sprzedawca musi go przyj¹æ. Podstaw¹ takiego dzia³ania s¹ artyku³y od 12 do 20 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964r. nr 16, poz.93 ze zm.). El bieta Staszak-Ma³ecka Powiatowy Rzecznik Konsumetów, ul. Chopina 10, pok. 10, tel , dy ury: - poniedzia³ek 8:00-16:00 - wtorek-pi¹tek 7:00-15:00 Zapomniany pomnik nawc¹ robót kolejowych). Wed³ug Anny Zió³kowskiej, autorki ksi¹ ki Obozy pracy przymusowej dla ydów w Wielkopolsce w latach okupacji hitlerowskiej , wrzesiñski obóz pracy poch³on¹³ 13 istnieñ ludzkich. Piêciu wiêÿniów zmar³o z wycieñczenia, g³odu i chorób, pozostali zostali powieszeni. Przebywa³ tam podobno Pinchas Menachem Joskowicz, Naczelny Rabin Polski w latach , jak równie Chaskiel Leiserowicz uciekinier z obozu w Kobylempolu. Pierwszy prze- y³ okupacjê, na drugim wykonano egzekucjê w³aœnie we Wrzeœni. Wielu innych, s³abych i niezdolnych do pracy, zosta³o wyprowadzonych z obozu. Nikt nigdy ju o nich nie us³ysza³. Cia³ pomordowanych wprawdzie ju na terenie by³ego Judenlager (druga funkcjonuj¹ca nazwa) nie ma, ale pozosta³ kamieñ i uwieczniona na nim inskrypcja. Piszê o tym dlatego, i w zwi¹zku ze zbli aj¹cymi siê Spotkaniami z Kultur¹ ydowsk¹ chcia³abym, oprócz szeroko pojêtej kultury i tradycji ydowskiej, zasygnalizowaæ kwestiê obowi¹zku pamiêci o historii Wrzeœni, jej mieszkañcach i ludziach z ni¹ zwi¹zanych. A przecie wrzeœnianie pochodzenia ydowskiego stanowili swojego czasu znacz¹c¹ czêœæ tutejszej populacji. No i byli tu te i tacy, których rzuci³a do Wrzeœni okupacyjna rzeczywistoœæ. O nich równie musimy pamiêtaæ. Naszym memento jest zapobieganie niszczeniu, dewastacji i zapomnieniu miejsc naznaczonych cierpieniem i ludzk¹ krwi¹, st¹d moja sugestia, eby wspomniany pomnik znalaz³ siê pod sta³¹ opiek¹ jednej ze szkó³ ponadgimnazjalnych. Zwróci- ³am siê z tak¹ propozycj¹ do Dionizego Jaœniewicza, starosty wrzesiñskiego, który w niew¹tpliwie przychylny sposób odniós³ siê do mojego pomys³u. Tak wiêc ju niebawem przyciête zostan¹ wybuja³e krzewy otaczaj¹ce tablicê, wyblak³y napis znów wype³ni siê czarnymi literami, posadzone zostan¹ roœliny ozdobne i zap³onie tam od czasu do czasu ogieñ. Sprawowania pieczy nad zapomnianym pomnikiem podejmie siê wrzesiñski Sienkiewicz. M³odzi ludzie z ogólniaka zrobi¹ to w ramach ogólnopolskiego projektu Spreading the Dialog sygnowanego przez warszawsk¹ fundacjê Forum Dialogu Miêdzy Narodami, zajmuj¹c¹ siê edukacj¹ na rzecz tolerancji. Projekt ten przeznaczony jest dla uczniów z mniejszych miejscowoœci i zak³ada przybli anie ich mieszkañcom lokalnej historii z uwzglêdnieniem kwestii antysemityzmu, ksenofobii i uprzedzeñ. Wszystkich tych, których interesuje przedwojenna i okupacyjna historia wrzesiñskich ydów, odsy³am do ksi¹ ki Leopolda Kostrzewskiego Ludnoœæ ydowska we Wrzeœni w latach , której to wydanie i promocja planowane s¹ na paÿdziernik bie ¹cego roku. Gra yna Beata Augustin brzucha lub wymiotów nale y jak najszybciej udaæ siê do najbli szej placówki s³u by zdrowia. Pañstwowy powiatowy inspektor sanitarny we Wrzeœni przypomina, i osoby wprowadzaj¹ce do obrotu na targowiskach grzyby œwie e musz¹ posiadaæ atest na grzyby œwie e, który jest wiarygodny przez 48 godzin i wydawany przez uprawnionych grzyboznawców lub klasyfikatorów grzybów. W miejscu sprzeda y powinna byæ informacja o gatunku grzybów oraz adres i nazwisko sprzedawcy. Wprowadzaæ do obrotu mo - na grzyby œwie e, jeœli: s¹ jednego gatunku, nie s¹ rozdrobnione, nie wykazuj¹ zapleœnienia, nie wystêpuj¹ w nich ywe larwy lub kanaliki po larwach. W PSSE we Wrzeœni mo na zg³aszaæ siê z grzybami œwie ymi w celu uzyskania atestu na grzyby œwie e (ul. Wroc³awska 42). Anna Wêclewska Nowe drogi Odbiór drogi w Lisewie Mieszkañcy Lisewa i Zapowiedni maj¹ powody do radoœci. u lowe i gruntowe drogi dojazdowe do ich pól i posesji zosta³y pokryte asfaltow¹ nawierzchni¹. Przebudowa drogi gminnej w Lisewie obejmowa³a dwa odcinki, pierwszy o d³ugoœci 633 metrów, drugi Koszt inwestycji wynosi³ 535 tys. 610 z³. Gmina otrzyma³a na zadanie dofinansowanie w wysokoœci 120 tys. z³ z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych Urzêdu Marsza³kowskiego w Poznaniu. Pozosta³a kwota tys. 610 z³ pochodzi³a z bud etu gminy. Otwarcie drogi i odbiór techniczny nast¹pi³ 19 czerwca. W Zapowiedni zosta³ zrealizowany pierwszy etap przebudowy drogi gminnej. Roboty budowlane objê³y odcinek 1620 metrów. Ziemia w twoich rêkach Ka dy mo e posprz¹taæ swój ma³y œwiat - swoje mieszkanie z zalegaj¹cych zu ytych sprzêtów gospodarstwa domowego, zepsutych telefonów komórkowych, ³adowarek i innego zu ytego sprzêtu elektrycznego i elektronicznego. Masz okazjê legalnie i bezp³atnie pozbyæ siê tego, co przek³adasz z k¹ta w k¹t, a mo esz za to dostaæ sadzonkê drzewka lub krzewu do swojego ogrodu. Mamy nadziejê, e dziêki temu niebezpieczne œmieci nie trafi¹ do lasu! Zapraszamy 19 wrzeœnia w godz do: - Liceum Ogólnokszta³c¹cego, ul. Witkowska 1, - Zespo³u Szkó³ Politechnicznych, ul. Wojska Polskiego 1, - Zespo³u Szkó³ Zawodowych nr 2, ul. Koszarowa 12, - firmy ALKO, ul. Malinowa 3. W szko³ach mo na oddaæ: ma- Pañstwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrzeœni informuje Inwestycja kosztowa³a 657 tys. 350 z³ i zosta³a w ca³oœci sfinansowana przez pyzdrski magistrat. Uroczyste otwarcie i poœwiêcenie nowej drogi nast¹pi³o 4 lipca. Burmistrz Krzysztof Stru yñski poinformowa³, e inwestycja ta jest w ca³oœci finansowana z bud etu gminy, z zaci¹gniêtego kredytu, jej wartoœæ jest wiêc zwiêkszona o 260 tys. z³ odsetek, które trzeba sp³aciæ. Robimy wszystko, by poprawiæ lokaln¹ infrastrukturê i tym samym rozwijaæ na naszym terenie potencja³ agroturystyczny. Zadaniem samorz¹du gminnego jest realizacja takich inwestycji, gdy zmierzaj¹ one do zwiêkszenia bezpieczeñstwa i up³ynnienia ruchu drogowego - stwierdzi³ w³odarz gminy. Sylwia Mazurczak ³ogabarytowe urz¹dzenia AGD, sprzêt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, sprzêt audiowizualny, sprzêt oœwietleniowy, narzêdzia elektryczne i elektroniczne zabawki, sprzêt rekreacyjny i sportowy - to, co samodzielnie mo esz przynieœæ. W firmie ALKO - tylko wielkogabarytowe urz¹dzenie AGD, np. lodówki, telewizory, kuchenki, pralki - wszystko to, co musisz przewieÿ. Tam dostaniesz potwierdzenie udzia³u w tej akcji i mo esz przyjechaæ do ww. szkó³ po odbiór nagrody - sadzonki drzewka lub krzewu. Iloœæ sadzonek jest ograniczona. Ma³gorzata Lisiecka W zwi¹zku ze zbli aj¹cym siê okresem wiêkszej zachorowalnoœci na grypê sezonow¹ oraz mo liwoœci wyst¹pienia zara enia siê gryp¹ wywo³an¹ wirusem typu A/H1N1 a tak e potrzeb¹ wzmo onej profilaktyki Pañstwowa Inspekcja Sanitarna we Wrzeœni zamieœci³a szczegó³owe informacje na stronie internetowej:

13 W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla m. Pyzdry zatwierdzonego Uchwa³¹ nr XIII/60/07 Rady Miejskiej w Pyzdrach z dnia 23 listopada 2007 r. og³oszonym w Dzienniku Urzêdowym Województwa Wielkopolskiego nr 10, poz. 225 z dnia 15 lutego 2008 r., przedmiotowe dzia³ki ewidencyjne stanowi¹ teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oznaczonej symbolem 2 MN. Cena wywo³awcza nieruchomoœci wynosi: ,00 z³* Wadium wynosi: 2 200,00 z³. O wysokoœci post¹pienia decyduj¹ uczestnicy przetargu, z tym e post¹pienie nie mo e wynosiæ mniej ni 1% ceny wywo³awczej, z zaokr¹gleniem do pe³nych dziesi¹tek z³otych. * Do wylicytowanej ceny zostanie doliczony podatek VAT w wysokoœci 22%. Wadium nale y wp³aciæ w gotówce w kasie urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry w godzinach urzêdowania lub na konto Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry prowadzone w banku Spó³dzielczym w Pyzdrach nr do dnia 30 wrzeœnia 2009 r. Przetarg odbêdzie siê 5 paÿdziernika o godz w siedzibie Urzêdu Gminy i Miasta w Pyzdrach, ul. Taczanowskiego 1 - sala narad. Wiêcej informacji na stronie internetowej INFORMACJE Wrzesieñ Starostwo Powiatowe we Wrzeœni og³asza nabór na wolne kierownicze stanowisko urzêdnicze: GEODETA POWIATOWY Integracyjny obóz 1. Wymagania niezbêdne dla kandydatów: - dyplom ukoñczenia studiów wy szych na kierunku geodezyjnym, - obywatelstwo polskie, - 2-letni sta pracy w urzêdach administracji rz¹dowej lub w organach jednostek samorz¹du terytorialnego, - uprawnienia zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r - Prawo geodezyjne i kartograficzne, - korzystanie w pe³ni z praw cywilnych i obywatelskich, - pe³na zdolnoœæ do czynnoœci prawnych oraz korzystanie z pe³ni praw publicznych, - brak skazania prawomocnym wyrokiem s¹du za umyœlne przestêpstwo œcigane z oskar enia publicznego lub umyœlne przestêpstwo skarbowe, - bieg³a obs³uga komputera w zakresie programów EGB2000, GEO-INFO V, GEO-INFO - Oœrodek, œrodowiska Windows 2000/XP oraz pakietu MS Office, OpenOffice, - nieposzlakowana opinia. 2. Wymagania dodatkowe: - znajomoœæ ustaw: o samorz¹dzie powiatowym, o gospodarce nieruchomoœciami, prawo geodezyjne i kartograficzne oraz Kodeksu Postêpowania Administracyjnego, - znajomoœæ zasad prowadzenia ewidencji gruntów oraz PODGiK, - doœwiadczenie zawodowe w dziedzinie geodezji, - umiejêtnoœæ pracy w zespole, - rzetelnoœæ i odpowiedzialnoœæ. 3. Przewidywany zakres obowi¹zków: zgodnie z przepisami z zakresu geodezji i kartografii przypisanymi geodecie powiatowemu. 4. Wymagane dokumenty i oœwiadczenia: 1. yciorys, 2. list motywacyjny, 3. kopie dokumentów potwierdzaj¹cych wykszta³cenie, 4. kopie zaœwiadczeñ o ukoñczonych kursach, szkoleniach, 5. kopie dokumentów potwierdzaj¹cych zatrudnienie (œwiadectwa pracy), 6. oœwiadczenie kandydata o braku skazania za umyœlne przestêpstwo œcigane z oskar enia publicznego, 7. oœwiadczenie kandydata o braku skazania za umyœlne przestêpstwo skarbowe, 8. kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegaj¹cej siê o zatrudnienie (do pobrania w siedzibie Starostwa Powiatowego we Wrzeœni), 9. oœwiadczenie kandydata o korzystaniu z pe³ni praw publicznych, 10. oœwiadczenie kandydata o posiadaniu pe³nej zdolnoœci do czynnoœci prawnych. Wymagane dokumenty nale y sk³adaæ w zamkniêtej kopercie z dopiskiem: dotyczy naboru na stanowisko geodeta powiatowy w terminie do 21 wrzeœnia 2009 r. w Wydziale Organizacyjno-Prawnym Starostwa Powiatowego we Wrzeœni (pokój nr 120) lub przes³aæ poczta na adres: Starostwo Powiatowe ul. Chopina 10, Wrzeœnia. Dokumenty, które wp³yn¹ do Starostwa po okreœlonym terminie nie bêd¹ rozpatrywane. Informacja o wynikach naboru bêdzie umieszczana na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej ( oraz na tablicy informacyjnej przy ul. Chopina 10, Wrzeœnia. Kandydat wy³oniony w drodze naboru przed zawarciem umowy o pracê zobowi¹zany jest przed³o yæ zaœwiadczenie z Krajowego Rejestru Karnego o braku skazania prawomocnym wyrokiem s¹du za umyœlne przestêpstwo œcigane z oskar enia publicznego lub umyœlne przestêpstwo skarbowe. Wymagane dokumenty aplikacyjne: CV, list motywacyjny powinny byæ opatrzone klauzul¹: Wyra am zgodê na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w ofercie pracy dla potrzeb niezbêdnych do realizacji procesu rekrutacji zgodnie z ustaw¹ z dn. 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r. nr 101, poz. 926 z póÿn. zm.) oraz ustaw¹ z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorz¹dowych (Dz.U. z 2008 r. nr 223, poz. 1458). Zlot Szkó³ Reymontowskich Wójt gminy Ko³aczkowo, dyrekcja i nauczyciele Gimnazjum im. W³adys³awa Stanis³awa Reymonta oraz ca³a spo³ecznoœæ szkolna serdecznie zapraszaj¹ w sobotê 26 wrzeœnia o godz na XIII Ogólnopolski Zlot Szkó³ Reymontowskich oraz prezentacjê laureatów Konkursu Recytatorskiego Mówimy Reymontem. Uroczystoœci odbêd¹ siê w sali sesyjnej Urzêdu Gminy w Ko³aczkowie. Impreza zosta³a objêta patronatem honorowym starosty wrzesiñskiego. Burmistrz Gminy i Miasta Pyzdry og³asza III przetarg ustny nieograniczony na sprzeda nieruchomoœci gruntowej po³o onej w m. Pyzdry, oznaczonej numerami geodezyjnymi 1733/2 i 1734/2 o ³¹cznej pow ha, dla których w S¹dzie Rejonowym w S³upcy prowadzona jest ksiêga wieczysta Kw nr Wrzesiñska policja prowadzi aktywn¹ wspó³pracê miêdzynarodow¹ Policjanci z Komendy Powiatowej Policji we Wrzeœni bêd¹cy cz³onkami Miêdzynarodowego Stowarzyszenia Policji IPA goœcili w dniach 2-10 sierpnia dzieci rumuñskich policjantów. Ju po raz drugi dzieciaki odwiedzi³y nasz powiat. Dziêki wsparciu burmistrza Wrzeœni i starosty wrzesiñskiego mogliœmy po- Stra acy na start W niedzielê 23 sierpnia stra- acy rywalizowali w turnieju oldboyów o puchar przewodnicz¹cego rady miejskiej w Mi³os³awiu. W rozgrywkach, które odby³y siê na mi³os³awskim stadionie, bra³o udzia³ piêæ dru yn reprezentuj¹cych ochotnicze stra e po arne z Orzechowa, Czeszewa, Mi³os³awia, Mikuszewa i Bia³ego Pi¹tkowa. Uczestnicy powy ej 40. roku ycia rywalizowali w dwóch konkurencjach. Zawodnicy startowali w sztafecie przemiennej z przeszkodami 7x50 metrów - re- XI Miêdzynarodowa Wystawa Rolnicza kazaæ im najpiêkniejsze miejsca naszego regionu, a tak e Warszawê i Toruñ. Dzieci wyjecha³y z naszego obozu bardzo zadowolone, z nadziej¹, e bêd¹ mog³y jeszcze tu powróciæ - mówi Krzysztof Szczeœniak, rzecznik prasowy KPP we Wrzeœni. Stra acy OSP mog¹ pochwaliæ siê dobr¹ kondycj¹ fizyczn¹ KPP we Wrzeœni lacjonuje Andrzej Kasprzak, naczelnik OSP w Czeszewie. Potem przyst¹pili do zadañ bojowych. Najpierw przecinali rêczn¹ pi³¹ drewniany klocek, a nastêpnie po rozwiniêciu wê a stra ackiego strumieniem wody musieli obaliæ przewrotkê na s³upku oraz cztery pacho³ki. Puchar zdoby³a dru yna OSP Orzechowo, natomiast nagrodê dla najstarszego zawodnika turnieju odebra³ Eugeniusz Wlekliñski, cz³onek zwyciêskiej dru yny wrzeœnia Bednary k/poznania gmina Pobiedziska Wiêcej informacji na stronie internetowej

14 14 Wrzesieñ 2009 Pierwszy dzieñ zacz¹³ siê losowaniem grup turniejowych. Ka - dy z uczestników turnieju dosta³ koszulkê siatkarsk¹. Nastêpnie oficjalnie rozpoczêto zawody i zrobiono pami¹tkowe zdjêcia. Wreszcie ruszy³y konkurencje na piasku. Pi¹tkowa rywalizacja to zmagania trójek, w sk³adzie których wystêpowaæ musia³a co najmniej jedna kobieta. Zwyciê yli reprezentanci Nysy SPORT Pi³ka w grze Ju po raz siódmy Urz¹d Miasta i Gminy we Wrzeœni organizowa³ Mistrzostwa Polski Pracowników Samorz¹dowych w siatkówce pla owej. Zawody rozgrywane w dniach sierpnia, na terenie WOSR przy ulicy GnieŸnieñskiej, zgromadzi³y 67 zawodników z 14 miast. Dru yna Starostwa Powiatowego zaciekle walczy³a o wysokie miejsce przed zawodnikami ze Szczecina, Mys³owic i P³oñska. Nastêpnie organizatorzy zaprosili wszystkich zawodników na wieczorek samorz¹dowy. W drugim dniu zawodów do rywalizacji przyst¹pi³y pary mêskie oraz mieszane. W rywalizacji mê - czyzn bezkonkurencyjni okazali siê po raz drugi reprezentanci Nysy, którzy pokonali siatkarzy z Mys³owic, P³oñska i Szczecina. W turnieju par XXVIII Bieg Kazimierzowski Zawodnicy na starcie Biegu Kazimierzowskiego Wrzeœnianin Tomasz Szymkowiak - lekkoatleta specjalizuj¹cy siê w biegu na 3000 m z przeszkodami, czterokrotny mistrz Polski triumfowa³ podczas Biegu Kazimierzowskiego, zorganizowanego 30 sierpnia w Pyzdrach. Ostatnia niedziela sierpnia jest w Pyzdrach tradycyjnym œwiêtem biegaczy. Mi³oœnicy tej dyscypliny, pocz¹wszy od 1982 roku uczestnicz¹ licznie w ogólnopolskim Biegu Kazimierzowskim. Nie inaczej by³o w tym roku, bowiem pojawi³a siê rekordowa liczba zawodników. Wœród 170 biegaczy znalaz³o siê te kilku czo³owych zawodników Polski. Celem imprezy jest popularyzacja masowej re- kreacji biegowej oraz podtrzymania tradycji miasta. Chodzi tu o s³ynny bieg ksiêcia Kazimierza w 1331 roku, kiedy to Krzy acy napadli Pyzdry, by pojmaæ ówczesnego starostê poznañskiego. Do dziœ nie wiadomo, jak uda- ³o siê uciec Kazimierzowi z oblê onego miasta. Kobiety mia³y do pokonania jedno okr¹ enie na dystansie 5 km, a mê czyÿni dwa - 10 km. Biegli ulicami Pyzdr, pilotowani przez policjantkê ruchu drogowego, a do zbiorników szybskich, sk¹d zawracali na rynek. Ca³¹ trasê biegu zabezpieczali policjanci i stra acy. W klasyfikacji generalnej z czasem 28 min. 17 sek. zwyciê y³ Tomasz Akcja Lato w LOK-u mieszanych zwyciêsk¹ ekip¹ zosta³a reprezentacja Urzêdu Miasta i Gminy Wrzeœnia: Gra yna Urbañska - Miros³aw Morawski. Pozosta³e medalowe pozycje zajê³y kolejno duety z Mys³owic i Osielska. Reprezentanci Starostwa Powiatowego we Wrzeœni, Joanna Suplewska i Grzegorz Walkowski, uplasowali siê na czwartym miejscu. Nie dla wszystkich wyniki by³y jednak najwa niejsze, liczy³a siê równie dobra zabawa, której na piasku i na imprezie koñcz¹cej zawody nie brakowa³o. Po dwóch dniach ciê kiej rywalizacji przyszed³ czas na podsumowanie zawodów. Najlepsi zawodnicy zostali uhonorowani przez burmistrza Wrzeœni, Tomasza Ka- ³u nego, pucharami, medalami i nagrodami rzeczowymi. Nastêpnie zaczê³a siê zabawa przy muzyce i grillu. Organizatorzy imprezy spisali siê na medal, a uœmiechniêci zawodnicy opuœcili Wrzeœniê w niedzielny poranek, z nadziej¹ powrotu na zawody za rok. Jacek Zieliñski Szymkowiak (ORKAN Wrzeœnia). Wœród kobiet wygra³a Marzena K³uczyñska (AZS Poznañ) z czasem 16 min. 57 sek. Zwyciêzcy klasyfikacji generalnej otrzymali nagrody pieniê ne, natomiast kategorii wiekowych - rzeczowe. Za wiernoœæ ' pyzdrskiemu biegowi wyró niono Henryka Czerniaka z Borzykowa. Wrêczono równie nagrody najlepszym pyzdrzanom - Mateuszowi Goœce, Piotrowi Janiakowi i Nikodemowi Kryszakowi. Perfekcyjnie zorganizowane zawody przesz³y ju do historii, a zawodnicy z niecierpliwoœci¹ czekaj¹ na kolejn¹ edycjê biegu. LOK co roku organizuje zawody w strzelaniu z wiatrówki Od kilkunastu lat dzieci, które nie wyjecha³y na wakacje, mog¹ spotykaæ siê na zajêciach organizowanych przez wrzesiñsk¹ Ligê Obrony Kraju i Urz¹d Miasta i Gminy we Wrzeœni. Najwiêksze zainteresowanie budzi co roku nauka strzelania z wiatrówki zakoñczona zawodami, choæ mo na te spróbowaæ si³ w tenisie sto³owym, szachach i warcabach. W zajêciach uczestnicz¹ dzieci w ka dym wieku - w tym roku znalaz³o siê 38 chêtnych, którzy spotykali siê od 1 lipca do 12 sierpnia. Warto podkreœliæ, e doskonaleniem umiejêtnoœci strzeleckich bardzo zainteresowane s¹ dziewczyny. Podczas zawodów odbywaj¹cych siê na wolnym powietrzu pod okiem czterech instruktorów strzelectwa zmaganiom startuj¹cych towarzyszy³ gor¹cy doping rodzin. Triumfatorami okazali siê Karolina Puzdrakiewicz i Micha³ Patoka. Uczestnicy zostali obdarowani upominkami. Jak zapowiada organizator imprezy, Marian Sylwia Mazurczak Wojciechowski: Nastêpne spotkania strzeleckie ju w zimie podczas ferii w hali Szko³y Podstawowej nr 6. Zapraszamy chêtnych. (red.) Rozmowa z Tomaszem Szymkowiakiem W Polsce talent to za ma³o Wrzeœnianin jest czterokrotnym mistrzem Polski w biegu na 3000 m z przeszkodami Jest Pan cz³onkiem kadry narodowej. To przywilej, ale równie wyzwanie. Z jednej strony pozycja trudna do osi¹gniêcia, ale równoczeœnie chyba nie³atwa do utrzymania? eby byæ cz³onkiem kadry, mistrzostwo Polski nie wystarczy. Nawet czterokrotne. Tu trzeba uczestnictwa w mistrzostwach œwiata albo Europy. Niektórzy zdobyli tytu³ mistrza Polski, a mimo to nie s¹ w kadrze i nie maj¹ co liczyæ na wsparcie Polskiego Zwi¹zku Lekkiej Atletyki. eby byæ cz³onkiem kadry, trzeba braæ udzia³ w imprezach mistrzowskich i osi¹gaæ wyniki mieszcz¹ce siê w pierwszej ósemce. Na Mistrzostwach Œwiata w Berlinie ta pozycja by³a dla mnie nieosi¹galna ze wzglêdu na zawodników z Afryki - to zupe³nie inna klasa biegaczy, trenuj¹cych w odmiennych warunkach. Ale na Mistrzostwach Europy bêdzie ³atwiej. eby znaleÿæ siê w œcis³ej czo- ³ówce, trzeba du o wyje d aæ? Jestem bez przerwy w podró- y, w ci¹gu roku spêdzam w domu mo e dwa miesi¹ce. Czterdzieœci procent kosztów wyjazdów na mitingi pokrywa Polski Zwi¹zek Lekkiej Atletyki. Na przyk³ad umo liwia mi uczestnictwo w jednym obozie wysokogórskim, w Afryce albo we Francji, ale eby trening mia³ realn¹ wartoœæ, muszê uczestniczyæ we trzech. Wiêc o pieni¹dze trzeba staraæ siê samemu, co nie jest ³atwe. Najwiêksze s¹ koszta podró y lotniczych, które muszê pokryæ z w³asnej kieszeni. Zwi¹zek dok³ada siê do piêciu obozów krajowych, a powinienem uczestniczyæ w oœmiu. Nie uda siê wybiæ, ogl¹daj¹c siê wy- ³¹cznie na wsparcie PZLA. To znaczy, e zawodnik o takich osi¹gniêciach, jak Pañskie, jest w du ej mierze zdany na siebie? Jest rzeczywiœcie trudno. Chcia³em tu jednak podkreœliæ, e znalaz³a siê we Wrzeœni osoba, która mnie od lat wspiera: W³adys³aw Szewczyk, prezes Mikromy. To bezinteresowna pomoc, za któr¹ niczego siê ode mnie nie oczekuje - adnej promocji, reklamy. Kiedy parê lat temu pracowa- ³em w Mikromie i jednoczeœnie studiowa³em i biega³em, przesta- ³em dawaæ sobie radê i chcia³em skoñczyæ z bieganiem. W³adys³aw Szewczyk odwiód³ mnie wtedy od tej decyzji i od tego czasu bardzo wspiera. Jestem mu za to niezwykle wdziêczny. Tyle e ta pomoc nie wystarczy. Mam rodzinê, dwójkê dzieci, na bieganie mogê przeznaczyæ to, co pozostaje z wydatków na utrzymanie. Przyda³by siê patron? Bardzo. A to nie jest takie proste. Ju od dziewiêciu miesiêcy tak walczê o przetrwanie (œmiech), ale nie tracê nadziei, e znajdzie siê ktoœ, kto zechce pomóc. Jakie s¹ realne koszta profesjonalnych treningów? W sezonie, czyli od czerwca do wrzeœnia, jest najtrudniej, bo muszê du o pieniêdzy przeznaczyæ na bilety lotnicze. Bez wyjazdów na mitingi z udzia³em najlepszych nie ma mowy o sukcesie. 4 wrzeœnia biegnê w Golden League w Brukseli - startuje czternaœcie osób, czo³ówka z Mistrzostw Œwiata w Berlinie, jest szansa na rekord yciowy. Mam dobrego menad era z Czech, który uzyskuje dla mnie starty w tego rodzaju imprezach, ale eby w nich uczestniczyæ, trzeba wydaæ du o. Œrednio miesiêcznie mówimy o czterech-piêciu tysi¹cach z³otych. I to jest minimum, które umo liwia profesjonalne bieganie. Uczestnictwo w majowym obozie poch³onê³o siedem tysiêcy. Kariera na bie ni kosztuje. A jakie najwa niejsze plany? Ca³e moje ycie podporz¹dkowane jest bieganiu, trenujê dwa razy dziennie. We wrzeœniu jeszcze kilka startów, na których poka ê siê ze œwiatow¹ czo³ówk¹. Od po- ³owy paÿdziernika zaczynam wyje d aæ, jak co roku, na obozy. W styczniu Afryka, potem biegi prze- ³ajowe. W przysz³ym roku Mistrzostwa Europy - jest du a szansa na medal, bo nie wystartuj¹ zawodnicy z Afryki. Kr¹ ¹ te pog³oski, e zdobywca trzeciego miejsca z Berlina zosta³ w³aœnie zdyskwalifikowany za doping... W takim razie yczê, eby znalaz³ ktoœ, kto wesprze mistrza z Wrzeœni i nie pozwoli na zmarnowanie talentu i ogromnej pracy. Rozmawia³a Anna Mizerka Zarz¹d TKKF Sokó³ we Wrzeœni uprzejmie informuje, e tradycyjny turniej w tenisie sto³owym GRAND PRIX, trwaj¹cy od paÿdziernika 2009 r. do kwietnia 2010 r., odbêdzie siê w sali gimnastycznej Zespo³u Szkó³ Zawodowych nr 2 we Wrzeœni przy ul. Koszarowej 12.

15 OG OSZENIA URZÊDOWE Wrzesieñ Projekt nowej organizacji ruchu - Pyzdry Celem tego opracowania jest poprawa bezpieczeñstwa poprzez wprowadzenie regu³y prawej d³oni na odcinkach ulic o znaczeniu lokalnym (usuniêcie istniej¹cego oznakowania wymusi na uczestnikach ruchu drogowego zmniejszenie prêdkoœci oraz wiêkszej ostro - noœci przy dojeÿdzie do skrzy owañ) oraz zmianê trasy pierwszeñstwa na skrzy owaniach (przebieg pierwszeñstwa na skrzy owaniach zosta³ wyznaczony po kierunkach, na których odbywa siê najwiêkszy ruch, w celu up³ynnienia przejazdu przez skrzy owania). Trasy z pierwszeñstwem przejazdu bêd¹ poprowadzone nastêpuj¹cymi ulicami (graficzne zaznaczenie tras przebiegu przedstawiono na rys. nr 1): trasa I ul. Niepodleg³oœci (od skrzy owania z drog¹ wojewódzk¹ nr ul. Wrzesiñska i ul. Mostowa) - ul. Spó³dzielców - ul. Kaliska - ul. Wroc³awska - przebieg istniej¹cy; trasa II ul. Kiliñskiego (od skrzy owania z drog¹ wojewódzk¹ nr ul. Wrzesiñska) - ul. Poznañska (do skrzy owania z ul. Rynek); trasa III ul. Szybska - ul. Nowoogrodowa. Zgodnie z pkt Ustalenie tras z pierwszeñstwem za- ³¹cznika nr 1 Szczegó³owe warunki techniczne dla znaków drogowych pionowych i warunki ich umieszczania na drogach do rozporz¹dzenia ministra infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegó³owych warunków technicznych dla znaków i sygna³ów drogowych oraz urz¹dzeñ bezpieczeñstwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. z 2003 r. nr 220 poz. 2181), w obszarze zabudowanym na skrzy owaniach dróg lokalnych nie zaleca siê okreœlania pierwszeñstwa znakami. W zwi¹zku z tym, pomiêdzy wymienionymi trasami na skrzy owaniach dróg lokalnych zostan¹ usuniête znaki D-1 droga z pierwszeñstwem i A-7 ust¹p pierwszeñstwa celem wprowadzenia regu³y prawej d³oni - kieruj¹cy pojazdem, zbli aj¹c siê do skrzy- owania, jest obowi¹zany zachowaæ szczególn¹ ostro noœæ i ust¹piæ pierwszeñstwa pojazdowi nadje d aj¹cemu z prawej strony, a je eli skrêca w lewo - tak e jad¹cemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skrêcaj¹cemu w prawo. Dotyczyæ bêdzie to skrzy owañ (lokalizacja przedmiotowych skrzy owañ zosta³a przedstawiona na rys. nr 2): a) ul. Kiliñskiego z ul. Daszyñskiego, ul. Farn¹, b) ul. Sienkiewicza z ul. Staszica, ul. Koœciuszki, c) ul. 11 Listopada z ul. Nowoogrodow¹, ul. Nieca³¹, ul. Staszica, ul. Koœciuszki, d) ul. 3-go Maja z ul. Staszica, ul. Koœciuszki, e) ul. Koœciuszki z ul. Krótk¹. Ze wzglêdu na wprowadzane zmiany zostan¹ ustawione dodatkowo tablice o treœci UWAGA, Zmiana organizacji ruchu, aby ostrzec kieruj¹cych pojazdami ko³owymi, e sposób oznakowania na drogach uleg³ zmianie (lokalizacja tablic zosta³a przedstawiona na rys. nr 3). Tablice zostan¹ ustawione przy drogach wjazdowych do Pyzdr oraz przed ka dym skrzy owaniem, gdzie zmiana kierunku przebiegu pierwszeñstwa zosta³a zmieniona. Tablice bêd¹ ustawione tymczasowo, czas ich ustawienia bêdzie uzale niony od tego, jak szybko uczestnicy ruchu drogowego przyzwyczaj¹ siê do nowej organizacji ruchu. Zmiana organizacji ruchu bêdzie wprowadzona w pierwszych dniach paÿdziernika (od 5 paÿdziernika jest planowane rozpoczêcie prac). PZD we Wrzeœni Burmistrz Gminy i Miasta Pyzdry og³asza III przetarg ustny nieograniczony na sprzeda nieruchomoœci gruntowych niezabudowanych po³o onych w Pyzdrach przy ul. Szybskiej I. Nieruchomoœci przeznaczone do sprzeda y: rys. nr 1 - trasy z pierwszeñstwem przejazdu Wadium wynosi dla nieruchomoœci o numerach: 1) 1284/ ,00 z³, 2) 1284/ ,00 z³, 3) 1284/ ,00 z³, 4) 1284/ ,00 z³. O wysokoœci post¹pienia decyduj¹ uczestnicy przetargu, z tym e post¹pienie nie mo e wynosiæ mniej ni 1% ceny wywo³awczej, z zaokr¹gleniem w górê do pe³nych dziesi¹tek z³otych. *Do wylicytowanej ceny zostanie doliczony podatek VAT w wys. 22% Przetarg odbêdzie siê 1 paÿdziernika 2009 r. w Urzêdzie Gminy i Miasta Pyzdry ul. Taczanowskiego 1 - sala narad: dla dzia³ki oznaczonej 1284/30 o godz. 8.00, dla dzia³ki oznaczonej 1284/31 o godz , dla dzia³ki oznaczonej 1284/32 o godz , dla dzia³ki oznaczonej 1284/33 o godz Wadium mo na wp³aciæ w gotówce w kasie Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry w godzinach urzêdowania lub na konto Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry prowadzone w Banku Spó³dzielczym w Pyzdrach, numer do dnia 28 wrzeœnia 2009 r. II. Nieruchomoœci przeznaczone do sprzeda y: rys. nr 2 - lokalizacja skrzy owañ na których pierwszeñstwo nie zostanie okreœlone znakami rys. nr 3 - lokalizacja tablic o treœci UWAGA, Zmiana organizacji ruchu Wadium wynosi dla nieruchomoœci o numerach: 1) 1284/ ,00 z³, 2) 1284/ ,00 z³, 3) 1284/ ,00 z³, 4) 1284/ ,00 z³ O wysokoœci post¹pienia decyduj¹ uczestnicy przetargu, z tym, e post¹pienie nie mo e wynosiæ mniej ni 1% ceny wywo³awczej, z zaokr¹gleniem w górê do pe³nych dziesi¹tek z³otych. *Do wylicytowanej ceny zostanie doliczony podatek VAT w wys. 22% Przetarg odbêdzie siê 2 paÿdziernika 2009 r. w Urzêdzie Gminy i Miasta Pyzdry ul. Taczanowskiego 1 - sala narad: dla dzia³ki oznaczonej 1284/34 o godz. 8.00, dla dzia³ki oznaczonej 1284/35 o godz , dla dzia³ki oznaczonej 1284/37 o godz , dla dzia³ki oznaczonej 1284/38 o godz Wadium mo na wp³aciæ w gotówce w kasie Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry w godzinach urzêdowania lub na konto Urzêdu Gminy i Miasta Pyzdry prowadzone w Banku Spó³dzielczym w Pyzdrach numer do dnia 28 wrzeœnia 2009 r. Wadium w obu przetargach zwraca siê niezw³ocznie po zamkniêciu lub odwo³aniu przetargu,jednak nie póÿniej ni przed up³ywem 3 dni od dnia odwo³ania lub zamkniêcia przetargu. Wadium wp³acone przez osobê, która wygra przetarg, zaliczone zostanie na poczet ceny nabycia. Je eli osoba ustalona jako nabywca nie stawi siê bez usprawiedliwienia w ustalonym przez organizatora przetargu, miejscu i terminie zawarcia umowy, organizator przetargu mo e odst¹piæ od zawarcia umowy, a wp³acone wadium nie polega zwrotowi. Cena nieruchomoœci osi¹gniêta w przetargu podlega zap³acie nie póÿniej ni 3. dnia przed zawarciem umowy notarialnej. Burmistrz Gminy i Miasta Pyzdry zastrzega sobie prawo odwo³ania przetargu. Bli sze informacje mo na uzyskaæ w Referacie Techniczno-Inwestycyjnym i Gospodarki Nieruchomoœciami tel , wew. 115.

16 Informator powiatowy Starostwo Powiatowe ul. Chopina 10, Wrzeœnia tel. (0-61) fax (0-61) godziny urzêdowania: poniedzia³ek 8.00 do wtorek pi¹tek 7.00 do Wojowie i rzemieœlnicy w Grzybowie Wydzia³ Komunikacji i Transportu rejestracja prawo jazdy godziny urzêdowania: poniedzia³ek 9.00 do wtorek pi¹tek 8.00 do Wydzia³ Administracji Architektoniczno-Budowlanej - tel Wydzia³ Promocji i Kultury - tel Wydzia³ Rozwoju Lokalnego i Funduszy Europejskich - tel Wydzia³ Oœwiaty i Sportu - tel Wydzia³ Œrodowiska i Rolnictwa - tel Wydzia³ Geodezji, Kartografii i Nieruchomoœci - tel Zespó³ Uzgadniania Dokumentacji Projektowej - tel Powiatowy Oœrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej - ul. Chopina 10, tel Kasa Starostwa czynna: poniedzia³ek 8.30 do wtorek pi¹tek 7.30 do Powiatowy Urz¹d Pracy ul. Wojska Polskiego 2, tel Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Wojska Polskiego 1 - tel Powiatowy Zespó³ ds. Orzekania o Niepe³nosprawnoœci - ul. Wojska Polskiego 1 - tel Powiatowy Zarz¹d Dróg - ul. Kaliska 1, - tel Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego - ul. 3 Maja 3, tel Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna we Wrzeœni - ul. Wojska Polskiego 1, tel Oœrodek Wspomagania Dziecka i Rodziny - Ko³aczkowo, pl. Reymonta 4, tel Urz¹d Miasta i Gminy Wrzeœnia ul. Ratuszowa 1, tel fax Urz¹d Gminy Ko³aczkowo - pl. Reymonta 3, Ko³aczkowo tel , fax Urz¹d Gminy Mi³os³aw - ul. Wrzesiñska 19, Mi³os³aw tel , fax Urz¹d Miasta i Gminy Nekla - ul. Dworcowa 10, Nekla tel , fax Urz¹d Gminy i Miasta Pyzdry - ul. Taczanowskiego 1, Pyzdry tel , fax Urz¹d Skarbowy we Wrzeœni - ul. Warszawska 26, tel Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna we Wrzeœni - ul. Wroc³awska 42, tel Policja Stra Po arna Pogotowie Ratunkowe CPR (Stra Po arna, Pogotowie) Stra Miejska Ca³odobowy policyjny telefon zaufania Pogotowie ciep³ownicze Pogotowie gazowe Pogotowie wodno-kanal Pog. energetyczne Kilka tysiêcy osób w dniach sierpnia wziê³o udzia³ w X Miêdzynarodowym ZjeŸdzie Wojowników S³owiañskich w Grzybowie Wojowie i rzemieœlnicy. Chcieliœmy pokazaæ, jak bardzo spo³ecznoœci wojów i rzemieœlników by³y od siebie zale ne - t³umaczy³ znaczenie has³a Zbigniew Dzier yñski, prezes Towarzystwa Przyjació³ Grodu w Grzybowie, organizator zjazdu, który odby³ siê pod patronatem starosty wrzesiñskiego. Centralnym punktem programu by³a inscenizacja Przebudzenie bêbna. Przy dÿwiêkach tr¹b rzemieœlnicy przekazali w darze wojownikom bêben, któremu nadano imiê Znak Mieszka. Po ceremonii wiele emocji wzbudzi³y popisy hippiczne. Widowisko zamknê³y bitwy wojów. Pierwsze starcia toczono wed³ug scenariusza. Komes - zarz¹dca grodu - si³¹ domaga³ siê sprawiedliwoœci na uwodzicielu córki. Pokonany m³odzian, ku uciesze gawiedzi, pod groÿb¹ œmierci musia³ poœlubiæ znacznie starsz¹ od siebie niewiastê. Po tym uradowani wojowie z pasj¹ oddali siê walce, której nie towarzyszy³y ju adne ograniczenia. W zjeÿdzie udzia³ wziê³o 630 doros³ych wojów, zarówno z Polski, jaki i z Wêgier i S³owacji. W namiotach rozbitych na przestronnej polanie grzybowskiego grodu Badania antropologiczne Od 31 sierpnia do 7 wrzeœnia na terenie budowy parkingu przy ulicach Chopina i Moniuszki, gdzie w lipcu odkryto szesnastowieczny cmentarz, dr Anna Wrzesiñska z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy prowadzi³a badania antropologiczne. Ekshumowano oko³o 242 szkieletów. Szcz¹tki z³o one do kilkudziesiêciu skrzyñ spoczn¹ we wspólnym grobie na cmentarzu parafialnym. Przypomnijmy, e niespodziewane odkrycie dostarcza dowodów na istnienie cmentarza w wiekach od XVI do XVIII w. Chowano na nim zmar³ych bêd¹cych podopiecznymi szpitalnego przytu³ku dzia³aj¹cego przy koœciele œw. Ducha. Natrafiliœmy na 150 grobów naturalnych, pozosta³a setka to tak zwany luÿny materia³ skupiony w ossuarium - relacjonuje dr Wrzesiñska. Przed laty, podczas budowania murów natrafiono na groby i zdecydowano siê zgromadziæ szkielety w jednym miejscu. Kiedyœ nie wzywano archeologów, uszanowano szcz¹tki w taki sposób, jak umiano - dok³adnie zamurowuj¹c je w jednej kwaterze. Wydawca: Starostwo Powiatowe we Wrzeœni, ul Chopina 10, tel Redaktor naczelny: Ryszard Szczepaniak Redakcja: zespó³ redakcyjny Starostwa Powiatowego we Wrzeœni Sk³ad i ³amanie: Kamil Perlik Nak³ad: egzemplarzy Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ich redagowania i skracania. swój kunszt prezentowali rzemieœlnicy: garbowano skóry, tkano, wypalano elazo w piecach zwanych dymarkami i przygotowywano strawê. Kto chcia³, móg³ nauczyæ siê lepiæ naczynia z gliny, spróbowaæ swych si³ w kaligrafii arabskiej i sporz¹dzaniu dokumentacji archeologicznej. W kolorowych kramach mo na by³o kupiæ œredniowieczne stroje, bi uteriê, wyroby z koœci, skóry i wiele innych przedmiotów. Amatorzy oryginalnej zabawy wziêli udzia³ w œredniowiecznej grze, zwanej kubb¹, polegaj¹cej na rzucaniu drewnianymi pa³eczkami i przewracaniu nimi klocków. W zabawie jednoczeœnie uczestniczy³o szeœæ dru yn, ka da z nich sk³ada³a siê z trzech zawodników. Dzieci i doroœli œwietnie bawili siê tak e podczas koncertów muzyki dawnej i folkowej w wykonaniu grup Rosaria z Bia³orusi i Zgagafari z Dar³owa. W Grzybowie wznoszony jest obecnie budynek muzeum bêd¹cego fili¹ Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Inwestycja dofinansowana zosta³a ze œrodków unijnych. Dziêki muzeum znacznie wzroœnie atrakcyjnoœæ turystyczna grodu, który bêdzie przyci¹gaæ odwiedzaj¹cych przez ca³y rok. fot. Piotr Michalak W pracach pomagali studenci archeologii W trakcie ekshumacji natrafiono na wiele pochówków dzieci. przyzêbia - bêd¹ce domen¹ ludnoteriale kostnym. Tak samo choroby Dzieci stanowi¹ 30% wszystkich œci zamieszkuj¹cej miasta. Na podstawie badañ mo emy wywniosko- osób, z czego po³owa to niemowlêta - kontynuuje dr Wrzesiñska. waæ, e mê czyÿni yli d³u ej ni Oznacza to, e dzieci pochodzi³y z kobiety, przekraczali czêsto piêædziesi¹ty rok ycia. Œrednia dla ko- ubogich rodzin, których œmiertelnoœæ by³a wysoka, czêsto wystêpowa³y liczne schorzenia oko³oporo- Groby siêga³y pó³tora metra w biet wynosi³a oko³o czterdziestu lat. dowe. Osobn¹, liczn¹ grupê stanowi³y osoby starsze, które skoñczy- warstwa odkryta zosta³a w ostat- g³¹b ziemi. Czwarta i najstarsza ³y 40 lat. Cierpia³y na choroby nich dniach badañ. Na tym poziomie znaleÿliœmy piêædziesi¹t po- owrzodzeniowe, zmiany przez nie wywo³ane mo na dostrzec na machówków, u³o onych rzêdowo - t³umaczy dr Wrzesiñska. Wszyscy zmarli le eli g³owami na zachód, co oznacza, e chrzeœcijañski obrz¹dek chowania by³ skrupulatnie przestrzegany. Fakt ten potwierdza tezê, e gdzieœ tu by³ koœció³ œw. Ducha. Niestety nie odnaleÿliœmy jego pozosta³oœci. Prawdopodobnie domy stoj¹ce obok, wybudowano na jego fundamentach. Jestem zaszokowana liczb¹ ludzi, których koœci wydobyliœmy - dzieli siê swoimi wra eniami lednicka antropolog. Zmarli spoczn¹ we wspólnej mogile. Odbêdzie siê powtórny pochówek wraz z nabo- eñstwem. W pracach uczestniczy³o dziesiêæ osób. Obok studentów pi¹tego roku archeologii UAM w Poznaniu, pomaga³o równie kilku uczniów z wrzesiñskich szkó³ ponadgimnazjalnych. Sami do nas przyszli i spytali, czy mog¹ wzi¹æ udzia³ w badaniach. Wzbudzaliœmy ogólne zainteresowanie wœród mieszkañców. Ciekawi³o ich to, co robimy, co odkryliœmy. Nie wszyscy byli pozytywnie nastawieni, ale cieszy fakt, e interesuj¹ siê histori¹ swojego miasta - podsumowa³a dr Wrzesiñska. biuletyn@wrzesnia.powiat.pl Druk: Drukarnia Agora SA ul. Krzywa Pi³a