MODUŁ 22 MIKROBIOLOGIA 3 WYKORZYSTANIE SYSTEMU KODÓW KRESKOWYCH 4 OBSŁUGA PROGRAMU 4

Transkrypt

1 P.I. KAMSOFT WYDZIAŁ SYSTEMÓW SŁUśBY ZDROWIA SEKCJA OBSŁUGI LABORATORIÓW MODUŁ 22 MIKROBIOLOGIA 3 PROCES WYKONYWANIA BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH 3 WYKORZYSTANIE SYSTEMU KODÓW KRESKOWYCH 4 OBSŁUGA PROGRAMU 4 WPROWADZANIE WYNIKÓW BADANIA 6 WPROWADZANIE WYNIKU WARTOŚĆ BADANA - ANTYBIOGRAM 7 WPROWADZANIE WYNIKU UJEMNEGO LUB OBOJĘTNEGO 8 WPROWADZANIE WYNIKU DODATNIEGO 9 OKREŚLANIE ORGANIZMÓW 9 OKREŚLANIE WRAśLIWOŚCI ORGANIZMÓW 9 POPRAWIANIE WYNIKU 11 PODZIAŁ PRÓBKI 11 DODANIE PRÓBKI PRZEZ WPROWADZENIE DANYCH 11 DODANIE PRÓBKI Z WYKORZYSTANIEM SKANERA KODÓW KRESKOWYCH 12 WPROWADZANIE WYNIKÓW DLA PRÓBKI MIKROBIOLOGICZNEJ 13 OBSERWACJA 13 OBSŁUGA PARAMETRÓW BADANIA 14 DODAWANIE PARAMETRU BADANIA 14 USUWANIE PARAMETRÓW BADANIA 15 REJESTRACJA WSTĘPNA 15 ZATWIERDZANIE WYNIKÓW 15 ZATWIERDZANIE WYNIKÓW BADANIA 15 SERYJNE ZATWIERDZANIE WYNIKÓW WYKONANYCH BADAŃ 16 ZATWIERDZANIE ZLECEŃ 16 ANULOWANIE ZATWIERDZENIA 17 USUWANIE BADAŃ 17 USUWANIE BADANIA 17 ODRZUCANIE BADAŃ 18 ODRZUCANIE BADANIA 18 PRZYWRACANIE BADAŃ 18 PRZYWRÓCENIE BADANIA 18 POWTARZANIE BADANIA 18 KLASYFIKACJA BADAŃ LABORATORYJNYCH 19 PRZEGLĄD BADAŃ 20 ARCHIWUM PRÓBEK 24 OBSZAR PREZENTACJI BADAŃ 26 PRZEGLĄD BADAŃ ODRZUCONYCH I USUNIĘTYCH 28 BADANIA ODRZUCONE 28 BADANIA USUNIĘTE 28 PREZENTACJA WYNIKÓW BADANIA 28 PRZEGLĄD WYNIKÓW BADANIA 29 PRZEGLĄD WYNIKÓW WYNIK ANTYBIOGRAM 31 SZCZEGÓŁOWY PRZEGLĄD ANTYBIOGRAMU 32 ARCHIWUM WYNIKÓW BADANIA 34 PRZYWRACANIE POPRZEDNIEGO WYNIKU 35 HISTORIA WYNIKÓW BADANIA 35 FUNKCJE DODATKOWE PRZEGLĄDU BADAŃ 35 KARTA ZLECENIA 35 ODŚWIEśANIE PREZENTOWANYCH DANYCH 35 OPIS ZLECENIA I MATERIAŁU BADANEGO 35 SPOSÓB PREZENTACJI WYNIKÓW 36 OPCJE 37 SPORZĄDZANIE WYDRUKÓW /INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 1

2 P.I. KAMSOFT WYDZIAŁ SYSTEMÓW SŁUśBY ZDROWIA SEKCJA OBSŁUGI LABORATORIÓW WYDRUKI I WYDRUKI SERYJNE WYNIKÓW BADAŃ 37 WYDRUKI DANYCH TABELARYCZNYCH 38 KONFIGURACJA WYDRUKÓW 38 WYKORZYSTANIE SKANERA KODÓW KRESKOWYCH 38 WSPOMAGANIE WPROWADZANIA WYNIKÓW 39 WYSZUKIWANIE ZLECEŃ 39 MODUŁ 42 ZAKAśENIA 41 DODATEK A 43 PODSTAWOWE ZASADY PRACY Z SYSTEMEM 43 URUCHOMIENIE SYSTEMU 43 URUCHOMIENIE MODUŁU 43 OBSŁUGA SYSTEMU 43 SKRÓTY KLAWIATUROWE 43 KOMBINACJE PRZYCISKÓW I KLAWISZY 44 PASKI PRZEWIJANIA 44 PORUSZANIE SIĘ PO POLACH W OKNACH SYSTEMU 44 PRZYCISKI ORAZ STRZAŁKI 44 IKONY PRZEGLĄDANIA POZYCJI UKRYTYCH 46 PRZESZUKIWANIE I ZAWĘśANIE LISTY POZYCJI 46 WYKORZYSTANIE KOLOROWYCH PÓL 46 WSKAZÓWKI KONTEKSTOWE 46 MENU KONTEKSTOWE 46 WPROWADZANIE DATY 47 OBSŁUGA KALENDARZA ZA POMOCĄ MYSZKI 47 WYKORZYSTANIE KLAWIATURY DO OBSŁUGI KALENDARZA 47 DODATKOWE SPOSOBY USTAWIANIA DATY 48 ZAKOŃCZENIE PRACY Z SYSTEMEM 48 ZAKOŃCZENIE PRACY Z KOMPUTEREM 49 PRZEKAZYWANIE PYTAŃ I UWAG DOTYCZĄCYCH PROGRAMU KS-SOLAB POCZTĄ ELEKTRONICZNĄ 49 WYDRUK DANYCH TABELARYCZNYCH /INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 2

3 MODUŁ 22 MIKROBIOLOGIA Moduł Mikrobiologia stanowi część Zintegrowanego Systemu Wspomagania Obsługi Laboratoriów KS- SOLAB odpowiedzialną za wspomaganie procesu obsługi wszystkich badań mikrobiologicznych wykonywanych w laboratorium. W ramach wykonywania badań mikrobiologicznych moduł zapewnia następującą funkcjonalność: inicjowanie procesu wykonywania zleconych badań, sporządzanie i drukowanie listy roboczej zarejestrowanych badań, wprowadzanie wyników badań laboratoryjnych wykonywanych w pracowniach mikrobiologicznych, obsługę procesów zatwierdzania i weryfikacji otrzymanych wyników, przeglądanie danych z zakresu wszystkich zarejestrowanych badań mikrobiologicznych, niezaleŝnie od stanu ich wykonania (badania przed, w trakcie i po wykonaniu), przeglądanie i edycję wyników wykonanych badań, automatyczne rozliczanie kosztów wykonanych badań, drukowanie wyników wykonanych badań. Istotnym elementem modułu Mikrobiologia jest główne okno modułu, zapewniające: przegląd wszystkich zarejestrowanych badań mikrobiologicznych oraz przyporządkowanych do nich próbek materiałów badanych, wyświetlanie badań z uwzględnieniem wielu kryteriów prezentacji obejmujących np. status realizacji badania, typ skierowania, tryb i sposób wykonania, rodzaj wykorzystanego urządzenia laboratoryjnego, rozbudowane wyszukiwanie danych z uwzględnieniem rozmaitych kryteriów, jak np. pacjent, data rejestracji, typ badania, urządzenie, mechanizmy umoŝliwiające pełne zarządzanie wprowadzonymi danymi - poprawianie, dodawanie lub usuwanie danych badań i próbek. KaŜde zlecenie laboratoryjne moŝe być w całości obsługiwane za pomocą dokumentów identyfikowanych unikalnym zestawem kodów kreskowych. Zestaw składa się z kodu określającego zlecenie oraz kodów do oznaczenia próbek materiału badanego. KaŜdy kod kreskowy wchodzący w skład zestawu wiąŝe jednoznacznie pacjenta z zarejestrowanym dla niego zleceniem wykonania badań laboratoryjnych oraz dostarczonymi przez pacjenta próbkami materiału do badań. Przydzielone do zlecenia kody umieszczane są równieŝ na wydrukach towarzyszących wykonaniu badań - np. na wydruku wyników czy na wydruku listy roboczej. Stosowanie systemu kodów w zauwaŝalny sposób wpływa na organizację i wydajność pracy, jednocześnie zmniejszając ilość pomyłek wynikających z błędnego wprowadzania danych czy nieprawidłowego przyporządkowania poszczególnych elementów. Sposób działania całego modułu, jak i poszczególnych funkcji zaleŝny jest od parametrów konfiguracyjnych i administracyjnych. Parametry konfiguracyjne obejmują definicje wszelkich wartości słownikowych, wykorzystywanych w procesie obsługi badań laboratoryjnych, takich jak np. typów badań i grup badań, typów numeracji generowanych zleceń. Parametry administracyjne odpowiadają za konfigurację opcji wpływających na sposób przebiegu wykonywanych czynności oraz zarządzanie uprawnieniami decydującymi o zakresie wykonywanych czynności przy obsłudze modułu. Uwaga: Szczegółowe omówienie konfiguracji danych słownikowych oraz opis konfiguracji opcji zamieszczono w instrukcji Zarządzanie. Uruchomienie modułu następuje po kliknięciu ikony reprezentującej moduł 22 Mikrobiologia, znajdującej się w głównym oknie systemu KS-SOLAB. Rysunek 1 Ikona modułu 22 Mikrobiologia PROCES WYKONYWANIA BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH Wykonywanie badań przebiega według następującego schematu: wyszukanie i zaznaczenie badania do wykonania, wprowadzenie wyników badania, zapis danych, weryfikacja i zatwierdzenie wyników, opcjonalnie: wydruk listy roboczej, dodanie wymaganych lub usunięcie niepotrzebnych parametrów badań, sporządzenie wydruków dotyczących uzyskanych wyników. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 3

4 Ze względu na sposób wykonania, moŝliwe jest zastosowanie rozróŝnienia na: badania wykonywane automatycznie - badanie przeprowadzane przy pomocy odpowiedniego urządzenia, badania wykonywane manualnie - badanie wykonywane przez człowieka. Biorąc pod uwagę sposób wprowadzania wyników wykonywanego badania, moŝliwe jest zastosowanie następującego podziału: manualne - wyniki badania wprowadzane są przez operatora w oknie Wprowadzanie wyników, półautomatyczne - po wykonaniu badania urządzenie automatycznie zapisuje wyniki do bazy danych systemu; rola operatora sprowadza się jedynie do powiązania otrzymanych wyników z odpowiednią próbką, automatyczne - urządzenie odczytuje kod kreskowy umieszczony na próbce. Po wykonaniu badania automatycznie zapisuje wyniki do bazy danych systemu. Uzyskane wyniki są automatycznie przyporządkowane do odpowiedniego badania. Uwaga: Dokładny mechanizm automatycznego lub półautomatycznego wykonywania badań, wraz z towarzyszącym mu wprowadzaniem wyników, zaleŝny jest od specyfiki konkretnego urządzenia - oznacza to, Ŝe czynności wykonywania badań z wykorzystaniem róŝnych urządzeń mogą się nieznacznie róŝnić, schemat działania zostaje jednak niezmienny. Konfigurację urządzeń wykorzystywanych do wykonywania badań laboratoryjnych opisano w instrukcji Zarządzanie. Przedmiotem wykonywanych badań są próbki materiału pobranego od pacjentów lub wymazy ze środowisk zarejestrowane podczas procesu rejestracji zlecenia laboratoryjnego. Dzięki wykorzystaniu systemu kodów kreskowych, kaŝda zarejestrowana próbka posiada oznaczenie, unikalne w obrębie wszystkich wykonywanych przez laboratorium badań, wiąŝące ją zarówno z zarejestrowanym zleceniem, jak i konkretnym pacjentem. WYKORZYSTANIE SYSTEMU KODÓW KRESKOWYCH Proces wykonywania badań moŝe być wspomagany systemem obsługi kodów kreskowych. W obrębie wykonywania badań mikrobiologicznych system obsługi kodów kreskowych pozwala na łatwą identyfikację zleceń i materiałów badanych oraz wyszukiwanie badań i próbek materiałów badanych. Szczegółowe omówienie wykorzystania systemu obsługi kodów kreskowych przy wykonywaniu badań mikrobiologicznych znajduje się w podrozdziale Wykorzystanie skanera kodów kreskowych. Ogólną zasadę działania systemu kodów kreskowych opisano w instrukcji Moduł 11 Rejestracja. OBSŁUGA PROGRAMU Bezpośrednio po uruchomieniu modułu wyświetlane jest okno Pracownia mikrobiologii, z poziomu którego poprzez przycisk Wykonaj (F6) wywoływane jest okno przeznaczone do wprowadzania wyników wykonanych badań laboratoryjnych: Wprowadzanie wyników. Uwaga: Wywołanie okna wprowadzania wyników badań laboratoryjnych dostępne jest po wcześniejszym zaznaczeniu badania, dla którego wprowadzane będą wyniki. Warunkiem koniecznym wprowadzenia wyników badania, jest przyporządkowana do badania próbka materiału badanego. Uwaga: Wykonanie badania, do którego nie przydzielono próbki jest niemoŝliwe. Tło kolumny Numer, reprezentującej takie badanie, oznaczone jest kolorem czerwonym. Przy próbie wykonania badania wyświetlany jest odpowiedni komunikat informacyjny. Rysunek 2 Informacja o braku przypisania materiału badanego Rysunek 3 Okno wprowadzania wyników 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 4

5 W budowie okna wyróŝnić moŝna następujące obszary funkcjonalne: (1) obszar prezentacji badania do wykonania, (2) obszar prezentacji wyników badania, parametrów badania oraz wprowadzania wyników poszczególnych parametrów badań, (3) obszar przycisków funkcyjnych. W pasku informacyjnym znajdującym się w górnej części okna umieszczony jest numer zlecenia nadany w chwili jego rejestracji oraz czas wykonania badania. Rysunek 4 Pasek informacyjny Numer zlecenia W obszarze prezentacji badania widoczne jest badanie oraz próbka materiału przydzielona do wykonania badania. Rysunek 6 Obszar prezentacji i wprowadzania wyników PoniŜej obszaru prezentacji wyników parametrów badania, widoczne są: opis zlecenia, próbki oraz opis wyników. Rysunek 5 Obszar prezentacji badania zlecenia Dane o badaniu, widoczne w tabeli obejmują: Data data i godzina wykonania ostatniej operacji na danych wyniku badania wprowadzenie, edycja, zatwierdzenie, cofnięcie zatwierdzenia, Stat. status badania, określający fazę jego realizacji, Typ typ wprowadzenia wyniku, Uwaga: Omówienie statusów oraz typów wprowadzania wyników wraz z objaśnieniem ich graficznej reprezentacji zawiera podrozdział Przegląd badań. Próbka oznaczenie próbki materiału badanego przyporządkowanej do wykonania badania, Pacjent imię i nazwisko pacjenta, Nazwa nazwa badania, Materiał nazwa materiału badanego. Znajdujący się poniŝej obszar prezentacji oraz wprowadzania wyników badania składa się z trzech sekcji: (A) prezentacji i wyboru zestawu wyników bieŝących oraz archiwalnych, (B) prezentacji i wyboru poszczególnych parametrów badania wraz z wprowadzonymi wynikami, (C) wprowadzania wyniku dla wybranego parametru badania / prezentacji Historii wyników. Uwaga: Widokiem domyślnym obszaru (C) jest sekcja wprowadzania wyniku za przełączanie aktualnego widoku odpowiada przycisk Historia/Wynik (F10). Przegląd Historii wyników omówiono w podrozdziale Historia wyników badania. Rysunek 7 Opisy zlecenia, próbki i wyniku w oknie wprowadzania wyników Przeznaczenie przycisków funkcyjnych, znajdujących się w dolnej części okna, jest następujące: Dodaj par. (F2) dodanie nowego parametru badania, Opis (SF3) wywołuje okno edycji opisu wyniku badania; w przypadku wyniku zatwierdzonego wywołuje kartę Wyniki dodatkowe informacje, opis, Drukuj (F5) umoŝliwia wydruk wyników badań, Usuń par. (F8) usunięcie zaznaczonego parametru badania, Usuń niew. (CF8) usunięcie niewykonanych parametrów badania, dla których wynik nie będzie wprowadzony, Przywróć archiwum (CF7) zastąpienie wszystkich wyników bieŝących zestawem wyników archiwalnych przywrócenie zestawu wyników archiwalnych wszystkich parametrów, Kod ICD9 (AF6) przypisywanie metod do badania oraz sposobów pobrania i zabezpieczenia materiału, Historia/Wynik (F10) przycisk słuŝący do przełączania pomiędzy widokiem wyników badań oraz widokiem historii wyników dla wybranego badania, Zatwierdź (F12) zatwierdzanie wyników badania. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 5

6 Rysunek 8 Obszar przycisków funkcyjnych Przyciski: Usuń par. (F8), Historia/Wynik (F10) oraz Zatwierdź (F12) posiadają menu kontekstowe, co symbolizuje ikonka. Menu kontekstowe wywoływane jest kliknięciem prawym przyciskiem myszy na przycisku. Menu przycisku Usuń par. (F8) wygląda następująco: Rysunek 9 Menu kontekstowe przycisku Usuń par. (F8) Usuń parametr (F8) usunięcie zaznaczonego parametru badania, Usuń wszystkie parametry (Shift+Ctrl+F8) usunięcie wszystkich widocznych parametrów badania. Menu kontekstowe przycisku Historia/Wynik (F10) przedstawia się następująco: Rysunek 10 Menu kontekstowe przycisku Historia/Wynik (F10) Cofnij zatwierdzenie (Shift+Ctrl+F12) polecenie słuŝące do anulowania zatwierdzenia wyników badania. WPROWADZANIE BADANIA WYNIKÓW KaŜde badanie składa się z przynamniej jednego parametru. Wynik wprowadzany jest odrębnie dla kaŝdego z nich. Wykonanie badania równoznaczne jest z określeniem wartości wszystkich parametrów badania widocznych w tabeli. Dodatkowo podczas wykonywania badania - przy manualnym wprowadzaniu wyników - operator ma moŝliwość dodawania potrzebnych lub usuwania niepotrzebnych parametrów badania. Uwaga: Definiowanie oraz wprowadzanie zmian w definicjach badań, parametrów oraz wartości badanych obsługiwane jest przez uprawnionego administratora systemu. Wynik parametru badania określany jest odpowiednią wartością badaną. Dla większości parametrów badań wykonywanych w laboratorium mikrobiologicznym domyślną wartością badaną jest Antybiogram informacja o typie wyniku widoczna jest w polu Wartość badana - (AN). PoniŜej pola wyboru wartości badanej widoczne są szczegółowe wyniki badania wygląd sekcji zaleŝny jest od typu wartości badanej. W przypadku antybiogramu prezentowana jest struktura badania mikrobiologicznego, zawierająca wyniki badania (główny i dodatkowy), wykaz wyhodowanych organizmów (dla wyników dodatnich) oraz informację o próbkach wykorzystanych do wykonania badania. Historia wyniku (F10) polecenie słuŝące do przełączania pomiędzy widokiem wyników badań oraz widokiem historii wyników dla wybranego badania, Historia wyniku pełne zestawienie (Shift+F10) polecenie pozwalające wywołać historię wszystkich wyników danego badania w nowym oknie, Historia wyników badań pacjenta (Shift+Ctrl+F6) polecenie pozwalające wywołać historię wyników wszystkich badań w nowym oknie. Na menu kontekstowe przycisku Zatwierdź (F12) składają się następujące polecenia: Zatwierdź (F12) zatwierdzanie wyników badań, Zatwierdź wstępnie (F11) moŝliwość zatwierdzania wstępnego wyników badania, Rysunek 11 Sekcja prezentacji wyniku badania mikrobiologicznego 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 6

7 Dla wartości badanej typu słownikowego, wygląd sekcji jest następujący: Rysunek 12 Sekcja wyniku badania dla wartości typu słownikowego Dla wartości badanej typu tekstowego, słownikowego, liczbowego, zdjęcie, grupa zdjęć oraz wyliczanego sekcja wyniku słuŝy zarówno do prezentacji, jak i wprowadzania wyników. Wynik badania dla wartości badanej typu Antybiogram jest wprowadzany z poziomu okna Badanie mikrobiologiczne, wywoływanego przyciskiem Bad. mikrobiol. (F6). sposób interpretacji, parametry) opisano w instrukcji Zarządzanie. Uwaga: Po wprowadzeniu wyników wszystkich parametrów badania, jego status zmienia się na Wykonane, co sygnalizowane jest zmianą ikony statusu badania. Omówienie funkcji statusów zleceń zawiera podrozdział Przegląd badań. Przy wprowadzaniu wyników badań z więcej niŝ jednym parametrem badanym, po zapisie kursor automatycznie przechodzi do kolejnego parametru. Jeśli brak kolejnego parametru kursor pozostaje na swojej bieŝącej pozycji. Zapis wprowadzonego wyniku dla wartości badanej typów: tekstowego, liczbowego, słownikowego, wyliczanego następuje po uŝyciu kombinacji klawiszy (Ctrl+Enter) lub kliknięciu przycisku Zapisz par. (CENT). W przypadku wartości badanej typu zdjęcie oraz grupa zdjęć, zapis wyniku następuje po dodaniu zdjęcia lub zdjęć. Jeśli typem wartości badanej jest antybiogram, zapis wprowadzonych wyników następuje z chwilą zamykania okna Badanie mikrobiologiczne. Uwaga: Szczegółowe omówienia sposobów wprowadzania wyników dla pozostałych typów wartości: liczbowej, tekstowej, słownikowej, wyliczeniowej, zdjęcia, grupy zdjęć zamieszczone zostały w instrukcji Moduł 21 Analityka i Moduł 32 Diagnostyka. Rysunek 13 Wprowadzanie wyników Mikrobiologia (Antybiogram) Dla kaŝdego parametru badania moŝna zdefiniować kilka wartości badanych oraz oznaczyć wybraną jako domyślną która podczas wprowadzania wyniku proponowana będzie w pierwszej kolejności. Dodatkowo zdefiniowane dla parametru wartości badane mogą być reprezentowane przez róŝne typy wyników oraz róŝne jednostki badania - np. barwę płynu moŝna określić wynikiem słownikowym lub tekstowym, natomiast przyrost w jednostkach: mg/dobę lub tys./dobę. Uwaga: Definiowanie wartości badanych dla parametrów badań (jednostka, przedział, norma, WPROWADZANIE WYNIKU WARTOŚĆ BADANA - ANTYBIOGRAM Głównym typem wartości badanej uzyskiwanej po wykonaniu badania mikrobiologicznego jest antybiogram. W ramach określania wyniku badania mikrobiologicznego moŝliwe jest określenie: wyniku podstawowego: dodatniego, ujemnego, obojętnego, wyniku dodatkowego, Uwaga: Wyniki: podstawowy oraz dodatkowy są wartościami słownikowymi istnieje moŝliwość określenia wprowadzenia innych wartości: Posiewy moczu ujemne, Posiew mykologiczny dodatni, itd. definicji i charakterystyk wyhodowanych organizmów, wraŝliwości organizmów na wybrane antybiotyki (antybiogram), dokonanie podziału próbek celem wykorzystania przy więcej niŝ jednej próbie, 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 7

8 prowadzenie zapisu wyników obserwacji hodowli organizmów. Sposób określenia rezultatów badania zaleŝy od samego wyniku jeśli podczas przeprowadzania badania nie udało się wyhodować organizmów, określenie wyników sprowadza się do oznaczenia wyniku jako ujemnego. Jeśli natomiast powstały organizmy, podczas wprowadzania wyniku wymagane jest oznaczenie go jako dodatniego oraz scharakteryzowanie powstałych organizmów oraz określenie ich reakcji na antybiotyki. W przypadku niemoŝności jednoznacznego określenia uzyskanego wyniku badania, oznaczany jest on jako obojętny. WPROWADZANIE WYNIKU UJEMNEGO LUB OBOJĘTNEGO Rysunek 14 Okno wprowadzania wyniku badania mikrobiologicznego Znajdująca się w górnej części sekcja zawiera dane informacyjne - datę i godzinę wprowadzenia lub ostatniej zmiany wyniku parametru badania, ikonę statusu badania oraz nazwę badania wraz z nazwą parametru badania. Wprowadzenie zarówno wyniku negatywnego, jak i obojętnego sprowadza się do określenia wartości pola Wynik badania (Alt+W) odpowiednią wartością: wynik ujemny - w przypadku, gdy organizm lub organizmy nie zostały wyhodowane, wynik obojętny - jeśli niemoŝliwe jest jednoznaczne określenie wyniku. Rysunek 15 Sekcja informacyjna badania mikrobiologicznego Po lewej stronie okna widoczna jest struktura badania (wyniki, próbki i obserwacje) widoczna równieŝ z poziomu okna Wprowadzanie wyników. Uwaga: Wyświetlanie sekcji prezentacji struktury badania uzaleŝnione jest od stanu odpowiedniej opcji konfiguracyjnej. Rysunek 17 Określanie wyniku wynik ujemny W celu określenia dodatkowego wyniku badania, naleŝy uzupełnić pole Wynik dodatkowy (Alt+D). Zamknięcie okna Badanie mikrobiologiczne powoduje zapisanie wyniku badania. Wprowadzony wynik widoczny jest w obszarze prezentacji parametrów badania oraz w sekcji wyniku - Struktura badania okna Wprowadzanie wyników. Rysunek 18 Wynik badania mikrobiologicznego Uwaga: Wprowadzenie wyniku badania moŝe być poprzedzone obserwacją próbek materiału badanego. Prowadzenie obserwacji próbek mikrobiologicznych opisane zostało w podrozdziale Prowadzenie obserwacji. Rysunek 16 Okno wprowadzania wyniku badania mikrobiologicznego z wyłączoną sekcją struktury badania 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 8

9 WPROWADZANIE WYNIKU DODATNIEGO Wynik dodatni oznacza, Ŝe zostały wyhodowane organizmy, co z kolei stwarza potrzebę ich scharakteryzowania oraz zapisu wyników przeprowadzonych prób wraŝliwości na wybrane antybiotyki. Wymagane jest określenie następujących parametrów: dodatniej wartości wyniku badania pole Wynik badania (Alt+W), wyniku dodatkowego (Alt+D) opcjonalnie, wyhodowanych organizmów obszar Organizmy, wyników prób wraŝliwości organizmów na antybiotyki obszar WraŜliwość organizmu na antybiotyki. Uwaga: Określenie organizmów oraz wyników prób ich wraŝliwości na antybiotyki jest dostępne jedynie dla dodatniego wyniku badania. Dla pozostałych typów przyciski pozwalające zdefiniować organizmy oraz wraŝliwości są nieaktywne. OKREŚLANIE ORGANIZMÓW Obsługa procesu wprowadzania i przeglądu wyhodowanych organizmów, odbywa się w obszarze Organizmy: Rysunek 19 Lista wyhodowanych organizmów Dodawanie organizmu odbywa się w Karcie antybiogramu - organizm, wywoływanej przyciskiem Dodaj (CF2). Ilość (Alt+I) ilość organizmu, Liczba płytek wartość tego pola jest domyślnie ustawiona na 1, Patogen alarmowy po włączeniu tej opcji fakt wyhodowania danego organizmu będzie odnotowany w module 41 ZakaŜenia, Organizm opis (Alt+S), Mechanizm opis pole informacyjne wyświetla opis dla zaznaczonego mechanizmu oporności, Mechanizmy oporności obszar zawierający listę mechanizmów oporności do zaznaczenia. W ramach obsługi zdefiniowanych wcześniej organizmów, dostępne jest wykonywanie następujących operacji: przeglądanie parametrów organizmów przycisk PokaŜ (CF3), poprawianie danych organizmów przycisk Popraw (CF4), usunięcie wybranego organizmu z listy przycisk Usuń (CF8). Uwaga: Wraz z usuwanym organizmem kasowane są wszystkie wprowadzone informacje o wraŝliwości na wybrane antybiotyki. OKREŚLANIE WRAśLIWOŚCI ORGANIZMÓW Procesy wprowadzania antybiotyków oraz określania wraŝliwości organizmów na antybiotyki odbywają się w obszarze WraŜliwość organizmu na antybiotyki. Przy odpowiedniej konfiguracji systemu, po dodaniu organizmu w obszarze WraŜliwość organizmu na antybiotyki automatycznie pojawi się zestaw antybiotyków (zestaw podstawowy). Rysunek 21 Zestaw antybiotyków Rysunek 20 Dodawanie organizmu Przy dodawaniu organizmu moŝliwe jest wprowadzenie następujących danych: Organizm (Alt+O) wyhodowany organizm; jeŝeli jest to drugi szczep wprowadzonego juŝ gatunku, naleŝy w polu obok jego nazwy wpisać kolejny numer (domyślnie ustawiony na 1), Wzrost (Alt+W) wzrost organizmu, Uwaga: jeŝeli antybiotyki naleŝące do zestawu podstawowego zostaną usunięte, nie trzeba usuwać i dodawać organizmu, aby zestaw pojawił się ponownie. NaleŜy wywołać go przyciskiem Zestaw (SF7). JeŜeli organizm nie jest uwzględniony w konfiguracji lub istnieje potrzeba uzupełnienia antybiogramu o dodatkowe antybiotyki (spoza zestawu podstawowego), naleŝy dodać je ręcznie. Po naciśnięciu przycisku Dodaj... (SF2) pojawi się następująca karta: 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 9

10 Rysunek 23 Karta dodawania antybiotyków Rysunek 22 Karta dodawania antybiotyków NaleŜy zaznaczyć właściwe antybiotyki i nacisnąć przycisk (OK). Antybiotyki będą dostępne w obszarze WraŜliwość organizmu na antybiotyki. W celu oznaczenia poziomu wraŝliwości organizmu na antybiotyk, naleŝy wypełnić pole Strefa dla kaŝdego antybiotyku i nacisnąć klawisz (Enter). W przypadku gdy strefy zahamowań dla antybiotyków zostały wcześniej skonfigurowane, automatycznie zostanie zaznaczone pole: Oporny, Śr.wraŜl. lub WraŜliw. JeŜeli strefy nie są skonfigurowane, moŝna ręcznie zaznaczyć odpowiednie pole, klikając w nie jednokrotnie lewym przyciskiem myszy. Uwaga: Konfiguracja przedziałów stref oporności odbywa się podczas definiowania antybiotyków w module 52 Konfiguracja Systemu. W obszarze WraŜliwość organizmu na antybiotyki są widoczne wartości: MIC, SIQ, UIQ, BIQ i CIQ przesyłane z analizatorów. Istnieje moŝliwość ręcznego wpisania wartości MIC w polu DMIC. Aktualny poziom wraŝliwości na antybiotyk oznaczony jest graficznym symbolem -. Inną metodą wprowadzania antybiogramu jest dodawanie antybiotyków pojedynczo z jednoczesnym określaniem ich wraŝliwości. Aby dodać nowy antybiotyk tym sposobem naleŝy kliknąć przycisk Dodaj (SCF2) i wypełnić pola karty: Organizm pole informacyjne antybiotyk dodawany dla określonego organizmu, Antybiotyk wybór z listy, Strefa wartość liczbowa, WraŜliwość wybór z listy poziomu wraŝliwości (w przypadku, gdy strefy nie są skonfigurowane), MIC dodat. MIC dodatkowy nie przychodzący automatycznie z urządzenia. Uwaga: WraŜliwość na antybiotyki określana jest odrębnie dla kaŝdego wyhodowanego organizmu. WraŜliwość na wybrany antybiotyk moŝe być określona tylko jeden raz w obrębie jednego organizmu. Próba dodania do listy antybiotyku, który juŝ się na niej znajduje jest uniemoŝliwiona na liście w oknie Dodawanie antybiotyku, antybiotyk ten juŝ się nie pojawia. W obszarze określania wraŝliwości organizmów na wybrane antybiotyki, dostępne są następujące funkcje: przeglądanie danych zaznaczonego antybiotyku przycisk PokaŜ (SF3), poprawianie zdefiniowanych wcześniej antybiotyków przycisk Popraw (SF4), usunięcie z listy wraŝliwości wybranego antybiotyku przycisk Usuń (SF8), zaznaczenie, które antybiotyki mają być widoczne na wydruku wyników przycisk Ustaw. druk. (Alt+U). Uwaga: domyślnie wszystkie antybiotyki na liście w obszarze WraŜliwość organizmu na antybiotyki są zaznaczone do wydrukowania. Jednak istnieje moŝliwość odpowiedniej konfiguracji antybiotyków, tak aby domyślnie nie były one drukowane na wyniku badania - zawsze lub dla wybranych organizmów. Zapis wprowadzonych wyników odbywa się w chwili zamknięcia okna Badanie mikrobiologiczne. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 10

11 Uwaga: Opis mechanizmu wprowadzania pozostałych typów wartości badanych: liczbowej, tekstowej, słownikowej, wyliczanej zamieszczono w instrukcji Moduł 11 Analityka. POPRAWIANIE WYNIKU Biorąc pod uwagę typ wyniku, zmiana typu wyniku z dodatniego na ujemny lub obojętny wiąŝe się z koniecznością usunięcia uprzednio wprowadzonych danych o wyhodowanych organizmach, a wraz z nimi informacji o ich wraŝliwości na wybrane antybiotyki. Wynika to z faktu, iŝ dane o organizmach i ich oporności na antybiotyki określane są jedynie w przypadku dodatniego wyniku badania mikrobiologicznego. Uwaga: Do oznaczania próbek uzyskanych w drodze podziału próbki głównej wykorzystywane są tzw. wolne kody kreskowe. DODANIE PRÓBKI PRZEZ WPROWADZENIE DANYCH Operacje z zakresu obsługi próbek mikrobiologicznych powstałych z podziału próbki głównej przeprowadza się w obszarze Struktura badania. Rysunek 24 Zmiana z wyniku dodatniego ostrzeŝenie o usunięciu organizmów PODZIAŁ PRÓBKI Podział próbki materiału do badań mikrobiologicznych oraz moŝliwość oznaczania utworzonych po podziale próbek, ma na celu umoŝliwienie wykonania wielu prób mikrobiologicznych w róŝnych warunkach przy wykorzystaniu jednej próbki materiału badanego pobranego od pacjenta. Po dokonaniu podziału dla kaŝdej nowo powstałej próbki moŝna zdefiniować wyhodowane organizmy, określić listę antybiotyków wykorzystanych do oznaczeń wraŝliwości oraz wprowadzać dane z zakresu przebiegu obserwacji mikrobiologicznej. Uwaga: Opis prowadzenia obserwacji próbki mikrobiologicznej zamieszczony został w podrozdziale Obserwacja. KaŜdej nowej próbce uzyskanej po podziale przydzielany jest identyfikator unikalny w obrębie danego antybiogramu. Rejestracja nowej próbki uzyskanej po podziale, moŝe nastąpić w drodze: dodania próbki z manualnym wprowadzeniem danych, automatycznego dodania próbki w wyniku zeskanowania nowego kodu kreskowego lub manualnego wprowadzenia nowego kodu kreskowego z klawiatury. Rysunek 25 Struktura badania W celu dodania próbki naleŝy poprzez przycisk Dodaj (F2) wywołać Kartę podziału materiału badanego, w której naleŝy określić unikalny identyfikator rejestrowanej próbki. Dodatkowo w polu Data moŝna wprowadzić datę i godzinę utworzenia próbki. Rysunek 26 Dodawanie próbki Uwaga: Identyfikatorem próbki moŝe być zarówno tekst - np. PRÓBKA-A, numer - np , jak i dowolna kombinacja cyfr i liter - np. Próbka Uwaga: W celu zapewnienia jednoznacznej identyfikacji dodawanej próbki, identyfikator musi być unikalny w obrębie całego systemu KS-SOLAB - zarówno dla próbek do badań analitycznych, jak i mikrobiologicznych. W przypadku próby oznaczenia próbki identyfikatorem wcześniej juŝ wykorzystanym, wyświetlony zostaje komunikat informujący o konieczności zmiany identyfikatora. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 11

12 Rysunek 27 OstrzeŜenie o konieczności zmiany identyfikatora Po wykonaniu operacji nowa próbka staje się widoczna w strukturze badania. kod zawierający identyfikator, którym oznaczana będzie próbka mikrobiologiczna. W przypadku braku skanera istnieje moŝliwość manualnego wprowadzenia kodu kreskowego odczytanego z etykietki lub dowolnego innego identyfikatora, np. nazwy, którym oznaczona zostanie dodawania próbka. W tym celu naleŝy przy pomocy skrótu klawiaturowego (Ctrl+Enter) wywołać okno Kod kreskowy i wprowadzić ciąg identyfikatora próbki. Rysunek 29 Manualne wprowadzanie identyfikatora próbki mikrobiologicznej Po zatwierdzeniu wprowadzonego identyfikatora wywoływana jest Karta podziału materiału badanego, w której moŝliwe jest określenie daty i godziny rejestracji próbki. Rysunek 28 Dodana próbka mikrobiologiczna Obok nadanego identyfikatora próbki widoczna jest data i godzina jej utworzenia. Do kaŝdej dodanej próbki dołączona zostaje informacja o liczbie wpisów wprowadzonych w procesie obserwacji próbki np. Brak obserwacji lub Obserwacje (3). Pozostałe przyciski obsługują wykonanie następujących operacji: Popraw (F4) poprawienie identyfikatora zaznaczonej próbki, Usuń (F8) usunięcie zaznaczonej próbki. Uwaga: Operacje poprawiania lub usunięcia próbki dostępne są po zaznaczeniu odpowiedniego wiersza zawierającego identyfikator próbki - jeśli zaznaczony jest inny element struktury, przyciski nie są dostępne i wykonanie operacji nie jest moŝliwe. Rysunek 30 Karta podziału materiału badanego Uwaga: W chwili dodawania próbki zmiana identyfikatora jest niemoŝliwa - poprawianie dostępne jest dopiero po utworzeniu próbki - w trybie poprawiania - przycisk Popraw (F4), po wcześniejszym zaznaczeniu identyfikatora próbki, który będzie zmieniany. Informacja o nowo utworzonej próbce staje się widoczna w strukturze badania: DODANIE PRÓBKI Z WYKORZYSTANIEM SKANERA KODÓW KRESKOWYCH Podczas rejestracji nowej próbki mikrobiologicznej otrzymanej w wyniku podziału materiału próbki głównej, zamiast manualnego wprowadzania danych, nową próbkę moŝna dodać automatycznie - skanując 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 12

13 Rysunek 31 Dodane próbki mikrobiologiczne Uwaga: W przypadku zeskanowania lub manualnego wprowadzenia kodu dla identyfikatora, który został juŝ wcześniej wprowadzony w obrębie danego badania, próbka ta zostaje zaznaczona. WPROWADZANIE WYNIKÓW DLA PRÓBKI MIKROBIOLOGICZNEJ Dla kaŝdej dodanej próbki istnieje moŝliwość wprowadzenia następujących danych: antybiogramu określenia oporności wyhodowanych organizmów na wybrane antybiotyki, obserwacji opisu poszczególnych faz hodowli organizmów. Dostępne są następujące sposoby wprowadzania wyników badania mikrobiologicznego: po zaznaczeniu identyfikatora próbki mikrobiologicznej po prawej stronie okna pojawiają się obszary: wprowadzania wyników, definiowania organizmów i oznaczania ich wraŝliwości na wybrane antybiotyki, zaznaczenie obserwacji przyporządkowanej do próbki pozwala na wprowadzanie wpisów obserwacji próbki po prawej stronie okna widoczny jest wtedy obszar wprowadzania obserwacji. Uwaga: Proces definiowania wyhodowanych organizmów oraz określania ich wraŝliwości na wybrane antybiotyki jest identyczny, jak dla próbki głównej bez podziału. Opis zamieszczony jest we wcześniejszym podrozdziale Wprowadzanie wyniku dodatniego. Uwaga: Prowadzenie obserwacji wykonywane jest z poziomu obszaru prezentacji struktury badania, w związku z czym obszar ten musi być widoczny. Konfiguracja opcji włączania i wyłączania widoku obszaru odbywa się w module 91 Administrator. Uwaga: Wprowadzanie obserwacji moŝliwe jest tylko dla próbek mikrobiologicznych uzyskanych w wyniku podziału próbki głównej. Proces obserwacji próbki moŝe składać się wielu wpisów pojedynczych obserwacji. Wprowadzenie obserwacji moŝliwe jest po zaznaczeniu w obszarze Struktura badania w oknie Badanie mikrobiologiczne wiersza reprezentującego wprowadzone dla próbki obserwacje. Wiersz ten umieszczony jest bezpośrednio pod identyfikatorem próbki mikrobiologicznej. Uwaga: Jeśli dla próbki jeszcze nie zostały wprowadzone obserwacje, w wierszu znajduje się komunikat Brak obserwacji, po wprowadzeniu obserwacji w wierszu wyświetlana jest informacja Obserwacje (3), gdzie liczba określa ilość wprowadzonych wpisów obserwacji składowych. Rysunek 32 Obserwacje Po zaznaczeniu wiersza reprezentującego obserwacje, po prawej stronie okna wyświetlany jest obszar odpowiadający za obsługę obserwacji, w którym moŝliwe jest wykonywanie następujących operacji: przegląd wprowadzonych obserwacji, dodanie nowej obserwacji przycisk Dodaj (SF2), poprawienie danych wprowadzonej wcześniej obserwacji przycisk Popraw (SF4), usunięcie wybranej obserwacji składowej przycisk Usuń (SF8). W celu wprowadzenia nowej obserwacji, naleŝy przyciskiem Dodaj (SF2) wywołać Kartę obserwacji. OBSERWACJA Dla kaŝdej dodanej próbki mikrobiologicznej uzyskanej w wyniku podziału próbki głównej, istnieje moŝliwość prowadzenia odrębnej obserwacji. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 13

14 Rysunek 33 Dodawanie obserwacji W ramach wprowadzanej obserwacji moŝna określić następujące dane: Data (Alt+D) data wprowadzenia obserwacji, Uwaga: Data wprowadzenia obserwacji ustawiana jest automatycznie i nie jest moŝliwa zmiana jej wartości. Typ obs. (Alt+T) typ obserwacji: Informacja, Uwaga, Przypomnienie, Alarm, Tytuł (Alt+Y) tytuł obserwacji, Opis (Alt+O) opis obserwacji. OBSŁUGA PARAMETRÓW BADANIA W ramach obsługi parametrów badania moŝliwe jest wykonywanie operacji: dodawania parametrów, usuwania parametrów: pojedynczych, wszystkich, niewykorzystanych (z pustymi wynikami). Wymienione operacje dostępne są z poziomu okna Wprowadzanie wyników. DODAWANIE PARAMETRU BADANIA Jeśli podczas wykonywania badania zaistnieje potrzeba określenia dodatkowego parametru, operacja ta jest dostępna poprzez przycisk Dodaj (F2) z poziomu okna Wprowadzanie wyników. Rysunek 35 Wybór dodawanego parametru badania Po odszukaniu, zaznaczeniu i zatwierdzeniu wyboru odpowiedniego parametru w wywołanym Oknie wyboru parametru badania, parametr zostaje dodany i jest widoczny w obszarze Wyników. Rysunek 34 Wprowadzona obserwacja typ informacja Po dodaniu obserwacji, wprowadzone dane widoczne są w oknie Badanie mikrobiologiczne w górnej części obszaru Obserwacje wyświetlana jest data i godzina wprowadzenia, typ oraz tytuł obserwacji. W dolnej części wyświetlany jest wprowadzony opis obserwacji. Rysunek 36 Dodany nowy parametr badania 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 14

15 Wprowadzenie wyników dla nowego parametru badania odbywa się analogicznie do opisanych wcześniej operacji wprowadzania wyników. USUWANIE PARAMETRÓW BADANIA W celu usunięcia wybranego parametru badania, naleŝy po wcześniejszym jego zaznaczeniu kliknąć przycisk Usuń par. (F8). Uwaga: MoŜliwe jest usuwanie zarówno parametrów, dla których wprowadzono wyniki, jak i parametrów bez wyników. Przegląd wszystkich wprowadzonych w ramach usuniętego parametru wyników dostępny jest w archiwum wyników badania. Opis obsługi archiwum zamieszczony jest w rozdziale Przegląd badań. Uwaga: NiemoŜliwe jest dodawanie lub usuwanie parametrów badania, którego wyniki zostały zatwierdzone. W celu usunięcia wszystkich widocznych parametrów, naleŝy skorzystać z polecenia Usuń wszystkie parametry (Shift+Ctrl+F8) wywoływanego z menu kontekstowego przycisku Usuń par. (F8). Przycisk Usuń niew. (CF8) pozwala usunąć wszystkie parametry bez wprowadzonych wyników dla których wyniki nie juŝ będą wprowadzane. REJESTRACJA WSTĘPNA Funkcja Rejestracji wstępnej w module Rejestracja umoŝliwia szybkie zarejestrowanie zlecenia z badaniami do wykonania z pominięciem danych rejestracyjnych takich jak imię i nazwisko pacjenta, jednostka kierująca, itp. W module Mikrobiologia dla badań zarejestrowanych w ten sposób, w miejscu na imię i nazwisko pacjenta widnieje informacja [REJESTRACJA WSTĘPNA]. Rysunek 37 Badania zarejestrowane za pomocą funkcji Rejestracji wstępnej Proces wykonywania badań zarejestrowanych tym trybem jest identyczny jak dla pozostałych badań, jednak zatwierdzenie wyników jest niemoŝliwe najpierw naleŝy w module Rejestracja uzupełnić pozostałe dane rejestracyjne. W przeciwnym przypadku przy próbie zatwierdzenia badania pojawi się komunikat: Rysunek 38 Informacja o braku danych rejestracyjnych potrzebnych do zatwierdzenia wyników badania zlecenia Uwaga: Szczegółowe omówienie funkcji Rejestracji wstępnej znajduje się w instrukcji do modułu 11 Rejestracja. Uwaga: Proces zatwierdzania wyników badań został omówiony w kolejnym podrozdziale Zatwierdzanie wyników. ZATWIERDZANIE WYNIKÓW Zatwierdzenie wyników badania jest równoznaczne z ich akceptacją jest odpowiednikiem podpisu i pieczątki składanych na papierowym potwierdzeniu wykonania badania. Operacja dostępna jest na poziomie okna głównego Pracownia mikrobiologii oraz na poziomie okna Wprowadzanie wyników. Dostępna jest ponadto funkcja umoŝliwiająca seryjne zatwierdzanie wyników wykonanych badań. Warunkiem koniecznym zatwierdzenia wyników badania jest wprowadzenie wyników wszystkich parametrów składowych badania oraz ewentualne usunięcie parametrów, których wyniki nie będą wprowadzane. Uwaga: Jeśli zatwierdzane badanie jest jedynym badaniem zlecenia, status zlecenia jest zmieniany na Zatwierdzone. Uwaga: Zatwierdzenie wyników badania powoduje zablokowanie moŝliwości edycji danych zlecenia: wyników badań, parametrów, danych administracyjnych (kierunek, lekarz, jednostka kierująca, itd.). Uwaga: Zatwierdzenie wyników badania lub całego zlecenia nie wpływa na moŝliwość edycji danych pacjenta. ZATWIERDZANIE WYNIKÓW BADANIA W głównym oknie pracowni mikrobiologicznej zatwierdzenie wyników badania odbywa się poprzez przycisk Zatw. (F12), natomiast z poziomu okna Wprowadzanie wyników po wciśnięciu przycisku Zatwierdź (F12). Prawidłowe zatwierdzenie wyników 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 15

16 badania sygnalizowane jest zmianą koloru ikony statusu badania Stat.. Po wywołaniu funkcji, zatwierdzone zostają wyniki wszystkich widocznych w oknie badań. Rysunek 39 Zatwierdzenie wyników badania - okno Wprowadzanie wyników Uwaga: Po zatwierdzeniu wyników badania, blokowana jest moŝliwość zmiany wprowadzonych danych dodawania, usuwania parametrów badania oraz zmiany wprowadzonych wyników wszystkich parametrów. W przypadku zaistnienia konieczności poprawienia wyŝej wymienionych danych, funkcjonalność dostępna jest po wykonaniu operacji cofnięcia zatwierdzenia, której opis zamieszczono w podrozdziale Anulowanie zatwierdzenia. W systemie istnieje równieŝ moŝliwość ręcznego zatwierdzania wstępnego wyników. Wynik taki moŝna poprawiać bez konieczności cofania zatwierdzenia, wstępnie wydrukować oraz odebrać. Status takiego badania zmienia się na Weryfikację wstępną, co symbolizuje ikonka. Aby zatwierdzić wstępnie badanie naleŝy je zaznaczyć, kliknąć prawym przyciskiem myszy na przycisku Zatw. (F12) i wybrać polecenie Zatwierdź wstępnie (F11). Rysunek 41 Seryjne zatwierdzanie wyników badań ZATWIERDZANIE ZLECEŃ System umoŝliwia przeglądanie badań, całych zleceń wraz z ich wynikami (równieŝ historycznymi) oraz zatwierdzanie wszystko to w jednym oknie Zatwierdzanie zleceń. Okno wywoływane jest z poziomu okna głównego pracowni Analityki, za pomocą polecenia Zatwierdź zlecenia (Alt+F12) wybieranego z menu kontekstowego przycisku Zatw. (F12). Rysunek 40 Przycisk zatwierdzania SERYJNE ZATWIERDZANIE WYNIKÓW WYKONANYCH BADAŃ Funkcja seryjnego zatwierdzania wyników pozwala na zatwierdzenie wyników wszystkich badań o statusie Wykonane oraz Weryfikacja wstępna, widocznych w obszarze Badania laboratoryjne. Funkcja seryjnego zatwierdzenia wyników badań dostępna jest z poziomu głównego okna Pracownia mikrobiologii poprzez przycisk Zatw... (SF12). Przed wywołaniem funkcji, konieczne jest ustawienie wartości filtra Status (Alt+T) na Wykonane lub Rejestracja wstępna. Z kolei, aby zatwierdzić badania o statusie Weryfikacja wstępna, naleŝy ustawić wartość filtra Status na Weryfikacja wstępna. Rysunek 42 Okno zatwierdzanie zleceń W budowie okna wyróŝnić moŝna następujące obszary funkcjonalne: (1) pól filtrów prezentowanych danych, (2) prezentacji informacji szczegółowych parametrów, (3) prezentacji parametrów badania wraz z wprowadzonymi wynikami, równieŝ historycznymi. Aby w oknie pojawiły się dane, naleŝy uŝyć przycisku OdświeŜ (CF6), który znajduje się na pasku Zlecenia tuŝ nad obszarem filtrów. Przycisk automatycznie 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 16

17 zmienia się na Filtry (CF6), a obszar filtrów na obszar prezentujący listę zleceń. USUWANIE BADAŃ MoŜliwość wykonywania operacji usuwania poszczególnych badań jest przydatna w przypadku zaistnienia potrzeby definitywnego zaniechania dalszej obsługi zarejestrowanych wcześniej badań. Usunięte badania nie są uwzględniane przy rozliczaniu kosztów oraz drukowaniu wyników. USUWANIE BADANIA Proces usuwania badania obsługiwany jest z poziomu okna Pracownia mikrobiologii. W celu usunięcia wybranego badania, naleŝy wywołać polecenie Usuń badanie (F8) z menu kontekstowego wyświetlanego w obszarze prezentacji badań Badania laboratoryjne. Rysunek 43 Okno Zatwierdzanie zleceń z danymi Aby móc ponownie skorzystać z filtrów, naleŝy uŝyć przycisku Filtry (CF6). Obszar przycisków, zlokalizowany w dolnej części okna Zatwierdzanie zleceń zapewnia obsługę następujących funkcji: Karta zlec. (F3) wywołuje Kartę zlecenia laboratoryjnego, umoŝliwiając przegląd danych wprowadzonych podczas rejestracji zlecenia do którego naleŝy wybrane badanie, Wyniki (F6) umoŝliwia przejście do okna przeglądania wyników badań w ramach danego zlecenia, Zatwierdź (F12) umoŝliwia zatwierdzanie wyników wykonanych badań, Zatw. wsz. (CF12) umoŝliwia zatwierdzanie wszystkich niezatwierdzonych wyników wykonanych badań w ramach danego zlecenia. Rysunek 44 Usuwanie badania Po wywołaniu polecenia usuwania badania, wyświetlone zostaje okno wyboru powodu usunięcia badania, w którym naleŝy wskazać odpowiednią pozycję. ANULOWANIE ZATWIERDZENIA Anulowanie zatwierdzenia wyników badania powoduje zmianę statusu badania z Zatwierdzone na Anulowanie zatwierdzenia. Zmiana ta przywraca moŝliwość dokonywania modyfikacji wyników oraz dodawania lub usuwania parametrów badania. Po dokonaniu wszelkich niezbędnych modyfikacji, dostępne jest ponowne zatwierdzenie wyników badania. Anulowanie zatwierdzenia uzyskiwane jest poprzez polecenie Cofnij zatwierdzenie (Shift+Ctrl+F12) menu kontekstowego przycisku Zatwierdź (F12) w oknie Wprowadzanie wyników lub w oknie Pracownia mikrobiologii po wcześniejszym zaznaczeniu badania z zatwierdzonymi wynikami. Prawidłowe wykonanie operacji sygnalizowane jest zmianą ikony statusu badania Stat. na. Rysunek 45 Wybór powodu usunięcia badania Po usunięciu badanie przestaje być widoczne w obszarze prezentacji badań. Uwaga: Badanie usuwane jest wraz z wszystkimi parametrami składowymi oraz wynikami określonymi w ramach tych parametrów. Uwaga: MoŜliwe jest przeglądanie danych badania usuniętego. Przegląd danych usuniętych badań przedstawiony został w podrozdziale Przegląd badań odrzuconych i usuniętych. Uwaga: Po usunięciu badania, wraz ze wszystkimi jego składnikami, niemoŝliwa staje się edycja danych tego badania. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 17

18 ODRZUCANIE BADAŃ Funkcja odrzucenia badań umoŝliwia wyłączanie wybranych badań, niezaleŝnie od stanu ich wykonania, z niektórych procesów jak np. rozliczanie kosztów badań, czy wydruk wyników. Uwaga: Warunkiem koniecznym wykonania operacji odrzucenia badania jest wybór przyczyny odrzucenia. W ramach przyczyny odrzucenia badania definiowany jest mechanizm dalszej obsługi odrzuconego badania. Omówienie definiowania przyczyn odrzucania badań zawiera instrukcja Zarządzanie. ODRZUCANIE BADANIA Obsługa operacji odrzucenia badania zapewniona jest na poziomie okna Pracownia mikrobiologii. Aby odrzucić wybrane badanie, naleŝy uŝyć przycisku Odrzuć bd. (SF8) lub wywołać polecenie Odrzuć badanie (Shift+F8) z menu kontekstowego tego przycisku. Rysunek 46 Odrzucanie badania Po wywołaniu polecenia odrzucenia badania, wyświetlone zostaje okno wyboru powodu odrzucenia badania, w którym naleŝy wskazać odpowiednią pozycję. Rysunek 47 Wybór powodu odrzucenia badania Prawidłowe wykonanie operacji odrzucenia badania sygnalizowane jest zmianą koloru tła obszaru Zlecenie zlecenia reprezentującego odrzucone badanie z białego na ciemnoŝółty. Badanie w dalszym ciągu jest widoczne w obszarze Badania. Uwaga: Przegląd danych z zakresu badań odrzuconych przedstawiony został w podrozdziale Przegląd badań odrzuconych i usuniętych. PRZYWRACANIE BADAŃ Funkcja przywrócenia badań umoŝliwia ponowne włączenie do procesu obsługi badań wcześniej usuniętych lub odrzuconych. Przywrócone badanie zostaje automatycznie włączone do wszystkich procesów związanych z wykonywaniem badań jak np. naliczanie kosztów, umieszczanie na wydrukach wyników, itd. PRZYWRÓCENIE BADANIA JeŜeli przywrócone ma być badanie usunięte, naleŝy wywołać polecenie PokaŜ usunięte badania (O) z menu kontekstowego wywoływanego w obszarze Badania laboratoryjne. Przywrócenie wybranego badania następuje po uŝyciu przycisku Przywr. bd. (CF8) lub wywołaniu polecenia Przywróć badanie (Ctrl+F8) z menu kontekstowego tego przycisku. Prawidłowe wykonanie operacji przywrócenia badania usuniętego lub odrzuconego sygnalizowane jest zmianą koloru tła obszaru Zlecenie zlecenia reprezentującego badanie odpowiednio z bordowego lub ciemnoŝółtego na biały. POWTARZANIE BADANIA W menu kontekstowym dostępne jest polecenie Programowanie badania. Jeśli poszczególne badania zlecenia dla tej samej próbki muszą być wykonane na róŝnych urządzeniach, a którekolwiek z badań moŝe być wykonane na obydwu urządzeniach, naleŝy określić, czy wykonanie badania ma być powtórzone. Po wyborze polecenia Programowanie badania pojawią się trzy opcje do wyboru: Domyślnie badanie moŝe być powtórzone na tym samym urządzeniu, Wymuszenie powtórzenia badanie zostanie powtórzone na drugim urządzeniu symbol przy nazwie badania, Wymuszenie opuszczenia badanie zostanie pominięte przy wykonywaniu badań na drugim urządzeniu symbol przy nazwie badania. Uwaga: Operacja odrzucenia badania nie powoduje zablokowania moŝliwości jego późniejszej obsługi. Badanie takie obsługiwane jest w zakresie identycznym, jak przy obsłudze normalnego badania. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 18

19 KLASYFIKACJA LABORATORYJNYCH BADAŃ System KS-SOLAB umoŝliwia kodowanie wykonywanych badań laboratoryjnych zestawianie kodów kolejno wykonywanych procedur. Przejście do karty kodowania wybranego badania umoŝliwia przycisk Kod ICD9 (AF6) znajdujący się zarówno w oknie Pracownia mikrobiologii, Wprowadzanie wyników, jak i w oknie Badanie mikrobiologiczne. Przypisane do badania metody są widoczne w obszarze Wybrane metody w zakładce Lista metod. Rysunek 50 Obszar wybranych metod badania Aby zmienić ilość razy jaką zastosowano w badaniu wybraną metodę, naleŝy ją zaznaczyć a następnie zmienić wartość pola Ilość za pomocą przycisków:. Kolejność występowania kodów metod w kodzie wynikowym badania moŝna zmienić. NaleŜy odznaczyć opcję Sortuj według kodu ICD9, zaznaczyć wybraną metodę i za pomocą przycisków zmieniać jej pozycję na liście wybranych metod. W procesie kodowania moŝna takŝe określić sposób pobrania materiału do badania. W obszarze Wybrane metody naleŝy przejść do zakładki Sposoby pobrania i zabezpieczenia materiału. Aby przypisać metody pobrania materiału do badania, naleŝy postępować analogicznie jak przy przypisywaniu metod badania do badania. Rysunek 48 Karta kodowania badania Aby przypisać metodę badania do badania naleŝy w obszarze Dostępne metody dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy w wiersz z wybraną metodą lub ją zaznaczyć i skorzystać z przycisku. Aby wycofać przypisanie metody, naleŝy ponownie dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy kliknąć w wiersz z wybraną metodą lub ją zaznaczyć i skorzystać z przycisku. Rysunek 51 Określanie sposobu pobrania materiału PowyŜej opisanych obszarów znajdują się obszary: Badanie z przypisanym działem badania, Kod materiału materiał badany z przypisanym kodem. Rysunek 49 Obszar dostępnych metod badania Rysunek 52 Obszar badania i materiału badanego 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 19

20 Pola tych obszarów są wypełnione wartościami domyślnymi, jednak istnieje moŝliwość ich zmiany. W obszarze Wynikowy kod ICD9 widoczny jest kod badania, a poniŝej pełna lista metod składająca się na kod. (4) prezentacji informacji szczegółowych parametrów, (5) przycisków funkcyjnych, (6) wyszukiwania badań. Mając na uwadze duŝe ilości badań, niezbędne okazują się zastosowane mechanizmy filtrowania prezentowanych danych z wykorzystaniem dostępnych pól filtrów oraz wyszukiwania. Pola filtrów zgrupowane są w górnym obszarze okna, a pole wyszukiwania badań umieszczone jest bezpośrednio pod obszarem prezentacji badań. Rysunek 53 Obszar kodu wynikowego Uwaga: Wykorzystywanie funkcji kodowania badań laboratoryjnych naleŝy poprzedzić odpowiednią konfiguracją badań, materiałów badanych oraz metod. Konfiguracja ta została opisana w instrukcji Zarządzanie. PRZEGLĄD BADAŃ Przegląd wszystkich zarejestrowanych badań laboratoryjnych, niezaleŝnie od fazy realizacji (statusu wykonania), parametrów badań oraz informacji szczegółowych, dostępny jest bezpośrednio po uruchomieniu modułu w oknie Pracownia mikrobiologii. Rysunek 54 Okno Pracownia mikrobiologii przeglądanie badań W budowie okna wyróŝnić moŝna następujące obszary funkcjonalne: (1) pól filtrów prezentowanych danych, (2) prezentacji badań, (3) prezentacji parametrów badania wraz z wprowadzonymi wynikami, Rysunek 55 Obszar filtrów danych Mechanizm zakresowania prezentowanych danych moŝe być realizowany z wykorzystaniem następujących pól: Pacjent (Alt+P) prezentacja badań wybranego pacjenta, Data od (Alt+D), do określenie przedziału czasowego dla wyświetlanych danych, Pochodzenie danych: Wszystko, Własna rejestracja, Zewn. rejestracja, Własna modyfikacja, Zewn. modyfikacja, Status (Alt+T) status badania określający fazę jego realizacji: Wszystko wszystkie badania, bez względu na status, Badania wykonywane/wykonane wszystkie badania, które są częściowo lub całkowicie wykonane, Badania wykonane wszystkie badania z wprowadzonymi wynikami badania wszystkich statusów z wyłączeniem Przyjęte oraz Wycofane, Badania do wydruku badania zatwierdzone lub juŝ wydrukowane, Przyjęte badania przyjęte do wykonania, Rozpoczęcie wykonania wszystkie badania, dla których rozpoczęto wprowadzanie wyników, Wykonane z wprowadzonymi wynikami dla wszystkich parametrów składowych badania, Weryfikacja wstępna badania wykonane z wstępnie zatwierdzonymi wynikami, Wydruk wstępny wstępnie zatwierdzony wynik wydrukowany wstępnie, 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 20

21 Zatwierdzone badania, których wyniki zostały zatwierdzone, Wydrukowane badania, których wyniki zostały wydrukowane, Wycofane (kontrola jakości) badania automatycznie wycofane z realizacji, Cofnięcie zatwierdzenia badania, dla których wycofano zatwierdzenie wyników, Badania wysłane badania, które naleŝą do zleceń o statusie wysłane, Badania odebrane badania, które naleŝą do zleceń o statusie odebrane, Badania do wysłania badania z gotowymi wynikami o statusie: Zatwierdzone, Wydrukowane lub Odebrane, Badania do ponownego wysłania badania juŝ wysłane, ZakaŜenia szpitalne badania naleŝące do zleceń zakwalifikowanych jako zakaŝenia szpitalne, Rejestracja wstępna badania naleŝące do zleceń, dla których nie określono pełnych danych, Badania dla listy roboczej badania przyjęte z przyporządkowaną próbką materiału badanego, Badania bez kodu ICD9 badania bez przypisanej metody. Badania odrzucone. Tryb ograniczenie prezentowanych badań z uwzględnieniem trybu ich wykonywania: Normalne badania wykonywane w normalnych godzinach pracy laboratorium, DyŜurowe badania wykonywane w godzinach dyŝurowych, CITO badania wykonywane natychmiast, Wszystkie zlecenia wszystkich trybów. Sortuj wg (Alt+W) filtr typu sortowania widocznych badań: Daty rejestracji sortowanie badań malejąco według daty rejestracji, Daty modyfikacji sortowanie badań malejąco według daty modyfikacji, Daty modyfikacji (z filtrem stanowiska) sortowanie badań malejąco według daty modyfikacji z uwzględnieniem numeru stanowiska. Widoczne są jedynie badania zmodyfikowane z poziomu danego stanowiska komputerowego, Daty wykonania sortowanie badań malejąco według daty wykonania. Kier./oddz./podm. kier. (Alt+K) zawęŝenie prezentowanych badań z uwzględnieniem typu skierowania: Wew. badania o skierowaniu wewnętrznym w ramach jednego podmiotu, Zew. badania o skierowaniu zewnętrznym wykonanie zlecone przez podmiot zewnętrzny, Pryw. badania prywatne bez skierowania, Wszystko badania wszystkich typów skierowania. Uwaga: Po określeniu kierunku Wew. lub Zew. moŝliwe jest dalsze zakresowanie z uwzględnieniem oddziału i podmiotu kierującego odpowiednio jednostek wewnętrznych i zewnętrznych. Dla skierowania Pryw. oraz dla ustawienia pozycji Wszystkie oddział i podmiot nie są określane pola wyboru oddziału i podmiotu są niedostępne. Uwaga: Istnieje moŝliwość określenia oddziału i podmiotu kierującego dla kierunku Pryw. MoŜliwość ta jest dostępna po ustawieniu odpowiedniej opcji. Szczegółowe omówienie działania opcji systemu znajduje się w instrukcji Zarządzanie. Grupa bad. (Alt+G) prezentacja badań naleŝących do wybranej grupy badań, Bad. (Alt+B) prezentacja tylko pozycji dla wybranego badania. Uwaga: Przełączanie zakresowania pomiędzy badaniem i grupą badań odbywa się poprzez pole wyboru: Rysunek 56 Określanie zakresu filtru Urządzenie (Alt+R) zawęŝenie widocznych badań do wykonywanych na określonym urządzeniu, materiał zawęŝenie widocznych badań do wykonywanych na określonym materiale badanym, Typ (Alt+Y) zawęŝenie prezentowanych badań w zaleŝności od wprowadzenia wyników: Bez wprowadzonych wyników badania bez wprowadzonych wyników, Z wprowadzonymi wynikami ręcznie badania, których wyniki ręcznie wprowadził operator, Z badaniami wolnymi badania wolne, Z wprowadzonymi wszystkimi wynikami z urządzenia badania, których wszystkie wyniki zostały przesłane z urządzenia, Badania z wynikami nieujemnymi, Badania z wynikami ujemnymi, Wszystko wszystkie badania bez względu na wyniki. Aby zachować w obszarze filtrowania wybrane kryteria wyświetlania badań naleŝy z menu kontekstowego wybrać polecenie Zapisz filtry (Shift+Ctrl+F4). Przy następnym otwarciu okna modułu Mikrobiologia ukaŝą się badania właściwe dla zadanych i zapisanych wcześniej kryteriów. Aby 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 21

22 ponownie wyświetlić w oknie modułu wszystkie badania, naleŝy z menu kontekstowego wybrać polecenie Czyść filtry (Shift+Ctrl+F8). Pole wyszukiwania badań Szukaj wg (Alt+S) udostępnia moŝliwość wyszukiwania według następujących kryteriów: Pacjent nazwiska i imienia pacjenta, Badanie nazwa nazwy badania, Pracownik skrót skrótu nazwy pracownika zlecającego wykonanie badań (pracownik kierujący), Oddział skrót skrótu nazwy oddziału zlecającego wykonanie badań (oddział kierujący), Podmiot skrót skrótu nazwy podmiotu zlecającego wykonanie badań (podmiot kierujący), Numer zlecenia numeru zlecenia laboratoryjnego. Wyszukanie elementu polega na wprowadzeniu początkowych znaków szukanego ciągu, po wcześniejszym wyborze odpowiedniego kryterium. Obszar przycisków, zlokalizowany w dolnej części okna Pracownia mikrobiologii zapewnia obsługę następujących funkcji: Rysunek 57 Przyciski funkcyjne okna Pracownia mikrobiologii Karta zlec. (F3) wywołuje Kartę zlecenia laboratoryjnego, umoŝliwiając przegląd danych wprowadzonych podczas rejestracji zlecenia do którego naleŝy wybrane badanie, Drukuj (F5) umoŝliwia tworzenie wydruków, Wykonaj (F6) umoŝliwia przejście do okna Wprowadzanie wyników i wykonanie zaznaczonego badania w systemie, Próbki (F7) wywołanie okna Rejestracja materiałów badanych dla zlecenia, Uwaga: okno wywoływane za pomocą przycisku Próbki (F7) jest szczegółowo omówione w instrukcji modułu 11 Rejestracja. Odrzuć bd. (SF8) odrzucenie badania, Zatw. (F12) umoŝliwia zatwierdzanie wyników wykonanych badań, Opis (SF2) umoŝliwia podgląd opisu zlecenia, materiału badanego oraz opisu wyniku, Druk. ws. (SF5) wydruk seryjny wyników badań, Kod ICD9 (AF6) umoŝliwia przejście do okna przypisania metod do badania oraz sposobów pobrania i zabezpieczenia materiału badanego, Kod uŝytkownika (F9) wywołuje kartę Identyfikator, do której naleŝy wprowadzić kod szukanego zlecenia, aby wyszukać wszystkie naleŝące do niego badania; funkcja dotyczy zleceń gdzie sposób numeracji określony jest przez uŝytkownika, Odbierz (F10) pozwala na zarejestrowanie w systemie faktu odbioru wyników badań przez pacjenta, Zatw (SF12) seryjne zatwierdzenie wyników wykonanych badań, CF6 (OdświeŜ) manualne odświeŝenie widoku w oknie. Uwaga: funkcje wydruku i odbioru wyników badań zostały szczegółowo omówione w instrukcji Moduł 11 Rejestracja w podrozdziale Wydruk i odbiór wyników badań. Przyciski posiadające ikonkę, posiadają menu kontekstowe, wywoływane kliknięciem prawym przyciskiem myszy na przycisku. Przycisk Drukuj (F5) posiada następujące menu kontekstowe: Rysunek 58 Menu kontekstowe przycisku Drukuj (F5) Drukuj (F5) wydruk wyników badań, Lista robocza (Ctrl+F5) pozwala na wydruk widocznych w obszarze Badania laboratoryjne pozycji; drukowane mogą być np. nazwy badań, skróty, nazwiska pacjentów, itd. wygląd listy roboczej jest konfigurowany w zaleŝności od potrzeb uŝytkowników. Polecenie wywołuje następującą kartę: Rysunek 59 Karta opcji wydruku listy roboczej Na karcie widoczna jest nazwa i opis dla wzorca wydruku listy roboczej oraz przyciski: Wybierz (F10) wybór wzorca listy roboczej, Drukuj (F5) pozwala na wydrukowanie listy roboczej, Podgląd (CF5) wywołuje okno podglądu wydruku, Wyk. wydr. (F7) wywołuje kartę Lista wykonanych wydruków: 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 22

23 Przycisk Próbki (F7) posiada następujące menu kontekstowe: Rysunek 60 Lista wykonanych wydruków Na liście znajdują się informacje o kaŝdym wykonanym wydruku listy roboczej: data i godzina wydruku, skrót i nazwa zastosowanego wzorca wydruku oraz skrót i nazwa operatora, który wykonał wydruk. Po kliknięciu przycisku Połączenie pojawia się karta ze szczegółowymi danymi o połączeniu w czasie wydruku listy roboczej: Rysunek 63 Menu kontekstowe przycisku Próbki (F7) Próbki (F7) wywołuje okno Rejestracja materiałów badanych dla zlecenia, Wyślij listę roboczą (Shift+F7) przesłanie do urządzenia listy kodów próbek badań do wykonania, Lista robocza, przenieś do schowka (Shift+Ctrl+F7) przeniesienie listy roboczej do schowka, Archiwum próbek (Alt+F7) otwarcie nowego okna, w którym określane są dane próbek. Menu kontekstowe przycisku Odrzuć bd. (SF8) wygląda następująco: Rysunek 61 Karta informacji o połączeniu Uwaga: Szczegółowe informacje o wydrukach i wzorcach wydruków znajdują się w instrukcji Zarządzanie. Rysunek 64 Menu kontekstowe przycisku Odrzuć bd. (SF8) Odrzuć bd. (Sift+F8) odrzucenie badania, Usuń badanie (F8) usunięcie badania, Na menu kontekstowe przycisku Zatw. (F12) składają się cztery polecenia: Przycisk Wykonaj (F6) posiada następujące menu kontekstowe: Rysunek 65 Menu kontekstowe przycisku Zatw. (F12) Rysunek 62 Menu kontekstowe przycisku Wykonaj (F6) Wykonaj (F6) wprowadzanie wyników dla pojedynczego badania, Wykonaj widoczne (Shift+F6) wprowadzanie wyników dla badań widocznych w oknie Przelicz wyliczalne (Ctrl+Alt+F6) przeliczanie wartości wyliczalnych dla danego badania Historia wyników (Ctrl+H) pokazanie historii wyników. Zatwierdź (F12) zatwierdzenie wyników wykonanego badania, Zatwierdź wstępnie (F11) wstępne zatwierdzenie wyników wykonanego badania, Cofnij zatwierdzenie (Shift+Ctrl+F12) cofnięcie zatwierdzenia wyników badania, Zatwierdź zlecenia (Alt+F12) otwarcie nowego okna, w którym moŝliwe jest przeglądanie wyników badań poszczególnych pacjentów wraz z ich zatwierdzaniem oraz zatwierdzanie całych zleceń. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 23

24 Menu kontekstowe przycisku Opis (SF3) wygląda następująco: Rysunek 66 Menu kontekstowe przycisku Opis (SF3) Opis (Shift+F3) podgląd opisu zlecenia, materiału badanego i wyniku badania, Statystyki (Shift+Ctrl+F3) prezentacja liczby zleceń i badań w postaci diagramu słupkowego, Legenda (F1) wyświetlenie okienka z objaśnieniami kolorów i ikonek uŝytych w oknie. Przycisk Odbierz (F10) posiada następujące menu kontekstowe: ARCHIWUM PRÓBEK W laboratorium moŝe zaistnieć sytuacja, Ŝe w danym dniu nie będą juŝ wykonywane badania. Zatem materiał badany musi zostać przechowany do następnego dnia np. w specjalnych chłodziarkach. Probówki z materiałem badanym oznaczone są jedynie kodami kreskowymi i jeśli nie zostaną w jakiś inny sposób opisane, prawdopodobieństwo uŝycia do badania materiału innego, niŝ był do tego przeznaczony, jest bardzo duŝe. Pomóc tu moŝe Archiwum próbek. Okno Archiwum próbek wywołuje się poprzez polecenie Archiwum próbek (Alt+F7) z menu kontekstowego przycisku Próbki (F7). W pierwszej kolejności naleŝy skonfigurować statyw. W tym celu naleŝy uŝyć przycisku Konf.stat. (C3), a następnie wypełnić pola karty: Rysunek 67 Menu kontekstowe przycisku Odbierz (F10) Odbierz (F10) rejestracja faktu odbioru wyników badań przez pacjenta, Zatwierdź wydruk wstępny (Shift+F10) zatwierdzenie wydruków wstępnych z jednoczesną zmianą statusu wyników na Wydrukowane, Wyślij (Shift+F2) wysłanie wyników wybranego badania na oddział, Wyślij widoczne na oddział (Shift+Ctrl+F2) wysłanie wszystkich widocznych wyników badań na oddział. Rysunek 69 Karta dodawania typu statywu Szerokość szerokość statywu (w miejscach), Wysokość wysokość statywu (w poziomach). Po zatwierdzeniu przyciskiem ENT OK statyw pojawi się na liście statywów: Przycisk Zatw (SF12) posiada następujące menu kontekstowe: Rysunek 68 Menu kontekstowe przycisku Zatw (SF12) Zatwierdź widoczne (Shift+F12) seryjne zatwierdzanie wyników wykonanych badań, Zatwierdź widoczne wstępnie (Ctrl+F11) seryjne wstępne zatwierdzanie wyników wykonanych badań. Rysunek 70 Okno Konfiguracji statywów Po skonfigurowaniu statywu naleŝy przejść do okna archiwizacji próbek poprzez przycisk Archiwum (C1). W celu przypisania próbek do statywu, naleŝy wybrać Dodaj (F2). W oknie naleŝy określić: 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 24

25 Datę archiwizacji (domyślnie wstawiana jest data bieŝąca), Numer statywu, Typ statywu (wybór z listy), Opis statywu (opcjonalnie), a następnie dodać próbki poprzez sczytanie ich kodów kreskowych. Okno główne podzielone jest na trzy obszary funkcjonalne: (1) pola filtrów prezentowanych danych, (2) prezentacja graficzna statywu, (3) prezentacja próbek. Rysunek 73 Obszar filtrów w oknie głównym Archiwum próbek Rysunek 71 Dodawanie próbek do statywu Jeśli probówka ma znajdować się w określonym miejscu na statywie, przed sczytaniem kodu naleŝy to miejsce zaznaczyć, klikając w nie myszką. Kolory kółek, reprezentujących poszczególne miejsca na statywie, są dodatkowym nośnikiem informacji: biały granatowy zielony czerwony Brak próbki Próbka załadowana Brak próbki wybrane miejsce Wybrana próbka Mechanizm zakresowania prezentowanych danych moŝe być realizowany z wykorzystaniem następujących pól: Data archiwizacji data archiwizacji próbek, Typ statywu na jakim statywie zarchiwizowane zostały próbki. Pracownik archiw. nazwisko pracownika archiwizującego próbki, Data pobrania data pobrania próbek ze statywu, Pracownik pobier. nazwisko pracownika pobierającego próbki ze statywu, Pobrane: o Zaznaczone ozn. tylko pobrane, o Niezaznaczone ozn. tylko niedobrane, o Wyszarzane ozn. wszystkie. Po zapełnieniu statywu, naleŝy go zatwierdzić klikając ENT OK następuje przejście do okna głównego archiwizacji próbek. Rysunek 74 Prezentacja graficzna statywu Uwaga: W obszarze prezentacji graficznej statywu obsługiwany jest mechanizm wyświetlania informacji dodatkowych. Informacje te wyświetlane są na etykietach, pojawiających się po umieszczeniu kursora myszki na odpowiednim polu. Rysunek 72 Okno główne Archiwum próbek 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 25

26 Informacje o pobraniu przedstawiają datę pobrania próbki ze statywu oraz pracownika pobierającego próbkę ze statywu. Rysunek 75 Etykieta z informacjami szczegółowymi próbki Wszystkie próbki widoczne w oknie, prezentowane są w postaci tabeli: Obszar przycisków, zlokalizowany w dolnej części okna, zapewnia obsługę następujących funkcji: Dodaj (F2) dodanie statywu z próbkami, Przegląd (F3) przegląd statywu z próbkami, Popraw (F4) poprawa statywu z próbkami, Usuń (F8) usunięcie statywu z próbkami, Pobranie (F9) pobranie probówki ze statywu, Usuń pobranie (Ctrl+F9) polecenie menu kontekstowego przycisku Pobranie (F9) usunięcie pobrania probówki ze statywu. OBSZAR PREZENTACJI BADAŃ Wszystkie badania widoczne są w obszarze Badania laboratoryjne dane zorganizowane są w postaci tabeli. Rysunek 76 Obszar prezentacji próbek Znaczenie danych widocznych w tabeli jest następujący: Numer statywu, Numer próbki, Typ statywu, Pozycja w statywie, Data archiwizacji, Pracownik archiw. nazwisko pracownika archiwizującego próbki, Czy pobr.? czy dana próbka została pobrana ze statywu. Pole wyszukiwania próbek Szukaj wg (Alt+S) udostępnia moŝliwość wyszukiwania według następujących kryteriów: Numer statywu, Próbka numer próbki, Typ statywu, Pozycja w statywie, Data archiwizacji kiedy dana próbka była archiwizowana, Pracownik arch. nazwisko pracownika archiwizującego. Wyszukanie elementu polega na wprowadzeniu początkowych znaków szukanego ciągu, po wcześniejszym wyborze odpowiedniego kryterium. Rysunek 78 Obszar Badania laboratoryjne Znaczenie danych widocznych w tabeli jest następujące: Data rejestr. data i godzina zarejestrowania badania, Zlec. status całego zlecenia, do którego naleŝy badanie (ikonki symbolizujące odpowiednie statusy są takie same jak dla statusów badania), Kier. oznaczenie typu skierowania: wewnętrzne w ramach jednego podmiotu zewnętrzne z innego podmiotu prywatne bez skierowania Numer numer próbki laboratoryjnej wykorzystanej do badania, Stat. status określający fazę realizacji badania: Rysunek 77 Informacje o pobraniu 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 26

27 Przyjęte Wykonane Zatwierdzone Weryfikacja wstępna ( i automatyczna) Wycofane (kontrola jakości) Wycofanie zatwierdzenia Wyniki wydrukowane Wyniki wstępnie wydrukowane Wyniki odebrane Typ informacja o wynikach badania: - Ŝaden wynik nie został wprowadzony w ramach badania, - w ramach badania istnieją wyniki wprowadzone ręcznie, - wyniki wprowadzone z urządzenia, - istnieją badania wolne/brak parametrów badania, Badanie nazwa badania, Pacjent nazwisko i imię pacjenta, Tryb tryb wykonania badań zlecenia: N normalne wykonywane w godzinach pracy laboratorium, D dyŝurowe wykonywane podczas dyŝuru, C CITO wykonywane natychmiast, Prac. k. skrót lekarza zlecającego wykonanie badania, Oddz. k. skrót oddziału zlecającego wykonanie badania, Podm. k. skrót podmiotu zlecającego wykonanie badania, Opis oznaczenie ikonką wprowadzony opis., jeśli dla badania został Uwaga: W obszarach prezentacji badań i parametrów badań obsługiwany jest mechanizm wyświetlania informacji dodatkowych, niemoŝliwych do bezpośredniego umieszczenia w tabeli ze względu na objętość danych np. Prac. k., Stat. Informacje wyświetlane są na etykietkach, pojawiających się po umieszczeniu kursora myszki na odpowiednim polu tabeli. Rysunek 79 Etykieta z informacjami szczegółowymi o badaniu Kolory tła obszarów Zlecenia, reprezentujących poszczególne badania, są dodatkowym nośnikiem informacji: dane badania kompletne: badanie zarejestrowane, próbka biały przyporządkowana, tryb wykonania badania - Normalne lub DyŜurowe zielony badanie zaznaczone (bieŝący wiersz) ciemnoŝółty badanie odrzucone bordowy badanie usunięte Uwaga: Widok badań usuniętych dostępny jest po wywołaniu polecenia z menu kontekstowego. Przegląd badań usuniętych i odrzuconych opisany został w podrozdziale Przegląd badań odrzuconych i usuniętych. Kolor czerwony tła obszaru Numer oznacza, Ŝe nie przyporządkowano próbki do badania. Kolor niebieski wiesza oznacza dane badania kompletne: badanie zarejestrowane, próbka przyporządkowana, tryb wykonania badania CITO. śółty kolor tła obszaru Kierunek oznacza badanie o statusie Wysłane. PoniŜej tabeli badań znajduje się obszar informacji szczegółowych o pacjencie i skierowaniu. Rysunek 80 Obszar informacji szczegółowych badania Znaczenie wyświetlanych w obszarze danych jest następujące: Pacjent nazwisko i imię pacjenta, PESEL numer PESEL pacjenta, Adres kod pocztowy, miasto, ulica, lokal, 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 27

28 Wiek wiek pacjenta, Kierujący nazwa oddziału, lekarza i podmiotu kierującego na badania, Daty i godziny zdarzeń poszczególnych faz realizacji badania: Rejestracji, Wykonania, Zatwierdzenia, Wydruku. Uwaga: Wartość [BRAK] oznacza, Ŝe nie wszystkie dane zostały określone w Karcie pacjenta. PRZEGLĄD BADAŃ ODRZUCONYCH I USUNIĘTYCH BADANIA ODRZUCONE Badania odrzucone widoczne są bezpośrednio w obszarze prezentacji badań. Tło obszaru Zlecenie danego badania odrzuconego oznaczone jest kolorem ciemnoŝółtym. moŝliwość przeglądania danych z poziomu okna Wprowadzania wyników oraz moŝliwość edycji danych badań usuniętych. Uwaga: Badania usunięte widoczne są do chwili ręcznego lub automatycznego odświeŝenia widoku obszaru Badania laboratoryjne. Po odświeŝeniu widoku są automatycznie ukrywane. PREZENTACJA WYNIKÓW BADANIA Wprowadzone wyniki poszczególnych parametrów składowych zaznaczonego badania widoczne są w obszarze Wyniki badania okna Pracownia mikrobiologii. KaŜdy wiersz tabeli reprezentuje jeden parametr badania. Znaczenie danych umieszczonych w tabeli jest następujące: Stat. - status realizacji parametru badania - przyjęty, wykonany, Typ - typ wprowadzenia wyników, Parametr - nazwa parametru badania, Wynik - skrócona informacja o wprowadzonym wyniku parametru badania, Jednostka jednostka dla wyniku parametru badania. Rysunek 81 Przegląd badań odrzuconych Uwaga: Przeglądanie lub wprowadzanie wyników badań odrzuconych nie jest blokowane - zakres i sposób obsługi jest analogiczny do obsługi zwykłego badania. BADANIA USUNIĘTE Badania usunięte nie są widoczne bezpośrednio przegląd moŝliwy jest po wywołaniu polecenia PokaŜ usunięte badania z poziomu menu kontekstowego. Tło obszaru Zlecenie reprezentujące badanie usunięte oznaczone jest kolorem bordowym. Rysunek 83 Obszar prezentacji wyników badania Uwaga: W obszarze prezentacji wyników badania obsługiwany jest mechanizm wyświetlania informacji dodatkowych, niemoŝliwych do bezpośredniego umieszczenia w tabeli ze względu na objętość danych. Informacje wyświetlane są na etykietkach, pojawiających się po umieszczeniu kursora myszy nad polem tabeli. Wygląd i zakres wyników poszczególnych parametrów badania prezentowanych na poziomie okna Pracownia mikrobiologii zaleŝy od wartości badanej. Rysunek 82 Przegląd badań usuniętych Uwaga: Opis pozostałych poleceń menu kontekstowego został zamieszczony w instrukcji Ogólne zasady korzystania z programu. Uwaga: Opis definiowania wartości badanych oraz przyporządkowania ich do odpowiednich parametrów badania zamieszczony jest w instrukcji Zarządzanie. W obszarze Informacje szczegółowe zawarte są szersze informacje dotyczące wyniku badania dla zaznaczonego w oknie Wyniki badania parametru: Uwaga: Wszystkie dostępne do przeglądu dane z zakresu badania usuniętego widoczne są z poziomu okna Pracownia mikrobiologii. Zablokowana jest 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 28

29 Przyjęte Rozpoczęcie wykonania Wykonane Zatwierdzone Anulowanie zatwierdzenia Weryfikacja wstępna (automatyczna) Wycofane (kontrola jakości) Wyniki wydrukowane Wyniki wstępnie wydrukowane Wyniki odebrane Rysunek 84 Obszar informacji szczegółowych o wyniku badania typu antybiogram Szczegółowy przegląd wyników badania dostępny jest w oknie Wprowadzanie wyników. PRZEGLĄD WYNIKÓW BADANIA Szczegółowy przegląd wyników badania dostępny jest w oknie Wprowadzanie wyników, wywoływanym z poziomu okna Pracownia mikrobiologiczna przyciskiem Wykonaj (F6), po wcześniejszym zaznaczeniu badania. Typ typ określający sposób wprowadzenia wyników: W ramach badania istnieją wyniki wprowadzone ręcznie Wyniki badania nie zostały wprowadzone Wyniki wprowadzone z urządzenia Wyniki wprowadzone z urządzenia / istnieją badania wolne Próbka identyfikator próbki materiału badanego przyporządkowanego do wykonania badania, Pacjent imię i nazwisko pacjenta, Nazwa nazwę badania, Materiał nazwę materiału badanego. W polu umieszczonym poniŝej obszaru prezentacji wyników parametrów badania, widoczne są opisy zlecenia, wprowadzone podczas rejestracji zlecenia, do którego naleŝy badanie, próbek oraz wyników badania. Rysunek 85 Szczegółowy przegląd wyników badania Znajdująca się w obszarze Badania tabela zawiera dane wybranego badania: Rysunek 86 Obszar prezentacji badania Data datę rejestracji badania lub ostatniej modyfikacji danych badania, Stat. status wykonania badania: Rysunek 87 Opisy zlecenia, próbki i wyniku badania w oknie wprowadzania wyników Obszar wprowadzania i prezentacji wyników poszczególnych parametrów badania podzielony jest na trzy sekcje: prezentacji zestawów wyników bieŝących i archiwalnych, prezentacji parametrów badania wraz z uzyskanymi wynikami dla poszczególnych parametrów badania, prezentacji wyników szczegółowych oraz ich interpretacji dla zaznaczonego parametru: 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 29

30 Rysunek 88 Obszar prezentacji wyników poszczególnych parametrów badania Pierwsza z sekcji odpowiada za prezentację zestawów wyników badania oraz obsługę funkcji przełączania przeglądania pomiędzy zestawem wyników bieŝących i archiwalnych. Widoczne pozycje reprezentują jeden z trzech typów wyniki jeszcze nie wprowadzone PR (przyjęcie), zestaw wyników bieŝących oznaczony jest literą W (wprowadzony wynik), natomiast zestaw wyników archiwalnych literami AR (archiwum). Obok kaŝdej pozycji widocznej w tabeli umieszczona jest data i godzina utworzenia danej pozycji zestawu wyników. Rysunek 92 Sekcja prezentacji parametrów wraz z wynikami KaŜdy parametr badania reprezentowany jest przez jeden wiersz tabeli, zawierający następujące dane: Stat. status wykonania parametru badania, Typ typ określający sposób wprowadzenia wyników, Uwaga: Rodzaje statusów wykonania parametrów badania oraz typów wprowadzanych wyników są identyczne, jak opisane wcześniej statusy i typy w odniesieniu do badań. Opis zamieszczony jest w początkowej części niniejszego podrozdziału. Parametr nazwa parametru badania, Wynik wynik wprowadzony w ramach danego parametru badania. Rysunek 89 Badanie przyjęte - wyniki nie wprowadzone Rysunek 90 Zestaw wyników bieŝących Ostatnia sekcja odpowiada za prezentację wyników szczegółowych dla wybranego parametru. W polu Wartość badana (Alt+B) widoczne są szczegółowe informacje o wartości badanej przyporządkowanej do wybranego parametru: Rysunek 93 Informacje o wartości badanej Rysunek 91 Zestaw wyników archiwalnych Obszar prezentacji zestawów wyników bieŝących i archiwalnych moŝna ukryć klikając przycisk Archiwum. Tabela znajdująca się w sekcji prezentacji parametrów badania zawiera listę wszystkich parametrów składowych badania wraz z wprowadzonym wynikiem. Typ wyniku: AN antybiogram, Jednostka badania, Skrót nazwy urządzenia uŝytego do wykonania badania dla parametru, Nazwa urządzenia uŝytego do wykonania badania dla parametru. Wygląd sekcji wyników szczegółowych róŝni się w zaleŝności od typu wyniku badania 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 30

31 PRZEGLĄD WYNIKÓW WYNIK ANTYBIOGRAM Wynik typu antybiogram określany jest dla parametru badania mikrobiologicznego - dla wartości badanej typu Antybiogram. W przypadku badania mikrobiologicznego moŝliwy do uzyskania wynik moŝe być następującego typu: dodatni, ujemny, obojętny. Informacje o przebiegu realizacji i wynikach z całego badania mikrobiologicznego widoczne są bezpośrednio z poziomu okna Wprowadzanie wyników, w obszarze prezentacji wyników szczegółowych w sekcji Struktura badania. W ramach struktury badania moŝliwy jest przegląd następujących danych: typ wyniku badania, wprowadzone obserwacje próbki, próbki materiału badanego przyporządkowane do wykonania badania, wykaz wyhodowanych organizmów, wykaz wraŝliwości wyhodowanych organizmów na wybrane antybiotyki. Uwaga: Informacje o wyhodowanych organizmach oraz ich wraŝliwości na wybrane do badania antybiotyki, jeśli takie informacje wprowadzono, są widoczne jedynie gdy typ wyniku ma wartość Dodatni. Pozostałe wyniki - Obojętny i Ujemny oznaczają, Ŝe organizmy nie zostały wyhodowane. Informacja o typie uzyskanego wyniku widoczna jest w sekcji prezentacji wyników parametrów oraz na antybiogramie. Rysunek 94 Wynik parametru badania mikrobiologicznego - Antybiogram Dane widoczne w obszarze wyników szczegółowych - sekcja Struktura badania okna Wprowadzanie wyników obejmują informacje o wynikach i próbkach. Dane szczegółowe dostępne są po rozwinięciu gałęzi struktury. Rysunek 95 Struktura badania W ramach wyników badania widoczny jest antybiogram, zawierający wykaz wyhodowanych organizmów. Jeśli przeprowadzono próby wraŝliwości, przy kaŝdej nazwie organizmu znajduje się lista uŝytych antybiotyków oraz określenie uzyskanego wyniku po wykonaniu próby wraŝliwości: Oporny, Średnio wraŝliwy, WraŜliwy, Obojętny. Obok wraŝliwości znajduje się informacja o sposobie i dawkowaniu oraz o cenie wykorzystanego antybiotyku. W ramach próbek widoczne są informacje o próbce głównej i próbkach mikrobiologicznych uzyskanych z podziału materiału próbki głównej. Do kaŝdej próbki bakteriologicznej dołączona jest informacja o liczbie wprowadzonych obserwacji. Uwaga: Do próbki głównej nie ma moŝliwości wprowadzania obserwacji, w związku z czym informacja o liczbie obserwacji nie jest wyświetlana. Identyfikator próbki głównej opisany jest pogrubioną czcionką (tu: ). Z prawej strony kaŝdego identyfikatora próbki znajduje się data i godzina zarejestrowania lub ostatniej zmiany danych próbki. Szczegółowy przegląd wszystkich danych badania mikrobiologicznego dostępny jest w odrębnym oknie Badanie mikrobiologiczne, wywoływanym przyciskiem Bad. mikrobiol. (F6). Uwaga: Przycisk Bad. mikrobiol. (F6) widoczny jest jedynie dla parametru badania mikrobiologicznego o typie wyniku Antybiogram. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 31

32 SZCZEGÓŁOWY PRZEGLĄD ANTYBIOGRAMU W budowie okna Badanie mikrobiologiczne wyróŝnić moŝna następujące obszary funkcjonalne: (1) danych informacyjnych o badaniu, (2) wyniku całego badania mikrobiologicznego, (3) struktury badania, (4) określania i prezentacji danych o wyhodowanych organizmach, (5) określania i prezentacji antybiotyków oraz wraŝliwości organizmów na wybrane antybiotyki. oraz prezentacji wraŝliwości organizmów na wybrane antybiotyki - WraŜliwość organizmu na antybiotyki. Rysunek 96 Badanie mikrobiologiczne - przegląd wyników W obszarze informacji o badaniu widoczne są następujące dane: Data data i godzina rejestracji badania lub ostatniej modyfikacji danych badania, Stat. status wykonania badania, Nazwa nazwa badania wraz z nazwą parametru badanego: Rysunek 97 Informacje o badaniu Kod wyniku oraz nazwa wyniku badania wyświetlane są w polu Wynik badania (Alt+W) znajdującym się w obszarze Wynik badania mikrobiologicznego. Rysunek 98 Wynik badania Struktura badania róŝni się od prezentowanej na poziomie okna Wprowadzania wyników. Dane z zakresu próbek prezentowane są w niezmienionej formie. Dane szczegółowe o wyhodowanych organizmach, antybiotykach i wynikach prób wraŝliwości nie są prezentowane w strukturze badania, lecz w obszarach prezentacji organizmów - Organizmy Rysunek 99 Struktura badania Po zaznaczeniu w strukturze badania pozycji Antybiogram, po prawej stronie okna wyświetlone zostają obszary prezentacji organizmów i wraŝliwości na antybiotyki. Wyświetlony w ten sposób antybiogram zawiera listę organizmów wyhodowanych dla wszystkich próbek mikrobiologicznych badania. Aby wyświetlić listę organizmów wyhodowanych dla wybranej próbki mikrobiologicznej, naleŝy w obszarze struktury badania zaznaczyć wiersz zawierający identyfikator próbki. Wyniki dla próbki głównej widoczne są przy przeglądzie danych całego antybiogramu przy zaznaczonej pozycji Antybiogram. Informacja o próbce, przy uŝyciu której wyhodowano dany organizm znajduje się w kolumnie Próbka. Rysunek 100 Lista organizmów dla całego antybiogramu Rysunek 101 Lista organizmów dla wybranej próbki (PRÓBKA 1) Obok pozycji Antybiogram wyświetlana jest informacja o wyniku całego badania, natomiast obok kaŝdego identyfikatora próbki widnieje data i godzina zarejestrowania próbki lub ostatniej modyfikacji jej danych. W ramach prezentacji organizmów w tabeli znajdującej się w obszarze Organizmy widoczne są następujące informacje: Kod - kod organizmu, Organizm - nazwa organizmu, Wzrost - określenie szybkości wzrostu organizmu, 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 32

33 Ilość określenie rzędu wielkości organizmu, L. płyt. liczba płytek, Pat. Znacznik określający patogen alarmowy, Oznaczenie patogenu alarmowego reprezentowane jest graficznym znacznikiem, umieszczonym w polu znajdującym się na przecięciu kolumny Pat. z wierszem zawierającym nazwę organizmu. Próbka identyfikator próbki, z wykorzystaniem której wyhodowany został dany organizm, Uwagi Uwagi dodatkowe dołączone podczas wprowadzania informacji o wyhodowanych organizmach. Dodatkowy przegląd danych wybranego organizmu dostępny jest w Karcie antybiogramu organizm wywoływanej przy uŝyciu przycisku PokaŜ (CF3). [2] Śr. wraŝl. średnia wraŝliwość organizmu na antybiotyk, [3] WraŜliw. duŝa wraŝliwość organizmu na antybiotyk, [4] Neutral. - brak zauwaŝalnej reakcji organizmu na antybiotyk, Dawk./koszt wielkość dawki, jednostka dawkowania oraz koszt antybiotyku wykorzystanego do wykonania próby, SIQ, UIQ, BIQ, CIQ przesyłane z analizatorów, Druk jeŝeli dany antybiotyk będzie widoczny na wydruku wyników badania to w polu tym znajduje się ikonka. Określony przy wprowadzaniu wyników poziom wraŝliwości oznaczany jest graficznym znacznikiem, umieszczonym w polu znajdującym się na przecięciu wiersza zawierającego nazwę antybiotyku z kolumną zawierająca określenie poziomu wraŝliwości. Dodatkowy przegląd danych dostępny jest poprzez przycisk PokaŜ (SF3), w wywołanej Karcie antybiogramu - wraŝliwość na antybiotyk. Rysunek 102 Karta antybiogramu - przegląd danych organizmu Obszar WraŜliwość organizmu na antybiotyki zawiera listę antybiotyków, z wykorzystaniem których określono wraŝliwość organizmu. Rysunek 103 WraŜliwość organizmu na wybrane antybiotyki Uwaga: Tabela zawiera wykaz antybiotyków wykorzystanych do określenia wraŝliwości organizmu zaznaczonego w obszarze Organizmy. KaŜdy wiersz tabeli reprezentuje jeden antybiotyk wraz z zaznaczeniem poziomu wraŝliwości i zawiera następujące dane: Kod - kod antybiotyku, Antybiotyk - nazwa antybiotyku, Strefa wartość poziomu wraŝliwości na antybiotyk, MIC/DMIC, [1] Oporny duŝa oporność organizmu na antybiotyk, Rysunek 104 Karta antybiogramu wraŝliwość na antybiotyk W celu zapoznania się z wpisami wprowadzonymi w procesie obserwacji próbki mikrobiologicznej, naleŝy w Strukturze badania zaznaczyć wiersz informujący o obserwacjach danej próbki. Uwaga: Wiersz informacji o wprowadzonych wpisach obserwacji dla próbki mikrobiologicznej znajduje się bezpośrednio pod wierszem zawierającym identyfikator danej próbki mikrobiologicznej. Rysunek 105 Próbka mikrobiologiczna wraz z informacją o obserwacjach Po zaznaczeniu wiersza reprezentującego obserwacje próbki, po prawej stronie okna wyświetlony zostaje obszar Obserwacje, w którym widoczne są wszystkie 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 33

34 wprowadzone podczas przeprowadzania badania obserwacje. Przełączanie widoku pomiędzy wartościami archiwalnymi i bieŝącymi (wybór zestawu wyników), dokonywany jest w pierwszej sekcji obszaru Wyniki. Rysunek 107 Sekcja wyboru zestawu wyników bieŝące i archiwalne Rysunek 106 Obszar obserwacji próbki mikrobiologicznej W tabeli widocznej w górnej części obszaru znajduje się lista wprowadzonych obserwacji. KaŜda obserwacja reprezentowana jest jednym wierszem w tabeli, w ramach którego widoczne są następujące informacje: Data - data i godzina wprowadzenia lub ostatniej modyfikacji danych obserwacji, Typ - typ wprowadzonej obserwacji: Alarm, Przypomnienie, Uwaga, Informacja, Tytuł - tytuł obserwacji. W dolnej części obszaru znajduje się pole, w którym wyświetlany jest szczegółowy opis zaznaczonej obserwacji. Uwaga: Szczegółowe omówienia sposobów przeglądania wyników dla pozostałych typów wartości: liczbowej, tekstowej, słownikowej, wyliczeniowej, zdjęcia, grupy zdjęć zamieszczone zostały w instrukcjach Moduł 21 Analityka i Moduł 32 Diagnostyka. ARCHIWUM WYNIKÓW BADANIA Po kaŝdej zmianie wprowadzonego wcześniej wyniku, przy zapisie zmienionej wartości parametru badania (Ctrl+Enter), automatycznie tworzony jest wpis archiwalny zachowujący poprzednią wartość parametru badania. Zestaw wyników bieŝących oznaczony jest symbolem W, natomiast zestaw wyników archiwalnych symbolem AR. Znajdująca się obok kaŝdej pozycji data i godzina określają czas dokonania zmiany wyniku powstania wpisu. Po zaznaczeniu odpowiedniego zestawu wyników, dostępny jest przegląd wyników aktualnych dla widocznej daty i czasu. Wszystkie parametry badania wraz z wprowadzonymi wynikami zaznaczonej pozycji bieŝącej lub archiwalnej widoczne są w obszarze prezentacji wyników poszczególnych parametrów. Rysunek 108 Sekcja prezentacji wyników parametrów badania Zakres widocznych danych, w ramach przeglądu wyników archiwalnych parametrów badania jest analogiczny do danych widocznych dla wyników aktualnych: Stat. status parametru badania, Typ typ wprowadzenia wyniku, Parametr nazwa parametru badania, Wynik wprowadzona wartość wyniku. Operacje zarządzania parametrami badania dodawanie i usuwanie parametrów badania dla wyników archiwalnych są niedostępne przyciski 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 34

35 Dodaj par. (F2) oraz Usuń par. (F8) są nieaktywne. Nie jest moŝliwa równieŝ bezpośrednia edycja wartości wyników archiwalnych pole wprowadzania wyniku oraz wykonanie operacji zapisu wyników (Ctrl+Enter) są niedostępne. Istnieje jednak funkcja przywracania wartości parametrów wprowadzonych wcześniej i aktualnie znajdujących się wśród wyników archiwalnych. PRZYWRACANIE POPRZEDNIEGO WYNIKU W celu przywrócenia wyników archiwalnych dla wszystkich parametrów badania naleŝy wybrać z listy zestaw wyników archiwalnych i kliknąć przycisk Przywróć arch. (CF7). Jednocześnie wartości wyniku, które były do tej chwili aktualne, zostają zarchiwizowane powstaje nowy wpis w archiwum. HISTORIA WYNIKÓW BADANIA Funkcja historii wyników badania umoŝliwia obserwację wyników danego badania wykonywanych dla pacjenta. Pozwala ona na łatwe porównywanie oraz obserwację zmian wyników poszczególnych parametrów badania porównywania z wynikami badania wykonywanego we wcześniejszych okresach. Wywołanie przeglądu historii wyników badania następuje z poziomu okna Wprowadzanie wyników poprzez przycisk Historia (F10) lub polecenie Historia wyniku (F10) menu kontekstowego tego przycisku. KARTA ZLECENIA Dzięki funkcji wywołania Karty zlecenia laboratoryjnego, moŝliwe jest szybkie zapoznanie się z danymi zlecenia, do którego naleŝy wybrane badanie, wprowadzonymi podczas jego rejestracji bez potrzeby zamykania modułu Mikrobiologia i uruchamiania modułu Rejestracja. Wywołanie Karty Zlecenia laboratoryjnego odbywa się z poziomu okna Pracownia mikrobiologii po zaznaczeniu odpowiedniego badania i kliknięciu przycisku Karta zlec. (F3). Widoczne w karcie dane słuŝą celom informacyjnym niemoŝliwa jest ich edycja lub usunięcie. Uwaga: Obsługa procesu rejestracji zleceń i badań laboratoryjnych zamieszczona została w instrukcji Moduł 11 Rejestracja. Rysunek 109 Przegląd historii badania Uwaga: Dane z zakresu przeglądu historii badania udostępnione są jedynie do przeglądu nie jest moŝliwa ich edycja. Aby przeglądać historię wyników w nowym oknie naleŝy wybrać z menu kontekstowego przycisku Historia/Wynik (F10) polecenie Historia wyniku pełne zestawienie (Shift+F10). W celu powrócenia do przeglądu wyników bieŝących, naleŝy wybrać przycisk Wynik (F10). FUNKCJE DODATKOWE PRZEGLĄDU BADAŃ Poza omówionymi wcześniej funkcjami bezpośrednio związanymi z wykonywaniem badań laboratoryjnych oraz wprowadzaniem wyników, w głównym oknie Pracownia mikrobiologii, dostępna jest dodatkowa funkcjonalność, opisana w kolejnych podrozdziałach. Rysunek 110 Karta zlecenia laboratoryjnego podgląd danych rejestracyjnych ODŚWIEśANIE PREZENTOWANYCH DANYCH Mimo, iŝ program posiada mechanizm automatycznego odświeŝania prezentowanych na ekranie danych, dodatkowo umoŝliwiono manualne odświeŝanie. Polecenie odświeŝenia aktualnego widoku inicjowane jest kliknięciem przycisku CF6 (OdświeŜ). Opcja ta przydatna jest podczas jednoczesnej pracy wielostanowiskowej kilku operatorów na wspólnych danych. Po wykonaniu operacji odświeŝenia prezentowanych danych, następuje ich aktualizacja widoczne stają się zmiany dokonane przez pozostałych operatorów. OPIS ZLECENIA I MATERIAŁU BADANEGO Bezpośrednio z poziomu okna Pracownia mikrobiologii dostępna jest funkcja prezentacji opisów wprowadzonych podczas rejestracji zlecenia, do którego naleŝy wybrane badanie oraz rejestracji próbek materiału badanego. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 35

36 Karta Dodatkowe informacje rejestracja wywoływana jest przyciskiem Opis (SF3). W sekcji Opis zlecenia znajdują się informacje wprowadzone podczas rejestracji zlecenia, natomiast w sekcji Opis materiału badanego (dla wybranego badania) informacje wprowadzone podczas rejestracji próbki, wykorzystanej do wykonania zaznaczonego badania. Dostępne są trzy sposoby prezentacji wyników: Standard, Historia badania, Tryb graficzny. Wywołanie sposobu prezentacji wyników badania odbywa się następująco: wyświetlenie menu kontekstowego poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszki w obrębie wiersza reprezentującego wybrane badanie, Rysunek 111 Opisy zlecenia i próbki Po wprowadzeniu opisu wyniku badania, na karcie pojawia się dodatkowa sekcja Opis wyniku. Rysunek 113 Wywołanie sposobu prezentacji wyników wybór polecenia Sposób prezentacji wyników, przegląd danych wyświetlonych w obszarze Wyniki badania. Rysunek 112 Opisy zlecenia, wyniku i próbki Uwaga: Prezentowane dane pełnią funkcję informacyjną nie jest moŝliwa edycja wyświetlonych danych. W razie zaistnienia konieczności dokonania zmian treści opisów, funkcjonalność ta dostępna jest z poziomu modułu Rejestracja. SPOSÓB PREZENTACJI WYNIKÓW Dzięki funkcji Sposób prezentacji wyników, operator obsługujący moduł Pracownia mikrobiologii posiada moŝliwość przeglądu wyników kaŝdego widocznego badania. Rysunek 114 Przegląd wyników badań widok Standardowy 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 36

37 W ramach widoku standardowego, widoczne są dwa obszary: Wyniki badania przedstawiają: Status, Typ, Parametry badania, Wynik i Jednostkę, Informacje szczegółowe prezentują Strukturę badania organizmy i ich wraŝliwość na antybiotyki. OPCJE Sposób funkcjonowania modułu wykonywania badań laboratoryjnych jest powiązany z konfiguracją wielu opcji definiujących poszczególne obszary obsługi modułu. Uwaga: Szczegółowe omówienie procesu konfiguracji zamieszczone zostało w instrukcji Zarządzanie. Rysunek 115 Przegląd historii badania W ramach przeglądu historii badania, widoczne są następujące dane: Data skier. data operacji, Stat. status realizacji badania, Pracownik operator obsługujący badanie. SPORZĄDZANIE WYDRUKÓW W zakresie procesu wykonywania badań laboratoryjnych, z poziomu modułu Pracownia mikrobiologii dostępne są następujące typy wydruków: Wydruk wyników wszystkich lub wybranych badań zlecenia Drukuj (F5), Wydruk seryjny wyników badań Druk. ws. (SF5), Lista robocza badań Lista robocza (Ctrl+F5), Wydruk danych tabelarycznych w postaci list Drukuj (Shift+Ctrl+P). WYDRUKI I WYDRUKI SERYJNE WYNIKÓW BADAŃ Drukowanie wyników wykonanych badań mikrobiologicznych dostępne jest zarówno z poziomu głównego okna Pracownia mikrobiologii, jak i okna Wprowadzanie wyników. Funkcja drukowania wyników umoŝliwia drukowanie wyników pojedynczych badań, jak i wszystkich badań składowych zlecenia. Wywołanie karty Ustawienia drukowania z poziomu okna Pracownia mikrobiologii, jak i z okna Wprowadzanie wyników, następuje poprzez przycisk Drukuj (F5). Jednorazowy wydruk większej liczby wyników badań inicjowany jest za pomocą przycisku Druk. ws. (SF5). Uwaga: Szczegółowe omówienie karty ustawień drukowania, a takŝe funkcji wydruku seryjnego wyników badań, znajduje się w instrukcji modułu 11 Rejestracja w podrozdziale Wydruk i odbiór wyników badań. Rysunek 116 Przegląd wyników badań Tryb graficzny Tryb graficzny przedstawia antybiogram w formie tekstowej czyli informacje na temat wyhodowanych drobnoustrojów oraz ich wraŝliwości na zastosowane antybiotyki. 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 37

38 Rysunek 117 Ustawienia drukowania wydruk wyników wybranego badania WYDRUKI TABELARYCZNYCH DANYCH W zakresie obsługi całego systemu KS-SOLAB, moŝliwe jest drukowanie zawartości poszczególnych tabel danych wykorzystywanych w obsłudze systemu. W celu wydrukowania danych wybranej tabeli, naleŝy z menu kontekstowego wybrać polecenie Drukuj... (Shift+Ctrl+P). Rysunek 119 Karta Ustawienia wydruku Rysunek 120 Przykład wydruku danych tabelarycznych Rysunek 118 Wybór druku danych tabelarycznych Po określeniu wymaganych ustawień wydruku w oknie dialogowym Ustawienia wydruku, wydruk inicjuje się przyciskiem Drukuj (Alt+D). KONFIGURACJA WYDRUKÓW Konfiguracja parametrów związanych z procesem drukowania danych w module Mikrobiologia, jak np.: wzorce nagłówków, sekcji, strony, szczegółowo opisana została w instrukcji Zarządzanie. WYKORZYSTANIE SKANERA KODÓW KRESKOWYCH Wykorzystanie czytników kodów kreskowych skanerów zalecane jest z następujących powodów: skrócenie czasu przeprowadzania czynności z zakresu: rejestracji zleceń, rejestracji próbek materiału badanego, wyszukiwania i przeglądu zleceń, wyszukiwania i przeglądu informacji o próbkach, wprowadzania wyników badań laboratoryjnych, większa automatyzacja obsługi procesów, lepsza organizacja wykonywanych czynności, 2162/INSTR-22 MIKROBIOLOGIA INSTRUKCJA OBSŁUGI STRONA 38