Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo

Transkrypt

1 Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo Publikacja e-centra przestrzenią integracji osób niepełnosprawnych Agnieszka Żychalak Klaudia Rukszan Małgorzata Piątkowska Publikacja wydana przez Fundację Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo w ramach projektu Centra Kształcenia na Odległośd Edukacyjna Sied Wsparcia dla Niepełnosprawnych Mieszkaoców Wsi i Małych Miast. Projekt współfinansowany przez Paostwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. grafika i skład: Imaginatornia korekta i redakcja: Przedigrek Monika Wiśniewska Publikacja wydana została na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Oznacza to, że wszystkie zawarte w niej treści można wykorzystywad, a także tworzyd na ich postawie utwory zależne pod warunkiem podania autora oraz nazwy licencjodawcy: Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo, Warszawa, grudzieo 2009 r.

2 SPIS TREŚCI Wstęp... 3 Rozdział 1. Możliwości rozwoju e-centrów proponowane projekty... 7 E-Centra wymiana doświadczeo dla partnerstwa... 7 Gminny Inkubator Przedsiębiorczości Osób Niepełnosprawnych E-learning szansą na podniesienie kwalifikacji zawodowych osób niepełnosprawnych Powiatowy Portal Pracy Możliwe zastosowania IT i Internetu dla rozwoju lokalnej społeczności wiejskiej Rozdział 2. Centrum kształcenia na odległośd na wsiach inni już to robili E-centrum w Solcu (Gmina Biała) E-centrum w Ligowie (Gmina Mochowo) E-centrum w Kukowie (Gmina Stryszawa) E-centrum w Witulinie (Gmina Leśna Podlaska) Rozdział 3. Inwestujmy w kapitał ludzki Trzeba było dokonad pewnych wyborów historia Jacka Degórskiego Najlepszą inwestycją jest inwestycja w samego siebie historia Piotra Zawory Pędzel, farby i Internet historia Eweliny Mierzwy Spełniam się jako pisarz historia Stanisława Sawczuka Aby się razem uczyd historia Andrzeja Skrzypy Rozdział 4. Teksty eksperckie Samokształcenie poprzez e-learning Droga do kariery wolontariat, staż, spółdzielnia socjalna Praktyczne zastosowanie sprzętu specjalistycznego ułatwiającego naukę osobom niepełnosprawnych Lokalny projekt na rzecz integracji osób niepełno-sprawnych od pomysłu do realizacji O Fundacji... 58

3 Wstęp Celem niniejszej publikacji jest wsparcie rozwoju utworzonych w całej Polsce publicznych punktów dostępu do Internetu (e-centrów). Funkcjonujące e-centra powstały w ramach różnych programów finansowanych ze środków: europejskich, krajowych i samorządowych. W zależności od instytucji, które były ich inicjatorami, różnią się nazwami. Tym, co je łączy, są wspólne cele, a mianowicie: poszerzanie oferty edukacji nieformalnej, propagowanie kształcenia ustawicznego, ułatwianie dostępu do technologii IT, zachęcanie do różnorodnych form aktywności społecznej oraz integracji środowisk lokalnych. Do tej samej grupy instytucji zaliczają się takie placówki jak: centra kształcenia na odległośd na wsiach (404 punkty), gminne centra informacji (GCI), ikonki oraz ikonki cd., internetowe centra edukacyjnooświatowe na wsi czy wioski internetowe. Wszystkich e-centrów jest w Polsce ok Prężnie działające e-centra mogą pełnid szczególną rolę w aktywizacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, tj. umożliwiad im podnoszenie kwalifikacji zawodowych i kompetencji społecznych. Duże znaczenie w przełamywaniu izolacji mają bowiem działania umożliwiające kontakt z innymi, w tym również osobami pełnosprawnymi, oraz zapewniające warunki sprzyjające podejmowaniu nowych wyzwao. Takimi miejscami mogą byd centra kształcenia na odległośd (e- Centra), w których integracja spełnia się poprzez wspólne podejmowanie aktywności edukacyjnych i zawodowych. Co najmniej połowa osób niepełnosprawnych w Polsce jest w wieku produkcyjnym i powinna pracowad. Niestety wskaźniki zatrudnienia pokazują zgoła odmienną tendencję. Według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności z II kwartału 2008 r. współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych wynosił w Polsce 23,5% co, w porównaniu z analogicznym współczynnikiem aktywności osób sprawnych wynoszącym 74,2%, pokazuje dramatyczną sytuację tych pierwszych na rynku pracy. Jest to problem o tyle istotny, że aktywnośd zawodowa warunkuje skuteczną rehabilitację i integrację społeczną osób niepełnosprawnych i zapobiega ich marginalizacji. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby niepełnosprawne mieszkające na wsi, ale niezwiązane z gospodarstwem rolnym, mimo że to właśnie rolnictwo daje zatrudnienie wielu osobom niepełnosprawnym, zwłaszcza starszym i słabo wykształconym. Współczynnik aktywności zawodowej

4 niepełnosprawnych mieszkaoców wsi związanych z gospodarstwem rolnym wynosił w II kw r. 26,5%, natomiast wskaźnik zatrudnienia osiągnął wysokośd 26,0%. Dla osób zamieszkałych na wsiach, ale niezwiązanych z gospodarstwem rolnym wskaźniki te wynosiły odpowiednio: 7,2% i 5,6% (BAEL, GUS, 2008 r.). Osoby niepełnosprawne przegrywają na otwartym rynku pracy z osobami pełnosprawnymi z wielu powodów, z czego głównym czynnikiem jest ich niski poziom wykształcenia. Według danych z 2008 r. tylko 5,2% osób niepełnosprawnych posiadało wykształcenie wyższe, a aż 27,6% jedynie gimnazjalne, podstawowe, niepełne podstawowe lub było bez wykształcenia. Dla osób pełnosprawnych wskaźniki te wynosiły odpowiednio: 19,1% oraz 12,5%. Wykształceniem zasadniczym zawodowym legitymowało się aż 37,9% osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym, podczas gdy analogiczny poziom wykształcenia posiadało jedynie 29,2% osób pełnosprawnych (BAEL, GUS, 2008 r.). Osoby niepełnosprawne zamieszkujące obszary wiejskie są gorzej wykształcone niż niepełnosprawni mieszkaocy miast. Na wsiach wykształceniem wyższym legitymowało się tylko 1,8% niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym, podczas gdy w miastach odnotowano 8,2% takich osób. Największe zróżnicowanie pomiędzy miastem a wsią widoczne jest w liczbie osób niepełnosprawnych posiadających najniższy poziom wykształcenia. Wykształcenie gimnazjalne i niższe posiadało w II kw r. 18,3% niepełnosprawnych mieszkaoców miast i aż 39% mieszkaoców wsi (BAEL, GUS, 2008 r.). Powyższe dane pokazują, jak wielkie są różnice pomiędzy poziomem wykształcenia Polaków pełnosprawnych i niepełnosprawnych, zwłaszcza tych zamieszkujących obszary wiejskie. Szansą na ich zmniejszenie, a tym samym wyrównanie szans na rynku pracy, jest upowszechnianie systemu kształcenia nieformalnego oraz promowanie kształcenia ustawicznego. Liczba godzin poświęcanych przez osoby pracujące na uczestnictwo w szkoleniach zorganizowanych wynosi godzin rocznie w krajach rozwiniętych i tylko 2 godziny, a więc 25 razy mniej, w Polsce. Tym bardziej trudno zatem zachęcid do tego typu aktywności osoby niepełnosprawne mieszkające w małych miejscowościach i na wsiach. Kluczową rolę w tym zakresie mogą odgrywad e-centra, co potwierdzają doświadczenia Fundacji Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo (FPMiINR) pochodzące z projektu Centra Kształcenia na Odległośd na Wsiach (CKNONW) realizowanego w latach W ramach projektu powstały 404 współpracujące ze sobą centra kształcenia na odległośd na wsiach. Są to pracownie obsługiwane przez przeszkolony personel i odpowiednio wyposażone. W skład

5 wyposażenia wchodzą: meble, sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu, specjalistyczny sprzęt dla osób niepełnosprawnych (urządzenia umożliwiające sterowane kursorem za pomocą ruchów głowy; klawiatury z powiększonymi klawiszami wraz z nakładkami zapobiegającymi naciśnięciu kilku klawiszy na raz, powiększone trackballe, podpórki pod ramię dla stabilizacji ruchów ręki), oprogramowanie edukacyjne (encyklopedie, słowniki, programy graficzne) i programy do planowania kariery zawodowej (Indywidualny Planer Kariery, Spacery po zawodach, testy). Działania podejmowane przez e-centra na rzecz integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych mogą przyjmowad różne formy w zależności od lokalnych potrzeb, umiejętności współpracy partnerów pochodzących z rożnych środowisk (samorząd, prywatne przedsiębiorstwa i NGO), a także potencjału instytucji odpowiedzialnych za funkcjonowanie poszczególnych placówek przekładającego się na umiejętności przekuwania pomysłów w projekty i pozyskiwania funduszy na ich realizację. W rozdziale pierwszym niniejszej publikacji zatytułowanym: Możliwości rozwoju e-centrów proponowane projekty przedstawione zostaną zarysy przykładowych projektów możliwych do zrealizowania w warunkach lokalnych. Główną ideą projektu E-Centra wymiana doświadczeo dla partnerstwa jest połączenie potencjału kilku placówek w celu rozszerzenia ich oferty aktywizacyjnej, a tym samym zwiększenia siły oddziaływania na potencjalnych beneficjentów, którymi są osoby niepełnosprawne. Kolejny projekt: Gminny Inkubator Przedsiębiorczości Osób Niepełnosprawnych zakłada aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych poprzez wspieranie ich w podjęciu samozatrudnienia i promowanie przedsiębiorczości. Celem projektu edukacyjnego E-learning szansą na podniesienie kwalifikacji zawodowych osób niepełnosprawnych jest przygotowanie osób niepełnosprawnych do wykonywania prac telemarketingowych poprzez zorganizowane szkolenia z wykorzystaniem technik IT (szkolenie typu blended learning). Nieco inny charakter ma projekt Powiatowy Portal Pracy, który zakłada zapewnienie osobom niepełnosprawnym pozostającym bez zatrudnienia kompleksowej i łatwo dostępnej informacji nt. rynku pracy na poziomie powiatowym. Proponowane projekty mają charakter przykładowy i wymagają adaptacji do lokalnych warunków. Mogą jednak stanowid inspirację dla osób skupionych wokół e-centrów, które poszukują pomysłów na wykorzystanie potencjału placówek i poprawę sytuacji edukacyjnej oraz zawodowej osób niepełnosprawnych. Rozdział drugi: Centrum kształcenia na odległośd na wsiach inni już to robili zawiera przegląd dobrych praktyk: działao podejmowanych przez centra kształcenia na odległośd funkcjonujące w: Solcu (Gmina Biała), Ligowie (Gmina Mochowo), Kukowie (Gmina Stryszawa) i Witulinie (Gmina Leśna Podlaska). Przegląd inicjatyw i projektów zrealizowanych przez funkcjonujące placówki może

6 stanowid inspirację dla innych e-centrów. Jest także żywym dowodem na to, że prężnie działające e- Centrum może stad się dla środowiska wiejskiego ważnym ośrodkiem edukacyjno-kulturalnym. W rozdziale trzecim zatytułowanym: Inwestujmy w kapitał ludzki przedstawiono sylwetki niepełnosprawnych mieszkaoców wsi, którzy skorzystali z oferty e-centrów, co spowodowało znaczącą zmianę ich sytuacji życiowej. Każda z tych osób startowała z innego pułapu; różni je wiek, wykształcenie i rodzaj niepełnosprawności. Jednak po dokładniejszym zapoznaniu się z ich historiami można dostrzec duże podobieostwa. Aktywnośd edukacyjna, jaką osoby te podjęły za pośrednictwem lokalnych e-centrów, spowodowała pozytywne zmiany i poprawienie się ich ogólnej sytuacji życiowej. Zakooczenie publikacji stanowią następujące teksty eksperckie: Samokształcenie poprzez e-learning, Droga do kariery wolontariat, staż, spółdzielnia socjalna, Praktyczne zastosowanie sprzętu specjalistycznego ułatwiającego naukę osobom niepełnosprawnych, Lokalny projekt na rzecz integracji osób niepełnosprawnych od pomysłu do realizacji. Ich tematyka skupiona jest wokół zagadnieo, które z pewnością zainteresują pracowników e-centrów i gminnych instytucji działających w sferze polityki społecznej oraz edukacji, jak również pracowników organizacji pozarządowych. Treśd i pomysły zawarte w ww. tekstach powinny zachęcid i wspomóc ich w podejmowaniu działao opartych o potencjał e-centrów. Zachęcamy do wykorzystania przedstawionych w niniejszej publikacji sprawdzonych rozwiązao i inicjatyw, które mogą byd podejmowane na rzecz aktywizowania i integrowania osób niepełnosprawnych z lokalnymi społecznościami. Zapraszamy do lektury. Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo.

7 Rozdział 1. Możliwości rozwoju e-centrów proponowane projekty Działalnośd prowadzona w e-centrach może przyjmowad bardzo różne formy. Trzeba tylko mied dobry pomysł i zdobyd środki na jego realizację. W rozdziale tym przedstawiamy przykładowe projekty, które mogą zostad wdrożone w warunkach lokalnych. Wystarczy je jedynie rozwinąd i przełożyd na wniosek składany do odpowiedniej instytucji przydzielającej granty na tego typu działalnośd. W przypadku niektórych projektów podajemy proponowaną liczbę beneficjentów. Mowa jest o liczbie przykładowej. Dokładna liczba beneficjentów musi zostad określona w oparciu o lokalne warunki, w których realizowany będzie dany projekt. E-Centra wymiana doświadczeo dla partnerstwa Przykładowy projekt ukierunkowany jest na rozwój współpracy pomiędzy placówkami CKNONW, jednakże możliwe jest również łączenie różnych rodzajów e-centrów, np.: GCI lub wiosek internetowych. Liczba e-centrów objętych projektem oraz ich położenie (powiat, województwo) nie są sztywno określone. Należy jednak pamiętad, że zasięg projektu uwarunkowany jest źródłem jego finansowania, czyli np. środki unijne pozyskane w województwie mazowieckim mogą byd przeznaczone wyłącznie na realizację projektu obejmującego beneficjentów z tego właśnie województwa. 1. Przesłanki do realizacji projektu Projekt E-Centra wymiana doświadczeo dla partnerstwa jest odpowiedzią na brak wspólnych inicjatyw, które mogłyby byd podejmowane przez funkcjonujące w Polsce e-centra. Centra kształcenia na odległośd na wsiach powstały w ramach projektu finansowanego z SPO RZL , Priorytet 2. Rozwój społeczeostwa opartego na wiedzy, Działanie 2.1 Zwiększenie dostępu do edukacji-promocja kształcenia przez całe życie, Schemat a) Zmniejszenie dysproporcji pomiędzy wsią a miastem. Z założenia miały one mied charakter lokalny. W chwili obecnej istnieje 404 centrów wyposażonych w stanowiska komputerowe i sprzęt ułatwiający korzystanie z komputera osobom niepełnosprawnym z dysfunkcjami, które uniemożliwiają obsługę sprzętu standardowego. Ponadto każde e-centrum ma dostęp do bezpłatnej biblioteki kursów e-learningowych. W każdej tego typu placówce pracuje także przeszkolony opiekun. Niestety nie wszystkie e-centra są w chwili obecnej, tj. po zakooczeniu projektu, w pełni wykorzystywane. Przyczyną mogą byd bariery ekonomiczne, ponieważ zarówno utrzymanie e- Centrów, jak i wynagrodzenie wypłacane opiekunowi są obecnie finansowane przez lokalny samorząd. Każda dodatkowa inicjatywa oznacza zatem koniecznośd poniesienia przez gminę dodatkowych nakładów. Ponadto poszczególne e-centra mają różne doświadczenia z okresu realizacji projektu jedne działały bardziej aktywnie, inne mniej.

8 Aby doświadczenia najprężniej działających centrów nie zostały zaprzepaszczone, należy wypracowane rozwiązania upowszechnid w tych gminach, gdzie infrastruktura e-centrum nie jest w pełni wykorzystywana. Projekt obejmie sześd gmin: trzy działające najprężniej (A, B i C) i trzy najsłabiej rozwinięte (D, E, F), które znajdują się na terenie tego samego województwa. Główną ideą projektu jest prezentacja dobrych praktyk e-centrów z gmin: A, B i C oraz identyfikacja problemów e- Centrów z gmin: D, E i F. Naszym celem nie jest piętnowanie słabiej działających placówek, ale wspieranie ich poprzez wymianę doświadczeo i rozwiązanie problemów, z jakimi się borykają. Realizacja projektu E-Centra wymiana doświadczeo dla partnerstwa będzie również okazją do wypracowania i przetestowania nowych działao podejmowanych na rzecz środowisk lokalnych, ze szczególnym uwzględnieniem działao edukacyjnych skierowanych do niepełnosprawnych mieszkaoców gmin wiejskich (program pilotażowy). Warunkiem powodzenia i skuteczności projektu jest udział w jego realizacji beneficjentów ostatecznych, tj. osób niepełnosprawnych z gmin uczestniczących w projekcie (objęcie ich badaniem ankietowym, uczestnictwo w wizytach studyjnych, warsztatach, konferencji oraz pilotażu). Dzięki oparciu działao o zasadę empowerment projekt zyska wiarygodnośd w oczach lokalnych społeczności osób niepełnosprawnych. 2. Cele projektu Cel główny projektu: umożliwienie osobom niepełnosprawnym zamieszkującym gminy objęte projektem (6 gmin) dostępu do atrakcyjnej oferty szkoleniowej e-centrum. Cele szczegółowe projektu: poszerzenie oferty szkoleniowej e-centrów w gminach: A, B i C; podniesienie jakości usług świadczonych przez e-centra na rzecz niepełnosprawnych mieszkaoców ww. gmin; umożliwienie wymiany doświadczeo i informacji pomiędzy e-centrami w gminach: A, B i C oraz D, E i F; wdrożenie w e-centrach rozwiązao wypracowanych w gminach partnerskich; wspólne wypracowanie nowatorskich rozwiązao (nowych usług edukacyjnych świadczonych na rzecz osób niepełnosprawnych) i ich pilotażowe wdrożenie w e-centrach objętych projektem; przekazanie lokalnym środowiskom nowej oferty e-centrów sześciu ww. gmin. 3. Beneficjenci

9 Beneficjentami projektu są osoby niepełnosprawne pozostające bez zatrudnienia, zamieszkujące tereny sześciu gmin (A, B, C, D, E i F), które chcą podnieśd swoje dotychczasowe kwalifikacje zawodowe lub nabyd nowe kwalifikacje w drodze kształcenia ustawicznego oraz znaleźd zatrudnienie. W realnym projekcie grupa beneficjentów powinna byd opisana bardziej precyzyjnie poprzez określenie np.: wieku, płci, rodzaju lub stopnia niepełnosprawności,wykształcenia itp. Należy jednak pamiętad, że wymagania dotyczące grupy docelowej projektu podane są zazwyczaj w dokumentacji konkursowej, co może stanowid ograniczenie dla uczestników danego konkursu, w tym przypadku e- Centrum starającego się o grant. 4. Działania podejmowane w ramach projektu Przeprowadzenie badania ankietowego wśród opiekunów e-centrów oraz ich beneficjentów, cel: uzyskanie kompleksowej informacji nt. dorobku e-centrów w gminach objętych projektem. Przeprowadzenie wywiadów pogłębionych wśród opiekunów e-centrów oraz ich wybranych beneficjentów, cel: weryfikacja jakości usług świadczonych przez e-centra w gminach: A, B, C, D, E i F na rzecz niepełnosprawnych mieszkaoców ww. gmin; identyfikacja problemów, z jakimi borykają się centra w gminach: D, E i F. Opracowanie raportu z badania ankietowego, cel: diagnoza potencjału szkoleniowego e- Centrów objętych projektem. Przeprowadzenie wizyt studyjnych z udziałem pracowników i beneficjentów poszczególnych e-centrów (wizyty w gminach: A, B i C), cel: zapoznanie się z dobrymi praktykami. Opracowanie raportu ze wszystkich wizyt studyjnych. Zorganizowanie i przeprowadzenie warsztatów, w trakcie których pracownicy i wybrani beneficjenci e-centrów wypracują nowe rozwiązania (nowe usługi edukacyjne świadczone na rzecz osób niepełnosprawnych) oraz opracują rekomendacje dotyczące wykorzystania infrastruktury e-centrów przez środowiska lokalne. Wdrażanie we wszystkich ww. gminach nowych działao edukacyjnych (działania na rzecz osób niepełnosprawnych), które wypracowane zostały podczas warsztatów. Zorganizowanie konferencji z udziałem przedstawicieli wszystkich lokalnych środowisk z gmin objętych projektem (samorząd, instytucje opieki społecznej, oświata, biznes, mieszkaocy gminy), cel: upowszechnienie doświadczeo zgromadzonych podczas projektu. Rozesłanie materiałów pokonferencyjnych do wszystkich e-centrów w Polsce (ok placówek). 5. Korzyści płynące z realizacji projektu Przeprowadzenie projektu skutkowad będzie rozszerzeniem oferty szkoleniowej e-centrów w gminach: D, E i F oraz podniesieniem się jakości usług oferowanych w tychże centrach na rzecz osób

10 niepełnosprawnych. E-Centra rozszerzą swoją ofertę o działania implementowane w innych gminach, a także o nowe działania wypracowane wspólnie podczas trwania projektu. Skutecznośd nowych form wsparcia warunkowana jest udziałem beneficjentów programu, tj. osób niepełnosprawnych, na każdym etapie projektu (zasada empowerment). Ponadto oferta centrów w gminach: A, B i C zostanie rozszerzona o rozwiązania wypracowane w trakcie projektu, które będzie można wprowadzid w życie. W efekcie ww. działao osoby niepełnosprawne zamieszkujące wszystkie gminy objęte projektem uzyskają możliwośd udziału w atrakcyjnych szkoleniach odbywających się w e-centrach. Dzięki temu będą one mogły uzyskad nowe lub podnieśd swoje dotychczasowe kwalifikacje zawodowe. 6. Korzyści długofalowe Zainicjowana zostanie idea współpracy między centrami, co w przyszłości może zaowocowad wspólnym projektem realizowanym np. ze środków unijnych. Ponadto ustawienie e-centrów z gmin: A, B i C w roli eksperckiej będzie miało pozytywny wpływ na pracowników oraz beneficjentów ww. centrów. Przekonają się bowiem, że ich aktywnośd i dorobek są promowane, co z kolei spowoduje u nich wzrost motywacji do dalszych działao na rzecz lokalnych środowisk. Wypracowane w trakcie projektu rekomendacje dotyczące wykorzystania infrastruktury e-centrum oraz przetestowane nowatorskie działania edukacyjne będą wpływad pozytywnie nie tylko na osoby niepełnosprawne, ale także na pełnosprawnych mieszkaoców gmin, którzy są zainteresowani korzystaniem z oferty e- Centrum. 7. Finansowanie Jeśli autorem i wnioskodawcą projektu będzie jednostka samorządu terytorialnego lub organizacja pozarządowa, możliwe jest współfinansowanie projektu z funduszy strukturalnych, Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL), Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Poddziałanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich oraz PO KL Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich. Instytucjami, do których należy składad wnioski są: urząd marszałkowski lub wojewódzki urząd pracy (w zależności od województwa). Jeśli autorem i wnioskodawcą projektu będzie organizacja pozarządowa, możliwe jest współfinansowanie projektu przez Paostwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach zlecenia realizacji zadao (art. 36 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych): Działanie 3. Organizowanie i prowadzenie szkoleo, kursów i warsztatów dla członków rodzin osób niepełnosprawnych, opiekunów, kadry i wolontariuszy bezpośrednio zaangażowanych w proces rehabilitacji zawodowej lub społecznej osób niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnieo dotyczących procesu integracji osób niepełnosprawnych w najbliższym środowisku i społeczności lokalnej, zwiększania ich aktywności życiowej i zaradności osobistej oraz niezależności ekonomicznej, podnoszenia umiejętności pracy z osobami niepełnosprawnymi, w tym sprawowania nad nimi opieki i udzielania pomocy w procesie ich rehabilitacji oraz Działanie 2. Organizowanie i prowadzenie szkoleo, kursów, warsztatów, grup środowiskowego wsparcia oraz zespołów aktywności społecznej dla osób niepełnosprawnych aktywizujących zawodowo i społecznie te osoby.

11 Gminny Inkubator Przedsiębiorczości Osób Niepełnosprawnych 1. Przesłanki do realizacji projektu Samozatrudnienie jest jedną z form aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Mimo że istnieją środki finansowe (np. PFRON), które osoba niepełnosprawna może pozyskad na rozpoczęcie działalności gospodarczej, składając wniosek do powiatowego centrum pomocy rodzinie, osoby te stosunkowo rzadko korzystają z takiej możliwości wejścia/powrotu na rynek pracy. Sytuacja ta jest pochodną uzależnienia osób niepełnosprawnych od pomocy społecznej, ale też brakiem wiedzy na temat możliwości pozyskania środków na rozpoczęcie własnej działalności oraz prowadzenia jej, czy dostępu do urządzeo biurowych niezbędnych do opracowania planu założenia własnej działalności. Skutkuje to biernością życiową osób niepełnosprawnych i niechęcią przed podejmowaniem ryzyka. 2. Cele projektu Cel główny: pobudzenie beneficjentów do podjęcia aktywności zawodowej. Cele szczegółowe: podniesienie kompetencji społecznych beneficjentów; uświadomienie beneficjentom korzyści płynących z samozatrudnienia; podniesienie wiedzy beneficjentów na temat zakładania i prowadzenia własnej firmy; wsparcie beneficjentów w procesie pozyskiwania środków na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej; ułatwienie beneficjentom dostępu do infrastruktury biurowej niezbędnej do zainicjowania i prowadzenia działalności gospodarczej. 3. Beneficjenci Beneficjentem programu jest dziesięd osób niepełnosprawnych zamieszkujących gminę X, które pozostają bez zatrudnienia i są zainteresowane rozpoczęciem działalności gospodarczej. 4. Działania podejmowane w ramach projektu Przeprowadzenie rekrutacji i wyłonienie osób, które wezmą udział w projekcie (wybrane zostaną osoby posiadające największe predyspozycje do prowadzenia własnej działalności gospodarczej a jednocześnie spełniające warunki udziału w projekcie). Przeprowadzenie warsztatów z zakresu kompetencji społecznych (zarządzanie czasem, radzenie sobie ze stresem, motywacja, odpowiedzialnośd za wykonywaną pracę, samoocena, zasady komunikacji).

12 Przeprowadzenie szkolenia na temat zakładania i prowadzenia własnej firmy (szkolenie zakooczy się opracowaniem biznesplanów). Indywidualna pomoc świadczona beneficjentom podczas ubiegania się o dotacje na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Udzielenie wybranym beneficjentom dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Udostępnienie beneficjentom infrastruktury biurowej niezbędnej do zainicjowania i prowadzenia własnej działalności gospodarczej (zasoby e-centrum: faks, komputery z dostępem do Internetu, drukarki, ksero, telefony). Jeśli istnieje taka możliwośd, warto do realizacji projektu włączyd lokalnych przedsiębiorców. Ich doświadczenia z zakresu prowadzenia biznesu w regionie, w którym działalnośd gospodarczą rozpoczną beneficjenci projektu, mogą stanowid cenny wkład do projektu. 5. Korzyści płynące z realizacji projektu W wyniku realizacji projektu wszyscy jego beneficjenci podniosą swoje kompetencje społeczne, tj.: umiejętności w zakresie autoprezentacji, skutecznej komunikacji, zarządzania czasem, radzenia sobie ze stresem; zwiększy się także u ich poczucie odpowiedzialności za wykonywana pracę i podniesie się poziom samooceny. Wzrośnie u nich również poziom motywacji, co znajdzie odzwierciedlenie w takich czynnikach jak: zwiększenie się motywacji do samorozwoju, wiara we własne możliwości w zakresie znalezienia pracy, zwiększenie zainteresowania podjęciem samozatrudnienia, większe zaangażowanie w wykonywaną pracę zawodową, przełamanie niechęci do aktywności zawodowej, przełamanie poczucia bezradności. Ponadto beneficjenci uzyskają wiedzę z zakresu zakładania i prowadzenia własnej firmy. Nabędą kluczowe umiejętności niezbędne do prowadzenia rozmów z kontrahentami, nawiązywania i podtrzymywania kontaktów interpersonalnych, poruszania się w środowisku biznesowym oraz przeprowadzania negocjacji. Nauczą się sporządzad biznesplan, przygotowywad dokumentację do zakładu ubezpieczeo społecznych i urzędu skarbowego, zapoznają się z trudnościami związanymi z prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej. Niektórzy z nich podejmą zapewne decyzję o podjęciu samozatrudnienia i rozpoczną starania o pozyskanie środków finansowych na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub skorzystają z dotacji udzielanych w ramach projektu. Będą mogli wykorzystywad również infrastrukturę biurową e- Centrum podczas rozpoczynania i rozwijania swojej działalności. 6. Korzyści długofalowe Zmieni się odbiór osób niepełnosprawnych przez lokalnych mieszkaoców (postrzegani będą jako zaradni przedsiębiorcy). Rozwój przedsiębiorczości w gminie X.

13 Wzrośnie zainteresowanie samozatrudnieniem u innych osób nieobjętych działaniami projektu, w tym również pełnosprawnych. 7. Finansowanie Możliwe jest uzyskanie współfinansowania projektu ze środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt mieści się w ramach Priorytetu VI PO KL, Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia. E-learning szansą na podniesienie kwalifikacji zawodowych osób niepełnosprawnych 1. Przesłanki do realizacji projektu Niski poziom wykształcenia niepełnosprawnych Polaków, brak lub nieaktualne kwalifikacje zawodowe będące skutkiem długotrwałego bezrobocia oraz niechęd do kształcenia ustawicznego to najczęściej wyliczane powody dyskryminacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Niepełnosprawni mieszkaocy wsi mają dodatkowo utrudniony dostęp do szkolnictwa na wszystkich szczeblach ze względu na niższe niż w miastach standardy architektoniczne placówek edukacyjnych i internatów oraz odległośd placówek szkolnictwa wyższego od miejsca zamieszkania przy jednoczesnym braku możliwości dotarcia specjalistycznym środkiem transportu. Biorąc pod uwagę niski poziom kompetencji społecznych osób niepełnosprawnych zamieszkałych tereny wiejskie oraz utrudniony dostęp do rynku pracy, konieczne jest prowadzenie działao dwutorowych: motywowanie ich do podejmowania edukacji (poprzez szkolenia miękkie) i wspieranie w procesie zdobywania kwalifikacji (poprzez szkolenia zawodowe). Należy także zauważyd, że coraz więcej firm korzysta z telemarketingowej formy rozszerzania swojej działalności handlowej. Telemarketerzy są zatem osobami często poszukiwanymi na rynku pracy, co potwierdzają zresztą statystyki urzędów pracy. Co istotne, telemarketing może byd świadczony w formie telepracy, tak więc potencjalni pracodawcy beneficjentów projektu mogą mied swoje siedziby poza daną gminą. Zasadne wydaje się zatem przeszkolenie osób niepełnosprawnych objętych projektem właśnie do wykonywania pracy w zawodzie telemarketera. 2. Cele projektu Cel główny: podniesienie kwalifikacji zawodowych beneficjentów. Cele szczegółowe: podniesienie poziomu motywacji beneficjentów do podjęcia lub kontynuowanie nauki; przekonanie beneficjentów do korzystania z edukacji w formie e-learningowej;

14 nabycie przez beneficjentów wiedzy i umiejętności podstawowej obsługi komputera; nabycie przez beneficjentów kompetencji językowych niezbędnych do wykonywania pracy telemarketera; nabycie przez beneficjentów kwalifikacji zawodowych w zakresie telemarketingu; ułatwienie beneficjentom dostępu do infrastruktury niezbędnej do udziału w szkoleniu e- learningowym. 3. Beneficjenci Beneficjentami projektu jest dziesięd osób niepełnosprawnych zamieszkujących gminę Y, które legitymują się wykształceniem podstawowym i nigdy nie podejmowały edukacji na poziomie zawodowym lub rozpoczęły ją, lecz nie udało im się jej ukooczyd. Muszą to byd osoby pozostające bez zatrudnienia, a jednocześnie zainteresowane uzyskaniem kwalifikacji zawodowych poprzez uczestnictwo w szkoleniu e-learningowym. Dodatkowym wymogiem jest brak dysfunkcji aparatu mowy oraz dobra dykcja. Kryteria doboru beneficjentów muszą byd dopasowane do zawodu, który beneficjent ma wykonywad po przejściu szkolenia zorganizowanego przez e-centrum w ramach projektu. Należy wziąd pod uwagę zarówno predyspozycje do wykonywania zawodu, jak i dysfunkcje i schorzenia uniemożliwiające potencjalnemu beneficjentowi udział w projekcie. W zależności od lokalnych potrzeb beneficjentami projektu mogą byd osoby niepełnosprawne dobrane według różnych kryteriów, np. osoby posiadające wykształcenie zawodowe lub średnie czy też osoby w określonym wieku, (np. powyżej 45 roku życia). Jednakże należy pamiętad, że w uzasadnieniu wyboru grupy docelowej trzeba wyraźnie określid, dlaczego nasz projekt kierowany jest właśnie do tej, a nie innej grupy odbiorców. 4. Działania podejmowane w ramach projektu Przeprowadzenie rekrutacji i wyłonienie osób posiadających największą motywację do podjęcia nauki a jednocześnie spełniających pozostałe warunki uczestnictwa w projekcie. Przeprowadzenie warsztatów z zakresu kompetencji społecznych (zarządzanie czasem, radzenie sobie ze stresem, motywacja, odpowiedzialnośd za wykonywaną pracę, samoocena, zasady komunikacji). Przeprowadzenie szkolenia z zakresu podstawowej obsługi komputera (programy biurowe, Internet, poczta elektroniczna, platformy e-learningowe). Przeprowadzenie szkolenia poszerzającego zasób słownictwa beneficjentów. Przeprowadzenie szkolenia zawodowego w formie e-learnigowej z zakresu telemarketingu. Świadczenie indywidualnej pomocy beneficjentom w procesie edukacji (tutoring).

15 Udostępnienie beneficjentom infrastruktury niezbędnej do udziału w szkoleniu e- learningowym (zasoby CKNONW, tj. komputery z dostępem do Internetu). 5. Korzyści płynące z realizacji projektu W wyniku realizacji projektu wszyscy jego beneficjenci podniosą swoje kompetencje społeczne, tj.: umiejętności w zakresie autoprezentacji, skutecznej komunikacji, zarządzania czasem, radzenia sobie ze stresem; zwiększy się także u nich poczucie odpowiedzialności za wykonywana pracę i podniesie się poziom samooceny. Wzrośnie również poziom ich motywacji, co znajdzie odzwierciedlenie w takich czynnikach jak: wzmocnienie się potencjału osobistego, zwiększenie się motywacji do samorozwoju, wiara we własne możliwości w zakresie znalezienia pracy, zwiększenie zainteresowania nauką w formie e-learningowej, zwiększenie zaangażowania w wykonywaną pracę zawodową, przełamanie niechęci do aktywności zawodowej, zanik poczucia bezradności. Ponadto beneficjenci uzyskają wiedzę na temat podstawowej obsługi komputera oraz obsługi szkoleo e-learningowych. Uczestnicy programu poszerzą także swój zasób słownictwa i nabędą kluczowe umiejętności zawodowe z zakresu telemarketingu, tj.: nauczą się rozumied przekaz telefoniczny, zapoznają się z podstawowymi narzędziami komunikacji telefonicznej, poznają specyfikę rozmów telefonicznych, poznają proces marketingu aktywnego (standard PMA), nauczą się zasad obsługi klientów przez telefon (standard FOK). 6. Korzyści długofalowe W wyniku realizacji projektu zacznie zmieniad się odbiór osób niepełnosprawnych. Będą one postrzegane jako pełnowartościowi pracownicy, np. wykwalifikowani telemarketerzy tak dziś poszukiwani na rynku pracy. Osoby te będą bowiem przygotowane do podjęcia pracy w zawodzie. Pracodawcy, którzy podejmą się zatrudnid beneficjentów projektu, będą mieli okazję przekonad się, że również osoby niepełnosprawne mogą mied aktualne i pożądane na rynku kwalifikacje i rzetelnie wykonywad swoją pracę. 7. Finansowanie Możliwe jest współfinansowanie przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt wpisuje się w Priorytet VI Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Poddziałanie Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na lokalnym rynku pracy oraz Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich. Powiatowy Portal Pracy

16 1. Przesłanki do realizacji projektu Projekt Powiatowy Portal Pracy powstał w odpowiedzi na problemy, z jakimi borykały się osoby niepełnosprawne zamieszkujące tereny wiejskie, pozostające bez zatrudnienia, które poszukiwały informacji z zakresu usług świadczonych przez niepubliczne i publiczne instytucje rynku pracy. Grupa ta w największym stopniu podlega ryzyku wykluczenia społecznego. Zaistniała sytuacja jest skutkiem m.in.: słabości otoczenia instytucjonalnego, niskiego poziomu infrastruktury technicznej i niedorozwoju infrastruktury społecznej. 2. Cele projektu Cel główny projektu: zapewnienie osobom niepełnosprawnym pozostającym bez zatrudnienia kompleksowej i łatwo dostępnej informacji o usługach rynku pracy na poziomie powiatowym. Cele szczegółowe projektu: stworzenie katalogu publicznych i niepublicznych instytucji rynku pracy oraz usług rynku pracy danego powiatu (przekrój terytorialny i rodzajowy); określenie zakresu działania publicznych i niepublicznych instytucji rynku pracy funkcjonujących w powiecie; umożliwienie wymiany doświadczeo i informacji pomiędzy publicznymi i niepublicznymi instytucjami rynku pracy w danym powiecie; weryfikacja jakości usług oferowanych przez poszczególne powiatowe publiczne i niepubliczne instytucje rynku pracy (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych); publikowanie ofert zatrudnienia zgłaszanych przez pracodawców (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych); upowszechnianie aktualnych informacji dotyczących lokalnego rynku pracy oraz aktualnej oferty szkoleniowej (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych); upowszechnianie informacji przydatnych w procesie podjęcia lub zmiany zatrudnienia przez osoby poszukujące pracy (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych). 3. Beneficjenci Beneficjentami projektu są osoby niepełnosprawne oraz osoby pozostające bez zatrudnienia zamieszkujące tereny wiejskie w danym powiecie, które chcą znaleźd zatrudnienie oraz zdobyd informacje na temat możliwości zdobycia nowych kwalifikacji. 4. Działania podejmowane w ramach projektu

17 Opracowanie na potrzeby projektu adresowych baz danych publicznych i niepublicznych instytucji rynku pracy działających w danym powiecie. Pozyskanie kompleksowej informacji dotyczącej instytucji rynku pracy funkcjonujących w danym powiecie (zarówno publicznych jak i niepublicznych). Analiza danych powiatowego rynku pracy pod kątem działalności instytucji rynku pracy i oferowanych przez nie usług (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych). Przeprowadzenie wywiadów pogłębionych z lokalnymi ekspertami rynku pracy i przedstawicielami wybranych instytucji rynku pracy indywidualnych. Stworzenie bazy pośrednictwa pracy (ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnosprawnych), która obejmowad będzie: instytucje i organizacje zajmujące się pośrednictwem pracy, agencje zatrudnienia i portale internetowe publikujące oferty pracy. Stworzenie bazy porad nt. poruszania się po rynku pracy (ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych) w tym zgromadzenie banku informacji, artykułów, porad i wskazówek odnoszących się do szeroko pojętego zagadnienia poruszania się po rynku pracy. Zbieranie, systematyzacja i aktualizacja danych nt. usług rynku pracy. Uruchomienie Powiatowego Portalu Pracy. Upowszechnienie i promocja Powiatowego Portalu Pracy. 5. Korzyści płynące z realizacji projektu W wyniku realizacji projektu opracowane zostanie narzędzie informatyczne funkcjonujące w formie ogólnodostępnego powiatowego portalu internetowego. Na utworzonej stronie internetowej znajdą się informacje dotyczące usług rynku pracy i instytucji je oferujących, które przedstawione zostaną w formie przystępnej dla osób niepełnosprawnych. Gwarancją łatwego dostępu do poszukiwanych przez użytkowników portalu informacji będzie wyszukiwarka. Pozwoli ona w sposób szybki i prosty odnaleźd w bazie informacje pochodzące z różnych instytucji rynku pracy (w tym oferowanych przez nie usług) te, które spełniają wskazane przez użytkownika kryteria, a jednocześnie dedykowane osobom niepełnosprawnym. Ponadto w Powiatowym Portalu Pracy znajdą się: zakładka zawierająca aktualności związane z sytuacją regionalnego rynku pracy i jego zmianami; forum dyskusyjne skierowane do instytucji rynku pracy; baza pośrednictwa pracy umożliwiająca przeglądanie ofert pracy (znajdą się tam linki do stron publicznych służb zatrudnienia, agencji zatrudnienia oraz portali skupiających oferty pracy) i zamieszczanie przez pracodawców aktualnych ofert zatrudnienia;

18 zakładka zawierająca zbiór informacji, porad i wskazówek odnoszących się do zagadnieo szeroko pojętego poruszania się po rynku pracy przez osoby niepełnosprawne. Poruszone zostaną tam m.in. następujące zagadnienia: umiejętnośd konstruowania CV i listu motywacyjnego, przygotowanie się do rozmowy kwalifikacyjnej, prawa i obowiązki pracownicze czy prawo pracy. 6. Korzyści długofalowe upowszechnienie wiedzy nt. nowoczesnych technik informacyjnych i komunikacyjnych wśród niepełnosprawnych mieszkaoców regionu; gromadzenie banku wiedzy nt. usług rynku pracy w powiecie; intensyfikacja współpracy między instytucjami rynku pracy; zainicjowanie dialogu społecznego na rzecz rozwoju powiatowego rynku pracy; opracowanie wskazówek przydatnych dla instytucji rynku pracy, które chcą stworzyd ofertę przyjazną dla osób niepełnosprawnych. 7. Finansowanie Możliwe jest współfinansowanie projektu ze środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Projekt wpisuje się w Priorytet VI Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Poddziałanie Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy Instytucjami, do których należy składad wnioski są: urząd marszałkowski lub wojewódzki urząd pracy (w zależności od województwa). Możliwe zastosowania IT i Internetu dla rozwoju lokalnej społeczności wiejskiej Najlepszym uzupełnieniem niniejszego rozdziału przedstawiającego potencjalne projekty możliwe do zrealizowania w e-centrach będzie fragment tekstu Krzysztofa Markiewicza, w którym przedstawia on możliwe zastosowania IT i Internetu w rozwoju lokalnej społeczności wiejskiej. Fragment tej publikacji zamieszczamy poniżej. Centrum zbierania informacji użytecznych grupa ludzi szukających w Internecie wszelkich informacji przydatnych dla danego terenu i dla danej gminy czy miejscowości, o ofertach pracy, o zainteresowaniu specyficznymi produktami, zawodami, terenami do inwestowania, o kursach i szkoleniach przez Internet itp. Centrum promowania oferty gminnej grupa ludzi stale uaktualniająca informacje na gminnej stronie www, propagująca ofertę gminy w Internecie, firma marketingowa. Gminny pośredniak miejsce wymiany informacji o ofertach pracy. Gminny serwis multimedialny (gazeta, radio i TV internetowe) multimedialna relacja z życia gminy.

19 Internetowe biuro rachunkowe i doradztwa dla lokalnych inicjatyw gospodarczych. Centrum edukacji i przysposobienia zawodowego propagowanie nowych zawodów, umiejętności i metod ich zdobywania oraz kształcenie przez publikację informatorów, podręczników i interaktywne kursy w gminnej sieci. Gminne centrum kultury i rozrywki, skupiające młodzież o ambicjach twórczych, która współtworzy serwis informacyjny. Gminny sklep internetowy, dostarczający towary z całego świata. Przede wszystkim sklep taki może oferowad całemu światu produkty gminne (towary i usługi), pomijając łaocuszek pośredników i przyczyniając się do konkurencyjności gminnej oferty. Internetowy punkt skupu i sprzedaży produktów wytwarzanych w gminie. Samo uruchomienie tych rozwiązao może dad kilkanaście nowych miejsc pracy. Kreowany jest także wzrost przeciętnego poziomu zawodowego i kolejne miejsca pracy. Do proponowanych przez K. Markiewicza zastosowao warto dodad jeszcze dwie propozycje: Centrum digitalizacji lokalnego dziedzictwa digitalizacja zasobów dziedzictwa kulturowego kroniki szkolne, zasoby biblioteczne, prywatne archiwalia mieszkaoców, muzealia itp. i ich prezentacja w Internecie. E-usługi spółdzielni socjalnych (opisane w części IV Droga do kariery wolontariat, staż, spółdzielnia socjalna).

20 Rozdział 2. Centrum kształcenia na odległośd na wsiach inni już to robili E-centrum w Solcu (Gmina Biała) E-centrum we wsi Solec (Gmina Biała) działa od lutego 2008 r. Funkcjonuje ono zarówno w ramach gminy, jak i stowarzyszenia Odnowa Wsi Solec, pełniąc rolę ośrodka tętniącego życiem. Kiedy na terenie tej niewielkiej wsi powstało e-centrum, większośd mieszkaoców powątpiewała w celowośd tego przedsięwzięcia. Dziś jest to jeden z prężniej działających ośrodków, który organizuje wiele ciekawych programów dedykowanych lokalnej społeczności. Edukacja Finansowa Wśród działao podejmowanych przez e-centrum w Solcu znalazło się np. zadanie realizowane wraz z Fundacją Wspomagania Wsi, którego celem było pozyskanie funduszy z Narodowego Banku Polskiego na realizację projektu Edukacja Finansowa. Projekt ten skierowany był przede wszystkim do kobiet i miał na celu przekazanie wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu umiejętnego gospodarowania budżetem domowym, pozwalalającej uniknąd zadłużenia kredytowego. Projekt odbywał się pod hasłem Zaplanuj swoją przyszłośd. Gmina Biała Przyszłośd Równych Szans Kolejnym ważnym działaniem podjętymi przez e-centrum była realizacja projektu Gmina Biała Przyszłośd Równych Szans finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu paostwa w ramach Priorytetu IX, Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich. Częścią projektu były szkolenia z zakresu: informatyki (dla osób starszych), języka angielskiego i niemieckiego (w dwóch grupach wiekowych), jak również szkolenie z zakresu aktywizowania kobiet wiejskich do podjęcia działalności społecznej i zawodowej. Projekt obejmował również blok Bliżej kultury przeznaczony dla młodzieży powyżej 14 roku życia, którego celem było przybliżenie beneficjentom jednej z form sztuki, jaką jest teatr. Pracując dla dobra wszystkich, integrujmy się W odpowiedzi na duże zainteresowanie osób niepełnosprawnych, dzieci, młodzieży, dorosłych, a także osób starszych e-centrum zorganizowało cykl szkoleo z zakresu informatyki dla dzieci i dorosłych. Projekt ten nosił nazwę: Pracując dla dobra wszystkich, integrujmy się i był połączeniem szkoleo tradycyjnych i e-learningowych. Środki na jego realizację pochodziły z Otwartego Konkursu Ofert ogłoszonego przez Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. W ramach tego projektu e- Centrum powiększyło się o jeszcze jedną salę szkoleniową, która została wyremontowana i wyposażona w regały, materiały pomocnicze, tablicę suchościeralną oraz flipchart. W tej właśnie sali prowadzone były szkolenia dla dorosłych Pokonaj strach przed komputerem, aby osoby, które nie miały do tej pory styczności z techniką komputerową mogły przekonad się o użyteczności komputera w domu, a szczególnie gospodarstwie wiejskim. Dzieci i młodzież uczestniczyły w zajęciach Poznajmy świat przez Internet.