EUROPEJSKI SEKTOR ŻYWNOŚCI:

Transkrypt

1 EUROPEJSKI SEKTOR ŻYWNOŚCI: Stan obecny i przyszły europejski raport opracowany dzięki Międzynarodowej Sieci Współpracy FoodMAC nt ICT Technologie informacyjno-komunikacyjne w europejskim sektorze rolno-spożywczym Europejskie rozwiązania dla przedsiębiorstw spożywczych dzięki trans-narodowym badaniom i opiniom, w oparciu o przykłady kluczowych zagadnień dotyczących MŚP. Food-MAC project

2 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA...3 STRESZCZENIE...4 I. ISTNIEJĄCE NARZĘDZIA I USŁUGI...6 A. Narzędzia... 6 B. Usługi sieciowe"... 6 C. Wprowadzanie znormalizowanych narzędzi w obrębie firmy... 7 D. Władze publiczne wspomagają rozwój: Ewolucja systemów prawnych... 8 II. RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA...9 A. Sytuacja w różnych krajach... 9 B. Obiecujące inicjatywy... 9 C. Analiza SWOT D. Europejski raport na temat e-biznesu publikowany obecnie III. PRZYKŁADY NAJLEPSZYCH PRAKTYK...11 IV. ZALECENIA...12 A. Potrzeba dostosowania polityki prawnej, usługowej oraz sprzętowej B. Więcej współpracy wielostronnej (również na poziomie międzynarodowym) C. Regionalne, krajowe i europejskie wsparcie opracowała Monique Landy i Catherine Chevanet, France Telecom -Lion, Francja, mailto:ml@food-mac.com, mailto:cc@food-mac.com na podstawie danych zebranych w Europie przez Sieć Współpracy food-mac This project has been funded with support from the European Commission. This publication reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein. Thematic Network 2 programme

3 Przedmowa 1 Food-MAC 2 jako akcja tematyczna wspierana przez Europejski Program Leonardo da Vinci, oferuje prawdziwie europejską sieć zasobów, ekspertyz i rozwiązań problemów itp., skierowanych do małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w sektorze rolno-spożywczym, dzięki zaangażowaniu całego strumienia aktorów (w górę i w dół). MAC to Multi Actors Cooperation (Międzynarodowa Sieć Współpracy) obejmuje: MŚP, większe przedsiębiorstwa, osoby indywidualne, uczelnie wyższe, centra szkoleniowe, centra badawcze, jednostki profesjonalne, przedstawicielstwa rozwoju publicznego i społecznego, związki handlu, centra przekazu informacji itp. Sieć współpracy food-mac (food-mac Network) jest rozszerzeniem projektu food-mac 3. Dzięki usługom i gotowości klientów, sieć food-mac jest otwarta na przyjmowanie nowych członków (partnerów przekazu).trwały Rozwój, Profesjonalizm, Jakość Usług, to kluczowe słowa wspomagające motto Wspólne zaufanie Innowacje, Efektywność. Misją food-mac jest: Udoskonalenie dialogu pomiędzy małymi i średnimi przedsiębiorstwami sektora rolnospożywczego, a konsumentami całej Europy poprzez: Popieranie pro-aktywnej, trans-narodowej sieci współpracy obejmującej wszystkich aktorów łańcucha żywnościowego od producenta do konsumenta, Stworzenie trwałej Międzynarodowej Sieci Współpracy (MAC) w różnych dziedzinach tematycznych adresowanych do potrzeb każdej firmy spożywczej, Zapewnienie równego dostępu do informacji i jej swobodnego przepływu pomiędzy przedsiębiorstwami niezależnie od ich wielkości, Przewidywanie preferencji i wymagań konsumentów, Identyfikację potrzeb szkoleniowych jak również przewidywanie przyszłych trendów współczesnej ekonomii. Sieć współpracy food-mac powstała dzięki projektowi, który otrzymał wsparcie Komisji Europejskiej. Program Leonardo da Vinci 4 wybrał zespół kierowniczy z grupy tworzącej Sieć MAC, w celu stworzenia współpracy tematycznej europejskich przedsiębiorstw, uczelni wyższych, jednostek profesjonalnych, organizacji krajowych i konsumenckich działających w sektorze rolnospożywczym. 1 - Opinie wyrażone w tym raporcie pochodzą od autorów i nie koniecznie odzwierciedlają oficjalny pogląd Komisji Europejskiej na zagadnienie. 2 - Więcej bieżących informacji o Sieci Współpracy food-mac i jej działalności można znaleźć na stronie: Projekt food-mac typu Sieci Tematyczne, realizowany przy wsparciu Europejskiego Programu Leonardo da Vinci jako nr. projektu: P/NT/ Informacje o programie można znaleźć na stronie: europa.eu.int/comm/education/programmes/leonardo/new/leonardo2_en.html Thematic Network 3 programme

4 Streszczenie ICT na Europejskim rynku spożywczym GOTOWI NA NADEJŚCIE GLOBALNEGO RYNKU? Technologie Informatyczno-Komunikacyjne (ICT) stały się skutecznym narzędziem rozwoju tego wciąż tradycyjnego sektora; 47% firm spożywczych UE posiada witrynę internetową i zakłada swoim pracownikom skrzynki owe. Liczby te rosną wraz z dostępem do kursów internetowych (dotychczas 27%). Najbardziej obiecujące są jednak deklaracje 55% respondentów dotyczące prowadzenia interesów drogą elektroniczną i 34% chcących zwiększyć swój budżet na e-business w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Główną przeszkodą pozostaje bezpieczeństwo/poufność systemów, do których zarówno konsumenci, jak i przemysłowcy muszą mieć zaufanie i pewność lepszych zabezpieczeń. Mimo iż możemy odnotować większe zaawansowanie niektórych krajów w wykorzystaniu ICT (Szwecja, Wlk. Brytania, a nawet Irlandia!) podstawowy dostęp do Technologii Informatycznych nie napotyka już na przeszkody w krajach UE, podobnie jak, po niezwykłych i zakończonych powodzeniem wysiłkach, w przystępujących wkrótce do UE krajach Europy Środkowo-Wschodniej. ICT to nie tylko oprogramowanie i sprzęt, ale również usługi towarzyszące. ICT stanowią coraz bardziej zintegrowaną część gospodarki: mamy już "specjalistyczne ICT dla przemysłu spożywczego" z nanoczujnikami umieszczanymi w żywności, albo ubraniach. ICT rozwija się gwałtownie i skokowo (wskazanie na używany system kodowania EAN, oczekujący na bardziej dynamiczne, interaktywne i globalne/zintegrowane zasady znakowania umożliwiające pełną i przyjazną użytkownikowi możliwość śledzenia wyrobu i spełniający wymagania konsumentów). Analiza SWOT na podstawie badań przeprowadzonych w uczestniczących w projekcie państwach. Mocne strony: Szerokie rozpowszechnienie podstawowej wiedzy informatycznej, Rosnąca ilość wysoko kwalifikowanych specjalistów i kursów szkoleniowych, Istniejąca współpraca klastrów/przedsiębiorstw badawczych w większości krajów, Przyjazne użytkownikowi narzędzia ICT, Redukcja kosztów komunikacyjnych i materiałów związanych z komunikacją, Słabe strony: Brak wystarczającego wyszkolenia personelu małych i średnich przedsiębiorstw SME (bariery społeczno-kulturowe), Opóźnienie w rozwoju szybkich sieci komunikacyjnych w rejonach oddalonych od aglomeracji (nierówna dystrybucja), Wątpliwości dotyczące zabezpieczeń danych i płatności, Niewłaściwe zastosowanie niektórych narzędzi, Brak koordynacji organów prawotwórczych w niektórych krajach Rosnąca potrzeba współpracy poziomej i wielostronnej, potrzeba nowych schematów współpracy pomiędzy firmami i uczestnikami / w celu osiągnięcia niezależnej zależności. Możliwości: Znaczne nakłady na badania i marketing firm telekomunikacyjnych, Pomoc rządów centralnych (w większości w krajach Europy Środkowo-Wschodniej) Rozwój sieci ADSL, Rynek światowy wymuszający wykorzystanie ICT, Większe zapotrzebowanie na wyroby wysokiej jakości i zarządzanie just in time, Znaczne zdolności i zamiary małych i średnich przedsiębiorstw z branży spożywczej względem innowacji, Rosnące znaczenie wizerunku firmy. Zagrożenia: Trudniejsza konkurencja (coraz więcej firm posiada witryny sieciowe), Wpływ bankructwa licznych spółek internetowych, Szybko starzejący się sprzęt, Zbyt wolna reakcja prawodawstwa (więcej kontroli, niż promocji i zabezpieczeń) Bariery społeczne w oferowaniu dostępu do szkolenia ICT nisko wykwalifikowanym pracownikom (wśród pracowników i zarządu) Nierówny poziom wyposażenia (ilość, jakość, sieć dostępu i materiały) Thematic Network 4 programme

5 ZALECENIA Z uwagi na wysoki poziom innowacji i konkurencji w sektorze spożywczym (jednym z największych pod względem liczby miejsc pracy) oraz wielkie możliwości oferowane przez ICT w zakresie koordynacji działalności gospodarczej i organizacji pracy, należy skoncentrować się w głównej mierze na: Potrzebie dostosowania polityk dotyczących prawa, usług i wyposażenia, Intensyfikacji współpracy wielostronnej (również na poziomie międzynarodowym) pomiędzy: o Instytutami badawczymi/przemysłem o o Klientami/producentami Uczelniami/przedsiębiorstwami, ponieważ nowe wymogi związane z nowymi umiejętnościami wymagają nowych kwalifikacji Pomocy na poziomie regionalnym, krajowym i europejskim, poprzez zaangażowanie decydentów we właściwą ocenę zalet, niedostatków i prawdziwych potrzeb przedsiębiorstw. Pomocy małym i średnim przedsiębiorstwom poprzez wzmacnianie współpracy wielostronnej, intensyfikację udziału specjalistów, sprzyjanie współpracy międzyfirmowej, jeśli to możliwe na poziomie międzynarodowym, oraz zwiększanie zdolności wdrażania modeli zarządzania projektami. Thematic Network 5 programme

6 I. ISTNIEJĄCE NARZĘDZIA I USŁUGI W przypadku ICT trudno rozdzielić narzędzia i usługi A. Narzędzia Narzędzia są niezbędne, choć niewidzialne. Oprogramowanie podlega stałej ewolucji, dostosowując się do postępów w zakresie sprzętu i rosnących wymogów użytkowników. Sprzęt Użytkownic Oprogramowani Najbardziej niezwykłym faktem odnotowanym w ostatnich latach jest bez wątpienia upowszechnienie się prywatnego i profesjonalnego wykorzystania internetu. W zakresie struktur telekomunikacyjnych: Cel w postaci uzyskania bliskiej ideału sieci umożliwiającej uzyskanie połączenia w dowolnym miejscu i czasie jest możliwy do zrealizowania w niedalekiej przyszłości Rozwój infrastruktury i dostępu wysokoprzepustowego Ewolucja infrastruktury mobilnej (GSM - GPRS UMTS) Ewolucja terminali przenośnych (ekranów graficznych kolorowych wyświetlaczy MP3) w kierunku dostępu do zawartości multimedialnej B. Usługi sieciowe" Usługi sieciowe" są rezultatem trzech głównych tendencji wyznaczających drogę twórcom oprogramowania począwszy od późnych lat 90. Koncepcja (UML) i programowanie obiektowe (C++, C#, JAVA) umożliwiły wykorzystanie elementów powtarzalnych. Upowszechnienie architektur rozpowszechnianych przez strony trzecie pozwala dziś tworzyć systemy informatyczne całkowicie otwarte na otoczenie przedsiębiorstwa (dostawców, klientów, administratorów). Usługi sieciowe są ofertą usługową (przetwarzania komputerowego) dostępną przez internet przez każdą otwartą aplikację. Podczas, gdy komponenty były jedynie elementami oprogramowania możliwymi do umieszczenia w innych aplikacjach, co umożliwiało ich wykorzystanie jedynie programistom, Usługi Sieciowe odpowiadają usługom oferowanym przez te same komponenty oprogramowania za pośrednictwem internetu. Jeśli rozwój usług sieciowych okaże się udany (komunikacja w czasie rzeczywistym), a same usługi tak bezpieczne (poufność, uwierzytelnienia) jak zapowiadano, dokona się rewolucja w możliwościach oferowanych przez internet. Dotychczas internet ograniczał się" do współdzielenia danych, Usługi sieciowe pozwolą współużytkować elementy aplikacji w sposób dynamiczny i inteligentny, co prawdopodobnie doprowadzi do powstania nowej kategorii wartości w «świecie oprogramowania» (deweloperzy, dystrybutorzy, kompilatorzy, integratorzy usług sieciowych). Należy zauważyć, że: XML stał się bez wątpienia centrum świata baz danych, szczególnie dzięki szerokiemu otwarciu na Meta-modele DDL (Dated Description Language) i DML (Dated Manipulation Language). Bardzo silny jest wpływ nowo powstałych języków i protokołów pośrednio zainicjowanych przez pierwszą generację XML, takich jak SOAP, UDDI,.NET, istniejących na obrzeżach uznanych standardów. Firmy, a w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa, zmagają się z trudnościami w opracowywaniu spójnych i stałych systemów IST podczas gdy istniejące standardy nie zdążą się nawet rozwinąć, gdy już powstają nowe. Thematic Network 6 programme

7 Należy zauważyć, że istnieją dwa podstawowe rodzaje przetwarzania danych: Transakcyjne przetwarzanie danych pozwalające magazynować, pokazywać i modyfikować dane, co stanowi podstawę profesjonalnego oprogramowania aplikacyjnego (technik, zarządzania, Office automation, grafiki) Przetwarzanie analityczne wykorzystujące uprzednio zebrane dane do celów statystycznych oraz do wspomagania i współtworzenia narzędzi podejmowania decyzji. To kopalnia danych budowana często w oparciu o "hipersześciany" noszące potoczne nazwy OLAP lub MOLAP (Multidimensional On Line Analytical Processing - Wielowymiarowe Przetwarzanie Analityczne On-line) Zauważyliśmy, że poza tym rodzajem przetwarzania danych, analiza danych rozciąga się na dwa nowe, bardziej złożone obszary: Integrację danych multimedialnych (zachowywanie obrazów, dźwięków, filmów), co powoduje problemy z indeksacją i oznaczeniami, które są znacznie bardziej złożone od zwykłych w postaci liczb i tekstu. Przejście od podstawowej fazy przetwarzania surowych danych do bardziej złożonego pojęcia Zarządzania Wiedzą. Surowe informacje są wówczas analizowane zgodnie z poszczególnymi sytuacjami / kontekstami, indywidualnie dla każdej firmy, a nawet dla każdej usługi Możemy również zaznaczyć, że migracja do IST z ICT nie jest wolna od negatywnych skutków. Systemy informatyczne i komputerowe rozprzestrzeniają się poza firmę i jej bezpośrednich partnerów. Przedsiębiorstwa stanowią część Społeczeństwa Informacyjnego, w którym informacje i użytkownicy istnieją "w dowolnym czasie", "miejscu", "kontekście" i "roli". Wszechobecność informacji i użytkowników jest jednym z aspektów, które same z siebie wyzwalają potrzebę nowych paradygmatów funkcjonowania firm i konsumentów. C. Wprowadzanie znormalizowanych narzędzi w obrębie firmy Proces ten łączy się często z poważną reorganizacją firmy, a zrozumienie i wyjaśnienie powodzenia usług zwanych EAI (Enterprise Application Integration Integracja Aplikacji Firmowych) będzie możliwe jedynie po stopniowej zmianie sposobu jej zarządzania. Systemy zarządzania w tym rozwiązaniu otwierają się coraz bardziej na model przedsiębiorstwa globalnego. Wychodząc od zwykłego «sklepu»: internet pozwala nam wziąć pod uwagę nowe sposoby komunikacji z dostawcami (SCM, Online Market Place) i klientami (CRM, Online Market Place, e-commerce), pracownikami (KM, ERP, BtoE), oraz urzędami (BtoA, e-governance). Sukces tych ciągle ewoluujących systemów wydaje się w głównej mierze zależeć od ich możliwości współpracy, bezpieczeństwa, poufności i rzecz jasna opłacalności. Ewolucja Technologiczna Sektora Ewolucja usług i postępy technologii Niektóre elementy ewolucji technologicznej mają wpływ na ofertę usług i będą sprzyjać jej unowocześnianiu pod względem charakterystyk i wykorzystania. Nowe narzędzia powinny pomagać w opanowaniu pewnych uwarunkowań zastosowania: Usług dostępnych z wybranych typów terminali (wap, PDA, PC, telefonu komórkowego, etc.), Usług oferujących zawartość w różnych formatach: tekst, zdjęcia, filmy, dźwięki, animacje. Usług proponujących różne rodzaje treści informacyjnych: gry, reklamy, raporty prasowe, muzykę, etc. Spersonalizowanych raportów umożliwiających szybką odpowiedź na wybrane wymogi, usługi interaktywne (opracowanie i zastosowanie rozpoznawania głosu) Usług regulujących dostarczaną zawartość (dane lub obrazy) zgodnie z uprawnieniami (opracowanie rozwiązań znakowania zawartości: znaki wodne, tatuaże, ochrona zawartości ) Usług całkowicie zintegrowanych z firmowymi systemami komunikacji i zarządzania. Wszystkie te cechy, warunki dostępu do usług, różne rodzaje zawartości, wymagają narzędzi indeksujących rodzaj treści, umożliwiających nam redystrybucję zawartości na jakikolwiek rodzaj urządzenia, celem ułatwienia kontaktu pomiędzy użytkownikiem i usługą (IHM, język naturalny, etc. ). Narzędzia te już się pojawiają i są zintegrowane z innowacyjnymi projektami usługowymi. Jeśli chodzi o dostawców usług sieciowych dla firm, możemy zauważyć, że ogólną tendencją jest włączanie do usług najbardziej zaawansowanej technologii (w tym przypadku integracja aplikacji sieciowych z firmowymi systemami informacji i zarządzania). Tendencję tę ilustruje rozwój oferty Thematic Network 7 programme

8 usługowej oraz struktura zatrudnienia firm (zatrudniają więcej techników znających nowoczesne technologie kosztem grafików i specjalistów od komunikacji). W ujęciu globalnym jednym z największych wyzwań dla konkurencyjności usług będzie ich zdolność dostarczenia nowej wartości. Ta nowa wartość będzie powstawać z integracji zaawansowanej nowoczesnej techniki. Szybkie łącza, premiera nowych usług W 2001 roku rozwój szybkich połączeń nie był dynamiczny, pomimo pewnej zwyżki pod koniec roku. Eksperci zauważają, że rzeczywisty wzrost ilości łącz nastąpi w najbliższej przyszłości, wraz z powstaniem nowej oferty usługowej. Ponadto coraz bardziej ewidentny staje się fakt, iż rynek «usług multimedialnych» jest silnie uzależniony od możliwości rozpowszechniania treści w sieci. Na obszarach, gdzie nie ma możliwości korzystania z ADSL z uwagi na zbyt małe zagęszczenie użytkowników, nowa technologia WiFi (Wireless Technology Technologia Bezprzewodowa) umożliwi przyłączenie się internautom z prowincji. Technologia ta działająca w oparciu o nadajniki radiowe, zapewnia swobodę i mobilność bezprzewodowego systemu radiowego oraz znaczną prędkość (od 11mb/s do 54mb/s). Jej wada polega na mniejszym bezpieczeństwie i poufności danych w porównaniu z ADSL, jeśli system nie został zabezpieczony przez profesjonalnego dostawcę. D. Władze publiczne wspomagają rozwój: Ewolucja systemów prawnych Począwszy od około 2000 roku, w większości krajów prawo zapewniło możliwość stosowania tzw. podpisu elektronicznego" i wykorzystywania go jako poświadczenia i dowodu. Później wysunięte zostały propozycje dotyczące "społeczeństwa informacyjnego", których główne elementy są następujące: Ułatwienie dostępu obywateli do informacji cyfrowej: dostęp do komunikacji on-line jest częścią obowiązkowych usług telekomunikacyjnych; urzędy są zobowiązane do opublikowania swoich danych liczbowych i darmowej dystrybucji podstawowych danych publicznych; dostęp do archiwów jest darmowy i uproszczony, Zapewnienie swobody komunikacji on-line : określa ona związek pomiędzy komunikacją audiowizualną i komunikacją on-line, określa odpowiedzialność operatora, daje organom sądowym prawo zawieszenia rozpowszechniania nielegalnych treści, Zapewnienie jasnego kontekstu prawnego handlowi elektronicznemu e-commerce : określenie ważności umów zawartych w sieci e-contracts, a w szczególności zapewnienie bezpieczeństwa konsumenta poprzez dwufazowe wyrażenie zgody w trakcie zawierania umowy w formie elektronicznej e-contract (podwójne kliknięcie); umożliwienie swobodnego i łatwego odmówienia przyjmowania niepożądanych i. Sprzyjanie rozwojowi sieci cyfrowych wykorzystujących technologie satelitarne i komórkowe poprzez ułatwianie dzielenia infrastruktury przez operatorów; Wzmacnianie i doskonalenie środków zwalczania przestępstw cybernetycznych: wykorzystanie kryptologii jest teraz w pełni dozwolone; sędziowie zajmujący się «przestępstwami cybernetycznymi» mają większy zakres kompetencji. Wzmacnianie i doskonalenie środków ochrony prywatności: zwalczanie spamu, ochrona przeciw nękaniu drogą elektroniczną, ochrona słabo rozwiniętych elektronicznie populacji, etc. Jeśli ochrony żądają wszyscy, tworzą się nowe uwarunkowania, których firmy muszą być świadome i które muszą wdrażać. Thematic Network 8 programme

9 II. RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA A. Sytuacja w różnych krajach Podczas, gdy niektóre kraje, takie jak Szwecja Wlk.Brytania, czy nawet Irlandia, sprawiają wrażenie liderów w zakresie wdrażania ICT, zarówno dla celów prywatnych, jak i w biznesie, mniej zaawansowane kraje uzupełniają swoje braki, głównie dzięki pomocy lokalnej i europejskiej. Polska i Węgry to wiodące przykłady spośród krajów przystępujących do UE. Nierówności poziomu wyposażenia, wykorzystania i usług pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi są większe niż pomiędzy poszczególnymi krajami. Coraz więcej firm deklaruje zamiar zwiększenia swojego zaangażowania w e-business i nabycia nowego sprzętu w okresie najbliższych 12 miesięcy. To obiecujący prognostyk dla europejskiej komunikacji i konkurencyjności oraz stałego rozwoju naszych firm z branży spożywczej. B. Obiecujące inicjatywy - we FRANCJI : France Telecom zdecydował się zwiększyć do 2005 roku zasięg do 90% populacji, z 74% w 2000 roku. Obecnie jeden komutator ADSL służy ok użytkownikom; w 2005 roku sprzęt ADSL będzie instalowany, gdy podłączeniem do jednego komutatora będzie zainteresowanych 100 użytkowników. Na obszarach o mniejszym zaludnieniu będą stosowane systemy WiFi, oparte o nową obecnie eksperymentowaną technologię. To rozwiązanie oparte o łączność radiową, które umożliwi każdemu użytkownikowi i firmie tani dostęp do internetu, niezależnie od lokalizacji. - w FINLANDII Jednym z kroków na drodze do rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Finlandii jest opracowanie treści komunikatów. Tworzenie treści dotyczy komunikatów o charakterze kulturalnym, dokumentalnym, edukacyjnym, badawczym, rozrywkowym oraz marketingowym dla potrzeb mediów elektronicznych oraz związanych z nimi usług i przedsięwzięć biznesowych. Komisja ds. Opracowania Treści sugeruje pewne metody rozwoju know-how z zakresu opracowywania komunikatów, w tym stworzenie narodowego programu edukacji medialnej, dla zapewnienia szerokiego odbioru szkoleń i wykształcenia informatycznego na poziomie szkoły podstawowej. Opracowany zostanie szeroki zakres dostępnych przez internet fińskich materiałów szkoleniowych opartych na nowych koncepcjach nauki promujących rozwiązania oparte na sieci. Do 2007 roku wszyscy Finowie powinni uzyskać równe szanse i umiejętności odpowiednie do ich potrzeb, zarówno w pracy, jak i w czasie wolnym. newsletter re Tekes: Szybkie łącza w Europie (ADSL + kablowe) mln ADSL kabel RAZEM Niemcy 2,7 0,1 2,8 Francja 1,3 0,4 1,7 Wlk. Brytania 0,8 0,8 1,6 Holandia 0,6 0,4 1 Hiszpania 0,45 0,35 0,8 Belgia 0,4 0,4 0,8 Włochy 0,7 0 0,7 Dania 0,22 0,23 0,45 Portugalia 0,05 0,35 0,4 Polska 0,02 0,13 0,15 źródło : Dyrekcja Międzynarodowa France Telecom TOP 10 krajów wykorzystujących ADSL Wskaźnik penetracji PC na 100 ADSL (%) mieszk. Korea Płd. 14,3 56 Tajwan 10,1 40 Kanada 6 49 Japonia 5,5 38 Niemcy 4,8 43 Francja 3 35 Hiszpania 3 17 USA 2,5 62 Włochy 2,3 19 Chiny 0,5 2 źródło: konferencja prasowa FT T. Breton 10/06/03 -na poziomie europejskim: Sytuacja ogólna poprawia się bardzo szybko w większości obecnych i przyszłych krajów UE. Załączniki do niniejszego raportu na temat ICT zamieszczonego na stronie internetowej foodmac pod adresem zawierają więcej informacji na temat wysokiej jakości wyposażenia i dobrej jakości usług na Węgrzech, obiecującej sytuacji w Polsce, oraz więcej informacji o Hiszpanii, Niemczech i Szwecji. Strona internetowa foodmac zawiera ważne adresy witryn sieciowych i usług we wszystkich uczestniczących w projekcie krajach. Thematic Network 9 programme

10 C. Analiza SWOT 1. MOCNE STRONY ICT stają się coraz dostępniejsze dla wszystkich, zarówno osób prywatnych, jak i przedsiębiorstw, dzięki przyjaznym użytkownikowi rozwiązaniom dostarczanym przez wszystkich producentów sprzętu i oprogramowania oraz firmy telekomunikacyjne. 2. SŁABE STRONY: Główną przeszkodą w korzystaniu z ICT są różnice strategii ICT obranych przez poszczególne państwa w przeszłości oraz w poziomie sprzętu pomiędzy nimi. Mimo, że systemy ADSL rozprzestrzeniają się dynamicznie na całym świecie, dla niektórych z nas są ciągle niedostępne. 3. MOŻLIWOŚCI: Rosnący poziom i ilość sprzętu oraz młoda generacja obejmująca stanowiska menedżerskie przyspieszy rozwój ICT. Innym istotnym problemem jest globalizacja biznesu i gwałtownie rosnąca potrzeba szybszej komunikacji wymuszana przez nowe systemy. Możemy mieć nadzieję, że inicjatywy estońskie, francuskie i fińskie będą kontynuowane przez firmy telekomunikacyjne i władze państwowe innych krajów. 4. ZAGROŻENIA: Medal ma zawsze dwie strony! Firmy w większości małe i średnie przedsiębiorstwa - które nie nadążą za postępem, mogą być zagrożone, jeśli nie będą przygotowane na tworzenie nowych działów, inwestowanie czasu i pieniędzy w materiały i szkolenia, dostosowanie się do nowej kultury i wzmacnianie swojego udziału w rynku. W skrócie: jeśli nie będą myśleć globalnie. D. Europejski raport na temat e-biznesu publikowany obecnie W nowym europejskim raporcie na temat e-biznesu (edycja 2003) sklasyfikowano piętnaście sektorów produkcyjnych i usługowych w kategoriach 'e-champions', 'e-intensive', 'e-specific' albo 'late e-adopters' (mistrzowie, intensywni użytkownicy, użytkownicy specjalistyczni, spóźnieni użytkownicy) uwzględniających rozwój biznesu elektronicznego w Europie. Powyższe klasyfikacje oraz obiecujące przesłanki, takie jak migracja małych przedsiębiorstw do usług szerokopasmowych i zmniejszające się dysproporcje w kompetencjach IT, płyną z raportu statystycznego Komisji e-business W@tch dotyczącego panujących tendencji, opartego na sondażach z czerwca 2002 i lutego Raport zawiera: przegląd tendencji w handlu elektronicznym na całym świecie: handel elektroniczny ciągle pozostaje bardziej popularny w USA, niż w UE, ale Niemcy, Szwecja, Finlandia, Holandia, Dania i Wlk.Brytania są już przygotowani na poziomie odpowiadającym podobnym przedsiębiorstwom w Stanach Zjednoczonych pod względem zaawansowania działalności e-biznesowej i infrastruktury ICT, podsumowanie badań w 15 sektorach oparte na sondażach z 2002 i 2003 roku, z którego wynika, że sektor i wielkość firmy ma większe znaczenie w Europie, niż pochodzenie z konkretnego kraju z punktu widzenia poziomu działalności e-biznesowej, oraz wkład specjalistów w rozwiązywanie szczegółowych problemów handlu elektronicznego, jak np. wyzwania dla małych firm dotyczące zarządzania wiedzą albo rozwijaniu internetowych platform handlowych (B2B). Europejski raport na temat handlu elektronicznego 2003 i wiele innych publikacji e-business W@tch można zaleźć na stronie: (w formacie *.pdf). Thematic Network 10 programme

11 III. PRZYKŁADY NAJLEPSZYCH PRAKTYK Sieć foodmac wybrała kilka przykładów ilustrujących wpływ ICT na konkurencyjność firm, głównie małych i średnich, a głównym elementem łączącym opisane przypadki powodzenia jest współpraca z centrami badawczymi i uczelniami. Francuskie małe przedsiębiorstwo, z siedzibą w Vienne, na południe od Lyonu, produkuje Heliogast, pierścień o regulowanej średnicy służący do chirurgicznego leczenia otyłości. Aby rozpocząć produkcję HELIOSCOPIE, kierownik firmy sprzedał swój interes z branży spożywczej. Firma zakupiła w pełni nowoczesny sprzęt high tech, aby móc porozumiewać się z chirurgami poprzez wideokonferencje. To dobry przykład menedżera w średnim wieku, który zaryzykował i postawił na ekspertów z dziedziny ICT, aby rozwinąć nowy, innowacyjny interes. Więcej informacji: FABRY, mała niemiecka firma, weszła z powodzeniem na nowe rynki dzięki ścisłej współpracy z firmą Fachhoshuler z Trewiru. Fabrys Fast-Food ma za sobą 130 lat doświadczenia w przemyśle spożywczym. Ponad wiek temu Johann Fabry założył rzeźnię i regionalną hurtownię mięsa i zaczął zaopatrywać okoliczne firmy z branży hotelarsko-gastronomicznej. Dziś Fabrys jest nowoczesną firmą produkcyjną, wytwarzającą żywność najwyższej jakości i posiadającą na to dowody. Przygotowania do uzyskania certyfikatu ISO zostały zorganizowane z wykorzystaniem zainstalowanego w siedzibie sprzętu do wideokonferencji Visio, zaś firma posiada znaczne doświadczenie w dziedzinie B2B ze swoimi klientami i dostawcami. Sukces osiągnięty dzięki dobrej współpracy uczelni z firmą! Więcej informacji: Thematic Network 11 programme

12 IV. ZALECENIA Biorąc pod uwagę wysoki poziom innowacji i konkurencyjności w sektorze spożywczym (jednym z najważniejszych pod względem ilości miejsc pracy) oraz oferowane przez ICT szerokie możliwości koordynacji działalności gospodarczej i podziału pracy, należałoby przede wszystkim skoncentrować się na: A. Potrzeba dostosowania polityki prawnej, usługowej oraz sprzętowej Przepisy wydają się stworzone jako system kontroli, podczas gdy powinny wspomagać firmy, chronić je oraz konsumenta, sprzyjając rozwojowi europejskiej gospodarki dzięki niezwykle atrakcyjnym możliwościom, uzgadniając standardy i zapewniając jeszcze większe bezpieczeństwo systemów. B. Więcej współpracy wielostronnej (również na poziomie międzynarodowym) Pomiędzy: Instytutami badawczymi/przemysłem Klientami/producentami uczelniami/przedsiębiorstwami, w miarę, jak nowe wymogi dotyczące nowych umiejętności wywołują potrzebę nowych kwalifikacji oraz łączność pomiędzy małymi i średnimi przedsiębiorstwami i dzielenie się doświadczeniami z sukcesów i porażek. Większość firm, szczególnie małych, nie posiada wystarczających zasobów w postaci personelu, wiedzy, sprzętu doświadczalnego, jak również czasu i pieniędzy. Niektóre przypadki sukcesu udowodniły znaczenie tych form współpracy oraz ich doskonały wpływ na długotrwały rozwój firmy. C. Regionalne, krajowe i europejskie wsparcie Regionalne, krajowe i europejskie wsparcie musi być oparte na wcześniejszym zaangażowaniu decydentów i ich umiejętnościach precyzyjnej oceny możliwości, braków i rzeczywistych potrzeb przedsiębiorców. To, jak również przedstawienie naszym władzom przykładów dobrych praktyk pod ocenę oraz jako formę pomocy, zwiększy motywacje innych małych firm, które będą mogły czerpać wzorzec z liderów/prekursorów. Jako wnioski: foodmac jest również przykładem przekrojowej współpracy i wspomagania małych i średnich przedsiębiorstw z branży rolno-spożywczej w drodze do osiągnięcia współpracy wielostronnej. Komisja Europejska może wzmocnić tę wielostronną współpracę poprzez działające już różne typy programów oraz wdrażanie nowych programów, opartych o konkretne działania. Na przykład edukacyjne i szkoleniowe programy pomocowe powinny dotrzeć do inicjatyw szkoleniowych, inicjatyw wymiany doświadczeń i przekazywania wiedzy/know-how, pomnażając liczbę akcji szkoleniowych, gdzie usługi zewnętrzne dotyczące ICT mogą być włączone do szkolenia w bardziej zindywidualizowany sposób. Inną metodą może być popieranie rzeczywistego efektu synergii pomiędzy europejskimi programami przekazywania wyników działań szkoleniowo-edukacyjnych oraz badawczych i pomiędzy lokalnymi i krajowymi inicjatywami wspomagającymi ICT, usługi i inwestycje. Podobnie, jak społeczeństwo dążące w kierunku IST, ewoluować powinny również struktury administracyjne i rządowe - w co najmniej tym samym tempie, jeśli nawet nie wyprzedzając zachodzące zmiany. Sondaże przeprowadzone w całej Europie, z pewnym uwzględnieniem krajów nie biorących udziału w projekcie, wykazały znaczenie komunikacji, dzielenia się dobrymi praktykami i wspomagania małych i średnich przedsiębiorstw na poziomie międzynarodowym, dla dobra całej gospodarki UE, począwszy od przedsiębiorstw, aż po klientów. * 56 * * Załączniki dostępne pod adresem: Niniejszy raport dostępny pod adresem: Informacje o projekcie food-mac można znaleźć na stronie: Własne komentarze lub więcej informacji można uzyskać pisząc na adres: info@food-mac.com Thematic Network 12 programme