Problemy opracowania projektów zagospodarowania złóż kopalin skalnych
|
|
- Dawid Grzegorz Rutkowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 dr inż. Włodzimierz KIEŁBASIEWICZ Zakład Projektowo-Badawczy Produkcyjny i Handlowy PROTEGO Wrocław, ul Orkana 44a, tel , protego@vp.pl Problemy opracowania projektów zagospodarowania złóż kopalin skalnych Streszczenie: Przedstawiono zagadnienia prawne i praktyczne opracowania projektów zagospodarowania złóż kopalin skalnych a także dodatków do tych projektów. Omówiono relacje występujące pomiędzy projektami zagospodarowania złóż a miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego oraz planami ruchu zakładów górniczych i innymi projektami, np. projektami rekultywacji. 1. Wstęp. Projekt zagospodarowania złoża jest jednym z podstawowych dokumentów, w którym określa się zasadnicze parametry dotyczące eksploatacji złoża. Sporządza się go dla złóż kopalin lub ich części, które mają być przedmiotem eksploatacji, z wyjątkiem tych, które są określone w art. 16 ust. 2a prawa geologicznego i górniczego [1], tj. dla kopalin pospolitych, których obszar zamierzonej działalności nie przekroczy powierzchni 2 ha, wydobycie kopaliny w roku kalendarzowym nie przekroczy 20 tys. m 3, oraz działalność będzie prowadzona bez użycia materiałów wybuchowych. Projekt zagospodarowania złoża, stanowi załącznik do wniosku o udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin (z wyjątkiem tych, które są określone w art. 16 ust. 2a prawa geologicznego i górniczego). Zgodnie z art. 20 ust. 1 prawa geologicznego i górniczego [1], w projekcie zagospodarowania złoża określa się takie podstawowe dane wymagane we wniosku koncesyjnym, jak: - złoże kopaliny lub jej część, która ma być przedmiotem eksploatacji, - wielkość i sposób zamierzonego wydobycia kopaliny, - stopień zamierzonego wykorzystania zasobów złoża, w tym kopalin towarzyszących i współwystępujących użytecznych pierwiastków śladowych, jak również środki umożliwiające osiągnięcie tego celu, - projektowane położenie obszaru i terenu górniczego oraz ich granic. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 czerwca 2005 roku, w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać projekty zagospodarowania złóż [2], projekt zagospodarowania złoża sporządzany dla istniejącego lub projektowanego obszaru górniczego powinien uwzględniać optymalny wariant wykorzystania zasobów złoża, z uwzględnieniem geologicznych warunków jego występowania, wymagań w zakresie ochrony środowiska, bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzkiego, technicznych możliwości oraz ekonomicznych uwarunkowań wydobycia kopaliny.
2 2. Zasoby złoża i dokładność ich wyznaczenia. Projekt zagospodarowania złoża opracowuje się na podstawie dokumentacji geologicznej złoża przyjętej przez organ nadzoru geologicznego. W dokumentacji geologicznej złoża określone są granice złoża oraz podane są zasoby geologiczne (które określają całkowitą ilość kopaliny lub kopalin w jego granicach) a także inne parametry złoża takie jak: powierzchnia, grubość złoża, grubość nadkładu, stosunek grubości nadkładu do grubości złoża, gęstość złoża, parametry jakościowe. Zasoby geologiczne złoża dzielą się na zasoby bilansowe i pozabilansowe (rys. 1). Do zasobów bilansowych zalicza się zasoby złoża lub jego części, którego części naturalne określone przez kryteria bilansowości oraz warunki występowania umożliwiają podejmowanie jego eksploatacji. Zaś zasoby pozabilansowe są to zasoby lub ich części, których cechy naturalne lub warunki występowania powodują, iż ich eksploatacja nie jest możliwa obecnie, ale przewiduje się, że będzie możliwa w przyszłości w wyniku postępu technicznego, zmian ogólnogospodarczych itp. W dokumentacjach geologicznych złóż kopalin stałych stosuje się kategorie rozpoznania złoża: D, C 2, C 1, B i A. Rozpoznanie złoża lub jego części w poszczególnych kategoriach powinno spełniać następujące wymagania: w kategorii D granice złoża, jego budowę geologiczną i zasoby określa się na podstawie odosobnionych wyrobisk, interpretacji geologicznej danych geofizycznych przy zastosowaniu ekstrapolacji; błąd oszacowania średnich wartości parametrów złoża i zasobów może przekraczać 40 %; w kategorii C 2 granice złoża określa się na podstawie danych z wyrobisk, odsłonięć naturalnych lub badań geofizycznych metodą interpolacji lub odpowiednio uzasadnionej ekstrapolacji; poznane powinny być główne cechy formy, budowy i tektoniki złoża; jakość kopaliny należy rozpoznać na podstawie systematycznego opróbowania w pełnym zakresie możliwych zastosowań kopaliny; błąd oszacowania średnich wartości parametrów złoża i zasobów nie może przekraczać 40 %; w kategorii C 1 granice złoża określa się na podstawie danych z wyrobisk rozpoznawczych, z odsłonięć naturalnych lub badań geofizycznych, metodą interpolacji lub w ograniczonym stopniu ekstrapolacji; stopień rozpoznania złoża powinien być wystarczający dla szczegółowego określenia formy, budowy, tektoniki złoża i jakości kopaliny w złożu oraz dokonania oceny wpływu przewidywanej eksploatacji na środowisko; błąd oszacowania średnich wartości parametrów złoża i zasobów nie może przekraczać 30 %; w kategorii B granice złoża określa się w sposób uściślony na podstawie specjalnie wykonanych w tym celu prac geologicznych; jakość i własności technologiczne kopaliny powinny być potwierdzone wynikami prób w skali półtechnicznej lub przemysłowej; błąd oszacowania średnich wartości parametrów złoża i zasobów nie może przekraczać 20 %;
3 w kategorii A złoże jest rozpoznane w stopniu umożliwiającym bieżące prowadzenie jego eksploatacji przy możliwie najwyższym stopniu wykorzystania zasobów; błąd oszacowania średnich wartości parametrów złoża i zasobów w poszczególnych blokach nie może przekraczać 10 %. Dokumentacja Geologiczna zasoby bilansowe zasoby geologiczne złoża (całkowita ilość kopaliny lub kopalin w granicach złoża) kryteria bilansowości zasoby pozabilansowe zasoby nieprzemysłowe zasoby przemysłowe Projekt Zagospodarowania Złoża straty straty (eksploatacyjne i pozaeksploatacyjne straty przeróbcze zasoby operatywne produkt gotowy Rys. 1. Schemat podziału zasobów W rozporządzeniu [2] w sprawie wymagań jakie powinny spełniać dokumentacje geologiczne złóż podano, że w dokumentacji geologicznej w części tekstowej powinniśmy podać analizę dokładności rozpoznania złoża a w części tabelarycznej powinny być zamieszczone wyniki obliczeń statystycznych lub geostatystycznych w zależności od potrzeb. Obliczenia statystyczne sprowadzają się zwykle od obliczenia średnich parametrów złoża oraz podania przedziału zmienności zbioru danych. Jeżeli zdamy sobie sprawę, że parametry niezbędne do obliczenia zasobów złoża są wynikami pomiarów i
4 próbkowanie cech złoża odbywa się w pewnej ograniczonej ilości punktów (np. otworów) a ponadto w złożach mogą występować różnego rodzaju zaburzenia, np. uskoki. Z pewnością więc obliczenie zasobów jest działaniem na liczbach przybliżonych gdyż wynikających z pomiarów cech złóż z pewną dokładnością a ponadto cechy tych złóż charakteryzują się zmiennością wynikającą zaburzeń podczas ich. W wyniku działania na liczbach przybliżonych powstaje także liczba przybliżona o określonej dokładności. Wynik obliczenia zasobów powinien być opatrzony miarą dokładności (np. odchyleniem standardowym). Warto przynajmniej obliczyć przedziały ufności obliczonych zasobów na podstawie normowych granicznych wartości podanych wyżej dla poszczególnych kategorii rozpoznania. Do obliczenia dokładności wyznaczenia zasobów złoża można zastosować prawo przenoszenia się błędów średnich Gaussa. Prawo to określa dokładność wyznaczenia wartości funkcji (np. zasobów złoża) gdy znane są dokładności wyznaczenia argumentów tej funkcji. Błąd średni funkcji w ogólnej postaci: F=f (x, y, z,...) (1) zależny od pomierzonych wielkości x, y, z,... o znanych błędach średnich pomiaru m x, m y, m z,... oblicza się na podstawie wzoru: 2 F 2 F 2 F 2 m F = mx + m y + mz +... x y z 2 2 (2) gdzie: F F,,... pochodne cząstkowe funkcji F względem zmiennej x, y,... x y m x, m y... błąd średni pomiaru zmiennej x, y,... Np. dla bryły w formie prostopadłościanu o podstawie P, wysokości h i gęstości γ, masę złoża (zasoby złoża) oblicza się ze wzoru Q = P h γ (3) a dokładność wyznaczenia masy złoża należy obliczyć ze wzoru: m Q γ γ = ( P ) mh + ( h ) mp + ( P h) m γ (4) Na podstawie powyższych wzorów, dla przykładowego złoża bazaltu o powierzchni P= m 2
5 (tj.12,34 ha) grubości złoża h=15,0 m, gęstości γ =2,98 Mg/m 3 oraz dokładności wyznaczenia parametrów złoża m P =0,56 P =197 m 2, m h =0,2 m, m γ = 0,15 Mg/m 3 otrzymamy masę złoża: Q= m 2 15,0 m 2,98 Mg/m 3 = Mg = 5516 tys. Mg Po podstawieniu danych do wzoru (4) i wykonaniu działań otrzymamy dokładność obliczenia zasobów m Q = ± 287 tys. Mg Według zasad działania na liczbach przybliżonych błędy średnie (odchylenie standardowe) wyznaczanej wielkości podaje się z dokładnością do jednej cyfry znaczącej, a więc m Q = ± 0,3 ml Mg Wielkość obliczonych zasobów powinniśmy podać w następujący sposób: Q=5,5 ml Mg ± 0,3 ml Mg, co należy odczytać: wartość najbardziej prawdopodobna zasobów złoża wynosi Q=5,5 ml Mg z błędem średnim oszacowania ± 0,3 ml Mg. Czy na podstawie dokumentacji geologicznej znamy wartość prawdziwą zasobów złoża? Odpowiedź brzmi - nie znamy. Możemy tylko oszacować przedział ufności w którym mieści się wartość prawdziwa. Wartość prawdziwa zasobów złoża Z mieści się w przedziale: Q - m Q < Z < Q + m Q, tj. 5,5 0,3 < Z < 5,5 + 0,3 czyli 5,2 ml Mg < Z < 5,8 ml Mg z prawdopodobieństwem 0,67 tj. 67 % Oznacza to, że wartość prawdziwa zasobów złoża może w 33 % przypadków być poza wyznaczonym przedziałem (mniejsza od dolnej wartości lub większa od górnej wartości przedziału). W związku z tym posłużymy się przedziałem ufności wyznaczonym na podstawie błędu granicznego wyznaczenia wartości najbardziej prawdopodobnej, którą przyjmuje się jako trzykrotną wartość błędu średniego, a więc m g = 3 m Q. W omawianym przykładzie m g = 3 0,3 = 0,9 ml Mg. Posługując się wartością błędu granicznego możemy napisać, że wartość prawdziwa zasobów złoża Z mieści się w przedziale: Q m g < Z < Q + m g, tj. 5,5 0,9 < Z < 5,5 + 0,9 czyli 4,6 ml Mg < Z < 6,4 ml Mg z prawdopodobieństwem 0,995 tj. 99,5 % Oznacza to, że wartość prawdziwa zasobów złoża Z, której nie znamy, mieści się w wyznaczonym przedziale z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością. Błąd względny wyznaczenia zasobów w podanym przykładzie wynosi m g /Q = 0,9/5,5 =0,16 tj. 16%, co by oznaczało, że dokładność obliczenia zasobów odpowiada kat. B rozpoznania. 3. Zasoby wydzielane w projekcie zagospodarowania złoża Projekt zagospodarowania złoża sporządza się dla istniejącego lub projektowanego obszaru górniczego, w którym będzie prowadzona eksploatacja całości lub wydzielonej części złoże kopaliny przewidzianej do zagospodarowania w okresie ważności koncesji. Zasadnicze parametry, które należy określić w projekcie zagospodarowania złoża wymieniono w 1. ust. 2 rozporządzenia [2]. Są to: zasoby przemysłowe,...
6 zasoby nieprzemysłowe,... straty w zasobach przemysłowych i nieprzemysłowych zasoby operatywne. Warto pamiętać, że dokładność rozpoznania i obliczenia zasobów geologicznych przenosi się na dokładność określenia zasobów przemysłowych, nieprzemysłowych i operatywnych. Zasoby przemysłowe stanowią część złoża bilansowego lub pozabilansowego, która może być przedmiotem ekonomicznie uzasadnionej eksploatacji w warunkach określonych przez projekt zagospodarowania złoża, optymalny z punktu widzenia technicznego i ekonomicznego, przy spełnieniu wymagań ochrony środowiska i bezpieczeństwa powszechnego. Zasoby nieprzemysłowe stanowią część zasobów bilansowych, których eksploatacja nie jest możliwa w warunkach określonych przez projekt zagospodarowania złoża z przyczyn technicznych, ekonomicznych, wymagań ochrony środowiska lub bezpieczeństwa powszechnego. Straty pozaeksploatacyjne są to niewybrane fragmenty kopaliny, planowo pozostawionej w wyniku przyjęcia określonego systemu eksploatacji i istniejących niekorzystnych warunków geologicznogórniczych. Straty eksploatacyjne stanowią część zasobów przemysłowych powstałe w wyniku stosowania określonego systemu eksploatacji kopaliny ze złoża. Straty eksploatacyjne mogą występować w stropie i spągu złoża. Straty w zasobach nieprzemysłowych są to straty powstałe w wyniku zniszczenia zasobów nieprzemysłowych lub uniemożliwienia ich późniejszego wydobycia w wyniku eksploatacji zasobów przemysłowych. Zasoby operatywne są to zasoby przemysłowe pomniejszone o przewidywane straty eksploatacyjne i pozaeksploatacyjne w zasobach przemysłowych, przy określonym systemie eksploatacji złoża. 4. Granice obszaru i terenu górniczego Istotną sprawą w projekcie zagospodarowania złoża jest określenie granic obszaru i terenu górniczego. W ustawie prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, z późniejszymi zmianami) w art. 6, ustalono następującą definicję obszaru górniczego: obszarem górniczym jest przestrzeń, w granicach której przedsiębiorca jest uprawniony do wydobywania kopaliny oraz prowadzenia robót górniczych związanych z wykonywaniem koncesji. Granice obszaru górniczego powinny obejmować złoże lub jego część przeznaczoną do eksploatacji w granicach gruntów, do których przedsiębiorca posiada tytuł prawny. W granicach obszaru górniczego powinny znaleźć się także wyrobiska udostępniające np. pochylnie, przybierki skał otaczających złoże, które wykonywane są metodami górniczymi. W wyżej wymienionym paragrafie ustawy prawo geologiczne i górnicze, określono także definicję terenu górniczego: terenem górniczym jest przestrzeń objęta przewidywanymi szkodliwymi
7 wpływami robót górniczych zakładu górniczego. W przypadku złóż kopalin skalnych urabianie złoża odbywa się zwykle za pomocą robót strzałowych. W związku z tym główną determinantą zasięgu szkodliwych wpływów są skutki robót strzałowych a mianowicie: - rozrzut odłamków skalnych, - drgania sejsmiczne, - powietrzna fala uderzeniowa. Zasięg stref ustala się na podstawie rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 kwietnia 2003r. w sprawie przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w zakładach górniczych [5], załącznik nr 4. W punkcie 2 tego załącznika określono, że wielkość promienia strefy zagrożenia, ze względu na działanie powietrznej fali uderzeniowej, oblicza się orientacyjnie dla ładunków materiałów wybuchowych umieszczonych w otworach strzałowych, według wzoru: r p = k p 3 Q gdzie: r p promień strefy zagrożenia w m, k p współczynnik określony w tabeli 1 rozporządzenia, Q maksymalna wielkość ładunku MW odpalanego w serii, wyrażona w kg. Minimalną bezpieczną wielkość strefy zagrożenia ze względu na rozrzut odłamków skalnych w zależności od metody wykonywania robót strzałowych określają tabele 2, 3 i 4. Wielkości określone w tabelach 2, 3 i 4 mogą być zmniejszone na podstawie opinii rzeczoznawcy. Podane wielkości strefy rozrzutu odłamków skalnych wynoszą od 200 m do 400 m od miejsca strzelania w zależności od metody strzelania. Chcąc więc ustalić wielkość strefy musimy ustalić jakie metody strzelania będą niezbędne aby skutecznie urabiać skały na danym złożu i przyjąć maksymalny promień strefy. Sposób określenia strefy szkodliwych drgań sejsmicznych przedstawiono w punktach 7-8 załącznika nr 4 rozporządzenia [5]. Promień strefy szkodliwych drgań sejsmicznych, przy strzelaniu w otworach pionowych lub odchylonych od pionu, przy dwóch płaszczyznach odsłonięcia calizny oblicza się orientacyjnie według wzoru: r s = a Q z / ϕ gdzie: r s promień strefy w m, Q z - ładunek MW odpalany natychmiastowo lub maksymalna wielkość ładunku MW przypadająca na jedną zwłokę czasową odpalaną w serii, wyrażony w [kg], a współczynnik = 1,0 dla ładunku odpalanego natychmiastowo, oraz 1,5 dla ładunków odpalanych w serii.
8 φ parametr zależny od prędkości podłużnej fali sejsmicznej, charakterystycznej dla podłoża ochranianego budynku (wg danych z zał. 4, do obliczeń można przyjmować wartość parametru φ z przedziału 0,015 0,030). O wielkości terenu górniczego decyduje strefa o największym promieniu spośród wyżej omawianych. 5. Filary ochronne Jak już wspomniano, projekt zagospodarowania złoża sporządzany dla istniejącego lub projektowanego obszaru górniczego powinien uwzględniać optymalny wariant wykorzystania zasobów złoża, z uwzględnieniem geologicznych warunków jego występowania, wymagań w zakresie ochrony środowiska, bezpieczeństwa powszechnego, bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzkiego, technologicznych możliwości oraz ekonomicznych uwarunkowań wydobywania kopaliny. W części opisowej projektu zagospodarowania złoża należy między innymi określić projektowane granice filarów ochronnych wraz z określeniem warunków ich ewentualnej eksploatacji. Niestety ustawodawca nie określa ani dla jakich obiektów należy wyznaczyć filary ochronne, ani jakimi kryteriami się kierować przy wyborze obiektów, dla których konieczne jest wyznaczenie filara ochronnego. O konieczności wyznaczenie filarów ochronnych dla obiektów znajdujących się na złożu lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie, mówi 2.1 rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać projekty zagospodarowania złóż. Zaś w przepisach ustawy prawo geologiczne i górnicze [1] pojęcie filara ochronnego pojawia się w art. 53, który dotyczy obowiązku sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego. W art. tym mówi się, że: a) Dla terenu górniczego sporządza się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który powinien zapewnić integrację wszelkich działań podejmowanych w granicach terenu górniczego w celu: - wykonania uprawnień określonych w koncesji, - zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, - ochrony środowiska, w tym obiektów budowlanych. b) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego może w szczególności określić obiekty lub obszary, dla których wyznacza się filar ochronny, w granicach którego, ze względu na ochronę oznaczonych dóbr, wydobywanie kopaliny nie może być prowadzone albo może być dozwolone tylko w sposób zapewniający ochronę tych dóbr. Tak więc w przepisach wskazano dwa dokumenty, w których mogą być wyznaczone filary ochronne. Ze względów praktycznych warto aby filar ochronny wyznaczony był w projekcie zagospodarowania złoża, zaś w razie powstania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinno być tylko odwołanie, że ochrona danego obiektu będzie realizowana zgodnie z ustaleniami projektu zagospodarowania złoża. Przy takich uregulowaniach ewentualne zniesienie lub zmiana granic filara
9 ochronnego odbywa się poprzez dodatek do projektu zagospodarowania złoża a nie zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, co jest znacznie bardziej skomplikowane. Definicja filara nie jest podana wprost w przepisach prawa geologicznego i górniczego. Na podstawie art. 53 ustawy prawo geologiczne i górnicze możemy wywnioskować, że przez pojęcie filar ochronny ustawodawca rozumie, że jest to przestrzeń w granicach której, ze względu na ochronę oznaczonych dóbr, wydobywanie kopaliny nie może być prowadzone albo może być dozwolone tylko w sposób zapewniający ochronę tych dóbr. Inaczej definiuje się filar ochronny w polskiej normie PN-G-02400:1964 Górnictwo odkrywkowe. Wyrobisko i zwałowisko. Podział, nazwy i określenia. Tam podano następującą definicję filara ochronnego część złoża kopaliny użytecznej wraz z zalegającym nad nim nadkładem, poza obrzeżem wyrobiska odkrywkowego, pozostawiona dla ochrony obiektów naziemnych lub podziemnych. Przy konstrukcji granic filara ochronnego kierujemy się zasadami mechaniki górotworu. W projekcie zagospodarowania złoża należy określić także warunki prowadzenia w nim eksploatacji. Wydaje mi się, że w odniesieniu do filarów ochronnych w kopalniach odkrywkowych dla obiektów znajdującego się na złożu, nie ma możliwości eksploatacji filara ochronnego, chyba że obiekt chroniony zostanie zlikwidowany, a filar stanie się bezprzedmiotowy. Odmiennie jest w górnictwie podziemnym, w którym wydobywanie kopalin z filarów ochronnych stanowi niekiedy więcej niż 50 % wydobycia danej kopalni. Ważnym elementem projektu zagospodarowania złoża jest ustalenie granic eksploatacji z uwzględnieniem niezbędnych pasów ochronnych. 6. Udostępnienie złoża, system eksploatacji i masy ziemne i skalne Na etapie projektu zagospodarowania złoża projektuje się sposób i miejsce udostępnienia złoża (niekiedy także wariantowo) a także system eksploatacji. W razie konieczności projektuje się podział złoża na piętra eksploatacyjne. Wysokość pięter eksploatacyjnych powinna być dostosowana do warunków geologiczno - górniczych, planowanych robót wiertniczo - strzałowych a także technicznych możliwości załadunku i odstawy surowca. Na tym etapie konieczne jest określenie bezpiecznych parametrów skarp i zboczy, które rzutują na wielkość start. Warto jednak w tym miejscu zastrzec możliwość zmian parametrów skarp i zboczy przez kierownika ruchu zakładu górniczego na podstawie opinii służby geologicznej. Jeżeli się tego nie zrobi to w razie konieczności zmian parametrów skarp i zboczy wynikających z lokalnych warunków na złożu narazimy się na zarzut niezgodności realizacji eksploatacji z projektem zagospodarowania złoża. W związku z projektowanym zdejmowaniem nadkładu należy ustalić miejsca składowania nadkładu. Zgodnie z przepisami o odpadach, masy ziemne lub skalne powstające w związku z prowadzoną eksploatacją nie są uważane za odpady jeżeli sposób postępowania i miejsce składowania określone są w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w koncesji. Po wejściu w życie wspomnianego przepisu w części tekstowej decyzji koncesyjnych, na wniosek przedsiębiorców,
10 zaczęły się pojawiać zapisy dotyczące mas ziemnych i skalnych. Uważam, że umieszczanie w decyzji koncesyjnej specjalnych zapisów dotyczących mas ziemnych i skalnych nie jest konieczne, gdyż wszystko jest opisane w projekcie zagospodarowania złoża, który jest załącznikiem do koncesji. Tak więc zarówno te koncesje które mają specjalne zapisy dotyczące mas ziemnych lub skalnych jak i te które ich nie mają regulują sposób postępowania z masami ziemnymi na zasadach opisanych w projekcie zagospodarowania złoża. W niektórych koncesjach jest napisane, że eksploatacja powinna być prowadzona zgodnie z projektem zagospodarowania złoża i planem ruchu. Nie ma to także znaczenia gdyż konieczność realizacji eksploatacji zgodnie z projektem zagospodarowania złoża i planem ruchu wynika z odpowiednich przepisów. 7. Poziom wydobycia W projekcie zagospodarowania złoża określa się przewidywany poziom wydobycia kopaliny. Możliwy do osiągnięcia poziom wydobycia kopaliny uzależniony jest od warunków geologicznogórniczych, technologicznych, wyposażenia w maszyny, możliwości transportowe a także od zapotrzebowania na dany surowiec. Obecnie przedsiębiorcy zwykle szybko dostosowują swoje możliwości techniczne wydobycia do zapotrzebowania na rynku. W związku z tym w projekcie zagospodarowania złoża należy określić maksymalne zdolności wydobywcze ze względu na możliwość udostępnienia frontów eksploatacyjnych i technologię górniczą. Bardziej szczegółowe określenie wielkości planowanego wydobycia następuje zwykle w planach ruchu, gdzie określa się wydobycie na okres 5 lat. Czasem w projektach zagospodarowania złóż wskazuje się tylko, że planowane wydobycie roczne określone zostanie w planach ruchu, gdyż nie są sprecyzowane zamiary przedsiębiorcy i wydobycie będzie uzależnione głównie o zamówień odbiorców. 8. Obliczenie zasobów przemysłowych, nieprzemysłowych i strat Zasoby przemysłowe i nieprzemysłowe oblicza się zwykle taką samą metodą jak w dokumentacji geologicznej. Najczęściej jest to metoda bloków geologicznych lub średniej arytmetycznej miąższości złoża. W blokach wydziela się także straty pozaeksploatacyjne i eksploatacyjne (rys. 2 i 3). Straty pozaeksploatacyjne wynikają z konieczności pozostawienia części zasobów w skarpach stałych. Ich wielkość zależy od warunków stateczności skarp i zboczy a także przyjętego podziału na pietra eksploatacyjne. Straty pozaeksploatacyjne oblicza się najczęściej na podstawie średnich powierzchni przekrojów skarp i długości odcinków skarp gdzie występują straty. Straty te można także obliczać na podstawie powierzchni podstawy skarpy i średniej wysokości. Nadeszła jednak pora, aby obliczenia zasobów oraz start wykonywać na modelach cyfrowych (rys. 4, 5). Na podstawie danych mierniczych i geologicznych tworzy się numeryczne modele (NMT) dla powierzchni topograficznej terenu, stropu złoża i spągu złoża. Przez porównanie tych powierzchni oblicza się kubaturę nadkładu i złoża. Na rysunku 5 przedstawiono numeryczny model wyrobiska po zakończeniu eksploatacji. Na podstawie tego modelu oraz modelu stropu złoża oblicza się zasoby operatywne.
11 W projekcie zagospodarowania złoża oblicza się także syntetyczne wskaźniki charakteryzujące stopień wykorzystania zasobów złoża. Stopień wykorzystania zasobów przemysłowych oblicza się jako iloraz zasobów operatywnych Q o do zasobów przemysłowych Q p W p = Q o /Q p. W sytuacji gdy na złożu występują zasoby nieprzemysłowe a także pozabilansowe niekiedy oblicza się także wskaźnik wykorzystania zasobów geologicznych jako stosunek zasobów operatywnych Q o do zasobów geologicznych w całym złożu Q g W g = Q o /Q g Wskaźnik ten daje pogląd o stopniu wykorzystania całego złoża.
12 9. Likwidacja zakładu górniczego i rekultywacja W projekcie zagospodarowania złoża należy określić przewidywany sposób likwidacji zakładu górniczego, ochrony pozostawionych zasobów w złożu po zakończeniu eksploatacji oraz przewidywanego sposobu rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów po działalności górniczej. Likwidacja zakładu górniczego w kopalniach surowców skalnych obejmuje wyrobiska a także zakłady przeróbcze istniejące zwykle przy tego rodzaju kopalniach. Należy się więc liczyć ze znacznymi nakładami zwykle przekraczającymi zebrane środki na funduszu likwidacji zakładu górniczego. Kierunki rekultywacji są silnie zdeterminowane sytuacją jaka powstanie po wybraniu złoża. Niekiedy powstaną warunki wykluczające możliwość wyboru pewnych kierunków rekultywacji. W sytuacjach gdy kierunek rekultywacji nie jest narzucony (np. w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) warto rozważać i proponować rozwiązania alternatywne. Podczas analizy wariantów rekultywacji analizuje się zwykle także możliwości odzysku odpadów w procesie R-14, tj. odzysk odpadów w celu rekultywacji terenów niekorzystnie przekształconych. Odzysk odpadów na terenach niekorzystnie przekształconych zapobiega często zajmowaniu nowych terenów na składowanie odpadów, a może być także korzystne z punktu widzenia ekonomicznego. 10. Zmiany projektu zagospodarowania złoża. Na podstawie art. 55 ustawy prawo geologiczne i górnicze [1], projekt zagospodarowania złoża podlega zmianie w przypadku: - zmiany dokumentacji geologicznej, - gdy wymagają tego warunki określone w koncesji, - gdy wymagają tego ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, - istotnych zmian warunków technicznych lub szczególnych uwarunkowań ekonomicznych wydobywania kopalin. W tym miejscu należy się zastanowić jakie warunki eksploatacji określone zostały w koncesji i kiedy należy uznać, że przekroczone zostały ustalone warunki. Np. w koncesji podaje się ilość zasobów operatywnych, wskaźnik wykorzystania złoża. Czy np. jeżeli podane są zasoby operatywne zasobów przemysłowych w kat. C 1 w ilości np. 25,35 ml Mg, a przedsiębiorca wykazał w operacie ewidencyjnym zasobów, że wydobył już 26,59 ml Mg to przekroczył warunki określone w koncesji czy nie? Na pierwszy rzut oka wydaje się, że tak. Aby jednak to ocenić z uwzględnieniem działania na liczbach przybliżonych należy określić przedział ufności obliczenia zasobów operatywnych, które w kat. C 1 są określone z dokładnością ±30%. W związku z tym przedział ten wynosi: [0,7 25,35 ml Mg, 1,3 25,35ml Mg] tj. [17,75 ml Mg, 32,96 ml Mg]. Według mnie, dokąd wydobycie nie przekroczy górnej granicy tego przedziału, przedsiębiorca działa w granicach ustalonych w koncesji. Inny problem, czy przedsiębiorca realizuje eksploatację zgodnie z warunkami koncesji i planu ruchu przedstawiony został na rys. 6.
13 Otw. 1 powierzchnia terenu Otw. 2 Otw. 3 strop i spąg złoża wg Dokumentacji Geologicznej rzeczywisty strop i spąg złoża ustalony podczas eksploatacji Rys. 6. Różnice przebiegu granic poziomych złoża Na rysunku przedstawiono przekrój geologiczny opracowany na podstawie badań wykonanych w otworach. Po zdjęciu nadkładu i wykonaniu pomiarów okazało się, że strop złoża ma inny przebieg niż to wynikało z badań geologicznych. Następnie wykonano eksploatację złoża i wykonano pomiary. Okazało się, że spąg złoża w jednym miejscu zalega płyciej a w innym miejscu znajduje się głębiej niż ustalono w dokumentacji geologicznej. W przedstawionych okolicznościach zadajemy sobie pytania: 1. Czy budowa geologiczna złoża odbiega w istotny sposób od przedstawionej w dokumentacji geologicznej? 2. Czy eksploatacja górnicza prowadzona jest zgodnie z projektem zagospodarowania złoża i planem ruchu? Żeby odpowiedzieć na pierwsze pytanie należy określić parametry złoża, np. grubość złoża. Następnie należy porównać średnią grubość złoża według danych z dokumentacji geologicznej oraz faktyczną średnią grubość złoża. Jeżeli średnia grubość obliczona na podstawie faktycznego przebiegu spągu i stropu złoża nie różni się więcej niż dokładność rozpoznania np. 30% dla złoża w kat. C 1, od średniej grubości złoża obliczonej na podstawie danych z dokumentacji geologicznej to, moim zdaniem, nie ma istotnych różnic w budowie geologicznej.
14 Jeżeli chodzi o drugie pytanie, to w okolicznościach, gdy nie stwierdzamy istotnej różnicy w budowie geologicznej złoża, inny przebieg spągu złoża nie powinien także stanowić zarzutu odnośnie głębszego wybierania złoża niż to określono w dokumentacji geologicznej. Przedmiotem koncesji jest bowiem eksploatacja złoża, którego granice z natury rzeczy nie są dokładnie określone. Koncesja dotyczy właśnie takiej materii, która co do ilości jak i swoich parametrów jest sprecyzowana z małą dokładnością tj %. Niestety organy nadzoru górniczego nie zawsze chcą się z tym zgodzić. Uważają, że np. w spągu można mniej wybrać ale niedopuszczalne jest wybranie złoże poniżej granicy udokumentowania przedstawionej w dokumentacji geologicznej. Zdając sobie sprawę z charakteru przedmiotu eksploatacji, jego zmienności i dokładności określenia kształtu, wymiarów i masy, trudno się zgodzić z taką interpretacją. Warto więc o tym dyskutować i przedstawiać argumenty wyjaśniające złożoność okoliczności, do czego gorąco zachęcam. Literatura: [1] Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, z 1996 r z późn. zm.) [2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentacje geologiczne złóż kopalin (Dz. U. nr 136 z 2005 r, poz. 1151) [3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać projekty zagospodarowania złóż (Dz. U. nr 128 z 2005 r. poz. 1075) [4] Wytyczne dokumentowania złóż kopalin stałych. MOŚZNiL, KZK, Warszawa [5] Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 kwietnia 2003r. w sprawie przechowywania i używania środków strzałowych i sprzętu strzałowego w zakładach górniczych (Dz. U. Nr 72, poz. 665).
15
16
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny
www.nowepgg.pl Wortal prawa geologicznego i górniczego 1/6 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny (Dz. U. nr 291, poz. 1712) Na
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lipca 2005 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentacje geologiczne złóż kopalin (Dz. U. Nr 136, poz. 1151 z dnia 25 lipca 2005
Bardziej szczegółowoDokumentowanie, prowadzenie ewidencji i rozliczanie zasobów złoża
Prawno-administracyjne aspekty racjonalnej gospodarki złożami kopalin i ich ochrony, działalności wydobywczej prowadzonej bez wymaganej prawem koncesji oraz prowadzenia ruchu w zakładach górniczych w warunkach
Bardziej szczegółowoKarta informacyjna I. WYMAGANE DOKUMENTY I DANE OPISOWE OBJĘTE WNIOSKIEM :
Karta informacyjna Starostwo Powiatowe w Grudziądzu WYDZIAŁ: Ochrony Środowiska Leśnictwa, Rolnictwa i Gospodarki Wodnej PROCEDURA: Udzielanie koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż. Przedmiot sprawy:
Bardziej szczegółowoZłoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji.
WPROWADZENIE Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji. Według art. 6. ust. 1, pkt 19 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 15 listopada 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 262 15283 Poz. 1568 Na podstawie art. 101 ust. 12 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoKomentarz technik górnictwa odkrywkowego 311[13]-01 Czerwiec 2009
Zadanie egzaminacyjne W pobliżu istniejącej kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Kluki zbadano i udokumentowano dodatkowe, niewielkie złoże towarzyszące węgla brunatnego pokładowe, kategorii I w pobliżu
Bardziej szczegółowoUWAGI Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk odnośnie ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze
UWAGI Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk odnośnie ustawy Prawo Geologiczne i Górnicze Przedmiotem prac Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi
Bardziej szczegółowoWnioskodawca: ANTEX II Sp. z o.o. ul. Dolna 1/ Lubycza Królewska
Karta informacyjna przedsięwzięcia polegającego na uruchomieniu kopalni piasku ze złoża pn. Świerże 6 w miejscowości Świerże, gmina Dorohusk Wnioskodawca: ANTEX II Sp. z o.o. ul. Dolna 1/2 22-680 Lubycza
Bardziej szczegółowoOchrona powierzchni determinantem rozwoju przemysłu wydobywczego. Piotr Wojtacha Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego
Ochrona powierzchni determinantem rozwoju przemysłu wydobywczego Piotr Wojtacha Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Determinant rozwoju przemysłu wydobywczego Ochrona powierzchni Zagospodarowanie przestrzenne.
Bardziej szczegółowoWARUNKI OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII ROBÓT STRZAŁOWYCH W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH
Pracownia Technologii Wydobycia i Przeróbki Surowców Skalnych Laboratorium Sejsmiki Górotworu mgr inż. Arkadiusz Grześkowiak WARUNKI OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII ROBÓT STRZAŁOWYCH W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH
Bardziej szczegółowoUchwała nr XLIV/315/09 Rady Miejskiej w Nowogrodźcu z dnia 12 mają 2009r.
Uchwała nr XLIV/315/09 Rady Miejskiej w Nowogrodźcu z dnia 12 mają 2009r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego Wykroty I w gminie Nowogrodziec / Dz.
Bardziej szczegółowoGospodarka odpadami wydobywczymi z punktu widzenia organów nadzoru górniczego
Gospodarka odpadami z punktu widzenia organów nadzoru górniczego Bogusława Madej Departament Ochrony Środowiska i Gospodarki ZłoŜem WyŜszy Urząd Górniczy Kielce 16.09.2011r. Ustawa o odpadach wydobywczych
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA1) z dnia 15 listopada 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 262 Elektronicznie podpisany przez Grzegorz Paczowski Data: 2011.12.05 17:53:14 +01'00' 15283 Poz. 1568.go v.p l 1568 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA1) z dnia 15 listopada 2011 r.
Bardziej szczegółowoZ-1 Zestawienie zmian zasobów złoża Adresat: 1. Właściwy organ koncesyjny A+B C1 C2 D
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Nazwa i adres przedsiębiorcy ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa Z-1 Zestawienie zmian złoża Adresat: 1. Właściwy organ koncesyjny Nazwa złoża 1)... 2. Państwowy Instytut Geologiczny
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 64 poz. 737 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1999 Nr 64 poz. 737 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 20 lipca 1999 r. w sprawie rozbiórek obiektów budowlanych wykonywanych metoda wybuchową.
Bardziej szczegółowoZadanie egzaminacyjne
Zadanie egzaminacyjne W pobliżu miejscowości Osina w gminie Kluki, powiecie bełchatowskim, województwie łódzkim zbadano i udokumentowano niewielkie złoże węgla brunatnego, o bardzo dobrych własnościach
Bardziej szczegółowoSTUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GORZYCE- II ZMIANA
Wójt Gminy Gorzyce STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY GORZYCE- II ZMIANA UZASADNIENIE ZAWIERAJĄCE OBJAŚNIENIA PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZĘ USTALEŃ STUDIUM Załącznik
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXVIII/261/17 RADY MIEJSKIEJ W BARCZEWIE. z dnia 28 marca 2017 r.
UCHWAŁA NR XXXVIII/261/17 RADY MIEJSKIEJ W BARCZEWIE z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu działek nr 66/2, 67/3, 67/5, 67/6, 65/11 w obrębie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR X/83/2015 RADY MIEJSKIEJ W BARCINIE. z dnia 27 sierpnia 2015 r.
UCHWAŁA NR X/83/2015 RADY MIEJSKIEJ W BARCINIE z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego Bielawy I w południowej części terenu górniczego,
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PISEMNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR VIII/47/2015 RADY GMINY LUBRZA. z dnia 8 czerwca 2015 r.
UCHWAŁA NR VIII/47/2015 RADY GMINY LUBRZA z dnia 8 czerwca 2015 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu górniczego Trzebina Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 5 ustawy
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ZŁÓŻ SUROWCÓW MINERALNYCH i ICH OCHRONA
GOSPODARKA ZŁÓŻ SUROWCÓW MINERALNYCH i ICH OCHRONA Prowadzący: Mgr inż. Bartosz Papiernik Konspekt opracowali w postaci prezentacji PowerPoint M.Hajto i B.Papiernik. Na podstawie materiałów opracowanych
Bardziej szczegółowoWSPÓŁDZIAŁANIE ORGANÓW NADZORU GÓRNICZEGO W PROCESIE PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ REALIZACJI INWESTYCJI NA TERENACH GÓRNICZYCH I POGÓRNICZYCH
WYŻSZY URZĄD GÓRNICZY Departament Ochrony Środowiska i Gospodarki Złożem WSPÓŁDZIAŁANIE ORGANÓW NADZORU GÓRNICZEGO W PROCESIE PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ REALIZACJI INWESTYCJI NA TERENACH GÓRNICZYCH
Bardziej szczegółowoDobór systemu eksploatacji
Dobór systemu eksploatacji Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego mgr inż. Łukasz Herezy Czynniki decydujące o wyborze systemu eksploatacji - Warunki geologiczne, człowiek nie
Bardziej szczegółowoDział II Prace geologiczne. Rozdział 1 Projektowanie i wykonywanie prac geologicznych
Dział II Prace geologiczne Rozdział 1 Projektowanie i wykonywanie prac geologicznych Dział II Prace geologiczne Rozdział 1 Projektowanie i wykonywanie prac geologicznych (1) Art. 31. 1. Prace geologiczne
Bardziej szczegółowoZagrożenie osuwiskowe w odkrywkowych zakładach górniczych w świetle nowych regulacji prawnych
Zagrożenie osuwiskowe w odkrywkowych zakładach górniczych w świetle nowych regulacji prawnych Akty prawne Prawo geologiczne i górnicze ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. (Dz. U. Nr 163, poz. 981); Rozporządzenie
Bardziej szczegółowoROS GSz Łęczyca, dn r. I N F O R M A C J A
ROS.6522.1.2014.GSz Łęczyca, dn. 13.02.2014 r. I N F O R M A C J A Na podstawie art. 61 4 Kpa Starosta Łęczycki informuje, że na wniosek właściciela firmy P.U.H. ROMEX Roman Kamiński z siedzibą w m. Lubicz,
Bardziej szczegółowoWrocław, dnia 6 lutego 2015 r. Poz. 449 UCHWAŁA NR IV/12/2015 RADY MIASTA I GMINY ŚWIERZAWA. z dnia 30 stycznia 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 6 lutego 2015 r. Poz. 449 UCHWAŁA NR IV/12/2015 RADY MIASTA I GMINY ŚWIERZAWA z dnia 30 stycznia 2015 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu
Bardziej szczegółowoVII. Prawo geologiczne i górnicze z elementami bezpieczeństwa i higieny pracy. X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych
Wydział: Górnictwa i GeoinŜynierii Kierunek studiów: Górnictwo Odkrywkowe Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Przedmiot kierunkowy: Technologia urabiania
Bardziej szczegółowoWalidacja metod analitycznych Raport z walidacji
Walidacja metod analitycznych Raport z walidacji Małgorzata Jakubowska Katedra Chemii Analitycznej WIMiC AGH Walidacja metod analitycznych (według ISO) to proces ustalania parametrów charakteryzujących
Bardziej szczegółowoWPŁYW SPOSOBU ZWAŁOWANIA NA WIELKOŚĆ WYROBISKA KOŃCOWEGO NA PRZYKŁADZIE ODKRYWKI DRZEWCE W KWB KONIN
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Zbigniew Jagodziński* WPŁYW SPOSOBU ZWAŁOWANIA NA WIELKOŚĆ WYROBISKA KOŃCOWEGO NA PRZYKŁADZIE ODKRYWKI DRZEWCE W KWB KONIN 1. Wstęp Prawidłowe zaprojektowanie
Bardziej szczegółowoOgólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego
Ogólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego Mogłoby się wydawać, iż kopalnia węgla kamiennego, która wydobywa teoretycznie jeden surowiec jakim jest węgiel nie potrzebuje tak zaawansowanego
Bardziej szczegółowoROS GSz Łęczyca, dn r. I N F O R M A C J A
ROS.6522.2.2014.GSz Łęczyca, dn. 14.02.2014 r. I N F O R M A C J A Na podstawie art. 61 4 Kpa Starosta Łęczycki informuje, że na wniosek Pana Zbigniewa Dębskiego właściciela firmy Kopalnia Piasku i Żwiru
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT MAZOWIECKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA
Data publikacji : 21.11.2013 KOMUNIKAT MAZOWIECKIEGO WOJEWÓDZKIEGO INSPEKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA z dnia 21. 11. 2013 r. w sprawie organów administracji publicznej właściwych do kontroli działalności, polegającej
Bardziej szczegółowoWpływ warunków górniczych na stan naprężenia
XV WARSZTATY GÓRNICZE 4-6 czerwca 2012r. Czarna k. Ustrzyk Dolnych - Bóbrka Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia i przemieszczenia wokół wyrobisk korytarzowych Tadeusz Majcherczyk Zbigniew Niedbalski
Bardziej szczegółowoPL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu
PL 214250 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214250 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382608 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XXXIX/274/2014 Rady Miejskiej w Rakoniewicach z dnia 10 stycznia 2014 r.
Uchwała Nr XXXIX/274/2014 Rady Miejskiej w Rakoniewicach z dnia 10 stycznia 2014 r. W sprawie : uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w obrębie Kuźnica Zbąska przeznaczonego
Bardziej szczegółowoProjekt zagospodarowania złoża piasku WITASZYCZKI I
FINANSUJĄCY OPRACOWANIE: Zakład Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. w Jarocinie ul. Witaszyczki 1a, 63-200 Jarocin UŻYTKOWNIK ZŁOŻA: Jak wyżej WYKONAWCA OPRACOWANIA:. al. Armii Krajowej 45, 50-541 Wrocław Projekt
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 10 lipca 2015 r. Poz. 968 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 1 lipca 2015 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 10 lipca 2015 r. Poz. 968 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji geologiczno-inwestycyjnej złoża węglowodorów
Bardziej szczegółowoOchrona i eksploatacja złóż kruszyw naturalnych oraz rekultywacja wyrobisk poeksploatacyjnych w planowaniu przestrzennym
Ochrona i eksploatacja złóż kruszyw naturalnych oraz rekultywacja wyrobisk poeksploatacyjnych w planowaniu przestrzennym mgr inż. arch. Bartłomiej Stawarz AKTY PRAWNE Podstawowym aktem prawa kompleksowo
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż metodą odkrywkową Oznaczenie kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 23 marca 2015 r. Poz. 406 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lutego 2015 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 23 marca 2015 r. Poz. 406 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie wzorów druków informacji dotyczących opłat z zakresu
Bardziej szczegółowoKSMD APN 2 lata pracy w kopalniach odkrywkowych
KSMD APN 2 lata pracy w kopalniach odkrywkowych Katedra Górnictwa Odkrywkowego Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Prelegent: Józef Pyra KSMD APN Przy skutecznym urabianiu złóż z użyciem MW, zawsze będą
Bardziej szczegółowoPodstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych
Podstawy opracowania wyników pomiarów z elementami analizy niepewności pomiarowych dla studentów Chemii (2018) Autor prezentacji :dr hab. Paweł Korecki dr Szymon Godlewski e-mail: szymon.godlewski@uj.edu.pl
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR LII/504/14 RADY MIEJSKIEJ W ŁASKU. z dnia 31 marca 2014 r.
UCHWAŁA NR LII/504/14 RADY MIEJSKIEJ W ŁASKU z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w miejscowości Aleksandrówek, gmina Łask Na podstawie
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XI/288/13. Rada Gminy Kościerzyna
Uchwała Nr XI/288/13 Rady Gminy Kościerzyna z dnia 06 listopada 2013 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Kościerzyna dla części obrębu geodezyjnego
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 15 grudnia 2016 r. Poz. 2023
Warszawa, dnia 15 grudnia 2016 r. Poz. 2023 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 grudnia 2016 r. w sprawie innych dokumentacji geologicznych Na podstawie art. 97 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 9
Bardziej szczegółowoArtykuł stanowi między
Łukasz Machniak AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Górnictwo odkrywkowe kopalin skalnych cz. IV Synteza 24 Surowce skalne obejmują bardzo szeroką i zróżnicowaną grupę skał, do której zalicza się wszystkie
Bardziej szczegółowoARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2010
Zawód: technik górnictwa odkrywkowego Symbol cyfrowy zawodu: 311[13] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu 311[13]-01-102 Czas trwania egzaminu: 180
Bardziej szczegółowoZałącznik 1.1. Lokalizacja punktów pomiaru miąższości wybranych pokładów węgla w KWK Murcki (opróbowanie wiertnicze i górnicze)
ZAŁĄCZNIKI SPIS ZAŁĄCZNIKÓW Załącznik 1.1. Lokalizacja punktów pomiaru miąższości wybranych pokładów węgla w KWK Murcki (opróbowanie wiertnicze i górnicze) Załącznik 1.2. Lokalizacja punktów pomiaru miąższości
Bardziej szczegółowoNiepewności pomiarów
Niepewności pomiarów Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) w roku 1995 opublikowała normy dotyczące terminologii i sposobu określania niepewności pomiarów [1]. W roku 1999 normy zostały opublikowane
Bardziej szczegółowoKARTA TECHNOLOGII System eksploatacji komorowo-filarowy z lokowaniem skały płonnej i likwidacją podsadzką hydrauliczną
Scenariusze rozwoju technologicznego przemysłu wydobywczego rud miedzi i surowców towarzyszących w Polsce Strona 1 KARTA TECHNOLOGII System eksploatacji komorowo-filarowy z lokowaniem skały płonnej i likwidacją
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii
Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Przedmiot kierunkowy: Technika i technologia
Bardziej szczegółowoSTUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PRZECISZÓW
GMINA PRZECISZÓW STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PRZECISZÓW Część I WPROWADZENIE Załącznik nr 1 do uchwały Nr V/39/15 Rady Gminy Przeciszów z dnia 26 marca 2015 r.
Bardziej szczegółowoGórnictwo odkrywkowe. Informacja o specjalności
Informacja o specjalności Górnictwo odkrywkowe dr inż. Łukasz Machniak dr inż. Maciej Zajączkowski Katedra Górnictwa Odkrywkowego Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Górnictwo odkrywkowe to największa część
Bardziej szczegółowoWójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ
Załącznik nr 1 Wójt Gminy Kwilcz ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KWILCZ DLA CZĘŚCI TERENU W MIEJSCOWOŚCI CHUDOBCZYCE (tekst i rysunek zmiany studium) Kwilcz,
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Katowice, dnia 14 listopada 2014 r. Poz. 5824 UCHWAŁA NR LXIV/506/14 RADY GMINY ŚWIERKLANIEC z dnia 30 października 2014 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu
Bardziej szczegółowoWSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH
WSKAZÓWKI DO WYKONANIA SPRAWOZDANIA Z WYRÓWNAWCZYCH ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH Dobrze przygotowane sprawozdanie powinno zawierać następujące elementy: 1. Krótki wstęp - maksymalnie pół strony. W krótki i zwięzły
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 26 sierpnia 2014 r. Poz. 1132 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 sierpnia 2014 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 26 sierpnia 2014 r. Poz. 1132 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 8 sierpnia 2014 r. w sprawie wzorów druków informacji dotyczących opłat z
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr XLVI/256/2010 Rady Gminy Jonkowo z dnia 29 czerwca 2010 r.
1729 UCHWAŁA Nr XLVI/256/2010 w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu działki 43/3 obrębu Szałstry gmina Jonkowo Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8
Bardziej szczegółowoWstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński
Wstęp do teorii niepewności pomiaru Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński Podstawowe informacje: Strona Politechniki Śląskiej: www.polsl.pl Instytut Fizyki / strona własna Instytutu / Dydaktyka / I Pracownia
Bardziej szczegółowoAnaliza i monitoring środowiska
Analiza i monitoring środowiska CHC 017003L (opracował W. Zierkiewicz) Ćwiczenie 1: Analiza statystyczna wyników pomiarów. 1. WSTĘP Otrzymany w wyniku przeprowadzonej analizy ilościowej wynik pomiaru zawartości
Bardziej szczegółowouzasadnienie Strona 1 z 5
uzasadnienie do projektu uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu obejmującego część obrębów geodezyjnych: Bogdałów Kolonia, Krwony i Kuźnica Janiszewska, gmina Brudzew
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. (tekst jednolity) Rozdział 2. Planowanie przestrzenne w gminie
*t. j. fragmentu ustawy (Dz. U. z 2015 r., poz. 199 z późn zm. - art. 10, art. 15) uwzględniający zmiany wprowadzone ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Bardziej szczegółowoKierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe
Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Zakres pytań obowiązujący od roku akad. 2014/2015 I. Technologia eksploatacji złóż
Bardziej szczegółowoSpis treści Wykaz ważniejszych pojęć Wykaz ważniejszych oznaczeń Wstęp 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych
Spis treści Wykaz ważniejszych pojęć... 13 Wykaz ważniejszych oznaczeń... 21 Wstęp... 23 1. Wprowadzenie w problematykę ochrony terenów górniczych... 27 1.1. Charakterystyka ujemnych wpływów eksploatacji
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA SZEROKOŚCI PASÓW OCHRONNYCH PRZY ODKRYWKOWEJ EKSPLOATACJI KOPALIN POSPOLITYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 1 2009 Andrzej Batog*, Maciej Hawrysz* OPTYMALIZACJA SZEROKOŚCI PASÓW OCHRONNYCH PRZY ODKRYWKOWEJ EKSPLOATACJI KOPALIN POSPOLITYCH 1. Wstęp W ciągu ostatnich, co
Bardziej szczegółowo(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)
RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 189249 (21) Numer zgłoszenia: 325582 (22) Data zgłoszenia: 25.03.1998 (13) B1 (51) IntCl7 E21C 41/22 (54)Sposób
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XXXIII/281/05 Rady Miejskiej w Drezdenku z dnia 28 lutego 2005 roku
Uchwała Nr XXXIII/281/05 Rady Miejskiej w Drezdenku z dnia 28 lutego 2005 roku w sprawie: uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Drezdenko Na podstawie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii
www.nowepgg.pl Wortal prawa geologicznego i górniczego 1/6 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii (Dz. U. nr 275, poz. 1629) Na podstawie
Bardziej szczegółowoPrzykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/
Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/ Typ szkoły: Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3-letni okres nauczania Zawód: Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż ; symbol 811102 Podbudowa
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. W podziemnych zakładach górniczych W odkrywkowych zakładach górniczych W górnictwie otworowym i wiertnictwie...
ZAGROśENIE ZWIĄZANE ZE STOSOWANIEM ŚRODKÓW STRZAŁOWYCH KATOWICE 2007 Spis treści 1. W podziemnych zakładach górniczych... 3 2. W odkrywkowych zakładach górniczych... 4 3. W górnictwie otworowym i wiertnictwie...
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XI/92/2015 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE. z dnia 2 lipca 2015 r.
UCHWAŁA NR XI/92/2015 RADY MIEJSKIEJ W ŻAROWIE z dnia 2 lipca 2015 r. w sprawie: zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Żarów. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy
Bardziej szczegółowoMETODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO
METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO Prowadzący: Mgr inż. Bartosz Papiernik Konspekt opracowali w postaci prezentacji PowerPoint B.Papiernik i M. Hajto na podstawie materiałów opracowanych
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... XI. Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar... 1. Rozdział 2. Pomiar: liczby i obliczenia liczbowe... 16
Spis treści Przedmowa.......................... XI Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar................. 1 1.1. Wielkości fizyczne i pozafizyczne.................. 1 1.2. Spójne układy miar. Układ SI i jego
Bardziej szczegółowoOszacowanie i rozkład t
Oszacowanie i rozkład t Marcin Zajenkowski Marcin Zajenkowski () Oszacowanie i rozkład t 1 / 31 Oszacowanie 1 Na podstawie danych z próby szacuje się wiele wartości w populacji, np.: jakie jest poparcie
Bardziej szczegółowoWNIOSEK O UDZIELENIE KONCESJI NA WYDOBYWANIE ZŁOŻA KOPALINY
Formularz Obsługa danych na formularzu Resetuj dane w formularzu Pobierz dane z formularza Weryfikuj dane w formularzu ( miejscowość, data ), Dane wnioskodawcy imię nazwisko nazwa adres kod pocztowy poczta
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 11 grudnia 2017 r. Poz. 2293
Warszawa, dnia 11 grudnia 2017 r. Poz. 2293 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych 2) Na podstawie art. 110 ustawy z dnia 9 czerwca 2011
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 4 kwietnia 2012 r. Poz. 372 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 16 lutego 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 4 kwietnia 2012 r. Poz. 372 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 16 lutego 2012 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych 2) Na podstawie
Bardziej szczegółowoAkademia Górniczo Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii METRYKA STRZAŁOWA
Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii METRYKA STRZAŁOWA Wymagania dotyczące sporządzania metryki strzałowej oraz dokumentacji strzałowej zawarte w przepisach górniczych Dla każdego
Bardziej szczegółowoPOWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)
POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS WYCENA NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWYCH ZE ZŁOŻAMI KOPALIN OBJĘTYMI WŁASNOŚCIĄ NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWEJ 1. WPROWADZENIE ZAŁOŻENIA
Bardziej szczegółowoPOWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS
POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS WYCENA NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWYCH ZE ZŁOŻAMI KOPALIN OBJĘTYMI WŁASNOŚCIĄ NIERUCHOMOŚCI GRUNTOWEJ 1. WPROWADZENIE ( PROJEKT
Bardziej szczegółowoProszę o udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin ze złoża
F-WOŚ/PG1.2/1 WNIOSEK O UDZIELENIE KONCESJI NA WYDOBYWANIE KOPALINY ZE ZŁOŻA O POWIERZCHNI NIE PRZEKRACZAJĄCEJ 2 HA I PRZEWIDYWANYM ROCZNYM WYDOBYCIU NIE PRZEKRACZAJĄCYM 20 000 m 3, GDY DZIAŁALNOŚĆ PROWADZONA
Bardziej szczegółowoWydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków **
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Wiesław Kozioł*, Edward Sośniak** TECHNOLOGIA UDOSTĘPNIENIA I EKSPLOATACJI WĘGLA W POLU SZCZERCÓW 1. Wstęp. Położenie złoża Szczerców Złoże Węgla Brunatnego
Bardziej szczegółowoPodstawy opracowania wyników pomiarów
Podstawy opracowania wyników pomiarów I Pracownia Fizyczna Chemia C 02. 03. 2017 na podstawie wykładu dr hab. Pawła Koreckiego Katarzyna Dziedzic-Kocurek Instytut Fizyki UJ, Zakład Fizyki Medycznej k.dziedzic-kocurek@uj.edu.pl
Bardziej szczegółowoCharakterystyka mierników do badania oświetlenia Obiektywne badania warunków oświetlenia opierają się na wynikach pomiarów parametrów świetlnych. Podobnie jak każdy pomiar, również te pomiary, obarczone
Bardziej szczegółowoPrzykładowe pytania egzaminacyjne: pojęcia ogólne, własność górnicza, koncesje, kwalifikacje geologiczne
Przykładowe pytania egzaminacyjne: pojęcia ogólne, własność górnicza, koncesje, kwalifikacje geologiczne Nr. Treść pytania Odpowiedź A Odpowiedź B Odpowiedź C 1. Ustawa Prawo geologiczne i górnicze określa
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR X/ 77 /2015 RADY GMINY BIERAWA. z dnia 19 października 2015 r.
UCHWAŁA NR X/ 77 /2015 RADY GMINY BIERAWA z dnia 19 października 2015 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów położonych w sołectwach Bierawa i Lubieszów Na
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze. (Dz. U. z dnia 1 marca 1994 r.) DZIAŁ I PRZEPISY OGÓLNE. Rozdział 1
Dz.U.94.27.96 1997-01-01 zm. Dz.U.96.106.496 1997-12-24 zm. Dz.U.97.111.726 1998-01-01 zm. Dz.U.97.133.885 1998-09-01 zm. Dz.U.97.88.554 1999-01-01 zm. Dz.U.98.106.668 2001-01-01 zm. Dz.U.00.109.1157 2001-03-30
Bardziej szczegółowoZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ
CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO 41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: info@csrg.bytom.pl ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
PROJEKT ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia. 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów bilansowości złóż kopalin Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. -
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z FIZYKI
LABORATORIUM Z FIZYKI LABORATORIUM Z FIZYKI I PRACOWNIA FIZYCZNA C w Gliwicach Gliwice, ul. Konarskiego 22, pokoje 52-54 Regulamin pracowni i organizacja zajęć Sprawozdanie (strona tytułowa, karta pomiarowa)
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE
STATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE 1 W trakcie badania obliczono wartości średniej (15,4), mediany (13,6) oraz dominanty (10,0). Określ typ asymetrii rozkładu. 2 Wymień 3 cechy rozkładu Gauss
Bardziej szczegółowoSTUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PRZECISZÓW
GMINA PRZECISZÓW STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PRZECISZÓW Część I WPROWADZENIE T E K S T U J E D N O L I C O N Y Załącznik nr 1 do uchwały Nr... Rady Gminy Przeciszów
Bardziej szczegółowo