Badanie na temat postaw wobec cudzoziemców w Polsce

Transkrypt

1 Badanie na temat postaw wobec cudzoziemców w Polsce Ipsos dla IOM Warszawa, wrzesieo

2 Spis Treści nr slajdu O badaniu 3 Podsumowanie wyników 5 Wyniki 10 Kontakt z cudzoziemcami 11 Ocena poszczególnych grup 14 Ocena wpływu cudzoziemców na sytuację gospodarczą i rynek pracy w Polsce 31 Ocena wpływu cudzoziemców na sytuację społeczną i kulturę w Polsce 41 Ocena udziału cudzoziemców w populacji Polski 45 Demografia

3 O BADANIU 3

4 O badaniu Celem badania było poznanie postaw Polaków wobec cudzoziemców. Definicja tej grupy obejmowała osoby, które nie posiadają obywatelstwa polskiego, a przybyły do Polski w celu związania się z tym krajem lub pobytu w nim przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy. Do grupy cudzoziemców zaliczano również osoby, które uzyskały obywatelstwo polskie po wieloletnim pobycie w Polsce. Metoda: o Badanie zostało przeprowadzone metodą indywidualnego wywiadu kwestionariuszowego wspomaganego komputerowo CAPI Termin realizacji: Respondenci: o Próba w ramach badania Omnibus na losowej, reprezentatywnej grupie gospodarstw domowych o Wielkośd próby: N=1011 o Wyniki ważone zgodnie z profilem demograficznym ludności Narzędzie badawcze: o Kwestionariusz zawierał pytania odnośnie ocen Polaków i ich postaw wobec cudzoziemców mieszkających w Polsce o Kwestionariusz zawierał także pytania metryczkowe, które zostały wykorzystane w analizie odpowiedzi respondenów 4

5 PODSUMOWANIE WYNIKÓW 5

6 Podsumowanie 1/4 Kontakt z cudzoziemcami Odsetek Polaków, którzy deklarują kontakt z cudzoziemcami w ciągu ostatniego roku, wciąż jest dosyd niski, i wynosi 28%. Jest to jednak znacznie więcej, niż w poprzednim pomiarze z 2015 roku 1. Kontakt z cudzoziemcami najczęściej miał miejsce w miejscu zamieszkania (52%) i w pracy (3). W porównaniu z ubiegłym rokiem szczególnie zwiększyła się częstotliwośd kontaktów z cudzoziemcami w miejscu zamieszkania. Podobnie jak w roku ubiegłym, najczęściej stykano się z Ukraiocami i Niemcami. Pozostałe grupy cudzoziemców, wymienianych przez respondentów, to (w kolejności zgodnej z częstością wymieniania): Wietnamczycy, Rosjanie, Białorusini, Turcy, Francuzi, Włosi, Arabowie, Amerykanie, Chioczycy i Hindusi. W stosunku do poprzedniego pomiaru najbardziej przybyło kontaktów z Ukraiocami w 2016 roku stanowiły one już ponad połowę kontaktów z cudzoziemcami w Polsce. Bliskośd kulturowa Za najbliższych kulturowo uważani są mieszkaocy Europy Zachodniej (6 pozytywnych odpowiedzi) a w dalszej kolejności Amerykanie i Kanadyjczycy (52%) oraz Ukraiocy (51%). Odczuwana bliskośd kulturowa zwiększyła się od ubiegłego roku w stosunku do wszystkich wyróżnionych w badaniu grup, oprócz Arabów i Afrykanów. Najniżej w wymiarze bliskości kulturowej oceniono Arabów (), Afrykanów (13%) oraz Wietnamczyków (). W przypadku respondentów, ktorzy mieli kontakt z cudzoziemcami, ocena bliskości kulturowej okazała się wyższa, niż wśród ogółu, w odniesieniu do Ukraioców, mieszkaoców Europy Zachodniej oraz Amerykanów i Kanadyjczyków, natomiast w stosunku do Wietnamczyków, Arabów i Afrykanów była niższa. 6

7 Podsumowanie 2/4 Zaufanie Największym zaufaniem darzeni są Europejczycy oraz Amerykanie i Kanadyjczycy (ufa im odpowiednio 63% i 66% badanych). Względem poprzedniego pomiaru istotnie wzrosło także zaufanie do Ukraioców i Wietnamczyków. Najmniejsze zaufanie respondenci mają do cudzoziemców pochodzących z krajów arabskich ( pozytywnych odpowiedzi). Zaufanie do tej grupy istotnie spadło w ciągu ostatniego roku (18% w 2015). Sympatia Mieszkaocy Europy Zachodniej oraz Amerykanie i Kanadyjczycy należeli także do grup budzących największą sympatię (odpowiednio 64% i 68% pozytywnych odpowiedzi). Podobnie jak w przypadku zaufania, sympatie do Amerykanów i Kanadyjczyków, Europejczyków, Ukraioców, ale także Wietnamczyków, wzrosły o 1-6 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego pomiaru. Sympatie do Arabów spadły do - spadek widoczny, jednak nie tak drastyczny, jak spadek zaufania w stosunku do poprzedniego pomiaru. Zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski Ocena zagrożenia, jakie mogą stanowid dla Polski poszczególne narodowości w większości przypadków utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie. W ciągu ostatniego roku wyraźnie spadły obawy w stosunku do Ukraioców (z 35 do 30%) ale wzrosły - w stosunku do Arabów (do 6), Afrykanów (do 24%), ale także mieszkaoców Europy Zachodniej (z 19 do 2). 7

8 Podsumowanie 3/4 Cudzoziemcy w naszym otoczeniu Podobnie jak w roku ubiegłym respondenci wyrażali największą gotowośd do akceptacji cudzoziemców jako kolegów z pracy i sąsiadów, a najmniejszą do akceptacji ich jako członków rodziny. Najchętniej deklarowano akceptację cudzoziemców postrzeganych jako bliskich kulturowo, budzących sympatię i zaufanie, czyli mieszkaoców Europy Zachodniej oraz Amerykanów i Kanadyjczyków. Nieco zwiększyła się gotowośd do akceptacji Ukraioców jako przyjaciół, sąsiadów i kolegów z pracy, nie zmieniła się jednak gotowośd do przyjęcia ich do rodziny (43% na tak). Wskaźniki wzrosły także w stosunku do Amerykanów i Kanadyjczyków oraz mieszkaoców Europy Zachodniej, a obniżyły się w stosunku do Arabów i Afrykanów. Dla wszystkich grup narodowościowych osoby, które miały kontakt z cudzoziemcami w przeszłości, wyrażały też większą gotowośd do akceptacji dla obecności cudzoziemców w pracy, miejscu zamieszkania i w rodzinie. Obawy przed napływem cudzoziemców Blisko 2/3 respondentów ma pewne obawy związane z napływem cudzoziemców do Polski, niezależnie od tego, czy mieli oni kontakt z cudzoziemcami w ciągu ostatnich 12 miesięcy, czy nie. Obawy przed napływem cudzoziemców wyraźnie częściej wyrażają osoby opierające się na informacjach pochodzących z mediów masowych oraz od innych osób. Ich poziom jest najwyższy w najstarszej grupie wiekowej (60+). 6 na 10 respondentów uważa, że cudzoziemcy stanowią zagrożenie dla kraju. Nieco ponad 80% z nich twierdzi, że zagrażają oni bezpieczeostwu. Co trzecia osoba uważa, że stanowią zagrożenie dla rynku pracy. Wpływ cudzoziemców na polską gospodarkę i rynek pracy Ocena wpływu cudzoziemców na rynek pracy w Polsce nieco się pogorszyła, w stosunku do poprzedniego pomiaru. 1/4 respondentów uważa ten wpływ za pozytywny, a 4 - za negatywny. 8

9 Podsumowanie 4/4 Zatrudnienie cudzoziemców W porównaniu z poprzednim rokiem istotnie wzrósł odsetek respondentów twierdzących, że obcokrajowcy powinni byd zatrudniani do innych prac niż Polacy - z 43 do 48%. Konkurencji na rynku pracy ze strony cudzoziemców najbardziej obawiają się mieszkaocy dużych miast. Natomiast najbardziej otwarty stosunek do zatrudniania cudzoziemców mają osoby, które wiedzę na ich temat uzyskują w portalach społecznościowych. W stosunku do ubiegłego roku wzrosła akceptacja wykonywania przez obcokrajowców zawodów związanych z pracą fizyczną robotnika budowlanego, pracownika w rolnictwie / sadownictwie, czy mechanika samochodowego. Nieco spadła natomiast aprobata dla wykonywania przez obcokrajowców zawodu pielęgniarki / pielęgniarza czy lekarza. Opinie na temat wsparcia adaptacji cudzoziemców do życia w Polsce są bardzo podzielone. Nieco większy odsetek Polaków opowiada się za, niż przeciw. Niewiele jest jednak zdao zdecydowanych, a co szósty respondent nie ma zdania na ten temat. Wpływ cudzoziemców na kulturę w Polsce Większośd badanych ma mało zdecydowany pogląd na to, jaki wpływ mają cudzoziemcy na polskie społeczeostwo i jego kulturę. Osobisty kontakt z cudzoziemcami sprzyjał bardziej pozytywnej ocenie tego wpływu. Opinie o wpływie cudzoziemców na polską kulturę uległy w ciągu ostatniego roku wyraźnemu przesunięciu na stronę negatywną - 23% ocenia ich wpływ na naszą kulturę jako zdecydowanie negatywny (1-3 na skali 10-stopniowej) a - jako zdecydowanie pozytywny (oceny 8-10). Ocena odsetka cudzoziemców mieszkających w Polsce 1 Polaków znacznie przeszacowuje udział cudzoziemców w populacji mieszkaoców Polski, podając iż przekracza on. W ubiegłym roku takiego zdania był co czwarty Polak. 9

10 WYNIKI 10

11 KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 11

12 W 2016 roku kontakt z cudzoziemcami zadeklarowało 28% respondentów więcej niż rok wcześniej, kiedy odsetek ten wyniósł 1. Nastąpiło to głównie za sprawą zwiększenia częstotliwości kontaktu z Ukraiocami. Poza nimi najczęściej deklarowano kontakt z Niemcami i Wietnamczykami. Kontakt z cudzoziemcami Ogółem Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe 28% 1 20% 32% 22% 4 32% TAK NIE Nie wiem/ trudno powiedzied 66% 76% 81% 8 74% 8 63% 71% 4 63% Narodowości cudzoziemców 6% 3% 6% 6% Ukraina Niemcy Wietnam Rosja Białoruś Turcja Francja Włochy Kraje arabskie USA Chiny Indie inne kraje europejskie inne kraje spoza Europy Nie wiem \ odmowa P1. Czy miał(a) Pan(i) w okresie ostatnich dwunastu miesięcy kontakty lub stycznośd z cudzoziemcami mieszkającymi w Polsce? P2. Proszę powiedzied jakiej narodowości były to osoby? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1 011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 4% 4% 3% 2% 2% 1% 3% 1 8% 6% 4% 3% 4% 4% 3% 13% 2 44% 60% 12

13 Z cudzoziemcami najczęściej kontaktowano się w pracy oraz w miejscu zamieszkania. Kontakt z Niemcami najczęściej następował w pracy, a z osobami z Chin i Wietnamu w szkole lub innym miejscu (wymieniane są głównie bazary, sklepy oraz lokale gastronomiczne). Miejsce kontaktu 52% 3 4% 18% Najczęstszy kontakt W miejscu zamieszkania W pracy W szkole W innym miejscu Ukraina Niemcy Wietnam Rosja Turcja Białoruś Kraje arabskie Francja Włochy USA Chiny inne kraje europejskie inne kraje spoza Europy Nie wiem \ odmowa 3% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 3% 52% 3% 1% 2% 2% 2% 1% 1% 0% 3% 54% 16% 2% 2% 3% 3% 1% 1% 0% 2% 0% 6% 54% 24% 8% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 23% 0% 1 34% 4% 4% 1% 3% 0% 4% 0% 2% 16% 4% P3. A z osobami której narodowości kontaktował(a) się Pan(i) lub miał(a) Pan(i) stycznośd najczęściej? P4. W jakim miejscu kontaktował(a) się Pan(i) lub miał(a) Pan(i) stycznośd z tymi osobami? Podstawa procentowania: respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami i znali ich narodowośd: N=

14 OCENA POSZCZEGÓLNYCH GRUP 15

15 Ukraiocy Uważam, że Ukraiocy są mi bliscy kulturowo Opinia o mieszkających w Polsce Ukraiocach poprawiła się w stosunku do poprzedniego pomiaru. Już ponad połowa respondentów twierdzi, że Ukraiocy są nam bliscy kulturowo. Wśród respondentów, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami większośd darzy Ukraioców zaufaniem. Wyraźnie spadł odsetek twierdzących, że mogą oni stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski. 8% 46% 53% RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 2 2 Zgadzam się 51% 61% Nie zgadzam się 3 32% 0-4 Generalnie darzę Ukraioców zaufaniem 4% 6% 40% 48% 32% 26% 44% 54% % Ukraiocy budzą moją sympatię 4% 6% 42% 50% 28% 21% 8% 16% 1 46% 56% % Ukraiocy mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski 6% 24% 1 44% 51% 30% 24% % Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie Ukraioców Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Nie wiem\ trudno powiedzied Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 16

16 W porównaniu z poprzednim pomiarem skłonnośd respondentów do akceptowania Ukraioców jako członków rodziny nie zmieniła się wyraźnie, nieco wzrosła natomiast gotowośd do zaakceptowania ich jako bliskich przyjaciół, sąsiadów czy kolegów z pracy. Ukraiocy RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 43% 44% 42% 41% % 5 31% 30% 13% bliskich przyjaciół 50% 4 38% % 31% sąsiadów 60% 56% 31% 32% 76% 70% 20% 23% 4% kolegów z pracy 63% 5 28% 30% 76% 73% 1 22% Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad Ukraioców jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

17 Wietnamczycy Chociaż deklarowane zaufanie i sympatia do Wietnamczyków pozostają na średnim poziomie, to widad bardzo wyraźną poprawę opinii mieszkaoców Polski na tych wymiarach w stosunku do poprzedniego roku. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Zgadzam się Nie zgadzam się Uważam, że Wietnamczycy są mi bliscy kulturowo 2% 1% 34% 40% 41% 43% % Generalnie darzę Wietnamczyków zaufaniem 3% 2% 34% 43% 31% 2 20% % 38% -4-8 Wietnamczycy budzą moją sympatię 4% 3 48% 2 24% 18% 41% 53% % Wietnamczycy mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski 4% 1 3% 43% 4 22% 26% 16% 1 13% Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie Wietnamczyków Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Nie wiem\ trudno powiedzied Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 18

18 Skłonnośd do akceptowania Wietnamczyków jako członków rodziny, bliskich przyjaciół, sąsiadów czy kolegów z pracy utrzymała się na poziomie ubiegłorocznym. Nieco zmalał odsetek odpowiedzi nie wiem, a wzrósł udział odpowiedzi negatywnych. Wietnamczycy RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 2 31% 5 50% 16% % 48% 42% 13% bliskich przyjaciół 41% 42% 4 41% 1 53% % sąsiadów 52% 51% 3 34% % 2 23% 8% kolegów z pracy 54% 53% 3 33% % 24% Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad Wietnamczyków jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

19 Mieszkaocy Europy Zachodniej Uważam, że mieszkaocy Europy Zachodniej są mi bliscy kulturowo Na wymiarze sympatii i zaufania opinia Polaków o mieszkaocach Europy Zachodniej nie zmieniła się wyraźnie w stosunku do ubiegłego roku. Spośród wyróżnionych grup obcokrajowców tylko Amerykanie i Kanadyjczycy darzeni są większą sympatią i zaufaniem. Wzrósł poziom zgodności ze stwierdzeniem o bliskości kulturowej, ale także odsetek twierdzących, że mieszkaocy Europy Zachodniej mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski. 1 18% 52% 56% RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 18% 16% 6% 4% 6% Zgadzam się 6 74% Nie zgadzam się 24% 20% -2-7 Generalnie darzę mieszkaoców Europy Zachodniej zaufaniem 52% 5 1 6% 1 3% 63% 71% % Mieszkaocy Europy Zachodniej budzą moją sympatię 16% 52% 5 1 6% 13% 4% 8% 64% Mieszkaocy Europy Zachodniej mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski 3% 1% 22% 1 42% 4 21% 22% 2 20% % Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Nie wiem\ trudno powiedzied P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie mieszkaoców Europy Zachodniej Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 20

20 2/3 respondentów zaakceptowałoby mieszkaoców Europy Zachodniej jako członków swojej rodziny. Wśród tych, którzy mieli w ciągu ostatnich 12 miesięcy kontakt z obcokrajowcami, odsetek ten wyniósł 7. Wyniki nie zmieniły się istotnie w stosunku do ubiegłego roku. Mieszkaocy Europy Zachodniej RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 6 66% 23% 22% % bliskich przyjaciół 68% 6 21% 21% 80% 83% 13% 4% sąsiadów 73% 71% 1 1 8% 84% 88% 8% 8% 3% kolegów z pracy 74% 71% % 86% 3% Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad mieszkaoców Europy Zachodniej jako Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

21 Amerykanie i Kanadyjczycy Sympatia i zaufanie do Amerykanów i Kanadyjczyków wzrosły wśród ogółu respondentów, ale nieco spadły wśród respondentów, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami w ciągu ostatniego roku. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Zgadzam się Nie zgadzam się Uważam, że Amerykanie i Kanadyjczycy są mi bliscy kulturowo 42% % 6% 13% 52% 58% % Generalnie darzę Amerykanów i Kanadyjczyków zaufaniem 13% 5 60% 16% 13% 4% 66% 73% % Amerykanie i Kanadyjczycy budzą moją sympatię 56% 64% 1 4% 68% 76% % Amerykanie i Kanadyjczycy mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski 3% 16% 3% 8% 51% 43% 26% % Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Nie wiem\ trudno powiedzied P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie Amerykanów i Kanadyjczyków Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 22

22 Ponad dwie trzecie respondentów zaakceptowałyby w swojej rodzinie Amerykanów i Kanadyjczyków. Nieco więcej zgadza się, by byli oni ich przyjaciółmi, sąsiadami czy kolegami z pracy. W przypadku osób, które kontaktowały się w poprzednim roku z cudzoziemcami zdecydowana większośd wyraża swoją akceptację odnośnie wszystkich badanych wymiarów. Amerykanie i Kanadyjczycy RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 68% 63% 22% 24% 13% 7 83% bliskich przyjaciół 68% 66% 23% 21% 13% 81% 83% 13% 6% sąsiadów % 1 84% 8 6% 3% kolegów z pracy 73% % 8% 8 8 4% 3% Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad Amerykanów i Kanadyjczyków jako Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

23 Arabowie Arabowie są w opinii respondentów najbardziej odległą kulturowo grupą obcokrajowców. Oceny bliskości kulturowej, zaufania i sympatii w stosunku do nich wyraźnie obniżyły się w ciągu ostatniego roku. Wzrósł także odsetek respondentów twierdzących, że Arabowie mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Zgadzam się Nie zgadzam się Uważam, że Arabowie są mi bliscy kulturowo 1% 8% 1% 2% 23% 22% 62% 6 3% % 92% Generalnie darzę Arabów zaufaniem 2% 1% 8% 32% % Arabowie budzą moją sympatię 2% 1% 31% 34% 4 42% 13% % 76% Arabowie mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski % 34% 13% 8% 6 73% % Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie Arabów Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Nie wiem\ trudno powiedzied Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 24

24 Już ponad 3/4 respondentów nie zaakceptowałoby Arabów jako członków swojej rodziny zarówno wśród osób, które miały kontakt z obcokrajowcami jak i wśród tych, które takiego kontaktu nie miały. Arabowie są grupą, w stosunku do której nasze opinie i postawy uległy największemu pogorszeniu. Arabowie RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 1 22% 7 64% 8% 18% 3 76% 53% 6% bliskich przyjaciół 18% 30% 71% % 44% 64% 46% sąsiadów 22% 34% 70% 52% 8% 32% 52% 62% 40% 6% 8% kolegów z pracy % 4 40% 62% 53% 33% Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad Arabów jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

25 Afrykanie W stosunku do poprzedniego pomiaru zanotowano niewielki, ale wyraźny spadek poczucia bliskości kulturowej, zaufania i sympatii do Afrykanów. Nieco zwiększył się także odsetek twierdzących, że mogą oni stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Zgadzam się Nie zgadzam się Uważam, że Afrykanie są mi bliscy kulturowo 2% 3% 6% 31% 34% 4 48% 13% % 82% Generalnie darzę Afrykanów zaufaniem 3% 4% 28% 34% 34% 30% 21% 20% 31% 38% % 42% Afrykanie budzą moją sympatię 3% 32% 3 30% 2 21% 20% 3 40% % 40% Afrykanie mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski 4% % 42% 1 20% % 21% % Zdecydowanie się zgadzam Raczej się zgadzam Raczej się nie zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam P5. Proszę powiedzied, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z poniższymi stwierdzeniami odnośnie Afrykanów Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 Nie wiem\ trudno powiedzied Zmiana w stosunku do 2015 roku, w punktach procentowych 26

26 Spadek sympatii i zaufania do Afrykanów łączy się ze spadkiem akceptacji ich jako jako członków rodziny, bliskich przyjaciół, sąsiadów i kolegów z pracy. Zjawisko widoczne jest zarówno wśród osób, które miały kontakt z cudzoziemcami w ciągu ostatnich 12 miesięcy jak i wśród tych, którzy tego kontaktu nie mieli. Afrykanie RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI członków Pana(i) rodziny 2 33% 58% % % 16% bliskich przyjaciół 40% 44% 46% % 60% 36% 2 sąsiadów 46% 50% 43% % 70% 31% 22% 8% kolegów z pracy 4 53% 40% 33% 61% 72% 2 22% 6% P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad Afrykanów jako Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Tak Nie Nie wiem/ trudno powiedzied Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

27 Uważam, że są mi bliscy kulturowo Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Generalnie darzę ich zaufaniem Arabowie Afrykanie Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Arabowie Afrykanie Za najbliższych nam kulturowo uważamy mieszkaoców Europy Zachodniej. Na drugim miejscu, z bardzo zbliżonym wynikiem, znaleźli się Ukraiocy oraz Amerykanie i Kanadyjczycy. Tych ostatnich darzymy natomiast największym zaufaniem. 13% 18% % 31% 33% 51% 4 52% 48% 44% 61% 6 63% 62% 60% 66% P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad *grupa+ jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI % 23% 42% 3 38% 61% 58% 58% % 6 54% 74% 71% 73% 73% 74%

28 Budzą moją sympatię Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski Arabowie Afrykanie Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Arabowie Afrykanie Deklarowana sympatia i zaufanie dla wszystkich badanych grup obcokrajowców poprawiły się, z wyjątkiem Arabów i Afrykanów. Wyraźnie wzrósł odsetek respondentów twierdzących, że Arabowie i Afrykanie mogą stanowid zagrożenie dla bezpieczeostwa Polski. 18% % 46% 41% 36% 3 30% % 24% 21% % 63% 62% 68% P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad *grupa+ jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= 287 RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI % 22% 13% 16% 24% 20% % 16% 40% 48% 43% 56% 53% % 7 74% 76% 80% 73%

29 Członków Pana(i) rodziny Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Jako członków rodziny, bliskich przyjaciół, sąsiadów i kolegów z pracy najchętniej zaakceptowalibyśmy mieszkaoców Europy Zachodniej oraz Amerykanów i Kanadyjczyków. Mniejszy odsetek respondentów byłby skłonny zaakceptowad Ukraioców, na dalszych miejscach znaleźli się Wietnamczycy, a następnie Afrykanie i Arabowie. Arabowie Afrykanie 1 22% 2 31% 2 33% 43% 44% 6 66% 68% 63% RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 18% % 4 58% % Bliskich przyjaciół Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Arabowie Afrykanie 18% 30% P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad *grupa+ jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= % 40% 50% 4 42% 44% 68% 6 68% 66% 24% 44% 5 53% 5 52% 6 60% 80% 83% 81% 83% 32

30 Skłonnośd do zaakceptowania większości badanych grup obcokrajowców w naszym życiu zwiększyła się w stosunku do zeszłorocznego pomiaru. Wyjątek stanowią Arabowie i Afrykanie, do których nabraliśmy większych uprzedzeo Sąsiadów Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Arabowie Afrykanie Kolegów z pracy 22% 34% 52% 46% 60% 56% 51% 50% 73% 71% RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 32% 52% 6 60% 70% 70% 70% 76% 84% 88% 84% 8 Ukraiocy Wietnamczycy Mieszkaocy Europy Zachodniej Amerykanie i Kanadyjczycy Arabowie Afrykanie 2 P6. A czy był(a)by Pan(i) skłonny(a) zaakceptowad *grupa+ jako Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N= % 53% 4 53% 63% 5 74% 71% 73% 6 40% 6 62% 61% 76% 73% 6 72% 86% 86%

31 OCENA WPŁYWU CUDZOZIEMCÓW NA SYTUACJĘ GOSPODARCZĄ I RYNEK PRACY W POLSCE 34

32 Blisko 2/3 respondentów ma pewne obawy związane z napływem cudzoziemców do Polski, niezależnie od tego, czy mieli oni kontakt z cudzoziemcami w ciągu ostatnich 12 miesięcy, czy takiego kontaktu nie mieli. Obawy przed napływem cudzoziemców RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWANI E NIE NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWAN IE NIE ZDECYDOWANI E TAK 26% 2 RACZEJ NIE ZDECYDOWAN IE TAK 26% 4% 24% RACZEJ NIE 3 41% RACZEJ TAK RACZEJ TAK P7. Czy ma Pan(i) obawy związane z napływem cudzoziemców do Polski? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

33 Obawy przed napływem cudzoziemców Obawy przed napływem cudzoziemców wyraźnie częściej wyrażają osoby opierające się na informacjach pochodzących z mediów masowych oraz od innych osób. Ich poziom jest najwyższy w najstarszej grupie wiekowej (60+). Osoby korzystające z informacji zamieszczanych w mediach społecznościowych cudzoziemców boją się wyraźnie mniej. Nie posiada obaw Nie wiem 30% 34% 2 23% 4% 6% 38% Posiada obawy 6 61% 71% 71% 5 Źródło informacji o cudzoziemcach Razem Własne obserwacje i doświadczenia Doświadczenia innych Radio / telewizja / prasa / osób (znajomych, rodziny) portale informacyjne Treści zamieszczane w portalach społecznościowych Nie posiada obaw Nie wiem Posiada obawy 30% 33% 31% 3 31% 6% 6 60% 63% 58% 64% 20% 7 Wiek respondentów Razem P7. Czy ma Pan(i) obawy związane z napływem cudzoziemców do Polski? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; 35

34 6 na 10 respondentów uważa, że cudzoziemcy stanowią zagrożenie dla Polski. Nieco ponad 80% z nich twierdzi, że zagrażają oni bezpieczeostwu, a co trzecia osoba uważa, że stanowią zagrożenie dla rynku pracy. Czy napływający cudzoziemcy stanowią zagrożenie? RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWANI E NIE NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWANI E NIE ZDECYDOWANI E TAK 20% 22% RACZEJ NIE ZDECYDOWANI E TAK 1 13% 24% RACZEJ NIE 41% 3 RACZEJ TAK RACZEJ TAK Czemu zagrażają? Wierze/religii 28% Wierze/religii 28% Kulturze 21% Kulturze 21% Obyczajom 2 Obyczajom 22% Bezpieczeostwu 82% Bezpieczeostwu 8 Rynkowi pracy / miejscom pracy 3 Rynkowi pracy / miejscom pracy 4 Inne 1% n=623 Inne 1% n=167 P8. Czy Pana(i) zdaniem cudzoziemcy, którzy napływają do Polski stanowią zagrożenie dla kraju? P9. Czemu zagrażają cudzoziemcy przybywający do Polski? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

35 Dostrzeganie w napływie cudzoziemców zagrożenia dla bezpieczeostwa Polski współwystępuje z uzyskiwaniem informacji na ich temat z mediów masowych. Czy napływający cudzoziemcy stanowią zagrożenie? Nie stanowią Nie wiem 2 30% 24% 23% 31% 13% 18% Są zagrożeniem 61% 58% 64% 64% 51% Źródło informacji o cudzoziemcach Czemu zagrażają? Razem Własne obserwacje i doświadczenia Doświadczenia innych Radio / telewizja / prasa / osób (znajomych, rodziny) portale informacyjne Treści zamieszczane w portalach społecznościowych Wierze/religii Kulturze Obyczajom Bezpieczeostwu Rynkowi pracy / miejscom pracy Inne 1% 28% 21% % 1% 2 23% 2 40% 83% 1% 33% % 21% 24% 41% 1% 93% 2 24% 18% 40% 3% 83% P8. Czy Pana(i) zdaniem cudzoziemcy, którzy napływają do Polski stanowią zagrożenie dla kraju? P9. Czemu zagrażają cudzoziemcy przybywający do Polski? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; 35

36 Ocena wpływu cudzoziemców na rynek pracy w Polsce stała się bardziej negatywna w stosunku do poprzedniego pomiaru. 1/4 respondentów uważa ten wpływ za pozytywny, ale aż 4 za negatywny. Wpływ na rynek pracy w Polsce RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Nie ma żadnego wpływu Nie wiem / Trudno powiedzied 1 Zdecydowanie negatywny 16% Zdecydowanie pozytywny 13% 1 2% 3% 30% 26% 3 23% Raczej pozytywny Raczej negatywny Nie ma żadnego wpływu Nie wiem / Trudno powiedzied Zdecydowanie negatywny 16% 1 Zdecydowanie pozytywny 13% 3% 28% 2% 32% 3 2 Raczej negatywny Raczej pozytywny P10. A jaki jest według Pana/i wpływ cudzoziemców na rynek pracy w Polsce: Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

37 W porównaniu z poprzednim rokiem istotnie wzrósł odsetek respondentów twierdzących, że obcokrajowcy powinni byd zatrudniani do innych prac, niż Polacy. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI 38% 33% Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni mied dostęp do takich samych miejsc pracy, jak Polacy 48% 36% 1 1 nie wiem 13% 1 43% 48% Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni byd zatrudniani do innych prac, niż Polacy P11. Który pogląd jest bliższy Pana/Pani opinii: 1. Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni mied dostęp do takich samych miejsc pracy, jak Polacy 2. Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni byd zatrudniani do innych prac, niż Polacy Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

38 Konkurencji na rynku pracy ze strony cudzoziemców najbardziej obawiają się mieszkaocy dużych miast. Natomiast najbardziej otwarty stosunek do zatrudniania cudzoziemców mają osoby, które wiedzę na ich temat uzyskują w portalach społecznościowych. Opinie o zatrudnieniu cudzoziemców w Polsce WSZYSCY RESPONDENCI Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni mied dostęp do takich samych miejsc pracy, jak Polacy Nie wiem Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni byd zatrudniani do innych prac, niż Polacy 33% 33% 36% 33% 1 16% 20% 4 13% 48% 51% 50% 4 38% Źródło informacji o cudzoziemcach Razem Własne obserwacje i doświadczenia Doświadczenia innych osób (znajomych, rodziny) Radio / telewizja / prasa / portale informacyjne Treści zamieszczane w portalach społecznościowych Miejsce zamieszkania respondentów 33% 33% 3 40% 16% % 1 48% 48% 4 43% 5 Razem wieś miasto do 50 tys. miasto tys. miasto >500 tys. P11. Który pogląd jest bliższy Pana/Pani opinii: 1. Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni mied dostęp do takich samych miejsc pracy, jak Polacy 2. Obcokrajowcy mieszkający w Polsce powinni byd zatrudniani do innych prac, niż Polacy Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; 37

39 W stosunku do ubiegłego roku wzrosło poparcie dla wykonywania przez obcokrajowców zawodów związanych z pracą fizyczną robotnika budowlanego, pracownika w rolnictwie/sadownictwie, czy mechanika samochodowego. Poparcie dla wykonywania określonych zawodów przez cudzoziemców RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Robotnik budowlany 7 1 8% 94% 4% 2% 64% 22% 7 13% 8% Pracownik zatrudniony w rolnictwie lub sadownictwie 71% 63% 23% % 3% 8% Mechanik samochodowy 63% 56% 2 26% 1 81% 74% 13% 6% Sprzedawca w sklepie 54% 50% 33% 34% 13% 16% 70% 66% 23% 2 Przedsiębiorca prowadzący własną firmę 48% % 60% 61% 28% 2 Pracownik korporacji 42% 42% 16% 51% 36% 13% Za Przeciw Nie wiem Za Przeciw Nie wiem P12. Odczytam teraz krótką listę zawodów. Przy każdym z nich proszę powiedzied czy był(a)by Pan(i) za czy przeciw wykonywaniu tego zawodu w Polsce przez obcokrajowca. Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci, którzy w pytaniu P11 stwierdzili, że cudzoziemcy powinni wykonywad inną pracę niż Polacy lub nie wiem : N=697; respondenci, którzy w pytaniu P11 stwierdzili, że cudzoziemcy powinni wykonywad inną pracę niż Polacy lub nie wiem i mieli kontakt z cudzoziemcami : N=

40 Nieco spadła natomiast aprobata dla wykonywania przez obcokrajowców zawodu pielęgniarki/pielęgniarza czy lekarza. Poparcie dla wykonywania określonych zawodów przez cudzoziemców RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Pielęgniarka / pielęgniarz 38% 40% 50% 44% 16% 52% 60% 41% 2 13% Lekarz internista 34% 38% 52% 44% 18% 4 51% 46% 34% 1 Nauczyciel % Adwokat 21% 22% 63% 58% 16% 20% 2 22% 5 64% 1 Urzędnik / Urzędnik paostwowy % 22% Za Przeciw Nie wiem Za Przeciw Nie wiem P12. Odczytam teraz krótką listę zawodów. Przy każdym z nich proszę powiedzied czy był(a)by Pan(i) za czy przeciw wykonywaniu tego zawodu w Polsce przez obcokrajowca. Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci, którzy w pytaniu P11 stwierdzili, że cudzoziemcy powinni wykonywad inną pracę niż Polacy lub nie wiem : N=697; respondenci, którzy w pytaniu P11 stwierdzili, że cudzoziemcy powinni wykonywad inną pracę niż Polacy lub nie wiem i mieli kontakt z cudzoziemcami : N=

41 OCENA WPŁYWU CUDZOZIEMCÓW NA SYTUACJĘ SPOŁECZNĄ I KULTURĘ W POLSCE 39

42 Opinie o wpływie cudzoziemców na polską kulturę uległy w ciągu ostatniego roku wyraźnemu przesunięciu w stronę ocen negatywnych. Opinie o wpływie cudzoziemców na polską kulturę Cudzoziemcy niszczą jednośd polskiego społeczeostwa i powodują degradację polskiej kultury 1-3: 23% Cudzoziemcy pozytywnie wpływają na polskie społeczeostwo wzbogacając jego kulturę 8-10: WSZYSCY RESPONDENCI % % 6% 2% 8% 13% 13% 16% 26% 2 13% 2% 2% RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI : 16% 1-3: 1 6% 4% 3% 2% 8% : 21% 8-10: 16% 26% 16% 2% 4% 16% 22% 16% 1-3: 8-10: 32% P11. Proszę powiedzied, które stwierdzenie jest Panu/i bliższe. Może Pan(i) także używad odpowiedzi pośrednich, aby stopniowad swoją wypowiedź. 1.Cudzoziemcy pozytywnie wpływają na polskie społeczeostwo wzbogacając jego kulturę 10. Cudzoziemcy niszczą jednośd polskiego społeczeostwa i powodują degradację polskiej kultury Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

43 Źródło wiedzy o cudzoziemcach Tylko połowa respondentów twierdzi, że swoją wiedzę o cudzoziemcach mieszkających w Polsce czerpie z własnych obserwacji i doświadczeo w naszym kraju. W większym stopniu wiedza ta jest też opierana na źródłach krajowych niż zagranicznych. RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI Własne obserwacje i doświadczenia w Polsce 51% 6 Radio \ telewizja \ prasa \ portale informacyjne relacje z Polski Doświadczenia innych osób (znajomych, rodziny) w Polsce Radio \ telewizja \ prasa \ portale informacyjne relacje z zagranicy Doświadczenia innych osób (znajomych, rodziny) za granicą 44% 28% 24% 20% 3 34% 22% 23% Własne obserwacje i doświadczenia za granicą Treści zamieszczane w portalach społecznościowych (np. Facebook) 16% 2 Inne 0% 1% P14. Skąd przede wszystkim czerpie Pan(i) wiedzę na temat cudzoziemców * +? Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

44 Opinie na temat wsparcia adaptacji cudzoziemców do życia w Polsce są bardzo podzielone. Nieco większy odsetek Polaków opowiada się za nią, niż jest przeciwnych. Niewiele jest jednak zdao zdecydowanych, a co szósty respondent nie ma zdania na ten temat. Wsparcie dla adaptacji RESPONDENCI, KTÓRZY MIELI KONTAKT Z CUDZOZIEMCAMI NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWANI E NIE NIE WIEM \ TRUDNO POWIEDZIED ZDECYDOWANI E NIE ZDECYDOWANI E TAK 18% 28% RACZEJ NIE ZDECYDOWANI E TAK 13% 28% RACZEJ NIE 34% 3 RACZEJ TAK RACZEJ TAK P15. Czy Pana(i) zdaniem rząd polski powinien wspierad adaptację cudzoziemców do życia w Polsce * +? Wszyscy respondenci; N= 1011; respondenci, którzy mieli kontakt z cudzoziemcami: N=

45 JAKI PROCENT LUDNOŚCI W NASZYM KRAJU STANOWIĄ CUDZOZIEMCY? 42

46 Co czwarty Polak uważa, że cudzoziemcy stanowią 6- ludności Polski. do 6% - 28% 23% 5 54% Średni wynik % - 20% 4% ,4% ,4% powyżej 20% 4% P16. Jaki procent ludności w naszym kraju stanowią Pana(i) zdaniem cudzoziemcy? Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci; N= 1011; 43

47 DEMOGRAFIA 44

48 Płed, wiek i wykształcenie respondentów Wiek % % > 59 26% Wykształcenie Podstawowe 20% Zawodowe 2 Średnie 33% Wyższe 22% 52% 48% Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci: N= 1011; 46

49 Miejsce zamieszkania wielkośd miejscowości i województwo miasto powyżej 500,000 miasto 50, ,000 26% Pomorskie 6% Zachodnio - pomorskie 4% Kujawsko - pomorskie Lubuskie 3% Wielkopolskie Warmiosko - mazurskie 4% Mazowieckie Podlaskie 3% miasto poniżej 50,000 24% Wieś 3 Dolnośląskie 8% Opolskie 3% Śląskie Łódzkie Świętokrzyskie 3% Małopolskie Lubelskie Podkarpackie Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci: N= 1011; 47

50 Zatrudnienie i dochody 5 3% 4% 20% Zatrudniona/y Bezrobotna/y Uczeo/ student 2 Zajmuje się domem/ wychowaniem dzieci Jest na rencie 30% Jest na emeryturze Procent średniej krajowej < 50% 50% - 74% % > 14 Podstawa procentowania: Wszyscy respondenci: N= 1011; 48

51 Dziękujemy za uwagę. Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. IOM Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji Biuro w Warszawie ul. Mariensztat Warszawa 49