KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA

Transkrypt

1 KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA Wykład 10 Tworzenie i wdrażanie systemów informatycznych cz.1 Dr inż. Mariusz Makuchowski

2 Planowanie systemu informatycznego 2

3 Model procesu projektowania systemu informacyjnego (Gościński) 3 A. Michalski, Zarządzanie informacjami w przedsiębiorstwie, Politechnika Śląska, Gliwice 1999, s. 17.

4 Planowanie systemu informatycznego Założeniem realizacji fazy planowania SI jest osiągnięcie następujących celów: stworzenie systemu informatycznego skutecznie wspomagającego strategiczne cele firmy zaangażowanie kierownictwa firmy w proces planowania i projektowania, a następnie użytkowania systemu informatycznego Proces planowania systemu informatycznego składa się z trzech etapów [10]: studium misji gospodarczej, określenia architektury systemu, identyfikacji i oceny obszarów zastosowań 4

5 Planowanie systemu informatycznego Pierwszy etap studium misji gospodarczej to analiza i ocena procesów gospodarczych danej firmy, tj: misja gospodarcza, plan strategiczny firmy, biznesplan pod kątem przyszłego systemu informatycznego. Podstawowe zadania tego etapu to: analiza czynników powodzenia, analiza konkurencyjności firmy, analiza zwiększenia wartości wyrobu w cyklu produkcyjnym 5

6 Planowanie systemu informatycznego Drugi etap - określenie architektury systemu polega na określeniu: zasobów danych, rodzaju zastosowań, infrastruktury technicznej i sieciowej w aspekcie procesów gospodarczych firmy. Podstawowym sposobem definiowania architektury systemu są macierzowe (np. metoda BSP - Business Systems Planning) zależności pomiędzy: 6 zasobami danych, funkcjami i procesami realizowanymi w firmie, komórkami organizacyjnymi firmy, Zastosowaniami

7 Planowanie systemu informatycznego Trzeci etap - identyfikacja i ocena obszarów zastosowań ma na celu integrację poszczególnych składników systemu w całość wspomagającą misję gospodarczą firmy w aspekcie: procesów gospodarczych i powiązań między nimi, baz danych, sieci komputerowej, sprzętu i oprogramowania 7

8 Strategie informatyzacji Strategia informatyzacji polega na określeniu roli systemów informatycznych w działalności danego przedsiębiorstwa. Ma na celu wspieranie podstawowych procesów biznesowych realizowanych w danym przedsiębiorstwie. Wyróżnia się trzy strategie informatyzacji zarządzania: budowa nowego systemu od podstaw realizowane są wszystkie fazy tworzenia systemu informatycznego integracja istniejących systemów informatycznych wdrażanie istniejących, wcześniej zbudowanych i zaadaptowanych systemów. 8

9 Strategia informatyzacji Strategia tworzenia systemu komputerowego to zbiór zasad i wskazówek, które mają wspomóc planowanie budowy systemu, który będzie optymalny w danych warunkach. Istnieją różne rodzaje strategii: Strategia deterministyczna o znanej z góry liczbie etapów budowy systemu i kolejności ich wykonania Strategia indeterministyczna o nieznanej z góry liczbie etapów 9

10 Strategia informatyzacji - infoplan Formułowanie strategii informatyzacji firmy to tworzenie planu strategicznego informatyzacji (infoplanu) zależnego od: specyfiki działalności firmy, kontekstu technologicznego, stylu zarządzania struktury organizacyjnej Formułowanie infoplanu to realizowanie trzech procesów: analitycznego oceniającego twórczego Przebiegają równolegle i wywierają na siebie wzajemny wpływ 10

11 Proces analityczny Proces analityczny jego rolą jest identyfikacja planów i celów gospodarczych, na podstawie których definiowane są wspomagające je potrzeby informatyczne. Proces ten polega na przeprowadzeniu zstępującej procedury transformacji tj. tłumaczenia działalności gospodarczej na systemy i technologię informatyczną W realizacji tego procesu biorą udział: kierownicy szczebla strategicznego, taktycznego i operacyjnego przy udziale kierownictwa służb informatycznych Działalność zostaje opisana w postaci celów gospodarczych, biznesplanów lub gospodarczych planów strategicznych 11

12 Znaczenie gospodarcze WYSOKIE NISKIE Proces oceniający Zaawansowanie technologiczne NISKIE Zaprzestanie użytkowania Modyfikacja WYSOKIE Ponowna ocena Użytkowania i doskonalenie Proces oceniający polega na ocenie eksploatowanego systemu według odpowiednich kryteriów, z których najważniejsze to: Zaawansowanie technologiczne systemu poziom zaawansowania określają specjaliści informatycy Znaczenie gospodarcze systemu ocena należy do jego użytkowników 12

13 Proces twórczy Proces twórczy jego celem jest identyfikacja szans czyli odpowiedź na postawione pytanie: Czy możliwości oferowane przez aktualne trendy rozwoju technologii informatycznej pozwolą podnieść konkurencyjność firmy lub stworzyć nowe opcje strategiczne dla niej? Proces ten realizowany jest w trzech etapach: 13 Badaniu (analizowaniu) nowych, innowacyjnych pomysłów i rozwiązań z dziedziny technologii informatycznej, Specyfikacji przesłanek o charakterze organizacyjnym i kadrowym, sprzyjających wdrożeniu nowatorskich rozwiązań Opracowaniu planu informatyzacji opartego na innowacyjnych rozwiązaniach, w wymiarze organizacyjnego i technologicznego środowiska

14 Formułowanie strategii informatyzacji Proces analityczny Proces oceniający Proces twórczy Cele i plany gospodarcze Metodologia Praca zespołowa Użytkowane systemy Badania i oceny Użytkownicy i specjaliści Możliwości Technologii informatycznej Techniki, procesy Otoczenie 14 PLAN INFORMATYZACJI - INFOPLAN

15 Planowanie informatyzacji a strategia gospodarcza Planowanie informatyzacji jest ściśle związane z planowaniem działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Planowanie informatyzacji stanowi część strategii gospodarczej firmy a infoplan jest składnikiem biznesplanu STRATEGICZNE PLANOWANIE GOSPODARCZE BIZNESPLAN PLANOWANIE STRATEGII INFORMATYZACJI INFOPLAN 15

16 Strategia gospodarcza a informatyczna co? STRATEGICZNE PLANOWANIE GOSPODARCZE jak? cele gospodarcze Informacja ZASOBY FIRMY Kapitał Zasoby pracy Materiały i energia Środki trwałe co? jak? 16 cele informatyzacji, kryteria jakości, przyszłe systemy Źródło: Wrycza S.: Analiza i projektowanie systemów informatycznych zarządzania Struktura organizacyjna, kadry informatyczne Ocena bieżącego systemu INFOPLAN Architektura projektowanego systemu, zasoby danych Sprzęt, oprogramowanie Sieć komputerowa

17 Infoplan Treść infoplanu uzależniona jest od dwóch czynników: Strategii, misji i celów gospodarczych firmy Rozwoju technologii informatycznej Czynniki te ulegają szybkim zmianom, co powoduje, że konieczna jest stała aktualizacja planu informatyzacji. Przy obecnym tempie zmian utrzymuje on swoja aktualność 2-3 lata 17

18 Metody i techniki analizy sytuacyjnej Istnieje wiele metod identyfikowania tych obszarów działalności, których informatyzacja może sprzyjać rozwojowi firmy, skutecznemu wdrażaniu strategii rynkowej oraz podnoszeniu jej konkurencyjności. Do metod tych należą m.in.: sesja MataPlan sesja SWOT analiza Istotnych Czynników Powodzenia model spójności dynamiki Broekstry metoda BSP (Business Systems Planning) 18

19 Sesja MetaPlan Metoda ta pozwala na prowadzenie dyskusji z udziałem moderatora. Ma charakter warsztatów, przeprowadzonych dla grupy pracowników danej organizacji w skład której wchodzą przedstawiciele kierownictwa, eksperci, przyszli użytkownicy. Grupa zostaje podzielona na kilka zespołów, które realizują następującą procedurę: kilkadziesiąt sekund dyskusji nad postawionym problemem, opracowanie indywidualnych propozycji rozwiązań na oddzielnych kartkach papieru, dyskusja kartkowa, przyjęcie priorytetów i wybranie najbardziej racjonalnych rozwiązań Po przedstawieniu problemu i krótkiej dyskusji, uczestnicy przedstawiają własne odpowiedzi, pomysły rozwiązań i opinie. 19

20 MetaPlan Głównym celem takiej sesji jest wskazanie systemów informatycznych, których wdrożenie pozwoli na osiągnięcie celów i uniknięcie zagrożeń w rozwoju organizacji. Najczęściej analizowanymi problemami są: cele firmy, zagrożenia działania dla osiągnięcia celów, działania dla uniknięcia zagrożeń, specyfikacja systemów informatycznych. 20

21 Metoda SWOT, Analiza ICP Metoda SWOT - polega na określeniu mocnych i słabych stron firmy oraz jej szans i zagrożeń. Na ich podstawie następuje sprecyzowanie oczekiwań wobec systemów informatycznych. Analiza Istotnych Czynników Powodzenia ICP czynniki te odpowiadają obszarom działalności gospodarczej firmy, których pozytywny rezultat gwarantuje jej pomyślne funkcjonowanie na rynku. Identyfikacja Istotnych Czynników Powodzenia następuje poprzez: 21 przeprowadzenie warsztatów na których określane są cele i priorytety firmy, a następnie zostaje opracowana i przeprowadzona ankieta wśród kierownictwa firmy Zapoznanie się członków kierownictwa z wynikami ankiety, przeprowadzenie kolejnego warsztatu w celu ustalenia ostatecznej listy ICP

22 Model spójności Broekstry Model spójności Broekstry przeznaczony jest do analizy wpływu zmian dokonanych w jednym rodzaju czynniku na inne rodzaje czynników funkcjonowania firmy. Wyróżnionych zostało pięć podstawowych rodzajów czynników występujących w każdej organizacji: Kombinacja produkt-rynek Technologia Organizacja Kadry Dominująca koalicja (formalne i nieformalne grupy mające wpływ na strategię działania firmy) 22

23 Model spójności Broekstry Kombinacja produkt - rynek Technologia Dominująca koalicja Kadry Organizacja 23 Zmiana któregokolwiek czynnika powoduje zmiany pozostałych, co powoduje, że zmiany stają się przewidywalne a zatem można przewidzieć wystąpienie np. ewentualnych negatywnych skutków. Np.: skutki wdrożenia systemu informatycznego (technologia) na kombinację rynek-produkt, organizację oraz grupy pracownicze.

24 Metoda BSP Metoda BSP to IBM-owska metoda do definiowania architektury systemu informatycznego. Polega na określeniu macierzowych zależności występujących w organizacji pomiędzy procesami gospodarczymi, komórkami organizacyjnymi (funkcjami), grupami danych (encjami) oraz zastosowaniami (podsystemami informatycznymi) macierz INFOCROSS WSPOMAGANIE PRZEZ SYSTEMY INFORMATYCZNE ORGANIZACYJNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODSYSTEMY INFORMATYCZNE PROCESY GOSPODZRCZE GRUPY DANYCH (ENCJE) JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE (FUNKCJE) ARCHITEKTURA SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH INFORMATYCZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ 24

25 Zarząd Kier. centrum informatyki Kier. działu kadr Kier. działu kontroli produkcji Kier. działu produkcji Kier. działu gospodarki materiałowej Kier. działu sprzedaży Kier. działu dostaw Kier. działu marketingu Kier. działu planowania strategicznego Dyrektor finansowy Dyrektor Metoda BSP macierz procesy gospodarcze/jednostki organizacyjne FUNKCJE FUNKCJE PROCESY Strategia X O O X X Marketing O - X - X O - O Wytwarzanie zasobów O X X X O Analiza rynku O X X - Przetwarzanie zamówień sprzedaży O X - O 25 Kontrola produkcji X O O - Produkcja O X O O Kontakt z dostawcami O O X O Przetwarzanie zamówień zakupu O - X - - Sterowanie zapasami O X O O - Dystrybucja O - X O - - Fakturowanie X O Przetwarzanie płatności O - - X Kontrola użytkowania zasobów X O PROCESY X odpowiedzialny; O powiązany; - słabo powiązany

26 Zarząd Dział marketingu Plan wykorzystania zasobów Rynek Klient Produkt Plan sprzedaży Plan produkcji Dział produkcji Dostawca Zamówienia Dostawa Zapas Harmonogram Wyrób Faktura Płatność Zasób Metoda BSP macierz procesy gospodarcze/encje ENCJE PROCESY ENCJE Strategia C U U U U Marketing U C U U U Wytwarzanie zasobów U U C U U Analiza rynku U C C U U U Przetwarzanie zamówień sprzedaży U U C U U 26 Kontrola produkcji U C C U U U U Produkcja U U U C U U Kontakt z dostawcami U U C U U Przetwarzanie zamówień zakupu U U U U C Sterowanie zapasami U U U U C U Dystrybucja U U C C Fakturowanie U U U U U U U U C U Przetwarzanie płatności U U U C Kontrola użytkowania zasobów U U U C PROCESY U użytkowanie; C tworzenie;

27 Zarząd Dział marketingu Plan wykorzystania zasobów Rynek Klient Produkt Plan sprzedaży Plan produkcji Dział produkcji Dostawca Zamówienia Dostawa Zapas Harmonogram Wyrób Faktura Płatność Zasób Metoda BSP grupy tematyczne związki między nimi ZWIĄZKI ENCJE Strategia C U U U U Marketing U C U U U Wytwarzanie zasobów U U C U U Analiza rynku C C U U U Przetwarzanie zamówień sprzedaży U U C U U Kontrola produkcji U C C U U U U Produkcja U U U C U U Kontakt z dostawcami U U C U U Przetwarzanie zamówień zakupu U U U U C 27 Sterowanie zapasami U U U U C U Dystrybucja U U C C Fakturowanie U U U U U U U U C U Przetwarzanie płatności U U U C Kontrola użytkowania zasobów U U U C PROCESY U użytkowanie; C tworzenie;

28 Zarząd Dział marketingu Plan wykorzystania zasobów Rynek Klient Produkt Plan sprzedaży Plan produkcji Dział produkcji Dostawca Zamówienia Dostawa Zapas Harmonogram Wyrób Faktura Płatność Zasób Metoda BSP grupy tematyczne związki między nimi ZWIĄZKI ENCJE Strategia Marketing Wytwarzanie zasobów Analiza rynku Przetwarzanie zamówień sprzedaży PLANO- WANIE SPRZEDAŻ Kontrola produkcji Produkcja Kontakt z dostawcami Przetwarzanie zamówień zakupu PROD ZAKUPY 28 Sterowanie zapasami Dystrybucja Fakturowanie Przetwarzanie płatności Kontrola użytkowania zasobów PROCESY PROD produkcja; SZ sterowanie zasobami; DYS dystrybucja; GZ gospodarka zasobami SZ DYS FIN GZ

29 Cykl projektowania systemu informacyjnego (Kirk) 29 A. Michalski, Zarządzanie informacjami w przedsiębiorstwie, Politechnika Śląska, Gliwice 1999, s. 30.

30 Metodyki tworzenia systemu informatycznego 30

31 Metodologia projektowania Dlaczego mówimy o metodologii projektowania systemów informatycznych zamiast przystąpić do projektowania? Jak wygląda rzeczywistość? Tylko niespełna połowa projektów odbiega od poniższego schematu 1. Klient zamawia 2. Analityk rozumie 3. Projektant opisuje 4. Programista realizuje Po wdrożeniu jest 6. Klient płaci za 7. Klient potrzebował 8. Praktyczne zastosowanie Źródło: materiały dr inż. Leszek Kłodziński, Wyższa Szkoła Handlu i Prawa

32 32 Źródło błędu przy tworzeniu SI

33 Metodyka tworzenia systemów informatycznych (metodyka TSI) Metodyka tworzenia systemów informatycznych (metodyka TSI) to [10] - spójny, logicznie uporządkowany zestaw procedur o charakterze technicznym i organizatorskim, umożliwiających zespołowi wykonawczemu realizowanie cyklu życia systemu. Metodyka obejmuje wszelkie działania począwszy od etapu przygotowania projektu, aż po fazę postimplementacyjnego testowania wdrożonego systemu. W procedurze wdrażania systemu największe wartość mają: wiedza, doświadczenie 33 kompetencje osób zaangażowanych we wdrażanie,

34 Metodyka tworzenia systemów informatycznych (metodyka TSI) Metodyka jest tym narzędziem, które wspomaga i syntetyzuje ich pracę. Metodyka jest planem działania, na podstawie którego przebiegają prace wdrożeniowe. Podstawowym zadaniem metodyki jest uporządkowanie oraz usystematyzowanie prac związanych z wdrożeniem systemu. Uporządkowanie prac ma szczególnie ważne znaczenie w przypadku, gdy kadra zarządzająca oraz informatycy mają małe doświadczenie w pracy z systemami zintegrowanymi. Jest ono tym większe, im mniejsze jest doświadczenie tych ludzi. 34

35 Metodyka tworzenia systemów informatycznych (metodyka TSI) Typowymi składnikami takiej metodyki są [10]: modele opisu rzeczywistości, czyli dziedziny przedmiotowej, jej statyki i dynamiki, zwane modelami konceptualnymi; strukturyzacja procesu TSI w postaci sekwencji etapów, podetapów i poszczególnych zadań (w postaci cyklu życia systemu); szczegółowe metody i techniki TSI, czyli jego dokumentowanie wraz z odpowiednia symbolika; narzędzia wspomaganego komputerowo TSI, określane mianem CASE (Computer Aided Systems Engineering); specyfikacja wymagań merytorycznych wobec zespołów projektowowykonawczych; kryteria oceny jakości projektu i systemu wraz z mechanizmami jej kontroli. 35

36 Powiązania między składnikami metodyki TSI 36 Narzędzia zespołu projektującego Modele DP metody techniki CASE Kierowanie projektami Zespół projektujący Dziedzina przedmiotowa DP Analizy, cele, problemy, Tworzenie potrzeby systemu Tworzenie systemu Korekty i modyfikacje informatycznego TSI NIE Prezentacja i eksploatacja ocena System Akceptacja? informatyczny SI TAK

37 Klasyfikacja metodyki budowy systemów informatycznych Klasyfikacja metodyki budowy systemów informatycznych opiera się na następujących kryteriach oceny: Podejście do budowy SI Metodyka techniczna Metodyka społeczna Metodyka techniczno-społeczna Definiowanie danych lub procesów w budowie SI Oddziaływanie SI na dziedzinę przedmiotową Kierunek budowy SI Metodyka zorientowana na dane Metodyka zorientowana na procesy Metodyka zorientowana na dane i procesy Metodyka pasywna organizacyjnego odwzorowania Metodyka aktywna organizacyjnego sterowania Metodyka zstępująca Metodyka wstępująca 37

38 Podejścia metodologiczne do budowy SI Rola fazy analizy w procesie budowy SI Metodyka diagnostyczna Metodyka prognostyczna Sposób strukturalizacji systemu Podejście strukturalne Podejście obiektowe 38 Zakres komputerowego wspomagania procesu budowy SI Metodyka tradycyjna Metodyka wspomagana komputerowo

39 Metodyki budowy SI Metodyka diagnostyczna podstawą tworzenia SI jest identyfikacja czyli badanie aktualnego stanu rzeczy, opis istniejącego systemu a następnie analiza i wyciągnięcie wniosków, które są podstawą do tworzenia nowego systemu. Końcowym etapem jest ocena. Metodyka ta oparta jest na triadzie: analiza synteza - ocena 39 Metodyka prognostyczna - za punkt wyjścia przyjmuje się wizję organizacji w przyszłości - stan obecny nie jest istotny. Tworzone są warianty systemu informatycznego, które następnie poddawane są analizie. Metodyka ta jest metodyką efektowniejszą od metodyki diagnostycznej, gdyż pozwala na znalezienie rozwiązań bardziej nowatorskich. Metodyka ta oparta jest na triadzie: synteza analiza - ocena

40 Metodyki budowy SI Metodyka strukturalna - polegająca na tworzeniu uporządkowanego systemu o hierarchicznej strukturze, którego składniki stanowią dobrze zdefiniowane moduły funkcji i danych. System budowany jest pod kątem jego podstawowych struktur: funkcjonalnej, informacyjnej, technicznej i przestrzennej. Metodyka ta jest obecnie powszechnie stosowana. Metodyka obiektowa - opierające się na wyodrębnieniu obiektu (bytu, rzeczy, pojęcia), mającego przypisane znaczenie w kontekście rozwiązywania problemu w danej dziedzinie przedmiotowej. Zaletami tej metodyki są; 40 Uproszczenie procesu projektowania systemu Obniżenie kosztów opracowania oprogramowania Ułatwienie konserwacji i rozbudowy systemu

41 Metodyki budowy SI Metodyka tradycyjna - kolejne etapy prac są realizowane manualnie Metodyka wspomagana komputerowo - realizacja cząstkowych procesów prac budowy systemu informatycznego jest wspomagana komputerowo. Tworzenie systemów informatycznych jest wspomagane narzędziami typu CASE (Computer Aided Software Engineering) wspomaganej komputerowo inżynierii oprogramowania, do których należą m.in.: narzędzia specyfikacji i interpretacji opisu systemu generatory struktur baz danych generatory programów wykonawczych programy modyfikujące kolejne wersje systemu 41

42 Metodyki budowy SI Na potrzeby wdrażania systemów zintegrowanych klasy MRP II stworzonych zostało kilka metodyk wdrożeniowych. Praktycznie każdy duży producent i firma świadcząca usługi wdrożeniowe systemów tej klasy dysponuje własną metodyką. W każdej z metodyk wyróżnione są fazy działania, które w zależności od metodyki obejmują różny zakres czynności wchodzących w ich skład. Zależnie od metodyki jest to od trzech do jedenastu faz. Fazy te mogą przebiegać sekwencyjnie, nachodzić na siebie lub być prowadzone równolegle. Każdy z producentów (integratorów) posiada także inne (często własne) narzędzia wspomagające proces wdrożenia systemu. 42

43 Metodyki budowy SI Żadna z metodyk nie gwarantuje udanego oraz bezproblemowego wdrożenia. Systematyzacja prac wraz z ich podziałem na poszczególne części jest sposobem zapewnienia kontroli nad przebiegiem wdrożenia. Metodyka Target Enterprise - jest stosowana przy wdrożeniu systemu BAAN IV przez firmę Ernst & Young. Składa się ona z następujących etapów: odwzorowanie, pilotaż, migracja. 43 Fazy wdrożenia następują kolejno po sobie, forma płatności regulowana jest każdorazowo w oparciu o umowę.

44 Metodyki budowy SI Metodyka BASIS - metodyka ta została opracowana przez amerykańską firmę SSA (System Software Associates Inc.) dla potrzeb wdrażania systemu BPCS. Wykorzystywana jest przez firmy ISA oraz Deliotte & Touche i obejmuje 5 faz: definicja projektu, przygotowanie wdrożenia, wykonanie zmian i ich weryfikację, wdrożenie, przegląd oraz optymalizację działania systemu. Fazy projektu 1,2,3 mogą częściowo na siebie nachodzić. Każda faza rozliczana jest oddzielnie. 44

45 Metodyki budowy SI Metodyka Implex - jest to opracowana przez firmę Intentia metodyka, w oparciu o którą wdrażany jest system Movex. W Polsce w oparciu o tę metodykę system Movex wdrażany jest przez firmę Intentia-Vimex. Większość wdrożeń systemu zostało zrealizowanych w oparciu właśnie o metodykę Implex. Metodyka ta składa się z pięciu etapów: Definiowanie projektu Projektowanie rozwiązania Wdrożenie rozwiązania Konfiguracja rozwiązania Rozruch eksploatacyjny 45 W metodyce IMPLEX poszczególne fazy realizowane są na ogół kolejno, choć niekiedy mogą się pokrywać. Regulowanie należności odbywa się po wykonaniu określonego etapu lub upływie okresu.

46 46 Analiza systemów informatycznych

47 Analiza systemów informatycznych Analiza systemów informatycznych, zwana również analizą potrzeb użytkownika przedmiotem analizy jest dziedzina przedmiotowa wybrana do informatyzacji a jej rezultatem jest definicja potrzeb użytkownika. Podstawowe czynności fazy analizy to: 47 Identyfikacja i charakterystyka problemów i celów, Studium dziedziny przedmiotowej opis istniejącego systemu, Studium wykonalności systemu informatycznego, Definicja i ustalenie priorytetów zidentyfikowanych potrzeb użytkownika; Dokumentacja potwierdzająca wykonanie powyższych czynności jest podstawą do zainicjonowania projektowania systemu.

48 Metody analizy SI ANALIZA SYSTEMU Analiza sytuacyjna Modelowanie i prototypowanie systemów Metody tradycyjne Metody nowoczesne Podejście strukturalne Podejście obiektowe - wywiad - Kwestionariusz - Obserwacja - Analiza dokumentów - Burza mózgów - SWOT - sesja MetaPlanu - JAD Podejście strukturalne 48 W przypadku złożonych dziedzin przedmiotowych analizę potrzeb użytkownika przeprowadza się przy pomocy komplementarnego stosowania zarówno metod sytuacyjnych jak i modelowania i prototypowania.

49 Analiza systemów informatycznych Identyfikacja i charakterystyka problemów i celów identyfikacja problemów gospodarczych, organizacyjnych i menadżerskich, przy udziale kierownictwa firmy. Zidentyfikowane problemy pozwalają na określenie celów systemu informatycznego. Studium dziedziny przedmiotowej - przeprowadzane jest za pomocą wielu metod, wśród których przeważają diagramy przepływów danych oraz diagramy związków encji. Punktem wyjścia opisu systemu jest diagram kontekstowy, rozwijany do szczegółowej prezentacji danych i procesów. Studium wykonalności systemu informatycznego opracowywane na podstawie dokonanych wcześniej czynności tj. identyfikacji występujących w przedsiębiorstwie problemów i opisu dziedziny przedmiotowej 49

50 Analiza systemów informatycznych W studium tym ocenia się wykonalność systemu pod względem: technicznym (sprzęt, oprogramowanie, sieci komputerowe), Organizacyjnym (ocena potrzeb zmian struktur organizacyjnych i kwalifikacji pracowników), prawnym (zgodność z przepisami prawa) i ekonomicznym (trudne do określenia, kontrowersyjne skuteczność przedsięwzięć informatycznych należy oceniać przez podniesienie konkurencyjności firmy na rynku, utrzymania lub podniesienia jej zyskowności Definicja i ustalenie priorytetów zidentyfikowanych potrzeb użytkownika określane są na podstawie wielu metod tradycyjnych i heurystycznych 50

51 51 Projektowanie

52 Projektowanie systemów informatycznych Projektowanie to przygotowanie zmiany, która ma być wprowadzona w określonym obszarze rzeczywistości i w określonym czasie. Projektowanie systemów informatycznych polega na: ocenie opracowanych w fazie analizy wariantów rozwiązań opracowaniu struktury funkcjonalnej opracowaniu szczegółowych specyfikacji informatycznej dla wybranej wersji systemu (specyfikacja to projekt systemu określający wejścia i wyjścia systemu, pliki, bazy danych, procesy, interfejs użytkownika,...) Istnieją dwie fazy projektowania: 52 Projektowanie ogólne (zwane logicznym albo wstępnym) Projektowanie techniczne (zwane także fizycznym)

53 Fazy projektowania 53 Projektowanie ogólne Niezależny od sprzętu i oprogramowania ocena i wybór wersji systemu projekt struktury funkcjonalnej (koncepcję systemu) projekt wejść i wyjść systemu (formatki i zestawienia) projekt interfejsu użytkownika projekt logicznej bazy danych integrację składników z kontrolą spójności i kompletności projektu Projektowanie techniczne Przekształcenie technologiczne niezależnych specyfikacji projektu ogólnego w specyfikacje dopasowane do wybranej technologii informatycznej uwzględniającej sprzęt, oprogramowanie, bazę danych, sieć komputerową projekt fizyczny bazy danych i plików projekt struktury oprogramowania projekt dostępności zasobów danych i oprogramowania w sieci informatycznej

54 Projekt ogólny Wszystkie czynności projektowania ogólnego tworzone są przez własny zespół albo przez firmę-zleceniobiorcę (outsourcing). Wybór jednej z wersji systemu jest podstawą do przyjęcia koncepcji systemu, której podstawowymi składnikami są: Dekompozycja funkcjonalna systemu Projekt modeli danych Projekt modeli procesów Projekt ogólny systemu jest opracowaniem całościowej, modularnej struktury projektowanego systemu, wykorzystującym wdrażalne modele danych i procesów. Podstawowymi składnikami projektu ogólnego są: 54 Projektowanie wejść i wyjść systemu Interfejs użytkownika Model bazy danych

55 Analiza systemów informatycznych Prace projektowe poprzedza ocena opracowanych wersji systemu. Ostateczny wybór opiera się na ocenie wykonalności proponowanych wersji.kryteria wykonalności można rozpatrywać w czterech płaszczyznach jako: wykonalność techniczną techniczne i kadrowe możliwości realizacji projektu funkcjonalną ocena stopnia realizacji specyfikacji potrzeb sformułowanych w fazie analizy ekonomiczną określenie efektywności rozpatrywanego wariantu terminową szczegółowe terminy wykonania zadań cząstkowych, zasady kierowania i harmonogramowania prac 55 Zespół projektowy zleca do wykonania najlepsze rozwiązanie przy uwzględnieniu różnych kryteriów i tak powstaje koncepcja systemu.

56 Bibliografia [1] Adam Nowicki, Komputerowe wspomaganie biznesu (2006) [2] Karol Kukuła, Badania operacyjne w przykładach i zadaniach (2002) [3] Czesław Smutnicki, Algorytmy szeregowania (2002) [4] Ryszard Knosyla i Zespół, Komputerowe wspomaganie zarządzania przedsiębiorstwem Nowe metody i systemy (2007) [5] Zbigniew Klonowski, Systemy informatyczne zarządzania przedsiębiorstwem. Modele rozwoju i właściwości funkcjonalne (2004) [6] M. Fertsch, K. Grzybowska, A. Stachowiak, Logistyka i zarządzanie produkcją nowe wyzwania i odległe granice (2007) [7] S. Zieliński Inteligentne systemy w zarządzaniu. Teoria i praktyka (2000) [8] Adamczewski, Piotr. Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce, Warszawa, PWN, 2005 [9] Szejko, Stanisław (Redakcja naukowa). Metody wytwarzania oprogramowania, Warszawa, PWN,

57 Bibliografia [10] Lausen, Georgie; Vossen, Gottfried. Obiektowe bazy danych. Modele danych i języki, Warszawa, WNT, 2004 [11] Miłosz, Marek (Redakcja naukowa). Bezpieczeństwo informacji, Warszawa, PWN, 2005 [12] Dolińska, Małgorzata. Projektowanie systemów informacyjnych na przykładzie zarządzania marketingiem, Warszawa, Agencja Wydawnicza "Placet", [13] Cheesman, John; Daniels, John. Komponenty w UML. Warszawa, WNT 2004 [14] Szyjewski, Zdzisław. Zarządzanie projektami informatycznymi, metodyka tworzenia systemów informatycznych. Warszawa, Agencja Wydaw. Placet, (Biblioteka Biznesmena) [15] Leyland, Valerie. EDI Elektroniczna wymiana dokumentacji. Warszawa, WNT, 2003 [16] Orłowski, Cezary. Projektowanie hybrydowych systemów informatycznych do wspomagania zarządzania, Wydaw. Politech. Gdańskiej,

58 Bibliografia [17] M.Jurczyk, R.Knosala - Terminowość i efektywność realizacji zleceń w systemach z wyróżnionym zasobem taktującym [18] Jacek Florek, Edward Klimasara - Uwarunkowania tworzenia zintegrowanych systemów informatycznych (2002) [19] Anna Sołtysik-Piorunkiewicz Rozwój metodyk budowy systemów informatycznych w organizacjach [20] Wrycza S.: Analiza i projektowanie systemów informatycznych zarządzania 58

59 Dziękuję za uwagę.