Biuletyn Informacyjny PRS S.A.

Transkrypt

1 POLSKI REJESTR STATKÓW Biuletyn Informacyjny PRS S.A. Tylko do użytku Nr 1/245 Gdańsk luty 2004 ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ ZAPEWNIENIE ŻYWNOŚCI BEZPIECZNEJ DLA ZDROWIA KONSUMENTA SYSTEM HACCP Perspektywa wejścia Polski do Unii Europejskiej, jak również eksport żywności na rynki państw Unii Europejskiej wymagają spełnienia przez polskich producentów żywności podstawowych wymagań dotyczących higieny produkcji i dystrybucji żywności. Potrzeba poszukiwania metod i systemów produkcji żywności gwarantujących bezpieczeństwo zdrowotne konsumentów spowodowała opracowanie systemu HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points Analiza Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli). Historycznie koncepcja systemu HACCP powstała na przełomie lat 60/70 w Stanach Zjednoczonych przy współudziale NASA i laboratoriów wojskowych jako wynik poszukiwań metod produkcji żywności całkowicie bezpiecznej dla zdrowia. System HACCP został oficjalnie zaaprobowany przez Światową Organizację Zdrowia w 1975 r., a w 1980 r. przyjęto ogólne zasady i definicje systemu. Na tej podstawie Komisja Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO przyjęła w 1993 r. system HACCP, określając jego wymagania w Codex Alimentarius. Codex Alimentarius obejmuje w swoim założeniu producentów działających we wszystkich segmentach łańcucha żywnościowego. Producenci podlegają ocenie w zakresie bezpieczeństwa wytwarzania, przetwarzania, transportu i dystrybucji produkowanych wyrobów zarówno przez klientów, kontrahentów krajowych i zagranicznych, jak też właściwe organy Urzędowej Kontroli Żywności. 1

2 Na mocy Dyrektywy Unii Europejskiej Nr 93/43, opublikowanej 14 czerwca 1993 r. wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej zostały zobowiązane do sukcesywnego wdrażania systemu HACCP w całej branży spożywczej. Podstawowe zasady określone w Dyrektywie: Każdy producent żywności jest odpowiedzialny za higienę produkcji i bezpieczeństwo żywności. Dyrektywa dotyczy wszystkich przedsiębiorstw przetwórstwa rolno-spożywczego. Dyrektywa dotyczy wszystkich etapów produkcji żywności. Wprowadza się obowiązek stosowania systemów analizy zagrożeń i ryzyka (HACCP). Wprowadza się obowiązek szkolenia pracowników. Zaleca się wprowadzenie Dobrych Praktyk Produkcji (GMP). Na podstawie Dyrektywy wprowadzono w Polsce regulacje prawne poprzez Ustawę z 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz właściwe rozporządzenia. Ustawa reguluje zagadnienia związane z wdrażaniem wymagań systemu HACCP przez przedsiębiorców branży spożywczej zarówno przez producentów, jak i wprowadzających żywność do obrotu. System HACCP staje się obowiązkowy we wszystkich obszarach żywnościowych z wyjątkiem tzw. produkcji pierwotnej, gdzie istnieje tylko obowiązek wdrożenia i stosowania zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP). W świetle obowiązujących przepisów prawnych istotne wymagania stawiane w sektorze spożywczym to: Wymóg wdrożenia i stosowania zasad systemu HACCP od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej od 1 maja 2004 r. Właściwe organa Urzędowej Kontroli Żywności będą prowadzić nadzór nad stosowaniem zasad HACCP, ale nie przewiduje się sankcji karnych w przypadku słabych postępów we wdrażaniu wymagań systemu. Potwierdzenie funkcjonowania systemu HACCP w zakładach realizowane jest poprzez kontrolę wewnętrzną na podstawie przepisów prawnych. Nie ma natomiast obowiązku uzyskiwania certyfikatów lub innego zatwierdzania systemu HACCP przez instytucje zewnętrzne. Wiele firm branży spożywczej poddaje się dobrowolnie certyfikacji, czego dowodem jest już spora ilość wydanych przez Biuro Certyfikacji Polskiego Rejestru Statków S.A. certyfikatów, najczęściej zintegrowanych z wymaganiami normy ISO 9001:

3 HACCP SYSTEM ANALIZY ZAGROŻEŃ I KRYTYCZNYCH PUNKTÓW KONTROLI System HACCP odzwierciedla nowe podejście do kontroli jakości zdrowotnej żywności podczas całego procesu produkcji lub dystrybucji. System HACCP jest systemem prewencyjnym i polega na zapewnieniu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności poprzez identyfikację i oszacowanie zagrożeń z punktu widzenia jakości zdrowotnej oraz ryzyka ich wystąpienia podczas poszczególnych etapów produkcji lub dystrybucji żywności. Przeprowadzenie analizy wszystkich potencjalnych zagrożeń tj. mikrobiologicznych, fizycznych i chemicznych, mogących stanowić przyczynę obniżenia jakości zdrowotnej żywności, pozwala na wyznaczenie tzw. krytycznych punktów kontroli mających fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa żywności. Dla zidentyfikowanych krytycznych punktów kontroli wyznaczone zostają parametry limity i tolerancje, które są w sposób ciągły nadzorowane i monitorowane. W przypadkach przekroczenia tych parametrów prowadzone są działania korygujące, które mają przywrócić procesy do ustalonych wartości celem zapewnienia, że żywność jest bezpieczna dla zdrowia. DOBRA PRAKTYKA PRODUKCYJNA I DOBRA PRAKTYKA HIGIENICZNA Właściwa jakość i bezpieczeństwo zdrowotne wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów powinny być gwarantowane przez odpowiednie standardy techniczne, higieniczne i organizacyjne. Wymagania te są systematycznie regulowane przez przepisy i wymagania prawne, których spełnienie stanowi podstawę właściwego funkcjonowania przedsiębiorstw branży spożywczej. Stąd też wdrożenie zasad higieny w ramach Dobrej Praktyki Higienicznej oraz Dobrej Praktyki Produkcyjnej jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu HACCP. Opanowanie problemów związanych z utrzymaniem higieny w zakładach oraz uzyskanie właściwych warunków technicznych jest dzisiaj bardzo trudne dla wielu zakładów, stad też pojawiają się opinie, że system HACCP jest pod tym względem bardzo wymagający. Sam system HACCP nie stawia wymagań szczegółowych, które zawierają przepisy prawne, natomiast nie może być mowy o dobrze funkcjonującym systemie bez stworzenia warunków technicznych i higienicznych do opanowania i eliminacji potencjalnych zagrożeń. Stąd też zawsze należy zaczynać wdrożenie systemu HACCP od analizy istniejącej sytuacji i dokonania niezbędnych zmian wynikających z przepisów i wymagań technologicznych. Wdrożenie zasad GHP i GMP jest więc podstawowym obowiązkiem przedsiębiorców niezależnie od ustawowego wymogu posiadania systemu HACCP. Wdrożenie systemu HACCP w przedsiębiorstwie spożywczym może również stanowić integralną część Systemu Zarządzania Jakością ISO 9001:

4 Biuro Certyfikacji Polskiego Rejestru Statków S.A. wydało Przewodnik opracowywania i wdrażania systemu HACCP oraz jego oceny dla przemysłu spożywczego i jego kooperantów, którego autorami są dr Halina Turlejska z Instytutu Żywności i Żywienia oraz dr nauk weterynaryjnych Wiktor Wysłouch. Na podkreślenie zasługuje fakt, że przewodnik uzyskał pozytywną opinię Głównego Inspektora Sanitarnego i znajduje się na liście przewodników zalecanych przez Mini-sterstwo Zdrowia do stosowania w zakresie wdrażania i funkcjonowania systemu HACCP. Wdrożenie i funkcjonowanie systemu HACCP pozwala wszystkim konsumentom nabrać zaufania, że spożywana przez nich żywność jest bezpieczna zdrowotnie, a podczas jej produkcji lub dystrybucji dopełniono wszelkiej staranności w tym względzie. Ponadto daje producentom lub dystrybutorom żywności możliwość wykazania, że oferowane przez nich wyroby zyskują zaufanie konsumentów i spełniają wymagania także w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Magdalena Ledwoń ZARZĄDZANIE PRZEZ JAKOŚĆ Pierwsza zasada jakości Orientacja na klienta Organizacje są zależne od swoich klientów i dlatego zaleca się, aby rozumiały obecne i przyszłe potrzeby klienta, aby spełniały wymagania klienta oraz podejmowały starania, aby wykraczać ponad jego oczekiwania. (PN-EN-ISO 9000:2000) Każda organizacja kieruje się w swoich działaniach z jednej strony potrzebami i oczekiwaniami swoich klientów, z drugiej strony uwarunkowaniami stwarzanymi przez strony zainteresowane, a zwłaszcza konkurencję. W każdej polityce jakości jest deklaracja najwyższego kierownictwa odnosząca się do klienta oraz stanowiąca jednocześnie zobowiązanie do podmiotowego traktowania klienta przez wszystkich pracowników organizacji. 4

5 OFERTA ORGANIZACJI POTRZEBY KLIENTA Rys.1 Model satysfakcji klienta 1 Ilustrację relacji między tym, co organizacja ma do zaoferowania, a tym czego klient potrzebuje przedstawia rys.1. Totalna satysfakcja klienta jest osiągana wówczas, gdy całe koło potrzeb klienta mieści się w kwadracie możliwości organizacji. Osiągnięcie takiego stanu w gospodarce rynkowej jest bardzo trudne, a jeżeli zostanie osiągnięte to zwykle na krótki okres czasu, ponieważ postęp techniczny i działania konkurencji powodują ciągłą zmianę oczekiwań klienta. Warto zauważyć, że duże organizacje mogą kreować nowe potrzeby lub oczekiwania klienta i (np. przez starannie dobrane kampanie reklamowe i rozwiniętą sieć dystrybucji) sprawiają, że koło potrzeb klienta wtacza się w kwadrat ich oferty. Tak dzieje się ze wszystkimi produktami oferowanymi przez wielkie sieci handlowe kuszące nas nieustannie promocjami i reklamami nowych produktów, czego przykładem może być marka francuskiego wina Beaujolais które jest dyskredytowane przez znawców, ale dzięki umiejętnej promocji znajduje klientów na całym świecie. Inaczej przedstawia się model małej lub średniej firmy będącej zwykle dostawcą dla większej organizacji. Oferta małej firmy przypomina koło, które powinno mieć zdolność do łatwego wtoczenia się w kwadrat oczekiwań klienta (odbiorcy wyrobów lub usług), ponieważ to klient zwykle ustala reguły gry (warunki przetargu, dostaw, płatności itd.). Dlatego tak ważne dla każdej organizacji jest poznawanie ciągle zmieniających się potrzeb i oczekiwań klienta. Dobrze to widać na przykładzie bardzo konkurencyjnego rynku telefonów komórkowych. Jeszcze kilka lat temu oczekiwaniem większości naszego społeczeństwa było posiadanie telefonu, dzisiaj dla większości użytkowników zmiana modelu telefonu komórkowego nie stanowi problemu. Przedmiotem walki konkurencyjnej producentów telefonów jest miniaturyzacja, nowe możliwości i przyjazne oprogramowanie, bo zasadnicze funkcje wszystkich modeli osiągnęły z punktu widzenia klienta kuszonego różnorakimi promocjami, podobny poziom. Pomiary satysfakcji klienta dla każdej organizacji są trudne, ponieważ zwykle wymagają wykorzystania metod opartych o badania statystyczne i nigdy nie 5

6 wiadomo do końca czy od momentu zakończenia badań, oczekiwania klienta nie uległy już zmianie, ani też jak precyzyjne są wyniki badania. Organizacja zorientowana na klienta powinna sobie umieć odpowiedzieć na pytania: KTO TO JEST KLIENT? Klientem zwykle określamy tego, dla którego przeznaczony jest wynik naszej pracy. Klientem może być zamawiający wyrób lub usługę, ale również może nim być beneficjent, pośrednik w sprzedaży lub użytkownik końcowy. Klient może być zewnętrzny lub wewnętrzny w stosunku do organizacji. Sukces jakiejkolwiek organizacji nie jest możliwy bez klienta zewnętrznego, dlatego należy zidentyfikować grupy swoich zewnętrznych klientów oraz dokonywać ich segmentacji. Zwykle kontakt z klientem zewnętrznym posiada niewiele osób z organizacji, jest jednak ważne by każdy pracownik miał wiedzę, jaki wpływ ma wynik jego pracy na końcowe zadowolenie klienta. Dlatego ważne jest pojęcie klienta wewnętrznego. Każda funkcja w procesie projektowania, zakupów, produkcji czy serwisowania znajduje się w łańcuchu klientów wewnętrznych, z których każdy jest raz dostawcą raz odbiorcą. Każdy proces ma na swoim wyjściu wyrób, który jest przeznaczony dla swojego klienta. JAK KLIENT POSTRZEGA JAKOŚĆ? Koncepcja TQM zakłada, że nie ma akceptowalnego poziomu jakości, ponieważ potrzeby i oczekiwania klienta są zmienne i ewoluują. Np. z badań amerykańskich wynika, że w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku na drugim miejscu jako czynnik wpływający na wybór dostawcy wymieniano cenę, ale w la-tach dziewięćdziesiątych czynnik ceny spadł na dalsze miejsca, na drugim miejscu uplasował się serwis. Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Jakości najważniejszymi wskaźnikami wpływającymi na wybór konsumenta są (dla nas jest to wskazówka jak to wygląda na rozwiniętym rynku, do którego dążymy): 1. Niezawodność, łatwość obsługi, gotowość do użycia; 2. Parametry, osiągi, dodatkowe wyposażenie; 3. Serwis, gwarancje; 4. Cena; 5. Reputacja producenta. JAK BADAĆ PREFERENCJE KLIENTÓW? Przypomnijmy, że celem badań preferencji klientów jest dostosowanie wyrobów (i usług) do zmieniających się ich wymagań. Przydatne w tym celu może być: 6

7 poznanie przyczyn niezadowolenia klienta, poznanie priorytetów jakości klienta, poznanie potrzeb obecnych i przyszłych klienta. Zauważmy, że klienci nigdy nie będą mogli powiedzieć wszystkiego. Niekiedy to producent zamiast konsumenta wymyśla nowy wzór, usługę czy wyrób. Klienci nigdy przecież nie domagali się internetu, poczty głosowej, możliwości wysyłania SMS przez telefon czy identyfikacji numeru telefonu, który do nas dzwoni. Dlatego ważne jest stosowanie odpowiednich mierników i wskaźników pozwalających na poznanie, nie tylko stopnia satysfakcji z dotychczas dostarczanych wyrobów (usług), ale także poznanie oczekiwań i preferencji klienta, by móc w miarę obiektywnie planować nowe produkty lub kierunki rozwoju dotychczasowego wyrobu. Zwykle wykorzystuje się w tym celu: formularze dostarczane wraz z wyrobem z prośbami o zwrot z komentarzem, wywiady z klientem (rozmowa lub ankieta), badanie preferencji wybranej grupy konsumentów, rozmowy przez telefon, wizyty u klientów, kwestionariusze wysyłane klientom, internet. Oprócz wyżej wymienionych niezwykle ważne są opinie wyrażające się: liczbą reklamacji, kosztami napraw gwarancyjnych, odsetkami spóźnionych lub błędnych dostaw, anulowanych zamówień, itd. JAK WYKORZYSTAĆ WYNIKI BADAŃ? Badania zwykle są próbą losową, dlatego należy mieć na uwadze, że każde badanie jest obarczone błędem. Często zdarza się, że badani udzielają odpowiedzi, które są społecznie poprawne lub udzielają odpowiedzi, które chcielibyśmy usłyszeć. Przyjmuje się, że pieniądze wydane są bardziej racjonalniej na badanie kilku mniejszych prób niż na badanie jednej dużej próby 2. Łatwiej jest podejmować decyzje wówczas, gdy jest możliwe porównanie wyników badań z wynikami innych organizacji o podobnym charakterze działalności, w tym celu zwykle wykorzystuje się techniki benchmarkingu. W kryteriach Polskiej Nagrody Jakości w normalnych warunkach uznaje się, że wyniki badań powinny być gromadzone i analizowane z okresu około trzech, czterech lat. 7

8 Jak zebrać informacje? Kto jest klientem? Internet Telefon QFD Wywiad Ankieta Metaplan Badania grup konsumenckich Wewnętrznym Za pozyskanie informacji Zewnętrznym Za przetworzenie informacji OCZEKIWANIA KLIENTA Jak zmieniają się oczekiwania? Odpowiedzialność Rys. 2 Diagram przyczynowo skutkowy oczekiwania klienta. 2 Warto zwrócić uwagę na fakt, że najczęściej klient kupuje wyrób, a nie jego specyfikacje. To organizacja musi pozyskać informacje i to nie tylko o teraźniejszych, ale i o przyszłych oczekiwaniach klienta i przełożyć je na takie specyfikacje dotyczące wyrobu, które zapewnią zainteresowanie klienta wyrobem finalnym z jednej strony, z drugiej strony będzie zapewniona opłacalność ekonomiczna przedsięwzięcia będąca warunkiem koniecznym dla zapewnienia rozwoju organizacji. Ważnym źródłem pomocniczym z zakresu wiedzy o klientach mogą być także pytania dla oceny pozycji organizacji określane w kryteriach nagród jakości. Satysfakcja klienta zarówno dla producenta, jak i świadczącego usługi jest najważniejszym kryterium w nagrodach jakości. Ocenia się, że co najmniej dwie trzecie amerykańskich firm stosuje kryteria Nagrody Malcolma Baldrige`a do samooceny swoich systemów jakości i programowania ich rozwoju 3. W Amerykańskiej nagrodzie im. Malcolma Baldrige`a customer satisfaction stanowi 30% wszystkich możliwych do uzyskania punktów. Także w Polskiej Nagrodzie Jakości wzorowanej na Europejskiej Nagrodzie Jakości kryterium satysfakcja klientów odnoszące się do mierników określających otoczenie i rezultaty zaspokajania potrzeb klientów jest najważniejsze, bo stanowi jako jedyne, aż 20% wszystkich możliwych do uzyskania punktów 4. Norma ISO 9001:2000, określa szereg wymagań skierowanych na poznanie, zdefiniowanie i monitorowanie potrzeb klienta i jego percepcji dotyczącej oferowanych mu wyrobów. Wymagania mające odniesienie do pierwszej zasady jakości można znaleźć między innymi w punktach: 8

9 5.1 Zaangażowanie kierownictwa, 5.2 Orientacja na klienta, Przedstawiciel kierownictwa, Określenie wymagań dotyczących wyrobu, Komunikacja z klientem, Zadowolenie klienta. 1 Total Quality Management, D.H. Besterfield (et al.), 1999, Prentice- Hall, New Jersey 2 Cztery dni z dr. Demingiem, W.J. Latzko, 1998, WNT Warszawa 3 Ponadstandardowe oceny systemów jakości, L. Wasilewski, Problemy Jakości Nr 11/98 4 Kryteria PNJ Grzegorz Marchewka IMO WAŻNIEJSZE POSTANOWIENIA MIĘDZYNARODOWEJ OR- GANIZACJI MORSKIEJ (IMO) W II PÓŁROCZU 2003 r. Wykaz obejmuje wszystkie postanowienia końcowe organów IMO, które zostały nadesłane do Ośrodka ds. IMO od lipca do końca 2003 roku. Poprzednie zestawienie ukazało się w numerze 4/2003 Biuletynu. Zestawienia półroczne postanowień IMO są również umieszczane na stronie internetowej PRS S.A. odnośnik IMO. Kopie dokumentów IMO można zamawiać przez Biuro Wydawnictw PRS S.A. tel (w.566), hw@prs.pl lub fax REZOLUCJE UCHWALONE NA 23 SESJI ZGROMADZENIA IMO ( r.) Rez. A.936(23) Podziękowanie za pracę w Organizacji Panu Williamowi A. O`Neil Rez. A.937(23) Zatwierdzenie angażu Sekretarza Generalnego (dla Pana Efthimiosa Mitropoulosa nowego Sekretarza Generalnego IMO od dnia r.) 9

10 Rez. A.938(23) Współpraca z organizacjami pozarządowymi Rez. A.939(23) Wyznaczenie audytora zewnętrznego Rez. A.940(23) Rez. A.941(23) Rez. A.942(23) Zaległości w składkach członkowskich Sprawozdania finansowe i audytorów Plan pracy i projekt budżetu na 23. okres finansowy ( ) Rez. A.943(23) Długoterminowy plan pracy Organizacji (do roku 2010) Rez. A.944(23) Plan strategiczny Organizacji (na okres sześcioletni ) Plan pracy Organizacji i poszczególnych Komitetów na lata został szeroko przedstawiony w Informatorze o działalności IMO 2004, wydanym przez Ośrodek ds. IMO przy PRS S.A. Rez. A.945(23) Poprawki 1991 do Konwencji o Międzynarodowej Organizacji Morskiej (Instytucjonalizacja Komitetu FAL) Dotychczas ww. poprawki (Rez. A.724(17)) nie mogą uzyskać wystarczającej ilości ratyfikacji kolejny apel Zgromadzenia do Państw członkowskich o ich implementację. Wymagana jest ilość 2/3 członków obecnie przy 163 członkach IMO wymagane jest 108 ratyfikacji, a złożyło ratyfikacje 78 państw. Polska ratyfikowała poprawki r. Rez. A.946(23) Dobrowolny program audytowania państw członków IMO Po długich dyskusjach w Komitetach i w Radzie, Zgromadzenie ww. rezolucją zatwierdziło i zaleciło opracowanie programu dobrowolnych audytów administracji państw członkowskich. Przeprowadzane przez IMO audyty będą potwierdzały pełne wdrożenie przez administrację państwa członkowskiego wszystkich postanowień ratyfikowanych podstawowych konwencji IMO (SOLAS, MARPOL, COLREG, LL, STCW, TONNAGE). Rezolucja nie wyklucza możliwości wprowadzenia w dalszej przyszłości audytów obowiązkowych. Rez. A.947(23) Zjawisko czynnika ludzkiego główne zadania dla Organizacji Rezolucja zawiera opracowane przez MSC i MEPC główne cele i zadania dla IMO w zakresie programu wzmacniania bezpieczeństwa, ochrony i jakości ochrony środowiska, które są ściśle związane z tzw. czynnikiem ludzkim. Powinny być one realizowane w pracach wszystkich organów IMO, jak również stanowić stałe zainteresowanie członków delegacji państw uczestniczących w obradach IMO. Rezolucja zastępuje dotychczasowe wytyczne dotyczące tego tematu zawarte w rez. A.850(20). Rez. A.948(23) Znowelizowane wytyczne przeglądów zgodnie ze Zharmonizowanym systemem nadzorów i certyfikacji (HSSC) Bardzo obszerne (137 stron) Znowelizowane wytyczne przeglądów wg HSSC zastępują dotychczasowe wymagania w tym zakresie zawarte w rez. A.746(18). 10

11 Nowe wytyczne obejmują wszystkie zmiany zawarte w poprawkach do SOLAS, LL, MARPOL i Kodeksów IBC, IGC i BCH uchwalonych od czasu przyjęcia rez. A.746(18). Rez. A.949(23) Wytyczne w zakresie miejsc schronienia dla statków potrzebujących pomocy Zatwierdzone wytyczne, przygotowane przez wszystkie Komitety IMO, mają na celu ułatwienie państwom nadbrzeżnym prac nad przygotowaniem miejsc schronienia dla statków w niebezpieczeństwie. Zawierają również procedury postępowania dla kapitanów statków potrzebujących pomocy, ratowników oraz wymagane w tych przypadkach działania państw nadbrzeżnych. Rez. A.950(23) Służba asysty morskiej (MAS) Rezolucja zaleca państwom nadbrzeżnym powołanie służby MAS (Maritime Assistance Service), która będzie udzielać asysty statkom w przypadkach innych niż konieczność ratowania życia lub ratownictwo (np. potrzeba asysty innej niż ratownictwo, przyjmowanie raportów w wypadkach związanych z rozlewami, ładunkami niebezpiecznymi i napromieniowanymi). Wytyczne zawierają: procedury ustanawiania MAS, wymagane szczegóły dotyczące kontaktu i raportowania do IMO, obowiązki MAS i wymagania w zakresie urządzeń komunikacyjnych. Rez. A.951(23) Poprawione wytyczne w zakresie morskich gaśnic przenośnych Uchwalone znowelizowane wytyczne, opracowane przez Podkomitet FP w oparciu o zebrane doświadczenia oraz nowe wymagania poprawionego rozdz. II-2 SOLAS, zastępują dotychczasowe zalecenia w tym zakresie zawarte w rez. A.602(15). Rez. A.952(23) Symbole graficzne dla statkowych planów ochrony przeciwpożarowej Znowelizowana rezolucja zawiera symbole graficzne zalecane do stosowania przy sporządzaniu ww. planów (zgodnie z wymaganiami SOLAS rozdz. II-2/15.2.4). Zostały one dostosowane do wprowadzonej ostatnio nowej normy ISO 17631:2002, która częściowo zmienia i rozszerza zakres symboli dotychczas stosowanych na ww. planach. Zgodnie z zaleceniem MSC 77 nowa Rezolucja A.952(23) powinna być stosowana przy sporządzaniu planów ochrony ppoż. na statkach budowanych po 1 stycznia 2004 r. Statki zbudowane przed tą datą mogą dalej posługiwać się planami z symbolami graficznymi zgodnymi z poprzednią rezolucją A.654(16). Rez. A.953(23) Światowe systemy radionawigacyjne Rezolucja zawiera znowelizowane wymagania operacyjno-techniczne oraz procedury uznawania, przez MSC w imieniu Organizacji, systemów radionawigacyjnych o zasięgu światowym. Rezolucja A.953(23) zastępuje dwie poprzednie rezolucje na ten temat A.529(13) i A.815(19). 11

12 Rez. A.954(23) Właściwe używanie kanałów UKF na morzu Rezolucja nowelizuje zalecenia w zakresie używania kanałów UKF na morzu (zwłaszcza kanałów 16 i 70) i aktualizuje procedury radiokomunikacyjne w tym zakresie zgodnie z poprawkami do SOLAS i STCW. Nowa rezolucja zastępuje rez. A.474(XII), która obowiązywała dotychczas w tym zakresie. Rez. A.955(23) Poprawki do Zasad wyznaczania bezpiecznej obsady załogowej (Rez. A.890(21)) Zatwierdzone poprawki wprowadzają do Zasad wyznaczania bezpiecznej obsady załogowej (Rez.A.890(21)) zalecanych przez SOLAS rozdz. V/14 dodatkowe wymagania związane z nowymi obowiązkami załóg w zakresie ochrony (zgodnie z uchwalonymi ostatnio poprawkami do SOLAS nowy rozdz. XI-2 i obowiązkowy Kodeks ISPS). Rez. A.956(23) Poprawki do Wytycznych użytkowania na statkach Systemu automatycznej identyfikacji (AIS) (Rez. A.917(22)) Zmiany do Wytycznych zawartych w rez. A.917(22) dotyczące rozdziału Aktywacja. W par. 21 dodano nowy podpunkt 3, wprowadzający obowiązek raportowania do VTS decyzji kapitana statku dotyczącej wyłączenia systemu AIS z przyczyn związanych z bezpieczeństwa żeglugi. Rez. A.957(23) Skorygowana Strefa rozgraniczenia ruchu w rejonie Finisterre Rezolucja podaje zatwierdzone przez MSC 77 zmiany w systemie rozgraniczenia ruchu w rejonie Finisterre u wybrzeży Hiszpanii. Ze względów bezpieczeństwa została wprowadzona dodatkowa zewnętrzna strefa rozgraniczenia ruchu przeznaczona dla statków przewożących niebezpieczne ładunki masowe. Zmiany wejdą w życie od r. Rez. A.958(23) Wymagania w zakresie serwisów hydrograficznych W nawiązaniu do wymagań SOLAS rozdz. V praw. 9, Zgromadzenie w ww. rezolucji apeluje do państw członkowskich o: organizowanie Biur Hydrograficznych w porozumieniu z IHO; przekazywanie informacji hydrograficznych zgodnie z procedurami zawartymi w wytycznych rez. A.706(17); promowanie używania map elektronicznych ECDIS i ENCs, a także zachęca do ścisłej współpracy serwisy hydrograficzne poszczególnych państw. Rezolucja zastępuje dotychczasową rez. A.532(13). Rez. A.959(23) Wzór i wytyczne prowadzenia Zapisu historii statku (Continuous Synopsis Record CSR) Rezolucja podaje wzór formularza CSR, jaki powinien być stosowany przez administracje oraz wytyczne do prowadzenia zapisów w CSR. Zapis historii statku (CSR), zgodnie z nowym rozdziałem XI-1/5 konwencji SOLAS, będzie wymagany od r. 12

13 Rez. A.960(23) Wytyczne w zakresie szkolenia i wydawania świadectw oraz procedury operacyjne dla pilotów morskich innych niż dalekomorskich Wytyczne zawarte w aneksach do ww. rezolucji zawierają rekomendacje MSC w zakresie: szkolenia i wydawania świadectw dla pilotów (zawierają program szkolenia pilotów oraz wytyczne dla administracji w zakresie wydawania licencji dla pilotów); zalecanych procedur operacyjnych związanych z pilotażem (obowiązki pilota a odpowiedzialność kapitana, środki bezpieczeństwa podczas przyjmowania i zdawania pilota, procedury zamawiania pilota, wymiana informacji kapitan pilot, język porozumiewania się, raportowanie wypadków, odmowa pilotażu, gotowość do służby pilotowej). Rez. A.961(23) Szersza akceptacja Protokołu 1988 do Międzynarodowej konwencji o liniach ładunkowych, 1966 Rezolucja zawiera apel Organizacji do państw członkowskich o szerszą akceptację Protokołu 1988 do konwencji LL 1966 (który wszedł w życie r.). Dotychczas Protokół z poprawkami do LL 1996 ratyfikowało tylko 65 państw. Problem polega na tym, że tylko te państwa (ok. 60% tonażu floty światowej) będą obowiązywały nowe ostatnio uchwalone poprawki do Protokołu 1988 LL (wprowadzają znowelizowany Aneks B z prawidłami technicznymi Rez. MSC.143(77)), które wejdą w życie r. Rez. A.962(23) Wytyczne IMO w zakresie recyklingu statków Uchwalone ww. wytyczne zostały opracowane przez MEPC i są zalecane do stosowania przez przemysł, zwłaszcza żeglugowy i stocznie złomowe. Obszerne wytyczne składają się z 10 sekcji, najważniejsze to: identyfikacja materiałów potencjalnie szkodliwych; zielony paszport; procedury dotyczące recyklingu dla nowych statków; procedury dotyczące recyklingu dla statków istniejących; przygotowanie do recyklingu; rola zainteresowanych stron (państwa bandery, państwa portu, państwa recyklingu, Konwencji Bazylejskiej, ILO, Konwencji Londyńskiej, przemysłu). Do rezolucji dołączono 5 dodatków, które zawierają listy materiałów szkodliwych oraz inne użyteczne rekomendacje. Rez. A.963(23) Polityka i praktyki IMO w zakresie redukcji gazów cieplarnianych emitowanych przez statki Rezolucja podsumowuje dotychczasowe działania IMO w zakresie redukcji gazów cieplarnianych (Greenhouse gas GHG) oraz przedstawia program dalszych zadań dla MEPC w zakresie redukcji GHG. Apeluje również do Rządów państw członkowskich oraz do przemysłu żeglugowego o promowanie prac badawczych w tym zakresie oraz o dobrowolne wdrażanie środków do ograniczania lub redukcji emisji GHG, które zostaną opracowane przez MEPC. Zachęca również Rządy do raportowania emisji zgodnie z wymaganiami UNFCCC (United Nations Framework Convention on Climate Change). 13

14 Rez. A.964(23) Rez. A.965(23) Współdziałanie w ramach UNCED oraz WSSD Rozwój oraz zacieśnienie współdziałania w zakresie Współpracy technicznej REZOLUCJE Z 49 SESJI KOMITETU OCHRONY ŚRODOWISKA MORSKIEGO (MEPC 49) Rezolucja MEPC.103(49) z dnia r. Wytyczne dla pokładowej procedury weryfikacji NO x metoda bezpośredniego pomiaru i monitorowania Rezolucja Komitetu zawiera Wytyczne w zakresie przeprowadzania pomiaru emisji NO x wg jednej z metod opcyjnych przewidzianych w par Kodeksu Technicznego NO x (opartej na bezpośrednim pomiarze i monitorowaniu NO x przez pokładowe urządzenie rejestrujące zatwierdzone przez administrację). Pomiary takie będą obowiązkowe po wejściu w życie nowego Aneksu VI MARPOL uchwalonego Protokołem Przewiduje się, że wymaganą ilość 15 ratyfikacji Protokół powinien uzyskać w 2004 r. Wytyczne dla pokładowych urządzeń monitorujących i rejestrujących NO x zawierają: specyfikację przyrządów pomiarowo-analizujących; wymagania i warunki wykonywania pomiarów; parametry do pomiarów spalin; składowe podlegające ocenie; wymagane limity dla zgodności i certyfikacja. Rezolucja MEPC.104(49) z dnia r. Wytyczne pobierania próbek systemów przeciwporostowych na statkach Przyjęte przez Komitet Wytyczne mają zapewnić jednolite kontrolowanie stosowania nowej Konwencji o kontroli nad systemami przeciwporostowymi na statkach, 2001 (konwencji AFS), która ma wejść w życie r. Wytyczne pobierania próbek obejmują następujące tematy: definicje; bezpieczeństwo ludzi przy pobieraniu próbek; próbkowanie metody, aspekty techniczne, cele i ilość próbek, analiza; progi i limity tolerancji; definicja zgodności; dokumentacja i zapisy informacji. W Dodatku do wytycznych opisane zostały szczegółowo dwie możliwe metody wykonywania takich próbek systemów. Rezolucja MEPC.105(49) z dnia r. Wytyczne przeprowadzania inspekcji systemów przeciwporostowych na statkach Rezolucja zawiera Wytyczne przeprowadzania inspekcji przez PSC na zgodność zastosowanych systemów przeciwporostowych z wymaganiami konwencji AFS, które zostały przygotowane przez Podkomitet FSI. Zawierają one: wytyczne dotyczące certyfikacji i zapisów; postępowanie ze statkami pozakonwencyjnymi; zalecenia dotyczące wyrywkowego próbkowania; zakres inspekcji szczegółowej; działania PSC w przypadkach niezgodności oraz zasady notyfikowania państwa bandery. 14

15 Rezolucja MEPC.106(49) z dnia r. Wyznaczenie Rezerwatu Narodowego Paracas jako Obszaru morskiego szczególnie wrażliwego Rezolucja informuje o uznaniu Rezerwatu Paracas u wybrzeży Peru jako Obszaru szczególnie wrażliwego (PSSA) zatwierdzonego zgodnie z wytycznymi Rez. A.927(22). Szczegóły dotyczące granic tego obszaru, jego opis i środki zapobiegawcze oraz mapka rejonu zostały zawarte w Aneksie do tej rezolucji. Rezolucja MEPC.107(49) z dnia r. Znowelizowane wytyczne i wymagania techniczne dla urządzeń zapobiegających zanieczyszczeniom pochodzącym z zęz okrętowych Komitet rozpatrzył i zalecił do stosowania Znowelizowane wytyczne, które zastępują dotychczasowe zalecenia w tym zakresie zawarte w Rez. MEPC.60(33). Nowe wymagania będą obowiązywały dla urządzeń instalowanych na statkach po roku. Rezolucja MEPC.108(49) z dnia r. Znowelizowane wytyczne i wymagania techniczne dla systemów monitorowania i kontroli wydalania oleju ze zbiorników olejowych Przyjęte Znowelizowane wytyczne zastępują dotychczasowe wymagania dla tych systemów instalowanych zgodnie z wymaganiami praw. 15(3)(a) Załącznika I do konwencji MARPOL 73/78, które były zawarte w Rez.586(14). Nowe wymagania będą obowiązywały dla statków nowo budowanych, których stępkę położono po 1 stycznia 2005 roku. Rezolucja MEPC.109(49) z dnia r. Porozumienia trójstronne Rezolucja Komitetu interpretuje procedury postępowania w zakresie porozumień trójstronnych (państwa portu załadunku, państwa bandery i państwa portu wyładunku) wymaganych, zgodnie z praw. 3(4) Załącznika II do konwencji MAR- POL 73/78, przy przewozie niebezpiecznych masowych ładunków płynnych niesklasyfikowanych zgodnie z par.(1) tegoż prawidła. Rezolucja zawiera wytyczne do postępowania w przypadkach, gdy państwa nie zgłosiły do IMO wymaganych szczegółów dotyczących kontaktów (brakuje ich w MEPC.2 Circulars). Rezolucja MEPC.110(49) z dnia r. Znowelizowane tymczasowe wytyczne zatwierdzania alternatywnych metod projektowania i konstrukcji zbiornikowców olejowych zgodnie z praw. 13F(5) Załącznika I konwencji MARPOL 73/78 Rezolucja, przygotowana przez BLG 49, nowelizuje i zastępuje wymagania w tym zakresie zawarte dotychczas w Rez. MEPC.66(37). Nowe wymagania konstrukcyjne będą obowiązywały wymienione w tytule zbiornikowce olejowe zbudowane po r. 15

16 REZOLUCJE Z 50 SESJI KOMITETU OCHRONY ŚRODOWISKA MORSKIEGO (MEPC 50) Rezolucja MEPC.111(50) z dnia r. Poprawki do Aneksu Protokołu z 1978 r. do konwencji MARPOL, 1973 (Poprawki do prawidła 13G, dodanie nowego praw. 13H oraz konsekwentnie poprawki do Certyfikatu IOPP w Załączniku I konwencji MARPOL 73/78) Uchwalone poprawki, które przy milczącej akceptacji powinny wejść w życie r., przewidują nowe przyspieszone terminy wycofania zbiornikowców z pojedynczym kadłubem oraz ograniczenia w transporcie olejów ciężkich. Aneks 1 rezolucji zawiera znowelizowane prawidło 13G, które wprowadza przesunięcie dat wycofania zbiornikowców: kategorii 1 z roku 2007 na rok 2005 z limitem wieku statku ustalonym na 23 lata; kategorii 2 i 3 z roku 2015 na rok Dodatkowo zbiornikowce mające powyżej 15 lat muszą przejść pozytywnie CAS = program oceny stanu technicznego. Administracja po pozytywnej ocenie CAS może przedłużyć okres użytkowania zbiornikowców kategorii 2 i 3, ale nie dłużej niż do roku 2015 lub do wieku statku 25 lat (w zależności od tego, który limit jest wcześniejszy). Aneks 2 podaje treść nowego prawidła 13 H Zapobieganie zanieczyszczeniom ze zbiornikowców przewożących ładunek olejów ciężkich : definiuje pojęcie oleju ciężkiego (heavy grade oil) i wprowadza zakaz przewozu tych olejów przez zbiornikowce inne niż z podwójnym poszyciem (zgodnym z prawidłem 13F) od r. dla zbiornikowców 5000 DWT i większych, od 2008 r. dla zbiornikowców większych od 600 DWT do 5000 DWT. Przewidywane są pewne zwolnienia od powyższych wymagań pod warunkiem pozytywnej oceny CAS i do limitu wieku statku 25 lat. Aneksy 3 i 4 rezolucji zawierają poprawki do formularza B certyfikatu IOPP, związane z wyżej opisanymi poprawkami do praw. 13G i nowym praw. 13H. Rezolucja MEPC.112(50) z dnia r. Poprawki do Programu oceny stanu technicznego statku (CAS) Rezolucja swoimi poprawkami rozszerza zakres CAS przyjęty przez rez. MEP- C.94(46) i MEPC.99(48) zgodnie z podanymi wyżej poprawkami do konwencji MARPOL (nowe wymagania prawideł 13G i 13H). Podobnie jak ww. poprawki do MARPOL, Rez. MEPC.112(50) wejdzie w życie z dniem r. Rezolucja MEPC.113(50) z dnia r. Recykling statków w celu sprawnego wdrożenia poprawek do Załącznika I konwencji MARPOL 73/78 Komitet w przytoczonej rezolucji apeluje do Państw Członkowskich o właściwe prowadzenie procesów recyklingu statków z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz na odpowiednim poziomie w związku ze spodziewanym dużym zapotrzebowaniem na złomowanie statków po wprowadzeniu nowych poprawek o wcześniejszym wycofaniu zbiornikowców starego typu. 16

17 Rezolucja MEPC.114(50) z dnia r. Wcześniejsze i efektywne stosowanie poprawek do Załącznika I konwencji MARPOL 73/78 (Znowelizowane prawidło 13G i nowe prawidło 13H) Kolejny apel Komitetu do Państw Członkowskich, z prośbą o rozważenie stosowania na statkach swoich bander uchwalonych poprawek w Rez. MEPC.111 (50) tak szybko jak jest to możliwe ze względu na ich duże znaczenie dla ochrony środowiska morskiego. Państwa, które wdrożą ww. poprawki przed datą ich wejścia w życie zgodnie z wymaganymi procedurami Organizacji, proszone są o składanie meldunków do IMO. OKÓLNIKI KOMITETU OCHRONY ŚRODOWISKA MORSKIEGO MEPC/Circ.402 z dnia r. Zakaz wejścia do portów hiszpańskich, na terminale i kotwicowiska dla zbiornikowców olejowych z pojedynczym kadłubem przewożących oleje ciężkie komunikat Hiszpanii Okólnik zawiera komunikat Rządu Hiszpanii, dostarczony IMO przez Ambasadę w Londynie, że zgodnie z królewskim dekretem 9/2002 (który jest dołączony do okólnika), zakaz taki obowiązuje na wodach hiszpańskich od dn r. ww. statki jeżeli przewożą: oleje ciężkie, smołę węglową, bitum asfaltowy lub ciężkie frakcje ropy naftowej (heavy fuel oil, coal tar, asphaltic bitumen or heavy crude oil). MEPC/Circ.403 z dnia r. Udzielenie zwolnienia zgodnie z prawidłem 2(4) Załącznika I do MARPOL 73/78 komunikat Administracji Barbadosu Okólnik przekazuje zawiadomienie Administracji Barbadosu o udzieleniu takiego zwolnienia dla statku Bibby Goteborg zarejestrowanego w Barbados Ships Registry. Certyfikat zwolnienia jest załączony do okólnika. MEPC/Circ.404 z dnia r. Procedura raportowania zauważonych incydentów niezgodnych z wymaganiami międzynarodowych traktatów o zatapianiu odpadów (Konwencja Londyńska 1972 i Protokół 1996 ) Format raportowania ww. incydentów został opracowany na Spotkaniu Konsultacyjnym państw stron Konwencji Londyńskiej w 2002 r. MEPC 49 przyjął go do wiadomości i zalecił jego stosowanie na okres próbny 3 lat, polecając jednocześnie rozpowszechnienie go przez Sekretariat IMO. Formularz raportu jest załączony do okólnika. MEPC/Circ.405 = MSC/Circ.1099 patrz okólniki MSC MEPC/Circ.406 z dnia r. Wytyczne stosowania wymagań Załącznika I MARPOL do pływających platform wydobywczych i obiektów załadowczych (FPSOs) oraz pływających magazynów (FSUs) Komitet MEPC na 49 sesji zatwierdził ww. wytyczne i zalecił je do stosowania na FPSOs i FSUs. Komitet zachęca do ich wdrożenia państwa przybrzeżne, 17

18 w których jurysdykcji pozostają obszary wodne, na których są eksploatowane ww. obiekty pływające. Załączniki do okólnika zawierają: rekomendowane do zastosowania dla tych obiektów prawidła MARPOL Aneks 1, zapisy w zakresie wymagań konstrukcyjnych i wyposażenia Aneks 2. MEPC/Circ.407 = MSC/Circ.1100 patrz okólniki MSC MEPC/Circ.408 z dnia r. Wdrożenie znowelizowanego Załącznika IV do konwencji MARPOL 73/78 Okólnik wyjaśnia kontrowersje i interpretuje aspekty prawne związane z ratyfikacją Załącznika IV, który wszedł w życie z dniem r. Podaje do wiadomości, że formalnie obowiązuje stara wersja Załącznika wg Aneksu 10 do MEPC 44/20, pomimo że Komitet zachęcał do wdrażania jego wersji znowelizowanej. Nowy Załącznik IV Rez. MEPC.88(44), zgodnie z procedurą ratyfikacyjną będzie mógł być dopiero przyjęty przez MEPC 51 (w kwietniu 2004r.) i wejdzie w życie dopiero 1 lipca Państwa, które wcześniej dobrowolnie wdrożyły znowelizowany Załącznik IV nie powinny żądać jego stosowania od statków obcych bander, jak również nie stosować sankcji przez PSC. MEPC/Circ.409 = MSC/Circ.1101 patrz okólniki MSC MEPC/Circ.410 z dnia r. Załącznik IV konwencji MARPOL 73/78 komunikat przekazany przez Administrację USA Okólnik przekazuje do wiadomości wszystkich członków IMO komunikat otrzymany od US Coast Guard dotyczący planu wdrażania Załącznika IV MARPOL na statkach bandery USA, pomimo że Stany Zjednoczone nie ratyfikowały tego załącznika. MEPC/Circ.411 z dnia r. Załącznik I konwencji MARPOL 73/78 Wytyczne dla oficerów PSC w zakresie wzoru Książki zapisów olejowych część I Zawarte w okólniku wytyczne wyjaśniają kontrowersje w zakresie obowiązującego wzoru książki. Komitet MEPC na 49 sesji odnotował występujące różnice formatu w wydaniach konwencji MARPOL i stwierdził, iż oba wzory książek zapisów olejowych mogą być stosowane przez statki, jak również oba formaty powinny być akceptowane przez PSC. OKÓLNIKI KOMITETU BEZPIECZEŃSTWA NA MORZU MSC/Circ.1099 i MEPC/Circ.405 z dnia r. Znowelizowane wytyczne w zakresie organizacji i metod pracy MSC, MEPC i ich Podkomitetów Okólnik zawiera ww. Wytyczne, które zostały znowelizowane przez MSC 77 i MEPC 49 wprowadzone poprawki mają na celu poprawę efektywności pracy tych organów IMO. Znowelizowane wytyczne zastępują dotychczas obowiązujący na ten temat wspólny okólnik: MSC/Circ.931 i MEPC/Circ

19 MSC/Circ.1100 i MEPC/Circ.407 z dnia r. Zalecany do stosowania standardowy format informacji o ładunku wymagany zgodnie z rozdz. 16 Kodeksu IBC W związku z potrzebą standaryzacji informacji dla załogi tankowców o zagrożeniach dla zdrowia, wymaganych przy przewozie niebezpiecznych ładunków masowych (zgodnie z par Kodeksu IBC), Komitety zalecają do stosowania Karty bezpieczeństwa (Safety Data Sheets) wg wzoru opracowanego przez ONZ. Format można znaleźć w rozdz. 1.5 United Nations Publication: Globally Harmonized System for Hazard Classification and Communication (Sale No:E.03.II.E.25). MSC/Circ.1101 i MEPC/Circ.409 oraz FAL/Circ.100 z dnia r. Dostępność asysty holowników Okólnik, przygotowany przez FAL i zatwierdzony przez pozostałe Komitety, zwraca uwagę na ważność tego zagadnienia dla bezpieczeństwa żeglugi i zaleca wszystkim zainteresowanym (administracjom portowym, pilotom i operatorom) do stosowania wytyczne zawarte w publikacji Nautical Institutes: Tug Use in Ports A Practical Guide (Można zamówić przez pubs@nautinst.org ). W załączniku do okólnika podany jest spis treści ww. publikacji. MSC/Circ.1102 z dnia r. Interpretacje wymagań Kodeksu HSC 2000 i rozdz. X konwencji SOLAS Zawarte w okólniku interpretacje zostały opracowane przez Podkomitety: DE46, FP47 i SLF46. Zostały one zatwierdzone i są zalecane do stosowania przez Komitet. Rekomendacje mają na celu ujednolicenie interpretacji wymagań ww. przepisów w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji jednostek HSC. Załącznik 1 zawiera interpretacje do Kodeksu HSC MSC/Circ.1103 i MEPC.6/Circ.9 z dnia r. Państwowe punkty kontaktowe w sprawach bezpieczeństwa i zapobiegania zanieczyszczeniom morza Okólnik zawiera uaktualnioną na dzień r. listę ww. punktów kontaktowych, która jest wydawana corocznie przez Sekretariat IMO zgodnie z poleceniem MSC i MEPC. Lista aktualna jest wymagana jako załącznik do SOPEP (Okrętowego planu zapobiegania rozlewom olejowym) należy więc w SOPEP wymienić poprzedni okólnik ( MSC/Circ.1052 i MEPC.6/circ.8) na aktualny. Okólnik składa się dwóch aneksów: Aneks 1 zawiera listę adresową Administracji państw członkowskich IMO odpowiedzialnych za inspekcje statków i badanie wypadków morskich; Aneks 2 zawiera listę adresową punktów kontaktowych państw nadbrzeżnych odpowiedzialnych za przyjęcie i przekazanie raportów dotyczących rozlewów olejowych i wypadków przedostania się do morza substancji szkodliwych ze statków. Listę ww. można także na bieżąco weryfikować przez internet pod adresem: (wybierając: IMO Circulars/Contact points lub National Contacts ). Wojciech Czarny 19

20 NOWY SEKRETARZ GENERALNY IMO Pan Efthimios Mitropoulos z Grecji został siódmym z kolei Sekretarzem Generalnym Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO). Nominację otrzymał na 90. sesji Rady IMO 18 czerwca 2003 r., a została ona zatwierdzona przez 23. sesję Zgromadzenia Ogólnego IMO w dniu 27 listopada 2003 r. Pan Mitropoulos został wybrany na swą pierwszą kadencję, która zaczęła się 1 stycznia 2004 r. Przejął on urząd po zakończeniu kadencji Kanadyjczyka Williama O Neila. W mowie wygłoszonej przed Zgromadzeniem E. Mitropoulos podkreślił, że podstawowym zadaniem IMO będzie w dalszym ciągu dbanie o to, aby wypadki na morzu nie zdarzały się, a jeśli wypadek już się wydarzy, zapewnienie, że jego skutki dla życia i mienia ludzkiego oraz środowiska morskiego będą minimalizowane. Priorytetem nowego Sekretarza Generalnego będzie kontynuacja misji IMO poprzez wdrożenie Strategicznego Planu Organizacji oraz Systemu Auditów Administracji Państw Członkowskich (Member State Audit Scheme), aktualnie opracowywanego w IMO. Rygorystyczne wdrożenie postanowień Systemu oraz doradzanie Państwom członkowskim sprzyjać będzie eliminowaniu z mórz świata statków nie spełniających standardów. Mając na względzie znaczenie żeglugi dla handlu i gospodarki światowej, IMO musi pełnić swą rolę w zakresie skutecznego wdrażania zadań dotyczących ochrony statków, portów, terminali morskich lub innych urządzeń morskich przed atakami terrorystycznymi. Należy pilnie wprowadzić wszechstronne środki ochrony w sposób zdecydowany, tak aby terroryści i ich poplecznicy zrezygnowali nawet z planów atakowania statków i portów, używania statków jako narzędzi do popełniania swych zbrodni lub korzystania z dochodów z działalności żeglugowej w celu wspierania nielegalnych działań. Przede wszystkim IMO musi być uznawane za jedyne forum, na którym opracowywane będą i przyjmowane standardy bezpieczeństwa, ochrony, zapobiegania zanieczyszczeniom oraz ich kontroli, mające znaczenie dla żeglugi wykorzystywanej w handlu międzynarodowym. Efthimios E. Mitropoulos urodził się 30 maja 1939 r. w Pireusie, jego ojciec był starszym oficerem mechanikiem floty handlowej. W 1959 r. ukończył Akademię Marynarki Handlowej Aspropyrgos. W następnych latach pełnił słu- 20