SPRAWOZDANIE Z EWALUACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI W ROKU SZK. 2015/16

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z EWALUACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI W ROKU SZK. 2015/16 W roku szk. 2015/ 16 prowadzone były następujące badania ewaluacyjne: 1. Diagnostyczne badanie ankietowe Czy bezpiecznie czujesz się na terenie szkoły? dla uczniów klas I gimnazjum X-XI Diagnostyczne badanie ankietowe Używki w moim życiu dla uczniów klas I gimnazjum X- XI Diagnostyczne badanie ankietowe dla uczniów klas IV Moje postawy I Diagnostyczne badanie ankietowe dla uczniów klas VI dotyczące bezpieczeństwa w szkole I Ewaluacyjne badanie ankietowe dla uczniów klas VI dotyczące środków uzależniających VI Ewaluacyjne badania ankietowe dla uczniów kl. III gimnazjum ( Używki w moim życiu oraz Czy bezpiecznie czuję się na terenie szkoły? ) IV Ewaluacyjne badania ankietowe dla rodziców IV 2016: - dzieci 6-letnich, - uczniów kl. VI SP, - uczniów kl. III gimnazjum - uczniów kl. III LO 8. Diagnostyczne badanie ankietowe wśród rodziców uczniów kl. IV SP nt. bezpieczeństwa i oczekiwań dotyczących pracy wychowawczej szkoły IV Diagnostyczne badanie ankietowe wśród rodziców uczniów klas V SP Cyberprzemoc IV Ewaluacyjne badanie ankietowe wśród rodziców nt. warsztatu Wychowuję nie krzywdzę XI-XII Sprawozdanie wychowawcy klasy i wychowawcy przedszkola dotyczące realizacji Programu Profilaktyki. 9. Ankieta ewaluacyjna dla wychowawcy klasy i wychowawcy przedszkola. WNIOSKI: 1. Poziom bezpieczeństwa w placówce: 77,5% uczniów kl. VI SP czuje się w szkole bezpiecznie, chociaż 37,5% badanych doświadczyło udziału lub było świadkami bójek, a 15% doświadczyło niszczenia własności. Do niebezpiecznych sytuacji dochodzi najczęściej na szkolnych korytarzach (85%) i w toaletach (22,5%). Nikomu z badanych uczniów nie przytrafiły się sytuacje w rodzaju wymuszania pieniędzy lub kradzieży, chociaż słyszeli, że kradzieże przytrafiają się innym (10%). 64% rodziców badanych VI-klasistów stwierdziło, że ich dzieci nigdy nie skarżyły się, że nie czują się w szkole bezpiecznie, a 20% zrobiło to tylko 1 raz. Ankieta przeprowadzona wśród rodziców dzieci młodszych uczniów klas IV SP wykazała, że 8% dzieci doświadczyło pobicia, 20% było szturchane, popychane itp., 2 dzieci skarżyło się na próby wymuszania słodyczy lub pieniędzy, a 1 dziecku ktoś zniszczył koszulkę. Jednocześnie 88% rodziców stwierdza, że ich dzieci chętnie chodzą do szkoły.

2 Także duża liczba uczniów kl. I gimnazjum przyznaje się do zachowań agresywnych wobec kolegów 26% kogoś uderzyło. Wśród naszych uczniów zawsze ujawnia się pewna liczba osób, które doznają takich objawów agresji jak: zaczepianie, szturchanie, kopanie itp.: 22 % w klasie I gimnazjum, w klasie III gimnazjum 11%, w klasie III liceum 35,7%. Uczniowie ujawniają, że do zdarzeń takich dochodzi przede wszystkim w przerwach między lekcjami: na korytarzach szkolnych, w toaletach, ale też w szatniach, w klasie lub w okolicy szkoły. Problem agresji słownej w naszej szkole nadal jest widoczny duża liczba uczniów skarży się, że ktoś ich w szkole wyśmiewa, wyzywa (lub przezywa), dokucza: 42,5% VIklasistów, 20% IV-klasistów (w relacji rodziców), 33 % gimnazjalistów w I klasie i 19% w klasach III gimnazjum. Wśród uwag zgłaszanych przez rodziców znalazły się następujące, które ich zdaniem mogłyby poprawić poziom bezpieczeństwa w naszej szkole: - więcej nauczycieli dyżurujących na korytarzu, - dyżury w szatni, - więcej dyscypliny, - pomoc psychologiczna i wsparcie ze strony nauczycieli. Po raz pierwszy badaliśmy w naszej szkole problem cyberprzemocy na ten temat wypowiedzieli się rodzice uczniów klas V SP. 90% z nich stwierdziło, że kontroluje czas dziecka spędzany przy komputerze, 95% zdaje sobie sprawę z istnienia zjawiska cyberprzemocy, ale już tylko 70% uważa, że taką świadomość mają ich dzieci. Tylko 50% rodziców jest zdania, że ich dziecko wiedziałoby, co zrobić, gdyby doświadczyło takiego problemu osobiście. 2. Problem uzależnień wśród młodzieży: ALKOHOL: Spośród uczniów klas VI SP 88% stwierdziło, że nigdy nie piło alkoholu, a pozostała część spróbowała tylko raz (np. szampana, piwo, wino). Wszyscy ankietowani rodzice tych uczniów oświadczyli, że ich dzieci nigdy nie piły alkoholu. 87% badanych VI-klasistów uważa, że z piciem alkoholu powinno się poczekać do pełnoletności Wśród uczniów klas I gimnazjum skala problemu przedstawia się następująco: 17% uczniów przyznaje, że zdarzyło im się kiedykolwiek pić alkohol. Po 9% uczniów przyznało, że piło alkohol 1 do 5 razy i 1 do 2 razy w ciągu całego życia. W klasach III gimnazjum wyniki są następujące: 81% przyznaje, że zdarzyło im się kiedykolwiek pić alkohol, w tej liczbie 38% uczniów piło alkohol 1 do 5 razy w życiu; w ciągu ostatniego miesiąca piło alkohol 1-2 razy 44% uczniów, w ciągu ostatniego tygodnia 1 do 2 razy piło alkohol 31% uczniów, 44 % uczniów klas III gimnazjum przyznaje, że piło alkohol więcej niż 5 razy w życiu. Ponad połowa, bo 57,1% uczniów z klasy III liceum przyznaje, że zdarzyło im się pić napoje alkoholowe. W tej liczbie 49,9% uczniów liceum piło alkohol więcej niż 5 razy w ciągu całego życia. 21,4 % piło alkohol 1-2 razy w ciągu ostatniego miesiąca. 28,5% uczniów klas III liceum przyznaje, że piło alkohol więcej niż 5 razy w życiu.

3 W obu kategoriach wiekowych pije się takie same rodzaje alkoholów: zdecydowanie najczęściej piwo, następnie, wódkę i wino oraz szampana. PAPIEROSY: 90,5% badanych uczniów klas VI SP nigdy nie paliło papierosów, pozostali spróbowali palenia raz czy dwa. 100% badanych rodziców stwierdziło, że ich dzieci nigdy nie paliły papierosów. 13% uczniów z klas I gimnazjum przyznaje się do palenia papierosów 1 do 2 razy w ciągu życia.. Wśród uczniów klas III gimnazjum wyniki są następujące: 56% uczniów przyznaje, że zdarzyło się im zapalić papierosa, 37 % zapaliło papierosa 1-2 razy w życiu. 3-5 razy w ciągu żucia zapaliło papierosa 6 % uczniów. Natomiast 6% uczniów zapaliło papierosa więcej niż 5 razy w ciągu życia. W ciągu ostatnich 12 miesięcy 1-2 razy zapaliło papierosa 31% uczniów. W ciągu ostatnich 30 dni 1-2 razy 13% uczniów, a w ciągu ostatniego miesiąca 1-2 razy 19% uczniów. 21,4 % uczniów klasy III liceum przyznaje, że zdarzyło się im zapalić papierosa w ciągu całego życia, 2 licealistów przyznaje, że paliło papierosy więcej niż 5 razy w ciągu całego życia. NARKOTYKI: Problem narkomanii w szkole podstawowej jest nadal nieobecny żaden z uczniów SP nie próbował narkotyków, chociaż 2 spośród nich ktoś je proponował. Jednocześnie 9,4% VI-klasistów uważa, że dostęp do narkotyków jest łatwy (np. przez Internet) lub wiedzą, do kogo trzeba się zwrócić w tej sprawie. W razie propozycji zażycia narkotyku wszyscy badania jednak zgodnie stwierdzili, że odmówiliby. W gimnazjum i liceum wyniki są następując: wśród uczniów klas I gimnazjum nikt nie przyznał się do zażywania narkotyków, 2 uczniów klas III gimnazjum przyznaje, że zdarzyło im się zażyć narkotyk, były to marihuana i leki uspakajające lub nasenne. Wśród uczniów klas III liceum 3 osoby przyznało się do eksperymentowania z narkotykami (1 osoba zażyła marihuanę i 1 osoba zażyła leki uspakajające lub nasenne). Uczniowie klas I gimnazjum za stosunkowo łatwo dostępne substancje dla osoby w ich wieku uznali przede wszystkim piwo (48%) wino (20%), papierosy (32%) i leki uspokajające lub nasenne (20%) wódka (9%). Za trudne do zdobycia uznane zostały:, marihuana, amfetamina, grzybki halucynogenne, ecstasy. Wśród uczniów klas III gimnazjum za stosunkowo łatwo dostępne substancje uznane zostały: piwo (94%), wino (81%), wódka (50%), papierosy (69%), marihuana (44%), leki uspakajające lub nasenne (31%) Za trudne do zdobycia uznane zostały: amfetamina, grzybki halucynogenne, ecstasy. 3. Kondycja psychofizyczna uczniów: Osobami samodzielnymi czuje się 44% uczniów klas I gimnazjum i 69% uczniów klas III gimnazjum oraz 71,4% uczniów klasy III liceum. Z presją otoczenia potrafi sobie radzić 64 % uczniów klas I gimnazjum, 63% uczniów klas III gimnazjum oraz 50 % uczniów klas III liceum. Ze stresem radzi sobie 52 % uczniów klas I gimnazjum, 50 % uczniów klas III gimnazjum oraz 57,1 % uczniów klas III liceum.

4 Odmowa zażycia alkoholu, papierosów lub narkotyków nie jest problemem dla 88% uczniów klas I gimnazjum, 75 % uczniów klas III gimnazjum oraz 92,8 % uczniów klas III liceum. Rozwiązywanie konfliktów bez użycia agresji w klasie III liceum nie jest trudne dla 57,1% uczniów. Wśród uczniów klasach III gimnazjum jest to wynik 57%, a w klasach I gimnazjum wynosi 68%. Złe strony sięgania po środki uzależniające zna 84 % uczniów klas I gimnazjum, 87% uczniów klas III gimnazjum oraz 92,8% uczniów klasy III liceum. 76% uczniów klas I gimnazjum i 58% uczniów klas III gimnazjum oraz 92,8% licealistów wie, gdzie może zgłosić się po pomoc osoba, która ma problem z alkoholem lub narkotykami. Hierarchia wartości, którymi zamierzają kierować się w życiu uczniowie klas III liceum jest bardzo pozytywna - na kolejnych miejscach znalazły się: miłość, zdrowie, rodzina, przyjaźń, wykształcenie, praca, nauka. 5. Ewaluacja przeprowadzona wśród rodziców uczniów kończących dany etap edukacyjny, tj, kl. 0, VI szkoły podstawowej, III gimnazjum i III LO, dała raczej pozytywne wyniki, co do skuteczności i efektywności oddziaływań profilaktycznych szkoły. Rodzice w większości są przekonani, że ich dzieci potrafią powstrzymać się przed użyciem substancji uzależniających, wyrażają też opinię, że szkoła i przedszkole przekazały ich dzieciom stosowną wiedzę dotyczącą zagrożeń związanych z uzależnieniami, a także wykształciły u ich dzieci zdrowe postawy wobec środków odurzających. Ocena skuteczności oddziaływań profilaktycznych w opinii rodziców wyraża się odpowiednio liczbami (w skali od 1 do 5): 4,68 - przedszkole, 3,73 szk. podst. i 3,7 gimn. 6. Sprawozdania wychowawców dotyczące realizacji Programu Profilaktyki wskazują, że w większości sumiennie wywiązują się oni ze swoich obowiązków w tym zakresie. Wychowawcy dowiedli również, że starali się w miarę możliwości w atrakcyjny sposób organizować czas wolny swych wychowanków w formie wycieczek, biwaków, pikników, imprez klasowych, wyjazdów do kina, rajdów, ognisk i innych. Dbali również o to, by ich wychowankowie w aktywny sposób uczestniczyli w ogólnoszkolnych imprezach związanych tematycznie z programem profilaktyki, takich jak: konkursy, turnieje, prelekcje itp. Niektórzy wychowawcy sięgnęli do zbiorów biblioteki szkolnej i wykorzystali posiadane przez nią gotowe programy profilaktyczne lub ich elementy, aby urozmaicić i uatrakcyjnić prowadzone zajęcia. W przedszkolu i w klasach nauczania zintegrowanego prowadzone były liczne konkursy i wystawy o tematyce związanej z higieną i zdrowym stylem życia. Niektórzy nauczyciele wprowadzali aktywne, nieszablonowe metody pracy z uczniami (np. pomoce audiowizualne, burza mózgów, mapa myśli, dywanik pomysłów, gry dydaktyczne). 7. Ankieta ewaluacyjna dla nauczycieli wykazała, że w większości nie mają oni problemu z wprowadzeniem do programów wychowawczych zagadnień ujętych w Programach Profilaktyki poszczególnych placówek, chociaż niekiedy występują niedogodności związane np. z niespodziewanymi zmianami w planie zajęć (zaznaczyły to 3 osoby). Czasami występuje też konieczność dostosowania programu do specyfiki klasy i jej aktualnych problemów, co zaznaczyły 2 osoby.

5 Nauczyciele wysoko ocenili istniejące Programy Profilaktyki we wszystkich wymienionych w ankiecie kategoriach (zrozumiałość treści dla ucznia, ich przydatność, użyteczność zdobytych umiejętności, zaangażowanie uczestników, efektywność działań). 8. Badanie ankietowe przeprowadzone wśród uczestników warsztatu dla rodziców wykazało, że bardzo wysoko ocenili oni taką formę pedagogizacji. Jako propozycje kolejnych spotkań tego typu zostały podane: - nauka przez zabawę, - wychowanie nastolatków, - panowanie nad emocjami własnymi i radzenie sobie z emocjami dzieci, - nieśmiałość u dzieci, - sposoby zachęcania do nauki. REKOMENDACJE: 1. Zadbać o poprawę bezpieczeństwa uczniów, zwłaszcza w szatni i na korytarzach podczas przerw, z uwzględnieniem uwag zgłaszanych przez rodziców. 2. Zachęcać nauczycieli do posługiwania się aktywnymi, nieszablonowymi metodami pracy profilaktycznej poprzez dalsze doposażanie biblioteki szkolnej w stosowne pomoce multimedialne i publikacje. 3. Zorganizować spotkanie z fachowcami zajmującymi się profilaktyką uzależnień (także od komputera) dla nauczycieli i dla uczniów. 4. Zwrócić szczególną uwagę na zagadnienia dotyczące tzw. cyberprzemocy, także w szkole podstawowej. 5. Nasilić działania skierowane przeciwko zjawisku agresji słownej wśród dzieci i młodzieży. 6. Organizować pedagogizację rodziców we wskazanej przez nich formie warsztatowej z uwzględnieniem podanych propozycji tematów.