Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych"

Transkrypt

1 UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakładu Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 i 5 Wpływ nawozów mineralnych na zawartość chlorofilu i przyrost biomasy liści wybranego gatunku rośliny dwuliściennej CHEMIA NAWOZÓW Gdańsk,

2 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Nawozami mineralnymi nazywa się związki chemiczne, stosowane do nawożenia roślin i gleb. Mogą to być związki syntetyczne wyprodukowane przez przemysł nawozowy, odpady przemysłowe lub uszlachetnione kopaliny. Rośliny do normalnego wzrostu i rozwoju potrzebują 6 składników pokarmowych w większych ilościach (azot, fosfor, potas, wapń, magnez i siarka), zwanych dalej makroskładnikami, i około 30 składników pokarmowych w znacznie mniejszych ilościach, zwanych dalej mikroskładnikami. Nawozy mineralne pod względem składu chemicznego możemy podzielić na: nawozy jednoskładnikowe zawierające tylko jeden z trzech podstawowych składników pokarmowych (N, P, K), nawozy wieloskładnikowe zawierające 2 lub 3 podstawowe składniki pokarmowe (N, P, K). Zarówno nawozy jednoskładnikowe jak i wieloskładnikowe w swym składzie dodatkowo mogą zawierać mikroskładniki. W Tabeli 1 przedstawiono pozytywne oraz negatywne skutki oddziaływania nawozów na środowisko i człowieka. Tabela 1 Pozytywne oraz negatywne skutki oddziaływania nawozów na środowisko i człowieka. POZYTYWNE* - utrzymanie lub zwiększenie ilości mikroi makroskładników potrzebnych roślinom - wydanie optymalnego pod względem wysokości i jakości plonu - poprawa właściwości fizykochemicznych gleb * nawozy mineralne stosowane w optymalnych ilościach SKUTKI STOSOWANIA NAWOZÓW 2 NEGATYWNE - przeżyźnienie gleb - eutrofizacja wód - niebezpieczeństwo oparzeń i alergii w wyniku bezpośredniego kontaktu ze skórą w czasie transportu, magazynowania, wysiewu lub czyszczenia siewników - naruszenie równowagi jonowej wzmagające ubytek składników - nadmierne nawożenie powoduje pogorszenie jakości plonu Przykładowe skutki stosowania nawozów dają ogólny obraz wpływu stosowania substancji należących do tej grupy. Niewątpliwie gleby zbyt ubogie w miko- i/lub makroskładniki wymagają stosowania nawozów. Należy jednak pamiętać o racjonalnym nawożeniu, które uwzględnia ilości stosowanych nawozów i odstępy czasowe. Zachowanie zasad skutkuje poprawą fizykochemicznych właściwości gleb oraz oczekiwanymi zbiorami. Chęć zyskania większych plonów i zużywanie zbyt dużych ilości nawozów prowadzi do przeżyźnienia gleb, czego następstwem jest wymywanie do wód powierzchniowych pierwiastków biogennych. Negatywnym skutkiem środowiskowym jest ostatecznie wzmożenie naturalnego procesu jakim jest eutrofizacja. Oprócz tego nadmierne nawożenie prowadzi do ubytku

3 biomasy, w wyniku zatrzymania procesów życiowych roślin, czego skutkiem są mniejsze zbiory i straty materialne. Chlorofile występujące w chloroplastach roślin pełniąc role syntezatorów wytwarzających materię organiczną na drodze fotosyntezy. Chlorofil jest zielonym barwnikiem występującym u organizmów zdolnych do przeprowadzenia procesu fotosyntezy. W środowisku roślin najbardziej rozpowszechniony chlorofil a i b. Pierwszy z nich jest głównym fotoreceptorem w chloroplastach u większości roślin zielonych. Jest to związek pochodny tetrapirolu; cztery atomy azotu w pierścieniach pirolowych są związane wiązaniami koordynacyjnymi z atomem magnezu. Chlorofil jest więc magnezoporfiryną. Inną charakterystyczną cechą chlorofilu jest obecność fitolu, silnie hydrofobowego 20-węglowego alkoholu, przyłączonego wiązaniem estrowym do łańcucha alifatycznego jednego z pierścieni pirolowych. Chlorofil b różni się od chlorofilu a tym, że zawiera grupę formylową zamiast metylowej w jednym z pierścieni pirolowych. Struktury chemiczne opisywanych związków przedstawiono na Rysunku 1. Rysunek 1 Struktura chemiczna chlorofilu a oraz chlorofilu b. Chlorofile są bardzo efektywnymi fotoreceptorami, ponieważ mają wiązania podwójne w układzie sprzężonym. Tego typu związki, zwane polienami, mają silne pasma absorpcji w zakresie światła widzialnego, które stanowi główną część promieniowania dochodzącego do powierzchni Ziemi. Molarne współczynniki absorpcji chlorofilu a i chlorofilu b są większe od 10 5 cm -1 M -1, co oznacza, że należą do najwyższych, jakie wyliczono dla związków organicznych. Widma absorpcyjne chlorofilu a i b są różne. Promieniowanie słabo absorbowane przez chlorofil a przy długości fali 460 nm, jest silnie pochłaniane przez chlorofil b (Rysunek 2). 3

4 Rysunek 2 Widmo absorpcyjne chlorofilu a i b. Dwa rodzaje chlorofilu uzupełniają się wzajemnie w pochłanianiu promieniowania słonecznego. Promieniowanie w zakresie nm jest słabiej absorbowane przez te chlorofile, ale nie powoduje to zmniejszenia fotosyntezy u większości roślin zielonych. Metody suszenia termicznego polegają na usunięciu wody z próbki za pomocą suszenia w pokojowej lub podwyższonej temperaturze oraz pod normalnym lub zmniejszonym ciśnienieniem; przy czym parametry te (temperatura i ciśnienie) dobiera się stosownie do właściwości badanego produktu. Ponadto suszenie można prowadzić do uzyskania stałej masy lub w ciągu umownego czasu. 2. WYKONANIE ĆWICZENIA UWAGA! Ćwiczenie jest wykonywane na dwóch zajęciach, z trzytygodniową przerwą!!! 1. Przygotowanie roślin do analizy (pierwsze zajęcia) I) Cztery jednakowe, wytarowane doniczki (na jedną podgrupę) należy napełnić tą samą ilością (± 5 g) przygotowanej gleby tak, by jej lekko ubita warstwa znajdowała się około 1 cm poniżej krawędzi doniczki. Dane zapisać w Tabeli 2. Tabela 2 Masa gleby przygotowanej do eksperymentu. Masa mokrej gleby Donica I Donica II Donica III Donica IV [g] Masa suchej gleby [g] 4

5 II) W celu wyznaczenia suchej masy gleby odważyć około 50 g gleby na folii aluminiowej i umieścić na 1 godzinę w suszarce w temperaturze 90 C. Po ostygnięciu ponownie zważyć glebę w celu ustalenia zawartości wody. Dane zapisać w Tabeli 3. Tabela 3 Pomiary suchej masy gleby. Masa mokrej gleby Masa suchej gleby [g] Zawartość wody [%] III) Znając zawartość wody w stosowanej glebie, obliczyć suchą masę gleby w każdej doniczce. Dane zapisać w Tabeli 2. IV) W każdej doniczce umieścić jednakową ilość nasion wskazanych przez prowadzącego; nasiona powinny zostać umieszczone około 1 cm pod powierzchnią gleby, a powierzchnia lekko ubita palcami. V) Bezpośrednio po przygotowaniu przystąpić do sporządzenia po 500 mililitrów roztworów nawozów, odpowiednio: PODGRUPA I Tabela 4 Roztwory nawozu mineralnego: Polifoska 8. Rodzaj nawozu POLIFOSKA 8 Rodzaj próbki Masa nawozu [g] Objętość wody wodociągowej [ml] kontrolna zalecana ilość 4, % zalecanej ilości 1, % zalecanej ilości PODGRUPA II Tabela 5 Roztwory nawozu mineralnego: Siarczan potasu. Rodzaj nawozu SIARCZAN POTASU Rodzaj próbki Masa nawozu [g] Objętość wody wodociągowej [ml] kontrolna zalecana ilość 3, % zalecanej ilości 0, % zalecanej ilości 8,

6 PODGRUPA III Tabela 6 Roztwory nawozu mineralnego: Saletra z magnezem. Rodzaj nawozu SALETRA Z MAGNEZEM Rodzaj próbki Masa nawozu [g] Objętość wody wodociągowej [ml] kontrolna zalecana ilość 3, % zalecanej ilości 0, % zalecanej ilości 8,0 500 VI) Roztworami delikatnie i w miarę równomiernie podlać przygotowaną wcześniej glebę z wysianymi nasionami; w każdej doniczce roztworem z różną ilością danego nawozu, zgodnie z Tabelą 7. Tabela 7 Donice z nasionami oraz ich przeznaczenie. Donica DONICA I DONICA II DONICA III DONICA IV Rodzaj próbki Próbka kontrolna Próbka z zalecaną ilością nawozu Próbka z 25% ilości zalecanej nawozu Próbka z 250% ilości zalecanej nawozu 2. Podział materiału roślinnego do badań (drugie zajęcia) Do każdej donicy zastosować analogiczny schemat postępowania przedstawiony na Rysunku 3. Wielkości przygotowywanych części materiału roślinnego wskaże prowadzący. Rysunek 3 Schemat podziału materiału roślinnego do badań z jednej donicy. 6

7 3. Pomiary suchej masy roślin (drugie zajęcia) Pomiary suchej masy roślin Część 1 odciętych liści sałaty z poszczególnych donic zważyć oraz umieścić w suszarce na dwie godziny. Po wyjęciu materiału ponownie zważyć. Wyniki zapisać w Tabeli 8. Tabela 8 Pomiar suchej masy roślin. Masa świeżych liści sałaty [g] Sucha masa [g] Zawartość wody [%] DONICA I DONICA II DONICA III DONICA IV 4. Ekstrakcja chlorofilu i oznaczenia zawartości chlorofilu spektrofotometrycznie (drugie zajęcia) Część 2 odciętych liści sałaty z poszczególnych donic zważyć. Wszystkie wyniki zamieścić w Tabeli 9. Schemat postępowania przedstawiono na Rysunku 4. Czynności wykonać analogicznie dla 4 próbek (1 próbka odpowiada 1 donicy). Rysunek 4 Schemat postępowania oznaczania chlorofilu spektrofotometrycznie. 7

8 Obliczenia wykonać według poniższych wzorów: 12,7 A663 2, 7 A m C a ,9 A645 4, 7 A m 663 C b gdzie: m - masa próbki A absorbancja przy λ = 663 nm A absorbancja przy λ = 645 nm Tabela 9 Oznaczanie chlorofilu spektrofotemetrycznie. Masa świeżych liści Absorbancja sałaty [g] λ = 663 nm λ = 645 nm DONICA I DONICA II DONICA III DONICA IV Ilość chlorofilu a Ilość chlorofilu b 8

9 5. Analiza chlorofilu techniką TLC (drugie zajęcia) Część 3 odciętych liści sałaty z poszczególnych donic zważyć. Wyniki zapisać w Tabeli 10.Ekstrakcję barwników przeprowadzić zgodnie ze schematem umieszczonym na Rysunku 5. Rysunek 5 Ekstrakcja barwników do analizy TLC. Do komór chromatograficznych wprowadzić niewielką ilość fazy ruchomej: eter naftowy:aceton; 7:3; v:v; (ok. 3 mm od dna), zamknąć komory i pozostawić na kilka minut. Przygotować płytkę chromatograficzną o wymiarach 4,2 x 8 cm, na której bardzo delikatnie zaznaczyć ołówkiem linię startu (1 cm od dołu). Na linię startu nanosić przy pomocy szklanej kapilary ekstrakty barwników, jak pokazano na Rysunku 6. Po nałożeniu ekstraktów chwilę odczekać, aż miejsce nakładania podeschnie i ponownie nałożyć w to samo miejsce kolejną porcję barwnika. Czynność powtórzyć 4 razy. Pozostawić płytkę do wyschnięcia. 9

10 Rysunek 6 Przygotowanie płytki TLC oraz nakładanie ekstraktów. Wysuszoną płytkę wstawić do nasyconej fazą ruchomą komory chromatograficznej. Przykryć komorę. Rozdział chromatograficzny prowadzić do momentu, gdy czoło rozpuszczalnika znajdzie się przed górną krawędzią płytki. Chromatogram wyjąc i pozostawić do wysuszenia. Uwaga: Nie należy pobrudzić, ani uszkodzić płytki. Płytkę należy trzymać tylko za jedną krawędź. Nakład kolejne objętości kapilary tak, by tworzący się na płytce ślad miał średnicę nie większą niż 2 mm. Linia startu nie może dotykać powierzchni fazy ruchomej w komorze chromatograficznej. Tabela 10 Analiza chlorofilu techniką TLC. Masa świeżych liści sałaty [g] Analiza chromatogramu (zanotować ilość plamek, zinterpretować obecne barwniki, porównać kolejność elucji) DONICA I DONICA II DONICA III DONICA IV 10

11 6. Opracowanie wyników Sprawozdanie powinno zawierać krótki wstęp teoretyczny (max. 0,5 strony), opis wykonanych ćwiczeń wraz z uzyskanymi wynikami oraz ich interpretacja, chromatogram TLC z ekstrakcji barwników sałaty wraz z obliczonymi wartościami R f oraz wnioski. 7. Zakres wymagań 1. Chromatografia cienkowarstwowa - TLC. 2. Spektrofotometria UV/Vis. 8. Szkło i odczynniki - aceton, etanol, eter naftowy, woda dejonizowana; - komora chromatograficzna 3 sztuki; - moździerz 12 sztuk; - sączki miękkie 24 sztuk; - lejek 12 sztuk; - cylinder 500 ml 3 sztuki; - pipety 5 ml 6 sztuk; 10 ml 6 sztuk; - gruszka do pipet 3 sztuki; - zlewka 500 ml 9 sztuk; - bagietki 3 sztuki; - łopatki 3 sztuki; - kapilary 12 sztuk; - płytki TLC; - folia aluminiowa; - naczynko wagowe 3 sztuki; - probówki z korkiem 12 sztuk; - probówki bez korka 12 sztuk. 11

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 BADANIE WPŁYWU ZASOLENIA GLEBY NA KIEŁKOWANIE I ROZWÓJ SIEWEK POMIDORA

Bardziej szczegółowo

Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z metodą analizy jakościowej oraz własnościami fizykochemicznymi barwników fotosyntetycznych.

Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z metodą analizy jakościowej oraz własnościami fizykochemicznymi barwników fotosyntetycznych. Ćwiczenie nr 7 Ekstrakcja i rozdział barwników roślinnych-pomiar i analiza widm absorpcji UV-Vis Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z metodą analizy jakościowej oraz własnościami fizykochemicznymi barwników

Bardziej szczegółowo

CHROMATOGRAFIA ADSORPCYJNA I PODZIAŁOWA. 1. Rozdział barwników roślinnych metodą chromatografii adsorpcyjnej (techniką kolumnową)

CHROMATOGRAFIA ADSORPCYJNA I PODZIAŁOWA. 1. Rozdział barwników roślinnych metodą chromatografii adsorpcyjnej (techniką kolumnową) Ćwiczenie nr 7 CHROMATOGRAFIA ADSORPCYJNA I PODZIAŁOWA 1. Rozdział barwników roślinnych metodą chromatografii adsorpcyjnej (techniką kolumnową) Zasada: Barwniki roślinne charakteryzują się różnym powinowactwem

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu

ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne Ekstrakcja barwników asymilacyjnych 400 mg - zhomogenizowany w ciekłym azocie proszek z natki pietruszki 6 ml - etanol 96% 2x probówki plastikowe typu Falcon na 15 ml 5x probówki

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 3: CHROMATOGRAFIA PLANARNA

ĆWICZENIE 3: CHROMATOGRAFIA PLANARNA ĆWICZENIE 3: CHROMATOGRAFIA PLANARNA Chromatografia jest to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą i fazę ruchomą.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie witaminy E w oleju metodą HPLC ANALIZA PRODUKTÓW POCHODZENIA NATURALNEGO

Bardziej szczegółowo

Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu

Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Ćwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Ćwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis Gdańsk,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis

Ćwiczenie nr 3. Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis Ćwiczenie nr 3 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej oraz spektrofotometrii UV/Vis 1.Wprowadzenie Analiza tuszu jest wykonywana w laboratoriach kryminalistycznych w celu potwierdzenia lub

Bardziej szczegółowo

CHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH

CHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 1 CHROMATOGRAFIA BARWNIKÓW ROŚLINNYCH I. Wiadomości teoretyczne W wielu dziedzinach nauki i techniki spotykamy się z problemem

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Biofizyki

Laboratorium Podstaw Biofizyki CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu oraz wyznaczenie równania izotermy Freundlicha. ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: widmo absorpcyjne, prawo Lamberta-Beera,

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II

ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE

OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Oznaczanie benzoesanu denatonium w skażonym alkoholu etylowym metodą wysokosprawnej

Bardziej szczegółowo

Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej

Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Analiza tuszu metodą chromatografii cienkowarstwowej Gdańsk, 2017 I Cel ćwiczenia Celem

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS

OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące

Bardziej szczegółowo

R = CH 3. COOMe O CH 3 CH 3 CH3 CH 3. β-karoten. Rys. 1. Wzory strukturalne chlorofilu a, chlorofilu b oraz β-karotenu.

R = CH 3. COOMe O CH 3 CH 3 CH3 CH 3. β-karoten. Rys. 1. Wzory strukturalne chlorofilu a, chlorofilu b oraz β-karotenu. Zastosowanie niskociśnieniowej chromatografii adsorpcyjnej do separacji barwników ze szpinaku Wstęp Celem ćwiczenia jest zastosowanie adsorpcyjnej chromatografii kolumnowej do izolacji barwnych związków

Bardziej szczegółowo

a) Ćwiczenie praktycze: Sublimacja kofeiny z kawy (teofiliny z herbaty i teobrominy z kakao)

a) Ćwiczenie praktycze: Sublimacja kofeiny z kawy (teofiliny z herbaty i teobrominy z kakao) ĆWICZENIE 5 SUBLIMACJA I CHROMATOGRAFIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami oczyszczania i rozdziału substancji organicznych. Sublimacja jest metodą, za pomocą której można wyodrębnić i oczyścić

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 ZASTOSOWAIE ISKOCIŚIEIOWEJ CHROMATOGRAFII ADSORPCYJEJ DO SEPARACJI

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody

Bardziej szczegółowo

Współczesne metody chromatograficzne: Chromatografia cienkowarstwowa

Współczesne metody chromatograficzne: Chromatografia cienkowarstwowa Ćwiczenie 2: Chromatografia dwuwymiarowa (TLC 2D) 1. Celem ćwiczenia jest zaobserwowanie rozdziału mieszaniny aminokwasów w dwóch układach rozwijających. Aminokwasy: Asp, Cys, His, Leu, Ala, Val (1% roztwory

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ekstrakcja ciągła w aparacie Soxhleta

Ćwiczenie 1. Ekstrakcja ciągła w aparacie Soxhleta III. Metody rozdzielania mieszanin Zagadnienia Rodzaje i podział mieszanin Różnice między związkiem chemicznym a mieszaniną Metody rozdzielania mieszanin o Chromatografia o Krystalizacja o Ekstrakcja o

Bardziej szczegółowo

Metody spektroskopowe:

Metody spektroskopowe: Katedra Chemii Analitycznej Metody spektroskopowe: Absorpcyjna Spektrometria Atomowa Fotometria Płomieniowa Gdańsk, 2010 Opracowała: mgr inż. Monika Kosikowska 1 1. Wprowadzenie Spektroskopia to dziedzina

Bardziej szczegółowo

1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH

1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 CHROMATOGRAFIA GAZOWA WPROWADZENIE DO TECHNIKI ORAZ ANALIZA JAKOŚCIOWA

Bardziej szczegółowo

CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej.

CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej. LABORATORIUM 3 Filtracja żelowa preparatu oksydazy polifenolowej (PPO) oczyszczanego w procesie wysalania siarczanem amonu z wykorzystaniem złoża Sephadex G-50 CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową

Bardziej szczegółowo

Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej

Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi

Bardziej szczegółowo

Spektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego

Spektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 1 Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Doświadczenie to ma na celu zaznajomienie uczestników ćwiczeń ze sposobem wykonywania pomiarów metodą spektrofotometryczną

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ

WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ Wprowadzenie Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną technika analityczną, stosowaną

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety

Ćwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.

Bardziej szczegółowo

Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej

Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej I. Regulamin BHP pracowni chemicznej. Pokaz szkła. Technika pracy laboratoryjnej Zagadnienia Regulamin bezpieczeństwa i higiena pracy w laboratorium chemicznym Organizacja stanowiska pracy Ochrona przeciwpożarowa

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA

ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 6 Wyodrębnianie i analiza terpenów ANALIZA PRODUKTÓW POCHODZENIA NATURALNEGO

Bardziej szczegółowo

III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych

III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III-A Przygotowywanie roztworów o różnym stężeniu III-A.1. Przygotowanie naważki substancji III-A.2. Przygotowanie 70 g 10% roztworu NaCl III-A.3.

Bardziej szczegółowo

Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2

Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2 UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń Ćwiczenie 2 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody analizy

Bardziej szczegółowo

Zawartość składników pokarmowych w roślinach

Zawartość składników pokarmowych w roślinach Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie

Bardziej szczegółowo

BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY).

BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). Wprowadzenie: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to grupa związków zawierających

Bardziej szczegółowo

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni

IR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 14 ANALIZA INSTRUMENTALNA CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA W IDENTYFIKACJI SKŁADNIKÓW ROZDZIELANYCH MIESZANIN. DZIAŁ: Chromatografia

ĆWICZENIE 14 ANALIZA INSTRUMENTALNA CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA W IDENTYFIKACJI SKŁADNIKÓW ROZDZIELANYCH MIESZANIN. DZIAŁ: Chromatografia ĆWICZENIE 14 ANALIZA INSTRUMENTALNA CHROMATOGRAFIA CIENKOWARSTWOWA W IDENTYFIKACJI SKŁADNIKÓW ROZDZIELANYCH MIESZANIN DZIAŁ: Chromatografia ZAGADNIENIA Chromatografia planarna; podział na chromatografię

Bardziej szczegółowo

Temat: Badanie Proctora wg PN EN

Temat: Badanie Proctora wg PN EN Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Technologia robót drogowych Temat: Badanie wg PN EN 13286-2 Celem ćwiczenia jest oznaczenie maksymalnej gęstości objętościowej szkieletu gruntowego i wilgotności optymalnej

Bardziej szczegółowo

Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej

Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej WPROWADZENIE Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną techniką analityczną, stosowaną

Bardziej szczegółowo

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice

Nawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane

Bardziej szczegółowo

WYŻEJ OPISANA CZĘŚĆ DOŚWIADCZENIA JEST PRZYGOTOWANA EOZYNA ŻÓŁTAWA

WYŻEJ OPISANA CZĘŚĆ DOŚWIADCZENIA JEST PRZYGOTOWANA EOZYNA ŻÓŁTAWA ĆWICZENIE 6 Gospodarka wodna Szybkość dyfuzji barwników organicznych w żelatynie Materiał: a/ odczynniki: 20 % roztwór żelatyny, tusz, 1-2 mm roztwory eozyny żółtawej, błękitu metylenowego, oranżu metylowego

Bardziej szczegółowo

ELEKTROFOREZA. Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM

ELEKTROFOREZA. Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM Wykonanie ćwiczenia 8. ELEKTROFOREZA BARWNIKÓW W ŻELU AGAROZOWYM Zadania: 1. Wykonać elektroforezę poziomą wybranych barwników w żelu agarozowym przy trzech różnych wartościach ph roztworów buforowych.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 ZASTOSOWANIE SPEKTROFOTOMETRII W NADFIOLECIE I ŚWIETLE WIDZIALNYM

Bardziej szczegółowo

INFORMACJE O ZASTOSOWANYCH PREPARATACH NOURIVIT I NOURIVIT PLUS

INFORMACJE O ZASTOSOWANYCH PREPARATACH NOURIVIT I NOURIVIT PLUS 1 INFORMACJE O ZASTOSOWANYCH PREPARATACH NOURIVIT I NOURIVIT PLUS Nourivit jest produkowany w kilku etapach z naturalnych składników mineralnych w kontrolowanym procesie kruszenia i sortowania bez użycia

Bardziej szczegółowo

PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE

PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE PŁYTY GIPSOWO-KARTONOWE: OZNACZANIE TWARDOŚCI, POWIERZCHNIOWEGO WCHŁANIANIA WODY ORAZ WYTRZYMAŁOŚCI NA ZGINANIE NORMY PN-EN 520: Płyty gipsowo-kartonowe. Definicje, wymagania i metody badań. WSTĘP TEORETYCZNY

Bardziej szczegółowo

I: WARUNKI PRODUKCJI RO

I: WARUNKI PRODUKCJI RO SPIS TREŚCI Część I: WARUNKI PRODUKCJI ROŚLINNEJ Rozdział 1. Uwarunkowania produkcyjne XXI wieku 1.1. Potrzeby i ograniczenia technologii produkcji roślinnej 1.1.1. Nowe kierunki produkcji rolnej 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym ćwiczenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Stan równowagi układu i rodzaje równowag

Bardziej szczegółowo

SZYBKOŚĆ REAKCJI JONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY JONOWEJ ROZTWORU

SZYBKOŚĆ REAKCJI JONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY JONOWEJ ROZTWORU POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW SZYBKOŚĆ REAKCI ONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY ONOWE ROZTWORU Opiekun: Krzysztof Kozieł Miejsce ćwiczenia: Czerwona Chemia,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 6 Zastosowanie destylacji z parą wodną oraz ekstrakcji ciecz-ciecz do izolacji eugenolu z goździków Wstęp

Ćwiczenie 6 Zastosowanie destylacji z parą wodną oraz ekstrakcji ciecz-ciecz do izolacji eugenolu z goździków Wstęp Ćwiczenie 6 Zastosowanie destylacji z parą wodną oraz ekstrakcji ciecz-ciecz do izolacji eugenolu z goździków Wstęp Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z destylacją z parą wodną oraz ekstrakcją w układzie

Bardziej szczegółowo

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE

HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,

Bardziej szczegółowo

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz!

Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! .pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW

GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW UTYLIZACJA OSADÓW Ćwiczenie nr 4 GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU A. Grawitacyjne zagęszczanie osadów: Zagęszczać osady można na wiele różnych sposobów. Miedzy innymi grawitacyjnie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 OPTYMALIZACJA ROZDZIELANIA MIESZANINY WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW METODĄ

Bardziej szczegółowo

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1 PREPARAT NR 1 O H 2 SO 4 COOH + HO t. wrz., 1 godz. O OCTAN IZOAMYLU Stechiometria reakcji Kwas octowy lodowaty Alkohol izoamylowy Kwas siarkowy 1.5 ekwiwalenta 1 ekwiwalentów 0,01 ekwiwalenta Dane do

Bardziej szczegółowo

JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? Podstawowe miary masy i objętości stosowane przy oznaczaniu ilości kwasów nukleinowych : 1g (1) 1l (1) 1mg (1g x 10-3 ) 1ml (1l x 10-3 ) 1μg (1g x 10-6 ) 1μl (1l x 10-6 ) 1ng (1g x 10-9 ) 1pg (1g x 10-12

Bardziej szczegółowo

K02 Instrukcja wykonania ćwiczenia

K02 Instrukcja wykonania ćwiczenia Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K2 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie krytycznego stężenia micelizacji (CMC) z pomiarów napięcia powierzchniowego Zakres zagadnień obowiązujących

Bardziej szczegółowo

Chromatografia. Chromatografia po co? Zastosowanie: Optymalizacja eluentu. Chromatografia kolumnowa. oczyszczanie. wydzielanie. analiza jakościowa

Chromatografia. Chromatografia po co? Zastosowanie: Optymalizacja eluentu. Chromatografia kolumnowa. oczyszczanie. wydzielanie. analiza jakościowa Chromatografia Chromatografia kolumnowa Chromatografia po co? Zastosowanie: oczyszczanie wydzielanie Chromatogram czarnego atramentu analiza jakościowa analiza ilościowa Optymalizacja eluentu Optimum 0.2

Bardziej szczegółowo

CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z chemią 14 grupy pierwiastków układu okresowego

CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z chemią 14 grupy pierwiastków układu okresowego 16 SOLE KWASU WĘGLOWEGO CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z chemią 14 grupy pierwiastków układu okresowego Zakres obowiązującego materiału Węgiel i pierwiastki 14 grupy układu okresowego, ich związki

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 7 ANALIZA JAKOŚCIOWA W CHROMATOGRAFII GAZOWEJ INDEKSY RETENCJI Pracownia

Bardziej szczegółowo

PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR

PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem

Bardziej szczegółowo

K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia

K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie punktu izoelektrycznego żelatyny metodą wiskozymetryczną Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Układy

Bardziej szczegółowo

Materiały polimerowe laboratorium

Materiały polimerowe laboratorium Materiały polimerowe laboratorium Wydział Chemiczny, Studia Stacjonarne II stopnia (magisterskie), rok 1, semestr 2 kierunek: INŻYNIERIA CHEMICZNA I PROCESOWA specjalność: Inżynieria procesów chemicznych

Bardziej szczegółowo

K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE

K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE Postępowanie analityczne, znane pod nazwą miareczkowania konduktometrycznego, polega na wyznaczeniu punktu końcowego miareczkowania

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE RÓWNOWAŻNIKA CHEMICZNEGO ORAZ MASY ATOMOWEJ MAGNEZU I CYNY

WYZNACZANIE RÓWNOWAŻNIKA CHEMICZNEGO ORAZ MASY ATOMOWEJ MAGNEZU I CYNY 14 WYZNACZANIE RÓWNOWAŻNIKA CHEMICZNEGO ORAZ MASY ATOMOWEJ MAGNEZU I CYNY CEL ĆWICZENIA: Wyznaczanie równoważnika chemicznego oraz masy atomowej magnezu i cyny na podstawie pomiaru objętości wodoru wydzielonego

Bardziej szczegółowo

Zapisz równanie zachodzącej reakcji. Wskaż pierwiastki, związki chemiczne, substraty i produkty reakcji.

Zapisz równanie zachodzącej reakcji. Wskaż pierwiastki, związki chemiczne, substraty i produkty reakcji. test nr 2 Termin zaliczenia zadań: IIIa - 29 października 2015 III b - 28 października 2015 zad.1 Reakcja rozkładu tlenku rtęci(ii) 1. Narysuj schemat doświadczenia, sporządź spis użytych odczynników,

Bardziej szczegółowo

Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy

Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy https://www. Makro- i mikroskładniki w dokarmianiu dolistnym kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 14 maja 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż.

Bardziej szczegółowo

Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska

Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Instrukcja do Ćwiczenia 14 Zastosowanie metod membranowych w oczyszczaniu ścieków Opracowała dr Elżbieta Megiel Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Dobre nawożenie rzepaku siarką na start!

Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! .pl https://www..pl Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! Autor: Małgorzata Srebro Data: 19 marca 2018 Nawożenie rzepaku siarką oraz magnezem ma wpływ zarówno na wielkość, jak i jakość plonów. Rolnicy

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu

ĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych fosforowych różne formy P 2 O 5

Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych fosforowych różne formy P 2 O 5 ZAKŁAD TECHNOLOGII I PROCESÓW CHEMICZNYCH Wydział Chemiczny Politechnika Wrocławska Technologia chemiczna - surowce i procesy przemysłu nieorganicznego Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych

Bardziej szczegółowo

Laboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna

Laboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu

Bardziej szczegółowo

Spis treści - autorzy

Spis treści - autorzy Przedmowa Chemia rolna jest odrębną dyscypliną nauki utworzoną w połowie XIX w., która ukształtowała się wraz z opublikowaniem pierwszych podręczników z zakresu nawożenia oraz rozpoczęciem eksploatacji

Bardziej szczegółowo

Metoda analityczna oznaczania chlorku winylu uwalnianego z materiałów i wyrobów do żywności

Metoda analityczna oznaczania chlorku winylu uwalnianego z materiałów i wyrobów do żywności Załącznik nr 4 Metoda analityczna oznaczania chlorku winylu uwalnianego z materiałów i wyrobów do żywności 1. Zakres i obszar stosowania Metoda służy do urzędowej kontroli zawartości chlorku winylu uwalnianego

Bardziej szczegółowo

Kolor i stan skupienia: czerwone ciało stałe. Analiza NMR: Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1

Kolor i stan skupienia: czerwone ciało stałe. Analiza NMR: Zakład Chemii Organicznej, Wydział Chemii UMCS Strona 1 PREPARAT NR 22 HO OH ZnCl 2 (bezw.) HO O O FLUORESCEINA 180210 o C, 40 min COOH Stechiometria reakcji ZnCl 2 bezw. 1 ekwiwalent 2.5 ekwiwalenta 0.5 ekwiwalenta Dane do obliczeń Związek molowa (g/mol) Gęstość

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji

ĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji ĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji Odczynniki chemiczne związek kompleksowy [CoCl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 ; stężony

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Chromatogram i sposób pomiaru podstawowych wielkości chromatograficznych

Rys. 1. Chromatogram i sposób pomiaru podstawowych wielkości chromatograficznych Ćwiczenie 1 Chromatografia gazowa wprowadzenie do techniki oraz analiza jakościowa Wstęp Celem ćwiczenia jest nabycie umiejętności obsługi chromatografu gazowego oraz wykonanie analizy jakościowej za pomocą

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych

Bardziej szczegółowo

Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!

Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! .pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone

Bardziej szczegółowo

SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI?

SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? JAK ZMIERZYĆ ILOŚĆ KWASÓW NUKLEINOWYCH PO IZOLACJI? SKUTECZNOŚĆ IZOLACJI Wydajność izolacji- ilość otrzymanego kwasu nukleinowego Efektywność izolacji- jakość otrzymanego kwasu nukleinowego w stosunku do ilości Powtarzalność izolacji- zoptymalizowanie procedury

Bardziej szczegółowo

Współczesne metody chromatograficzne : Chromatografia cienkowarstwowa

Współczesne metody chromatograficzne : Chromatografia cienkowarstwowa Ćwiczenie 2: Chromatografia dwuwymiarowa (TLC 2D) Celem ćwiczenia jest zaobserwowanie rozdziału mieszaniny aminokwasów w dwóch układach rozwijających. Aminokwasy: Asp, Tyr, His, Leu, Ala, Val, Gly (1%

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie

Bardziej szczegółowo

GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW

GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW PRZERÓBKA I UNIESZKODLIWIANIE OSADÓW ŚCIEKOWYCH Ćwiczenie nr 4 GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU Proces zagęszczania osadów, który polega na rozdziale fazy stałej od ciekłej przy

Bardziej szczegółowo

III FLAWONOIDY, KUMARYNY, FURANOCHROMONY student:...

III FLAWONOIDY, KUMARYNY, FURANOCHROMONY student:... 1. Kolokwium wstępne. 2. Analiza organoleptyczna substancji roślinnych: Betulae folium, Arnicae flos, Crataegi folium cum flore, Helichrysi flos, Sambuci flos, Tiliae flos, Equiseti herba, Hyperici herba,

Bardziej szczegółowo

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO

Bardziej szczegółowo

METODYKA POMIARÓW WIDM ABSORPCJI (WA) NA CARY-300 (Varian) i V-550 (JASCO)

METODYKA POMIARÓW WIDM ABSORPCJI (WA) NA CARY-300 (Varian) i V-550 (JASCO) METODYKA POMIARÓW WIDM ABSORPCJI (WA) NA CARY-300 (Varian) i V-550 (JASCO) Czas od włączenia spektrofotometru Cary-300 do momentu uzyskania stabilnej pracy: ok 30 minut., w przypadku V-550 ok. 3h. WA widmo

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 4. Zakład Budownictwa Ogólnego. Kruszywa budowlane - oznaczenie gęstości nasypowej - oznaczenie składu ziarnowego

ĆWICZENIE NR 4. Zakład Budownictwa Ogólnego. Kruszywa budowlane - oznaczenie gęstości nasypowej - oznaczenie składu ziarnowego Zakład Budownictwa Ogólnego ĆWICZENIE NR 4 Kruszywa budowlane - oznaczenie gęstości nasypowej - oznaczenie składu ziarnowego Instrukcja z laboratorium: Budownictwo ogólne i materiałoznawstwo Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Optymalne nawożenie jagody kamczackiej. Dr Andrzej Grenda, Yara Poland

Optymalne nawożenie jagody kamczackiej. Dr Andrzej Grenda, Yara Poland Optymalne nawożenie jagody kamczackiej Dr Andrzej Grenda, Yara Poland 1 Parę słów o mineralnym żywieniu roślin jagodowych: - wieloletnie rośliny jagodowe są gatunkami o niskich wymaganiach w stosunku do

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW W PRÓBACH WODY.

OZNACZANIE WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW W PRÓBACH WODY. OZNACZANIE WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW W PRÓBACH WODY. Wprowadzenie: Dynamiczny rozwój społeczno gospodarczy doprowadził do degradacji środowiska wodnego, które w wyniku działalności człowieka narażone jest

Bardziej szczegółowo

Oznaczanie wybranych farmaceutyków w próbach wody

Oznaczanie wybranych farmaceutyków w próbach wody Oznaczanie wybranych farmaceutyków w próbach wody WPROWADZENIE Dynamiczny rozwój społeczno gospodarczy doprowadził do degradacji środowiska wodnego, które w wyniku działalności człowieka narażone jest

Bardziej szczegółowo

Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil

Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil .pl https://www..pl Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil Autor: materiały firmowe Data: 20 czerwca 2017 CANWIL, włocławska spółka z Grupy ORLEN jest jednym z czołowych producentów

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 26 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Prawo Lamberta

Bardziej szczegółowo

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI

KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI 6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ PREPARATYKA KATALIZATORA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY

LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ PREPARATYKA KATALIZATORA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW PREPARATYKA KATALIZATORA Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala 109 LABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I

Bardziej szczegółowo

ĆW. 11. TECHNOLOGIA I WŁAŚCIWOŚCI POLIMEROWYCH REZYSTORÓW

ĆW. 11. TECHNOLOGIA I WŁAŚCIWOŚCI POLIMEROWYCH REZYSTORÓW ĆW.. TECHNOLOGIA I WŁAŚCIWOŚCI POLIMEROWYCH REZYSTORÓW CEL ĆWICZENIA. Zapoznanie się z technologią polimerowych warstw grubych na przykładzie elementów rezystywnych. Określenie wpływu rodzaju i zawartości

Bardziej szczegółowo

ANALIZA INSTRUMENTALNA

ANALIZA INSTRUMENTALNA ANALIZA INSTRUMENTALNA TECHNOLOGIA CHEMICZNA STUDIA NIESTACJONARNE Sala 522 ul. Piotrowo 3 Studenci podzieleni są na cztery zespoły laboratoryjne. Zjazd 5 przeznaczony jest na ewentualne poprawy! Możliwe

Bardziej szczegółowo

OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska

OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska OPRACOWAŁA : Klaudia Barczyńska 1 Przedmiotem normy są metody oznaczania zawartości chlorofilu w organizmach zielonych zasiedlających wody powierzchniowe. Zawartość chlorofilu a jest wskaźnikiem biomasy

Bardziej szczegółowo