Raport o stanie gospodarki morskiej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Raport o stanie gospodarki morskiej"

Transkrypt

1 Ministerstwo Infrastruktury Raport o stanie gospodarki morskiej Synteza wraz z elementami Strategii rozwoju gospodarki morskiej Warszawa, listopad 2002 r.

2 SPIS TRECI WSTP EGLUGA MORSKA PRZEMYSŁ OKRTOWY MORSKI PRZEMYSŁ WYDOBYWCZY EGLUGA RÓDLDOWA PORTY I USŁUGI PORTOWE RYBOŁÓWSTWO MORSKIE TURYSTYKA MORSKA USŁUGI MORSKIE ADMINISTRACJA MORSKA I RÓDLDOWA ZAŁCZNIK STATYSTYCZNY SUPLEMENT ZAWIERAJCY WSTPNE DANE STATYSTYCZNE GOSPODARKI MORSKIEJ ZA 2002 r

3 Wstp Umieszczenie spraw gospodarki morskiej w Strategii Gospodarczej Rzdu Przedsibiorczo Rozwój Praca, a zwłaszcza okrelenie w dokumencie Infrastruktura-Klucz do rozwoju jej zada i celów, pocignło za sob zwikszenie zainteresowania t dziedzin gospodarki narodowej. W przygotowaniu Raportu o stanie gospodarki morskiej uwzgldniono : - potrzeb posiadania przez ministra właciwego do spraw gospodarki morskiej miarodajnej bazy informacyjnej i analitycznej dla kształtowania kierunków polityki morskiej pastwa, - konieczno włczenia si Polski w współtworzenie i realizacj polityki morskiej Unii Europejskiej. Obecnie istniejca baza informacyjna w zakresie gospodarki morskiej, w tym zasoby statystyki publicznej, naley uzna za niewystarczajce. Nie ma dzi wypracowanych instrumentów analitycznych umoliwiajcych obiektywn ocen ekonomicznej roli gospodarki morskiej w gospodarce narodowej i jej udziału w tworzeniu Produktu Krajowego Brutto. Istnieje potrzeba systematycznego prowadzenia analizy przepływów midzygałziowych oraz innych analiz sektorowych. Wymaga to bdzie przygotowania odpowiednich metodologii, podobnych do stosowanych w Unii Europejskiej, dla oceny zmian zachodzcych w gospodarce morskiej. W 2001 r. Komisja Europejska opublikowała pierwszy raport o wpływie gospodarki morskiej na gospodark pastw członkowskich Unii Europejskiej pt. Economic impact of maritime industries in Europe. Raport objł 10 podstawowych sektorów gospodarki morskiej Na podstawie raportu okrelono znaczenie gospodarki morskiej dla poszczególnych pastw członkowskich. Najwikszy udział gospodarki morskiej w strukturze tworzenia Produkt Krajowy Brutto istnieje w Wielkiej Brytanii. Duy udział ma ona te w RFN, Holandii i Norwegii. Wyniki raportu KE wykorzystano do okrelenia wytycznych polityki morskiej Unii Europejskiej, z uwzgldnieniem aspektów polityki regionalnej. Z chwil wejcia Polski do Unii Europejskiej bdziemy brali udział w pracach nad kolejnymi raportami o gospodarce morskiej Unii Europejskiej oraz nad kształtowaniem polityki morskiej Unii Europejskiej. Opracowany przez Ministerstwo Infrastruktury, przy współpracy Krajowej Izby Gospodarki Morskiej i Centrum Statystyki Morskiej Urzdu Statystycznego w Szczecinie, Raport o stanie gospodarki morskiej przedstawia w syntetyczny sposób obraz naszej gospodarki morskiej na pocztku 2002 r. Dokument ten naley traktowa jako wstp do systematycznych prac analitycznych ułatwiajcych ministrowi właciwemu do spraw gospodarki morskiej kształtowanie polityki morskiej Polski, zgodnie z interesami pastwa oraz w powizaniu z wytycznymi polityki morskiej Unii Europejskiej. Raport Ministerstwa Infrastruktury, podobnie jak raport KE, prezentuje gospodark morsk w ujciu horyzontalnym. Std przyjty układ merytoryczny raportu, wychodzcy po za zakres działania ministra właciwego do spraw gospodarki morskiej ustalony w ustawie o działach administracji rzdowej. Kada cz raportu koczy si informacj o podejmowanych oraz proponowanych działaniach i decyzjach rzdu w zakresie gospodarki morskiej. 3

4 Do raportu dołczono suplement zawierajcy wstpne dane statystyczne dotyczce gospodarki morskiej w 2002 r. Raport jest dokumentem otwartym na uwagi i propozycje. Powinien sta si przedmiotem dyskusji w rodowiskach morskich, a take sta si materiałem wyjciowym dla szczegółowych analiz branowych, zwłaszcza w wietle procesów restrukturyzacyjnych i dostosowawczych zachodzcych w gospodarce morskiej. Przygotowanie Raportu o stanie gospodarki morskiej jest objte Ramowym planem pracy Rady Ministrów w okresie od 1 wrzenia do 31 grudnia 2002 r. Cz : Dokumenty programowe i analityczne poz

5 1. egluga morska Flota handlowa zarzdzana przez polskie przedsibiorstwa armatorskie i operatorskie liczyła na koniec 2001 r. 110 jednostek o łcznej nonoci 2,3 mln DWT ton (pojemnoci brutto niemal 1,6 mln GT). Eksploatowanych było równie 11 statków o łcznej nonoci 84,1 tys. DWT (pojemnoci brutto 77,6 tys. GT), które były wyczarterowane od armatorów zagranicznych. W roku 2001 odnotowano zmniejszenie si stanu floty armatorów polskich o18 jednostek o łcznej nonoci 252,3 tys. DWT (przybyło 5 statków, natomiast ubyły 23 jednostki). Spadł udział statków pływajcych pod polsk bander w ogólnej liczbie posiadanych jednostek. Na koniec roku 2001 pod polsk bander eksploatowano zaledwie 22% statków floty krajowej wobec 32% w roku poprzednim. Na pocztku lat 90-tych jednostki podnoszce flag polsk stanowiły ponad 92% ogólnego stanu floty. Obecnie polskie statki eksploatowane s najczciej pod banderami Malty, Cypru, Wysp Marshalla, Wysp Bahama oraz Panamy. redni wiek statków eksploatowanych przez polskie przedsibiorstwa armatorskie jest wysoki i wynosi obecnie ponad 17 lat. Krajowa flota handlowa przewiozła w 2001 roku 22,2 mln ton ładunków. W cigu ostatniego dziesiciolecia krajowe przewozy morskie obniyły si o 20 %. Spadek wykonanej pracy przewozowej był jeszcze wikszy. Ponad 50% wszystkich obsługiwanych ładunków przewoone było pomidzy portami obcymi (12,5 mln ton). Wzrosły przewozy wykonywane w relacji z portami polskimi, przewozy te wyniosły 9,4 mln ton. Ostatnie dziesiciolecie przyniosło powane zmiany w strukturze geograficznej przewozów polsk flot transportow. Sukcesywnie nastpował wzrost przewozów w egludze bliskiego zasigu, której udział w roku 2001 w całoci przewozów morskiej floty handlowej wynosił 65%. Silne zmniejszenie przewozów obserwowa mona natomiast w przewozach o zasigu oceanicznym. Spadek ten widoczny jest w sposób szczególny w egludze regularnej dalekiego zasigu, gdzie na przestrzeni ostatnich 10 lat wolumen przewiezionych ładunków zmalał o ok. 75%. Rozwój eglugi bliskiego zasigu jest obecnie najwaniejszym zadaniem sektora eglugi morskiej. Udział eglugi bliskiego zasigu w całoci przewozów Polski do krajów UE kształtuje si na poziomie 42%, podczas gdy udział eglugi morskiej bliskiego zasigu w transporcie wewntrz UE wynosi ponad 70%. Transport morski odgrywa wan rol w obsłudze transakcji polskiego handlu zagranicznego. Udział transportu morskiego w obsłudze eksportu towarów ogółem wahał si w granicach około 35-45%. W relacjach importowych udział przewozów morskich jest niszy i kształtuje si obecnie na poziomie ok. 15%. W roku 2001 w przewozach ogółem morskiej floty transportowej ok. 34% stanowiły ładunki polskiego handlu zagranicznego. Saldo dodatnie obrotów biecych bilansu płatniczego z tytułu usług transportu morskiego w 2001 r. wyniosło 434 mln USD. Eksport do krajów europejskich realizowany drog morsk stanowi około 80% wszystkich 5

6 6 przewozów morskich, przy czym w zdecydowanej wikszoci (ponad 90% tego eksportu) odbiorcami przewoonych towarów s partnerzy z krajów członkowskich Unii Europejskiej. W imporcie udział przewozów z krajów UE jest niszy głównie z uwagi na istniejce tradycyjne powizania importowe z krajami Europy rodkowej i Wschodniej, z którymi przewozy odbywaj si głównie drog ldow. Udział transportu morskiego w obsłudze transportowej polskiego handlu zagranicznego z pozostałymi regionami wiata jest wprawdzie wysoki, niemniej w ujciu ilociowym obroty te s niewielkie. Polskie przedsibiorstwa armatorskie i operatorskie prowadz take przewozy pasaerskie morsk flot transportow w egludze midzynarodowej. Przewozy te wykonywane s w zdecydowanej wikszoci promami morskimi zatrudnianymi na liniach regularnych łczcych Polsk ze Skandynawi. W ostatnich latach przewozy pasaerskie wykonywane flot promow systematycznie wzrastaj. W roku 2001 osignły one poziom niemal 690 tys. osób, co stanowi wzrost o ponad 10% w stosunku do roku poprzedzajcego. Dominujc rol w egludze promowej w relacjach przewozowych odgrywaj połczenia ze Szwecj. Dotyczy to zarówno liczby zatrudnionych jednostek pływajcych jak i iloci przewiezionych pasaerów. Promy morskie przewo te samochody ciarowe, osobowe i autobusy oraz wagony kolejowe. Przewozy samochodów ciarowych oraz pozostałych pojazdów drogowych kształtuj si w skali roku na poziomie ok. 120 tys. sztuk, natomiast wagonów kolejowych ok. 20 tys. sztuk. W 2001 r. promami morskimi przewieziono ok. 114 tys. kierowców samochodów ciarowych. Du popularnoci ciesz si przewozy pasaerów eglugi przybrzenej. Armatorzy eksploatuj w tym celu małe jednostki pasaerskie, realizujce zarówno rejsy wycieczkowe na wodach przybrzenych jak i tzw. rejsy wolnocłowe. Ogółem flota przybrzena składa si z ok. 40 jednostek, które w roku 2001 przewiozły ogółem niemal 370 tys. pasa- erów w relacjach midzynarodowych. Łczna liczba marynarzy pracujcych w krajowych przedsibiorstwach eglugowych i znajdujcych si w ich dyspozycji lub czekajcych na wymian załóg kształtowała si w 2001 r. na poziomie 6,3 tys. osób. Firmy eglugi przybrzenej zatrudniaj od 110 do 190 marynarzy w zalenoci od pory roku. egluga morska oferuje ograniczone moliwoci bezporedniego zatrudnienia, przyczynia si jednak do tworzenia dodatkowych miejsc pracy w sektorach z ni współpracujcych, jak np. w obsłudze handlowej i technicznej statków. Do najwaniejszych partnerów eglugi morskiej nale przemysł budowy statków i zakłady z nim powizane, przemysł remontu statków, porty morskie i obsługujcy je system transportu ldowego oraz wiele przedsibiorstw i instytucji zwizanych z obrotem portowo-morskim. Ocenia si, i jedno miejsce pracy na morzu umoliwia utworzenie kilku miejsc pracy na ldzie, przyczyniajc si do aktywizacji regionów nadmorskich. Posiadanie własnej eglugi morskiej zwiksza opłacalno transakcji polskiego handlu zagranicznego, obnia jego koszty transportowe oraz ma dodatni wpływ na bilans płatniczy kraju. Ma te istotne znaczenie dla wykonywania zobowiza sojuszniczych w NATO. WNIOSKI W programie Strategii Gospodarczej Rzdu przewiduje si podjcie działa na rzecz przełamania regresu krajowej eglugi morskiej i powrotu statków polskich armatorów pod

7 bander narodow. S to zamierzenia w pełni zgodne z wytycznymi polityki morskiej Unii Europejskiej. Celami tej polityki s: - zapewnienie suwerennoci UE w zakresie midzynarodowego transportu morskiego obsługujcego jej handel zagraniczny, - utrzymanie zatrudnienia obywateli pastw członkowskich UE zarówno na statkach armatorów europejskich jak i na stanowiskach pracy na ldzie a zwizanych z eglug morsk, - podniesienie poziomu bezpieczestwa eglugi morskiej i poprawa ochrony rodowiska morskiego, - zachowanie przez UE przewagi technologicznej i know-how w przemysłach morskich i w gospodarce wiatowej oraz rozwijanie myli i umiejtnoci morskich wród społeczestw UE. Aby skutecznie wdraa w Polsce załoenia polityki morskiej UE, niezbdne jest w pierwszej kolejnoci stworzenie niezbdnych instrumentów prawnych, które ukształtuj w Polsce warunki działania armatorów morskich podobne jakie istniej w pastwach członkowskich UE. Działania w tym zakresie s ju prowadzone przez ministra właciwego do spraw gospodarki morskiej. S to nastpujce inicjatywy legislacyjne i przedsiwzicia programowe: 1. doprowadzenie do zgodnoci warunków działania przedsibiorstw eglugi morskiej ze stanem istniejcym w krajach Unii Europejskiej i OECD przez wprowadzenie nowych rozwiza prawnych w egludze morskiej takich jak: podatek tonaowy, nowy model zatrudnienia na statkach morskich, system finansowania (ship finance) przez armatorów zakupów nowych statków w stoczniach polskich m. in. przez uruchomienie tanich i wieloletnich kredytów, funduszy inwestycyjnych itp. 2. przygotowanie projektu ustawy o restrukturyzacji sektora eglugi morskiej w latach , w celu dokoczenia restrukturyzacji sektora eglugi morskiej, z wykorzystaniem dopuszczalnych form pomocy publicznej, 3. włczenie eglugi morskiej do programu wzrostu eksportu i umoliwienie jej korzystania ze rodków funduszy strukturalnych UE w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjnoci gospodarki, 4. konsolidacja krajowej eglugi promowej, co powinno pozwoli na przypieszenie odnowy tonau oraz na zwikszenie przez krajowych operatorów udziału w przewozach promowych w regionie Morza Bałtyckiego, 5. stworzenie mechanizmów dla rozwoju eglugi bliskiego zasigu w Polsce i dla uruchomienia autostrad morskich jako ekologicznej alternatywy dla transportu drogowego. 7

8 2. Przemysł okrtowy 8 Przemysł okrtowy jest czołowym krajowym eksporterem wyrobów i usług przemysłowych. Posiada on ponad 5% udział w eksporcie ogółem, znajduje si na trzecim miejscu listy najwikszych polskich eksporterów. Polskie stocznie produkcyjne wybudowały w 2001 r. 28 statków o łcznej pojemnoci brutto 594 tys. GT. Szacunkowa warto zrealizowanych kontraktów wyniosła 704 miliony USD. Portfel zamówie stoczni na koniec 2001 r. kształtował si na poziomie 2,86 mld USD. Sporód 83 jednostek zamówionych w polskich stoczniach najwiksz grup stanowi kontenerowce, chemikaliowce, produktowce i statki drobnicowe. Stocznie remontowe wyrónia wyszy udział wartoci dodanej w cenie sprzeday usług i na ogół wysza rentowno w porównaniu ze stoczniami produkcyjnymi. Koszty pracy w produkcji remontowej stanowi około 60% całkowitych kosztów remontu. Przedmiotem sprzeday s wic kwalifikacje i dowiadczenie w kierowaniu złoonymi technicznie i organizacyjnie procesami. Aktualn wyjtkowo trudn sytuacj polskiego przemysłu okrtowego oraz zwizanego z nim przemysłu wyposaenia okrtowego ocenia naley w kontekcie zarówno uwarunkowa wewntrznych jak i midzynarodowych. Budownictwo okrtowe w Polsce działa w warunkach rynku wiatowego, otwartego dla nabywcy statków i równolegle w znacznym stopniu objtego rónymi formami protekcjonizmu. Przemysł okrtowy w pastwach dalekowschodnich, w Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych wspierany jest mechanizmami bezporedniej i poredniej pomocy publicznej. Na sytuacj w krajowym przemyle okrtowym nałoyły si równoczenie problemy zwizane z sytuacj gospodarcz kraju, jak i istniejce w samym sektorze stoczniowym: - błdy w zarzdzaniu stoczniami przez grupy menederskie i zaniechanie przez nie dalszej restrukturyzacji stoczni, - utrzymujcy si wysoki poziom kursu złotego w stosunku do dolara amerykaskiego stosowanego powszechnie do kontraktów stoczniowych, - brak nowoczesnego systemu finansowania zakupu statków przez armatorów krajowych, podobnego do istniejcego w pastwach członkowskich UE; - ograniczona zdolno krajowych banków komercyjnych do finansowania projektów stoczniowych; - nisza wydajno pracy (mierzona iloci ton pojemnoci skompensowanej (CGT) na jednego zatrudnionego), powodujca powstawanie dodatkowych kosztów osobowych i finansowych. Przemysł okrtowy ma istotne znaczenie dla rynku pracy w regionach nadmorskich. Bezporednie zatrudnienie w stoczniach produkcyjnych na koniec roku 2001 wynosiło ok. 20 tys., za w stoczniach remontowych ok. 5 tys. osób. Przemysł ten tworzy równie miejsca pracy w przedsibiorstwach pełnicych rol dostawców i kooperantów, zlokalizowanych na terenie całego kraju. Łczne zatrudnienie zwizane z funkcjonowaniem polskiego przemysłu okrtowego oceniane jest na tys. osób. Polskie stocznie dysponuj duym potencjałem produkcyjnym, a wiadczone przez nie usługi stoj na wiatowym poziomie. Stwarza to moliwoci prezentowania na rynku midzynarodowym bogatej i zrónicowanej oferty statków i remontów rónych typów

9 jednostek. Niewtpliwie siln stron polskiego przemysłu stoczniowego jest równie posiadanie własnego zaplecza konstrukcyjno-technologicznego oraz badawczo-naukowego. Złoono produkcji okrtowej, gdzie jednostkowa warto przedmiotu inwestycji wynosi od kilkunastu do kilkudziesiciu milionów USD, przy jednoczesnym długim cyklu produkcyjnym powoduje, i stocznie nie s w stanie samodzielnie ponosi ciaru pełnego finansowania budowy statków. Nie wypracowały one modelu finansowania produkcji podobnego jaki istnieje np. w UE. Naley doda, e Unia Europejska dopuszcza moliwo subsydiowania budowy statków we własnych stoczniach traktujc t pomoc jako wyraz wsparcia dla przemysłu okrtowego, uznawanego za strategiczny sektor gospodarczy oraz dla utrzymania suwerennoci eglugowej i rozwoju technologicznego. Konkurencja na rynkach midzynarodowych skłania polski przemysł okrtowy do poszukiwania nowych kontrahentów, zainteresowanych lokowaniem w Polsce długofalowych kontraktów zarówno produkcyjnych jak i remontowych. Perspektywicznym partnerem, posiadajcym due zapotrzebowanie na tego rodzaju współprac moe by Rosja, której flota wymaga modernizacji i rozbudowy. Odzyskanie tego rynku nie jest zadaniem prostym, zwłaszcza, e podejmujc starania o nowe kontrakty na rynku wschodnim nie mona dopuci do utraty osignitej pozycji na rynkach zachodnich. Przemysł wyposaenia okrtowego Przemysł wyposaenia okrtowego jest cile zwizany i w duym stopniu uzaleniony od przemysłu stoczniowego. Biorc pod uwag stopie złoonoci statku, przy którego budowie zuywanych jest około 12 tys. rónego rodzaju materiałów i wyrobów, właciwa kooperacja stoczni produkcyjnych z dostawcami jest jednym z najistotniejszych czynników warunkujcych prawidłowo procesu budowy statków i jego efektywno. Dostawy materiałów do polskich stoczni realizowane s przez około 800 dostawców krajowych i 270 zagranicznych. Z tej liczby 690 dostawców realizuje dostawy do produkcji podstawowej, pozostali natomiast (około 110 podmiotów) dostarczaj materiały produkcyjne na potrzeby utrzymania ruchu. Udział polskich kooperantów stoczniowych obejmuje ok. 2/3 całkowitej wartoci realizowanych dostaw. Naley jednak podkreli słabo kapitałow przemysłu wyposaenia okrtowego, wyraajc si w braku moliwoci udzielania stoczniom dłuszych kredytów kupieckich jak równie niejednokrotnie niszy ni w przypadku kooperantów zagranicznych poziom technologiczny i dłusze terminy dostaw. WNIOSKI Unia Europejska uznaje przemysł okrtowy za sektor o znaczeniu strategicznym. Oznacza to, e ten sektor gospodarki morskiej UE podlega ochronie i wsparciu na szczeblu Wspólnoty i na poziomie poszczególnych pastw członkowskich UE. Dotyczy to równie podejmowania kroków ochronnych przed praktykami dumpingowymi i nieuczciwej konkurencji stoczni chiskich i południowo-koreaskich. Komisja Europejska na bieco monitoruje sytuacj polskich stoczni i podejmowane przez rzd decyzje w tym wzgldzie. Ostatnio KE opublikowała analiz stanu polskiego przemysłu stoczniowego w przededniu wejcia Polski do UE. Wskazujc na duy potencjał produkcyjny polskich stoczni, KE wymieniła te główne słaboci tego sektora jak brak restrukturyzacji wewntrznej, opó nienia we wprowadzeniu stosowanego w pastwach członkowskich UE systemu finansowania produkcji, niska wydajno pracy (5 razy nisza ni w stoczniach UE), osłabienie własnego zaplecza projektowo-konstrukcyjnego. Załamanie polskiego przemysłu okrtowego, jakie ujawniło si na przełomie lat 2001/2002, zostało spowodowane przede wszystkim błdami w zarzdzaniu stoczniami przez grupy menederskie. Złe zarzdzanie przez grupy menederskie zmusiło rzd, ministra właciwego do spraw gospodarki, ministra właciwego do spraw Skarbu Pastwa i Agencj Rozwoju Przemysłu S.A. do poszukiwania nowych form funkcjonowania i zarzdzania tym sektorem, 9

10 który wkrótce stanie czci przemysłu okrtowego UE i bdzie podlegał tym samym regułom gry ekonomicznej co inne stocznie europejskie. Majc na wzgldzie znaczenie przemysłu okrtowego oraz zwizanego z nim przemysłu wyposaenia okrtowego dla gospodarki narodowej oraz dla regionów nadmorskich, niezbdne jest: 1. wypracowanie nowego modelu funkcjonowania, finansowania i warunków działania przemysłu okrtowego, podobnych jakie istniej w krajach Unii Europejskiej, uwzgldniajcego udział dopuszczalnej pomocy publicznej dla sektora przemysłu okrtowego, 2. przypieszenie przez zarzdy stoczni restrukturyzacji wewntrznej podmiotów sektora przemysłu okrtowego i przemysłu wyposaenia okrtowego, 3. udzielenie, w ramach rzdowych Załoe polityki handlowej wobec rynków wschodnich na lata Program odzyskania rynków wschodnich, wsparcia dla wznowienia przez krajowy przemysł okrtowy budowy i remontów statków na zamówienie partnerów rosyjskich, 4. uwzgldnienie przemysłu okrtowego i wyposaenia okrtowego w programie offsetowym, umoliwiajcym postp technologiczny i podniesienie wydajnoci pracy w stoczniach i zakładach kooperujcych, 5. podjcie przez przemysł okrtowy budowy statków dla armatorów krajowych, spełniajcych wymogi obronne i standardy NATO dla statków handlowych wykonujcych zadania sojusznicze. 3.Morski przemysł wydobywczy Jedyn firm w Polsce zajmujc si poszukiwaniem, rozpoznaniem i eksploatacj podmorskich złó ropy naftowej i gazu jest Przedsibiorstwo Poszukiwa i Eksploatacji Złó Ropy i Gazu Petrobaltic Sp. z o.o. w Gdasku. Spółka wydobywa aktualnie rop naftow ze złoa B3, usytuowanego na Morzu Bałtyckim, ok. 70 km na północ od Rozewia. Bdc w posiadaniu dwóch załogowych oraz jednej bezzałogowej platformy wydobywczej przedsibiorstwo pokrywa obecnie około 3% zapotrzebowania krajowego na rop naftow. Roczne wydobycie kształtuje si na poziomie tys. ton. Petrobaltic podejmuje działania majce na celu zagospodarowanie odkrytych polskich złó ropy, a take eksploatacj złó poza polskimi granicami, co ma na celu przyczynienie si do zwikszenia bezpieczestwa energetycznego kraju. Spółka prowadzi działania zmierzajce do zagospodarowania w najbliszej przyszłoci kolejnego polskiego złoa ropy - B8, prowadzi równie prace poszukiwawcze na strukturze złoa B5. W przypadku pozytywnych rezultatów prac na strukturze B5 wydobycie ropy ze złó polskich w cigu 10 lat wzronie do 700 tys. ton rocznie. Do zagospodarowania przygotowuje si cztery złoa gazowo-kondensatowe odkryte na polskim obszarze koncesyjnym, których zasoby oceniane s na 10 mld m 3. W celu wykorzystania gazu towarzyszcego ropie z morskiej kopalni ropy na bałtyckim złou B 3 (wraz z 1 m 3 ropy wydobywa si 86 m3 dobrej jakoci gazu) utworzona została spółka Energobaltic, w której Petrobaltic posiada 45% udziałów. Energobaltic wybudował we Władysławowie nowoczesn, ekologiczn elektrociepłowni gazow zasilan gazem odpadowym z eksploatacji podziemnej. Od 1987 roku działa w Szczecinie utworzone na podstawie umowy midzynarodowej 10

11 przedsibiorstwo INTEROCEANMETAL. Jego zadaniem jest poszukiwanie i eksploatacja podmorskich złó surowców mineralnych. Zgodnie z decyzj ONZ i Midzynarodowego Zarzdu Dna Morskiego (ISA), INTEROCEANMETAL uzyskał działk eksploatacyjn o powierzchni 105 tys. km 2 na Oceanie Spokojnym. We współpracy z USA, Japoni, Rosj, Chinami, Niemcami i Kore Południow przedsibiorstwo przygotowuje si do podjcia próbnej eksploatacji górniczej złoa. Zgodnie z kontraktem zawartym w 2001 r. pomidzy INTEROCEANMETAL i ISA, trwa obecnie wybór miejsca podjcia działalnoci górniczej. Kontynuowane s nadal prace nad przygotowaniem technologii wydobywania surowców, spełniajcej szczególne wymogi ochrony rodowiska morskiego. Naley podkreli, e INTEROCEANMETAL uzyskał midzynarodowe wiadectwa zgodnoci ISA, co potwierdza wysoki poziom technologiczny firmy i jej dobr pozycj w wskim gronie uczestników midzynarodowego programu eksploracji złó i surowców dna morskiego. WNIOSKI Polska włczyła si do szybko rozwijajcego si sektora gospodarki morskiej na wiecie jakim jest górnictwo podmorskie i przemysł off-shore. Dziki aktywnemu uczestnictwu Polski w kształtowaniu midzynarodowych uregulowa traktatowych dotyczcych wykorzystania zasobów dna morskiego stworzone zostały warunki dla powołania w Polsce podmiotów gospodarczych z udziałem partnerów zagranicznych, które podejmuj działalno wydobywcz. Obecnie w polityce morskiej pastwa wobec morskiego przemysłu wydobywczego przewiduje si nastpujce działania: 1. w ramach umacniania bezpieczestwa energetycznego kraju niezbdne jest włczenie, do opracowywanej przez ministra właciwego do spraw gospodarki i ministra właciwego do spraw Skarbu Pastwa, rzdowej Strategii dla przemysłu naftowego w Polsce moliwoci zwikszenia wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego ze złó podmorskich przez PETROBALTIC Gdask, 2. udzielenie wsparcia prawno-traktatowego majcego na celu szybsze rozpoczcie przez INTEROCEANMETAL - Szczecin eksploatacji zasobów mineralnych dna Oceanu Spokojnego znajdujcych si w obrbie przyznanej działki wydobywczej. 4.egluga ródldowa Polska egluga ródldowa przewozi ok. 10 mln ton ładunków rocznie. Pod wzgldem wielkoci przewozów znajduje si na przedostatniej pozycji ( przed transportem lotniczym) wród gałzi transportu działajcych w Polsce. Jej udział w ogólnych przewozach ładunków wynosi poniej 1%. Podstawow form przewozów jest transport ładunków masowych w przewaajcej mierze o charakterze lokalnym. Tymczasem egluga ródldowa stanowi najbardziej proekologiczny system transportowy, charakteryzujcy si niskim poziomem emitowanych zanieczyszcze, nisk energochłonnoci oraz du oszczdnoci w zajmowaniu powierzchni terenu. Rozwój eglugi ródldowej stanowi jeden z podstawowych priorytetów wspólnej polityki transportowej Unii Europejskiej. Naley jednak zauwa- y, e polskie rzeki s ostatnimi nieuregulowanymi duymi rzekami w Europie majcymi istotne znaczenie dla zachowania przyrody i bdcymi korytarzami ekologicznymi. Std w planowaniu systemów dróg ródldowych w Polsce konieczne jest uwzgldnianie zagadnie 11

12 ochrony przyrody. Ogółem na potencjał przewozowy polskiej floty ródldowej w 2001 r. składało si 27 holowników, 251 pchaczy, 98 barek dysponujcych własnym napdem, 486 barek pchanych oraz 14 barek holowanych. Wród wszystkich rodzajów barek dominuje tabor o nonoci w przedziale ton. W roku 2001 polska flota ródldowa przewiozła ogółem 10,3 mln ton w relacjach krajowych i zagranicznych, czyli o 2% mniej w stosunku do roku poprzedzajcego. Ponad 43% transportowanej masy towarowej stanowiły przewozy midzynarodowe, natomiast 57% to przewozy w relacjach krajowych. Do najczciej transportowanych ładunków naleały piasek i wir oraz wgiel kamienny, stanowic razem niemal ¾ zrealizowanych przewozów. W komunikacji krajowej rednia odległo przewozu ładunków jest bardzo niska i wynosi około 50 km. Przewozy towarowe eglugi ródldowej w relacjach midzynarodowych odbywaj si głównie w relacjach z portów Odry do Europy Zachodniej. Dominujc pozycj maj przewozy ładunków w eksporcie stanowice 69% całej masy towarowej. Udział przewozów importowych wynosi 15%. Na pozostałe przewozy składaj si relacje tranzytowe oraz przewozy ładunków pomidzy portami obcymi. Udział przewozów pomidzy Polsk a Niemcami w całoci przewozów midzynarodowych wynosi ponad 90%. Pozostałymi krajami utrzymujcymi z Polsk wymian towarow z wykorzystaniem eglugi ródldowej s Belgia, Francja, Holandia oraz Rosja (Kaliningrad). Najwiksze przewozy ródldowe odbywaj si na rzece Odrze. W egludze ródldowej wykorzystywane s trzy odcinki: skanalizowany od Kdzierzyna Ko la do Brzegu Dolnego, uregulowany głównie za pomoc ostróg odcinek od Brzegu Dolnego do ujcia Nysy Łuyckiej oraz odcinek od ujcia Nysy Łuyckiej do Zalewu Szczeciskiego (łcznie z Jeziorem Dbie). redni okres uprawiania eglugi na granicznym odcinku Odry, uwarunkowany przez czynniki pogodowe (głównie zalodzenie), wynosi 300 dni w roku. Rzeka Odra ma połczenie z europejskim systemem dróg wodnych ródldowych przez kanały łczce j z niemieckimi rzekami Szprew oraz Hawel. Drug co do znaczenia drog wodn w Polsce jest droga Wisła - Odra pomidzy Bydgoszcz a Kostrzynem o łcznej długoci 294 km, Pozostałe drogi wodne lub ich odcinki, jak np. Górna Wisła, czy Wisła w pobliu Warszawy maj znaczenie wyłcznie lokalne. Dynamiczny wzrost przewozów notowany jest w ródldowej egludze pasaerskiej i turystycznej. W roku 2001 ródldowa flota pasaerska składała si ze 104 statków dysponujcych ponad 12,5 tys. miejsc pasaerskich, którymi przewieziono ogółem, łcznie z eglug przybrzen, 1,6 mln pasaerów, w tym 607 tys. w relacjach midzynarodowych. WNIOSKI Włczenie spraw eglugi ródldowej do Raportu uzasadnione jest faktem, e ok. 70% przewozów słuy obsłudze transportowej portów morskich i postpujcym rozwojem eglugi morsko-rzecznej. Wspólna polityka transportowa Unii Europejskiej jako ekologiczn alternatyw dla transportu drogowego wskazuje transport wodny ródldowy. Wraz z transportem kolejowym i eglug bliskiego zasigu, transport wodny ródldowy bdzie promowany i rozwijany, z wykorzystaniem instrumentów polityki transportowej UE, w tym systemu opłat 12

13 za korzystanie z infrastruktury transportowej i za korzystanie ze rodowiska naturalnego. Polski transport wodny ródldowy jest opó niony w stosunku do tej gałzi transportu w UE, zwłaszcza w zakresie przewozów towarowych. W celu zwikszenia jego roli w przewozach krajowych i midzynarodowych rzd podejmuje działania umoliwiajce dostosowanie naszej eglugi ródldowej do działania w warunkach jednolitego rynku europejskiego. Uwzgldniane s przy tym wymogi ochrony przyrody i rodowiska wodnego. Działania te obejmuj: 1. uruchomienie w 2003 r., na podstawie uchwalonej przez Sejm na wniosek rzdu, ustawy o Funduszu eglugi ródldowej i Funduszu Rezerwowego, systemu promocji transportu wodnego ródldowego, 2. kontynuowanie prac nad rozpoczciem realizacji Programu dla Odry 2006, obejmujcego m. in. popraw warunków nawigacyjnych, oraz podjcie stara o objcie rzeki Odry porozumieniem AGN (o europejskich rzekach o znaczeniu midzynarodowym),co powinno Komisji Europejskiej ułatwi nadanie Programowi dla Odry 2006 rangi projektu europejskiego, 3. podjcie działa majcych na celu uporzdkowanie problemów prawnych i własnociowych portów rzecznych, 4. opracowanie projektu programu uruchomienia systemu portowych urzdze do odbioru odpadów i pozostałoci ładunkowych ze statków ródldowych, zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej, 5. kontynuowanie prac studyjnych i projektowych nad koncepcj Programu dla Wisły Porty i usługi portowe Zlokalizowane na styku transportu ldowego z midzynarodowym transportem morskim porty morskie stanowi strategiczne wzły krajowej i europejskiej sieci transportowej. S one integralnym składnikiem ldowo-morskich łacuchów transportowych i logistycznych jak równie terenem lokalizacji centrów dystrybucyjnych i inwestycji produkcyjno-usługowych zwizanych z transportem morskim. Portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej s porty Gdynia, Gdask, Szczecin i winoujcie. Due przeładunki notowane s w porcie zakładowym Police.W znacznie mniejszym stopniu przeładunki towarów realizowane s w małych portach: Stepnica, Elblg, Kołobrzeg, Ustka, Darłowo i Władysławowo. Przeładunki w głównych portach polskich na przestrzeni ostatniego dziesiciolecia utrzymuj si na stabilnym poziomie. W 2001r. wyniosły one 48 mln. Struktura obrotów ładunkowych nie ulegała w ostatnich latach wikszym zmianom i kształtowała si w sposób nastpujcy: 1. wgiel i koks - 33%, 2. ropa i przetwory naftowe 17% 3. inne masowe 17% 4. rudy - 6%, 5. zboe - 5%; 6. drobnica - 22 %. 13

14 Oznacza to, e wci podstawowe znaczenie dla portów polskich maj tradycyjne ładunki masowe. W 2001r. ze statków zawijajcych do portów polskich wyładowano 14,7 mln ton (o 7% mniej ni w roku poprzedzajcym), natomiast załadowano na statki 31,5 mln ton (podobnie jak w roku 2000). Ładunki obsłuone przez polskich przewo ników morskich stanowiły w roku 2001 około 20% obrotów polskich portów. Udział midzynarodowego obrotu morskiego w obrotach ogółem wyniósł 97% (w roku %). Obrót ładunków tranzytowych w 2001r. zwikszył si w porównaniu do roku poprzedzajcego o 17% i osignł 15% ogólnych obrotów ładunkowych polskich portów morskich. Podobnie jak w latach ubiegłych, najwiksza ilo ładunków tranzytowych przeładowana została w porcie gdaskim (54%), głównie z uwagi na załadunek przesyłanej rurocigami rosyjskiej ropy naftowej. Udział pozostałych portów w obsłudze ładunków tranzytowych kształtował si nastpujco: Szczecin - 22%, winoujcie - 18%, Gdynia - 6%. W cigu ostatnich lat obserwowa mona w polskich portach znaczcy wzrost obrotów kontenerowych. W roku 2001 obroty w tej grupie ładunków, były o 14% wysze ni w roku poprzednim i a o 43% wysze od obrotów notowanych w roku Wpływ na t sytuacj ma midzy innymi rozwój terminali przeładunku kontenerów w porcie szczeciskim oraz gdaskim. Dalszy rozwój terminali kontenerowych zwizany jest z planowanymi inwestycjami, dotyczcymi zarówno portów w Szczecinie oraz Gdasku, jak i najwikszej polskiej bazy kontenerowej w Gdyni. W 2001 r. z portów polskich wypłynło ogółem 2,2 mln pasaerów. Zmniejszenie ruchu pasaerskiego w portach morskich wynika głównie ze ograniczenia czstotliwoci rejsów wolnocłowych z Nowego Warpna i winoujcia do portów niemieckich. Zmiany strukturalne w polskim handlu zagranicznym oraz gwałtowny wzrost przewozów samochodowych ukształtowały w cigu ostatnich 10 lat now pozycj portów morskich w krajowym systemie transportu, spedycji i logistyki. Ocena aktualnej pozycji rynkowej portów polskich wskazuje, i przewozy towarów przez porty polskie s mniej konkurencyjne ni przewozy ldowo-morskie przez porty Morza Północnego. Wynika to z poziomu jakoci i cen oferowanych usług przewozowych i portowych. Nie sprzyjaj portom take obowizujce niekorzystne dla klientów polskich portów morskich przepisy podatkowe (np. obcianie podatkiem VAT o stawce 22% - refundowane przez urzdy skarbowe z sporym opó nieniem - przewozów ładunków polskiego handlu zagranicznego kierowanych do polskich portów morskich, gdy tymczasem wobec przewozów tych ładunków do portów zagranicznych stosowana jest stawka podatku 0 ) i celnych (np. przy kierowaniu ładunków do wolnych obszarów celnych zlokalizowanych w portach morskich). Powanym czynnikiem wpływajcym na konkurencyjno polskich portów morskich jest zły stan techniczny istniejcej infrastruktury portowej. Stopie dekapitalizacji majtku w portach morskich jest bardzo wysoki. Przykładowo w porcie gdaskim w roku 2001 kształtował si on na poziomie ponad 60%. Zarzdy polskich portów morskich kontynuuj program dostosowywania oferty usługowej do potrzeb odbiorców. Znaczne obszary terenów portowych poddawane s sukcesywnym pracom modernizacyjnym majcym na celu zmian ich funkcji i przystosowanie do zmiany struktury przeładunkowej. Uruchamiane s nowe bazy i terminale specjalistyczne, jak równie stanowiska do obsługi drobnicy i kontenerów. Podejmowane prace s jednym z elementów programu przygotowania krajowych portów morskich do funkcjonowania w ramach jednolitego rynku europejskiego. Dostp do portów morskich od strony ldu połczeniami kolejowymi i drogowymi naley uzna za nie zadawalajcy. Prowadzone dotychczas w tym zakresie prace inwestycyjne miały ograniczony i fragmentaryczny zakres, a ich realizacja przebiegała z opó nieniami. Oczekuje si, e przystpienie do Unii Europejskiej umoliwi sfinansowanie z funduszy pomocowych programu poprawy dostpnoci do polskich portów morskich od strony ldu i morza. 14

15 WNIOSKI Minło 5 lat od wejcia w ycie ustawy o portach i przystaniach morskich. Ukształtowany na podstawie tej ustawy model zarzdzania i funkcjonowania portów i przystani morskich wymaga korekty majcej na celu wyeliminowanie rozwiza, które nie sprawdziły si w praktyce gospodarczej oraz wprowadzenie nowych rozwiza wzmacniajcych rol pastwa w udostpnianiu wszystkim uytkownikom infrastruktury portowej jako czci publicznej infrastruktury transportowej kraju, a take zwikszajcych zainteresowanie gmin portowych działalnoci małych portów i przystani morskich. Konieczne jest te uwzgldnienie wytycznych polityki portowej Unii Europejskiej, która m. in. wskazuje na potrzeb otwarcia rynku usług portowych oraz integracji portów morskich w multimodalnych łacuchach transportowo-logistycznych. Rzd przeanalizował aktualn sytuacj portów morskich i na jej podstawie minister właciwy do spraw gospodarki morskiej zaproponował nowelizacj ustawy o portach i przystaniach morskich, przyjt przez Sejm RP w listopadzie 2002 r.. Jest ona wstpem do dalszych prac nad usprawnieniem zarzdzania portami morskimi oraz zwikszeniem uprawnie i odpowiedzialnoci administracji morskiej za stan i rozwój ogólnodostpnej infrastruktury portowej. Nowy model funkcjonowania i zarzdzania portami morskimi bdzie uwzgldnia te rol i odpowiedzialno pastwa za stan i dostpno infrastruktury portowej oraz dostosowanie systemów zarzdzania portami i przystaniami morskimi oraz warunków ich funkcjonowania do warunków i standardów Unii Europejskiej. Podjte przez ministra właciwego do spraw gospodarki morskiej działania koncentruj si obecnie na: 1. wprowadzeniu zada w zakresie integracji infrastruktury portowej z infrastruktur transportow kraju oraz popraw dostpnoci do portów i przystani morskich od strony ldu i morza do Sektorowego Programu Operacyjnego Transport Gospodarka morska, który stworzy ramy do wykorzystania rodków funduszy UE w latach , 2. wdroeniu nowelizacji ustawy o portach i przystaniach morskich, w tym przekazanie do podmiotów zarzdzajcych portami morskimi spraw ustalania i pobierania opłat portowych oraz przeniesienie z urzdów morskich do gmin portowych spraw zarzdzania małymi portami i przystaniami morskimi (w grudniu 2002 r. Prezydent RP skierował znowelizowan ustaw do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie jej zgodnoci ustawy z Konstytucj RP), 3. przygotowaniu projektu nowej ustawy o portach i przystaniach morskich, której celem bdzie ukształtowanie nowego modelu funkcjonowania portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej w ramach Transeuropejskiej Sieci Transportowej oraz przekazaniu małych portów i przystani morskich w rce samorzdów gmin i miast morskich, 4. podjciu w 2003 r. realizacji postanowie ustawy z 12 wrzenia 2002 r. o portowych urzdzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałoci ładunkowych ze statków, 5. zakoczeniu do koca 2005 r. zbywania przez podmioty zarzdzajce portami morskimi firm eksploatacyjnych wykonujcych usługi portowe ze struktury tych podmiotów oraz stworzeniu swobodnego dostpu do rynku usług portowych, zgodnie z wymogami Unii Europejskiej, 6. wprowadzeniu do projektu ustawy o gospodarce nieruchomociami zmian zabezpieczajcych ochron prawn nieruchomoci i obiektów zaliczanych do infrastruktury portowej, 7. współpracy z samorzdami województw i gmin nadmorskich przy stopniowym 15

16 regulowaniu statusu prawnego i własnociowego portów zakładowych oraz małych portów i przystani morskich, w powizaniu z programem rozwoju gmin i regionów nadmorskich w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, 8. wykorzystaniu bałtyckiego programu promocji technologii informacyjnych TEDIM dla wdroenia projektu informatyzacji procesów zarzdzania i eksploatacji portów morskich, w tym dziki uruchomieniu Internetowej Platformy Logistycznej dla portów i obrotu portowo-morskiego. 6.Rybołówstwo morskie W roku 2001 połowy ryb i innych organizmów morskich uzyskane przez polskie przedsibiorstwa połowowe i rybaków indywidualnych osignły wielko ponad 207 tys. ton. Ponad 75% ogólnej iloci połowów to połowy bałtyckie i zalewowe, za pozostałe 25% to połowy dalekomorskie. Rybołówstwo dalekomorskie odnotowało w 2001 r. spadek iloci odłowionych ryb i organizmów morskich. W kocu roku 2001 flota dalekomorska liczyła 21 jednostek, w stosunku do 1999 r., za zatrudnienie rybaków dalekomorskich spadło o niemal 50% - do 1,8 tys. osób. Dwie trzecie połowów zrealizowano w rejonie Atlantyku, w tym głównie na Atlantyku rodkowo-wschodnim i arktycznym. Ponadto dalekomorskie połowy prowadzone były te na Pacyfiku północno-zachodnim, gdzie odławiano mintaja. Ponad 10% stanowiły ryby skupione na morzu od rybaków pastw obcych. Skup - odbywajcy si na Pacyfiku północno-wschodnim - dotyczył w zdecydowanej wikszoci morszczuka i był wyszy ni w roku 2000 o niemal 15%. Stopniowo ogranicza swoj działalno polskie rybołówstwo dalekomorskie. Spółka DAL- MOR S.A. w Gdyni podjła prób dywersyfikacji swojej dotychczasowej działalnoci poprzez zwikszenie udziału działalnoci nie zwizanej z połowami dalekomorskimi. Rybołówstwo bałtyckie w roku 2001 odnotowało wzrost połowów o ponad 10% w stosunku do roku poprzedzajcego. Głównymi poławianymi gatunkami w polskich obszarach morskich były dorsze ( determinuj w 60% dochody rybaków), ledzie i szproty. W roku 2001 w polskiej flocie rybackiej zarejestrowane były 422 kutry oraz 992 łodzi rybackich. Zatrudnienie rybaków w rybołówstwie bałtyckim pozostało w zasadzie nie zmienione, kształtuje si na poziomie ponad 4,2 tys. osób. Przetwórstwo ryb w Polsce charakteryzuje si najwiksz dynamik rozwoju z całego sektora przetwórstwa rolno-spoywczego. W roku 2001 uzyskano produkcj finaln zrealizowan na ldzie w iloci 310,8 tys. ton. Na rynek krajowy dostarczono według szacunkowych danych 231,1 tys. ton ryb oraz innych organizmów morskich. Spoycie ryb na jednego mieszkaca w kilogramach stale wzrasta i wynosi w przyblieniu kg ryb w relacji pełnej (FAO, UE). Sektor przetwórstwa rybnego zatrudniał ok. 14,5 tys. osób, co stanowi ponad połow zatrudnionych w morskiej gospodarce rybnej (włcznie z handlem). Perspektywa integracji z Uni Europejsk stanowi dla podmiotów sektora rybołówstwa trudne wyzwanie. Konkurencja ze strony firm skandynawskich i niemieckich przy eksploatacji tych samych zasobów Morza Bałtyckiego wymaga od krajowego rybołówstwa bałtyckiego poprawy stanu technicznego floty, doposaenia jednostek oraz podniesienia ich dzielnoci morskiej. Koniecznym stanie si równie sprostanie ostrzejszym przepisom weterynaryjnym i sanitarnym. 16

17 WNIOSKI Polityka rzdu w zakresie rybołówstwa morskiego koncentruje si obecnie na dostosowaniu tego sektora do standardów i wymogów Unii Europejskiej. Działania rzdu obejmuj problemy regulacji sektora rybołówstwa bałtyckiego i jego restrukturyzacji, organizacji rynku rybnego oraz kontroli weterynaryjnej i standardów sanitarnych w całej morskiej gospodarce rybnej. Z obiektywnych wzgldów, a zwłaszcza z uwagi na niekorzystne uwarunkowania prawne łowisk dalekomorskich, rybołówstwo dalekomorskie w Polsce koczy sw działalno. Z tego powodu na czoło wysuwaj si obecnie zagadnienia zwizane z restrukturyzacj zatrudnienia, w tym wypłat zaległego wynagrodzenia, przekwalifikowania, osłon socjalnych, wiadcze przedemerytalnych i repatriacji załóg z zagranicy. W ramach prac nad dostosowaniem krajowego rybołówstwa morskiego do funkcjonowania w warunkach integracji europejskiej, minister właciwy do spraw rolnictwa, do zakresu działania, którego nale sprawy rybołówstwa morskiego, przygotował ustaw regulujc elementy gospodarki rybnej, w tym ustaw o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej, nad któr trwaj obecnie prace w Sejmie. Ustawa ta okrela warunki działalnoci rybołówstwa morskiego w Polsce, zgodnie z wymogami polityki rybackiej UE. Obecnie najwaniejsze zadania w zakresie rybołówstwa morskiego to: 1. wykorzystanie instrumentów i rodków Wspólnej Polityki Rybackiej Unii Europejskiej dla przeprowadzenia restrukturyzacji rybołówstwa bałtyckiego, w tym wykorzystanie rodków Unii Europejskiej w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rybołówstwo i przetwórstwo ryb, 2. wdroenie do praktyki, we współpracy ze rodowiskami rybaków bałtyckich, ustaw kształtujcych funkcjonowanie krajowego rybołówstwa morskiego i rynku rybnego w warunkach integracji europejskiej i jednolitego rynku europejskiego. 3. biorc pod uwag uwarunkowania dostpu do łowisk dalekomorskich, przygotowanie i realizacj pakietu socjalnego w stosunku do rybaków dalekomorskich koczcych prac w przedsibiorstwach połowów dalekomorskich, 4. wzmocnienie inspektoratów rybołówstwa morskiego w celu pełnego wykonywania nałoonych zada, zwłaszcza w zakresie kontroli przestrzegania przyznanych kwot połowowych i okresów ochronnych, 5. wykorzystanie istniejcych organów kontroli sanitarnej i weterynaryjnej dla zapewnienia przestrzegania obowizujcych wymogów i standardów w przetwórstwie i obrocie rybnym. 7.Turystyka morska Na potencjał usługowy polskiej turystyki morskiej składaj si przede wszystkim: 1. 4 due porty morskie, o znaczeniu zarówno handlowym jak równie pasaerskim i turystycznym, 2. 6 małych portów o znaczeniu lokalnym, czsto wykorzystywanych do celów turystycznych, 3. kilkanacie portów i przystani jachtowych; 4. metropolie nadmorskie - Trójmiasto i Szczecin, stanowice due centra miejskie, komunikacyjne wzły morskie, kolejowe, lotnicze i drogowe, orodki kultury i nauki, cen- 17

18 tra turystyczne; 5. miejscowoci o duym znaczeniu turystycznym lub turystyczno-uzdrowiskowym zlokalizowane praktycznie wzdłu całego wybrzea morskiego; 6. bogate rodowisko naturalne polskiego wybrzea, na które składaj si dwa parki narodowe (Woliski oraz Słowiski), parki krajobrazowe, unikatowe wydmy, ogólnodostpne, rozległe i w wikszoci piaszczyste plae oraz dwie unikatowe mierzeje: Helska i Wilana; 7. interesujca oferta przewozowa polskich i zagranicznych armatorów i operatorów promowych, w tym przede wszystkim Polskiej eglugi Bałtyckiej, Unity Line, Stena Line Polska, DFDS Seaways Polska, eglugi Gdaskiej, eglugi Pomorskiej, eglugi Gdyskiej POLSTEAM- eglugi Szczeciskiej i Kołobrzeskiej eglugi Pasaerskiej. W 2001 r. w turystyce morskiej, obejmujcej poza rejsami morskimi, równie ofert pobytow pasa nadmorskiego w 2001 r., odnotowano spadek iloci turystów zagranicznych przyjedajcych do regionów nadmorskich o około 25%. W województwach nadmorskich w 2001r. przekroczyło granic 18 mln osób, z czego drog morsk przyjechało 3,4 mln turystów zagranicznych z Niemiec i pastw bałtyckich. W ostatnich latach notowany jest szybki rozwój połcze eglugowych w tzw. małym ruchu granicznym, głównie ze winoujcia, małych portów dorzecza Odry, Trójmiasta oraz Elblga i Fromborka. Rejsy te były jednak w przewa- ajcej mierze ukierunkowane na sprzeda artykułów wolnocłowych i w niewielkim stopniu przyczyniały si do zwikszenia obrotów w turystyce. Rozwój eglarstwa morskiego jest bardzo silnie uzaleniony jest od sieci portów i przystani eglarskich. Sie ta powinna umoliwia pokonywanie w cigu dnia krótkiego odcinka rzdu mil morskich, umoliwiajc tym samym realizacj rejsów rodzinnych, zakładajcych nocleg w portach i przystaniach morskich. Dla zapewnienia odpowiednich standardów w zakresie zarówno bezpieczestwa eglugi jak i komfortu eglarzy niezbdne jest posiadanie szlaków wodnych o odpowiednich parametrach (tory podejciowe), stanowisk umoliwiajcych bezpieczne cumowanie i rozbudowanego zaplecza ldowego, umoliwiajcego obsług eglarzy morskich oraz ich jachtów morskich. Powstawanie portów jachtowych i rozwój eglarstwa morskiego moe w znacznym stopniu aktywizowa gospodark gmin morskich. Posiadajc lini brzegow o długoci 560 km Polska ma due szanse zwikszenia swoich dochodów z zagranicznej turystyki morskiej. Coraz szersza staje si oferta polskich przedsibiorstw eglugi przybrzenej i ródldowej oraz przedsibiorstw turystycznych zajmujcych si turystyk morsk i jachtow. Promy morskie obsługujce linie przewozowe do Skandynawii, poza rejsami liniowymi, oferuj równie rejsy turystyczne i wycieczkowe. Oferta kierowana jest zarówno na rynek polski jak i skandynawski. Dziki rozwijaniu produktów turystycznych takich jak wyjazdy grupowe, pakiety hotelowe, czy oferty tematyczne (jak np. wdkarskie, rowerowe itp.) polscy armatorzy w znaczcym stopniu przyczyniaj si do zwikszenia atrakcyjnoci turystyki morskiej. WNIOSKI Turystyka morska w Polsce ma dobre perspektywy. Powinna sta si jednym z głównych kierunków rozwoju regionów i gmin nadmorskich. Przygotowany przez ministra właciwego do spraw rozwoju regionalnego, przy współpracy samorzdów terytorialnych województw nadmorskich, Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, stanowicy integraln cz Narodowego Planu Rozwoju na lata , 18

19 stwarza moliwoci zgłaszania i realizacji, na poziomie regionalnym, projektów majcych bezporedni lub poredni wpływ na rozwój turystyki morskiej. Wykorzystane w tym celu mog by istniejce lub planowane przedsiwzicia współpracy bałtyckiej i euroregionalnej, finansowane w czci ze rodków Unii Europejskiej. W pracach rzdu zwizanych z rozwojem turystyki morskiej w Polsce, minister właciwy do spraw turystyki, do zada którego nale sprawy zagospodarowania turystycznego kraju oraz mechanizmów regulacji rynku turystycznego, koordynuje przedsiwzicia w zakresie m.in. rozwoju bazy turystycznej zwizanej ze wiadczeniem usług turystyki morskiej. Minister wła- ciwy do spraw gospodarki morskiej realizuje zadania dotyczce rozszerzenia zakresu usług transportu morskiego i przybrzenego dla turystów przebywajcych w regionach nadmorskich, poprawy stanu rodowiska morskiego, ochrony brzegów morskich i bezpieczestwa eglarstwa morskiego. Obecnie prace te zwizane s z: 1. szerszym włczeniem moliwoci rozwoju turystyki morskiej do Strategii rozwoju turystyki w latach Rzdowy program wsparcia rozwoju turystyki w latach , 2. utrzymaniem istniejcych i uruchamianiem nowych połcze promowych z portami Morza Bałtyckiego oraz z rozbudow i modernizacj terminali promowych wraz z popraw dostpu drogowego i kolejowego do tych terminali. Minister właciwy do spraw gospodarki morskiej przygotowuje Program rozwoju eglugi morskiej dla turystyki, 3. wspieraniem rozwoju pasaerskiej eglugi przybrzenej, krajowej i zagranicznej w ramach programu pomocy publicznej dla sektora eglugi morskiej, 4. popraw stanu rodowiska morskiego m.in. przez wprowadzenie system portowych urzdze do odbioru odpadów ze statków morskich, rozszerzenie uprawnie kontrolnych administracji morskiej i wzmocnienie słuby SAR, 5. przygotowanie morskich przej granicznych do wymogów układu z Schengen, 6. kontynuowaniem rozbudowy bazy turystyki morskiej w portach i przystaniach morskich, w tym budowa marin i przystani eglarskich, przy współpracy samorzdów gmin i miast morskich. 8.Usługi morskie Szkolnictwo morskie, instytuty, zaplecze badawczo-rozwojowe Trzon polskiej nauki morskiej tworzy siedem wyszych uczelni, dwa instytuty Polskiej Akademii Nauk, dwa instytuty branowe oraz dwa centra techniki. Ogólna liczba placówek naukowych i naukowo-badawczych zlokalizowanych głównie w rejonie Trójmiasta, Koszalina, Słupska i Szczecina, zwizanych z gospodark morsk wynosi ok. 30. Obserwowany jest stały wzrost liczby studentów kształccych si na kierunkach morskich uczelni wyszych Wybrzea, ich liczba zblia si obecnie do 20 tys. Główn rol w kształceniu kadr dla potrzeb gospodarki morskiej spełniaj obecnie Akademia Morska w Gdyni oraz Wysza Szkoła Morska w Szczecinie. Obie uczelnie kształc zarówno oficerów floty jak równie specjalistów od zarzdzania w gospodarce morskiej. Kadry dla polskiej gospodarki morskiej kształcone s równie w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, na wybranych wydziałach Politechniki Gdaskiej (Wydział Oceanotechniki i Okr- 19

20 townictwa), Politechniki Szczeciskiej (Wydział Techniki Morskiej), Uniwersytetu Gdaskiego (Wydział Ekonomiczny, Prawa i Administracji oraz Wydział Oceanologii), Uniwersytetu Szczeciskiego (Instytut Nauk o Morzu oraz Katedra Gospodarki Morskiej) i Akademii Rolniczej w Szczecinie (Wydział Nauk o ywnoci i Rybactwa). Szkolnictwo morskie obejmuje równie trzy szkoły policealne kształcce kadry morskie w systemie dziennym oraz 12 szkół rednich. Zaplecze badawczo-rozwojowe gospodarki morskiej jest w głównej mierze reprezentowane przez Centrum Techniki Okrtowej w Gdasku. Centrum wykazuje znaczn aktywno we współpracy ze strukturami Unii Europejskiej, uczestniczc m.in. w pracach 5 Programu Ramowego Unii Europejskiej w czci Transport ldowy i techniki morskie, a take przygotowujc si do udziału w 6 Programie Ramowym. Istotn rol odgrywa te działalno Centrum Techniki Morskiej, pracujcego głównie na potrzeby obronnoci kraju. Morski Instytut Rybacki w Gdyni w znacznym stopniu zmienił profil swojej działalnoci i koncentruje si głównie na obszarze Morza Bałtyckiego. MIR odgrywa kluczow rol w przygotowaniu podstaw ekonomicznych, technicznych i prawnych dostosowania polskiego rybołówstwa do warunków UE. Morski Instytut Rybacki wykazuje równie du aktywno w integracji własnej działalnoci badawczej z programami UE. Jedna z aplikacji dotyczy uzyskania przez instytut statusu Centrum Doskonałoci, bdcego swego rodzaju europejskim certyfikatem jakoci i poziomu naukowego. O taki status staraj si równie Centrum Techniki Okrtowej w Gdasku, Instytut Oceanotechniki i Okrtownictwa Politechniki Gdaskiej oraz Instytut Morski w Gdasku. Instytut Morski od wielu lat stara si pełni funkcje doradcy dla administracji rzdowej w zakresie gospodarki morskiej. Zasoby Instytutu, na które składa si dowiadczony i wykwalifikowany personel oraz nowoczesne i dobrze wyposaone laboratoria, sprzt i technologie umoliwiaj wykonywanie rónych zlece z zakresu gospodarki morskiej. Prowadzone przez Instytut Morski badania oraz prace rozwojowe dotycz głównie ochrony i kształtowania rodowiska morskiego, zrównowaonego rozwoju polskiego Wybrzea oraz problemów współpracy transgranicznej. Morskie agencje transportowe Do morskich agencji transportowych zaliczane s agencje celne i morskie, przedsibiorstwa maklerskie, firmy doradztwa prawnego, sztauerskie, kontrolne oraz firmy spedycji morskiej. Firmy działajce w tym sektorze gospodarki morskiej nale w przewaajcej mierze do grupy małych i rednich przedsibiorstw. W 2001 r. w Polsce działalno morskich agencji transportowych prowadziło 320 podmiotów, w których zatrudnionych jest niemal 5 tys. osób. Wród agencji morskich 75 obsługuje statki w portach polskich a ok. 25 firm prowadzi działalno w zakresie maklerstwa morskiego. Ilo firm spedycyjnych zwizanych ze spedycj morsk wynosi obecnie ok. 90, czyli ok. 20% wszystkich zarejestrowanych w Polsce przedsibiorstw spedycyjnych. Najwiksz grup wród spedytorów morskich tworz firmy rednie, zatrudniajce od 10 do 49 osób. Grupa firm duych, zatrudniajcych pracowników, to głównie przedsibiorstwa C. Hartwig. Rozwój firm spedycyjnych trudnicych si spedycj portowo-morsk uzaleniony jest w duej mierze od struktury geograficznej polskiego handlu zagranicznego, która kształtuje bezporednio wielko obrotów towarowych polskich portów morskich. W wyniku zmian strukturalnych w polskim handlu zagranicznym znaczna cz ładunków transportowana jest obecnie drog ldow, co powoduje zmniejszenie obrotów spedycji morskiej. Brak stara polskich załadowców ( eksporterów i importerów) i spedytorów o zachowanie własnej gestii transportowej powoduje, i na polski rynek weszły zagraniczne firmy spedycyjne i logistyczne, które przejły wikszo rynku spedycji morskiej. 20

Gospodarka morska w Polsce 2009 roku

Gospodarka morska w Polsce 2009 roku Tekst opublikowany w internecie pod adresem: http://www.egospodarka.pl/52652,gospodarkamorska-w-polsce-2009,1,39,1.html (2011-02-02) 07.05.2010, 12:50 Gospodarka morska w Polsce 2009 roku Morska i przybrzeżna

Bardziej szczegółowo

1 ISL, Shipping Statistics 2001.

1 ISL, Shipping Statistics 2001. 1 UZASADNIENIE Wstp Celem ustawy jest wprowadzenie w Polsce instytucji podatku tonaowego, majc na wzgldzie potrzeb dostosowania warunków działania armatorów krajowych do warunków działania armatorów pastw

Bardziej szczegółowo

Gospodarka morska w Polsce w latach

Gospodarka morska w Polsce w latach Urząd Statystyczny w Szczecinie Centrum Statystyki Morskiej Materiały na konferencję prasową w dniu 26 września 28 r.; http://www.stat.gov.pl Gospodarka morska w Polsce w latach 1996-27 Podstawowe informacje

Bardziej szczegółowo

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce Art. 1. W ustawie z dnia 20 padziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) art. 4 i 5 otrzymuj brzmienie: "Art. 4. 1. Rada

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013

GOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013 dr Elżbieta Marszałek Wiceprezes Ligii Morskiej i Rzecznej Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu Wydz. Ekonomiczny w Szczecinie GOSPODARKA MORSKA POLSKI 2013 Artykuł oparty jest o materiały statystyczne, opracowane

Bardziej szczegółowo

Programy i projekty badawczo-rozwojowe oraz inwestycje współfinansowane ze rodków strukturalnych (działanie 1.4 SPO-WKP)

Programy i projekty badawczo-rozwojowe oraz inwestycje współfinansowane ze rodków strukturalnych (działanie 1.4 SPO-WKP) str. 1 Załcznik Nr 1 Programy i projekty badawczo-rozwojowe oraz inwestycje współfinansowane ze rodków strukturalnych (działanie 1.4 SPO-WKP) Działanie 1.4 Wzmocnienie współpracy midzy sfer badawczo-rozwojow

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel - Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Ma"ych i &rednich Przedsi'biorstw... 9

Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel - Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Maych i &rednich Przedsi'biorstw... 9 SPIS TRE%CI Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel - Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Ma"ych i &rednich Przedsi'biorstw... 9 Streszczenie raportu... 11 $. Stan sektora ma!ych i "rednich

Bardziej szczegółowo

Gospodarka morska w Polsce w 2006 r. *

Gospodarka morska w Polsce w 2006 r. * Materiał na konferencję prasową w dniu 25 kwietnia 2007 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Centrum Statystyki Morskiej Informacja sygnalna Gospodarka morska w Polsce w 2006 r.

Bardziej szczegółowo

1. Tablice statystyczne, dotyczące Gospodarki Morskiej w 2015

1. Tablice statystyczne, dotyczące Gospodarki Morskiej w 2015 Kolejne materiały dydaktyczne do wykorzystania w przygotowaniach do Konkursu Młodzież na Morzu 2017. Dane statystyczne dotyczące Gospodarki Morskiej Źródło: GUS, US w Szczecinie, Rocznik Statystyczny Gospodarki

Bardziej szczegółowo

Gospodarka morska w Polsce w 2006 r. *

Gospodarka morska w Polsce w 2006 r. * Materiał na konferencję prasową w dniu 25 kwietnia 2007 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Centrum Statystyki Morskiej Informacja sygnalna Gospodarka morska w Polsce w 2006 r.

Bardziej szczegółowo

MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY

MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY STRATEGIA ROZWOJU TRANSPORTU MORSKIEGO UNII EUROPEJSKIEJ DO 2018 ROKU Andrzej Gdula Zastępca Dyrektora Departamentu Transportu Morskiego i śeglugi Śródlądowej Konferencja Perspektywy

Bardziej szczegółowo

RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA

RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA Projekt z dnia 22.03.2006 Załcznik do uchwały Nr Rady Ministrów z dnia r. RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA 1 Wstp Rzdowy program wyrównywania warunków

Bardziej szczegółowo

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych.

Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. ! " Opracował Krzysztof Trzak dyrektor Szkoły Podstawowej w Alojzowie 23.05.2002. Rola i miejsce szkół w tym obszarze działa, zadania dla krajów kandydujcych. Unia Europejska tworzy sprzyjajce warunki,

Bardziej szczegółowo

Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce

Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce Banki spółdzielcze na tle systemu finansowego w Polsce 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Banki komercyjne Spółdzielcze Kasy Oszczdnociowo-Kredytowe Fundusze

Bardziej szczegółowo

Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2014 r.

Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2014 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 5.08.2015 r. Opracowanie sygnalne Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2014 r. Układ i długość śródlądowych dróg wodnych w Polsce od lat utrzymuje się na zbliżonym

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Ma"ych i (rednich Przedsi)biorstw... 9. Streszczenie...

Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Maych i (rednich Przedsi)biorstw... 9. Streszczenie... SPIS TRE%CI Wprowadzenie: Krystyna Gurbiel Dyrektor Generalny Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Ma"ych i (rednich Przedsi)biorstw... 9 Streszczenie... 11 1. Zmiany makroekonomiczne w Polsce w latach

Bardziej szczegółowo

3.2 Analiza otoczenia

3.2 Analiza otoczenia 3.2 Analiza otoczenia Na otoczenie miasta składaj si elementy tworzce blisze i dalsze rodowisko zewntrzne (czynniki oddziaływania gospodarczego i polityczno społecznego), a wic: czynniki makroekonomiczne:

Bardziej szczegółowo

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005 Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005 Warszawa, maj 2006 Spis treci Wprowadzenie...3 Cz I Zbiorcze wykonanie budetów jednostek samorzdu terytorialnego...7 1. Cz operacyjna...7

Bardziej szczegółowo

Porty morskie wybrzeża wschodniego CELE INWESTYCJE - KONKURENCYJNOŚĆ

Porty morskie wybrzeża wschodniego CELE INWESTYCJE - KONKURENCYJNOŚĆ Porty morskie wybrzeża wschodniego CELE INWESTYCJE - KONKURENCYJNOŚĆ CELE Strategia rozwoju transportu do 2020 roku z perspektywą do 2030 roku Program rozwoju polskich portów morskich do roku 2020 z perspektywą

Bardziej szczegółowo

PKP CARGO to wiodący gracz na rynku przewozów w UE, Polsce i Republice Czeskiej

PKP CARGO to wiodący gracz na rynku przewozów w UE, Polsce i Republice Czeskiej GRUPA PKP CARGO PKP CARGO to wiodący gracz na rynku przewozów w UE, Polsce i Republice Czeskiej PKP CARGO jest trzecim co do wielkości kolejowym przewoźnikiem towarowym w UE Główni kolejowi przewoźnicy

Bardziej szczegółowo

Konferencja Rozwój multimodalnych transportów w regionie Łaby/Odry - Odrzańska Droga Wodna - Jerzy Materna Sekretarz Stanu

Konferencja Rozwój multimodalnych transportów w regionie Łaby/Odry - Odrzańska Droga Wodna - Jerzy Materna Sekretarz Stanu Konferencja Rozwój multimodalnych transportów w regionie Łaby/Odry - Odrzańska Droga Wodna - Jerzy Materna Sekretarz Stanu Bruksela, 16 marca 2017 r. Cel i priorytety Założeń do planów rozwoju śródlądowych

Bardziej szczegółowo

Załcznik 1 ANALIZA SWOT RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

Załcznik 1 ANALIZA SWOT RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO Załcznik 1 ANALIZA SWOT RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO SILNE STRONY SŁABE STRONY Usługowy charakter regionu wysoka pracochłonno sektora Due obszary województwa obejmujce tereny popegerowskie;

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA MORSKA STAN OBECNY, OCZEKIWANIA, POTRZEBY

GOSPODARKA MORSKA STAN OBECNY, OCZEKIWANIA, POTRZEBY GOSPODARKA MORSKA STAN OBECNY, OCZEKIWANIA, POTRZEBY dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk prof.ndzw. AM Akademia Morska w Szczecinie 1 PLAN PREZENTACJI Wprowadzenie Ogólne założenia polityki morskiej UE Strategia

Bardziej szczegółowo

Marta Kaczyska Dyrektor Polskiego Biura REC

Marta Kaczyska Dyrektor Polskiego Biura REC PROM Marta Kaczyska Dyrektor Polskiego Biura REC Porozumienie na Rzecz Ochrony Mokradeł Koalicja, której celem nadrzdnym jest wspieranie i promocja ochrony mokradeł w Polsce z Deklaracji Programowej PROM:

Bardziej szczegółowo

Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy

Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy Podstaw rozwoju kadego społeczestwa jest jego rozwój gospodarczy, a energia stanowi wan rol w jego realizacji. Z uwagi na cigły

Bardziej szczegółowo

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci przedsibiorstw, lata 2004-2006

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci przedsibiorstw, lata 2004-2006 Załcznik nr 5 WZÓR MINISTERSTWO GOSPODARKI I PRACY Sektorowy Program Operacyjny Wzrost konkurencyjnoci przedsibiorstw, lata 2004-2006 Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu w ramach działania 1.4:

Bardziej szczegółowo

Transport Morski w gospodarce globalnej i Unii Europejskiej wykład 03. dr Adam Salomon

Transport Morski w gospodarce globalnej i Unii Europejskiej wykład 03. dr Adam Salomon gospodarce globalnej i Unii Europejskiej wykład 03 dr Adam Salomon : TENDENCJE NA RYNKU RO-RO dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki AM w Gdyni 2 Segmenty rynku ro-ro Rynek ro-ro (roll on/roll

Bardziej szczegółowo

Stan obecny śródlądowego transportu wodnego oraz plany jego rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju

Stan obecny śródlądowego transportu wodnego oraz plany jego rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Stan obecny śródlądowego transportu wodnego oraz plany jego rozwoju w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Długość sieci śródlądowych dróg wodnych w Polsce w 2013 r. wyniosła 3655 km, z czego 2417 km

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia... o podatku tonaowym. Rozdział 1. Podmiot i przedmiot opodatkowania

USTAWA. z dnia... o podatku tonaowym. Rozdział 1. Podmiot i przedmiot opodatkowania 1 Projekt USTAWA z dnia... o podatku tonaowym Rozdział 1 Podmiot i przedmiot opodatkowania Art. 1. 1. Ustawa reguluje opodatkowanie, niektórych przychodów osiganych przez armatorów eksploatujcych morskie

Bardziej szczegółowo

Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn /451

Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn /451 Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn. 19.05.2017/451 2017 1.1. Polska gospodarka morska i przybrzeżna w 2016 roku Polskie stocznie zbudowały łącznie 10 statków w 2016, czyli o 2,5 razy więcej

Bardziej szczegółowo

Wspólna Polityka Rybołówstwa

Wspólna Polityka Rybołówstwa Wspólna Polityka Rybołówstwa (środki pomocowe) Program Operacyjny Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013 (PO RYBY 2007-2013) Realizacja PO RYBY 2007-2013 około

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU

OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU na wiadczenie usług przewozowych jednym statkiem pomidzy portem w Gdasku (Nabrzee Motławy), Sopotem (Molo) a Sobieszewem w roku 2009 I. Zamawiajcy: Zarzd Transportu Miejskiego w

Bardziej szczegółowo

ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1)

ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) ROZPORZDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 5 lipca 2004 r. w sprawie wysokoci opłat za czynnoci administracyjne zwizane z wykonywaniem transportu drogowego oraz za egzaminowanie i wydanie certyfikatu

Bardziej szczegółowo

Warunki funkcjonowania polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej

Warunki funkcjonowania polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej Warunki funkcjonowania polskich przedsiębiorstw żeglugi śródlądowej Uwarunkowania transportu żeglugi śródlądowej na drogach wodnych w Polsce i poza granicami kraju Problemy polityki transportowej na Odrze

Bardziej szczegółowo

U Z A S A D N I E N I E

U Z A S A D N I E N I E U Z A S A D N I E N I E do Uchwały Rady Miasta Rzeszowa w sprawie zatwierdzenia taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wod i zbiorowe odprowadzanie cieków na terenie Gminy Miasto Rzeszów od dnia 1 stycznia

Bardziej szczegółowo

Perspektywy polskiego przetwórstwa rybnego. Piotr J. Bykowski Akademia Morska w Gdyni WPiT Polskie Stowarzyszenie Przetwórców Ryb

Perspektywy polskiego przetwórstwa rybnego. Piotr J. Bykowski Akademia Morska w Gdyni WPiT Polskie Stowarzyszenie Przetwórców Ryb Perspektywy polskiego przetwórstwa rybnego Piotr J. Bykowski Akademia Morska w Gdyni WPiT Polskie Stowarzyszenie Przetwórców Ryb Trochę historii Pierwszy, oficjalnie zarejestrowany zakład to założona przez

Bardziej szczegółowo

1. WSTP. 2. Koncepcja platformy bezpieczestwa publicznego

1. WSTP. 2. Koncepcja platformy bezpieczestwa publicznego Koncepcja Platformy Bezpieczestwa Wewntrznego do realizacji zada badawczo-rozwojowych w ramach projektu Nowoczesne metody naukowego wsparcia zarzdzania bezpieczestwem publicznym w Unii Europejskiej 1.

Bardziej szczegółowo

Kongres Morski. Szczecin 2016 GDYNIA

Kongres Morski. Szczecin 2016 GDYNIA Kongres Morski Szczecin 2016 GDYNIA POLSKIE PORTY W EUROPIE 4 porty o podstawowym znaczeniu dla gospodarki: Gdańsk Gdynia Szczecin Świnoujście należą do bazowych portów europejskich (razem około 100 portów)

Bardziej szczegółowo

Tabl. 1. Podmioty gospodarcze i pracujący w gospodarce morskiej w latach udział w woj. pomorskim

Tabl. 1. Podmioty gospodarcze i pracujący w gospodarce morskiej w latach udział w woj. pomorskim W obszarze gospodarki morskiej w u w 2011 r. działało 1766 podmiotów, stanowiąc nieco ponad 30% ogółu podmiotów w gospodarce morskiej w województwie. W okresie 2007-2011 liczba podmiotów zmniejszyła się

Bardziej szczegółowo

STATUT ZESPOŁU EKONOMICZNO-ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ W SANDOMIERZU

STATUT ZESPOŁU EKONOMICZNO-ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ W SANDOMIERZU Załcznik Nr 1 do Uchwały Nr XXXVI/341/2006 Rady Miasta Sandomierza z dnia 21 czerwca 2006 roku STATUT ZESPOŁU EKONOMICZNO-ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ W SANDOMIERZU I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Zespół Ekonomiczno-Administracyjny

Bardziej szczegółowo

W ramach podstawowej działalnoci operacyjnej projekt przewiduje uporzdkowanie zasad finansowania, w aspekcie kwalifikowania przychodów i kosztów, w

W ramach podstawowej działalnoci operacyjnej projekt przewiduje uporzdkowanie zasad finansowania, w aspekcie kwalifikowania przychodów i kosztów, w UZASADNIENIE Projekt rozporzdzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej uczelni publicznych stanowi wykonanie delegacji ustawowej wynikajcej z art. 105 ustawy z dnia 27 lipca

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku

Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku nformacj opracowano w Zespole Bada, Analiz i nformacji czerwiec 2007 r. Według stanu na 31 maja 2007 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzdach pracy województwa

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku

Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku Wojewódzki Urzd Pracy w Gdasku Informacj opracowano w Zespole Bada, Analiz i Informacji luty 2007 r. Według stanu na 31 stycznia 2007 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzdach pracy

Bardziej szczegółowo

3.8. Ochrona przed naturalnymi niebezpieczestwami 3.9. Ochrona przed promieniowaniem radioaktywnym 3.10. Inne badania nad rodowiskiem

3.8. Ochrona przed naturalnymi niebezpieczestwami 3.9. Ochrona przed promieniowaniem radioaktywnym 3.10. Inne badania nad rodowiskiem NABS 1992 1 Eksploracja i eksploatacja ziemi 1.0. Badania ogólne 1.1. Poszukiwania surowców mineralnych, ropy naftowej i gazu 1.2. Eksploracja i eksploatacja dna morskiego 1.3. Skorupa i płaszcz ziemi

Bardziej szczegółowo

Wyniki finansowe Comarch H1 2008

Wyniki finansowe Comarch H1 2008 Wyniki finansowe Comarch H1 2008 Konrad Taraski Wiceprezes Zarzdu, Dyrektor Finansowy 18 sierpnia 2008, Warszawa Wyniki finansowe Q2 2008 Q2 2008 Q2 2007 Przychody 164 720 172 033 Zysk operacyjny 4 245

Bardziej szczegółowo

Regionalny system transportowy w województwie pomorskim

Regionalny system transportowy w województwie pomorskim Regionalny system transportowy w województwie pomorskim doświadczenia i perspektywy MIECZYSŁAW STRUK Wicemarszałek Województwa Pomorskiego Konferencja pt. Sektorowy Program Operacyjny Transport 2004-2006

Bardziej szczegółowo

PLAN AGLOMERACJI LENICA CZ OPISOWA (uzupełniona_2)

PLAN AGLOMERACJI LENICA CZ OPISOWA (uzupełniona_2) Załcznik do Uchwały Nr XX/131/08 Rady Miejskiej w Lenicy z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie zaopiniowania projektu planu aglomeracji Lenica PLAN AGLOMERACJI LENICA CZ OPISOWA (uzupełniona_2) Zgodnie

Bardziej szczegółowo

Transport wyniki działalności w 2010 r.

Transport wyniki działalności w 2010 r. Materiał na konferencję prasową w dniu 30 sierpnia 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Handlu i Usług Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS W sierpniu br. ukazała się kolejna edycja publikacji

Bardziej szczegółowo

WYKRES 14. BEZROBOCIE W LATACH (ilo bezrobotnych)

WYKRES 14. BEZROBOCIE W LATACH (ilo bezrobotnych) 2.2.5 Bezrobocie i lokalny rynek pracy Lokalna sytuacja gospodarcza ma swoje bezporednie przełoenie na poziom lokalnego bezrobocia. winoujcie do koca lat dziewidziesitych było pod tym wzgldem miastem wyjtkowym

Bardziej szczegółowo

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus SIEĆ DYSTRYBUCYJNA OGNIWEM STRATEGICZNEJ ROZBUDOWY SYSTEMU GAZOWEGO ZWIĘKSZAJĄCEGO BEZPIECZEŃSTWO DOSTAW GAZU ZIEMNEGO ORAZ STOPIEŃ DOSTĘPU SPOŁECZEŃSTWA DO SIECI Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski,

Bardziej szczegółowo

N a r o d o w y B a n k P o l s k i. Informacja o zagranicznych inwestycjach bezporednich w Polsce. w 2006 roku

N a r o d o w y B a n k P o l s k i. Informacja o zagranicznych inwestycjach bezporednich w Polsce. w 2006 roku N a r o d o w y B a n k P o l s k i D e p a r t a m e n t S t a t y s t y k i Informacja o zagranicznych inwestycjach bezporednich w Polsce w 2006 roku Informacje o zagranicznych inwestycjach bezporednich

Bardziej szczegółowo

08. PLANY PRZEDSIBIORSTW ENERGETYCZNYCH A

08. PLANY PRZEDSIBIORSTW ENERGETYCZNYCH A ZZAAŁŁOOEENNI IAA DDOO PPLLAANNUU ZZAAOOPPAATTRRZZEENNI IAA W CCI IEEPPŁŁOO,,, EENNEERRGGI I EELLEEKKTTRRYYCCZZNN I PPAALLI IWAA GGAAZZOOWEE MIAASSTTAA RRZZEESSZZÓÓW W-544.08 1 08. PLANY PRZEDSIBIORSTW

Bardziej szczegółowo

Transport Morski w gospodarce Globalnej i Unii Europejskiej wykład 04. dr Adam Salomon

Transport Morski w gospodarce Globalnej i Unii Europejskiej wykład 04. dr Adam Salomon gospodarce Globalnej i Unii Europejskiej wykład 04 dr Adam Salomon : TENDENCJE NA RYNKU ŁADUNKÓW MASOWYCH SUCHYCH dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki AM w Gdyni 2 Wielkość przeładunków ładunków

Bardziej szczegółowo

Zachodniopomorskie wita 2015-10-05 10:35:56

Zachodniopomorskie wita 2015-10-05 10:35:56 Zachodniopomorskie wita 2015-10-05 10:35:56 2 Zachodniopomorskie leży w północno-zachodniej Polsce, na wybrzeżu Morza Bałtyckiego. Stolicą województwa jest Szczecin. Granica morska w Zachodniopomorskiem

Bardziej szczegółowo

PLAN STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA. Forma zajęć. forma zaliczenia. wykłady. Razem. wykład. Ćw/konw/zaj.t. ćwiczenia

PLAN STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA. Forma zajęć. forma zaliczenia. wykłady. Razem. wykład. Ćw/konw/zaj.t. ćwiczenia Kierunek: EKONOMIA PLAN STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I STOPNIA ęć O. Grupa treści ogólnych E/I/O.1 Przedmiot ogólnouczelniany ZAL 18 18 18 2 E/I/O.2 Język obcy ZAL 72 72 18 3 18 3 18 3 18 3 WF1 Wychowanie

Bardziej szczegółowo

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury 1) z dnia... 2003r. w sprawie kursów dokształcajcych kierowców wykonujcych transport drogowy

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury 1) z dnia... 2003r. w sprawie kursów dokształcajcych kierowców wykonujcych transport drogowy Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury 1) z dnia... 2003r. Projekt z dnia 11.12.2003 r. w sprawie kursów dokształcajcych kierowców wykonujcych transport drogowy Na podstawie art. 39b ust. 7 ustawy z 6 wrzenia

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU.

PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU. Załcznik Nr 1 do Uchwały Nr 202/XXI/2004 Rady Powiatu w Kłobucku z dnia 23 listopada 2004 roku PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU. I. Wstp do załoe rocznego

Bardziej szczegółowo

Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy

Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy Wyniki Grupy PKP CARGO i perspektywy Wyniki Grupy PKP CARGO Grupa PKP CARGO wypracowała w 2018 roku najlepsze wyniki od 2013 roku, tj. momentu, kiedy PKP CARGO stało się spółka notowaną na GPW. Grupa PKP

Bardziej szczegółowo

Wsparcie ma ych i rednich przedsi biorstw a realizacja celów Narodowego Planu Rozwoju Warszawa, 4 marca 2005 r.

Wsparcie ma ych i rednich przedsi biorstw a realizacja celów Narodowego Planu Rozwoju Warszawa, 4 marca 2005 r. Wsparcie ma ych i rednich przedsi biorstw a realizacja celów Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 Warszawa, 4 marca 2005 r. Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006: - Cel g ówny: rozwijanie konkurencyjnej gospodarki

Bardziej szczegółowo

prof. ZUT dr hab. Czesława Christowa

prof. ZUT dr hab. Czesława Christowa prof. ZUT dr hab. Czesława Christowa ZACHODNIOPOMORSKI UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNY W SZCZECINIE UDZIAŁ W WYBRANYCH PROJEKTACH B+R 1. Portowe centra logistyczne jako stymulanty rozwoju portów, miast portowych

Bardziej szczegółowo

ROZPORZDZENIE KOMISJI (WE) NR 69/2001. z dnia 12 stycznia 2001 r.

ROZPORZDZENIE KOMISJI (WE) NR 69/2001. z dnia 12 stycznia 2001 r. ROZPORZDZENIE KOMISJI (WE) NR 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH, uwzgldniajc

Bardziej szczegółowo

Potrzeby polskich przedsiębiorstw - Program Sektorowy INNOLOG. dr inż. Stanisław Krzyżaniak

Potrzeby polskich przedsiębiorstw - Program Sektorowy INNOLOG. dr inż. Stanisław Krzyżaniak Potrzeby polskich przedsiębiorstw - Program Sektorowy INNOLOG dr inż. Stanisław Krzyżaniak Logistyka w Polsce 2 Cel główny Cel horyzontalny dla gospodarki wynikający z realizacji programu badawczo-rozwojowego

Bardziej szczegółowo

Grupa Kapitałowa Stalexport Wyniki finansowe za I kwartał 2005 r. 17 maja 2005 r. I - 1

Grupa Kapitałowa Stalexport Wyniki finansowe za I kwartał 2005 r. 17 maja 2005 r. I - 1 Grupa Kapitałowa Stalexport Wyniki finansowe za I kwartał 2005 r. 17 maja 2005 r. I - 1 Spis treci Otoczenie rynkowe Omówienie wyników finansowych Grupy Kapitałowej Omówienie wyników poszczególnych segmentów

Bardziej szczegółowo

SZANSĄ DLA KUJAWSKO-POMORSKIEGO

SZANSĄ DLA KUJAWSKO-POMORSKIEGO ROZWÓJ SIECI TRANSPORTOWO-LOGISTYCZNEJ WOJEWÓDZTW DOLNEJ WISŁY REALIZACJA KORYTARZA VI ORAZ VIA WRAZ Z PORTEM WEWNĘTRZNYM DLA TRÓJMIASTA SZANSĄ DLA KUJAWSKO-POMORSKIEGO 2 SYSTEM TRANSPORTOWY KUJAWSKO-POMORSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013

Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013 Sytuacja na rynku przetworów owocowo-warzywnych i soków a reforma rynku ogrodniczego w UE Finansowanie przetwórstwa owoców i warzyw oraz sokownictwa w ramach PROW 2007-2013 Dr Jerzy Małkowski Pozna, 19

Bardziej szczegółowo

Dział 010 Rolnictwo i łowiectwo 398 666 zł. Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa 200 400 zł

Dział 010 Rolnictwo i łowiectwo 398 666 zł. Dział 700 Gospodarka mieszkaniowa 200 400 zł Załcznik nr 1 PLAN DOCHODÓW BUDETOWYCH GMINY CISEK na 2006 rok Dział 010 Rolnictwo i łowiectwo 398 666 zł Rozdział 01028 Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych 398 666 zł 6260 Dotacje otrzymane z funduszy celowych

Bardziej szczegółowo

URZDZENIA MELIORACYJNE W KRAJU

URZDZENIA MELIORACYJNE W KRAJU Próba!! ) &'( #!"#" $% URZDZENIA MELIORACYJNE W KRAJU Melioracje podstawowe kanały i rzeki w tym rzeki uregulowane wały przeciwpowodziowe zbiorniki wodne Melioracje szczegółowe rowy i małe cieki naturalne

Bardziej szczegółowo

Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004

Wydział Programowania Rozwoju i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. Katowice, 2 grudzień 2004 KSZTAŁTOWANIE I REALIZACJA POLITYKI ENERGETYCZNEJ NA POZIOMIE WOJEWÓDZTWA STAN OBECNY, PRIORYTETY NA PRZYSZŁOŚĆ W KONTEKŚCIE PROWADZONEJ AKTUALIZACJI STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA. Wydział Programowania

Bardziej szczegółowo

Polska w Onii Europejskiej

Polska w Onii Europejskiej A/452928 Polska w Onii Europejskiej - wybrane polityki sektorowe Wydawnictwo SGGW Warszawa 2004 Spis treści Wstęp 9 1. CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA GOSPODAREK POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ 11 1.1. Dynamika

Bardziej szczegółowo

Dolna Odra na styku morza i rzeki

Dolna Odra na styku morza i rzeki Vortrag (5) DIE SEEHÄFEN SZCZECIN-SWINOUJSCIE ALS BINDEGLIED ZWISCHEN OSTSEE UND ODER-REGION Grazyna Myczkowska, Szczecin Dolna Odra na styku morza i rzeki 43 ODRA JAKO GŁÓWNA OŚ SYSTEMU TRANSPORTOWEGO

Bardziej szczegółowo

Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej?

Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Miasto 2010 efektywność energetyczna w miastach Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego

Bardziej szczegółowo

Statut Powiatowego Urzdu Pracy w Wieluniu

Statut Powiatowego Urzdu Pracy w Wieluniu Załcznik do uchwały nr XXI/130/04 Rady Powiatu w Wieluniu z dnia 24 wrzenia 2004r. Statut Powiatowego Urzdu Pracy w Wieluniu Rozdział I Postanowienia ogólne 1 1. Powiatowy Urzd Pracy w Wieluniu, zwany

Bardziej szczegółowo

Definicja mikro, małych i rednich przedsibiorstw

Definicja mikro, małych i rednich przedsibiorstw Definicja mikro, małych i rednich przedsibiorstw Z dniem 1 stycznia 2005 r. załcznik I do rozporzdzenia 364/2004 zastpi dotychczas obowizujcy załcznik I do rozporzdzenia 70/2001. Zmianie ulegnie zatem

Bardziej szczegółowo

Ogólnopolska konferencja naukowa

Ogólnopolska konferencja naukowa !" #$%$&% '("#"#)*+,,"* Ogólnopolska konferencja naukowa Współpraca jednostek samorzdu terytorialnego z biznesem. Aspekty społeczne, normatywne, ekonomiczne i organizacyjne Zielona Góra, 17-18 maja 2018

Bardziej szczegółowo

Konferencja prasowa. Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke

Konferencja prasowa. Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke Konferencja prasowa Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke Oczekiwania rybactwa i wędkarstwa wobec nowej perspektywy finansowej Program Operacyjny Rybactwo i Morze na lata 2014-2020 Warszawa, 23 lipca

Bardziej szczegółowo

DOCHODY BUD ETU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO PROGNOZOWANE NA 2018 ROK

DOCHODY BUD ETU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO PROGNOZOWANE NA 2018 ROK DOCHODY BUDETU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO PROGNOZOWANE NA 2018 ROK Załcznik Nr 1 do uchwały Nr / /17 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia grudnia 2017 r. Dział Rozdz. Gr. par. Wyszczególnienie

Bardziej szczegółowo

Polskie rybołówstwo dalekomorskie. Północnoatlantycka Organizacja Producentów 25 września 2012 r.

Polskie rybołówstwo dalekomorskie. Północnoatlantycka Organizacja Producentów 25 września 2012 r. Polskie rybołówstwo dalekomorskie Północnoatlantycka Organizacja Producentów 25 września 2012 r. Reforma Wspólnej Polityki Rybackiej- główne założenia Regionalizacja zarządzania akwenami w przypadku Bałtyku

Bardziej szczegółowo

Tendencje w rozwoju systemów intermodalnych w Europie

Tendencje w rozwoju systemów intermodalnych w Europie Dr hab. prof. US Tomasz Kwarciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług US Katedra Transportu Tendencje w rozwoju systemów intermodalnych w Europie Szczecin, 13 czerwca 2019 Agenda wystąpienia 1. Rola

Bardziej szczegółowo

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku.

Argumenty na poparcie idei wydzielenia OSD w formie tzw. małego OSD bez majtku. Warszawa, dnia 22 03 2007 Zrzeszenie Zwizków Zawodowych Energetyków Dotyczy: Informacja prawna dotyczca kwestii wydzielenia Operatora Systemu Dystrybucyjnego w energetyce Argumenty na poparcie idei wydzielenia

Bardziej szczegółowo

Infrastruktura transportu

Infrastruktura transportu Infrastruktura transportu Opracował: Robert Urbanik Pojęcie infrastruktury Czynniki produkcji transportowej Infrastruktura (obiekty i urządzenia) Suprastruktura (środki przewozowe) Drogi transportowe Węzły

Bardziej szczegółowo

LOGISTIK-ANGEBOTE AM HAFENSTANDORT SZCZECIN-SWINOUJSCIE

LOGISTIK-ANGEBOTE AM HAFENSTANDORT SZCZECIN-SWINOUJSCIE Vortrag (9) LOGISTIK-ANGEBOTE AM HAFENSTANDORT SZCZECIN-SWINOUJSCIE Monika Forys, Szczecin OFERTA LOIGISTYCZNA PORTÓW SZCZECIN I ŚWINOUJŚCIE W ZAKRESIE ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ potencjał i rzeczywistość Dipl.

Bardziej szczegółowo

Wzorcowy załcznik techniczny, do umowy w sprawie przesyłania faktur elektronicznych pomidzy Firm A oraz Firm B

Wzorcowy załcznik techniczny, do umowy w sprawie przesyłania faktur elektronicznych pomidzy Firm A oraz Firm B Wzorcowy załcznik techniczny, do umowy w sprawie przesyłania faktur elektronicznych pomidzy Firm A oraz Firm B Wersja draft 2.1 Na podstawie: Europejskiej Modelowej Umowy o EDI (w skrócie: EMUoE). 1. Standardy

Bardziej szczegółowo

Konferencja zamykająca realizacje projektów:

Konferencja zamykająca realizacje projektów: Konferencja zamykająca realizacje projektów: 1) Przebudowa nabrzeży w Porcie Gdynia Etap I Nabrzeże Rumuńskie, 2) Przebudowa intermodalnego terminalu kolejowego w Porcie Gdynia. Gdynia, 7 grudnia 2015

Bardziej szczegółowo

FRACHT 2019 VII FORUM TRANSPORTU INTERMODALNEGO GDAŃSK, 2-3 KWIETNIA 2019 / Projekt programu /

FRACHT 2019 VII FORUM TRANSPORTU INTERMODALNEGO GDAŃSK, 2-3 KWIETNIA 2019 / Projekt programu / 02 kwietnia 2019r. FRACHT 2019 VII FORUM TRANSPORTU INTERMODALNEGO GDAŃSK, 2-3 KWIETNIA 2019 / Projekt programu / 09.00 10.00 Rejestracja uczestników, powitalna kawa. Otwarcie Forum Wystąpienia współorganizatorów

Bardziej szczegółowo

2.2.2 Moliwoci rozwojowe gospodarki winoujcia

2.2.2 Moliwoci rozwojowe gospodarki winoujcia 2.2.2 Moliwoci rozwojowe gospodarki winoujcia Zbadanie przyczyn regresu gospodarczego winoujcia, a nastpnie okrelenie moliwoci rozwojowych wymagało przeprowadzenia analizy sektorowej lokalnej gospodarki.

Bardziej szczegółowo

Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.:

Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.: Komitet Górnictwa Polskiej Akademii Nauk Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie 11 czerwca 2012 r. otwarta debata pt.: Węgiel skarb czy przekleństwo dla gospodarki Polski? Wpływ polityki Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

w sprawie wspólnotowych wytycznych dotyczcych rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej

w sprawie wspólnotowych wytycznych dotyczcych rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej DECYZJA NR 1692/96 PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 23 lipca 1996 r. w sprawie wspólnotowych wytycznych dotyczcych rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 25 maja 2005 r. MINISTER INFRASTRUKf URY BNls /05/1882. Pan Włodzimierz Cimoszewicz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Warszawa, dnia 25 maja 2005 r. MINISTER INFRASTRUKf URY BNls /05/1882. Pan Włodzimierz Cimoszewicz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Warszawa, dnia 25 maja 2005 r. MINISTER INFRASTRUKf URY BNls-0701-9/05/1882 Pan Włodzimierz Cimoszewicz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej W odpowiedzi na interpelacj Pana Posła Tomasza Szczypiskiego

Bardziej szczegółowo

2.5. Potrzeby spedycyjne, dokumenty spedycyjne, mierniki działalności spedycyjnej

2.5. Potrzeby spedycyjne, dokumenty spedycyjne, mierniki działalności spedycyjnej Wstęp Rozdział 1. Geneza spedycji 1.1. Zarys historyczny działalności spedycyjnej 1.2. Rozwój spedycji i usług spedycyjnych w XIX i XX w. 1.3. Usługi spedycyjne w łańcuchu dostaw 1.4. Spedytor jako sprzedawca

Bardziej szczegółowo

Przepisy projektowanego rozporzdzenia nie s objte regulacjami prawa Unii Europejskiej.

Przepisy projektowanego rozporzdzenia nie s objte regulacjami prawa Unii Europejskiej. Uzasadnienie W dniu 10 stycznia 2006 r. weszło w ycie rozporzdzenie Ministra Transportu i Budownictwa w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnie przez kierujcych pojazdami, instruktorów

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Rolnictwa i. Rozwoju Wsi. Rozwój Obszarów Wiejskich w latach

Ministerstwo Rolnictwa i. Rozwoju Wsi. Rozwój Obszarów Wiejskich w latach Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rozwój Obszarów Wiejskich w latach 2007-2013 UE - 25 Wybrane elementy potencjału rolnictwa w 2005 r. Polska Odsetek ludnoci zamieszkałej na wsi 23,7 38,6 Struktura

Bardziej szczegółowo

Handel zagraniczny Polski w 2013 r.

Handel zagraniczny Polski w 2013 r. Handel zagraniczny Polski w 2013 r. Zespó G ównego Ekonomisty Warszawa 08.09.2014 Raport o handlu zagranicznym Polski w 2013 r. Wst p KUKE S.A. jest instytucj finansow zajmuj c si ubezpieczeniem nale no

Bardziej szczegółowo

Przetarg nieograniczony poniej kwoty okrelonej w art. 11 ust 8 zgodnie z ustaw Prawo zamówie publicznych

Przetarg nieograniczony poniej kwoty okrelonej w art. 11 ust 8 zgodnie z ustaw Prawo zamówie publicznych Radziejów: Zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia w kierunku: projektowanie ogrodów Numer ogłoszenia:151938 2010; data zamieszczenia: 01.06.2010 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU usługi Przetarg nieograniczony

Bardziej szczegółowo

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów

Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Wymierne korzyci wynikajce z analizy procesów Analiza procesu jest narzdziem do osignicia wyszej efektywnoci organizacji (midzy innymi). Wymaga ona zbudowania modelu procesu biznesowego bdcego opisem funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Programowanie funduszy UE w latach schemat

Programowanie funduszy UE w latach schemat Programowanie funduszy UE w latach 2007-2013 schemat Strategia Lizbońska Główny cel rozwoju UE: najbardziej konkurencyjna i dynamiczna gospodarka na świecie, zdolna do systematycznego wzrostu gospodarczego,

Bardziej szczegółowo

Budowa kanału żeglugowego szansą dla rozwoju Elbląga

Budowa kanału żeglugowego szansą dla rozwoju Elbląga Budowa kanału żeglugowego szansą dla rozwoju Elbląga Witold Wróblewski Prezydent Miasta Elbląg Konferencja Budowa kanału żeglugowego Nowy Świat przez Mierzeję Wiślaną Elbląg, 7 kwietnia 2016 r. Elbląg

Bardziej szczegółowo

Zarzdzanie i Inynieria produkcji Studia 2 stopnia o profilu: A P. Przedmiot: Systemy transportowe

Zarzdzanie i Inynieria produkcji Studia 2 stopnia o profilu: A P. Przedmiot: Systemy transportowe Systemy transportowe WM Zarzdzanie i Inynieria produkcji Studia stopnia o profilu: A P Przedmiot: Systemy transportowe Kod przedmiotu Status przedmiotu: obieralny ZIP N 3-_0 Jzyk wykładowy: polski Rok:

Bardziej szczegółowo

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO ZA 2014 ROK

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO ZA 2014 ROK Załącznik do uchwały Nr 482/2015 Zarządu Województwa Opolskiego z dnia 30 marca 2015r. ZARZĄD WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDŻETU WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO ZA 2014 ROK Opole, marzec 2015

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1 Przepisy ogólne

Rozdział 1 Przepisy ogólne ROZPORZDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 17 listopada 1998 r. w sprawie ogólnych warunków obowizkowego ubezpieczenia odpowiedzialnoci cywilnej podmiotu przyjmujcego zamówienie na wiadczenia zdrowotne za

Bardziej szczegółowo

Energia z Bałtyku dla Polski 2025 Przemysł. Warszawa, 28 luty 2018 r.

Energia z Bałtyku dla Polski 2025 Przemysł. Warszawa, 28 luty 2018 r. Energia z Bałtyku dla Polski 2025 Przemysł Warszawa, 28 luty 2018 r. 1 Struktura Potencjał morskiej energetyki i przemysłu morskiego Łańcuch dostaw dla morskiej energetyki wiatrowej w Polsce Wyniki analizy

Bardziej szczegółowo