Spis treœci Telnet Co nowego w wersji V5R1 Drukowanie tego dokumentu Planowanie serwera Telnet Konfigurowanie serwera Telnet

Transkrypt

1 Spis treœci Telnet Co nowego w wersji V5R1 Drukowanie tego dokumentu Planowanie serwera Telnet Automatyczne konfigurowanie urz¹dzeñ wirtualnych Tworzenie w³asnych urz¹dzeñ wirtualnych Ustawianie parametru czas ycia sesji us³ugi Telnet Próby wpisywania siê Konfigurowanie serwera Telnet Uruchamianie serwera Telnet Okreœlanie liczby urz¹dzeñ wirtualnych Zastrzeganie wybranych urz¹dzeñ dla uprawnionych u ytkowników Ustawianie limitu nieaktywnoœci sesji Przypisywanie urz¹dzeñ do podsystemów Uaktywnianie podsystemu QSYSWRK Tworzenie profili u ytkowników Telnet Zarz¹dzanie serwerem Telnet Uruchamianie serwera Telnet Koñczenie sesji serwera Telnet Uaktywnianie podsystemu QSYSWRK Koñczenie zadañ zarz¹dcy urz¹dzeñ Konfigurowanie us³ugi SSL na serwerze Telnet Usuwanie ograniczenia portów i umo liwianie uruchomienia warstwy SSL Uruchamianie serwera Telnet Uwierzytelnianie klienta Kontrola dostêpu u ytkownika do serwera iseries 400 za pomoc¹ us³ugi Telnet Okreœlanie liczby urz¹dzeñ wirtualnych do sterowania Tworzenie profili u ytkowników Telnet Przypisywanie urz¹dzeñ do podsystemów

2 Zastrzeganie wybranych urz¹dzeñ dla uprawnionych u ytkowników U ywanie programów obs³ugi wyjœcia us³ugi Telnet Inicjowanie urz¹dzenia Zakoñczenie pracy urz¹dzenia Konfigurowanie sesji drukarki us³ugi Telnet Funkcje steruj¹ce serwerem Telnet z klienta Zarz¹dzanie klientem Telnet Typy emulacji obs³ugiwane przez iseries 400 Uruchamianie sesji klienta Telnet 5250 Uruchamianie sesji klienta Telnet 3270 Uruchamianie sesji klienta Telnet VTxxx Wartoœci specjalne dla klawiszy VTxxx terminalu 5250 Ustanawianie sesji kaskadowej Ustanawianie sesji klienta Koñczenie sesji klienta Telnet S³owa kluczowe znaków steruj¹cych terminalu VT100 i VT200 Podstawowe i alternatywne odwzorowania klawiatury terminalu VTxxx Klawiatura numeryczna Klawiatura edycji Prze³¹czanie siê pomiêdzy sesjami kaskadowymi Rozwi¹zywanie problemów zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet Okreœlanie problemów zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet Dane wyjœciowe programu serwisowego TRCTCPAPP Materia³y wymagane podczas zg³aszania problemów Automatycznie generowane informacje diagnostyczne (FFDC) Rozwi¹zywanie problemów z typami emulacji Rozwi¹zywanie problemów z serwerem Telnet SSL Sprawdzanie statusu systemu Wykonywanie komendy ping do systemu Sprawdzanie, czy serwer Telnet jest uruchomiony Sprawdzanie aktywnoœci programu nas³uchuj¹cego SSL Sprawdzanie protoko³u zadania us³ugi Telnet

3 Systemowe kody powrotu us³ugi SSL

4 Telnet Telnet jest protoko³em umo liwiaj¹cym logowanie siê do zdalnego komputera i korzystanie z niego w taki sposób, jakby znajdowa³ siê on bezpoœrednio w sieci lokalnej. Komputer (zazwyczaj typu PC) lub system, którego u ywa u ytkownik, jest klientem Telnet. Serwer Telnet jest zdalnym komputerem, do którego przy³¹czony jest klient. Protokó³ TCP/IP iseries 400 obs³uguje zarówno klienta, jak i serwer Telnet. Jedn¹ z najwa niejszych cech us³ugi Telnet jest mo liwoœæ uzgadniania przes³ania strumienia danych pomiêdzy klientem i serwerem. Ten rodzaj uzgadniania umo liwia klientowi lub serwerowi zainicjowanie ¹dania lub jego przyjêcie. Dostêpnych jest szereg trybów emulacji uzgadniania ¹dañ i ich konwersji na dane wyjœciowe. W przypadku systemu iseries 400 preferowanym typem jest emulacja terminalu typu Serwer iseries 400 obs³uguje tak e stacje robocze typu 3270 i VTxxx oraz tryby obs³ugi drukarki opisane w RFC Poni sze informacje stanowi¹ wprowadzenie do us³ugi Telnet oraz dostarczaj¹ wskazówek u³atwiaj¹cych administrowanie ni¹ w systemie iseries 400: Planowanie serwera Telnet wyjaœnia, jak okreœliæ liczbê urz¹dzeñ wirtualnych, które maj¹ byæ przypisane do stacji roboczych po³¹czonych z systemem. Nale y zapoznaæ siê tak e z konwencj¹ nazewnictwa OS/400 dla automatycznie konfigurowanych urz¹dzeñ wirtualnych. Konfigurowanie serwera Telnet Sekcja ta wyjaœnia, jak konfigurowaæ serwer Telnet do obs³ugi ró nych typów emulacji. Zarz¹dzanie serwerem Telnet Sekcja opisuje instalowanie i konfigurowanie serwera Telnet. Pozosta³e sekcje wyjaœniaj¹, jak chroniæ serwer i ograniczaæ dostêp u ytkowników. Zarz¹dzanie klientem Telnet Sekcja zawiera informacje o uruchamianiu sesji klienta Telnet z u yciem ró nych typów emulacji. Wyjaœnia równie, jak nawi¹zaæ kaskadow¹ sesjê Telnet. Rozwi¹zywanie problemów zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet Sekcja zawiera informacje dotycz¹ce rozwi¹zywania problemów zwi¹zanych z serwerem Telnet, typami emulacji i protoko³em SSL oraz opis, jak raportowaæ do firmy IBM problemy zwi¹zane z us³ug¹ Telnet. Dokumentacja dotycz¹ca us³ugi Telnet Odsy³acze do innych informacji o us³udze Telnet.

5 Co nowego w wersji V5R1 W rozdziale dotycz¹cym us³ugi Telnet nastêpuj¹ce zagadnienia s¹ nowe: Sekcja Konfigurowanie us³ugi SSL na serwerze Telnet wyjaœnia, jak chroniæ serwer Telnet za pomoc¹ protoko³u SSL. Sekcja Uruchamianie sesji klienta 5250 wyjaœnia, jak uruchomiæ sesjê klienta Telnet z emulacj¹ terminalu Sekcja Uruchamianie sesji klienta VTxxx wyjaœnia, jak uruchomiæ sesjê klienta Telnet z emulacj¹ terminalu VTxxx. Sekcja Uruchamianie sesji klienta 3270 wyjaœnia, jak uruchomiæ sesjê klienta Telnet z emulacj¹ terminalu Sekcja Konfigurowanie serwera Telnet przedstawia procedury niezbêdne do skonfigurowania serwera Telnet. Sekcja Typy emulacji obs³ugiwane przez serwer iseries przedstawia typy emulacji obs³ugiwane przez serwer iseries 400 i ró nice pomiêdzy nimi. Sekcja Zwiêkszanie wydajnoœci serwera Telnet przedstawia informacje dotycz¹ce funkcji API i programów obs³ugi wyjœcia. Sekcja Rozwi¹zywanie problemów zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet zosta³a poszerzona o informacje diagnostyczne i podrêcznik zg³aszania problemów zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet. Sekcja Dokumentacja dotycz¹ca us³ugi Telnet przedstawia dok³adniejsze informacje o tematach zwi¹zanych z us³ug¹ Telnet, w tym wiêcej danych o typach emulacji.

6 Drukowanie tego dokumentu W celu przejrzenia lub pobrania dokumentu w formacie PDF nale y wybraæ Telnet (oko³o 894 kb lub 143 stron). Aby zapisaæ plik PDF na stacji roboczej w celu jego przegl¹dania lub wydrukowania, wykonaj poni sze czynnoœci: 1. Otwórz plik PDF za pomoc¹ przegl¹darki (kliknij odsy³acz podany powy ej). 2. W menu przegl¹darki kliknij Zapisz. 3. Kliknij Zapisz jako PrzejdŸ do katalogu, w którym chcesz zachowaæ plik PDF. 5. Kliknij Zapisz. Jeœli do przejrzenia lub wydrukowania tych dokumentów PDF potrzebny jest program Adobe Acrobat Reader, mo na go pobraæ z serwisu WWW firmy Adobe (

7 Planowanie serwera Telnet Przed konfigurowaniem serwera Telnet nale y ustaliæ pewne opcje zwi¹zane z ochron¹ i dzia³aniem serwera. Nale y zdecydowaæ, ile urz¹dzeñ wirtualnych ma byæ automatycznie konfigurowanych przez serwer Telnet oraz czy bêd¹ tworzone w³asne urz¹dzenia wirtualne. Liczba automatycznie skonfigurowanych urz¹dzeñ wirtualnych wyznacza liczbê dozwolonych prób wpisania siê do systemu. Zwiêkszona liczba prób wpisania siê do systemu zwiêksza szansê uzyskania przez nieuprawnionego u ytkownika dostêpu do serwera. Serwer Telnet mo e tak e wykrywaæ próby nieudanych po³¹czeñ. Telnet korzysta z deskryptorów urz¹dzeñ wirtualnych do obs³ugi informacji o stacjach roboczych klientów dla otwartych sesji Telnet. Urz¹dzenie wirtualne jest opisem urz¹dzenia u ywanym do nawi¹zania po³¹czenia pomiêdzy u ytkownikiem a fizyczn¹ stacj¹ robocz¹ pod³¹czon¹ do systemu zdalnego.urz¹dzenia wirtualne zawieraj¹ informacje na temat urz¹dzeñ fizycznych (terminali lub drukarek) dla programów w serwerze. Serwer oczekuje przes³ania przez protokó³ klient/serwer informacji umo liwiaj¹cych okreœlenie urz¹dzenia wirtualnego. Jeœli nie mo e znaleÿæ okreœlonego urz¹dzenia wirtualnego, wtedy szuka wyznaczonego urz¹dzenia wirtualnego w zarejestrowanym programie obs³ugi wyjœcia. Jeœli serwer nie mo e odnaleÿæ urz¹dzenia wirtualnego, wtedy podejmuje próbê uzgodnienia opisu urz¹dzenia wirtualnego z typem i modelem urz¹dzenia podobnym do urz¹dzenia znajduj¹cego siê w systemie lokalnym. Wiêcej szczegó³ów zawieraj¹ poni sze informacje: Serwer Telnet musi przypisaæ do danej sesji opis urz¹dzenia. Jeœli zostanie to okreœlone, Telnet iseries 400 automatycznie skonfiguruje urz¹dzenia wirtualne. Istnieje tak e mo liwoœæ utworzenia w³asnego urz¹dzenia wirtualnego za pomoc¹ kontrolera wirtualnego QVIRCDnnnn. Aby serwer Telnet mia³ mo liwoœæ wykrycia przerwanego po³¹czenia, nale y rozwa yæ mo liwoœæ ustawienia parametru podtrzymywania sesji. Serwer Telnet mo na zabezpieczyæ ograniczaj¹c liczbê prób wpisania siê, które siê nie powiod³y. W celu dodatkowego zabezpieczenia serwera Telnet zapoznaj siê z sekcj¹ Konfigurowanie us³ugi SSL.

8 Automatyczne konfigurowanie urz¹dzeñ wirtualnych za pomoc¹ us³ugi Telnet W serwerze Telnet mo na automatycznie konfigurowaæ urz¹dzenia i kontrolery wirtualne u ywaj¹c opcji Wartoœci systemowe urz¹dzeñ w Operations Navigator. Mo na okreœliæ zarówno liczbê urz¹dzeñ, które s¹ automatycznie uruchamiane, jak i maksymaln¹ liczbê urz¹dzeñ automatycznie konfigurowanych przez system iseries 400. System iseries 400 konfiguruje lub tworzy urz¹dzenia pojedynczo, zgodnie z potrzebami i okreœlonym limitem. Ani podczas automatycznego konfigurowania urz¹dzeñ wirtualnych za pomoc¹ us³ugi Telnet, ani podczas zamykania sesji, serwer Telnet nie usuwa urz¹dzeñ wirtualnych. Nawet wtedy, gdy liczba urz¹dzeñ pod³¹czonych do kontrolerów wirtualnych przewy sza wartoœæ maksymaln¹, urz¹dzenia te nie s¹ usuwane. Jeœli urz¹dzenia ju istniej¹ w kontrolerze wirtualnym, serwer Telnet mo e je wykorzystaæ. Jeœli urz¹dzenie wirtualne jest wywo³ywane przez nazwê, serwer Telnet dokona modyfikacji atrybutów istniej¹cego urz¹dzenia tak, aby dopasowaæ je do ¹dania klienta. Jeœli w systemie nie by³o nigdy w³¹czone konfigurowanie automatyczne urz¹dzeñ wirtualnych, to Maksymalna liczba urz¹dzeñ w opcji Wartoœci systemowe urz¹dzeñ wynosi zero. Próba po³¹czenia Telnet nie powiedzie siê, jeœli liczba u ywanych urz¹dzeñ jest wiêksza ni wartoœæ Maksymalna liczba urz¹dzeñ. U ywane urz¹dzenie ma status ACTIVE lub SIGNON DISPLAY. Podczas próby wpisania siê, u ytkownik otrzymuje komunikat (TCP2504) wskazuj¹cy na to, e sesja klienta Telnet zosta³a zakoñczona i po³¹czenie jest zamkniête. Dodatkowo zadanie QTCPIP w zdalnym serwerze iseries 400 wysy³a komunikat (CPF8940) wskazuj¹cy, e urz¹dzenie wirtualne nie mo e byæ wybrane automatycznie. Jeœli Maksymalna liczba urz¹dzeñ zostanie zmieniona na 10, to nastêpna próba po³¹czenia Telnet spowoduje, e serwer Telnet utworzy urz¹dzenie wirtualne. Telnet utworzy urz¹dzenie wirtualne, poniewa liczba urz¹dzeñ wirtualnych kontrolera (czyli 0) jest mniejsza ni liczba podana jako Maksymalna liczba urz¹dzeñ (czyli 10). Nawet jeœli liczba ta zostanie ponownie zmniejszona do 0, próba po³¹czenia siê nastêpnego u ytkownika powiedzie siê. Gdy po³¹czenie Telnet nie powiedzie siê, poniewa serwer iseries 400 nie mo e utworzyæ urz¹dzenia wirtualnego, to do kolejki komunikatów operatora systemu w serwerze Telnet jest wysy³any komunikat CPF87D7. Uwaga: Nawet wtedy, gdy liczba urz¹dzeñ pod³¹czonych do kontrolerów wirtualnych przewy sza wartoœæ maksymaln¹, serwer Telnet nie usuwa automatycznie skonfigurowanych urz¹dzeñ wirtualnych lub nazwanych urz¹dzeñ. Wartoœæ systemowa Urz¹dzenia okreœla, czy urz¹dzenia wirtualne tranzytu i pe³noekranowe urz¹dzenia wirtualne Telnet pod³¹czone do kontrolerów QPACTLnn s¹ konfigurowane automatycznie. Wartoœæ ta nie dotyczy urz¹dzeñ pod³¹czonych do kontrolerów QVIRCDnnnn, poniewa nie s¹ to domyœlne urz¹dzenia systemowe. Zazwyczaj urz¹dzenia QPADEVnnnn s¹ pod³¹czone do kontrolerów QPACTLnn, a urz¹dzenia nazwane, takie jak NEWYORK001, s¹ pod³¹czone do kontrolera QVIRCDnnnn. Konwencja nazewnictwa Telnet dla kontrolerów i urz¹dzeñ wirtualnych Serwer Telnet u ywa nastêpuj¹cych konwencji nazewnictwa dla automatycznie tworzonych kontrolerów i urz¹dzeñ wirtualnych, w zale noœci od standardów OS/400: dla kontrolera wirtualnego serwer u ywa nazwy QPACTL nn, dla urz¹dzenia wirtualnego serwer u ywa nazwy QPADEV xxxx, dla urz¹dzeñ nazwanych serwer nadaje kontrolerom wirtualnym nazwê QVIRCD nnnn. Tylko pod³¹czone do QPACTL nn urz¹dzenia wirtualne s¹ zliczane i porównywane z wartoœci¹ opcji Wartoœci systemowe urz¹dzeñ - Maksymalna liczba urz¹dzeñ.

9 Serwer Telnet wielokrotnie wykorzystuje dostêpne urz¹dzenia wirtualne, które zosta³y automatycznie utworzone, wybieraj¹c urz¹dzenia wirtualne tego samego typu i modelu. Jeœli adne z dostêpnych urz¹dzeñ wirtualnych nie ma odpowiedniego typu i modelu, elementy te zostan¹ zmienione tak, aby by³y zgodne z danym urz¹dzeniem klienta. Dotyczy to zarówno utworzonych automatycznie (QPADEV nnnn) urz¹dzeñ wirtualnych, jak i nazwanych urz¹dzeñ wirtualnych. Jeœli urz¹dzenia s¹ tworzone rêcznie, nale y ustaliæ konwencjê nazewnictwa, która umo liwi ³atwe zarz¹dzanie konfiguracj¹. Mo na okreœliæ dowolne nazwy urz¹dzeñ i kontrolerów, wprowadzaj¹c nazwy odpowiadaj¹ce zasadom nazewnictwa obiektów OS/400. Uwagi: 1. W konwencji nazewnictwa OS/400 kontroler wirtualny musi mieæ nazwê QPACTL nn, gdzie nn jest liczb¹ dziesiêtn¹ 01 lub wiêksz¹. 2. Kontroler wirtualny powinien mieæ nazwê QPADEV xxxx, gdzie xxxx jest ci¹giem znaków alfanumerycznych z zakresu od 0001 do zzzzz. 3. Niezbêdne jest przydzielenie profilowi u ytkownika QTCP uprawnieñ do urz¹dzeñ wirtualnych utworzonych przez u ytkownika.

10 Tworzenie w³asnych urz¹dzeñ wirtualnych Mo na tworzyæ w³asne urz¹dzenia i kontrolery wirtualne. Podczas ich tworzenia, przy automatycznym wyborze przez system iseries 400 nazwy urz¹dzenia, nale y wzi¹æ pod uwagê nastêpuj¹ce aspekty: Kontroler wirtualny bêdzie mia³ nazwê QPACTLnn, gdzie nn jest liczb¹ dziesiêtn¹ 01 lub wiêksz¹. Urz¹dzenie wirtualne bêdzie mia³o nazwê QPADEVxxxx, gdzie xxxx jest ci¹giem znaków alfanumerycznych z zakresu od do ZZZZZ. Urz¹dzenie wirtualne powinno mieæ klasê urz¹dzenia *VRT. Urz¹dzenie wirtualne znajduje siê pod kontrolerem wirtualnym. Jeœli u ytkownik bêdzie tworzy³ w³asne urz¹dzenia, musi zapoznaæ siê z konwencjami nazewnictwa u ywanymi przez serwer Telnet. Jeœli zaœ bêdzie tworzy³ w³asne nazwy urz¹dzeñ (za pomoc¹ klienta zgodnego z RFC 2877 lub funkcji API Virtual Terminal), to kontroler wirtualny bêdzie mia³ nazwê QVIRCDnnnn, gdzie nnnn jest liczb¹ dziesiêtn¹ 01 lub wiêksz¹.

11 Parametr czas ycia sesji us³ugi Telnet Za pomoc¹ parametru czas ycia protoko³u TCP mo na ustawiæ maksymalny czas bezczynnoœci, po up³ywie którego protokó³ TCP wyœle komunikat próbny w celu sprawdzenia nieaktywnej sesji. Protokó³ bêdzie wysy³a³ zg³oszenia do zdalnego klienta za ka dym razem, gdy sesja pozostanie bezczynna d³u ej ni wynosi wartoœæ czasu ycia. Okres bezczynnoœci jest definiowany w parametrze Limit czasu ycia sesji we w³aœciwoœciach us³ugi Telnet w programie Operations Navigator lub w parametrze komendy CHGTELNA. Gdy sesja sprawia wra enie nieaktywnej (zdalny klient nie odpowiada na komunikaty próbne), zostaje zakoñczona, powi¹zane z ni¹ urz¹dzenia wirtualne zostaj¹ zwrócone do puli wolnych urz¹dzeñ wirtualnych, a system operacyjny iseries wykonuje na zadaniu interaktywnym uruchomionym na urz¹dzeniu wirtualnym dzia³ania ustawione w wartoœci systemowej QDEVRCYACN. Dzia³ania te obejmuj¹ (tylko) nazwane urz¹dzenia wirtualne. Dla wybranych automatycznie urz¹dzeñ wirtualnych (QPADEVxxxx) zadanie interaktywne zawsze zostaje zakoñczone. Serwer Telnet domyœlnie ustawia czas ycia na 600 sekund. Ustawienia zaczn¹ obowi¹zywaæ po uruchomieniu serwera. Oprócz parametru limitu czasu ycia sesji mo na przejrzeæ tak e informacje o parametrze Czas oczekiwania w sekcji Wartoœci systemowe zadañ w programie Operations Navigator. Parametr ten jest wykorzystywany do ograniczenia czasu, w którym zadanie interaktywne mo e byæ bezczynne, zanim system operacyjny iseries wykona na nim dzia³anie ustawione w wartoœci systemowej QINACTMSGQ. W przypadku zadañ interaktywnych po³¹czonych z us³ug¹ Telnet dzia³anie *DSCJOB bêdzie wykonane (tylko) dla nazwanych urz¹dzeñ wirtualnych. Dla wybranych automatycznie urz¹dzeñ wirtualnych (QPADEVxxxx) dzia³anie *DSCJOB spowoduje zakoñczenie zadañ interaktywnych.

12 Okreœlanie liczby urz¹dzeñ wirtualnych w celu sterowania wpisywaniem siê do systemu Liczba prób wpisania siê do systemu poprzez Telnet roœnie, gdy urz¹dzenia wirtualne s¹ konfigurowane automatycznie. Wartoœci systemowe urz¹dzeñ w programie Operations Navigator definiuj¹ liczbê urz¹dzeñ wirtualnych, które mo e utworzyæ serwer Telnet. Skorzystaj z wartoœci systemowych wpisywania siê do systemu, aby zdefiniowaæ dopuszczaln¹ liczbê prób wpisania siê do systemu. Wiêcej informacji i przyk³adów znajduje siê na stronie Technical Studio.

13 Konfigurowanie serwera Telnet Jedn¹ z najwa niejszych cech us³ugi Telnet jest mo liwoœæ uzgadniania opcji pomiêdzy klientem i serwerem. Ten rodzaj otwartych negocjacji umo liwia klientowi lub serwerowi zainicjowanie ¹dania lub jego przyjêcie. Mo na skorzystaæ z wielu trybów emulacji uzgadniania ¹dañ i ich konwersji na dane wyjœciowe. Serwer iseries 400 mo e obs³ugiwaæ stacje robocze typu 3270 i VTxxx, ale najbardziej preferowana jest emulacja terminalu Aby skonfigurowaæ serwer Telnet do korzystania z jednego z pozosta³ych obs³ugiwanych trybów emulacji, wykonaj nastêpuj¹ce czynnoœci: Uruchom zadanie serwera Telnet Ustaw liczbê urz¹dzeñ wirtualnych Zastrze wybrane urz¹dzenia dla uprawnionych u ytkowników Ustaw limit nieaktywnoœci sesji i kolejkê komunikatów Przypisz urz¹dzenia do podsystemów Uaktywnij podsystem QSYSWRK Utwórz profile u ytkowników Wybierz tryb emulacji i zakoñcz: VTxxx

14 Uruchamianie serwera Telnet Aktywny serwer Telnet ma jedn¹ lub kilka instancji dla ka dego zadania dzia³aj¹cego w podsystemie QSYSWRK: QTVTELNET i QTVDEVICE. Aby uruchomiæ serwer Telnet u ywaj¹c programu Operations Navigator, wykonaj nastêpuj¹ce kroki: Rozwiñ serwer iseries > Sieæ --> Serwery. Kliknij TCP/IP. Wyszukaj us³ugê Telnet w kolumnie Nazwa serwera. ZatwierdŸ. W kolumnie Status pojawi siê komunikat Uruchomiony. Jeœli serwer zosta³ zatrzymany, naciœnij prawym przyciskiem myszy Telnet i wybierz Uruchom. Aby uzyskaæ informacje na temat koñczenia sesji, nale y zajrzeæ do sekcji Koñczenie sesji serwera Telnet.

15 Zastrzeganie wybranych urz¹dzeñ dla uprawnionych u ytkowników Program licencjonowany OS/400 wykorzystuje wartoœci systemowe wpisywania siê w celu ograniczenia urz¹dzeñ, do których mo e wpisaæ siê u ytkownik. Uprawnienia do wszystkich obiektów (*ALLOBJ) umo liwiaj¹ u ytkownikowi dostêp do wszystkich zasobów systemu. Uprawnienia specjalne do us³ug (*SERVICE) umo liwiaj¹ u ytkownikowi wykonywanie w systemie wybranych funkcji us³ugowych. U ytkownik z uprawnieniami tego typu mo e na przyk³ad debugowaæ program i wykonywaæ funkcje wyœwietlania oraz modyfikowania danych. Jeœli wartoœæ QLMTSECOFR jest wiêksza ni 0, u ytkownik musi mieæ uprawnienia do u ywania opisów urz¹dzeñ wirtualnych. Jednak e, gdy wartoœæ ta jest równa 0, system nie ogranicza urz¹dzeñ, do których mo e siê wpisaæ u ytkownik z uprawnieniami *ALLOBJ lub *SERVICE. Zalecan¹ wartoœci¹ jest wartoœæ ograniczaj¹ca dostêp u ytkowników do jednej sesji urz¹dzenia. Zmniejsza to prawdopodobieñstwo wspó³u ytkowania hase³ i pozostawiania urz¹dzeñ bez nadzoru. Informacje na temat innych sposobów ograniczenia uprawnieñ u ytkownika mo na znaleÿæ w sekcji Ustawianie limitu nieaktywnoœci sesji i kolejki komunikatów.

16 Ustawianie limitu nieaktywnoœci sesji i kolejki komunikatów Zadania interaktywne - wartoœci systemowe zadañ nieaktywnych okreœlaj¹ liczbê minut, przez któr¹ zadanie interaktywne (w³¹czaj¹c w to zadania interaktywne pod³¹czone poprzez us³ugê Telnet) mog¹ pozostawaæ w bezczynnoœci oraz dzia³ania wykonywane po przekroczeniu tego czasu przez zadania interaktywne. W przypadku zadañ interaktywnych pod³¹czonych poprzez us³ugê Telnet, dzia³anie *DSCJOB bêdzie wykonane tylko dla nazwanych urz¹dzeñ wirtualnych. W przypadku automatycznie wybranych urz¹dzeñ wirtualnych (QPADEVxxxx) dzia³anie *DSCJOB spowoduje zakoñczenie zadañ interaktywnych.

17 Przypisywanie urz¹dzeñ do podsystemów Przed wpisaniem siê u ytkownika do serwera iseries 400 nale y w podsystemie zdefiniowaæ stacjê robocz¹. Stacja robocza mo e byæ na przyk³ad terminalem wirtualnym, wybranym lub automatycznie utworzonym przez serwer Telnet. Nazwa lub typ stacji roboczej powinny byæ podane w opisie podsystemu na iseries 400. Aby sprawdziæ, czy w podsystemie zdefiniowano pozycje stacji roboczej, nale y u yæ komendy Wyœwietlenie opisu podsystemu (Display Subsystem Description - DSPSBSD). Poni szej komendy mo na u yæ w celu dodania wszystkich typów stacji roboczych do podsystemu o nazwie QINTER: ADDWSE SBSD(QINTER) WRKSTNTYPE(*ALL) Drukarki s¹ zawsze kierowane do podsystemu buforowania QSPL. Komendê Dodanie pozycji stacji roboczej (Add Workstation Entry - ADDWSE) mo na wykonaæ, gdy podsystem jest aktywny. Jednak e zmiany mog¹ nie zostaæ wprowadzone natychmiast. Mo e zajœæ potrzeba zakoñczenia pracy podsystemu i jego ponownego uruchomienia.

18 Uaktywnianie podsystemu QSYSWRK Zadanie serwera aplikacji TCP/IP nale y uruchamiaæ w podsystemie QSYSWRK. Aby uruchomiæ sesjê tranzytu drukarki, podsystem buforowania QSPL musi byæ aktywny. Aby uaktywniæ podsystem QSYSWRK: 1. Uruchom program Operations Navigator i rozwiñ wybrany serwer iseries 400 i wybierz Zarz¹dzanie prac¹. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy Podsystemy i wybierz Uruchom podsystem. 3. Wpisz QSYSWRK jako nazwê oraz QSYS jako bibliotekê. 4. Kliknij prawym przyciskiem myszy Podsystemy i wybierz Uruchom podsystem. 5. Wpisz QINTER jako nazwê oraz QSYS jako bibliotekê. 6. Kliknij prawym przyciskiem myszy Podsystemy i wybierz Uruchom podsystem. 7. Wpisz QSPL jako nazwê oraz QSYS jako bibliotekê. 8. Kliknij OK. Aby sprawdziæ status podsystemu QSYSWRK: 1. Uruchom program Operations Navigator i rozwiñ wybrany serwer iseries 400 i wybierz Zarz¹dzanie prac¹. 2. Kliknij Podsystemy i wybierz Aktywne podsystemy. W wierszu komend systemu iseries 400 wpisz STRSBS QINTER, aby uruchomiæ podsystem interaktywny QINTER. Jeœli nie wiesz, jakiego podsystemu u yæ dla zadañ interaktywnych, w wierszu komend systemu iseries 400 wpisz WRKSBSD *ALL. Pozycje typów stacji roboczych pokazuj¹, które z urz¹dzeñ jest przydzielone do podsystemu. Aby uaktywniæ podsystem buforowania, w wierszu komend systemu AS/400 wpisz STRSBS QSPL w celu uruchomienia podsystemu. Aby uaktywniæ podsystem buforowania, w wierszu komend systemu AS/400 wpisz STRSBS QSPL w celu uruchomienia podsystemu.

19 Tworzenie profili u ytkowników Telnet W serwerze us³ugi Telnet mo na utworzyæ za pomoc¹ programu Operations Navigator u ytkownika Telnet. Aby utworzyæ profil u ytkownika Telnet, wykonaj nastêpuj¹ce czynnoœci: 1. Uruchom program Operations Navigator i rozwiñ wybrany serwer iseries Kliknij prawym przyciskiem myszy U ytkownicy i grupy i wybierz Nowy u ytkownik. 3. WprowadŸ nazwê u ytkownika, opis i has³o. 4. Aby okreœliæ opis zadania, kliknij Zadania i wprowadÿ opis zadania. 5. Kliknij OK.

20 Zarz¹dzanie serwerem Telnet Serwer Telnet w systemie iseries 400 umo liwia u ytkownikom protoko³u TCP/IP na zdalnym systemie klienta wpisywanie siê i uruchamianie aplikacji na serwerze iseries 400. Serwer Telnet w systemie iseries 400 uzgadnia ró ne tryby pracy uzgadniania i transmisji danych ze zdaln¹ aplikacj¹ klienta Telnet. Tryb pracy jest uzgadniany pomiêdzy aplikacjami serwera i klienta Telnet. Dostêpne funkcje zale ¹ od wynegocjowanego typu terminalu. Wprowadzaj¹c minimalne zmiany do wartoœci systemowych, serwer Telnet mo e obs³ugiwaæ po³¹czenia po uruchomieniu protoko³u TCP/IP. We wszystkich trybach pracy, poza trybem wierszowym ASCII, serwer iseries 400 automatycznie wyœwietla ekran wpisywania siê do systemu iseries 400 po nawi¹zaniu po³¹czenie Telnet. W trybie wierszowym musi byæ aktywna aplikacja klienta odpowiadaj¹ca za wyœwietlanie danych. Informacje na temat zarz¹dzania serwerem Telnet mo na znaleÿæ w sekcjach: Uruchamianie serwera Telnet Opis uruchamiania serwera Telnet za pomoc¹ programu Operations Navigator. Konfigurowanie us³ugi SSL na serwerze Telnet Wyjaœnienie sposobu konfiguracji serwera Telnet do uruchamiania aplikacji podczas po³¹czeñ chronionych przez warstwê SSL (Secure Sockets Layer). Kontrola dostêpu u ytkownika do serwera iseries 400 za pomoc¹ us³ugi Telnet Omówienie ró nych parametrów, które mo na dopasowaæ w celu poprawienia ochrony systemu iseries 400. U ywanie programów obs³ugi wyjœcia us³ugi Telnet Informacje, przeznaczone dla zaawansowanych u ytkowników, na temat u ywania programów obs³ugi wyjœcia serwera Telnet. Sekcja ta zawiera równie informacje na temat programów obs³ugi wyjœcia oraz funkcji API. Konfigurowanie sesji drukarki us³ugi Telnet Opis konfigurowania sesji drukarki us³ugi Telnet. Sterowanie funkcjami serwera Telnet z poziomu klienta Funkcje steruj¹ce serwerem Telnet z klienta.

21 Koñczenie sesji serwera Telnet Podczas po³¹czenia z serwerem iseries 400 wypisanie siê z systemu nie zawsze musi zakoñczyæ sesjê serwera Telnet. Aby j¹ zakoñczyæ, nale y nacisn¹æ klawisz lub sekwencjê klawiszy, które prze³¹czaj¹ klienta Telnet na lokalny tryb pracy. Nastêpnie mo na wykonaæ komendê, która zakoñczy sesjê. Poni sza tabela zawiera sekwencje klawiszy, które koñcz¹ sesjê serwera Telnet: Tabela 1. Koñczenie sesji serwera Telnet Koñczenie sesji z systemu Serwer iseries 400 Wiêkszoœæ pozosta³ych systemów Jak zakoñczyæ sesjê Naciœnij klawisz Attention i wybierz opcjê 99 (End TELNET session - QUIT) Wyloguj siê Jeœli nie wiadomo, jakiego klawisza lub sekwencji klawiszy u yæ, aby klient móg³ przejœæ do trybu wprowadzania komend, nale y skontaktowaæ siê z administratorem systemu lub przejrzeæ dokumentacjê klienta Telnet. Aby wypisaæ siê z systemu i zakoñczyæ po³¹czenie Telnet, mo na tak e u yæ parametru po³¹czenia (ENDCNN) komendy SIGNOFF. Na przyk³ad komenda SIGNOFF ENDCNN(*YES) powoduje powrót do systemu klienta (jeœli otwarta jest tylko jedna sesja Telnet) lub powrót do poprzedniego systemu, jeœli otwartych jest wiêcej sesji Telnet.

22 Koñczenie zadañ zarz¹dcy urz¹dzeñ Uruchamianie i zatrzymywanie us³ugi Telnet koñczy zadania serwera Telnet, ale nie zadania Zarz¹dcy urz¹dzeñ. Spowodowane to jest natur¹ zadañ Zarz¹dcy urz¹dzeñ, które s¹ uruchomione przez ca³y czas lub przynajmniej do nastêpnego restartu systemu. Aby zadania Zarz¹dcy urz¹dzeñ sta³y siê cykliczne, nale y wykonaæ kroki 2 i 3. Nastêpnie, podczas kolejnego uruchomienia sesji Telnet, kiedy nie bêdzie adnych zadañ Zarz¹dcy urz¹dzeñ, serwer je uruchomi. Aby zakoñczyæ zadania Zarz¹dcy urz¹dzeñ, wykonaj nastêpuj¹ce czynnoœci: 1. Zakoñcz aktywne zadania serwera Telnet: 1. Uruchom program Operations Navigator i rozwiñ serwer iseries 400 -> Sieæ -> Serwery ->TCP/IP. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy Telnet i wybierz Zatrzymaj. 2. ZnajdŸ wszystkie aktywne zadania zarz¹dcy urz¹dzeñ Telnet: 1. Uruchom program Operations Navigator i rozwiñ serwer iseries 400 -> Zarz¹dzanie prac¹. 2. Wybierz Aktywne zadania 3. Poszukaj QTVDEVICE. 3. Zakoñcz wszystkie zadania znalezione w kroku 2 przez klikniêcie prawym przyciskiem myszy i wybranie Usuñ/Zakoñcz. Przed przejœciem do nastêpnego kroku musisz zaczekaæ na zakoñczenie wszystkich zadañ. 4. Uruchom zadania serwera Telnet i zarz¹dcy urz¹dzeñ z panelu Usuñ/Zakoñcz. Urz¹dzenia wirtualne Telnet, które s¹ w trakcie koñczenia, gdy zosta³y zakoñczone zadania Zarz¹dcy urz¹dzeñ, mog¹ byæ niedostêpne do czasu ponownego uruchomienia.

23 Konfigurowanie us³ugi SSL na serwerze Telnet Serwer Telnet umo liwia u ycie warstwy SSL (Secure Sockets Layer) dla klientów Telnet obs³uguj¹cych SSL, takich jak SecureWay HostOnDemand 4.0, V5R1 Client Access PC5250 czy Personal Communications 4.3. SSL u ywa do szyfrowania danych i przesy³ania dokumentów poprzez Internet pary klucz prywatny/klucz publiczny. Klucz prywatny dekoduje lub deszyfruje certyfikat cyfrowy, który jest do³¹czany do dokumentu. Certyfikat cyfrowy umo liwia u ycie SSL w celu uzyskania za pomoc¹ przegl¹darki chronionego dostêpu do serwisów WWW i innych us³ug internetowych. Kiedy certyfikat cyfrowy jest skonfigurowany dla serwera Telnet, serwer ten potrafi obs³u yæ zarówno klientów obs³uguj¹cych, jak i nieobs³uguj¹cych SSL. Serwer Telnet SSL deszyfruje wszystkie dane pochodz¹ce od klienta Telnet SSL. Serwer Telnet iseries 400 obs³uguje zarówno sesje Telnet, które wykorzystuj¹ us³ugê SSL, jak i te, które jej nie wykorzystuj¹ w emulacjach terminali 5250, 3270, VT100 i tranzycie drukarki. Jeœli nie ma potrzeby u ycia serwera Telnet obs³uguj¹cego SSL, mo na wy³¹czyæ port SSL poprzez zaznaczenie Tylko niechronione w panelu W³aœciwoœci us³ugi Telnet w programie Operations Navigator. Najwa niejszym czynnikiem, który nale y wzi¹æ pod uwagê podczas u ywania us³ugi SSL serwera Telnet, jest stopieñ wa noœci danych u ywanych w sesji klienta. Jeœli dane s¹ cenne lub poufne, pomocne mo e siê okazaæ skonfigurowanie serwera Telnet iseries 400 tak, aby u ywa³ SSL. Aby skonfigurowaæ us³ugê SSL na serwerze Telnet, wykonaj poni sze kroki: 1. Zainstaluj poni sze oprogramowanie, aby obs³ugiwaæ Telnet SSL oraz zarz¹dzaæ certyfikatami cyfrowymi: Mened er certyfikatów cyfrowych, 5769-SS1 - Boss Option 34. Aby uzyskaæ pomoc na temat instalacji, zajrzyj do sekcji Pierwsze kroki z programem Mened er certyfikatów cyfrowych firmy IBM. Cryptographic Access Provider, 5769-ACx IBM HTTP Server for AS/400, 5769-DG1 2. SprawdŸ, czy zosta³y usuniête ograniczenia dotycz¹ce portów,i uruchom SSL Nawi¹ chronione po³¹czenie za pomoc¹ us³ugi Telnet poprzez skonfigurowanie certyfikatu systemowego dla aplikacji serwera OS/400 TCP/IP Telnet. Uruchom serwer Telnet. W celu uzyskania dodatkowych informacji na temat rozwi¹zywania problemów dotycz¹cych SSL powi¹zanych z serwerem Telnet nale y zajrzeæ do sekcji Rozwi¹zywanie problemów z serwerem Telnet SSL. Zrozumienie zasad przetwarzania us³ugi SSL pomaga w okreœleniu miejsca wystêpowania problemu. Wiêcej informacji na temat przetwarzania us³ugi SSL znajduje siê w sekcji Inicjowanie i uzgadnianie ustawieñ us³ugi SSL. Informacje o dodatkowej ochronie us³ugi Telnet zawiera sekcja Uwierzytelnianie klienta serwera Telnet.