GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA TERENIE GMINY WAŁCZ NA LATA

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały nr XLIV/251 /2013 Rady Gminy Wałcz z dnia r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA TERENIE GMINY WAŁCZ NA LATA

2 WSTĘP Problem używania nielegalnych substancji psychoaktywnych i konsekwencji z tym faktem związanych dotyczy większości społeczeństw współczesnego świata. Problem uzależnienia od narkotyków jest w naszym kraju dostrzegalnym zjawiskiem. Zrozumienie istoty narkomanii wymaga wcześniejszego przestudiowania, czym są same narkotyki i narkomania. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, narkomania to uzależnienie definiowane jako pewnego rodzaju stan psychiczny / czasami również fizyczny/,który stanowi wynik interakcji pomiędzy żywym organizmem i środkiem odurzającym. Charakteryzuje się pewnymi reakcjami, którym zawsze towarzyszy przymus brania danego środka w celu doznania jego efektów lub uniknięcia dolegliwości będących skutkiem jego braku. Beztroski stosunek ludzi młodych do używania narkotyków jest popularny. Dealerzy narkotykowi działają wszędzie tam, gdzie gromadzi się młodzież dyskoteki, kluby, szkoły. Moda jest na zażywanie substancji uzależniających, traktowanych jako element zabawy, relaksu, rozrywki,pomocy w nauce, wspomaganiu przeżyć i doznań. Młodzież nie zdaje sobie sprawy z wartości tego, co tracą w następstwie uzależnienia. Młodzi ludzie wiedzą o narkotykach bardzo dużo, jednak przekonani są,że można spróbować kilka razy i na tym skończyć. Praktyka wykazuje, że dla wielu okazało się to ponad siły. W miesiącu październiku 2013roku Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zleciła wykonanie Diagnozy Lokalnych Zagrożeń Społecznych. Kwestionariusz ankiety przeprowadzony wśród 120 badanych dorosłych osób w Gminie Wałcz miał na celu zbadanie zagrożeń społecznych w środowisku lokalnym w szczególności,takich jak: -bezrobocie, wykluczenie społeczne, -spożywanie alkoholu, uzależnienie od alkoholu, -rozpowszechnianie oraz dostępność narkotyków w środowisku, -przemoc w rodzinie, zachowania agresywne w miejscach publicznych, -hazard. W badaniu wzięło udział 120 osób 65 kobiet i 55 mężczyzn. Wykształcenie większości badanych kobiet było średnie (47,7%) oraz wyższe (27,7%),21,5% badanych kobiet miało wykształcenie zawodowe, a 3,1% badanych kobiet podstawowe. Wśród badanych mężczyzn przeważało wykształcenie wyższe -41,8%,średnie -29,1%.Ponadto 27,3% badanych mężczyzn miało wykształcenie zawodowe, a 1,8 % badanych podstawowe. Średnia wieku respondentów wynosiła 39 lat. 3

3 Przeprowadzono również badania wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. W badaniu uczestniczyli uczniowie szkoły podstawowej w Strącznie, szkoły podstawowej w Różewie, szkoły podstawowej w Karsiborze, szkoły podstawowej w Gostomi oraz gimnazjum w Chwiramie. W przeprowadzonym badaniu wzięło udział 436 uczniów 240 dziewcząt i 196 chłopców. W szkołach podstawowych przebadano 79 uczniów, a w gimnazjach 357 uczniów. Średnia wieku w szkołach podstawowych wynosiła 12 lat, a w gimnazjum 14,6 lat. Badanie przeprowadzono w formie ankiety. Podstawowym celem przeprowadzonej ankiety była analiza następujących problemów społecznych : -używania przez młodych ludzi substancji psychoaktywnych, w tym picia alkoholu, palenia papierosów oraz używania narkotyków i dopalaczy, -problemów przemocy i agresji w środowisku szkolnym oraz domowym, -hazardu i innych ryzykownych zachowań, -używania komputera i zagrożenia cyberprzemocą. Badanie miało na celu,między innymi, analizę stopnia używania substancji psychoaktywnych przez dzieci i młodzież. Analiza dotyczyła rozpowszechnienia palenia papierosów, picia alkoholu oraz używania narkotyków, a także okoliczności towarzyszących tym zachowaniom i postaw wobec substancji psychoaktywnych. Z otrzymanych rezultatów wynika,że wraz z wiekiem rośnie odsetek osób sięgających po wybrane rodzaje substancji psychoaktywnych. Wyniki badań wskazują na duży odsetek młodych ludzi sięgających po substancje odurzające. Wyższy odsetek młodych osób, które zażywają narkotyki wystąpił w grupie uczniów gimnazjum i wyniósł 24,3 %.W badaniu 8,6% gimnazjalistów kiedykolwiek używało dopalaczy.z przeprowadzonych badan wynika,że jeden uczeń szkoły podstawowej chłopiec miał kontakt z narkotykami. Wśród starszych uczniów- 74 uczniów gimnazjum 40 dziewczynek i 34 chłopców miało przynajmniej raz w życiu doświadczenia z używaniem substancji psychoaktywnych. Pozytywną informacją uzyskaną podczas badania są deklaracje większości uczniów, że nie sięgnęliby po narkotyki, nawet gdyby zdarzyła się ku temu okazja. W ten sposób odpowiadało 97,5% uczniów szkół podstawowych oraz 77,9 % gimnazjalistów. Informacje te mogą świadczyć o dużej świadomości związanej ze szkodliwością narkotyków oraz konsekwencjami ich zażywania wśród uczniów. Narkomania jest chorobą dotyczącą wszystkich grup społecznych, niezależnie od wieku, wykształcenia,statusu materialnego. Zjawisko używania narkotyków ma z reguły także określone negatywne konsekwencje dla najbliższego otoczenia oraz zakłóca funkcjonowanie całego społeczeństwa rodząc szereg szkód i kosztów. Dlatego, też używanie narkotyków nie może być kwestią społecznie obojętną. 4

4 Rozpoznanie zjawiska narkomanii jest coraz trudniejsze,również z uwagi na nowocześniejsze formy zakupu i prowadzenia transakcji handlowych, a także nowe środki psychoaktywne tak obecnie modne pod nazwą dopalacze. Z uwagi na fakt,że najbardziej podatni na używanie środków psychoaktywnych są ludzie młodzi, najlepszym sposobem zapobiegania tym problemom jest zapewnienie młodzieży właściwych perspektyw. Najskuteczniejszymi strategiami profilaktycznymi są strategie angażujące szkołę i rodzinę. Tylko wtedy, gdy młodzież nauczy się rozumieć siebie i motywy swego postępowania można będzie zmniejszyć poszukiwania używek. Bardzo dużą rolę odgrywa edukacja rodziców na temat narkotyków. Większa wiedza rodziców, tym większa możliwość przekonania o ich szkodliwości. Profilaktyka przynosi najlepsze efekty przy współpracy z rodziną,szkołą, całym społeczeństwem. I. Podstawowe kierunki działania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata Zgodnie z treścią ustawy z dnia 29 lipca 2005r. O przeciwdziałaniu narkomanii na organach administracji rządowej i jednostkach samorządu spoczywają zadania związane z rozwiązywaniem problemów narkomanii. Głównym celem programu jest ograniczenie używania narkotyków oraz związanych z tym problemów. Zadania ujęte są na skoncentrowaniu działalności informacyjnej i kulturalnej podejmowanej w celu informowania o szkodliwości narkomanii oraz prowadzeniu działalności wychowawczej polegającej na : - promocji zdrowego stylu życia, - wspieraniu działalności placówek prowadzących działalność zapobiegania w środowiskach zagrożonych uzależnieniem od środków narkotycznych, - informowaniu o szkodliwości środków i substancji psychoaktywnych których używanie może prowadzić do narkomanii, - podejmowaniu i wspieraniu działań ogólnokrajowych i lokalnych. Celem ogólnym programu jest zmniejszenie rozmiarów istniejących już problemów związanych ze zjawiskiem narkomanii, podniesienie świadomości społeczności gminy Wałcz oraz budowanie wsparcia dla działań na rzecz zdrowia publicznego. II. Cele operacyjne programu. 1.Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób dotkniętych problemem narkomanii. 2.Zapewnienie pomocy socjalnej, psychologicznej i prawnej dla rodzin dotkniętych problemem narkomanii. 5

5 3.Koordynowanie i prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej. 4. Wdrożenie profilaktyki rodzinnej skierowanej do rodziców. 5.Wspomagania działalności szkół, instytucji i stowarzyszeń służących rozwiązywaniu problemów narkomanii. III. Zadania do realizacji : 1.Opłata za prowadzenie punktu konsultacyjno interwencyjnego dla osób zagrożonych zażywaniem narkotyków oraz członków ich rodzin. 2.Wspieranie szkół podstawowych oraz gimnazjalnych w rozwijaniu działań profilaktycznych, w szczególności obejmujących diagnozę problemu używania narkotyków na terenie szkoły i realizację adekwatnego do potrzeb programu profilaktycznego. 3.Wspieranie programów profilaktycznych w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży, stanowiących alternatywę wobec używania narkotyków. 4.Imprezy i konkursy szkolne promujące zdrowy styl życia. 5.Ukazanie problematyki narkomanii i jej negatywnych skutków poprzez: - prowadzenie lekcji i apeli z uwzględnieniem profilaktyki narkomanii, - zajęcia, warsztaty na temat uczenia sztuki odmawiania, - warsztaty dla rodziców jak poznać,że dziecko ma kontakt z narkotykami, - indywidualne kontakty z rodzicami uczniów, którzy mogą mieć kontakt z narkotykami pomoc psychologa, - wyświetlanie filmów edukacyjnych, - wykorzystanie ofert programów profilaktyczno wychowawczych uwzględniających inscenizację teatralnych przekazów treści profilaktycznych. 6.Przygotowanie nauczycieli do prowadzenia działań profilaktycznych : - szkolenia z zakresu umiejętności rozpoznawania zażycia przez uczniów środków odurzających. 7.Współdziałanie z różnymi instytucjami zajmującymi się problematyką narkomanii poprzez wdrożenie profilaktyki rodzinnej skierowanej do rodziców : - organizacja spotkań w szkołach, gimnazjach z przedstawicielami organizacji zaangażowanych w przeciwdziałanie narkomanii, 6

6 - organizacja spotkań w szkołach, gimnazjach z kuratorem sądowym. 8.Opracowanie oraz upowszechnianie materiałów informacyjno edukacyjnych z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki narkomanii. 9.Pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego, poprzez: a/prowadzenie grup motywujących do leczenia, b/organizowanie zajęć /indywidualnych lub grupowych/ukierunkowanych na zmianę nawyków zachowania. 10. Nawiązanie współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii. Jednostkami odpowiedzialnymi za realizację powyższych założeń w programie są: - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wałczu, - Gminny Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wałczu, - Placówki oświatowe na terenie Gminy Wałcz, - Poradnia Zdrowia Psychicznego punkt konsultacyjny, - Punkt Konsultacyjny i Interwencji Kryzysowej w Wałczu, - Straż Gminna, - Komenda Powiatowa Policji w Wałczu, - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wałczu. Jednym z warunków powodzenia realizacji zadań określonych w niniejszym programie, a tym samym osiągnięcie zakładanych celów jest m. in. stworzenie wspólnego frontu działań przez gminę, szkoły, Policję, GOPS i inne instytucje rządowe przy czynnym wsparciu społeczeństwa naszej gminy. 7