Ocena systemu zgodności i wybrane zagadnienia dotyczące certyfikacji i standaryzacji

Transkrypt

1 Ocena systemu zgodności i wybrane zagadnienia dotyczące certyfikacji i standaryzacji ( Conformity assessment and selected issues of certification and standardization. ) narrative part Opracowano na podstawie materiałów seminariów realizowanych w ramach projektu Perfect Link finansowanego z funduszu Phare oraz aktów legislacyjnych polskich i unijnych. Leszek Oszczygieł Polska Izba Odzieżowo-Tekstylna Polish Federation of Apparel & Textiles Projekt Perfect Link jest realizowany przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej. Opinie prezentowane w materiałach są opiniami Polskiej Izby Odzieżowo-Tekstylnej, a nie oficjalnym stanowiskiem Komisji Europejskiej.

2 Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej od 1 Maja 2004 w Polsce również obowiązuje umieszczanie znaku CE na wyrobach będących w obrocie gospodarczym. Umieszczanie znaku CE wynika z dostosowania prawa polskiego do unijnego które w tzw. Dyrektywach Nowego Podejścia przewiduje obowiązkowe oznaczenie produktów podlegających dyrektywie. Po raz pierwszy w Polsce Dyrektywy Nowego Podejścia zostały ujęte w ustawie o systemie oceny zgodności z dnia 28 kwietnia w 2000 roku /Dz.U. nr 43/. Ustawa regulowała w sposób ramowy podstawowe zagadnienia,natomiast szczegółowe regulacje dotyczące wdrażania konkretnych dyrektyw pozostawiała w gestii Rady Ministrów lub odrębnym ustawom. W dniu 7 października 2002 ukazała się nowa ustawa o systemie oceny zgodności z 30 sierpnia 2002 roku ( Dz.U nr 166 poz.1360 ) która zastąpiła poprzednią ustawę z dniem 1 stycznia W myśl tej ustawy producenci mają obowiązek dokonywania oceny zgodności wyrobów z zasadniczymi wymaganiami od dnia uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej bowiem do tego czasu obowiązywały dotychczasowe przepisy oparte na badaniach i certyfikacji z 3 kwietnia 1993roku przewidujące oznaczanie niektórych wyrobów znakiem bezpieczeństwa B. W oparciu o obowiązującą ustawę o systemie oceny zgodności wydano liczne rozporządzenia wykonawcze wprowadzające dyrektywy Nowego Podejścia. Stale aktualizowane wykazy polskich wersji norm zharmonizowanych do poszczególnych dyrektyw są publikowane w kolejnych obwieszczeniach Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Ukazały się kolejno następujące obwieszczenia : -z dnia 29 lipca 2003r./Monitor Polski nr 46 z 2003/ -z dnia 19 grudnia 2003r./Monitor Polski nr 7 z 2004 r./ -z dnia 6 kwietnia 2004 r./monitor Polski nr. 17 z 2004/ -z dnia 14 czerwca 2004 r./monitor Polski nr.31 z 2004r./ Obowiązek spełniania wymagań wynikających z dyrektywy ciąży na producencie danego wyrobu. W szczególności musi on samodzielnie ocenić,czy jego wyrób podlega danej dyrektywie.następnie producent musi wyprodukować wyrób zgodnie z odpowiednimi

3 wymaganiami dyrektywy i normami zharmonizowanymi oraz poddać go odpowiedniej procedurze oceny zgodności. Jeśli konkretna dyrektywa wymaga dla danego typu wyrobu udziału jednostki certyfikującej /notyfikowanej,należy wybrać taka jednostkę i uzyskać od niej certyfikat. Po wypełnieniu wszystkich przewidzianych w danej dyrektywie procedur producent zawsze samodzielnie i na własną odpowiedzialność umieszcza na wyrobie znak CE. Podczas dokonywania oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami wyrób może być poddawany : 1/ badaniom przez notyfikowane laboratorium,jeżeli wymagane jest przeprowadzenie badań przez niezależne laboratorium, 2/sprawdzeniu zgodności z tymi wymaganiami-przez notyfikowaną jednostkę kontrolującą, 3/certyfikacji przez notyfikowana jednostkę certyfikującą,pozytywny wynik oceny zgodności stanowi podstawę do wydania producentowi certyfikatu zgodności. Producent lub jego upoważniony przedstawiciel,który poddał ocenie zgodności,wystawia deklarację zgodności i umieszcza znak CE na wyrobie. Akredytacja jest udzielana przez Polskie Centrum Akredytacji /Centrum Akredytacji/ Na wniosek zainteresowanej jednostki certyfikującej,jednostki kontrolującej oraz laboratorium, po dokonaniu ich oceny i potwierdzeniu,że spełniają wymagania i warunki określone w odpowiednich Polskich Normach. Autoryzacja jest udzielana na wniosek jednostki certyfikującej,jednostki kontrolującej albo laboratorium spełniających określone w ustawie kryteria. Nadzór nad wyrobami wprowadzonymi do obrotu sprawuje Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów poprzez wyspecjalizowane organa miedzy innymi Inspekcję Handlowa i Państwową Inspekcję Pracy. Jeżeli przeprowadzona kontrola potwierdziła,że wyrób nie spełnia wymagań zasadniczych, organ kontrolujący poddaje wyrób badaniom lub zleca wykonanie badań jednostkom notyfikowanym.

4 Na podstawie ustawy o systemie oceny zgodności Minister Gospodarki wydał rozporządzenie w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej - rozporządzenie z dnia 31 Marca/ Dz.U.nr 80 z dnia 10 Maja 2003 które wdraża postanowienia dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich Nr 89/686/EWG ogłoszonej w Official Journal of the European Communities,L.399, Rozporządzenie określa następujące zagadnienia: A/ zasadnicze wymagania środków ochrony indywidualnej B/ sposób oznakowania C/ tryb i warunki dokonywania oceny zgodności D/ minimalne kryteria E/ treść deklaracji zgodności F/ wzór oznakowania CE Przepisom rozporządzenia nie podlegają środki ochrony indywidualnej przeznaczone do: - używanych w siłach zbrojnych i Policji - wykonywania zadań samoobrony - ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi/wilgocią, woda lub ciepłem itp./ - ochrony i ratowania osób przebywających na statkach oraz w samolotach, - nie przeznaczonych do stałego noszenia - hełmów i wizjerów. Przy projektowaniu środków ochrony indywidualnej do użytkowania w zróżnicowanych warunkach należ uwzględnić odpowiednie klasy ochrony. Powinny one być tak zaprojektowane aby materiały, z których są wyprodukowane nie wpływały niekorzystnie na zdrowie i lub higienę użytkownika i minimalizowały utrudnienia podczas pracy lub wykonywania zadań. W przypadku gdy ten sam producent wprowadza kilka rodzajów środków wówczas powinny być one kompatybilne.

5 Instrukcje użytkowania które należy obowiązkowo dołączać do produktu powinny zawierać informacje takie jak : -nazwę i adres producenta, -sposób konserwacji, użytkowania czyszczenia, -szereg innych istotnych informacji określonych we wcześniej cytowanym rozporządzeniu. Producent lub jego przedstawiciel wystawia deklarację zgodności WE, która powinna zawierać : -nazwę i adres producenta, -pełny opis środka ochrony indywidualnej -oświadczenie,że nowy środek spełnia wymagania rozporządzenia i dyrektywy Rady / 89/686 EWG oraz z normą zharmonizowaną -oświadczenie, że nowy środek jest identyczny ze środkiem będącym przedmiotem certyfikatu wydanego przez jednostkę notyfikowaną -miejsce i datę sporządzenia deklaracji. Odzież ochronna- właściwości antyelektrostatyczne Wymagania oraz metody badań dotyczące odzieży ochronnej /protective clothing / zdolnej do odprowadzania ładunku elektrostatycznego,w celu zapobiegania wyładowaniom zdolnym do zainicjowania zapłonu zostały określone w Polskiej Normie PN-EN zharmonizowanej z norma europejska EN :1995. Wymagania : Materiały jednorodne powinny wykazywać rezystywność powierzchniową poniżej 5x10 do 10 potęgi omów. W odniesieniu do materiałów niejednorodnych powlekanych lub laminowanych przynajmniej jedna powierzchnia powinna spełniać wymagania dotyczące materiałów jednorodnych. Materiały niejednorodne zawierające włókna przewodzące powinny wykazywać : -rezystencję,której żadna z zmierzonych,na co najmniej jednej powierzchni nie przekracza 10 omów do potęgi 10.,

6 -siatkowy układ nitek przewodzących, -odległość pomiędzy przewodzącymi nitkami nie większą niż 10mm. Inne wymagania projektowe: -odzież ochronna powinna zawsze okrywać tułów,ramiona i nogi. Powinna być tak zaprojektowana,aby umożliwiała odprowadzenie ładunków poprzez część ubrania oraz zapewniała bezpośredni kontakt ze skórą,np. szyi i nadgarstkach,przewodzącego komponentu w materiale odzieży. Zakładki na zakończeniach ubrania,np. na rękawach, zakończeniach spodni oraz na kołnierzu,powinny ułatwiać kontakt materiału przewodzącego ze skórą człowieka. Szerokość odsłoniętych powierzchni elementów wykończeniowych,np. zamków powinna być mniejsza niż 10mm.