Rynek pracy powiatu jarosławskiego - charakterystyka wybranych grup osób bezrobotnych:

Transkrypt

1 Rynek pracy powiatu jarosławskiego - charakterystyka wybranych grup osób bezrobotnych: osoby do 30 r. ż., osoby pow. 50 r. ż., rodzice, posiadający co najmniej 1 dziecko w wieku do 6 lat lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia, osoby długotrwale bezrobotne, osoby bezrobotne korzystający ze świadczeń pomocy społecznej, osoby niepełnosprawne. Jarosław, maj 2014

2 1 Charakterystyka powiatu jarosławskiego Powiat jarosławski położony jest w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim. Wschodnia granica powiatu pokrywa się z granicą polsko-ukraińską i liczy niewiele ponad 7 km. Na tym odcinku znajduje się Drogowe Przejście Graniczne Korczowa - Krakowiec. Powiat sąsiaduje od zachodu z powiatem przeworskim, od południa z powiatem przemyskim ziemskim, od północy zaś z powiatem lubaczowskim. Obszar powiatu obejmuje km 2. Terytorialnie powiat podzielony jest na 11 jednostek, w tym dwie gminy miejskie: Jarosław i Radymno, jedną gminę miejsko-wiejską Pruchnik oraz osiem gmin: Chłopice, Jarosław, Laszki, Pawłosiów, Radymno, Rokietnica, Roźwienica i Wiązownica. Według danych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie na koniec roku 2013 r. powiat jarosławski zamieszkiwało osób tj. o 284 osoby mniej niż na koniec 2012 r. ( osób). Powiat jarosławski to powiat rolniczo - przemysłowy, z przemysłem skoncentrowanym w Jarosławiu. Liczba podmiotów gospodarczych działających w powiecie jarosławskim na koniec kwietnia 2014 roku wyniosła 8 346, co stanowi 5,2% wszystkich firm zarejestrowanych w województwie podkarpackim. W stosunku do analogicznego okresu roku 2013 liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w kwietniu 2014 roku w rejestrze REGON w powiecie jarosławskim wzrosła o 121. W gospodarce powiatu dominuje sektor prywatny. Obserwuje się tendencję wzrostową wśród liczby osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, która w kwietniu 2014 roku wyniosła 6 172, tj. o 65 działalności więcej niż w analogicznym okresie roku 2013 (6 107). Liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą stanowi 74% ogółu zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w powiecie jarosławskim. Na koniec kwietnia 2014 roku najwięcej podmiotów na terenie powiatu działało w sektorze: handlu (2 756), budownictwa (1 083), przetwórstwa przemysłowego (624) i usług (584). W okresie kwiecień 2013-kwiecień 2014 najwięcej podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowano w powiecie jarosławskim w sektorach: budownictwo przybyło 56 podmiotów; pozostała działalność usługowa przybyło 28 podmiotów; informacja i komunikacja przybyło 18 podmiotów; działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi przybyło 15 podmiotów; działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca przybyło 13 podmiotów; opieka zdrowotna i pomoc społeczna przybyło 12 podmiotów. Spadek ilości podmiotów gospodarczych w kwietniu 2014 roku w stosunku do analogicznego okresu roku 2013 zanotowano w następujących sekcjach: handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych wyłączając motocykle ubyło 28 podmiotów, działalność finansowa i ubezpieczeniowa ubyło 7 podmiotów; dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją ubyło 4 podmioty; transport i gospodarka magazynowa ubyło 2 podmioty. Podmioty gospodarki narodowej w powiecie jarosławskim w kwietniu 2013 i 2014 roku prezentuje Tabela 1. 2

3 Tabela 1 Podmioty gospodarki narodowej (bez osób fizycznych prowadzących wyłącznie indywidualne gospodarstwa rolne) według sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) oraz województw, podregionów, powiatów i gmin (koniec kwietnia 2013 i 2014 roku) SEKCJA PKD podmioty gospodarki narodowej kwiecień 2013 kwiecień / /2014 osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą % udział osób fizycznych prowadzących działalność w ogóle zarejestrowanych podmiotów podmioty gospodarki narodowej osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą % udział osób fizycznych prowadzących działalność w ogóle zarejestrowanych podmiotów wzrost/spadek liczby podmiotów gospodarki narodowej A. ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO ,6% ,6% 1 2 B. GÓRNICTWO I WYDOBYWANIE ,2% ,2% -2-2 C. PRZETWÓRSTWO PRZEMYSŁOWE ,3% ,1% -1-9 D. WYTWARZANIE I ZAOPATRYWANIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ, GAZ, PARĘ WODNĄ, GORĄCĄ WODĘ I POWIETRZE DO UKŁADÓW KLIMATYZACYJNYCH E. DOSTAWA WODY; GOSPODAROWANIE ŚCIEKAMI I ODPADAMI ORAZ DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z REKULTYWACJĄ wzrost/spadek działalności gospodarczych osób fizycznych 8 1 0,0% 7 1 0,0% ,3% ,3% -4-3 F. BUDOWNICTWO ,2% ,9% G. HANDEL HURTOWY I DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH, WŁĄCZAJĄC MOTOCYKLE ,2% ,2% H. TRANSPORT I GOSPODARKA MAGAZYNOWA ,1% ,9% -2-5 I. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI ,2% ,4% J. INFORMACJA I KOMUNIKACJA ,5% ,7% K. DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA I UBEZPIECZENIOWA ,7% ,5% -7-6 L. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z OBSŁUGĄ RYNKU NIERUCHOMOŚCI ,5% ,5% 7 0 M. DZIAŁALNOŚĆ PROFESJONALNA, NAUKOWA I TECHNICZNA ,9% ,9% 8 7 N. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE USŁUG ADMINISTROWANIA I DZIAŁALNOŚĆ WSPIERAJĄCA ,2% ,4% 13 9 O. ADMINISTRACJA PUBLICZNA I OBRONA NARODOWA; OBOWIĄZKOWE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNE ,0% ,0% 1 0 P. EDUKACJA ,4% ,4% 2 3 Q. OPIEKA ZDROWOTNA I POMOC SPOŁECZNA ,1% ,2% R. DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z KULTURĄ, ROZRYWKĄ I REKREACJĄ ,9% ,8% 5-2 S. POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA ,7% ,9% T. GOSPODARSTWA DOMOWE ZATRUDNIAJĄCE PRACOWNIKÓW; GOSPODARSTWA DOMOWE PRODUKUJĄCE WYROBY I ŚWIADCZĄCE USŁUGI NA WŁASNE POTRZEBY 0 0 0,0% 0 0 0,0% 0 0 U. ORGANIZACJE I ZESPOŁY EKSTERYTORIALNE 0 0 0,0% 0 0 0,0% 0 0 OGÓŁEM ,0% ,0% Źródło: GUS, Miesięczna informacja o podmiotach gospodarki narodowej w rejestrze REGON (kwiecień 2013 rok, kwiecień 2014 rok), opracowanie własne 3

4 Powiat jarosławski wyróżnia się na tle innych powiatów Podkarpacia pod względem gospodarki rolnej. Użytki rolne stanowią 68,2% natomiast grunty orne 51% ogólnej powierzchni powiatu. Tutejsze gleby należą z pewnością do najlepszych w województwie. W strukturze bonitacyjnej grunty klasy I - IV stanowią 82,8%, umożliwia to uprawę wszystkich roślin. Z uwagi na rolniczy charakter powiatu ważną gałęzią przemysłu jest przetwórstwo rolno-spożywcze. Do największych zakładów działających na terenie powiatu jarosławskiego należy zaliczyć: O-I Produkcja Polska S.A., Zakłady Mięsne "Sokołów" S.A. oddział Jarosław, Lear Corporation Polska, LU Polska S.A. 2 Stopa bezrobocia rejestrowanego w powiecie Jednym ze wskaźników definiujących poziom bezrobocia jest stopa bezrobocia rejestrowanego ogłaszana przez Główny Urząd Statystyczny na szczeblu kraju, województw, podregionów i powiatów. W poniższym opracowaniu analizie poddano poziom bezrobocia w Polsce, województwie podkarpackim i powiecie jarosławskim w ujęciu kwartalnym na przestrzeni lat Analizując dane zawarte w Tabeli 2 należy zwrócić uwagę, że stopa bezrobocia najwyższy poziom bez względu na obszar osiągała w I oraz IV kwartale poszczególnych lat. Na koniec I kwartału 2014 roku stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 13,5% i była niższa od poziomu bezrobocia zanotowanego w analogicznym okresie roku 2013 o 0.8 punktu procentowego oraz wyższa od stopy bezrobocia z I kwartału 2011 i 2012 roku o 0.2 punktu procentowego (13,3%). W województwie podkarpackim na koniec I kwartału 2014 roku stopa bezrobocia przyjęła wartość 16,4% i była niższa od stopy bezrobocia zanotowanej na koniec I kwartału 2013 roku o 0.5 punktu procentowego oraz wyższa od stopy bezrobocia z I kwartału 2011 i 2012 roku o 0.3 punktu procentowego (16,1%). Natomiast w powiecie jarosławskim na koniec I kwartału 2014 roku stopa bezrobocia osiągnęła wartość 19,6% i była niższa od stopy bezrobocia z analogicznego okresu roku 2013 o 0.8 punktu procentowego (20,4%) oraz wyższa od stopy bezrobocia zanotowanej w I kwartale 2011 roku o 0.1 punktu procentowego (19,5%) i od stopy bezrobocia zanotowanej w I kwartale 2012 roku o 0.4 punktu procentowego (19,2%). Jednocześnie należy zauważyć, że poziom stopy bezrobocia w I kwartale 2014 roku w stosunku do IV kwartału roku 2013 wzrósł w skali kraju jedynie o 0.1 punktu procentowego, w skali województwa nie zmienił się, natomiast w skali powiatu jarosławskiego wzrósł o 0.4 punktu procentowego. Kształtowanie się stopy bezrobocia w Polsce, województwie i powiecie w latach przedstawia Tabela 2 oraz Wykres 1. Stopa bezrobocia I kwartał II kwartał Tabela 2 Stopa bezrobocia (rok 2011,2012,2013,2014) III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał w Polsce 13,3 11,9 11,8 12,5 13,3 12,3 12,4 13,4 14,3 13,2 13,0 13,4 13,5 w województwie 16,1 14,7 14,8 15,5 16,1 14,9 15,1 16,3 16,9 15,6 15,6 16,4 16,4 podkarpackim w powiecie jarosławskim 19,5 18,2 18,2 18,6 19,2 18,2 18,5 19,4 20,4 19,0 18,7 19,2 19,6 Źródło: GUS, Bank Danych Lokalnych, Układ wg klasyfikacji NTS, opracowanie własne I kwartał 4

5 Wykres 1 Stopa bezrobocia (rok 2011,2012,2013,2014) Źródło: Bank Danych Lokalnych, Układ wg klasyfikacji NTS, opracowanie własne W marcu 2014 roku stopa bezrobocia w powiecie jarosławskim wyniosła 19,6% i była wyższa od stopy bezrobocia w województwie o 3.2 punktu procentowego (16,4%) oraz od stopy bezrobocia w Polsce o 6.1 punktu procentowego (13,5%). Najwyższą wartość stopy bezrobocia w marcu 2014 roku odnotowano w powiatach: niżańskim (25,8%), brzozowskim (24,0%), strzyżowskim (23,4%), leskim (23,1%), bieszczadzkim (22,4%), ropczyckosędziszowskim (22,2%), przemyskim (21,8%), leżajskim (19,7%), jarosławskim (19,6%). Najniższą wartość tego wskaźnika osiągnęły w marcu 2014 roku miasta na prawach powiatu Krosno (8,3%) i Rzeszów (8,5%) oraz powiaty: mielecki (11,9%), dębicki (14,1%), sanocki (14,2%), stalowowolski (14,9%). Pozostałe powiaty województwa podkarpackiego odnotowały stopę bezrobocia na poziomie pomiędzy 15,4%, a 19,5%. Stopę bezrobocia w poszczególnych powiatach województwa podkarpackiego przedstawia Rysunek 1. 5

6 Rysunek 1 Stopa bezrobocia w województwie podkarpackim i poszczególnych powiatach (marzec 2014 rok) Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie, na podstawie danych GUS 2.1 Osoby bezrobotne zarejestrowane w PUP Jarosław Z danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu wynika, że w końcu kwietnia 2014 roku na terenie powiatu jarosławskiego zarejestrowanych było osób bezrobotnych, w tym kobiet, które stanowiły 47,1% ogółu zarejestrowanych. W porównaniu do poprzedniego miesiąca, liczba osób bezrobotnych zmalała o 398 (marzec osób), natomiast w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba osób zarejestrowanych była niższa o 640 (kwiecień osób). Liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu przedstawia Tabela 3. 6

7 Tabela 3 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu (rok 2013,2014) Miejscowość Liczba bezrobotnych kwiecień marzec kwiecień wzrost/spadek w stosunku do miesiąca kwiecień 2013 wzrost/spadek w stosunku do miesiąca marzec 2014 Miasto Jarosław Miasto Radymno Gmina miejsko-wiejska Pruchnik Gmina Chłopice Gmina Jarosław Gmina Laszki Gmina Pawłosiów Gmina Radymno Gmina Rokietnica Gmina Roźwienica Gmina Wiązownica Ogółem powiat jarosławski Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne Jak przedstawia powyższa tabela spadek liczby osób bezrobotnych na koniec kwietnia 2014 roku w stosunku do analogicznego okresu roku 2013 zanotowano na całym obszarze powiatu jarosławskiego, zarówno w miastach, jak i na terenach gmin. Spadek liczby bezrobotnych w kwietniu 2014 roku w porównaniu do marca br. zanotowano na terenie wszystkich gmin powiatu jarosławskiego oraz w mieście Jarosław, niewielki wzrost liczby bezrobotnych (o 4 osoby) w omawianym okresie zanotowano tylko na terenie miasta Radymno. Ogólny spadek liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu w marcu i kwietniu 2014 roku jest pozytywnym przesłaniem w odniesieniu do sytuacji na lokalnym rynku pracy. Wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych na koniec kwietnia 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu osób zamieszkiwało tereny wiejskie, w liczbie tej osób to kobiety. W stosunku do analogicznego okresu roku 2013 liczba osób bezrobotnych zamieszkujących tereny wiejskie zmalała o 307 osób (6 497). Na koniec kwietnia 2014 roku osoby zamieszkujące tereny wiejskie stanowiły 62,1% ogółu zarejestrowanych. Liczbę bezrobotnych pod względem miejsca zamieszkania (miasto/wieś) prezentuje Wykres 2. 7

8 Wykres 2 Liczba zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu osób bezrobotnych ze względu na miejsce zamieszkania (dane na kwiecień 2013 i 2014) Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne Ważnym elementem analizy poziomu bezrobocia w powiecie jest napływ osób bezrobotnych do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu. Kształtowanie się liczby osób bezrobotnych rejestrujących się w tut. Urzędzie w 2013 i 2014 roku przedstawiono w Tabeli 4. miesiąc Tabela 4 Napływ osób bezrobotnych do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu w 2013 i 2014 roku Napływ osób bezrobotnych w 2013 roku Napływ osób bezrobotnych w 2014 roku bezrobotni rejestrujący się w miesiącu bezrobotni zarejestrowani na koniec miesiąca bezrobotni rejestrujący się w miesiącu bezrobotni zarejestrowani na koniec miesiąca ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety ogółem kobiety styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne 8

9 Na podstawie danych zamieszczonych w tabeli zauważyć można, że liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych na koniec poszczególnych miesięcy roku 2014 jest znacznie mniejsza od liczby osób zarejestrowanych w analogicznym okresie roku Spadek bezrobocia odzwierciedla również liczba rejestrujących się w danym miesiącu osób. Od stycznia do kwietnia 2014 roku do rejestrów tut. Urzędu wpłynęło osób bezrobotnych tj. o 461 osób mniej niż w analogicznym okresie roku Przewiduje się, że w kolejnych miesiącach 2014 roku napływ osób bezrobotnych do rejestrów tut. Urzędu będzie utrzymywać tendencję spadkową, a liczba osób rejestrujących się będzie niższa niż w roku Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku Wśród osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy, część bezrobotnych posiada prawo do pobierania zasiłku. W roku 2014 na terenie powiatu jarosławskiego obowiązuje 6-ścio miesięczny zasiłek dla osób bezrobotnych, spełniających określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy kryteria jego przyznania. W miesiącu kwiecień 2014 roku z prawem do zasiłku zarejestrowanych było 859 osób bezrobotnych, w tym 323 kobiety. Dla porównania w kwietniu 2013 roku prawo do zasiłku posiadało osób bezrobotnych, w tym 670 kobiet. Na koniec kwietnia 2014 roku osoby z prawem do zasiłku stanowiły 8,6% ogólnej liczby zarejestrowanych. W Tabeli 5 przedstawiono liczbę osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu i posiadających na koniec kwietnia 2014 roku prawo do zasiłku. Miejscowość Tabela 5 Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku (kwiecień 2014) Bezrobotni zarejestrowani w końcu kwiecień 2014 roku ogółem z prawem do zasiłku %udział bezrobotnych z prawem do zasiłku wg miejsca zamieszkania ogółem kobiety Miasto Jarosław ,9% Miasto Radymno ,6% Gmina miejsko-wiejska Pruchnik ,6% Gmina Chłopice ,4% Gmina Jarosław ,9% Gmina Laszki ,9% Gmina Pawłosiów ,3% Gmina Radymno ,1% Gmina Rokietnica ,1% Gmina Roźwienica ,7% Gmina Wiązownica ,1% powiat jarosławski ,6% Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne 9

10 2.3 Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy Obowiązująca obecnie ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach runku pracy (Dz. U r. 674 z późn. zm.) w art. 49 określa grupę osób bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy i są to: bezrobotni do 25 roku życia; bezrobotni długotrwale albo po zakończeniu kontraktu socjalnego albo kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka; bezrobotni powyżej 50 roku życia; bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego; bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia; bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia; bezrobotni niepełnosprawni. Od 27 maja 2014 roku wejdzie w życie znowelizowana ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U r. 598), która w art. 49 określa nieco inną niż ustawa dotychczasowa grupę osób bezrobotnych, będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy i są to: bezrobotni do 30 roku życia; bezrobotni długotrwale; bezrobotni powyżej 50 roku życia; bezrobotni korzystający ze świadczeń pomocy społecznej; bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia; bezrobotni niepełnosprawni. Przynależność osób bezrobotnych do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy związana jest z posiadaniem przez osobę zarejestrowaną cechy odpowiadającej danej kategorii osób bezrobotnych. Sytuacją często występującą jest zakwalifikowanie osoby bezrobotnej do grupy osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy ze względu na nabycie lub posiadanie więcej niż jednej cechy, wówczas bezrobotny zaliczany jest do więcej niż jednej kategorii. W Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu na koniec kwietnia 2014 roku zarejestrowanych było osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy (wg obowiązującej do 26 maja 2014 r. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). Liczba kobiet zaliczanych do grupy osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy wyniosła i stanowiła 47% ogółu zarejestrowanych z tym statusem. Na koniec kwietnia 2014 roku osoby bezrobotne zaliczane do kategorii osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy stanowiły 93,3% ogółu zarejestrowanych. Zatem osób posiada przynajmniej jedną cechę, która pozwala na zakwalifikowanie do kategorii osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy, a tym samym wskazuje na konieczność zintensyfikowania działań, identyfikację barier i dobór najbardziej adekwatnej do sytuacji bezrobotnego pomocy. Struktura zarejestrowanych od stycznia do kwietnia 2014 roku 10

11 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kształtowała się następująco. Tabela 6 Osoby bezrobotne będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy (2014 rok) Grupa bezrobotnych styczeń 2014 luty 2014 marzec 2014 kwiecień 2014 razem kobiety razem kobiety razem kobiety razem kobiety bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy do 25 roku życia długotrwale bezrobotni kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka powyżej 50 roku życia bez kwalifikacji zawodowych bez doświadczenia zawodowego bez wykształcenia średniego samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do roku życia bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia niepełnosprawni po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego ogółem zarejestrowani bezrobotni na koniec danego miesiąca % udział osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogóle 93,2% 93,0% 93,3% 93,2% 93,1% 93,2% 93,3% 93,2% zarejestrowanych bezrobotnych Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne Największą liczbę osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy odnotowano w styczniu oraz w lutym 2014 roku, odpowiednio oraz osoby. Natomiast największy udział osób bezrobotnych w ogóle zarejestrowanych tj. 93,3% zanotowano w lutym oraz kwietniu 2014 roku. Jak wskazują powyższe dane, osoby bezrobotne należące do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy dominują w statystykach Urzędu. Dla porównania w Tabeli 7 zaprezentowano, jak wyglądałaby struktura osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy na koniec kwietnia 2014 roku w przypadku uwzględnienia kategorii osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy ujętych w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 11

12 Tabela 7 Osoby bezrobotne będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy wg znowelizowanej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dane porównawcze na koniec kwietnia 2014 rok) Grupa bezrobotnych kwiecień 2014 razem kobiety do 30 roku życia długotrwale bezrobotni powyżej 50 roku życia bezrobotni korzystający ze świadczeń pomocy społecznej* b. d. b. d. bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia niepełnosprawni ogółem zarejestrowani bezrobotni na koniec danego miesiąca *na dzień sporządzania analizy nie było możliwości wyodrębnienia w systemie Syriusz Std kategorii osób bezrobotnych korzystających ze świadczeń pomocy społecznej z uwagi na brak odpowiedniej funkcjonalności systemu Źródło: Dane z systemu Syriusz Std, opracowanie własne Przedstawiona w Tabeli 7 symulacja danych dotycząca kategorii bezrobotnych ujętych w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jako osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy wskazuje, iż prawdopodobnie wśród wymienionej grupy osób dominować będą tak, jak dotychczas bezrobotni długotrwale, którzy na koniec kwietnia 2014 roku stanowili 63,9% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Kolejną co do wielkości grupę będą prawdopodobnie osoby do 30 roku życia, które na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji tut. Urzędu stanowiły 38,5% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych oraz osoby powyżej 50 roku życia, które na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji tut. Urzędu stanowiły 19,2% ogółu zarejestrowanych. Nową kategorią osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy będą bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia, na koniec kwietnia 2014 roku bezrobotni w tej kategorii stanowili 11,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Podobnie jak w dotychczasowej ustawie wśród osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy znalazły się osoby bezrobotne posiadające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, na koniec kwietnia 2014 roku bezrobotni niepełnosprawni stanowili 3,4% ogółu zarejestrowanych i prawdopodobnie będą najmniej liczną grupą osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Nową kategorią bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy są bezrobotni korzystający ze świadczeń pomocy społecznej, jednak tut. Urząd nie posiada informacji statystycznych dotyczących tej grupy osób. Bezrobotni należący do kategorii osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, to przeważnie osoby, które z uwagi na brak zatrudnienia oraz nawarstwiające się problemy i trudności zagrożone są wykluczeniem społecznym, wyuczoną bezradnością lub migracją zarobkową. Jest to zatem grupa osób, która powinna zostać otoczona szczególną opieką oraz wsparciem w wejściu lub powrocie na rynek pracy. Jak wskazują przytoczone statystyki w powiecie jarosławskim znaczna większość zarejestrowanych osób bezrobotnych przynależy do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, na osób bezrobotnych wymaga pomocy w radzeniu sobie na lokalnym rynku pracy. W Tabeli 8 12

13 przedstawiono procentowy udział bezrobotnych z poszczególnych kategorii osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogóle bezrobotnych w kwietniu 2014 roku, dla porównania zestawiono również w oparciu o dane na koniec kwietnia 2014 roku kategorie osób bezrobotnych ujęte w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 13

14 Tabela 8 Osoby bezrobotne w szczególnej sytuacji na rynku pracy (stan na koniec kwietnia 2014 roku) % udział bezrobotnych z poszczególnych kategorii Grupa bezrobotnych będących w Grupa bezrobotnych będących w kwiecień 2014 kwiecień 2014 osób w szczególnej sytuacji szczególnej sytuacji na rynku pracy szczególnej sytuacji na rynku pracy (dane porównawcze) na rynku pracy w ogóle wg znowelizowanej ustawy od wg ustawy do r. zarejestrowanych r. % udział bezrobotnych z poszczególnych kategorii osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogóle zarejestrowanych razem kobiety % z ogółu % kobiet razem kobiety % z ogółu % kobiet do 25 roku życia ,4% 19,4% do 30 roku życia ,5% 39,9% długotrwale bezrobotni ,9% 68,2% długotrwale bezrobotni ,9% 68,2% kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka ,3% 23,9% powyżej 50 roku życia ,2% 14,9% powyżej 50 roku życia ,2% 14,9% bez kwalifikacji zawodowych ,1% 30,4% bezrobotni korzystający ze świadczeń pomocy społecznej* bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia b.d. b.d ,2% 19,1% bez doświadczenia zawodowego ,9% 37,2% niepełnosprawni ,4% 3,1% bez wykształcenia średniego ,0% 41,5% samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia ,5% 9,6% bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia ,0% 0,0% niepełnosprawni ,4% 3,1% po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego 4 2 0,0% 0,0% razem ,0% 100,0% ,0% 100,0% *na dzień sporządzania analizy nie było możliwości wyodrębnienia w systemie Syriusz Std kategorii osób bezrobotnych korzystających ze świadczeń pomocy społecznej z uwagi na brak odpowiedniej funkcjonalności systemu Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, dane z systemu Syriusz Std, opracowanie własne 14

15 Jak wskazuje powyższe zestawienie ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ważna do roku wyróżnia 11 kategorii osób bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy natomiast znowelizowana ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która wejdzie w życie z dniem roku wskazuje 6 kategorii osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym 3 kategorie dotychczas istniejące: bezrobotni długotrwale, bezrobotni powyżej 50 roku życia, bezrobotni niepełnosprawni oraz 3 nowe kategorie: bezrobotni do 30 roku życia, bezrobotni korzystający ze świadczeń pomocy społecznej, bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia. Poniżej przedstawiono analizę osób bezrobotnych w 6 kategoriach osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy ujętych w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy Bezrobotni do 30 roku życia Ujęta w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy kategoria osób do 30 roku życia, jako osoby bezrobotne w szczególnej sytuacji na rynku pracy jest poszerzeniem istniejącej dotychczas kategorii osób do 25 roku życia oraz odpowiedzią na zjawiska zachodzące na rynku pracy. Należy tu przede wszystkim zwrócić uwagę na wydłużający się okres kształcenia młodych ludzi, a tym samym późniejsze wkraczanie na rynek pracy oraz na niekorzystną dla młodych osób sytuację na rynku pracy m. in. dużą konkurencyjność, panujące stereotypy. Tabela 9 Bezrobotni do 25 i do 30 roku życia (kwiecień 2014 rok) Grupa bezrobotnych ogółem kwiecień 2014 kobiety bezrobotni zarejestrowani na koniec danego miesiąca bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy wg ustawy ważnej do dnia r bezrobotni do 25 roku życia bezrobotni do 30 roku życia Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, dane z systemu Syriusz Std, opracowanie własne Jak przedstawiają powyższe dane na koniec kwietnia 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu zarejestrowane były osoby bezrobotne w wieku do 25 roku życia oraz bezrobotnych do 30 roku życia. Osoby do 25 roku życia stanowiły w omawianym okresie 20,4% ogółu zarejestrowanych osób bezrobotnych, natomiast bezrobotni do 30 roku życia stanowili aż 38,5% ogółu zarejestrowanych. Różnica zaledwie 5 lat w kategorii wiekowej, to aż osób bezrobotnych więcej. Zatem dane jednoznacznie wskazują na istniejące w grupie osób młodych trudności w odnalezieniu się na rynku pracy. Poniżej przedstawiono i poddano analizie strukturę osób do 30 roku życia zarejestrowanych na koniec kwietnia 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu. 15

16 Tabela 10 Bezrobotni do 30 roku życia wg wieku, wykształcenia, stażu pracy ( kwiecień 2014 rok) bezrobotni do 30 roku życia ze względu na: wiek wykształcenie staż pracy ogólnie kobiety ogólnie kobiety ogółem kobiety wyższe do 1 roku policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące x x zasadnicze zawodowe x x gimnazjalne i poniżej x x - x x x x x 30 lat i więcej x x - x x x x x bez stażu razem razem razem Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01, opracowanie własne Jak już wcześniej wspomniano liczba bezrobotnych do 30 roku życia na koniec kwietnia 2014 roku wyniosła osób, w tym kobiet. Wśród bezrobotnych do 30 roku życia największą grupę stanowią osoby w wieku 25-30, na koniec kwietnia 2014 roku zanotowano osób, w tym kobiet w ww. kategorii wiekowej. Natomiast analizując dane o osobach bezrobotnych do 30 roku życia pod względem wykształcenia zauważyć należy, że dominującym w tej kategorii osób jest wykształcenie policealne i średnie zawodowe, które posiada 983 osoby, w tym 469 kobiet. Duża grupa bezrobotnych do 30 roku życia posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, jest to 809 osób, w tym 272 kobiety. Wykształcenie wyższe, które jest wyznacznikiem długiego okresu kształcenia posiada 790 osób bezrobotnych do 30 roku życia, w liczbie tej 541 to kobiety. Niestety duża grupa osób bezrobotnych do 30 roku życia posiada wykształcenie gimnazjalne i poniżej, na koniec kwietnia 2014 roku było to aż 633 osoby, w tym 221 kobiet. Najmniej bezrobotnych do 30 roku życia posiada wykształcenie średnie ogólnokształcące, jest to 624 osoby, w tym 371 kobiet. Dane dotyczące wykształcenia osób bezrobotnych do 30 roku życia wskazują na lepszy poziom wykształcenia kobiet niż mężczyzn. Obserwacje pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu wskazują, że największą barierą utrudniającą wejście na rynek pracy osobom bezrobotnych do 30 roku życia jest przekonanie pracodawcy do zatrudnienia bez posiadanego doświadczenia zawodowego. Dane dotyczące stażu pracy osób bezrobotnych do 30 roku życia potwierdzają obserwacje pracowników tut. Urzędu. Wśród osób bezrobotnych do 30 roku życia osoby, tj. 54% nie posiada stażu pracy, co oznacza, że osoby te nie miały jeszcze zetknięcia z rynkiem pracy. 697 bezrobotnych, w tym 316 kobiet pracowało krócej niż rok, a 974 osoby, w tym 446 kobiety pracowało dłużej niż rok ale krócej niż 5 lat. Wśród osób w wieku do 30 roku życia zarejestrowanych na koniec kwietnia 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu osoby posiadało jednocześnie status osoby długotrwale bezrobotnej, a zatem figuruje w ewidencji tut. Urzędu powyżej 12 miesięcy. Poniżej wskazano wybrane bariery i zalety charakteryzujące analizowaną grupę bezrobotnych. Bariery osób bezrobotnych do 30 roku życia: brak doświadczenia zawodowego; 16

17 zbyt niskie wynagrodzenie oferowane przez pracodawców; brak umiejętności/uprawnień przydatnych na rynku pracy; niedostosowane do wymagań pracodawców kwalifikacje; obawa przed kontaktem/rozmową z pracodawcą; stereotypy wśród pracodawców; brak/mała ilość ofert pracy niestabilność, niezdecydowanie. Zalety osób bezrobotnych do 30 roku życia: wysoka motywacja do podjęcia pracy; chęć podnoszenia kwalifikacji; otwartość na zmiany; mobilność; aktualna wiedza. Osoby bezrobotne do 30 roku życia to grupa przejawiająca największą aktywność w poszukiwaniu możliwości znalezienia swojego miejsca na rynku pracy. Osoby należące do tej kategorii wiekowej najczęściej zgłaszają w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu potrzebę pomocy w zakresie wsparcia przy wejściu na rynek pracy. Najchętniej osoby do 30 roku życia korzystają z: - możliwości podniesienia kwalifikacji poprzez szkolenia, - zdobycia wiedzy i umiejętności pracy na danym stanowisku poprzez staż, - zdobycia doświadczenia zawodowego poprzez prace interwencyjne, - możliwości samorealizacji w zakresie przedsiębiorczości poprzez wsparcie w formie jednorazowych środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej Bezrobotni powyżej 50 roku życia Bezrobotni powyżej 50 roku życia zaliczani są do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zarówno w dotychczasowej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, jak w jej znowelizowanej formie, która wejdzie w życie z dniem roku. Sytuacja osób powyżej 50 roku życia na rynku pracy jest niewątpliwie trudna. Składa się na nią wiele czynników zarówno zewnętrznych dotyczących bezpośrednio zjawisk zachodzących na rynku pracy, jak i wewnętrznych dotyczących bezpośrednio samych bezrobotnych, którzy w sytuacji pozostawania bez pracy mają trudności w ponownym usytuowaniu się na rynku pracy. Tabela 11 Bezrobotni powyżej 50 roku życia (kwiecień 2014 rok) Grupa bezrobotnych kwiecień 2014 ogółem kobiety bezrobotni zarejestrowani na koniec danego miesiąca bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy bezrobotni powyżej 50 roku życia Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MPiPS-01, opracowanie własne 17

18 Jak przedstawiają powyższe dane na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu figurowało osób bezrobotnych w wieku powyżej 50 roku życia, w tym 698 kobiet. Udział osób bezrobotnych w wieku powyżej 50 roku życia w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych w omawianym okresie wyniósł 19,2%, natomiast liczba bezrobotnych powyżej 50 roku życia w ogóle bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy wyniosła na koniec kwietnia 2014 roku 20,6%. Analizę danych o osobach bezrobotnych powyżej 50 roku życia przeprowadzono pod względem czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia i stażu pracy. Tabela 12 Bezrobotni powyżej 50 roku życia wg czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia, stażu pracy (kwiecień 2014 rok) bezrobotni powyżej 50 roku życia ze względu na: czas pozostawania bez pracy w m-c wykształcenie staż pracy ogólnie kobiety ogólnie kobiety ogółem kobiety do wyższe do 1 roku policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej pow x x x 30 lat i więcej x x x x x x bez stażu razem razem razem Źródło: Załącznik 1 do sprawozdania MPiPS-01, opracowanie własne Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu liczba osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia na koniec kwietnia 2014 roku wyniosła osób, w tym 698 kobiet. W analogicznym okresie roku 2013 liczba bezrobotnych powyżej 50 roku życia wynosiła i była mniejsza od wskazań roku bieżącego o 85 osób. Analizując dane o osobach bezrobotnych powyżej 50 roku życia pod względem wykształcenia, zauważyć należy, że dominującym w tej kategorii osób jest wykształcenie zasadnicze zawodowe, które posiada 717 osób, w tym 214 kobiet oraz wykształcenie gimnazjalne i poniżej, które posiada 639 osób, w tym 194 kobiety. Najmniej osób z tej kategorii posiada wykształcenie wyższe, jest to 46 osób, w tym 16 kobiet. Osoby, które obecnie należą do grupy bezrobotnych po 50 roku życia pobierały naukę w szkołach zawodowych lub kończyły edukację na poziomie szkoły podstawowej ze względu na ówczesną sytuację ekonomiczną kraju. Zdobycie kwalifikacji do wykonywania zawodu w szkołach przyzakładowych pozwalało na podjęcie zatrudnienia, które wykonywane było latami przez osoby obecnie zarejestrowane. Z obserwacji pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu posiadanie niskiego wykształcenia przez bezrobotnych po 50 roku życia nie jest barierą w poszukiwaniu zatrudnienia, osoby te są wręcz cenione przez pracodawców za fachowość i rzetelność. Analizując dane dotyczące posiadanego stażu pracy, należy wnioskować, że jest, to grupa bezrobotnych o bogatym doświadczeniu zawodowym. Wśród osób powyżej 50 roku życia 560 bezrobotnych, w tym 18

19 257 kobiet posiada doświadczenie zawodowe dłuższe niż 10 lat i krótsze niż 20 lat, tyle samo bezrobotnych tj. 560 osób, w tym 177 kobiet posiada doświadczenie zawodowe dłuższe niż 20 lat i krótsze niż 30 lat. Duża grupa bezrobotnych tj. 180 osób, w tym 39 kobiet posiada staż pracy dłuższy niż 30 lat. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy wynika, że w grupie osób powyżej 50 roku życia 186 osób nie posiada stażu pracy, tj. 9,7% ogółu zarejestrowanych w tej kategorii. Z obserwacji pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu wynika również, że doświadczenie zawodowe osób po 50 roku życia to bardzo duży atut w poszukiwaniu zatrudnienia przez te osoby. Obserwowane jest coraz większe zainteresowanie pracodawców zatrudnieniem osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia, co z kolei wskazuje na przełamywanie stereotypów, z którymi często utożsamiane są osoby powyżej 50 roku życia. Analizując dane dotyczące osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia należy zwrócić uwagę na czas pozostawania bez pracy u przedstawicieli ww. kategorii osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Wśród bezrobotnych powyżej 50 roku życia dominują osoby, które bez pracy pozostają powyżej 12 miesięcy. Na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji tut. Urzędu osób tj. 59,9% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych powyżej 50 roku życia pozostawało bez pracy dłużej niż rok. Niestety długotrwały brak pracy wpływa niekorzystanie na sytuację na rynku pracy osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia, stwarzając realne zagrożenie wykluczeniem społecznym. Poniżej wskazano wybrane bariery i zalety charakteryzujące analizowaną grupę bezrobotnych. Bariery osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia: brak umiejętności obsługi nowoczesnych urządzeń technicznych i informatycznych; niedostosowanie kwalifikacji do potrzeb pracodawców; brak/mała ilość ofert pracy; bariery wewnętrzne (lęk przed pracodawcą, zmianami, przywiązanie do wykonywania określonych czynności); brak środków finansowych na aktywne poszukiwanie pracy; długa przerwa w pracy; problemy zdrowotne; ograniczona mobilność; stereotypy wśród pracodawców. Zalety osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia: doświadczenie zawodowe i życiowe; rzetelność, sumienność; wysoka motywacja do podjęcia pracy, chęć bycia potrzebnym; dyspozycyjność. Osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia to grupa zgłaszająca w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu potrzebę pomocy w zakresie wsparcia przy powrocie na rynek pracy. Najchętniej osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia korzystają z: - możliwości dostosowania kwalifikacji (w szczególności uaktualnienia uprawnień) poprzez szkolenia, 19

20 - możliwości zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych, - możliwości aktywności zawodowej i uzupełnienia umiejętności na stanowisku po długiej przerwie w zatrudnieniu poprzez staż, - możliwości samozatrudnienia poprzez jednorazowe środki na założenie działalności gospodarczej Bezrobotni rodzice, posiadający co najmniej 1 dziecko w wieku do 6 lat lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia Osoby bezrobotne będące rodzicami, posiadające co najmniej 1 dziecko w wieku do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia to kategoria osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy ujęta po raz pierwszy w znowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, która wejdzie w życie z dniem roku. Osoby bezrobotne wychowujące dzieci narażone są na wiele trudności w wejściu lub powrocie na rynek pracy. Często spotykają się z niechęcią ze strony pracodawców z uwagi na ograniczoną dyspozycyjność. Brak infrastruktury przedszkolnej i możliwości zapewnienia opieki dziecku znacznie utrudnia im znalezienie zatrudnienia, często zdarza się, że osoby bezrobotne z tej kategorii rezygnują z pracy ze względu na zbyt niskie wynagrodzenie oferowane przez pracodawców, które nie spełnia oczekiwań osób bezrobotnych. Tabela 13 Bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia (kwiecień 2014 rok) Grupa bezrobotnych kwiecień 2014 ogółem kobiety bezrobotni zarejestrowani na koniec danego miesiąca bezrobotni posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia Źródło: dane z systemu Syriusz Std, opracowanie własne Jak przedstawiają powyższe dane na koniec kwietnia 2014 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu figurowało osób bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia. Wśród bezrobotnych należących do ww. kategorii 896 osób tj. 80,5% stanowią kobiety. Udział osób bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych na koniec kwietnia 2014 roku wyniósł 11,2%, natomiast udział bezrobotnych kobiet posiadających co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia w ogóle zarejestrowanych bezrobotnych kobiet na koniec kwietnia 2014 roku wyniósł 19,1%. Wśród osób bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia zdecydowanie dominują kobiety, co potwierdza zakorzenioną w kulturze rolę kobiety, która częściej niż mężczyzna przyjmuje na siebie obowiązek wychowywania dzieci i prowadzenia domu. 20