Fundusze inwestycyjne w oszczędzaniu długoterminowym rozwiązania na poziomie UE

Transkrypt

1 Fundusze inwestycyjne w oszczędzaniu długoterminowym rozwiązania na poziomie UE Dr Dorota Krupa Sposób cytowania: Krupa D., Fundusze inwestycyjne w oszczędzaniu długoterminowym rozwiązania na poziomie UE, Prezentacja na konferencji naukowej DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE, Polska Grupa Emerytalna SGH, Warszawa czerwca 2016 r. Polska Grupa Emerytalna SGH Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH Konferencja naukowa DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE, Warszawa czerwca 2016 r.

2 Cel pracy wskazanie rozwiązań z zakresu funduszy inwestycyjnych proponowanych na poziomie UE oraz ocena ich roli w długoterminowym gromadzeniu oszczędności

3 Wykres 1. Wskaźnik obciążenia demograficznego w populacji wybranych państw UE w porównaniu z innymi regionami świata, w latach , w % wsk. obciązenia demograficzego w % Hiszpania Niemcy Polska Francja UE Wlk. Brytania USA Azja Wsch. Świat 10 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ONZ.

4 Strona popytowa zapotrzebowanie na produkty długoterminowego oszczędzania Dotychczasowe rozwiązania systemowe wymagają wsparcia dodatkowymi rozwiązaniami Starzenie się społeczeństwa Niski przyrost naturalny Przecenianie solidarności międzypokoleniowej w aspekcie opieki dzieci nad starzejącymi się rodzicami/ dziadkami Afek J., Krupa D., Walczak D., Opieka nad osobami starszymi w Chinach w kontekście solidarności międzypokoleniowej, Roczniki Humanistyczne, 2015 Tom LXIII, Zeszyt 9. Adamiak S., Walczak D., Catholic social teaching, sustainable development and social solidarism in the context of social security. Copernican Journal of Finance & Accounong, 2014 Vol. 3, no. 1.

5 Skala zaburzenia proporcji pomiędzy poszczególnymi pokoleniami fenomen jedno dziecko musi być odpowiedzialne za dwóch rodziców i czterech dziadków. fenomen czyli małżeństwo (w wieku 30 lat) ma pod opieką czworo rodziców (w wieku lat) oraz ośmioro dziadków (w wieku lat). Birong Dong, Shiying Wu, Nursing Homes in China: Now and the Future, IAGG/WHO/SFGG Workshop - June 4th & 5th, 2010, Toulouse, France.

6 Strona podażowa dostępność produktów długoterminowego oszczędzania wzrost strony podażowej dostępnych form oszczędzania czy inwestowania rozszerza zakres produktów finansowych wpływając na rozwój rynku finansowego Krupa D., Walczak D., Chojnacka E., Preferencje w zakresie form alokacji oszczędności gospodarstw domowych w Polsce, Copernican Journal of Finance & Accounong, 2012 vol. 1, no 1.

7 Fundusze inwestycyjne jako instytucje zaufania publicznego rygorystyczne wymogi prawne dotyczące np.: konieczności posiadania depozytariusza odpowiedzialnego za bezpieczne przechowywanie aktywów, zasad dywersyfikacji aktywów, sposobu wykorzystywania instrumentów pochodnych przestrzegania ograniczeń dotyczących wysokości zaciąganych kredytów.

8 Możliwości wykorzystania funduszy inwestycyjnych UCITS UCITS w OCERP AIF dla inwestorów detalicznych AIF (ELTIF)

9 Fundusze UCITS Fundusze, które zostały utworzone zgodnie z grupą dyrektyw UCITS (Undertakings for CollecJve Investments in Transferable SecuriJes) jednolity paszport oferują tytuły uczestnictwa we wszystkich państwach UE pod warunkiem uzyskania odpowiedniej zgody bez konieczności ubiegania się o odrębne zezwolenie w każdym z krajów członkowskich fundusze inwestycyjne typu UCITS - uznana marka - transgraniczny rynek aktywów płynnych. Krupa D., Zamknięte fundusze inwestycyjne, CeDeWu, Warszawa 2008.

10 Wykres 2. Europejski rynek funduszy inwestycyjnych pod względem WAN (mld EUR) UCITS non- UCITS AIF Źródło: opracowanie własne na podstawie danych EFAMA

11 UCITS w OCERP Paneuropejski indywidualny plan emerytalny Officially Cerofied European Reorement Plan (OCERP), równoważny dla krajowych rozwiązań umacnianie pozycji funduszy inwestycyjnych jako instrumentu długoterminowych oszczędności koncepcja wypracowana przez organizację wspierającą funkcjonowanie rynku funduszy inwestycyjnych na poziomie europejskim European Fund and Asset Management Associaoon (EFAMA) Krupa D., Fundusze inwestycyjne w zabezpieczeniu emerytalnym w państwach UE, Polityka Społeczna, Problemy zabezpieczenia emerytalnego w Polsce i na świecie, 2011 Cześć II, Tom 38, s

12 AlternaSve Investment Funds AIF, wcześniej non- UCITS Tworzenie i funkcjonowanie non- UCITS regulowały ustawodawstwa krajowe państw członkowskich bardzo zróżnicowana grupa znacznie większa elastyczność zarówno w doborze technik inwestycyjnych, rodzajów aktywów do porxela, jak i limitów inwestycyjnych próby harmonizacji jednolity paszport dla zarządzających AFI (AIFMD) obrót AFI wśród inwestorów instytucjonalnych w całej UE na podstawie zatwierdzenia ZAFI w państwie macierzystym w przypadku funduszy UCITS to fundusz posiada paszport, w przypadku funduszy AFI instytucja zarządzająca funduszem. Krupa D., Wspieranie inwestowania długoterminowego z wykorzystaniem funduszy inwestycyjnych na poziomie UE, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2016, w druku.

13 Koncepcja długoterminowych europejskich funduszy inwestycyjnych W 2015 roku Rada UE zatwierdziła projekt rozporządzenia w European Long- Term Investment Funds (ELTIF) Cel - pozyskanie i uruchomienie kapitału na europejskie inwestycje długoterminowe w gospodarce realnej Zastosowanie w OCERP nowa kategoria alternatywnych funduszy inwestycyjnych UE (AFI z UE) lub subfunduszy AFI z UE

14 Podstawa funkcjonowania ELTIF rozporządzenie ELTIF oraz wymogi dla AFI zgodne z dyrektywą ZAFI, możliwość tworzenia jako subfundusze Instytucja zarządzająca ZAFI spełniający wymogi dyrektywy ZAFI po uzyskaniu zezwolenia organu nadzoru ELTIF Rodzaj inwestora profesjonalny i detaliczny Horyzont czasowy inwestycji wystarczająco długi, by objąć cykl życia każdego składnika aktywów ELTIF, mierzony zgodnie z profilem braku płynności i ekonomicznym cyklem życia składnika aktywów Umarzanie tytułów uczestnictwa po zakończeniu działalności ELTIF

15 Koncentracja ELTIF nie więcej niż 25 % tytułów uczestnictwa w jednym ELTIF, unijnych funduszach venture capital (EuVECA) lub europejskich funduszach na rzecz przedsiębiorczości społecznej (EuSEF) Działalność zabroniona krótka sprzedaż aktywów, bezpośrednie lub pośrednie zaangażowanie w towary, w tym za pośrednictwem finansowych instrumentów pochodnych, świadectw odnoszących się do towarów, indeksów opartych na towarach lub jakichkolwiek innych środków lub instrumentów, które prowadziłyby do zaangażowania w towary, transakcje udzielenia pożyczki papierów wartościowych, zaciągnięcia pożyczki papierów wartościowych, transakcje odkupu lub wszelkich innych umów o równoważnych skutkach gospodarczych, które stwarzają podobne ryzyko, jeżeli wpływają one na ponad 10% aktywów ELTIF, wykorzystywanie finansowych instrumentów pochodnych, z wyjątkiem sytuacji, w których wykorzystanie takiego instrumentu służy jedynie zabezpieczeniu ryzyka związanego z innymi inwestycjami ELTIF.

16 Polityka inwestycyjna ELTIF Minimum 70% pozyskanego kapitału w dopuszczalne aktywa inwestycyjne o charakterze długoterminowym: bezpośrednie lub pośrednie udziały w pojedynczych aktywach rzeczowych (np. statki, sprzęty, maszyny, statki powietrzne, tabor kolejowy lub nieruchomości), które wymagaja początkowych nakładów kapitałowych o wartości min. 10 mln EUR; instrumenty kapitałowe i quasi- kapitałowe wyemitowane przez kwalifikowane przedsiębiorstwo porxelowe (wszystkie podmioty z wyjątkiem funduszy typu AIF, funduszy UCITS, przedsiębiorstw finansowych); instrumenty dłużne emitowane przez kwalifikowalne przedsiębiorstwa porxelowe; pożyczki udzielone przez ELTIF kwalifikowalnym przedsiębiorstwom porxelowym; udziały w innych funduszach ELTIF, EuVECA oraz EuSEF, pod warunkiem, że wymienione fundusze nie zainwestowały w fundusze ELTIF więcej niz 10% swojego kapitału. Do 30% pozyskanego kapitału w płynne aktywa inwestycyjne (w które zwykle inwestują fundusze UCITS): akcje, instrumenty rynku pieniężnego, udziały w funduszach UCITS, depozyty z maksymalnie 12- miesięcznym terminem zapadalności.

17 Wnioski Skuteczność dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego z jednej strony, zależna jest od świadomości emerytalnej i skłonności do dobrowolnego oszczędzania długoterminowego, a z drugiej od dostępu do rozwiązań inwestycyjnych, które takiemu oszczędzaniu będą sprzyjać.

18 Wnioski zarządzający funduszami inwestycyjnymi, którzy mają wyższą krótkoterminową presję osiągania wyników są bardziej skoncentrowani na krótkim horyzoncie inwestycji, gdyż taki horyzont mają inwestorzy funduszu. Związane jest to zwłaszcza z poziomem otwartości funduszu inwestycyjnego. Jin L., 2005, How Does Investor Short- termism Affect Mutual Fund Manager Short- termism, EFA 2005 Moscow Meeongs Paper, h}p://ssrn.com/abstract= ( ).

19 Wnioski Krótkoterminowy cel rynków kapitałowych tworzy presję na menedżerów do poświęcenia inwestycji długoterminowych w celu utrzymania krótkoterminowego wzrostu zarobkowania. Konieczne jest narzucenie długiego horyzontu czasowego inwestycji już w momencie wejścia do funduszu. Również sposób zarządzania aktywami odgrywa istotną rolę w zakresie finansowania długoterminowego.

20 Wnioski Wzrostu skuteczności w gromadzeniu oszczędności na emerytury przez gospodarstwa domowe może przyczynić się do wzmocnienia rynków finansowych, w tym rynków funduszy inwestycyjnych. Dobrym wsparciem w tej sytuacji mogą stać się fundusze inwestycyjne pozwalające na efektywną alokację kapitału i zwiększenie płynności regionalnych rynków kapitałowych. UCITS oraz ELTIF poszerzają ofertę i promują transparentne i transgraniczne produkty na międzynarodowym rynku finansowym.

21 Wnioski ELTIF korzystne dla państw, które do tej pory nie rozwinęły długoterminowych instrumentów inwestycyjnych, nie mają swoich autorskich rozwiązań w tym zakresie a uznają za istotne gromadzenie kapitału długoterminowego do wspierania inwestycji infrastrukturalnych wypełniając tym samym lukę kapitałową, rozwiązanie ELTIF w dłuższym okresie może zmniejszyć rolę banków w finansowaniu gospodarki realnej z jednej strony i podmiotów gromadzących oszczędności z drugiej strony, ELTIF może wpłynąć na usunięcie barier w inwestycjach transgranicznych w UE umocnić powiązania z globalnymi rynkami kapitałowymi, harmonizowanie funkcjonowania ELTIF jest kolejnym krokiem w budowaniu i umacnianiu jednolitego rynku finansowego, wspieraniu skutecznej ochrony inwestorów.

22 Cechy produktów wspólnego inwestowania, które mogą skutecznie wspierać oszczędzanie długoterminowe: długoterminowy horyzont inwestycji, możliwości zakupu tytułów uczestnictwa przez inwestorów indywidualnych, ochrona inwestora, transgraniczny charakter inwestycji (jednolity paszport). Krupa D., Wspieranie inwestowania długoterminowego z wykorzystaniem funduszy inwestycyjnych na poziomie UE, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2016, w druku.

23 Dr Dorota Krupa Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Katedra Zarządzania Finansami DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Sposób cytowania: Krupa D., Fundusze inwestycyjne w oszczędzaniu długoterminowym rozwiązania na poziomie UE, Prezentacja na konferencji naukowej DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE, Polska Grupa Emerytalna SGH, Warszawa czerwca 2016 r.