Niniejsze opracowanie powstało dzięki życzliwości i wsparciu wielu osób. Wszystkim Hodowcom oraz pracownikom Polskiej Federacji Hodowców Bydła i

Transkrypt

1

2

3 Niniejsze opracowanie powstało dzięki życzliwości i wsparciu wielu osób. Wszystkim Hodowcom oraz pracownikom Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka zaangażowanym w przygotowanie publikacji serdecznie dziękujemy.

4 Ocena krów obór Poszerzamy Możliwości kg mleka krowy oceniane 4 808* kg mleka *krowy nieoceniane, na podstawie szacunków specjalistów PFHBiPM białko 261 kg - 3,36% 318 kg - 4,09% tłuszcz Twoja droga do sukcesu

5 Strona Właściciel stada Metoda oceny Przeciętna Przeciętna wydajność liczba krów tłuszczu białka mleka kg w oborze w rasie kg % kg % 300,1 DO 500 SZT. 150,1 DO 300 SZT. 50,1 DO 150 SZT. 20,1 DO 50 SZT. 20 SZT PSZCZOŁA MAŁGORZATA I SYLWESTER AT4 16, , ,60 GUTANÓW, LUBELSKIE JAKIELSKI JANUSZ AT4 10, , ,44 BRZOZIE LUBAWSKIE, WARMIŃSKO-MAZURSKIE CZAJKOWSKI GRZEGORZ AT4 18, , ,29 CZAJKI, PODLASKIE KONCEWICZ BRONISŁAW AT4 16, , ,38 DŁUGOŁĘKA, WIELKOPOLSKIE SIUDZIAK MAŁGORZATA AT4 16, , ,64 KOL.WILCZOPOLE, LUBELSKIE MAZUREK ELŻBIETA A4 24, , ,31 OSTROBUDKI, WIELKOPOLSKIE MAJEWSCY URSZULA I EUGENIUSZ AT4 30, , ,34 KOŁOZĄB, POMORSKIE GR PIETRZAK JANUSZ A4 33, , ,42 ŁUBOWO, WIELKOPOLSKIE ZUBEK ZENON A4 21, , ,37 KĘPNIEWO, WARMIŃSKO-MAZURSKIE STĘPNIAKOWSKI ADAM A4 40, , ,35 KĘPNIEWO, WARMIŃSKO-MAZURSKIE NENEMAN ROBERT A4 80, , ,27 WEŁNICA, WIELKOPOLSKIE GR DUSZNIK MAŁGORZATA A4 80, , ,41 WIERZBA, LUBELSKIE NASIŁOWSKI DARIUSZ AT4 92, , ,39 SKWIERCZYN DWÓR, MAZOWIECKIE SK DOBRZYNIEWO SP. Z O.O. A4 117, , ,15 DOBRZYNIEWO, WIELKOPOLSKIE GR WYSOKIŃSKI SZCZEPAN AT4 81, , ,25 RADOMYŚL, MAZOWIECKIE OHZ KAMIENIEC ZĄBKOWICKI SP. Z O.O. A4 296, , ,22 STARCZÓW, DOLNOŚLĄSKIE DZIAŁPOL SP. Z O.O. A4 247, , ,30 DZIAŁYŃ, WIELKOPOLSKIE GR JAWOROWICZ ANDRZEJ I ANNA A4 268, , ,30 GODZIĄTKÓW, WIELKOPOLSKIE OHZ OSIĘCINY SP. Z O.O. A4 285, , ,22 CHOTEL, KUJAWSKO-POMORSKIE SPR DIAMENT GH ŻABNO A4 285, , ,21 OTFINÓW, MAŁOPOLSKIE OHZ OSIĘCINY SP. Z O.O. A4 300, , ,29 JARANTOWICE, KUJAWSKO-POMORSKIE GR PRZYDROŻNY JANUSZ A4 443, , ,27 ZAMYSŁÓW, LUBUSKIE HZZ ŻOŁĘDNICA SP. Z O.O. A4 423, , ,35 ZAKRZEWO, WIELKOPOLSKIE SK NOWE JANKOWICE SP. Z O.O. A4 321, , ,32 NOWE JANKOWICE, KUJAWSKO-POMORSKIE OHZ OSIĘCINY SP. Z O.O. A4 307, , ,18 OSIĘCINY, KUJAWSKO-POMORSKIE

6 500, SZT. POWYŻEJ SZT. H-F ODMIANA CZERWONO-BIAŁA SIMENTALSKA DO 50 SZT. SIMENTALSKA POWYŻEJ 50 SZT. POLSKA CZERWONA JERSEY MONTBELLIARDE RASY ZACHOWAWCZE PIETRUSZYŃSKI ADAM A4 596, , , STRADUNY, WARMIŃSKO-MAZURSKIE RKS BĄDECZ A4 748, , , CZAJCZE-FERMA, WIELKOPOLSKIE SK DOBRZYNIEWO SP. Z O.O. A4 549, , , MROZOWO, KUJAWSKO-POMORSKIE OHZ GARZYN SP. Z O.O. A4 566, , , GÓRZNO, WIELKOPOLSKIE ZDIZ-PIB KOŁBACZ SP. Z O.O. A4 659, , , DĘBINA, ZACHODNIOPOMORSKIE KR SZESTNO SP. Z O.O. AT , , , LEMBRUK, WARMIŃSKO-MAZURSKIE SANO-NŻZ SP. Z O.O. A , , , LUBIŃ, WIELKOPOLSKIE GR TADEUSZ LISIECKI A , , , CZECHNÓW, WIELKOPOLSKIE SPÓŁKA ROLNA KALSK SP. Z O.O. A , , , KALSK, LUBUSKIE FORTUNE SP. Z O.O. A4 1012, , , CIESZYMOWO, POMORSKIE OHZ GŁOGÓWEK SP. Z O.O. A4 329,7 295, , , ZAWADA, OPOLSKIE RW CHRZĄSZCZ MARCIN A4 40,6 30, , , MIONÓW, OPOLSKIE RW KONTNY KRYSTIAN JÓZEF A4 49,2 45, , , LEŚNIK, OPOLSKIE RW PUCHALSKI ANDRZEJ AT4 8,1 8, , , NAGÓRKI, KUJAWSKO-POMORSKIE SM GR FURTEK JAN AT4 27,9 17, , , SZUFNAROWA, PODKARPACKIE SM SK PĘPOWO SP. Z O.O. A4 316,5 309, , , PĘPOWO I, WIELKOPOLSKIE SM GR STĄCZEK JERZY A4 66,9 58, , , JAĆMIERZ, PODKARPACKIE SM SOLARCZYK JAN AT4 10,2 10, , , WRÓBLÓWKA, MAŁOPOLSKIE RP NATANEK MAŁGORZATA AT4 7,5 4, , , BRZEZOWA, MAŁOPOLSKIE RP SOLARCZYK EDWARD AT4 9,3 8, , , CZARNY DUNAJEC, MAŁOPOLSKIE RP SK MICHAŁÓW SP. Z O.O. A4 128,2 128, , , MICHAŁÓW, ŚWIĘTOKRZYSKIE JE SK IWNO SP. Z O.O. A4 263,2 247, , , WIKTOROWO, WIELKOPOLSKIE JE SŁODKOWICZ WIKTOR I TERESA A8 19,2 15, , , PIOTRKÓW TRYBUNALSKI, ŁÓDZKIE JE MONTAGRO SP. Z O.O. AT4 331,1 329, , , WIERZBICA, LUBELSKIE MO ZAKŁAD ROLNY BAS SEŃKO ANDRZEJ AT4 399,5 384, , , GOSTYŃ SZCZECIŃSKI, ZACHODNIOPOMORSKIE MO GR GRAMOWSKA LUCYNA AT4 187,2 186, , , BUKOWIEC, WIELKOPOLSKIE MO GR MAKAREWICZ WOJCIECH AT4 35,1 28, , , TEREBELA, LUBELSKIE BG SZUMAŃSKA DOROTA AT4 18,2 10, , , NOWE RYBIE, MAŁOPOLSKIE ZR SZULWIC JACEK AT4 41,5 33, , , GROSZKI, WARMIŃSKO-MAZURSKIE ZB

7 SZANOWNI PAŃSTWO, DRODZY HODOWCY Jest mi niezmiernie miło móc przekazać w Państwa ręce kolejną edycję publikacji prezentującej najlepszych hodowców roku Na stronach niniejszej publikacji zapoznają się Państwo z elitą polskiej hodowli i wynikami ich ciężkiej, codziennej pracy. Dzisiejsze uroczystości to czas dla nas wszystkich wyjątkowy. W tym roku mija bowiem 10 lat odkąd Minister Rolnictwa powierzył Federacji prowadzenie zadań związanych z oceną wartości użytkowej. Od samego początku kierunek naszych działań i nasz rozwój wyznaczają oczekiwania hodowców. Wsłuchujemy się w Państwa potrzeby, analizujemy bieżącą sytuację na rynku mleka, współpracujemy z partnerami zagranicznymi, testujemy nowe rozwiązania i opracowujemy autorskie programy- wszystko po to, aby przekazać w Państwa ręce niezbędne narzędzia do rozwoju i prowadzenia, tej jakże trudnej dziedziny jaką jest hodowla bydła mlecznego. Wszyscy pamiętamy jak w 2006 roku ocena przechodziła w ręce Hodowców. Było dużo obaw, ale jeszcze więcej wzniosłych planów i zamierzeń. Przez ostatnie 10 lat sukcesywnie, krok po kroku, staraliśmy się budować silną i stabilną pozycję na rynku krajowym, europejskim, a także na rynku światowym. Dzięki temu dzisiaj stanowimy silny głos na arenie międzynarodowej, a polska hodowla zajmuje jedno z czołowych miejsc w Europie. Dzisiaj spotykamy się aby podsumować wyniki oceny wartości użytkowej bydła ras mlecznych i mięsno- -mlecznych za 2015 rok. Jestem dumny, że jako gospodarz mogę z Państwem uczestniczyć w tak ważnym dla naszego środowiska wydarzeniu. Poprzez dzisiejszą uroczystość chcemy wyrazić nasze uznanie dla Państwa ciężkiej, lecz jakże owocnej pracy. Uzyskane wyniki w ocenie wartości użytkowej bydła za 2015 r. potwierdzają, że podejmowane przez Państwa wysiłki przynoszą oczekiwane rezultaty. W minionym roku w stadach pod kontrolą użytkowości przeciętnie ocenianych było krów, a uzyskane wielkości od ocenianej krowy to kg mleka, 318 kg tłuszczu przy zawartości 4,09% oraz 261 kg białka przy zawartości 3,36%. Oznacza to, że przeciętna wydajność mleka od każdej ocenianej krowy wzrosła w stosunku do roku poprzedniego o 189 kg mleka przy jednoczesnym wzroście populacji aktywnej o ponad 20 tysięcy sztuk. Powyższe fakty oraz uzyskane przez Państwa wybitne wyniki potwierdzają, że coraz liczniejsza populacja krów ocenianych w Polsce charakteryzuje się wysokimi walorami genetycznymi i produkcyjnymi, a co najważniejsze, że polscy Hodowcy umiejętnie i skutecznie ten potencjał wykorzystują.

8 Przy okazji podsumowania wyników oceny wartości użytkowej bydła nie sposób nie wspomnieć działań, jakie PFHBiPM podjęła w ostatnim czasie na rzecz zabezpieczenia interesów polskich hodowców. Ze względu na uwolnienie rynku mleka ostatni rok był ciężkim czasem zarówno dla hodowców bydła mlecznego jak i całego środowiska mleczarskiego. Jako pełnoprawny organ reprezentujący polskich hodowców podejmujemy szereg działań mających na celu zapewnienie stabilności rynku mleka. Nasz reprezentant stale uczestniczy w posiedzeniach grupy roboczej Mleko i produkty mleczne Copa Cogeca, grupy dialogu obywatelskiego ds. mleka przy Komisji Europejskiej oraz w spotkaniach Europejskiego Obserwatorium Rynku Mleka. W 2015 roku PFHBiPM uruchomiła nowoczesne Laboratorium Genetyki Bydła. Dzięki temu polscy hodowcy bydła mlecznego uzyskali dostęp do najnowocześniejszych metod analitycznych służących szacowaniu genomowej wartości hodowlanej. W tym roku powołaliśmy do życia Centrum Genetyczne, którego głównym celem jest świadczenie usług z zakresu analiz genetycznych pod kątem doskonalenia populacji bydła mlecznego w Polsce. Mamy nadzieję, że ta inicjatywa spotka się z Państwa uznaniem i będzie dostarczać hodowcom narzędzia do jeszcze skuteczniejszego zarządzania stadami i produkcji mleka. Podostra kwasica żwacza jest zaburzeniem pracy żwacza dotyczącym głównie krów wysokowydajnych, żywionych paszami z dużym udziałem łatwo fermentujących węglowodanów. Biorąc pod uwagę fakt, że kwasica powoduje zmiany w składzie mleka produkowanego przez krowy dotknięte tym zaburzeniem, Polska Federacja podjęła próby monitorowania jej występowania w oparciu o analizy laboratoryjne próbek mleka gromadzonych podczas próbnych dojów. Liczymy, że efektem rozpoczętych w 2015 roku prac badawczych będzie udostepnienie hodowcom usługi pozwalającej na monitoring stada, analogicznej do usługi ketozowej. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom hodowców w kwietniu br. zaczęliśmy oznaczać zawartość kazeiny w mleku. Usługa dostępna jest dla wszystkich hodowców w ramach standardowej opłaty za ocenę. Chcemy towarzyszyć i pomagać hodowcom w ich codziennej pracy dlatego podjęliśmy decyzję o opracowaniu cyklu materiałów szkoleniowo- informacyjnych mających na celu wyjaśnienie w prosty i przystępny sposób przydatności wyników oceny wartości użytkowej. W pierwszej kolejności wydana zostało opracowanie poświęcone problemowi zapalenia wymion. Zdajemy sobie sprawę, że kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na koszty produkcji mleka jest żywienie krów, dlatego w opracowaniu jest kolejna pozycja poświęcona tematowi czytania raportów pod kątem prawidłowego i zbilansowanego żywienia. Ponadto, rozwijamy usługę związaną z doradztwem żywieniowym. Coraz większe grono zadowolonych hodowców chcących na stałe współpracować z doradcami Polskiej Federacji było impulsem, do opracowania dwóch systemów doradztwa. Od początku zeszłego roku hodowcy sami decydują czy chcą korzystać z usługi doradczej w systemie jednorazowym czy abonamentowym. Dziś wiemy, że decyzja o wprowadzeniu na polski rynek unikatowej oferty abonamentowej była strzałem w dziesiątkę pod kątem potrzeb hodowców. W tym miejscu warto również zaznaczyć bardzo wysoką pozycję polskich hodowców na arenie międzynarodowej. Zeszłoroczne Warsztaty Techniczne członków ICAR, których byliśmy gospodarzami były swoistym ukoronowaniem zarówno Państwa jak i naszej codziennej pracy. Dodatkowym dowodem na to, że staliśmy się ważnym członkiem światowej społeczności mleczarskiej jest przyznanie nam prawa do organizacji Kongresu Światowej Federacji Bydła Simentalskiego i Europejskiej Federacji Bydła Simentalskiego, który odbędzie się w tym roku w Polsce. Szanowni Państwo, W imieniu Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, jeszcze raz gratuluję Państwu osiągniętych wyników i życzę aby ten rok oraz lata następne były dla nas wszystkich pomyślne i obfitowały w coraz lepsze rezultaty hodowlane, produkcyjne jak również ekonomiczne. Prezydent Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka

9 MLECZNA GALA 2016 Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych 1. MAŁGORZATA I SYLWESTER PSZCZOŁA 2. JANUSZ JAKIELSKI 3. GRZEGORZ CZAJKOWSKI 4. BRONISŁAW KONCEWICZ 5. MAŁGORZATA SIUDZIAK

10 MIEJSCE 1 WYDAJNOŚĆ kg mleka MAŁGORZATA I SYLWESTER PSZCZOŁA GUTANÓW, LUBELSKIE, Oddział w Lublinie, Region Oceny Parzniew Państwo Małgorzata i Sylwester Pszczoła prowadzą gospodarstwo o powierzchni ok 50 ha. W 2006 roku pan Sylwester przejął gospodarstwo od rodziców, a od 2010 wspólnie z żoną Małgorzatą systematycznie zwiększają jego powierzchnię. W gospodarstwie hodowla bydła mlecznego oraz ocena wartości użytkowej prowadzona jest od ponad 30 lat. Poza produkcją mleka, w gospodarstwie na skalę przemysłową uprawiane są pszenica i rzepak. Od 6 lat krowy żywione są systemem TMR, co wraz z bieżącą analizą raportów wynikowych daje systematyczny wzrost wydajności stada. Według hodowcy, kolejnym powodem odniesionego sukcesu jest przywiązywanie wagi do terminów zbioru pasz. Pierwszy pokos traw i lucerny w minionym roku ukończono 10 maja. Większość krów utrzymywanych w gospodarstwie, to zwierzęta rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej, ale w stadzie znajdują się również sztuki odmiany czerwono-białej, montbeliarde, simentalskiej oraz mieszańce międzyrasowe. Potwierdzeniem sukcesu hodowlanego stada Państwa Sylwestra i Małgorzaty są też uzyskane w 2015 roku wybitne wydajności pojedynczych zwierząt: - w zestawieniu krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czerwono-białej krowa DODA DE z wydajnością kg mleka zajęła pierwsze miejsce w województwie lubelskim i ósme w kraju - krowa rasy simentalskiej SOFIA PL z wydajnością kg mleka zajęła pierwsze miejsce w województwie lubelskim i dziesiąte w kraju, - krowa rasy montbeliarde CZ z wydajnością kg mleka zajęła trzecią lokatę w województwie lubelskim, - krowa PL z wydajnością kg mleka jest na piątym miejscu w województwie. 10 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych

11 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 2 JANUSZ JAKIELSKI BRZOZIE LUBAWSKIE, WARMIŃSKO-MAZURSKIE, Oddział w Olsztynie, Region Oceny Bydgoszcz Pan Janusz Jakielski swoje gospodarstwo rolne położone w Brzoziu Lubawskim przejął od rodziców - Renaty i Stefana, którzy w 2006 roku przeszli na zasłużoną emeryturę rolniczą. Ocena bydła mlecznego w gospodarstwie prowadzona jest od 1988 roku. Rodzice hodowcy utrzymywali jedynie 6 sztuk krów o wydajności około 5 tys. kg mleka. W gospodarstwie prowadzony był również opas bydła, a także hodowla jałowic oraz buhajków z przeznaczeniem do punktów kopulacyjnych. Pan Janusz prowadzi gospodarstwo o powierzchni 11 hektarów, gdzie 6 ha zajmuje uprawa kukurydzy, a pozostałe 5 ha trawy. Obecnie stado liczy 10 krów. Zwierzęta żywione są sianokiszonką z traw zakiszanych w nowoczesnych rękawach oraz kiszonką z kukurydzy i paszami treściwymi. Z uwagi na warunki w gospodarstwie, do zadawania pasz stosowany jest tylko mały wóz paszowy, pozostałe prace wykonywane są ręcznie. Z tego właśnie względu pan Jakielski planuje zmodernizować oborę, tak by była ona typu wolnostanowiskowego i pomieściła około 25 sztuk bydła. Hodowca planuje również usprawnienie sposobu karmienia zwierząt oraz udoju mleka w stadzie. MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych 11

12 MIEJSCE 3 WYDAJNOŚĆ kg mleka GRZEGORZ CZAJKOWSKI CZAJKI, PODLASKIE, Oddział w Białymstoku, Region Oceny Parzniew Państwo Krystyna i Grzegorz Czajkowscy prowadzą w powiecie wysokomazowieckim niewielkie gospodarstwo ukierunkowane na produkcję mleka. W 2010 roku zawarli z PFHBiPM umowę na prowadzenie oceny krów mlecznych, i jak podkreślają był to początek profesjonalnej hodowli bydła oraz produkcji mleka. Pan Czajkowski bardzo dużą uwagę przywiązuje do dobrostanu zwierząt, produkcji mleka i konserwacji pasz objętościowych. Twierdzi, że te czynniki to podstawa dobrego rozrodu w stadzie oraz satysfakcjonujących wydajności i taniej produkcji mleka. Wydajność stada sięgająca ponad 12 tys. kg mleka oraz okres międzywycieleniowy liczący przeciętnie 400 dni potwierdzają, że jest to właściwe podejście. Dowodem dobrego zarzadzania stadem jest także sprzedaż w bieżącym roku kilku jałowic cielnych. Na uwagę zasługuje fakt, że pomimo tak małego stada, zwierzęta utrzymywane są w systemie wolnostanowiskowym i podzielone są na grupy żywieniowe. produkcji. Hodowcy doceniają tez bardzo dobrą współpracę z zootechnikiem oceny i inspektorem nadzoru. W przyszłości, państwo Czajkowscy planują zwiększenie obsady stada do 30 krów, zaznaczają jednak, że takie kroki uzależnione będą od sytuacji na rynku i cen mleka. W bieżącym roku Państwo Czajkowscy będą po raz drugi laureatami Mlecznej Gali. Właściciele bardzo sobie cenią korzyści płynące z prowadzonej oceny użytkowości mlecznej, uważają też za niezbędne informacje zawarte w otrzymywanych comiesięcznie raportach wynikowych. Pozyskiwane z raportów dane to podstawa wysokich wydajności w stadzie, ponadto możliwość ekonomicznej analizy 12 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych

13 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 4 GOSPODARSTWO ROLNE BRONISŁAW KONCEWICZ DŁUGOŁĘKA, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Gospodarstwo rolne, Państwo Helena i Bronisław Koncewiczowie przejęli po rodzicach hodowcy w październiku 1979 roku. Wówczas areał gospodarstwa wynosił około 17 ha. Zamiłowanie i pasja, z jaką państwo Koncewiczowie prowadzą swoje gospodarstwo przyczyniły się do powiększenia jego powierzchni do prawie 30 hektarów, w tym około 5 ha użytków zielonych. Przez lata pracy, gospodarstwo zmieniło diametralnie swoje oblicze. Obecnie cechuje się wspaniałym obejściem, z nową oborą uwięziową oraz nowoczesną chlewnią wraz z tuczarnią dla trzody chlewnej. Państwo Koncewiczowie utrzymują obecnie około 45 sztuk bydła, w tym krów mlecznych. Wydajność stada krów od kilkunastu lat utrzymuje sią na poziomie powyżej 10 tys. kg mleka. Hodowca zaznacza, że nie byłoby to możliwe bez pełnej informacji o stadzie, którą gwarantuje prowadzona w stadzie już od 17 lat ocena wartości użytkowej bydła. Dodatkowo Pan Bronisław docenia usługi pozostałe, z których najbardziej ceni sobie badanie pasz i różnego rodzaju doradztwo. Gospodarstwo wyposażone jest w linie technologiczne niezbędne w produkcji trzody chlewnej, oborę uwięziową z rurociągiem mlecznym a także w nowoczesny park maszynowy służący do prowadzenia efektywnej produkcji polowej. Za osiągnięte wyniki oraz wkład pracy w rozwój gospodarstwa państwo Koncewiczowie zostali wyróżnieni wieloma nagrodami i tytułami takimi jak: Wielkopolski Rolnik Roku 2011, nagroda Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, a sam pan Bronisław uhonorowany został odznaczeniami takimi jak Zasłużony dla Rolnictwa, Złota Honorowa Odznaka WZHIPB oraz Złota Honorowa Odznaka PFHBiPM. Państwo Koncewiczowie planują dalszy rozwój gospodarstwa poprzez modernizację parku maszynowego. A przyszłość upatrują w przekazaniu tak nowoczesnego, choć niewielkiego gospodarstwa, swojemu wnukowi Dominikowi, w którym dziadek Bronisław już dziś stara się zaszczepić hodowcę bydła mlecznego. MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych 13

14 MIEJSCE 5 WYDAJNOŚĆ kg mleka MAŁGORZATA SIUDZIAK KOLONIA WILCZOPOLE, LUBELSKIE, Oddział w Lublinie, Region Oceny Parzniew Pani Małgorzata Siudziak prowadzi wraz z synem Wojciechem gospodarstwo o powierzchni 24 ha, położone blisko Lublina w miejscowości Kolonia Wilczopole. W strukturze upraw, dla zapewnienia bazy paszowej dla bydła, dominuje kukurydza na kiszonki, użytki zielone i zboża. Stado bydła utrzymywane w gospodarstwie liczy 16 sztuk krów mlecznych i 10 sztuk młodzieży. Dzięki wysokiej jakości produkowanych w gospodarstwie pasz i ogromnemu zaangażowaniu hodowców, uzyskują oni bardzo dobre wyniki w hodowli i produkcji mleka. Od lat mleczność zwierząt utrzymywanych w stadzie to poziom ponad 11 tys. kg mleka. W obecnej trudnej sytuacji na rynku mleka, hodowcy dzięki danym z raportów wynikowych, które otrzymują w ramach prowadzonej oceny wartości użytkowej, tak układają dawki pokarmowe by zmaksymalizować wykorzystanie pasz własnych. Minimalizując wykorzystanie pasz z zakupu obniżają koszty produkcji. Państwo Siudziakowie korzystają również z DoKo -komputerowego programu do kojarzeń PFHBiPM, preferując buhaje poprawiające kaliber i długowieczność córek. Pan Wojciech po przejęciu gospodarstwa planuje w przyszłości budowę nowej obory i zwiększenie obsady stada do 40 krów. Ocena użytkowości mlecznej prowadzona jest u państwa Siudziaków od 20 lat. Znaczący wzrost wydajności mlecznej nastąpił w ostatnich 4 latach, czego najlepszym dowodem są czołowe miejsca w rankingach najlepszych hodowli w powiecie i województwie lubelskim. 14 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie do 20 sztuk krów mlecznych

15 MLECZNA GALA 2016 Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych 1. ELŻBIETA MAZUREK 2. URSZULA I EUGENIUSZ MAJEWSCY 3. GR JANUSZ PIETRZAK 4. ZENON ZUBEK 5. ADAM STĘPNIAKOWSKI

16 MIEJSCE 1 WYDAJNOŚĆ kg mleka ELŻBIETA MAZUREK OSTROBUDKI, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Państwo Elżbieta i Zenon Mazurkowie prowadzą gospodarstwo rolne ukierunkowane na hodowlę bydła mlecznego i produkcję mleka. W pracach gospodarskich i wszystkich decyzjach hodowlanych, hodowców wspiera syn Mateusz, który w przyszłości zamierza przejąć gospodarstwo od rodziców i dalej je rozwijać. W 2000 roku dokonano modernizacji obory na wolnostanowiskową, z halą udojową 3 x 1 typu autotandem, umożliwiając trzykrotny dój w ciągu doby wszystkich krów. Zdaniem hodowców przyczyniło się to również do wzrostu wydajności, oraz obniżyło schorzenia wymion. Od 2007 roku gospodarstwo posiada wóz paszowy, co znacznie poprawiło żywienie i dało możliwość zwiększenia liczebności stada. wyników w połączeniu z programem doboru do kojarzeń DoKo oraz możliwością badania pasz w laboratorium PFHBiPM, zapewnia kompleksową wiedzę i możliwość prawidłowego zarządzania stadem. Państwo Mazurkowie zamierzają dalej inwestować i rozwijać gospodarstwo oraz posiadane stado. W planach mają genotypowanie zwierząt, rozbudowę obory, a być może także zmianę systemu udojowego. Liczą również na nowe rozwiązania hodowlane i powiększaną na bieżąco ofertę usług PFHBiPM, co ułatwi im rywalizację z hodowcami europejskimi. Pan Zenon podkreśla, że dobre żywienie, to nie tylko najlepszej jakości pasze własne, ale także ich prawidłowe przygotowanie i odpowiedni TMR. Jeśli do tego dołożyć odpowiednią technikę żywienia jałowic, prawidłowe wycielenia krów, odpowiednie brakowanie, to mamy gotową receptę na sukces, jaki udało się osiągnąć. Hodowcy zgodnie podkreślają, że do sukcesu znacząco przyczyniła się, prowadzona od 1969 roku, ocena wartości użytkowej bydła. Wykorzystanie dostępu on-line do analizy 16 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych

17 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 2 URSZULA I EUGENIUSZ MAJEWSCY KOŁOZĄB, POMORSKIE, Oddział w Gdańsku, Region Oceny Bydgoszcz Na wynik stada kg mleka od krowy składają się wydajności zwierząt utrzymywanych w oborach: Eugeniusza Majewskiego ocena metodą 12,9 krów kg mleka Urszuli Majewskiej AT4 18,0 krów kg mleka Obory Majewskich, zarówno Pana Eugeniusza jak i Pani Urszuli, która przejęła prowadzenie obory po mężu Klemensie, od lat zajmują czołowe miejsca w rankingu wyróżniających się w województwie i kraju. Jest to gospodarstwo rodzinne, wielopokoleniowe z dużymi tradycjami i ogromnym dorobkiem hodowlanym. Hodowla bydła prowadzona tu była jeszcze przed I wojną światową, a stado objęte jest oceną wartości użytkowej od 1969 roku. Kilka krów ze stada Państwa Majewskich należy do elitarnego Klubu 100-tysięcznic. Sposobem rodziny Majewskich na osiągnięcie sukcesu w prowadzonym stadzie jest prawidłowy odchów cieląt. Do kwestii tej przywiązują bardzo dużą wagę podając np. siarę w pierwszej godzinie życia młodych. Motto rodziny brzmi od cielaka do wydajnej krowy. Państwo Majewscy są laureatami I i II edycji Mlecznej Gali, które odbyły się w latach 2014 i MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych 17

18 MIEJSCE 3 WYDAJNOŚĆ kg mleka GOSPODARSTWO ROLNE JANUSZ PIETRZAK ŁUBOWO, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Pan Janusz Pietrzak, młodszy syn znanego wielkopolskiego hodowcy Pana Zenona Pietrzaka, w 2015 roku przejął i kontynuuje po swoim ojcu prowadzenie gospodarstwa w Łubowie k/gniezna. W gospodarstwie pomaga mu starszy brat Roman (hodowca bydła opasowego) wraz z rodziną. Pan Janusz korzysta również z dobrych rad i doświadczenia swojej mamy, Pani Marianny Pietrzak, a ponadto zdobywa wiedzę dotyczącą hodowli bydła studiując na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Historia gospodarstwa Państwa Pietrzaków sięga 1975 roku, kiedy to Pan Zenon Pietrzak wraz z małżonką rozpoczęli hodowlę bydła stawiając nową oborę. Ocena wartości użytkowej bydła prowadzona jest w stadzie od 1993 roku. Gospodarstwo Pana Janusza obejmuje 60 ha użytków rolnych, w tym 10 ha łąk i pastwisk, które zabezpieczają bazę paszową dla hodowli krów mlecznych, opasów i trzody chlewnej. W uprawach przeważają kukurydza na pasze, jęczmień i pszenica. Nawet w tak trudnym dla produkcji pasz roku jak 2015-ty gospodarstwo nie odczuło braku karmy dla zwierząt. Warunki dla upraw były dobre, a co najważniejsze bracia Pietrzakowie prowadzą swoje gospodarstwa po sąsiedzku i jak podkreślają, zawsze mogą liczyć na swoją pomoc. Aktualnie w gospodarstwie utrzymywanych jest 170 sztuk bydła, w tym 32 sztuki krów mlecznych. W 2015 roku pierwsza krowa w historii gospodarstwa, LARWA (PL ) dołączyła do grona 100-tysięcznic osiągając w 8 laktacji wydajność życiową kg mleka. Kolejnymi ważnymi czynnikami są rzetelna współpraca z lekarzem weterynarii oraz naprawdę wielkie zaangażowanie hodowcy i całkowite poświęcenie się wykonywanej pracy, a także szybkość działania w przypadku pojawiających się trudnych sytuacji. Regularna analiza raportów z oceny wartości użytkowej, a w nich przede wszystkim informacji o ketozie i moczniku oraz badanie pasz, m.in. w laboratorium PFHBiPM, i wykorzystywanie tych informacji w celu odpowiedniego ułożenia dawki żywieniowej są bardzo ważne w hodowli prowadzonej przez Pana Janusza. Hodowca korzysta z raportów RW1-STADO, RW2-PRÓBA, a także RW3-ROZRÓD, RW6-ZDARZENIA, RW7-WARTOŚĆ HODOWLANA. Pan Janusz ma pomysły i plany rozwoju swojego gospodarstwa. W najbliższej przyszłości będzie je konsekwentnie i rozsądnie realizować, ponieważ w tej pracy widzi swoją przyszłość. Państwo Pietrzakowie bardzo dokładnie określają podstawy stojące za tak dobrymi wynikami stada. Są to po pierwsze wieloletnie doświadczenie i wiedza praktyczna przekazane przez ojca. Ponadto uważna obserwacja stada i własne pomysły na hodowlę, dobra genetyka i pasza ze wskazaniem na wysoką jakość kiszonki. 18 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych

19 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 4 ZENON ZUBEK KĘPNIEWO, WARMIŃSKO-MAZURSKIE, Oddział w Olsztynie, Region Oceny Bydgoszcz Państwo Bernadeta i Zenon Zubek są właścicielami stada liczącego ponad 40 sztuk bydła, w którym utrzymują około 21 krów użytkowanych mlecznie. Hodowcy gospodarują na powierzchnię 21 ha, z których 12 stanowią użytki zielone. Stado poddane jest ocenie wartości użytkowej od 1984 roku. W żywieniu bydła stosowane są sianokiszonka z traw, kiszonka z kukurydzy, pasze treściwe, marchew, młóto oraz wysłodki. Z przykrością zauważamy, że mimo wspaniałych wyników prowadzonej w stadzie pracy hodowlanej oraz z roku na rok rosnącej wydajności mlecznej krów, Państwo Zubek w 2016 roku postanowili zakończyć działalność hodowlaną. Powodem decyzji hodowców jest brak następcy w gospodarstwie, a co za tym idzie niemożność rozwoju hodowli. W rozrodzie używane jest wyłącznie nasienie buhajów z bardzo wysokimi indeksami hodowlanymi, najczęściej z USA i Holandii. Doboru dokonuje inspektor nadzoru PFHBiPM na podstawie programu doboru do kojarzeń DoKo. MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych 19

20 MIEJSCE 5 WYDAJNOŚĆ kg mleka ADAM STĘPNIAKOWSKI KĘPNIEWO, WARMIŃSKO-MAZURSKIE, Oddział w Olsztynie, Region Oceny Bydgoszcz Państwo Janina i Adam Stępniakowie wraz z synem Markiem prowadzą gospodarstwo rodzinne o powierzchni liczącej 65 hektarów, w tym 35 ha użytków zielonych. W gospodarstwie 7 ha obszaru zajmuje uprawa kukurydzy oraz zbóż na pasze. Ponadto hodowca utrzymuje 42 krowy mleczne rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno białej, a w celu poprawy sytuacji ekonomicznej gospodarstwa również bydło opasowe. Za wydajnością mleczną zwierząt ponad 13 tys. kg mleka stoi efektywne żywienie oparte o doskonałe i odpowiednio zbilansowane pasze m.in.: sianokiszoszonki z traw i roślin motylkowych, siano, śrutę zbożową z premiksami oraz marchew, młóto i wysłodki. Pan Adam stosuje w rozrodzie odpowiednio wyselekcjonowane rozpłodniki, z których większość to buhaje,,genomowane. W stadzie utrzymywane są też krowy o statusie 100 tysięcznic, co świadczy o przykładaniu dużej wagi do dobrostanu panującego w oborze oraz odpowiedniej pracy hodowlanej prowadzonej przez Państwa Stępniaków. Hodowcy patrzą w przyszłość optymistycznie, najbliższych planach mają rozbudowę i modernizację istniejącej obory, zwiększając jej obsadę do około 80 sztuk krów. 20 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 20,1 do 50 sztuk krów mlecznych

21 MLECZNA GALA 2016 Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych 1. ROBERT NENEMAN 2. GR MAŁGORZATA DUSZNIK 3. DARIUSZ NASIŁOWSKI 4. SK DOBRZYNIEWO SP. Z O.O. 5. GR SZCZEPAN WYSOKIŃSKI

22 MIEJSCE 1 WYDAJNOŚĆ kg mleka ROBERT NENEMAN WEŁNICA, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Robert Neneman z Wełnicy prowadzi gospodarstwo rolne nastawione na produkcję mleka. Od szeregu lat wyniki użytkowości jego krów plasują się w czołówce rankingów wojewódzkich i krajowych. Hodowca i jego rodzina są bardzo dumni z uzyskanych wyników, jednak jak podkreślił pan Robert, chyba obniży wydajność, bowiem koszty produkcji przy tym poziomie wydajności są zbyt wysokie. W osiągnięciu tak wysokiej wydajności ważnych jest kilka czynników. Duże znaczenie ma fakt, iż hodowla bydła prowadzona tu była przez pokolenia, podobnie jak ocena wartości użytkowej, której tradycja sięga ponad 50 lat. Robert Neneman, podkreśla rangę poszczególnych elementów składających się na sukces gospodarstwa. Są nimi ocena wartości użytkowej, doradztwo żywieniowe, dobór buhajów i dobra inseminacja, ale także stworzenie optymalnych warunków środowiskowych. Ponadto znaczącym jest prawidłowość odchowu jałowic, długowieczność krów oraz możliwość wykorzystania środków z Unii Europejskiej na modernizację gospodarstwa. Raporty wynikowe z prowadzonej oceny dostarczają danych i wiedzy m.in. o ketozie, moczniku i komórkach somatycznych, niezbędnych do prawidłowego zarządzania stadem. Hodowca chwali sobie współpracę z zootechnikiem PFHBiPM, z którym wspólnie analizują wyniki, a otrzymywanie ich w formie elektronicznej lub online pozwala na szybkie podjęcie trafnych decyzji. Dodatkowo hodowca korzysta z analiz pasz prowadzonych przez Laboratorium w Kobiernie, a otrzymane wyniki wykorzystuje we współpracy z doradcami żywieniowymi. Informacja o zaawansowanych pracach PFHBiPM nad uniwersalnym programem, łączącym informacje z wielu źródeł pochodzących od różnych podmiotów działających na rzecz hodowli, bardzo ucieszyła hodowcę z Wełnicy. 22 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych

23 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 2 GOSPODARSTWO ROLNE MAŁGORZATA DUSZNIK WIERZBA, LUBELSKIE, Oddział w Lublinie, Region Oceny Parzniew Pani Małgorzata Dusznik prowadzi, wraz z mężem Leszkiem oraz synem Piotrem, gospodarstwo o powierzchni 150 hektarów, z których 30 ha stanowią łąki. Hodowla bydła mlecznego prowadzona jest w gospodarstwie od wielu lat. Jednakże rozwój gospodarstwa, prowadzonej hodowli oraz satysfakcjonujące wyniki produkcyjne, hodowcy uzyskali z chwilą oddania do użytku w 2003 roku nowej wolnostanowiskowej obory. Od tego momentu stado powiększono do 85 krów i 80 jałowic rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej, i taki stan utrzymywany jest do chwili obecnej. Państwo Dusznikowie od wielu lat utrzymują produkcję mleka na bardzo wysokim poziomie. Z tego też względu zwierzęta dojone są 3-krotnie w ciągu doby na hali udojowej, wyposażonej w aparaturę do codziennej rejestracji ilości udojonego mleka. Niestety, obecna sytuacja ekonomiczna powstrzymała podjętą już decyzję o budowie budynku z przeznaczeniem dla młodzieży żeńskiej, a także powiększeniu obory. Hodowcy z Wierzby radzą sobie dzięki wysokiej produkcji i rozważnych decyzjach podjętych w poprzednich latach. Nie mają poważnych kredytów, nie płacą kar za nadprodukcję i zgromadzili duży zapas pasz objętościowych. Zdaniem państwa Duszników w powodzeniu i wysokiej produkcji mleka duże znaczenie mają informacje uzyskiwane z prowadzonej przez PFHBiPM oceny wartości użytkowej bydła. Gospodarze szczególne znaczenie przywiązują do monitorowania ilości mocznika w mleku u poszczególnych grup laktacyjnych, korzystają również z DoKo tj. autorskiego programu do kojarzeń opracowanego przez PFHBiPM. Z satysfakcją należy odnotować, że gospodarstwo rodziny Duszników uplasowało się również na 4 pozycji w rankingu ogólnokrajowym najlepszych stad utrzymujących krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno- -białej. Hodowcy z Wierzby uczestniczą systematycznie w Regionalnej Wystawie Zwierząt Hodowlanych w Sitnie odnosząc znaczące sukcesy. Pani Małgorzata jest również dwukrotną laureatką poprzednich edycji Mlecznej Gali w 2014 i 2015 roku. MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych 23

24 MIEJSCE 3 WYDAJNOŚĆ kg mleka DARIUSZ NASIŁOWSKI SKWIERCZYN DWÓR, MAZOWIECKIE, Oddział w Parzniewie, Region Oceny Parzniew Pan Dariusz Nasiłowski wraz z żoną Joanną i synem Norbertem jest pasjonatem hodowli bydła. Prowadzi on 70 hektarowe gospodarstwo na terenie województwa mazowieckiego w miejscowości Skwierczyn Dwór w powiecie sokołowskim. Od kiedy w 1995 roku przejął 19 ha gospodarstwo, sukcesywnie je rozwija. Hodowca wybudował oborę uwięziową na 50 stanowisk, następnie w miarę rozwoju gospodarstwa, powstała także obora wolnostanowiskowa na 100 sztuk bydła. Hodowcy korzystają z nowoczesnych technik rozrodu i odpowiedniego doboru buhajów, ponadto prowadzą prawidłowy odchów cieląt, z tego też względu w gospodarstwie nigdy nie brakuje dużej ilości dorodnych jałowic. Ze względu na zaangażowanie syna w hodowlę oraz posiadanie dużej ilości bardzo dobrego materiału żeńskiego, hodowca w najbliższym czasie planuje zakup ziemi i budowę nowej obory na 250 stanowisk. W 2016 roku ze względu na nienajlepszą jakość pasz spowodowanych suszą pan Nasiłowski, w celu optymalizacji dawki żywieniowej dla swoich krów, skrupulatnie i wnikliwie analizuje wyniki oceny wartości użytkowej prowadzonej w jego gospodarstwie. Hodowca podkreśla, że nie wyobraża sobie nowoczesnego zarządzania stadem bez oceny wartości użytkowej bydła. Jednocześnie korzysta także z pomocy i wiedzy doradcy żywieniowego PFHBiPM, dzięki czemu odnotowuje wzrost wydajności przy zachowaniu właściwych parametrów mleka. Pan Nasiłowski od wielu lat z sukcesami bierze czynny udział w wystawach zwierząt regionalnych i wojewódzkich zdobywając liczne wyróżnienia i nagrody. W 2015 roku podczas Wojewódzkiej Wystawy Zwierząt Hodowlanych w Siedlcach, jedno z jego zwierząt zdobyło tytuł superczempiona wystawy. Dariusz Nasiłowski w 2015 roku z wynikiem kg mleka od ocenianej krowy osiągnął najwyższą przeciętną wydajność mleczną wśród gospodarstw prowadzących ocenę użytkowości na terenie województwa mazowieckiego. Należy dodać, że jest to kolejne tak wysokie osiągnięcie tego gospodarza. Wynikiem tym uplasował się również na 9 pozycji w rankingu ogólnokrajowym najlepszych stad utrzymujących krowy rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej. Ponadto krowa nr PL z wydajnością kg mleka uzyskała 7 pozycję na ogólnopolskiej liście krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czerwono-białej. 24 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych

25 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 4 Prezes Zarządu Felicjan Pikulik SK DOBRZYNIEWO SP. Z O.O. DOBRZYNIEWO, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Bydgoszczy, Region Oceny Bydgoszcz Stadnina Koni w Dobrzyniewie jest spółką Agencji Nieruchomości Rolnych o strategicznym znaczeniu dla polskiego rolnictwa. W 2014 roku Stadnina świętowała jubileusz 60-lecia swojej działalności. Powołana w 1954 roku, jako Zespół Hodowli Zarodowej prowadziła hodowlę wszystkich gatunków zwierząt gospodarskich. Już wtedy dla Stadniny duże znaczenie miała hodowla bydła mlecznego, ale kierunek ten stał się wiodącym celem produkcji zwierzęcej od 1993 roku. Prowadzona jest tu hodowla bydła mlecznego rasy polskiej holsztyńsko fryzyjskiej odmiany czarno-białej. SK Dobrzyniewo gospodaruje na powierzchni hektarów. Struktura zasiewów podporządkowana jest potrzebom hodowli zwierząt, głównymi roślinami towarowymi uprawianymi w Spółce są min. pszenica konsumpcyjna, rzepak ozimy oraz buraki cukrowe. od własnych rekordzistek krytych najlepszymi buhajami z list światowych. Obora w Dobrzyniewie to zmodernizowany obiekt byłej owczarni. Na przestrzeni lat budynek adaptowano na jałownik, a następnie na oborę uwięziową na 120 stanowisk ze stołem paszowym pośrodku budynku. Rekordowe wyniki produkcyjne zwierząt utrzymywanych w dobrzyniewskiej oborze to efekt dbałości o optymalizację ich warunków bytowych. W budynku w miejsce okien zamontowano systemy kurtynowe, dodatkowo zainstalowano mieszacze powietrza gwarantujące dobry mikroklimat pomieszczenia. W oborze do zwierząt podchodzi się indywidualnie, każda sztuka podlega wnikliwej obserwacji, a pracownicy na bieżąco reagują na każdy sygnał wysyłany przez zwierzę. W hodowli bydła Stadnina postawiła na postęp genetyczny w zakresie cech mleczności z jednoczesnym doskonaleniem cech typu i budowy. Szczególną wagę przykłada się tu do budowy wymienia i nóg oraz cech funkcjonalnych. Prace hodowlane prowadzone są w oparciu o nasienie buhajów wycenionych genomicznie oraz płukanie i transplantację zarodków. Wykorzystywane sa zarodki z zakupu po czołowych parach rodzicielskich, a także MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych 25

26 MIEJSCE 5 WYDAJNOŚĆ ko mleka GOSPODARSTWO ROLNE SZCZEPAN WYSOKIŃSKI RADOMYŚL, MAZOWIECKIE, Oddział w Parzniewie, Region Oceny Parzniew Pan Szczepan Wysokiński prowadzi wspólnie z żoną Bożeną i synem Mateuszem gospodarstwo rolne o powierzchni 80 hektarów położone w miejscowości Radomyśl w powiecie siedleckim. Zostało one przejęte w 1987 roku od rodziców, obejmowało w tamtym czasie 12 ha powierzchni. W tamtym czasie w gospodarstwie utrzymywano 5 krów. Pierwszym etapem w rozwoju hodowli, w stadzie liczącym 10 sztuk ze średnią wydajnością 4,5 tys. km mleka, była decyzja z 1995 roku o rozpoczęciu prowadzenia oceny użytkowości mlecznej. W kolejnych latach stado sukcesywnie powiększano i na koniec 2015 roku liczyło ono już 81 krów. Państwo Wysokińscy w swoim stadzie stawiają na nowoczesne osiągnięcia nauki, korzystając min. z oceny genomowej materiału żeńskiego. Aby zyskać lepszy postęp hodowlany, do krycia dobierane są najlepsze rozpłodniki, wybierane za pomocą programu komputerowego, w celu uniknięcia spokrewnienia między parą rodzicielską. Następnym krokiem w rozwoju gospodarstwa było wybudowanie w 2003 roku nowoczesnej, wolnostanowiskowej obory, którą zasiedlono jałówkami hodowlanymi pochodzącymi z własnego chowu. W gospodarstwie bardzo dużą wagę przywiązuje się do prawidłowego odchowu jałówek, dba się również o wysoką jakość pasz, a także o dobrostan i zdrowie krów. Dzięki długoletniej i wytrwałej pracy hodowlanej, wykorzystującej dane z prowadzenia oceny wartości użytkowej bydła, stado Państwa Wysokińskich od kilku lat ma najwyższą wydajność mleka w powiecie siedleckim. Zwierzęta często nagradzane są na wystawach regionalnych i wojewódzkich. Otrzymują także wyróżnienia za wysoką wydajność. Krowa o wybuchowej nazwie BOMBA 26 wyprodukowała w 2015 roku aż kg mleka o zawartości 3,33 % tł. i 3,23 % białka, co dało jej pierwsze miejsce w woj. mazowieckim. Z kolei krowa Bomba 14 przekroczyła w 2015 roku wydajność życiową, osiągając kg, co dało jej piąte miejsce na Mazowszu w grupie krów 100-tysięcznic. 26 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 50,1 do 150 sztuk krów mlecznych

27 MLECZNA GALA 2016 Kategoria stad liczących przeciętnie od 150,1 do 300 sztuk krów mlecznych 1. OHZ KAMIENIEC ZĄBKOWICKI SP. Z O.O. 2. DZIAŁPOL SP. Z O.O. 3. GR ANDRZEJ I ANNA JAWOROWICZ 4. OHZ OSIĘCINY SP. Z O.O. 5. SPR DIAMENT GH ŻABNO

28 MIEJSCE 1 WYDAJNOŚĆ kg mleka Prezes Zarządu Wiktor Karol OHZ KAMIENIEC ZĄBKOWICKI SP. Z O.O. STARCZÓW, DOLNOŚLĄSKIE, Przedstawicielstwo we Wrocławiu, Region Oceny Poznań Rozmowa z Pawłem Blicharskim byłym Prezesem OHZ Kamieniec Ząbkowicki Panie Prezesie w roku 2015 osiągnęliście w OHZ Kamieniec Ząbkowicki bardzo wysoką wydajność, co Pana zdaniem miało największy wpływ na uzyskane wyniki? To zespół kilku czynników, które w skali całej firmy zadecydowały o wzroście wydajności mleka o ponad 1200 kg w stosunku do 2014 roku. Są to między innymi: dobrej jakości pasze, odpowiednie zbilansowanie dawki pokarmowej, rozród i dobrostan zwierząt. Wszystkie wymienione powyżej warunki zostały zrealizowane w naszych oborach. Najwyższą wydajność osiągnęliśmy w nowej oborze Starczów, która ma przewagę ok 2000 kg mleka nad pozostałymi obiektami. Świadczy to o tym, że ze względów ekonomicznych warto budować nowe obory, bo lepsze warunki bytowania zwierząt przekładają się na lepsze wyniki i uzyskiwane wydajność. Jakie jest dla Pana znaczenie szczegółowej informacji na temat poszczególnych krów, czy wyobraża sobie Pan zarządzanie hodowlą bez nowoczesnych narzędzi takich jak ocena. Przy tak wysokich wydajnościach i dużych stadach krów nie wyobrażam sobie prowadzenia hodowli bez korzystania z nowoczesnych narzędzi, które dostarczają dokładnych informacji o stadzie i poszczególnych krowach. Takich informacji dostarcza ocena wartości użytkowej, a w naszym wypadku również użytkowane przez nas programy komputerowe do zarządzania stadem. pomocnym narzędziem byłby system monitorowania występowania w stadzie kwasicy. Jak hodowca powinien przetrwać obecną trudną sytuację? Z chwilą, gdy kwoty mleczne zostały zniesione, nastąpiła zmiana celów hodowlanych i produkcyjnych wymuszona przez spadek cen mleka. Żeby zrekompensować ten spadek, należy zwiększyć wydajność krów, ale pod warunkiem, że cel ten uzyskamy bez zwiększenia brakowania. Można to uzyskać tylko wtedy, gdy hodowca spełni wszystkie warunki dotyczące żywienia i utrzymania krów w stopniu maksymalnym. Jest to jedyna droga, trzeba poświęcić krowom więcej czasu, trzeba o nich wiedzieć wszystko i dlatego tak ważna jest ocena wartości użytkowej. Moim zdaniem, pomimo aktualnej trudnej sytuacji, produkcja mleka ma przyszłość. Biorąc pod uwagę wzrost populacji ludzi na ziemi, która w ostatnich dziesięcioleciach podwoiła się, to mleko i jego przetwory są i pozostaną najbardziej wartościowym produktem spożywczym. Populacja krów cały czas spada, hodowla krów i produkcja mleka rozwija się w krajach wysokorozwiniętych, co świadczy jak bardzo jest to skomplikowana dziedzina, wymagająca ogromnej wiedzy i doświadczenia. Co Pańskim zdaniem byłoby potrzebne, żeby dane z oceny były lepiej w Pana firmie wykorzystywane? W naszym przypadku pomocne były by informacje o cielności. Ponadto ze względu na to, że przy wysokiej wydajności, krowy są żywione dużą ilością pasz treściwych, 28 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 150 do 300 sztuk krów mlecznych

29 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 2 Prezes Zarządu Danuta Olejnik DZIAŁPOL SP. Z O.O. DZIAŁYŃ, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Gospodarstwo rolne w Działyniu powstało w 2000 roku w wyniku przekształcenia byłego Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych w Działyniu w spółkę pracowniczą Działpol Sp. z o.o. Spółka gospodaruje na powierzchni około 1500 hektarów gruntów rolnych. Prowadzi na nich zrównoważoną gospodarkę rolną w oparciu o racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych. Obok podstawowej działalności, jak produkcja zwierzęca i roślinna, prowadzi odchów zwierząt do dalszej hodowli, doradztwo rolne oraz usługi na rzecz producentów rolnych. W gospodarstwie aktualnie utrzymywanych jest 350 krów dojnych rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej, które za 2015 rok osiągnęły wydajność ponad 12,5 tys. litrów mleka od sztuki rocznie. Takie wyniki już po raz trzeci plasują gospodarstwo w krajowej czołówce. Największy wpływ na osiągnięcie tak wysokich wydajności ma wprowadzenie nowoczesnych technologii w produkcji mleka jak m.in. efektywne mikroorganizmy (EM), które są rozpylane w pomieszczeniach dla krów, dodawane do wody i paszy. Ich stosowanie na szeroką skalę rozpoczęto w 2012 roku. Pozwoliło to na znaczącą poprawę zdrowotności i dobrostanu krów. Oprócz tego wielkie znaczenie ma zracjonalizowane zarządzanie stadem i żywieniem, zwalczanie IBR i BVD oraz sumienność i dbałość wszystkich pracowników spółki. Zwierzęta pochodzą z własnej hodowli i są pod stałą kontrolą użytkowości mlecznej, opieką weterynaryjną i żywieniową. W okresie niedoboru pasz, zwłaszcza objętościowych, spowodowanego suszą w 2015 roku dane z oceny wartości użytkowej dotyczące wydajności i rozrodu pozwalały na bardzo dokładną analizę opłacalności każdej sztuki, a tym samym decydowanie o jej dalszym użytkowaniu lub brakowaniu. Raporty wynikowe są dla hodowcy najcenniejszym źródłem informacji na temat obecnej produkcji mleka, zdrowotności, rozrodu oraz poziomu i prawidłowości żywienia w stadzie. Prawdziwą dumą gospodarstwa są innowacyjne inwestycje. W maju 2015 roku oddano do użytku nowoczesny kompleks silosów zbożowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą w postaci wagi elektronicznej, rakorafu, laboratorium, wialni sitowej z aspiratorem oraz suszarnią przepływową, która została wyposażona w unikalny na rynku krajowym hybrydowy system suszenia składający się z radiatora wodnego zasilanego ciepłem z kogeneratorów usytuowanej obok biogazowni. Dotychczasowe działania firmy Działpol polegające na modernizacji technologii produkcji i zaplecza technicznego, połączonej z wyjątkową dbałością o dobro środowiska naturalnego, pozwoliły jej na uzyskanie tytułu Symbol Działań Proekologicznych MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 150 do 300 sztuk krów mlecznych 29

30 MIEJSCE 3 WYDAJNOŚĆ kg mleka GOSPODARSTWO ROLNE ANDRZEJ I ANNA JAWOROWICZ GODZIĄTKÓW, WIELKOPOLSKIE, Oddział w Poznaniu, Region Oceny Poznań Hodowla krów mlecznych i produkcja mleka była marzeniem Pana Jaworowicza od zawsze, jednak jego realizacja zajęła wiele lat. Hodowca zaczął od pracy jako technik weterynarii w Kaliszu. W 2000 roku Hodowca kupił gospodarstwo w Jarantowie gdzie rozpoczął produkcję piwa, którą kontynuuje po dziś dzień. Pan Jaworowicz hodowlę zwierząt gospodarskich rozpoczął w 2004 roku, kiedy to zakupił z Francji 100 sztuk jałowic cielnych rasy Charolais. Prowadził też hodowlę koni sportowych, a w 2008 roku zorganizował na terenie swego gospodarstwa Mistrzostwa Świata w powożeniu. Obecnie Hodowca hobbystycznie utrzymuje jeszcze kilka koni. Od 2004 roku Pan Jaworowicz ubiegał się o zakup gospodarstwa z zasobów Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa. Jako że na tych gospodarstwach ciążyły roszczenia spadkobierców, właścicielem gospodarstwa w Godziątkowie i Piątku Wielkim stał się dopiero od lipca 2009 roku. W zakupionym gospodarstwie była już obora uwięziowa, w której utrzymywanych było 60 krów poddanych ocenie wartości użytkowej prowadzonej przez PFHBiPM. Od tego momentu hodowca rozpoczął intensywny rozwój hodowli krów mlecznych. W Godziątkowie rozpoczęła się modernizacja budynków i powstała obora wolnostanowiskowa na 300 krów z halą udojową typu tandem. Obecnie gospodarstwo ma powierzchnię około 750 hektarów, w tym 150 ha dzierżaw oraz utrzymuje 300 krów mlecznych. Głównymi uprawami w gospodarstwie są warzywa, groszek zielony, cebula oraz rośliny paszowe typu kukurydza, trawy i rośliny motylkowe z przeznaczeniem na kiszonki. Na osiągane wyniki wpływ ma przede wszystkim racjonalna, prowadzona przez wiele lat praca hodowlana oraz odpowiedni dobór genetyczny zwierząt w stadzie. Hodowca ściśle współpracuje też z doradcami żywieniowymi. Poddanie stada ocenie wartości użytkowej pozwoliło Panu Jaworowiczowi prowadzić szczegółową, comiesięczną analizę całego stada oraz poszczególnych krów. Natomiast kompleksowa kontrola pasz produkowanych w gospodarstwie pozwala unikać wielu błędów żywieniowych. 30 MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 150 do 300 sztuk krów mlecznych

31 WYDAJNOŚĆ kg mleka MIEJSCE 4 Prezes Zarządu Jacek Wyrębski OHZ OSIĘCINY SP. Z O.O. CHOTEL, KUJAWSKO-POMORSKIE, Oddział w Bydgoszczy, Region Oceny Bydgoszcz Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny należy do grona strategicznych spółek Agencji Nieruchomości Rolnych. Podstawą działalności Ośrodka jest hodowla bydła mlecznego rasy holsztyńsko-fryzyjskiej ukierunkowana na wdrażanie i propagowanie postępu hodowlanego. Zapleczem dla prowadzenia takiej działalności jest Ośrodek Embryotransferu, Wychowalnia Buhajków Hodowlanych oraz Ośrodek Badawczo-Wdrożeniowy. Od siedmiu lat, w stadzie liczącym 1168 krów mlecznych o średniej wydajności kg mleka, Spółka wspólnie z PFHBiPM realizuje program genetycznego doskonalenia bydła mlecznego. Jednym z wymiernych efektów tego programu jest sprzedaż w 2015 roku dla hodowców z całego kraju 171 sztuk jałówek cielnych i krów pierwiastek, co stanowi 14,5% stada podstawowego Spółki. W kolejnych latach Ośrodek planuje zwiększyć sprzedaż materiału żeńskiego, do co najmniej sztuk rocznie. Spółka prowadzi również sprzedaż buhajków hodowlanych, w 2015 rok zbyto 15 zwierząt. GOSPODARSTWO CHOTEL W odróżnieniu od gospodarstw usytułowanych w Osięcinach i Jarantowicach, gospodarstwo Chotel jest to oborą typowo produkcyjną. W 2015 roku średnia wydajność życiowa krów ubyłych wyniosła tu kg mleka w trakcie 3,4 roku. Wydajność życiową powyżej 100 tys. kg mleka osiągnęło 9 krów. W Gospodarstwie są 23 krowy o wydajności powyżej 15 tys. kg mleka w bieżącej laktacji, a najwyższą osiągnęła krowa w trakcie III laktacji kg MLECZNA GALA 2016 I Kategoria stad liczących przeciętnie od 150 do 300 sztuk krów mlecznych 31