Ekspertyza stanu technicznego

Transkrypt

1 dr inż. Sta nisław Karczma r czy k mob i l mailt o : skarczmarc zyk zt a.on et.pl mg r inż. Wi esław Bereza mob i l mailt o : wiesla w.b er eza@oep k.pl K B - PROJEKTY KONSTRUKCYJNE spółka z ograniczoną odpowied zialnością Kraków, u l. Nu s zk i ewi c za 1/27 t el. / fa x. +48 (1 2 ) N IP Ekspertyza stanu technicznego istniejącego budynku Państwowych Zakładów Zbożowych przy ul. Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu w związku z planowaną przebudową i adaptacją do potrzeb nowej funkcji Zleceniodawca: susuł & strama architekci ul. Dąbrowskiego Oświęcim Opracowanie wykonał: dr inż. Stanisław Karczmarczyk Kraków, ul. Bałtycka 26/30 upr nr ewid.224/69 mgr inż. Wiesław Bereza Kraków, ul. Nuszkiewicza 1/27 upr nr ewid.146/2001 Współpraca: mgr inż. Erika Šefčić mgr inż. Tomasz Widanka Kraków,

2 Spis treści: 1. Cel i zakres opracowania, 2. Podstawa opracowania, 3. Opis stanu istniejącego, 3.1. Opis ogólny budynku 3.2. Opis warunków wodno gruntowych, 3.3. Opis i ocena stanu istniejącego elementów konstrukcyjnych, 4. Program przeprowadzonych badań, 5. Analiza odkrywek, 6. Obliczenia statyczno wytrzymałościowe, 7. Wnioski końcowe, 7.1. Podsumowanie ocen 7.2. Wnioski 7.3. Zalecenia 8. Program prac zabezpieczających, 9. Dokumentacja fotograficzna: - 2 -

3 1. Cel i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest ekspertyza stanu technicznego istniejącego budynku Państwowych Zakładów Zbożowych zlokalizowanego przy ul. Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu w związku z planowaną przebudową i adaptacją do potrzeb nowej funkcji. Celem ekspertyzy jest systematyka i analiza uszkodzeń budynku oraz podanie przyczyn ich powstawania, a następnie podanie możliwości realizacji planowanych prac budowlanych związanych z rozbudową budynku. W opracowaniu przedstawiono opis i ocenę elementów konstrukcji, a następnie obliczenia statyczno wytrzymałościowe istniejących stropów oraz elementów więźby dachowej celem określenia możliwości wprowadzenia zmian związanych z remontem, przebudową i adaptacją obiektu. W ramach opracowania wykonano wizualne przeglądy obiektu połączone z inwentaryzacją konstrukcyjną. Zaproponowano przeprowadzenie szeregu odkrywek oraz badań specjalistycznych umożliwiających rozpoznanie struktury nośnej obiektu i sposobu jego pracy. Dokonano oceny stopnia zużycia technicznego poszczególnych elementów konstrukcyjnych obiektu. Zabiegi te miały na celu możliwość sformułowania wniosków dotyczących stanu technicznego obiektu, potrzeby poprawy tego stanu technicznego w ramach poszczególnych elementów budowlano konstrukcyjnych i elementów wykończenia oraz możliwości wykonania przebudowy i adaptacji obiektu w ramach przedstawionej koncepcji, zgodnie z wymaganiami Głównego Projektanta. Do opracowania dołączono dokumentację fotograficzną oraz dokumentację rysunkową rozpoznanego stanu istniejącego, co ułatwi w przyszłości porównawczą ocenę skali zmian

4 2. Podstawy opracowania Podstawy merytoryczne opracowania: - Zlecenie: Susuł & Strama Architekci z siedzibą przy ulicy Dąbrowskiego 30 w Oświęcimiu, - Inwentaryzacja architektoniczno budowlana przedmiotowego budynku przy Maksymiliana Kolbego w Oświęcimiu udostępniona przez Zleceniodawcę, - Opinia geotechniczna dla projektowanej przebudowy budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu wykonana przez GEOBIT mgr inż. Michał Potempa z siedzibą przy ul. Żurawiec 10 w Chrzanowie, - Materiały archiwalne autora opracowania, - Inwentaryzacja rys i rozspojeń ścian i stropów przeprowadzona przez autorów opracowania, - Oględziny obiektu przeprowadzone przez autorów opracowania w obecności Zleceniodawcy, - Obowiązujące normy, obciążenia budowli oraz normy projektowania konstrukcji stalowych, żelbetowych, murowych i drewnianych, PN-90/B Projekty budowlane. Obliczenia statyczne. PN-82/B Obciążenia budowli. Obciążenia stałe. PN EN :2002 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje, Część 1-1; Oddziaływania ogólne, Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe w budynkach PN EN :2005 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje, Część 1-3; Oddziaływania ogólne Obciążenie śniegiem. PN-82/B Obciążenia budowli. Obciążenia zmienne technologiczne. Podstawowe obciążenia technologiczne i montażowe. PN-76/B Konstrukcje i podłoża budowli. Ogólne zasady obliczeń. PN-B-03264:2002 Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone. Obliczenia statyczne i projektowanie. PN-B-03002:1999 Konstrukcje murowe niezbrojone. Projektowanie i obliczenia (z późniejszymi zmianami Ap1:2001, Az1:2001) PN-B-03340:1999 Konstrukcje murowe zbrojone. Projektowanie i obliczenia. PN-B-03150:2000 Konstrukcje drewniane. Obliczenia statyczne i projektowanie (z późniejszymi zmianami Az1:2001) PN-90/B Konstrukcje stalowe. Obliczenia statyczne i projektowanie. PN-83/B Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie. - Literatura przedmiotu oraz tablice projektowe: W Starosolski Konstrukcje żelbetowe tom 1 i 2 PWN 2003 S. Pyrak Konstrukcje z betonu cz2. Elementy i ustroje Wydawnictwa Szkole i Pedagogiczne, Warszawa 1979 Z. Wiłun Zarys geotechniki Wydawnictwa Komunikacji i Łączności WKŁ, 2000, ST. Hajdasz Sposoby ustalenia zużycia technicznego budynków i budowli, Promiks, 1991 r, J. Hadyna Utrzymanie obiektów budowlanych materiały MOIIB Kraków, 2005, F. D. Dmitriew Katastrofy budowlane Szkice historyczno - techniczne Budownictwo i Architektura Warszawa

5 3. Opis stanu istniejącego: 3.1. Opis ogólny budynku Opisywany budynek zlokalizowany na posesji przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu jest budynkiem wolnostojącym, zlokalizowanym w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Obiekt ze wszystkich stron otoczony jest terenami zielonymi, zaniedbanymi. Od strony północno wschodniej do budynku przylega torowisko oraz rampa wyładowcza. Opisywany budynek powstał w 1916 roku jako obiekt z przeznaczeniem na piekarnię. Od 1924 roku pełnił funkcję magazynu surowca zakładów Polskiego Monopolu Tytoniowego. W latach służył jako "Lagerhaus", czyli magazyn mąki, cukru i kaszy dla obozowej załogi SS. Po zakończeniu II wojny światowej użytkowany na cele przemysłu spożywczego przez Państwowe Zakłady Zbożowe. Obecnie budynek jest wyłączony z użytkowania, zostały od niego odcięte wszelkie media, co spowodowało brak w możliwości użytkowania instalacji. Lokalizacja ulicy Św. Maksymiliana Kolbego oraz przedmiotowego budynku na internetowej mapie miasta Oświęcim. Rzut opisywanego budynku zawiera się w prostokącie o wymiarach zewnętrznych około 14,10 x 40,10 m. Zlokalizowany jest na posesji, która ograniczona jest ulicą Św. Maksymiliana Kolbe, Legionów oraz Stanisławy Leszczyńskiej oraz przyległymi niezabudowanymi działkami. Budynek posiada dwie kondygnacje nadziemne oraz częściowe podpiwniczenie. Nad budynkiem znajduje się obszerne poddasze, obecnie nieużytkowane. Przekryte jest dachem dwuspadowym, z lokalnymi zmianami w części skrzydła południowego, o więźbie drewnianej z kalenicą równoległą do ulicy Św. Maksymiliana Kolbe. Dach kryty jest dachówką ceramiczną, układaną na łatach drewnianych

6 Opisywany budynek to obiekt o złożonym układzie nośnym. W części wejściowej jest on wykształcony przez podłużne murowane ściany nośne z cegły pełnej, tynkowane, uzupełnione o układ poprzecznych ścian stężających. W części południowej (magazynowej) układ nośny wykształtowany jest przez poprzeczne podciągi oparte na ścianach zewnętrznych i wewnętrznych słupach (lokalnie pilastrach ścian). Lokalnie układ jest zaburzony ze względu na charakter pomieszczeń o indywidualnych sposobach użytkowania. W poziomie piwnic oraz wyższych kondygnacji wszystkie stropy wykonano w postaci płaskich płyt żelbetowych z użebrowaniem. Płyty te oparte są na murowanych ścianach ceglanych przechodzących w poziomie piwnic w ściany fundamentowe oraz na podciągach żelbetowych. Taki układ stropu pozwalał na realizację licznych przebić i przejść technologicznych pomiędzy kondygnacjami. Budynek przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu charakteryzuje się stałym rozwiązaniami materiałowo konstrukcyjnymi oraz sposobami wykończenia. Obecnie budynek jest wyłączony z użytkowania, zaś degradacja elementów wywołana wpływem czynników atmosferycznych utrudnia pełne rozpoznanie i właściwy opis elementów budowlano konstrukcyjnych. Na podstawie przeprowadzonych przeglądów dokonano analizy rozkładu rys i spękań uwidocznionych na ścianach elewacyjnych oraz na ścianach wewnętrznych. Pozwoliła ona stwierdzić, iż poszczególne elementy obiektu nie wykazują efektów charakterystycznych dla nierównomiernego osiadania budynku, a zarejestrowane uszkodzenia wynikają głównie ze skutków zużycia technicznego elementów budynku i braku zabezpieczenia obiektu przed niszczącym działaniem czynników atmosferycznym w tym głównie wody

7 3.2. Opis warunków wodno gruntowych: Omawiany teren położony jest na obrzeżu miasta Oświęcimia, w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Działka projektowanego budynku ograniczona jest ulicami: Św. Maksymiliana Kolbe, Legionów oraz Stanisławy Leszczyńskiej oraz przyległymi niezabudowanymi działkami. W podłożu omawianego terenu występują utwory trzecio i czwartorzędowe oraz karbon produktywny. Utwory czwartorzędowe reprezentowane są przez nasypy piaszczysto gliniaste, gruz ceglany, piaski i glinę pylastą. Pod nimi znajdują się osady trzeciorzędowe zbudowane z iłów i piasków mioceńskich. Poniżej w warstwie karbonu produktywnego znajdują się piaskowce, iłowce oraz mułowce z pokładami węgla. W podłożu gruntowym pod opisywanym budynkiem nie stwierdzono występowania wody gruntowej do głębokości 4,0 m ppt t. do poziomu poniżej poziomu posadowienia fundamentów. Czwartorzędowy poziom wód gruntowych jest poziomem izolowanym od pięter głębiej zalegających i zalega w przedmiotowym terenie na głębokości około 25,0 30,0 m p.p.t. Brak wód gruntowych w poziomie posadowienia obiektu związany jest z zaleganiem do tej głębokości utworów bardzo dobrze przepuszczalnych. Spływ wód gruntowych i powierzchniowych (atmosferycznych) odbywa się w kierunku na N i NW. Nachylenie terenu wynosi od 0 do 1 o. Nie przewiduje się oddziaływania wód gruntowych na projektowaną inwestycję. Obiekt należy odpowiednio zabezpieczyć nas wypadek oddziaływania wód opadowych. W rejonie lokalizacji przedmiotowego obiektu w budowie geologicznej podłoża gruntowego biorą udział nasypy piaszczysto-gliniaste, czarne i brunatne, a poniżej zalega warstwa gliny pylastej, brunatnej, poniżej warstwa żwirów. Grunty te zaliczyć można do gruntów nośnych. Dla scharakteryzowania warunków geologiczno-inżynierskich dokonano podziału podłoża gruntowego na warstwy geotechniczne w oparciu o własności fizyko-mechaniczne o genezę gruntów. W przedmiotowym rejonie wydzielono dwie warstwy geotechniczne zgodnie z normą PN-85/B-03020: Warstwa I - grunty nasypowe - zbudowana jest z nasypów niebudowlanych, niekontrolowanych czarnych i ciemnoszarych i gruzu ceglanego. Warstwa ta zalega do głębokości około 0,5 m p.p.t. Warstwa II grunty rodzime - zbudowana jest z glin pylastych brunatnych i ciemnożółtych znajdujących się w stanie twardoplastycznym. Warstwa ta zalega poniżej warstwy nasypów na głębokości poniżej 0,5 p.p.t. Warstwa III grunty rodzime - zbudowana ze żwirów. Warstwa ta zalega poniżej warstwy glin pylastych. Dokładny opis warstw geotechnicznych oraz wyników prac polowych i badań laboratoryjnych gruntów, jak również wnioski i zalecenia, zawarte są w Opinii geotechnicznej dla projektowanej przebudowy budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu wykonanej przez GEOBIT mgr inż. Michał Potempa z siedzibą przy ul. Żurawiec 10 w Chrzanowie

8 3.3. Opis i ocena stanu istniejącego elementów konstrukcyjnych: Ogólny stan techniczny budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu jest oceniony jako zły. Jest to ocena określająca ogólny stan zachowania zarówno elementów konstrukcyjnych jak i pozostałych elementów wykończenia. Zakres instalacji nie był w niniejszym opracowaniu rozważany. a) Pokrycie Pokrycie dachu budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu wykonane zostało z dachówki ceramicznej układanych na łatach drewnianych, przybijanych bezpośrednio do krokwi. Lokalnie w rejonie koszy, gzymsów oraz miejsc naprawy pokrycie z dachówki zostało uzupełnione (?) fragmentami pokrycia z blachy płaskiej ocynkowanej. Elementy pokrycia ceramicznego z dachówki wykazują stan dostateczny jako element budowlane, jednak że względu na ubytki i odkształcenie łacenia pokrycie wykazuje liczne nieszczelności. Lokalnie stwierdzono spękania, które dodatkowo generują lokalne zacieki, miejscami o istotnych znaczeniu. Efekt ten jest częściowo niwelowany przez znaczący kąt nachylenia połaci dachu (około 31 ). W rejonie gzymsów oraz koszy fragmenty pokrycia zastąpiono lub uzupełniono blacha płaską ocynkowaną, lokalnie falistą. Elementy te wykazują znaczy stan zaawansowania korozyjnego, a ich niedbałe wykonanie i sposób zamocowania w licznych miejscach powoduje, iż pokrycie obiektu jest nieszczelne ni generuje powstawanie przecieków i zacieków. Elementy łacenia wykazują wysoki stopień zużycia technicznego. Lokalne elementy deskowania są zawilgocone, zagrzybione oraz zdeformowane, co przenosi się na płaszczyznę pokrycia. Zaobserwowano również lokalne ugięcia i odkształcenia blachy. Deformacji pokrycia widoczna głownie w linii kalenicy przy skrzydle poprzecznym (południowym) spowodowane są uginaniem się elementów więźby dachowej. Stan elementów więźby dachowej w części głównej nie wykazuje wysokiego stopnia zawilgocenia. Kominy wykonane są z cegły pełnej są nieotynkowane. Przekryte czapką betonową lub ceglaną otynkowaną. Lokalnie przy kominach stwierdzono nieszczelności. Na podstawie dokonanego przeglądu zaleca się uzupełnienie istniejącego pokrycia lub w przypadku adaptacji do użytkowania wymianę pokrycia oraz naprawę i wymianę obróbek blacharskich fasowanie blachą, rynny rury spustowe. Prace te winny być wykonane w trybie natychmiastowym, gdyż ciągła penetracja wody opadowej z dachu wpływa destrukcyjnie na substancję murową obiektu. b) Więźba dachowa Więźba dachowa opisywanego obiektu posiada schemat dwustolcowy, płatwiowo kleszczowy z zastrzałami mocowanymi w tramach

9 Elementy więźby drewnianej wykazują wysoki stopień zużycia technicznego co wynika głównie z wieku tych elementów. Na lokalnych elementach widoczne są przebarwienia i zacieki od nieszczelnego pokrycia, lokalnie zawilgocenia oraz ślady skorodowania biologicznego. Dotyczy to głównie części skrzydła południowego, gdzie liczne elementy uległy całkowitej destrukcji. W części głównej nie zaobserwowano większych uszkodzeń elementów, które dyskwalifikowałyby więźbę jako element konstrukcji obiektu. Widoczne natomiast są ugięcia poszczególnych elementów więźby drewnianej jako efekt niedostatecznej sztywności poszczególnych elementów i ich przeciążenia. Stan więźby dachowej należy ogólnie ocenić jako zły. Na kominach lokalnie widoczne są niewielkie zacieki. Wszystkie wiązary więźby oparte za pośrednictwem słupów i zastrzałów przenoszą obciążenie na konstrukcję wsporczą stropów lub bezpośrednio na ściany nośne zewnętrzne. Przekroje poszczególnych elementów więźby są następujące: krokwie (8x15cm w rozstawie co ok.100cm), tramy (15x17cm), słupy (14x15), płatwie (15x20cm), miecze (10x13cm), kleszcze (2x8x15cm). W ramach realizacji zadania związanego z zabezpieczeniem, remontem i adaptacją obiektu zaleca się wymianę więźby na skrzydle południowym, wzmocnienie istniejącej więźby w części głównej (poprzez zastosowanie nakładek), zabezpieczenie więźby środkami ochrony przeciwpożarowej i biologicznej. Pozwoli to zabezpieczyć istniejące elementy jak również wzmocnić konstrukcje celem przeniesienia obciążeń związanych z adaptacją, a tym samym układanej izolacji termicznej w połaci dachu. c) Stropy Rozwiązanie konstrukcyjno materiałowe stropów w budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu zrealizowano poprzez wykonanie żelbetowych płyt stropowych z żebrami. Wymiary żeber oraz grubości płyt stropowych są zmienne. Płyty stropowe w poziomie parteru i I piętra pełniły funkcję użytkową jako stropy dla przestrzeni magazynowej oraz produkcyjnej. Nad piwnica grubość płyty stropowej wynosi 18 cm, nad parterem 16 cm (lokalnie 18 cm), natomiast strop podstrychowy posiada grubość już jedyne 10 cm (lokalnie 12 cm). Przy stwierdzonym zbrojeniu w ilości 10 co 8 cm - 12 co 12 cm w poziomie stropu nad piwnica, 8 co 10 cm - 10 co 10 cm w poziomie stropu nad parterem oraz przy nieznacznej rozpiętości pomiędzy podporami około 235 cm stropy te pomimo znacznego zużycia technicznego posiadają wystarczającą nośność. Strop podstrychowy nad I piętrem przy stwierdzonym w odkrywkach zbrojenia 8 co 10 cm 12 cm nie posiada już takiej nośności. Efekt ten przejawia się widocznymi zarysowaniami płyty żelbetowej oraz nadmiernym ugięciem stropu, w szczególności w strefach gdzie nastąpiła jego destrukcja pod wpływem zastoin i kałuży wody. Stropy w obiekcie posiadają liczne przebicia i przejścia technologiczne. Nieliczne z nich posiadają charakter elementów pierwotnie zaprojektowanych, natomiast pozostałe są elementami wykonywanymi - 9 -

10 wtórne dla potrzeb zmian funkcjonalnych obiektu. W części są to przebicia niezabezpieczone konstrukcyjnie, z widocznym odgiętym zbrojeniem i obwodowymi spękaniami i rozkruszeniem od udaru narzędzi jakimi były wykonywane. Powierzchniowa struktura betonu stropów na poziomie piwnicy i parteru jest zniszczona. Nastąpiło to pod bezpośrednim wpływem czynników atmosferycznych w połączeniu z brakiem ogrzewania w obiekcie. Lokalne zastoiska wody wynikające z przeciekania dachu, nieszczelności zabezpieczeń otworów okiennych, skraplania pary wodnej i zamakania piwnic doprowadziły do przemarzania i rozsadzania struktury powierzchniowej. Dodatkowym elementem korodującym jest karbonatyzacja, warstwy betonowej (określonej badaniem fenoloftaleiną na około 3 cm), która przez znaczący okres użytkowania nie była osłonięta. Dla poziomu stropu nad I piętrem ze względu na zwiększoną skalę zamakania i narażenia na przemarzanie / rozmrażanie procesy te zachodziły w większym stopniu i w większym tempie. W połączeniu z faktami, iż płyta tego stropu jest znacznie cieńsza, z licznymi spękaniami destrukcja ta doprowadziła do odkształceń przekraczających w wielu miejscach wartości dopuszczalne. Stropy w poziomie piwnicy i parteru są stropami wykazującymi dostateczną nośność dla aktualnej funkcji obiektu. Elementy te wymagają przeprowadzenia prac renowacyjnych związanych z zabezpieczeniem powierzchniowym skorodowanej / skruszonej i skarbonatyzowanej struktury betonowej. Strop w poziomie I piętra zaleca się wyłączyć z użytkowania poprzez wykonanie nowej niezależnej konstrukcji nad istniejącą płytą. Rozwiązaniem optymalnym wydaje się wykonanie konstrukcji stalowej belkowej, do której strop można podwiesić. Dotychczasową płytę należy odciążyć i w miejscach nadmiernego ugięcia doprężyć celem podniesienia. W części skrzydła południowego, gdzie nieszczelności połaci dachu oraz niedrożne rynny doprowadziły do znaczącej korozji elementu żelbetowego, zagrzybienia i odparzania warstw o grubości do 2 cm (wobec całkowitej grubości płyty 8 10 cm) zaleca się płytę usunąć i zastąpić elementem nowym o konstrukcji jak dla rozwiązania docelowego. d) Ściany Układ konstrukcyjny obiektu budują ściany murowane z cegły ceramicznej pełnej na zaprawie cementowo wapiennej uzupełnione lokalnie słupami żelbetowymi w części magazynowej. Ściany wsporcze tworzą mieszany układ nośny budynku, podłużny w części wejściowej i poprzeczny w części magazynowej. Układ ten jest stężony głownie ścianami zewnętrznymi, które tworzą sztywną bryłę przestrzenną. Nadproża nad otworami wykonane są głownie jako nadproża stalowe z profilowanych belek dwuteowych o zróżnicowanej wysokości. Na nadprożach tych nie stwierdzono spękań, a lokalne zarysowania nadproży okiennych mają charakter powierzchniowy i są pochodzenia termicznego. Na ścianach budynku zaobserwowano lokalne spękania, które mają jedynie zasięg lokalnie i nie posiadają znaczenia

11 konstrukcyjnego. Ściany zewnętrzne opisywanego budynku posiadają wysoki poziom zawilgocenia. Powoduje to liczne przebarwienia na powierzchni ścian. Na podstawie badań laboratoryjnych pobranych próbek stwierdzono, iż przyczyną jest długi okres wyłączenia obiektu z użytkowania dopuszczenie do długotrwałego przemarzania ścian (prawdopodobnie na skutek nieszczelności otworów okiennych). W strefie dolnej ścian parteru oraz w strefie piwnicy zjawisko zawilgocenia ścian jest zintensyfikowane dodatkowo poprzez podciąganie kapilarne wody oraz poprzez napór wody od strony zewnętrznej. W każdym z przypadków jest to wpływ wody opadowej zalegającej w zastoinach i kałużach na powierzchni nieprzepuszczalnego gruntu spoistego w sposób bezpośredni lub poprzez chlapani podczas opadów. Podobny efekt wywołują zalegający przy obiekcie w okresie zimowym śnieg. Zamakanie ścian piwnicy i dolnej części parteru jest dodatkowo intensyfikowanie zaniedbanym otoczeniem, gdzie porastająca roślinność w bezpośrednim otoczeniu obiektu utrzymuje stan zawilgocenia przez dłuższy okres czasu i uniemożliwia wysychanie ścian. W części wewnętrznej budynku zamakanie ścian jest efektem lokalnych (ale znaczących) nieszczelności dachu oraz brakiem zabezpieczenia otworów okiennych. Zawilgocenie ściany obiektu doprowadziło do znaczącej i głębokiej destrukcji substancji murowej. Na powierzchni elementów murowych obserwuje się zjawisko pylenia (pudrowania) cegły, kruszenie, złuszczanie i odpadanie cegły. W licznych miejscach można zaobserwować fragmenty odparzonego tynku lub starej powłoki malarskiej. W wielu miejscach obserwuje się duże przebarwienia. W poziomie piwnicy oraz głównie narożach budynku i strefach podokiennych jako obszarach najbardziej narażonych na zjawisko przemarzania pojawiły się duże kolonie grzybów i porostów. Ze względu na opisany zakres zawilgocenia ścian obszary te ulegają szybkiemu powiększeniu, przenosząc się na stropy oraz pozostałości warstw wykończeniowych podłogi. Lokalnie obszarom tym towarzyszą strefy wysolenia. Ścianki działowe obiektu wykonywane jako murowane z cegły (pierwotne) i lokalnie z pustaków żużlobetonowych (wtórne) wykazują liczne zniszczenia mechaniczne jako efekt wandalizmu. Ze względu na brak znaczenia konstrukcyjnego uszkodzeń tych jednak nie analizowano. Ściany budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu wykazują znaczny zapas nośności co zapewnia stateczność obiektu. Ze względu na postępującą degradację należy jednak w trybie pilnym zabezpieczyć ściany przed dalszym napływem wilgoci. Zaleca się wykonanie drenaża opaskowego wokół budynku, zabezpieczyć ściany części podziemnej folią kubełkową pozwalającą oddychać, tynki w obszarach zagrzybionych skuć i doprowadzić do osuszenia ścian

12 e) Klatka schodowa Komunikacja w opisywanym budynku zapewniona jest przez wewnętrzną klatkę schodową. Są to dwubiegowe schody o konstrukcji żelbetowej ze ścianą murowaną w przestrzeni duszy. Biegi schodów nie wykazują nadmiernych ugięć oraz śladów klawiszowania. Na elementach wykończenia widać ślady zużycia technicznego materiału na skutek ścierania. Nie są to jednak ubytki dyskwalifikujące schody jako element nie nadający się do użytkowania. Wewnętrzna klatka schodowa znajduje się w stanie technicznym ocenianym jako dostateczny. Należy jednak zweryfikować zgodność istniejącej klatki schodowej z aktualnymi przepisami technicznymi jakim powinny odpowiadać budynki zgodnie z odpowiednim rozporządzeniem. Remont schodów zaleca się przeprowadzić w przypadku adaptacji ich jako elementu komunikacji w obiekcie o nowej funkcji użytkowej. f) Fundamenty Opisywany budynek posadowiony jest na fundamentach ceglano betonowych. Stan techniczny związany ze zużyciem technicznym substancji budowlanej fundamentów oceniany jest jako dostateczny. Nie stwierdzono większych uszkodzeń. Minimalna głębokość posadowienia waha się w zakresie 0,5 0,7 m poniżej poziomu posadzki dla części podpiwniczonej. W zakresie części niepodpiwniczonej poziom dna podstawy fundamentu występuje na głębokości około 1,40-1,80m poniżej terenu. Ściany fundamentowe spełniają normowy warunków nośności dla stanu w jakim obiekt się znajduje. W przypadku przebudowy, remontu i adaptacji do nowej funkcji należy przeprowadzić ponowną analizę statyczno wytrzymałościową, gdyż zapasy nośności są nieznaczne. W przypadku wzmocnienia fundamentów zaleca się wykonanie odciążającej płyty dennej

13 4. Program przeprowadzonych badań W celu określenia stanu technicznego budynku przy ulicy Św. Maksymiliana Kolbe w Oświęcimiu, nośności elementów konstrukcyjnych oraz ustalenia przyczyn zaobserwowanych uszkodzeń zrealizowano w kolejności następujący program badań i prac rozpoznawczych: - Dokonano inwentaryzacji konstrukcyjnej obiektów, przeprowadzono oględziny w celu określenia stanu technicznego oraz wytypowania miejsc do przeprowadzenia kolejnych szczegółowych badań w zakresie wykonania odkrywek. - Wykonano odkrywki struktury i budowy elementów konstrukcyjnych stropów opisywanego obiektu. - Wykonano badania geotechniczne oraz odkrywki fundamentów. Lokalne odkrycie konstrukcji stropów, struktury konstrukcyjnej oraz wykonanie badań geotechnicznych obiektu miało na celu skontrolowanie stanu technicznego obiektu, rozpoznanie rozmieszczenia tych elementów oraz sprawdzenia nośności fundamentów w celu sprawdzenia konstrukcji pod względem warunków normowych (nośności i użytkowania) w stanie obecnym oraz w związku z planowaną przebudową i zmianą sposobu użytkowania

14 5. Analiza odkrywek Odkrywka OD_1 odkrywka stropu nad I piętrem Konstrukcję nośną stropu buduje płyta żelbetowa o pomierzonej grubości 10 cm i stwierdzonym w miejscu odkrywki zbrojeniu przęsłowym 8 co 10 cm. Zbrojenie wykształtowane jest ze stali gładkiej klasyfikowanej jako AI. Przy pomocy młotka Schmidta sprawdzono klasę betonu. Wyniki pomiarów pozwalają klasyfikować beton jako B15 (powierzchnia skarbonatyzowana B20). Odkrywka OD_2 odkrywka stropu nad I piętrem Konstrukcję nośną stropu buduje płyta żelbetowa o pomierzonej grubości 12 cm i stwierdzonym w miejscu odkrywki zbrojeniu przęsłowym 8 co 12 cm. Zbrojenie wykształtowane jest ze stali gładkiej klasyfikowanej jako AI. Przy pomocy młotka Schmidta sprawdzono klasę betonu. Wyniki pomiarów pozwalają klasyfikować beton jako B15 (powierzchnia skarbonatyzowana B20). Odkrywka OD_3 odkrywka stropu nad parterem Konstrukcję nośną stropu buduje płyta żelbetowa o pomierzonej grubości 16 cm i stwierdzonym w miejscu odkrywki zbrojeniu przęsłowym 10 co 10 cm. Zbrojenie wykształtowane jest ze stali gładkiej klasyfikowanej jako AI. Przy pomocy młotka Schmidta sprawdzono klasę betonu. Wyniki pomiarów pozwalają klasyfikować beton jako B20 (powierzchnia skarbonatyzowana B25). Odkrywka OD_4 odkrywka stropu nad parterem Konstrukcję nośną stropu buduje płyta żelbetowa o pomierzonej grubości 18 cm i stwierdzonym w miejscu odkrywki zbrojeniu przęsłowym 8 co 10 cm. Zbrojenie wykształtowane jest ze stali gładkiej klasyfikowanej jako AI. Przy pomocy młotka Schmidta sprawdzono klasę betonu. Wyniki pomiarów pozwalają klasyfikować beton jako B20 (powierzchnia skarbonatyzowana B25). Odkrywka OD_5 odkrywka stropu nad piwnicą Konstrukcję nośną stropu buduje płyta żelbetowa o pomierzonej grubości 18 cm i stwierdzonym w miejscu odkrywki zbrojeniu przęsłowym 12 co 12 cm. Zbrojenie wykształtowane jest ze stali gładkiej klasyfikowanej jako AI. Przy pomocy młotka Schmidta sprawdzono klasę betonu. Wyniki pomiarów pozwalają klasyfikować beton jako B20 (powierzchnia skarbonatyzowana B25)

15 6. Obliczenia statyczno wytrzymałościowe Poz Krokwie drewniane: a) Zestawienie obciążeń: Nachylenie połaci dachu: α = 31 cosα 1 = 0,857 sinα 1 = 0,515 Zestawienie obciążeń dla dachu: nachylenie połaci dachu: α 1 = 39,2 cosα 1 = 0,775 rozstaw krokwi l = 100 cm rozstaw łat/kontrłat l ł = 50 cm A/ stałe: [cm] [cm] [kn/m 3 ] [kn/m 2 ] [kn/m 2 ] [kn/m 2 ] dachówka ceramiczna 0,950 = 0,950 x 1,35 1,283 folia paroprzep. 0,010 = 0,010 x 1,35 0,014 łaty 8 x 6 6,00 0,058 = 0,058 x 1,35 0,078 krokwie 8 x 14,5 x 6,00 0,070 = 0,070 x 1,35 0,094 1,087 1,468 obciążenie stałe przyłożone na jedną krokiew 1,087 1,468 B/ użytkowe: 0,500 0,500 x 1,50 0,750 obc. użytkowe przyłożone na jedną krokiew 0,500 0,750 µ i C e C t s k C/ śnieg: 1) 0,77 x 1,00 x 1,00 x 1,20 = 0,928 x 1,50 1,391 0,5 śniegu (wg kombinacji normowych) 2) 0,50 x 0,93 = 0,464 x 1,50 0,696 obc. od śniegu przyłożone na jedną krokiew 1) 0,928 1,391 2) 0,464 0,

16 KATEGORIA TERENU: III WIATR wg PN-EN STREFA: - bazowa prędkość wiatru: 3 a = 230 m.n.p.m. - wysokość nad poziomem morza ν b = c dir x c season x v b,o c season = 1,0 c dir = 1,0 OŚWIĘCIM ν b = 22,000 m/s v b,o = 22,000 m/s - średnia prędkość wiatru (zależność od wysokości): ν m (z) = c r (z) x c o (z) x v b c r (z) = 0,858 ν m (z) = 18,876 m/s c o (z) = 1,0 - wartość szczytowa ciśnienia prędkości: q p (z) = [1+7 x I v (z)] x 0,5 x ρ v 2 m (z) = c e (z) x q b q b = 0,303 kn/m 2 q p (z) = 0,619 kn/m 2 c e (z) = 2,043 Dach dwuspadowy - wartości obliczeniowe w e = q p (z e ) x c pe q p (z e ) = 0,619 kn/m 2 γ f = 1,5 α = 31,0 α - kąt nachylenia połaci dachowej rozstaw krokwi = 1,00 m [ 1 ] Dla kierunku wiatru θ = 90 Pole "F" c pe,10 = -1,10 c pe,10 = -1,40 Pole "G" c pe,1 = -1,50 c pe,1 = -2,00 dla c pe,10 dla c pe,1 na mb na krokiew na mb na krokiew w e = -1,021-1,021 kn/m w e = -1,300-1,300 kn/m w e = -1,393-1,393 kn/m w e = -1,857-1,857 kn/m Pole "H" c pe,10 = -0,80 c pe,10 = -0,50 Pole "I" c pe,1 = -1,20 c pe,1 = -0,50 dla c pe,10 dla c pe,1 na mb na krokiew na mb na krokiew w e = -0,743-0,743 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m w e = -1,114-1,114 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m

17 Dach dwuspadowy - wartości obliczeniowe w e = q q 0,619 kn/m 2 p (z e ) x c pe p (z e ) = γ f = 1,5 α = 31,0 α - kąt nachylenia połaci dachowej rozstaw krokwi = 1,00 m [ 2 ] Dla kierunku wiatru θ = 0 Pole "F" c pe,10 (+)= 0,70 c pe,10 (+)= 0,70 Pole "G" c pe,10 (-)= -0,50 c pe,10 (-)= -0,50 c pe,1 (+)= 0,70 c pe,1 (+)= 0,70 c pe,1 (-)= -1,50 c pe,1 (-)= -1,50 dla c pe,10 (+) dla c pe,10 (-) dla c pe,1 (+) dla c pe,1 (-) na mb na krokiew na mb na krokiew w e = 0,650 0,650 kn/m w e = 0,650 0,650 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m w e = 0,650 0,650 kn/m w e = 0,650 0,650 kn/m w e = -1,393-1,393 kn/m w e = -1,393-1,393 kn/m Pole "H" c pe,10 (+)= 0,40 c pe,10 (+)= 0,00 c pe,10 (-)= -0,20 c pe,10 (-)= -0,40 Pole "I" c pe,1 (+)= 0,40 c pe,1 (+)= 0,00 c pe,1 (-)= -0,20 c pe,1 (-)= 0,40 dla c pe,10 (+) dla c pe,10 (-) dla c pe,1 (+) dla c pe,1 (-) na mb na krokiew na mb na krokiew w e = 0,371 0,371 kn/m w e = 0,000 0,000 kn/m w e = -0,186-0,186 kn/m w e = -0,371-0,371 kn/m w e = 0,371 0,371 kn/m w e = 0,000 0,000 kn/m w e = -0,186-0,186 kn/m w e = 0,371 0,371 kn/m Pole "J" c pe,10 (+)= 0,00 c pe,10 (-)= -0,50 c pe,1 (+)= 0,00 c pe,1 (-)= -0,50 dla c pe,10 (+) dla c pe,10 (-) dla c pe,1 (+) dla c pe,1 (-) na mb na krokiew w e = 0,000 0,000 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m w e = 0,000 0,000 kn/m w e = -0,464-0,464 kn/m