PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY OKRĘGOWY INSPEKTORAT PRACY W ŁODZI

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY OKRĘGOWY INSPEKTORAT PRACY W ŁODZI Łódź, dnia r. Nr rej. 1 E /09 Pan Wiesław Koc Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego DALKIA ŁÓDŹ S. A. ul. J. Andrzejewskiej Łódź Odpowiadając na Pana pismo z dnia r. (data wpłynięcia Pana pisma do PIP OIP w Łodzi) i w nawiązaniu do rozmowy przeprowadzonej z Panem w dniu r. w DALKIA ŁÓDŹ S.A. w Łodzi przy ul. J. Andrzejewskiej 5 oraz mojej odpowiedzi (wysłanej w dniu r.) uprzejmie wyjaśniam. W trakcie kontroli przeprowadzonej w dniu r. w DALKIA ŁÓDŹ S.A. ustalono, co następuje. W dniu r. spotkano się z przedstawicielami 6 związków zawodowych działających na terenie pracodawcy: - przewodniczącym ZZ PO Piotrem Puciatą, - przewodniczącym ZZ PRC Wiesławem Kocem, - przewodniczący NSZZ Prac. Dalkia Łódź S. A. Markiem Krysztoforskim, - przewodniczącym NSZZ "Solidarność" Markiem Kołodziejczykiem, - wiceprzewodniczącym Piotrem Szymczakiem, - przewodniczącym ZZliT Konradem Kujawski. PAKIET GWARANCJI PRACOWNICZYCH, SOCJALNYCH I ZWIĄZKOWYCH DLA PRACOWNIKÓW ZESPOŁU ELEKTROCIEPŁOWNI W ŁODZI SPÓŁKA AKCYJNA podpisany w dniu 17 stycznia 2005 r., zwany dalej Pakietem, zawiera na następujące zapisy:,, 5 1. Strony zgodnie uznają, że Pakiet stanowi źródło prawa pracy. Niezależnie od tego Inwestor Strategiczny gwarantuje, a Pracodawca i Związki Zawodowe będące stronami ZUZP zobowiązują się, że w terminie 90 dni od Dnia wejścia w życie Pakietu, transponują jego postanowienia mogące stanowić przedmiot regulacji układowej do ZUZP. Ww. termin nie obejmuje procedury rejestracji w Państwowej Inspekcji Pracy. 2. Transponowanie postanowień Pakietu do innego żródła prawa zgodnie z ust. 1 nie powoduje wygaśnięcia Pakietu w żadnym zakresie Łódź, al. Kościuszki 123, tel. (042) , fax (042) kancelaria@lodz.oip.pl,

2 2 21 Inwestor Strategiczny gwarantuje, a Pracodawca zobowiązuje się, że każdego roku - w terminie do 10 marca - uzgadniał będzie ze Związkami Zawodowymi przyrost przeciętnego miesiecznego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy Inwestor Strategiczny gwarantuje, a Pracodawca zobowiązuje się do dokonywania podwyżek wynagrodzenia zasadniczego pracowników ze skutkiem od dnia 1 marca każdego roku począwszy od roku Inwestor Strategiczny gwarantuje, a Pracodawca zobowiązuje się, że średnie wynagrodzenie zasadnicze w Spółce wzrośnie corocznie nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający ogłaszany corocznie przez Prezesa GUS. 3. Szczegółowe zasady wzrostu wynagrodzenia zostaną uzgodnione pomiędzy Pracodawcą a Związkami Zawodowymi Pakiet zostaje zawarty na czas określony, odpowiadający długości Gwarancji Zatrudnienia, tj. 9 lat. 2. Wszelkie zmiany Pakietu wymagają pisemnej zgody Stron Pakietu pod rygorem nieważności. Zmiana treści dokumentów, których lista stanowi załącznik nr 2 do niniejszego Pakietu, nie wymaga zgody (udziału) Inwestora Strategicznego. 3. Wyłącznie uprawnionymi do interpretacji postanowień Pakietu są Strony Pakietu. 4. Ilekroć w Pakiecie mowa jest o uzgodnieniu ze Związkami Zawodowymi, zgodzie Związków Zawodowych, zgodzie Pracownika, rozumie się przez to pisemną zgodę. 44 Integralną częścią niniejszego pakietu stanowią załączniki: 1. Wykaz "Spółek Powiązanych" 2. Wykaz porozumień zawartych przez Zarząd ZEC S.A. Łódź i Związki Zawodowe Załącznik nr 2 Do Pakietu gwarancji pracowniczych, socjalnych i związkowych dla pracowników Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi S.A. Wykaz porozumień zawartych przez Zarząd ZEC w Łodzi S.A. Łódź i Związki Zawodowe. 1. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy, Tekst jednolity. Grudzień 2003 r. 2. Protokół Dodatkowy Nr 29 z dn.30 listopada 2004 r. 3. Regulamin Pracy. 4. Harmonogram Pracy 5.Porozumienie z dnia 30 listopada 2004 w sprawie interpretacji postanowień --- Regulaminu Pracy; -~-~ Aneks Nr ANIlZAl11/04 z dnia 10 grudnia 2004 do Regulaminu Pracy. 7. Porozumienie z dnia 10 lutego 1999 w sprawie interpretacji postanowień Regulaminu wypłacania nagród jubileuszowych. 8. Porozumienia z dnia 15 grudnia 1999 i 07 stycznia 2000 r. w sprawie zmian do Regulaminu Premii Rocznej. 9. Porozumienie z dnia 15 marca 2000 r. w sprawie zmian do Regulaminu Premii Rocznej. 10. Porozumienie z dnia 26 marca 2000 r. w sprawie Regulaminu Premii Rocznej + Regulamin Premii Rocznej. 11. Zakładowa Umowa Emerytalna.

3 3 12. Aneks Nr 1, Aneks Nr 2 do Zakładowej Umowy Emerytalnej. 13. Porozumienie z dnia 11 lipca 2001 r. w sprawie ustalenia okresu zatrudnienia uprawniającego do uczestnictwa w pracowniczym programie emerytalnym. 14. Porozumienie z dnia 26 stycznia 2001 r. 15. Interpretacja postanowień ZUZP z dnia 18 listopada 2002 r. 16. Porozumienie z dnia 07 kwietnia 2004 r. w sprawie podwyżek stawek wynagrodzenia zasadniczego. 17. Zarządzenie w sprawie polityki płacowej w 2004 roku. 18. Porozumienie z dnia 20 października 2003 r. w sprawie zasad podziału akcji ZEC S.A. Łódź. 19. Zarządzenie Nr 23/94 w sprawie zaopatrywania pracowników w napoje. 20. Aneks Nr 1 do Zarządzenia Nr 23/ Zarządzenie Nr 35/95 w sprawie wprowadzenia Regulaminu nadawania tytułu "Zasłużony dla Rozwoju Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi S.A.". 22. Zarządzenie Nr 3/97 w sprawie wprowadzenia zaktualizowanych norm przydziału odzieży i obuwia roboczego. 23. Aneks Nr 9 do Zarządzenia Nr 3/ Aneks Nr 10 do Zarządzenia Nr 3/ Aneks Nr 11/ZA3/97 do Zarządzenia Nr 3/ Zarządzenie Nr 14/2000 w sprawie wydawania posiłków profilaktycznych. 27. Zarządzenie Nr 15/2003 w sprawie powołania Zakładowej Komisji Pojednawczej. 28. Zarządzenie ZAl10/04 w sprawie norm przydziału środków higieny osobistej. 29. Aneks AN1/ZAl10/04 do Zarządzenia ZAl10/ Zarządzenie Nr ZAl03/04 w sprawie powołania komisji socjalnej i mieszkaniowej. 31. Porozumienie w sprawie sprzedaży OW "Syrena" z dnia 30 listopada Użyczenie pomieszczeń do działalności Związków Zawodowych. 33. Ryczałt na używanie samochodów prywatnych do celów służbowych. 34. Porozumienie o umarzaniu pożyczek na cele mieszkaniowe. 35. Protokół z dnia koszty skierowań na wczasy, kolonie i zimowiska w 2005 roku. 36. Porozumienie w sprawie warunków prowadzenia działalności statutowej przez związki zawodowe w Zespole Elektrociepłowni w Łodzi S.A." Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Dalkia Łódź Spółka Akcyjna, zwany dalej ZUZP, zawiera następujące zapisy: Art. 2 "Ilekroć w ZUZP jest mowa o: 13) "średnim wynagrodzeniu zasadniczym w zakładzie" - rozumie się przez to sumę płac zasadniczych z ostatniego miesiąca kwartału, podzieloną przez liczbę pracowników zatrudnionych w tym miesiącu; tak obliczone wynagrodzenie obowiązuje przez kwartał następujący po miesiącu, w którym dokonano obliczenia. Art. 7 A Pracodawca - w terminie do dnia 10 marca każdego roku - uzgadnia ze związkami zawodowymi przyrost przecietnego miesiecznego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy. Art. 9 A

4 4 Średnie wynagrodzenie zasadnicze w Spółce wzrasta corocznie nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający, ogłaszany przez Prezesa GUS. Art Zmiany lub uzupełnienia postanowień Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, w tym także załączników, wprowadza się w drodze protokółów dodatkowych, podpisanych przez strony, które Układ zawarły. 2. Do protokółów dodatkowych stosuje się odpowiednie przepisy dotyczące Układu. 3. Interpretacja postanowień Układu i wydanych protokółów dodatkowych należy do stron zawierających Układ. Spory w tym zakresie rozstrzyga komisja powołana w połowie składu przez stronę związkową, a w połowie przez pracodawcę. Komisja rozstrzyga spór w trybie i na zasadach określonych przez strony Układu. Art. 52 Strony niniejszego Układu, co najmniej raz na dwa lata, zobowiązane są dokonać oceny treści Układu i w przypadku stwierdzenia potrzeby jej aktualizacji lub zmian przeprowadzić je w trybie określonym wart. 51 ust. 1." Na podstawie okazanych dokumentów: Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 7 stycznia 2009 r., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 28 stycznia 2009 r., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 12 lutego 2009 r., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 25 lutego 2009 r., - pisma z dnia r. 6 związków zawodowych kierowanego do Zarządu Dalkia Łódż S.A., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu r., - pisma z dnią QOfU:_,_~ z.wiązków zawodow.ych-kierowanego do Zarządu Dalkia Łódż S.A., - pisma z dnia r. związków zawodowych kierowanego do Zarządu Dalkia Łódż S.A., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 18 marca 2009 r., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 1 kwietnia 2009 r., Związkowych Dalkia Łódź SA w dniu 2 kwietnia 2009 r.

5 5 ustalono, że do dnia r. związki zawodowe działające na terenie pracodawcy i pracodawca nie OSiągnęli porozumienia, co do podwyżek wynagrodzenia zasadniczego pracowników w 2009 roku. Okazano także opinię prawną Biura Prawno-Negocjacyjnego Regionu Ziemia Łódzka NSZZ "Solidarność" "dot. podwyżek wynagrodzeń" z dnia roku. Okazano również opinię prawną radców prawnych Moniki Sojda i Roberta Jędrzejczaka z dnia r. następującej treści: " D ot.: negocjacji płacowych w Dalkia Łódź na rok 2009 Szanowny Panie Dyrektorze, W odpowiedzi na Pana prośbę o przygotowanie analizy prawnej dotyczącej wykładni zasad przyrostu wynagrodzenia pracowników Dalkia Łódź S.A. (dalej "Spółka"), a w szczególności pojęcia "średniego wynagrodzenia zasadniczego': poniżej przedstawiamy opinię naszej kancelarii w tym zakresie. Niniejsza analiza dokonana została w oparciu o: (i) postanowienia obowiązującego w Spółce Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Dalkia Łódź Spółka Akcyjna (dalej "ZUZP"), (ii) postanowienia Pakietu Gwarancji Pracowniczych, Socjalnych i Związkowych dla Pracowników Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi Spółka Akcyjna (dalej "Pakiet"), (iii) powszechnie obowiązujące przepisy prawa. Opinia nie uwzględnia natomiast całej dotychczasowej praktyki Spółki w zakresie przyrostu wynagrodzenia pracowników, na skutek braku dokładnej informacji w powyższym zakresie. 1. ZOBOWIĄZANIA I DEFINICJE WYNIKAJACE Z ZUZP I PAKIETU ZUZP jak i Pakiet stanowią źródła prawa pracy, czyli określają wzajemne prawa i obowiązki stron stosunku pracy, jak również prawa i obowiązki pracodawcy i strony społecznej. Powyższe akty prawne obowiązujące w Spółce przewidują mechanizm, w oparciu o który powinna być dokonywana coroczna podwyżka wynagrodzenia pracowników Spółki. Ponieważ mamy do czynienia z dwoma źródłami prawa pracy, które mogą zawierać postanowienia uzupełniające się względem siebie lub też autonomiczne, pragniemy na wstępie zaznaczyć, iż transpozycja postanowień Pakietu do treści ZUZP nie oznacza na gruncie normatywnym, iż pojęciom i postanowieniom Pakietu należy automatycznie nadać znaczenie wynikające z ZUZP. Pakiet może zawierać pojęcia i definicje autonomiczne względem ZUZP i odwrotnie. 1.1 ZUZP Zgodnie z Art. 9A ZUZP "średnie wynagrodzenie zasadnicze w Spółce wzrasta corocznie, nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający, ogłoszony przez Prezesa GUS". Jednocześnie ZUZP definiuje pojęcie "średniego wynagrodzenia zasadniczego w zakładzie" powielając definicję zawartą w Ponadzakładowym Układzie Zbiorowym Pracy

6 6 dla Pracowników Przemysłu Energetycznego z dnia 13 maja 1993 roku. Zgodnie z tą definicja średnie wynagrodzenie zasadnicze to "suma płac zasadniczych z ostatniego miesiąca kwartału, podzielona przez liczbę pracowników zatrudnionych w tym miesiącu". Zwracamy uwagę, iż powołana definicja nie precyzuje, który kwartał, należy wziąć pod uwagę (ostatni kwartał poprzedniego roku czy też inny), co wynika, naszym zdaniem, z faktu, iż tak wyliczone średnie miesięczne wynagrodzenie obowiązuje -zgodnie z definicją - tylko przez kwartał następujący po miesiącu, w którym dokonano wyliczenia. Takie uregulowanie sugeruje konieczność jego aktualizacji co kwartał. 1.2 Pakiet Należy zauważyć, iż Pakiet posługuje się dwoma pojęciami odnoszącymi się do kwestii przyrostu wynagrodzenia pracowników Spółki, tj. "przyrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia" oraz "corocznym wzrostem średniego wynagrodzenia zasadniczego". W oparciu o analizę przepisów paragrafów 21 i 22 Pakietu określających rodzaj i terminy zobowiązań stron Pakietu, wydaje się, iż zamiarem stron mogło być wprowadzenie dwóch różnych zobowiązań po stronie Spółki. Czym innym będzie zobowiązanie do negocjacji przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy (o wynegocjowaną kwotę przyrostu), a czym innym podwyższenie średniego wynagrodzenia zasadniczego w Spółce o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający ogłaszany corocznie przez Prezesa GUS. W pierwszej sytuacji mamy do czynienia ze wzrostem wysokości wynagrodzeń o kwotę wynegocjowaną przez Spółkę i stronę społeczną a w drugim z zobowiązaniem Spółki rodzącym po stronie pracowników roszczenie o zapłatę (rodzajem minimalnej gwarantowanej podwyżki). Zwracamy w tym miejscu uwagę, iż punkt 3 paragrafu 22 Pakietu wskazuje, iż szczegółowe zasady wzrostu wynagrodzeń zostaną uzgodnione pomiędzy stroną społeczną i Spółką. Strony zrezygnowały z rozróżnienia pomiędzy poszczególnymi podstawami, które mogą zostać użyte dla podwyższenia wynagrodzenia pracowników Spółki, a pierwszeństwo przyznano negocjacyjnemu charakterowi podwyżek. Z tego powodu wszelkie porozumienia Spółki i strony społecznej oraz praktyka będą bardzo istotne dla ustalenia odpowiedzi na Państwa pytanie. Niestety nie wiemy jak ukształtowała się polityka stosowania tych pojęć, a w szczególności, czy Spółka i strona związkowa używają tych pojęć zamiennie lub uznają te pojęcia za substytuty.

7 7 1995, nr 1. poz. 2 z póź. zm.) (dalej "Ustawa") na co wskazuje stosowanie pojęć pochodzących wprost z Ustawy. W chwili obecnej nie jesteśmy w stanie stwierdzić, jakie były dotychczasowe uzgodnienia stron oraz jaka praktykę stosowano do dnia dzisiejszego. Średnie wynagrodzenie zasadnicze Paragraf 22 Pakietu stwierdza, iż średnie wynagrodzenie zasadnicze w Spółce wzrasta corocznie nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający ogłaszany corocznie przez Prezesa GUS. Powszechnie obowiązujące przepisy nie regulują jednak pojęcia "średniego wynagrodzenia zasadniczego w Spółce': Pakiet również nie definiuje tego pojęcia, a w związku z tym możliwe jest przyjęcie, iż strony w oparciu o ZUZP przyjęły definicję zawartą w artykule 2 punkt 13 ZUZP (wraz z konsekwencjami wskazanymi powyżej). 2. DEFINICJA USTAWOWA Powszechnie obowiązujące przepisy prawa definiują pojęcie "przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia". Zgodnie z powołaną powyżej Ustawą przyrost wynagrodzeń, u pracodawców zatrudniających powyżej 50 pracowników, dokonywamy jest w oparciu o tzw. podstawę, którą jest właśnie "przeciętne miesięczne wynagrodzenie" zdefiniowane w artykule 2 punkt 3 Ustawy. Zgodnie z tym artykułem, jest to iloraz wynagrodzenia, o którym mowa w pkt 2, i przeciętnego miesięcznego zatrudnienia ustalonego zgodnie z obowiązującą metodologią Głównego Urzędu Statystycznego oraz liczby miesięcy za okres sprawozdawczy. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2008 roku 2. "przeciętne miesięczne wynagrodzenie za rok poprzedni, obliczone zgodnie z przepisem art. 2 pkt 3, stanowi wielkość bazową do ustalania przyrostu wynagrodzeń na rok następny. Zatem punktem wyjścia do obliczania przyrostu wynagrodzenia nie jest wynagrodzenie z grudnia 2000 r. [ roku ubiegłego], lecz wynagrodzenie osiągnięte w całym roku 2000, podzielone przez 12 miesięcy. " Sposób wyliczenia przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia uwzględnia więc okres pełnego roku. W konsekwencji w przypadku zastosowania w paragrafie 21 Pakietu pojęcia "przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia" w rozumieniu tejże Ustawy, podstawą do negocjacji pomiędzy Spółką a związkami zawodowymi byłaby definicja zawarta w Ustawie, interpretowana jak powyżej. 3. WNIOSKI ANALIZY PRAWNEJ Przechodząc do odpowiedzi na pytanie z dnia 25 marca 2009 r., które średnie wynagrodzenie powinno być podstawą do wzrostu o poziom inflacji, zwracamy Państwa uwagę, iż Pakiet posługuje się wieloma zbliżonymi pojęciami wynagrodzenia. Oprócz "przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia" i "średniego wynagrodzenia zasadniczego"

8 8 pojawia się również "przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej" czy też "wynagrodzenie zasadnicze" i "wynagrodzenie". Artykuł 2 punkt 2 przewiduje, i ż:,wynagrodzenie - wydatki pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze, wypłacone pracownikom z tytułu zatrudnienia u przedsiębiorcy, obliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny jako wynagrodzenia bez wypłat z zysku'. 2 Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2008 roku o sygn. akt II PK 233/07. 3 Odwołanie do 2000 roku wynika z faktu, iż stan faktyczny sprawy dotyczy tego okresu. Dwa podstawowe pojęcia, tj. "przeciętne miesięczne wynagrodzenie" oraz "średnie wynagrodzenie zasadnicze': niezależnre od ich charakteru prawnego (zobowiązania względem pracowników i związków zawodowych) mogą być używane jako pojęcia autonomiczne albo zamienne, dla określenia zasad podwyższenia wynagrodzenia pracowników Spółki, które ostatecznie ustalane są w trybie negocjacji. Wydaje nam się, iż przynajmniej w 2007 roku, przy okazji sporu zbiorowego dotyczącego podwyżek wynagrodzenia pracowników, który analizowaliśmy pod względem prawnym, strona społeczna i Spółka posługiwały się ww. pojęciami w sposób zamienny. Analizując całość dokumentacji, jaka została nam przekazana do analizy obecnie, jak również dokumentację związaną ze sporem płacowym za rok możemy stwierdzić, iż zarówno Związki Zawodowe, jak i Spółka, posługują się zamiennie całym szeregiem pojęć na określenie wzrostu płac, że wymienimy jedynie następujące pojęcia: "wynagrodzenie zasadnicze': "przeciętne miesięczne wynagrodzenie': "wskaźnik wzrostu wynagrodzeń': "średnia płaca zasadnicza': "wzrost płac': "przyrost przeciętnego wynagrodzenia': "podwyźka stawek wynagrodzenia zasadniczego': Odnoszenie się w chwili obecnej w zakresie wzrostu płac w Spółce jedynie i ściśle do definicji "średniego wynagrodzenia zasadniczego w zakładzie" określonego w Art. 2 pkt 13 ZUZP może budzić pewne wątpliwości. W szczególności w kontekście okresu obowiązywania średniego wynagrodzenia zasadniczego jedynie przez kwartał następujący po miesiącu. w którym dokonano obliczenia (zdanie uzupełniające definicję określoną w pkt 13). Ideą zapi~lj _~2Pa~ietlL~-y!ą bowiernqę~$pqmię podwyżka coroczna ze skutkiem na 1 marca każdego roku, począwszy od roku Starając się wychodzić jednak naprzeciw Państwa oczekiwaniom w zakresie wiążącej interpretacji prawnej, poniżej przedstawiamy możliwe rozwiązania zarówno w sytuacji, w której strony założyły, iż są pojęcia autonomiczne, jak i zamienne. W pierwszej sytuacji, gdy oba pojęcia używane są niezależnie od siebie (autonomicznie) dla oznaczenia dwóch różnych zobowiązań po stronie Spółki, każdemu, z tych pojęć przypisać można definicję, której ustalenie w drodze wykładni subiektywnej wymagać będzie uwzględnienia:

9 9 znaczenie nadanego tymże pojęciom w trakcie negocjacji, znaczenie nadanego tymże pojęciom w ramach kolejno zawieranych porozumień, praktyki ich stosowania - w przypadku braku jakichkolwiek porozumień stron. W konsekwencji koniecznym będzie dodatkowo zbadanie wskazanych powyżej okoliczności, do czego jesteśmy gotowi, jako uczestnicy negocjacji Pakietu już na spotkaniu w dniu 1 kwietnia 2009 r. W przypadku braku szczególnych postanowień lub szczególnej praktyki w tym zakresie, można rozważyć czy strony Pakietu nie odwołały się do znanych sobie pojęć, czyli do pojęcia "przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia" w rozumieniu Ustawy oraz "średniego wynagrodzenia zasadniczego" zgodnie z definicją zawartą w ZUZP, a w konsekwencji również ewentualnej aktualizacji wysokości średniego wynagrodzenia zasadniczego. W drugiej sytuacji, gdy oba pojęcia używane są zamiennie przez Spółkę i stronę społeczną możliwe jest przyjęcie, iż strony nie przyznały expressis verbis żadnego z ww. znaczeń tym pojęciom. Zwracamy na koniec uwagę, iż udzielenie ostatecznej odpowiedzi na Państwa pytanie możliwe będzie tylko w oparciu o dokładną analizę dotychczasowych uzgodnień stron oraz dotychczasową praktykę. Z tego względu, naszym zdaniem, gdy oba pojęcia używane są zamiennie przez Spółkę i stronę społeczną istotną okaże się dotychczasowa praktyka, która wszakże wykształcona została jako rezultat negocjacji i uzgodnień stron." Zarządzenie pracodawcy (ZAl05/09) "w sprawie polityki płacowej z dnia r." zatwierdzone przez Prezesa Jacky Lacombe ma następującą treść: "W związku z brakiem uzgodnienia pomiędzy pracodawcą a Zakładowymi organizacjami związkowymi, polityki płacowej w 2009 roku, Zarząd Spółki Dalkia Łódź S.A., działając zgodnie z art. 4 ust. 3 i 3a ustawy z dnia 16 grudnia 1994r. o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 1/95, poz. 2 - z późniejszymi zmianami) postanawia co następuje: 1. Przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2009 roku WYniesie co najmniej 6% w stosunku do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia 2008 roku. 2. Kwota bazowa od której liczony jest wskaźnik wzrostu przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń nie zawiera premii partycypacyjnej wypłaconej w 2008 roku i wynosi 4643,79 zł. 3. Wysokość przyjętego wskaźnika w punkcie 1, może ulec zmianie po analizie prognozy wyników za 2009r., nastąpi to w pierwszej połowie grudnia. Podwyższenie wskaźnika wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia będzie możliwe gdy analiza wykaże możliwość osiągnięcia założonego w budżecie EBIT-u;

10 10 4. W związku z tym, że propozycje Zarządu nie uzyskały akceptacji Zakładowych organizacji związkowych, Zarząd postanawia dokonać podwyżek stawek wynagrodzenia zasadniczego wszystkim pracownikom zatrudnionym na cały etat o 30 zł, z dniem 1 marca 2009 roku. Pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy stawkę wynagrodzenia zasadniczego podwyższa się proporcjonalnie do wymiaru etatu (1/2 etatu 15 zł). 5. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 10 marca 2009 r." W dniu r. w trakcie kontroli dyrektor do spraw personalnych i logistyki Janusz Trzcinka wyjaśnił, że w dniu r. wszyscy pracownicy otrzymali pismo Zarządu Dalkii Łódź S.A. w sprawie płac następującej treści: "Szanowni Państwo, Po przeanalizowaniu sytuacji Spółki w kontekście roku 2009, Zarząd podjął następującą decyzję w sprawie płac w Dalkii Łódź S.A. Oprócz efektu automatycznego związanego z porozumieniem z dnia r. skutkującego wzrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia o ponad 5% w 2009r. w stosunku do 2008r., Zarząd postanowił podwyższyć stawki wynagrodzenia zasadniczego od dnia 1 marca 2009r. o 30 zł. Uwzględniając również przeszeregowania indywidualne zgodnie z postanowieniami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, średnia płaca zasadnicza w 2009r. będzie o ponad 7 % wyższa od średniej płacy w 2008r. Zarząd podjął rozmowy z zakładowymi organizacjami związkowymi w dniu 01 kwietnia 2009r., w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie wzrostu stawek wynagrodzenia zasadniczego.zarząd przedstawił propozycję wzrostu stawek dodatkowo o 20 zł z dniem 01 kwietnia z wyrównaniem od 01 marca 2009r., co daje łączny wzrost stawek o 50 zł. Za rząd zaproponował również negocjowanie w miesiącu grudniu, po zapoznaniu się z analizą możliwego wyniku za 2009 rok, dodatkowego wzrostu z wyrównaniem od 01 marca 2009r. Przedstawione propozycje nie uzyskały do chwili obecnej aprobaty ze strony zakładowych organizacji związkowych. Zarząd czyni wszystko, aby dotrzymać budżetu i osiągnąć wyniki Spółki zaplanowane na 2009r., w tym wynik operacyjny (EBIT) w wysokości 139, 7 mln zł. Zarząd czyni z tego swój priorytet. W tym celu podejmuje szereg działań, aby zabezpieczyć się przed zagrożeniem związanym ze spadkiem przychodów w związku z trudną koniunkturą gospodarczą spodziewaną w kraju w 2009r., której skutków dla Spółki Zarząd nie jest w stanie dokładnie przewidzieć. Działania te obejmują między innymi: wdrożenie planu oszczędności, ścisły nadzór nad należnościami od odbiorców, zmniejszenie zapotrzebowania Spółki na środki pieniężne, ograniczenie kosztów usług świadczonych na rzecz Spółki. Całokształt tych działań ma na celu zabezpieczenie Spółki przed zagrożeniem związanym z obn~-przychodów ze sprzectażyrtiep1a,-w razie braku zgody Urzędu Regulacji Energetyki na podwyższenie taryfy, a także przychodów z energii elektrycznej, w razie silnego nacisku odbiorców Spółki na renegocjację cen ustalonych wcześniej w kontraktach, w sytuacji, w której w 2009r. koszt węgla rośnie o około 32% w stosunku do 2008r. Zarząd w pełni zdaje sobie sprawę z tego, że sukces tych działań wymagać będzie wysiłków ze strony Załogi, które zostaną wynagrodzone, jeśli się powiodą. Wobec tego, Zarząd zobowiązuje się do przychylnej rewizji poziomu wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2009r. Nastąpi to po analizie prognozy wyników za 2009 rok w pierwszej połowie grudnia.

11 11 Szanowni Państwo, podejmując tą decyzję Zarząd pragnie wykazać, że dąży do znalezienia optymalnej równowagi pomiędzy wynikami Spółki a płacami pracowników, przystępując do realizacji konkretnego planu działań na rok 2009r." W dniu r. (pieczątka Kancelarii Głównej) przewodniczący 6 organizacji związkowych działających na terenie Dalkia Łódź S.A. skierowali do Zarządu Dalkia Łódź S.A. pismo opatrzone nagłówkiem: "Dotyczy: Sporu zbiorowego dotyczacego wzrostu wynagrodzeń w 2009r." następującej treści: "W związku z naruszenie przez Zarząd Dalkia Łódź SA zapisów,,pakietu Gwarancji Pracowniczych Socjalnych i Związkowych dla Pracowników Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi SA" i Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, Zakładowe Organizacje Związkowe; Żądają zgodnie z zapisami 22 "Pakietu Gwarancji Pracowniczych Socjalnych i Związkowych dla Pracowników Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi S.A." wzrostu średniego wynagrodzenia zasadniczego dla Pracowników Dalkia Łódź SA o 4,2% ze skutkiem od 01 marca 2009r. Termin realizacji żądania 3 dni. Podstawą do naliczenia kwoty wzrostu średnich wynagrodzeń zasadniczych jest pkt 13 art. 2 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Dalkia Łódż SA." W dniu r. Zarząd Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego Dalkia Łódź S.A. reprezentowany przez przewodniczącego Wiesława Koca wysłał (fragment książki nadawczej) "zawiadomienie o możliwości popełnienia przestepstwa" następującej treści: "Niniejszym na podstawie art. 303 Kodeksu postępowania karnego, Zarząd ZZPRC Dalkia Łódź S.A. zawiadamia o możliwości popełnienia przez członków Zarząd Dalkia Łódź S.A. przestępstwa z artykułu Kodeksu karnego. Uzasadnienie Zarząd ZZPRC Dalkia Łódź S.A. wskazuje, że zgodnie z obowiązującym w Spółce Pakietem Gwarancji Pracowniczych, Socjalnych i Związkowych dla Pracowników Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi S.A. podpisanym w dniu 17 stycznia 2005 roku, Dalkia Łódź S.A. jako pracodawca zobowiązał się, że każdego roku - w terminie do 10 marca - uzgadniał będzie ze Związkami Zawodowymi przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy ( 21 Pakietu). Dodatkowo pracodawca zobowiązał się do dokonywania podwyżek wynagrodzenia zasadniczego pracowników ze skutkiem od dnia 1 marca każdego roku oraz do wzrostu średniego wynagrodzenia zasadniczego w Spółce corocznie nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający ogłaszany corocznie przez Prezesa GUS ( 22 Pakietu). Powyższe obowiązki zostały przeniesione i znajdują się w postanowieniach obowiązującego w Spółce Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Zgodnie bowiem z art. 7a ZUZP Pracodawca - w terminie do dnia 10 marca każdego roku - uzgadnia ze związkami zawodowymi przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy. Powołując się natomiast na art. 9a ZUZP średnie wynagrodzenie zasadnicze w Spółce wzrasta corocznie nie mniej niż o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedzający, ogłaszany przez Prezesa GUS. Tymczasem pracodawca w 2009 roku mimo licznych spotkań i żądań kierowanych ze strony organizacji związkowych, odmawia podpisana ze związkami zawodowymi porozumienia w powyższym zakresie i nie dokonuje obligatoryjnych podwyżek wynikających z Pakietu i postanowień ZUZP-u. Spółka nie dokonała również

12 12 przewidzianego postanowieniami Pakietu i ZUZP-u wzrostu średniego wynagrodzenia o minimalną wysokość określoną ich postanowieniami. W świetle powyższego, postępowanie pracodawcy traktować należy jako naruszenie praw pracowników wynikających ze źródeł prawa pracy, jakim są Pakiet i ZUZP. Prawa pracownika określone są w kodeksie pracy, ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. OZ.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.), innych ustawach i aktach wykonawczych, określających prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowieniach układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumieniach zbiorowych, regulaminach i statutach określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy ( art. 9 1 k.p.) (M. Mozgawa (red.), M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska- Kalisz, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz praktyczny, Oficyna, 2007, /I wyd.). Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2006 r. (III PZP 2/06) postanowienia porozumienia zbiorowego w sprawie gwarancji socjalnych, pracowniczych i związkowych, zawartego w procesie prywatyzacji pośredniej (art. 1 ust. 2 pkt 1 i 1 a oraz art. 31a-35 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, jednolity tekst: OZ.U. z 2002 r. Nr 171, poz ze zm.), pomiędzy związkami zawodowymi działającymi u pracodawcy a spółką handlową, która po nabyciu akcji stała się spółką dominującą nad spółką zależną będącą pracodawcą, są przepisami prawa pracy w rozumieniu art. 9 1 k.p. Zarząd ZZPRC wskazuje, iż naruszanie prawa pracowników nie ma żadnych racjonalnych przyczyn, a członkowie Zarządu Spółki Oalkia Łódź S.A. zaniechali wykonania obowiązków, jaki nakładają na niego postanowienia Pakietu podpisanego w 2005 roku oraz obowiązującego w Spółce ZUZP-u. Mając na uwadze powyższe Zarząd ZZPRC wnosi o podjęcie postępowania w przedmiotowej sprawie." Do dnia r. związki zawodowe i pracodawca nie dokonali na podstawie 35 ust. 3 tego PAKIETU GWARANCJI PRACOWNICZYCH, SOCJALNYCH I ZWIĄZKOWYCH DLA PRACOWNIKÓW ZESPOŁU ELEKTROCIEPŁOWNI W ŁODZI SPÓŁKA AKCYJNA jako wyłącznie!!! uprawnieni wspólnej interpretacji zapisów PAKIETU w zakresie wzrostu wynagrodzenia zasadniczego w 2009 roku, ani nie dokonali na podstawie art. 51 ust. 3 zd. 1 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy wspólnej!!! interpretacji zapisów tego Układu w zakresie wzrostu wynagrodzenia zasadniczego w 2009 roku. Związki zawodowe i pracodawca do dnia r. nie powołali Komisji na podstawie art. 51 ust. 3 zd. 2 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy do rozstrzygnięcia sporu w zakresie interpretacji Układu. Od dnia r. związki zawodowe pozostają w spc:>rze zbiorowym z pracodawcą dotyczącym WZ[ostuwvnagrodzeń w 2009r. Na podstawie opisanego stanu prawnego i faktycznego należy stwierdzić, że inspektor pracy nie ma prawa dokonać interpretacji zapisów PAKIETU i Układu w zakresie dotyczącym wzrostu wynagrodzenia zasadniczego w 2009 r., ani rozstrzygać sporu zbiorowego między związkami zawodowymi i pracodawcą w tym zakresie. Opisany stan faktyczny i prawny nie daje podstaw do stwierdzenia, że Zarząd OALKIA ŁÓOŻ naruszył zapisy PAKIETU i Układu, co do których istnieją duże trudności interpretacyjne.

13 4. 13 Informacji i wyjaśnień dotyczących powyższej odpowiedzi może Pan zasięgnąć telefonicznie (tel.o ) w każdy poniedziałek od godziny 9.00 do godziny albo osobiście w siedzibie Państwowej Inspekcji Pracy w Łodzi al. Kościuszki 123 w pokoju 203 (II piętro) w każdy poniedziałek od godziny 9.00 do godziny po wcześniejszym telefonicznym umówieniu godziny spotkania. Z poważaniem