Ekonomia Izraela. Główne Gałęzie Gospodarki 2004 r.

Transkrypt

1 Ekonomia Izraela Anna Zielińska aktualizacja, grudzień 25 Rozdział Handel Zagraniczny z Polską zaktualizowany: Czerwiec 26 Rozdział Wskaźniki Ekonomiczne zaktualizowany: Lipiec 26 Wprowadzenie G ospodarka Izraela, niegdyś oparta na rolnictwie oraz na tradycyjnych gałęziach przemysłowych, została gruntownie przebudowana i obecnie opiera się głównie na szeroko pojętym wykorzystywaniu wiedzy, konkurencyjnej w świecie telekomunikacji oraz innych sektorach high-tech. Izraelskie środowisko makroekonomiczne przeszło proces transformacji zapoczątkowany 15 lat temu. Rok 2 wyróżnia się w sposób znaczący w historii ekonomicznej Izraela. Inflacja została skutecznie zahamowana i zbliżyła się do zera, co przybliżyło kraj do standardów państw wysokorozwiniętych. Główne Gałęzie Gospodarki 24 r. Rolnictwo Budownictwo Transport&Komunikacja Inne 18% Rolnictwo 3% Budownictwo 1% Transport&Komunikacja 11% Przemy sł Finanse&Usługi dla Biznesu Inne Finanse&Usługi dla Biznesu 36% Przemy sł 22% % Inflacja roczna w Izraelu ,5 11,3 1,6 9,4 8,1 8,6 7 6,5 1,2 1,4 1,2-1, Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 1

2 Ustawa dotycząca redukcji deficytu jednoznacznie wyznaczyła cel, który określa deficyt budżetowy jako procent produktu krajowego brutto (PKB). Ponadto, dług wewnętrzny liczony w stosunku do PKB także maleje. Izrael zapewnia makroekonomiczną stabilność, co stanowi zachętę dla sektora prywatnego, który może funkcjonować w przewidywalnym ekonomicznie środowisku. Zmiany, które zaszły na świecie po wydarzeniach z września 21 roku, kryzys gospodarki globalnej, a także nasilenie się terroru palestyńskiego, wpłynęły również na Izrael. Produkcja przemysłowa oraz obroty w przemyśle i inwestycjach zmalały w porównaniu z rekordowym rokiem 2. Jednakże całokształt zmian miał stosunkowo niewielki wpływ na gospodarkę, w porównaniu z tym, przedstawianym przez światowe media. Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne w Izraelu są wysokie w porównaniu z innymi krajami uprzemysłowionymi. Całkowity obrót w 24 roku był największy w historii TASE (Giełda w Tel Awiwie). Obrót dzienny wynosił 147 milionów USD, co stanowi 84% wzrostu w porównaniu z rokiem 23. Zanotowano także wzrost udziałów zagranicznych w izraelskich przedsiębiorstwach, oraz zwiększenie dofinansowania nowo zakładanych firm (start-ups) przez obcych inwestorów. Produkt Krajowy Brutto I zraelski PKB w 24 roku osiągnął wielkość 113,7 tys. USD, pomimo spadku spowodowanego recesją. PKB per capita w roku 24 wynosił 17,2 tys. USD. W związku z powyższym, standard życia w Izraelu, mierzony na podstawie GDP był wyższy niż w Portugalii, Grecji i niektórych krajach OECD. Jego wysokość przekroczyła nawet wskaźniki w niektórych krajach Unii Europejskiej. W 2 r. PKB Izraela wzrósł o 3,4% po dwóch latach spadków. Wartość ta, uznawana za wysoką w krajach europejskich, w Izraelu prowadzi do stagnacji, co ma związek z szybszym przyrostem populacji. Pod koniec 2 r. sytuacja gospodarcza w Izraelu uległa pogorszeniu z powodu spowolnienia gospodarki USA, spadku notowań na giełdzie Nasdaq oraz sytuacji geopolitycznej kraju. Chociaż istnieje silny wpływ procesów na giełdach amerykańskich na gospodarkę Izraela, firmy zajmujące się technologami high-tech nie odczuły zbyt mocno skutków kryzysu (większość z nich nie jest firmami typu dot.com). Ostatnie wydarzenia polityczne w Izraelu najbardziej dotknęły 3 sektory gospodarki: turystykę, budownictwo i rolnictwo. Turystyka, która jest podatna na zawirowania geopolityczne, pierwsza odczuła skutki wydarzeń. Liczba turystów spadła o ok. 3% w stosunku do rekordowego roku 2. W sektorze budowlanym zatrudnionych jest ok. 3% Palestyńczyków, natomiast w rolnictwie ok. 12%, dlatego też branże te są silnie związane z sytuacją polityczną. W obecnej sytuacji także nie należy spodziewać się w tej dziedzinie zmian, w związku z coraz wyraźniejszym oddzieleniem terytorialnym pomiędzy Izraelem a Autonomią Palestyńską, oraz wycofaniem osadników izraelskich ze Strefy Gazy. Warto jednak podkreślić, że sektory te doświadczyły trudności już wcześniej, w związku ze zmianami strukturalnymi izraelskiej ekonomii. Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 2

3 PKB per capita 24 indeks (USA = 1) USA IRLANDIA KANADA NORWEGIA OECD AUSTRALIA JAPONIA FINLANDIA NIEMCY WLK. BRYTANIA FRANCJA HISZPANIA IZRAEL WĘGRY POLSKA MEKSYK TURCJA W roku 24, PKB per capita w Izraelu było niższe niż w USA, oraz w większości krajów Europy Zachodniej. PKB per capita wyniósł w ubiegłym roku 7% średniej w krajach OECD oraz 55% PKB per capita w USA. Polityka Fiskalna I zraelska polityka fiskalna koncentruje się głównie na redukowaniu wszelkich ingerencji państwa w gospodarkę i na poprawie pozycji finansowej, a konkretnie, na zmniejszaniu deficytu budżetowego w stosunku do PKB oraz długu wewnętrznego. W efekcie deficyt budżetowy jako procent PKB zmniejszył się z 51,7% w 199 r. do 47,3% w roku 2. Planowany deficyt na rok 24, zgodnie z poprawką przyjętą w Prawie Redukcji Deficytu wynosił 1%. W latach deficyt ma być utrzymywany na takim samym poziomie, aby nie przekroczyć 3% PKB. W ramach Programu Implementacji Wycofania się z terytoriów Autonomii Palestyńskiej, zezwolono na podniesienie deficytu na rok 25 o dodatkowe,4%, jego wysokość przewiduje się na 2,5-3%. Poziom długu wewnętrznego jest porównywalny do krajów europejskich. Budżet Państwa Z godnie z izraelską legislacją, budżet jest ustanawiany przez Parlament, jak i ograniczony przez prawo. Projekt budżetu przygotowywany jest na okres 1 roku i zawiera zarówno planowane rządowe wydatki, jak i autoryzację ich dokonywania. Propozycja budżetu powinna także zawierać szacunki dotyczące dostępnych dla rządu źródeł finansowania. Projekt kierowany do Parlamentu (Knesset) musi zawierać wszelkie szczegóły, za wyjątkiem planowanego budżetu Ministerstwa Obrony, który nie jest przedstawiany członkom parlamentu, a jedynie członkom Komisji Finansowej i Komisji Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa. Rząd ma obowiązek przekonać Parlament do przyjęcia budżetu najpóźniej do 31 marca każdego roku. W okresie od 31 grudnia do 31 marca Rada Ministrów Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 3

4 może wprowadzać poprawki do projektu albo sporządzić nowy plan, jednakże po tej dacie każda poprawka lub zmiana wymaga zgody Komisji Finansowej Knessetu. W przypadku, gdy Rada Ministrów stoi na stanowisku, że Parlament nie będzie w stanie ratyfikować budżetu, może przygotować Tymczasowy Plan Budżetowy, według którego będzie działać do końca roku fiskalnego. Więcej informacji na temat Budżetu Państwa za rok 23 na stronie Prywatyzacja W ciągu ostatnich 3 dekad Izrael zaangażowany jest w proces prywatyzacji. Rozpoczęty w latach 7- ych, nabrał impetu w latach 8-ych i 9-ych, osiągając szczyt pomiędzy 1997 a 1998 rokiem, gdy sprzedano prywatnemu sektorowi przedsiębiorstwa odpowiednio na sumę 2,4 i 1,7 miliony USD W 1985 roku powołano Program Stabilizacji, który między innymi miał na celu transformację gospodarki w stronę wolnego rynku. Strategia ta zakładała też prywatyzację rozumianą jako pobudzanie konkurencyjności i finansowanie deficytu budżetowego. Przeprowadzono prywatyzację firmy Bezeq narodowego operatora telefonii stacjonarnej, Banku Leumi, Israel Discount Bank, Izraelskich Linii Lotniczych- ELAL (rządowe udziały zostały sprzedane w lipcu 23 roku), Izraelskiego Przedsiębiorstwa Elektrycznego, Rafinerii, Przemysłu Lotniczego oraz Zim Izrael Nawigacja przedsiębiorstwa transportu morskiego. Polityka Monetarna P olityka monetarna państwa Izrael jest przedstawiana przez Bank Izraela. Założenia, co do poziomu inflacji są dokonywane przez rząd po konsultacjach z Bankiem Izraela. Świadczy to o niezależności Banku Centralnego w wykorzystywaniu instrumentów finansowych. Bank Izraela stał się niezależną instytucją w 1985 r. i od tamtej pory koncentruje swoje działania na hamowaniu inflacji oraz stabilności finansowej. Roczny przyrost inflacji został ograniczony z poziomu 445% w 1984 r. do % w roku 2. W kolejnych latach inflacja kształtowała się na następującym poziomie: 1,4% w 21, 6,5% w 22. Średnia inflacja w latach wynosiła 1,7%, o 2,9% mniej niż planowano. Celem rządu Izraela na najbliższe lata jest ustalenie rocznego wzrostu inflacji w przedziale %-3%. Inflacja w 24 roku wynosiła 1,2%. Zatrudnienie Z uwagi na fakt, iż Izrael nie posiada praktycznie żadnych zasobów naturalnych za wyjątkiem minerałów pochodzących z Morza Martwego, jednym z najważniejszych czynników decydujących o wynikach ekonomicznych i konkurencyjności gospodarki jest wykorzystywanie kapitału ludzkiego. W 21 r. 13% ogółu zatrudnionych w Izraelu posiadało wykształcenie akademickie, a 14,6% z nich Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 4

5 techniczne. Około 24% osób pracujących miało za sobą, co najmniej, 16 lat edukacji, co w porównaniu do stanu z roku 1979 (1%), obrazuje szybki przyrost wykwalifikowanej kadry. W Izraelu minimalne wynagrodzenie jest określone ustawowo i wynosi 47,5% średniego. W latach 9-ych izraelski rynek pracy wchłonął około 96 tys. imigrantów z krajów byłego Związku Radzieckiego. Wielu z nich to wysoko wykwalifikowani pracownicy, często posiadający wykształcenie uniwersyteckie Imigracja do Izraela (tys.) Aby lepiej zobrazować zmiany zachodzące z strukturze zatrudnienia, poniżej zamieszczono porównanie danych statystycznych. Zatrudnienie ze względu na zawód w latach , liczba niewykwalifikowanych pracowników zmniejszyła się z 9% do 8,3%. Największe zmiany zaszły w branży budowlanej i w produkcji, z 24,3% do 19,4%. Liczba osób z wykształceniem technicznym i akademickim wzrosła z 14,1% do 16,2% oraz odpowiednio z 11,8% do 13%. W roku 21 powstało 6 tys. nowych miejsc pracy, 3% więcej w porównaniu z rokiem ubiegłym. Pomimo to liczba bezrobotnych wzrasta, z 8,8% w 2 r. do 9,3% w 21 r., w 24 r. 1,4%. Zatrudnienie ze względu na płeć kształtuje się na poziomie 6,7% mężczyzn czynnych zawodowo oraz 48,4% kobiet. Szczególnie niski procent zatrudnionych kobiet występuje wśród Arabek oraz w środowiskach kobiet ultra-ortodoksyjnych. Bezrobocie w Izraelu (%) ,9 9,4 9,4 1,3 1,7 1, Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 5

6 Handel Zagraniczny Izrael, jako niewielki kraj posiada ograniczony rynek wewnętrzny, dlatego też gospodarka izraelska w dużym stopniu uzależniona jest od wyników handlu zagranicznego. Położenie geopolityczne kraju zmusza przedsiębiorców do poszukiwania odległych rynków zbytu. Z tego powodu zarówno import jak i eksport jest skierowany głównie do Ameryki Północnej i Unii Europejskiej. Więcej informacji na temat izraelskiego eksportu na stronie Elektryczny & Transportowy Eksport izraelski według sektorów 24 r. Górniczy (M inerały) Diamentów Metalowy & Maszynowy Chemiczny & Tworzyw Sztucznych Spożywczy Odzieżowy Inne Ameryka Północna Eksport izraelski z podziałem na regiony 24 r. Ameryka Południowa Afryka Europa Zachodnia Europa Centralna i Wschodnia Azja Oceania Niesklasyfikowane Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 6

7 Polityka Handlowa Polityka państwa Izrael w zakresie handlu opiera się przede wszystkim na podnoszeniu konkurencyjności na rynku, poprawie alokacji zasobów oraz efektywności przemysłu. Izrael jest członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz sygnatariuszem umowy o zamówieniach publicznych. Podpisano szereg umów o wolnym handlu z USA, UE oraz krajami wchodzącymi w skład EFTA, Kanadą, Meksykiem, Polską, Turcją itd. Umowa stowarzyszeniowa z UE weszła w życie 1 czerwca 2r. W 24 roku import wyniósł 4,969 miliona USD, a eksport 3,95 miliona USD. Ameryka Północna Import izraelski z podziałem na regiony 24 r. Ameryka Południowa Afryka Europa Zachodnia Europa Centralna i Wschodnia Azja Oceania Niesklasyfikowane Bilans Płatniczy B ilans płatniczy Izraela poprawił się w ciągu ostatnich pięciu lat. W latach dziewięćdziesiątych rachunek bieżący był ujemny. Pogorszył się on w roku 1991 z powodu napływu dużej liczby imigrantów z terenów byłego ZSRR. Ekspansja fiskalna doprowadziła do dużego deficytu, który osiągnął apogeum w latach Deficyt rachunku bieżącego wynikał ze znacznego deficytu budżetowego oraz z gwałtownego wzrostu popytu sektora prywatnego, nieznajdującego pokrycia w podaży. Deficyt był finansowany za pomocą krótko- i długoterminowego napływu kapitału. To spowodowało radykalną zmianę polityki fiskalnej państwa i skierowało wysiłki na redukcję deficytu na rachunku bieżącym. Rok 1997 był przełomowym dla rachunku płatniczego Izraela. Odwrócenie negatywnej tendencji było rezultatem zmniejszenia się popytu zarówno sektora publicznego, jak i prywatnego. Napływ kapitału osiągnął sumę ponad 1 milionów USD. W 1998 roku bilans płatniczy rachunku bieżącego uległ znacznej poprawie w stosunku do roku poprzedniego, głównie z powodu lepszego wyniku handlu zagranicznego oraz redukcji popytu wewnętrznego. W roku 2 deficyt rachunku bieżącego zmniejszył się o 1,1 miliona USD (spadek o,9 miliona w porównaniu z rokiem ubiegłym), w latach deficyt wzrósł ponownie, osiągając wysokość 2 Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 7

8 milionów USD. W roku 25 zanotowano kolejny wzrost, w pierwszych trzech kwartałach o 39%. Deficyt handlowy osiągnął tym samym kwotę 6,2 miliona USD, w porównaniu z kwotą 4,46 za ten sam okres 24 roku. Rynek Kapitałowy I zraelski system regulacji finansowej zbudowany jest w oparciu o kilka instytucji, których zadaniem jest zapewnianie płynnego przepływu aktywów. Komisja Gwarancji i Giełdy stoi na straży interesów inwestorów. Jest odpowiedzialna za funkcjonowanie pierwotnego i wtórnego rynku. Giełda Papierów Wartościowych nadzoruje codzienny handel na giełdzie w Tel-Awiwie, chroniąc ją przed nielegalnymi operacjami. Departament Nadzoru Bankowego Banku Izraela z bliska przygląda się sektorowi bankowemu. Wreszcie Komisarz Kapitałowego Rynku Ubezpieczeń i Oszczędności w Ministerstwie Finansów czuwa nad prawidłowym funkcjonowaniem rynków ubezpieczeń, lokat oraz funduszy emerytalnych. Departament ten jest również odpowiedzialny za emisję rządowych obligacji na rynek wewnętrzny. Warto wspomnieć, iż 93% rynku obligacji w Izraelu to papiery rządowe, a inwestorzy zagraniczni posiadają niewielkie ilości obligacji Skarbu Państwa. Giełda Papierów Wartościowych W 1997 r. na Giełdzie Papierów Wartościowych w Tel-Awiwie (TASE) uruchomiono automatyczny system obrotu papierami, który przyczynił się do zwiększenia obrotów oraz zmniejszenia kosztów transakcji. Giełda pozwala swoim uczestnikom oferować usługi online dla inwestorów poprzez Internet. System obrotów jest także wyposażony w efektywną izbę rozrachunkową, gdzie tradycyjne księgowanie papierowe wyszło już z użycia. Od roku 22 zainstalowano bezpośrednie połączenie elektroniczne z Amerykańskim Funduszem Depozytowym (DTC), by uprościć przepływ akcji firm zarejestrowanych w obu krajach. W roku 1993 otwarto też rynek papierów pochodnych, poprawiając zdolność inwestorów do zarządzania ryzykiem. Od połowy lat dziewięćdziesiątych Giełda Papierów Wartościowych w Tel-Awiwie zaczęła być postrzegana przez zagranicznych inwestorów jako bardziej atrakcyjna. Proces pokojowy oraz kwitnący sektor high-tech przyciągnęły inwestorów z zagranicy. W 1999 r. obroty giełdowe wzrosły o 59%. W roku 22 handlowano już akcjami 624 firm. Handel Zagraniczny z Polską Rozdział zaktualizowany: Czerwiec 26 D o początku lat dziewięćdziesiątych wymiana handlowa Polski z Izraelem praktycznie nie istniała. Dopiero nawiązanie stosunków dyplomatycznych zapoczątkowało jej systematyczny rozwój. Znaczny wzrost zanotowano w roku 1998, kiedy to weszła w życie, podpisana rok wcześniej umowa o wolnym handlu. Na mocy tej umowy stopniowo znoszone były cła na większość produktów. Światowy kryzys w roku 2, który najbardziej dotknął branżę informatyczną i telekomunikacyjną, nie pozostał bez znaczenia dla wymiany towarowej Polski i Izraela. W ostatnich dwóch latach można było Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 8

9 zaobserwować jednak znaczny wzrost eksportu oraz importu pomiędzy oboma krajami. W roku 24 import z Polski wzrósł o 12,45%, zaś eksport o 21,32%. W pierwszych trzech miesiącach 26 roku można jednak było zauważyć spadek w wymianie handlowej, izraelski eksport do Polski zmalał o -5,95% w porównaniu z tym samym okresem w roku 25, zaś eksport o -15,54%. W sumie od stycznia do marca 26 roku Polska zarobiła na handlu z Izraelem 29, USD (w tys.), zaś Izrael na handlu z Polską 48,61.55 USD (w tys.). Największy wzrost nastąpił w imporcie produktów chemicznych, gdzie zanotowano wzrost o 75.77%, zaś najwięcej Polacy zarabiają na sprzedaży produktów przemysłu papierniczego do Izraela. Polski eksport tej branży szacuje się na kwotę 5,562.2 USD (w tys.), ponadto Polska wysyła do Izraela produkty przemysłu obuwniczego i spożywczego. Wzrost o % zanotował także polski przemysł tekstylny. Z Izraela do Polski sprzedaje się coraz więcej produktów mineralnych, zanotowany wzrost eksportu w tej branży to %, wzrósł także eksport maszyn (55.61%). Najbardziej opłacalne jest eksportowanie do Polski produktów przemysłu chemicznego. W minionym półroczu wartość dóbr, które trafiły do Polski wyniosła 27, USD (w tys.). Handel Polska Izrael (M$) ,1 193, ,9 154,44 153,1 211,8 249,93 1 7, Q ,2 Export Import 21,9 157,5 Israel Poland Trade (M$) 35,8 141,5 4,5 116,6 53,3 86,91 67,53 93,4 59,7 119,34 92,46 145,83 14,1 45,71 24, Q1 26 Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 9

10 Inne Izraelski eksport do Polski (sektory) Medyczny Sprzęt optyczny Maszyny Surowce Naturalne Guma i Plastik Chemia Rolnictwo i Przemysł sporzywczy Q1 26 Inne Guma i Plastik Papier Produkty drewniane Maszyny Surowce Naturalne Kamienie szlachetne Chemia Minerały Rolnictwo i Przemysł spożywczy Izraelski import z Polski (sektory) Q1 26 Izraelskie Inwestycje w Polsce Kolejnym ważnym faktorem w ekonomicznych relacjach pomiędzy Polską a Izraelem są inwestycje. Szacuje się, że ich wielkość przekracza 1,5 miliona USD. Dokładna kwota jest trudna do ustalenia, ponieważ większość inwestycji nie jest dokonywana bezpośrednio z Izraela, ale poprzez kraje trzecie, czego przyczyną są względy podatkowe. Izrael głównie inwestuje w Polsce w rynek nieruchomości, budowę centrów handlowych, biur i apartamentów, a ponadto w budowę statków i turystykę. Polska zachęca inwestorów do rozszerzania swojego zakresu działalności, szczególnie w zakresie tworzenia nowych fabryk, rozwoju istniejącej już produkcji i zatrudnianiu wykwalifikowanej siły roboczej. Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 1

11 Polska w Unii Europejskiej Od początku lat dziewięćdziesiątych Polska i Izrael podpisały wiele umów i porozumień bilateralnych (zabezpieczenie przed podwójnym opodatkowaniem, promocja inwestycji, współpraca w zakresie przemysłu filmowego, telekomunikacji i turystyki). Najważniejszą spośród nich była umowa z 1997 roku o wolnym handlu, która zapoczątkowała wzajemne relacje ekonomiczne. Zgodnie z treścią umowy na produkty eksportowane lub importowane z Izraela do Polski i z Polski do Izraela nie były nakładane żadne podatki (oczywiście z pewnymi wyjątkami, jak na przykład płody rolne). Umowa powyższa wygasła w maju 24 roku, wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej, a w jej miejsce zaczęła obowiązywać Umowa Stowarzyszeniowa pomiędzy Izraelem a Unią Europejską. Pomiędzy dwoma opisanymi powyżej umowami nie występują duże różnice, nadal wymiana handlowa pomiędzy dwoma krajami nie podlega opodatkowaniu. Po akcesji w Polsce wzrasta ilość europejskich inwestycji, a kraj korzysta ze wsparcia finansowego Unii. Rolnictwo, ochrona środowiska oraz infrastruktura będą głównymi dziedzinami rozwoju. Prawdopodobnie ulegnie także zmianie struktura polskiego rolnictwa i zmniejszy się liczba rolników, a nowe technologie i sprzęt zastąpią te używane do tej pory. Polskie fabryki zaadaptują europejskie standardy związane z ochroną środowiska. Wzrośnie jakość dróg, a także usług w zakresie dostaw wody i oczyszczania ścieków. Firmy izraelskie posiadające zaawansowane technologie, wiedzę i doświadczenie oferują polskim partnerom atrakcyjne możliwości współpracy, takie jak joint venture, by wspólnie stawiać czoło wyzwaniom przyszłości, dla korzyści obu krajów. Wyzwania Polska należy do grupy największych krajów europejskich. Zasobami kraju są wysoko wykwalifikowana i zmotywowana siła robocza, doskonałe położenie, rozwój zaawansowanych technologii, rządowe programy rozwoju inwestycji, bogaty know-how i przyjazny klimat dla przedsiębiorczości. Izrael posiada podobne zalety, a także stoi przed podobnymi wyzwaniami. Dlatego właśnie personel Sekcji Ekonomicznej Ambasady Izraela w RP stara się poszerzać współpracę i koordynować spotkania pomiędzy przedsiębiorcami z obu państw. W roku 24 zorganizowaliśmy misje handlowe z Izraela do Polski firm reprezentujących następujące sektory: oprogramowanie, telekomunikacja, rolnictwo oraz ochrona środowiska. Rok 25 to delegacje D.I.Y., ochrony środowiska (udział w targach Pol-Eko), wyjazd Krajowego Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast. Nasze plany na przyszłość to rozszerzenie działalności w ramach wspomnianych sektorów oraz nawiązanie współpracy na nowych płaszczyznach, takich jak przemysł budowlany, rolnictwo, rynek samochodowy. Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 11

12 Wskaźniki Ekonomiczne Rozdział zaktualizowany: Czerwiec 26 PODSTAWOWE WSKAŹNIKI EKONOMICZNE W ROKU 24 WYRAŻONE W MILIONACH USD LUB INNYCH JEDNOSTKACH: Realny Wzrost % Produkt Krajowy Brutto 4,4 5,2 PKB per capita (USD) 2,6 3,3 Import Towarów (netto) 11,8 4,4 Eksport Towarów (netto) 17,4 7, Import Towarów i Usług w ml. 4,356 44,371 Eksport Towarów i Usług w ml. 33,813 36,429 Eksport Przemysłu w ml. 29,94 31,872 Zatrudnienie 3, 3,5 Inflacja 1,2 2,4 Produkt Sektora Prywatnego 6,3 6,6 Wydatki Konsumpcyjne 5, 4, Populacja (tys.) 1,8 1,7 Stopa Bezrobocia 1,4 9, Stopa Inflacji 1,2 2,4 GŁóWNE WSKAŹNIKI Średnia Roczna PKB PKB per capita Export przemysłowy Inwestycje w środki trwałe Inwestycje mieszkaniowe Nadwyżka importu sektora cywilnego (mld USD) Dług zagraniczny netto (mld USD) Inflacja Cen Konsumenckich (roczna zmiana w proc.) , Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 12

13 POPOULACJA, IMIGRACJA, ZATRUDNIENIE Średnia populacji (w tys.) 6,125 6,289 6,439 6,57 6,69 6,86 Procentowa zmiana średniej populacji Imigracja (w tys.) Zatrudnienie (w tys.) 2,137 2,265 2,265 2,284 2,33 2,41 Bezrobocie (w tys.) Bezrobocie (w proc.) GŁÓWNE WSKAŹNIKI PRZEMYSŁOWE ZMIANA W PROCENTACH Produkcja Eksport Zatrudnienie Produktywność Inwestycje brutto Kapitał akcyjny EKSPORT DÓBR (BRUTTO) W MILIONACH USD Rolnictwo Cytrusy Pozostałe Przemysł Diamenty szlifowane 2. Pozostałe Inne Razem Raport sporządzono na podstawie danych Izraelskiego Ministerstwa Przemysłu, Handlu i Pracy Sekcja Handlowa Ambasady Izraela w RP 13