Załącznik nr 1 do Szkolnego Programu Wychowawczego Zespołu Szkół Nr 2 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Żorach PODSTAWY PRAWNE:

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 do Szkolnego Programu Wychowawczego Zespołu Szkół Nr 2 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Żorach STRATEGIA DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH, ZAPOBIEGAWCZYCH I INTERWENCYJNYCH WOBEC MŁODZIEŻY ZAGROŻONEJ UZALEŻNIENIEM W ZESPOLE SZKÓŁ NR 2 IM. KS. PROF. JÓZEFA TISCHNERA W ŻORACH PODSTAWY PRAWNE: Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U nr 35 poz. 228, z późniejszymi zmianami - tekst jednolity Dz.U. 2014, poz. 382); Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U nr 35 poz. 230, tekst jednolity Dz.U. 2015, poz. 1286); Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 2005, nr 179, poz. 1485, z późniejszymi zmianami - tekst jednolity Dz. U. 2012, poz. 124); Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r, Nr 10. poz.55 z późniejszymi zmianami tekst jednolity - Dz. U. z 2015 r., poz. 298); Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. 1990, nr 30, poz. 179, z późniejszymi zmianami - tekst jednolity Dz.U. 2015, poz. 355); Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. 1991, nr 95, poz. 425 z późniejszymi. zm. - tekst jednolity Dz.U. 2004, nr 256, poz. 2572); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. 2001, nr 61, poz. 624, z późn. zmianami -ostatnia zmiana: Dz. U. 2007, nr 35, poz. 222 z dnia 15 marca 2007r); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012, poz. 977 z późniejszymi zmianami -ostatnia zmiana: Dz. U. z poz. 803 z dnia 30 maja 2014 r.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 2013, poz. 532); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. 2015, poz. 1113); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. 2015, poz. 1270); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, 1

2 edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. 2015, poz. 1249); Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. ZAŁOŻENIA OGÓLNE Szkoła prowadzi i rozwija działania wychowawcze, zapobiegawcze i interwencyjne wobec młodzież, u której zespół zjawisk psychicznych i oddziaływań środowiskowych stwarza wysokie prawdopodobieństwo powstania zależności od środków psychoaktywnych. Działania szkoły w zakresie profilaktyki oparte są na eliminacji czynników ryzyka przy jednoczesnym wzmacnianiu czynników chroniących przed uzależnieniami. W niniejsze działania zaangażowani są wszyscy nauczyciele i pracownicy szkoły. Działania te podejmowane są we współpracy z rodzicami, instytucjami działającymi w środowisku lokalnym i poza nim przy aktywnym udziale młodzieży naszej szkoły. Za realizację Strategii odpowiedzialni są wszyscy pracownicy Zespołu Szkół Nr 2 im. ks. prof. J. Tischnera w Żorach, a koordynatorem działań jest dyrektor szkoły. 1. Systematyczne prowadzenie w środowisku szkoły edukacji prozdrowotnej, promocji zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia wśród młodzieży, rodziców i nauczycieli. W Zespole Szkół Nr 2 im.ks. prof. Józefa Tischnera w Żorach systematycznie prowadzona jest edukacja prozdrowotna, promocja zdrowia psychicznego i zdrowego stylu życia. Działania w tym zakresie prowadzone są w ramach: Szkolnego Programu Wychowawczego; Programu Profilaktyki Szkolnej; zajęć edukacyjnych zgodnie z obowiązującą podstawą programową; konkursów z zakresu edukacji prozdrowotnej; działań psychologa szkolnego; działań pielęgniarki szkolnej; współpracy z instytucjami działającymi w środowisku lokalnym; godzin z wychowawcą; imprez sportowych i rekreacyjnych; akcji informacyjnych w ramach realizacji programów profilaktycznych; zebrań z rodzicami; spotkań indywidualnych i grupowych z psychologiem szkolnym oraz pielęgniarką szkolną; spotkań ze specjalistami; wewnątrzszkolnego i zewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli. Celem tych działań jest: wdrażanie uczniów do podejmowania samodzielnych i świadomych działań na rzecz podnoszenia kondycji fizycznej oraz wyrabianie potrzeby czynnego wypoczynku; kształtowanie odpowiedzialności za własne zdrowie i bezpieczeństwo; profilaktyka uzależnień; 2

3 uwrażliwienie uczniów na problem odpowiedzialności za własne zdrowie i życie w kontekście podejmowania zachowań ryzykownych. Cele realizowane są poprzez: pomoc i doradztwo w rozwiązywaniu problemów związanych z okresem dojrzewania; uświadamianie uczniom pozytywnego wpływu aktywności ruchowej na zdrowie i samopoczucie człowieka; zachęcanie młodzieży do aktywnego spędzania wolnego czasu; podnoszenie sprawności motorycznej oraz rozwijanie umiejętności; dbałość o higienę psychiczną i fizyczną uczniów podczas zajęć; egzekwowanie zasad BHP; realizowanie tematyki prozdrowotnej i zagrożeń wieku dojrzewania (uświadamianie negatywnych skutków i sposoby zapobiegania); kształtowanie i rozwijanie u uczniów umiejętności efektywnego radzenia sobie ze stresem, agresją oraz emocjami trudnymi w przeżywaniu (zajęcia psychoedukacyjne: radzenie sobie w sytuacjach trudnych, emocje i ich rola w życiu człowieka, konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem); pracę z uczniami nad właściwym i stabilnym systemem własnej wartości; utrwalanie zachowań asertywnych i wzmacnianie poczucia własnej wartości; zapoznawanie uczniów z możliwościami i formami uzyskiwania pomocy z różnych źródeł w zależności od zaistniałej sytuacji; organizowanie pomocy materialnej i psychologicznej dla uczniów w trudnej sytuacji życiowej; rozwijanie u uczniów umiejętności podejmowania decyzji oraz rozwiązywania problemów, obejmujących m. in. zdolność do wybierania pozytywnych stylów życia; dostarczenie uczniom wiedzy na temat uszkodzeń zdrowia psychicznego i fizycznego spowodowanych zażywaniem środków psychoaktywnych; stwarzanie możliwości do rozwijanie indywidualnych zainteresowań i pasji uczniów, celem zapobiegania uzależnieniom; zapewnienie przez szkołę realizacji zajęć warsztatowych dotyczących profilaktyki uzależnień; nawiązywanie współpracy z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły, w celu podejmowania działalności profilaktycznej. 2. Działalność informacyjna. Działalność informacyjna związana jest z upowszechnianiem wśród młodzieży, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły wiedzy na temat: szkodliwości substancji psychoaktywnych, których używanie łączy się zagrożeniem bezpieczeństwa i zdrowia oraz może prowadzić do uzależnień ; dostępnych form pomocy młodzieży zagrożonej uzależnieniem; możliwości rozwiązywania problemów powodujących powstawanie uzależnień ; skutków prawnych związanych z naruszeniem ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Działalność informacyjna obejmuje następujące formy: 3

4 gazetki o tematyce profilaktycznej; materiały informacyjne ( plakaty, ulotki, broszury); filmy o tematyce profilaktycznej; rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami prowadzone przez psychologa szkolnego i pielęgniarkę szkolną, mające na celu przekazywanie informacji na temat zagrożeń związanych z używaniem środków psychoaktywnych; zajęcia warsztatowe, prelekcje o tematyce profilaktycznej prowadzone przez psychologa szkolnego, pielęgniarkę szkolną, nauczyciela WDŻ ; zajęcia o tematyce profilaktycznej prowadzone przez specjalistów z zewnątrz; konkursy i akcje o tematyce profilaktycznej; motywowanie uczniów do udziału w pozaszkolnych imprezach, akcjach i konkursach o tematyce profilaktycznej; edukacja rodziców w zakresie rozpoznawania i zapobiegania uzależnieniom. 3. Zadania pracowników szkoły w zakresie pomocy młodzieży zagrożonej uzależnieniem. Dyrektor szkoły: realizuje zadania wynikające ze statutu szkoły; monitoruje i odpowiada za realizację strategii działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych; na bieżąco informowany jest przez wychowawców, nauczycieli i innych pracowników szkoły o podejmowanych przez nich działaniach wynikających z realizacji strategii; podejmuje stosowne decyzje tak, aby każda interwencja była przeprowadzona z zachowaniem praw uczniów, ich rodziców oraz pracowników szkoły. Nauczyciele i wychowawcy klas: realizują działania profilaktyczne i interwencyjne określone w Szkolnym programie wychowawczym, Programie profilaktyki szkolnej oraz w planach pracy wychowawcy; uczestniczą w wewnętrznych i zewnętrznych szkoleniach oraz konferencjach z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów młodzieży oraz sposobów podejmowania wczesnej interwencji w sytuacjach zagrożenia uzależnieniem; wykorzystują zdobytą wiedzę w pracy z młodzieżą i ich rodzicami informując o szkodliwości substancji psychoaktywnych; na lekcjach wychowawczych, zajęciach pozalekcyjnych, kołach zainteresowań podejmują tematykę uzależnień; realizują zagadnienia dotyczące zapobiegania uzależnieniom w ramach przedmiotów, których podstawy programowe uwzględniają te zagadnienia; wychowawcy klas dokonują diagnozy sytuacji wychowawczej, przejawów zachowań ryzykownych uczniów swojej klasy oraz sytuacji życiowej rodzin dysfunkcyjnych; wychowawcy klas i nauczyciele współpracują z psychologiem szkolnym, pielęgniarką szkolną w zakresie realizowania zagadnień profilaktycznych, wychowawczych i edukacji prozdrowotnej. 4

5 Pielęgniarka szkolna udziela pierwszej pomocy przedmedycznej na terenie szkoły uczniowi, który wymaga takiej interwencji; wzywa pogotowie ratunkowe, jeśli wymaga tego stan zdrowia ucznia; powiadamia dyrektora szkoły o każdej interwencji w sytuacji, gdy stwierdzi, że uczeń jest pod wpływem alkoholu lub środków odurzających; współpracuje z psychologiem szkolnym w sytuacjach kryzysowych, wymagających udzielenia uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej lub podejrzewa, że uczeń ma problemy zdrowotne spowodowane zaniedbywaniem stanu zdrowia lub złym odżywianiem. Psycholog szkolny: zapewnia pomoc psychologiczną- pedagogiczną młodzieży zagrożonej uzależnieniem; prowadzi indywidualne konsultacje i poradnictwo psychologiczne; systematycznie rozpoznaje i diagnozuje zagrożenia związane z uzależnieniem (ankiety skierowane do uczniów, rodziców, nauczycieli, obserwacje diagnozujące, rozmowy kierowane, indywidualne rozmowy z uczniami, konsultacje z wychowawcami, nauczycielami i pozostałymi pracownikami szkoły); prowadzi działalność informacyjną, która obejmuje upowszechnianie wśród młodzieży, rodziców, nauczycieli i innych pracowników szkoły informacji na temat szkodliwości środków psychoaktywnych; udostępnia młodzieży, rodzicom, nauczycielom i innym pracownikom szkoły materiały edukacyjne dotyczące problematyki uzależnień; organizuje, prowadzi zajęcia profilaktyczne, integracyjne, celem zaspokajania potrzeb psychicznych i społecznych uczniów, rozwijania poczucia własnej wartości, motywowania do podejmowania właściwych decyzji, rozwijania umiejętności psychospołecznych; współpracuje z instytucjami i organizacjami wspierającymi dziecko, rodzinę i szkołę w zakresie rozwiązywania problemów młodzieży; współpracuje z dyrekcją szkoły, wychowawcami, nauczycielami i pracownikami szkoły we wszystkich działaniach mających na celu redukowanie zachowań ryzykownych młodzieży, w sytuacjach wymagających interwencji lub w sytuacjach wymagających udzielenia pomocy uczniowi, który znalazł się w sytuacji kryzysowej. 5

6 4. Procedury postępowania w sytuacjach zagrożeń związanych ze środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi. PROCEDURY POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI I METODY WSPÓŁPRACY SZKOŁY Z POLICJĄ W SYTUACJACH ZAGROŻENIA Działania interwencyjne: W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki: 1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5. Podobnie, w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. 7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki: 1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. 2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 6

7 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3 policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki: 1) Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 2) Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły wzywa policję. 3) Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. 3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która 7

8 przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 4. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; wprowadzanie do obrotu środków odurzających; udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać policję. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję (art. 4 Upn i art. 304 Kpk). Postępowanie wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły, ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia, przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę, powiadomienie rodziców ucznia-sprawcy, niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana, zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń, niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły, powiadomienie rodziców ucznia, 8

9 niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję - tel. 997 lub 112 PROCEDURY PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W ŚRODOWISKU SZKOLNYM Działania interwencyjne: W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję, przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki: 1) Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 2) Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły wzywa policję. 3) Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1) Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia - jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2) O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. 3) W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy. 4) Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo, uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; wprowadzanie do obrotu środków odurzających; udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; 9

10 wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać policję. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję (art. 4 Upn i art. 304 Kpk). W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem narkotyków powinien podjąć następujące kroki: 1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. 2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3 policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. 10

11 PROCEDURY WYCHOWANIA W TRZEŹWOŚCI I PRZECIWDZIAŁANIA ALKOHOLIZMOWI Działania interwencyjne: W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki: 1. Przekazać uzyskaną informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5. Podobnie, w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. 7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły, jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu powinien podjąć następujące kroki: 1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy. 2. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom 11

12 policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu - odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, 3 policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych - na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. PROCEDURA POSTĘPOWANIA NAUCZYCIELI W PRZYPADKU NIEPRZESTRZEGANIA PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE ZDROWIA PRZED NASTĘPSTWAMI UZYWANIA TYTONIU W ŚRODOWISKU SZKOLNYM Działania interwencyjne: Nauczyciel, który stwierdził, że uczeń palił papierosy jest zobowiązany podjąć następujące działania: stanowcza słowna reakcja; wpisanie przez nauczyciela uwagi; poinformowanie wychowawcy klasy, do której uczęszcza uczeń. Działania wychowawcy: Wychowawca przeprowadza rozmowę z uczniem; W przypadku pierwszego złamania zakazu palenia papierosów wychowawca, który zauważy ucznia palącego papierosy, przeprowadza rozmowę ostrzegawczą i udziela ustnego upomnienia; Jeżeli po raz kolejny zostanie stwierdzone, że uczeń pali papierosy, wychowawca wzywa do szkoły rodziców, informuje o zaistniałym incydencie pedagoga/ psychologa szkolnego oraz udziela uczniowi pisemnego upomnienia; Jeżeli uczeń nadal pali papierosy mimo zastosowanych przez szkołę środków zaradczych, o problemie zostaje poinformowany dyrektor szkoły. Działania psychologa szkolnego: rozmowa wychowawcza (dyscyplinująca i profilaktyczna); uczestnictwo w spotkaniu z wezwanymi do szkoły rodzicami; 12

13 w przypadku powtarzania się sytuacji palenia przez ucznia papierosów na terenie szkoły psycholog na bieżąco prowadzi rozmowy z uczniem i jego rodzicami. Ponadto: Nauczyciele pełniący dyżur dokonują doraźnych kontroli tzw. czarnych punktów", w których uczniowie palą papierosy. W szkole podejmowane są działania z zakresu profilaktyki antynikotynowej, które określono w Programie profilaktyki szkolnej. Uczeń, który złamie zakaz palenia papierosów na terenie placówki, podlega karze zgodnej z zasadami zawartymi w Statucie Szkoły PROCEDURY POSTĘPOWANIA WOBEC UCZNIA- SPRAWCY CZYNU KARALNEGO LUB PRZESTĘPSTWA Działania interwencyjne: Postępowanie wobec ucznia - sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły; ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia, przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę; powiadomienie rodziców ucznia-sprawcy; niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana; zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń, niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły, powiadomienie rodziców ucznia, niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję - tel. 997 lub

14 5. Współpraca z rodzicami w zakresie działań wychowawczych i zapobiegawczych, prozdrowotnych oraz interwencyjnych. Działania wychowawcze, zapobiegawcze, prozdrowotne i interwencyjne prowadzone są na terenie szkoły we współpracy z rodzicami. Uważamy za niezbędne włączanie rodziców do wszelkich działań o charakterze wychowawczym i profilaktyczny. Pedagogizacja rodziców prowadzona jest w celu pogłębienia ich wiedzy o niedostosowaniu społecznym i uzależnieniach oraz przekazywania wskazówek pomocnych w zapobieganiu uzależnieniom młodzieży. W ramach współpracy z rodzicami organizowane są: konsultacje indywidualne z psychologiem szkolnym, wychowawcami i nauczycielami w zakresie spraw opiekuńczo-wychowawczych; psychoedukacja rodziców; bieżąca współpraca; edukacja rodziców; bieżąca współpraca kontakt telefoniczny, korespondencja; wspieranie rodziców w sytuacjach trudnych wychowawczo, pomoc w podejmowaniu działań mających na celu zapobieganie zagrożeniom; stosowanie elektronicznego dziennika lekcyjnego; udostępnianie rodzicom informatorów, poradników i materiałów edukacyjnych z informacjami dotyczącymi skutków prawnych związanych z naruszeniem prawa przez nieletnich; zachęcanie rodziców do utrzymywania stałego kontaktu ze szkołą; angażowanie rodziców do współpracy z nauczycielami w zakresie organizowania i uczestniczenia w imprezach szkolnych; pozyskiwanie przez szkołę opinii rodziców na temat pracy szkoły, zachęcanie rodziców do partycypowania w życiu szkoły, zgłaszania inicjatyw na rzecz rozwoju szkoły; wymiana informacji dotyczących podstaw wychowanków w odniesieniu do uzależnień; wspólne rozwiązywanie indywidualnych problemów, proponowanie rozwiązań, poradnictwo; przekazywanie informacji dotyczących skutków prawnych związanych z naruszeniem prawa przez nieletnich i pełnoletnich wychowanków szkoły; praca pedagogizacyjna z rodzicami dotycząca potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży, zagrożeń związanych z uzależnieniami, przebiegu rozwoju społecznego, dostępnych form pomocy; udostępnianie rodzicom informatorów, poradników i materiałów edukacyjnych; zachęcanie rodziców do utrzymywania stałego kontaktu ze szkołą (wychowawcą, psychologiem); angażowanie rodziców do współpracy z nauczycielami w zakresie organizowania imprez szkolnych, wycieczek, dyskotek, itp. 14

15 6. Aktywny udział dzieci i młodzieży w zajęciach profilaktycznych i w zajęciach umożliwiających, alternatywne wobec zachowań ryzykownych, zaspokajanie potrzeb psychicznych i społecznych W szkole zajęcia profilaktyczne prowadzone są przez: psychologa szkolnego, pielęgniarkę szkolną, nauczyciela WDŻ, wychowawców, specjalistów zapraszanych z zewnątrz. W ramach tych zajęć prowadzone są: zajęcia warsztatowe, w ramach których uczniowie biorą aktywny udział prelekcje wykłady pogadanki Zajęcia profilaktyczne prowadzone są w taki sposób, aby uczniowie mogli brać w nich aktywny udział. Uczniowie mają wpływ zarówno na formę, przebieg, jak i tematykę. omawianą na zajęciach. 7. Dostosowanie treści i form zajęć profilaktycznych do zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży oraz stopnia zagrożenia Wybór przekazywanych wychowankom treści oraz stosowanych form pracy odbywa się zgodnie z ich wiekiem, możliwościami intelektualnymi oraz percepcyjnymi. Podejmowane działania uwzględniają potrzeby danej grupy związane ze stopniem zagrożenia uzależnieniem oraz występującymi aktualnie zachowaniami ryzykownymi. Oceny sytuacji w tym zakresie dokonuje wychowawca klasy planując pracę wychowawczą i zapobiegawczą w danym roku szkolnym, uwzględniając informacje uzyskane od innych nauczycieli, wychowawców oraz psychologa, dokonując okresowej oceny sytuacji wychowawczej w klasie i szkole. 8. Edukacja rówieśnicza W szkole propagowane są działania mające na celu wdrażanie uczniów do odpowiedzialności za uczenie się. W ramach tego propagowane jest strategia uczenia się, polegająca na umożliwianiu uczniom, by korzystali z siebie nawzajem, jako tzw. zasobów edukacyjnych. W ramach działań wychowawczych wykorzystywany jest wpływ znaczących rówieśników na zachowania młodzieży oparty na modelowaniu właściwych postaw i zachowań prozdrowotnych. Jest to wynik faktu, iż jedną z najbardziej istotnych grup w rozwoju młodego człowieka jest jego grupa rówieśnicza młodzież wzajemnie przekazuje sobie m.in. wiedzę o rolach społecznych, o sposobach radzenia sobie z trudnościami oraz tworzy modę na stosunek do różnych wartości jak i stosunek wobec zagrożeń, ryzykownych zachowań, zdrowia itd.. 15

16 9. Sposoby współdziałania pracowników szkoły ze Służbą Zdrowia i Policją w sytuacjach wymagających interwencji W ramach długofalowej pracy profilaktyczno - wychowawczej szkoła i policja utrzymują stałą, bieżącą współpracę w zakresie profilaktyki zagrożeń. W ramach współpracy policji ze szkołą organizuje się: spotkania pedagogów szkolnych, nauczycieli, dyrektorów szkół z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich i patologii, podejmujące tematykę zagrożeń przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży w środowisku lokalnym; spotkania tematyczne młodzieży szkolnej z udziałem policjantów m.in. na temat odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii, wychowania w trzeźwości itp. oraz z młodszymi uczniami, na temat zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania zagrożeń; informowanie policji o zdarzeniach na terenie szkoły wypełniających znamiona przestępstwa, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży; udzielanie przez policję pomocy szkole w rozwiązywaniu trudnych, mogących mieć podłoże przestępcze problemów, które zaistniały na terenie szkoły; wspólny - szkoły i policji - udział w lokalnych programach profilaktycznych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich. Policja powinna być wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w "Procedurach (...)" albo, gdy wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w których obecność policji jest konieczna. Każda, dotycząca uczniów wizyta policjanta w szkole, powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi, lub uzgodniona z innym pracownikiem szkoły. Zakres współpracy ze Służbą Zdrowia: w szkole zatrudniona jest pielęgniarka szkolna, która udziela pomocy w przypadkach nagłych zachorowań, zatruć, złego samopoczucia, urazów itp. Ponadto pielęgniarka podejmuje działania o charakterze profilaktycznym polegające na udzielaniu informacji dotyczących zagrożeń wynikających ze stosowania środków psychoaktywnych i podejmowania zachowań ryzykownych. Prowadzi inne działania o charakterze prozdrowotnym m.in.: zajęcia dotyczące wczesnego wykrywania raka piersi nauka samobadania piersi. w przypadku nieobecności na terenie szkoły pielęgniarki, w razie konieczności dyrektor lub nauczyciel wzywa Pogotowie Ratunkowe. 10. Współpraca z różnymi instytucjami, w szczególności organizacjami pozarządowymi, wspierającymi działalność szkół i placówek w zakresie rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży Szkoła współpracuje z instytucjami wpierającymi jej działalność w zakresie rozwiązywania problemów młodzieży. 16

17 Szkoła korzysta ze wsparcia: Sądu Rejonowego w Żorach (kuratorzy zawodowi i kuratorzy społeczni), Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Żorach, Ośrodków Pomocy Społecznej (MOPS i GOPS). Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Rybniku Ponadto szkoła współpracuje z instytucjami działającymi poza środowiskiem lokalnym. Instytucje te wspierają szkole w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych. Szkoła współpracuje ze specjalistami, Uczelniami Wyższymi itp. 11. Wspieranie uczniów zagrożonych uzależnieniem i demoralizacją, rozwijanie ich poczucia własnej wartości oraz motywowanie do podejmowania różnych form aktywności, w tym aktywności pozaszkolnej, zaspokajających ich potrzeby psychiczne i społeczne, rozwijających zainteresowania i umiejętności psychospołeczne. Organizacja pracy szkoły zapewnia uczniom możliwość zaspokajania potrzeb psychicznych, społecznych a także rozwój umiejętności i zainteresowań. Wobec tych osób, u których zespół zjawisk psychicznych i oddziaływań środowiskowych stwarza wysokie prawdopodobieństwo powstania zależności od środków uzależniających oraz wobec uczniów, o których wiemy, że sporadycznie używają środków uzależniających, zagrożonych niedostosowaniem społecznym realizowane są następujące zadania z zakresu profilaktyki: diagnoza psychologiczna i pedagogiczna problemu, w tym diagnoza sytuacji rodzinnej i szkolnej ucznia oraz jej monitorowanie; indywidualne rozmowy z uczniami, opieka psychologa szkolnego, organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno pedagogicznej; umożliwienie uczniom wszechstronnego rozwoju podczas zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych; zajęcia o charakterze profilaktycznym i opiekuńczo wychowawczym dotyczące m.in. budowania poczucia własnej wartości poprzez wsparcie indywidualne uczniów i rozwijanie umiejętności psychospołecznych organizacja zajęć warsztatowych prowadzonych przez specjalistów z Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej psychologa szkolnego oraz współpraca z rodzicami (opiekunami) w zakresie wymiany informacji, poradnictwa i konsultacji; przekazywanie informacji dotyczących dostępnych form pomocy specjalistycznej; nawiązywanie współpracy z instytucjami i organizacjami wspierającymi szkołę i rodzinę; udzielanie uczniom wsparcia materialnego; organizowanie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego. 17

18 12. Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży oraz sposobu podejmowania wczesnej interwencji w sytuacjach zagrożenia uzależnieniami Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w Zespole Szkół Nr 2 im.ks. prof. Józefa Tischnera uwzględnia tematykę profilaktyki uzależnień i odbywa się zgodnie z potrzebami szkoły oraz wewnątrzszkolnym systemem doskonalenia zawodowego. Zasadniczym celem podejmowanych w tym zakresie działań jest przygotowanie nauczycieli do realizacji zadań wynikających ze Szkolnego programu wychowawczego oraz Programu profilaktyki szkolnej Ponadto nauczyciele w ramach zewnątrzszkolnego doskonalenia podejmują szereg działań związanych z tematyką profilaktyki. 13. Dokonywanie systematycznej oceny podejmowanych działań wychowawczych i zapobiegawczych Członkowie Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół Nr 2 systematycznie dokonują oceny efektów podejmowanych działań wychowawczych i zapobiegawczych poprzez: ewaluację skuteczności realizacji Szkolnego programu wychowawczego oraz Programu profilaktyki szkolnej; modyfikację statutu szkoły, Szkolnego programu wychowawczego oraz Programu profilaktyki szkolnej; kontrole wewnętrzne wynikające z corocznego Planu nadzoru pedagogicznego; zadania zawarte w Koncepcji pracy szkoły; sporządzanie sprawozdań śródrocznych i rocznych przez wychowawców poszczególnych oddziałów; sporządzanie semestralnych i rocznych sprawozdań psychologa szkolnego; pracę nad analizą bieżącej sytuacji wychowawczej oraz występujących problemów i zagrożeń w zespołach wychowawczych składających się z wychowawców i nauczycieli uczących w poszczególnych oddziałach; wyznaczanie kierunków dalszej pracy profilaktycznej oraz określanie zagadnień i zjawisk wymagających szczególnej uwagi; współpracę nauczycieli i wychowawców mającą na celu planowanie kroków zaradczych oraz rozwiązywanie bieżących problemów, związanych z nieprawidłowym zachowaniem uczniów. 18