i Dorothy Caruso tenor niezapomniany

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "i Dorothy Caruso tenor niezapomniany"

Transkrypt

1 Choć żył w czasach, w których główne źródło informacji stanowiły gazety, a fonografia dopiero raczkowała, umiał przewidzieć znaczenie nagrań dla kariery artysty. Zmarł u szczytu sławy, 90 lat temu, a jednak jego płyty wciąż nie znikają z katalogów i półek sklepowych. Wciąż jest też uznawany za jednego z największych śpiewaków wszech czasów. I tak już pewnie zostanie. Enrico i Dorothy Caruso z córeczką Glorią Maciej Łukasz Gołębiowski Enrico Caruso tenor niezapomniany Errico Caruso przyszedł na świat 25 lutego 1873 roku przy Via San Giovannello agli Ottocalli 7 w Neapolu. Ówczesnym zwyczajem już następnego dnia został ochrzczony w kościele San Giovanni e Paolo. Jego imię początkowo pisano w dialekcie neapolitańskim Errico, a przez rodzinę i przyjaciół chłopiec był nazywany Eri. Dopiero jako nastolatek Caruso zmienił je na oficjalną włoską formę Enrico, czyli odpowiednik naszego Henryka. Enrico Caruso na pokładzie jednego z liniowców w rejsie pomiędzy Europą a Ameryką Był trzecim z siedmiorga dzieci w rodzinie i jednym z trojga, które dożyły wieku dorosłego. Wśród biografów śpiewaka krąży jednak legenda, że państwo Caruso mieli znacznie więcej potomstwa. Francis Robinson i Pierre Key wspominają o 17 lub 18 dzieciach, które zmarły w niemowlęctwie. Guido D Onofrio w swoich badaniach genealogicznych nie znalazł jednak potwierdzenia tej opowieści. Jej autorem mógł być sam Enrico, bowiem wdowa po nim, Dorothy, zawarła legendę w swoich pamiętni- kach. Ponoć miał on nazywać się numerem 19., mieć 20 braci i tylko jedną siostrę. Ojciec Enrica, Marcellino, był mechanikiem i pracował w odlewni. Nie zarabiał wiele, ale była to praca stabilna i pozwalająca utrzymać rodzinę. Naturalne było, że syn powinien iść w jego ślady, toteż w wieku lat 11 chłopiec został wysłany na naukę do niejakiego Palmieriego, który budował w Neapolu publiczne fontanny z wodą do picia. Po latach, będąc w rodzinnym mieście, Caruso lubił odnajdywać urządzenia, które pomagał instalować. By uzupełnić wykształcenie i spełnić nie tylko ojcowskie, ale i matczyne aspiracje, młody Enrico poza nauką zawodu chodził także na lekcje kaligrafii i rysunku technicznego, prowadzone przez miejscowych księży. W tym czasie zaczął śpiewać w kościelnym chórze i szybko został zauważony jako głos wyjątkowo obiecujący. Było to wielką radością dla matki, która wróżyła synowi karierę i bardzo wspierała te dziecięce marzenia. Niestety, zmarła młodo, w 1888 roku, ale jej testament Enrico postanowił wypełnić i zamiast zostać u boku ojca, zaczął korzystać ze swego talentu. Śpiewał zarobkowo, gdzie tylko się dało. Występował na weselach i przyjęciach albo po prostu na ulicy, zbierając pieniądze do kapelusza. Większość oddawał potem na utrzyma- 76 Hi Fi i Muzyka 2/11

2 nie rodziny, ale jako 18-latek, po udanych występach we włoskiej miejscowości turystycznej, postanowił kupić sobie pierwsze nowe buty. Niedługo później powołano go do wojska. Jego dowódca, kapitan artylerii, usłyszał pewnego dnia, jak młodzieniec śpiewa i, poruszony, zaprosił go na skromny poczęstunek. Później poszli razem do kawiarni, gdzie Caruso, jak zwykle, zaczął występować przed gośćmi. Wtedy kapitan miał mu powiedzieć: Zmiataj studiować tę swoją Artysta w roli karykaturzysty w czasie balu charytatywnego Karykatury autorstwa śpiewaka przedstawiające jego samego Enrico Caruso i Helen Keller amerykańska głuchoniewidoma pisarka wienie Caruso na deskach słynnego teatru odbyło się 26 grudnia. Zaśpiewał Alfreda w Cyganerii, a na podium dyrygenckim stał sam Arturo Toscanini. Wkrótce po tym wydarzeniu przyszedł czas na pierwsze europejskie tournèe. Artysta odwiedził m.in. Monte Carlo i St. Petersburg oraz Moskwę, a w drodze do Rosji zawitał też do Warszawy. W 1901 roku na zaproszenie Toscaniniego wziął udział w wielkiej gali, zorganizowanej po śmierci Verdiego. Wystąpił na niej w towarzystwie największych śpiewaków tamtych lat Francesca Tamagno i Giuseppe Borgattiego. W 1902 podpisał swój pierwszy kontrakt nagraniowy z firmą Gramophone & Typewriter Company. W hotelowym pokoju w Mediolanie pomuzykę i żebym cię więcej w koszarach nie widział!. Tak zakończyła się wojskowa przygoda Enrica dla dobra jego oraz historii opery. Młody śpiewak stawał się coraz bardziej popularny w rodzinnym Neapolu. Poznał trochę ludzi; zaczął brać lekcje śpiewu. Coraz rzadziej śpiewał pod chmurką, a częściej na poważnych imprezach. Jego profesjonalny debiut sceniczny miał miejsce 15 marca 1895 roku w Teatro Nuovo. Opera, w której wystąpił, to dziś zupełnie zapomniane dzieło kompozytora-amatora Domenico Morellego L Amico Francesco. Występ był tak udany, że od razu pojawiły się propozycje angaży z innych teatrów we Włoszech. Od dyrygenta i nauczyciela śpiewu, Vincenco Lombardiego, otrzymał natomiast Caruso kilka cennych rad, które pomogły rozjaśnić i umocnić jego rejestr głosowy oraz wygładzić niedoskonałości stylu. Lombardi musiał mieć niezwykłą umiejętność znajdowania wielkich talentów, bowiem przez jego klasę przewinęło się jeszcze trzech śpiewaków, których po latach Caruso spotkał na deskach Metropolitan Opera barytony Antonio Scotti i Pasquale Amato oraz tenor Fernando De Lucia. Mimo rosnącej popularności i kolejnych występów Caruso w pierwszych latach kariery nie mógł się cieszyć idącymi za tym Popiersie i oryginał bliskie spotkanie pieniędzmi. Jedna z pierwszych oficjalnych fotografii, zrobionych na Sycylii w 1896 roku, przedstawia śpiewaka ubranego w narzutę z łóżka, udrapowaną na kształt togi, bowiem jego jedyna koszula była akurat w pralni. W tym czasie miał też miejsce incydent, który boleśnie uraził ambicję debiutanta. W czasie jednego z przedstawień w Neapolu część publiczności wybuczała go, bowiem zawczasu nie opłacił klakierów. Po tym zdarzeniu Caruso poprzysiągł sobie, że już nigdy w rodzinnym mieście nie wystąpi, a odwiedzać je będzie wyłącznie, by zjeść spaghetti. Słowa dotrzymał. Występował w coraz bardziej prestiżowych teatrach. W 1897 roku w Palermo zaśpiewał w La Gioconda, a rok później w Mediolanie w Fedorze. Występując w Cyganerii, poznał młodą gwiazdę Adę Giachetti, a ich sceniczny płomienny romans przeniósł się na życie prywatne. Ada zostawiła swego męża i wkrótce stała się matką dwóch synów śpiewaka. Tymczasem nadchodziły kolejne propozycje i repertuar Caruso stale się powiększał. Doszły do niego partie w Traviacie, Łucji z Lamermooru i Manon Lescaut. W 1900 roku wielki talent doceniła La Scala, oferując mu kontrakt i tym samym ostatecznie potwierdzając jego pozycję wschodzącej gwiazdy. Pierwsze przedsta- Hi Fi i Muzyka 2/11 77

3 wstało wtedy 10 płyt, które stały się bestsellerami, jak na ówczesne standardy, i pomogły rozsławić nazwisko 29-letniego śpiewaka w nowych miejscach. Nie trzeba były długo czekać, by Caruso otrzymał propozycję ośmiu występów w londyńskiej Royal Opera House oraz w Covent Garden. Ich repertuar obejmował dzieła od Aidy Verdiego po Don Giovanniego Mozarta. Debiut w Covent Garden miał miejsce 14 maja 1902 roku. Caruso wystąpił w roli księcia Mantui w Rigoletcie Verdiego, u boku najwyżej opłacanej wówczas diwy operowej, australijskiej sopranistki Nellie Melby. W swoich pamiętnikach śpiewaczka napisała potem wiele ciepłych słów o głosie młodego Włocha, ale uznała go także za mniej wyrafinowanego muzyka i uzdolnionego interpretatora niż nasz Jan Reszke, święcący wtedy tryumfy na deskach Met. Po sukcesie w Londynie tylko kwestią czasu pozostało, kiedy Caruso przepłynie Atlantyk, by spróbować sił na amerykańskiej ziemi. Na kontrakt nie musiał długo czekać i w 1903 roku, dzięki staraniom swego impresario, Pasquale Simonellego, mógł już pakować walizki. Celem była, rzecz jasna, Metropolitan Opera, gdzie zaśpiewał po raz pierwszy 23 listopada w premierowym wystawieniu Rigoletta. Jego partnerką w roli Gildy była Marcelina Sembrich- Kochańska. Kilka miesięcy po tym przedstawieniu Caruso podpisał niezwykle ważny, dożywotni kontrakt z Victor Talking-Machine Company. Od tej chwili jego kariera sceniczna była nierozłącznie związana z kolejnymi płytami, ukazującymi się w Ameryce i Europie. Pomiędzy tymi kontynentami artysta poruszał się bardzo często. W 1904 roku kupił wiejski dom niedaleko Florencji, który stał się jego azylem i miejscem ucieczki od stresu publicznych występów. W Nowym Jorku upodobał sobie natomiast apartament w hotelu Knickerbrocker, wzniesionym w 1906 roku na rogu Broadwayu i 42 ulicy. Stamtąd wyruszał nie tylko do Met, lecz również w dalsze podróże koncertowe po amerykańskich i kanadyjskich miastach. Dużo jeździł też po starym kontynencie. W latach oraz występował regularnie w Covent Garden. Odwiedzał też Francję, Belgię, Monaco, Austrię, Niemcy i Węgry. W 1909 roku Nellie Melba zaproponowała mu wspólne torunée po Australii, ale odmówił, tłumacząc decyzję zbyt długim czasem podróży. W kwietniu 1906 roku grupa śpiewaków z Metropolitan Opera, w której znalazł się Caruso, wyjechała do San Francisco, by dać serię przedstawień w tamtejszej operze. Po udanej Carmen Bizeta, artysta poszedł spać w swoim pokoju w Palace Hotel. Bladym świtem następnego dnia obudziła go seria silnych wstrząsów, które jak się potem okazało, niemal zrównały miasto z ziemią. Hotel jakimś cudem ocalał, a śpiewak miał się ponoć zachować niezwykle bohatersko, chodząc po korytarzach z pieśnią na ustach i w ten sposób uspokajając spanikowanych gości. Met w trzęsieniu straciła wszystkie przywiezione z sobą dekoracje i kostiumy, ale na szczęście żaden z artystów nie ucierpiał. Po wielu próbach, mając za bagaż jedynie fotografię Roosevelta z odręczną dedykacją, Caruso jakoś zdołał się wydostać ze zrujnowanego miasta, ale zapowiedział, że już nigdy tam nie wróci. Rok 1906 był wyjątkowo pechowy. W listopadzie artysta został oskarżony o czyn rzekomo popełniony przez niego w małpiarni nowojorskiego zoo. Policja postawiła mu zarzut uszczypnięcia w siedzenie pewnej zamężnej niewiasty. Śpiewak bronił się, że karygodnego występku dopuściła się jedna z małp, mimo to uznano go winnym i skazano na karę 10 dolarów. Incydent odbił się szerokim echem w miejscowej prasie i początkowo mocno zbulwersował członków socjety. Artystom wielkiego formatu można jednak wybaczyć wiele błędów i sprawa szybko została zapomniana, a bilety na przedstawienia z Caruso sprzedawały się jak zwykle na pniu. Był ulubieńcem publiczności, a szczególną miłością cieszył się wśród włoskich emigrantów, których w owym czasie było w Nowym Jorku aż pół miliona. W 1916 roku Caruso dołożył do swego repertuaru role bohaterów heroicznych Samsona, Jana z Lejdy i Eleazara oraz zaczął planować występ w roli Otella najbardziej wymagającej ze wszystkich ról napisanych przez Verdiego. W następnym roku odbył podróże do Argentyny, Urugwaju i Brazylii, a w 1918 odwiedził Meksyk. Gdy Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej, Caruso włączył się w działalność charytatywną, dając wiele darmowych koncertów lub zbierając fundusze na pomoc dla weteranów. Osobiście także przekazywał na ten cel spore sumy z zysków inwestycyjnych. W tym czasie śpiewak był już człowiekiem bardzo bogatym. Jego roczny dochód w 1918 roku wynosił dolarów. Dwa lata później za jeden tylko koncert w Hawanie zainkasował bajońską kwotę dolarów. Przekładając to na dzisiejsze realia, sumy te należy pomnożyć mniej więcej przez 33. Pod koniec wojny Caruso poznał 25-letnią Dorothy Park Benjamin, córkę bogate- Pogrzeb artysty w Neapolu 78 Hi Fi i Muzyka 2/11

4 go nowojorskiego prawnika patentowego. W tym czasie rozpadł się też jego związek z Adą Giachetti, a kolejne pozwy o odszkodowanie ze strony byłej żony zostały przez sądy odrzucone. Śpiewak miał więc wolną drogę do nowego małżeństwa. I choć ojciec panny młodej był związkowi przeciwny, para pobrała się 20 sierpnia Rok później urodziła im się córka Gloria Caruso. Dorothy przeżyła męża i napisała o nim dwie książki, zawierające m.in. obszerne fragmenty ich korespondencji. Zmarła w 1955 roku. Będąc u szczytu sławy, Enrico lubił korzystać ze swoich wpływów, pozycji i pieniędzy. Słynął z ubierania się u najdroższych krawców, brał gorącą kąpiel dwa razy dziennie, jadał najlepsze włoskie jedzenie i pił najprzedniejszy alkohol. Jak każdy artysta, miał też swoje dziwactwa i był bardzo przesądny. Często nosił naszyjnik z suszonych sardeli, który miał mu pomóc pozostać w dobrym zdrowiu. Odmawiał podróży w niektóre dni tygodnia bez konsultacji z prywatnym astrologiem, jadł dużo czosnku i zażywał różne mikstury w zamyśle pomagające na struny głosowe. Przed występem miał w zwyczaju wypić sporą szklankę dobrej whisky. W wolnych chwilach chętnie grywał w karty oraz bawił się rysując karykatury przyjaciół. Miał też naturę kolekcjonera. Zbierał rzadkie znaczki pocztowe, monety, zegarki oraz zabytkowe tabakierki. Ponad wszystko kochał jednak mocne egipskie papierosy. Ten zwyczaj w połączeniu z brakiem ruchu i stresującym trybem życia doprowadził do stopniowego pogorszenia się stanu zdrowia artysty, mimo jego stosunkowo młodego wieku. 16 września 1920 Caruso przyjechał do kościoła Św. Trójcy w Camden, gdzie dla macierzystej wytwórni Victor nagrał w ciągu kolejnych trzech dni kilka płyt. Znalazły się na nich m.in. Domine Deus i Crucifixus z Małej mszy uroczystej Rossiniego. Jak się potem okazało, były to ostatnie nagrania wielkiego tenora. W czasie długiej podróży koncertowej po USA, pod koniec 1920 roku, szybko zapadł na zdrowiu. Kilka razy przeszedł w tym czasie zapalenie oskrzeli. Przed Bożym Narodzeniem pojawił się ból z lewej strony klatki piersiowej oraz trudności w oddychaniu. Jego osobisty lekarz, który do tej pory musiał leczyć śpiewaka co najwyżej z migrenowych bólów głowy, zlekceważył objawy, uznając je za nerwobóle. Orzekł, że artysta może pozostać na scenie, choć ten ledwie chodził i śpiewał z wyraźnym trudem. 11 grudnia w czasie przedsta- Płyty RCA Victor z głosem Caruso, nagrane 25 stycznia 1917 roku Odświeżone nagrania archiwalne Caruso na płytach kompaktowych Naxosu i RCA wienia Eliksiru miłosnego w nowojorskiej akademii muzycznej Caruso dostał ataku kaszlu połączonego z krwiopluciem i spektakl musiano przerwać po pierwszym akcie. Po tym zdarzeniu tenor zaśpiewał jeszcze tylko kilka przedstawień, a ostatni raz pojawił się na scenie Met 25 grudnia jako Eleazar w operze Halevy ego. Po nowym roku postawiono niezbyt optymistyczną diagnozę ropne zapalenie opłucnej. Seria bolesnych zabiegów chirurgicznych miała pomóc w odsączeniu płynu z wnętrza klatki piersiowej, ale przyczyniła się też do powstania dodatkowych zakażeń. Caruso zdecydował się na powrót do rodzinnego Neapolu, gdzie poddał się najpoważniejszej operacji, w trakcie której usunięto mu fragment jednego z żeber. Jak po latach wspominała jego żona, artysta zaczynał powoli dochodzić do siebie, ale niepotrzebnie dał się zbadać jakiemuś lokalnemu medykowi, który nie przestrzegał zasad higieny i po jego wizycie stan pacjenta ponownie się pogorszył. Dwaj wybitni włoscy doktorzy bracia Bastianelli, prowadzący klinikę w Rzymie, polecili w tej sytuacji usunięcie lewej nerki. W drodze do nich Caruso zatrzymał się na noc w hotelu Vesuvio pod Neapolem, gdzie jego stan dramatycznie się pogorszył. Żeby zasnąć, śpiewak otrzymał zastrzyk morfiny. Następnego ranka, 2 sierpnia 1921 roku, około godziny 9.00 Enrico Caruso zmarł. Przyczyną śmierci 48-letniego śpiewaka było zapalenie otrzewnej powstałe w wyniku pęknięcia ropnia w opłucnej. W pogrzebie wzięły udział tysiące ludzi. Na polecenie króla specjalnie na tę okoliczność otwarto jego prywatny kościół San Francesco di Paola. Zabalsamowane ciało Carusa było wystawione przez 9 lat w szklanym sarkofagu, po czym zostało pochowane w okazałym grobowcu. Niezwykła popularność wielkiego tenora przetrwała do naszych czasów dzięki wynalazkowi, od którego wtedy jako jeden z nielicznych artystów nie uciekał fonografii. Mimo kiepskiej jakości nagrań i siermiężnej technologii produkcji, na początku XX wieku były one czymś nowym i fascynującym. Gdy wielu znanych artystów odmawiało udziału w sesjach nagraniowych, uznając śpiewanie do blaszanej tuby za niegodne ich pozycji, Caruso swoją pierwszą płytę zrealizował już w Rok później zarejestrował kolejne. Poza realizacjami dla kilku fi rm gramofonowych ś piewak bez opo - rów zgadzał się na utrwalanie swego głosu na cieszących się jeszcze sporą popularnością cylindrach Pathe Records. Od 1 lutego 1904 roku Caruso związał się jednak na stałe Hi Fi i Muzyka 2/11 79

5 z Victor Talking-Machine Company i od tej pory nie eksperymentował już tak wiele. Większość z ponad 260 nagrań powstało w studiach Nowego Jorku. Czasem jednak firma wysyłała sprzęt i ekipę do kościoła w Camden w stanie New Jersey. Jego akustyka sprzyjała rejestrowaniu muzyki religijnej. Tam także odbyła się ostatnia sesja w życiu śpiewaka. Zanim to jednak nastąpiło, już w roku 1907 jedno z jego nagrań osiągnęło rekordową sprzedaż miliona egzemplarzy, i to w czasach raczkującej fonografii! Mowa o arii Vesti la giubba. Przyniosło to artyście milionowe zyski i przekonało kilka ówczesnych gwiazd scen operowych Adelinę Patti, Nellie Melbę, Francesco Tamagno do wydania własnych krążków. Pierwsze amerykańskie nagrania tenora, podobnie jak te realizowane wcześniej w Mediolanie, odbyły się jedynie z akompaniamentem fortepianu. Rozwój sprzętu i dążenie do wzbogacania oferty sprawiły jednak, że od lutego 1906 standardem przy nagrywaniu arii stał się udział orkiestry. Etatowymi dyrygentami wytwórni Victor byli wówczas Walber B. Rogers i Joseph Pasternack. Te płyty były potem wielokrotnie remasterowane i ponownie wypuszczane na rynek na coraz nowszych nośnikach. W 1929 RCA, które wcześniej kupiło firmę Victor, wydało kilka krążków Caruso, wzmacniając oryginalny akompaniament Kartka wkładana do papierosów marki Wills nagranym współcześnie, co dało bardziej autentyczne i bogatsze brzmienie. W 1950 roku RCA ponownie wydało nagrania legendarnego śpiewaka, tyle że już nie na twardym szelaku, ale miękkim i lepiej brzmiącym winylu. Potem przyszedł czas na płyty długogrające i kolejną próbę poprawienia jakości brzmienia poprzez elektroniczną obróbkę dźwięku. W końcu w roku 1990, a potem w 2004 głos tenora trafił na CD. Poza RCA jego nagrania pojawiły się w katalogach wytwórni Pearl i Naxos. Ta ostatnia wydała 12-płytowy box, zawierający kompletną dyskografię śpiewaka w elektronicznie oczyszczonej wersji przygotowanej przez wybitnego inżyniera dźwięku Warda Marstona. Enrico Caruso to fenomen w historii opery. Artysta nie tylko obdarzony wyjątkowym głosem i charyzmą, ale także człowiek umiejący korzystać z życia i przewidywać przyszłość. Jego romans z fonografią dał mu nieśmiertelną sławę, która trwa już ponad sto lat. Kolejne pokolenia miłośników opery, tak jak ich dziadkowie z płyt gramofonowych, słuchają z zapartym tchem popisów Włocha na swoich ipodach. Jego sztuka wciąż żyje i jest równie urzekająca, jak w czasach, gdy porywał publiczność na scenie Metropolitan Opera. Nie sposób sobie wyobrazić, by nagrania Caruso znikły z katalogów. Stały się integralnym elementem muzycznej kultury. Tak jak on sam. 80 Hi Fi i Muzyka 2/11

DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATE

DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATE DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATE Franz Joseph Haydn urodził się 31 III 1732, a zmarł w 1809 r., został pochowany następnego dnia na najbliższym cmentarzu, z powodu wojny. Miał

Bardziej szczegółowo

1 Wiesław Ochman Wiesław Ochman, jeden z najznakomitszych tenorów europejskich, opromieniony światową sławą, jest zarazem najpopularniejszym polskim śpiewakiem operowym. Od debiutu w 1960 roku na scenie

Bardziej szczegółowo

Aleksander Sas-Bandrowski - tenor z Lubaczowa

Aleksander Sas-Bandrowski - tenor z Lubaczowa 1 Aleksander Sas-Bandrowski - tenor z Lubaczowa W moich wędrówkach po artystycznych śladach kultury muzycznej naszego podkarpackiego regionu dotarłem do znakomitej postaci wspaniałego artysty śpiewaka

Bardziej szczegółowo

Andrzej Dobber - jestem spełniony i szczęśliwy

Andrzej Dobber - jestem spełniony i szczęśliwy Andrzej Dobber - jestem spełniony i szczęśliwy 1 Jak się pan czuje jako najbardziej pożądany baryton, artysta o którego zabiegają prestiżowe teatry operowe na świecie? Czuję się normalnie, a że jestem

Bardziej szczegółowo

Książę William & Księżna Kate

Książę William & Księżna Kate 1 Książę William & Księżna Kate case study 2 ONA Dziewczyna pochodząca z klasy robotniczej zwykle nie ma dużych szans, by wspiąć się wyżej na drabinie społecznej. Ambicja rodziców Kate, aby żyć jak najlepiej

Bardziej szczegółowo

2

2 Anna Kutkowska-Kass Śpiew solowy studiowała pod kierunkiem wybitnej polskiej śpiewaczki operowej Marii Fołtyn. Ukończyła Akademię Medyczną w Warszawie. Śpiewa recitale, arie, pieśni oraz repertuar oratoryjno-kantatowy

Bardziej szczegółowo

"Żył w świecie, który nie był gotowy na jego pomysły". T estament Kościuszki

Żył w świecie, który nie był gotowy na jego pomysły. T estament Kościuszki "Żył w świecie, który nie był gotowy na jego pomysły". T estament Kościuszki -Polacy niestety za często czują się ofiarami. Mieliśmy przecież takich bohaterów jak Kościuszko czy Sobieski. Nie możemy czekać,

Bardziej szczegółowo

"I przyszła wolność" - koncert z udziałem ROBERTA SZPRĘGLA, zapraszamy!

I przyszła wolność - koncert z udziałem ROBERTA SZPRĘGLA, zapraszamy! Opublikowane na: Mława (www.mlawa.pl) Autor: Agnieszka Puzio-Dębska "I przyszła wolność" - koncert z udziałem ROBERTA SZPRĘGLA, zapraszamy! Publikowane od 21.08.2018 13:05:00 W piątek, 24 sierpnia, po

Bardziej szczegółowo

Rodzina Gierlachów - koncert w rodzinnym mieście

Rodzina Gierlachów - koncert w rodzinnym mieście 1 Rodzina Gierlachów - koncert w rodzinnym mieście Chyba dobrze czuli się Państwo na sanockiej scenie. To było widać i słychać Tatiana Hempel-Gierlach: Tak, w Sanoku zgotowano nam wspaniałe przyjęcie,

Bardziej szczegółowo

Diva For Rent. Recenzje. Twórcy i wykonawcy. Alicja Węgorzewska. mezzosopran

Diva For Rent. Recenzje. Twórcy i wykonawcy. Alicja Węgorzewska. mezzosopran Recenzje Twórcy i wykonawcy Alicja Węgorzewska mezzosopran Piotr Matuszczyk/Maciej Tomaszewski Fortepian Bogdan Kierejsza skrzypce Jerzy Snakowski pomysł i tekst Jerzy Bończak reżyseria Rafał Olbiński

Bardziej szczegółowo

Relacja z premiery płyty Muzyka sakralna w Świątyni Opatrzności Bożej

Relacja z premiery płyty Muzyka sakralna w Świątyni Opatrzności Bożej Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze" https://www.mazowsze.waw.pl/pl/o-nas/aktualnosci/821,relacja-z-premiery-plyty-muzyka-sakralna-w-swiatyni-op atrznosci-bozej.html 2019-09-10, 20:29 Relacja

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez bluesever Niedziela, 28 Czerwiec :18 - Zmieniony Niedziela, 28 Czerwiec :31

Wpisany przez bluesever Niedziela, 28 Czerwiec :18 - Zmieniony Niedziela, 28 Czerwiec :31 Józefa Haydna Koncert na Trąbkę Joseph Haydn napisał swój "Koncert na Trąbkę" w 1796 roku. Jest to trzyczęściowy utwór dedykowany swemu przyjacielowi Antonowi Weidingerowi, który rozwinął i udoskonalił

Bardziej szczegółowo

Wierszyki na wódkę. Tekst moŝe być dowolnie modyfikowany. W przypadku tekstu własnego prosimy o wpisanie w formularzu zamówienia własny.

Wierszyki na wódkę. Tekst moŝe być dowolnie modyfikowany. W przypadku tekstu własnego prosimy o wpisanie w formularzu zamówienia własny. Wierszyki na wódkę Tekst moŝe być dowolnie modyfikowany. W przypadku tekstu własnego prosimy o wpisanie w formularzu zamówienia własny. 1. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a 100 lat w szczęściu

Bardziej szczegółowo

Sfera Muzyki : Stanisław Soyka Sonety Shakespeare - koncert w Planetarium w EC1

Sfera Muzyki : Stanisław Soyka Sonety Shakespeare - koncert w Planetarium w EC1 03-12-18 1/10 Sonety Shakespeare - koncert w kategoria: Dla dzieci Wystawy i pokazy Dla seniorów Koncerty autor: informacja prasowa EC1 EC 1 20.11.2018-21.11.2018 godz. 19:00 We wtorek i środę 20 i 21

Bardziej szczegółowo

Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze"

Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca Mazowsze" https://www.mazowsze.waw.pl/pl/o-nas/aktualnosci/759,mazowsze-z-koncertami-w-belgii-i-niemczech.html 2019-07-19, 20:59 Mazowsze z koncertami w Belgii i

Bardziej szczegółowo

Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech

Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech Rok akademicki 2015/16 Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech Nazwisko i imię studenta Rok akademicki 2015/16 Nazwisko i imię studenta luucja@gmail.com a.e.kolodziej@gmail.com

Bardziej szczegółowo

Jerzy Artysz Jerzy Artysz, który przy swojej prawdziwie uniwersalnej technice wokalnej potrafi zaśpiewać wszystko co na baryton napisano, poradził sobie również z partią Makbeta. Jak zwykle daje on z siebie

Bardziej szczegółowo

Antonio Vivaldi. Wielki kompozytor baroku

Antonio Vivaldi. Wielki kompozytor baroku Antonio Vivaldi Wielki kompozytor baroku Antonio Lucio Vivaldi zwany Rudym Księdzem urodził się 1678 roku w Wenecji, a dokonałżywota podczas podróży w Wiedniu. Był to 1741r. W skrócie A kim on był? Kompozytorem

Bardziej szczegółowo

NATALIA STRZELCZYK MARCELINA BURCHARD. Projekt realizowany według programu Erasmus+ Dobry zawód otwiera drzwi do Europy PL01-KA

NATALIA STRZELCZYK MARCELINA BURCHARD. Projekt realizowany według programu Erasmus+ Dobry zawód otwiera drzwi do Europy PL01-KA NATALIA STRZELCZYK MARCELINA BURCHARD Projekt realizowany według programu Erasmus+ Dobry zawód otwiera drzwi do Europy 2014-1-PL01-KA102-000428 Nasze praktyki odbyłyśmy w 4* hotelu Holiday Inn Elstree

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II III SZKOŁY PODSTAWOWEJ

SCENARIUSZ LEKCJI Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II III SZKOŁY PODSTAWOWEJ SCENARIUSZ LEKCJI Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II III SZKOŁY PODSTAWOWEJ TEMAT: IGNACY JAN PADEREWSKI - KOMPOZYTOR I POLITYK Agnieszka Pakońska/Małgorzata Sobczak TEMAT: IGNACY JAN PADEREWSKI - KOMPOZYTOR

Bardziej szczegółowo

POZNAJ NIEZWYKŁE HISTORIE PRAWDZIWYCH BOHATERÓW

POZNAJ NIEZWYKŁE HISTORIE PRAWDZIWYCH BOHATERÓW POZNAJ NIEZWYKŁE HISTORIE PRAWDZIWYCH BOHATERÓW Leonardo da Vinci, Maria Skłodowska-Curie, Mahatma Gandhi, Marco Polo, Fryderyk Chopin, Frida Kahlo, Galileusz, Rita Levi-Montalcini I INNI... INSPIRUJ SIĘ

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN XVII Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie

REGULAMIN XVII Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie REGULAMIN XVII Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. XVII Wielki Turniej Tenorów, zwany dalej Turniejem, organizowany jest przez Operę na Zamku w Szczecinie w dniu 27 czerwca

Bardziej szczegółowo

Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej r r. Dzień I r.

Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej r r. Dzień I r. Z wizytą u Lary koleżanki z wymiany międzyszkolnej 29.01.2017r. - 04.02.2017r. Dzień I - 29.01.2017r. O północy przyjechałam do Berlina. Stamtąd FlixBusem pojechałam do Hannoveru. Tam już czekała na mnie

Bardziej szczegółowo

Chór Uniwersytetu Morskiego wystąpił z Andreą Bocellim

Chór Uniwersytetu Morskiego wystąpił z Andreą Bocellim Chór Uniwersytetu Morskiego wystąpił z Andreą Bocellim Arie operowe, hity filmowe i musicalowe, a to wszystko w wykonaniu włoskiego tenora Andrei Bocellego. Światowej sławy śpiewak operowy, kompozytor

Bardziej szczegółowo

Dziękujemy serdecznie wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację imprezy. Wierzymy, że za rok Piknik będzie równie udany!

Dziękujemy serdecznie wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację imprezy. Wierzymy, że za rok Piknik będzie równie udany! Piknik Rodzinny 8 czerwca, w słoneczne piątkowe przedpołudnie, w Ośrodku Szkolno Wychowawczym w Nowym Mieście nad Pilicą odbył się Pierwszy Szkolny Piknik Rodzinny. Łączył trzy ważne uroczystości naszej

Bardziej szczegółowo

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś?

Marcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Marcin Budnicki Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Uczę się w zespole szkół Nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej. Jestem w liceum o profilu sportowym. Jakie masz plany na przyszłość?

Bardziej szczegółowo

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik!

30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! 30-dniowe #FajneWyzwanie Naucz się prowadzić Dziennik! Witaj w trzydziestodniowym wyzwaniu: Naucz się prowadzić dziennik! Wydrukuj sobie cały arkusz, skrupulatnie każdego dnia uzupełniaj go i wykonuj zadania

Bardziej szczegółowo

Na wódkę weselną: 1. Wódka Weselna. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a Renata i Dawid 100 lat w szczęściu żyją!!!

Na wódkę weselną: 1. Wódka Weselna. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a Renata i Dawid 100 lat w szczęściu żyją!!! Na wódkę weselną: 1. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a 100 lat w szczęściu żyją!!! 2. Toasty wznosicie za pomyślność Młodej Pary Kielich pierwszy: za Młodych szczęście Drugi: za dziecka poczęcie

Bardziej szczegółowo

Pod tekstem znajdą się imiona i data. 1. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a Dagmara i Mariusz 100 lat w szczęściu żyją!!!

Pod tekstem znajdą się imiona i data. 1. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a Dagmara i Mariusz 100 lat w szczęściu żyją!!! Pod tekstem znajdą się imiona i data 1. Niechaj wszyscy Goście na zdrowie dziś piją, a 100 lat w szczęściu żyją!!! 2. Toasty wznosicie za pomyślność Młodej Pary Kielich pierwszy: za Młodych szczęście Drugi:

Bardziej szczegółowo

"50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia się, i Przechodzenia na Emeryturę w Europie

50+ w Europie Badanie Zdrowia, Starzenia się, i Przechodzenia na Emeryturę w Europie Uniwersytet Warszawski Numer seryjny kwestionariusza: 2910001 Nr ID gospodarstwa domowego 2 9 0 6 2 0 0 Nr ID osoby Data wywiadu: Nr ID ankietera: Imię respondenta: "50+ w Europie" Badanie Zdrowia, Starzenia,

Bardziej szczegółowo

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)

FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) Turysta: Dzień dobry! Kobieta: Dzień dobry panu. Słucham? Turysta: Jestem pierwszy raz w Krakowie i nie mam noclegu. Czy mogłaby mi Pani polecić jakiś hotel?

Bardziej szczegółowo

Dzień Kobiet i Dzień Św. Patryka w Muzie

Dzień Kobiet i Dzień Św. Patryka w Muzie Teatr Variete Muza E-Mail Dzień Kobiet i Dzień Św. Patryka w Muzie Odsłona I - 8 Marca godz. 20.00 Zapraszamy na specjalnie przygotowany program z okazji Dnia Kobiet w którym wystąpi Grupa N.A.S.A. oraz

Bardziej szczegółowo

Narodziny do życia. Życie proste i jasne

Narodziny do życia. Życie proste i jasne Narodziny do życia. Trudno jest pisać o bohaterach, bo wydaje się temu, kto pisze, że poskąpi im splendoru poprzez ubóstwo zasobów leksykalnych, których często nie starcza, by opisać czyjeś zasługi. Życie

Bardziej szczegółowo

Część 11. Rozwiązywanie problemów.

Część 11. Rozwiązywanie problemów. Część 11. Rozwiązywanie problemów. 3 Rozwiązywanie problemów. Czy jest jakiś problem, który trudno Ci rozwiązać? Jeżeli tak, napisz jaki to problem i czego próbowałeś, żeby go rozwiązać 4 Najlepsze metody

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI Głównym celem przedmiotu "muzyka" jest zaznajomienie uczniów z zagadnieniami teorii muzyki i dorobkiem kultury muzycznej oraz wykształcenie podstawowych umiejętności

Bardziej szczegółowo

Newsletter. DeNews. Nr. 3 Dziewczyna z Nazaretu. SPOTKANIE DeNews. Temat: Matka Jedyna Taka. Wyjątkowo godz 22:00

Newsletter. DeNews. Nr. 3 Dziewczyna z Nazaretu. SPOTKANIE DeNews. Temat: Matka Jedyna Taka. Wyjątkowo godz 22:00 2 Newsletter DeNews Maj 2015 Nr. 3 Dziewczyna z Nazaretu 3 4 Dycha dziennie SPOTKANIE DeNews Temat: Matka Jedyna Taka Wyjątkowo 23.05.2015 godz 22:00 Jak zacząć biegać? Dziewczyna z Nazaretu Zwykła - Niezwykła

Bardziej szczegółowo

popleczników oraz początek głośnej wojny sopranów jaką toczyły obie panie, ze zmiennym szczęściem, przez wiele lat. Jej początek miał miejsce w 1950

popleczników oraz początek głośnej wojny sopranów jaką toczyły obie panie, ze zmiennym szczęściem, przez wiele lat. Jej początek miał miejsce w 1950 Renata Tebaldi Była uosobieniem skromności, prostoty i delikatności. Jej głos, wspaniały sopran lirico - spinto, miał niezwykle szlachetne i bogate brzmienie. Była największą w świecie mistrzynią piana

Bardziej szczegółowo

kpt. Piotr Kasperaszek przepisy z tawerny i kambuza

kpt. Piotr Kasperaszek przepisy z tawerny i kambuza przepisy z tawerny i kambuza PRZEPISY Z TAWERNY I KAMBUZA PRZEPISY Z TAWERNY I KAMBUZA WSTĘP Jestem kapitanem jachtowym oraz miłośnikiem Grecji i greckiej kuchni. Żeglować zacząłem już w dzieciństwie.

Bardziej szczegółowo

http://wyborcza.pl/1,75475,15238384,rafal_blechacz_otrzymal_prestizowa_gilmore_artist.html#ixz z2pskwpm7j Rafał Blechacz otrzymał prestiżową Gilmore Artist Award - 300 tys. dol. Red kult, 08.01.2014, aktualizacja:

Bardziej szczegółowo

TEKSTY DLA ZAWIESZEK NA ALKOHOL

TEKSTY DLA ZAWIESZEK NA ALKOHOL TEKSTY DLA ZAWIESZEK NA ALKOHOL Bardzo prosimy o wybór nr tekstu, a także podanie dodatkowych napisów, które mają znaleźć się na zawieszce np. imiona Państwa Młodych, data itp. 1. Tak od serca należycie

Bardziej szczegółowo

1946. Śpiewała Madame Butterfly w operze Pucciniego. Przepięknie. O Jej debiucie, zadecydował przypadek. Zachorowała nagle Helena Lipowska.

1946. Śpiewała Madame Butterfly w operze Pucciniego. Przepięknie. O Jej debiucie, zadecydował przypadek. Zachorowała nagle Helena Lipowska. 1 Alina Bolechowska Była wielką śpiewaczką. Znakomitym pedagogiem. Osobą skromną. Nie mającą w sobie nic z gwiazdy. Przypominała raczej pensjonarkę niż divę operową. Piekielnie solidna i pracowita. Uczynna

Bardziej szczegółowo

Organizator: Oddział Akcji Katolickiej przy parafii św. Mikołaja w Mikołajkach. Miejsce: Kościół Parafii św. Mikołaja w Mikołajkach.

Organizator: Oddział Akcji Katolickiej przy parafii św. Mikołaja w Mikołajkach. Miejsce: Kościół Parafii św. Mikołaja w Mikołajkach. Organizator: Oddział Akcji Katolickiej przy parafii św. Mikołaja w Mikołajkach Miejsce: Kościół Parafii św. Mikołaja w Mikołajkach Termin: 11 czerwca 2016 r. 13.00. Msza święta w kościele p.w. św. Mikołaja

Bardziej szczegółowo

Uprzejmie prosimy o podanie źródła i autorów w razie cytowania.

Uprzejmie prosimy o podanie źródła i autorów w razie cytowania. Tytuł: Marzenie Franka Kupki Tekst: Anna Cwojdzińska Ilustracje: Aleksandra Bugajewska Wydanie I, lipiec 2012 Text copyright Anna Cwojdzińska Illustration copyright Aleksandra Bugajewska Uprzejmie prosimy

Bardziej szczegółowo

1 Kazimierz Pustelak Głos mu się leje jak wino z amfory - napisał kiedyś o tym artyście Jarosław Iwaszkiewicz. Bo też głos ten jest niezwykły: piękna barwa, swobodne i dokładne frazowanie, lekkość, niemal

Bardziej szczegółowo

1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch

1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch 1 2 Spis treści Wstęp......6 Rozdział I: Co wpływa na to, jakim jesteś ojcem?...... 8 Twoje korzenie......8 Stereotypy.... 10 1. Dziecku do prawidłowego rozwoju wystarczy matka.... 11 2. Wychowanie to

Bardziej szczegółowo

fot. Maciej Kuszela (1990)

fot. Maciej Kuszela (1990) skazanym na bluesa fot. Maciej Kuszela (1990) SEBASTIAN RIEDEL słowo wstępne Życie biegnie tak szybko. Każdy nowy dzień wiele od nas wymaga. Trudno jest tak po prostu przysiąść i zanurzyć się w przeszłość.

Bardziej szczegółowo

Michał Szopski. Kiedy wybuchła wojna, zajął się produkcją mydła, bo po za wykształceniem muzycznym, miał też za sobą studia chemiczne.

Michał Szopski. Kiedy wybuchła wojna, zajął się produkcją mydła, bo po za wykształceniem muzycznym, miał też za sobą studia chemiczne. Michał Szopski Tylko nie liczni pamiętają dziś wielkiego śpiewaka Michała Szopskiego. Zaraz po wojnie, a potem przez długie lata był najsławniejszym tenorem i filarem powojennej Opery Warszawskiej. Ulubieńcem

Bardziej szczegółowo

Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy?

Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy? Kogo podziwiasz dzisiaj, a kogo podziwiałeś w przeszłości? Jaki jest Twój ulubiony dzień tygodnia? Czy wiesz jaki dzień tygodnia najbardziej lubią Twoi bliscy? Jaka jest Twoja ulubiona potrawa? Czy wiesz

Bardziej szczegółowo

Weekend kulturalnych doznań w Augustowie

Weekend kulturalnych doznań w Augustowie Weekend kulturalnych doznań w Augustowie Wysłane przez Monika Budzińska, 09/08/2017 Treść: Już po raz czwarty miłośników alternatywnych brzmień przyciąga do Augustowa AugustOFF Live Festival. Augustowskie

Bardziej szczegółowo

Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie

Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie http://www.cos.strazgraniczna.pl/cos/aktualnosci/12814,koncert-orkiestry-reprezentacyjnej-sg-w-koszalinskiej-k atedrze.html 2019-01-26, 17:27

Bardziej szczegółowo

Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska Polish Level 4

Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska Polish Level 4 Wakacje u babci Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska Polish Level 4 Odongo i Apiyo mieszkali z ojcem w mieście. Nie mogli doczekać się wakacji nie tylko dlatego, że w czasie wakacji szkoła

Bardziej szczegółowo

X Imieniny Henryka 2015

X Imieniny Henryka 2015 X Imieniny Henryka 2015 Ogólnopolskie Imieniny Henryka Henryki i Henrykowa w Henrykowie Lubańskim to cykliczna impreza organizowana na terenie Gminy Lubań. Każdego roku na scenie plenerowej w centralnej

Bardziej szczegółowo

Georg Friedrich Händel

Georg Friedrich Händel 1 Urodził się w 1685r. w niemieckim mieście Halle w rodzinie bez większych zainteresowań muzycznych. 2 Talent Händla objawił się z niezwykłą siłą dość wcześnie, jednak ojciec przyszłego kompozytora nie

Bardziej szczegółowo

Zachęceni sukcesem poprzednich dwóch edycji Poznań Student Rock Festival (I edycja zgromadziła ok. 250 osób, II już ok. 500 słuchaczy), studenci z

Zachęceni sukcesem poprzednich dwóch edycji Poznań Student Rock Festival (I edycja zgromadziła ok. 250 osób, II już ok. 500 słuchaczy), studenci z Zachęceni sukcesem poprzednich dwóch edycji Poznań Student Rock Festival (I edycja zgromadziła ok. 250 osób, II już ok. 500 słuchaczy), studenci z Komisji Kultury przy Samorządzie Studentów Politechniki

Bardziej szczegółowo

Adam Zdunikowski Karierę rozpoczął już w wieku siedmiu lat od występów w warszawskim chórze Lutnia. Jego muzyczne fascynacje były na tyle silne, że po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego podjął studia

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z praktyk

Sprawozdanie z praktyk Sprawozdanie z praktyk L O N D Y N, 1 0-2 3. 0 4. 2 0 1 6 K ATA R Z Y N A W O Ź N I A K I I T O T Sprawozdanie z 2-tygodniowych praktyk, odbytych 10-23.04.2016r. w Londynie w ramach projektu Doświadczenie

Bardziej szczegółowo

Co się czytało w 2017 roku? TOP 10 HALOURSYNOW.PL

Co się czytało w 2017 roku? TOP 10 HALOURSYNOW.PL Co się czytało w 2017 roku? TOP 10 HALOURSYNOW.PL data aktualizacji: 2017.12.31 2017 rok już się kończy, na Ursynowie działo się wyjątkowo dużo! Czas na podsumowania. Nie bylibyśmy sobą, gdybyśmy nie sprawdzili

Bardziej szczegółowo

To bardzo znana uczelnia na świecie. Przewijała się przez moje życie wielokrotnie. Mój dziadek, profesor chemii, był jej rektorem.

To bardzo znana uczelnia na świecie. Przewijała się przez moje życie wielokrotnie. Mój dziadek, profesor chemii, był jej rektorem. To jedna z ulic na Starym Mieście w Krakowie. Jej nazwa występowała już w 1311 roku. Prowadziła od Rynku w stronę Wisły. Kiedyś kończyła się bramą nazywaną Wiślną lub Wodną rozebraną na początku XIX w.

Bardziej szczegółowo

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

GRAŻYNA KOWALCZYK. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata GRAŻYNA KOWALCZYK SĄ TYLKO DWA SPOSOBY NA ŻYCIE. JEDEN TO ŻYCIE TAK, JAKBY NIC NIE BYŁO CUDEM. DRUGI TO ŻYCIE TAK, JAKBY WSZYSTKO BYŁO CUDEM (Albert Einstein) Wykaz rzeczy niszczących i zagrażających życiu

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN 21. Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie

REGULAMIN 21. Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie REGULAMIN 21. Wielkiego Turnieju Tenorów w Szczecinie 1 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. 21. Wielki Turniej Tenorów, zwany dalej Turniejem, organizowany jest przez Operę na Zamku w Szczecinie w dniu 29 czerwca

Bardziej szczegółowo

Perfect, Patrycja & Grzegorz Markowscy

Perfect, Patrycja & Grzegorz Markowscy ZAPRASZAMY 13.04.2019 Perfect, Patrycja & Grzegorz Markowscy Grzegorz, jako wokalista Perfectu, jest gwiazdą polskiej sceny rockowej od wczesnych lat 80. Patrycja rozpoczęła błyskotliwą karierę od wydanej

Bardziej szczegółowo

RODZINA JAKUBOWSKICH

RODZINA JAKUBOWSKICH RODZINA JAKUBOWSKICH Opowiada historię rodziny Jakubowskich ze wsi Skotniki Dolne uhonorowanych medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata Projekt IPN ma na celu przybliżenie uczniom i nauczycielom historii

Bardziej szczegółowo

NR 1 MARZEC 2010 SZKOLEŚ. Dziecko chce być dobre, Jeżeli nie umie - naucz, Jeżeli nie wie - wytłumacz, Jeżeli nie może - pomóż.

NR 1 MARZEC 2010 SZKOLEŚ. Dziecko chce być dobre, Jeżeli nie umie - naucz, Jeżeli nie wie - wytłumacz, Jeżeli nie może - pomóż. NR 1 MARZEC 2010 SZKOLEŚ Dziecko chce być dobre, Jeżeli nie umie - naucz, Jeżeli nie wie - wytłumacz, Jeżeli nie może - pomóż Janusz Korczak JANUSZ KORCZAK (1878-1942) pedagog, publicysta, pisarz, lekarz

Bardziej szczegółowo

Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska polsk nivå 4

Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska polsk nivå 4 Wakacje u babci Violet Otieno Catherine Groenewald Aleksandra Migorska polsk nivå 4 Odongo i Apiyo mieszkali z ojcem w mieście. Nie mogli doczekać się wakacji nie tylko dlatego, że w czasie wakacji szkoła

Bardziej szczegółowo

Gałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras

Gałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras Gałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras Wszystkie informacje dotyczące tej pracy pochodzą od mojej babci Józefy (córki Józefa) i mojej mamy (wnuczki Józefa). Wszystko zaczęło się w Kociubińcach,

Bardziej szczegółowo

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej.

Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. Kolejny udany, rodzinny przeszczep w Klinice przy ulicy Grunwaldzkiej w Poznaniu. Mama męża oddała nerkę swojej synowej. 34-letnia Emilia Zielińska w dniu 11 kwietnia 2014 otrzymała nowe życie - nerkę

Bardziej szczegółowo

ćwierć wieku pomagania pod wiatr Jurek Owsiak

ćwierć wieku pomagania pod wiatr Jurek Owsiak ćwierć wieku pomagania pod wiatr Jurek Owsiak case study 1972 (19 lat) - Wojsko? Nie, dziękuję! Lepiej psychiatryk! Jako 19 latek Jurek był zdeterminowany, aby nie tracić 2 lat życia na wojsko. Zaczął

Bardziej szczegółowo

Kiedy niebo dotyka dzieci

Kiedy niebo dotyka dzieci BOŻA HISTORIA 1 Dzieci Bungomy dla Jezusa! Dzieci Bungomy dla Jezusa! słychać było w całym mieście Bungoma w Kenii. Ponad dwa tysiące dzieci wyszło na ulice. Śpiewały, tańczyły i maszerowały, niosąc transparenty

Bardziej szczegółowo

Koncertowo ratują Sławka Łubę

Koncertowo ratują Sławka Łubę Koncertowo ratują Sławka Łubę Była pełna emocji licytacja, mnóstwo pozytywnej energii i dobra muzyka. W niedzielę, 3 lutego, w klubie Pokład odbył się charytatywny koncert dla Sławomira Łuby. Pojawili

Bardziej szczegółowo

Stephen Hawking. case study

Stephen Hawking. case study Stephen Hawking case study 1955 (13 lat): Młody Stephen nudzi się na fizyce i patrzy w gwiazdy Gdy jako mały chłopiec uczęszcza do szkoły, fizyka to dla niego najnudniejszy przedmiot, bo wszystko wydaje

Bardziej szczegółowo

VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO

VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO VIII TO JUŻ WIESZ! ĆWICZENIA GRAMATYCZNE I NIE TYLKO I. Proszę wybrać odpowiednie do rysunku zdanie. 0. On wsiada do autobusu. On wysiada z autobusu. On jedzie autobusem. 1. On wsiada do tramwaju. On

Bardziej szczegółowo

Jubileusz nauczania języka białoruskiego

Jubileusz nauczania języka białoruskiego Jubileusz nauczania języka białoruskiego Zapraszamy na uroczystość związaną z Jubileuszem 10-lecia nauczania języka białoruskiego w szkołach Białegostoku, która odbędzie się 15 czerwca 2007 r. o godzinie

Bardziej szczegółowo

Dokumenty Kościoła o małżeństwie i rodzinie

Dokumenty Kościoła o małżeństwie i rodzinie Dokumenty Kościoła o małżeństwie i rodzinie Kościół rzymskokatolicki zawsze otaczał małżeństwo i rodzinę szczególną troską. Wskazywał na ich niezastąpioną rolę w rozwoju człowieka i społeczeństwa. Genezy

Bardziej szczegółowo

powtarza w nowojorskiej Metropolitan. Jednak nie był to jej amerykański debiut, ten miał miejsce wcześniej, w listopadzie 1960 roku, w Dallas.

powtarza w nowojorskiej Metropolitan. Jednak nie był to jej amerykański debiut, ten miał miejsce wcześniej, w listopadzie 1960 roku, w Dallas. Joan Sutherland La Stupenda (zadziwiająca), tak najczęściej określano kunszt wokalny tej znakomitej australijskiej śpiewaczki, najwybitniejszej od czasów legendarnej Nellie Melby. Czasami pisano: królowa

Bardziej szczegółowo

Rozmowy o przemianie. Zmiana jest możliwa, czyli o wyższości postanowień wielkopostnych nad postanowieniami noworocznymi

Rozmowy o przemianie. Zmiana jest możliwa, czyli o wyższości postanowień wielkopostnych nad postanowieniami noworocznymi Rozmowy o przemianie Zmiana jest możliwa, czyli o wyższości postanowień wielkopostnych nad postanowieniami noworocznymi Warszawa, kościół Matki Bożej Jerozolimskiej, 05.03.2016 Rodzaje postanowień Zdecydowałem,

Bardziej szczegółowo

Rok 2010 rokiem chopinowskim

Rok 2010 rokiem chopinowskim Fryderyk Chopin Rok 2010 rokiem chopinowskim Rozpoczęły się oficjalne obchody dwusetnej rocznicy narodzin największego polskiego kompozytora Fryderyka Franciszka Chopina. Jego wkład w rozwój światowej

Bardziej szczegółowo

Geneza. Plan wydarzeń

Geneza. Plan wydarzeń Geneza Geneza Pomysł napisania opowiadania o Lampo powstał, kiedy Roman Pisarski poznał historię psa, która została opisana we włoskiej gazecie. Plan wydarzeń 1. Pies przyjeżdża do Marittimy. 2. Zawiadowca

Bardziej szczegółowo

Lista pytań została wypełniona przez: matkę ojca inną osobę, kogo?...

Lista pytań została wypełniona przez: matkę ojca inną osobę, kogo?... Lista pytań badanie przesiewowe dzieci w wieku 9-11 lat (wersja 2014) A DANE DZIECKA Imię i nazwisko Data urodzenia Nazwa szkoły Nazwisko nauczyciela/i BSN Adres Kod pocztowy Nazwisko lekarza domowego

Bardziej szczegółowo

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com dla najmłodszych 8 polska wersja: naukapoprzezzabawewordpresscom Prawdomównosc `` Mówienie prawdy to bardzo dobry zwyczaj Jeśli zawsze mówimy prawdę, chronimy się przed wieloma kłopotami Oto opowieść o

Bardziej szczegółowo

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com

dla najmłodszych. 8. polska wersja: naukapoprzezzabawe.wordpress.com dla najmłodszych 8 polska wersja: naukapoprzezzabawewordpresscom Prawdomównosc Mówienie prawdy to bardzo dobry zwyczaj Jeśli zawsze mówimy prawdę, chronimy się przed wieloma kłopotami Oto opowieść o kimś,

Bardziej szczegółowo

Autorka: Scenariusz lekcji dla uczniów klas 4 6 SP Temat: Cele lekcji: Wymagania Metody: Kluczowe pojęcia: Materiały dydaktyczne:

Autorka: Scenariusz lekcji dla uczniów klas 4 6 SP Temat: Cele lekcji: Wymagania Metody: Kluczowe pojęcia: Materiały dydaktyczne: Autorka: Katarzyna Ciarcińska Scenariusz lekcji dla uczniów klas 4 6 SP Temat: Szklanka w połowie pełna - szklanka w połowie pusta - optymizm i pesymizm. Cele lekcji: zapoznanie uczniów z tekstami kultury

Bardziej szczegółowo

KRONIKA CHÓRU SZKOLNEGO ALLEGRETKI 2017/2018

KRONIKA CHÓRU SZKOLNEGO ALLEGRETKI 2017/2018 KRONIKA CHÓRU SZKOLNEGO ALLEGRETKI 2017/2018 11 listopada występ w kościele parafialnym Spotkanie wigilijne dla społeczności lokalnej 19.12.2017 Jasełka szkolne Jasełka szkolne 13.01.2018 odbył

Bardziej szczegółowo

11 Listopada. Przedszkole nr 25 ul. Widok Bielsko-Biała

11 Listopada. Przedszkole nr 25 ul. Widok Bielsko-Biała 11 Listopada Listopad to dla Polski niebezpieczna pora- pisał St. Wyspiański w " Nocy Listopadowej" w 1904r. Kilka lat później okazało się, że listopad może być dla Polski szczęśliwy. 11 listopada 1918r,

Bardziej szczegółowo

"W kręgu Straussów" - koncert sylwestrowy w OiFP

W kręgu Straussów - koncert sylwestrowy w OiFP "W kręgu Straussów" - koncert sylwestrowy w OiFP Opera i Filharmonia Podlaska zaprasza 31 grudnia na niezapomniany koncert sylwester "W kręgu Straussów" i powitanie Nowego Roku z artystami OiFP. Początek

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne i kryteria ocen z MUZYKI KL. VI. 1. Nauczyciel dokonując oceny osiągnięć uczniów bierze pod uwagę:

Wymagania edukacyjne i kryteria ocen z MUZYKI KL. VI. 1. Nauczyciel dokonując oceny osiągnięć uczniów bierze pod uwagę: Wymagania edukacyjne i kryteria ocen z MUZYKI KL. VI 1. Nauczyciel dokonując oceny osiągnięć uczniów bierze pod uwagę: wysiłek wkładany w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć,

Bardziej szczegółowo

Brytyjska Rodzina Królewska

Brytyjska Rodzina Królewska Brytyjska Rodzina Królewska Od lewej: książę William, książę Harry, królowa Elżbieta II i książę Filip Majątek i posiadłości rodziny. Wbrew pozorom brytyjska królowa Elżbieta nie jest aż tak bogata, jak

Bardziej szczegółowo

Mariusz Kwiecień - krakowska gwiazda światowych scen operowych.

Mariusz Kwiecień - krakowska gwiazda światowych scen operowych. Mariusz Kwiecień - krakowska gwiazda światowych scen operowych. Czy Kraków jest dla Ciebie miejscem szczególnym? Myślę, że Kraków jest miejscem szczególnym dla każdego, kto choć raz do niego zawitał. To

Bardziej szczegółowo

WOKALISTYKA POZIOM 2

WOKALISTYKA POZIOM 2 WOKALISTYKA POZIOM 2 KURS WOKALISTYKI POZIOM 2 CZAS TRWANIA: 2 LATA CZAS TRWANIA: październik 2019 - czerwiec 2021 POZIOM: średnio-zaawansowany DLA KOGO: osoby z przynajmniej 2-letnim doświadczeniem nauki

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE DLA RODZICÓW. Zaproszenie Kochani Rodzice! Z wielu dróg, którymi może pójść człowiek, wybraliśmy tę jedną wspólną.

ZAPROSZENIE DLA RODZICÓW. Zaproszenie Kochani Rodzice! Z wielu dróg, którymi może pójść człowiek, wybraliśmy tę jedną wspólną. ZAPROSZENIE DLA RODZICÓW Zaproszenie Kochani Rodzice! Z wielu dróg, którymi może pójść człowiek, wybraliśmy tę jedną wspólną. To kim jesteśmy, to jak się kochamy, to Wam jesteśmy wdzięczni, za wszystko

Bardziej szczegółowo

Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku

Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku przy ulicy Korycińskiego. Była tutejszym nauczycielem,

Bardziej szczegółowo

Rząd przestraszył się rolników? Będą większe kontrole rynku! [Aktualności]

Rząd przestraszył się rolników? Będą większe kontrole rynku! [Aktualności] https://www. Rząd przestraszył się rolników? Będą większe kontrole rynku! [Aktualności] Autor: Agnieszka Bednarek Data: 19 lipca 2018 Rząd przyjął projekt ustawy, której celem jest zwiększenie efektywności

Bardziej szczegółowo

Dziesięciolecie Chóru OiFP. Najbliższe plany koncertowe

Dziesięciolecie Chóru OiFP. Najbliższe plany koncertowe Dziesięciolecie Chóru OiFP. Najbliższe plany koncertowe Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej pod kierownictwem Violetty Bieleckiej wystąpi w piątek 26 lutego wraz z Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej w Auli

Bardziej szczegółowo

do udział w imprezie zaprosiliśmy: KASIA KOWALSKA W t roku

do udział w imprezie zaprosiliśmy: KASIA KOWALSKA W t roku W t roku do udział w imprezie zaprosiliśmy: KASIA KOWALSKA To jedna z najbardziej znanych polskich wokalistek. Swoją muzyczną karierę rozpoczęła od debiutanckiego albumu Gemini, z którego pochodzą przeboje

Bardziej szczegółowo

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie

3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie 3 największe błędy inwestorów, które uniemożliwiają osiągnięcie sukcesu na giełdzie Autor: Robert Kajzer Spis treści Wstęp... 3 Panuj nad własnymi emocjami... 4 Jak jednak nauczyć się panowania nad emocjami?...

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA I PLAN WYNIKOWY ZAJĘĆ ARTYSTYCZNYCH W GIMNAZJUM. pt.,,zespół WOKALNO INSTRUMENTALNY

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA I PLAN WYNIKOWY ZAJĘĆ ARTYSTYCZNYCH W GIMNAZJUM. pt.,,zespół WOKALNO INSTRUMENTALNY ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA I PLAN WYNIKOWY ZAJĘĆ ARTYSTYCZNYCH W GIMNAZJUM pt.,,zespół WOKALNO INSTRUMENTALNY TEMATYKA LEKCJI WYMAGANIA PODSTAWOWE WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE METODY I FORMY PRACY MATERIAŁY

Bardziej szczegółowo

Pełne kalendarium życia Ignacego Jana Paderewskiego

Pełne kalendarium życia Ignacego Jana Paderewskiego Pełne kalendarium życia Ignacego Jana Paderewskiego 1860 Ignacy Jan Paderewski przychodzi na świat 6 listopada w Kuryłówce na Podolu. Matka umiera wkrótce po jego narodzinach. Jedynym opiekunem małego

Bardziej szczegółowo

Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym

Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym Uczeń z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym kształceniem za granicą Opis przypadku Wśród uczniów rozpoczynających

Bardziej szczegółowo

STARY TESTAMENT. JÓZEF W EGIPCIE 12. JÓZEF W EGIPCIE

STARY TESTAMENT. JÓZEF W EGIPCIE 12. JÓZEF W EGIPCIE JÓZEF W EGIPCIE 57 Po długiej podróży Józef trafił do Egiptu. Kupił go Potyfar, który był dowódcą straży faraona. Józef mieszkał u Potyfara i tak mijał dzień za dniem. Jednak Potyfar widział, że Pan Bóg

Bardziej szczegółowo

Trzebinia - Moja mała ojczyzna Szczepan Matan

Trzebinia - Moja mała ojczyzna Szczepan Matan Trzebinia - Moja mała ojczyzna Szczepan Matan Na świecie żyło wielu ludzi, których losy uznano za bardzo ciekawe i zamieszczono w pięknie wydanych książkach. Zdarzało się też to w gminie Trzebina, gdzie

Bardziej szczegółowo

KWESTIONARIUSZ OSOBOWY

KWESTIONARIUSZ OSOBOWY KWESTIONARIUSZ OSOBOWY Dla młodzieży ubiegającej się o udział w międzynarodowej wymianie młodzieży Youth For Understanding Polska w roku szkolnym 2020/2021. I. Uzupełnij informacje o sobie. Imię i nazwisko:...

Bardziej szczegółowo