WYTYCZNE do stosowania kurków kulowych na sieciach gazowych Oddziału w Tarnowie

Transkrypt

1 Dyrektora PSG sp. z o.o. Oddziału w Tarnowie z dnia 28 maja 2014 r. WYTYCZNE do stosowania kurków kulowych na sieciach gazowych Oddziału w Tarnowie Tarnów, maj 2014 r.

2 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 2 z 7 1. Cel opracowania Przedmiot opracowania Normy i dokumenty powołane Terminy i definicje Wymagania Oznakowanie kurków kulowych Wymagana dokumentacja kurka kulowego Zasady doboru kurków kulowych Załączniki Cel opracowania Celem opracowania jest ujednolicenie zasad doboru kurków kulowych na terenie działania Polskiej Spółki Gazownictwa sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Tarnowie (Oddział). 2. Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest określenie wymogów normatywnych oraz wewnętrznych Oddziału w Tarnowie dla kurków kulowych stosowanych przy budowie, przebudowie, modernizacji, remoncie i eksploatacji sieci gazowych Oddziału. Niniejsze wytyczne przeznaczone są dla projektantów, wykonawców sieci gazowych działających na zlecenie Oddziału oraz dostawców kurków kulowych i służb eksploatacyjnych Oddziału. Przedmiotowe wytyczne winny być przywołane przy tworzeniu SIWZ na zadania inwestycyjne i przetargi związane z dostawą przedmiotowej armatury gazowej. Opracowanie nie dotyczy kurków kulowych stosowanych na pionach gazowych (przyłączach). Wymagania dla kurków kulowych stosowanych na pionach gazowych niskiego i średniego ciśnienia reguluje Polska Norma PN-EN Normy i dokumenty powołane Powołanie ustawy, rozporządzenia, normy itp. dokumentów bez daty ich wydania oznacza, że przy korzystaniu z niniejszych wytycznych należy stosować ostatnie wydania tych dokumentów i norm. Dyrektywa 97/23/WE PED - Urządzenia Ciśnieniowe Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U ). PN-EN 1983 PN-EN PN-EN 558 PN-EN Armatura przemysłowa - Kurki kulowe stalowe Armatura przemysłowa - Stalowe zawory zaporowe i zaporowozwrotne Armatura przemysłowa - Długości zabudowy armatury metalowej prostej i kątowej do rurociągów kołnierzowych Armatura z oznaczeniem PN i klasy Armatura przemysłowa - Długości zabudowy armatury prostej i kątowej z przyłączami do przyspawania doczołowego

3 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 3 z 7 PN-EN PN-EN PN-EN PN-EN ISO PN-EN Armatura przemysłowa - Badania armatury - Część 1: Próby ciśnieniowe, procedury badawcze i kryteria odbioru - Wymagania obowiązkowe Armatura przemysłowa -- Badania armatury - Część 2: Badania, procedury badawcze i kryteria odbioru - Wymagania dodatkowe Kołnierze i ich połączenia -- Kołnierze okrągłe do rur, armatury, kształtek, łączników i osprzętu z oznaczeniem PN Część 1: Kołnierze stalowe Spawanie i procesy pokrewne -- Zalecenia dotyczące przygotowania złączy. Część 1: Ręczne spawanie łukowe, spawanie łukowe elektrodą metalową w osłonie gazów, spawanie gazowe, spawanie metodą TIG i spawanie wiązką stali Kołnierze i ich połączenia -- Kołnierze okrągłe do rur, armatury, kształtek, złączek i osprzętu z oznaczeniem klasy. Część 1: Kołnierze stalowe, NPS od 1/4 do Terminy i definicje Zabezpieczenie antyelektrostatyczne system pozwalający na odprowadzenie ładunków elektrostatycznych powstałych w wyniku tarcia przepływającego gazu o powierzchnię kuli. Kompensacja uszczelnienia system ten pozwala na uzyskanie równomiernego docisku uszczelnienia do powierzchni kuli, pozwala na wyeliminowanie naprężeń montażowych, wpływa korzystnie na prace kurka przy dużych wahaniach ciśnienia i temperatury. Pozostałe definicje zgodne z regulacją wewnętrzną pn.: Warunki użytkowania sieci gazowych Skróty DBB system Double Block and Bleed zapewnia bezpieczeństwo prac prowadzonych na odgazowanym odcinku gazociągu poprzez: opróżnienie z gazu przestrzeni miedzy kadłubem kurka a kulą, umożliwienie sprawdzania szczelności kurka kontrolując przeciek miedzy kulą, a uszczelnieniem przy wymianie uszczelnień trzpienia. PMSS typ uszczelnienia pierwsze metal drugie tzw. miękkie (primary metal / secondary soft). SIWZ Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia. ANSI (ang. American National Standards Institute) instytucja ustalająca normy 5. Wymagania techniczne obowiązujące w USA. 5.1 Ogólne warunki techniczne dla kurków kulowych: Kurki kulowe powinny być pełnoprzelotowe i mieć klasę szczelności zamknięcia A wg PN-EN Kurki kulowe o masie przekraczającej 80 kg powinny być wyposażone w stopy podporowe i uchwyty transportowe.

4 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 4 z 7 Kurki kulowe przeznaczone do przesyłania paliwa gazowego powinny być wykonane z materiałów pozwalających na prawidłowe ich funkcjonowanie w warunkach korozyjnych. Korpus kurków kulowych przeznaczonych do przesyłania paliwa gazowego powinien być wykonany ze stali lub staliwa. W sieci gazowej o maksymalnym ciśnieniu roboczym do 1,6 MPa włącznie, dopuszcza się stosowanie korpusów armatury zaporowej i upustowej z żeliwa sferoidalnego o wydłużeniu nie mniejszym niż 15% i żeliwa ciągliwego o wydłużeniu nie mniejszym niż 12%. Dopuszcza się stosowanie kurków kulowych ze stopów miedzi lub aluminium w punktach gazowych, zespołach gazowych na przyłączu i stacjach gazowych o maksymalnym ciśnieniu roboczym wejściowym MOP do 0,5 MPa włącznie. Dopuszcza się stosowanie połączeń gwintowych ze szczelnością uzyskiwaną na gwincie w zakresie średnic do DN 50 i ciśnieniu do 0,5 MPa włącznie, w naziemnych elementach sieci gazowej. Kurki kulowe o średnicy ponad 300 mm i ciśnieniu nominalnym powyżej 1,6 MPa powinny być wyposażone w napęd (elektryczny, pneumatyczny lub hydrauliczny). W przypadku braku możliwości zastosowania ww. napędów, dopuszcza się stosowanie napędów z zachowaniem ręcznego zamykania i otwierania, zgodnie z PN-EN 12570, Armatura zaporowa powinna być wykonana z przyłączami: o kołnierzowymi, zgodnie z PN-EN , PN-EN ; o do wspawania, zgodnie z PN-EN ISO Wymagania dla kurków kulowych stosowanych na gazociągach wysokiego ciśnienia Kurki kulowe klasy PN 63 przeznaczone do stosowania na układach zaporowych podziemnych winny spełniać następujące warunki techniczne: o korpus wykonany ze stali lub staliwa, o kurki o średnicy powyżej DN 100 w wykonaniu z kulą ujarzmioną, o uszczelnienie typu metal-metal lub PMSS, o przyłącza do wspawania w rurociąg, o możliwość wtłoczenia masy uszczelniającej z powierzchni ziemi tzw. doszczelnienie wtórne, o system DBB, korek spustowy wyprowadzony ponad powierzchnię ziemi, o odwodnienie korpusu armatury wyprowadzone ponad powierzchnię ziemi, zakończone zaworem kulowym wraz z śrubą odpowietrzającą oraz zabezpieczeniem przed niekontrolowanym wypływem gazu (zawór zwrotny), o kurek kulowy liniowy posiadający kompensację uszczelnienia na całym obwodzie, o zabezpieczenie antyelektrostatyczne wg. PN-EN

5 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 5 z Kurki kulowe klasy PN 63 przeznaczone do stosowania na układach zaporowych nadziemnych winny spełniać następujące warunki techniczne: o korpus wykonany ze stali lub staliwa, o kurki o średnicy powyżej DN 100 w wykonaniu z kulą ujarzmioną, o uszczelnienie typu metal-metal lub PMSS, o kurki manometryczne wykonane ze stali nierdzewnej, o zabezpieczenie antyelektrostatyczne wg. PN-EN o kurek kulowy liniowy ma posiadać kompensację uszczelnienia na całym obwodzie. o zaleca się stosowanie kurków ognioodpornych (zgodnie z PN-EN ISO 10497, PN- EN lub API-Spec. 6FA). 5.3 Napędy i armatura powinny być skonfigurowane i dostarczane wraz z wyposażeniem do ich obsługi i serwisowania. Instrukcje obsługi i serwisowania muszą być dostarczone w języku polskim Rozruch napędów i armatury zamontowanej na czynnych gazociągach powinien być wykonywany przez serwis dostawcy urządzeń wraz z przeszkoleniem personelu zajmującego się obsługą armatury (dotyczy armatury powyżej DN 300). 6. Oznakowanie kurków kulowych znak firmowy producenta, nr katalogowy kurka, wymiar nominalny DN, materiał - gatunek materiału, z którego wykonano korpus i przyłącze kurka, wartość PN, znak CE, maksymalne ciśnienie dopuszczalne PS [bar] lub dopuszczalne ciśnienie robocze PT [MPa] przy pracy w dopuszczalnej temperaturze roboczej, maksymalną temperaturę dopuszczalną (zakres temperatur) TS [ C] lub dopuszczalną temperaturę roboczą TP [ C] przy dopuszczalnym ciśnieniu roboczym, nr fabryczny (w tym rok produkcji). 7. Wymagana dokumentacja kurka kulowego Dostawca kurków kulowych zobowiązany jest do przedłożenia następujących dokumentów: świadectwa odbioru 3.1 wg. PN-EN potwierdzające pozytywne wyniki badania wstępnego, badania budowy, prób ciśnieniowych i odbioru końcowego armatury wraz z załącznikami,

6 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 6 z 7 deklarację na zgodność armatury z dyrektywą, normami oraz wymaganiami zamawiającego, instrukcję montażu i obsługi w języku polskim, kartę gwarancyjną. 8. Zasady doboru kurków kulowych 8.1. Ciśnienie nominalne PN Wielkość PN - jest bezwymiarowa, umożliwia dobór elementów armatury, a w szczególności kołnierzy dla kompatybilnych jej typów. Wielkość PN jest wyróżnikiem wartości wytrzymałościowych konstrukcji armatury wynikających z obciążeń ciśnieniem wewnętrznym. Ciśnienie nominalne Klasy wg ANSI PN 2.5 PN 4 PN 6 PN 10 PN 16 PN 20 klasa 150 PN 25 PN 50 klasa 300 PN 63 PN 110 klasa Klasa temperaturowa Armatura powinna być odporna na temperaturę otoczenia oraz temperaturę gazu. Klasę temperatur deklaruje producent kurka, a odpowiadający jej zakres temperatur otoczenia podano poniżej. Klasa temperatur Zakres temperatury otoczenia [ºC] TC1 od -10 do +40 TC2 od -20 do +60 TC3 od -29 do +60 Zaleca się aby armatura dla układów zaporowych podziemnych była w klasie temperaturowej TC2, natomiast dla układów zaporowych naziemnych TC3. Zasady doboru kurków kulowych określa Załącznik nr Załączniki Załącznik nr 1 Przykład doboru kurka kulowego.

7 PSG sp. z o.o./oddział w Tarnowie Wydanie 3 z dnia 28 maja 2014 r. Strona 7 z 7 Przykład doboru kurka kulowego L.p. Wymagania lub parametr X = dotyczy lub wartość parametru 1 Zawór kulowy X 2 Średnica nominalna DN Ciśnienie nominalne PN (ANSI) PN 63 (ANSI 600) 4 Max ciśnienie robocze MOP 5,5 MPa 5 Max dopuszczalne ciśnienie PS - 6 Ilość (szt.) 1 7 Nadziemny - 8 Podziemny X 9 Kołnierzowy - 10 Do spawania X 11 Klasa temperatur TC2 12 Niezależne podwójne zamknięcie - 13 Pełnoprzelotowy X 14 Z kulą ujarzmioną X 15 Z kulą pływającą - 16 Z korpusem spawanym X 17 Konstrukcja antyelektrostatyczna X 18 Ze wskaźnikiem położenia kuli X Ognioodporny - Z opcją podwójnego zamknięcia i odprowadzenia przecieku ( DBB ) 21 Uszczelnienie kuli: metal metal - 22 Uszczelnienie kuli: PMSS X 23 Z opcją doszczelnienia X X Uwagi: wg API Spec.6FA: 1999 Załącznik nr 1 24 Badania podstawowe X 3.1 wg PN EN Badania dod. ognioodporności - 26 Z napędem ręcznym (przekładnia) X 27 Z napędem pneumatycznym - 28 Z napędem elektrycznym X 29 Z napędem hydrauliczno elektrycznym - 30 Zabezpieczenie antykorozyjne X Zaleca się stosowanie powłoki przeciwkorozyjnej natryskowej.