MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE RADZIEJOWSKIM

Transkrypt

1 Powiatowy Urząd Pracy w Radziejowie ul. Kościuszki 20/22; Radziejów tel. (054) MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE RADZIEJOWSKIM RAPORT POWIATOWY ZA I PÓŁROCZE 2008r. Sierpień 2008r.

2 Spis treści: I. Wstęp II. Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów) w powiecie radziejowskim Struktura bezrobocia według zawodów Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Napływ bezrobotnych według zawodów Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. 15 III. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów) w powiecie radziejowskim Napływ ofert pracy według zawodów Napływ ofert pracy według sekcji PKD. 20 IV. Analiza zawodów deficytowych, w równowadze i nadwyżkowych Zawody deficytowe Zawody w równowadze Zawody nadwyżkowe 24 V. Wnioski i zakończenie 26 VI. Spis tabel i wykresów.. 29 Str. 2

3 I. Wstęp W dobie gospodarki rynkowej coraz większego znaczenia nabiera konieczność dostosowywania podaży zasobów pracy do pojawiającego się popytu. Podaż stanowią pracownicy oraz osoby poszukujące pracy i bezrobotni wraz ze swoimi kwalifikacjami, natomiast sfera popytu kreowana jest przez pracodawców. To oni tworzą miejsca pracy, a tym samym poszukują odpowiednio kwalifikowany personel. W celu dostosowywania strumienia podaży do popytu na pracę należy prowadzić cykliczne, wieloaspektowe badania rynku pracy. W tym celu opracowano w 2003r. w Departamencie Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej założenia metodologii wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych definiowany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych 1. Tym samym wyraźnie zaakcentowano to, iż monitoring można wykorzystać przy stawianiu prognoz dotyczących zmieniającego się popytu na pracę. Jednakże, co należy podkreślić, prognozy te mogą mieć jedynie charakter prognoz krótkookresowych. Wynika to z dużej dynamiki następujących zmian na rynku pracy szczególnie w układzie lokalnym. Podstawowe pojęcia w przyjętej metodologii to: zawód deficytowy, nadwyżkowy i w równowadze. Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Z zawodem nadwyżkowym będziemy mieli wówczas do czynienia, gdy na rynku występuje na niego mniejsze zapotrzebowanie w stosunku do liczby poszukujących zatrudnienia w tym zawodzie. Natomiast zawód 1 Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, Warszawa 2003., s. 6. 3

4 w równowadze to ten, na który występuje na danym rynku bardzo zbliżone zapotrzebowanie w stosunku do liczby osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zgodnie z przyjętymi zaleceniami metodologicznymi, do podstawowych celów realizacji monitorowania rynku pracy przez publiczne służby zatrudnienia w zakresie wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych można zaliczyć 2 : określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej na lokalnych, regionalnych i krajowym rynku pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, regionalnym i krajowym, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych, bieżąca korekta poziomu, struktury, treści kształcenia zawodowego i ustawicznego, usprawnienie poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich zatrudnienia. Podstawową do sporządzenia analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest klasyfikacja zawodów i specjalności, wprowadzona do powszechnego użycia rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia r. (Dz. U. Nr 265, poz. 2644), które zostało zmienione rozporządzeniem z r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 106, poz. 728). Klasyfikacja zawodów jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem 1770 zawodów i specjalności. Obejmuje ona 10 wielkich grup zawodowych (kod 1- cyfrowy), 30 dużych grup zawodowych (kod 2-cyfrowy), 116 grup średnich (kod 3- cyfrowy), 392 grupy elementarne (kod 4-cyfrowy) i 1770 zawodów i specjalności (kod 6-cyfrowy). Zawód w klasyfikacji zawodów i specjalności zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, 2 Por. tamże. 4

5 wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera części o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy), wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność z kolei określono jako sprawdzoną możliwość wykonania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Podstawowym źródłem informacji, które zostały wykorzystane w niniejszym raporcie diagnostycznym są przetworzone dane statystyczne gromadzone przez PUP Radziejów, a w szczególności: a. załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy stan na r., b. załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności stan za okres r r. Dane statystyczne zgromadzone w załączniku nr 3 stanowiły merytoryczną podstawę do określania natężenia deficytu bądź nadwyżki poszczególnych zawodów. Aby zdiagnozować specyfikę lokalnego rynku pracy w ujęciu zastanych danych statystycznych większość analiz przeprowadzono na poziomie poszczególnych zawodów (kody sześciocyfrowe). Ponadto dla zobrazowania zachodzących procesów większość danych z pierwszego półrocza 2008r. porównano do analogicznego okresu z 2007r. Punktem odniesienia są dane z pierwszego półrocza 2008r. 5

6 II. Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów) w powiecie radziejowskim Poniższa część raportu stanowi analizę zarejestrowanego bezrobocia w powiecie radziejowskim, ze szczególnym uwzględnieniem jego struktury zawodowej, zawodów generujących długotrwałe bezrobocie, napływu bezrobotnych reprezentujących poszczególne zawody oraz rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Analiza ta pozwoli na precyzyjne ukazanie krótkoterminowych trendów i zmian zachodzących wśród niewykorzystywanych zasobów ludzkich lokalnego rynku pracy (podaży zasobów pracy) Struktura bezrobocia według zawodów Według stanu na koniec czerwca 2008r. w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Radziejowie zarejestrowane były 2982 osoby bezrobotne. Liczba ta, w porównaniu ze stanem z czerwca 2007r. (3489 osób) zmniejszyła się o 14,5%. Spadek liczby zarejestrowanych odnotowano w ośmiu z dziesięciu wielkich grup zawodowych. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wzrosła w czerwcu 2008r. w porównaniu z czerwcem 2007r. jedynie w grupie przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy ( r. 1 osoba; r. 2 osoby) oraz w przypadku bezrobotnych skategoryzowanych w dodatkowej grupie bez zawodu ( r. 614 osób; r. 669 osób). Zaznaczyć jednak należy, że biorąc pod uwagę procentowy udział poszczególnych wielkich grup w całości bezrobocia, jego spadek odnotowano w pięciu wielkich grupach zawodowych: technicy i inny personel techniczny ( r. 17,8%; r. 15,1%); pracownicy biurowi (2,8%; 2,7%); pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (11,1%; 10,8%); rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (6,3%; 6,1%) oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (22,3%; 20,2%). W przypadku kolejnych czterech wielkich grup zawodowych odnotowano procentowy wzrost ich udziału wśród wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych pod koniec czerwca 2008r. w porównaniu z czerwcem 2007r. Mowa tu o następujących grupach: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy ( r. 0,0%; r. 0,1%); specjaliści (2,2%; 2,3%); 6

7 operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (2,4%; 2,7%); oraz pracownicy przy pracach prostych (17,5%; 17,6%). W ostatniej z wielkich grup zawodowych siły zbrojne odnotowywany jest od lat zerowy poziom bezrobocia. Poza tym również w dodatkowej grupie bezrobotnych bez zawodu zwiększeniu uległ jej procentowy udział w ogólnej liczbie zarejestrowanych z 17,6% w czerwcu 2007r. do 22,4% w czerwcu 2008r. Dalsza analiza struktury zawodowej na poziomie wielkich grup zawodowych wskazuje, że w obydwu badanych momentach (czerwiec 2007r. i czerwiec 2008r.) zdecydowanie największy udział w bezrobociu mieli reprezentanci zawodów sklasyfikowanych w pięciu grupach: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy ( r. 22,3%; r. 20,2%), pracownicy przy pracach prostych (17,3%; 17,6%); technicy i inny personel techniczny (17,8%; 15,1%); pracownicy usług osobistych i sprzedawcy (11,1%; 10,8%) oraz rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (6,3%; 6,1%). W grupach tych w obydwu badanych momentach zarejestrowanych było ponad 69% wszystkich bezrobotnych ( r. 74,4%; r. 69,8%). W przypadku reprezentantów pozostałych grup wielkich, ich liczba nie przekraczała w żadnej grupie 2,7% ogólnego udziału. Dokładny rozkład struktury bezrobocia na poziomie wielkich grup zawodowych (dodatkowo uwzględniając osoby bez zawodu) zaprezentowany został poniżej w ujęciu tabelarycznym (tabela 1) i graficznym (wykres 1). Tabela 1 Struktura zawodowa bezrobotnych wg wielkich grup zawodowych (wraz z osobami bez zawodu) stan w końcu pierwszego półrocza 2007r. i 2008r. Kod grupy Nazwa grupy wielkiej Zarejestrowani bezrobotni r r. N % N % 0 Bez zawodu , ,4 1 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 1 0,1 2 0,1 2 Specjaliści 77 2,2 67 2,3 3 Technicy i inny personel techniczny , ,1 4 Pracownicy biurowi 98 2,8 80 2,7 5 Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy , ,8 6 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 219 6, ,1 7 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy , ,2 8 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 83 2,4 80 2,7 9 Pracownicy przy pracach prostych , ,6 10 Siły zbrojne 0 0,0 0 0,0 Suma Źródło: PUP Radziejów 7

8 Wykres 1 - Struktura zawodowa bezrobotnych wg wielkich grup zawodowych z ujęciem osób bez zawodu (N) Bez zawodu Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Specjaliści Technicy i inny personel techniczny Pracownicy biurowi Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Pracownicy przy pracach prostych Siły zbrojne r r. Źródło: PUP Radziejów Dokładny rozkład struktury bezrobocia w powiecie radziejowskim dokonany został również według kwalifikacji zawodowych na poziomie zawodów. Zaprezentowane poniżej zestawienie uwzględniające stan z końca czerwca 2007r. i 2008r. wyszczególnia zawody najliczniej reprezentowane przez osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP Radziejów (tabela 2). Łącznie w 33 dominujących zawodach zarejestrowanych było pod koniec czerwca 2007r. 77,4%, a z końcem czerwca 2008r. 79,8% ogółu bezrobotnych. Tabela 2 Bezrobotni według zawodów (zawody dominujące) stan w końcu pierwszego półrocza 2007r i 2008r. Struktura zawodowa bezrobotnych (N) Nazwa zawodu r r. Ogółem Kobiety % z ogółu (N=3489) Ogółem Kobiety % z ogółu (N=2982) Bez zawodu , ,4 Sprzedawca , ,6 Robotnik placowy , ,6 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym , ,4 Pozostali rolnicy produkcji roślinnej , ,9 Robotnik drogowy , ,9 Ślusarz , ,5 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] , ,4 8

9 Technik rolnik , ,3 Technik mechanik , ,1 Szwaczka , ,1 Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] , ,0 Murarz , ,0 Krawiec , ,8 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] , ,8 Technik technologii odzieży , ,6 Kucharz , ,6 Robotnik budowlany , ,5 Sprzątaczka , ,5 Technik żywienia i gospodarstwa domowego , ,4 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych , ,0 Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych , ,0 Tokarz , ,0 Piekarz , ,8 Technik technologii żywności produkcja piekarsko-ciastkarska , ,6 Monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych , ,6 Kucharz małej gastronomii , ,6 Stolarz budowlany , ,6 Palacz pieców zwykłych , ,6 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] , ,5 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] , ,5 Elektromonter [elektryk] zakładowy , ,5 Dozorca , ,5 Suma , ,4 Źródło: PUP Radziejów W porównaniu z pierwszym półroczem 2007r. zauważyć można, że liczba bezrobotnych pod koniec czerwca tego roku, w zdecydowanej większość zawodów uwzględnionych w tabeli jest niższa. Jedynie w przypadku sześciu zawodów odnotowano wzrost liczby reprezentujących je bezrobotnych: bez zawodu ( r. 614 osób; r. 669 osób), technik technologii żywności - produkcja piekarsko-ciastkarska (17 osób; 19 osób), monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych (16 osób; 29 osób), kucharz małej gastronomii (12 osób; 18 osób); palacz pieców zwykłych (11 osób; 17 osób) oraz elektromonter (elektryk) zakładowy (14 osób; 15 osób). Biorąc jednak pod uwagę procentowy rozkład bezrobocia, udział reprezentantów poszczególnych zawodów w całości bezrobocia wzrósł w czerwcu 2008r. w porównaniu z czerwcem 2007r. w przypadku trzynastu następujących profesji: bez 9

10 zawodu ( r. 17,6%; r. 22,4%); robotnik placowy (4,3%; 4,6%); pozostali rolnicy produkcji roślinnej (2,8%; 2,9%); robotnik drogowy (2,8%; 2,9%); technik technologii odzieży (1,4%; 1,6%); sprzątaczka (1,4%; 1,5%); technik żywienia i gospodarstwa domowego (1,3%; 1,4%); piekarz (0,7%; 0,8%); technik technologii żywienia-produkcja piekarsko-ciastkarska (0,5%; 0,6%); monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych (0,5%; 0,6%); kucharz małej gastronomii (0,3%; 0,6%); palacz pieców zwykłych (0,3%; 0,6%) oraz elektromonter (elektryk) zakładowy (0,4%; 0,5%). Pod koniec pierwszego półrocza 2008r. najliczniejszą grupę wśród zarejestrowanych bezrobotnych stanowiły osoby sklasyfikowane w kategorii bez zawodu (22,4%). Na drugim miejscu, uplasowali się sprzedawcy obejmujący 6,6% zarejestrowanych. Kolejne miejsca zajęły odpowiednio następujące profesje: robotnik placowy (4,6%); robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (4,4%), pozostali rolnicy produkcji roślinnej i robotnik drogowy (po 2,9%) oraz ślusarz (2,5%). Reprezentanci pozostałych zawodów nie stanowili już tak licznych grup, bowiem ich udział w rejestrze bezrobotnych nie przekraczał każdorazowo progu 2,5%. Nie mniej na kolejnych miejscach w rankingu najliczniej reprezentowanych przez bezrobotnych zawodów, znalazły się: asystent ekonomiczny (technik ekonomista) (2,4%); technik rolnik (2,3%); technik mechanik (2,1%); szwaczka (2,1%); rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej (2,0%) oraz murarz (2,0%). Grupy bezrobotnych reprezentantów pozostałych zawodów nie przekroczyły progu 2% ogólnej liczby zarejestrowanych. Według stanu na koniec czerwca 2008r. największy udział kobiet w strukturze zawodowej bezrobotnych wśród najliczniej zarejestrowanych w PUP Radziejów dotyczył następujących zawodów: szwaczka (100%); krawiec (100%); technik technologii odzieży (100%); sprzątaczka (100%); fryzjer (100%); pakowacz (76,9%); kucharz (95,7%); monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych (94,7%); pracownik biurowy (90,7%); kelner (90%); sprzedawca (86,2%); technik żywienia i gospodarstwa domowego (83,7%); asystent ekonomiczny (82%); pracownik administracyjny (80%); technik technologii żywności-produkcja piekarsko-ciastkarska (78,9%) oraz rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej (77%). 10

11 Pod koniec czerwca 2008r. w ewidencji PUP Radziejów figurowały 134 osoby bezrobotne, których okres od ukończenia nauki nie przekroczył 12 miesięcy. Wyraźną większość z nich, bo aż 70% stanowiły osoby bez zawodu (w głównej mierze byli to absolwenci liceów). Po 3% spośród tych osób stanowili asystenci ekonomiczni (technik ekonomista); technik żywienia i gospodarstwa domowego oraz technik technologii odzieży. Nieco powyżej 2% (2,2%) ogółu tych osób stanowili absolwenci kierunku sprzedawca. Natomiast udział przedstawicieli takich zawodów, jak: pracownik socjalny; technik rolnik, a także pedagog wynosił po 1,5% wśród tych bezrobotnych, u których okres od ukończenia nauki nie przekroczył 12 miesięcy Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Kolejnym istotnym wskaźnikiem charakteryzującym sytuację na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego jest udział wśród bezrobotnych osób poprzednio pracujących, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, którzy stanowią reprezentację zawodów generujących długotrwałe bezrobocie. Poniżej przedstawiono w zestawieniu tabelarycznym (tabela 3) wykaz wszystkich zawodów, w których według stanu na koniec czerwca 2008r. zarejestrowanych było minimum 15 bezrobotnych. Tabelę uzupełniono o dane dotyczące bezrobotnych poprzednio pracujących, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy. Tabela 3 Udział osób poprzednio pracujących, pozostających bez pracy pow. 12 m-cy wśród ogółu bezrobotnych (wg stanu na r.) Zawód Ogół bezrobotnych Poprzednio pracujący pozostający bez pracy pow. 12 miesięcy Udział procentowy Dozorca Sprzątaczka ,5 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym ,5 Pozostali rolnicy produkcji roślinnej ,6 Murarz ,4 Pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych] ,4 Robotnik placowy ,8 Szwaczka ,8 Monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych ,6 11

12 Robotnik drogowy ,3 Sprzedawca ,5 Robotnik budowlany ,7 Krawiec ,5 Ślusarz ,4 Kucharz ,4 Stolarz budowlany ,9 Palacz pieców zwykłych ,3 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] ,3 Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] ,5 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] ,2 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] ,7 Technik rolnik Piekarz ,7 Tokarz ,7 Technik technologii odzieży ,4 Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych ,4 Technik żywienia i gospodarstwa domowego Kucharz małej gastronomii ,1 Elektromonter [elektryk] zakładowy ,7 Technik mechanik ,3 Technik technologii żywności produkcja piekarsko-ciastkarska ,3 Bez zawodu ,9 Źródło: PUP Radziejów Jak widać w tabeli stosunkowo największy udział wśród bezrobotnych osób posiadających poprzednio zatrudnienie, pozostających obecnie bez pracy powyżej 12 miesięcy, wystąpił w następujących zawodach: dozorca (80%); sprzątaczka (79,5%); robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (69,5%); pozostali rolnicy produkcji rolnej (68,6%); murarz (57,4%); pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych] (57,4%); robotnik placowy (56,8%); szwaczka (54,8%); monter mechanizmów i przyrządów precyzyjnych (52,6%); robotnik drogowy (52,3%) oraz sprzedawca (50,5%). Kolejną istotną grupę stanowiły zawody, w których długotrwałe bezrobocie generowane jest na poziomie od 46,7% do 40,4% i należą do nich następujące profesje: robotnik budowlany; krawiec; ślusarz oraz kucharz. Następne trzy zawody generowały wśród swoich reprezentantów długotrwałe bezrobocie na poziomie od 38,9% do 33,3% i były to: stolarz 12

13 budowlany; palacz pieców zwykłych oraz fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich]. W przypadku pozostałych zawodów długotrwałe bezrobocie odnotowano na poziomie od 29,5% do 3,9% Napływ bezrobotnych według zawodów Kolejną z istotnych zmiennych charakteryzujących bieżącą sytuację na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego jest napływ bezrobotnych reprezentujących określone profesje i zawody. Na podstawie danych udostępnionych przez PUP Radziejów wygenerowana została tabela zawierająca zestawienie 36 zawodów (z uwzględnieniem kategorii bez zawodu), w których w I półroczu 2008r. zarejestrowały się łącznie 1723 osoby, co stanowiło 80,7% ogółu rejestrujących się bezrobotnych. Dla porównania, w pierwszej połowie 2007r. w wyróżnionych zawodach zarejestrowało się łącznie 1680 osób - obejmujących 77,8% ogółu rejestrujących się bezrobotnych. Tabela 4 Napływ bezrobotnych według zawodów pierwsze półrocze 2007r. i 2008r. Napływ bezrobotnych Zawód I półrocze 2007r. I półrocze 2008r. % z % z Ogółem Kobiety ogółu (N=1680) Ogółem Kobiety ogółu (N=1723) Bez zawodu , ,8 Sprzedawca , ,5 Technik mechanik , ,7 Robotnik placowy , ,4 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] , ,7 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym , ,3 Ślusarz , ,0 Technik rolnik , ,9 Technik żywienia i gospodarstwa domowego , ,9 Szwaczka , ,9 Robotnik drogowy , ,7 Technik technologii odzieży , ,4 Pozostali rolnicy produkcji roślinnej , ,3 Krawiec , ,3 Robotnik budowlany , ,3 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych , ,2 Mechanik samochodów osobowych , ,2 Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych , ,2 13

14 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] , ,0 Elektromonter [elektryk] zakładowy , ,0 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] , ,0 Kucharz , ,0 Murarz , ,0 Technik technologii żywności produkcja piekarsko-ciastkarska , ,9 Kucharz małej gastronomii 9 5 0, ,9 Technik informatyk , ,8 Sprzątaczka 6 6 0, ,8 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] , ,7 Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] , ,7 Tokarz , ,7 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] , ,6 Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych , ,6 Piekarz , ,6 Stolarz , ,6 Palacz pieców zwykłych 9 0 0, ,6 Stolarz budowlany , ,6 Suma , ,7 Źródło: PUP Radziejów W pierwszej połowie 2008r. stosunkowo największą grupę rejestrujących się bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (513 osób 29,8%). Natomiast wśród precyzyjnie sklasyfikowanych zawodów reprezentowanych przez rejestrujących się bezrobotnych dominowały: sprzedawca (95 osób 5,5%); technik mechanik (81 osób 4,7%); robotnik placowy (58 osób 3,4%); asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] (46 osób 2,7%); robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (39 osób 2,3%) oraz ślusarz (35 osoby 2,0%). Pozostałe z wyróżnionych w tabeli zawodów nie przekroczyły progu 2% ogólnego napływu bezrobotnych w badanym okresie. W całym I półroczu 2008r. w PUP Radziejów łącznie zarejestrowało się 348 osób, nabywając status bezrobotnego do 12 miesięcy od momentu zakończenia nauki. Zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności osoby te najczęściej rejestrowały się jako: bez zawodu (68,7%); sprzedawca (4,6%); technik żywienia i gospodarstwa domowego (2,9%); asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] (2,3%); kucharz małej gastronomii (2%); technik mechanik (1,7%). Udział techników rolników wśród ogółu rejestrujących się absolwentów w I półroczu 2008r. kształtował się na poziomie 1,4%. 14

15 Po 0,9% wśród ogółu rejestrujących się osób w bezrobociu w okresie do 12 miesięcy od zakończenia nauki, reprezentowali przedstawiciele następujących zawodów: technik technologii odzieży; pedagog; technik technologii żywnościprodukcja piekarsko-ciastkarska; specjalista administracji publicznej oraz fryzjer damski. 2.4 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy Osoby poprzednio pracujące, a będące bezrobotnymi na koniec I półrocza 2008r. stanowiły 64,5% ogółu zarejestrowanych. Dla porównania, pod koniec czerwca 2007r. grupa ta stanowiła 64,3% ogółu bezrobotnych. Dokładny rozkład bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy w pierwszej połowie 2007r. i 2008r., z pominięciem osób dotychczas niepracujących, prezentuje tabela 5. Tabela 5 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy pierwsze półrocze 2007r. i 2008r. Sekcja PKD Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu 2007r. Bezrobotni stan w końcu I-półrocza 2007r. Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu 2008r. Bezrobotni stan w końcu I- półrocza 2008r. Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Rybactwo Górnictwo Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

16 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne Działalność nie zidentyfikowana Suma Źródło: PUP Radziejów Z uzyskanych danych wynika, że w okresie pierwszych sześciu miesięcy 2008r. do rejestracji w PUP Radziejów zgłosiło się łącznie 987 osób, które legitymują się stażem pracy, co stanowiło 51,3% bezrobotnych z doświadczeniem zawodowym z końca czerwca 2008r. Dla porównania w pierwszym półroczu 2007r. do PUP zgłosiło się 979 osób, które straciły zatrudnienie, stanowiąc jednocześnie 43,6% bezrobotnych z doświadczeniem zawodowym z końca czerwca 2007r. W napływie bezrobotnych w pierwszej połowie 2008r. wyróżnić można cztery sekcje, w których w trakcie pierwszego półrocza zarejestrowanych zostało każdorazowo ponad 100 osób. Były to odpowiednio: działalność nie zidentyfikowana (332 osoby 33,6%); administracja publiczna i obrona narodowa ( ) (147 osób 14,9%); przetwórstwo przemysłowe (137 osób 13,9%); handel hurtowy i detaliczny ( ) (112 osób 11,3%). Osoby zarejestrowane sklasyfikowane w wymienionych sekcjach stanowiły 73,7% ogółu napływu do bezrobocia. Ponadto analiza bezrobotnych według rodzaju ostatniego miejsca pracy wykazała, że na koniec czerwca 2008r. wyróżnić można siedem typów działalności wg sekcji PKD, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych przekraczała 100 osób. Były to odpowiednio: działalność nie zidentyfikowana (487 osób 25,3%); przetwórstwo przemysłowe (316 osób 16,4%); administracja publiczna i obrona narodowa ( ) (291 osób 15,1%); handel hurtowy i detaliczny ( ) (273 osoby 14,2%); rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo (139 osób 7,2%); działalność usługowa komunalna ( ) (107 osób 5,6%); budownictwo (106 osób 5,5%). Osoby zarejestrowane sklasyfikowane w wymienionych sekcjach stanowiły 89,3% ogólnej liczby bezrobotnych posiadających w przeszłości zatrudnienie. Dodatkowe graficzne zestawienie stanu bezrobotnych w siedmiu najliczniej reprezentowanych sekcjach PKD porównujące liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w I półroczu ze stanem na koniec czerwca 2008r. prezentuje poniżej wykres 2. 16

17 Wykres 2 - Bezrobotni siedmiu najliczniej reprezentowanych sekcji PKD w pierwszej połowie 2008r. Rolnictw o,łow iectw o i leśnictw o Przetw órstw o przemysłow e Budow nictw o Handel hurtow y i detaliczny (...) Administracja publiczna i obrona narodow a (...) Działalność usługow a komunalna (...) Działalność nie zidentyfikow ana Bezrobotni zarejestrow ani w I-półroczu 2008r. Bezrobotni stan w końcu I-półrocza 2008r. Źródło: PUP Radziejów W przypadku wszystkich wymienionych sekcji liczba bezrobotnych rejestrujących się w trakcie ostatniego półrocza przekraczała ponad 40% ogółu zarejestrowanych w danej sekcji pod koniec czerwca 2008r. Dokładny udział bezrobotnych wpisanych do rejestrów w I półroczu 2008r. w ogólnej liczbie bezrobotnych reprezentujących wybrane sekcje pod koniec czerwca 2008r. był następujący: działalność nie zidentyfikowana (68,2%); administracja publiczna i obrona narodowa ( ) (50,5%); działalność usługowa komunalna ( ) (46,7%); rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo (44,6%); przetwórstwo przemysłowe (43,3%); handel hurtowy i detaliczny ( ) (41%); budownictwo (37,7%). Dane te obrazują dynamikę napływu bezrobotnych ze stażem pracy oraz ich fluktuację w analizowanym czasookresie w oparciu o klasyfikację PKD. 17

18 III. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów) w powiecie radziejowskim 3.1 Napływ ofert pracy według zawodów W okresie pierwszego półrocza 2008r. do PUP Radziejów zgłoszono ogółem 948 ofert pracy (dotyczy ofert pracy zarejestrowanych w systemie komputerowym). W analogicznym okresie w roku ubiegłym liczba ta osiągnęła pułap 761 ofert, a więc była niższa od obecnej o 19,73%. Na potrzeby dalszej analizy wyodrębniono 30 zawodów, w których pracodawcy zgłosili 851 ofert pracy, co stanowiło 86,5% ogółu ofert będących w dyspozycji PUP Radziejów w I półroczu 2008r. Dla porównania w czerwcu 2007r. liczba ofert w wyodrębnionych zawodach osiągnęła pułap 603 ofert, co dawało 79,2% ogólnego napływu (tabela 6). Wśród wyodrębnionych zawodów tylko w przypadku sześciu profesji odnotowano w I połowie 2008r. mniejszą liczbę zgłaszanych ofert w porównaniu z I połową 2007r. Były to następujące zawody: pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji]; robotnik placowy; pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych]; robotnik budowlany; kucharz oraz operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzywa sztucznego. Tabela 6 Napływ ofert pracy według zawodów pierwsze półrocze 2007r. i 2008r. Zawód Oferty zgłoszone w I półroczu 2007r. % z ogółu (N=761) Oferty zgłoszone w I półroczu 2008r. % z ogółu (N=948) Robotnik gospodarczy 74 9, ,8 Sprzedawca 93 12, ,8 Meliorant 50 6,6 71 7,2 Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 75 9,9 69 7,0 Robotnik placowy ,7 51 5,2 Szwaczka 13 1,7 42 4,3 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 46 6,0 41 4,2 Opiekunka środowiskowa 0 0,0 33 3,4 Robotnik budowlany 31 4,1 26 2,6 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 2 0,3 26 2,6 Sprzątaczka 8 1,1 17 1,7 Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 9 1,2 16 1,6 18

19 Kierowca samochodu ciężarowego 5 0,7 15 1,5 Murarz 9 1,2 14 1,4 Krawiec 0 0,0 13 1,3 Magazynier 4 0,5 13 1,3 Pomoc kuchenna 6 0,8 13 1,3 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 1 0,1 12 1,2 Prasowaczka [ręczna] 1 0,1 12 1,2 Kucharz 18 2,4 10 1,0 Piekarz 8 1,1 8 0,8 Robotnik magazynowy 1 0,1 8 0,8 Zaopatrzeniowiec 0 0,0 8 0,8 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i 1 0,1 7 0,7 opiekuńczych Bibliotekarz 5 0,7 7 0,7 Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 13 1,7 7 0,7 Zbrojarz 0 0,0 6 0,6 Cieśla 1 0,1 5 0,5 Sekretarka 2 0,3 5 0,5 Blacharz budowlany 0 0,0 5 0,5 Suma , ,5 Źródło: PUP Radziejów Wśród uzyskanych ofert pracy największe zapotrzebowanie zgłaszane było na robotników gospodarczych (155 ofert 15,8%) oraz sprzedawców (136 ofert 13,8%). Poza tym wśród składanych ofert dominowały zlecenia dla: meliorantów (71 ofert 7,2%); pracowników administracyjnych (69 ofert 7%); robotników placowych (51 ofert 5,2%); szwaczek (42 oferty 4,3%); pracowników biurowych (41 ofert 4,2%) oraz opiekunów środowiskowych (33 oferty 3,4%). Łącznie wymienione oferty stanowiły kolejne 31,3% ogółu spływających do PUP zleceń. Jednakże co należy zaznaczyć - znaczna część ofert pracy dla robotników gospodarczych, pracowników administracyjnych, czy chociażby pracowników biurowych była subsydiowana przez PUP Radziejów. Liczba pozostałych ofert nie przekraczała w przypadku żadnego zawodu pułapu 3,5% ogółu ofert. 19

20 3.2 Napływ ofert pracy według sekcji PKD Biorąc pod uwagę klasyfikację PKD w pierwszej połowie 2008r. wyróżnić można siedem sekcji, w których dominowały oferty pracy napływające do PUP Radziejów. Były to następujące sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa ( ) (240 ofert 25,3%); handel hurtowy i detaliczny ( ) (200 ofert 21,1%); przetwórstwo przemysłowe (174 oferty 18,4%); edukacja (63 oferty 6,6%); budownictwo (60 ofert 6,3%); ochrona zdrowia i pomoc społeczna (52 oferty 5,5%) oraz działalność usługowa komunalna ( ) (48 ofert 5,1%). Łącznie wymienione oferty stanowiły 88,3% wszystkich zgłoszonych wolnych miejsc pracy odnotowanych w analizowanym okresie. Ponadto należy podkreślić, że w przypadku pięciu sekcji nie odnotowano żadnego napływu ofert pracy. Były to następujące sekcje: rybactwo; górnictwo; gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; działalność nie zidentyfikowana. Zerowy poziom napływu ofert w tych sekcjach odnotowano również w I półroczu 2007r. Godny uwagi jest także fakt, że wśród 18 wyróżnionych sekcji PKD zaledwie w dwóch odnotowano spadek liczby napływających ofert zatrudnienia w porównaniu z analogicznym okresem w 2007 roku. Były to następujące sekcje: rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo oraz ochrona zdrowia i pomoc społeczna. Dokładny rozkład omówionego napływu ofert pracy według sekcji PKD zaprezentowany został w tabeli 7 i wykresie 3. Tabela 7 Napływ ofert pracy według sekcji PKD pierwsze półrocze 2007r. i 2008r. Sekcja PKD I półrocze 2007r. % z ogółu (N=761) I półrocze 2008r. % z ogółu (N=948) Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 29 3,8 27 2,8 Rybactwo 0 0,0 0 0,0 Górnictwo 0 0,0 0 0,0 Przetwórstwo przemysłowe , ,4 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 4 0,5 4 0,4 Budownictwo 35 4,6 60 6,3 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i , ,1 domowego Hotele i restauracje 24 3,2 25 2,6 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 10 1,3 20 2,1 20

21 Pośrednictwo finansowe 13 1,7 20 2,1 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem 6 0,8 15 1,6 działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie , ,3 zdrowotne Edukacja 62 8,1 63 6,6 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 73 9,6 52 5,5 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 18 2,4 48 5,1 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 0 0,0 0 0,0 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0,0 Działalność nie zidentyfikowana 0 0,0 0 0,0 Ogółem Źródło: PUP Radziejów Wykres 3 - Napływ ofert pracy wg sekcji PKD (porównanie I półrocza 2007r i 2008r) Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 0 Rybactwo Górnictwo Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną(...) 4 60 Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny ( ) Hotele i restauracje Transport, gospodarka magazynowa ( ) Pośrednictwo finansowe Obsługa nieruchomości ( ) Administracja publiczna i obrona narodowa ( ) 62 Edukacja Ochrona zdrowia i pomoc społeczna Działalność usługowa komunalna ( ) 0 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne Działalność nie zidentyfikowana I półrocze 2007 I półrocze 2008 Źródło: PUP Radziejów 21

22 IV. Analiza zawodów deficytowych, w równowadze i nadwyżkowych 4.1 Zawody deficytowe Jedną z kluczowych części półrocznego raportu o charakterze diagnostycznym jest analiza pojawiających się na lokalnym rynku pracy zawodów deficytowych, w równowadze i nadwyżkowych. Podstawą do określenia, czy zawód jest deficytowy, w równowadze bądź nadwyżkowy jest analiza napływu ofert pracy oraz napływu bezrobotnych w analizowanym okresie. Jeżeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie i czasookresie jest większy od 1,1 (W> 1,1), wówczas mamy do czynienia z zawodami deficytowymi do PUP wpływa więcej ofert pracy w danym zawodzie niż rejestruje się osób bezrobotnych. W poniższej tabeli przedstawiono wszystkie zawody deficytowe zidentyfikowane na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego na podstawie zastanych danych statystycznych. Im wyższy wskaźnik deficytu W, tym zgodnie z danymi statystycznymi większe szanse osób reprezentujących te zawody na podjęcie zatrudnienia na lokalnym rynku pracy. Jednakże na uwadze należy mieć fakt, że w przypadku części zawodów (np. robotnik gospodarczy, pracownik administracyjny, czy pracownik biurowy) znaczne wskaźniki deficytowości wynikają z podejmowanych przez Powiatowy Urząd Pracy działań związanych z aktywizacją lokalnego rynku pracy (np. przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, prace społecznie użyteczne, staże). Gdyby nie działania publicznych służb zatrudnienia z Radziejowa deficyty w tych zawodach nie wystąpiłyby. Poza tym, część z tych ofert przeznaczona jest dla jedynie wąskiej grupy bezrobotnych (np. określonych w art. 49 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). 22

23 Tabela 8 Zawody deficytowe w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r. Zawód średniomiesięczny napływ ofert pracy w I półroczu 2008r. Wskaźnik intensywności deficytu W Robotnik gospodarczy 25, ,0000 Meliorant 11, ,7500 Robotnik magazynowy 1,3333 8,0000 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i 1,1667 7,0000 opiekuńczych Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 11,5000 6,2727 Księgowy [samodzielny] 0,5000 3,0000 Kierowca samochodu ciężarowego 2,5000 2,5000 Prasowaczka [ręczna] 2,0000 2,4000 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 6,8333 2,2778 Magazynier 2,1667 2,1667 Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 4,3333 2,1667 Nauczyciel muzyki 0,3333 2,0000 Sanitariusz szpitalny 0,3333 2,0000 Elektromonter instalacji elektrycznych 0,3333 2,0000 Cieśla 0,8333 1,6667 Sprzedawca 22,6667 1,4316 Mechanik pojazdów samochodowych 0,6667 1,3333 Sprzątaczka 2,8333 1,3077 Szwaczka 7,0000 1,2727 Robotnik budowlany 4,3333 1,1818 Źródło: PUP Radziejów Uwaga: w powyższej tabeli zaprezentowano wszystkie zawody deficytowe zidentyfikowane na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego w I półroczu 2008r. Zgodnie ze wskazówkami Departamentu Rynku Pracy MPiPS pominięto zawody MAX deficytowe. Jest to sytuacja, kiedy do PUP wpływają oferty pracy, natomiast nie rejestrują się bezrobotni. Spośród wymienionych zawodów deficytowych na uwagę zasługują te, w których średniomiesięcznie w I półroczu 2008r. wpływała co najmniej jedna oferta pracy. Są to zawody cechujące się nie tylko deficytowością, ale także stosunkowo często pojawiającymi się ofertami pracy. Zawody te, to: robotnik gospodarczy; sprzedawca; meliorant; pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji]; szwaczka; pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych]; fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich]; sprzątaczka; magazynier; kierowca samochodu ciężarowego; prasowaczka [ręczna]; robotnik budowlany; robotnik magazynowy; wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych. 23

24 Część z wymienionych zawodów może zostać wykorzystana przy planowaniu szkoleń osób bezrobotnych dając bezrobotnym kompetencje pożądane przez pracodawców na lokalnym rynku pracy. 4.2 Zawody w równowadze Zawodami w równowadze są te, w których do PUP w analizowanym okresie wpływa podobna ilość ofert w stosunku do liczby rejestrujących się bezrobotnych. Jeżeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie i czasookresie zawiera się w granicach od 0,9 od 1,1 (0,9 W 1,1), wówczas mamy do czynienia z zawodami w równowadze do PUP wpływa bardzo zbliżona ilość ofert pracy w danym zawodzie w stosunku do rejestrujących się osób bezrobotnych. Tabela 9 Zawody w równowadze w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r. Wskaźnik Zawód intensywności W Nauczyciel języka polskiego 1 Masażysta [zawód szkolny: Technik 1 masażysta] Maszynistka 1 Intendent 1 Opiekunka dziecięca 1 Sadownik 1 Spawacz ręczny gazowy 1 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 1 Kierowca autobusu 1 Kierowca ciągnika rolniczego 1 Dozorca 1 Źródło: PUP Radziejów 4.3 Zawody nadwyżkowe Z kolei zawodami nadwyżkowymi są te, w których do PUP w analizowanym okresie wpływa mniejsza ilość ofert w stosunku do liczby rejestrujących się bezrobotnych. Jeżeli stosunek średniomiesięcznego napływu ofert pracy do średniomiesięcznego napływu osób do bezrobocia w danym zawodzie i czasookresie jest mniejszy od 0,9 (0,9<W), wówczas mamy do czynienia z zawodami nadwyżkowymi do PUP wpływa mniejsza ilość ofert pracy 24

25 w danym zawodzie w stosunku do rejestrujących się osób bezrobotnych. Im mniejsza wartość wskaźnika, tym większy poziom nadwyżkowości danego zawodu czyli zgodnie z danymi statystycznymi osoby reprezentujące te zawody mają większe problemy ze znalezieniem pracy na lokalnym rynku zatrudnienia. Tabela 10 Zawody nadwyżkowe w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r. Wskaźnik Zawód intensywności nadwyżki W Ślusarz 0,0286 Kucharz małej gastronomii 0,0667 Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0,0909 Technik informatyk 0,1538 Stolarz 0,1818 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,3077 Mechanik ciągników 0,3333 Kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych] 0,3333 Kierowca samochodu osobowego 0,4000 Fryzjer damski 0,4000 Pracownik socjalny 0,4000 Stolarz meblowy 0,5000 Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,5000 Technik fizjoterapii 0,5000 Technik budownictwa 0,5000 Pielęgniarka 0,5000 Kucharz 0,5882 Krawiec 0,5909 Piekarz 0,7273 Kelner 0,8000 Murarz 0,8235 Robotnik placowy 0,8793 Źródło: PUP Radziejów Uwaga: w powyższej tabeli zaprezentowano 22 zidentyfikowane zawody nadwyżkowe na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego w I półroczu 2008r. Zgodnie ze wskazówkami Departamentu Rynku Pracy MPiPS pominięto zawody, w których rejestrowali się bezrobotni, natomiast nie wpływały oferty pracy. Tabelę rozpoczynają zawody o najwyższym wskaźniku nadwyżkowości. Zawodami najbardziej nadwyżkowymi na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego zgodnie z zastanymi danymi statystycznymi - okazały się: ślusarz; kucharz małej gastronomii; monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; technik informatyk; stolarz; robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym; mechanik ciągników i kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych]. 25

26 V. Wnioski i zakończenie Podsumowując monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych przeprowadzony dla powiatu radziejowskiego za I półrocze 2008r. (raport diagnostyczny), można stwierdzić, że: odnotowywany jest wyraźny spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych (od końca czerwca 2007r. do końca czerwca 2008r. liczba ta zmniejszyła się o 507 osób, czyli o ok. 14,5%), wg stanu na dzień r. w PUP Radziejów zarejestrowanych były 2982 osoby bezrobotne; w strukturze zawodowej lokalnego bezrobocia dominują osoby o stosunkowo niskich kwalifikacjach: bez zawodu (22,4% ogółu), sprzedawcy (6,6%), robotnicy placowi (4,6%), robotnicy pomocniczy w przemyśle przetwórczym (4,4%), pozostali rolnicy produkcji roślinnej (2,9%), robotnicy drogowi (2,9%) i ślusarze (2,5%) w zawodach tych pod koniec czerwca 2008r. w PUP Radziejów zarejestrowanych było ponad 46% wszystkich bezrobotnych; pod koniec czerwca 2008r. w ewidencji PUP Radziejów figurowały 134 osoby bezrobotne, których okres od ukończenia nauki nie przekroczył 12 miesięcy, 70% z nich stanowiły osoby bez zawodu (przede wszystkim absolwenci liceów), po 3% spośród tych osób stanowili asystenci ekonomiczni (technicy ekonomiści), technicy żywienia i gospodarstwa domowego i technicy technologii odzieży, 2,2% wszystkich zarejestrowanych absolwentów stanowili sprzedawcy, udział przedstawicieli takich zawodów, jak: pracownik socjalny, technik rolnik i pedagog wynosił po 2% wśród ogółu absolwentów; zawodami generującymi w największym stopniu długotrwałe bezrobocie na radziejowskim rynku pracy okazały się przede wszystkim: dozorca, sprzątaczka, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, pozostali rolnicy produkcji rolnej, murarz, pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych], robotnik placowy; 26

27 w pierwszym półroczu 2008r. łącznie zarejestrowało się w PUP Radziejów 1723 bezrobotnych, było to o 43 osoby więcej w porównaniu z analogicznym okresem 2007 roku; największy napływ bezrobotnych od początku stycznia do końca czerwca 2008r. odnotowano wśród osób bez zawodu (29,8% ogółu) oraz w następujących zawodach sprzedawca (5,5%), technik mechanik (4,7%), robotnik placowy (3,4%), asystent ekonomiczny [zawód szkolny: technik prac ekonomicznych] (2,7%), robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (2,3%) i ślusarz (2%) łącznie w tych zawodach zarejestrowało się ponad 50% z wszystkich osób, które nabyły status bezrobotnego w I półroczu 2008r.; w okresie pierwszego półrocza 2008r. do PUP Radziejów zgłoszono ogółem 948 ofert pracy (dotyczy ofert pracy zarejestrowanych w systemie komputerowym z powiatu radziejowskiego), w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano niemal dwudziestoprocentowy wzrost ilości ofert pracy; wśród zgłaszanych ofert pracy największe zapotrzebowanie było na robotników gospodarczych (155 ofert, czyli 15,8% ogółu) poza tym często pracodawcy zgłaszali zapotrzebowanie na: sprzedawców (136 ofert, 13,8%), meliorantów (71 ofert, 7,2%), pracowników administracyjnych [zawód szkolny: Technik administracji] (69 ofert, 7%), robotników placowych (51 ofert, 5,2%), szwaczki (42 oferty, 4,3%) i pracowników biurowych [zawód szkolny: Technik prac biurowych] (41 ofert, 4,2%) łącznie w wymienionych zawodach zgłoszono 57,5% ogółu ofert pracy; wśród zidentyfikowanych zawodów deficytowych na szczególną uwagę zasługują te, w których średniomiesięcznie w I półroczu 2008r. wpłynęła do PUP Radziejów co najmniej jedna oferta pracy, zawody te, to: robotnik gospodarczy; sprzedawca; meliorant; pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji]; szwaczka; pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych]; fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich]; sprzątaczka; magazynier; kierowca samochodu ciężarowego; prasowaczka [ręczna]; 27

28 robotnik budowlany; robotnik magazynowy; wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych; z kolei zawodami najbardziej nadwyżkowymi na lokalnym rynku pracy powiatu radziejowskiego zgodnie z zastanymi danymi statystycznymi - okazały się: ślusarz; kucharz małej gastronomii; monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych; technik informatyk; stolarz; robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym; mechanik ciągników i kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych]. 28

29 VI. Spis tabel i wykresów Str. Tabela 1: Struktura zawodowa bezrobotnych wg wielkich grup zawodowych (wraz z osobami bez zawodu) stan w końcu pierwszego półrocza 2007 i 2008r.. 7 Tabela 2: Bezrobotni wg zawodów (zawody dominujące) stan w końcu pierwszego półrocza 2007r. i 2008r Tabela 3: Udział osób poprzednio pracujących, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy wśród ogółu bezrobotnych (wg. stanu na r.).. 11 Tabela 4: Napływ bezrobotnych wg zawodów pierwsze półrocze 2007r. i 2008r.. 13 Tabela 5: Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy pierwsze półrocze 2007r. i 2008r Tabela 6: Napływ ofert pracy według zawodów pierwsze półrocze 2007r. i 2008r.. 18 Tabela 7: Napływ ofert pracy według sekcji PKD pierwsze półrocze 2007r. i 2008r Tabela 8: Zawody deficytowe w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r Tabela 9: Zawody w równowadze w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r Tabela 10: Zawody nadwyżkowe w powiecie radziejowskim w I półroczu 2008r Wykres 1: Struktura zawodowa bezrobotnych wg wielkich grup zawodowych z ujęciem osób bez zawodu. 8 Wykres 2: Bezrobotni siedmiu najliczniej reprezentowanych sekcji PKD w pierwszej połowie 2008r.. 17 Wykres 3: Napływ ofert pracy wg sekcji PKD (porównanie I półrocza 2007r. i 2008r.)