Wzrost większy od planowanego. Szanowni Państwo

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wzrost większy od planowanego. Szanowni Państwo"

Transkrypt

1 Szanowni Państwo WOLNY RYNEK REGIONALNA IZBA GOSPODARCZA W KATOWICACH KATOWICE, ul. Opolska 15 tel./faks: (48-32) , , faks: e mail: rig@rig.katowice.pl ZARZĄD Prezes Tadeusz Donocik, I Wiceprezes Franciszek Buszka, Wiceprezes Jan Hoppe, Wiceprezes Krzysztof Wilgus,Wiceprezes Marek Myśliwiec Członkowie Zarządu Romuald Cichoń, Andrzej Czarnik, Wojciech Kuśpik, Andrzej Zając PREZYDIUM IZBY Franciszek Buszka I Wiceprezes Izby, Zygmunt Folta Wiceprezes Izby, Marek Myśliwiec Wiceprezes Izby, Zbigniew Pucek Wiceprezes Izby, Henryk Stabla Wiceprezes Izby, Zdzisław Trzepizur Wiceprezes Izby, Krzysztof Wilgus Wiceprezes Izby, Tomasz Zjawiony Wiceprezes Izby RADA IZBY Janusz Steinhoff Przewodniczący Rady Izby, Jan Hoppe I Wiceprzewodniczący, Aleksander Aładja Wiceprzewodniczący, Lucjan Noras Wiceprzewodniczący, Andrzej Zając Wiceprzewodniczący KOMISJE RADY IZBY Komisja ds. Bankowości i Podatków Andrzej Capiga (przewodniczący) Komisja ds. Transportu i Infrastruktury Zbigniew Pucek (przewodniczący) Komisja ds. Współpracy z Zagranicą Andrzej Rustanowicz (przewodniczący) Komisja ds. Przemian Przemysłu Andrzej Karbownik (przewodniczący) Komisja ds. Współpracy z Parlamentem Tomasz Kędziora (przewodniczący) Komisja ds. Energetyki Jan Szlązak (przewodniczący) Komisja ds. MSP Andrzej Klasik (przewodniczący) Komisja ds. Środowiska Krystyna Czaplicka-Kolarz (przewodnicząca) Komisja ds. Konkurencyjności i Innowacji Tadeusz Burzec (przewodniczący) Komisja ds. Handlu Wojciech Boroński (przewodniczący) Komisja ds. Komunalnych Jacek Janas (przewodniczący) Komisja ds. Społeczeństwa Informacyjnego Michał Górski (przewodniczący) Komisja ds. Turystyki Adam Janiszewski (przewodniczący) Forum Młodych Tomasz Zjawiony (przewodniczący) KOMISJA REWIZYJNA Andrzej Mierzwa Przewodniczący Komisji, Kazimierz Borgieł, Jolanta Kopiec, Jacek Kosteczka, Grażyna Micińska, Piotr Piekarski, Jan Rdest SĄD KOLEŻEŃSKI Edward Kóska Przewodniczący, Leszek Dziub Wiceprzewodniczący, Tadeusz Biedzki, Józef Bogdan Chorążyczewski, Jerzy Gruszczyk, Krystyna Jastal, Piotr Łukoszek, Stanisław Przybyłowicz, Mirosław Szura PREZYDIUM SĄDU ARBITRAŻOWEGO Prezes Bernadetta Fuchs, Wiceprezes Marian Nawrot, Wiceprezes Wojciech Rychel, Wiceprezes Andrzej Rajpert Wzrost większy od planowanego Ekonomiści twierdzą, że nasza gospodarka rozwijać się będzie w tempie ok. 5 proc. Założenia ustawy budżetowej zakładały wzrost na poziomie 4,3 proc. Wyższe tempo rozwoju cieszy, ale trzeba też pamiętać, że jest ono w decydującej mierze pokłosiem cyklu koniunkturalnego. Gospodarka rozwija się szybciej, bo wzrósł popyt krajowy Polacy więcej kupują, a przedsiębiorstwa chętniej decydują się na realizację kolejnych inwestycji. Wzrost inwestycji to także w dużej mierze pochodna napływu do Polski środków z Unii Europejskiej. Są powody do radości, ale są też do niepokoju. Zapowiadana ustawa o bezpieczeństwie narodowym określić ma listę przedsiębiorstw istotnych dla polskiego bezpieczeństwa. W stosunku do nich rząd będzie mógł Przypomnę, że 19 czerwca br. odbyło się przy wysokiej frekwencji Walne Zgromadzenie Sprawozdawczo- Wyborcze naszej Izby. Zmieniono statut RIG, a także wyłoniono nowe struktury. Najbardziej istotne wydaje się wytyczenie sobie nowych, ambitnych celów, które zamierzamy zrealizować w ciągu najbliższych czterech lat. Dlatego większą rolę do odegrania będzie miało 34 pracowników Izby. Tym samym można stwierdzić, że okres pionierskiego budowania RIG mamy już za sobą. Zamierzamy uczestniczyć w budowie silnego samorządu gospodarczego, który będzie poważnym partnerem zarówno dla administracji centralnej, jak i samorządu terytorialnego. Głównym celem pozostanie jak najlepsze reprezentowanie środowiska śląskich przedsiębiorców w zakresie doradztwa, szkoleń, czy też pomocy w sięganiu po fundusze unijne. Naszym celem jest wysoce profesjonalna obsługa członków Izby, a także pogłębienie współpracy zagranicznej. Stąd jak najszybciej zamierzamy uruchomić w siedzibie Izby Międzynarodowe Centrum Współpracy Regionalnej. Do końca tego roku ma być oddana do użytku aula na 50 miejsc z kabinami do tłumaczenia symultanicznego. W ciągu najbliższych czterech lat prace modernizacyjne siedziby Izby powinny zostać zakończone. Chciałbym, aby Izba poprzez skuteczną realizację swej misji stawała się coraz bardziej atrakcyjna dla jak najszerszego grona przedsiębiorców. Już dziś serdecznie zapraszam na posiedzenie Rady Izby, które odbędzie się 16 października. Będzie wówczas okazja do przyznania wyróżnień oraz do dyskusji na tematy gospodarcze. Zapraszam do lektury. Prezes RIG, Tadeusz Donocik WOLNY RYNEK Wydawca: Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości Sp. z o.o Katowice, ul. Jana Matejki 3, tel. (0-32) , faks (0-32) Redaktor Naczelny: Jerzy Dudała, tel. (0-32) , jerzy.dudala@wnp.pl przejmować kontrolę poprzez wprowadzanie zarządów komisarycznych, a w niektórych przypadkach podejmować nawet i decyzje o potrzebie renacjonalizacji. Ta uwaga dotyczy przede wszystkim spółek z sektora energetyczno-paliwowego. Szczegółowych zapisów ustawy jeszcze nie zdołaliśmy poznać, ale już budzi ona spore emocje. Gdyby doszło do jakichś sporów na tym tle, to należy pamiętać, że Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu zapewne opowie się po stronie prywatnych przedsiębiorstw. Wydaje się bowiem być nieugięty, kiedy rządy państw należących do Unii Europejskiej chcą coś majstrować przy biznesie, naruszając przy tym prawa własności prywatnych przedsiębiorstw. Warto o tym pamiętać i nie podejmować pochopnych decyzji. Niepokoi zahamowanie prywatyzacji, co przekłada się na brak restrukturyzacji wielu firm, przez co ich konkurencyjność się obniża. Jerzy Dudała

2 Dotacje na doradztwo Ciągle można jeszcze składać wnioski o dotację na doradztwo w ramach Działania 2.1 Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO WKP). Dzięki środkom unijnym firmy mogą rozwiązać część problemów, w obliczu których stanęły z chwilą wejścia Polski w struktury Unii Europejskiej w zakresie dostosowania jakości swoich usług do światowych standardów. Realizacja Działania 2.1 Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez doradztwo Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, służyć ma wzmocnieniu pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw działających na Jednolitym Rynku Wewnętrznym Unii Europejskiej poprzez wsparcie finansowe ułatwiające dostęp przedsiębiorstwom do specjalistycznej pomocy doradczej. Rodzaje projektów mogących starać się o dofinansowanie O dofinansowanie projektów związanych z usługami doradczymi mogą starać się projekty związane z doradztwem w zakresie: zasad prowadzenia przedsiębiorstwa na terytorium Unii Europejskiej; jakości; innowacji i nowych technologii; wprowadzenia przez przedsiębiorcę produktów na nowe rynki zagraniczne; tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw; łączenia się przedsiębiorstw; pozyskania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności. Z powyższego zakresu projektów wynika, że środki zostały przewidziane na dofinansowanie naprawdę szeroko pojętych usług doradczych. Ze względu na tę różnorodność usługi zostały podzielone na siedem kategorii. Każda kategoria obejmuje inny zakres doradztwa, na który możemy wnioskować o dofinansowanie. Jedną z najbardziej popularnych wśród przedsiębiorców kategorii usług doradczych jest doradztwo w zakresie jakości. W ramach tego zakresu doradztwa, finansowemu wsparciu mogą ulec zadania polegające na: projektowaniu, wdrażaniu i doskonaleniu systemów zarządzania jakością, zarządzania środowiskowego lub bezpieczeństwem i higieną pracy; uzyskiwaniu i odnawianiu certyfikatów zgodności dla wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej lub kwalifikacji personelu; wydawaniu deklaracji zgodności producenta w zakresie wyrobów, usług, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej; zapewnieniu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Rezultatem wykazanym w wyniku realizacji wyżej wymienionych zadań musi być dokumentacja projektowa bądź wdrożeniowa oraz certyfikat systemu zarządzania lub certyfikat zgodności nadany przez uprawnioną jednostkę certyfikującą lub deklarację zgodności producenta. Warunkiem kwalifikowalności wydatków do wypłaty wsparcia jest uzyskanie albo odnowienie przez przedsiębiorcę odpowiedniego certyfikatu zarządzania lub zgodności bądź też wydanie deklaracji zgodności producenta. W przypadku projektów polegających na zapewnieniu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności certyfikacja nie jest wymaganym rezultatem projektu. Koszty audytu certyfikującego, badań i testów oraz innych usług nie będących doradztwem nie podlegają dofinansowaniu. Wsparciu nie mogą również podlegać wydatki poniesione na rzecz jednostki przyznającej certyfikat. O wsparcie finansowe w ramach Działania mogą ubiegać się mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa z wyłączeniem przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w zakresie rolnictwa, rybołówstwa, rybactwa, górnictwa węgla, produkcji żelaza i stali, świadczenia usług transportu morskiego oraz przybrzeżnego transportu wodnego, świadczenia pomocniczych usług transportu morskiego, a także produkcji, przetwarzania oraz wprowadzania do obrotu produktów wymienionych w Załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. W przypadku mikroprzedsiębiorców o wsparcie finansowe mogą starać się ci, którzy wykonują swoją działalność gospodarczą co najmniej od 3 lat lub działalność ta jest wykonywana w oparciu o wykorzystanie zaawansowanych technologii o znaczącym potencjale rynkowym. Wielkość dofinansowania Pomoc finansowa w ramach Działania 2.1 SPO WKP udzielana jest w formie refundacji części kosztów kwalifikowanych. Poziom udzielonej pomocy publicznej może wynieść maksymalnie 50% wydatków kwalifikowanych w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw i 100% w przypadku mikroprzedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą opartą na zaawansowanych technologiach. Wielkość wsparcia finansowego na realizację indywidualnego projektu musi się zawierać pomiędzy niżej podanymi wartościami: 2 500,00 zł (wartość minimalna), ,00 zł (wartość maksymalna). Terminy składania wniosków o dotację Do końca 2006 r. zostały jeszcze cztery terminy składania wniosków o dotację. Wnioski o Wsparcie na doradztwo można składać do: 15 września, 13 października, 10 listopada oraz do 8 grudnia. Wszelkie dokumenty dotyczące Działania 2.1 wraz z formularzem wniosku i załączników do niego znajdują się na stronie internetowej Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości która to Agencja odpowiedzialna jest za wdrażanie działania. Magdalena Andrzejczyk Specjalista ds. Doradztwa i Funduszy Europejskich Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach prowadzi Punkt Konsultacyjny akredytowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. W ramach Punktu bezpłatnie udzielamy informacji o dostępnych w naszym kraju programach pomocowych oraz zasadach przygotowywania wniosków o dotację, a także o innych formach finansowania zewnętrznego. Na spotkanie w Punkcie można umówić się z konsultantami PK: Magdaleną Andrzejczyk, Agnieszką Pagacz lub Anną Rąplewicz drogą telefoniczną pod numerem tel. (32) /94, lub elektroniczną Serdecznie zapraszamy!

3 Fundusze unijne w Polsce w latach W latach Polska otrzyma znacznie większą niż w poprzednim okresie programowania wysokość środków w ramach unijnej polityki spójności z 307,6 mld EUR przeznaczonych na ten cel w budżecie UE Polsce przypadnie aż 59,6 mld EUR. Dla porównania w latach na realizację Narodowego Planu Rozwoju nasz kraj dysponował unijną kwotą 12,8 mld EUR. W celu efektywnego i sprawnego wykorzystania przysługujących nam środków, obecnie trwa proces tworzenia i konsultacji dokumentów dotyczących systemu wdrażania funduszy unijnych w latach Dobra znajomość tego systemu wśród przyszłych beneficjentów zaprocentuje niebawem w postaci zarówno prawidłowej identyfikacji źródła finansowania pomysłu firmy lub instytucji, jak również większej liczby projektów dobrych, mających szansę na dofinansowanie. Z tego powodu na łamach kolejnych numerów Wolnego Rynku będziemy Państwu prezentować projekty poszczególnych programów operacyjnych, a dziś zaczniemy od porcji podstawowych informacji. Dokumentem zajmującym kluczowe miejsce w systemie wdrażania funduszy unijnych w Polsce w latach jest Narodowa Strategia Spójności (NSS), którego wcześniejsza nazwa brzmiała Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia. Jako dokument strategiczny NSS określa zarówno cele, jak i priorytety oraz obszary wykorzystania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty w kolejnej siedmiolatce. Najnowsza wersja projektu NSS, przyjęta przez Radę Ministrów 1 sierpnia br., jest wynikiem wprowadzenia do treści dokumentu uwag zgłoszonych przez blisko 3,5 tysiąca uczestników regionalnych konsultacji społecznych NSS, przeprowadzonych w okresie marzec-czerwiec br. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cel ten będzie realizowany poprzez osiągnięcie celów szczegółowych, wśród których znajdują się m.in.: poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa; Termin poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej; budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski; podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług; wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej; wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich. Instrumentami realizacji celów i założeń Narodowej Strategii Spójności będzie 6 Programów Operacyjnych zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych, za które odpowiedzialne będą Samorządy poszczególnych województw. Łączna wartość środków finansowych zaangażowanych w realizację Narodowej Strategii Spójności wyniesie w latach ok. 74,6 mld EUR. Na kwotę tę składają się wspomniane już wcześniej ponad 59,5 mld EUR z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, a także publiczny wkład krajowy oraz wartość wkładu podmiotów prywatnych. Z ogólnej puli najwięcej środków zostanie przeznaczonych na finansowanie Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (35,7% całości środków), a w dalszej kolejności na 16 Regionalnych Programów Operacyjnych (26,8%), Program Operacyjny Kapitał Ludzki (13,7%) oraz Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (11,7%). Więcej informacji na temat systemu wdrażania funduszy unijnych w naszym kraju w latach oraz projekt Narodowej Strategii Spójności znajdą Państwo na stronie internetowej Na Państwa pytania i sugestie dotyczące treści projektowanych dokumentów czekają specjaliści Działu Doradztwa i Funduszy Europejskich RIG pod adresem owym: fundusze@rig.katowice.pl. W następnym numerze zaprezentujemy Państwu projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata Aleksandra Herba, Dyrektor ds. Edukacji i Doradztwa Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach Artykuł powstał na bazie projektu Narodowej Strategii Spójności wersja z dn r. Katowicka Szkoła Menedżerów oraz RIG w Katowicach serdecznie zapraszają we wrześniu na następujące szkolenia: Tematyka szkolenia Zasady dokumentowania Systemów Zarządzania warsztaty dla osób opracowujących dokumentację systemową System Zarządzania Jakością wg normy ISO 9001:2000 Podstawy/Podejście procesowe Auditor Wewnętrzny Systemu Zarządzania Jakością wg normy ISO 9001: Auditor Wewnętrzny Systemu Zarządzania Środowiskowego wg normy ISO : System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji wg normy BS 7799 (Szkolenie realizowane w ramach Zadania Publicznego) System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności HACCP w przedsiębiorstwach doskonalenie (Szkolenie realizowane w ramach Zadania Publicznego) Zarządzanie zasobami ludzkimi w Systemie Jakości Badanie satysfakcji klienta wg normy ISO 9001: System Zarządzania BHP wg normy PN-N interpretacja wymagań ABC zamówień publicznych. Zamówienia po nowelizacji Ocena pracownicza i jej wpływ na konkurencyjność firmy System Zarządzania Jakością w ZOZ i NZOZ Techniki skutecznej sprzedaży warsztat Wszelkie szczegóły dotyczące szkoleń oraz pełny harmonogram (programy szkoleń oraz karty zgłoszenia uczestnictwa) znajdziecie Państwo na stronie internetowej w zakładce Szkolenia. W przypadku pytań prosimy o kontakt tel. (032) /99; ; ; fax (032) ;

4 Dział Współpracy Międzynarodowej RIG w Katowicach serdecznie zaprasza Państwa do udziału: w misji gospodarczej: Berlin, Niemcy druga połowa października 2006 r. w spotkaniach biznesowych: przedstawicieli środowiska gospodarczego Republiki Czeskiej i Polski Praga, Czechy połowa listopada 2006 r. przedstawicieli środowiska gospodarczego Republiki Węgierskiej i Polski Budapeszt, Węgry, koniec listopada 2006 r. w prezentacji: Prezentacja gospodarki województwa śląskiego, Casablanca, Maroko, r. Szczegółowe informacje można uzyskać pod numerem tel. (032) , adresem zagranica@rig.katowice.pl lub na stronie: Krajowe Centrum Wdrożeń Czystszej Produkcji Głównego Instytutu Górnictwa, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach zapraszają do wzięcia udziału w Ogólnopolskiej Szkoleniowej Konferencji Naukowo-Technicznej: Zrównoważony rozwój i systemowe zarządzanie ochroną środowiska, która odbędzie się w dniach października 2006 r. w Ustroniu Zawodziu DW Orlik, ul. Zdrojowa 8. Adresatami konferencji są wszyscy zainteresowani zagadnieniami zrównoważonego rozwoju i systemowej ochrony środowiska, a w szczególności przedstawiciele przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych oraz przedstawiciele administracji publicznej i samorządów. Celem konferencji jest zapoznanie uczestników z: zasadami zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do procesów technologicznych, rozwojem systemów zarządzania ochroną środowiska, praktycznym funkcjonowaniem systemu zarządzania środowiskowego, wybranymi zagadnieniami gospodarki odpadami, finansowaniem przedsięwzięć proekologicznych. Serdecznie zapraszamy uczestników konferencji do zgłaszania referatów i komunikatów związanych z tematem konferencji w terminie do 28 września 2006 r. Wszelkich informacji na temat konferencji udzielają pracownicy GIG: dr inż. Jacek Boba, tel. (032) mgr Aleksandra Saratowicz, tel. (032) mgr Sylwia Jarosławska Sobór, tel. (032) Konferencja jest dofinansowana przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach, Jednostka Zarządzająca Regionalnym Systemem Innowacji w województwie śląskim oraz Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. K. Goduli w Chorzowie serdecznie zapraszają na FORUM POLITYKI GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO X ŚLĄSKIE FORUM MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW Pozytywny wizerunek regionu źródłem sukcesu śląskich firm, które odbędzie się 11 października br. Forum adresowane jest do wszystkich zainteresowanych zmianą wizerunku naszego województwa, a w szczególności do władz regionu, miast, powiatów i gmin oraz przedstawicieli śląskich firm. Najwyższy czas, aby te środowiska wspólnie zjednoczyły się w walce o pozytywny wizerunek regionu. Tylko poprzez połączenie działań będzie możliwe osiągnięcie trudnego celu zmiany tradycyjnego wizerunku naszego województwa. W dobie wszechobecnej konkurencji także regiony muszą promować siebie jako markę. Wspólnym celem powinno być doprowadzenie do tego, aby Śląsk postrzegany był nie tylko jako miejsce atrakcyjne pod względem inwestycyjnym, a także miejscem, gdzie można ciekawie żyć i pracować. Celem Forum jest zapoczątkowanie systematycznego dialogu nt. kreowania pozytywnego wizerunku naszego regionu i lepszej współpracy między władzami województwa a środowiskiem biznesu. Dyskusje koncentrować się będą wokół takich tematów jak: I. Pozytywny wizerunek Śląska jako kluczowy element promocji gospodarczej regionu. II. Kampanie marketingu regionalnego studia przypadków. III. Wyspy sukcesu kreujące nowy wizerunek Śląska. Szczegółowych informacji na temat konferencji udziela Monika Borek, nr tel. (032)

5 Punkt Konsultacyjny przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach Jedną z form wsparcia finansowanych z budżetu państwa adresowanych dla polskich przedsiębiorstw jest sieć Punktów Konsultacyjnych zlokalizowanych na obszarze całego kraju. Jedna z lokalizacji znajduje się przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach. BEZPŁATNE USŁUGI INFORMACYJNE Punkt Konsultacyjny przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach jest miejscem, w którym przedsiębiorcy należący do sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) mogą całkowicie bezpłatnie korzystać z usług informacyjnych w kwestiach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wysokiej jakości usługi świadczą wykwalifikowani konsultanci wspierani merytorycznie w swojej pracy przez doświadczony zespół całej Izby. W Punkcie Konsultacyjnym można uzyskać informacje w zakresie zagadnień związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, a także na temat programów i form wsparcia pochodzących ze środków krajowych lub unijnych skierowanych do przedsiębiorstw należących do sektora MSP. NASI KLIENCI Od początku istnienia Punktu Konsultacyjnego, czyli od sierpnia ubiegłego roku, konsultanci naszego Punktu Konsultacyjnego udzielili aż 254 godzin konsultacji podczas indywidualnych spotkań z przedsiębiorcami. Wielu klientów wraca do nas wielokrotnie, bądź regularnie korzysta z usług informacyjnych. Nasza firma zajmuje się między innymi wdrażaniem systemów zarządzania jakością. W tym zakresie jesteśmy wykonawcą akredytowanym przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach działania SPO WKP 2.1 Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez doradztwo. Obecnie przygotowujemy się do złożenia wniosku o wsparcie w ramach wspomnianego działania. W Punkcie Konsultacyjnym przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach otrzymaliśmy pomoc w kwestii wyjaśnienia zapisów zawartych w wytycznych do działania oraz informacje niezbędne do prawidłowego przygotowania planowanego projektu. Paweł Halama Firma Prywatna GREG Jesteśmy firmą z branży poligraficznej. W grudniu ubiegłego roku złożyliśmy wniosek o dofinansowanie w ramach działania SPO WKP 2.3 Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje. Konsultanci Punktu Konsultacyjnego przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach pomogli nam uzupełnić braki formalne w naszym wniosku. Dzięki ich poradom i wskazówkom nasz wniosek został pozytywnie rozpatrzony. Obecnie czekamy na podpisanie umowy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości. ZAPRASZAMY Wszystkich zainteresowanych przedsiębiorców zapraszamy do wizyty w naszej siedzibie zlokalizowanej w ścisłym centrum Katowic. Katarzyna Klimek PHUS NIEZAPOMINAJKA Obecnie realizuję projekt polegający na utworzeniu Akademii Urody dofinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania ZPORR 3.4 Mikroprzedsiębiorstwa. Konsultanci Punktu Konsultacyjnego przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach pomogli mi w napisaniu sprawozdania kwartalnego, a teraz udzielają wskazówek, jak poprawnie przygotować wniosek o płatność. Z ich pomocą dużo łatwiejsza jest interpretacja zapisów umowy, aktów prawnych obowiązujących mnie w związku z jej realizacją, a także dokonanie takich formalności jak prawidłowe opisanie faktur. Barbara Dziurowicz INTERDONT Sp. z o. o. W celu skorzystania z bezpłatnej konsultacji w ramach Punktu Konsultacyjnego wskazane jest wcześniejsze ustalenie terminu spotkania. Wstępna rozmowa telefoniczna pozwoli ustalić zakres konsultacji oraz zagwarantuje obecność w umówionym terminie konsultanta Punktu specjalizującego się w wybranej dziedzinie. Punkt jest czynny codziennie w godzinach: W poniedziałki: od 12:00 do 20:00 Od wtorku do piątku: od 08:00 do 16:00 Kontakt z nami: ul. Opolska 15, Katowice, tel.: (032) /94, fax: (032) , (032) , doradztwo@rig.katowice.pl, Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Poddziałania Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, dla którego Instytucją Wdrażającą jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

6 Wykaz nowych członków Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach Przyjęci od maja do końca lipca Spółka Cywilna JO-MAR Jerzy Zaremba, Marek Konieczny Adres: ul. Słoneczna 2, Gogołowa , tel. (32) Właściciele: Jerzy Zaremba, Marek Konieczny Opis działalności: piekarnictwo, cukiernictwo AIRCONTACT Eugeniusz Piechaczek Adres: ul. Świerczewskiego 29, Pawłowice , tel. (32) , adres internetowy: www. aircom.pl, eugeniusz@it.pl Właściciel: Eugeniusz Piechoczek Opis działalności: wspomaganie transportu lotniczego (6323 D, 7230 Z) F.P.H.U TAD Pisarek Tadeusz Adres: ul. Zjednoczenia 82, Pawłowice , tel. (32) Adres internetowy: tad-pisarek@wp.pl Właściciel: Tadeusz Pisarek Opis działalności: produkcja chleba oraz świeżych wyrobów piekarniczych (1581) GRAFIT Sp. z o.o. Adres: ul. Krucza 20, Pawłowice , tel. (32) , grafitlb@neostrada.pl Prezes Zarządu: Piotr Łukoszek, Wiceprezes: Jerzy Strzelecki Opis działalności: sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych, usługi gastronomiczne, catering, reklama (5211 Z) PPUH SKID Sp. z o.o. Adres: ul. Polna 16, Pawłowice , tel. (32) , ppuh-skid@o2.pl Prezes Zarządu: Ireneusz Domin, Wiceprezes Zarządu: Krzysztof Domin Opis działalności: budownictwo, rozbiórki, wyburzenia, roboty murarskie, malarskie, posadzkarskie, wykończeniowe i inne (4521 A) Spółka Cywilna Irena Stompor Beata Górnicz Hotel Restauracja KONICZYNKA Adres: ul. Zjednoczenia 16 b, Pawłowice , tel. (32) , adres internetowy: restauracja@koniczynka.net Współwłaściciele: Irena Stompor, Beata Górnicz Opis działalności: turystyka, gastronomia, hotelarstwo (5530) Zakład Instalacji Pomiarów Elektrycznych i Teletechnicznych mgr inż. Damian Kryska Adres: K.Miarki 5, Pawłowice , tel. (32) , adres internetowy: zipeit@zipeit.pl Właściciel: Damian Kryska Opis działalności: instalacje elektryczne i teletechniczne, wykonywanie instalacji elektrycznych budynków i budowli ( 4531 A) Firma BUD-ROL Bogusław Reclik Adres: ul. M.Konopnickiej 2A, Golasowice , tel. (32) , bud-rol@wp.pl Właściciel: Bogusław Reclik Opis działalności: budownictwo, budowa i remonty dróg, placów, chodników, kanalizacji, obiektów sportowych, terenów zielonych i robót inżynieryjnych oraz wykonywanie projektów wraz z niezbędną dokumentacją (4523 A) CYPRIANÓWKA Bogdan Małek Adres: ul. Stawowa 48, Warszowice , tel. (032) Właściciel: Bogdan Małek Opis działalności: usługi hotelarsko-gastronomiczne, agroturystyka, rekreacja (5527 Z) ZDROWIE Sp. z o.o. Adres: ul. Wrocławska 27/40, Jastrzębie Zdrój , tel./fax: (32) , @zoz.org.pl Prezes: Jerzy Pawełczyk, Wiceprezes: Janusz Szopiński Opis działalności: świadczenie usług medycznych, lekarskich, pielęgniarskich, rehabilitacyjnych w zakresie POZ, poradni specjalistycznych, promocji zdrowia, medycyny pracy (8512 Z) PHU Klimosz Mirosław Adres: ul. Londzina 30, Strumień , tel./fax: (33) , adres internetowy: pl, mirosław@klimosz.pl Właściciel: Mirosław Klimszo Opis działalności: wynajem nieruchomości, restauracje, usługi i handel, technika grzewcza, gazowa, klimatyzacja (7020 Z). ZISCO Zakład Instalacji Sanitarnych CO Franciszek bandura Adres: ul. Karola Miarki 16, Pawłowice , tel./fax: (32) , adres internetowy: www. zisco.com.pl, biuro@zisco.com.pl Właściciel: Franciszek Bandura Dyrektor: Roland Bandura Opis działalności: budowa obiektów liniowych: rurociągi (4521) Zakład Usług BHP i P.Poż WOD-POŻ Adres: Al. Marszałka Piłsudskiego12, Tychy , tel. (32) , biuro@wod-poz.pl Dyrektor: Piotr Wodniok Opis działalności: usługi p.poż, bhp, doradztwo handlowe Firma ROŻEK Adres: ul. Paderewskiego 70, Zabrze , tel./fax: (32) , , doradca@gni.pl Właściciel: Rożek Józef Opis działalności: współpraca z Polskim Partnerem Finansowym, ubezpieczenia majątkowe, kredyty, współpraca z Polskim Doradztwem Finansowym finanse Przedsiębiorstwo Projektowo-Budowlane Usługowo-Handlowe EURO-EKO-POL Leszek Kamiński Adres: ul. J.Heweliusza 21, Katowice, tel. (032) , , biuro@euroekopol.pl, lkamiński@euroekopol.pl Dyrektor: Leszek Kamiński Opis działalności: działalność w zakresie wykonawstwa i projektowania budowlanego, urbanistycznego i technologicznego. Niepubliczna Placówka Kształcenia Ustawicznego (7420 A). SILESIA EXPO Białczyk Skrzypiec Spółka Jawna Adres: ul. Korczaka 95, Katowice , tel. (032) , adres internetowy: biuro@silesiaexpo.pl Prezes Zarządu: Robert Białczyk Opis działalności: doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, reklama, poligrafia, Działalność związana z organizacją targów i wystaw (7440 Z). Katowicki Holding Węglowy S.A. Adres: ul. Damrota 18, Katowice , tel. (032) , , adres internetowy: marketing@khw.pl Prezes Zarządu: Stanisław Gajos Wiceprezesi Zarządu: Roman Łój, Wojciech Dygdała, Waldemar Mróz, Mariusz Korzeniowski Opis działalności: wydobywanie węgla kamiennego, produkcja brykietów i paliw stałych z węgla kamiennego. TOTTI PRODOTTI ITALIANO Sp. z o.o. Adres: ul. Raciborska 48/10, Katowice , tel. (32) , tpl.katowice@vp.pl Prezes: Harald Holst Opis działalności: doradztwo biznesowe, pomoc w inwestowaniu, konsulting, zakładanie i prowadzenie spółek LTD, pośredniczenie pomiędzy polskimi i niemieckimi firmami. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe KALINPEX Adres: ul. Żwirki i Wigury 6, Mikołów , tel. (032) , biuro@kalinpex.com.pl Prezes: Janusz Kaliński Opis działalności: maszyny, urządzenia, motoryzacja, produkcja elementów metalowych ze stali, na maszynach sterowanych numerycznie CNC (2710 Z)

7 But-Gaz Sp.z o.o. Adres: ul. Łagiewnicka 34, Bytom , tel. (32) , Prezes: Karol Szczech Opis działalności: wykonywanie legalizacji zbiorników niskociśnieniowych i wysokociśnieniowych na gazy techniczne, preparacja zbiorników acetylenowych, produkcja butli nowozbrojowych, prowadzenie robót montażowych i remontowych w zakresie mechanicznym i elektrycznym, wykonywanie prac projektowych i dokumentacyjnych, wytwarzanie elementów i podzespołów energomechanicznych. Szeroki wybór gazów technicznych w ciągłej sprzedaży, świadczenie usług dowozu gazu do klienta (7430 Z). Związek Stowarzyszeń Śląski Bank Żywności Adres: ul. Kłodnicka 54 a, Ruda Śląska-Halemba , tel. (32) , bz.rudaslaska@bankizywnosci.pl, adres mailowy: Prezes: Jan Szęśniewski, Wiceprezes Zarządu: Ks.Ignacy Czader, Wiceprezes Zarządu: Janusz Wandziura Opis działalności: przeciwdziałanie marnotrawieniu żywności, zmniejszanie społecznych obszarów niedożywienia i głodu. Bank DnB NORD Polska S.A. Adres: ul. Chorzowska 50, Katowice , tel. (32) , adres mailowy: maciej.sus@dnb-nord.pl Dyrektor Regionu Śląsk: Maciej Sus Opis działalności: działalność bankowa pozostała (6512 A) Kancelaria Radców Prawnych M.Nawrot-W. Rychel S.C. Adres: ul. Podgórna 7/7, Katowice , tel.: (32) , adres internetowy: katowice.pl, radca@prawny.katowice.pl Współwłaściciele: Marian Nawrot, Wojciech Rychel Opis działalności: usługi z zakresu świadczenia pomocy prawnej (7411 Z) Zakłady Tworzyw Sztucznych KATEX Sp.z o.o. Adres: ul. Zwycięstwa 28 A, Knurów , tel. (32) , adres internetowy: zarzad@katex.com.pl Prezes Zarządu: Jan Kihl, Członek Zarządu: Bożena Walczak Opis działalności: produkcja opakowań tworzyw sztucznych Izba Gospodarcza w Wodzisławiu Śląskim Adres: ul. Powstańców 7, Wodzisław Śląski , tel./fax: (32) , adres mailowy: biuro@igwodzislaw.pl Prezes: Marian Oślizło, Wiceprezes: Jan Porembski, Wiceprezes ds. finansowych: Waldemar Mentel Opis działalności: promocja członków izby na targach, wystawach, reprezentacja interesów członków na zewnątrz, kompleksowa informacja na temat funduszy zewnętrznych dla firm w zakresie pozyskiwania funduszy UE, kojarzenie partnerów spośród firm regionalnych, krajowych i zagranicznych-baza danych. Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A. Adres: ul. Sienkiewicza 28, Katowice , tel./fax: (32) , adres internetowy: www. ksse.com.pl, ksse@ksse.com.pl Prezes: Piotr Wojaczek Wiceprezesi: Ryszard Hapeta, Ewa Stachura- -Pordzik, Mirosław Bubel, Andrzej Zabiegliński, Jerzyu Łoik Opis działalności: zarządzanie nieruchomościami wchodzącymi w granice Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, wydawanie w imieniu ministra gospodarki zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej (7032 Z) Mittal Steel Poland S.A. Adres: ul. Chorzowska 50, Katowice , tel. (032) , adres internetowy: -steel.pl, ips@ipssa.pl Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny: Vijay Bhatnagar, Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Restrukturyzacji I Integracji: Jerzy Podsiadło, Członkowie Zarządu: Augustine Kochuparampil, Volker Schwich, Stefan Dzienniak, Sajany Samaddar Opis działalności: produkcja stali (7210 Z) Górnośląskie Towarzystwo Lotnicze S.A. Adres: ul. Korfantego 38, Katowice , tel. (032) , adres internetowy: zarzad@gtl.com.pl Prezes Zarządu: Pan Marek Wutke, Wiceprezes Zarządu: Michał Faryna, Członek Zarządu: Marian Rospond Opis działalności: działalność wspomagająca transport lotniczy, gdzie indziej nie sklasyfikowana. Wykonywanie usług lotniskowych w zakresie krajowego i międzynarodowego ruchu pasażerskiego i cargo (6323 D) Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowo-Szkoleniowe NIEZAPOMINAJKA Katarzyna Klimek Adres: ul. Polna 44, Ruda Śląska , tel Właściciel: Katarzyna Klimek Opis działalności: fryzjerstwo, pozostałe zabiegi kosmetyczne (9302 Z) Nizielski & Borys Consulting Sp.J Adres: ul. Astrów10, Katowice , tel. (032) , adres internetowy: pl, biuro@nizielskiborys.pl Właściciele: Wojciech Nizielski, Michał Borys Opis działalności: (PKD) doradztwo prawno-gospodarcze (7414 A) PPUH BASTRA Sp.J. Jerzy Weindich i S-KA Adres: ul. Adamieckiego 8, Chorzów , tel. (032) , adres internetowy: info@bastra.com.pl Właściciele: Jerzy Weindich, Pan Mirosław Weindich Opis działalności: (PKD) kompleksowe zaopatrzenie przemysłu mięsnego w maszyny, urządzenia oraz środki funkcjonalne. Zaopatrzenie gastronomii, sprzedaż hurtowa opakowań, drobnego sprzętu. Serwis maszyn i urządzeń (5170) Hurtownia Opon Misztal Spółka Jawna Adres: ul. Chorzowska 114, Świętochłowice , tel. (032) , misztal@misztal.pl Właściciele: Iwona Misztal, Dariusz Rieger Opis działalności: sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych (5030 A) GoMobile Sp. z o.o. Katowice Adres: ul. Ściegiennego 7, Katowice , tel. (032) , adres internetowy: marzena.smyczek@gomobile.pl Prezes Zarządu: Adrian Mazur Opis działalności: przedmiotem działalności jest tworzenie produktów pozwalających na wykorzystanie zalet komunikacji SMS w pracy każdej wielkości przedsiębiorstw, w sposób pozwalający na stworzenie nowych rozwiązań komunikacyjnych wykorzystujących SMS jako nośnik transmisyjny. Czerny Marian Firma GREG Gliwice Adres: ul. Wrocławska 10, Gliwice, tel. (032) , adres internetowy: office@greg.com.pl Właściciel: Marian Czerny, Dyrektor generalny: Bartosz Satała Opis działalności: działalność poligraficzna (2222 Z) Jednocześnie informujemy, iż w poprzedniej edycji Wolnego Rynku w Wykazie nowych Członków pojawił się błąd w pozycji 3, tj. Przedsiębiorstwo Montażu Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Górniczych PEMUG SA Katowice, gdzie Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Techniczny to Pan Waldemar Pytlarz (podano Pytlacz). Za pomyłkę przepraszamy. W związku z tym jeszcze raz przedstawiamy dane Przedsiębiorstwa Montażu Konstrukcji Stalowych i Urządzeń Górniczych PEMUG SA Katowice. Adres: ul. Reymonta 24, Katowice, tel.: (32) , , adres internetowy: pemug@pemug.com. pl, marketing@pemug.com.pl Prezes Zarządu i Dyrektor Naczelny: Henryk Urbańczyk, Wiceprezes Zarządu, Dyrektor Techniczny: Waldemar Pytlarz Opis działalności: usługi w zakresie konstrukcji stalowych i urządzeń zarówno dla górnictwa, energetyki, hutnictwa, ochrony środowiska, jak i szeroko pojętego budownictwa (EKD 45.25)

8 Pamiętajmy o komunikacji międzykulturowej W dobie globalizacji pracodawcy zaczynają przywiązywać coraz większą wagę do problematyki komunikacji międzykulturowej. Problem jest niebagatelny, bo kłopoty wynikające z wzajemnych uprzedzeń, czy też złego odczytania intencji drugiej strony często wiążą się z wymiernymi stratami finansowymi dla koncernów działających w obcych krajach. Walczmy ze stereotypami Zdecydowana większość problemów w komunikacji międzykulturowej bierze się z różnic w wartościach i zwyczajach partnerów wywodzących się z różnych krajów. Często oceniając ich postępowanie kierujemy się stereotypami, których korzenie tkwią w niewiedzy. Ważne, by osoby pracujące z przedstawicielami odmiennych kultur były do tej pracy przygotowane. A zatem znały specyfikę drugiego kraju, a także umiały sobie radzić ze stresem. Nie jest to proste, gdyż stres wynikający z częstych kontaktów z odmiennymi wartościami i standardami jest czymś naturalnym. Natomiast są sposoby na jego redukcję. Przykładowo treningi komunikacji i kompetencji kulturowej prowadzi katowicka Szkoła Języków Obcych i Komunikacji Międzykulturowej The Link. Mają one ułatwić adaptację w Polsce osobom z zagranicy. Uczestniczą w nich także Polacy pracujący w koncernach zagranicznych, czy też firmach zajmujących się importem i eksportem. Aby dość swobodnie poruszać się w obcej kulturze potrzeba specyficznych umiejętności i wiedzy. Między innymi o tym, jak nawiązywać kontakt czy prowadzić negocjacje. Zazwyczaj Polacy decydują się na uczestnictwo w treningach komunikacji i kompetencji kulturowej, gdyż mają poczucie braku zrozumienia intencji drugiej strony tłumaczy prof. Halina Grzymała-Moszczyńska z Instytutu Stosunków Międzykulturowych Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. Prof. Grzymała-Moszczyńska jest czołowym w kraju ekspertem od problematyki komunikacji międzykulturowej. Prowadzi treningi w katowickiej Szkole Języków Obcych i Komunikacji Międzykulturowej The Link, a ponadto wykłada komunikację międzykulturową na Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na Global MBA. Pani profesor zwraca uwagę na fakt, iż Polacy często czują się obrażeni i zirytowani. Choćby wtedy, gdy pracodawca z zagranicy ingeruje w czas, który Polacy zwykli przeznaczać rodzinie. Konflikty na tym tle pojawiają się na przykład między Polakami a Koreańczykami czy Hindusami mówi H. Grzymała-Moszczyńska. W tamtych kulturach mężczyźni pracują bowiem po kilkanaście godzin na dobę, a kobiety zajmują się domem. W przypadku społeczeństw azjatyckich światy kobiet i mężczyzn właściwie wykluczają się nawzajem. Wykorzeńmy uprzedzenia Podobnie jak w Polsce jest w krajach skandynawskich. Na przykład w Szwecji. Żony szwedzkich biznesmenów stosunkowo łatwo adaptują się w naszym kraju. Tam bowiem również mamy do czynienia z wymienianiem się rolami między mężczyzną i kobietą. Natomiast najtrudniej mają w Polsce Greczynki. Im najciężej się u nas zaadaptować. Greczynki czują się w Polsce bardzo samotne. Tę samotność pogłębia fakt, iż w przeciwieństwie do Szwedek, Greczynki nie uczą się zazwyczaj języka polskiego. Prof. Halina Grzymała- Moszczyńska prowadzi treningi komunikacji i kompetencji kulturowej w Szkole Języków Obcych i Komunikacji Międzykulturowej The Link. 10

9 Prof. Grzymała-Moszczyńska zwraca uwagę, że z punktu widzenia cudzoziemców jesteśmy zamkniętym społeczeństwem. Choć sami jesteśmy przekonani o swej niezwykłej otwartości. Tymczasem wcale tak nie jest. Przykładowo w Grecji życie tętni na ulicy, utrzymywane są blisklie kontakty międzysąsiedzkie. A w Polsce obcych traktuje się ze sporym dystansem. Zaprzyjaźniamy się z cudzoziemcami, ale po dłuższym czasie. Ponoć podobnie jest w przypadku Rosjan. Wielu polskich biznesmenów, którzy od lat są obecni na rosyjskim rynku, podkreśla, że Rosjanie są trudnymi partnerami. Ale, kiedy już przekonają się do kogoś, to później robią z nim interesy bez żadnych przeszkód. Treningi komunikacji i kompetencji międzykulturowej nie powinny być traktowane jak straż pożarna. Niestety najczęściej tak właśnie jest decydujemy się na kurs, kiedy już się pali, gdy w danym przedsiębiorstwie czy instytucji jest źle. A powinniśmy od razu zdecydować się na uczestnictwo w treningu, by lepiej się poznać z zagranicznym partnerem. Na Górnym Śląsku jest wiele zagranicznych koncernów. W treningach uczestniczyli na przykład pracownicy hutniczej firmy Mittal Steel Poland. Dzięki treningom udało się załagodzić liczne spory. W Polsce stosunkowo często dochodzi do napięć w przypadku kontaktów na linii polscy pracownicy pracodawca amerykański. Mamy tu bowiem dramatyczny rozdźwięk między indywidualizmem, a kolektywnością. Kultura amerykańska w dużym stopniu jest kulturą rzeczy jednorazowego użytku, Amerykanie są nastawieni na teraźniejszość i przyszłość. A Polaków określa głównie nasza historia, mamy tendencję do wracania do przeszłości. Widać to też było w przypadku wygranych przez PiS wyborów parlamentarnych. Liderzy Prawa i Sprawiedliwości bardzo często odwoływali się do historii Polski, do ważniejszych dat sprzed dziesięcioleci. Ani to dobrze, że wracamy chętnie do tego, co już było, ani źle tak po prostu jest. I decyzje biznesowe podejmowane przez Amerykanów często naruszają nasze poczucie ciągłości. Przykład? W jednej z firm Amerykanie zdecydowali, by wymienić cały park maszynowy. Na to Polacy z oburzeniem: przecież myśmy to zbudowali. I po treningach z komunikacji międzykulturowej, w której uczestniczył amerykański management i polscy pracownicy, Amerykanie odstąpili od likwidacji parku maszynowego. Obie strony doszły do kompromisu park odnowiono, jednak starych maszyn nie wyrzucono na złom, tylko pozostawiono je w zakładzie. Dzięki temu stosunek Polaków do amerykańskiego zarządu uległ znacznej poprawie. Trening komunikacji i kompetencji kulturowej jest mocno emocjonalny podkreśla prof. Grzymała-Moszczyńska. W szkole The Link trwa minimum przez dwa dni. Od dziewiątej rano do dziewiętnastej wieczorem (z przerwą na obiad). Trening, by był skuteczny, powinien trwać ok. 4,5 dni. Mamy treningi dla dwóch stron z osobna, a później spotykamy się we wspólnym gronie. Treningi z obcokrajowcami odbywają się zazwyczaj w języku angielskim. A także w hiszpańskim, bądź francuskim. Zawsze są problemy z czasem, często bowiem menedżerowie są w delegacji. W treningach uczestniczą również studenci z zagranicy na samym Uniwersytecie Jagiellońskim uczy się przeszło tysiąc obcokrajowców. Są też osoby indywidualne, które chcą się zapoznać z kulturą i zwyczajami obcego państwa, do którego planują wyjechać. Niestety, nadal większość wyjeżdżających nie zdaje sobie sprawy z tego, że warto zapoznać się z odmiennością kulturową i przygotować do niej. Później ludzie rozpoczynają pracę za granicą i mają problemy, zdarzają się nawet i próby samobójcze. Prof. Grzymała-Moszczyńska zaznacza, że dużo do zrobienia jest w przypadku kooperacji z partnerami z Europy Wschodniej. Chodzi m.in. o potrzebę wykorzenienia stereotypów. One są tak mocne, że utrudniają, a czasem wręcz uniemożliwiają współpracę. Ponoć były liczne sygnały ze strony firm rosyjskich, że takie treningi by się im przydały. Jerzy Dudała O wykorzystywaniu środków unijnych Podczas ostatniego spotkania członków i sympatyków Izby, które odbyło się 5 czerwca br., rozmawiano na temat unijnych środków pomocowych. Gościem czerwcowego spotkania była Teresa Małecka, szefowa Gabinetu Politycznego Ministra Rozwoju Regionalnego. Spotkanie było dla przedsiębiorców okazją, by zapoznać się z opinią dotyczącą dotychczasowego wykorzystania unijnych środków pomocowych oraz jego skutków od osoby bezpośrednio związanej z tematem. Zaproszeni członkowie RIG mogli uzyskać informację, iż realizowanych jest obecnie około 50 tys. projektów współfinansowanych ze środków europejskich, a z projektów tych korzysta ok. pół miliona osób. Pani minister, oprócz podsumowania pierwszego okresu wdrażania funduszy strukturalnych oraz przeanalizowania ich wpływu na rozwój gospodarczy kraju i regionów, przedstawiła również wariant podziału unijnych funduszy w ramach programów operacyjnych na lata W rozmowach indywidualnych z Teresą Małecką członkowie Regionalnej Izby Gospodarczej mieli możliwość szczegółowego przedyskutowania kwestii dotyczących wykorzystaniu środków pomocowych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Pomoże to potencjalnym beneficjentom w składaniu wniosków o dofinansowanie z Unii. Podczas swojej wizyty pani minister zaprezentowała planowane zmiany w ustawie o Narodowym Planie Rozwoju. Nowelizacja ta jest jednym z priorytetowych założeń Programu naprawczego zwiększającego absorpcję funduszy strukturalnych w ramach NPR , realizowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, ponieważ stanowi kluczowy akt prawny w zakresie pozyskiwania i wykorzystywania środków Unii Europejskiej, przeznaczonych na wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Zaproponowane zmiany zakładają wprowadzenie takich rozwiązań do obowiązujących dziś przepisów, które doprowadzą do uproszczenia procedur oraz usunięcie najważniejszych barier hamujących efektywne wdrażanie funduszy unijnych, a tym samym wpłyną na zwiększenie poziomu ich wykorzystania. Podczas spotkania wszystkich zgromadzonych członków przedstawiła się firma PEMUG SA. Spółka od 60 lat obecna jest w polskim przemyśle górniczym i na rynku usług montażu konstrukcji stalowych. 11

10 Mediacja sprawdza się tam, gdzie wartością są relacje, dobre stosunki z drugą stroną, a wynik sporu jest nieprzewidywalny. Mediacja rozwiązaniem dla biznesu Mediacja (łac. mediare być w środku) to dobrowolny i poufny proces dochodzenia do rozwiązania sporu na drodze pojednawczej, prowadzony w obecności osoby neutralnej mediatora. Jej celem nie jest ustalenie, kto ma rację, ale wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego strony sporu. Korzyści wynikających z tego typu rozwiązania jest wiele. Procedura jest dużo bardziej elastyczna niż sformalizowany proces (np. propozycje wzajemnych ustępstw czy też oświadczeń, swobodne dostosowanie terminów spotkań z mediatorem, spotkanie z każdą ze stron indywidualnie). Pozwala to stronom wypracować wspólne porozumienie w poszukiwaniu wyjścia z impasu, daje także możliwość naprawienia zaburzonych układów międzyludzkich. Największe znaczenie należy przypisać jednak zasadzie dobrowolności dotyczącej wszczęcia postępowania. Oznacza to, że strony uczestniczą w procesie mediacji z własnej i nieprzymuszonej woli i w każdej chwili mogą z niej zrezygnować. Sukces mediacji zależy od gotowości stron do dyskusji na temat wzajemnych potrzeb, niepokojów i pomysłów na rozwiązywanie sporu. Dzięki niej można osiągnąć niestandardowe porozumienia, ponieważ zapewnia swobodę poruszania przez strony drażliwych kwestii. Postępowanie mediacyjne nie jest jawne. Strony postępowania mediacyjnego nie walczą, lecz współpracują (wyrażają zgodę na konkretną osobę mediatora i reguły mediacji, mają też prawo do zmiany osoby mediatora). Wybrany mediator nie może faworyzować żadnej ze stron (jest bezstronny). Jego obowiązkiem jest czuwanie nad odpowiednią atmosferą spotkania, dzielenie swojego czasu i uwagi dla każdej ze stron jednakowo. Nie może on narzucać swojej opinii oraz własnych rozwiązań. Pomaga jedynie w pełnym uczestniczeniu i osiąganiu korzyści z tego typu rozwiązania. Przebieg postępowania mediacyjnego. Rozpoczyna się w chwili przyjęcia sprawy przez mediatora. Mediacja może być wszczęta na trzy sposoby: na podstawie umowy o mediację, wniosku strony o przeprowadzenie mediacji, skierowania stron przez sąd do mediacji. Specyficznym sposobem zawarcia umowy o mediację jest wyrażenie zgody na mediację. Jeżeli jedna ze stron wystąpi z wnioskiem do mediatora o przeprowadzenie mediacji, mimo braku wcześniejszego porozumienia między stronami, uznaje się, że zawarły one umowę o mediację, gdy druga strona wyrazi zgodę na mediację. Sposób prowadzenia posiedzenia mediacyjnego zależy w dużej mierze od osobistych kwalifikacji mediatora. Zgodnie z zasadą bezstronności obie strony powinny mieć równe prawa w zakresie udziału w posiedzeniu (np. możliwości zabierania głosu, czasu wypowiedzi itd.). Jeżeli mediacja jest prowadzona bez ustalania posiedzenia, to rola mediatora jest szczególna. Ma on obowiązek przekazywania informacji (stanowisk) pomiędzy stronami. Spoczywa na nim z tego tytułu szczególna odpowiedzialność, ponieważ jego zadaniem nie jest czyste pośrednictwo między stronami, ale dążenie do osiągnięcia pozytywnego wyniku. Przebieg postępowania mediacyjnego jest utrwalany w protokole, który sporządza mediator. Treść protokołu zależy od sposobu prowadzenia mediacji. Ugoda pomiędzy stronami może zostać umieszczona w treści protokołu bądź w odrębnym dokumencie, który będzie dołączony do protokołu. Jeżeli mediacja została zakończona zawarciem ugody, to strony powinny podpisać ugodę. Ugoda zawarta przez strony przed mediatorem dla uzyskania mocy prawnej ugody sądowej wymaga zatwierdzenia przez sąd, powoduje również automatyczne umorzenie procesu sądowego. Anna Wolak, Sekretarz Sądu Arbitrażowego przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach Sąd Arbitrażowy przy RIG w Katowicach, Katowice, ul. Opolska 15, tel. (032) , spolubowny@rig.katowice.pl. Pracuje codziennie od poniedziałku do piątku od godz do Więcej informacji na stronie internetowej zakładka Sąd Arbitrażowy. Śląska Nagroda Jakości najważniejszy konkurs jakości w regionie W październiku rusza kolejna IX już edycja Konkursu Śląska Nagroda Jakości. Celem konkursu jest promocja projakościowych działań dokonywanych w podmiotach gospodarczych oraz organizacjach prowadzących działalność gospodarczą na terenie województwa śląskiego. Firmy, organizacje gospodarcze i publiczne ubiegające się o Śląską Nagrodę Jakości powinny wykazać się praktycznym wdrożeniem systemów zarządzania, prowadzoną działalnością w zakresie poprawy i doskonalenia jakości jak również stosowaniem lub wdrażaniem filozofii zarządzania przez jakość (TQM). Nagrody Zespołowe są przyznawane przedsiębiorstwom, które poprzez wdrożenie systemów zapewnienia i zarządzania jakością doprowadziły do wzrostu satysfakcji klientów, własnych pracowników oraz innych osób związanych z przedsiębiorstwem przez ostatnie lata (np. kooperantów, dostawców, właścicieli itp.). Osiągnęły też w ten sposób znaczącą poprawę jakości pracy, procesów, systemów, usług oraz sukces rynkowy. W Konkursie Śląskiej Nagrody Jakości, podobnie jak w Polskiej i Europejskiej Nagrodzie Jakości, nie ma przegranych. Zdobyte w nim doświadczenia przynoszą korzyści w postaci doskonalenia poszczególnych obszarów organizacji. Pozwalają wyłonić mocne strony przedsiębiorstwa jednocześnie ukazując dziedziny wymagające poprawy. Konkurs Śląska Nagroda Jakości organizowany jest pod honorowym patronatem Wojewody Śląskiego oraz Marszałka Województwa Śląskiego. KORZYŚCI Z UDZIAŁU W KONKURSIE poprawa wizerunku organizacji promocja podniesienie konkurencyjności wzrost satysfakcji klientów i pracowników wzrost sprzedaży samodoskonalenie Szerszą informację nt. konkursu Śląska Nagroda Jakości znajdziecie Państwo na stronie 12

11 A może usa? Coraz częściej myślimy o poszerzaniu naszej współpracy międzynarodowej o kraje leżące poza Unią Europejską. Począwszy od maja 2004 roku Ministerstwo Gospodarki stworzyło możliwość uzyskania dopłat dla polskich firm uczestniczących w targach i misjach gospodarczych do USA, do 50% kosztów kwalifikowanych. Ta sytuacja powoduje pewien komfort finansowy i mniejsze ryzyko pierwszego kroku na zupełnie nowym rynku. Wyjazd taki jest podstawą nawiązania kontaktów handlowych, pozwala lepiej poznać rynek i zaistnieć na nim. Jako pilotażową wybraliśmy misję gospodarczą do Chicago i Las Vegas połączoną z targami Polish American Trade Show ( r.), przedsięwzięciem, które łączy polskie, polonijne i amerykańskie środowisko biznesu. Było to ważne doświadczenie, które pomogło nam sformułować kilka wstępnych spostrzeżeń, zarówno na temat preferowanych branż, jak i specyfiki amerykańskich imprez. Na rynku amerykańskim liczą się przede wszystkim produkty unikalne i na specjalne zamówienie. Branże, które mają największą szansę to: Spożywcza Meble Polska odzież i wyroby tekstylne Branża motoryzacyjna Maszyny i urządzenia precyzyjne mechaniczne i optyczne, precyzyjne odlewy wraz z obróbką, formy wtryskowe i ciśnieniowe, łańcuchy napędowe z kołami zębatymi, hydraulika siłowa Technologie i patenty Jachty i motorówki, sprzęt szkutniczy Biżuteria Porcelana, szkło, sztućce, noże Branża medyczna Wyroby artystyczne, zabawki Instrumenty muzyczne Elektronika i oprogramowanie Pomiędzy targami organizowanymi w Polsce i w USA można dopatrzyć się wielu różnic, jak chociażby to, że targi amerykańskie są w większości imprezami zamkniętymi dla publiczności oraz są bardziej wyspecjalizowane. Wynika to z faktu, że poza wystawami branżowymi istnieją też typowo specjalistyczne, takie jak chociażby Dodatki do Żywności, Targi Urządzeń Przetwórstwa Mięsa i Ryb, Wszystko dla Okien, Tekstylia Domowe itd. 90% targów to imprezy 3-dniowe. Amerykanów, oprócz patriotyzmu narodowego, cechuje głęboki patriotyzm i duma z przynależności do swojego miejsca zamieszkania. Z tego też względu oraz z faktu posiadania przez różne stany własnych specjalności regionalnych, stoiska wystawców pogrupowane są właśnie według stanów. Nie ma tam miejsca na uczucie znudzenia przy stoliku, rozmawianie tylko we własnym gronie, tak jak to często możemy zaobserwować w Europie. Wystawcy rano są zawsze wypoczęci, uśmiechnięci i pełni energii do dalszych działań. Na targach obecny jest też codziennie prezes lub właściciel firmy. Kolejną różnicą łatwą do zaobserwowania jest ubiór. Nie ma reguły formalnego stroju, a wielu wystawców od sprzedawcy do prezesa nosi koszulki polo czy czapeczki z logo w kolorystyce swojej firmy. Zwiedzający również często są mniej oficjalnie ubrani i naprawdę trudno zorientować się, czy mamy do czynienia z kupcem z wielkiej sieci, czy też z małego sklepiku. Dlatego też trzeba pamiętać, by nie oceniać ludzi po wyglądzie. Podczas trwania targów organizatorzy tworzą i udostępniają w czasie rzeczywistym na PDA lub komputerze rankingi produktów i usług tych wystawców, których stoiska są najczęściej odwiedzane. Na targach stosuje się najnowsze technologie informatyczne, takie jak zdalne radiowe odczytywanie danych z plakietki zwiedzającego i ładowanie ich do przenośnego rejestratora, co z kolei umożliwia bieżące uzupełnianie danych. Nie zanudza się odwiedzających prezentacjami multimedialnymi, tylko pokazuje się profesjonalne prezentacje produktów przy wykorzystaniu najnowszych technologii przekazu informacji. Większość liczących się centrów targowych ma bezpłatne kafejki internetowe i bezprzewodową sieć WI FI, która pozwala wystawcom zaskoczyć klienta i wysłać swoją ofertę do niego, w tym samym dniu, w którym odbyło się spotkanie. Wystawca może również połączyć zwiedzających z działem technicznym w siedzibie firmy, pokazać ją lub organizować wideo-konferencje. Istnieje również oprogramowanie dla urządzeń przenośnych PDA, które pozwala na bezprzewodową wymianę danych pomiędzy wystawcami, organizatorami i zwiedzającymi. Poziom imprez targowych organizowanych w Stanach Zjednoczonych bardzo się różni od targów organizowanych w Europie Zachodniej i w Polsce. W USA mniejszą uwagę zwraca się na specjalną zabudowę, panują tam proste elementy wystawiennicze skupiające się na towarze, nie ma specjalnych zapleczy do podejmowania klientów poczęstunkiem. Rozdaje się wymyślne gadżety, organizuje przedstawienia, konkursy i wydarzenia z udziałem znanych aktorów, znacznie częściej niż w Polsce lub w Europie. Wszystko jest mniej formalne, a bardziej bezpośrednie. Czuje się tam amerykańską energię, twórczość i ducha przedsiębiorczości. Jak najlepiej przygotować się do uczestnictwa w amerykańskich targach? najważniejsza jest bardzo dobra znajomość języka angielskiego (lub wynajęcie tłumacza) branżowej terminologii, kultury, obyczajów handlowych oraz specyficznego marketingu i savoir vivre u amerykańskiego posiadanie dobrze przygotowanej strony internetowej sprawdzenie czy nasi konkurenci są już obecni na amerykańskim rynku i jak sobie radzą przeprowadzenie badania rynku określenie celu, jaki chcemy osiągnąć poprzez wystawianie się na targach przygotowanie budżetu na wystawę pozyskanie listy odwiedzających z zeszłego roku podjęcie działań w zakresie marketingu przedwystawienniczego przynajmniej z rocznym wyprzedzeniem dotrzymanie ostatecznego terminu zgłoszenia na targi, bo koszty uczestnictwa mogą wzrosnąć dramatycznie spedycja wybranie międzynarodowej firmy, która ma swoje biura w USA. Dzięki temu można uniknąć przykrych niespodzianek typu: jestem na targach a towaru nie ma. Firmy zainteresowane rynkiem amerykańskim zachęcamy do przeglądania na bieżąco naszej strony internetowej lub prosimy o kontakt z Działem Współpracy Międzynarodowej Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach: tel , zagranica@rig.katowice.pl 13

12 Doskonalenie poprzez proces szkoleniowy w firmie Proces to logiczny ciąg czynności, których celem jest dostarczenie klientowi określonego wyrobu zgodnego z jego wymaganiami. Współczesny rynek wymusza na firmach wszelkiego typu nastawienie na ciągłe doskonalenie i zmianę. Dzięki temu są one w stanie w coraz pełniejszy sposób odpowiadać na szybko zmieniające się potrzeby klientów. Wysoko wykwalifikowana kadra pracownicza i dobra jakość świadczonych usług to podstawa skutecznego działania nowoczesnej i dynamicznej firmy czy instytucji. Dlatego słowa: proces, system i doskonalenie na stałe weszły do słownika kadry kierowniczej. Ponieważ zarówno sytuacja na rynku, jak i potrzeby klienta zmieniają się dzisiaj niezwykle szybko, doskonalenie musi być nieustannym procesem zmian. Elementem wspomagającym i nierzadko katalizującym te zmiany są szkolenia. Aby szkolenia skutecznie realizowały stawiane przed nimi zadania, muszą być odpowiednio planowane, przygotowywane, realizowane i monitorowane. Organizacja dużej liczby szkoleń bez określenia konkretnych celów oraz rozpoznania indywidualnych potrzeb szkoleniowych poszczególnych pracowników jest kosztowna i nieskuteczna. Zarządzanie szkoleniami ma sens wyłącznie w sytuacji, gdy stanowi ono jeden z elementów działań firmy nastawionych na realizację jej strategicznych celów. Ocena potrzeb szkoleniowych Planowanie i realizacja szkoleń Cele strategiczne firmy Szkolenia realizowane na bieżąco, pomimo ważnej roli uzupełnienia wiedzy pracowników, są bowiem tylko doraźnym środkiem zaspokajającym krótkotrwale potrzeby doskonalenia zespołu pracowniczego lub kadry kierowniczej. Aby zachować chronologię działań, kształcenie pracowników w sensie ciągłego procesu musi prowadzić do precyzyjnego określenia ich kompetencji, które należy następnie Szanowny przedsiębiorco, czy wiesz, że co siódma osoba w Polsce jest niepełnosprawna, co pozbawia ją w znacznej mierze szansy na otwartym rynku pracy. Możesz to zmienić, zatrudniając ją w swojej firmie. Jak to zrobić, aby nie tylko dać jej szansę, ale i pozyskać dopłaty i ulgi z tym związane możesz dowiedzieć się na szkoleniach, które realizowane będą w ramach projektu PRacodawcy OTwarci na Osoby Niepełnosprawne (PROTON). Projekt ten współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Unii Europejskiej oraz Budżetu Państwa w ramach SPO RZL Działanie 1.4 Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych. Szkolenia rozpoczną się 19 października br. w siedzibie RIG w Katowicach. Planowanie rozwoju Weryfikacja nabytej wiedzy PROTON wart uwagi rozwijać w trakcie i pomiędzy szkoleniami, a nawet już na etapie rekrutacji do pracy. W odniesieniu do strategii rozwoju przedsiębiorstwa i kompetencji tworzących go pracowników, czyli również w myśl zasady ludzie to największy kapitał firmy, powstają trzy podstawowe pytania: jakie umiejętności trzeba rozwijać, w jakim stopniu oraz kiedy i jak długo? Takie ujęcie procesu szkoleniowego wymusza indywidualne podejście i zidentyfikowanie podstawowych potrzeb szkoleniowych poszczególnych firm czy instytucji. Niestety, wiele przedsiębiorstw nie potrafi sprecyzować swoich potrzeb szkoleniowych i tutaj często z pomocą przychodzą firmy szkoleniowe, proponujące analizę tychże potrzeb bezpłatnie. Zdefiniowanie celów długofalowych przedsiębiorstwa nieodłącznie wiąże się z planowaniem strategii konkurencyjności. Doskonalenie kwalifikacji kadry ma duży wpływ zarówno na zewnętrzny wizerunek firmy, jak i jej sytuację wewnętrzną. Duży nacisk na szkolenia tworzy obraz prężnie rozwijającej się organizacji, nastawionej na innowacyjność i rozwój. Brak lub zbyt mała ilość odpowiednich szkoleń może tworzyć obszar niepokoju mentalnego wśród pracowników (brak zainteresowania ze strony kadry zarządzającej, brak perspektyw rozwoju). Należy pamiętać również o tym, iż efekt finansowy nie może być jedyną wykładnią czy miernikiem procesu doskonalenia pracownika, ważny jest także ich wymiar prestiżowy oraz kreatywne myślenie o przyszłości danej firmy czy instytucji. Prognozowanie przyszłych zmian na rynku i ewolucji potrzeb klienta, położenie dużego nacisku na innowacyjność i zmianę stanowi podstawę podtrzymania działalności i rozwoju większości organizacji. Tylko nieliczne instytucje mogą sobie pozwolić na stagnację i pozostawanie poza czołówką. Dlatego właśnie nastawienie na ciągłe doskonalenie kompetencji pracowników firmy z wykorzystaniem szkoleń nie jest już kwestią wyboru lecz koniecznością. Adam Duda Specjalista ds. Szkoleń Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach W projekcie tym nie może zabraknąć Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach oraz Krajowej Izby Gospodarczej, które wyraziły swoje poparcie dla idei PROTONU. Stąd też liczymy na żywe zainteresowanie ze strony naszych Członków, którzy biorąc udział w szkoleniach i otwierając swe firmy na Osoby Niepełnosprawne pozwolą im wyjść z cienia do normalności. Informacje o projekcie na stronie internetowej członka RIG w Katowicach: Interdont Sp. z o.o, 14

13 Systemy Zarządzania Jakością a zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem Dynamiczne zmiany zachodzące na rynkach gospodarczych, innowacyjność produktów i technologii oraz rosnące wymagania klientów sprawiły, iż starania o jakość coraz częściej zajmują centralne miejsce w strategii przedsiębiorstw. Ogólnoświatowe tendencje oraz wstąpienie w struktury Unii Europejskiej powodują, że polska gospodarka również przeżywa metamorfozę jakościową. Oczywisty stał się fakt, iż o przetrwaniu i sukcesie współczesnego przedsiębiorstwa decyduje dziś zdolność do ciągłego zaspokajania wymagań i potrzeb klientów oraz zastosowanie systemowych rozwiązań w zakresie zapewnienia jakości. Wobec tej sytuacji coraz większego znaczenia dla polskich przedsiębiorców nabiera certyfikacja systemów zapewnienia jakości. Większość polskich menedżerów zrozumiała, iż bez zewnętrznego potwierdzenia jakości produktów i procesów zachodzących w ich firmach nie sposób skutecznie konkurować na współczesnych rynkach. W warunkach globalizujących się rynków dalszy rozwój firmy determinuje dostosowanie do światowych norm. Dziś nie wystarczy dobrze zarządzać firmą i mieć doskonały produkt. Nie wystarczy nawet co dla wielu jest trudniejsze umieć go sprzedać, zaistnieć na rynku. By na nim pozostać, trzeba jeszcze potwierdzić wszystkie te cechy biznesowej działalności odpowiednim certyfikatem, czyli poddać się niezależnej weryfikacji. Wdrożenie systemu zarządzania jakością w połączeniu z dotychczasowym doświadczeniem przedsiębiorstwa stanowi narzędzie zapewniające utrzymanie i doskonalenie przyjętych metod pracy oraz poziomu jakości wytwarzanych wyrobów. Certyfikat systemu zarządzania jakością jest ponadto dokumentem coraz częściej wymaganym przez partnerów w interesach. Klienci, w szczególności duże firmy korzystające z usług wielu podwykonawców oraz startujące w przetargach w sferze publicznej, narzucają swym dostawcom i kontrahentom obowiązek wdrożenia i certyfikacji systemu zarządzania jakością, co powoduje swoistą pozytywną selekcję w górnych rejestrach rynku. Niemal każde przedsiębiorstwo konfrontowane jest dzisiaj ze wzmagającą się konkurencją na rynku, rosnącą złożonością produktów i coraz krótszymi cyklami innowacyjnymi. W takim otoczeniu mogą się utrzymać jedynie przedsiębiorstwa, których produkty i usługi w pełni zaspokajają wymagania klientów. Starania o jakość coraz częściej zajmują centralne miejsce w strategii przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa, które mogą się takim dokumentem legitymować, spostrzegane jako Korzyści wewnętrzne Poprawa jakości wytwarzanych dóbr Redukcja liczby braków i reklamacji Pełne ukierunkowanie na klienta Systematyczna kontrola (audit) Doskonalenie komunikacji wewnętrznej Usystematyzowanie działań i procesów Wzrost wydajności pracy Poprawa zadowolenia pracowników Sprawny i przejrzysty system zarządzania Większa identyfikowalność Obniżenie kosztów całkowitych organizacji Stosowanie innowacyjnych rozwiązań Korzyści zewnętrzne Poprawa zadowolenia klientów Lepszy dostęp do rynku krajowego i zagranicznego Wzrost wiarygodności i zaufania organizacji oraz poprawa image u Pozytywna zmiana dotychczasowego wizerunku oraz wzrost efektywności pracy Zapewnienie kontrahentów o prowadzeniu dalszej działalności i jej rozwoju Wzrost przewagi konkurencyjnej oraz lepsza jakość kooperacji z innymi instytucjami Tabela 1. Korzyści organizacji z praktycznego stosowania systemu zarządzania jakością opartego na normie serii ISO Źródło: M. Bąk: Nowoczesne systemy zarządzania jakością ISO-ujęcie praktyczne. Problemy jakości 2003, nr 9, s. 45 pewniejsze i lepsze. Ich wyroby łatwiej zdobywają nabywców. W związku z tym, w każdej instytucji opłaca się wdrażać system zarządzania jakością, zarówno z tytułu korzyści wewnętrznych, jak i zewnętrznych (tabela 1). Wychodząc naprzeciw wymaganiom rynku oraz oczekiwaniom i potrzebom przedsiębiorców Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach opracowała projekt szkoleniowy z zakresu Systemów Zarządzania Jakością pt.: Stawiamy na JAKOŚĆ w Zarządzaniu. Projekt ten jest unikatowy w skali regionu z uwagi na 100% dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych oraz szeroki zakres tematyczny dotyczący Systemów Jakości. Bezpłatne szkolenia w ramach projektu są skierowane do osób pracujących, zamieszkujących teren województwa śląskiego, chcących podnieść swoje kwalifikacje zawodowe poza godzinami pracy. Projekt pt.: Stawiamy na JAKOŚĆ w Zarządzaniu obejmuje 2 edycje paneli szkoleniowych o następującej tematyce: 1. Systemy Zarządzania Jakością w branży motoryzacyjnej 2. Zarządzanie Bezpieczeństwem Informacji 3. Systemy Zarządzania Jakością 4. Systemy Zarządzania Środowiskowego 5. Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy. Każdy panel szkoleniowy składa się z dwóch modułów tematycznych, spośród których uczestnicy projektu będą mogli wybrać jeden moduł zgodnie ze swoimi zainteresowaniem i poziomem wiedzy. Realizacja projektu obejmuje okres od sierpnia 2006 r. do grudnia 2007 r., a pierwsze szkolenia rozpoczną się z początkiem października br. Dodatkową zaletą projektu jest fakt, iż każde szkolenie będzie kończyło się egzaminem i uzyskaniem certyfikatu m.in. specjalisty, auditora, pełnomocnika lub menedżera jakości. Projekt będzie realizowany w partnerstwie z TÜV NORD POLSKA Sp. z o.o. dzięki czemu zostanie zachowany najwyższy poziom jakości prowadzonych szkoleń. W projekcie przewidziano organizację konferencji otwierających każdą edycję, na których promowana będzie m.in. Śląska Nagroda Jakości. Projekt będzie realizował polityki horyzontalne w szczególności: równe szanse udziału kobiet, stosowanie nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych, możliwość nawiązania się partnerstw i współpracy między uczestnikami szkoleń. Osoby zainteresowane uczestnictwem w bezpłatnych szkoleniach zapraszamy na naszą stronę internetową na której znajdują się szczegółowe informacje dotyczące wszystkich projektów szkoleniowych dofinansowanych z Funduszy Unijnych realizowanych przez RIG, w tym również nasze nowe projekty o tematyce jakości. KONTAKT Dział Edukacji Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach, ul. Opolska 15, Katowice, tel. (032) /99; (032) , fax (032) , szkoleniat@rig.katowice.pl, Grażyna Sekścińska, Kierownik Działu Edukacji Tomasz Gawlak, Specjalista ds. Szkoleń Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach Projekt Stawiamy na JAKOŚĆ w Zarządzaniu jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego i Budżetu Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Projekt jest realizowany pod nadzorem Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach 15

14 RIG z nowym statutem i strategią Dnia 19 czerwca 2006r. odbyło się Sprawozdawczo-Wyborcze Walne Zgromadzenie Członków Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Obradom przewodniczył Franciszek Buszka Wiceprezes RIG w Katowicach. Gościem honorowym był Prezes Krajowej Izby Gospodarczej Andrzej Arendarski. W trakcie obrad: udzielono absolutorium Prezesowi Izby, Radzie Izby, Komisji Rewizyjnej oraz Sądowi Koleżeńskiemu z wykonania obowiązków za okres kadencji ; jednogłośnie wybrano Pana Tadeusza Donocika na funkcję Prezesa Izby na kadencję ; dokonano wyboru członków Rady Izby na nową kadencję, uchwalono nowy Statut RIG; zatwierdzono Strategię RIG na lata ; zatwierdzono następujący skład osobowy Komisji Rewizyjnej RIG: 1. Andrzej Mierzwa Przewodniczący Komisji Były Dyrektor Regionalnego Ośrodka Kształcenia Kadr przy Izbie Skarbowej w Katowicach z siedzibą w Będzinie 2. Kazimierz Borgieł Prezes Zarządu ENGAS Sp. z o.o. 3. Jolanta Kopiec Dyrektor ds. Strategii i Rozwoju Centrum Projektów Regionalnych INWE- STOR SA 4. Jacek Kosteczka Właściciel MIKO Agencja Inwestycyjna 5. Grażyna Micińska Współwłaścicielka Kancelarii Podatkowej FISKUS sc 6. Piotr Piekarski Właściciel Kancelarii Doradztwa Podatkowego ARTU II 7. Jan Rdest Prezes Zarządu Fabryki Elementów Napędowych FENA Sp. z o.o. zatwierdzono następujący skład osobowy Sądu Koleżeńskiego RIG: 1. Edward Kóska Przewodniczący Prezes Zarządu PPH INTER PRODRYN Sp. z o.o. 2. Leszek Dziub Wiceprzewodniczący Prezes Zarządu FPB LECHBUD 3. Tadeusz Biedzki Konsul Honorowy Łotwy 4. Józef Bogdan Chorążyczewski Właściciel Firmy TERBOG Józef Bogdan Chorążyczewski 5. Jerzy Gruszczyk Dyrektor Naczelny Zakładów Naprawczych Przemysłu Węglowego RE- MAG 6. Krystyna Jastal Prezes Zarządu Bytomskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. 7. Piotr Łukoszek Prezes Zarządu GRAFIT Sp. z o.o. 8. Stanisław Przybyłowicz Dyrektor Biura Administracji PKO BP SA Członek Honorowy RIG 9. Mirosław Szura Prezes Zarządu Centrali Zaopatrzenia Górnictwa SA Na pierwszym posiedzeniu nowo wybranej Rady Izby zatwierdzono następujący skład osobowy Prezydium Izby: 1. Franciszek Buszka I Wiceprezes Izby Prezes Delegatury Izby w Świętochłowicach MTB ON LINE Consulting Sp. z o.o. 2. Zygmunt Folta Wiceprezes Izby Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego Sp. z o.o. 3. Marek Myśliwiec Wiceprezes Izby Doradca Zarządu MM Petro Sp. z o.o. 4. Zbigniew Pucek Wiceprezes Izby Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Transportu Kolejowego i Gospodarki Kamieniem Sp. z o.o. 5. Henryk Stabla Wiceprezes Izby Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Komplementacji i Montażu Systemów Automatyki CARBOAUTOMATYKA S.A. 6. Zdzisław Trzepizur Wiceprezes Izby Prezes Zarządu Kombinatu Koksochemicznego Zabrze S.A. 7. Krzysztof Wilgus Wiceprezes Izby Prezes Zarządu, Dyrektor Naczelny Business Consulting Sp. z o.o. 8. Tomasz Zjawiony Wiceprezes Izby Export Manager Final S.A. Efektywne zarządzanie personelem w nowoczesnej organizacji szkolenia dla kadry kierowniczej W okresie od 1 grudnia 2005 r. do 31 stycznia 2007 r. konsorcjum którego liderem jest Międzynarodowa Szkoła Bankowości i Finansów w Katowicach, realizuje projekt szkoleniowy dla kadry kierowniczej PKO BP S.A. Celem projektu pod nazwą Efektywne zarządzanie personelem w nowoczesnej organizacji szkolenia dla kadry kierowniczej jest doprowadzenie do umocnienia postaw proklientowskich i innowacyjnych, doskonalenie umiejętności efektywnego zarządzania w warunkach przebudowy Banku i rosnącej konkurencyjności na rynku usług finansowych oraz ugruntowanie odpowiedzialności za efektywne wykonywanie zadań i skuteczne kierowanie zespołami pracowniczymi. Szkolenia w ramach projektu realizowane są w dwóch modułach tematycznych. Moduł Rozwój zespołu obejmuje tematykę efektywnego zarządzania zespołami pracowniczymi, motywowanie pracowników oraz zarządzanie wiedzą w organizacji. Moduł Rozwój menedżera poświęcony jest automotywowaniu, doskonaleniu umiejętności przywódczych, stylom kierowania, zarządzaniu czasem i organizacji pracy własnej. W ramach projektu przewiduje się zorganizowanie 135 szkoleń, z których każde będzie trwało 4 dni. Ogółem przeszkolonych zostanie 3370 osób, a każdy uczestnik szkolenia będzie brał udział w obu modułach. Do końca lipca szkolenia ukończyło blisko 2000 osób, czyli ponad 80 grup szkoleniowych. Projekt ma charakter kompleksowy, tzn. szkoleniem objęte jest całe grono kadry kierowniczej PKO BP S.A. Biorąc pod uwagę liczebność tej grupy (3370 osób), projekt ma unikalny charakter na skalę ogólnopolską. W trakcie jego realizacji wykorzystywane są metody dydaktyczne zachęcające uczestników do aktywnego udziału w procesie szkoleniowym i przygotowujące do świadczenia w przyszłości coaching u na rzecz członków kierowanych przez uczestników szkolenia zespołów. Projekt przewiduje także dokonywanie na bieżąco badania efektywności przeprowadzanych szkoleń powiązane z badaniem przyrostu wiedzy. Cykl szkoleniowy zakończy konferencja podsumowująca osiągnięte rezultaty, zaplanowana na styczeń 2007 r. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości 16

15 Leasing finansowy i operacyjny konsekwencje podatkowe W bieżącym wydaniu Wolnego Rynku kontynuujemy rozważania dotyczące tematyki leasingu, podjęte w numerze czerwcowym. Przypomnijmy, że zgodnie z brzmieniem artykułu 709¹ Kodeksu Cywilnego przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w okresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Rodzaje leasingu Obecnie na rynku oferowanych jest wiele różnych odmian leasingu. Podstawowe dwa rodzaje to leasing finansowy i leasing operacyjny. Podział ten jest usankcjonowany również w świetle przepisów prawa oba rodzaje będą wywoływały nieco odmienne skutki prawne i podatkowe. Skutki podatkowe leasingu ze względu na jego rodzaj Korzyści podatkowe są dużą zaletą leasingu jako formy finansowania majątku firmy w porównaniu ze źródłami alternatywnymi wobec niego. Różnią się one jednak w zależności od tego, czy dana umowa leasingowa zostanie zakwalifikowana jako umowa leasingu finansowego, czy też operacyjnego. Przy czym kryteria, według których odróżnia się te dwa rodzaje leasingu, nie są jednoznaczne. Leasing finansowy jest mianowicie nieco odmiennie definiowany w ustawach podatkowych (Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm. oraz Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) oraz w Ustawie o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.). Warunki, jakie musi spełniać umowa leasingu, by mogła być zakwalifikowana jako umowa leasingu finansowego w świetle wymienionych aktów prawnych, prezentuje tabela obok. Może się zdarzyć, że ta sama umowa leasingu może według kryteriów podatkowych być leasingiem operacyjnym, natomiast według przepisów Ustawy o rachunkowości spełniać warunki leasingu finansowego. Jeśli dana umowa leasingu nie spełnia poszczególnych kryteriów leasingu finansowego, uznawana jest za leasing operacyjny. Sformułowana powyżej definicja określa, co w przypadku poszczególnych rodzajów leasingu stanowi koszt uzyskania przychodu po stronie zarówno korzystającego, jak i finansującego. W przypadku leasingu finansowego przedmiot leasingu jest amortyzowany przez korzystającego i wartość umorzenia stanowi dla niego koszt uzyskania przychodu. W przypadku leasingu operacyjnego jest odwrotnie przedmiot leasingu jest amortyzowany przez finansującego, a korzystający może zaliczyć jako swój koszt całość płaconej raty leasingowej. Poniższa tabela zestawia pozostałe konsekwencje podatkowe po obu stronach umowy leasingowej z uwzględnieniem omówionych wcześniej dwóch jej rodzajów. Opodatkowanie umowy leasingu podatkiem od towarów i usług Ustawa o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r., nr 54, poz. 535 z późn. zm.) przewiduje, iż opodatkowanie tym podatkiem podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Dostawa towarów jest w tejże ustawie rozumiana jako każde przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, w tym również wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Oznacza to, że w przypadku umów leasingu finansowego, które przewidują bezwarunkowe przeniesienie prawa własności rzeczy na korzystającego, istnieje obowiązek uiszczenia całości podatku VAT od wartości przedmiotu leasingu w chwili jego wydania. Wszelkie pozostałe odmiany leasingu należy traktować jako usługę, dla której obowiązek podatkowy dotyczy poszczególnych rat leasingowych. Anna Rąplewicz Specjalista ds. Doradztwa i Funduszy Europejskich Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach Warunki zakwalifikowania leasingu jako leasing finansowy Ustawy podatkowe Umowa jest traktowana jako leasing finansowy, jeśli łącznie spełnione są poniższe warunki: 1) Umowa została zawarta na czas oznaczony, 2) Suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, 3) Umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy leasingu dokonuje korzystający Ustawa o rachunkowości Umowa jest traktowana jako leasing finansowy, jeśli spełnia co najmniej jeden z następujących warunków: 1) Przenosi własność jej przedmiotu na korzystającego po zakończeniu okresu, na który została zawarta, 2) Zawiera prawo do nabycia jej przedmiotu przez korzystającego, po zakończeniu okresu, na jaki została zawarta, po cenie niższej od wartości rynkowej z dnia nabycia, 3) Okres, na jaki została zawarta, odpowiada w przeważającej części przewidywanemu okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego lub prawa majątkowego, przy czym nie może być on krótszy niż ¾ tego okresu; prawo własności przedmiotu umowy może być, po okresie, na jaki umowa została zawarta, przeniesione na korzystającego, 4) Suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu umowy na ten dzień; w sumie opłat uwzględnia się wartość końcową przedmiotu umowy, którą korzystający zobowiązuje się zapłacić za przeniesienie na niego własności tego przedmiotu; do sumy opłat nie zalicza się płatności na rzecz korzystającego za świadczenia dodatkowe, podatków oraz składek na ubezpieczenie tego przedmiotu, jeżeli korzystający pokrywa je niezależnie od opłat za używanie, 5) Umowa zawiera przyrzeczenie finansującego do zawarcia z korzystającym kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych od przewidzianych w dotychczasowej umowie, 6) Umowa przewiduje możliwość jej wypowiedzenia z zastrzeżeniem, że wszelkie powstałe w tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa korzystający, 7) Przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb korzystającego; może on być używany wyłącznie przez korzystającego, bez wprowadzania w nim istotnych zmian. 17

16 Ciężkie życie w laboratorium Rozmowa z prof. Markiem Stanisławem Szczepańskim, szefem Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego, rektorem Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych w Tychach Panie Profesorze, podobają się Panu dzisiejsze czasy? Są to czasy absolutnego laboratorium. Z takim chyba pierwszym laboratorium socjologicznym mieliśmy do czynienia w przypadku tzw. szkoły chicagowskiej. Jej przedstawiciele, w tym m.in. Robert Park i Ernest Burgess mówili, że Chicago jest dla nich właśnie jak laboratorium. Trudno, by było inaczej, skoro przyszło im żyć w czasach prohibicji, włóczęgostwa, prostytucji. Ich spostrzeżenia i wnioski także dziś są bardzo cenne. Na przykład na Górnym Śląsku ludzie też żyją teraz w laboratorium społecznym. To ciekawe, choć często dramatyczne czasy. Podobnie, jak losy starego regionu przemysłowego, który kończy swój żywot w swej pierwotnej formule. Po pierwsze dlatego, że przestał już być El Dorado, do którego ludzie masowo przyjeżdżają się uczyć, pracować i żyć po prostu. Górniczy pióropusz jest symbolem czegoś, co odchodzi do lamusa. Choć górnictwo nadal karmi około 500 tysięcy ludzi, jeśli weźmiemy pod uwagę kooperantów, a także niepracujące żony i dzieci górników. Jesteśmy świadkami wszystkich, w tym także negatywnych, konsekwencji burzliwych przemian. W tym również i biedy biologicznej. A przecież śląskie to po mazowieckim drugie w Polsce województwo pod względem zamożności. Mamy na Górnym Śląsku czteroprocentową biedę biologiczną, mamy 25- -procentowy odsetek górników deklarujących, że żyją bardzo biednie. Wcześniej, przed 1989 rokiem, tego nie było. Ponadto mamy coś, co Mamy do czynienia z syndromem somalijskim na Górnym Śląsku ostrzega prof. Marek Szczepański nazwałem syndromem somalijskim na Górnym Śląsku, który oznacza dziedziczenie statusu. W somalijskich obozach dla uchodźców ludzie nie myśleli, jak się z nich wyrwać do lepszego świata, tylko czekali na pomoc międzynarodową. Na żywność, leki. Niestety na Górnym Śląsku ów syndrom somalijski przybiera na sile. To chyba jedno z większych zagrożeń. Z pewnością. Młode pokolenia uczą się od rodziców, jak żyć, a raczej wegetować z pomocy gminy, parafii czy instytucji charytatywnych. To prawnicy ubóstwa, ludzie źle wykształceni, często z ukończoną zaledwie podstawówką. Ale niemal do perfekcji opanowali prawo dotyczące pomocy społecznej, dzięki czemu wiedzą co, gdzie i kiedy im się należy. Prawie 90 proc. bezrobotnych w województwie śląskim nie ma prawa do zasiłku, większość to ludzie długotrwale bezrobotni, pozostający bez pracy ponad dwanaście miesięcy. To skutkuje degradacją społeczną. Trzy czwarte z nich nadużywa alkoholu to cztery razy więcej niż w środowisku osób mających pracę. To ludzie, którzy w dużej mierze skazani są na garnuszek państwa i którzy ani nie chcą, ani nie potrafią poza nim szukać innych światów. Wszystkich trzeba wspierać, bo takie jest zadanie demokratycznego państwa obywatelskiego. Trzeba mieć przy tym świadomość, że owo dziedziczenie statusu oznacza także reprodukcję biedy. Już przedstawiciele tzw. szkoły chicagowskiej wskazywali, że w miastach zachodzi pięć podstawowych procesów prowadzących do powstawania gett. To procesy segregacji, koncentracji, centralizacji. A z drugiej strony inwazji i sukcesji. One powodują, że w przestrzeni miasta powstają getta. Warto pamiętać, że przedstawiciele szkoły chicagowskiej mieli szansę oglądania różnych gett. Badali Chicago w czasie, gdy w mieście tym rządził Al Capone. Pierwsze getto powstało w średniowiecznej Wenecji. Wspominam o tym, bo dziś getta kojarzone są głównie z czasami nazizmu, a tymczasem getto ma średniowieczny rodowód. Mamy różnorakie getta. Także i te ociekające bogactwem, z klubami fitness, z ochroną. Ale też getta biedoty. A także getta blokowiskowe. Oczywiście blok nie zawsze musi być synonimem biedy. Choć rzeczywiście blokowiska z lat 70. często obfitują dziś w patologie. Ludzie młodzi stamtąd uciekają, pozostają ci mniej zasobni finansowo. Albo osoby starsze, które podlegają procesowi marginalizacji społecznej. Natomiast szczególnie niepokoi dziś proces reprodukcji biedy. Widzi Pan jako socjolog możliwość systemowego rozwiązania tego problemu? Nie ma na świecie kraju, który nie miałby u siebie problemu biedy. Większego, bądź mniejszego, ale zawsze. Pozostaje pytanie, czy tak musi być? Otóż, jestem głęboko przekonany, że zjawisko biedy będzie istniało zawsze. Podobnie, jak zjawisko zaradności, bądź niezaradności. Natomiast to, co można zrobić, to przede wszystkim wspierać młode pokolenia osób wychowujących się w ubogich rodzinach, o niskim kapitale społecznym. Usta polityków są pełne frazesów, natomiast rzeczywistość skrzeczy. Badania, jakie przeprowadziłem na Górnym Śląsku, wskazują jednoznacznie, że jeśli masz wiele dzieciaków, to masz szansę zostać biednym. Występuje ścisły związek między biedą, a wielodzietnością. Jeśli jesteś niepełnosprawny, to także masz szansę zostać biednym. Podobnie, jeżeli jesteś samotną matką wychowującą dziecko. To pokazuje, że państwo polskie nie prowadzi żadnej polityki prorodzinnej, ani nie stwarza równych szans. Rozmawiał: Jerzy Dudała 18

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Zarys wybranych programów form wsparcia MSP w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Paweł Czyż, PARP, 2004 1. Sektorowy

Bardziej szczegółowo

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP Mirosław Marek PARP, Prezes Zarządu Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)

Bardziej szczegółowo

Środki strukturalne na lata

Środki strukturalne na lata Środki strukturalne na lata 2007-2013 Prof. Tadeusz Więckowski Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy z Gospodarką Plan wystąpienia: Część I Charakterystyka ogólna Część II Finansowanie infrastruktury

Bardziej szczegółowo

IX Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości

IX Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości W imieniu Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o. oraz Targów Kielce pragnę Państwa serdecznie zaprosić do bezpłatnego udziału w IX Świętokrzyskiej Giełdzie Kooperacyjnej

Bardziej szczegółowo

Dolnośląski Park Technologiczny T-Park, ul. Szczawieńska 2, Szczawno-Zdrój, Sala A001, parter. Szanowni Państwo, Serdecznie zapraszamy!

Dolnośląski Park Technologiczny T-Park, ul. Szczawieńska 2, Szczawno-Zdrój, Sala A001, parter. Szanowni Państwo, Serdecznie zapraszamy! Szanowni Państwo, zapraszamy na bezpłatne szkolenie organizowane w ramach Akademii Dolnośląskich Pracodawców na temat roli i znaczenia procesów zakupowych w działalności firm MŚP. Zakupy w biznesie odgrywają

Bardziej szczegółowo

NSS. Programy pomocowe (operacyjne)

NSS. Programy pomocowe (operacyjne) Możliwości wsparcia Startup-ów z funduszy Unii Europejskiej Anna Widelska Maciej Wiśniewski Branżowy Punkt Kontaktowy dla IT NSS Narodowa Strategia Spójności Programy pomocowe (operacyjne) Program Infrastruktura

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008 Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,

Bardziej szczegółowo

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska.

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska. Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw została powołana przez Mazowiecką Izbę Rzemiosła i Przedsiębiorczości w 1992 roku. MISJA FUNDACJI MSP: Propagowanie

Bardziej szczegółowo

Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej

Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej Towarzystwo Inicjatyw Europejskich ul. Próchnika 1 lok. 303 90-408 Maj 2013 Operator Programu Wolontariatu Długoterminowego

Bardziej szczegółowo

PROJEKTY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ EKSPORTU MIKRO-, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PASZPORT DO EKSPORTU 1

PROJEKTY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ EKSPORTU MIKRO-, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PASZPORT DO EKSPORTU 1 Informacja nt. możliwości otrzymania dofinansowania ze środków Unii Europejskiej na: PROJEKTY WSPIERAJĄCE ROZWÓJ EKSPORTU MIKRO-, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW PASZPORT DO EKSPORTU 1 Szanowni Państwo,

Bardziej szczegółowo

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA WDROŻEŃ SYSTEMU HACCP ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA WDROŻEŃ SYSTEMU HACCP ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH ORGANIZATORZY: PATRONAT HONOROWY: Małgorzata Okońska-Zaremba Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Instytut Organizacji i

Bardziej szczegółowo

Konferencja inaugurująca Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego w Województwie Śląskim Katowice, 18 maja 2004 Materiały konferencyjne

Konferencja inaugurująca Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego w Województwie Śląskim Katowice, 18 maja 2004 Materiały konferencyjne Konferencja inaugurująca Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego w Województwie Śląskim Katowice, 18 maja 2004 Materiały konferencyjne Członkostwo w Unii Europejskiej daje ogromne szanse regionom,

Bardziej szczegółowo

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd d Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - Ostrowiec Świętokrzyski,

Bardziej szczegółowo

DOBRE PRAKTYKI SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE 2.1 WSPARCIE NA DORADZTWO

DOBRE PRAKTYKI SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE 2.1 WSPARCIE NA DORADZTWO DOBRE PRAKTYKI SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE 2.1 WSPARCIE NA DORADZTWO Celem niniejszego opracowania jest syntetyczne przedstawienie projektów, które otrzymały

Bardziej szczegółowo

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług 2009 Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług Tomasz Czerwoniak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER

Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Lublin, 5 października 2016r. Działania realizowane w ramach LSR 1) Zakładanie działalności

Bardziej szczegółowo

Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki

Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki 476,46 mln euro (ok. 1,95 mld PLN ) z EFRR na rozwój gospodarczy regionu

Bardziej szczegółowo

Wzrost adaptacyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw poprzez zarządzanie strategiczne

Wzrost adaptacyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw poprzez zarządzanie strategiczne POLSKI ZWIĄZEK PRYWATNYCH PRACODAWCÓW TURYSTYKI LEWIATAN I INSTYTUT TURYSTYKI W KRAKOWIE SP. Z O. O. ZAPRASZAJĄ PRZEDSIĘBIORCÓW I ICH PRACOWNIKÓW DO UDZIAŁU W PROJEKCIE Wzrost adaptacyjności mikro, małych

Bardziej szczegółowo

VIII Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości

VIII Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości VIII Świętokrzyska Giełda Kooperacyjna Nowych Technologii Energii Odnawialnej Technologia Przyszłości 3-4 marca 2010r. Targi Kielce, ul. Zakładowa 1, Kielce OFERTA DLA WYSTAWCY VIII Świętokrzyska Giełda

Bardziej szczegółowo

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej

Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej Wrocławskie Centrum Transferu Technologii Politechniki Wrocławskiej Prof. zw. dr hab. inż. Jan Koch Wrocław, 14 grudnia 2011 r. Akt powołania i statut WCTT Centrum powołano 23 marca 1995 r. WCTT jest pierwszym

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014

Bardziej szczegółowo

Organizatorzy spotkania informacyjnego dla przedsiębiorców z woj. opolskiego. Środki na rozwój eksportu dla Twojego przedsiębiorstwa

Organizatorzy spotkania informacyjnego dla przedsiębiorców z woj. opolskiego. Środki na rozwój eksportu dla Twojego przedsiębiorstwa Organizatorzy spotkania informacyjnego dla przedsiębiorców z woj. opolskiego Środki na rozwój eksportu dla Twojego przedsiębiorstwa Fundacja została założona w 2010r. we Wrocławiu w celu: promocji przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowskich Górach. Strategia Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach na lata 2007-2014

Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowskich Górach. Strategia Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach na lata 2007-2014 Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowskich Górach Strategia Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach na lata 2007-2014 12 czerwca 2007 Misją Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach jest stworzenie

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNE NARZĘDZIA WSPARCIA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW. Wrocław, 12 października 2011 r.

EFEKTYWNE NARZĘDZIA WSPARCIA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW. Wrocław, 12 października 2011 r. EFEKTYWNE NARZĘDZIA WSPARCIA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW Wrocław, 12 października 2011 r. Dolny Śląsk Dolnośląska Agencja Współpracy Gospodarczej Sp. z o.o. to instytucja otoczenia biznesu powołana

Bardziej szczegółowo

dla rozwoju Mazowsza www.mazowia.eu PROMUJEMY PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Działanie 1.7 Promocja gospodarcza

dla rozwoju Mazowsza www.mazowia.eu PROMUJEMY PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Działanie 1.7 Promocja gospodarcza dla rozwoju Mazowsza PROMUJEMY PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Działanie 1.7 Promocja gospodarcza Priorytet I Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na Mazowszu Regionalny Program

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Częstochowa, r.

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Częstochowa, r. Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Częstochowa, 06.10.2016 r. Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Częstochowie PUNKTY INFORMACYJNE FUNDUSZY EUROPEJSKICH

Bardziej szczegółowo

Oczekiwania przedsiębiorców wobec władz lokalnych. Tadeusz Donocik Prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach Katowice, 12 listopada 2007r.

Oczekiwania przedsiębiorców wobec władz lokalnych. Tadeusz Donocik Prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach Katowice, 12 listopada 2007r. Oczekiwania przedsiębiorców wobec władz lokalnych Tadeusz Donocik Prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach Katowice, 12 listopada 2007r. Współpraca władz lokalnych z przedsiębiorcami poprzez instytucje

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZ POŻYCZKOWY DLA KOBIET. Ministerstwo Gospodarki Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Jelenia Góra, grudzień 2014 r.

FUNDUSZ POŻYCZKOWY DLA KOBIET. Ministerstwo Gospodarki Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Jelenia Góra, grudzień 2014 r. FUNDUSZ POŻYCZKOWY DLA KOBIET Ministerstwo Gospodarki Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Jelenia Góra, grudzień 2014 r. I. Fundusz pożyczkowy dla kobiet... 3 1. Termin przyjmowania wniosków... 3 2. Limity

Bardziej szczegółowo

Dotacje dla wiedzy i technologii

Dotacje dla wiedzy i technologii Dotacje dla wiedzy i technologii Ewelina Hutmańska, Wiceprezes Zarządu Capital-ECI sp. z o.o. Polskie firmy wciąż są wtórnymi innowatorami Ponad 34,5 mld zł wydały na innowacje firmy, zatrudniające powyżej

Bardziej szczegółowo

Sektorowy Program Operacyjny WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW lata 2004-2006. DZIAŁANIA 2.1 oraz 2.3:

Sektorowy Program Operacyjny WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW lata 2004-2006. DZIAŁANIA 2.1 oraz 2.3: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Polish Agency for Enterprise Development Sektorowy Program Operacyjny WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW lata 2004-2006 DZIAŁANIA 2.1 oraz 2.3: Wzrost konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r.

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r. I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 Szczecinek, 24 września 2015r. GOSPODARKA- INNOWACJE- NOWOCZESNE TECHNOLOGIE Celem głównym OP 1 jest podniesienie

Bardziej szczegółowo

Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej

Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej 2014-2020 Regionalny Program Operacyjny Program regionalny to jeden z programów, który umożliwi

Bardziej szczegółowo

W porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe

W porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe Pierwsze wnioski o dotacje z Phare 2002 Znane są terminy składania wniosków przez firmy z sektora MŚP o dofinansowanie działań w ramach programów Phare 2002. Już w lipcu 2004 r. małe i średnie przedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln

Bardziej szczegółowo

Wspieranie projektów innowacyjnych w regionie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata

Wspieranie projektów innowacyjnych w regionie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata Wspieranie projektów innowacyjnych w regionie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 2013 Gliwice, 27 luty 2009r. Plan prezentacji 1. RPO WSL - informacje ogólne

Bardziej szczegółowo

FINANSOWANIE ROZWOJU MŚP

FINANSOWANIE ROZWOJU MŚP FINANSOWANIE ROZWOJU MŚP ELPARTNERS Twój zaufany partner w rozwoju biznesu Jesteśmy zespołem specjalistów, których misją jest wspierania dynamicznego rozwoju przedsiębiorstw poprzez kreowania rozwiązań,

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH

DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH DZIAŁANIE 9.3 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI STRATEGICZNYCH 1. Nazwa programu operacyjnego 2. Numer i nazwa priorytetu 3. Nazwa Funduszu finansującego priorytet 4. Instytucja Zarządzająca 5. Instytucja Pośrednicząca

Bardziej szczegółowo

KIGNET izbowy system wsparcia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw

KIGNET izbowy system wsparcia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw Słupska Izba Przemysłowo-Handlowa od 8 lipca br., w ramach złożonego w 2004 r. Wniosku do Krajowej Izby Gospodarczej, uczestniczy w profesjonalnym projekcie pt: KIGNET izbowy system wsparcia konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

DOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UE

DOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW UE 2012 2011 Jakub Moskal Dyrektor, Departament Koordynacji Wdrażania Programów Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości DOŚWIADCZENIA PARP Z POPRZEDNIEJ PERSPEKTYWY W REALIZACJI PROGRAMÓW I PROJEKTÓW FINANSOWANYCH

Bardziej szczegółowo

Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego

Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego www.pwc.com Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP

Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP Michał Kołodziejski Zespół Instytucjonalnego Systemu Wsparcia PARP Sieć współpracujących ze sobą ośrodków

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;

Bardziej szczegółowo

Lista referencyjna. Opracowano wyłącznie dla klientów i przyszłych klientów PRZYKŁADOWE PODSTAWOWE PROJEKTY W OKRESIE 2003-2014

Lista referencyjna. Opracowano wyłącznie dla klientów i przyszłych klientów PRZYKŁADOWE PODSTAWOWE PROJEKTY W OKRESIE 2003-2014 Opracowano wyłącznie dla klientów i przyszłych klientów Lista referencyjna PRZYKŁADOWE PODSTAWOWE PROJEKTY W OKRESIE 2003-2014 PRZEDSIĘBIORSTWO WDROŻEŃ INNOWACJI GOSPODARCZYCH 2015-01-02 1. Firma doradcza.

Bardziej szczegółowo

Regionalne Programy Operacyjne dotacje dla przedsiębiorców TERMIN NABORU WNIOSKÓW RPO WOJEWÓDZTWO. Dolnośląskie. nieznany. Łódzkie

Regionalne Programy Operacyjne dotacje dla przedsiębiorców TERMIN NABORU WNIOSKÓW RPO WOJEWÓDZTWO. Dolnośląskie. nieznany. Łódzkie Regionalne Programy Operacyjne dotacje dla przedsiębiorców (Ostatnia aktualizacja danych 12.03.2008) RPO WOJEWÓDZTWO Dolnośląskie NAZWA DZIAŁANIA Działanie 1.1 Inwestycje dla LIMITY KWOTOWE DOTACJI (w

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji. Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ

WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji. Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ 13 maja 2011 Wydatki strukturalne akty prawne Ustawa o finansach publicznych z dn.

Bardziej szczegółowo

Rozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim

Rozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim Rozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim Katowice, 22.11.2013 r. Główne obszary działalności DOTACJE

Bardziej szczegółowo

Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu

Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu AUTOEVENT 2014 2 PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY Jeden z największych producentów samochodów i komponentów motoryzacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Bardziej szczegółowo

Stan realizacji Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata Katowice, 20 września 2005 r.

Stan realizacji Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata Katowice, 20 września 2005 r. Stan realizacji Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2003-2013 Katowice, 20 września 2005 r. Misja i Wizja RSI Woj. Śląskiego Misja i Wizja RSI Woj. Śląskiego Wyobrażenia tworzą

Bardziej szczegółowo

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji RPO Lubuskie 2020 Oś Priorytetowa 1 Gospodarka i innowacje PI 3 c Zwiększone zastosowanie innowacji w przedsiębiorstwach sektora MŚP W ramach PI mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą uzyskać wsparcie

Bardziej szczegółowo

Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm

Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm Bydgoszcz, 14.05.2014 Pracodawcy Pomorza i Kujaw Związek Pracodawców Pracodawcy Pomorza i Kujaw to regionalny

Bardziej szczegółowo

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2007-2013 STRUKTURA DOKUMENTU 2 1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej województwa lubelskiego, 2. Strategia realizacji Regionalnego Programu

Bardziej szczegółowo

Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl

Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa www.ewaclapa.pl październik 2011 Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Pomoc przedakcesyjna począwszy od roku 2000 przyznana

Bardziej szczegółowo

Konferencja pt. Transformacja Gospodarcza Subregionu Konińskiego kierunek wodór. 12 grudnia 2018r.

Konferencja pt. Transformacja Gospodarcza Subregionu Konińskiego kierunek wodór. 12 grudnia 2018r. Konferencja pt. Transformacja Gospodarcza Subregionu Konińskiego kierunek wodór 12 grudnia 2018r. O AGENCJI Działamy na rynku ponad 25 lat Jesteśmy spółką Marszałka Województwa Wielkopolskiego utworzoną

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE INFORMACJE

PODSTAWOWE INFORMACJE PODSTAWOWE INFORMACJE Głównym zadaniem i celem Śląskiego Centrum Obsługi Inwestora i Eksportera jest promocja gospodarcza i wspieranie rozwoju województwa śląskiego, a także zwiększenie napływu inwestycji

Bardziej szczegółowo

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH S.A.

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH S.A. POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH S.A. Współpraca Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych z samorządami gminnymi i specjalnymi strefami ekonomicznymi w kontekście pozyskiwania

Bardziej szczegółowo

Programowanie funduszy UE w latach schemat

Programowanie funduszy UE w latach schemat Programowanie funduszy UE w latach 2007-2013 schemat Strategia Lizbońska Główny cel rozwoju UE: najbardziej konkurencyjna i dynamiczna gospodarka na świecie, zdolna do systematycznego wzrostu gospodarczego,

Bardziej szczegółowo

Możliwości wsparcia z funduszy UE. Zbigniew Krzewiński

Możliwości wsparcia z funduszy UE. Zbigniew Krzewiński Możliwości wsparcia z funduszy UE Zbigniew Krzewiński krzew@man.poznan.pl Plan prezentacji 1. Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny 2. 7. Program Ramowy 3. Program technostarterów WRPO Priorytety

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r

MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r Możliwości finansowania dla MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII 03 czerwca 2008 r OLGA WARZECHA CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH Dział Obsługi Funduszy Strukturalnych tel. 12 617 31 59 warzecha@agh.edu.pl

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE ZARZĄDU 2017

SPRAWOZDANIE ZARZĄDU 2017 SPRAWOZDANIE ZARZĄDU 2017 KIM JESTEŚMY? zrzeszamy 252 przedsiębiorców od 26 lat wspieramy rozwój firm rozwijamy innowacyjność, integrujemy firmy, prowadzimy dialog społeczny NASZ JUBILEUSZ 25 lat DIALOG

Bardziej szczegółowo

INTERIZON DOBRE PRAKTYKI ROZWOJU KLASTRÓW

INTERIZON DOBRE PRAKTYKI ROZWOJU KLASTRÓW INTERIZON DOBRE PRAKTYKI ROZWOJU KLASTRÓW Marita Koszarek BSR Expertise, Politechnika Gdańska INTERIZON NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Branża ICT: informatyka, elektronika, telekomunikacja Interizon dawniej Pomorski

Bardziej szczegółowo

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+ - założenia programowe Wielkopolskiego Departament Wdrażania Programu Regionalnego Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2007-2013 Podział

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw

Wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw Wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw Portal finansowy IPO.pl Każde mikroprzedsiębiorstwo powinno skorzystać ze wsparcia funduszy unijnych. Fundusze te mają bardzo wiele zalet, które wpływają pozytywnie na

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata Wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata Wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 Wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Warszawa, 23 stycznia 2014 r. RPO WM 2014-2020 - obszary wsparcia OŚ PRIORYTETOWA

Bardziej szczegółowo

Zarząd Województwa Świętokrzyskiego OPIS DZIAŁANIA

Zarząd Województwa Świętokrzyskiego OPIS DZIAŁANIA 1. Numer i nazwa osi priorytetowej 2. Konkurencyjna gospodarka 2. Cele szczegółowe osi priorytetowej Lepsze warunki do rozwoju MŚP. Zwiększone zastosowanie TIK w działalności przedsiębiorstw. Zwiększone

Bardziej szczegółowo

Organizacje udzielające pomocy przedsiębiorcom

Organizacje udzielające pomocy przedsiębiorcom Organizacje udzielające pomocy przedsiębiorcom Fundacja Inkubator ul. Piotrkowska 114, 90-006 Łódź tel. 042 633 16 55, fax: 042 633 87 13 www.inkubator.org.pl e-mail: sekretariat@inkubator.org.pl Fundacja

Bardziej szczegółowo

Temat wystąpienia UNIJNE INWESTYCJE W KAPITAŁ LUDZKI AGNIESZKA KOSICKA JOANNA KICA PMC-PROJECT MANAGEMENT CONSULTING

Temat wystąpienia UNIJNE INWESTYCJE W KAPITAŁ LUDZKI AGNIESZKA KOSICKA JOANNA KICA PMC-PROJECT MANAGEMENT CONSULTING Temat wystąpienia UNIJNE INWESTYCJE W AGNIESZKA KOSICKA JOANNA KICA PMC-PROJECT MANAGEMENT CONSULTING UNIJNE INWESTYCJE W JAK ZWIĘKSZYĆ EFEKTYWNOŚĆ ZARZĄDZANIA KADRAMI Z WYKORZYSTANIEM FUNDUSZY UE? JAKIE

Bardziej szczegółowo

Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT

Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT 72 Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich Analiza SWOT MOCNE STRONY 1. Możliwość rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości. 2. Korzystna struktura wielkości gospodarstw. 3. Korzystne warunki przyrodnicze

Bardziej szczegółowo

Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie potencjału innowacyjnego

Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji w przedsiębiorstwach i wzmocnienie potencjału innowacyjnego Priorytet II. Stymulowanie wzrostu inwestycji Beneficjenci: Mikroprzedsiębiorstwa, Małe i średnie przedsiębiorstwa, Spółki prawa handlowego, Jednostki samorządu terytorialnego oraz związki, porozumienia

Bardziej szczegółowo

Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.

Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. powstała w 1994 roku jako spółka akcyjna, w której głównym akcjonariuszem jest Samorząd Województwa

Bardziej szczegółowo

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych WROCŁAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych Marek Winkowski Wiceprezes WPT S.A. Anna Madera - Kierownik DAIP Gdańsk, 09.03.2009

Bardziej szczegółowo

WSPARCIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W MAŁOPOLSCE

WSPARCIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W MAŁOPOLSCE WSPARCIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W MAŁOPOLSCE Iwona Harnik 24 kwietnia 2007 r. Kraków 2007 Rola MARR S.A. Efektywne i skuteczne wspieranie rozwoju społecznego i gospodarczego Małopolski poprzez podejmowanie

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Mój region w Europie

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Mój region w Europie Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego Harmonogram konkursów 2013 Działanie 4.3 Rozwój komercyjnych e-usług. Nabór wniosków 27.05.2013 7.06.2013 Celem działania jest zwiększenie

Bardziej szczegółowo

Misja Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach na lata 2010-2014

Misja Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach na lata 2010-2014 REGIONALNA IZBA GOSPODARCZA W KATOWICACH STRATEGIA ORAZ PROGRAM DZIAŁANIA RIG W KATOWICACH NA LATA 2010-2014 Misja Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach na lata 2010-2014 Rozwój przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego. na lata 2014-2020. Kraków, 15 czerwca 2015 r.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego. na lata 2014-2020. Kraków, 15 czerwca 2015 r. Kraków, 15 czerwca 2015 r. Tomasz Sokół Zastępca Dyrektora Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego 1 na lata 2014-2020 2 Środki na wsparcie przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne ze szczególnym uwzględnieniem Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Warszawa, 28 stycznia 2007 1 Narodowe Strategiczne

Bardziej szczegółowo

SPO RZL. PARP jako Beneficjent Końcowy Działania 2.3. DZIAŁANIE 2.3. Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki

SPO RZL. PARP jako Beneficjent Końcowy Działania 2.3. DZIAŁANIE 2.3. Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki PARP jako Beneficjent Końcowy Działania 2.3 PRIORYTET 2 SPO RZL Rozwój społeczeństwa opartego na wiedzy DZIAŁANIE 2.3. Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki CEL: Podniesienie konkurencyjności i rozwój potencjału

Bardziej szczegółowo

Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP

Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP Michał Janas Centrum Wspierania Biznesu w Rzeszowie www.spp.org.pl Plan 1) PHARE 2002 2) 3) Phare 2002 Program Rozwoju Przedsiębiorstw Usługi doradcze w następuj

Bardziej szczegółowo

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych

Fiszka oferty usług proinnowacyjnych Fiszka oferty usług proinnowacyjnych I. Akredytowany wykonawca 1. Nazwa wykonawcy "MERITUM" LUBELSKA GRUPA DORADCZA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ 2. Forma prawna prowadzonej działalności Spółka

Bardziej szczegółowo

F R R R. Fundacja R ozw oju R egionu R abka 2002-2006

F R R R. Fundacja R ozw oju R egionu R abka 2002-2006 F R R R Fundacja R ozw oju R egionu R abka 2002-2006 Co zrobiono od roku 2002 Zarząd F undacji R R R pełnił swoje obowiązki w składzie: Krzysztof P isiewicz P rezes Jan P yka V-ce P rezes Marek Świder

Bardziej szczegółowo

YOUTH BUSINESS POLAND

YOUTH BUSINESS POLAND YOUTH BUSINESS POLAND OPIS IV EDYCJI PROGRAMU MENTORINGOWO- SZKOLENIOWEGO Organizatorzy i Współorganizatorzy: Patroni honorowi: PROGRAM YOUTH BUSINESS POLAND Youth Business Poland jest częścią The Prince

Bardziej szczegółowo

Szkolenie pt.: Dotacja na założenie firmy oraz studia dofinansowane z Funduszy Europejskich, Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Katowicach

Szkolenie pt.: Dotacja na założenie firmy oraz studia dofinansowane z Funduszy Europejskich, Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Katowicach Akademia Biznesu - III edycja (23-26.04.2012) Harmonogram: Dotacja na założenie firmy oraz studia dofinansowane z Funduszy Europejskich, Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Katowicach: 23.04.2012

Bardziej szczegółowo

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007 2013

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007 2013 Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007 2013 Regionalny program operacyjny jest narzędziem słuŝącym realizacji strategii rozwoju regionu przy wykorzystaniu środków Unii Europejskiej w latach

Bardziej szczegółowo

ŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy:

ŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy: ŚRODA Z FUNDUSZAMI FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Rzeszów, 02.09.2015 r. PO IR PODZIAŁ ALOKACJI PO IR STRUKTURA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW EFRR 8,6 mld euro Nr i nazwa osi priorytetowej

Bardziej szczegółowo

Tabela 1. Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego zarejestrowanych w województwie łódzkim (wg REGON) w VIII r.

Tabela 1. Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego zarejestrowanych w województwie łódzkim (wg REGON) w VIII r. Projekt Rola bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu aktualnego i przyszłego profilu gospodarczego województwa łódzkiego współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego

Bardziej szczegółowo

1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu Paszport do eksportu w Działaniu Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i

1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu Paszport do eksportu w Działaniu Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i 1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu 4.4 2. Paszport do eksportu w Działaniu 6.1 3. Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i 8.2 4. Inne możliwości 3 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie

Bardziej szczegółowo

Możliwości finansowania inwestycji w gospodarce odpadami ze środków Unii Europejskiej

Możliwości finansowania inwestycji w gospodarce odpadami ze środków Unii Europejskiej Możliwości finansowania inwestycji w gospodarce odpadami ze środków Unii Europejskiej Aleksandra Malarz Z-ca Dyrektora Departament Integracji Europejskiej Ministerstwo Środowiska Katowice, 23 marca 2004

Bardziej szczegółowo

1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu 4.4 2. Paszport do eksportu w Działaniu 6.1 3. Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i 8.2 4.

1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu 4.4 2. Paszport do eksportu w Działaniu 6.1 3. Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i 8.2 4. 1. Innowacyjne inwestycje w Działaniu 4.4 2. Paszport do eksportu w Działaniu 6.1 3. Gospodarka elektroniczna w Działaniach 8.1 i 8.2 4. Inne możliwości 3 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Działanie

Bardziej szczegółowo

Metody ewaluacji projektów unijnych

Metody ewaluacji projektów unijnych Metody ewaluacji projektów unijnych D R E W A K U S I D E Ł K A T E D R A E K O N O M E T R I I P R Z E S T R Z E N N E J W Y D Z I A Ł E K O N O M I C Z N O - S O C J O L O G I C Z N Y U Ł E K U S I D

Bardziej szczegółowo

Innowacyjność jako obszar polityki rozwoju Małopolski STRATEGIA MAŁOPOLSKA 2020

Innowacyjność jako obszar polityki rozwoju Małopolski STRATEGIA MAŁOPOLSKA 2020 Innowacyjność jako obszar polityki rozwoju Małopolski STRATEGIA MAŁOPOLSKA 2020 Konferencja Regionalna SMART+ Innowacje w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz promocja badań i rozwoju technologicznego

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP Iwona Szendel Dyrektor Zespołu Instrumentów Inwestycyjnych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Przekazanie Państwu specjalistycznej wiedzy z zakresu zarządzania, marketingu, finansów, rozwoju zasobów ludzkich oraz współpracy międzynarodowej.

Przekazanie Państwu specjalistycznej wiedzy z zakresu zarządzania, marketingu, finansów, rozwoju zasobów ludzkich oraz współpracy międzynarodowej. Szanowni Państwo, Mamy zaszczyt zaprosić do wzięcia udziału w projekcie organizowanym na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości POWIĄZANIA KOOPERACYJNE POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW, skierowanym

Bardziej szczegółowo

Koncepcja Organizacji Powszechnego Samorządu Gospodarczego

Koncepcja Organizacji Powszechnego Samorządu Gospodarczego Koncepcja Organizacji Powszechnego Samorządu Gospodarczego Opracował: Janusz Strzeboński Kraków, Wrzesień 2015 Założenia do Ustawy o Powszechnym Samorządzie Gospodarczym 1. Definicja przedsiębiorstw: Mikroprzedsiębiorstwo

Bardziej szczegółowo

Instytucje wdrażające podnoszą poprzeczkę, aby wsparcie otrzymały najciekawsze i najbardziej pożądane projekty.

Instytucje wdrażające podnoszą poprzeczkę, aby wsparcie otrzymały najciekawsze i najbardziej pożądane projekty. Instytucje wdrażające podnoszą poprzeczkę, aby wsparcie otrzymały najciekawsze i najbardziej pożądane projekty. Kapitał ludzki to jeden z najważniejszych czynników budowania przewagi konkurencyjnej na

Bardziej szczegółowo

Fundusze Unii Europejskiej wspierające zakładanie i rozwój własnej działalności gospodarczej

Fundusze Unii Europejskiej wspierające zakładanie i rozwój własnej działalności gospodarczej Fundusze Unii Europejskiej wspierające zakładanie i rozwój własnej działalności gospodarczej Iwona Czaplikowska Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Bielsko Biała, 22 października 2009 r. Program

Bardziej szczegółowo

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/strony/ glowna.aspx 2 I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe

Bardziej szczegółowo

O dofinansowanie mogą starać się przedsiębiorstwa z sektora MSP (mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa oraz średnie przedsiębiorstwa).

O dofinansowanie mogą starać się przedsiębiorstwa z sektora MSP (mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa oraz średnie przedsiębiorstwa). Program: Regionalny Program Województwa Wielkopolskiego Priorytet: 1 Konkurencyjność przedsiębiorstw Działanie: 1.2 Wsparcie rozwoju MSP Działanie skierowane jest do małych i średnich firm, chcących rozwijać

Bardziej szczegółowo

Witamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej

Witamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej Witamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej Biuro Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej działa w ramach struktury Urzędu Miasta Stalowej Woli. Funkcjonuje od lipca 2017 roku kiedy, stało

Bardziej szczegółowo

Inteligentne specjalizacje Województwa Małopolskiego. Szanse i możliwości rozwoju przedsiębiorczości z wykorzystaniem środków RPO WM 2014-2020

Inteligentne specjalizacje Województwa Małopolskiego. Szanse i możliwości rozwoju przedsiębiorczości z wykorzystaniem środków RPO WM 2014-2020 Inteligentne specjalizacje Województwa Małopolskiego Szanse i możliwości rozwoju przedsiębiorczości z wykorzystaniem środków RPO WM 2014-2020 Kraków, 08 października 2015 r. Rafał Solecki - Dyrektor Małopolskie

Bardziej szczegółowo