PRACOWNIA OBSŁUGI INFORMATYCZNEJ Technik hotelarstwa

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PRACOWNIA OBSŁUGI INFORMATYCZNEJ Technik hotelarstwa"

Transkrypt

1 PRACOWNIA OBSŁUGI INFORMATYCZNEJ Technik hotelarstwa Agnieszka Ratajczak

2 Spis treści Jak wykorzystać komputer w hotelu... 3 Dostosowanie środowiska pracy zgodnie z zasadami BHP i ergonomii... 6 Oprogramowanie komputerowe w hotelu... 9 Specjalistyczne urządzenia wykorzystywane w obiektach hotelarskich Urządzenia multimedialne w hotelu Urządzenia biurowe w hotelu Sieć komputerowa w hotelu Ochrona antywirusowa Poczta elektroniczna i jej wykorzystanie w hotelu Archiwizacja dokumentów Archiwizacja poczty elektronicznej Netykieta w poczcie elektronicznej Informacja w pracy biurowej Rozplanowanie treści pisma Redagowanie dokumentów Zasady redagowania pism urzędowych Forma i układ pisma Zasady korespondencji Korespondencja seryjna Typy blankietów korespondencyjnych Rodzaje korespondencji Rodzaje pism w działalności hotelarskiej Instrukcja kancelaryjna System kancelaryjny Obieg korespondencji Przechowywanie akt Wysyłka i adresowanie kopert Dokumenty aplikacyjne Zapytanie ofertowe Oferta hotelu List powitalny Pismo przewodnie Potwierdzenie rezerwacji Odmowa rezerwacji Rodzaje i formy protokołów Notatka służbowa Sprawozdanie Upoważnienie Zaświadczenie Zawiadomienie Arkusz kalkulacyjny w hotelu Formularze wykorzystywane w hotelu Porównanie systemów informatycznych funkcjonujących na rynku Pakiet MS Office Internet w hotelarstwie Wyszukiwanie informacji na temat hotelarstwa na stronach www, systemy rezerwacyjne oraz portale informacyjno-społecznościowe Identyfikacja wizualna firmy Materiały reklamowe str. 1

3 Struktura prezentacji multimedialnej Opis programu Chart Przegląd oprogramowania stosowanego w gastronomii i hotelarstwie Zadania do samodzielnego wykonania Bibliografia str. 2

4 Jak wykorzystać komputer w hotelu Komputer PC jest zbudowany z jednostki centralnej, której najważniejszymi częściami są płyta główna, procesor, pamięd operacyjna, zasilacz i obudowa, oraz z tzw. urządzeo peryferyjnych wewnętrznych i zewnętrznych, czyli urządzeo wejścia-wyjścia. Płyta główna (ang. motherboard, mainboard) jest najważniejszym elementem zestawu komputerowego. Na niej są zamontowane najważniejsze elementy urządzenia. Umożliwia komunikację wszystkim pozostałym komponentom i modułom. Na płycie głównej znajdują się procesor/y, pamięd operacyjna oraz gniazda do ich zainstalowania, a także gniazda dodatkowych płyt zwanych kartami rozszerzeo i urządzeo składujących (dyski twarde, napędy optyczne itp.). Procesor, nazywany często w skrócie CPU (ang. Central Processing Unit), to cyfrowy, sekwencyjny układ logiczny potrafiący pobierad dane z pamięci, interpretowad je i wykonywad, jako rozkazy. Najważniejszym parametrem procesora jest szybkośd, z jaką wykonuje rozkazy. Komputer, oprócz procesora głównego (CPU), ma również procesory pomocnicze: obrazu, dźwięku i koprocesory arytmetyczne. Pamięd operacyjna (ang. internal memory) jest podstawową pamięcią używaną przez jednostkę centralną. Umieszczany jest w niej aktualnie wykonywany program lub jego częśd oraz dane tego programu. Zawartośd pamięci operacyjnej zostaje utracona w razie odłączenia napięcia zasilającego komputer. Aby tego uniknąd, należy okresowo zapisywad wyniki pracy na nośnikach pamięci zewnętrznej, np. na dysku twardym. Urządzenia wejścia-wyjścia służą do komunikacji użytkownika z komputerem i na odwrót, a także komputera z innym komputerem lub urządzeniem. Urządzenia wejścia to np.: klawiatura, mysz komputerowa, skaner; urządzeniami wyjścia są np.: monitor, drukarka, głośniki, słuchawki. Urządzenia wejścia-wyjścia znajdujące się wewnątrz obudowy jednostki centralnej komputera nazywamy wewnętrznymi urządzeniami peryferyjnymi. Natomiast te, które są przyłączone do komputera kablami lub komunikują się z komputerem w inny sposób (bezprzewodowo), zwane są zewnętrznymi urządzeniami peryferyjnymi. Dla pracownika recepcji w typowym obiekcie hotelarskim najważniejszymi urządzeniami wejścia są: klawiatura, mysz komputerowa i skaner, a wyjścia: monitor, drukarka, koder kluczy elektronicznych, terminal POS. Twardy dysk rodzaj pamięci masowej umożliwiający trwałe przechowywanie informacji. Jest zbudowany z obracających się ceramicznych talerzy z naniesionym nośnikiem ferromagnetycznym umożliwiającym zapis i odczyt danych przez głowice. Karta graficzna karta rozszerzeo umożliwiająca generowanie obrazu, który zostanie wyświetlony za pośrednictwem monitora komputerowego. Monitor komputerowy urządzenie przetwarzające zakodowany sygnał elektryczny w obraz wyświetlany na ekranie. Karta dźwiękowa karta rozszerzeo umożliwiająca rejestrację, przetwarzanie i odtwarzanie dźwięku za pośrednictwem podłączonego nagłośnienia. Karta sieciowa karta rozszerzeo pozwalająca na wymianę danych między komputerami za pośrednictwem sieci komputerowej przewodowej lub bezprzewodowej. Modem urządzenie przetwarzające sygnały analogowe odbierane przez linię telefoniczną (fale radiowe) na dane cyfrowe lub odwrotnie. Napędy optyczne odmiana pamięci masowych umożliwiająca zapis i odczyt danych za pośrednictwem światła laserowego na nośnikach w postaci plastikowych płyt (CD, DVD, Blu-ray) Zasilacz urządzenie dostarczające energię elektryczną do wszystkich komponentów komputera. Przetwarza napięcie z sieci energetycznej na napięcie stałe o niskiej wartości. str. 3

5 Komputer pierwszej generacji to komputer zbudowany na lampach elektronowych np. XYZ. (lata 40-ste). ENIAC w technologii lampowej, był on początkowo programowany za pomocą zestawienia obwodów przy pomocy kabli połączeniowych, później kart perforowanych. Komputer drugiej generacji jest to komputer, w którym do budowy elementów logicznych - bramek - wykorzystano elementy półprzewodnikowe. Były nimi wynalezione w połowie XX w. tranzystory. Do komputerów takich zaliczał się np. ZAM 41, Cray-1. Charakteryzowały się: mniejszymi wymiarami, większą bezawaryjnością, mniejszym poborem prądu. Komputer trzeciej generacji to komputer zbudowany na układach scalonych małej i średniej skali integracji, które zawierały tylko kilka do kilkunastu struktur półprzewodnikowych na jednej płytce. Trzecią generację rozpoczęła seria 360 komputerów firmy IBM. Komputery te, były budowane w latach Polski komputer trzeciej generacji to Odra Komputer czwartej generacji to komputer zbudowany na układach scalonych wielkiej skali integracji np. komputer osobisty (PC). Typy komputerów osobistych: komputer stacjonarny, laptop, netbook, palmtop. Komputer piątej generacji to projekty o niekonwencjonalnych rozwiązaniach, np. komputer optyczny, komputer kwantowy. Komputer optyczny to hipotetyczne urządzenie wykorzystujące fotony zamiast prądu elektrycznego do przeprowadzania obliczeo. Współcześnie dane przetwarza się za pomocą urządzeo elektronicznych, które zużywają energię na pokonywanie oporu elektrycznego przewodników. Do przesyłania danych wykorzystuje się światłowody, które są o wiele efektywniejsze od przewodów elektrycznych. Komputer kwantowy układ fizyczny do opisu, którego wymagana jest mechanika kwantowa, zaprojektowany tak, aby wynik ewolucji tego układu reprezentował rozwiązanie określonego problemu obliczeniowego. Urządzenia stosowane w pracy biurowej mają za zadanie usprawnienie tworzenia i rejestracji dokumentów, łączności i przekazywania informacji. Podział ze względu na zastosowanie: łączności i komunikacji, liczenia i pisania, ewidencji, powielania i reprodukcji, prezentacji dokumentów. Telefon urządzenie służące do przesyłania dźwięku na odległośd, przy czym akustyczny system mowy przetwarzany jest na sygnał elektryczny, który ponownie przekształcany jest w sygnał akustyczny. Wyróżniamy rodzaje telefonów: telefon stacjonarny związany na stałe z konkretnym miejscem, w którym jest zainstalowany, telefon komórkowy rodzaj aparatu telefonicznego, komunikującego się z siecią naziemną przy użyciu fal radiowych, telefon satelitarny wykorzystujący sztuczne satelity Ziemi, telefon internetowy lub telefon IP typ aparatu telefonicznego, który w przeciwieostwie do tradycyjnych aparatów, nie jest podłączany do zwykłej linii telefonicznej, lecz bezpośrednio do sieci komputerowej (wykorzystuje technologię VoIP), str. 4

6 telefon stacjonarny bezprzewodowy - telefon komunikujący się przy użyciu fal radiowych ze stacją bazową, podłączoną do sieci telefonicznej i elektrycznej. Telefaks = telekopiarka = faks jest urządzeniem umożliwiającym przesyłanie na odległośd tekstu drukowanego, fotografii, map, rysunków nawet pisma odręcznego za pośrednictwem linii telefonicznej. Nazywamy to telekopiowaniem. Oryginalna strona tekstu lub obrazu jest skanowana i odczytywana, a jej obraz zamieniany na impulsy elektroniczne. Impulsy te przesyłane są zwykłą linią telefoniczną lub łączami mikrofalowymi do stacji odbiorczej. W stacji odbiorczej sygnały elektryczne zmieniane są ponownie na obraz wydrukowany na papierze. Niektóre telefaksy mogą zbierad dane w postaci tekstu lub obrazu bezpośrednio z komputera i przekazywad je do innego komputera bez przenoszenia ich na papier. Urządzenia kopiujące kserokopiarka - urządzenie to pozwala na uzyskanie kopii dokumentu w dowolnym rozmiarze i w dowolnej ilości, oraz tworzenie kopii dwuwymiarowych elementów graficznych. Skaner - urządzenie, które współpracują z komputerem. Urządzenie służące do przebiegowego odczytywania: obrazu, kodu paskowego lub magnetycznego, fal radiowych itp. do formy elektronicznej (najczęściej cyfrowej). Skaner przeszukuje kolejne pasma informacji odczytując je lub rejestrując. Skaner nie rejestruje całego obrazu w jednej chwili jak aparat fotograficzny, a zamiast tego rejestruje kolejne linie obrazu - dlatego głowica czytająca skanera przesuwa się lub skanowane medium pod nią. Zapis cyfrowy pozwala na jego obróbkę za pomocą programów komputerowych. Niszczarka urządzenie służące do niszczenia poufnych dokumentów. Najprostsze konstrukcje mechanizmu niszczącego tną papier wzdłuż jednej krawędzi, w wyniku czego powstają wąskie paski papieru o długości równej długości dokumentu. Bardziej skomplikowane mechanizmy tną papier również w poprzek dokumentu. Zaawansowane konstrukcje poza mechanicznym zniszczeniem stosują również metody chemiczne. Dokumenty zniszczone przez niszczarkę mogą byd odtworzone ręcznie lub z wykorzystaniem komputerowej analizy i obróbki danych. Jeśli ścinki dokumentu nie są wymieszane, ręczne odzyskanie danych jest relatywnie proste; w przeciwnym wypadku jest to dośd czasochłonny proces, który dużo skuteczniej może zostad przeprowadzony za pomocą komputera. Aby utrudnid odtworzenie dokumentu należy wkładad papier do niszczarki tak, aby linie cięcia papieru nie były równoległe do linii tekstu. Zwłaszcza w przypadku prostych niszczarek, należy także stosowad dodatkowe zabezpieczenia utrudniające analizę (np. przez wymieszanie pasków papieru). Warto także zwrócid uwagę na to, że każda niszczarka zostawia indywidualne cechy na skrawkach papieru, przez co jest możliwe zidentyfikowanie miejsca zniszczenia dokumentu. Informacja to każdy czynnik, dzięki któremu obiekt odbierający go może polepszyd swoją znajomośd otoczenia i bardziej sprawnie przeprowadzid celowe działanie, termin interdyscyplinarny, definiowany różnie w różnych dziedzinach nauki, najogólniej - właściwośd pewnych obiektów, relacja między elementami zbiorów pewnych obiektów, której istotą jest zmniejszanie niepewności. Informacja może byd przenoszona w czasie i przestrzeni. Przenoszenie w czasie nazywamy magazynowaniem lub zapamiętywaniem, przenoszenie w przestrzeni - przekazem lub komunikowaniem. Przenoszenie informacji odbywa się za pośrednictwem obiektów fizycznych i zjawisk fizycznych zwanych nośnikami informacji. Magazynowanie związane jest najczęściej ze stanami wyróżnionymi obiektu fizycznego - podłoża zapisu, a przekaz ze stanami wyróżnionymi zjawiska fizycznego - sygnałami. Nośnik informacji to czynnik użyty dla przenoszenia informacji. Do najpopularniejszych nośników informacji należą: papier, fotografia, taśma magnetofonowa, fale radiowe, światło, impulsy elektryczne. Maszynowe nośniki informacji za ich pomocą człowiek komunikuje się z urządzeniami automatycznymi, np. komputerami, nazywane są również nośnikami danych. str. 5

7 Dostosowanie środowiska pracy zgodnie z zasadami BHP i ergonomii Słowo ergonomia wywodzi się z dwóch słów greckich: ergon czyn, praca, oraz nomos zwyczaj, prawo, wiedza, czyli oznacza wiedzę o pracy (ludzkiej). W suplemencie do Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN hasło ergonomia pojawiło się dopiero w 1970 roku. Od tego czasu następuje powolne, lecz systematyczne przenikanie do świadomości społecznej roli oraz zrozumienie celów i zadao stojących przed ergonomią. Definicji ergonomii jest wiele i ujmują one jej różne charakterystyczne cechy. Ergonomia w swoim podstawowym ujęciu zajmuje się optymalizacją pracy rozumianej, jako układ lub system współdziałania człowieka ze środkami pracy w określonym środowisku materialnym i społecznym, zmierzający do wytworzenia produktu. Ergonomia określana jest też bardzo często, jako nauka interdyscyplinarna, zajmująca się przystosowaniem narzędzi, maszyn, środowiska i warunków pracy do anatomicznych i psychofizycznych cech człowieka, zapewniając sprawne, wydajne i bezpieczne wykonywanie przez niego pracy, przy stosunkowo niskim koszcie biologicznym. W niektórych definicjach ergonomię określa się, jako wiedzę charakteryzująca możliwości człowieka, potrzebną do prawidłowego projektowania narzędzi, maszyn, systemów pracy i środowiska, zapewniającego bezpieczna, i efektywna pracę. Szersze definicje, jako przedmiot ergonomii określają nie tylko wiedzę o możliwościach człowieka, ale całą analizę i kształtowanie współzależności wszystkich elementów składowych systemu pracy, aktywności zawodowej człowieka, organizacji i środków pracy oraz produktu, będącego wynikiem pracy. Obecnie zakres działania ergonomii rozszerza się na inne, poza pracą, dziedziny aktywności człowieka, mówi się o ergonomicznych warunkach życia, sportu i wypoczynku, ergonomicznych mieszkaniach, meblach, samochodach, zabawkach. Rozwijająca się w ostatnich latach ergonomia produktu ma na celu zwiększenie funkcjonalności również i dóbr konsumpcyjnych. Jedna ze współczesnych definicji szeroko pojętej ergonomii i zawierająca cel jej działania brzmi: ergonomia jest dziedziną nauki i praktyki, której celem jest kształtowanie działalności człowieka - w tym przede wszystkim pracy odpowiednio do jego fizjologicznych i psychologicznych właściwości. Z definicji tych wynika, że podstawowym celem ergonomii jest optymalne kształtowanie całego systemu aktywności człowieka, na który składają się możliwości człowieka, organizacja i środki używane w pracy (działaniu) oraz produkt, który jest wynikiem tej pracy (działalności). Ergonomiczna optymalizacja warunków pracy jest potrzebna i stosowana we wszystkich gałęziach przemysłu, handlu, komunikacji, w pracy biurowej, ale nie tylko często także zasady ergonomii wykorzystuje się np. w gospodarstwie domowym. Optymalizacja pracy wypływa przede wszystkim z przesłanek humanistycznych. Człowiek jest podmiotem i najważniejszym jej elementem, produkcja i produkt powinny byd kształtowane dla człowieka, jako środek do osiągania jego celów, przede wszystkim lepszej, jakości życia. Taka postawa jest w opozycji do poglądu z okresu wczesnej fazy ery przemysłowej, kiedy człowiek był jedynie niedoskonałym trybikiem procesu produkcji. Poza przesłankami humanistycznymi powodem centralnego zainteresowania człowiekiem i jego możliwościami w tym układzie był wniosek, do którego doszli obserwatorzy procesu produkcji, który mówił o tym, że człowiek mimo dużych zdolności adaptacyjnych pozostaje najbardziej kruchym i nieprzewidzianym elementem systemu pracy. Coraz powszechniejszą była świadomośd projektantów i pracodawców, że człowiek będzie w stanie osiągad dużą wydajnośd pracy pod warunkiem harmonijnego współdziałania z technicznymi środkami pracy oraz materialnym i społecznym środowiskiem. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy praca i środki do jej wykonania są zaprojektowane na miarę psychospołecznych możliwości człowieka. Duże znaczenie w pracy z komputerem ma dobre przygotowanie warsztatu pracy. str. 6

8 Krzesło powinno mied podłokietniki ustawione na odpowiedniej wysokości. Ważne jest, aby blat pod klawiaturę, krzesło oraz podłokietniki były tak ustawione, by między naszym ramieniem i przedramieniem był kąt prosty. Ważne jest używanie odpowiednio dopasowanego fotela z możliwością regulacji wysokości siedziska, poręczy i kąta oparcia, a w razie potrzeby także podnóżka oraz wspornika na nadgarstki. W celu utrzymania właściwej postawy i kąta patrzenia istotne jest też zamontowanie regulowanych i stabilnych uchwytów na dokumenty na wysokości oczu. Nie należy również zapominad, by po każdej godzinie pracy wstad na ok. 5 minut wstad i przynajmniej przejśd się, a co jakiś czas warto zrobid również proste dwiczenia rozluźniające w celu zmiany pozycji ciała. Ponieważ chcemy dbad o nasze zdrowie, więc nie należy również zapominad, że niezwykle istotne jest przestrzeganie dziennych i tygodniowych norm godzin pracy. Po pracy powinniśmy koniecznie odpocząd, ale w racjonalny sposób. Warto, zatem stosowad odpowiednią dietę i uprawiad sport (np. pływanie, dwiczenia usprawniające) czy po prostu wybrad się na długi spacer. Oprócz geometrii, równie ważne jest dobre oświetlenie miejsca pracy. I tak światło nie powinni odbijad się od ekranu monitora, ale nie powinno byd również zbyt ciemno w pomieszczeniu, w jakim pracujemy. Równie ważne jest tło, czyli kolor ściany, przed którą został ustawiony monitor. Nie powinna byd ona ani zbyt ciemna, ani zbyt jasna. W szczególności nie należy ustawiad monitora w świetle ona, by nie byd oślepianym przez padające Słooce. Poziom i natężenie oświetlenia reguluje Polska Norma PN-84/E Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym, a zalecenia międzynarodowe dla oświetlenia stanowisk komputerowych są uregulowane w normach ISO 924 oraz ISO Najkorzystniejszym jest oświetlenie w przedziale od 300 lx do 700 lx, o równomierności oświetlenia > 0,65. Bardzo ważnym jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx. Z pola widzenia pracującego powinny byd usunięte wszelkie źródła światła emitujące oświetlenie silniejsze od monitora. Zalecane jest stosowanie do oświetlenia ogólnego, bez doświetlania oświetleniem miejscowym z względu na powstawanie zjawiska olśnienia. Stosowanie specjalnych opraw posiadających odpowiednio ukształtowany odbłyśnik i raster w celu ograniczenia olśnienia daje dobre rezultaty i jest dobrze oceniane przez użytkowników. Duże znaczenie ma dostosowanie właściwości monitora komputera do wzroku operatora, a zwłaszcza odpowiednie nasycenie barwy i kontrastu. Czarne pismo na jasnym tle działa na oczy najłagodniej. Z uwagi na różną długośd fal świetlnych, kolorowe barwy niejednakowo załamują się na soczewce oka i oko musi się dostosowywad. Zalecane jest pisanie ciemnych liter na jasnym tle. Zmiany kontrastu powodują szybkie zmęczenie się oczu. Obowiązuje zasada, że przy 60 cm odległości oczu od ekranu monitora, wysokośd wielkich liter i wersalików powinna wynosid, co najmniej 5,5 mm. Zaleca się pracę na minimum 12 punktach oraz wystrzeganie się pracy na 7 punktach. Mikroklimat pomieszczenia, a w szczególności temperatura i wilgotnośd powietrza, wywierają bezpośredni i istotny wpływ na samopoczucie oraz wydajnośd pracy z komputerem. W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach pracy powinna wynosid od 20 o do 24 o C, a latem od 23 o do 26 o C. Jest wskazane zatem, by pomieszczenia posiadały klimatyzację. Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny byd często wietrzone, przynajmniej, co 3-4 godziny, a zwłaszcza w okresie grzewczym. W czasie wietrzenia należy unikad powstawania przeciągów. Ruch powietrza nie powinien przekraczad od 0,1 do 0,15 m/sek. Jest bardzo pożądane, wilgotnośd powietrza w pomieszczeniu wynosiła powyżej 50%, gdyż zapobiega to wytwarzaniu się nadmiernego natężenia pola elektrostatycznego str. 7

9 w pobliżu komputera. W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym ogrzewaniem wilgotnośd spada do 30% i potencjał elektrostatyczny ekranu monitora może byd szczególnie wysoki. Należy zadbad o zwiększenie wilgotności powietrza w pomieszczeniach zakładając odpowiednie parowniki. Ze względu na oświetlenie i operację słoneczną, najbardziej przydatne pomieszczenia dla stanowisk komputerowych powinny posiadad okna skierowane w stronę północną. W pomieszczeniach, których okna skierowane są w innych kierunkach jest wskazane instalowanie żaluzji na oknach. Za pomocą żaluzji lub pionowych zasłon zapobiegamy nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeo i urządzeo pod wpływem światła słonecznego, a jednocześnie eliminujemy olśnienia i odbicia pochodzące od jaskrawych płaszczyzn okien. Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może byd uciążliwa, gdyż: intensywna praca wzrokowa może powodowad dolegliwości wzroku, bóle głowy, zmęczenie i znużenie, długotrwałe unieruchomienie może byd przyczyną dolegliwości pleców, barków, kręgosłupa, spłycenia oddechu, spowolnienia krążenia, zwłaszcza w obrębie nóg, obrzęku, opuchlizny palców, dłoni, stawów, zniekształcenia kości, wystąpienie tzw. nadgarstka informatyka, może występowad mrowie, drętwienie (ramion, nóg, itd.), osłabienie koordynacji ruchów, osłabienie mięśni (wśród programistów obserwuje się np. zaniki mięśni nóg), pieczenie oczu, rozmazywanie się obrazu, (jako skutek niewłaściwych monitorów), rozdrażnienie, zła organizacja pracy, szybkie tempo, presja terminów, odosobnienie podczas pracy, złe oprogramowanie, brak wsparcia w trudnych sytuacjach, mogą powodowad stres prowadzący do zmęczenia (wywołanego głównie brakiem odpowiednich przerw), znużenia, frustracji, wypalenia zawodowego. Praca przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych została w kraju zaliczona do prac wykonywanych w szczególnych warunkach, uprawniających do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej (Dz.U.8/1983, Wykaz A, Dział XIV, poz.5). Praca przy obsłudze elektronicznych monitorów ekranowych zaliczona została do prac pierwszego stopnia szczególnej uciążliwości (M.P.15/1988, poz.130). Na tej podstawie: istnieje możliwośd wypłacania dodatków za pracę w warunkach uciążliwych, na jedno stanowisko pracy z komputerem powinno przypadad, co najmniej 6 m 2 powierzchni pomieszczenia o wysokości co najmniej 3,3 m (Dz.U.17/1980, poz.62), pracownicy podlegają okresowym badaniom lekarskim zakład pracy nie dopuszcza do pracy osoby, która nie przedstawi zaświadczenia o braku przeciwwskazao do zatrudnienia przy monitorach ekranowych (Dz.U.48/1974, poz.296), w czasie intensywnej pracy przy obsłudze monitora ekranowego należy stosowad przerwy (10 minut po godzinie pracy, bądź 20 minut po 2 godz. pracy). Potencjał elektrostatyczny ekranu monitora nie powinien przekraczad 200 V. Pracownik nie powinien przebywad przed ekranem monitora w miejscu, w którym natężenie pola elektrostatycznego przekracza (w ciągu dnia pracy) wartośd 20 kv/m (Wytyczne WBP 84/MPChiL - 04). Hałas w pomieszczeniach do prac teoretycznych i opracowywania danych nie powinien przekraczad 55 db (PN - 84/N ). Należy ograniczyd oświetlenie ekranów monitorów (PN - 84/E ). Wg własnych oszacowao oświetlenie to nie powinno przekraczad 500 Lx. Korzystne jest mniej intensywne oświetlenie w granicach Lx. Oświetlenie ogólne stanowiska pracy powinno byd ograniczone do poziomu rzędu Lx (zalecenie to jest zgodne z wytycznymi międzynarodowymi, sprzeczne z ww. Polską Normą). str. 8

10 W kraju nie ma kompleksowych uregulowao prawnych odnośnie pracy przy komputerach. Rozwiązania takie będzie się wprowadzad w przyszłości, adoptując rozwiązania wprowadzone w krajach zachodnich. Dyrektywa 90/270/EEC, dotycząca minimalnych wymagao bezpieczeostwa i higieny pracy przy monitorach ekranowych weszła w życie z dniem 30 grudnia 1992 roku. Komputery kupowane później powinny spełniad wymagania podane w Dyrektywie oraz w normie EN (SO 9241). Zakłady pracy mają 4 lata na wymianę eksploatowanego sprzętu, który nie spełnia wymagao jak wyżej. Sama Dyrektywa daje zalecenia bardzo ogólne, a w szczególności: zobowiązuje pracodawców do analizy warunków pracy, przeszkolenia pracowników w ochronie przed zagrożeniami i uciążliwościami, stosowaniu przerw na wypoczynek lub zmian czynności w celu zmniejszenia obciążenia pracą przy ekranie monitora, pracownicy powinni mied zagwarantowane prawo do bezpłatnych badao oczu i wzroku, obraz na ekranie powinien byd stabilny, bez migotania i innych zakłóceo, znaki na ekranie powinny byd wyraźne, monitor powinien byd łatwy do pochylania i obracania, ekran powinien mied oddzielną podstawę lub stad na stole o regulowanej wysokości, przestrzeo przed klawiaturą powinna byd wystarczająca do zapewnienia podparcia dla rąk i dłoni, biurko lub powierzchnia robocza powinny umożliwid dowolne ustawienie ekranu, klawiatury, dokumentów i urządzeo pomocniczych. Oprogramowanie komputerowe w hotelu Oprogramowaniem (software) nazywa się wszystkie informacje w postaci zestawu instrukcji i programów wykonywanych przez komputer oraz zintegrowanych danych przeznaczonych dla niego. Umożliwia ono przetwarzanie danych w określonym przez twórcę zakresie. Słowo oprogramowanie jest synonimem takich terminów, jak program komputerowy czy aplikacja, ale stosuje się je zazwyczaj do określania większych programów oraz ich zbiorów. Ze względu na przeznaczenie oprogramowanie dzieli się na: oprogramowanie systemowe realizujące funkcje konieczne do działania systemu operacyjnego, oprogramowanie narzędziowe służące do określonych zastosowao. System operacyjny (Operating System, OS) to program (lub układ wielu programów) działający, jako pośrednik między programem użytkowym a sprzętem komputerowym. Jego zadaniem jest tworzenie bezpiecznego i niezawodnego środowiska, w którym może działad program użytkowy. System operacyjny działa nieustannie, tzn. rozpoczyna pracę, jako pierwszy program w komputerze i nie zaprzestaje jej aż do wyłączenia komputera. Odgrywa rolę łącznika między sprzętem a programami użytkowymi jak edytory tekstu, przeglądarki internetowe, systemy zarządzania bazami danych, programy obliczeniowe i wspomagające projektowanie. Do podstawowych zadao systemu operacyjnego należą: nadzór nad działaniem innych programów, nadzór i koordynacja dostępu do sprzętu przez programy użytkowe, dostarczenie środków do optymalnego wykorzystania zasobów, tj. czasu procesora, obszarów pamięci operacyjnej, pamięci masowej oraz urządzeo wejścia-wyjścia, przeciwdziałanie błędom użytkowników i systemu. Biorąc pod uwagę zastosowanie, wyróżnia się następujące rodzaje programów: programy do redagowania tekstu, czyli edytory tekstu, programy kalkulacyjne i obliczeniowe, str. 9

11 programy graficzne, programy do gromadzenia danych, komunikatory sieciowe i przeglądarki, programy edukacyjne, programy przeznaczone do określonych zastosowao, np. do obsługi recepcji w hotelu, księgowe, inwentaryzacyjne, do rozliczeo, programy do ochrony danych i oprogramowania, w tym programy antywirusowe i zapory sieciowe (firewall). Specjalistyczne urządzenia wykorzystywane w obiektach hotelarskich System znaków i kluczy elektronicznych stosowany jest w obiektach hotelarskich, w którym funkcjonuje system zamków na kartę magnetyczną, kartę z chipem lub kartę zbliżeniową. Każdy system rejestruje zarówno wejścia i wyjścia do pomieszczeo, jak i wykorzystywanie przez gości usługi. Dobrze zaprojektowany system umożliwia zaplanowanie i kontrolowanie pracy całego personelu hotelu. Do programowania zamków drzwi oraz kluczy elektronicznych służy programator koder kluczy. Za jego pomocą wykonuje się też czynności serwisowe takie jak: odczyt zdarzeo (wejśd i wyjśd) do poszczególnych pomieszczeo, awaryjne otwieranie zamków oraz raportowanie błędów. Terminale POS (point of sale) to niewielkie urządzenia elektroniczne służące przede wszystkim do akceptowania kart płatniczych. Zastosowanie tych urządzeo jest związane z coraz popularniejszym sposobem regulowania należności za zakupione towary lub świadczone usługi. W hotelarstwie są używane zarówno terminale stacjonarne, wykorzystujące do połączeo autoryzacyjnych oraz wysyłek transakcji sied telekomunikacyjną PSTN, jak i terminale przenośne, bazujące na bezprzewodowej łączności GPRS. Użytkownikami tych ostatnich są głównie restauracje, hotele i firmy cateringowe, czyli podmioty, w których charakter usługi wymaga dotarcia z terminalem bezpośrednio do klienta. Urządzenia multimedialne w hotelu Zaawansowany system telewizji hotelowej dedykowany do współpracy z centralnym systemem informatycznym, w tym również billingowym, spełni oczekiwania dużych obiektów sieciowych, ale w przypadku hoteli funkcjonujących w oparciu o znacznie mniej rozbudowany software będzie nic nieznaczącym dodatkiem. Inwestycja hotelarzy w profesjonalne telewizory przeznaczone specjalnie do zastosowao w hotelach niesie ze sobą korzyści w wielu obszarach. Najważniejszym jest oszczędnośd. Telewizory LCD/LED pobierają znacznie mniej energii niż telewizory kineskopowe czy plazmowe. Znacznie taosze jest też zarządzanie nimi dzięki możliwości wprowadzania ustawieo z jednego centralnego miejsca, np. zabezpieczenia telewizora przed przestrojeniem, blokadą przycisków czy złączy na obudowie telewizora przed dostępem gościa. Nie można zapominad też o możliwości mieszania kanałów telewizyjnych (tzw. chanel mixing) sygnałów analogowych, cyfrowych i satelitarnych (wybrane modele mają wbudowany tuner satelitarny. Profesjonalny sprzęt multimedialny odgrywa istotną rolę w branży hotelarskiej. Wraz z błyskawicznym rozwojem technologii automatycznie rosną wymagania gości. Rozwiązania technologiczne takie jak WiFi czy telewizory LCD, które jeszcze kilka lat temu były nowinkami technicznymi, dzisiaj stały się nieodzownym elementem wyposażenia obiektów o najwyższym standardzie. W dzisiejszych czasach człowiek bez szybkiego dostępu do informacji praktycznie nie tylko nie ma szans na odnoszenie sukcesów, ale jego egzystencja w społeczeostwie informacyjnym jest coraz trudniejsza. Z drugiej strony nadmiar informacji powoduje, że tylko jej właściwa selekcja i prezentacja przynoszą pożądane efekty. Głównym źródłem informacji i jej wymiany str. 10

12 są obecnie usługi internetowe, w szczególności dostęp do serwisów www, komunikatorów oraz poczty elektronicznej. Dla zapewnienia komfortowego pobytu gościom korzystającym z usług hotelowych kluczowym zagadnieniem dla staje się zapewnienie każdemu klientowi dostępu do stabilnego, szerokopasmowego Internetu. W obecnej chwili za pomocą Internetu można przesyład informacje multimedialne (dźwięk i obraz dowolnego formatu) nawet w czasie rzeczywistym a do ich odbioru wystarczy dowolny komputer osobisty. Dzięki temu ich odbiór oraz prezentacja osobom trzecim jest niezwykle łatwa i wydajna. Profesjonalny sprzęt multimedialny pozwala na dodatkowe poszerzenie tych możliwości oraz dostosowanie do indywidualnych potrzeb. Na przykładzie centrum konferencyjnego możemy zauważyd, że technologie takie jak łącznośd bezprzewodowa, projektory multimedialne, czy profesjonalne nagłośnienie wysokiej klasy znajdują sobie uznanie wśród organizatorów imprez. Odpowiednio przygotowane usługi multimedialne realizowane na specjalistycznym sprzęcie przynoszą także wymierne korzyści samemu hotelowi poprzez optymalizację działalności hotelu (reklama i serwisy informacyjne) oraz możliwośd świadczenia zaawansowanych usług rozrywkowych i komunikacyjnych. Telewizory hotelowe spełniają wymogi przepisów przeciwpożarowych, gwarantując dodatkowe bezpieczeostwo. Od samego telewizora w hotelu goście oczekują telewizora multimedialności i wszechstronności. Bycie online jest w dzisiejszych czasach niezbędne i nowoczesny telewizor w hotelu daje nam taką możliwośd. Coraz więcej ludzi będąc w podróży wybiera miejsca, w których może bezpłatnie skorzystad z sieci. Hotelarze nie mogą o tym zapominad. Korzystanie z bezprzewodowego Internetu w hotelach nie jest standardem, dlatego ważnym jest umożliwienie gościom dostępu do niego właśnie przy pomocy Smart TV. Setki aplikacji przydatnych wtedy, kiedy jesteśmy w obcym mieście, dostępnych w pokoju hotelowym na dużym ekranie - oto dodatkowy powód do wybrania właśnie tego hotelu. Smart TV w pokoju hotelowym załatwia kilka kwestii jednocześnie i znacznie podnosi prestiż hotelu. Obiekty kategorii ekonomicznej, które budują przewagę konkurencyjną w oparciu o korzystną relację jakości usług do ich ceny, swoje myślenie o nowoczesnym sprzęcie RTV powinny koncentrowad przede wszystkim wokół walorów użytkowych, kluczowych z punktu widzenia gościa hotelu dwu- i trzygwiazdkowego. W hotelach klasy wyższej oraz tych zaliczanych do kategorii premium o profesjonalnej inwestycji z pewnością warto myśled już nie tylko poprzez pryzmat podstawowych funkcjonalności telewizora, czy też technicznych możliwości adaptacji urządzenia do współpracy z centralnym serwerem. Tu równie ważne okazad się mogą względy estetyczne tj. wielkośd ekranu, grubośd i design obudowy oraz wartośd dodana np. w postaci dostępu do wybranych aplikacji internetowych. Urządzenia biurowe w hotelu W skład wyposażenia technicznego recepcji wchodzi: Centrala telefoniczna telefonistka odbiera wszystkie przychodzące i wychodzące rozmowy, które przechodzą przez centralkę. Faks telegrafia faksymilowa = symilografia. Wykorzystuje łącza telefoniczne do przesyłania i odbierania informacji. Nie wymaga pisania na klawiaturze i może przesyład obraz. Jego praca podobna jest do działania fotokopiarki. Jest łatwy w obsłudze a jego instalacja nie jest kosztowna. Teleks - jest to abonencka usługa telegraficzna, polegająca na przesyłaniu informacji w postaci alfanumerycznej, z repertuarem znaków określonym alfabetem telegraficznym. Wyposażenie koocowe (terminal) abonentów tej usługi stanowi dalekopis. Usługi teleksowe są realizowane automatycznie w wyspecjalizowanej sieci telegraficznej o konfiguracji podobnej do sieci telefonicznej. Charakter tej usługi pozwalał na realizację funkcji, takich jak przesyłanie dokumentów czy dostęp do baz danych, które później stały się domeną usług teleinformatycznych. Obecnie usługi te praktycznie zanikły ze względu na ich ograniczoną str. 11

13 funkcjonalnośd. W Polsce od 2007 r. usługi teleksowe nie są już świadczone przez żadnego z operatorów telekomunikacyjnych. Komputery i Internet wykorzystywane są do promocji hotelu i jego usług, rezerwacji usług, współpracy z biurami podróży i innymi hotelami, udostępniania usług internetowych gościom hotelowym, zbierania informacji o konkurencji, wymiany doświadczeo między hotelami, oraz codziennego funkcjonowania obiektu hotelarskiego. System nagłośnieniowy korzysta się z niego w sytuacji, gdy nie wiemy gdzie znajduje się osoba, z którą chcemy nawiązad kontakt. Działa na zasadzie wykorzystania mikrofonu, a głos rozchodzi się z głośników do miejsc publicznych takich jak hol, korytarze hotelowe, restauracja, winda, bar czy toaleta. Inne urządzenia elektroniczne to system dozoru zamków i kluczy, nowoczesne urządzenia pralnicze oraz urządzenia fiskalne. Kasa fiskalna - urządzenie elektroniczne, służące do rejestracji obrotu oraz kwot podatku należnego ze sprzedaży detalicznej. Każdy sprzedający, którego przychody przekroczyły graniczną wartośd określoną przez Ministerstwo Finansów, jest obowiązany do rejestracji sprzedaży detalicznej przy pomocy kasy lub drukarki fiskalnej. Sprzedaż niektórych grup towarów (np. alkoholu, papierosów) obligatoryjnie podlega rejestracji za pomocą kas bez względu na wysokośd obrotu. Po zakooczeniu każdego dnia sprzedaży, użytkownik ma obowiązek wykonad na kasie tzw. raport dobowy fiskalny. Podczas wykonywania tego raportu, całodzienny utarg zostaje trwale zapisany do pamięci fiskalnej kasy z rozbiciem na poszczególne, zaprogramowane stawki PTU. Kasy są zaprogramowane listą wszystkich towarów, które znajdują się w sklepie. Kasa pamięta, co najmniej kod towaru (często jest to kod kreskowy), nazwę, cenę i stawkę PTU każdego towaru. Po wprowadzeniu z klawiatury kodu towaru, lub po zeskanowaniu kodu kreskowego z towaru, kasa znajduje go w swojej bazie, drukuje na paragonie i rejestruje w licznikach fakt sprzedaży tego towaru. Liczniki te mogą byd później odczytywane przez operatora bezpośrednio na kasie lub zdalnie przez program magazynowy zarządzający pracą podmiotu gospodarczego, w celu obliczenia aktualnego stanu towarów na magazynie. Kasy fiskalne drukują oryginał oraz kopię paragonu: dla klienta, oraz na rolce kontrolnej do archiwum. Drukarka fiskalna urządzenie rejestrujące przychody pochodzące ze sprzedaży detalicznej na potrzeby rozliczenia podatku (dochodowego i VAT). W odróżnieniu od kasy fiskalnej, drukarka fiskalna nie może pracowad samodzielnie (bez podłączenia do komputera) i jej zadanie polega jedynie na rejestracji oraz wydruku paragonów. Wchodzi w skład komputerowych systemów sprzedaży (np. kas POS). Do rejestracji paragonu na drukarce fiskalnej można użyd dowolnego programu komputerowego potrafiącego sterowad drukarką przy pomocy złącza RS-232 lub USB. Programy korzystające z drukarek fiskalnych nie muszą mied homologacji, a protokół komunikacyjny jest jawny i dostępny zwykle na stronach WWW producentów drukarek. Każdy sprzedający, którego przychody przekroczyły graniczną wartośd określoną przez Ministerstwo Finansów, jest obowiązany do rejestracji sprzedaży detalicznej przy pomocy kasy fiskalnej lub drukarki fiskalnej. Drukarka fiskalna drukuje paragony fiskalne dla klientów oraz, na rolce kontrolnej ich kopie przeznaczone do archiwum. Wydrukowany paragon fiskalny musi byd po sprzedaży wręczony klientowi. Kopie zachowane na rolkach kontrolnych muszą byd przechowywane przez sprzedawcę przez okres 5 lat. Rzutnik multimedialny - urządzenie służące do wyświetlania ruchomego obrazu na ścianie lub na innej powierzchni, która służy za ekran projekcyjny. Projektory te głównie stosowane do wyświetlenia filmów odtwarzanych przez komputer lub komputerowych prezentacji. Projektory komputerowe oparte są na dwóch technologiach LCD i DLP. To nieodzowne narzędzie prezentacyjne używane podczas przedstawiania ofert, szkoleo, targów, seminariów czy konferencji. str. 12

14 Sieć komputerowa w hotelu Siecią komputerową (network) nazywa się zestaw dwóch lub więcej komputerów połączonych ze sobą medium transmisyjnym, dzięki któremu możliwa jest komunikacja. Służy ona do przesyłania informacji (np. komunikatów, listów, plików) oraz korzystania ze wspólnych zasobów (np. urządzeo, oprogramowania, baz danych). Inną zaletą sieci jest możliwośd przechowywania i udostępniania danych z jednego komputera innym. Dzięki temu zwiększa się niezawodnośd całego systemu i zmniejsza ryzyko utraty danych. W obiektach noclegowych wykorzystuje się niemal wszystkie zalety sieci komputerowej. Najprostsza sied komputerowa powstaje już przez połączenie ze sobą dwóch komputerów. Im więcej komputerów wchodzi w skład sieci, tym ma ona bardziej skomplikowaną strukturę. Podstawowym kryterium podziału sieci komputerowych jest obszar zajmowany przez sied. Rozróżnia się trzy podstawowe typy sieci komputerowych: LAN (ang. Local Area Network), czyli sied lokalna, to sied o najmniejszym zasięgu, obejmująca budynek lub grupę sąsiadujących budynków. Komputery połączone w sied w hotelu tworzą właśnie sied lokalną. Dzięki niej możliwy jest szybki przepływ informacji i wykorzystanie tych samych dokumentów przez pracowników różnych działów. MAN (ang. Metropolitan Area Network), czyli sied miejska, to sied obejmująca zasięgiem miasto. W większości przypadków sieci miejskie są zbiorem połączonych ze sobą sieci lokalnych przy pomocy specjalnych urządzeo, takich jak routery, przekaźniki i mosty. W hotelarstwie można się zetknąd z siecią o takim rozmiarze, gdy jedna firma dysponuje wieloma obiektami świadczącymi usługi hotelarskie lub usługi na rzecz jej gości w obrębie miasta lub na pewnym obszarze (np. wokół jeziora, wzdłuż wycinka wybrzeża morskiego, na wyspie). WAN (ang. Wide Area Network), czyli sied rozległa, to sied o dużym zasięgu, przekraczającym obszar jednego miasta, np. sied łącząca rozsiane po kraju lub świecie obiekty hotelowe systemów i łaocuchów hotelowych. Najpopularniejszą siecią rozległą jest Internet, który łączy tysiące lokalnych sieci komputerowych. Sieci są zbudowane z: medium transmisji danych najczęściej kabli miedzianych lub światłowodów, są także sieci bezprzewodowe (na podczerwieo lub fale radiowe), różnych urządzeo służących do łączenia sieci (koncentratorów, przełączników, routerów), pełniących różne funkcje w sieci, komputerów wyposażonych w karty sieciowe (specjalne karty rozszerzeo montowane na płycie głównej komputera umożliwiające podłączenie komputera z siecią) i modemy (urządzenia służące do łączenia komputerów w sied przy użyciu sieci telefonicznej), serwerów wraz z oprogramowaniem (wydzielonych komputerów o dużej mocy obliczeniowej, świadczących usługi i udostępniających dane innym komputerom). Intranet W dużych przedsiębiorstwach i instytucjach może funkcjonowad nawet kilkanaście sieci lokalnych. Przykładem mogą byd systemy i sieci hotelowe. Tego typu sieci tworzą sied zwaną intranetem. Intranet oznacza w dosłownym tłumaczeniu wewnętrzną sied komputerową. Pojęciem tym określa się wewnętrzną sied przedsiębiorstwa zbudowaną na podobieostwo Internetu. Powstały w wyniku tego serwis jest jedynie dla pracowników danej firmy. Dzięki otwartej architekturze możliwa jest jego integracja z innymi istniejącymi systemami. System intranetowy w obiekcie hotelarskim umożliwia m.in.: usprawnienie pracy grupowej dzięki szybkiej komunikacji pomiędzy pracownikami oraz przesyłaniu informacji i dokumentów, standaryzację wielu procedur, a szczególnie tych, które były wykonywane ręcznie, jak np. zamówienia wewnętrzne poszczególnych działów hotelu na różne materiały, rozliczenia str. 13

15 podróży służbowych, minimalizowanie ryzyka powielania tych samych czynności na różnych szczeblach struktury hotelu, szybki dostęp pracowników do bazy wiedzy, czyli np. archiwizowanych dokumentów, szablonów i dokumentów w postaci elektronicznej, najbardziej aktualnych informacji, a w szczególności ogłoszeo wewnętrznych (np. o kursach, szkoleniach, zebraniach) oraz rozporządzeo kierownictwa, wewnętrznego forum, grup dyskusyjnych i komunikatów. Z punktu widzenia kadry zarządzającej intranet służy przede wszystkim do: usprawnienia komunikacji wewnątrz firmy szczególnie szybko można przesład informację, komunikat do wszystkich pracowników lub wybranej ich grupy, otrzymywania informacji zwrotnej od pracowników, gromadzenia i analizowania danych o współpracy związanej np. z kontrahentami, klientami, kontrolowania pracy poszczególnych działów (personalnego, handlowego, finansowego), kontrolowania stanów magazynowych. Ekstranet Ekstranet jest wewnętrzną siecią firmy, dostępną jednak dla wybranych ludzi z zewnątrz. Jest to, więc sied komputerowa, która obejmuje swym zasięgiem nieco szerszy obszar działania niż intranet, gdyż do obiegu informacji włączona zostaje grupa użytkowników z zewnątrz, np. najważniejsi klienci czy partnerzy biznesowi, którzy w zależności od potrzeb mogą przeglądad określone informacje. W praktyce ekstranet to przede wszystkim środek porozumiewania się między firmami i obiektami hotelarskimi. W hotelarstwie z ekstranetu korzystają najczęściej systemy rezerwacyjne bazy noclegowej, grupy marketingowe hoteli, grupy hoteli o podobnym standardzie zlokalizowane na danym obszarze (np. hotele 4- i 5-gwiazdkowe w mieście). Ekstranet daje możliwośd: szybkiego dostępu do informacji, zasobów przedsiębiorstwa, dokumentacji obiegowej i forów dyskusyjnych dla kontrahentów zewnętrznych, sprawniejszej kontroli wzajemnych rozliczeo, przygotowania bazy noclegowej zgodnie z liczbą zarejestrowanych zamówieo (rezerwacji), efektywnej koordynacji realizacji projektów wykonywanych przez kilka firm; obniżenia kosztów obsługi partnerów, klientów oraz mediów (dostęp do aktualnych cenników, ofert promocyjnych, instrukcji, raportów, informacji specjalnie przygotowanych dla mediów itp.), obsługi systemu szkoleo, znacznego obniżenia kosztów obsługi telefonicznej, ograniczenia liczby błędów i pomyłek poprzez zwiększenie kontroli przepływu informacji i efektywności pracy poszczególnych partnerów. Można powiedzied, że ekstranet, korzystając z technologii internetowych, jest zewnętrzną siecią przedsiębiorstwa, która zawiera zasoby informacyjne niezbędne do efektywnej pracy podmiotów współpracujących z daną firmą. Ochrona antywirusowa To program komputerowy, którego celem jest wykrywanie, zwalczanie, usuwanie i zabezpieczanie systemu przed wirusami komputerowymi, a często także naprawianie w miarę możliwości uszkodzeo wywołanych infekcją wirusową. Współcześnie najczęściej jest to pakiet programów chroniących komputer przed różnego typu zagrożeniami. Programy antywirusowe często są wyposażone w dwa niezależnie pracujące moduły: str. 14

16 skaner - bada pliki na żądanie lub co jakiś czas; służy do przeszukiwania zawartości dysku, monitor - bada pliki ciągle w sposób automatyczny; służy do kontroli bieżących operacji komputera. Ważnym elementem zabezpieczającym jest regularne tworzenie kopii awaryjnych oraz kopi zapasowych danych. Poczta elektroniczna i jej wykorzystanie w hotelu Ważnym środkiem technicznym służącym do kreowania wizerunku firmy jest Internet. Podłączenie do internetu daje możliwośd prezentowania firmy na stronie www oraz przesyłania poczty drogą elektroniczną. Za jej pomocą prowadzi się dwa rodzaje korespondencji: przesyłanie krótkich informacji, przesyłanie dłuższych pism, jako załączników do pism przewodnich. E-poczta to usługa sieciowa polegająca na przesyłaniu listów elektronicznych oraz plików między komputerami. Adres poczty elektronicznej składa się z identyfikatora użytkownika, oraz pełnej nazwy domenowej serwera poczty elektronicznej, np. adres Jan.kowalski@wsb.poznan.pl odpowiada kontu użytkownika jan.kowalski, założonemu na serwerze wsb.poznan.pl. Adres poczty elektronicznej może składad się maksymalnie z 255 znaków. Program poczty elektronicznej program komputerowy służący do wysyłania, odbierania i przetwarzania poczty elektronicznej. Skrzynka poczty elektronicznej, skrzynka mejlowa ((ang.) electronic mail box, box) jest to obszar pamięci masowej przeznaczony do przechowywania plików zawierających wiadomości internetowe przesyłane za pomocą poczty elektronicznej. Funkcjonalnie, skrzynka poczty elektronicznej jest odpowiednikiem prawdziwej skrzynki pocztowej. Adres elektroniczny to termin prawniczy, którego definicja zawarta jest w ustawie dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2002 r. Nr 144, poz. 1204). Adres elektroniczny to oznaczenie systemu teleinformatycznego umożliwiające porozumiewanie się za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. Adresami elektronicznymi są m.in.: adresy poczty elektronicznej, adresy stron internetowych, adres IP komputera, numer telefonu komórkowego (jeśli można na nim odbierad i wysyład pocztę elektroniczną). Komunikator sieciowy to programami umożliwiającymi bezpośrednie porozumiewanie się w czasie rzeczywistym z innymi użytkownikami Internetu. Podstawowe różnice, jakimi wyróżnia się komunikator od IRC czy czata, to możliwośd rozmowy ze ściśle określoną osobą, a nie przypadkowymi (jak ma to miejsce w IRC lub czatach). Wadą komunikatorów, jako usługi internetowej jest brak standaryzowanego protokołu określającego sposób jej działania. Dlatego większośd komunikatorów nie ma możliwości kontaktu z konkurencyjnymi programami i tylko niektóre posiadają ten standard. Każdy użytkownik komunikatora ma przyporządkowany numer identyfikacyjny, dzięki czemu rozpoznawany jest przez innych użytkowników. Coraz większą popularnością cieszą się wideokonferencje. Najczęściej korzystają z nich uczestnicy spotkao biznesowych to połączenie, które umożliwia jednoczesny zsynchronizowany przekaz głosu i obrazu w czasie rzeczywistym. str. 15

17 Kiosk obsługi klienta dostarcza gościom hotelowym informacji za pomocą bezpośredniej interaktywnej komunikacji na odległośd z personelem hotelu. Telefonia komputerowa to technologia umożliwiająca przesyłanie głosu przez Internet. Analogowy system mowy zamieniany jest w sygnał cyfrowy, który jest przesyłany przez sied komputerową. Do najpopularniejszych podręcznych urządzeo komunikacyjnych stosowanych w hotelarstwie zaliczyd można telefon komórkowy, palmtop i pager. Palmtop to rodzaj notesu elektronicznego, wykorzystywany przez menedżerów obiektów i kadrę kierowniczą hotelu. Pager to jednokierunkowy system łączności sygnałów służący do powiadamiania. Odbiera on krótkie informacje wyświetlane na jego ekranie. Netykieta Obowiązują ogólne zasady przyjęte w korespondencji tradycyjnej, korespondencję oficjalną i półoficjalną wysyła się na adres służbowy adresata, zwykle podany na jego stronie internetowej, bez wyraźnego upoważnienia nie należy pisad na adres prywatny adresata, gdyż w ten sposób narusza się jego prywatnośd, należy używad programów pocztowych pozwalających na redagowanie i justowanie tekstu, np. Listonosz lub Outlook Express, wysyłanie korespondencji elektronicznej ze stron internetowych niepozwalających na redagowanie tekstu jest bardzo nieeleganckie, zawsze należy wypełnid pole Temat, nie pisze się wszystkiego dużymi literami, gdyż oznacza to krzyczenie, nie należy wysyład dużych plików (>10 MB) bez uprzedzenia adresata, przy odpowiedzi na korespondencję dołączanie oryginalnego maila adresata, a zwłaszcza całej historii korespondencji, jest mało eleganckie, jeśli jednak partnerzy prowadzą na bieżąco ożywioną, nieformalną korespondencję przypominającą czat, dołączanie całej historii korespondencji jest dopuszczalne, a nawet pożądane, jeśli z jakiegoś powodu dołączenie całej historii korespondencji jest pożądane, to odpowiedź dopisuje się powyżej, a nie poniżej oryginału, odpowiedź na poszczególne części poszatkowanego listu elektronicznego adresata jest nieeleganckie i dopuszczalne tylko między kolegami, dopisywanie nowego listu do starego, na inny temat, jest niedopuszczalne, korespondencję elektroniczną adresuje się i wysyła do wielu korespondentów, jeśli przedstawiona sprawa dotyczy ich wszystkich, np. zawiadomienie o zebraniu, wszyscy korespondenci znają się osobiście, wszystkich korespondentów łączy ta sama sprawa (np. są współautorami tej samej książki), adresy korespondentów wpisuje się wtedy w okienku Do, jeśli korespondenci nie spełniają żadnego z dwóch ostatnich warunków, to adresy korespondentów wpisuje się w okienku UDW (ukryte do wiadomości) w przeciwnym, bowiem razie manifestuje się masowośd korespondencji zamiast jej indywidualności co jest mało eleganckie, narusza się prywatnośd korespondentów przez upublicznienie ich adresów elektronicznych. Archiwizacja dokumentów Archiwum to odpowiednio przystosowane i wyposażone pomieszczenie przeznaczone do przechowywania akt spraw załatwionych. str. 16

18 Akta spraw bieżących przechowywane są przez pracownika załatwiającego sprawę lub przez kancelarię, a są w tej grupie: akta spraw aktualnie załatwianych oraz oczekujących na załatwienie przechowuje się w kolejności wpływu, akta spraw oczekujących na uzupełnienie lub wznowienie przekazuje się do kancelarii lub sekretariatu, akta spraw załatwionych przechowuje się w archiwum. Kategorie archiwalne zawierają informacje o wartości akt i okresie ich przechowywania. kategoria A otrzymują ją akta o wartości historycznej, które przechowywane są w archiwum wieczyście. Np. akta założenia firmy, sprawozdania finansowe, kategoria B do niej należą akta o wartości użytkowej, dla danej jednostki organizacyjnej. Okres ich przechowywania jest zróżnicowany i dlatego oznacza się go po literze B cyfrą np. B50 50lat, akta os. pracowników, B12-dokumentacja płacowa, B5 dokumenty inwentaryzacyjne kategoria BC otrzymują ją akta, które utraciły swoją wartośd po wykorzystaniu i przechowywane są zwykle do kooca roku, w którym powstały, nie są przekazywane do archiwum. Są niszczone lub przekazywane na makulaturę, np. foldery reklamowe, zaproszenia itp. Stosuje się również symbol BE z cyfrą oznaczającą liczbę lat, po których należy zdecydowad, do której kategorii dane akta zaliczyd. Przy przekazywaniu akt do archiwum sporządza się formularz spisu zdawczo odbiorczego akt, który zawiera informacje o nazwie akt, ich symbolu, liczbie teczek, datach, kategoriach i symbolach archiwalnych. Dokument ten sporządza się w celu zapewnienia sprawnego zdania akt do archiwum oraz zapewnienia sobie pokwitowania na akta zdane do archiwum. W celu wypożyczenia akt z archiwum sporządza się kartę zastępczą, która zawiera dane dzieo wypożyczenia, nazwę teczki, daty, kategorię archiwalną oraz imię i nazwisko osoby wypożyczającej. Obecnie coraz częściej akta przeznaczone do przechowywania w archiwum skanuje się i powstałe w ten sposób pliki cyfrowe z zapisem tych akt nagrywa na płyty CD, DVD, które przechowywane są w archiwum. Taki sposób przechowywania pozwala na znaczne oszczędności powierzchni w dużych archiwach stosuje się również technikę mikrofilmowania akt, szczególnie tych o wartości historycznej z kat. A. Akta te przechowywane są z uwagi na ich wartośd oddzielnie, w klimatyzowanych pomieszczeniach, a wypożycza się tylko mikrofilmy, które w pełni oddają wygląd oryginału. Archiwizacja poczty elektronicznej Podstawowym celem archiwizacji jest zapewnienie możliwości łatwego wyszukiwania wiadomości, niezależnie od tego, czy pochodzą sprzed kilku tygodni, czy lat, a mogą byd potrzebne np., jako dowód w sprawie sądowej (warto zapamiętad termin ang. ediscovery). O ile w języku angielskim kopie zapasowe i archiwizacja to wyraźnie różne pojęcia, o tyle w Polsce często się zdarza, że te dwa wyrazy stosuje się wymiennie. Istotną różnicą między nimi jest to, że kopie bezpieczeostwa służą jak najszybszemu przywróceniu stanu serwera (w tym poczty przedsiębiorstwa) sprzed awarii, zaś archiwizacja ma pozwolid na dostęp do pojedynczych wiadomości spełniających określone kryteria, bez konieczności odtwarzania całych baz. Najprostszą formą archiwizacji może byd kopiowanie przychodzącej i wychodzącej poczty z serwera, nieco bardziej zaawansowana pozwoli na ustalenie kryteriów i zachowywanie tylko tych wiadomości, które je spełniają. Lepsze rozwiązania umożliwią przenoszenie zgodnie z polityką archiwizacji listów elektronicznych wraz z załącznikami, pozostawiając w skrzynkach użytkowników skróty (ang. stub) zawierające podstawowe dane (np. nadawca, adresat, temat, rozmiar). Ich otwarcie spowoduje str. 17

19 przywrócenie z archiwum i zaprezentowanie oryginalnej wiadomości, a z punktu widzenia użytkownika nie będzie wiele się różnid od zwykłego otwierania wiadomości. Systemy archiwizujące pocztę wyposażane są w portal, za pomocą którego, użytkownicy mogą samodzielnie wyszukiwad i wydobywad zachowane wiadomości ze swoich skrzynek oraz (jeśli otrzymają takie uprawnienia) innych użytkowników. Serwery pocztowe, szczególnie jeśli obsługują dużą liczbę użytkowników, wymagają zwykle wydajnych pamięci masowych do przechowywania poczty. System archiwizacji będzie działał z powodzeniem na wolniejszych, a co za tym idzie taoszych dyskach, zmniejszenie rozmiaru baz poczty, oprócz korzystnego wpływu na wydajnośd serwera pocztowego, pozwoli także oszczędzid na droższej pamięci dyskowej. Wiele rozwiązao archiwizujących pocztę jest wyposażonych w mechanizmy deduplikacji, co oznacza, że każda wiadomośd przechowywana będzie tylko w jednym egzemplarzu, niezależnie od tego, do ilu skrzynek pocztowych trafiła. Od wyboru systemu archiwizującego pocztę naszej firmy trudniejsze będzie zdefiniowanie zasad polityki, zgodnie z którymi wiadomości będą przenoszone ze skrzynek pocztowych. Z pewnością inne będą oczekiwania działu kadr, jeszcze inne będą mieli handlowcy czy dział windykacji. Przechowywanie wszystkich wiadomości będzie kosztowne i mimo deduplikacji musimy się liczyd z koniecznością usuwania niektórych wiadomości, tym bardziej więc zasady archiwizacji i późniejszego usuwania z archiwum muszą byd przejrzyste. Na szczęście implementacja polityki archiwizacji będzie już prostsza - większośd systemów archiwizacji poczty wyposażona jest w narzędzia pozwalające na identyfikację wiadomości na podstawie ich wieku, użytkowników, tematu czy treści oraz stosowanie w zależności od jej wyników odpowiednich zasad archiwizacji, takich jak czas i metoda przechowywania (np. zapis na dodatkowym zewnętrznym nośniku) oraz sposób tworzenia wyjątków. Ta ostatnia funkcja może byd bardzo istotna na przykład, jeśli potrzebujemy zabezpieczyd przed usunięciem częśd korespondencji, która może nam byd potrzebna w toczącej się sprawie. Proces sądowy może trwad znacznie dłużej, niż byłyby przechowywane wiadomości w archiwum zgodnie z ustaloną przez nas polityką. MailStore Home to ciekawe i bezpłatne (do zastosowao domowych) narzędzie pozwalające na archiwizację poczty pochodzącej z wielu źródeł w postaci jednego pliku zapisanego na dysku twardym, nośniku CD/DVD lub przenośnej pamięci USB. Program wspiera większośd najpopularniejszych klientów poczty - w tym Microsoft Outlook 2000/XP/2003/2007/2010, Outlook Express, Windows Mail, Mozilla,a także usług - m.in. GMail i protokołów IMAP/POP3. Wszelaką zarchiwizowaną pocztę można przeglądad i przeszukiwad, (co istotne bez konieczności rozpakowywania archiwum). Zgromadzone w ten sposób dane zapisane mogą zostad za pośrednictwem wbudowanego kreatora na płyty CD/DVD. Dodatkowo oprócz importu poczty MailStore Home pozwala także na jej eksport. Netykieta w poczcie elektronicznej Netykieta zbiór zasad przyzwoitego zachowania w Internecie, swoista etykieta obowiązująca w sieci. Netykieta, podobnie jak zwykłe zasady przyzwoitego zachowania, nie jest dokładnie skodyfikowana, nikt też nie zajmuje się systematycznym karaniem osób łamiących te zasady, jednak uparte łamanie zasad netykiety może się wiązad z różnymi przykrymi konsekwencjami, jak np.: zgłoszenie nadużycia i odcięcie niegrzecznego osobnika od określonej usługi internetowej przez jej administratora. Zasady netykiety wynikają wprost z ogólnych zasad przyzwoitości lub są odzwierciedleniem niemożliwych do ujęcia w standardy ograniczeo technicznych wynikających z natury danej usługi Internetu. str. 18

20 Zalecenia netykiety Dla grup i list dyskusyjnych są to: zakaz pisania wulgaryzmów, zakaz spamowania (m.in. wysyłania niechcianych linków do stron), zakaz wysyłania tzw. łaocuszków szczęścia, nakaz zapoznania się z wykazem FAQ przed zadaniem pytania, stosowanie się do reguł pisania obowiązujących w danej grupie (sposób kodowania polskich liter, zasad cytowania, możliwości wysyłania (lub nie) wiadomości formatowanych w HTML-u, możliwości dołączania (lub nie) plików binarnych, co zwykle jest szczegółowo opisane w FAQ danej grupy, zakaz nadmiernego cross-postowania czyli wysyłania i lub postów do kilku grup naraz, zakaz wysyłania listów ( i) do wielu osób naraz z jawnymi adresami poczty elektronicznej (stosujemy kopię ukrytą), zakaz pisania nie na temat (ang. OT OffTopic), zakaz pisania kilka razy z rzędu (szczególnie restrykcyjnie używany na forach posiadających funkcję edycji postu), zakaz odpowiadania nad cytowanym fragmentem (ang. topposting), zakaz pisania wiadomości wielkimi literami. Dla usług interaktywnych (IRC, komunikatory, czaty, fora dyskusyjne na stronach WWW): obowiązek korzystania z funkcji Szukaj na forach, przed założeniem nowego wątku (na omawiany już temat/problem) zakaz floodowania (wielokrotne wysłanie tej samej wiadomości lub wielu różnych wiadomości w bardzo krótkich odstępach czasu, nakaz zapoznania się z FAQ danego kanału/forum/czatu i przestrzeganie zawartych tam zasad szczegółowych, zakaz nagabywania osób, które sobie tego nie życzą, zasady dotyczące znaków diakrytycznych użytkownicy niektórych kanałów IRC nie życzą sobie używania polskich liter, natomiast na forach internetowych pisanie bez polskich znaków diakrytycznych bywa źle widziane; sprawy te regulowane są czasem przez lokalną netykietę lub FAQ, zasady korzystania z różnych języków na kanałach wielonarodowościowych, zakaz ciągłego pisania wielkimi literami, zakaz pisania naprzemiennie wielkich i małych liter (tzw. nowomowa internetowa, pokepismo), nakaz używania emotikon z rozwagą (mają byd dodatkiem do tekstu, a nie główną treścią), w dyskusjach, zwłaszcza w Usenecie i na forach internetowych zwracamy się po nicku lub imieniu jeśli rozmówca wyraża na to zgodę. Nigdy samym nazwiskiem. Nie należy się obrażad, jeśli ktoś zwraca się do nas per ty, a nie w formie grzecznościowej, i nie należy się obawiad używania takiej bezpośredniej formy. Szczególnie nie należy publikowad w Internecie niezgodnych z prawem treści zdefiniowanych w różnych ustawach. Treści, które naruszają rażąco zasady współżycia społecznego (sankcje określają różne ustawy, w tym kodeks karny, kodeks cywilny i kodeks pracy). Treści, za które określono sankcje w kodeksie karnym, a które: namawiają do popełnienia lub doradzają w popełnieniu samobójstwa lub samookaleczenia (art. 151 Kodeksu karnego), grożą innym osobom popełnieniem przestępstwa na jego szkodę lub szkodę osoby jego najbliższej (art. 190 Kodeksu karnego), str. 19

21 obrażają inne narodowości, rasy ludzkie, religie (art i art. 257 Kodeksu karnego oraz art. 23 Kodeksu cywilnego), nawołują do popełnienia przestępstwa (art. 255 Kodeksu karnego), propagują totalitarny ustrój paostwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowośd (art. 256 Kodeksu karnego). Treści, za które określono sankcje w kodeksie cywilnym, a które: lżą osoby publiczne (art. 23 Kodeksu cywilnego), zawierają pomówienia informacje obarczające niepotwierdzonymi zarzutami inne osoby (art. 23 Kodeksu cywilnego), obrażają inne narodowości, rasy ludzkie, religie (art. 23 Kodeksu cywilnego oraz art i art. 257 Kodeksu karnego). Treści, za które określono sankcje w ustawach szczególnych, a które: promują alkohol (art. 2 (1) Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r.), przyczyniają się do łamania praw autorskich lub naruszają prawa autorskie i licencje podmiotów trzecich. (Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r.), promują środki odurzające, narkotyki (art.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997 r.), ujawniają bez czyjejś wyraźnej zgody dane osobowe, identyfikatory komunikatorów internetowych, fotografie, adres poczty elektronicznej, miejsce zamieszkania, pracy, przebywania, numery telefonów, tablic rejestracyjnych i inne poufne dane (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych), zawierają słowa powszechnie uznane za niecenzuralne (art. 3 Ustawy o języku polskim z dnia 7 października 1999 r.). Informacja w pracy biurowej Informacja jest to każda wiadomośd tworząca wiedzę odzwierciedlającą procesy i zdarzenia zachodzące w otoczeniu. Jest podstawą wiedzy o określonym problemie i służy do podejmowania właściwej decyzji. Każda informacja musi byd: jasna, zwięzła i wyczerpująco przedstawiona szybko i terminowo dostarczona dokładna i rzetelna kompletna odpowiednio sklasyfikowana, zaewidencjonowana i przechowywana W każdej jednostce istnieją organy upoważnione do podejmowania decyzji, aparat pomocniczy przygotowujący informacje niezbędne do podjęcia decyzji oraz aparat wykonawczy, który decyzje realizuje. str. 20

22 RODZAJE INFORMACJI PIERWOTNE NIEPODLEGAJĄCE REJESTRACJI (odczytanie temperatury) PIERWOTNE REJESTROWANE (rejestracja wpływu korespondencji w dzienniku kancelaryjnym) PRZETWARZANE Z INFORMACJI PIERWOTNYCH (informacje zbiorcze określające sytuację, selektywne) SPRAWOZDAWCZE (sprawozdania, biuletyny) Rys. 1 Rodzaje informacji PODZIAŁ INFORMACJI WEDŁUG PRZEKAZU SPOSÓB PRZEKAZU (ustne, pisemne, telefoniczne) FORMY PRZEKAZU (bezpośrednie, pośrednie) Rys. 2 Podział informacji według przekazu DROGI PRZEKAZYWANIA I OTRZYMYWANIA INFORMACJI INFORMACJE FORMALNE (uzyskiwane drogą służbową, w sposób uregulowany odrębnymi przepisami np. poprzez regulaminy, zarządzenia, instrukcje) INFORMACJE PÓŁFORMALNE (uzyskiwane drogą formalną poprzez osobiste kontakty pomiędzy informatorami) INFORMACJE NIEFORMALNE (uzyskiwane okazjonalnie np. plotki) Rys. 3 Drogi przekazywania i otrzymywania informacji PODZIAŁ INFORMACJI WEDŁUG KIERUNKÓW OBIEGU KU DOŁOWI (do wykonawców) NA TYM SAMYM POZIOMIE (do współpartnerów współwykonawców) KU GÓRZE (do zwierzchników) Rys. 4 Podział informacji według kierunków obiegu str. 21

23 DECYZJE POLECENIA INFORMACJE KONTROLA DZIAŁANIA Rys. 5 Sprzężenie zwrotne między informacją a decyzjami. Polecenia, wytyczne, zadania KIEROWNIK WYKONAWCY WYKONAWCY Notatki, sprawozdania, raporty Rys. 6 Kierunki obiegu informacji Podstawowym warunkiem sprawnego zarządzania jednostką jest organizacja właściwego systemu informacji. Powinien on byd projektowany łącznie ze strukturą organizacyjną danej jednostki, obejmującej systemy powiązao między komórkami a stanowiskami oraz systemem komunikowania się między komórkami i stanowiskami. Gromadzeniem, przechowywaniem i przetwarzaniem informacji za pomocą elektronicznej techniki obliczeniowej zajmuje się informatyka. Docierające informacje należy redukowad poprzez selekcję i agregację. Selekcja polega na wybieraniu tylko informacji potrzebnych. Agregacja na łączeniu informacji pojedynczych w informacje zbiorcze. Rozplanowanie treści pisma Prawidłowo zredagowane pismo winno uwzględnid następujące elementy: wprowadzenie, przedstawienie problemu, uzasadnienie, wnioski. Wprowadzenie stanowi wstęp pisma i jest elementem nieobowiązkowym. Jego celem jest ogólne zorientowanie adresata w sprawie, która zostanie w piśmie poruszona. Najczęściej wprowadzenie nawiązuje do poprzedniej korespondencji w danej sprawie, podając zawsze znak i datę oraz określenie sprawy pisma, na które się odpowiada. Może również nawiązad do jakiegoś faktu, który poprzedził sporządzenie pisma. Przedstawienie problemu jest zasadniczą i obowiązkową częścią każdego pisma. Należy w nim szczegółowo wyjaśnid sprawę, z którą występuje się do adresata. Problem winien byd przedstawiony jasno, zwięźle, wyczerpująco i jednoznacznie. Błędy w tej części powodują dodatkową korespondencję i wydłużają czas załatwienia sprawy. Uzasadnienie ma na celu przekonanie adresata o słuszności stanowiska zajmowanego przez nadawcę pisma. Nadawca podaje motywy swego postępowania i zajętego stanowiska. Uzasadnienie jest obowiązkową częścią tekstu pisma. Z reguły jest ono dłuższe od przedstawienia problemu. Jego treśd powinna byd płynna, jasna, zwięzła i jednoznaczna oraz zawierad właściwe argumenty. Istnieją dwa rodzaje uzasadnieo: faktyczne - podaje się w nim stan faktyczny sprawy, str. 22

24 TREŚD PISMA prawne - podaje się w nim podstawę prawną zajętego stanowiska lub prawną ocenę stanu faktycznego. Wnioski są częścią koocową pisma (nieobowiązkową). Stanowią one podsumowanie pisma i ponowne podkreślenie jego istoty. Styl urzędowy Przy sporządzaniu pism stosuje się styl urzędowy. Charakterystyczne dla tego stylu są następujące cechy: przewaga zdao pojedynczych, dążenie do ujęd zwięzłych, ścisłych, jednoznacznych (nie dopuszczających różnej interpretacji), brak pierwiastków emocjonalnych i obrazowych, używanie specjalistycznej terminologii, uprzejma forma, zwroty grzecznościowe, stosowanie powszechnie znanych skrótów i skrótowców, ujmowanie treści w formie punktów, unikanie w pismach wyrazów w językach obcych, jeżeli występują ich odpowiedniki polskie, posługiwanie się stroną bierną, posługiwanie się formami nieosobowymi. WPROWADZENIE CZĘŚD WSTĘPNA PRZEDSTAWIENIE ZAGADNIENIA CZĘŚD GŁÓWNA UZASADNIENIE CZĘŚD PRZEKONYWUJĄCA WNIOSKI CZĘŚD KOOCOWA Rys. 7 Urzędowy styl pisma Redagowanie dokumentów Równie ważny jak wygląd dokumentu, jest jego styl, który powinien byd dostosowany do rodzaju pisma, odbiorcy i kreowad wizerunek firmy. Każde dobrze sformułowane pismo (np. oferta, reklamacja) powinna cechowad: Zwięzłośd - krótkie przedstawienie sprawy, bez używania zbędnych słów i powtórzeo, pewne części pisma można ująd w formie wyliczenia, co ułatwia zrozumienie treści. str. 23

25 Jasnośd i zrozumiałośd - używanie zdao pojedynczych podnosi zrozumiałośd tekstu. Jeżeli co najmniej pół strony zajmuje jedno zdanie, to czytając koniec zdania zapominamy, jaki był początek. Konkretne sformułowania - przedmiot sprawy powinien byd jednoznacznie określony, można posługiwad się typowymi sformułowaniami, które występują w pismach handlowych lub innych (umowach, ofertach). Uprzejma forma - w granicach uprzejmości i życzliwości można utrzymad nawet bardzo stanowcze stanowisko czy negatywną decyzję. Nie wolno stosowad słów obraźliwych lub pogróżek. Dozwolone są jedynie formy legalne - prawnie uzasadnione, np.: Jeżeli do dnia... nie zostanie uregulowana należnośd..., to zgodnie z... umowy... sprawa zostanie skierowana do sądu. Równocześnie nie należy używad zwrotów naiwnych lub przestarzałych, np.: Za pozytywne załatwienie mojego pisma z góry dziękuję lub Zwracam się z uprzejmą prośbą (lepiej Zwracam się z prośbą - to dobry zwrot - z uprzejmą prośbą zwracamy się tylko wtedy, gdy załatwienie sprawy jest prawie beznadziejne). Kompletnośd - w piśmie muszą byd zawarte wszystkie istotne informacje związane z jego celem. Brak wymaganych informacji przedłuża załatwienie sprawy, ponieważ pismo jest odsyłane do momentu uzupełnienia przez nadawcę tych informacji. Sugestywnośd w stosunku do odbiorcy - oparcie się na faktach, uzasadnienie zajętego stanowiska i właściwa argumentacja powodują to, że załatwienie sprawy jest logicznym efektem pisma. Autorskie przekonanie o słuszności prezentowanego stanowiska i wczucie się w sposób myślenia i reagowania odbiorcy sprawiają, że nadawca używa odpowiednich argumentów, co daje pozytywny efekt u odbiorcy. Ponadto: zalecane jest, aby pismo dotyczyło tylko jednej sprawy, co umożliwia szybsze jej załatwienie, ponieważ pismo kierowane jest wtedy do jednego działu, można używad skrótów tylko powszechnie znanych, ważne treści pisma należy specjalnie zaakcentowad lub wyróżnid, to co dla nadawcy jest istotne, staje się tak samo istotne dla odbiorcy, pismo powinno byd przejrzyste (myśli ułożone czytelnie), trzeba zwrócid uwagę, aby użyta terminologia odpowiadała charakterowi pisma - unikamy dwuznaczności pisma. Poprawnośd pod względem stylistycznym, gramatycznym i ortograficznym jest podstawą każdego pisma. Należy zawsze mied pod ręką słownik ortograficzny, ponieważ niewystarczające jest poleganie tylko na sprawdzaniu pisowni z Worda. Należy przypomnied sobie pisownię skrótów (np., dr, inż., mgr, nr, szt.) i skrótowców (np. PCK, MENiS), zasady pisowni jednostek miar (m - metr, kg - kilogram, cm - centymetr, g - gram), jednostek monetarnych (zł, gr). Szczególną uwagę należy zwrócid na to, by nie stosowad pleonazmów, czyli określeo zbudowanych z pokrewnych znaczeniowo wyrazów. Typowe i często używane pleonazmy, to: miasto Kraków - poprawnie: Kraków, sama nazwa wskazuje, że jest to miasto, w dniu dzisiejszym - poprawnie: dziś, dnia 17 lutego 2003 roku - poprawnie: 17 lutego 2003 roku, cofając się wstecz - poprawnie: cofając się, autentyczny fakt - poprawnie: fakt. Przed napisaniem pisma wskazane jest przygotowanie jego planu (konspektu); będzie wtedy logiczne i klarowne. Pismo może zawierad następujące elementy: Wstęp (wprowadzenie). Zorientowanie adresata w sprawie, którą w piśmie poruszamy. Podajemy najważniejsze dane w jednym lub kilku zdaniach. Jeżeli w danej sprawie była już wymiana pism albo rozmowa telefoniczna, albo odpowiadamy na anons z gazety, str. 24

26 to powołujemy się na zaistniały fakt, np.: Odpowiadając na Pani pismo... lub W związku z naszą rozmową telefoniczną, która odbyła się... Przedstawienie zagadnienia (częśd, bez której pismo jest niezrozumiałe). Jest to osnowa, częśd główna i najistotniejsza - przedstawienie problemu, który jest przedmiotem sprawy. W naszym interesie leży, aby ta częśd pisma była zredagowana zwięźle, wyczerpująco, precyzyjnie i jednoznacznie. Bez tego elementu nie byłoby wiadomo, co autor miał na myśli", ponieważ w tej części nadawca przekazuje informację, w jakiej sprawie zwraca się z danym pismem i co chciałby, aby zostało załatwione, np.: Proszę o przyznanie odszkodowania. Uzasadnienie. Częśd przekonująca - nadawca pisma przekonuje adresata o słuszności swojego stanowiska. Częśd ta zawiera, więc motywy i szczegółowe uzasadnienie związane z przed miotem sprawy. W decyzjach administracyjnych mogą wystąpid uzasadnienia faktyczne i prawne. Uzasadnienie faktyczne wskazuje, które fakty przyjmujemy za udowodnione i na podstawie, jakich dowodów, np.: Na podstawie protokołu sporządzonego przez stwierdzam, że straty związane z powodzią zostały usunięte do dnia...uzasadnienie prawne zawiera podstawę prawną i umotywowaną pod względem prawnym ocenę stanu faktycznego, np.: Na podstawie stwierdzamy, że postąpiła Pani zgodnie z prawem. Uzasadnienie przedstawia, dlaczego i na jakiej podstawie nadawca miał odwagę zwrócid się do odbiorcy, np.: Prośbę swą motywuję tym, że w roku... nie wykorzystałem 12 dni należnego urlopu. Wnioski. Jest to częśd koocowa pisma, która może stanowid rzeczowe podsumowanie całości. W zależności od rodzaju pisma ta koocowa jego częśd ma na celu: o spowodowanie określonego działania, o wywołanie określonego stanowiska lub postawy, o wywarcie na adresacie określonego wrażenia, o sformułowanie wniosków. Nie każde pismo musi zawierad wszystkie wymienione części, np. pismo przekonujące może zawierad dwie części: przedstawienie zagadnienia i uzasadnienie (bez tych elementów nie można zredagowad pisma). Zasady redagowania pism urzędowych W każdym piśmie wyróżniamy następujące standardowe elementy składowe: nagłówek (nazwa i adres nadawcy), nazwa i adres odbiorcy pisma, znaki powoławcze pisma (data, symbol sprawy), określenie sprawy, której pismo dotyczy treśd (tekst) pisma, podpis osoby (lub osób) uprawnionej, elementy (informacje) dodatkowe. Nagłówek zawiera nazwę i adres nadawcy pisma oraz inne elementy, to jest nr telefonu, faksu, konta bankowego, nr REGON czy NIP, nadruki reklamowe. Może byd zastąpione pieczęcią nagłówkową jednostki organizacyjnej umieszczonej w lewym górnym rogu pisma. Adres wyrównujemy do lewego marginesu. Nazwę nadawcy oddzielamy od adresu interlinią. Nazwa miejscowości powinna byd wyróżniona pogrubieniem lub pisana dużymi literami. W polu adresowym umieszczamy pełną nazwę i adres odbiorcy pisma. W przypadku, gdy nazwa odbiorcy składa się z nazwy instytucji i nazwy komórki organizacyjnej tej instytucji, każdy z tych elementów umieszczamy w osobnym wierszu. Kierując pismo do konkretnej osoby, zawsze adresowanie rozpoczynamy od formy grzecznościowej (Pan, Pani). Specyficznych zwrotów grzecznościowych używa się, adresując pisma do osób zajmujących najwyższe stanowiska. str. 25

27 W Polsce ukształtował się zwyczaj, że tytuły zapisywane są w korespondencji między naukowcami a także w sytuacji, gdy adresat posiada tytuł wyższy niż tytuł magistra. Adresując pisma do osób, które mogą posiadad tytuły naukowe, zawodowe lub rodowe, aby nie urazid adresatów, należy zastosowad zwrot Pleno Titulo, który oznacza dosłownie: pełnym tytułem, a w korespondencji tłumaczy się go: z zachowaniem należnych tytułów. Podając ten zwrot w adresie, pisze się go w skrócie P.T., np.: Szanowni Paostwo P.T. Janina i Tomasz Polakowscy Zwrotu tego można używad także w treści pism do grupy nieznanych nam bliżej osób np. w zawiadomieniach, ogłoszeniach, życzeniach. W następnym wierszu za zwrotem grzecznościowym, podajemy imię i nazwisko osoby; poniżej stanowisko i nazwę komórki organizacyjnej oraz nazwę instytucji i dokładny adres. Nazwę miejscowości wyróżniamy pogrubiając lub pisząc wielkimi literami. Określenie dotyczące charakteru przesyłki, np. polecony, tajny, poufne, umieszczamy nad adresem odbiorcy i oddzielamy je od nazwy adresata interlinią. Określenie to powinno byd podkreślone. Jest to tak zwana dyspozycja wysyłkowa. Nie skracamy nazw, imion, zwrotów grzecznościowych. Wszystkie wyrazy w nazwach instytucji rozpoczynamy wielkimi literami z wyjątkiem spójników i wyrazów pomocniczych. Polska Norma reguluje numeryczne zapisywanie daty jest następująca: Szczecin, oraz druga forma: Szczecin, dnia 19 lutego 2013 r. (nazwa miesiąca zawsze w dopełniaczu). Dzieo i miesiąc piszemy dwoma cyframi, rok zawsze czterema. Miesiąca nie piszemy cyfrą rzymską, gdyż umożliwia to fałszowanie daty przez dopisanie znaków za lub przed cyfrą miesiąca. Obecnie coraz częściej zaleca się pisanie roku zamiast skrótu r. Pisząc datę w prawym, górnym rogu, po nazwie miejscowości stawiamy przecinek i piszemy dnia. Określenie przedmiotu sprawy - jest to zwięzłe sformułowanie sprawy będące przedmiotem pisma. Pomaga to przy rejestracji i klasyfikacji pism. Często podczas rozdzielania pism, osoba dekretująca nie czyta tekstu pisma i kieruje je do załatwienia na podstawie samego określenia sprawy. Używamy słowa: Sprawa:; Spraw:; Dotyczy: Treśd sprawy wpisujemy w tej samej linii po dwukropku i z małej litery, bez kropki na koocu. Wyróżniamy przez podkreślenie, kursywę lub pogrubienie albo pismo rozstrzelone. Treśd ta nie powinna byd dłuższa niż trzy wiersze. Treśd sprawy - jest to zasadnicza częśd pisma. Rozpoczynamy ją wyrównując do lewej po ostatnim wierszu sprawy lub zwrocie rozpoczynającym. Treśd pisma może byd napisana w układzie blokowym lub a linea (najczęściej blokowy, a linea do osób prawnych lub korespondencji o szczególnym charakterze). Jeżeli treśd pisma przenosimy na drugą stronę, to w prawym dolnym rogu kartki umieszczamy./. lub piszemy słowo-verte-. Kolejne strony numerujemy zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami. Należy pamiętad, że nie przenosi się na drugą stronę mniej niż dwóch wierszy oraz samych podpisów i załączników. Dlatego należy odpowiednio rozplanowad układu treści. Można zmienid wielkośd czcionki, odstępy między akapitami, ew. rozmiary marginesów Podpisy osoby uprawnionej - umieszczamy pod treścią pisma. Podpis powinien zawierad stanowisko służbowe, imię i nazwisko, uwzględniamy tytuł naukowy. Jeśli pismo mają podpisywad dwie osoby lub więcej rozmieszczamy je symetrycznie. Osobę o wyższym stanowisku umieszczamy z prawej strony. Podpis składamy w polu między funkcją a imieniem i nazwiskiem, najlepiej wiecznym piórem (długopisem). Podpis powinien byd własnoręczny, pełny (można w imieniu tylko pierwszą literę), parafę można umieścid na kopiach. Przy wysyłaniu zawiadomieo, wezwao lub zaproszeo można stosowad zamiast podpisu pieczątkę, która go odwzorowuje, czyli tzw. faksymile. str. 26

28 Zwroty grzecznościowe - nadają pismom osobisty charakter i wyrażają szacunek. Zwrot rozpoczynający piszemy 2-4 wiersze poniżej na druku sprawa. Po formule grzecznościowej stawiamy przecinek a treśd pisma rozpoczynamy od następnej linii wielką literą. Formułę zakooczeniową piszemy nad podpisem autora wyrównując tak samo jak podpis. Elementy dodatkowe - jeśli do pisma dołącza się inne dokumenty to trzeba to odnotowad pod tekstem na wysokości podpisu z lewej strony kartki. Jeżeli pismo podpisywało więcej osób to informację tę podajemy 2-3 wiersze poniżej lewego podpisu. Załącznik określa liczbę lub nazwę dokumentów dołączonych do pisma. Wymagania dotyczące stylu pism: Zdania powinny byd jasne, krótkie, pojedyncze. Zbyt rozbudowane zdania mogą powodowad trudności w zrozumieniu treści pisma. Pismo winno byd sformułowane w sposób zwięzły i ścisły. Nie należy zamieszczad rozwlekłych opisów, własnych refleksji, zbędnych słów. Warto stosowad gotowe formuły, szczególnie w pismach typowych. Forma pisma winna byd uprzejma. W tym celu stosuje się zwroty typu Uprzejmie prosimy..., Zwracamy się z uprzejmą prośbą... Nie należy jednak przesadzad z grzecznością, gdyż jej nadmiar razi. W żadnym wypadku nie wolno stosowad słów obraźliwych i pogróżek. Dozwolone są natomiast sformułowania kategoryczne i groźby legalne (odwołanie się do zawartych umów i obowiązujących przepisów mówiących o konsekwencjach niewłaściwego postępowania. Należy przestrzegad zasad pisowni polskiej. Nie są dopuszczalne błędy ortograficzne, gramatyczne, stylistyczne czy interpunkcyjne. Pismo winno byd sugestywne. Jego efektem będzie wówczas spowodowanie właściwej reakcji odbiorcy. Służy temu zastosowanie odpowiednich argumentów oraz właściwe uzasadnienie faktyczne i prawne. Pismo ma byd kompletne. Braki powodują niejednokrotnie dodatkową korespondencję, a co za tym idzie wydłuża załatwienie sprawy. W pismach dozwolone jest użycie skrótów. Powinny to byd jednak skróty powszechnie używane. Niedozwolone jest używanie skrótów znanych jedynie nadawcy bądź stosowanych wyłącznie w znanych mu kręgach. Nie skraca się również zwrotów grzecznościowych ani nazwy instytucji (firmy). Do typowych skrótów stosowanych w korespondencji biurowej należą powtarzające się często zwroty mowy potocznej (np. szt. - sztuk, ul. - ulica, poz. - pozycja), tytuły zawodowe, stopni naukowych, godności kościelnych (np. prof. - profesor, mgr - magister, inż. - inżynier, gen. - generał, bp - biskup, ks. - ksiądz), skróty miar i nazw jednostek metrycznych (np. m - metr, cm - centymetr, km - kilometr, t - tona, kg - kilogram, g - gram). Dopuszczalne jest także stosowanie skrótowców (wyrazów powstałych z pierwszych liter lub sylab wyrazów tworzących jakieś wyrażenie bądź nazwę własną. Mogą to byd pisane dużymi literami skrótowce kilkuwyrazowych nazw (np. PZU - Powszechny Zakład Ubezpieczeo), albo skrótowce pisane małymi literami (np. np. - na przykład, itd. - i tak dalej, tzn. - to znaczy, ww. - wyżej wymieniony, jw. - jak wyżej, tj. - to jest). Należy opanowad zasady stosowania kropek w pisaniu skrótów (kropką zastępuje się odciętą częśd wyrazu). Błędem jest stosowanie ukośnika w niektórych skrótach i skrótowcach (np. w/w). Niewłaściwe jest także pozorne skracanie wyrazów (np. wiceprezes na v-ce prezes). Liczba znaków jest w obu przypadkach taka sama. Pismo winno dotyczyd tylko jednej sprawy. Jeśli mamy do przekazania więcej niż jedną sprawę, sporządzamy oddzielne pismo do każdej z nich. Wkłada się je wówczas do jednej koperty i tak przesyła do adresata. Szczególnie ważna treśd pisma winna byd wyróżniona. Stosuje się następujące sposoby wyróżniania: tłusty druk, pismo pochyłe, r o z s t r z e l o n y d r u k, podkreślenie, str. 27

29 ZASTOSOWANIE DUŻYCH LITER, wypunktowanie najważniejszych spraw, zastosowanie ramek, stosowanie tła, wyśrodkowywanie, przytoczenie przykładów, podkreślenie słowne (np. W tym najważniejsze jest...), zdefiniowanie zastosowanych pojęd. Pismo powinno zawierad terminologię fachową dostosowaną do poruszanych zagadnieo. Pismo winno byd przejrzyste graficznie. W tym celu należy stosowad odpowiedni odstęp między wierszami i podział na akapity. W korespondencji do osób fizycznych stosuje się wcięcia akapitowe, w korespondencji między instytucjami stosuje się układ blokowy. Poszczególne akapity można oddzielad podwójnym skokiem (interlinią). Każde pismo powinno stanowid logiczną i koncepcyjnie zwartą całośd. W korespondencji urzędowej stosuje się styl urzędowo-kancelaryjny, charakteryzujący się zwięzłością, bezosobowością w aktach ogólnych, posługiwaniem się gotowymi formularzami, ujmowaniem treści w formie punktów, specyficzną terminologią, kategorycznymi formami. Pisma urzędowe powinno się redagowad: w sposób zwięzły (krótkie zdania, tylko istotne szczegóły, bez powtarzania się), treśd przedstawiona jasno i zrozumiale, stosowad terminy krótkie i skróty powszechnie używane, bez zwrotów obcojęzycznych, przestrzegad zasad pisowni polskiej, w uprzejmej formie (bez pogróżek i ordynarnych zwrotów urażających godnośd osobistą adresata, zagrożenia karne mogą byd tylko legalne), sposób kompletny (treśd pisma musi obejmowad wszystkie problemy istotne dla danej sprawy), przedmiot sprawy określad w sposób ścisły, jasno, jednoznacznie, nie dopuszczając interpretacji i domysłów, pismo powinno dotyczyd w zasadzie tylko jednej sprawy, treśd musi przekonywad adresata, powinna by oparta na faktach, przepisach, logicznych argumentach. W pismach urzędowych nie wolno popełnid błędów językowych: nie piszemy należy pisad w odpowiedzi na odpowiadając na w nawiązaniu do nawiązując do w załączeniu dołączamy, przesyłamy za wyjątkiem z wyjątkiem na adres pod adresem zabezpieczyd zapewnid wzajemna współpraca współpraca okres czasu czas potencjalne możliwości możliwości odgrywad znaczenie mied znaczenie na temat(w temacie) tym problemem dalej kontynuowad kontynuowad Przy redagowaniu pism używa się skrótów: od często powtarzających się zwrotów potocznych: prof.; tj.; br. (bieżący rok); w. (wiek); ds.; tzn.; bm. (bieżący miesiąc); lp. (liczba porządkowa); z up.; itp.; m. in.; ldz. (liczba dziennika); tzw.; np.; wz. (w zastępstwie); o ojciec; oo. ojcowie np. benedyktyni od tytułów zawodowych i naukowych: prof.; dyr.; drą. (doktora); inż.; gen.; mgr; kpt.; dr; mgr. (magistra) od skrótów miar wag i jednostek monetarnych: mm ; km; g; gr; cm; a; dag; zł; m; ha; kg; $ str. 28

30 skróty liczebników i grup liczb, 12 tyś., ton; m2; 20 mln szt., m3; 10 mld zł e) czasu i daty, sek.; min; godz f) inne. PCK; GUS; bhp; WOM; PKO; GUS owski; UOP; KO W pismach można wyróżnid następujące części: 1. Nagłówek, 2. znaki powoławcze (data pisma, znak sprawy), 3. nazwa i adres odbiorcy, 4. określenie przedmiotu sprawy, 5. treśd pisma, 6. podpis, 7. elementy dodatkowe: o informacje o załącznikach, o adresy instytucji, które otrzymują pismo do wiadomości. Ad 1. Ad 2. Ad 3. Ad 4. Ad 5. Ad 6. Ad 7. Lewo, prawo lub całe pole nagłówkowe, może byd odciśnięte stemplem nagłówkowym zawiera: nazwę i adres nadawcy pisma oraz inne elementy np. numer telefonu, faksu, konta bankowego, numer REGON, NIP, nadruki reklamowe. Wasze pismo z dnia znak - nasz znak - data W polu adresowym, każdy składnik w osobnym wierszu, w układzie blokowym, zawsze w pierwszym przypadku! Po słowie sprawa, spraw lub dotyczy., krótko zwięźle w 1 przypadku. Treśd sprawy nie powinna byd dłuższa niż 3 linie (można ją wyróżnid przez podkreślenie lub tłusty druk). Po napisaniu treści sprawy nie stawiamy kropki. 2-4 wiersze poniżej słowa sprawa, w układzie blokowym (obecnie częściej stosowany) lub a linea (z wcięciem). Kooczymy 30 mm od dolnej krawędzi 10 mm margines + 20 mm znak zakooczenia pisma./. l,./. lub słowo verte- przeniesienie treści pisma na drugą stronę i przestawia się marginesy 20 i 10 mm 2-3 wiersze poniżej ostatniego wiersza (stanowisko służbowe, imię, nazwisko) Parafka - (skrót podpisu) Po lewej stronie pod tekstem pisma. Do wiadomości lub otrzymują - po lewej stronie. Wyróżniamy cztery elementy składowe tekstu pisma: wprowadzenie przedstawienie problemu uzasadnienie wnioski koocowe Wprowadzenie jest częścią wstępną. Nadawca pisma nawiązuje w tej części do poprzedniej korespondencji podając znak pisma, jego datę oraz sprawę lub wprowadza w zagadnienie, którą chce w piśmie omówid. Jeżeli nie było wcześniej korespondencji, nadawca pisma może tę częśd ominąd i przejśd do omówienia problemu. Przedstawienie problemu jest częścią zasadniczą pisma. W tej części nadawca szczegółowo wyjaśnia sprawę. Problem powinien byd zredagowany jasno, zwięźle, wyczerpująco i jednoznacznie. Uzasadnienie ma na celu przekonanie o słuszności stanowiska zajmowanego przez nadawcę pisma. Nadawca podaje motywy swojego postępowania i zajętego stanowiska. Wyróżnia się dwa rodzaje uzasadnienia: faktyczne i prawne. W uzasadnieniu faktycznym podaje się stan faktyczny sprawy, dowody świadczące o danym fakcie np. protokół przyjęcia towaru, w którym komisja wyszczególnia stwierdzone braki str. 29

31 towarowe. Uzasadnienie prawne podaje podstawę prawną zajętego stanowiska i prawną ocenę stanu faktycznego. Uzasadnienie jest z reguły dłuższe niż przedstawienie problemu. Jeżeli będzie on właściwie zredagowany, to pismo przekona adresata o słuszności sprawy. Treśd uzasadnienia powinna płynnie, jasno, zwięźle, jednoznacznie, powinna zawierad właściwe argumenty. Wnioski są częścią koocową pisma. Są podsumowaniem treści, ponownym podkreśleniem istoty. Prawidłowo zredagowane pismo może zawierad wszystkie cztery elementy pisma, trzy albo tylko dwa. W piśmie musi byd zawsze przedstawienie problemu i uzasadnienie. Rozplanowanie treści pisma Pisma mogą byd sporządzane na: papierze maszynowym (papierze bez nadruku), blankiecie korespondencyjnym, formularzu. Forma i układ pisma Układy specjalne Układ francuski układ a linea z pojedynczymi odstępami pomiędzy wierszami i jedną interlinią pomiędzy akapitami. Stosuje się zwiększone wcięcie, do 10 znaków. Jest stosowany, gdy pismo ma niewielką ilośd tekstu i zachodzi koniecznośd jego rozłożenia na cały format papieru. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Układ niemiecki układ blokowy ze zwiększonym odstępem między wierszami. Układ angielski układ a linea ze zwiększonym odstępem między wierszami. Układy graficzne pism Układ amerykaoski układ a linea z wcięciem do 5 znaków i blokowy, z dominującym pojedynczym odstępem między wierszami oraz interlinią między fragmentami pisma, może byd stosowany zarówno na blankietach korespondencyjnych, jak i na papierze bez nadruku. Pole adresata, zwrot pożegnalny, podpis oraz informacje dodatkowe umieszcza się, w odróżnieniu od układu europejskiego, zaraz przy lewym marginesie. Układ europejski najczęściej używany w Polsce. str. 30

32 Pole nagłówkowe Miejsce i data sporządzenia pisma Pieczątka wpływu Pole adresata Określenie sprawy Treśd pisma Załączniki Zwrot pożegnalny i podpis Rys. 8 Układ pisma według wzoru europejskiego Data i pole nagłówkowe Pieczątka wpływu Pole adresata Określenie sprawy Treśd pisma Zwrot pożegnalny i podpis Załączniki Rys. 9 Schemat pisma według wzoru amerykańskiego Zasady korespondencji Zasady ogólne: na każdą korespondencję należy udzielid odpowiedzi, brak odpowiedzi jest bardzo wymowny, jeśli nie można odpowiedzied natychmiast, należy poinformowad nadawcę o otrzymaniu korespondencji, treści korespondencji nie ujawnia się osobom trzecim bez zgody nadawcy, str. 31

33 nie należy oczekiwad odpowiedzi na korespondencję naruszającą ogólnie przyjęte zasady korespondowania. Korespondencja oficjalna (pismo) Cel: załatwienie sprawy oficjalnej przez instytucję lub osobę ją reprezentującą Estetyka tekst wydrukowany, nie pisany odręcznie, na czystym papierze gładkim, nie w kratkę, nigdy na kartce wyrwanej z zeszytu, bez wymazywania i przekreślania, papier niepoplamiony, pismo nieposkładane. Części dane autora pisma w lewym górnym rogu, Imię i Nazwisko (nigdy odwrotnie), kierunek studiów i nr indeksu, ewentualnie adres, telefon, , dane adresata poniżej z prawej strony tytuł lub stopieo naukowy lub służbowy, instytucja, adres, treśd pisma: rzeczowa, zwięzła, precyzyjna, argumenty prawdziwe, logiczne i niepodważalne prawnie, język poprawny, komunikatywny, bez kolokwializmów, bez błędów ortograficznych, styl kurtuazyjny, bez sformułowao obraźliwych dla adresata, dokładne pisanie imion, nazwisk, tytułów i nazw, bez skrótów imion, tytułów i nazw, skróty są oznaką lekceważenia, bez podkreśleo ani wytłuszczeo, miejsce i data wystawienia po lewej na ostatniej stronie, podpis odręczny kolorem czarnym lub niebieskim. List półoficjalny Cel: załatwienie sprawy oficjalnej przez konkretną osobę, znaną osobiście, co, do której można domniemywad, że nie ma nic przeciwko takiej formie korespondencji Części dane autora pisma w lewym górnym rogu, Imię i Nazwisko (nigdy odwrotnie), kierunek studiów i nr indeksu, ewentualnie adres, telefon, , dane adresata poniżej z prawej strony, tytuł lub stopieo naukowy lub służbowy, adres nagłówek kurtuazyjny lub uprzejmy, w zależności od stopnia zażyłości autora z adresatem, wszystkie wyrazy pisze się dużymi literami, zakooczony wykrzyknikiem, który w języku polskim, towarzyszy wołaczowi, nie oznacza krzyku, jeśli jest pojedynczy, wielokrotny wykrzyknik jest niedopuszczalny, używanie skrótów jest oznaką lekceważenia, pierwszy list do profesora zawsze należy zacząd od nagłówka: Szanowny Panie Profesorze w następnych można modyfikowad lub pominąd pierwszy przymiotnik listu nigdy nie rozpoczyna się od Dzieo dobry, gdyż świadczy to o infantylizmie nadawcy Witam w listach do, osób mało znanych nadawcy, osób o wyższej pozycji społecznej, zwłaszcza profesorów, treśd listu rzeczowa, zwięzła, dopuszczalne treści osobiste w zależności od stopnia zażyłości autora z adresatem, argumenty prawdziwe, język poprawny komunikatywny bez kolokwializmów bez błędów ortograficznych, styl kurtuazyjny lub uprzejmy bez sformułowao poufałych lub obraźliwych dla adresata dokładne pisanie imion, nazwisk, tytułów i nazw bez skrótów imion, tytułów i nazw skróty są oznaką lekceważenia wszystkie rzeczowniki, przymiotniki i zaimki określające adresata pisze się dużymi literami bez podkreśleo ani wytłuszczeo, zakooczenie, co najmniej uprzejme pierwszy list do profesora zawsze należy zakooczyd wyrażeniem: Z wyrazami szacunku następny można zakooczyd wyrażeniem: Z poważaniem. Pozdrawiam można napisad do kolegi nigdy do osoby mało znanej str. 32

34 nadawcy, osoby o wyższej pozycji społecznej zwłaszcza profesora, chyba że wyraźnie do tego upoważni autora listu, niesprzeczne wewnętrznie, niesprzeczne z nagłówkiem, miejsce i data wystawienia po lewej na ostatniej stronie, podpis odręczny kolorem czarnym lub niebieskim. Korespondencja seryjna Korespondencja seryjna to technika szybkiego tworzenia, różniących się tylko niektórymi elementami, szeregu identycznych dokumentów (seria), przy wykorzystania bazy danych. Załóżmy, że musimy wysład list identycznej treści do 100 różnych odbiorców. Oddzielne tworzenie każdego listu zajęłoby wiele godzin. W takich sytuacjach przydaje się korespondencja seryjna. Używając jej wystarczy utworzyd jeden dokument zwierający informacje jednakowe dla wszystkich kopii. Na przykład w liście zapowiadającym wprowadzenie nowego produktu do firmy, jej logo i tekst na temat produktu będą jednakowe w każdym egzemplarzu listu, zmieniad się będzie jedynie adres odbiorcy i wiersz powitania. Przygotowanie korespondencji seryjnej składa się z sześciu kroków podzielonych na trzy etapy: 1. Przygotowanie treści dokumentu głównego. 2. Stworzenie źródła danych (lub skorzystanie z gotowej bazy przygotowanej w Excelu, Accessie, Wordzie). 3. Połączenie (scalenie) dokumentu głównego ze źródłem danych. Przed rozpoczęciem procesu tworzenia korespondencji seryjnej należy przygotowad dokument główny (tekst, który będzie powtarzany i rozsyłany do wybranych adresatów) i zapisad go na dysku. Następnie można przejśd do poniższych kroków: Na początku z menu Narzędzia należy wybrad Listy i dokumenty wysyłkowe, a następnie kliknąd polecenie Korespondencja seryjna... Po prawej stronie okna programu zostanie otwarte okienko zadao, opisujące poszczególne kroki, które należy wykonad, aby utworzyd dokument seryjny. Krok 1 to wybranie typu dokumentu, nad jakim chcemy pracowad. Należy zaznaczyd opcję Listy, a następnie przejśd do kroku 2 (Następny: Dokument początkowy). NW tym kroku trzeba wybrad opcję Użyj dokumentu bieżącego, aby przygotowad korespondencję seryjną na podstawie dokumentu, który został wcześniej przygotowany. Teraz można przejśd do kolejnego kroku kreatora (Następny: Wybierz adresatów), w którym należy podad źródło, z którego będzie pochodziła lista adresatów. W tym celu klikamy opcję: Wpisz nową listę, a następnie łącze Utwórz... Otworzy się okno formularza, przy pomocy, którego można wpisad dane adresowe. Najpierw warto jednak dostosowad nagłówki tego formularza (usunąd niepotrzebne lub dodad nieistniejące). Można to zrobid klikając na przycisk Dostosuj... Pojawi się kolejne okienko, w którym można dodawad pola, usuwad je lub zmieniad nazwę już istniejących. Po dokonaniu poprawek można już zamknąd okno Dostosowywanie listy adresów, powracając do wcześniejszego okna, do którego należy teraz wpisad dane. Po wpisaniu pierwszej osoby należy kliknąd na przycisk Nowa pozycja, aby wpisad kolejną osobę. Po wpisaniu wszystkich danych można zamknąd okno. Powstałą bazę danych należy koniecznie zapisad w przeciwnym wypadku trzeba będzie rozpocząd proces korespondencji seryjnej od nowa. Po zamknięciu formularza otworzy się okno Adresaci Korespondencji Seryjnej, które (będąc na etapie tworzenia podstawowej korespondencji seryjnej) można jednak od razu zamknąd (przycisk OK). Teraz można przejśd do kroku 4 (Następny: Napisz list). W tym kroku należy napisad list (jeśli nie zrobiło się tego wcześniej). Teraz można wprowadzid także ewentualne poprawki do treści listu. Na tym etapie trzeba również dodad do listu informacje o adresacie oraz wiersz pozdrowienia. Aby wstawid wiersz pozdrowienia wystarczy kliknąd łącze Wiersz str. 33

35 pozdrowienia w okienku zadao. Otworzy się okno, w którym można dobrad format wiersza. Z tego etapu pracy najbardziej przydatna opcja to Więcej elementów... Po kliknięciu tego łącza otworzy się okno z polami bazy danych, które trzeba teraz wstawid do dokumentu głównego. W tym celu należy kliknąd to pole, które chce się wstawid do dokumentu i nacisnąd przycisk Wstaw. W ten sposób trzeba wstawid wszystkie pola, które są potrzebne w dokumencie. Po wstawieniu pól do dokumentu należy zadbad o ich układ. Jeśli w jednym wierszu mają znajdowad się dwa pola trzeba rozdzielid je spacją. Następnie można przejśd do kolejnego kroku (Następny: Przejrzyj listy). W tym kroku można przejrzed listy z adresatami, ewentualnie wykluczyd wybranego adresata. Ostatnim (6) krokiem w procesie tworzenia korespondencji seryjnej jest ukooczenie scalania (Następny: Ukoocz scalanie). Można od razu wydrukowad przygotowaną korespondencję lub przejśd do edytowania poszczególnych listów. Łącza do tych czynności są w oknie zadao. Kliknięcie łącza Drukuj otwiera okno Scalanie na drukarkę, gdzie można wybrad rekordy (wiersze) do scalenia. Listy zostają od razu wydrukowane. Wybierając łącze Edytuj poszczególne listy otwiera się bardzo podobne okienko scalania rekordów (wierszy) z nowym dokumentem (łączenia dokumentu głównego z listą adresatów). W tym wypadku z listów seryjnych zostaje utworzony nowy dokument Worda, który można przejrzed i zapisad na dysku. Typy blankietów korespondencyjnych Do prowadzenia korespondencji zewnętrznej wykorzystuje się zwykły papier maszynowy formatu A4 lub A5, w układzie poziomym lub pionowym oraz blankiety korespondencyjne (papier firmowy lub blankiet firmowy). Polska norma PN-76/P przewiduje cztery rodzaje blankietów oraz dziesięd odmian. Blankiet ma duży wpływ na kształtowanie wizerunku firmy. Pisma kierowane do różnych kontrahentów, potencjalnych klientów, wpływają na kształtowanie opinii o nadawcy. Na niewielkiej powierzchni blankietu należy zaprezentowad w optymalny sposób nazwę przedsiębiorstwa, jego adres, znak firmowy, numery telefonów oraz zakres działania firmy. Dla uatrakcyjnienia wyglądu znaku firmowego wykorzystuje się druk barwny, ale nie należy przesadzid by nie osiągnąd efektu przeładowania i marnego gustu. Na blankietach umieszczane są nadruki, które mogą byd: Stałe - (znaki powoławcze: Wasze pismo z dnia, Znak,Sprawa, linie nastawienia dziurkacza, zakooczenia pisma, ramka adresowa). Znaki powoławcze zwierają datę i znak sprawy odbiorcy pisma, to jest pisma, którego dotyczy odpowiedź oraz datę i znak sprawy nadawcy pisma, to jest pisma stanowiącego odpowiedź. Na blankietach korespondencyjnych rozmieszczone są w następującej kolejności: Wasze pismo z dnia - pod tym napisem umieszczamy datę pisma, na które odpowiadamy. Coraz częściej spotyka się nadruk Paostwa pismo z dnia oraz Paostwa pismo z wynikające z chęci stosowania form grzecznościowych. Znak (wasz) podajemy symbol cyfrowo - literowy pisma, na które odpowiadamy. Nasz znak - wpisujemy symbol naszego pisma nadanych zgodnie z zaleceniami instrukcji kancelaryjnych. Data-umieszczamy datę wysyłki pisma Zmienne - zamówione przez naszą firmę najczęściej w polu nagłówkowym, zwłaszcza elementy reklamowe lub logo. Blankiet zawiera następujące pola: adresowe do umieszczenia adresu odbiorcy, identyfikacyjne to cecha i symbol formularza drukowane podczas produkcji blankietu, informacyjne zawiera informacje uzupełniające np. nr telefonu, faksu, konta bankowego identyfikator REGON, NIP, firmowe zawiera znak firmowy (logo firmy) elementy o charakterze informacyjnym i okolicznościowym, nagłówkowe zawiera adres nadawcy lub samą nazwę nadawcy, str. 34

36 korespondencyjne tu umieszczany jest tekst korespondencji, marginesowe - lewy margines służy do wpięcia blankietu do skoroszytu lub segregatora, reklamowe przeznaczone jest do umieszczania elementów o charakterze reklamowym, wpływu tu umieszczane są adnotacje dotyczące wpływu, dekretację, decyzje. Rodzaje blankietów: Nazwa Typ Format Układ Charakterystyka Blankiet BB1 A4 pionowy Przesyłanie korespondencji bez kopert, bezkopertowy BB2 A5 pionowy oszczędnościowy. Obecnie właściwie niestosowany. Blankiet BU1 A4 pionowy O ograniczonej liczbie nadruków, uproszczony BU2 A5 pionowy uproszczony układ graficzny. BU3 A5 poziomy Przesyłanie w kopertach. Blankiet zwykły BZ1 A4 pionowy Powszechnie, stosowany posiada nadruki BZ2 A5 pionowy stałe. Przesyłanie w kopertach zwykłych BZ3 A5 poziomy oraz z okienkiem. Blankiet BR1 A4 pionowy Z powiększonym polem nagłówkowym, reklamowy BR2 A5 pionowy posiada nadruki stałe. Wysyłany w kopertach zwykłych lub z okienkiem. Coraz częściej stosowana Układ pisma na blankiecie korespondencyjnym Układ pisma na blankiecie korespondencyjnym jest również ujednolicony. Każdy blankiet korespondencyjny posiada następujące pola: F - pole firmowe. Przeznaczone jest na umieszczenie znaku firmowego, logo lub elementu o charakterze informacyjnym. D - pole informacyjne. Przeznaczone jest na umieszczenie informacji o firmie, np.: nr telefonów, faksu, nr konta bankowego. W - pole wpływu. Przeznaczone jest na adnotacje dotyczące wpływu pisma do adresata, umieszczenie pieczątki wpływu. M - pole marginesowe. Przeznaczone na lewy margines. G - pole nagłówkowe. Przeznaczone na nazwę i adres nadawcy pisma. A - pole adresowe. Przeznaczone na nazwę i adres adresata - odbiorcy pisma. K - pole korespondencyjne. Przeznaczone na tekst pisma; w polu tym znajdują się: znaki powoławcze, określenie przedmiotu sprawy, treśd, podpis, elementy dodatkowe (załączniki lub/i do wiadomości ). F W G A M K D Rys. 10 Układ pól na blankiecie korespondencyjnym str. 35

37 Układ blokowy, mieszany i a linea Podczas redagowania pisma należy pamiętad o tym, aby myśli w nim wyrażone były ułożone w przejrzysty i logiczny sposób. Dlatego też poszczególne zagadnienia ujmowad należy w oddzielnych częściach tekstu pisma (akapity, bloki), a ważne informacje w treści pisma należy wyróżniad. Wyróżnia się dwa podstawowe układy treści pisma: Układ blokowy stosuje się go obowiązkowo w treści pism pomiędzy jednostkami organizacyjnymi (urzędami, przedsiębiorstwami, instytucjami, firmami). Przykład układu blokowego: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx Układ ten charakteryzuje się rozpoczynaniem wszystkich wierszy równo z linią lewego marginesu oraz oddzieleniem poszczególnych części, zwanych blokami, zwiększonym (zwykle podwójnym) odstępem, który nazywany jest interlinią albo światłem. Tytuły, śródtytuły piszemy od lewej linii lewego marginesu, a odstępy wierszowe 1. Układ a linea zwany też układem z wcięciem stosuje się zawsze w treści pisma skierowanego do osoby fizycznej. Wcięcie powinno wynosid od 2 do 5 znaków. Układ ten stosuje się niezależnie od tego, kto jest nadawcą pisma. Układ a linea stosuje się też przy redagowaniu tekstów specjalnych, jak: referaty lub przemówienia oraz w pismach do osób fizycznych. Przykład układu a linea: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx W obu tych układach zarówno wcięcie, jak i interlinię stosuje się przy zmianie myśli i w ten sposób każda nowa myśl zawarta jest w nowym akapicie (układ a lina) lub w nowym bloku (układ blokowy). Bloki i akapity nie powinny byd zbyt długie. Dopuszcza się nawet, aby blok lub akapit składał się tylko z jednego wiersza. Układ a linea charakteryzuje się następującymi cechami: tekst jest wyrównywany tylko do lewego marginesu, odstęp między wierszami w akapicie wynosi 1,5 wiersza, nie ma dodatkowego odstępu po akapicie, wcięcie pierwszego wiersza akapitu wynosi od 1 do 1,5 cm, tytuły rozdziałów, podrozdziałów i akapitów są wyśrodkowane w stosunku do marginesów strony. W układzie a linea stosujemy czcionkę o stałej szerokości (tak jak miało to miejsce w maszynach do pisania). W komputerowych edytorach tekstu jest ona reprezentowana przez czcionkę Układ mieszany łączy w sobie cechy obu wyżej wymienionych układów; z układu z wcięciem sposób rozplanowania tytułów i podtytułów, a z układu blokowego sposób pisania tekstu tzn. równo z linią lewego marginesu; odstępy między wierszami mogą byd pojedyncze lub 1,5 wierszowe. str. 36

38 Rodzaje korespondencji Korespondencja w sprawach Osobowych Korespondencja osobowa, czyli przyjmowanie, to jeden ze sposobów wymiany informacji wewnątrz- oraz zewnątrz zakładowej. Jest ona istotnym elementem w szybkim obiegu informacji, ponieważ dzięki niej komórki organizacyjne mogą w określony i zorganizowany sposób wykonywad swoją pracę, nie tracąc czasu na zbędne działania. Korespondencja taka składa się z pewnych, typowych dla siebie elementów składowych. Znając ich poprawne rozmieszczenie i budowę, korespondent może w profesjonalny i efektywny sposób prowadzid wymianę informacji pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi, instytucjami lub organami istotnymi w prawidłowym i odpowiedzialnym funkcjonowaniu zakładu lun przedsiębiorstw. Do elementów składowych takiej korespondencji należą: nagłówek, imię i nazwisko ( nazwa firmy lub zakładu) i adres odbiorcy pisma, znaki powoławcze: o wasze pismo z dnia, o znak i data pisma, o data, określenie przedmiotu sprawy, treśd, podpis, elementy dodatkowe. Nagłówek - zawiera imię, nazwisko i adres nadawcy. Nagłówek może byd umieszczony po lewej stronie lub po prawej stronie pola nagłówkowego lub na całym polu nagłówkowym. Zamawiając blankiet korespondencyjny, firma uzgadnia z wykonawcą tekst, rodzaj i wielkośd czcionek, grubośd linii, znak firmowy, elementy reklamowe, informacje dodatkowe. Nagłówek powinien byd czytelny i estetycznie wykonany. Nazwa i adres odbiorcy - umieszczony na polu adresowym blankietu korespondencyjnego w oznaczonym kreskami prostokącie lub po prawej stronie. Każdy składnik nazwy i adres odbiorcy należy pisad w osobnym wierszu, w układzie blokowym, w odpowiedniej kolejności oraz zawsze w pierwszym przypadku. Pisząc nazwę i adres odbiorcy pisma stosuje się skok pojedynczy. Nazwę ulicy i numer domu pisze się z odsunięciem o dodatkowy skok. Oznaczenie kodowe i nazwę miejscowości pisze się pismem wyróżnionym. W adresie odbiorcy nie stosuje się skoków, wyjątki to: ul - ulica, m - mieszkania oraz skróty stopni i tytułów naukowych np.: mgr, inż., dyr., prof.., Jeżeli nazwa odbiorcy jest długa i nie można jej zmieścid w jednym wierszu, to pisze się ją w dwóch a nawet trzech wierszach. Poprzedzenie imienia i nazwiska w adresie wyrazami Pan, Pani w pełnym brzmieniu jest wyrazem szacunku. Umieszczenie nazwiska przez imieniem jest dopuszczalne tylko w spisach. Znaki powoławcze - mówią, na jakie pismo udzielamy odpowiedź. Zazwyczaj są one nadrukiem na typowe blankiety korespondencyjne i zawierają następujące elementy: wasze pismo z dnia- tu wpisuje się datę pisma, na które odpowiadamy znak- w tym polu znajduje się znak pisma, którego dotyczy, responda; zawiera on skrót oraz numer i rok np.: PZU 133/03, DK 27/98. Skrót oznacza instytucję lub firmę albo komórkę organizacyjna, do której otrzymaliśmy pismo. data - tu powinna znaleźd się data naszego pisma. Określenie przedmiotu sprawy - redaguje się zwięźle, zawsze w pierwszym przypadku. Po nadruku sprawa należy postawid dwukropek, po nim wpisuje się właściwe określenie sprawy, które zawsze pisze się z małej litery i w pierwszym przypadku. Po treści zawierającej określenie przedmiotu sprawy nie stawia się kropki, gdyż odrębnośd tej treści pod względem str. 37

39 graficznym nie jest dostateczna. Jeżeli określenie przedmiotu sprawy nie mieści się w jednym wierszu, to ciąg dalszy należy przenieśd do następnego wiersza w ten sam sposób, by drugi wiersz tworzył blok z początkiem tekstu maszynowego pierwszego wiersza. Określenie sprawy powinno byd wyróżnione przez podkreślenie, pogrubienie lun kursywę. Treśd - pisanie treści pisma należy zaczynad w odległości od 2 do 4 skoków poniżej wyrazu Sprawa lub Dotyczy. Treśd pisze się w układzie blokowym lub w układzie z wycięciem (a linea). W układzie blokowym sporządza się obecnie większośd pism korespondencji urzędowej, natomiast układ a linea stosowany jest w pismach do lub od osób fizycznych oraz przy redagowaniu tekstów specjalnych, jak referaty czy przemówienia. Przed napisaniem treści umieszczamy zwrot grzecznościowy rozpoczynający list, po tym zwrocie można postawid przecinek i wówczas treśd pisma rozpoczyna się pisad w odległości 1-2 dodatkowych odstępów. Jeżeli treśd pisma nie mieści się na jednej stronie należy jej częśd należy jej częśd przenieśd na następną. Wówczas na poprzedniej stronie w miejscu podpisu stawia się znak przeniesienia (./.). Na następnej stronie powinny zawsze znaleźd się minimum 3-4 wiersze tekstu i podpis. Nie wolno nigdy przenosid na następną stronę tylko podpisów lub podpisów z informacją dodatkową (do wiadomości, załączniki). Podpis - powinien zawierad stanowisko służbowe oraz imię i nazwisko. Stanowisko służbowe umieszcza się po prawej stronie blankietu w odległości 2-3 skoki od ostatniego wiersza. W odległości 2-3 skoków poniżej stanowiska służbowego umieszcza się w nawiasie imię i nazwisko podpisującego. Tytuł naukowy piszemy w skróci małą literą. Podpis musi byd własnoręczny, wykonuje się go piórem lub długopisem. Podpis taki musi byd pełny. Za pełny podpis przyjmuje się pierwszą literę imienia i całe nazwisko. Tylko w na kopiach dopuszcza się stosowanie podpisu skróconego, czyli parafy. Elementy dodatkowe - informacja o liczbie załączników. Informacje o występujących w piśmie załącznikach umieszcza się przy lewym marginesie na wysokości stanowiska osoby podpisującej. Przed wyrazem załącznik podaje się liczbę załączników, bądź po napisaniu wyrazu załącznik wymienia się poniżej jego rodzaje. Korespondencja w sprawach Handlowych Mianem korespondencji handlowej określa się wszelkiego rodzaju pisma, jakie wymieniane są pomiędzy podmiotami gospodarczymi, z których jeden jest dostawcą, a drugi - odbiorcą. Korespondencja handlowa obejmuje dwie grupy pism: dokumenty typowe dla różnych transakcji kupna-sprzedaży, z których znaczna częśd sporządzana jest na powszechnie obowiązujących formularzach, dokumenty indywidualne dla poszczególnych transakcji, sporządzane z reguły na blankietach listowych. Do typowych pism handlowych zalicza się: Pismo - sporządza zwykle potencjalny odbiorca w sytuacji, kiedy posiada niepełne informacje o produkcie. Informacje te mogą pochodzid z takich źródeł jak: reklama, wystawy, katalogi i inne. W piśmie tym należy przekazad krótką informację na temat rodzaju działalności, jaką prowadzi podmiot składający zapytanie o ofertę. Oferta - To rodzaj pisma, w którym zamieszcza się szereg szczegółowych informacji na temat produktów, ich cen, warunków dostaw, ewentualnych upustów i warunków zapłaty. Oferta może zawierad obok tekstu, rysunki, schematy, zdjęcia. Może byd uzupełniona próbkami czy wzorami. Ofertę wysyła się w odpowiedzi na zapytanie o ofertę, bądź, jako samoistne pismo kierowane do jednego lub wielu potencjalnych odbiorców Zamówienie - To pismo sporządzane przez odbiorcę towaru z reguły na specjalnym druku. Powszechne stosowanie druków ułatwia wypełnienie zamówienia. Potwierdzenie przyjęcia zamówienia - Dostawca produktu, po otrzymaniu zamówienia, potwierdza fakt przyjęcia go do realizacji. To potwierdzenie jest w zasadzie jednoznaczne z tym, że pomiędzy dostawcą a odbiorcą zawarta została umowa kupna-sprzedaży, str. 38

40 na mocy, której, dostawca zobowiązuje się do terminowego dostarczenia produktu, a odbiorca do zapłacenia ceny za dostarczeniem. Faktura VAT lub rachunek uproszczony - Dokumenty te pozwalają na dokonanie rozliczeo między dostawcą a odbiorcą. Są również podstawą do ustalania zobowiązao podatkowych. Wystawienie faktury VAT lub rachunku zależy od tego, czy przedsiębiorstwo dokonujące sprzedaży jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) niekorzystającym ze zwolnienia od podatku, czy też korzysta ze zwolnienia. Faktura VAT może byd sporządzana na formularzach, albo w każdej innej formie np. mogą byd generowane przez program komputerowy. Reklamacja - To pismo sporządzane przez odbiorcę w sytuacji, kiedy ilośd lub jakośd otrzymanych produktów jest niezgodna z zamówieniem. Korespondencja w sprawach Administracyjnych Podmiotami organu administracji publicznej są: organy administracji rządowej, czyli naczelne organy takie jak: premier, minister oraz wojewoda, oraz centralne organy takie jak: komendant gł. Policji, prezes NBP, KRRiT, organ jednostki samorządu terytorialnego, czyli: organy gminy, powiatu, województwa, prezydent miasta, wojewoda itp. Są również organy należące do powyższych, czyli inne organy paostwowe i podmioty powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumieo np. szkoły, szpitale, organizacje społeczne, zawodowe, stowarzyszenia. Właściwością organu jest rozpatrywanie konkretnej sprawy zgodnie z art. 19 k.p.a, o obowiązek przestrzegania właściwości z urzędu spoczywa na organach administracji publicznej. Rodzaje właściwości dzieli się na 2 grupy: Ustawowa oraz delegacyjna. Ustawowa to: Rzeczowa - zdolnośd organu do rozpatrywania sprawy określonego rodzaju Miejscowa - rozpatrywanie sprawy na obszarze danej jednostki podziału terytorialnego kraju Instancyjna - zdolnośd organu do rozpatrywania sprawy w danej instancji Delegacyjna to - przekazanie sprawy oraz przekazanie czynności procesowych - pomoc prawna. Termin w kodeksie postępowania administracyjnego ma 2 znaczenia:, Jako odcinek czasu w ciągu, którego trzeba dokonad czynności procesowej, albo tez przed upływem, którego należy dokonad czynności procesowych, oraz jako konkretna data dokonania czynności. Rodzaje terminów to: Procesowe - ustawowe oraz urzędowe. Prawa materialnego - czas w ciągu którego, można otrzymad uprawnieni - czas w ciągu którego organ może nałożyd obowiązek - czas w ciągu którego podmiot ma spełniad nałożony obowiązek, obowiązek jego nie spełnienie może powodowad wstręcie postępowania administracyjnego, administracyjnego celu nałożenia sankcji administracyjnej. Instrukcyjne - mają na celu zdynamizowanie postępowania. Załatwiania spraw indywidualnych Terminy załatwiania spraw: Niezwłoczne lub terminie krótszym niż miesiąc 1 miesiąc - sprawy wymagające przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz sprawy w postępowaniu odwoławczym 2 miesiące - sprawy szczególnie skomplikowane Zachowanie terminu- przez wniesienie pisma przed upływem wyznaczonego terminu: Zasada złożenie pisma bezpośrednio w biurze prawniczym urzędu, nadanie pisma pocztą, złożenie pisma w polskim urzędzie konsularnym. str. 39

41 Wyjątki : żołnierz - złożenie pisma w dowództwie, członek załogi statku morskiego - złożenie pisma kapitanowi statku, pozbawiony wolności - złożenie pisma w zakładzie karnym. Przesłanki przywrócenia terminu: wniosek o przywrócenie terminu, uprawdopodobnienie braków winy zachowanie terminu 7 dni od ustania przyczyny. Korespondencja w sprawach Finansowych Rozliczenia pieniężne z kontrahentami mogą byd realizowane między innymi za pomocą następujących form: Polecenie przelewu - jest podstawową formą rozliczeo bezgotówkowych. Za jej pośrednictwem można dokonywad rozliczeo pieniężnych, polecenie przelewu zawiera dane dłużnika i wierzyciela, ich rachunki bankowe, kwotę do przekazania, tytuł przelewu, datę, pieczęd i podpis osoby upoważnionej. Czek - jest dokumentem zawierającym skierowane do banku polecenie wypłacenia danej kwoty pieniężnej na okaziciela Weksel - jest dokumentem zawierającym bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie w ustalonym terminie i miejscu przez wystawcę lub osobę przez niego wskazaną sumy pieniężnej, której egzekucja jest wyposażona w specjalny rygor. Ze względu na charakter zobowiązania wekslowego można wyróżnid weksle: kupieckie i handlowe, finansowe gwarancyjne. Do rozliczenia się z urzędem skarbowym podmiot zobowiązany jest do uiszczenia podatków. Są 2 rodzaje podatków: podatek dochodowy, oraz podatek od towarów i usług - VAT. Kontakty z ZUS - podstawowymi dokumentami są formularze zgłoszeniowe: do ubezpieczeo zdrowotnych, zgłoszenie zmiany ZUS ZZA, zgłoszenie do ubezpieczeo, zmiany danych osobowych ZUS ZUA, zmiany identyfikacyjne ZUS ZIMA, wyrejestrowanie płatnika ZUS ZWUA. Formularze rozliczeniowe raport imienny dla płatnika uprawniony do wypłaty świadczeo z ubezpieczenia chorobowego ZUS RCA, raport imienny o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne ZUS RZA, raport miesięczny dla osoby ubezpieczonej o opłaconych składkach ZUS RMUA, deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA. Przygotowanie i rozliczanie składek oraz wypełnienie formularzy możemy dokonad za pomocą programu komputerowego Program płatnik, który jest rozpowszechniony przez ZUS. Do sporządzenia i składania sprawozdao finansowych zobowiązane są podmioty prowadzące rachunkowośd określone prawem ustawa z dnia r. o rachunkowości, Dz.U. z 1994 r. nr.121 poz. 591 wraz z późniejszymi zmianami. Sprawozdania finansowe sporządzane są obowiązkowo na dzieo kooczący dany rok obrotowy. Na sprawozdanie składają się: bilans, rachunek zysków i strat, informacja podatkowa, rachunek przepływów pieniężnych zestawienie zmian w kapitale, sprawozdanie z działalności jednostki w roku obrotowym. Korespondencja w sprawach Transportowych W celu przewiezienia ładunków, przesyłek i osób korzysta się z usług różnych przedsiębiorstw transportowych, komunikacyjnych i spedycyjnych. str. 40

42 Korespondencja w sprawach przewozu dotyczy zamówienia środka transportu, zlecenia przewozu, reklamacji i ubezpieczenia przesyłki. Korzystając z transportu, nadawca przesyłki dostarcza list przewozowy. Jest to formularz zawierający: informacje o przesyłce, rodzaj przelewu, opis opakowania, adres nadawcy i odbiorcy, miejsce nadania i odbiór. Umowa przewozu przesyłki zostaje zawarta z chwilą opatrzenia przez PKP listu przewozowego stempla przyjęcia. Jeżeli nadawca przesyłki nadaje ładunek wymagający oddzielnego wagonu, wówczas musi dokonad zamówienia wagonu na specjalnym formularzu. Zlecenie przewozu dostarcza nadawca przewoźnikowi, który na jego podstawie wypełnia list przewozowy. Wszystkie przesyłki towarowe, przewożone zarówno transportem kolejowym jak i samochodowym muszą byd ubezpieczone. Ubezpieczeniem przesyłek zajmuje się zakład ubezpieczeniowy, który zobowiązał się wypłacid odszkodowanie w razie szkody lub zaginięcia przesyłki w czasie transportu. Rodzaje pism w działalności hotelarskiej Hotelarstwo i turystyka należy do usługowej części gospodarki narodowej. Dlatego też pisma związane z tymi działaniami są spotykane w korespondencji dotyczącej spraw handlowych i usług. Do najczęściej spotykanych pism związanych z hotelarstwem i turystyką należą: Oferta Oferta ma zachęcid odbiorcę do zakupienia oferowanych usług. (Ogólne zasady budowania oferty omówione są wśród typów pism korespondencyjnych). List intencjalny List taki nie musi koniecznie skłaniad do skorzystania z oferty. Może byd jedynie przyjaznym przypomnieniem korzyści, jakie oferuje nadawca tego listu (np. rabaty dla stałych klientów). List taki powinien przyciągad uwagę czytającego, oferowad mu pewną korzyśd oraz udzielad informacji koniecznej do skorzystania z oferty, tzn. podad nazwę firmy, adres, ewentualnie numer telefonu. Program Występują dwa rodzaje programów imprez: Program ramowy, który przedstawia propozycje na każdy dzieo; Program szczegółowy, który podaje propozycje z rozbiciem na godziny. Program przedstawia to, co organizator imprezy planuje w trakcie jej trwania. W przypadku spraw związanych z hotelarstwem i turystyką forma pisma bywa bardzo różna, szczególnie, jeśli chodzi o ofertę i list intencjalny. Wszystko zależy od tego, kto ma byd odbiorcą danego pisma. Jeśli odbiorcą jest firma lub przedstawiciel firmy, list taki ma typową formę dla pisma korespondencyjnego. Jeśli pismo jest kierowane do indywidualnego odbiorcy, często taki list przybiera formę listu prywatnego, bez adresu nadawcy, znaków powoławczych (inicjałów) i określeo sprawy. Forma taka ma na celu przekazanie odbiorcy o indywidualnym, przyjaznym traktowaniu go przez nadawcę pisma. Jeśli oferta kierowana jest do szerszego grona odbiorców może byd skomponowana jak pismo zatytułowane, bez podania adresata. Podobnie komponuje się program, umieszczając w pierwszym wersie tytuł, a w następnych - rodzaj i termin imprezy. Program zazwyczaj nie jest pismem samodzielnym, lecz dołączonym do oferty lub potwierdzenia zakupu, nie wymaga, więc ani adresu nadawcy, (chod lepiej by był, gdyż organizator imprezy nie zostaje anonimowy), ani adresu odbiorcy. str. 41

43 Rezerwacja Szanowni Paostwo, (Przykład): Chciałbym zarezerwowad jednoosobowy pokój z wanną lub prysznicem w dniach 2 i 3 września. Czy mogliby mi Paostwo podad ceny? Z poważaniem, Imię Nazwisko Stanowisko Potwierdzenie rezerwacji Dane identyfikacyjne hotelu Dane identyfikacyjne składającego zamówienie Dane gości hotelowych Termin pobytu od do.. (Ilośd noclegów) Zamawiane usługi Oferta hotelu dotycząca zamówionych usług Forma płatności Równie ważne jak wygląd pisma jest jego treśd. Pisma w korespondencji biurowej pisze się językiem biurowym - oficjalnym. Pismo urzędowe powinno byd: zrozumiałe napisane prostym językiem, należy unikad kwiecistego stylu pamiętając, że przewaga zdao pojedynczych nad złożonymi znacznie zwiększa jego czytelnośd. Używanie specjalistycznej terminologii jest dopuszczalne o ile uzasadnia to charakter pisma, a użyte określenia będą zrozumiałe dla adresata. Należy unikad zwrotów obcojęzycznych, jeśli tylko występują ich odpowiedniki w języku polskim, konkretne przedmiot sprawy powinien byd jednoznacznie określony mogą byd w tym pomocne gotowe formuły np.: występujące w umowach i ofertach, zwięzłe zamiast szczegółowo opisywad bardziej skomplikowane kwestie warto ująd pewne części pisma w formie punktów lub tabeli, kompletne powinno zawierad wszystkie potrzebne informacje i byd bezpośrednio związane z celem korespondencji, sugestywne powinno opierad się na faktach, uzasadniad zajęte stanowisko i zawierad właściwa argumentacje, uprzejme redagując pismo stosuje się powszechnie przyjęte w Polsce zwroty grzecznościowe, nie wolno używad zwrotów obraźliwych, dwuznacznych, niecenzuralnych, ani pogróżek. Można natomiast stosowad tzw. Groźby legalne mające charakter prawnie uzasadniony np.:, jeżeli do dnia nie zostanie uregulowana należnośd w wysokości to zgodnie z obowiązującymi przepisami sprawa zostanie skierowana na drogę sądową, poprawnie językowe - musi byd poprawnie napisane w języku polskim (pod względem stylistycznym, gramatycznym, ortograficznym, oraz interpunkcyjnym). Główna treśd pisma składa się z następujących części: wprowadzenie, przedstawienie zagadnienia, uzasadnienie i wnioski, Wprowadzenie jest to częśd wstępna i zarazem nie obowiązkowa tekstu, jego celem jest ogólne zorientowanie adresata w sprawie, która będzie poruszana, najczęściej nawiązuje się do poprzedniej korespondencji. Wprowadzenie powinno byd krótkie 1-2 zdania, jeśli sprawa była już przedmiotem wymiany listów wystarczy jedynie powoład się na wcześniejszą korespondencję np.: odpowiadając na wasze pismo z 7 Lipca 2010roku znak HMR\R-23\07 znak w sprawie nawiązania współpracy str. 42

44 stosownie do Paostwa prośby przekazanej w piśmie dnia nawiązując do rozmowy telefonicznej dnia W dłuższych pismach po wprowadzeniu występuje tak zwane zagadnienie pisma jest to główna cześd treści pisma zwana też osnową. Zawiera ono wyjaśnienie, o co piszącemu chodzi inaczej mówiąc przedstawia problem będący przedmiotem sprawy. Ten fragment pisma powinien byd zredagowany zwięźle, lecz wyczerpująco i jednoznacznie. Uzasadnienie ma na celu przekonanie adresata o słuszności stanowiska zajmowanego przez autora. Nadawca podaje motywy swojego postępowania. Uzasadnienie jest obowiązkową częścią pisma jest ono z reguły niż przedstawienie tekstu, jego treśd powinna byd zwięzła i zrozumiałą oraz zawierad właściwe argumenty. Wyróżnia się dwa rodzaje uzasadnieo: Uzasadnienie faktyczne, w którym opisuje się stan faktyczny sprawy i świadczące o nim dowody oraz uzasadnienie prawne, w którym podaje się podstawę prawną zajmowanego stanowiska lub prawną ocenę stanu faktycznego. Następną częścią pisma są wnioski stanowiące jego koocową częśd. Podanie wniosków nie jest obowiązkowe, na ogół formułuje się je tylko wówczas, gdy po przedstawieniu i uzasadnieniu prosi się o decyzję lub opinię. Wnioski mają na celu spowodowanie określonego zachowania adresata, wywarcie odpowiedniego wrażenia lub też spowodowanie zajęcia jego stanowiska w sprawie. Powinno się w nich podad krótkie podsumowanie wcześniejszych wywodów piszącego np.: biorąc powyższe pod uwagę uprzejmie prosimy o pozytywne załatwienie naszej sprawy podsumowując powyższe uprzejmie proszę o przychylne ustosunkowanie się do mojego wniosku Nie każde pismo musi zawierad wszystkie wymienione części, w zależności od jego długości a także rodzaju i przedmiotu sprawy może zawierad ich mniej, ale zawsze konieczne jest umieszczenie w nim przedstawienia zagadnienia i uzasadnienia. Poniżej treści pisma po prawej stronie umieszcza się formułę kooczącą zostawiając 3-5 wierszy odstępu, formuła koocząca może mied formę grzecznościową lub pożegnalna np.: Z poważaniem, Łącze wyrazy szacunku, Z wyrazami szacunku, Pozdrawiam ( wtedy, gdy odbiorca jest znany osobiście). W pismach do osób, którym należy się szczególny szacunek lub w dyplomacji można użyd następujących zwrotów: Z wyrazami najgłębszego szacunku, Z wyrazami wdzięczności, W smutnych okolicznościach stosowane są zwroty: Z wyrazami współczucia, Z wyrazami żalu. W formule kooczącej umieszcza się podpis powinien on byd pełny, parafowanie, czyli podpisywanie skrótem czy inicjałami jest dopuszczalne tylko na kopiach. Na pismach jedno brzmiących adresowanych do większej ilości odbiorców można odcisnąd pieczęd faksymilującą, czyli naśladującą własny podpis. Oryginał wówczas jest przeznaczona dla nadawcy. W przypadku, gdy pisma podpisują dwie osoby osoba na wyższym stanowisku lub odpowiedzialna za załatwienie sprawy podpisuje je z prawej strony, a druga osoba podpisuje się z lewej strony na tej samej wysokości. Podpis składa się z dwóch części: nazwy stanowiska służbowego, osoby podpisujące pismo, które należy napisad zostawiając 3-4 wiersze odstępu z prawej strony, właściwego odręcznego podpisu nadawcy, str. 43

45 tytułu naukowego ( lub zawodowego) oraz imienia i nazwiska umieszczonego 3-4 wierszy poniżej tytułu naukowego. Elementami dodatkowymi są wykaz załączników i rozdzielni umieszcza się je zawsze przy lewym marginesie np.: Załączniki: ramowy plan spotkania, lista uczestników spotkania, analiza finansowa. Wykaz załączników można zapisad również tak: Załączniki: ramowy plan spotkania, lista uczestników spotkania, analiza finansowa. Jeżeli w treści pisma wymieniono załączniki wystarczy po lewej stronie na wysokości stanowiska służbowego osoby podpisującej pismo umieścid informacje o ich liczbie np.: Załączniki 3 Gdy załączników jest więcej niż pięd można zapisad tak Załączniki plik Pod załącznikami z lewej strony można wpisad listę osób (instytucji), do których trafia kopia pisma tzw. rozdzielnik, rozdzielniki wpisuje się po wyrazach otrzymują lub do wiadomości. Nazwy instytucji lub nazwiska osób, do których wysyła się kopie pisma wpisuje się w taki sposób, aby tekst nie przekraczał osi symetrii kartki. Instytucje lub osoby wpisuje się wg ważności w hierarchii służbowej lub kolejności alfabetycznej. W konsekwencji pismo musi byd powielone bądź wydrukowane w tylu egzemplarzach na ile wskazuje rozdzielnik. Oryginał pisma wysyła się do osoby, do której jest ono adresowane. ZAPYTANIE OFERTOWE Dotyczy: Zamawiający: Szanowni Paostwo, Poszukujemy wykonawcy usług restauracyjno-hotelarskich wraz z wynajmem sal konferencyjnych zlokalizowanych w. do realizacji szkoleo w terminach: Oraz noclegu dla uczestników. W spotkaniu uczestniczyd będzie każdorazowo ok. osób. I. Opis przedmiotu zamówienia 1. Wyżywienie:. przerwa kawowa - 2. Nocleg pokój. osobowy z łazienką pokój. osobowy z łazienką 3. Wynajem Sali szkoleniowej na każdy dzieo spotkania Sale szkoleniowe dostępne w godzinach od do wyposażenie: II. Warunki dodatkowe III. Kryterium oceny oferty Zostanie wybrany Wykonawca, który zaoferuje najniższą cenę. (za sumę oferty brutto). Ceny dla uzyskania przejrzystej porównywalności muszą byd podane w złotych polskich we wszystkich składnikach oferty (wartości brutto). IV. Sposób składania ofert: Oferty proszę przesyład na załączonym wzorze. Będą akceptowane wyłącznie oferty złożone na załączonym wzorze uwzględniające wszystkie ceny składowe oferty (ceny składowe str. 44

46 wyrażone w złotych w wartościach brutto). W przypadku braku podania ceny w jednym z składników przedmiotu zamówienia oferta zostaje uznana za niekompletną i podlegad będzie odrzuceniu. Konieczne jest również wypełnienie załącznika o braku powiązao, oferty bez tego załącznika nie będą brane pod uwagę. Wypełniony formularz prosimy przesład em na adres lub faksem na nr.. bądź dostarczyd osobiście do siedziby biura ul. Osoba do kontaktu:.. V. Termin składania oferty: do godziny Oferty przesłane po terminie nie będą podlegały ocenie. VI. Istotne zapisy umowy realizacyjnej: Z wykonawcą zostanie podpisana stosowna umowa. VII. Informacje na temat zakresu wykluczenia w zapytaniu ofertowym: ZAPRASZAMY DO SKŁADANIA OFERT ZGŁOSZENIE / POTWIERDZENIE REZERWACJI (ADS) z przyjęciem zaliczki... pieczątka hotelu Rezerwacja nr/ kod autoryzacji:... Numer pokoju/pokoi:... Cena za pokój w PLN:... Usługi dodatkowe i opłaty:... Kwota depozytu:... Data przyjazdu:... Data wyjazdu:... Rezerwacja dokonana dla:... Imię i Nazwisko... Nazwa i adres firmy... Rezerwacja realizowana przez posiadacza karty... Imię i Nazwisko... Adres zamieszkania... Adres do korespondencji... Telefon / Fax / ... Dane o karcie: NUMER KARTY: WAŻNA DO: KODcvv2/cvc2: _ RODZAJ KARTY: Hotel potwierdza dokonanie powyższej rezerwacji. W przypadku potrzeby zmiany rezerwacji ze strony hotelu, posiadacz karty zostanie poinformowany pisemnie. Jednocześnie informujemy, iż w przypadku, gdy rezerwacja nie zostanie odwołana do godz dnia poprzedzającego rezerwację, a goście nie zameldują się w hotelu przed koocem doby hotelowej dnia następnego po ostatnim dniu rezerwacji, hotel ma prawo zatrzymad 30% depozytu. W przypadku rezerwacji bez depozytu, hotel może obciążyd posiadacza karty za jedną dobę. Hotel może pobrad dodatkową opóźnioną opłatę uzupełniającą lub dokonad poprawki do wcześniejszej transakcji, max. 90 dni od transakcji właściwiej. Dodatkowe opłaty mogą obejmowad szkody oraz zakwaterowanie.... podpis pracownika hotelu Oświadczam, że zapoznałem się z regulaminem.... podpis posiadacza karty str. 45

47 Formularz rezerwacji hotelowej Imię lub nazwa instytucji Adres Telefon Łączna liczba osób Nazwisko Fax: UWAGI: rodzaj pokoju liczba pokoi TERMIN** 1-osobowy ze wspólną łazienką 1-osobowy 2-osobowy 3-osobowy 4-osobowy 6-osobowy Prośba o fakturę (TAK lub NIE) Sposób płatności GOTÓWKA KARTA PRZELEW Fakturę VAT za nocleg proszę wystawid na: Nazwa instytucji: Adres (z kodem pocztowym): Numer NIP (w formie: ): Nazwisko osoby rezerwującej: Adres na który należy przesład fakturę: Podpis osoby rezerwującej: Dnia: str. 46

48 Instrukcja kancelaryjna Instrukcja kancelaryjna zbiór zasad i przepisów ustalających sposób postępowania z dokumentem, który wpływa do urzędu lub jednostki organizacyjnej przedsiębiorstwa (procedura obiegu dokumentu w administracji publicznej). Normatyw ten określa przede wszystkim system kancelaryjny obowiązujący dla danego urzędu czy przedsiębiorstwa obieg dokumentów (pism), sposób rejestracji spraw, sposób załatwiania spraw, postępowanie z dokumentacją spraw zakooczonych (ich archiwizacją). Instrukcja kancelaryjna określa też wzory formularzy i stempli używanych w danej jednostce organizacyjnej. Wszystkie paostwowe i samorządowe jednostki organizacyjne wytwarzające materiały archiwalne mają obowiązek posiadania i stosowania instrukcji kancelaryjnej. Opracowywad ją mogą naczelne i centralne organy dla wszystkich jednostek organizacyjnych określonego działu administracji publicznej lub tylko same zainteresowane w ich wdrożeniu jednostki organizacyjne. Instrukcja kancelaryjna jest określona rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. dla organów gminy i związków międzygminnych, organów powiatu, organów samorządu województwa i organów zespolonej administracji rządowej w województwie, a także urzędów obsługujących te organy. Dla innych podmiotów nieobjętych rozporządzeniem instrukcje kancelaryjne, po wcześniejszym uzgodnieniu z właściwym archiwum paostwowym, na mocy ustawy archiwalnej podlegają zatwierdzeniu przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Paostwowych za pośrednictwem dyrektora właściwego archiwum paostwowego. Uzgadnianie i zatwierdzanie ich ma na celu czuwanie, by powstające akta narastały w sposób właściwy, zgodnie z obowiązującymi przepisami archiwalnymi. Jednostki niepaostwowe nie mają obowiązku posiadania instrukcji kancelaryjnej, ale gdy chcą taką stworzyd, to mogą konsultowad się z archiwami paostwowymi lub ze Stowarzyszeniem Archiwistów Polskich. Typowe zagadnienia składające się na instrukcję kancelaryjną: zasady i tryb wykonywania czynności kancelaryjnych, określenie systemu kancelaryjnego obowiązującego w danej jednostce, określenie sposobu postępowania z dokumentacją papierową i elektroniczną, określenie systemów sposobu wykonywania czynności kancelaryjnych w zależności od przyjętego przez kierownika podmiotu podstawowego sposobu dokumentowania przebiegu załatwiania i rozstrzygania spraw dla danego podmiotu (tradycyjny - papierowy, elektroniczny w systemie EZD), rejestrowanie przesyłek wpływających i wychodzących oraz pism wewnętrznych, zasady sporządzania odwzorowao cyfrowych, zasady postępowania z przesyłkami przesłanymi pocztą elektroniczną, na elektroniczną skrzynkę podawczą, na informatycznym nośniku danych oraz w postaci papierowej, zasady funkcjonowania składów chronologicznych i składów informatycznych nośników danych, rozdzielanie i przydzielanie wpływów, dekretacje odręczne, elektroniczne, zastępcze, rejestrowanie spraw (pism), rozpatrywanie (sposób załatwiania) spraw, wysyłanie pism, sposób porządkowania i przechowywania dokumentów (pism, akt spraw). str. 47

49 System kancelaryjny Czynności związane z obiegiem dokumentacji, w tym sposób rejestrowania i znakowania pism, wskazanie osób uprawnionych do załatwiania poszczególnych spraw i podpisywania pism określa instrukcja kancelaryjna. Instrukcja ta może zawierad również zasady przechowywania i kontroli akt jawnych i poufnych oraz opis pojęd, związanych z pracą biurową. Ustalony instrukcją kancelaryjną sposób wykonywania czynności, związanych z obiegiem dokumentacji, jest nazywany systemem kancelaryjnym. W praktyce stosujemy systemy dziennikowe, bezdziennikowe lub mieszane. System dziennikowy System dziennikowy występuje w dwóch odmianach:, jako system dwudziennikowy i jednodziennikowy. W systemie dwudziennikowym do rejestracji pism wykorzystuje się dwa dzienniki podawcze (kancelaryjne). Jeden dziennik przeznaczony jest do rejestracji pism wpływających, a drugi do rejestracji pism wysyłanych. System jednodziennikowy ogranicza się do jednego dziennika podawczego. Pisma wpływające rejestruje się z lewej strony, a pisma wysyłane z prawej. System dziennikowy opiera się na ciągłej rejestracji: rozpoczyna się ona w kancelarii, która rejestruje pismo w dzienniku podawczym (zapisuje datę pisma wpływającego, od kogo wpłynęło, treśd otrzymanej korespondencji, komu korespondencję przydzielono), po zarejestrowaniu kancelaria przesyła pismo za pokwitowaniem do komórki organizacyjnej, gdzie jest powtórnie rejestrowane w dzienniku podawczym tej komórki, dalej pismo przekazywane jest referentowi za pokwitowaniem (referent załatwia sprawę i rejestruje ją w dzienniku podawczym), komórka organizacyjna przekazuje za pokwitowaniem pismo do kancelarii w celu wysłania go do adresata, kancelaria rejestruje wysłane pismo w dzienniku podawczym, (do kogo korespondencję wysłano, datę wysłania, treśd załatwionej korespondencji), oryginały otrzymywanych pism i kopie pism wysyłanych przechowuje pracownik załatwiający sprawę albo kancelaria w układzie chronologicznym, tzn. według dat poszczególnych pism; w celu łatwiejszego odszukania pisma referent lub kancelaria prowadzą skorowidze alfabetyczne otrzymywanych pism (według nadawców lub adresatów). System kancelaryjny dziennikowy jest prosty, lecz bardzo pracochłonny i hamuje sprawny obieg dokumentów. Zaletą systemu jest możliwośd kontroli pisma w każdej fazie załatwiania sprawy. Kontrolę taką można przeprowadzid łatwo, ponieważ prawa strona dziennika przeznaczona jest na zapisywanie pism wysyłanych. Brak zapisu na prawej stronie oznacza, więc brak odpowiedzi na pismo zapisane w tym samym wierszu po lewej stronie dziennika. System ten znajduje zastosowanie w małych przedsiębiorstwach. str. 48

50 TE/DA/4/ TE/DA/3/ TE/SG/2/ TE/SG/1/15 Dziennik korespondencyjny - system jednodziennikowy. Nr kolejny Data otrzymania Numer Data otrzymanej OD KOGO TREŚD otrzymanej korespondencji korespondencji korespondencji 1. WSiP/DM/25/15 Wydawnictwo Katalog Szkolne podręczników i Pedagogiczne 2. PRP/3/15 Pracownia Informacja Reklamowa o przygotowanej Pietrucha w reklamie Łodzi 3. BUDU/DK/02/15 Firma BUDU Prośba o wynajęcie z Łodzi sali gimnastycznej Znak referent a E.S. E.S.P. E.S.P. Dziennik korespondencyjny - system jednodziennikowy - pisma wychodzące z sekretariatu Data wysłanej korespondencji DO KOGO TRESC wysłanej korespondencji Nr aktu Uwagi Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Warszawa Firma BUDU z Łodzi Podziękowanie za katalog Oferta wynajęcia sali gimnastycznej poczta poczta E.F. Pracownia Reklamowa Pietrucha w Łodzi PZU SA oddział Łódź Prośba o ustalenie terminu przyjęcia reklamy Prośba o przesłanie oferty ubezpieczeo zbiorowych poczta E.F. faks System bezdziennikowy Zrywa z rejestracją w dziennikach podawczych. W systemie tym nie rejestruje się pojedynczych pism, lecz rejestruje się załatwione sprawy. Kolejnośd wykonywania czynności jest następująca: kancelaria przyjmuje wpływy nie rejestrując ich. w polu wpływu na blankiecie korespondencyjnym umieszcza pieczątkę wpływu i wypełnia ją, str. 49

51 Zakład Ubezpieczeo Społecznych 1 Oddział w Warszawie Kancelaria ogólna DATA WPŁYWU:.. Ilośd załączników: Przykładowy stempel wpływu pisma do kancelarii ogólnej: kancelaria przekazuje pismo do komórki organizacyjnej, kierownik komórki organizacyjnej przydziela pismo referentowi w celu załatwienia sprawy, referent rejestruje otrzymane pismo w spisie spraw dołączonej do teczki. Spis spraw jest formularzem zawierającym: rok, imię i nazwisko załatwiającego, symbol komórki organizacyjnej, symbol teczki, tytuł teczki według wykazu akt, krótką treśd sprawy, od kogo pismo wpłynęło, znak pisma, datę wszczęcia sprawy i ostatecznego załatwienia. Jeżeli występuje większa liczba pism dotyczących tej samej sprawy, wówczas zakłada się arkusz zbiorczy rejestrowanych pism, referent po załatwieniu sprawy przekazuje pismo do kancelarii ogólnej w celu ekspedycji pisma do adresata, kopię pism załatwiających sprawę oraz oryginały pism przysyłanych przechowuje referent. System bezdziennikowy jest mniej pracochłonny. Obieg pisma jest szybszy niż w systemie dziennikowym. Aby jednak system ten właściwie funkcjonował, musi byd właściwie opracowany rzeczowy wykaz akt, który określa, do jakiej grupy sprawę należy zakwalifikowad oraz dokładny podział zdao dla wszystkich komórek organizacyjnych i poszczególnych stanowisk pracy, ponadto pracownicy muszą mied wysokie kwalifikacje. Podstawą tego systemu jest wykaz akt, w oparciu, o który klasyfikuje się pisma wpływające do przedsiębiorstwa, oraz pisma powstające w tym przedsiębiorstwie. Rzeczowy wykaz akt jest to klasyfikacja akt przeprowadzona w jednostce organizacyjnej na klasy według rodzaju załatwionych spraw. Spełnia on podobną rolę jak katalog biblioteczny. Przy konstruowaniu wykazu akt należy wszystkie sprawy, które mogą wystąpid w danym przedsiębiorstwie podzielid na 10 grup o numerach od 0 do 9. Na przykład: 0 - Organizacja i zarządzanie 1 - Zatrudnienie. 2 - Produkcja. 3 - Sprzedaż. 4 - Finanse i księgowośd. itd. Następnie w ramach dużej grupy dokonuje się ponownego podziału spraw, jednakże na nie więcej niż 10 grup, jest to podział II stopnia. Na przykład grupa Zatrudnienie może byd podzielona na podgrupy: 10 Akta osobowe pracowników. 11 Urlopy. 12 Szkolenie pracowników. 13 Delegacje służbowe. itd. aż do podgrupy 19 str. 50

52 Następnie każda podgrupa może byd podzielona na następne grupy spraw. Będzie to podział III stopnia. Na przykład podgrupa może byd podzielona następująco: 120 Szkolenia zagraniczne. 121 Szkolenia krajowe wewnątrz zakładowe Szkolenia krajowe organizowane poza przedsiębiorstwem. itd. aż do podgrupy 129 Pisma wpływające do przedsiębiorstwa nie są rejestrowane w dzienniku korespondencyjnym. Na podstawie wykazu akt nadaje się im znak liczbowy i kieruje do właściwej komórki organizacyjnej. Rejestracja pism prowadzona jest przez pracownika biurowego prowadzącego określoną sprawę. Pisma rejestruje się na specjalnym formularzu spis spraw lub też rejestruje się je elektronicznie. Druk spis spraw znajduje się w każdej teczce, w której przechowywane są dokumenty. Teczka zakładana jest dla każdej sprawy, czyli dla każdej najwęższej podgrupy z wykazu akt. Sprawę rejestruje się tylko jeden raz na podstawie pierwszego pisma w danej sprawie. Każde następne pismo w tej samej sprawie otrzymuje ten sam znak i jest dołączone do pism wcześniejszych, czyli do akt sprawy. Znak sprawy składa się z reguły z czterech części oddzielonych od siebie kreskami ukośnymi lub myślnikami: literowego symbolu, który jest skrótem nazwy komórki organizacyjnej, zajmującej się daną sprawą; cyfrowego symbolu nazwy z wykazu akt kolejnego numeru sprawy; dwóch ostatnich cyfr roku, w którym powstała dana sprawa. Przykładowy formularz spisu spraw 2015 (rok)... (referent) L.p. SPRAWA (krótka treśd) 1 Rekrutacja na kurs komputerowy luty Kurs - zmiana w systemie podatkowym...szkolenia krajowe wewnątrzzakładowe... (Tytuł teczki wg wykazu akt) OD KOGO DATA UWAGI znak pisma dnia wszczęcia ostateczne (sposób sprawy załatwienie załatwienia) Dział informatyki D1/121/ Stow. Księg. w Polsce ZK/324/ Obieg korespondencji Obieg pism - jest to droga pisma od momentu wpływu do danej jednostki organizacyjnej, do momentu załatwienia sprawy i wysłania odpowiedzi. Duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania danej jednostki organizacyjnej ma obieg dokumentacji. Czynności związane z przyjęciem korespondencji, rozdziałem, dekretacją, załatwieniem sprawy, przepisaniem brudnopisu, wysłaniem pisma, wykonują pracownicy różnych komórek organizacyjnych. Komórki te nazywamy w obiegu pism punktami zatrzymania. W każdym punkcie zatrzymania wykonywana jest jedna lub kilka czynności, związanych z załatwieniem sprawy. Pismo w punkcie zatrzymania oczekuje krócej lub dłużej. W poszczególnych fazach obiegu pism i punktach zatrzymania wykonywanych jest wiele str. 51

53 czynności manipulacyjnych. Aby obieg pisma był jak najbardziej racjonalny, należy kierowad się następującymi zasadami: liczba punktów zatrzymania, przez które pismo przechodzi podczas obiegu, powinna byd jak najmniejsza i ograniczona tylko do niezbędnych, obieg pisma powinien byd zgodny z trybem załatwiania sprawy, droga obiegu pisma, od momentu jego wpływu do momentu wysłania odpowiedzi, powinna byd jak najkrótsza, pismo powinno przechodzid przez dany punkt zatrzymania tylko jeden raz, aby skrócid czas wykonywania czynności manipulacyjnych należy stosowad środki techniczne. Organizacja obiegu pisma powinna umożliwiad kontrolę załatwiania pisma w każdej fazie obiegu. Dobra organizacja obiegu pism jest niezmiernie ważna dla zapewnienia szybkiego i właściwego załatwienia spraw., Dlatego tak duże znaczenie ma instrukcja kancelaryjna, która między innymi określa obowiązujący system obiegu korespondencji. Rodzaje doręczeo: 1. właściwe - przez listonosza w mieszkaniu lub w miejscu pracy za potwierdzenie odbioru osobistym lub osoby uprawnionej, 2. zastępcze - przez pocztę, która przechowuje pismo przez 14 dni w swojej placówce lub pismo składa się na taki sam okres w urzędzie miasta lub gminy- w skrytce adresata pozostawia się awizo, 3. domniemanie doręczenia = nieodebranie przesyłki ciągu 14 dni z miejsca jej pozostawienia, powoduje ze uważa się za dokonane, a pismo uważa się za doręczone. Czynności wykonywane przy wysyłaniu pism Sprawy załatwione przez pracownika w formie pisemnej po uzyskaniu ostatecznej aprobaty i sporządzeniu maszynopisu przeznaczone są do wysłania. W tym celu pracownik przekazuje pismo do kancelarii lub sekretariatu. Kancelaria w związku z wysyłką pism sprawdza poprawnośd formalną pisma, w wypadku stwierdzenia braków kancelaria uzupełnia je sama lub zwraca pismo pracownikowi w celu dokonania uzupełnieo. Poprzez odciśnięcie na kopii odpowiedniego stempla z datą wysłania stwierdza wysłanie pisma. Pisma wartościowe, polecone, wysłane za pokwitowaniem kancelaria wpisuje do specjalnej pocztowej książki nadawczej lub książki doręczeo. Kancelaria również adresuje koperty, przystawia pieczątkę nadawcy, nakleja znaczki, wpisuje znak pisma na kopercie. Jeżeli pisma wysyłane są drogą pocztową za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, przypina się do koperty odpowiednio wypełniony formularz. Przy większej ilości pism skierowanych do tego samego adresata wysyła się je w jednym opakowaniu lub w jednej kopercie. W fazie wysyłania pism, aby uniknąd czynności pracochłonnych takich, jak naklejanie znaczków, stosuje się maszynę do frankowania, która w miejsce znaczka wbija opłatę pocztową. Przechowywanie akt Akta spraw są przechowywane przez pracownika, załatwiającego daną sprawę, który przechowuje je według kolejności wpływu. Teczki akt powinny byd opisane i zawierad komplet dokumentacji danej sprawy. Akta bieżące są przechowywane w zależności od systemu kancelaryjnego, natomiast akta spraw załatwionych są przechowywane lub niszczone w zależności od ich kategorii archiwalnej: A - materiały o wartości historycznej, przechowywane wieczyście, B - materiały o wartości użytkowej, Bo - dokumenty o krótkotrwałym znaczeniu, po wykorzystaniu (najczęściej po roku) są niszczone, B0- gdzie n jest cyfrą lub liczbą arabską, określającą okres przechowywania w pełnych latach kalendarzowych, rozpoczynając od 1 stycznia następnego roku po załatwieniu sprawy są to najczęściej dowody, dokumenty księgowe i akta osobowe, str. 52

54 Bn gdzie n jest cyfrą lub liczbą arabską, określającą okres przechowywania w pełnych latach kalendarzowych, rozpoczynając od 1 stycznia następnego roku po załatwieniu sprawy są to najczęściej dowody, dokumenty księgowe i akta osobowe, Ben - dokumenty weryfikowane po określonym czasie (n latach) do ponownego sprawdzenia i zakwalifikowania do właściwej kategorii, Bc - dokumenty tzw. manipulacyjne, posiadające krótkotrwałe znaczenie praktyczne - mogą byd zniszczone po wykorzystaniu. Akta są przekazywane do archiwum na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego. Do przechowywania akt służą segregatory, skoroszyty, teczki obiegowe i obwoluty. Do segregowania korespondencji służą wszelkiego rodzaju klasery. Mogą mied one postad szuflad, teczek z rozciągliwymi przegródkami, kartotek z kartami rozdzielczymi, półek z przegródkami itp. Przechowywanie akt wymaga stosowania odpowiedniego systemu klasyfikacyjnego. System klasyfikacyjny powinien byd tak zbudowany, by odszukanie akt danej sprawy nie stwarzało problemów Powinien też byd zrozumiały dla każdego i oparty na jednolitych zasadach. Jednocześnie warto, aby był elastyczny (z możliwością rozbudowy) i pewny, by wyeliminowad możliwośd zakwalifikowania tej samej sprawy w różny sposób. Najczęściej stosowane systemy klasyfikacyjne to: alfabetyczny - układ dokumentacji według porządku alfabetycznego pierwszych liter nazw lub nazwisk, tematyczny (rzeczowy) - układ dokumentacji według przedmiotu sprawy, chronologiczny - układ dokumentacji według przedziałów czasowych np. według dni, tygodni, miesięcy, kwartałów, lat. Archiwa często zawierają ogromną ilośd akt, dlatego w niektórych firmach akta. są mikrofilmowane. Oszczędza to miejsce przechowywania akt. Niewątpliwie największą oszczędnośd miejsca, a także czasu w odnajdywaniu akt, daje komputeryzacja. Skanowanie pism wpływających do firmy oraz zachowywane na dysku korespondencji wysyłanej daje możliwośd szybkiego przeglądania akt danej sprawy praktycznie bez odchodzenia od biurka. Ponadto, przechowywanie dokumentacji w formie elektronicznej wiąże się z mniejszym prawdopodobieostwem zniszczenia akt. Nie zapominajmy jednak o kopiach bezpieczeostwa, a także w przypadku korespondencji utajnionej - o zastosowaniu ograniczenia dostępu dla osób do tego nieupoważnionych. Zastosowanie informatyki w archiwizacji dokumentacji biurowej oraz w załatwianiu spraw i obiegu informacji jest obecnie powszechną praktyką w wielu firmach. Szefowie działów, wykonujących czynności kancelaryjne, mają obowiązek systematycznego kontrolowania prac kancelaryjnych. Kontrola taka polega na sprawdzeniu: prawidłowości obiegu dokumentacji, terminowości przekazywania dokumentacji wpływającej i wysyłanej, prawidłowości znakowania i kopertowania oraz terminowości przekazywania akt do archiwum. Wysyłka i adresowanie kopert Wysyłaniem korespondencji, podobnie jak jej przyjmowaniem, zajmuje się sekretariat, kancelaria lub gabinet pocztowy. Tutaj następuje sprawdzenie poprawności formalnej pisma, tj. czy pismo zostało opatrzone datą, znakiem sprawy, podpisem na koocu, sprawdzenie pokwitowania wysłania pism (kopia). Następnie wysyłane pismo zostaje zarejestrowane poprzez wpis w książce nadawczej lub książce doręczeo. Do wysyłania korespondencji używa się wielu formatów kopert. Stosujemy je w zależności od wielkości przesyłki i jej zawartości, pamiętając jednak, że nie wszystkie dokumenty można składad. W listach urzędowych papier listowy można złożyd w czworo, zawsze składając w pierwszej kolejności wzdłuż linii pionowej papieru, a następnie w linii poziomej. Koperty wielkości połowy formatu A4 służą str. 53

55 do pism półoficjalnych i prywatnych. Natomiast wszelkie zaproszenia i bilety wizytowe należy wysyład bez składania w odpowiednich kopertach. Adresowanie koperty rozpoczynamy od imienia i nazwiska adresata, a dopiero później nazwy firmy i jej adresu. Oznaczenie kodowe wraz z nazwą miejscowości umieszczamy w ostatnim wierszu. Jeśli przesyłka będzie wysłana za granicę, nazwę paostwa umieszczamy najniżej. Na każdej kopercie powinny się znaleźd również dane nadawcy. Najczęściej firmy korzystają z zamówionych kopert firmowych z umieszczonym na nich logo i adresem firmy. W pozostałych przypadkach warto wydrukowad większą ilośd kopert z danymi naszej firmy. Listy można przesyład drogą: pocztową, lotniczą, kurierską itp. Pamiętajmy, że w przypadku pism, których odbiór przez adresata jest dla nas ważny, możemy skorzystad z usługi wysłania za potwierdzeniem odbioru. W tym celu należy wypełnid dodatkowy blankiet pocztowy, na którym adresat pokwituje odbiór przesyłki. Również w przypadku wysyłania pism faksem warto pod wysłany dokument podpiąd potwierdzenie transmisji. Czynności wykonywane przez kancelarię związane z wysyłaniem pism: kancelaria w związku z wysyłką pism sprawdza poprawnośd formalną pisma, w wypadku stwierdzenia braków kancelaria uzupełnia je sama lub zwraca pismo pracownikowi w celu dokonania uzupełnieo, poprzez odciśnięcie na kopii odpowiedniego stempla z datą wysłania stwierdza wysłanie pisma, pisma wartościowe, polecone, wysłane za pokwitowaniem kancelaria wpisuje do specjalnej pocztowej książki nadawczej lub książki doręczeo, kancelaria również adresuje koperty, przystawia pieczątkę nadawcy, nakleja znaczki, wpisuje znak pisma na kopercie. Jeżeli pisma wysyłane są drogą pocztową za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, przypina się do koperty odpowiednio wypełniony formularz. Przy większej ilości pism skierowanych do tego samego adresata wysyła się je w jednym opakowaniu lub w jednej kopercie. W fazie wysyłania pism, aby uniknąd czynności pracochłonnych takich, jak naklejanie znaczków, stosuje się maszynę do frankowania, która w miejsce znaczka wbija opłatę pocztową. Sposób składania pism zależy od wymiarów koperty, do której wkłada się wysyłane pismo. Gdy używamy koperty standardowej, pismo najpierw należy odpowiednio złożyd. Przy stosowaniu koperty podłużnych - gabinetowych pismo składa się wyłącznie wszerz na trzy części. Do adresowania kopert są wykorzystywane często adresarki i komputery - adresy są wtedy drukowane na kopertach. W fazie wysyłania pism, aby uniknąd pracochłonnych czynności naklejania znaczków, stosuje się inne sposoby opłat za przesyłki pocztowe Zamiast znaczka umieszcza się na kopercie pieczątkę Opłata pocztowa zryczałtowana i stosuje rozliczanie ryczałtem, niezależnie od ilości wysłanych w danym miesiącu listów. Może byd pieczątka Opłata pocztowa skredytowana, wtedy rozliczamy się z urzędem pocztowym po zakooczeniu danego miesiąca. Można też stosowad maszynę frankującą, która w miejsce znaczka pocztowego odciska na kopercie opłatę pocztową. Przesyłki ofrankowane muszą byd oddawane na poczcie, nie można ich wrzucad do skrzynek pocztowych. Opłacając należnośd za przesyłki pocztowe należy zwracad uwagę, aby zawsze były opłacane poprzez naklejenie na kopercie znaczków pocztowych. Korespondencja doręczona do kancelarii/sekretariatu do godziny 1100 powinna byd wysłana tego samego dnia. Przesyłki doręczone później powinny zostad wysłane w dniu następnym. Wysyłanie korespondencji odbywa się najczęściej za pośrednictwem urzędów pocztowych, zgodnie z dyspozycją zamieszczoną nad adresem poszczególnych pism: przesyłki ekspres, b. pilne, terminowe - wysyła się w tym samym dniu, telegramy nadaje się faksem, pisma adresowane do tego samego adresata wysyła się we wspólnej kopercie. str. 54

56 Dokumenty aplikacyjne Dokumenty aplikacyjne to po prostu życiorys, czyli CV, i list motywacyjny. Przygotowanie wymienionych dokumentów to nic trudnego. Należy pamiętad o zachowaniu kilku zasad i do nich się stosowad. Przy pisaniu CV i listu motywacyjnego bardzo pomoże wcześniej przygotowany bilans umiejętności i mocnych stron. Dokumenty aplikacyjne są swoistą reklamą kandydata ubiegającego się o pracę. Zasady pisania dokumentów aplikacyjnych: dokładnie przeczytaj ofertę i określone w niej wymagania, pisz na komputerze, na białym czystym papierze, wyróżnij najważniejsze elementy, pisz tylko prawdę, nie używaj skrótów, jeżeli oferta jest napisana w języku obcym, w takim samym języku przygotuj dokumenty aplikacyjne, do dokumentów aplikacyjnych nie dołączaj żadnych kopii dyplomów, rekomendacji i innych dokumentów, nie rozsyłaj identycznych dokumentów aplikacyjnych do różnych pracodawców. Główne elementy CV: dane personalne (imię, nazwisko, adres, data urodzenia, telefon kontaktowy, ), cel, (dlaczego szukasz pracy, dlaczego w tej firmie chcesz pracowad), wykształcenie (podajemy tylko szkoły wyższe i średnie, nie piszemy o szkole podstawowej), doświadczenie zawodowe (tak jak wykształcenie piszemy w chronologii odwrotnej, od najaktualniejszego), umiejętności i kwalifikacje (podajemy ukooczone kursy, znajomośd języków obcych, prawo jazdy), osiągnięcia (zawodowe i niezawodowe), zainteresowania zawodowe, zainteresowania pozazawodowe, referencje (podajemy, z jakiej firmy i wpisujemy: dostępne na życzenie ), zgoda na przetwarzanie danych osobowych. Na samym dole życiorysu zamieszczamy zgodę na przetwarzanie danych osobowych, pod którą koniecznie należy się podpisad. Oświadczenie zgody na przetwarzanie danych osobowych jest niezbędnym elementem każdego, wysyłanego do potencjalnego pracodawcy i agencji doradztwa personalnego curriculum vitae. Wynika to z Ustawy o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 roku. Bez oświadczenia zgody, podpisanego odręcznie przez kandydata ani pracodawca, ani agencja doradztwa personalnego nie mają prawa włączyd jego dokumentów do swoich baz danych. Oświadczenie zgody zamieszcza się zwykle na koocu CV, a jego standardowa treśd brzmi następująco: Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zawartych w mojej ofercie dla potrzeb procesu rekrutacji. (Zgodnie z Ustawą o Ochronie Danych Osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Dz. Ustaw nr 133 poz. 883). List motywacyjny Poprawnie napisany list motywacyjny podaje odpowiedzi na pytania: dlaczego się starasz o pracę, dlaczego uważasz, że się do niej nadajesz, jakie fakty z twojego życia o tym świadczą, Do zasadniczych części listu motywacyjnego można zaliczyd: str. 55

57 1. wstęp (powinien zawierad informacje o ogłoszeniu, tytuł prasowy, data publikacji ogłoszenia), 2. częśd zasadnicza (udowodnienie, że posiadana wiedza i doświadczenie odpowiadają oczekiwaniom pracodawcy, powołanie się na przydatne doświadczenia, podkreślenie swoich atutów, które mają związek z posadą), 3. zakooczenie (zachęcenie pracodawcy do zaproszenia cię na rozmowę kwalifikacyjną). Błędy popełnianie przy tworzeniu dokumentów aplikacyjnych: błędy ortograficzne, gramatyczne, kopiowanie i wklejanie informacji z aplikacji do innych firm (często bez zmiany nazwy firmy), błędy w nazwie firmy, pominięcie jakiejś informacji, skupienie się na sobie i swoich potrzebach: błąd polega na wypunktowaniu jedynie faktów mówiących o tym, co pracodawca może zrobid dla nas i czego oczekujemy po zatrudnieniu się w jego firmie, ale ani słowa o tym, co on z tego będzie miał, nieprofesjonalny adres np. krokodylek@op.pl; Kasiunia@buziaczek.pl. Na potrzeby rekrutacji załóż skrzynkę mailową, z własnym nazwiskiem lub imieniem i nazwiskiem, np. j.nowak@op.pl, dołączanie niepotrzebnych dokumentów (referencji, świadectw ukooczenia szkoły, kursów), wklejanie zdjęcia innego niż legitymacyjne (z wycieczki, przyjęcia), zbyt obszerne CV powinieneś zmieścid się na maksymalnie 2 stronach A4, pobieżnie opisane zainteresowania, np. sport, muzyka, film nic nie mówią o tobie, bądź bardziej szczegółowy, np. gram na fortepianie, chodzę na koncerty. Cv funkcjonalne Każdy życiorys rozpoczynamy od przejrzystego zabrania danych osobowych oraz adresów i telefonów kontaktowych C U R R I C U L U M Monika Iksioska ul. Kubusia Puchatka Las ur r. w Maczkowie panna tel. (+48) , m.iksioska@adres.pl V I T A E Miejsce na zdjęcie Warto na początku sformułowad cele zawodowe. Nie rozpisuj się zbytnio, sformułuj je jasno i konkretnie. Dobrze, gdyby chod w części odpowiadały misji firmy, do której składasz podanie o przyjęcie do pracy... CELE ZAWODOWE: rozwijająca i ambitna praca w jednej z firm doradztwa personalnego; praca wykorzystująca zdobyte umiejętności i wykształcenie oraz dająca możliwośd ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. W życiorysie funkcjonalnym, w przeciwieostwie do chronologicznego, skupiamy się na opisywaniu swoich kwalifikacji, a nie przebiegu kariery zawodowej... Zaznacz więc wszystkie te umiejętności, które wydają Ci się ważne w przyszłej pracy. str. 56

58 WIEDZA ZAWODOWA: wiedza z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi zdobyta podczas studiów magisterskich odbytych na Uniwersytecie Warszawskim oraz pracy w firmie doradztwa personalnego, doradca na stanowisku asystenta konsultanta, praktyczna wiedza związana ze szkoleniem kadry kierowniczej w firmach zdobyta podczas pracy zawodowej w firmie szkolenia outdorowego; udział w planowaniu, prowadzeniu, i sporządzaniu raportów ze szkoleo; wiedza z zakresu motywowania pracowników zdobyta na szkoleniu dla pracowników branży HR organizowanym przez Ośrodek Szkolenia Kadr Moc, szeroka wiedza z zakresu HR zdobyta podczas gromadzenia danych do projektów prowadzonych przez firmę Doradca. ZARZĄDZANIE: wiedza z zakresu zarządzania zdobyta podczas studiów, kierowanie zespołem podczas pracy przy szkoleniach dla kadr kierowniczych, koordynacja projektem Menedżer jako asystent konsultanta. Projekt zakooczony terminowo, umiejętnośd kierowaniem zespołem potwierdzona podczas organizowania i pilotowania wycieczek krajowych i zagranicznych w ramach pracy pilota wycieczek. ADMINISTRACJA: umiejętnośd sporządzania jasnych i merytorycznie poprawnych raportów ze szkoleo oraz czynności związanych z pracą konsultanta, dociekliwośd w zbieraniu danych niezbędnych do wykonania projektów, kreatywnośd i oryginalnośd w sporządzaniu ofert i broszur dla klienta - umiejętnośd nabyta podczas pracy jako asystent konsultanta, umiejętnośd zarządzania korespondencją. ORGANIZACJA: organizowanie szkoleo stacjonarnych i wyjazdowych podczas pracy w firmie Action; zapewnienie lokalu, noclegów, transportu uczestników i materiałów, zapewnienie przepływu informacji o szkoleniach, prowadzenie kalendarza konsultanta; umawianie spotkao i prezentacji, doskonała organizacja pracy; punktualnośd i obowiązkowośd; systematycznośd, OBSŁUGA KOMPUTERA: obsługa systemu operacyjnego Windows 98, MS Word, MS Power Point, użytkownik Internetu. ZNAJOMOŚD JĘZYKÓW OBCYCH: język angielski - biegła w mowie i piśmie, język francuski - dobra, język rosyjski - dobra w mowie. W życiorysie funkcjonalnym także opisujemy przebieg edukacji i kariery zawodowej. Robimy to jednak krótko, gdyż kwalifikacje i umiejętności opisaliśmy już wcześniej. WYKSZTAŁCENIE: Uniwersytet Warszawski, Wydział Marketingu i Zarządzania; kierunek: Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 1995 kurs organizowany przez Ośrodek Szkolenia Kadr Moc; Jak utrzymad dobrego pracownika w firmie, II Liceum Ogólnokształcące w Warszawie, str. 57

59 DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE: I asystent konsultanta w firmie doradztwa personalnego Doradca S.A.; VIII.1999-XII.2000 pomocnik trenera w firmie szkolenia outdorowego Action. Nie zapomnij o opisaniu swoich zainteresowao. One też powiedzą pracodawcy, kim jesteś. On lubi ludzi z pasją, dynamicznych i aktywnych... Ta częśd życiorysu podobnie będzie wyglądad zarówno w cv chronologicznym, jak i funkcjonalnym. ZAINTERESOWANIA: psychologia, podróże, ukooczony kurs pilota wycieczek krajowych i zagranicznych, turystyka rowerowa. DODATKOWE INFORMACJE: umiejętnośd analitycznego myślenia i pracy w stresie, wytrwałośd w dążeniu do celu, prawo jazdy kategorii B. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z Ustawą z dn roku o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. nr 133 poz.883). Cv chronologiczne Każdy życiorys rozpoczynamy od przejrzystego zabrania danych osobowych oraz adresów i telefonów kontaktowych, jak poprzednio Naturalną cechą życiorysu chronologicznego będzie rozpoczęcie go od opisania historii wykształcenia. Zdobywane przez Ciebie kwalifikacje w szkołach i na kursach są przedstawione, jako ciąg następujących po sobie faktów Uniwersytet Warszawski, Wydział Marketingu i Zarządzania; kierunek: Zarządzanie Zasobami Ludzkimi; praca magisterska obroniona na ocenę dobrą; 1995 kurs organizowany przez Ośrodek Szkolenia Kadr Moc; Jak utrzymad dobrego pracownika w firmie, II Liceum Ogólnokształcące w Warszawie; klasa o profilu z rozszerzonym językiem angielskim; Doświadczenie zawodowe jest wynikiem wykształcenia, niech więc się znajdzie zaraz po nim w Twoim życiorysie. Układ chronologiczny umożliwi przyszłemu pracodawcy orientację w zmianach, jakie się dokonywały na ścieżce twojej kariery - w awansach, nabywaniu kwalifikacji zawodowych i doświadczenia. DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE: I praca na stanowisku asystenta konsultanta w firmie doradztwa personalnego Doradca S.A.; prace asystenckie polegające na wspomaganiu pracy konsultanta; wyszukiwanie danych, sporządzanie raportów; VIII.1999-XII.2000 praca na stanowisku pomocnika trenera w firmie szkolenia outdorowego Action dla zarządzających firmami; organizowanie szkoleo, przygotowywanie materiałów i miejsca treningów, pomoc w przeprowadzaniu dwiczeo, ich ocenie i sporządzaniu raportów. Następnie sformułuj swoje cele zawodowe, jako wynik wykształcenia oraz nabytego dotychczas doświadczenia zawodowego. Dobrze by było, gdyby odpowiadało ono, chod w części misji firmy, do której zwracasz się z prośbą o pracę. CELE ZAWODOWE: rozwijająca i ambitna praca w jednej z firm doradztwa personalnego; praca wykorzystująca zdobyte umiejętności i wy-kształcenie oraz dająca możliwośd ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. str. 58

60 Teraz możesz pochwalid się pozostałymi umiejętnościami, takimi jak obsługa komputera, czy znajomośd języków obcych... OBSŁUGA KOMPUTERA: obsługa systemu operacyjnego Windows 98, MS Word, MS Power Point użytkownik Internetu. ZNAJOMOŚD JĘZYKÓW OBCYCH: język angielski - biegła w mowie i piśmie, język francuski dobra, język rosyjski - dobra. Nie zapomnij o opisaniu swoich zainteresowao. One też powiedzą pracodawcy, kim jesteś. On lubi ludzi z pasją, dynamicznych i aktywnych... Ta częśd życiorysu podobnie będzie wyglądad w cv funkcjonalnym. ZAINTERESOWANIA: psychologia, podróże, ukooczony kurs pilota wycieczek krajowych i zagranicznych, turystyka rowerowa. DODATKOWE INFORMACJE: umiejętnośd analitycznego myślenia i pracy w stresie, pracowitośd, rzetelnośd i odpowiedzialnośd, wytrwałośd w dążeniu do celu, kreatywnośd i inwencja twórcza, umiejętnośd kierowania zespołem i doskonała organizacja pracy, prawo jazdy kategorii B Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji (zgodnie z Ustawą z dn roku o Ochronie Danych Osobowych Dz. Ust. nr 133 poz.883). List motywacyjny Przesyłając aplikacje na dane stanowisko w odpowiedzi na ogłoszenie, zwykle do życiorysu należy dołączyd list motywacyjny. Jaka jest jego rola? List motywacyjny ma przede wszystkim wspomóc twój życiorys i przekonad osobę przeprowadzającą rekrutację, że warto zaprosid cię na rozmowę kwalifikacyjną. List motywacyjny powinien zawierad informacje na temat twoich zalet. Dlatego warto jest przed przystąpieniem do jego pisania zastanowid się nad oczekiwaniami pracodawcy wobec kandydata mającego objąd proponowane stanowisko. Mając na uwadze rolę, jaką spełnia list motywacyjny ważne jest zadbanie o jego estetyczny wygląd - czysta, biała kartka papieru formatu A-4, dobrze wizualnie rozmieszczony tekst. Jeśli wymagane jest odręczne napisanie listu wystrzegaj się skreśleo i poprawek. List motywacyjny piszemy w pierwszej osobie strony czynnej. Używamy krótkich zadao i przejrzystego, zrozumiałego języka. Całośd powinna zmieścid się na jednej stronie A-4. Odpowiadając na konkretne ogłoszenie powołaj się na jego źródło, zaznacz stanowisko, o które się ubiegasz wraz z przyporządkowanym mu numerem referencyjnym lub dopiskiem. Ważne jest, aby nie powtarzad informacji zamieszczonych w życiorysie, ani nie opisywad szczegółowo dotychczasowego doświadczenia zawodowego. W liście motywacyjnym nie musisz też opisywad swojej osobowości. Wskaż na cechy charakteru, umiejętności zawodowe. Warto jest też zwrócid uwagę na to, co możesz wnieśd do pracy, o którą się ubiegasz, dzięki doświadczeniu, jakie posiadasz. Pamiętaj o tym, że musisz dołożyd wszelkich starao, aby twój list w koocowym efekcie był ciekawy, a nie przybrał formy nudnego elaboratu. str. 59

61 Joanna Maria Niklewicz Kępno, dnia ul. Nowa 12a/ Kępno (0...62) Pan mgr inż. Adam Janusz Michna Dyrektor Przedsiębiorstwo Produkcji Maszyn i Urządzeo ul. Poznaoska KĘPNO Odpowiadając na ofertę pracy, którą zamieściliście 26 czerwca 2004 roku w Tygodniku Kępioskim" nr 38, zgłaszam chęd podjęcia pracy w Waszym przedsiębiorstwie na stanowisku referenta ekonomicznego. W tym roku ukooczyłam Technikum Ekonomiczne w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Kępnie i zdobyłam średnie wykształcenie oraz tytuł technika ekonomisty. Jednocześnie zostałam bardzo dobrze przygotowana do pracy na stanowiskach w pionie ekonomicznym. Posiadam odpowiednie wiadomości i umiejętności do tej pracy, gdyż w czasie nauki w szkole i praktyk zawodowych dużo czasu poświęcałam na zapoznanie się z taką pracą. Znam zasady rachunkowości oraz ekonomiki i organizacji przedsiębiorstw. Potrafię obsługiwad komputer i inne środki techniczne, takie jak: telefaks, kserokopiarka, bindownica czy niszczarka. Dobrze znam komputerowy edytor tekstów Microsof't Word oraz arkusz kalkulacyjny Microsoft Excel. Znam zasady korespondencji biurowej i potrafię redagowad pisma w różnych sprawach. Oprócz bardzo dobrego przygotowania zawodowego mam i inne zalety, które predestynują mnie do podjęcia pracy na tym stanowisku. Jestem młoda i dyspozycyjna. Szybko się uczę oraz chętnie i dobrze pracuję w zespole. Dobrze znam język angielski i podstawy języka niemieckiego, co może byd bardzo przydatne. Jestem komunikatywna i kreatywna. Mając na uwadze powyższe mogę śmiało stwierdzid, że jestem bardzo dobrze przygotowana do tej pracy i na pewno świetnie sobie poradzę. Jeszcze w szkole, myśląc o przyszłej pracy marzyłam, że będzie to właśnie praca biurowa w pionie ekonomicznym. Teraz mam nadzieję, że moje marzenia się spełnią. Jednocześnie zgłaszam chęd stawienia się na rozmowę kwalifikacyjną w dowolnym terminie, zaproponowanym przez Pana Dyrektora. W załączeniu przesyłam: 1. Kwestionariusz osobowy. 2. Curriculum vitae. 3. Orzeczenie lekarskie. 4. Świadectwo dojrzałości. Z wyrazami szacunku Joanna Maria Niklewicz str. 60

62 Zapytanie ofertowe Usługa zakwaterowania, wyżywienia i wynajmu sal szkoleniowych na potrzeby realizacji projektu pt. Wykształcony pracownik wizytówką firmy. 1. Informacje wprowadzające 1. Niniejsze postępowanie zostało wszczęte poprzez przesłanie zapytania ofertowego oraz zaproszenia do złożenia oferty do wybranych przez Zamawiającego Wykonawców. 2. Dane Zamawiającego: a) adres siedziby: Malbork, Włościaoska 2 b) tel c) do korespondencji w w/w sprawie: biuro@handelpomorza.pl d) adres strony internetowej: e) NIP: Opis przedmiotu zamówienia 1. Przedmiotem zamówienia jest usługa wynajmu miejsc noclegowych w hotelu wraz z wyżywieniem i wynajmem sal szkoleniowych. Miejsca noclegowe muszą byd zapewnione na 8 zjazdów weekendowych w 2014 roku i 8 w 2015 roku (1-2 zjazdy w miesiącu, nocleg z soboty na niedzielę, pokoje 2-3 osobowe), dla 72 osób w 2014 roku każdorazowo i 72 osób w 2015 (możliwe podzielenie grupy osób na dwie i zwiększenie wielokrotności zjazdów, tzn. 1-2 weekendy I grupa 36 osób, kolejne 1-2 weekendy II grupa 36 osób w miesiącu), w miesiącach od kwietnia do grudnia 2014 i 2015 roku. W kwestii wynajmu sal szkoleniowych istnieje zapotrzebowanie na 3/6 sal szkoleniowych każdego dnia, mieszczących po 12 osób z wyposażeniem w rzutnik i tablicę. W ramach wyżywienia: Dzieo pierwszy sobota, przyjazd uczestników o 8 00 rano - późne śniadanie w formie poczęstunku (standard: ciasto, kanapki, owoce, kawa ekspresowa, herbata różne smaki, soki, woda), uzupełniane sukcesywnie w trakcie przybywania całej grupy do godz. 10, - obiad od do 14 00, obiad dwudaniowy z możliwością zamówienia posiłku wegetariaoskiego, deser, soki, woda, - przerwa kawowa od do 17 00, standard: ciasto, owoce, kawa ekspresowa, herbata różne smaki, soki, woda, - kolacja od do kolacja integracyjna standard: sałatki, dania mięsne - 2 rodzaje, pieczywo, sery, wędlina, przekąski ciepłe i zimne, kawa ekspresowa, herbata różne smaki, soki, woda. Dzieo drugi Niedziela, śniadanie od 7 45 do 8 45, standard: szwedzki stół potrawy na ciepło: jajecznica lub jajka na twardo, parówki, naleśniki, potrawy na zimno: płatki 3 rodzaje, wędliny 3 rodzaje, sałatki warzywne i owocowe 3 rodzaje, pieczywo, kawa ekspresowa, herbata różne smaki, soki i woda, mleko zimne i ciepłe, różne smaki, soki, woda, - obiad od do 14 00, standard: obiad dwudaniowy z możliwością zamówienia posiłku wegetariaoskiego, deser, soki, woda. 2. Wspólny Słownik Zamówieo (CPV): Warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków. Hotel realizujący zamówienie musi byd kategorii minimum dwugwiazdkowej. Warunek zostanie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca dołączy do oferty stosowne dokumenty potwierdzające rzeczywiste spełnienie niniejszego wymagania. str. 61

63 4. Termin wykonania zamówienia Wykonawca, którego oferta zostanie uznana za najkorzystniejszą, wspólnie z Zamawiającym ustali harmonogram zjazdów w miesiącach od kwietnia do grudnia 2014 i 2015 roku (1-2 zjazdy w miesiącu przypadku noclegu dla całej 72-osobowej grupy lub 2-4 zjazdy w miesiącu w przypadku podziału na 2 grupy 31- osobowe). 5. Informacje o sposobie porozumiewania się Zamawiającego z Wykonawcami oraz przekazywania oświadczeo lub dokumentów, a także wskazanie osób uprawnionych do porozumiewania się z Wykonawcami Osobami upoważnionymi do kontaktu z Wykonawcami są: Ewa Skwarzec w sprawach proceduralnych oraz w zakresie przedmiotu zamówienia, tel , biuro@handelpomorza.pl od poniedziałku do piątku, w godz. od do Oświadczenia, wnioski, zawiadomienia oraz informacje Zamawiający i Wykonawcy przekazują drogą elektroniczną. Każda ze stron na żądanie drugiej niezwłocznie potwierdza fakt ich otrzymania. 6. Opis sposobu przygotowania ofert 1. Oferta składana przez Wykonawcę powinna byd sporządzona na formularzu ofertowym stanowiącym załącznik do zapytania ofertowego. 2. Formularz ofertowy oraz pozostałe załączniki zostaną wypełnione przez Wykonawcę bez dokonywania w nich zmian. W przypadku, gdy jakakolwiek częśd powyższych dokumentów nie dotyczy Wykonawcy, wpisuje on nie dotyczy. 3. Oferta winna byd sporządzona czytelnie, najlepiej pismem komputerowym lub inną czytelną i trwałą techniką, oraz powinna byd podpisana przez Wykonawcę lub uprawnionego przedstawiciela Wykonawcy. Wszelkie dokumenty sporządzane przez wykonawcę oraz oświadczenia stanowiące załączniki do oferty powinny byd podpisane przez Wykonawcę lub uprawnionego przedstawiciela. 4. Zaleca się, by wszystkie strony oferty były spięte (zszyte) w sposób trwały, zapobiegający dekompletacji zawartości oferty, oraz powinny byd ponumerowane. 5. Wykonawca może złożyd tylko jedną ofertę. 6. Niedopuszczone jest złożenie oferty wariantowej. 7. Dopuszcza się złożenie oferty cząstkowej, jednakże tylko w kwestii wielkości obsługiwanej grupy, tzn. czy hotel jednorazowo jest w stanie przyjąd 72 uczestników na 6 szkoleo w osobnych salach w roku 2014 i tak samo w 2015, czy też dysponuje zapleczem personalnym i technicznym na przyjęcie jedynie połowy uczestników, tj 36 na 3 szkolenia w osobnych salach szkoleniowych w roku 2014 i Niezależnie od warunków lokalowych w kwestii przyjęcia jednorazowo 36 lub 72 uczestników, ofertę traktuje się całościowo w kwestii wyżywienia, noclegu i wynajmu sal szkoleniowych na zaproponowaną liczbę uczestników zjazdu. 8. W przypadku, gdy Wykonawca dołączy, jako załącznik do oferty kopię jakiegoś dokumentu kopia ta winna byd poświadczona za zgodnośd z oryginałem przez tego Wykonawcę lub upoważnionego przedstawiciela Wykonawcy. Tylko w przypadku przedstawienia kopii nieczytelnej lub budzącej wątpliwości, co do jej prawdziwości, Zamawiający może żądad przedstawienia oryginału lub notarialnego potwierdzenia, 9. Wymagane obligatoryjnie załączniki to: zaświadczenie o niezaleganiu z US i ZUS, oświadczenie o wysokości standardu hotelu. Inne wymagania dotyczące przygotowania oferty: str. 62

64 10. Zaleca się umieszczenie oferty w jednym zapieczętowanym opakowaniu lub w inny trwały sposób zabezpieczonym opakowaniu wewnętrznym oraz w jednym nieprzejrzystym, szczelnym, trwale zamkniętym i nienaruszonym opakowaniu zewnętrznym. 11. Na opakowaniu zewnętrznym powinny znajdowad się następujące oznaczenia: a) nazwa i adres Zamawiającego: Handel Pomorza Sp. z o. o., ul. Włościaoska 2, Malbork, b) Nazwa i adres Wykonawcy, c) napis: Oferta na usługę zakwaterowania, wyżywienia i wynajmu sal szkoleniowych. 12. Wykonawca poniesie wszelkie koszty związane z przygotowaniem i złożeniem oferty. 7. Miejsce oraz termin składania i otwarcia ofert 1. Termin składania ofert upływa dnia r. o godz O dacie decyduje moment wpływu do biura projektu. 2. Oferty należy przesyład na adres siedziby Zamawiającego Handel Pomorza Sp. z o. o., ul. Włościaoska 2, Malbork, lub składad osobiście w pok. (I piętro). 3. Wybór najlepszej oferty nastąpi najpóźniej do r 8. Opis sposobu obliczenia ceny 1. Cena podana w ofercie powinna obejmowad wszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem zamówienia. 2. Wykonawca może zaoferowad tylko jedną cenę. 3. Cena nie ulegnie zmianie przez okres ważności oferty. 4. Do oceny ofert brana będzie cena netto. 9. Opis kryteriów, którymi Zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z podaniem znaczenia tych kryteriów i sposobu oceny ofert Przy wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający, będzie kierował się niżej podanym kryterium i jego wagą: Nazwa kryterium waga Cena 70 %. 70pkt najniższa cena Ilośd punktów = (Najniższa cena/cena oferenta) *70pkt Nazwa kryterium waga - standard hotelu Trzy gwiazdki 5pkt Cztery gwiazdki 10pkt Pięd gwiazdek 15 pkt Nazwa kryterium waga - położenie hotelu Położenie maksymalnie 2 km od dworca PKP 5pkt Położenie maksymalnie 1 km od dworca PKP 10pkt Nazwa kryterium waga - Atrakcje dodatkowe wliczone w cenę noclegu: - basen, sauna, jacuzzi, kręgielnia, bilard, dyskoteka itp. 5pkt Oferta, która uzyska największą ilośd punktów, zostanie uznana za najkorzystniejszą. 10. Informacje o formalnościach, jakie powinny zostad dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy. Po dokonaniu oceny ofert i wyłonieniu oferty najkorzystniejszej z punktu widzenia kryteriów przyjętych w niniejszym zapytaniu ofertowym, Zamawiający zaprosi Wykonawcę do swojej siedziby celem podpisania umowy w sprawie przedmiotowego zamówienia oraz szczegółowego uzgodnienia wykonania przedmiotu zamówienia. Podpisanie umowy z zamawiającym jest uzależnione od wyników rekrutacji do projektu. str. 63

65 11. Istotne dla stron postanowienia, które zostaną wprowadzone do treści zawieranej umowy w sprawie zamówienia publicznego 1. Zapłata wynagrodzenia nastąpi przelewem na rachunek bankowy wskazany przez Wykonawcę w terminie 30 dni kalendarzowych od dnia otrzymania przez Zamawiającego prawidłowo wystawionej faktury VAT i prawidłowego wykonania usługi (pod warunkiem posiadania środków na koncie projektu). Istnieje możliwośd wystawiania faktur częściowych (np. jedna na miesiąc). 2. Adresem dla doręczenia Zamawiającemu faktury jest jego siedziba. 3. Zamawiający wykonywad będzie cykliczne pomiary zadowolenia klienta. Wyniki pomiaru będą podstawą oceny należytości wykonania zamówienia. 4. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania Zamówienia, Wykonawca zapłaci Zamawiającemu karę umowną w wysokości 10 % wynagrodzenia umownego. 5. Zamawiający może dochodzid na zasadach ogólnych odszkodowao przewyższających zastrzeżonej na jego rzecz kary umownej. 6. W razie zaistnienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzied w chwili zawarcia umowy, Zamawiający może odstąpid od umowy w terminie 14 dni od powzięcia wiadomości o tych okolicznościach. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, Wykonawca może żądad od Zamawiającego wyłącznie wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania części umowy. Oferta hotelu Hotel "Batory" Ul. Miedziana Gdaosk e mail: hotel@hotelbatory.pl tel ; Oferta hotelu "Batory" Hotel dysponuje 131 pokojami gościnnymi dla mniej i bardziej wymagających gości, w tym jeden pokój przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. W Hotelu można spędzid aktywnie czas, korzystając z kortów tenisowych i strzelnicy pneumatycznej (po wcześniejszym umówieniu się z trenerem). Przy Hotelu znajduje się parking strzeżony, monitorowany, na którym można zostawid bezpiecznie swój samochód. W Hotelu istnieje możliwośd skorzystania z usług pralniczych oraz faksu. W recepcji hotelowej można wypożyczyd suszarkę do włosów, żelazko oraz deskę do prasowania. Hotel dysponuje pokojami o różnym standardzie: Apartamenty Lux Komfort - salon, sypialnia z łożem dwuosobowym, duża wanna, telefon, TV SAT. Apartamenty Lux - salon, sypialnia z łożem dwuosobowym, telefon, TV kablowa Pokoje dwuosobowe - przestronne pokoje z łazienka, w tym jeden przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, telefon, TV kablowa Pokoje trzyosobowe - wygodne pokoje z łazienka, telefon, TV kablowa Pokoje trzyosobowe bez łazienki (łazienki znajdują się w części ogólnodostępnej) Zapewniamy dostęp do Internetu w pokojach (Wi-Fi). We wszystkich pokojach można wstawid dodatkowe łóżko. str. 64

66 Za dodatkowa opłata istnieje możliwośd wprowadzenia psa lub kota do pokoju hotelowego. Korty tenisowe - Przez siedem dni w tygodniu, w sezonie letnim (od maja do września), zapraszamy na ziemne korty tenisowe. Oba korty posiadają oświetlenie oraz wysoka siatkę ogrodzeniowa. Stała obsługa kortów zapewnia wysoki poziom przygotowania obiektu. Korty są czynne od 8 00 do Opłaty za jedna godzinę: Dla osób dorosłych 10,00 zł Dla młodzieży szkolnej i akademickiej 8,00 zł (za okazaniem legitymacji) Opłaty abonamentowe za jedna godzinę: Abonament miesięczny dla osób dorosłych 9,00 zł dla młodzieży szkolnej i akademickiej 7,50 zł (za okazaniem legitymacji) Opłaty za wypożyczenie sprzętu tenisowego na jedna godzinę: rakieta tenisowa 5,00 zł piłka 3,00 zł Osoba wypożyczająca rakietę tenisowa zobowiązana jest wpłacid kaucje w wysokości 20 zł oraz okazad aktualny dokument tożsamości. Kaucja zostanie zwrócona po zakooczeniu gry. Wykupienie abonamentu obejmuje minimum 4 godziny w miesiącu (1 godzina w tygodniu). Na terenie Hotelu znajduje się także strzelnica pneumatyczna, która jest prowadzona przez Bractwo Kurkowe. Goście Hotelu mogą z niej skorzystad po wcześniejszym umówieniu się z instruktorem (usługa płatna u trenera)obok hotelu znajduje się strzeżony, monitorowany parking, gdzie goście hotelowi mogą bezpiecznie pozostawid swój samochód. List powitalny Szanowny Panie Kowalski Serdecznie zapraszamy do skorzystania z usług hotelu. CENY ZAWIERAJA PODATEK VAT JESTESMY DO DYSPOZYCJI PANSTWA PRZEZ 24 H Jesteśmy zaszczyceni, mogąc powitad Pana w hotelu Bajka w Poznaniu. Dołożymy wszelkich starao, aby pobyt w naszym hotelu pozostał dla Pana miłym wspomnieniem. Podczas całego pobytu jesteśmy do Paoskiej dyspozycji i postaramy się sprostad wszelkim oczekiwaniom. Swoim gościom oferujemy doskonale wyposażone Centrum Rekreacji z basenem, sauną, solarium, gabinetem masażu i siłownią, a także możliwośd wypożyczenia roweru oraz zwiedzania okolicy z przewodnikiem lub wizytę w kasynie. Nasza restauracja Malinka oferuje tradycyjne i wyszukane dania, gwarantując kuchnię o doskonałym smaku, która z pewnością zadowoli każdego. Mamy nadzieję, że również w przyszłości zechce Pan skorzystad z usług naszego hotelu. Piotr Nowak Dyrektor Hotelu Bajka str. 65

67 Pismo przewodnie Szanowni Paostwo W nawiązaniu do naszej rozmowy telefonicznej/do Paostwa listu/ a przesyłamy w załączeniu:. Jeśli będziemy mogli jeszcze Paostwu w czymś pomóc, prosimy o kontakt. Potwierdzenie rezerwacji Z poważaniem Jan Nowak Recepcjonista Hotel Amadeusz Kutno, dnia Pion Rezerwacji ul. Długa Kutno tel fax amadeusz@com.pl REGON Nr konta Potwierdzenie rezerwacji nr 123/2014 Szanowny Pan Jan Kowalski ul. Topolowa Tczew Z przyjemnością potwierdzamy przyjęcie rezerwacji na nazwisko Kowalski Jan na okres: 04/ (przyjazd ; wyjazd ) dla 1 osoby (dorośli 1, dzieci 0) rodzaj pokoju: apartament wyżywienie: śniadanie usługi dodatkowe: garaż na samochód cena za dobę: bez śniadania i usług dodatkowych 250 zł Informacje dodatkowe: Doba hotelowa zaczyna się o godz , a kooczy o godz dnia następnego Cena pokoju za dobę obejmuje podatek VAT Informujemy, że z rezerwacji można zrezygnowad do godziny 1400 dnia poprzedzającego przyjazd bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów. Po tej godzinie Pana karta kredytowa zostanie obciążona kosztami pobytu za pierwszą dobę. W przypadku planowanego późniejszego przybycia do hotelu prosimy o powiadomienie Dziękujemy za wybranie naszego hotelu. Oczekujemy Pana przyjazdu. Z poważaniem Paweł Nowak Kierownik Recepcji str. 66

68 Odmowa rezerwacji Hotel Amadeusz Kutno, dnia Pion Rezerwacji ul. Długa Kutno tel fax REGON Nr konta Odmowa rezerwacji nr 123/2014 Szanowny Pan Jan Kowalski ul. Topolowa Tczew Ze względu na brak wolnych pokoi z przykrością musimy odmówid przyjęcia rezerwacji na nazwisko Kowalski Jan na okres: 04/ (przyjazd ; wyjazd ) dla 1 osoby (dorośli 1, dzieci 0) rodzaj pokoju: apartament wyżywienie: śniadanie usługi dodatkowe: garaż na samochód Pragniemy jednocześnie poinformowad Pana, że od dnia dysponujemy wolnymi jednostkami mieszkalnymi, w tym apartamentami. Serdecznie zapraszamy do skorzystania z oferty naszego hotelu w innym niż wskazanym przez Pana terminie. Jako rekompensatę za niedogodnośd zapraszamy Pana do naszego hotelu w dniu o godz na pokaz zdrowego żywienia. Najnowsze trendy i możliwości poprawy zdrowia poprzez stosowną dietę przedstawi światowej sławy gastrolog dietetyk dr nauk med. Andrzej Wrzesioski. Dziękujemy za zainteresowanie naszą ofertą. Załączniki: 1. Zaproszenie 2. Kupon rabatowy na usługę noclegową Z poważaniem Paweł Nowak Kierownik Recepcji str. 67

69 Rodzaje i formy protokołów Protokół jest sprawozdaniem, sporządzanym w formie aktu, ustalając przebieg zdarzeo, stwierdzone fakty lub dokonane czynności. Rodzaje protokołów: protokół zebrania - ma on na celu odtworzenie przebiegu zebrania, zawiera jego porządek, opis przebiegu, podjęte uchwały, zakooczenie, podpisy przewodniczącego i protokolanta zebrania, protokół zdawczo-odbiorczy - sporządzany jest podczas przekazywania rzeczy i spraw, zawarte są w nim informacje o przekazywanych sprawach i wartościach materialnych, określenie strony przekazującej i odbierającej, podpisy przekazującego i odbierającego oraz ewentualnie protokolanta, protokół kontroli - jest on sprawozdaniem z przeprowadzonej kontroli, zawiera opis czynności kontrolnych, stwierdzony stan faktyczny oraz wskazuje wszelkie nieprawidłowości i niedociągnięcia, protokół przesłuchania - z protokołu tego powinno wynikad, kto, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był obecny, co ustalono i jakie zgłoszono uwagi. Odczytuje się go uczestnikom i przez nich powinien byd podpisany po odczytaniu, protokół rozprawy - zawiera określenie rodzaju protokołu, rozprawy, jej przebieg i wynik oraz podpisy przewodniczącego i protokolanta, protokół zdarzeo - zawiera stwierdzenia ściśle określonych faktów i towarzyszących okoliczności oraz podpisy sporządzających. Budowa protokołu: Częśd wstępna: Tytuł - zawiera słowo protokół, zwięzłe określenie rodzaju zdarzenia, stanu, faktu, określenie miejscowości (miejsca, lokalu), daty (dzieo, miesiąc, rok) oraz godziny, Wstęp - osoby biorące udział w protokołowanych czynnościach, (jeżeli nie dołączamy listy obecności) i nieobecnych (podaje się czy nieobecnośd została usprawiedliwiona), porządek dzienny, tj. wykaz spraw, które mają byd rozpatrywane. Częśd zasadnicza: Opis i przebieg wydarzeo (wypowiedzi uczestników z podanym imieniem i nazwiskiem), opis realizacji poszczególnych punktów porządku. Okoliczności towarzyszące. Podejmowanie wniosków i uchwał Częśd koocowa: Godzina ukooczenia czynności Formuła stwierdzająca zakooczenie czynności Podpisy (po prawej przewodniczący, po lewej protokolant). Po podpisaniu nie można wprowadzad żadnych zmian do protokołu. Sposób przedstawiania części zasadniczej: Forma dosłowna - wierne, prawie dosłowne przytoczenie przemówieo bez znaczniejszych skrótów, głównie na podstawie taśmy magnetofonowej, stenogramów lub tekstów autoryzowanych. Forma streszczona - zwięzłe streszczenie poszczególnych przemówieo, komasowanie wypowiedzi zgodnych pod względem treści; ta forma ma na celu skondensowanie wywodów i eliminowanie wszystkiego, co zbędne, tylko uchwały nie podlegają skrótom. Forma uproszczona - redukowanie do minimum części dyskusyjnej, ograniczenie się do wzmianek o charakterze syntetycznym; treśd bardzo zwięzła głównie akcent kładzie się na przedmiocie obrad i powziętych uchwałach str. 68

70 Przykład części wstępnej protokołu: PROTOKÓŁ ZEBRANIA Izby Rolniczej w Częstochowie odbytego w Domu Rolnika ul. Polna 5 w dniu 10 marca r. w godz Obecnych 15 według listy obecności załączonej do protokołu. Nieobecnych usprawiedliwionych: inż. Jan Maluga, Waldemar Kata. Porządek zebrania: Odczytanie i przyjęcie protokołu z poprzedniego zebrania. Referat: Obniżanie kosztów eksploatacji maszyn rolniczych. Dyskusja. Wolne wnioski. Przykład części zasadniczej protokołu: Zebranie rozpoczęło się o godz Gości powitał prezes Izby Rolniczej, który zapytał, czy są jakieś uwagi do porządku dziennego. Żadnych uwag nie zgłoszono. Przystąpiono do realizacji poszczególnych punktów programu. Do pkt. 1. Sekretarz odczytał protokół z poprzedniego zebrania, uczestnicy nie zgłosili żadnych uwag. Do pkt. 2. Referat pt. Obniżanie kosztów eksploatacji maszyn rolniczych wygłosił mgr inż. Jacek Bąk. Do pkt. 3. Jako pierwszy zabrał głos Andrzej Duda. Przykład części koocowej protokołu: Na tym protokół zakooczono i po odczytaniu podpisaniu. Załączniki: Protokolant.. Przewodniczący Zebrania Notatka służbowa Notatka służbowa służy do przekazywania informacji między komórkami organizacyjnymi lub pracownikami, wówczas, gdy ustny przekaz nie jest wystarczający. Powinna byd prosta i krótka. Składa się z następujących części: nagłówka, zawierającego imię, nazwisko oraz stanowisko osoby, która ją sporządziła, imienia, nazwiska oraz stanowiska osoby, dla której jest przeznaczona, a także informacji, czego dotyczy, części wstępnej, części zasadniczej, wniosków, podpisu osoby sporządzającej. Zwykle notatkę sporządza się z kopią, którą zostawia się sobie wtedy, gdy oryginał przekazuje się do adresata. str. 69

71 Wzór notatki służbowej Nadruk właściwy dla danego nadawcy lub pieczęd nagłówkowa Miejscowośd, data Pan/Pani tytuł Imię NAZWISKO NAZWA STANOWISKA ADRESATA ulica z numerem kod pocztowy MIEJSCOWOŚD NOTATKA SŁUŻBOWA W sprawie... Informuję (wyjaśniam), że... STANOWISKO NADAWCY stopieo Imię Nazwisko Inicjały i numer telefonu wykonawcy Data wykonania Nazwa pliku i ścieżka Sprawozdanie Sprawozdanie jest ustnym lub pisemnym opisem wypadków i zdarzeo z określonego stanu rzeczy za określony czas. Należy je sporządzad rzetelnie i dokładnie. Sprawozdanie powinno składad się z następujących elementów: słowa Sprawozdanie w tytule (pośrodku strony), określenia, czego sprawozdanie dotyczy (pośrodku strony), okresu, jaki sprawozdanie obejmuje (pośrodku strony), zasadniczej części sprawozdania, w której opisuje się słownie i (lub) liczbami zdarzenia czy wypadki oraz podaje wnioski, danych osoby sporządzającej sprawozdanie (imię i nazwisko, zajmowane stanowisko, firma), nazwy miejscowości i daty sporządzenia (nad sprawozdaniem po prawej stronie), stanowiska, imienia i nazwiska oraz odręcznego podpisu osoby sporządzającej sprawozdanie (pod sprawozdaniem po prawej stronie). str. 70

72 SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA Staż rozpoczęłam (data)... na stanowisku... w (nazwa szkoły, miasto). W trakcie stażu realizowałam cele założone w planie rozwoju zawodowego, umożliwiające mi uzyskanie awansu zawodowego. W szczególności są to dokumenty umożliwiające poznanie organizacji, zadao i zasad funkcjonowania szkoły. zapoznałam się z przepisami związanymi z funkcjonowaniem szkoły zapoznałam się ze sposobem prowadzenia dokumentacji obowiązującej w szkole. poznałam przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy... Jako obserwator uczestniczyłam w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu i innych nauczycieli. Po odbytych zajęciach omawiałam z prowadzącym obserwowane zajęcia. Przeprowadziłam zajęd z uczniami, w obecności opiekuna stażu i dyrektora szkoły. Po odbyciu zajęd omówiłam je z osobą, w obecności, której się odbywały. W trakcie roku szkolnego uczestniczyłam w wewnątrzszkolnych, a także zewnętrznych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli. Kontynuuję studia podyplomowe na kierunku, a także brałam udział w następujących szkoleniach: Podczas stażu podjęłam się:. Współpracowałam również z: (osoby, instytucje) Podsumowanie:... dnia Podpis stażysty Upoważnienie Upoważnienie jest krótkim pismem informującym o tym, że osoba mająca ten dokument występuje w imieniu innej osoby lub firmy. Ten dokument również ma mało rozbudowaną treśd. Bardzo często pisze się go na gotowych formularzach. Upoważnienie zawiera następujące elementy: nazwę i adres instytucji (osoby) wydającej (lewy górny róg); miejsce i datę wystawienia zaświadczenia (prawy górny róg); tytuł Upoważnienie (pośrodku strony); treśd zawierającą imię i nazwisko oraz rodzaj i numer dowodu tożsamości, czasem adres osoby upoważnianej, określenie przedmiotu i zakresu upoważnienia, ewentualnie termin ważności upoważnienia podpis osoby wydającej upoważnienie. Upoważnienie, podobnie jak zaświadczenie, jest pismem sformalizowanym. str. 71

73 ... (imię i nazwisko osoby, której dotyczy zaświadczenie)...,... miejscowośd data... (adres zamieszkania) Nr NIP... lub PESEL... Upoważnienie Ja, niżej podpisana/y legitymująca/y się dowodem osobistym seria... nr... upoważniam Panią/Pana... legitymującą/ego się dowodem osobistym seria... nr... zam.... do odbioru w Urzędzie Skarbowym w... zaświadczenia..., dotyczącego mojej osoby. (określid rodzaj zaświadczenia)... (podpis własnoręczny osoby, której dotyczy upoważnienie) Zaświadczenie Zaświadczenie jest krótkim pismem potwierdzającym zdarzenie lub stan faktyczny. Ma mało rozbudowaną treśd. Zawiera następujące elementy: nazwę i adres instytucji wydającej (lewy górny róg, miejsce i datę wystawienia zaświadczenia (prawy górny róg), tytuł Zaświadczenie (pośrodku strony), zasadniczą treśd zawierającą imię i nazwisko, adres zamieszkania, datę ur. osoby (PESEL), której zaświadczenie dotyczy, stwierdzenie zdarzenia lub stanu faktycznego, którego zaświadczenie dotyczy, określenie, w jakim celu wydaje się zaświadczenie. str. 72

74 ... data miejscowośd Zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków Niniejszym zaświadczam, że Pan. (imię, nazwisko) zamieszkały (adres zamieszkania) nr PESEL jest zatrudniona w. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony od dnia....r. do dnia.. r. na stanowisku. ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem z okresu ostatnich sześciu miesięcy w wysokości.. zł brutto. Wynagrodzenie powyższe (nie) podlega zajęciu w kwocie miesięcznie od dnia r. do dnia r. Pracownik znajduje/ nie znajduje się w okresie rozwiązania/wypowiedzenia umowy o pracę.. (pieczątka firmowa oraz podpis ) Zawiadomienie Zawiadomienie jest pisemną wiadomością, informującą o jakimś zdarzeniu lub fakcie, kierowaną do jednej osoby lub grupy. Ma charakter krótkiego listu i zawiera następujące elementy: nazwę i adres instytucji (osoby) wydającej (lewy górny róg), miejsce i datę wystawienia zaświadczenia (prawy górny róg), tytuł Zawiadomienie (pośrodku strony), treśd, podpis osoby zawiadamiającej, ewentualnie adnotacje dodatkowe. str. 73

75 (imię i nazwisko pokrzywdzonego) (adres zamieszkania), dn.. (miejscowośd, data) Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa Do:.. (dane jednostki Policji lub prokuratury) Na podstawie art K.P.K. zawiadamiam o popełnieniu w dniu. (data) w przestępstwa.. (miejsce popełnienia przestępstwa) (rodzaj przestępstwa) na moją szkodę, przez... (dane sprawcy lub informacja, że sprawca nieznany) oraz wnoszę o wszczęcie w tej sprawie postępowania przygotowawczego. Uzasadnienie (należy zwięźle opisad stan faktyczny oraz zachowanie sprawcy, które wg zawiadamiającego nosi cechy przestępstwa i ewentualnie podad dowody na poparcie twierdzeo) Załączniki: - - (należy wymienid dokumenty, do których się odniesiono) (podpis pokrzywdzonego) Arkusz kalkulacyjny w hotelu Ważną rolę we wspomaganiu procesów zarządczych w hotelu odgrywają arkusze kalkulacyjne, które są zintegrowane z pakietami oferującymi: łatwe wprowadzanie i przechowywanie danych, możliwośd konsolidacji danych pochodzących z wielu źródeł zewnętrznych, szeroką gamę różnorodnych obliczeo od tworzenia prostych bilansów i podsumowao poprzez skomplikowane funkcje finansowe, matematyczne czy statystyczne oraz możliwośd budowania formuł obliczeniowych, które na podstawie badania warunków, jakie spełniają analizowane dane podejmują decyzje dotyczące sposobu wykorzystania tych danych w obliczeniach, możliwośd analizy opłacalności inwestycji i kredytów za pomocą wskaźników stosowanych w rachunku ekonomicznym, których wartości obliczają funkcje wbudowane w arkusz kalkulacyjny, możliwośd wykonywania analiz statystycznych zbiorów danych opisujących ważne dla personelu zarządzającego elementy przedsiębiorstwa lub jego otoczenia, str. 74

76 możliwośd analizy szeregów czasowych opisujących zmiany w czasie pewnych wielkości mających między innymi wpływ na decyzje związane z bieżącą działalnością przedsiębiorstwa, możliwośd wykonywania obliczeo symulacyjnych pokazujących za pomocą liczbowych wskaźników przyszłe skutki różnych wariantów podejmowanych aktualnie decyzji, możliwośd znajdowania przez program wartości wskaźników dla aktualnych decyzji, których przyszłe skutki podawane są w postaci parametrów, możliwośd formułowania wybranych problemów decyzyjnych i poszukiwania ich optymalnych rozwiązao za pomocą narzędzi Solver. Dodatkowymi parametrami przemawiającymi za poznaniem możliwości wspomagania procesów zarządczych przedsiębiorstwa turystycznego za pomocą arkusza kalkulacyjnego są następujące spostrzeżenia: dynamika zmian otoczenia przedsiębiorstwa lub sposobu jego działania jest obecnie tak duża, że po wprowadzeniu zmian wymuszonych poprzez otoczenie przedsiębiorstwa do czasu wprowadzenia odpowiadających im nowych funkcjonalności w systemie informatycznym wykorzystywanym przez przedsiębiorstwo, obliczenia ważnych wskaźników, prognozy czy symulacje wykonane za pomocą arkusza kalkulacyjnego mogą byd jedynym źródłem informacji niezbędnych kierownictwu przedsiębiorstwa do efektywnego sterowania procesami zarządczymi. dla małych a czasem średnich firm turystycznych koszty zakupu i wdrożenia zintegrowanego specjalistycznego systemu informatycznego są zbyt duże i jedynym dostępnym rozwiązaniem jest wykorzystywanie arkusza kalkulacyjnego do bieżących obliczeo oraz okresowych bilansów, prognoz i analiz, za pomocą arkusza kalkulacyjnego można wykonad obliczenia niezbędne do analizy różnego rodzaju mierników hotelarskich takich jak wskaźnik sezonowości wykorzystania hotelu, czy długośd pobytu gości. Formularze wykorzystywane w hotelu Druki hotelowe stosowane w hotelu podczas obsługi i w trakcie pobytu gościa. Wszystkie druki muszą byd minimum w dwóch językach (polski + obcy). Na każdym druku powinno znajdowad się logo hotelu i dane teleadresowe. Można umieścid również informację o usługach dodatkowych lub reklamę własnego obiektu. KARTA POBYTU najczęściej 4-stronicowa, wyglądająca jak książeczka, często z kieszonką na kartę magnetyczną lub wiadomości. Na karcie umieszczone są informacje: strona 1 logo, dane teleadresowe hotelu, imię i nazwisko gościa, numer pokoju, cena za pokój, data przyjazdu i wyjazdu, miejsce na podpis recepcjonisty wystawiającego kartę, strona 2 i 3 wybrane fragmenty regulaminu hotelu, najczęściej z godzinami doby hotelowej, godzin ciszy nocnej, depozytu i sejfu, warunków bezpieczeostwa a także informacje o usługach dodatkowych i gastronomii hotelowej, strona 4 fragment planu miasta z dojazdem do hotelu. Przykład Karty Pobytu Hotel XYZ Życzy Paostwu miłego pobytu Pan/Pani Mrs/Mr. Pokój/ Room Cena/ Price... Od dnia/from... Do dnia/ Until... Witamy/ Welcome str. 75

77 Wewnątrz karty znajduje się opisana trasa dojazdu do hotelu, dwujęzyczna informacja dotycząca regulaminu hotelowego lub ważniejsze numery telefonów do punktów obsługi z godzinami ich otwarcia. Przy karcie bardzo często wydawany też jest klucz magnetyczny do pokoju. Karta upoważnia do korzystania z bufetu szwedzkiego podczas śniadania. Karta meldunkowa to dane personalne gościa niezbędne do zameldowania go w hotelu. Pozostaje tylko do informacji recepcji. KOPERTY FIRMOWE mają wiele zastosowao, powinny mied nadrukowane logo hotelu, nazwę i dane teleadresowe RACHUNKI powinny spełniad formalne wymogi ustalone przez Ministra Finansów oraz zawierad logo, nazwę hotelu i dane teleadresowe DRUK DO PRZEKAZYWANIA WIADOMOŚCI (MESSAGE) to druk, na którym przekazujemy gościowi informacje pozostawione dla niego w recepcji. Może mied formę koperty, która po rozłożeniu ukaże wiadomośd, formę notesu lub druk generowany z komputera. Na druku powinno znajdowad się miejsce na dane adresata, numer pokoju, data i godzina pozostawienia wiadomości wraz z nazwiskiem osoby pozostawiającej wiadomośd oraz oczywiście treśd wiadomości. Druk przekazujemy w kopercie firmowej. KWIT Z PRZECHOWALNI BAGAŻY LUB KWIT DEPOZYTOWY najczęściej generowany przez komputer, powinien spełniad wymogi formalno-prawne i zawierad logo, nazwę hoteli oraz dane teleadresowe. TECZKA FIRMOWA stanowi wyposażenie każdego pokoju. Zawiera takie druki jak: regulamin hotelowy, ankieta, wywieszki klamkowe (informacje dotyczące sprzątania, ciszy, służące do zamówieo room serwisu itp.), papier firmowy + koperty firmowe, widokówki, cennik minibaru, cennik usług dodatkowych (np. pralniczych), foldery reklamowe, numery wewnętrznych linii telefonicznych i sposób zamówienia rozmów lub sposób ich wykonania. Wszystkie druki zawarte w teczce powinny zawierad logo hotelu, jego nazwę oraz dane teleadresowe. Wzór Karty Rezerwacyjnej Dane Imię i nazwisko/firma Termin pobytu Liczba osób Rodzaj pokoju Cena za dobę Rodzaj płatności Przedpłata w kwocie Nr karty kredytowej i data jej ważności Nazwisko okaziciela karty Dane osoby/firmy dokonującej rezerwacji Data i podpis pracownika przyjmującego rezerwację Potwierdzenie rezerwacji Rezerwacja gwarantowana Uwagi/Informacje dodatkowe str. 76

78 LP. Nazwisko i imię Data i miejsce urodzenia Data przybycia Zamierzony czas pobytu Dokument tożsamości Nr pokoju Podpis recepcjonisty Uwagi Karta meldunkowa / registration card NAZWISKO / FAMILY NAME IMIĘ / FIRST NAME DOW. OSOB. NR / PASSPORT NR NARODOWOŚD / NATIONALITY DATA URODZENIA / DATE OF BIRTH ADRES DOMOWY / HOME ADDRESS NUMER MOJEJ KARTY KREDYTOWEJ / NUMBER OF MY CREDIT CARD DATA WAŻNOŚCI / EXPIRY DATE WAŻNE INFORMACJE W wypadku nie zgłoszenia się przeze mnie do kasy hotelowej, wyrażam zgodę na obciążenie mojej karty płatniczej pozostałą do zapłacenia należnością. In case of any changes remaining not settelled after my departure, I authorize Hotel to chargé my credit card. PODPIS / SIGNATURE Księga Meldunkowa 1. Sabina Małecka 2. Karol Małecki Zakole Dąbki dni DB DBL parter dni DB DBL parter 145 Sam. rejestr. nr WY jw. str. 77

79 Karta pobytu HOTEL OPTI ***** Warszawa HOTEL PASSPORT Szanowni Paostwo, Serdecznie witamy w Warszawie i życzymy Paostwu miłego pobytu. Dear Guest, A very wa warm welcome to Warsaw and we wish a very pleasant stay. Pan/Pani Mr/ Mrs Nr pok.\ Room No: Niniejsza karta nie upoważnia do kredytowania usług hotelowych. Hotel credit is not available with this card. Porównanie systemów informatycznych funkcjonujących na rynku System ReHot od lat zajmuje wiodącą pozycję na krajowym rynku Property Management Systems. Został stworzony w Polsce, przez polskich programistów, dla hoteli działających w Polsce. Wielokrotnie udoskonalany i modyfikowany zgodnie ze stale zmieniającymi się przepisami, dotyczącymi funkcjonowania przedsiębiorstw w naszym kraju, nadal działa w kilkudziesięciu obiektach hotelowych. System hotelowy ReHot2 to nowoczesne narzędzie do zarządzania obiektem hotelowym. ReHot2 jest następcą popularnego systemu hotelowego ReHot, który w dalszym ciągu sprawdza się w kilkudziesięciu obiektach hotelowych. Nowy system, poza zestawem standardowych funkcji, wyposażony został w funkcjonalności, które stawiają go wyżej od produktów konkurencji. RH-POS to system nowej generacji. Innowacyjna właściwośd, która go wyróżnia i sprawia, że w swojej kategorii jest wyjątkowy, to pełna integracja dwóch najważniejszych działów przedsiębiorstwa hotelowego, czyli części noclegowej i gastronomicznej. Pełna integracja oznacza, że nie trzeba instalowad żadnych interfejsów do przesyłania obciążeo z restauracji czy baru na rachunek hotelowy gościa, ponieważ wszystkie operacje wykonywane są w jednym systemie. Program RH-SPA uzupełnia system hotelowy w obiektach z rozbudowanym zapleczem typu fitness, wellness & SPA. Ułatwia zarządzanie zasobami oraz planowanie zabiegów leczniczych, obsługuje też sprzedaż usług oraz towarów, takich jak kosmetyki, substancje lecznicze itp. Jest ściśle zintegrowany z systemem hotelowym RH-POS, jednak może też funkcjonowad, jako samodzielny program w ośrodkach sportowo-rekreacyjnych lub salonach SPA. System Gastro składa się z: Gastro POS jest samodzielnym programem sprzedaży kelnerskiej i barmaoskiej na ekranach dotykowych. Program powstał w celu wyeliminowania ograniczeo funkcjonalnych, jakie stwarzało posługiwanie się na stanowisku kelnerskim/barmaoskim kasa fiskalna. Program Gastro SZEF prowadzi gospodarkę magazynowa firmy w oparciu o dokumenty magazynowe oraz sprzedaż zrealizowaną na stanowiskach kelnerskich; może współpracowad z terminalami POS z zainstalowanym Gastro POS jak i z kasami skalnymi. Program Gastro POS stanowi samodzielny program sprzedaży kelnerskiej i barmaoskiej na ekranach dotykowych. str. 78

80 Obsługa programu Gastro POS przypomina prace na zwykłej kasie, z tą różnicą, że klawisze są wyświetlane na ekranie a wybór potraw jest prosty i intuicyjny, przy tym nieporównywalnie szybszy. Identyfikacja kelnera następuje wg kodu lub z użyciem karty magnetycznej. System przewyższa ergonomią oraz swoimi możliwościami każdą kasę gastronomiczna. Połączenie Gastro POS z programem Gastro SZEF tworzy zintegrowany system rozliczenia gastronomii - od zakupu surowców po sprzedaż i wydanie potraw. Łatwa i efektywna praca w restauracji Obsługa poprzez ekran dotykowy; Możliwośd wprowadzenia systemu kasjersko-kelnerskiego (kasjer bonuje za kelnera - z pełną kontrolą rozliczeo); Identyfikacja kelnera kodem lub karta magnetyczna, rejestracja czasu pracy personelu; Zakładanie nowych rachunków na stoły, osoby lub grupy, zmiana obsługi stołu, łączenie lub rozdzielanie rachunków, otwieranie rachunków na wynos z dostawa lub bez; Graficzna reprezentacja lokalu - możliwośd prowadzenia sprzedaży wprost z grafika; Modyfikacja potraw - zastąpienie jednego składnika potrawy innym np. frytki zamiast ziemniaków, obsługa dodatków do potraw; Współpraca z kuchnią, Współpraca z drukarką kuchenną druk zamówienia i dodatkowych informacji - wydruk informacji dla kuchni; Współpraca z Systemem Monitorów Kuchennych; Możliwośd ustalenia czasu wydania potraw w kuchni i bufecie; Współpraca z Systemami Przywoławczymi LRS przywoływanie kelnera po odbiór dania. Pizzerie, lokale fast food i sprzedaż na wynos Zamawianie pizzy dzielonej na różne rodzaje; Tryb szybkiej sprzedaży dla lokali typu fastfood; Moduł dostaw na telefon. Liczne i dokładne raporty Raport kelnerski, raport utargów, raport o udzielonych rabatach, raport wykonanych storn, raport sprzedaży wg PLU (kodów produktów), raport sprzedaży wg grup towarowych, raport sprzedaży na karty rabatowe, rejestry VAT, raporty kasowe i inne; Elastyczne kształtowanie cen i rozliczeo. Kilka poziomów cen oraz funkcja happy hours (automatyczne przestawianie poziomu cen o zaprogramowanej godzinie); Możliwośd korekt rachunków przed i po wydrukowaniu zamówienia (z możliwością ustalania uprawnieo do wykonania korekt); Narzuty, serwis restauracyjny, serwisy hotelowe. Rabaty, obsługa kart magnetycznych stałego klienta (karty rabatowe); Obsługa dowolnych form płatności - gotówka, karty kredytowe, czeki; Obsługa wewnętrznej sprzedaży bezgotówkowej; Możliwośd przerzucenia rachunku do recepcji hotelowej; Druk rachunku wstępnego - wręczanego przed wystawieniem paragonu lub faktury. Bogata funkcjonalnośd, specjalistyczne funkcje. Współpraca z większością urządzeo fiskalnych dostępnych na polskim rynku; Wydruk na jednej drukarce fiskalnej z kilku komputerów POS poprzez spooler DFSERWIS; Współpraca z terminalami płatniczymi. Obsługa automatycznych dozowników alkoholi; Współpraca z wagami; Współpraca z programami hotelowym; Współpraca z systemami kamer do obrazu z kamery POS dokładną informację o aktualnie wykonywanych operacjach na kasie oraz datę i godzinę. Program Gastro SZEF prowadzi gospodarkę magazynowa fi rmy w oparciu o dokumenty magazynowe oraz sprzedaż zrealizowaną na stanowiskach kelnerskich. Kontrola zużycia surowców Na podstawie założonych kart kalkulacyjnych program wykonuje odpowiednie rozchody składników potraw, tworzy kalkulacje, oblicza marze, wylicza wsad do kotła oraz zapotrzebowanie surowcowe. Narzędzia uławiające zarzadzanie: Zastosowanie nowoczesnych rozwiązao informatycznych przez Gastro SZEFA usprawnia zarzadzanie każdym lokalem gastronomicznym. System zapewnia dostęp do wielu praktycznych analiz i raportów. Analizy wspierają bieżąca prace kierownictwa np. odpowiedzą na pytanie jak funkcjonuje nowa promocja, jak i mogą pomagad w podejmowaniu decyzji o charakterze strategicznym, zapewniając szybki wgląd w rezultaty wcześniej podejmowanych działao. Rozliczanie magazynów i zużycia surowców w lokalu gastronomicznym. Wprowadzanie dokumentów dostaw PZ, przesunięd międzymagazynowych MM, rozchodów wewnętrznych, z produkcji i ze sprzedaży; Informowanie o przekroczonych stanach minimalnych, maksymalnych i zalegających magazyny; Prowadzenie gospodarki wielomagazynowej; Stany magazynowe bieżące str. 79

81 i wsteczne; Informowanie o wszelkich zmianach stanów magazynowych; Rozchody FIFO ze sprzedaży w/g zadanych receptur; Inwentaryzacje. Obsługa gastronomii zamkniętej. Umożliwia prowadzenie diet, jadłospisów i asygnat (moduł gastronomii zamkniętej); Raporty żywienia. Kontrola kosztów - Food Cost. Prezentacja zużycia surowców na podstawie kart kalkulacyjnych; Porównanie sprzedaży z kosztem; Wyliczanie cen kalkulacyjnych potraw według rzeczywistych kosztów zakupu surowców; Umożliwia wyliczenie marzy potraw wraz z sygnalizacja Przekroczenia zakładanego przedziału marzy optymalnej. Rozliczanie produkcji gastronomicznej Rozliczanie produkcji wyrobów gotowych i półproduktów; Raporty produkcji dziennej; Informacje o zmianach cen zakupu surowca w stosunku do poprzednich dostaw (kontrola dostaw); Informacje o składnikach brakujących do przygotowania potraw. Zaawansowana obsługa zamówieo Uzgadnia ceny i dostawy (PZ) z fakturami VAT dostawców; Umożliwia analizę zapotrzebowania na surowce; Moduł automatycznych zamówieo; Wprowadzanie dostaw poprzez dokumenty elektroniczne; Wprowadzanie dokumentów MM, SN za pomocą inwentaryzatora. Usprawnienie zarzadzania lokalem. Dziennik pracy i obrotów każdego kelnera; Moduł naliczania prowizji dla pracowników; Kontrola rozliczeo za dostawy i sprzedaż kredytowa; Kontrola sprzedaży na karty rabatowe przy współpracy z Gastro POS; Prezentuje raporty historii artykułów; Wystawianie faktur; Planowanie imprez i wystawianie asygnat magazynowych do nich. Przejrzyste raporty. Przejrzysta prezentacje sprzedaży potraw, napoi, itp. w poszczególnych punktach sprzedaży wg różnych kryteriów i przekrojów; Wartośd przychodów, rozchodów, sprzedaży w cenach zakupu i sprzedaży oraz osiągniętą marze na każdy dzieo i miesiąc; Szczegółowe raportowanie stanowisk sprzedaży Gastro (raport podglądowy z POS; Zastosowanie nowoczesnej technologii OLAP - tworzenie własnych analiz w dowolnym przekroju; Eksport danych do systemów finansowo księgowych; Eksport bazy towarowej do programu hotelowego CHART; Eksport danych do plików: xls, txt, dbf, xml. System Gastro może byd wykorzystywany w sieciach gastronomicznych. Dane z lokali gastronomicznych przesyłane są do systemu centralnego zarzadzania dla sieci gastronomicznych Gastro CENTRALA. W systemie dostępne są szczegółowe rejestry dokumentów z lokali sieci. W oparciu o nie, tworzone są raporty z działalności sieci lokali gastronomicznych - w tym ranking sprzedaży, raporty rentowności grup dan i poszczególnych produktów. Przegląd wszystkich dokumentów w restauracjach sprzedaży, zakupów, magazynowych, inwentaryzacji; Dostęp do informacji o kontrahentach sieci restauracji; Grupy lokalizacji, pojedyncze lokale, sprzedaż, zakupy, efektywnośd; Informacje do rozliczenia opłat franczyzowych; Prezentacja graficzna, tabele, wydruki, rankingi; Porównania okresów, produktów, grup, przekrojowe raporty. System GaH wykorzystywany jest w kilkuset zakładach gastronomicznych w Polsce zarówno w gastronomii hotelowej, jak i w samodzielnych restauracjach, barach typu fastfood oraz sieciach restauracyjnych. W systemie GaH można wyróżnid dwa zasadnicze elementy: GaH Front (GH-POS) - oprogramowanie kasowe do prowadzenia bezpośredniej sprzedaży, pracujące na dotykowych terminalach kasowych oraz obsługujące inne rodzaje urządzeo, w tym nowoczesne zdalne bonowniki oraz starsze modele kas elektronicznych. GaH Zaplecze oprogramowanie do zarządzania sprzedażą, produkcją (obsługa receptur i magazynów) i rozliczeniami, uruchamiane na terminalach oraz na zwykłych komputerach. System GaH doskonale współpracuje z oprogramowaniem hotelowym firmy GiP, przy czym w przypadku systemu RH-POS można mówid o stuprocentowej integracji obu aplikacji. Program KALIG to potężne, a zarazem precyzyjne narzędzie, poszerzające możliwości systemu GaH o funkcje organizacji imprez zamkniętych, bankietów i konferencji. Pozwala na bieżąco kontrolowad wykorzystanie zasobów oraz przygotowywad i planowad organizację imprez na wiele dni naprzód. Program KALIG ściśle współpracuje z systemem GaH, a także z systemami hotelowymi ReHot i RH-POS. str. 80

82 DM Plaza jest programem komputerowym przeznaczonym dla hoteli, pensjonatów, sanatoriów, ośrodków wypoczynkowych i SPA oraz innych obiektów świadczących usługi noclegowe. Dostępny jest w kilku wariantach cenowych, różniących się od siebie funkcjonalnością. Pozwala to na precyzyjny dobór zawartości programu, w zależności od profilu działalności obiektu i rzeczywistego zapotrzebowania Klienta. Działa całkowicie w środowisku Windows. Wspomaga nie tylko pracę recepcji, ale i administracji oraz marketingu. Daje możliwośd definiowania graficznego wyglądu wydruków oraz ich treści (np. umieszczenie logo hotelu na fakturach). Posiada bogaty zestaw raportów oraz możliwośd budowania własnych, dowolnych analiz i zestawieo, dzięki wbudowanemu edytorowi raportów. Jest programem w pełni dwuwalutowym prowadzi cenniki w dwóch walutach oraz daje możliwośd używania trzeciej, wyliczanej po kursie dnia. Posiada funkcje zarządzania kontaktami z klientami, przydatne dla marketingu, zwłaszcza w trudnych czasach walki o klienta. Pozwala na elastyczne ustalanie treści faktur w zależności od życzeo klientów, przy jednoczesnym zachowaniu szczegółowego wykazu sprzedanych usług. Współpracuje z centralami telefonicznymi i taryfikatorami rozmów. Współpracuje z systemami gastronomicznymi i sprzedaży kelnerskiej. Wspomaga prowadzenie kantoru, sklepiku hotelowego i rozliczeo minibarów. Posiada stabilną bazę danych i funkcje automatycznej archiwizacji danych. Posiada funkcje przydatne do zarządzania siecią hoteli, np. możliwośd używania wspólnego systemu rezerwacyjnego, przekazywanie informacji o stałych klientach, transmisja danych statystycznych i zestawieo księgowych za pomocą internetu. System łatwo jest integrowad z licznymi rozwiązaniami hotelowymi jak zamki na karty magnetyczne, płatna telewizja, systemy zarządzania budynkiem. Posiada coraz liczniejszą sied autoryzowanych partnerów handlowych i serwisantów na terenie całego kraju oraz telefon serwisowy czynny 24 godziny na dobę. Jest niedrogi w zakupie, szybki we wdrożeniu i ekonomiczny w utrzymaniu. Program Chart ma duże zastosowanie w hotelach, pensjonatach, ośrodkach wypoczynkowych, sanatoryjnych i wczasowych. System z powodzeniem może byd stosowany zarówno w małych, jak i dużych obiektach. Modułowa i otwarta struktura programu zapewnia skuteczne zarządzanie recepcją, hotelową restauracją, salami konferencyjnymi, gabinetami odnowy biologicznej, czy obsługą finansową obiektu. System może pracowad w lokalnej sieci komputerowej i byd użytkowany jednocześnie przez wielu operatorów: recepcjonistów, kadrę managerską, księgowośd, dział marketingu. Współpracuje z szeroką gamą urządzeo, systemów informatycznych i telekomunikacyjnych, automatyzując i upraszczając codziennie wykonywane zadania: centrale telefoniczne, systemy taryfikacyjne, drukarki fiskalne, systemy zamków hotelowych, systemy księgowe i płatnicze. Program posiada bogaty pakiet funkcji, lecz mimo to charakteryzuje się łatwością obsługi. Przy jego wdrażaniu nie są wymagane długie, czasochłonne i kosztowne szkolenia. Osoba zaznajomiona z podstawami środowiska Microsoft Windows z łatwością poradzi sobie z obsługą tego programu. System jest na bieżąco rozbudowywany i modyfikowany, zgodnie z oczekiwaniami i życzeniami klientów, co zapewne tłumaczy, dlaczego Chart jest najczęściej użytkowanym oprogramowaniem hotelowym w Polsce. Wybrane funkcje programu Chart: modułowa budowa (Rejestracja, Żywienie, Zasoby, Obciążenia i Sprzedaż, Archiwum, Zestawienia, Interfejsy, Gastro, Internet, Rehabilitacja, Centrum), rezerwacje grup, osób indywidualnych i grup na standardy, miejsca lub pokoje, graficzna prezentacja rezerwacji i raportowanie rezerwacji, potwierdzenia rezerwacji: dowolna forma, możliwośd wydrukowania potwierdzenia lub wysłania go mailem, wymeldowanie gościa zakooczone wystawieniem dowolnego dokumentu z dowolną formą płatności, planowanie żywienia, prowadzenie rozliczeo z pośrednikami, np. biurami turystycznymi, agentami, meldowanie gości indywidualnych, grup na miejsca lub pokoje, łatwe zarządzanie i wymeldowanie, szybki podgląd bieżących meldunków, pogląd bieżącego stanu pokoi i planowane wyłączenia pokoi (awarie i remonty), kalkulator dostępności pokoi, str. 81

83 obsługa systemu zamków hotelowych, programowanie kart rabatowych systemu Gastro Szef, automatyczne naliczanie obciążeo usług gastronomicznych przesyłanych z programu Gastro POS, wystawianie dokumentów sprzedaży do obciążeo lub niezależnie od nich, definiowalne formy płatności, możliwośd wystawiania faktur walutowych, rezerwacja innych zasobów hotelowych, np. sale konferencyjne, projektory, sauna, basen, rozliczanie płatności natychmiast lub przeniesienie na rachunek gościa. KWHotel jest programem wspomagającym pracę małych obiektów noclegowych (hoteli, pensjonatów, zajazdów, moteli, hosteli, ośrodków wypoczynkowych, uzdrowisk, domów wczasowych, kwater prywatnych, hoteli robotniczych, itp.), zawiera między innymi: Moduł Grafik - nowoczesna i najlepsza na rynku graficzna prezentacja rezerwacji z możliwością ustawienia: wysokości i szerokości komórek grafiku, własnej kolorystyki grafiku oraz rezerwacji, prezentowanych danych rezerwacji. Moduł Rezerwacji - zapewnia proste i bardzo szybkie dokonywanie rezerwacji pojedynczych i grupowych. Obliczanie ceny pobytu w skład którego wchodzą: noclegi z możliwością ustalenia różnych cen dla 4 grup wiekowych, opłaty miejscowe, posiłki, dowolne dodatkowe usługi i towary. Możliwośd przypisania do każdej rezerwacji dowolnego dokumentu księgowego: faktury, faktury proforma, faktury zaliczkowej. Dodatkowo zapewnia wydruk potwierdzenia rezerwacji. Moduł Klientów prosty i bardzo przejrzysty moduł umożliwiający dodawanie, edytowanie i wyszukiwanie klientów oraz ich dokonanych przez nich rezerwacji. Możliwośd ustalenia statusu niechcianego klienta, stałego klienta oraz jego zniżki. Moduł Pokoi dla każdego pokoju ustalamy czy ma byd on rozliczany całościowo czy w zależności od liczby osób go mieszkających. Ceny mogą byd uzależnione od 4 grup wiekowych. Możliwośd ustalenia cen sezonowych, zniżek weekendowych. Możliwośd łączenia pokoi w grupy, dzięki czemu można za jednym razem zmienid ceny i inne ustawienia wielu pokoi. Możliwośd dodawania własnego asortymentu w pokojach. Moduł Książka Meldunkowa zapewnia prezentację i możliwośd wydruku danych osobowych klientów: wszystkich osób w hotelu w wybranym dniu, osób które przyjechały do hotelu w wybranym dniu, osób które opuszczą lub opuściły hotel w wybranym dniu, rezerwacje. Moduł Posiłków możliwośd przydzielenia każdej/pojedynczej rezerwacji dowolnej ilośd posiłków (całych i połówek) w każdym dniu z osobna(rezerwacji niezależnie). Prezentacja oraz możliwośd wydruku posiłków w danym dniu z podziałem na: wielkośd posiłków (cały, połówka), numer pokoju. Suma posiłków pełnych i połówek. Moduł Faktury i Rachunki umożliwia wystawianie: faktur i faktur zaliczkowych, faktur proforma i faktur proforma zaliczkowych, rachunków, korekt faktur. Umożliwia tworzenie własnych wzorców wystawianych dokumentów. Możliwośd tworzenia własnego asortymentu przyśpieszającego wystawianie dokumentów. Moduł Statystyki graficzne przedstawienie obłożenia obiektu z podziałem na: Dni, Pokoje, Miesiące, Dowolny okres Statystyki finansowe i rejestr sprzedaży dla dowolnego przedziału czasowego. Możliwośd exportu do Excela lub innego arkusza kalkulacyjnego. Moduł Users logowanie i prawa dostępu różnych użytkowników do programu. str. 82

84 Pakiet MS Office Microsoft Office to pakiet aplikacji biurowych wyprodukowany przez firmę Microsoft. Jest bardzo znany i powszechnie wykorzystywany w wielu firmach jak i wśród użytkowników domowych. W skład Office Pakiet wchodzą niezależnie od licencji takie programy jak: Microsoft Word - procesor tekstu, najpopularniejszy obecnie tego typu program na świecie, który obejmuje, posługiwanie się edytorem tekstu, składanie tekstów, formatowanie tekstu, wstawianie obiektów do dokumentu, wstawianie i rysowanie tabel, korespondencja seryjna (listy, podania, wizytówki), dwiczenia z Internetem, tworzenie spisów treści, wpisywanie specjalistycznych wzorów, makropolecenia. Microsoft Excel ten arkusz kalkulacyjny jest obecnie najpopularniejszym narzędziem na rynku, cenionym za szybkośd, rozbudowane narzędzia analityczne (np. tabele przestawne) i grafikę biznesową oraz ergonomię obsługi. Obejmuje, poruszanie się po arkuszu, operacje na komórkach, kolumnach, wierszach, kopiowanie i wklejanie, wykonywanie obliczeo w komórkach, formuły, wykorzystanie funkcji wbudowanych, adresy względne i bezwzględne, tworzenie łączy, formatowanie komórek, czcionki, koloru, filtrowanie danych, sortowanie, sumy pośrednie, opcje wydruku, różne typy wykresów. Microsoft Outlook - Program Microsoft Office Outlook jest menedżerem informacji osobistych i programem komunikacyjnym zapewniającym ujednolicone miejsce do zarządzania pocztą , kalendarzami, kontaktami oraz innymi informacjami osobistymi i zespołowymi. Pakiet Office w zależności od licencji może, ale nie musi zawierad: Microsoft PowerPoint - jest popularnym programem do tworzenia prezentacji multimedialnych. Jest szeroko wykorzystywany przez biznesmenów, trenerów, nauczycieli. Posiada takie funkcje jak: dodawanie animacji, diagramów, filmów, komentarzy, obrazu, funkcja WordArt, Przegląd opcji wstęgi widok, tworzenie nowej prezentacji, wyrównanie i obrót elementów, zmiana wyglądu elementów prezentacji, zmienianie czcionki, i wiele innych. Microsoft Access - system obsługi relacyjnych baz danych. Do przykładowych zastosowao można zaliczyd prostsze aplikacje dla małych i średnich firm dotyczące analizy oraz przetwarzania danych. Microsoft Access można również wykorzystad do szybkiego prototypowania aplikacji bazodanowych. Microsoft OneNote - notatnik pracujący w trybie graficznym. Można w nim umieszczad sformatowany tekst (wpisywany lub przeciągany z innych źródeł np. z Sieci, łącznie z adresem źródła), grafikę, odsyłacze do dokumentów na dysku i stron w Internecie, głosowe komentarze nagrywane przez mikrofon, lokując wszystko w dowolnym miejscu aktywnej strony w notatniku. Microsoft Publisher - jest programem firmy Microsoft służącym do tworzenia materiałów marketingowych, pozwalającym na ich drukowanie, zamieszczanie w sieci Web oraz przesyłanie pocztą elektroniczną. Służy go przygotowywania dokumentów przeznaczonych do druku (DTP). Program ten pozwala na bardzo szybkie przygotowywanie, wizytówek, folderów, gazetek itp. W swoim działaniu program ten jest bardzo podobny do Microsoft Word i posiada większośd elementów i funkcji spotykanych w innych modułach oprogramowania MS Office. Podstawową różnicą działania tego programu jest to, że wszystkie elementy takie jak tekst, grafika, schematy itd. są umieszczane w odpowiednich ramkach, których rozmiar można modyfikowad, a położenie zmieniad w zależności od naszych potrzeb. Microsoft Visio to składnik pakietu aplikacji biurowych Microsoft Office służący do tworzenia schematów i diagramów. Microsoft FrontPage - jest to jedno z najczęściej używanych narzędzi webmasterskich na rynku, zwłaszcza w firmach i biurach, zarówno w środowisku Windows. str. 83

85 Początki pakietu Office sięgają roku Przez wiele lat Microsoft Office wiódł prym w tej klasie programów na komputery typu desktop. Od roku 1998 darmową alternatywą dla pakietu firmy Microsoft stał się pakiet firmowany przez firmę Sun - początkowo StarOffice, obecnie również OpenOffice czy NeoOffice. Internet w hotelarstwie Dynamicznie rozwijająca się dziedzina, jaką jest informatyka nie ominęła hotelarstwa, wypierając książkę meldunkową i kręciołek. Istotą informatyki jest elektroniczne przetworzenie informacji wprowadzonych uprzednio do komputera. Docelowo można korzystad z mniej lub bardziej rozbudowanego systemu komputerowego. Wszystko zależy od wielkości hotelu, który system informatyczny powinien obsłużyd. Turystyka należy do dziedzin gospodarki będących w czołówce pod względem wykorzystywania w swojej działalności nowoczesnych rozwiązao technologicznych, zwłaszcza informatycznych. Wynika to przede wszystkim ze szczególnych cech usług turystycznych, takich jak niematerialnośd, nietrwałośd oraz nierozdzielnośd procesów konsumpcji i świadczenia usługi - powodujących, że szybkośd przepływu informacji, dotarcie do jak największej liczby potencjalnych klientów w krótkim czasie oraz automatyzacja procesów biznesowych mają w turystyce szczególne znaczenie. Spośród technologii stosowanych w branży turystycznej z pewnością najważniejsze miejsce zajmuje w ostatnich latach Internet. Jego rola stale rośnie stąd potrzeba przybliżenia różnorodnych aspektów zastosowania Internetu w turystyce i hotelarstwie. Mimo istotnych ograniczeo, takich jak niedostateczna jeszcze szybkośd pracy łącz komunikacyjnych czy brak (bardziej w opinii klientów niż w rzeczywistości) pełnego bezpieczeostwa informacji i transakcji, Internet jest wykorzystywany w coraz większym zakresie we wszystkich sektorach turystyki - zarówno przez dostawców usług turystycznych i pośredników, jak i samych klientów. Wykorzystanie Internetu w turystyce ma nie tylko wymiar techniczny. Równie ważne, jeśli nie ważniejsze są zmiany, jakie ono powodu je w funkcjonowaniu przedsiębiorstw turystycznych w różnych sektorach turystyki i co za tym idzie ma wpływ na ich pozycję konkurencyjną w branży. Dostęp do Internetu ma obecnie ponad 90% przedsiębiorstw hotelarskich w Unii Europejskiej, podczas gdy we wszystkich sektorach współczynnik ten kształtuje się na poziomie 88,9%. W Polsce w sektorze hotelarskim dostęp do Internetu jest niższy od średniej. W Polsce z łączy szerokopasmowych korzysta jedynie, co czwarty obiekt hotelarski, co jest nieznacznie niższe od średniej dla całej gospodarki. Najczęściej spotykanym zastosowaniem Internetu w hotelarstwie jest komunikacja z otoczeniem zewnętrznym za pomocą stron internetowych oraz przez pocztę elektroniczną wykorzystywaną, jako szybki i tani sposób korespondencji zarówno z klientami jak i dostawcami. W Unii Europejskiej własne witryny internetowe ma prawie 58% przedsiębiorstw, co jest znacznie niższym wskaźnikiem niż dla sektora hotelarskiego (82,3%). W Polsce średnia dla całej gospodarki kształtuje się na poziomie 45%, w sektorze hotelarskim wynosi ona natomiast 73%. Wyszukiwanie informacji na temat hotelarstwa na stronach www, systemy rezerwacyjne oraz portale informacyjno-społecznościowe Serwisy internetowe mogą byd doskonałą formą reklamy i promocji dla współczesnych przedsiębiorstw hotelarskich. Aby jednak w pełni wykorzystad potencjał Internetu w promocji zarówno pojedynczych obiektów, jak i całych sieci hotelarskich, należy pamiętad o kilku podstawowych wyznacznikach oceny stron WWW przez potencjalnych klientów. Strony WWW przedsiębiorstw hotelarskich najczęściej oceniane są z trzech perspektyw: str. 84

86 schematu nawigacyjnego, opracowania graficznego i zawartości. W przypadku schematu nawigacyjnego internauci preferują: intuicyjny układ przycisków i linków, przejrzystośd i czytelnośd oraz logiczne uporządkowanie treści. W przypadku opracowania graficznego korzystne jest zastosowanie spokojnej i stonowanej kolorystyki. Priorytetem w budowie serwisów internetowych hoteli jest dbałośd o stronę estetyczną.. Klient przeglądając ofertę w Internecie po raz pierwszy ma kontakt z hotelem i ważne jest, aby informacje zawarte na stronie www były nie tylko aktualne, ale także przedstawione w atrakcyjny sposób. Współczesne możliwości prezentacyjne, a w szczególności zastosowanie technik multimedialnych daje możliwośd wypromowania wizerunku a nawet poprawienia rzeczywistego wyglądu hotelu. Wśród serwisów hotelowych widoczna staje się nowa tendencja do rozbudowy dotychczasowej witryny, zawierającej jedynie krótkie informacje (o pokojach, cenach i możliwości kontaktu), o dodatkowe elementy oferty, które mogą stanowid o ich przewadze konkurencyjnej. Dlatego coraz częściej przedsiębiorstwa hotelarskie prezentują informacje dotyczące sal konferencyjnych, rozwiązao dla biznesu czy innych dodatkowych usług niekoniecznie związanych z ofertą podstawową. Istotną funkcją Internetu w sektorze hotelarskim jest jego wykorzystanie przy dokonywaniu zakupów i rezerwacji oraz sprzedaży usług hotelarskich. Usługi hotelarskie były jedną z pierwszych dodatkowych usług oferowanych przez Globalne Systemy Dystrybucji (GDS). Miało to wiele zalet: przedsiębiorstwa hotelarskie mogły zaoferowad swój produkt większej grupie potencjalnych nabywców, pośrednicy turystyczni mogli za pomocą jednego systemu sprzedawad nie tylko bilety lotnicze, ale również usługi noclegowe, a GDS-y korzystały ze zwiększonych obrotów. Ze względu jednak na znacznie mniejszą homogenicznośd usługi hotelarskiej w stosunku do usług transportowych, która nie pozwoliła na wprowadzenie pełnej informacji o usłudze hotelarskiej do bazy danych (stworzonej na potrzeby linii lotniczych), zdecydowano się na utworzenie osobnych systemów rezerwacji hotelowych, połączonych potem z GDS. Swoje produkty poprzez sied GDS w Polsce sprzedają właściwie tylko hotele należące do łaocuchów międzynarodowych. Ze względu na relatywnie duże rozdrobnienie branży, udział obiektów hotelarskich sprzedających i kupujących przez Internet jest stosunkowo niski. Sprzedaż usług hotelarskich przez Internet nie jest procesem jednolitym i może opierad się na aplikacjach o bardzo różnym stopniu zaawansowania. Można wyróżnid trzy zasadnicze poziomy zaawansowania systemów sprzedaży: system dostarcza informacji o usłudze na stronie WWW, płatnośd dokonywana jest albo przelewem, albo na miejscu, system umożliwia rezerwację i płatnośd za pomocą karty kredytowej klientom indywidualnym, system umożliwia realizację wszystkich funkcji zarówno dla klientów indywidualnych, jak i biznesowych. Większośd hoteli oferuje tylko podstawowe funkcje rezerwacyjne, które pozwalają jedynie przesład zapytanie o rezerwację. Tak przygotowane zapytanie trafia najczęściej do recepcji hotelowej, w formie a lub faksu. Rozwiązanie to jest obarczone zarówno dodatkowym kosztem, jak i ryzykiem opóźnieo w odpowiedzi dla klienta. Coraz częściej jednak zarówno sieci hotelowe, jak i pojedyncze obiekty hotelarskie zainteresowane są rozwojem internetowych platform rezerwacyjnych. Główną przyczyną takiego zainteresowania jest chęd zwiększenia dostępności oraz przyspieszenie dokonywania rezerwacji bez konieczności kontaktu z obsługą hotelu. Jednak w wielu przypadkach przedsiębiorstwa hotelarskie dokonują zakupu jedynie systemów zewnętrznych, niepowiązanych z wewnętrznym systemem informatycznym hotelu. Prowadzi to często do powielania czynności dokonywanych przez osobę przyjmującą zgłoszenie rezerwacji, a co za tym idzie do powstawania licznych pomyłek i przekłamao dotyczących np. daty czy danych klienta. str. 85

87 Przykładem rozwiązania, które pozwala uniknąd błędów oraz opóźnieo w rezerwacji poprzez witrynę internetową hotelu, są systemy hybrydowe łączące ze sobą system zewnętrzny (zamieszczony na stronie WWW) z systemem wewnętrznym hotelu. Program taki najczęściej przeznaczony jest do wspomagania pracy personelu recepcyjnego oraz kadry zarządzającej hotelu. Umożliwia on szybką realizację czynności rezerwacyjnych przez personel recepcyjny przy jednoczesnym ograniczeniu pomyłek przy dokonywaniu rezerwacji. Rozwój technologii informatycznych powoduje wzrost zainteresowania komunikacją bezpośrednią między klientem a hotelem z pominięciem pośredników, stąd coraz większą rolę odgrywa Internet i systemy rezerwacyjne. Oznacza to, ze rola biur podróży i organizacji turystycznych będzie maled. Obiekty hotelarskie sprzedają swoją ofertę wykorzystując rozmaite kanały dystrybucji, co świadczy o chęci dotarcia do jak najszerszego grona odbiorców. Sprzedaż ofert za pomocą Internetu staje się obok sprzedaży tradycyjnej (w siedzibie firmy, przez telefon) głównym kanałem dystrybucji usług obiektów hotelarstwa. Około 43% sprzedaży jest realizowane za pomocą Internetu i spodziewad się należy dalszego wzrostu rangi sprzedaży elektronicznej. Świadczy to o bardzo dużym znaczeniu Internetu w działalności hotelarskiej. Sied internetowa staje się również głównym narzędziem poszukiwania i pozyskiwania klientów. Wśród współczesnych wymagao klientów znaczące miejsce znajduje jak najwygodniejszy dostęp do informacji i możliwości jej przekazywania. Goście chcą z łatwością uzyskiwad pełne i wyczerpujące informacje, o różnej porze, często w domu, bez ponoszenia dodatkowych kosztów (np. telefonów).takie możliwości stwarza im Internet i firmowe strony www. Ci, którzy korzystają z sieci zgłaszają dodatkowe życzenia dotyczące możliwości skontaktowania się z usługodawcą i dokonywania rezerwacji pokoju / miejsca w obiekcie. Powszechne stało się również wymaganie gości odnośnie dostępu do Internetu w hotelu. Stąd większośd hoteli posiada własną stronę www. Oczywiście to, że większośd hoteli oferuje gościom dostęp do Internetu nie oznacza, że każdy pokój w obiekcie dysponuje podłączeniem do sieci internetowej. W większości przypadków istnieje możliwośd skorzystania z komputera w recepcji, czy u właściciela biura. Dostęp ten nie ma, zatem charakteru bezpośredniego i często wiąże się z koniecznością wyrażeni prośby przez gościa. Komputerowe systemy rezerwacji usług turystycznych, w zależności od zasięgu działania systemu rezerwacyjnego wyrażonego lokalizacją geograficzną oferentów usług, można podzielid na trzy zasadnicze grupy: Globalne Systemy Rezerwacyjne (GDS Global Distribution System), które od wielu lat odgrywają bardzo ważną rolę w branży turystycznej. Należą do nich systemy Amadeus, Galileo International, Sabre, SART i WOLDSPAN, które pierwotnie służyły jedynie agentom turystycznym; obecnie prowadzą również internetowe systemy rezerwacyjne, np. expedia.com, travelocity.com, hotels.com, amadeus.net czy travelgalileo.com. Określenie globalne wynika z racji zasięgu geograficznego. Oferują one dziesiątkom tysięcy agencji turystycznych w wielu krajach usługi rezerwacyjne na produkty praktycznie wszystkich linii lotniczych na świecie, a ponadto międzynarodowych łaocuchów hotelowych oraz firm wynajmujących samochody; Narodowe Systemy Rezerwacji Komputerowej (NCRS National Computer Reservations Systems) tworzone z myślą o specyfice rynku turystycznego danego kraju. Do najbardziej znanych należą: niemiecki START związany ściśle z systemem Amadeus, austriacki TRAVIAUSTRIA, brytyjski TRAVICOM, francuski ESTEREL, skandynawski SMART i szwajcarski TRAVISWISS, Komputerowe Systemy Rezerwacji (CRS Computer Reservations System) tworzony przez pojedyncze przedsiębiorstwa, np. TRAVELPLANET, MARLIN, KURS 90, które pomagają w skutecznym rywalizowaniu z konkurencją. Przedsiębiorstwo wykorzystujące w działalności dystrybucyjnej system rezerwacji komputerowej może to uczynid bezpośrednio (bez udziału pośredników) albo pośrednio (poprzez pośredników), str. 86

88 np. hotel może wykorzystad agencje turystyczne, bądź docierad bezpośrednio do swoich potencjalnych klientów. Jednym z najważniejszych zadao w systemie wspólnych działao miejscowości i gmin turystycznych, hoteli, biur i organizatorów podróży, zrzeszeo i związków gospodarczych jest utworzenie ogólnopolskiego, ogólnodostępnego systemu rezerwacji usług turystycznych. Oddzielne cząstkowe lub wąsko branżowe, wzajemnie niesprzężone, nieskoordynowane systemy są bardzo drogie w zastosowaniu i nieefektywne. Wynika to m. in z tego, że nie są one drożne. Chodzi, więc o ujednolicenie systemów a przede wszystkim wprowadzenie elektronicznego systemu informowania i rezerwowania. Aby w Polsce tego rodzaju system zadziałał musi byd spełnionych kilka podstawowych warunków: musi to byd ogólnopolski system, dostępny dla wszystkich przedsiębiorstw i instytucji turystycznych, dla miejscowości i gmin turystycznych oraz dla przedsiębiorstw o charakterze pozaturystycznym (transport, punkty ratownictwa itp.), instytucje kierują do systemu swe oferty usług (w tym hotele) do sprzedaży, system pracuje na zasadach reprodukcji, jest systemem rynkowym, ma udoskonalony sposób kodowania i komunikowania się i jest ukierunkowany w stronę klientów i kontrahentów, wytwórców, usługodawców, organizatorów i pośredników, system musi rozwiązad następujące problemy: udoskonalid i uprościd organizację, udoskonalid i przyspieszyd rezerwację, sprzedaż i rozliczenia finansowo-bankowe, usprawnid komunikowanie się. Bez systemu elektronicznej informacji i komunikowania się polska turystyka nie osiągnie wygodnej pozycji na rynku Europy. W Polsce wymagane jest przystąpienie do organizacji elektronicznego systemu informacji i komunikowania się, rezerwacji, zamówieo i rozliczeo. System, wzorowany na zachodnich lub do nich dostosowywany musi stworzyd warunki wykorzystania komputerów rezerwacyjnych z ich centralą krajową, terminalami w podstawowych regionach turystycznych, elektronicznych miniurządzeo hoteli i biur podróży oraz agencji turystycznych. Musi wiązad klasyczne środki łączności podstawowych miejscowości turystycznych i głównych obiektów z siecią komputerów. Każdy region turystyczny powinien posiadad powiązany z centralą krajową i z zagranicą regionalny system informatyczny z własnym bankiem danych, wiążący w systemie wszystkie hotele, restauracje, biura podróży, transportowców i pośredników. Natomiast przedsiębiorstwo np. hotele poprzez własne minikomputery rezerwacyjnorozliczeniowe i wewnętrzne muszą tworzyd sied powiązaną zadaniowo i treścią z siecią lokalną, regionalną, krajową i międzynarodową. Pośrednikami w dystrybucji usług turystycznych są podmioty działające w obszarze rynku biur podróży, a przede wszystkim agencje turystyczne i pośrednicy turystyczni, działający tradycyjnie i wirtualnie, lokalne biura zakwaterowania, giełdy i targi turystyczne, hipermarkety, globalne systemy rezerwacyjne, turystyczne portale internetowe. Na rynku pośrednictwa i organizacji turystycznej częśd podmiotów zajmuje się tylko pośrednictwem usług turystycznych, a częśd jest jednocześnie organizatorami turystyki, którzy tworzą własne systemy dystrybucji lub je sobie organizują, a także pośrednikami sprzedającymi ofertę turystyczną innych podmiotów na ich zlecenie. Na funkcjonowanie branży turystycznej duży wpływ mają czynniki zewnętrzne, z których jednymi z ważniejszych są czynniki technologiczne, a więc m.in. uczestnictwo globalnych systemów rezerwacji komputerowej w procesie promocji i sprzedaży usług turystycznych. Najdoskonalszymi w rezerwacji są systemy ETO. System musi byd tak zbudowany, aby notował zawsze nowe rezerwacje, zmiany rezerwacji, słowne, częściowo słowne, kategorie obiektów noclegowych i żywienia, środki transportu, liczby klientów, okresy pobytów, wolne moce usługowe, ceny, rozliczenia. System musi uwzględniad notowania dodatkowych i pojedynczych zamówieo klientów, rodzaje pokoi, stawki dzienne, dostawki, kąpiel, prysznic, położenie pokoi, balkony, a także zamówienia wycieczek, rozrywek. str. 87

89 Technika obsługi powinna sprawiad, że w odpowiednim czasie są automatycznie wystawiane dokumenty podróży, bilety, czeki hotelowe, vouchery itp. Sprzedaż za pomocą internetu wymaga zupełnie innego podejścia, niż ma to miejsce w tradycyjnym systemie sprzedaży. Poszukiwania produktu przez klienta na rynku tradycyjnym są zazwyczaj czasochłonne i obejmują niewielką jego częśd, a wybór zazwyczaj pada na duże i znane przedsiębiorstwa turystyczne, których budżety promocyjne niejednokrotnie przewyższają obroty mniejszych konkurencyjnych firm. Odmiennie wygląda sytuacja w przypadku handlu internetowego. Ważną rolę odgrywa tu atrakcyjnośd oferty. Uczestnicy e-commerce mają możliwośd zaoferowania klientom większych korzyści ekonomicznych i dogodności zakupu, lepszej pod względem jakościowym i ilościowym informacji, a także znacznie bogatszych form komunikacji. Rynek usług hotelarskich wymaga od systemów łączności przede wszystkim elastyczności, niskich kosztów i łatwości obsługi, przy maksymalnej niezawodności i możliwości adaptacji do indywidualnych potrzeb. Podstawowym wymaganiem w tym sektorze staje się również możliwośd integracji z komputerami PC, w celu przygotowania rachunków oraz zarządzania bazą hotelową. Poza Internetem ważnym elementem informowania jest wykorzystanie radia, prasy i telewizji. Identyfikacja wizualna firmy Logo Wizytówka Papier firmowy Koperta str. 88

1. Budowa komputera schemat ogólny.

1. Budowa komputera schemat ogólny. komputer budowa 1. Budowa komputera schemat ogólny. Ogólny schemat budowy komputera - Klawiatura - Mysz - Skaner - Aparat i kamera cyfrowa - Modem - Karta sieciowa Urządzenia wejściowe Pamięć operacyjna

Bardziej szczegółowo

Jednostka centralna. Miejsca na napędy 5,25 :CD-ROM, DVD. Miejsca na napędy 3,5 : stacja dyskietek

Jednostka centralna. Miejsca na napędy 5,25 :CD-ROM, DVD. Miejsca na napędy 3,5 : stacja dyskietek Ćwiczenia 1 Budowa komputera PC Komputer osobisty (Personal Komputer PC) komputer (stacjonarny lub przenośny) przeznaczony dla pojedynczego użytkownika do użytku domowego lub biurowego. W skład podstawowego

Bardziej szczegółowo

System komputerowy. Sprzęt. System komputerowy. Oprogramowanie

System komputerowy. Sprzęt. System komputerowy. Oprogramowanie System komputerowy System komputerowy (ang. computer system) to układ współdziałaniadwóch składowych: sprzętu komputerowegooraz oprogramowania, działających coraz częściej również w ramach sieci komputerowej.

Bardziej szczegółowo

Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy Bardzo ważnym elementem w procesie pracy jest dopasowywanie warunków pracy do pracownika, bardziej niż pracownika do warunków pracy co jest

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia dotyczące sieci komputerowych

Podstawowe pojęcia dotyczące sieci komputerowych Podstawowe pojęcia dotyczące sieci komputerowych Podział ze względu na obszar Sieci osobiste PAN (Personal Area Network) sieci o zasięgu kilku metrów wykorzystywane np. do bezprzewodowego połączenia telefonu

Bardziej szczegółowo

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE

MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ WWW.EDUNET.TYCHY.PL MINIMALNE WYMAGANIA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ ERGONOMII, JAKIE POWINNY SPEŁNIĆ STANOWISKA PRACY WYPOSAŻONE W MONITORY EKRANOWE DZ.U. 1998

Bardziej szczegółowo

urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo sygnału ciągłego.

urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo sygnału ciągłego. Komputer (z ang. computer od łac. computare obliczać, dawne nazwy używane w Polsce: mózg elektronowy, elektroniczna maszyna cyfrowa, maszyna matematyczna) urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania

Bardziej szczegółowo

Budowa Komputera część teoretyczna

Budowa Komputera część teoretyczna Budowa Komputera część teoretyczna Komputer PC (pesonal computer) jest to komputer przeznaczony do użytku osobistego przeznaczony do pracy w domu lub w biurach. Wyróżniamy parę typów komputerów osobistych:

Bardziej szczegółowo

Rodzaje, budowa i funkcje urządzeń sieciowych

Rodzaje, budowa i funkcje urządzeń sieciowych Rodzaje, budowa i funkcje urządzeń sieciowych Urządzenia sieciowe modemy, karty sieciowe, urządzenia wzmacniające, koncentratory, mosty, przełączniki, punkty dostępowe, routery, bramy sieciowe, bramki

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów

Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów Budowa komputera KROK PO KROKU! Opis wszystkich części komputera w sposób zrozumiały dla nowatorów Poszczególne podzespoły komputera 1. Monitor 2. Płyta główna 3. Procesor 4. Gniazda kontrolerów dysków

Bardziej szczegółowo

Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego, na której zamontowano najważniejsze elementy urządzenia, umo

Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego, na której zamontowano najważniejsze elementy urządzenia, umo Zestaw komputera: 1)Płyta główna: 2)Monitor 3)Klawiatura i mysz 4)Głośniki 5) Urządzenia peryferyjne: *skaner *drukarka Płyta główna (ang. motherboard) najważniejsza płyta drukowana urządzenia elektronicznego,

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD DLA KLASY I Technikum Informatycznego

WYKŁAD DLA KLASY I Technikum Informatycznego ERGONOMIA STANOWISKA KOMPUTEROWEGO WYKŁAD DLA KLASY I Technikum Informatycznego PRACA PRZY KOMPUTERZE Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż: - intensywna

Bardziej szczegółowo

O czym należy wiedzieć i pamiętać. Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż:

O czym należy wiedzieć i pamiętać. Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż: O czym należy wiedzieć i pamiętać Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż 4 godziny, może być uciążliwa, gdyż: intensywna praca wzrokowa może powodować dolegliwości wzroku, bóle głowy,

Bardziej szczegółowo

KOMPUTER. Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości

KOMPUTER. Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości KOMPUTER Zestawy komputerowe podstawowe wiadomości Budowa zestawu komputerowego Monitor Jednostka centralna Klawiatura Mysz Urządzenia peryferyjne Monitor Monitor wchodzi w skład zestawu komputerowego

Bardziej szczegółowo

Budowa komputera. Lubię to! - podręcznik

Budowa komputera. Lubię to! - podręcznik Budowa komputera Lubię to! - podręcznik Plan na dziś Przypomnienie podstawowych wiadomości z poprzedniej lekcji Założenia teoretyczne komputera Praktyczna realizacja idei Podział elementów: W zależności

Bardziej szczegółowo

Test sprawdzający CO W BLASZANEJ SKRZYNCE PISZCZY

Test sprawdzający CO W BLASZANEJ SKRZYNCE PISZCZY Test sprawdzający CO W BLASZANEJ SKRZYNCE PISZCZY Grupa A 1. (1 pkt) Podstawowy zestaw komputerowy składa się z: a) jednostki centralnej, myszki, monitora b) jednostki centralnej, monitora, drukarki c)

Bardziej szczegółowo

Wdrażanie systemów informatycznych w hotelach

Wdrażanie systemów informatycznych w hotelach Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości w Nowym Sączu Wdrażanie systemów informatycznych w hotelach Tadeusz Sołtys 1 Czynniki wpływające na ocenę pobytu w hotelu Reprezentacyjny wygląd obiektu Pokoje o wysokim

Bardziej szczegółowo

Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej. Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej.

Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej. Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej. Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej. Przycisk RESET znajdujący się na obudowie komputera,

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 Do Umowy nr z dnia. . Wymagania techniczne sieci komputerowej.

Załącznik nr 1 Do Umowy nr z dnia. . Wymagania techniczne sieci komputerowej. Załącznik nr 1 Do Umowy nr z dnia.. Wymagania techniczne sieci komputerowej. 1. Sieć komputerowa spełnia następujące wymagania techniczne: a) Prędkość przesyłu danych wewnątrz sieci min. 100 Mbps b) Działanie

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy

Plan wykładu. Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy Plan wykładu Pojęcie ergonomii Zagrożenia długotrwałej pracy z komputerem Ergonomiczne stanowisko komputerowe Ćwiczenia i przerwy Ergonomia Ergonomia - nauka o pracy, czyli dyscyplina naukowa zajmująca

Bardziej szczegółowo

Higiena pracy z komputerem

Higiena pracy z komputerem Twoje biurko Sposób i miejsce ustawienia komputera powinny być przemyślane. Również przygotowanie samego komputera do pracy będzie miało w przyszłości wpływ na jej sprawność i szybkość. Pamiętaj też, że

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji i użytkowania kamery internetowej - 2010-06-02. Sopot 2010-06-02. Andrzej Poszewiecki. University of Gdansk

Instrukcja instalacji i użytkowania kamery internetowej - 2010-06-02. Sopot 2010-06-02. Andrzej Poszewiecki. University of Gdansk Instrukcja instalacji i użytkowania kamery internetowej - 2010-06-02 Sopot 2010-06-02 Andrzej Poszewiecki University of Gdansk Spis treści Czym jest kamera internetowa?... 3 Do czego można użyd kamery

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych

INSTRUKCJA zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr 118/2011 Burmistrza Miasta Nowe Miasto Lub. z dnia 28 lipca 2011r. INSTRUKCJA zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych str. 1 I Procedura

Bardziej szczegółowo

Program szkolenia KURS SPD i PD Administrator szkolnej pracowni internetowej Kurs MD1 Kurs MD2 Kurs MD3 (dla szkół ponadgimnazjalnych)

Program szkolenia KURS SPD i PD Administrator szkolnej pracowni internetowej Kurs MD1 Kurs MD2 Kurs MD3 (dla szkół ponadgimnazjalnych) Miejsce prowadzenia szkolenia Program szkolenia KURS SPD i PD Administrator pracowni internetowej Kurs MD1 Kurs MD2 Kurs MD3 (dla szkół ponadgimnazjalnych) Pracownie komputerowe znajdujące się w wyznaczonych

Bardziej szczegółowo

Kontrola dostępu, System zarządzania

Kontrola dostępu, System zarządzania Kontrola dostępu, System zarządzania Falcon to obszerny system zarządzania i kontroli dostępu. Pozwala na kontrolowanie pracowników, gości, ochrony w małych i średnich firmach. Jedną z głównych zalet systemu

Bardziej szczegółowo

Organizacja stanowiska pracy z komputerem:

Organizacja stanowiska pracy z komputerem: Organizacja stanowiska pracy z komputerem: Materiały szkoleniowe Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na

Bardziej szczegółowo

BUDOWA KOMPUTERA. Monika Słomian

BUDOWA KOMPUTERA. Monika Słomian BUDOWA KOMPUTERA Monika Słomian Kryteria oceniania O znam podstawowe elementy zestawu komputerowego O wiem, jakie elementy znajdują się wewnątrz komputera i jaka jest ich funkcja O potrafię wymienić przykładowe

Bardziej szczegółowo

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia. CZĘŚĆ I Dostawa sprzętu komputerowego do biura Zamawiającego w Nowym Targu (Polska) Opis minimalnych wymagań

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia. CZĘŚĆ I Dostawa sprzętu komputerowego do biura Zamawiającego w Nowym Targu (Polska) Opis minimalnych wymagań Zał. nr 1 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia CZĘŚĆ I Dostawa sprzętu komputerowego do biura Zamawiającego w Nowym Targu (Polska) I.1. Laptop z systemem operacyjnym i oprogramowaniem biurowym 1 sztuka

Bardziej szczegółowo

Karta sieciowa, 10/100/1000Mbit Dopuszcza się możliwość stosowania kart sieciowych zintegrowanych z płyta główną 8. Nagrywarka DVD+-RW DL SATA

Karta sieciowa, 10/100/1000Mbit Dopuszcza się możliwość stosowania kart sieciowych zintegrowanych z płyta główną 8. Nagrywarka DVD+-RW DL SATA CZEŚĆ I Komputer PC Procesor w architekturze x86 Częstotliwość taktowania procesora nie mniejsza niż: 2,6GHz Ilość rdzeni: 4 Technologia zapewniającą oszczędność energii lub procesor równoważny wydajnościowo

Bardziej szczegółowo

Wykład I. Administrowanie szkolną siecią komputerową. dr Artur Bartoszewski www.bartoszewski.pr.radom.pl

Wykład I. Administrowanie szkolną siecią komputerową. dr Artur Bartoszewski www.bartoszewski.pr.radom.pl Administrowanie szkolną siecią komputerową dr Artur Bartoszewski www.bartoszewski.pr.radom.pl Wykład I 1 Tematyka wykładu: Co to jest sieć komputerowa? Usługi w sieciach komputerowych Zasięg sieci Topologie

Bardziej szczegółowo

Bhp pracy przy i z komputerem

Bhp pracy przy i z komputerem Bhp pracy przy i z komputerem Lekcja 2/3. Bhp pracy przy i z komputerem. Porażenie prądem. Przygotował: Ryszard Kijanka Wstęp: Praca na stanowisku komputerowym niesie za sobą specyfikę - pozycję głównie

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Natalia Głowacka czwartek, 09 września :06 - Poprawiony czwartek, 23 września :10

Wpisany przez Natalia Głowacka czwartek, 09 września :06 - Poprawiony czwartek, 23 września :10 Instrukcja BHP przy obsłudze komputera i drukarki Obsługujący komputer i drukarkę powinien: - posiadać przeszkolenie stanowiska z zakresu bhp - być przeszkolony w zakresie bhp szkoleniem wstępnym-ogólnym

Bardziej szczegółowo

Instrukcja Zarządzania Systemem Informatycznym Służącym do Przetwarzania Danych Osobowych

Instrukcja Zarządzania Systemem Informatycznym Służącym do Przetwarzania Danych Osobowych Obowiązuje od 01.01.2012r Instrukcja Zarządzania Systemem Informatycznym Służącym do Przetwarzania Danych Osobowych Zespół Szkół Ogrodniczych w Bielsku-Białej 1 Zawartość Wprowadzenie... 3 Procedury nadawania

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ Klasa: Program: Wymiar: 1TIR Technikum, Technik Informatyk Program nauczania dla zawodu Technik Informatyk, 351203,

Bardziej szczegółowo

Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym).

Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym). Sieci komputerowe Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym). Zadania sieci - wspólne korzystanie z plików i programów - współdzielenie

Bardziej szczegółowo

skutecznie skraca czas potrzebny na przygotowanie korespondencji wchodzącej i wychodzącej

skutecznie skraca czas potrzebny na przygotowanie korespondencji wchodzącej i wychodzącej ZNAK TOWAROWY ZASTRZEśONY I-Post to unikalny system obsługi korespondencji. Jest kompleksowym rozwiązaniem potrzeb związanych z informatyzacją i usprawnieniem pracy kancelarii, poprzez skonstruowane w

Bardziej szczegółowo

OFERTA TORELL NA WYBRANE URZĄDZENIA FISKALNE

OFERTA TORELL NA WYBRANE URZĄDZENIA FISKALNE DO: Izba Adwokacka w Warszawie Okręgowa Rada Adwokacka OFERTA TORELL NA WYBRANE URZĄDZENIA FISKALNE Od roku 1993 firma TORELL jest wiodącym dostawcą urządzeń fiskalnych, kas, drukarek oraz stanowisk POS.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH

INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY PRACOWNIKÓW ADMINISTRACYJNO-BIUROWYCH NARAŻONYCH NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW UCIĄŻLIWYCH Szkolenia bhp w firmie instruktaż stanowiskowy pracowników administracyjno-biurowych 1 Informacje

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu. 1. Sieć komputerowa 2. Rodzaje sieci 3. Topologie sieci 4. Karta sieciowa 5. Protokoły używane w sieciach LAN 6.

Plan wykładu. 1. Sieć komputerowa 2. Rodzaje sieci 3. Topologie sieci 4. Karta sieciowa 5. Protokoły używane w sieciach LAN 6. Plan wykładu 1. Sieć komputerowa 2. Rodzaje sieci 3. Topologie sieci 4. Karta sieciowa 5. Protokoły używane w sieciach LAN 6. Modem analogowy Sieć komputerowa Siecią komputerową nazywa się grupę komputerów

Bardziej szczegółowo

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Toruniu

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Toruniu Załącznik nr 3 do Zarządzenia nr 19/2018 Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Toruniu z dnia 16 marca 2018 w sprawie wprowadzenia w MOPR w Toruniu Polityki Bezpieczeństwa Danych Osobowych Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Kasa Novitus Nano E Med

Kasa Novitus Nano E Med Kasa Novitus Nano E Med 1. Najnowocześniejsza, najbardziej zaawansowana technologicznie tego typu kasa na rynku, spełnia najnowsze wymagania Ministerstwa Finansów dotyczące urządzeń fiskalnych (kopia elektroniczna,

Bardziej szczegółowo

Wyposażenie w sprzęt komputerowy szkół w Gminie Mrozy Szczegółowa Specyfikacja Zamówienia

Wyposażenie w sprzęt komputerowy szkół w Gminie Mrozy Szczegółowa Specyfikacja Zamówienia Wyposażenie w sprzęt komputerowy szkół w Gminie Mrozy Szczegółowa Specyfikacja Zamówienia L.p. Parametr Parametry minimalne 1. Komputer przenośny - 23 szt. (dotyczy laptopów w zestaw multimedialnych(zamówienie

Bardziej szczegółowo

Komunikujemy się z komputerem.

Komunikujemy się z komputerem. Wiemy już dużo o tym jak komputer liczy i zachowuje informacje. Ale w jaki sposób komunikuje się on ze światem zewnętrznym? Jeśli popatrzysz na swój komputer składa się on z jednostki centralnej, dużego

Bardziej szczegółowo

e. Antena musi spełniać normę min. IP66 12. Zasilacz

e. Antena musi spełniać normę min. IP66 12. Zasilacz OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA CZĘŚĆ II DOSTAWA SATELITARNYCH TERMINALI DO TRANSMISJI DANYCH L.p. Cecha wymagana przez Zamawiającego Informacja o spełnieniu lub nie spełnieniu wymaganego parametru. *( SPEŁNIA

Bardziej szczegółowo

Działanie komputera i sieci komputerowej.

Działanie komputera i sieci komputerowej. Działanie komputera i sieci komputerowej. Gdy włączymy komputer wykonuje on kilka czynności, niezbędnych do rozpoczęcia właściwej pracy. Gdy włączamy komputer 1. Włączenie zasilania 2. Uruchamia

Bardziej szczegółowo

1. ROZPOCZYNANIE PRACY Z KOMPUTEREM

1. ROZPOCZYNANIE PRACY Z KOMPUTEREM Autor: Firma: 1. ROZPOCZYNANIE PRACY Z KOMPUTEREM 1.1. WPROWADZENIE 1.1.1. KOMPUTER I JEGO ZASTOSOWANIE 1.1.2. WNĘTRZE KOMPUTERA 1.1.3. SPRZĘT I OPROGRAMOWANIE 1.1.4. RODZAJE KOMPUTERÓW 1.1.5. SYSTEM WINDOWS

Bardziej szczegółowo

Komputer i urządzenia z nim współpracujące.

Komputer i urządzenia z nim współpracujące. Komputer i urządzenia z nim współpracujące. Program komputerowy Komputer maszynaelektroniczna przeznaczona do przetwarzania informacji Ogólny schemat działania komputera Podstawowe elementy komputera Większość

Bardziej szczegółowo

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Toruniu

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Toruniu Załącznik nr 3 do Zarządzenia nr 39/18 Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Toruniu z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie wprowadzenia w MOPR w Toruniu Polityki Bezpieczeństwa Danych Osobowych Instrukcja

Bardziej szczegółowo

KOMPUTER. jaki jest, każdy widzi. Mówiąc komputer, mamy najczęściej na myśli zestaw... urządzeń podłączonych jednocześnie do jednostki centralnej.

KOMPUTER. jaki jest, każdy widzi. Mówiąc komputer, mamy najczęściej na myśli zestaw... urządzeń podłączonych jednocześnie do jednostki centralnej. Budowa komputera Budowa i peryferia Mówiąc komputer, mamy najczęściej na myśli zestaw... KOMPUTER jaki jest, każdy widzi. urządzeń podłączonych jednocześnie do jednostki centralnej. Komputer - budowa i

Bardziej szczegółowo

WYKONYWANIE PRACY BIUROWEJ

WYKONYWANIE PRACY BIUROWEJ WYKONYWANIE PRACY BIUROWEJ SEMESTR I LP Zagadnienie Umiejętności 1 Planowanie pracy własnej i zespołu. Struktura organizacyjna jednostki. Zasady komunikacji interpersonalnej. 2 Organizowanie stanowisk

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Od autorów / 9

Spis treści. Od autorów / 9 Od autorów / 9 Rozdział 1. Bezpieczny i legalny komputer / 11 1.1. Komputer we współczesnym świecie / 12 Typowe zastosowania komputera / 12 1.2. Bezpieczna i higieniczna praca z komputerem / 13 Wpływ komputera

Bardziej szczegółowo

1. PC to skrót od: a. Personal Computer b. Personal Calculator c. Perfect Creature

1. PC to skrót od: a. Personal Computer b. Personal Calculator c. Perfect Creature 1. PC to skrót od: a. Personal Computer b. Personal Calculator c. Perfect Creature 2. Internet: a. składa się z wielu połączonych, samodzielnie administrowanych sieci komputerowych b. kilku potrzebujących

Bardziej szczegółowo

Formularz cenowy Pakiet nr 2

Formularz cenowy Pakiet nr 2 ... nazwa i adres wykonawcy Załącznik r 2 Formularz cenowy Pakiet nr 2 Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego nr ZP-4/09 p.n. Dostawa sprzętu komputerowego Lp. Wyszczególnienie Cena

Bardziej szczegółowo

MAŁA PLUS E. Opublikowane na NOVITUS (http://www.novitus.pl)

MAŁA PLUS E. Opublikowane na NOVITUS (http://www.novitus.pl) Opublikowane na NOVITUS (http://www.novitus.pl) Strona główna > MAŁA PLUS E MAŁA PLUS E Kasa fiskalna MAŁA PLUS E to najnowsza technologia dedykowana dla małych punktów sprzedaży realizująca rejestrację

Bardziej szczegółowo

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA przetwarzania danych osobowych systemu informatycznego Urzędu Miejskiego w Kozienicach

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA przetwarzania danych osobowych systemu informatycznego Urzędu Miejskiego w Kozienicach Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 12/2006 Burmistrza Gminy Kozienice z dnia 29.12.2006 r. POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA przetwarzania danych osobowych systemu informatycznego Urzędu Miejskiego w Kozienicach Podstawa

Bardziej szczegółowo

Dane osobowe: Co identyfikuje? Zgoda

Dane osobowe: Co identyfikuje? Zgoda Luty 2009 Formalności Na podstawie ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r., o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 11, poz. 95 z późniejszymi zmianami) i rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 25 lutego

Bardziej szczegółowo

Praca przy komputerzezasady

Praca przy komputerzezasady Praca przy komputerzezasady BHP Mikroklimat pomieszczenia oraz temperatura Wywiera on bezpośredni wpływ na samopoczucie oraz wydajność pracy pracowników - W okresie zimowym temperatura w pomieszczeniach

Bardziej szczegółowo

Aspekty upowszechniania informacji

Aspekty upowszechniania informacji Aspekty upowszechniania informacji 1.Komunikacja międzyludzka informacje teoretyczne Mały słownik języka polskiego podaje, że: komunikować oznacza podać coś do wiadomości; przekazywać jakąś informację,

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia Sieci komputerowe Sieć komputerowa - system umoŝliwiający wymianę danych między 2 lub więcej komputerami. Składają się na nią komputery środki słuŝące realizacji połączenia. Komputery

Bardziej szczegółowo

KALKULACJA CENY OFERTY Sprzęt informatyczny Część I

KALKULACJA CENY OFERTY Sprzęt informatyczny Część I Lp. Przedmiot zamówienia Szczegółowy opis KALKULACJA CENY OFERTY Sprzęt informatyczny Część I, model/typ oferowanego przez Wykonawcę sprzętu/oprogramowania * Jednostka Ilość jednostek Cena jednostkowa

Bardziej szczegółowo

Notatka dotycząca obiegu pism w przedsiębiorstwie

Notatka dotycząca obiegu pism w przedsiębiorstwie Notatka dotycząca obiegu pism w przedsiębiorstwie 1. Znaczenie i zasady prawidłowego obiegu pisma Olbrzymie znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania danej jednostki organizacyjnej, ma obieg dokumentacji.

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 3 do zapytania ofertowego z dnia 09.02.2018 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Oferowane produkty muszą być fabrycznie nowe, nieużywane, nieuszkodzone. Zamawiający wymaga fabrycznie nowego systemu

Bardziej szczegółowo

Internet. Podstawowe usługi internetowe. Wojciech Sobieski

Internet. Podstawowe usługi internetowe. Wojciech Sobieski Internet Podstawowe usługi internetowe Wojciech Sobieski Olsztyn 2005 Usługi: Poczta elektroniczna Komunikatory Grupy dyskusyjne VoIP WWW Sieci P&P FTP Inne Poczta elektroniczna: - przesyłanie wiadomości

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Targi Spawalnicze ExpoWELDING 2012 16-18 października 2012 NOWOŚCI TARGOWE

Międzynarodowe Targi Spawalnicze ExpoWELDING 2012 16-18 października 2012 NOWOŚCI TARGOWE Międzynarodowe Targi Spawalnicze ExpoWELDING 2012 16-18 października 2012 NOWOŚCI TARGOWE FIRMA: SOMAR S.A. ul. Karoliny 4 40-186 Katowice tel. 32 359 71 00 fax. 32 359 71 11 e-mail: biuro@somar.com.pl

Bardziej szczegółowo

Publiczne Technikum Informatyczne Computer College w Koszalinie

Publiczne Technikum Informatyczne Computer College w Koszalinie PYTANIA KONKURS INFORMATYCZNY Informatyka, Informacja, Infostrada 3 x i II edycja z marca 2016 roku Strona 1 1. Program komputerowy z licencją Shareware upoważnia między innymi do: a) rozpowszechniania

Bardziej szczegółowo

Kurs: ECDL Usługi w sieciach informatycznych poziom podstawowy

Kurs: ECDL Usługi w sieciach informatycznych poziom podstawowy Kurs: ECDL Usługi w sieciach informatycznych poziom podstawowy Opis: W tym module uczestnicy szkolenia poznają podstawowe pojęcia związanie z Internetem, programy służące do przeglądania zasobów sieci

Bardziej szczegółowo

Spotkanie z komputerem

Spotkanie z komputerem Lekcja 3 Spotkanie z komputerem 1. Wybrane zastosowania komputerów 2. Budowa i działanie komputera 3. Różne rodzaje komputerów 4. Urządzenia współpracujące z komputerem 1. Wybrane zastosowania komputerów

Bardziej szczegółowo

SIECI KOMPUTEROWE. Podstawowe wiadomości

SIECI KOMPUTEROWE. Podstawowe wiadomości SIECI KOMPUTEROWE Podstawowe wiadomości Co to jest sieć komputerowa? Sieć komputerowa jest to zespół urządzeń przetwarzających dane, które mogą wymieniać między sobą informacje za pośrednictwem mediów

Bardziej szczegółowo

Wyzwania przy projektowaniu nowoczesnych sal konferencyjnych

Wyzwania przy projektowaniu nowoczesnych sal konferencyjnych Wyzwania przy projektowaniu nowoczesnych sal konferencyjnych Kompleksowe rozwiązania Szkolenia Usługi dodatkowe Lider kompleksowych rozwiązań VoIP w Polsce Wsparcie techniczne Agenda Profesjonalna sala

Bardziej szczegółowo

INSTALACJA REJESTRACJI CZASU PRACY

INSTALACJA REJESTRACJI CZASU PRACY INSTALACJA REJESTRACJI CZASU PRACY Częśd opisowa... 2 Przedmiot zamówienia... 2 Przedmiot opracowania... 2 Charakterystyczne parametry obiektu budowlanego... 2 Ogólne właściwości funkcjonalno-użytkowe...

Bardziej szczegółowo

Spis treści. I Pierwsze kroki... 17

Spis treści. I Pierwsze kroki... 17 Spis treści Wstęp... 13 Zalety sieci... 14 Współdzielenie połączenia z Internetem... 14 Współdzielenie drukarek... 15 Dostęp do plików z dowolnego miejsca... 15 Gry i zabawy... 15 Dla kogo jest przeznaczona

Bardziej szczegółowo

Elektroniczna Ewidencja Materiałów Wybuchowych

Elektroniczna Ewidencja Materiałów Wybuchowych Elektroniczna Ewidencja Materiałów Wybuchowych Dyrektywa Dyrektywa Komisji Europejskiej 2012/4/UE z dnia 22 lutego 2012 określa obowiązek wprowadzenia w życie elektronicznej ewidencji materiałów wybuchowych

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ Dz.U.98.148.973 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. (Dz. U. z dnia 10

Bardziej szczegółowo

Kryteria przyznawania Certyfikatu Biblioteka+

Kryteria przyznawania Certyfikatu Biblioteka+ 1. KRYTERIA FORMALNO-PRAWNE Lp. Nazwa Wskaźnik 1. Biblioteka zorganizowana w formie instytucji kultury 2. Świadczenie nieodpłatnych usług bibliotecznych: udostępnianie zbiorów, działalność informacyjna

Bardziej szczegółowo

Skrócona instrukcja obsługi rejestratorów marki

Skrócona instrukcja obsługi rejestratorów marki Skrócona instrukcja obsługi rejestratorów marki v 1.0, 22-05-2014 1 Spis treści 1. Wprowadzenie do technologii HD-CVI...3 2. Pierwsze uruchomienie...3 3. Logowanie i przegląd menu rejestratora...4 4. Ustawienia

Bardziej szczegółowo

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH ZESPOŁU EKONOMICZNO ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ I PRZEDSZKOLA W GRĘBOCICACH

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH ZESPOŁU EKONOMICZNO ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ I PRZEDSZKOLA W GRĘBOCICACH Załącznik Nr 1 Do ZARZĄDZANIA NR 9/2011 POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA ZESPOŁU EKONOMICZNO ADMINISTRACYJNEGO SZKÓŁ I PRZEDSZKOLA W GRĘBOCICACH Podstawa prawna: - rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

Bardziej szczegółowo

Rozkład menu narzędzi

Rozkład menu narzędzi Tylko administrator systemu ma dostęp do wszystkich opcji Narzędzi. Ustawienia urządzenia Ogólne Oszczędzanie energii Inteligentny Uruchamiany pracą Planowany Data i godzina Strefa czasowa (różnica dla

Bardziej szczegółowo

Na podstawie 6 ust. 1 oraz 10 ust. 1 Regulaminu Organizacyjnego ACK Cyfronet AGH z dnia 28 kwietnia 2005 roku zarządzam co następuje:

Na podstawie 6 ust. 1 oraz 10 ust. 1 Regulaminu Organizacyjnego ACK Cyfronet AGH z dnia 28 kwietnia 2005 roku zarządzam co następuje: ACK-DN-021-1-20/15 Zarządzenie nr 20/2015 Dyrektora ACK Cyfronet AGH z dnia 30 grudnia 2015 roku w sprawie ważniejszych zadań Działu Sieci Komputerowych, Sekcji Komputerów Dużej Mocy, Działu Użytkowników

Bardziej szczegółowo

System Broker. Wersja 5.1

System Broker. Wersja 5.1 System Broker Wersja 5.1 1 System Broker wersja 5.1 System Broker to oprogramowanie zaprojektowane specjalnie z myślą o usprawnieniu pracy brokera ubezpieczeniowego. Przeznaczone jest zarówno dla małych

Bardziej szczegółowo

DTextra System Zarządzania Dokumentami

DTextra System Zarządzania Dokumentami DTextra System Zarządzania Dokumentami 2012 1 S t r o n a Spis treści Wstęp... 4 Główne zadania oprogramowania... 4 Korzyści z wdrożenia... 4 Interfejs graficzny... 5 Bezpieczeństwo... 5 Wymagania systemowe...

Bardziej szczegółowo

www.rescueit.pl www.rescuetree.pl

www.rescueit.pl www.rescuetree.pl O NAS RescueIT to młodą firma skupiająca wokół siebie specjalistów z ogromną praktyką w branży IT. Oferujemy usługi informatyczne dla małych i średnich przedsiębiorstw na terenie Warszawy i okolic. Zajmujemy

Bardziej szczegółowo

Profesjonalny dział recepcji i jego rola w przedsiębiorstwie hotelarskim

Profesjonalny dział recepcji i jego rola w przedsiębiorstwie hotelarskim + Profesjonalny dział recepcji i jego rola w przedsiębiorstwie hotelarskim mgr Sebastian Dudziak Uniwersytet Szczeciński / Royal Park Hotel & SPA sebastian@dudziak.me + Wygląd i funkcje recepcji hotelowej

Bardziej szczegółowo

Lp. Nazwa Parametry techniczne

Lp. Nazwa Parametry techniczne Załącznik do Zaproszenia Nr sprawy 1/N/2012 Opis Przedmiotu Zamówienia Przedmiotem zamówienia jest dostawa stacjonarnych zestawów komputerowych oraz komputerów przenośnych wraz z oprogramowaniem o parametrach

Bardziej szczegółowo

WYPEŁNIA WYKONAWCA! Zadanie 1. Załącznik nr 1b do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Formularz cenowy - 1 / 11 - Zestawienie oferty

WYPEŁNIA WYKONAWCA! Zadanie 1. Załącznik nr 1b do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Formularz cenowy - 1 / 11 - Zestawienie oferty Zadanie 1 Zestawienie oferty Pozycja: 1 Zestaw komputerowy typ 1 (jednostka centralna z monitorem 19 LCD) 2 Zestaw komputerowy typ 2 (jednostka centralna z Ilość Cena jednostkowa netto Cena jednostkowa

Bardziej szczegółowo

Biuro projektu: ul. Kościuszki 4/6a, 35-030 Rzeszów, tel.: 17 852-02-12, www.irp-fundacja.pl/absolwentrzeszow, e-mail: absolwent@irp-fundacja.

Biuro projektu: ul. Kościuszki 4/6a, 35-030 Rzeszów, tel.: 17 852-02-12, www.irp-fundacja.pl/absolwentrzeszow, e-mail: absolwent@irp-fundacja. Biuro projektu: ul. Kościuszki 4/6a, 35-030 Rzeszów, tel.: 17 52-02-12, www.irp-fundacja.pl/absolwentrzeszow, Harmonogram szkolenia zawodowego: Administracyjno - biurowe Termin realizacji: 2.02.2011 24.03.2011

Bardziej szczegółowo

Plan nauczania informatyki Opracował: mgr Daniel Starego

Plan nauczania informatyki Opracował: mgr Daniel Starego Obowiązuje od roku szkolnego 000/00 Plan nauczania informatyki Opracował: mgr Daniel Starego Szkoła podstawowa klasy IV VI Dział, tematyka L. godz. I rok II rok. TECHNIKA KOMPUTEROWA W ŻYCIU CZŁOWIEKA

Bardziej szczegółowo

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym STORK Szymon Małachowski

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym  STORK Szymon Małachowski Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w sklepie internetowym www.stork3d.pl prowadzonym przez firmę STORK Szymon Małachowski Właścicielem materialnych

Bardziej szczegółowo

Formularz cenowy Pakiet nr 4. Zestawienie parametrów technicznych oferowanego sprzętu

Formularz cenowy Pakiet nr 4. Zestawienie parametrów technicznych oferowanego sprzętu ... nazwa i adres wykonawcy Załącznik r 4 Formularz cenowy Pakiet nr 4 Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego nr ZP-4/09 p.n. Dostawa sprzętu komputerowego Lp. Wyszczególnienie Cena

Bardziej szczegółowo

Centrala sygnalizacji pożaru serii 1200 firmy Bosch Ochrona tego, co najcenniejsze

Centrala sygnalizacji pożaru serii 1200 firmy Bosch Ochrona tego, co najcenniejsze Centrala sygnalizacji pożaru serii 1200 firmy Bosch Ochrona tego, co najcenniejsze 2 Centrala sygnalizacji pożaru serii 1200 Instalacja dająca poczucie bezpieczeństwa Pełna ochrona na miarę potrzeb Centrala

Bardziej szczegółowo

OFERTA NA SYSTEM LIVE STREAMING

OFERTA NA SYSTEM LIVE STREAMING JNS Sp. z o.o. ul. Wróblewskiego 18 93-578 Łódź NIP: 725-189-13-94 tel. +48 42 209 27 01, fax. +48 42 209 27 02 e-mail: biuro@jns.pl Łódź, 2015 r. OFERTA NA SYSTEM LIVE STREAMING JNS Sp. z o.o. z siedzibą

Bardziej szczegółowo

Seria wielofunkcyjnych serwerów sieciowych USB

Seria wielofunkcyjnych serwerów sieciowych USB Seria wielofunkcyjnych serwerów sieciowych USB Przewodnik szybkiej instalacji Wstęp Niniejszy dokument opisuje kroki instalacji i konfiguracji wielofunkcyjnego serwera sieciowego jako serwera urządzenia

Bardziej szczegółowo

KATEGORIA OBSZAR WIEDZY NR ZADANIA. 1.1.3. Podstawowe elementy PC

KATEGORIA OBSZAR WIEDZY NR ZADANIA. 1.1.3. Podstawowe elementy PC Moduł 1 - Podstawy technik informatycznych - od kandydata wymagana jest wiedza i zrozumienie podstawowych zagadnień z zakresu technologii informacyjnej (TI). Kandydat powinien posiadać wiedzę na temat

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA ZARZĄDZANIA SYSTEMEM INFORMATYCZNYM SŁUŻĄCYM DO PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH w Urzędzie Miasta Kościerzyna

INSTRUKCJA ZARZĄDZANIA SYSTEMEM INFORMATYCZNYM SŁUŻĄCYM DO PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH w Urzędzie Miasta Kościerzyna Załącznik nr 2 do Zarządzenia Burmistrza Miasta Kościerzyna nr 0050.3/2016 z dnia 8 stycznia 2016 roku INSTRUKCJA ZARZĄDZANIA SYSTEMEM INFORMATYCZNYM SŁUŻĄCYM DO PRZETWARZANIA DANYCH OSOBOWYCH w Urzędzie

Bardziej szczegółowo

Wyższa Szkoła Filologii Hebrajskiej w Toruniu. Oferta dla biznesu. sale szkoleniowe, treningowe wysokiej klasy wyposażenie innowacyjna infrastruktura

Wyższa Szkoła Filologii Hebrajskiej w Toruniu. Oferta dla biznesu. sale szkoleniowe, treningowe wysokiej klasy wyposażenie innowacyjna infrastruktura Wyższa Szkoła Filologii Hebrajskiej w Toruniu Oferta dla biznesu sale szkoleniowe, treningowe wysokiej klasy wyposażenie innowacyjna infrastruktura WSFH w Toruniu Wyższa Szkoła Filologii Hebrajskiej w

Bardziej szczegółowo

1. Którym z poniższych pojęć możemy nazwać komputer przenośny? 1. Mainframe 2. Laptop 3. Komputer stacjonarny 4. Minikomputer

1. Którym z poniższych pojęć możemy nazwać komputer przenośny? 1. Mainframe 2. Laptop 3. Komputer stacjonarny 4. Minikomputer 1. Którym z poniższych pojęć możemy nazwać komputer przenośny? 1. Mainframe 2. Laptop 3. Komputer stacjonarny 4. Minikomputer 2.Prędkość CPU jest zmierzona w: 1. BPS 2. GHz 3. MB 4. DPI 3.Kilobajt jest

Bardziej szczegółowo

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Urzędzie Miasta Lublin

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Urzędzie Miasta Lublin w sprawie wprowadzenia Polityki bezpieczeństwa danych osobowych i Instrukcji zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych w Urzędzie Miasta Lublin Instrukcja zarządzania

Bardziej szczegółowo

Podstawowe możliwości programu Spectro Market Faktura 2011.2

Podstawowe możliwości programu Spectro Market Faktura 2011.2 Podstawowe możliwości programu Spectro Market Faktura 2011.2 Obsługa faktur VAT sprzedaży, zaliczki, marży. Obsługa faktur korygujących. Tworzenie not. Tworzenie pokwitowań. Budowane i obsługa kartotek:

Bardziej szczegółowo

Architektura systemu teleinformatycznego państwa - w. 2

Architektura systemu teleinformatycznego państwa - w. 2 Architektura systemu teleinformatycznego państwa - w. 2 dr Piotr Jastrzębski Co to jest telekomunikacja? Definicja wg wikipedii: dziedzina techniki i nauki, zajmująca się transmisją informacji na odległość

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH DLA KLASY V

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH DLA KLASY V WYMAGANIA EDUKACYJNE Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH DLA KLASY V Dział Ocena: dopuszczająca Ocena: dostateczna Ocena: dobra Ocena: bardzo dobra Ocena: celująca 1.Komputer dla każdego uruchamia komputer Zna i rozumie

Bardziej szczegółowo

Integracja oprogramowania GASTRO z systemem Blue Pocket

Integracja oprogramowania GASTRO z systemem Blue Pocket Integracja oprogramowania GASTRO z systemem Blue Pocket I. Wstęp 1. Czym jest blue pocket? blue pocket to mobilna aplikacja na telefony komórkowe - w szczególności smartfony, która umożliwia bezpłatne

Bardziej szczegółowo