Nr 18 (612) 25 WRZEŚNIA 2009 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

Transkrypt

1 Nr 18 (612) 25 WRZEŚNIA 2009 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY ISSN

2 w 29 r o c z n i c ę s t r a j k u Uroczysta Msza Święta w Kościele oo. Jezuitów 29 lat minęło od tej pierwszej niedzieli września, gdy prosty, brzozowy krzyż, świadek wydarzeń SIERPNIA w Porcie Północnym, został uroczyście wniesiony do Kościoła oo Jezuitów w Gdańsku Wrzeszczu, przy ul. Mickiewicza i tam umieszczony w bocznej nawie jako wotum szczęśliwie zakończonego strajku. J a s n a g ó r a w r z e ś n i a XXVII Pielgrzymka Ludzi Pracy Na Jasnej Górze w Częstochowie w dniach 19 i 20 września odbyła się 27. Ogólnopolska Pielgrzymka Ludzi Pracy. Do Częstochowy przyjechało kilka tysięcy pracowników z całego kraju, w tym 250 z Portu Gdańskiego. W związku z piątkową tragedią w kopalni Wujek-Śląsk w Rudzie Śląskiej pielgrzymka miała stonowany charakter. Pochylając się nad tą katastrofą ze zdwojoną siłą walczymy o pracowników - powiedział Janusz Śniadek przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. Dodał, że rolą związkowców jest przypominanie, że człowiek jest największym kapitałem zakładu pracy, a obrona miejsc pracy jest polską racją stanu. Więcej informacji o pielgrzymowaniu i wycieczce z udziałem pracowników z Portu Gdańskiego przedstawimy w następnym wydaniu Portowca I.Leszka Na pamiątkę tego wydarzenia, co roku w intencji pracowników Portu Północnego i ich rodzin, sprawowana jest uroczysta msza św. właśnie w tej świątyni. W tym roku także tradycji stało się zadość. 6 września o godz 11, w Dużym Kościele oo Jezuitów, w asyście tego krzyża i sztandaru Solidarności Portu Gdańskiego, licznie zgromadzeni portowcy, sympatycy Solidarności i parafianie przeżywali uroczystą Eucharystię. Mszę św. koncelebrowali: proboszcz o. Janusz Warzocha i o. Tadeusz Pawlicki. O. Janusz, w swej homilii odniósł się do wydarzenia z Ewangelii o uzdrowieniu głuchoniemego i wskazał, byśmy odbierali to głębiej, jako głuchość naszych serc i ślepotę naszych dusz, szczególnie w perspektywie przesłania Solidarności. Wszyscy dziękowaliśmy Bogu za dar wolności i prosiliśmy o błogosławieństwo na nowe dni. O. Januszowi i o. Tadeuszowi pięknie dziękujemy za odprawienie tej mszy św. Na ręce o. proboszcza składamy serdeczne podziękowania dla wszystkich Jezuitów, którzy byli lub są w tej parafii, za życzliwość dla portowców i Solidarności, no i przede wszystkim za to, że tak troskliwie opiekują się naszą relikwią tamtych dni-brzozowym krzyżem. Za rok spotkamy się na Jubileuszowej, 30. już uroczystości. Ewa Prusik Fot. E. Fortuna KOLEJNA TRAGEDIA NA ŚLĄSKU 18 września br. w kopalni Wujek - Śląsk" w Rudzie Śląskiej doszło do wybuchu metanu wyniku którego 12 górników zginęło na miejscu, 5 kolejnych zmarło w szpitalu. Pozostali walczą o życie w szpitalach. Najbardziej poparzeni trafili do siemianowickiego Centrum Leczenia Oparzeń. Kolejni zostali przetransportowani do szpitali: w Rybniku i Katowicach i w Sosnowcu. Do tragedii doszło 1050 metrów pod ziemią. W zagrożonym terenie było 38 górników. Wypadek w Rudzie Śląskiej to największa górnicza tragedia od listopada 2006 roku, gdy w wybuchu metanu w kopalni "Halemba" zginęło 23 górników. Wyrazy szczerego i głębokiego współczucia Rodzinom ofiar tej strasznej tragedii składają; NSZZ SOLIDARNOŚĆ Portu Gdańsk oraz redakcja Dwutygodnika Portowiec 2 PORTOWIEC 18 (612)

3 m i ę d z y n a r o d o w y t u r n i e j p i ł k i n o ż n e j p o r tó w m o r s k i c h Integracja poprzez sportową rywalizację Związkowcy NSZZ Solidarność portów morskich Szczecina, Gdyni i Gdańska, skupieni w Krajowej Sekcji Portów Morskich NSZZ Solidarność przy współudziale Krajowej Sekcji Morskiej Marynarzy i Rybaków S zorganizowali 12 września br. Międzynarodowy Turniej Piłki Nożnej, wspólnie go też finansując. Turniej odbył sie na boisku w Wiślince k/o Gdańska z udziałem reprezentacji portów morskich Danii, Norwegii, Szwecji i Polski. Gospodarzem była Międzyzakładowa Komisja Koordynacyjna NSZZ Solidarność Portu Gdańsk, a patronat nad całością objął Przewodniczący Zarządu Regionu Gdańsk NSZZ Solidarność, którego puchar był główną nagrodą w turnieju. Był to turniej, który zakładał wymianę doświadczeń i poprzez sportową rywalizację, budowę solidarności społecznej jak i integrację portowców Skandynawii i Polski. Do rywalizacji przystąpiło 12 zespołów reprezentujących porty Arhus, Esbierg, Kopenhaga, Oslo, Kristiansand, Goeteborg, Gdynia, Szczecin i Gdańsk. Punktualnie o 9.30 rozległy się pierwsze gwizdki sędziów dających sygnał do rozpoczęcia eliminacji. Eliminacje rozegrano w trzech grupach po cztery zespoły. Wyniki uzyskane przez zespoły w eliminacjach decydowały o awansie do finału A lub B. A oto wyniki eliminacji. W grupie pierwszej znalazła się w kolejności; PG - Eksploatacja, Arhus, Port Szczecin i Kristiansand W grupie drugiej; Port Północny, Port Gdynia, Oslo, Esbjerg W grupie trzeciej; Port Gdańsk, Goeteborg, Bul - Cargo Szczecin, Kopenhaga Drużyna piłkarska reprezentująca NSZZ S Port Gdańsk Eksploatacja. Drużyna piłkarska reprezentująca Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. Drużyna piłkarska reprezentująca NSZZ S Port Północny Sp. z o.o. 25 WRZEŚNIA

4 m i ę d z y n a r o d o w y t u r n i e j p i ł k i n o ż n e j p o r tó w m o r s k i c h Drużyny z portów skandynawskich. Mistrzowie poszczególnych grup zagrali w finale A, pozostałe drużyny zagrały w finale B. Mecze finałowe ustaliły końcową kwalifikację turnieju. Pierwsze miejsce i puchar przew. Zarządu Regionu Gdańsk NSZZ Solidarność w turnieju wywalczyła drużyna z Portu Północnego, drugie miejsce zajęła drużyna z Portu Gdańsk, natomiast na trzecim miejscu uplasowała się drużyna z PG Eksploatacja. Pozostałe drużyny zajęły w kolejności: 4 - Port Goeteborg, 5 - Port Gdynia, 6 - Port Arhus, 7 - Port Szczecin, 8 - Port Oslo, 9 - Bulk Cargo Szczecin, 10 - Port Kristiansand, 11 - Port Esbjerg i miejsce 12 - Port Kopenhaga. Zwycięzka drużyna z Portu Północnego. Jeden z meczy półfinaowych pomiędzy Portem Północnym a Portem Gdynia. Najwięcej bramek strzelił Zoran Todorowski z Goeteborga, natomiast najlepszym bramkarzem okazał się Mirek Świderski z Portu Północnego, a Jurek Wasilczuk był najstarszym zawodnikiem turnieju. W meczach eliminacyjnych jak i finałowych nie zabrakło emocji i sportowej rywalizacji. A jeśli przez chwilę zapomni się o fair play, (a tak się zdarzyło w jednym z meczy finałowych), to są również niezbyt przyjemne efekty. W jednej z wielu tzw. akcji podbramkowej, kontuzji doznał zawodnik drużyny Portu Północnego, został on jednak od ręki opatrzony medycznie i miejmy nadzieję że w krótkim czasie będzie w pełni sił. W trakcie turnieju zadbano także o żołądki jego uczestników. Bufet przygotowany przez kuchnię Ośrodka Wypoczynkowego na Stogach należącego do PUS Portus z Gdańska Nowego - Portu serwował do woli kiełbaski z grila oraz tradycyjny polski żurek. Po zakończeniu rywalizacji na boiskach, o godz.18,00 w Ośrodku Wczasowym PUS Portus na Stogach w przepięknej scenerii leśnej, odbył się końcowy akcent imprezy. Dokonano tutaj uroczystego wręczenia nagród i upominków. Wszystkie zespoły otrzymały pamiątkowe puchary, a indywidualnie wyróżnieni- statuetki okolicznościowe. 4 PORTOWIEC 18 (612)

5 m i ę d z y n a r o d o w y t u r n i e j p i ł k i n o ż n e j p o r tó w m o r s k i c h Dalsza część to konsumpcja polskich specjałów przygotowanych przez załogę pani Iwony z PUS Portus. Nie mogło odbyć się bez ogniska, a jak ognisko to pieczony dzik no i oczywiście wspólne tańce. Nie zabrakło podziękowań, życzeń i zapewnień o celowości takich imprez. Szczególne podziękowania należą się portowcom ze Skandynawii, Szczecina, Gdyni i Gdańska za wspaniałą atmosferę i udział w turnieju oraz wspólną zabawę. Organizatorzy Turnieju serdecznie dziękują także za pomoc: sędziom prowadzącym mecze, obsłudze medycznej, tłumaczom, porządkowym i obsłudze technicznej, a panu Stefanowi i małżonce za wystrój i przygotowanie boiska. Nad całym turniejem pieczę wraz ze swym synem sprawował przewodniczący MKK NSZZ Solidarność z Portu Gdańskiego, Edward Fortuna, który znakomicie sprawdził się jako organizator imprez masowych. Uczestnicy Turnieju zgodnie potwierdzili zasadność organizacji takich imprez, które stanowią o sile integracji a także solidarności społecznej. Do zobaczenia na kolejnych imprezach sportowo-rekreacyjnych. Fot. I. Leszka, tekst Edward Kabata Mariusz Połom, przew. KSMP NSZZ S wręcza puchar przedstawicielowi drużyny ZMPG S.A. za zajęcie II miejsca. III miejsce w turnieju zdobyła drużyna PG Eksploatacja. Przed wręczeniem pucharów. Wspólne biesiadowanie zakończyło turniej piłkarski. 25 WRZEŚNIA

6 21-25 w r z e ś n i a 2009 r. - b a łt yc k i t y d z i e ń a kc j i j t f Inspektorzy ITF w polskich portach Europejska Federacja Pracowników Transportu (ITF) we współpracy ze związkami zawodowymi marynarzy i portowców regionu Morza Bałtyckiego przeprowadziła w dniach września 2009 roku kolejną inspekcję w ramach Bałtyckiego Tygodnia Akcji przeciwko stosowaniu nieuczciwych praktyk przez armatorów w stosunku do załóg na statkach. W tygodniu akcji uczestniczyły związki zawodowe marynarzy i portowców z Polski, Danii, Estonii, Finlandii, Litwy, Łotwy, Niemiec, Norwegii, Rosji oraz Szwecji. Celem tegorocznej kampanii była nie tylko kontrola statków bander wygodnych, ale także i statków bander narodowych. Dlatego obiektem zainteresowania podczas tygodnia akcji były wszystkie statki zawijające do portów w tej części naszego kontynentu, który był objęty planowanymi działaniami. Takie kontrole pomagają też w zebraniu bardziej szczegółowych informacji o warunkach zatrudnienia i standardach socjalnych panujących na statkach i w portach. W polskich portach w kampanię od wielu już lat angażują się czynnie portowcy zrzeszeni w NSZZ Solidarność reprezentującej portowców afiliowanych w ITF i w ETF, którzy w codziennej działalności okazują nieocenione wsparcie marynarzom. W akcję włączyły się także pozostałe polskie związki zawodowe afiliowane w ITF reprezentujące pracowników morskich. Są nimi: Ogólnopolski Związek Zawodowy Oficerów i Marynarzy, Federacja Związków Zawodowych Marynarzy i Rybaków, Krajowa Sekcja Morska Marynarzy i Rybaków NSZZ Solidarność oraz Krajowa Sekcja Portów Morskich NSZZ Solidarność. Grupa inspekcyjna ITF na statku Attika. Prowadzana w sposób skoordynowany akcja we wszystkich portach w dużej mierze jest w stanie zapobiec dumpingowi socjalnemu i nadużyciom na burcie statków oraz na terenie portów. W porcie Gdańsk i Gdynia w tej akcji udział brało 5 grup inspekcyjnych. Taką akcję prowadzono także i w porcie Szczecin Świnoujście. W gdańskim porcie grupa inspekcyjna ITF skontrolowała kilka statków cumujących przy nabrzeżach portowych. Jednym z nich był statek ATTIKA należący do armatora niemieckiego Peter Dochle Schiffahvts - KG pod banderą Antigua & Barabuda. Kapitanem tego statku był Polak, natomiast 13-osobowa załoga była różnej narodowości. Statek przy nabrzeżu Oliwskim brał ładunek ponad 7000 ton pszenicy, którą ma dostarczyć do hiszpańskiego portu Santander. Wizyta grupy inspekcyjnej ITF w pierwszej chwili nieco zaskoczyła kapitana i jego załogę. To też w pierwszym dniu kontroli grupa inspekcyjna ograniczyła się tylko do swych niezbędnych czynności formalnych. Jednak po konsultacji kapitana statku z przedstawicielem armatora, inspektor ITF został poinformowany, że jest zgoda armatora na przeprowadzenie kontroli na tym statku. W następnym dniu kapitan statku udostępnił inspektorowi ITF wszystkie potrzebne dokumenty. Na pozostałych statkach, na których prowadzona była inspekcja w zasadzie nie było większych kłopotów jeżeli chodzi o bezpieczeństwo zatrudnionych marynarzy. Natomiast sprawy takie jak: terminowe płatności, umowy i układy zbiorowe związane z pracą w paru przypadkach nie były przez armatorów przestrzegane. W związku z tym sporządzone zostały stosowne raporty, które otrzymała centrala ITF w Londynie. W ramach Bałtyckiego Tygodnia Akcji związki zawodowe działające w portach morskich miały także okazję do szczególnego zwrócenia uwagi służbom portowym odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrudnionych pracowników, zarówno na terenie portu jak i na statkach. Koordynatorem Bałtyckiego Tygodnia Akcji w portach Gdynia i Gdańsk był inspektor ITF Andrzej Kościk, natomiast koordynatorem krajowym był także inspektor ITF Adam Mazurkiewicz. Ireneusz Leszka 6 PORTOWIEC 18 (612) Fot. I. Leszka

7 KO M I S J A T R Ó J S T R O N N A Kolejne posiedzenie Wskaźnik przyrostu przeciętnego wynagrodzenia u przedsiębiorców, plany prywatyzacyjne oraz polityka transportowa państwa, były głównymi tematami posiedzenia Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych. Spotkaniu, które odbyło się 7 września br. przewodniczył minister gospodarki Waldemar Pawlak. W obradach uczestniczyła minister pracy i polityki społecznej Jolanta Fedak. W trakcie dyskusji strona społeczna jednoznacznie opowiedziała się za uchyleniem ustawy przy jednoczesnym pozostawieniu zapisów w sprawie trybu negocjacji. KPP podtrzymało swoje stanowisko, że warunkiem uchylenia tej ustawy powinno być również uchylenie ustawy kominowej. Ministerstwo Skarbu państwa przedstawiło informację na temat planów procesów prywatyzacji. Realizowany jest program prywatyzacyjny przyjęty przez Radę Ministrów w ubiegłym roku. Do końca 2011 roku planowane jest sprywatyzowanie 800 podmiotów. Przygotowany jest również projekt rządowy dotyczący prywatyzacji pracowniczo-menadżerskiej. Minister infrastruktury przedstawił informację na temat polityki transportowej państwa. Poinformował, że obowiązuje szereg dokumentów strategicznych, natomiast głównym w zakresie transportu jest "Polityka transportowa państwa na lata ". Nakreśla on główne kierunki zmian w branży, przy zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju. Nacisk kładzie się na poprawę jakości i konkurencyjności polskiego transportu oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa. Minister infrastruktury zaproponował partnerom społecznym odbycie debaty na temat polityki transportowej w listopadzie. Dział Informacji KK s ko r z y s ta j z at r a kc yj n e j o f e r t y b a n k u 25 WRZEŚNIA 2009

8 ZARZĄD MORSKIEGO PORTU GDAŃSK S.A. Kryzys dotknął także polskie porty morskie Globalne spowolnienie gospodarcze osłabiło kondycję ekonomiczną naszych dużych portów morskich. Wskazuje na to raport firmy Actia Consulting "Polskie porty morskie w pierwszym półroczu 2009 roku". W pierwszych sześciu miesiącach bieżącego roku przeładunki ogółem w portach spadły. W porównaniu do pierwszego półrocza roku ubiegłego, zarówno w Gdyni, jak i Szczecinie - Świnoujściu załadowano i wyładowano ze statków po ponad 1,5 mln ton towarów mniej. Natomiast niewielki wzrost przeładunków, bo o 1,6 proc., odnotowano w Gdańsku, w którym przeładowuje się 40 proc. całej masy towarowej obsługiwanej w naszych portach. Nastąpiła zmianami struktury przeładunków. W ostatnich latach dużemu ograniczeniu uległy przeładunki drobnicy w kontenerach, a zwiększyły się, do 40,3 proc. wszystkich ładunków - towarów masowych suchych (węgla, koksu, kruszyw i zbóż). Kryzys gospodarczy na świecie najdotkliwiej odczuwalny jest na rynku dóbr konsumpcyjnych, transportowanych głównie kontenerami. Natomiast poziom obrotów paliwami płynnymi nie zmienił się i stanowił w pierwszym półroczu 2009 roku 23,6 proc. wszystkich przeładunków. W porcie gdyńskim przeładunki paliw spadły o 50 proc., ale o ich wielkości w całym obrocie portowym decydują wyniki Bazy Paliw Płynnych w gdańskim Porcie Północnym. - Najbardziej, bo o 50 procent, spadły w naszym porcie przeładunki kontenerów - zaznacza Krystyna Szambelańczyk, wiceprezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia SA. - Zapewne jest to efekt spowolnienia gospodarczego na świecie i zmniejszenia morskich przewozów kontenerów. W najbliższych latach należy spodziewać się jednak tendencji wzrostowych, bowiem w regionie bałtyckim obrót kontenerami ma się zwiększać. Zwłaszcza że zanikają przewozy i przeładunki konwencjonalnych towarów drobnicowych. Szwedzki armator Stena Line utrzymuje stałe połączenia promowe na linii Gdynia - Karlskrona. W naszym porcie obsługuje się codziennie dwa promy, a spadki przewozów nimi pasażerów i samochodów nie są duże. Szwedzki operator zapowiada nawet rozwój swoich linii od roku Dzięki inwestycjom w gdyńskiej bazie masowej, odpowiednio wyposażonej, o 100 procent, w porównaniu z ubiegłym rokiem, zwiększyły się wyładunki importowanego węgla. Port gdyński przygotowany jest także dobrze do obsługi zbóż. W pierwszym półroczu przeładowano ich ponad 947 tysięcy ton, czyli o 36 procent więcej niż w pierwszych sześciu miesiącach zeszłego roku. Przeładunki ogółem spadły. Zarząd portu liczy na ich wzrost w nadchodzących latach. Tym bardziej że zainwestował w nowe, rozwojowe technologie przeładunkowe, jak ro-ro. Janusz Kasprowicz, rzecznik prasowy Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA, twierdzi, że sytuacja portu gdańskiego, gdy chodzi o wielkość przeładunków nie jest taka zła, jak wynika z raportów czy relacji medialnych. W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy na statki załadowano i wyładowano z nich ogółem 11 mln ton towarów. Odnotowano znaczący wzrost przeładunków kontenerów w terminalach DCT i GTK, który w tym okresie wyniósł w sumie 130 tys. TEU (kontenerów 20-stopowych), co stanowi efekt uruchomienia przez firmę Mearsk regularnych połączeń kontenerowych z Gdańskiem. W obrocie morskim przeładowano ponad 15 tys. samochodów osobowych, a około 5 tys., zmagazynowanych na placach składowych, oczekuje na przetrasportowanie do odbiorców. Od początku roku przeładowano też 2 mln ton drewna, 6 mln ton paliw płynnych i 1,5 mln ton importowanego węgla. Do końca roku pozostały niecałe 4 miesiące. - Mimo kryzysu światowego, niesprzyjającego przewozom morskim towarów, port gdański nie powinien osiągnąć gorszych wyników niż w ubiegłym roku. Natomiast zaplanowane inwestycje, jak budowa dużego terminalu masowego przez zagranicznego operatora portowego Sea - Invest czy bazy logistycznej paliw płynnych w Porcie Północnym i budowa terminalu gazowego LPG w wewnętrznym porcie gdańskim, pozwalają patrzeć w przyszłość z optymizmem - dodaje Kasprowicz. Optymistyczna diagnoza Fot. G. Mierkiewicz ZMPG SA Bogdan Ołdakowski, sekretarz generalny Organizacji Portów Bałtyckich. Center for Maritime Studies i Organizacja Portów Bałtyckich przygotowały raport dotyczący tendencji rynkowych na bałtyckim rynku przeładunków portowych. Wyniki badań wskazują, że 75 proc. portów odnotowało duże spadki obrotów w pierwszej połowie bieżącego roku, przy czym małe porty mniej odczuwają słabszą koniunkturę niż największe. Jednocześnie ponad 60 proc. portów spodziewa się wzrostu przeładunków w 2010 roku, a największego - kontenerów. Mają też zwiększyć się przewozy pasażerskie. O ile w ubiegłym i tym roku przewozy kontenerowe bardzo spadły, to przewozy pasażerskie odnotowały relatywnie niskie spadki, a na niektórych liniach, na przykład między Helsinkami i Tallinem nawet wzrosły. Jacek Sieński 8 PORTOWIEC 18 (612)

9 ZARZĄD MORSKIEGO PORTU GDAŃSK S.A. PERN zainwestuje w gdański port W związku z zapowiedziami Rosji o przerzuceniu ciężaru dostaw ropy na zachód Europy z rurociągu Przyjaźń - który dostarcza ropę do polskich rafinerii - na nowy system BTS-2 polski PERN przygotowuje się do inwestycji w gdańskim porcie - powiedział PAP wiceminister skarbu Mikołaj Budzanowski. Po przeprowadzeniu inwestycji pod koniec 2011 roku, pojemność magazynów ropy i paliw w Gdańsku zwiększy się o kolejne 700 tys. m. sześc. (połowa na paliwa, połowa na ropę). Wartość projektu to wartości ok. 800 mln zł. W czerwcu Rosja przystąpiła do budowy ropociągu BTS-2, czyli drugiej część Bałtyckiego Systemu Rurociągowego (BTS). Rura ta ma stanowić alternatywę wobec magistrali "Przyjaźń". Rosyjski Transnieft nie wyklucza, że po zakończeniu rozbudowy BTS koncern zrezygnuje z wykorzystywania tej części rurociągu "Przyjaźń", która biegnie przez Białoruś i Polskę do Niemiec. Gdyby tak się stało Polska musiałaby całą ropę sprowadzać tankowcami przez gdański naftoport. Zdaniem Budzanowskiego "nieprędko" dojdzie do zamknięcia "Przyjaźni"; jednak Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych "Przyjaźń" przygotowuje się do inwestycji zwiększających pojemności magazynowe i zdolności przeładunkowe w gdańskim porcie. "PERN przygotowuje się do zwiększenia swoich pojemności magazynowych i świadczenia kompleksowej logistyki paliwowej, czyli magazynowania i przeładunku ropy i paliw" - powiedział Budzanowski. Jak zaznaczył, jest to opłacalna inwestycja dla spółki i powinna przynieść jej dochody zaraz po ukończeniu prac. Do koniecznych inwestycji realizowanych przez PERN, Budzanowski zaliczył też trzecią nitkę ropociągu Przyjaźń, która ma być gotowa w 2012 roku. Ma ona zwiększyć zdolność przesyłu ropy na odcinku od granicy z Białorusią do Płocka z ok. 40 do ok. 60 mln ton ropy rocznie. Zdaniem Budzanowskiego, ponieważ ropociąg "Przyjaźń" nieprędko będzie zamknięty, polska trzecia nitka wciąż jest opłacalna. Pod koniec lipca PERN podpisał z poznańską firmą ZRUG umowę na realizację trzeciej nitki rurociągu "Przyjaźń" na odcinku Orzechowo-Płock. Po realizacji tej inwestycji, do zamknięcia budowy trzeciej nitki "Przyjaźni" pozostanie jeszcze odcinek Zawady-Orzechowo. Ten ostatni etap przedsięwzięcia ma być skończony w 2012 roku. Łącznie trzecia nitka będzie liczyła ok. 230 km i kosztowała blisko 1 mld zł. Kolejnym wyzwaniem dla spółki - według Budzanowskiego - jest opracowanie projektu kawern w północnej Polsce do magazynowania ropy w okolicy Dębogórza. Obecnie projekt znajduje się na etapie wstępnych analiz finansowo-technologicznych. (PAP) Fot. G. Mierkiewicz ZMPG SA 25 WRZEŚNIA

10 70. r o c z n i c a ag r e s j i s o w i e c k i e j n a p o l s k ę Zdradziecki atak 17 września 1939 roku wojska sowieckie przekroczyły wschodnie granice walczącej z Niemcami Polski. Nad ranem do ambasadora RP w Moskwie dotarła nota podpisaną przez Mołotowa, w której szef radzieckiego MSZ arbitralnie stwierdził upadek polskiego rządu i ogłosił, że radziecka armia wkroczy na tereny zachodnich części Ukrainy i Białorusi, aby wziąć pod opiekę mieszkającą tam ludność i jej mienie. Agresja sowiecka na Polskę spowodowała ostateczny upadek Rzeczpospolitej. Atak na Polskę września został zaplanowany przez ZSRR i hitlerowskie Niemcy już w sierpniu 1939 roku. Zajęcie wschodnich terenów Rzeczpospolitej przewidywał pakt o nieagresji podpisany przez ministrów spraw zagranicznych Joachima Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa. Sygnatariusze dokumentu podjęli szereg zobowiązań, m.in. strona radziecka zapewniła, że armia ZSRR wystąpi zbrojnie przeciwko polskiemu sąsiadowi, jeśli Niemcy rozpoczną z nim wojnę. Pakt dzielił wpływy w Europie Środkowej i Wschodniej pomiędzy dwa totalitarne mocarstwa. III Rzesza miała zająć część Polski do linii przebiegającej wzdłuż trzech rzek: Narwi, Wisły i Sanu. ZSRR przypadły w udziale kraje bałtyckie oraz polskie kresy (zachodnie tereny Ukrainy i Białorusi oraz znajdujące się wówczas w granicach RP Wilno). Agresja sowiecka dokonała się pod płaszczykiem obrony ludności i mienia wschodnich województw Rzeczpospolitej. W słynnej nocie, dostarczonej polskiemu ambasadorowi 17 września, Mołotow stwierdził, że rząd polski oraz państwo polskie przestały faktycznie istnieć, co miało być usprawiedliwieniem przekroczenia granicy przez Armię Czerwoną. W dokumencie czytamy: Rząd radziecki nie może również pozostać obojętnym w chwili, gdy bracia tej samej krwi, Ukraińcy i Białorusini, zamieszkujący na terytorium Polski i pozostawieni swemu losowi, znajdują się bez żadnej obrony. Biorąc pod uwagę tę sytuację, rząd radziecki wydał rozkazy naczelnemu dowództwu Armii Czerwonej, aby jej oddziały przekroczyły granicę i wzięły pod obronę życie i mienie ludności zachodniej Ukrainy i zachodniej Białorusi. Ambasador noty nie przyjął, co oczywiście nie miało żadnego znaczenia, ponieważ 17 września rano obce wojska już maszerowały po polskiej ziemi. Dziś znamy już powód, dla którego ZSRR nie napadł na nasz kraj na początku września, choć do takich działań zobowiązywał sowietów pakt Ribbentrop Mołotow. Wojska radzieckie prowadziły we wrześniu działania wojenne przeciwko Japonii na granicy z Mandżurią, a moskiewska doktryna nie przewidywała wojen na dwóch frontach. 16 września ZSRR podpisał rozejm z Cesarstwem Japonii, co dzień później umożliwiło najazd na Polskę wykrwawiającą się w walkach z niemieckim najeźdźcą. W polityce wewnętrznej Rosja radziecka tłumaczyła swym obywatelom, że celem przekroczenia granicy wschodniego sąsiada jest zdjęcie burżuazyjnego jarzma z polskich, ukraińskich oraz białoruskich chłopów i robotników. Prawdziwym zamiarem komunistów było jednak nie uwalnianie uciskanych mas, ale poszerzenie strefy wpływów na kontynencie i poszerzenie granic kraju. Zakładane cele realizowane były poprzez działania wymierzone w polskie wojsko (w walkach zginęło 3 tys. naszych żołnierzy a ćwierć miliona trafiło do niewoli), likwidację resztek polskiej administracji, masowe aresztowania wśród wrogów ludu - inteligencji, działaczy niekomunistycznych partii, oficerów WP (22 tys. z nich zginęło w Katyniu). Aby zyskać przychylność mieszkańców okupowanych terenów Rosjanie rozrzucali miliony propagandowych ulotek, w której obiecywali nie tylko pomoc, ale i nadejście komunistycznego raju. W jednej z takich ulotek czytamy: W te ciężkie dni dla Was potężny Związek Radziecki wyciąga Wam ręce braterskiej pomocy. Nie przeciwstawiajcie się Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej. My idziemy do Was nie jako zdobywcy, a jak wasi bracia, jako wasi wyzwoleńcy od ucisku obszarników i kapitalistów Walka z Sowietami trwała do końca miesiąca, obrona kraju, otoczonego ze wszystkich stron przez najeźdźców, była jednak skazana na niepowodzenie. Jerzy Piątek 10 PORTOWIEC 18 (612)

11 u r o c z y s to ś c i w r o c z n i c ę 17 w r z e ś n i a Uroczysta Msza Święta w Katedrze Oliwskiej W ramach obchodów 70. rocznicy wkroczenia Armii Czerwonej do Polski jednej z gdańskich ulic zostanie nadane imię Tadeusza Jasińskiego - 13-letniego bohatera obrony Grodna w 1939 r. 17 września tradycyjnie obchodzony jest Dzień Sybiraka. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 10 na Cmentarzu Łostowickim przy pomniku "Golgoty Wschodu". Obchody uświetniła kompania honorowa Wojska Polskiego. n o w e d o k u m e n t y w a k tac h o s o b o w yc h p r aco w n i kó w Od 5 sierpnia 2009 r. obowiązują zmiany w zakresie prowadzenia dokumentacji pracowniczej. W wyniku nowelizacji zmieniono wykaz dokumentów, jakie trzeba przechowywać w aktach osobowych pracowników. Główne uroczystości odbyły się o godz w Katedrze Oliwskiej. Mszę w intencji obrońców Wschodnich Kresów Rzeczpospolitej odprawił arcybiskup gdański Sławoj Leszek Głódź. Oprawę muzyczną w czasie mszy zapewnił polski chór z Grodna "Głos znad Niemna". Bezpośrednio po niej odbył się też krótki koncert chóru. Podczas mszy przewodniczący Rady Miasta Gdańska Bogdan Oleszek odczytał akt nadania jednej z gdańskich ulic imienia Tadeusza Jasińskiego. To jeden z młodocianych obrońców Grodna we wrześniu 1939 roku, podczas ataku ZSRR na Polskę. 13-letni Tadek rzucił butelkę z "koktajlem Mołotowa" na nacierający sowiecki czołg. Zapomniał go jednak zapalić. Sowieci złapali chłopca, skatowali go, a następnie przywiązali do pancerza czołgu jako żywą tarczę. 13-latka ugodziły polskie kule. Odbity w końcu przez Polaków, skonał w rękach matki, która zdążyła mu powiedzieć: "Tadzik, ciesz się! Polska armia wraca!. Matka Tadeusza była służącą, on sam półsierotą, wychowankiem Zakładu Dobroczynności. Jego imię będzie nosić ulica na Chełmie, położona na południe od ul. Źródlanej, między Kartuską a obwodnicą. inf. wł. Nowe dokumenty w aktach osobowych pracowników Zmiana przepisów w zakresie dokumentacji pracowniczej dostosowuje wykaz dokumentów przechowywanych w aktach osobowych do wprowadzonych w ostatnim czasie zmian przepisów. W wyniku nowelizacji wprowadzono obowiązek przechowywania w części B akt osobowych pracowników: dokumentów dotyczących wykonywania pracy w formie telepracy (np. wniosek o zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy, pisemną zgodę pracownika na przeprowadzenie przez pracodawcę kontroli wykonywania przez niego telepracy), pism dotyczących udzielania pracownikom dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego. W wyniku nowelizacji zlikwidowano natomiast obowiązek przechowywania w aktach osobowych kopii zawiadomienia urzędu pracy o zatrudnieniu pracownika zarejestrowanego wcześniej jako bezrobotny. Zmiana ta jest efektem uchylenia od 1 lutego br. obowiązku powiadomienia przez pracodawcę urzędu pracy o zatrudnieniu pracownika będącego wcześniej bezrobotnym. Na skutek tej zmiany przepisów zmianie uległ również wzór kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Pracodawca nie musi już wymagać, aby W M O S G R P N O W Y P O R T osoba starająca się o pracę podawała w nim informację o pozostawaniu lub nie w rejestrze bezrobotnych. rozporządzenie z 10 lipca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 115, poz. 971). Marek Skałkowski specjalista w zakresie prawa pracy Błękitna Wstęga Bałtyku W Morskim Oddziale Straży Granicznej RP w Gdańsku Nowym Porcie w sobotę 26 września br. odbędzie się ogólnopolski turniej zapaśniczy o Błękitną Wstęgę Bałtyku Kadetów do lat 17. Zawodnicy będą walczyli w stylu klasycznym, a jest to styl bardzo widowiskowy AT prawdziwa gratka dla sympatyków zapaśnictwa. Przed rozpoczęciem walki olimpijczyk z Rzymu Jan Kuczyński opowie o swoim starcie na igrzyskach olimpijskich. W Nowym Porcie wystartują zawodnicy z klubów: GKS Bełchatów, GKS Cartusia- Kartuzy, ZKS LZS Miastko, LKS Żuławy- Nowy Dwór, GD LKS Argo-Kociewie Starogard Gdański, ULKS Olimpik Lubichow, Granica Nowy Port, Ajaks Gdańsk. Początek walk o godz wstęp bezpłatny. Mirosław Begger 25 WRZEŚNIA

12 i n f o r m ac j e z r y n k u p r ac y Pakiet ubezwłasnowolnia załogi "Rzeczpospolita" pisze, że obowiązujący od trzech tygodni pakiet antykryzysowy umożliwia firmom pozbywanie się pracowników bez wypłacania odpraw. Gazeta zauważa, że przedsiębiorcom wystarczy ograniczyć produkcję z powodu braku zamówień i wprowadzić krótszy czas pracy z proporcjonalnie niższymi zarobkami. W efekcie pracownik, który dostawał 3 tysiące złotych, otrzyma półtora tysiąca za pracę na pół etatu. Takie rozwiązanie umożliwia pakiet. Jeśli jednak pracownik nie zgodzi się na takie rozwiązanie zostanie postawiony pod ścianą - pisze "Rzeczpospolita". Szef nie musi bowiem w takiej sytuacji wręczać wypowiedzeń zmieniających. Pracownik będzie więc musiał albo przyjąć narzuconą mu pracę na pół etatu albo odejść. Jeżeli zdecyduje się na ten drugi krok, to nie dostanie żadnych dodatkowych pieniędzy, bo odprawa przysługuje tylko zwalnianym z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. IAR Płacowy pat w Komisji Trójstronnej Komisja Trójstronna do spraw społecznogospodarczych nie osiągnęła porozumienia w sprawie wysokości rocznego wskaźnika przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia u przedsiębiorców na przyszły rok. W trakcie dyskusji strona społeczna jednoznacznie opowiedziała się za uchyleniem ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców. Konfederacja Pracodawców Polskich natomiast wyraża zgodę na uchylenie ustawy pod warunkiem uchylenia również tzw. ustawy kominowej. Podczas posiedzenia komisji Ministerstwo Skarbu przedstawiło informację na temat planów procesów prywatyzacji. Do końca 2011 roku planowane jest sprywatyzowanie 800 podmiotów. Przygotowany jest również projekt rządowy dotyczący prywatyzacji pracowniczomenadżerskiej. Posiedzeniu przewodniczył wicepremier i minister gospodarki Waldemar Pawlak. W obradach uczestniczyła także minister pracy i polityki społecznej Jolanta Fedak. IAR Rząd tnie emerytury Rząd chce ograniczyć świadczenia emerytom. Według informacji "Dziennika Gazety Prawnej", Ministerstwo Pracy zamierza przywrócić zmieniony w styczniu br. przepis, który zakazuje ZUS wypłaty emerytury, jeśli ubezpieczony nie rozwiąże z firmą umowy o pracę. To radykalna zmiana frontu. Jeżeli przepisy wejdą w życie, prawo do świadczeń mogą stracić tysiące pracujących emerytów. Zmiana wynika stąd, że rząd szuka oszczędności, a odebranie świadczeń emerytom pozwoli zmniejszyć wydatki Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nawet o 900 mln zł rocznie. Eksperci ostrzegają, że tak szybka zmiana prawa podważy i tak niewielkie zaufanie do państwa. Do tego plany oszczędności mogą spalić na panewce, bo emeryci mogą rozwiązać umowę z firmą i wrócić do niej nielegalnie. A wtedy FUS straci jeszcze dodatkowe wpływy ze składek - przewiduje "DGP". Bezrobocie w sierpniu bez zmian Stopa bezrobocia rejestrowanego w sierpniu 2009 roku wyniosła 10,8 procent i w porównaniu do miesiąca poprzedniego nie uległa zmianie - informuje ministerstwo pracy. W sierpniu 2008 roku wskaźnik ten kształtował się na poziomie 9,1 proc. Wzrost stopy bezrobocia, w granicach od 0,2 do 0,1 punktu, odnotowano w 10 województwach, szczególnie w podlaskim, pomorskim, małopolskim i opolskim. W pozostałych 6 natężenie bezrobocia w porównaniu do poprzedniego miesiąca nie zmieniło się. Liczba bezrobotnych w końcu sierpnia 2009 roku wyniosła 1 milion 690 tysiąc osób i w porównaniu do końca lipca 2009 roku wzrosła o 14 tysięcy. Resort pracy informuje, że nieznaczny spadek liczby bezrobotnych odnotowano jedynie w województwie lubelskim - o 0,4 proc. W części województw między innymi w mazowieckim i lubelskim w dalszym ciągu obserwuje się wzrost rejestracji osób wcześniej prowadzących jedno lub kilkuosobową działalność gospodarczą. Według resortu od kilku miesięcy w większości województw odnotowano silniejszy wzrost liczby kobiet w grupie bezrobotnych. IAR 12 PORTOWIEC 18 (612)

13 z w i ą z ko w c y i p r aco d aw c y Związkowcy i pracodawcy o zapobieganiu wypadkom przy pracy Związkowcy i pracodawcy z Komisji Trójstronnej zapowiedzieli, że w ciągu kilku tygodni wypracują wspólne stanowisko w sprawie rządowego projektu nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W poniedziałek projektem tym zajmował się Zespół ds. Ubezpieczeń Komisji Trójstronnej. Rządowy projekt nowelizacji pozytywnie ocenili przedstawiciele Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych i Business Centre Club. Lewiatan nie zajął stanowiska w tej sprawie. Zastrzeżenia miały natomiast NSZZ "Solidarność" i Konfederacja Pracodawców Polskich. Ich zdaniem, Centralny Instytut Ochrony Pracy nie powinien jednocześnie koordynować badań i mieć prawo do realizacji poszczególnych projektów badawczych, co przewiduje projekt. Obie organizacje przedstawiły także swoje wątpliwości co do propozycji rezygnacji z przetargów na programy badawcze. Zgodnie z projektem, specjalistyczne instytuty czy wyższe uczelnie Fot. I. Leszka 25 WRZEŚNIA 2009 Fot. I. Leszka mają uzyskać prawo do prowadzenia programów badawczych związanych z bezpieczeństwem pracy po przedstawieniu najlepszej oferty. Nie musiałyby one brać udziału w przetargach, organizowanych zgodnie z ustawą o Zamówieniach publicznych. Koordynatorem badań byłby Centralny Instytut Ochrony Pracy; mógłby on również sam wykonywać badania. Zdaniem Solidarności, powierzenie CIOP koordynacji prac badawczych z przyznaniem mu możliwości realizacji konkretnych projektów narusza zasadę swobodnej konkurencji. "Mając taką możliwość, Instytut będzie sam sobie przyznawał zlecenia na poszczególne badania. Dlatego konieczne jest rozdzielenie wykonawstwa od koordynacji. Błędem jest też odstępstwo od ustawy o Zamówieniach publicznych" - powiedział na posiedzeniu Zespołu ekspert Solidarności Henryk Nakonieczny. Prof. Danuta Koradecka z CIOP wyjaśniała, że koordynacja będzie miała jedynie charakter administracyjny. Dodatkowo kontrolę nad wszystkimi badaniami z zakresu bezpieczeństwa pracy będzie sprawował ZUS. "Największym problemem jest to, że w przyszłym roku na prewencję związaną z bezpieczeństwem pracy w budżecie ma być przeznaczone tylko 1 mld zł, podczas gdy ZUS wnioskował o 6 mld zł" - powiedziała PAP prof. Koradecka. Poinformowała, że w 2008 r. w Polsce było ponad 104 tys. wypadków przy pracy. W tym czasie wypłacono 4,7 mld zł z tytułu odszkodowań za wypadki przy pracy oraz na świadczenia rehabilitacyjne. Zdaniem profesor, do poprawy bezpieczeństwa pracy mogą przyczynić się: rozwój technologiczny, elastyczne formy zatrudnienia, jak np. telepraca, szkolenia specjalistów BHP, szczegółowe analizy rynku pracy i zachowań związanych z zatrudnieniem. Wskazała także na potrzebę stałego monitoringu przestrzegania zasad BHP w zakładach, a nie tylko doraźne kontrole Państwowej Inspekcji Pracy. inf. wł. 13

14 W 70. ROCZNICĘ II WOJNY XII ogólnopolski zlot na Westerplatte Z udziałem 150 turystów z województw: zachodniopomorskiego, warmińskomazurskiego, łódzkiego oraz pomorskiego, odbył się na Westerplatte w dniach od 4 do 6 września Ogólnopolski Zlot Turystyczny Ludowych Zespołów Sportowych. Imprezę o charakterze patriotycznym i krajoznawczym zorganizowało Krajowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe w Warszawie oraz Pomorskie Zrzeszenie LZS w Gdańsku. Młodzież chwilą milczenia oddała hołd obrońcom Westerplatte i złożyła wieniec na ich grobach. Komandorem zlotu był Wiesław Muszyński, który w imieniu wszystkich turystów uczestniczących w Zlocie powitał zaproszonych gości m.in. Marię Glazik członka Rady Krajowego Zrzeszenia LZS, Bogdana Brzozowskiego kierownika działu Turystyki KZ LZS. Tegoroczny Zlot odbywał się pod szczególną datą uczczenie 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej i obrony Westerplatte. Uczestnicy Zlotu wraz z przewodnikami zwiedzili teren Westerplatte, uczestniczyli także w rejsie statkiem z Westerplatte do Gdańska zwiedzając także ponad 1000-letni gród nad Motławą. Tegoroczny Zlot był połączony również z aktywnym wypoczynkiem na campingu Gdańsk - Stogi, któremu towarzyszyły liczne rekreacyjne imprezy oraz konkursy wiedzy o Westerplatte i Gdańsku. Najlepszym zawodnikiem w konkurencjach sprawnościowych okazał się zawodnik z Błękitnych Gdańsk Daja Piotr, natomiast z wiedzy o Westerplatte najlepsza była Regina Romanowska z województwa warmińsko mazurskiego, a z historii o Gdańsku najlepszą wiedzę miała Agata Pawlak z województwa łódzkiego. Mirosław Beeger NEKROLOG Wyrazy szczerego współczucia Lesławowi Cebulakowi z powodu śmierci Teścia składają współpracownicy z Biura Dzierżaw ZMPG SA ROZGRY WKI KS PORTOWIEC Oprawa meczu godna włoskiej Serie A SPARTAKUS STOGI KS. PORTOWIEC 0 : 4 Piłkarze Portowca, jak na lidera przystało, zwyciężyli w kolejnym meczu ligowym, pokonując tym razem na wyjeździe drużynę Spartakusa. Już w pierwszej połowie zapewnili sobie 3 punkty, prowadząc do przerwy 2 : 0. W drugich 45-minutach dołożyli jeszcze kolejne dwie bramki, co umocniło ich na fotelu lidera B - klasy. Zapraszamy mieszkańców i sympatyków Portowca na mecze naszej drużyny. Najbliższy w sobotę r. o godz na ulicę Wyzwolenia przy Zespole Szkół Morskich w Nowym Porcie. KS. PORTOWIEC SM ROZSTAJE 12 : 0 Fot. P. Kisieliński Od zwycięstwa do zwycięstwa kroczą piłkarze Portowca, w rozgrywkach o mistrzostwo B - klasy. W sobotę r. pokonując u siebie drużynę S.M. Rozstaje 12 : 0 pobili rekord reprezentacji Polski z lat 60., kiedy to nasza kadra rozgromiła Norwegów 11 : 0, a talentem strzeleckim popisał się młody wówczas Włodzimierz Lubański. Zespół Portowca pod wodzą Dariusza Głosa rozegrał porywający mecz, aplikując drużynie gości aż 12 bramek. Warto nadmienić, że widowisko obejrzało mniej więcej ok. 300 osób, przy akompaniamencie grupy ok. 30 najzagorzalszych kibiców, Ultrasi dali pokaz pirotechniczny, połączony z konfetti. Okrzykami tak się bawi, tak się bawi Nowy Port nie było końca. Chwilami wydawało się, że to nie B - klasowa drużyna z Nowego Portu, a lider tabeli włoskiej serie A - Juventus Turyn z niezliczoną rzeszą rozhisteryzowanych tiffosi. Niezliczone ataki gości rozbijały się o szczelny mur defensywy piłkarzy Portowca, a kolejne kontrataki siały spustoszenie w szeregach drużyny z Zaspy. Tuż po meczu trener gości powiedział naszym sprawozdawcom, że Portowiec jest jednym z faworytów do awansu do A klasy. Stwierdził również, że tak fantastyczna oprawa i atmosfera, jaka panuje podczas meczu, to ogromna rzadkość w B klasie. Jarosław Jagiełowicz 14 PORTOWIEC 18 (612)

15 NA WESOŁO WIDOK NA ODRESTAUROWANY POMNIK WESTERPLATTE Koleś cierpiał na bezsenność. Poszedł, więc do lekarza, jak mu doradził kolega. Spotykają się po paru dniach: - Hej, i co Ci zalecił lekarz? - Walnąć sobie pięćdziesiątkę przed snem. - I co, pomaga? - Pewnie, wczoraj kładłem się osiem razy. Powoli kończy się sezon turystycznych rejsów kanałem portowym. Fot. I.Leszka K R Z Y Ż Ó W K A K r z y ż ó w k ę s p o n s o r u j e SKOK STEFCZYKA Oddział Zielony Trójkąt POZIOMO: 4/ drewniane wiaderko na mleko, 8/ Nelson lub motyl, 9/ górna część czaszki, 10/ luty lub wrzesień, 11/ japońska walka zapaśnicza, 12/ nad zlewozmywakiem, 14/ smaczne jabłko, odmiana renety, 17/ wawrzyn, 18/ podstawa bulionu, 21/ wyświetla rysunki na monitorze, 23/ przepływa przez Karlowe Wary, 24/ Dziewczęta z, miejscowość z powieści. Gojawiczyńskiej, 27/ dowód niewinności, 28/ filmowy lub spirytystyczny, 29/ koleżanka Stasia Tarkowskiego z powieści H. Sienkiewicza, 30/ diabeł, demon, 31/ stała opłata za użytkowanie. PIONOWO: 1/ otrzymanie, przyjęcie czegoś, 2/ ludowa, kabaretowa lub harcerska, 3/ bogactwo, 5/ i żebrak powieść M. Twaina, 6/ szminka, 7/ element kręgosłupa, 12/ honorowy oddaje Rh+ lub Rh-, 13/ błonica, 15/ gra w świątyni, 16/ kurort w Belgii albo rodzaj zabiegów kosmetycznych, 19/ uroczyste otwarcie wystawy dzieł sztuki, 20/ Czesław Miłosz lub Lech Wałęsa, 22/ w morzu lub w wannie, 25/ posag, 26/ gęsta tkanina bawełniana na wsypę. Litery z pól ponumerowanych w dolnym prawym rogu kratki od 1 do 37 utworzą rozwiązanie. Rozwiązanie krzyżówki prosimy przesyłać wyłącznie na kartkach pocztowych pod adresem redakcji w ciągu 12 dni od ukazania się numeru. Za prawidłowe rozwiązanie krzyżówki czeka nagroda. Rozwiązanie krzyżówki nr 17 (611) POZIOMO: 1/ samum, 4/ speaker, 8/ arbuz, 11/ kołatanie, 12/ esplanada,13/ łosoś, 14/ kotwica, 15/ aleja, 16/ kilof, 18/ Abraham, 20/ alarm, 22/ Zbyszko, 23/ koktajl, 24/ żabojad, 26/ bedeker, 28/ Kosma, 29/ żaluzja, 32/ armia, 33/ Obama, 35/ żurawik, 37/ drzwi, 39/ cumowanie, 40/ samowolka, 41/ szton, 42/ Alabama, 43/ liana PIONOWO: 1/ Sokół, 2/ małosolny, 3/ matuś, 4/ Sanok, 5/ elektor, 6/ kielich, 7/ rupia, 8/ Agata, 9/ błazenada, 10/ zjawa, 16/ Krzyżak, 17/ fuzyjka, 18/ abordaż, 19/ makabra, 20/ Arkadia, 21/ malaria, 25/ bosmanmat, 27/ kamizelka, 30/ lorneta, 31/ Zawisza, 33/ obcas, 34/ akwen, 35/ żonka, 36/ komża, 37/ drwal, 38/ Iława. HASŁO: T W I E R D Z A W I S ŁO U J Ś C I E Nagrodę z krzyżówki nr 16 (610) wylosowała Pani Krystyna Żukowska zamieszkała Gdańsk. Nagroda do odebrania w siedzibie NSZZ Solidarność przy ul. Zamkniętej 31, Gdańsk-Nowy Port. Wydawca:NSZZ Solidarność, Port Gdański Adres redakcji:gdańsk, ul. Zamknięta 18, nszzs@portgdansk.pl, tel , , fax Redaguje zespół: Ireneusz Leszka (red. naczelny), Jadwiga Wojsz-Solowe, Michał Michałowski. Stali współpracownicy: Jarosław Baczewski, Mirosław Begger, Eligiusz Sitek Skład, druk:drukarnia MISIURO, Gdańsk-Brzeźno, ul. Gdańska 29, tel./fax: , , Artykułów niezamówionych nie zwracamy, zastrzegamy sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. 25 WRZEŚNIA

16