Legnica, dnia 17 lutego 2016 r. Pan Janusz Matuszak Przewodniczący Rady Miejskiej w Przemkowie URZĄD MIEJSKI W PRZEMKOWIE WPŁYNĘŁO

Transkrypt

1 Legnica, dnia 17 lutego 2016 r. Pegionalna Izba Obrachunkowa ve Wrocławiu Zespół w Legnicy Legnica, ul Mickiewicza 2 SO.LG.II URZĄD MIEJSKI W PRZEMKOWIE WPŁYNĘŁO Nr ewidencyjny Liczoa UOŁJa strcn ' wraz wiciz Załącznikami/^ znacznika' Przyjmujący Pan Janusz Matuszak Przewodniczący Rady Miejskiej w Przemkowie Urząd Miejski w Przemkowie Plac Wolności PRZEMKÓW W załączeniu przesyłam uchwałę nr 11/67/2016 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 17 lutego 2016 roku w sprawie opinii o programie postępowania naprawczego Gminy Przemków na lata przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w Przemkowie nr XV/66/16 z dnia 26 stycznia 2016 r. w sprawie programu postępowania naprawczego Gminy Przemków. ^KOORDYNATOR

2 Uchwała Nr 11/67/2016 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 17 lutego 2016 r. w sprawie opinii o programie postępowania naprawczego Gminy Przemków na lata przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w Przemkowie nr XV/66/16 z dnia 26 stycznia 2016 r. w sprawie programu postępowania naprawczego Gminy Przemków Na podstawie art. 13 pkt 13 i art. 19 ust 2 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113, z późn. zm.) oraz zarządzenia nr 1/12 Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z dnia 1 lutego 2012 roku w sprawie wyznaczenia składów orzekających i ich przewodniczących, Skład Orzekający Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu, w osobach: Wiesława Grajek - przewodnicząca, Aneta Kieljan - członek, Tomasz Miśkiewicz - członek, wydaje opinię pozytywną z uwagami o programie postępowania naprawczego Gminy Przemków na lata przyjętym uchwałą Rady Miejskiej w Przemkowie nr XV/66/16 z dnia 26 stycznia 2016 r. w sprawie programu postępowania naprawczego Gminy Przemków. Uzasadnienie Uchwała Rady Miejskiej w Przemkowie nr XV/66/16 z dnia 26 stycznia 2016 r. w sprawie programu postępowania naprawczego Gminy Przemków wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu w dniu 27 stycznia 2016 roku. Załącznikiem do uchwały jest Program Postępowania Naprawczego Gminy Przemków na lata ". Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu, uchwałą nr 100/2015 z 9 grudnia 2015 r., podjętą na podstawie art. 240a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.), dalej u.f.p.", wezwało Gminę Przemków do opracowania i uchwalenia programu postępowania naprawczego. Na podstawie, przedstawionego w tr> bie art. 238 ust. 1 pkt 2 u.f.p., projektu uchwały budżetowej Gminy Przemków na rok 2016 oraz, przedstawionego w trybie art. 230 ust. 2 pkt 1 u.f.p., projektu uchwały w sprawie wieloletniej prognozy finansowej Gminy Przemków na lata , Kolegium Izby stwierdziło brak możliwości uchwalenia przez Radę Miejską w Przemkowie budżetu na rok 2016 oraz wieloletniej prognozy finansowej na lata z powodu niezachowania w 2016 roku relacji określonych w art u.f.p. i niespełnienia w latach relacji określonych w art u.f.p. oraz zagrożenie realizacji zadań publicznych. Skład Orzekający, po analizie Programu Postępowania Naprawczego Gminy Przemków na lata ", uwzględniając dane wynikające ze sprawozdań budżetowych i sprawozdań w zakresie operacji finansowych za lata , stwierdził, co następuje. Program Postępowania Naprawczego Gminy Przemków na lata ", dalej także Program Postępowania Naprawczego" lub "Program", został opracowany na lata , co spełnia wymogi art. 240a ust. 2 u.f.p., odnośnie okresu, na który uchwala się program postępowania naprawczego. Program Postępowania Naprawczego Gminy Przemków spełnia, określone w art. 240a ust. 3 u.f.p., wymogi w zakresie niezbędnych elementów programu postępowania naprawczego. W Programie przedstawiono: sytuację finansową Gminy w oparciu o analizę wykonanych dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów budżetu w latach (dla roku 2015 według stanu na koniec listopada) oraz analizę stanu zadłużenia Gminy i możliwości jego spłaty, przedsięwzięcia naprawcze w latach oraz ich efekty finansowe. Program zawiera zestawienie przedstawiające dane o kształtowaniu się planowanych dochodów i wydatków oraz obciążeń

3 2 długiem w latach , w tym relacje i wskaźniki spłaty długu, o których mowa w art u.f.p., po zakładanej restrukturyzacji zadłużenia. Przedstawiona w Programie analiza budżetu w latach wskazuje, że najważniejszym źródłem dochodów są subwencje oraz dotacje i środki ze źródeł zewnętrznych na dofinansowanie realizowanych zadań, które łącznie stanowiły średnio 62,45% dochodów budżetu w tych latach. Dochody z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiły średnio 15,74% dochodów budżetu. Łącznie dochody z ww. tytułów stanowiły średnio 78,19% dochodów budżetu w latach Dochody ze sprzedaży majątku ( 077) stanowiły średnio tylko 1,39% dochodów uzyskanych w tym okresie. Dochody bieżące kształtowały się na poziomie średnio min zł rocznie (z wyjątkiem roku 2014, w którym wpłynęły dochody z tytułu odzyskanego podatku VAT) i nie wykazują tendencji rosnącej. Jako potencjalne źródło zwiększenia dochodów bieżących wskazano podatek od nieruchomości, stanowiący średnio 9,77% dochodów budżetu. Z zawartej w Programie analizy zaległości w podatkach wynika, że na ogólną kwotę zaległości ,92 zł, realne jest wyegzekwowanie kwoty ,00 zł, możliwą do częściowego odzyskania jest kwota ,54 zł, natomiast kwotę ,38 zł uznano za niemożliwą do wyegzekwowania. W ocenie Składu Orzekającego, prawidłowy jest sformułowany w Programie wniosek, że Gmina większość swoich dochodów pozyskuje ze źródeł od siebie bezpośrednio niezależnych i ma ograniczone możliwości zwiększenia dochodów własnych budżetu. W latach średnio najwięcej środków budżetowych przeznaczano na realizację zadań w zakresie oświaty i opieki wychowawczej (32,07%), pomocy społecznej (15,57%), administracji publicznej (9,77%) oraz na obsługę długu (6,13%). Wydatki w dziale 900 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska" stanowiły drugi co do wielkości kierunek wydatkowania środków (23,94%), co związane było jednak z realizacją wielu kosztownych zadań inwestycyjnych. Wydatki bieżące w dziale 900 stanowiły średnio 3,85% wydatków budżetu w latach Głównym problemem Gminy jest wielkość zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek zaciągniętych przez organy Gminy do 2014 roku oraz z tytułu zobowiązań wymagalnych. Wysokie koszty obsługi długu, w tym od zobowiązań zaciągniętych w 2014 roku w instytucjach pozabankowych, tj. w MW Trade S.A. i Magellan S.A., spowodowały, że na obsługę długu Gmina przeznaczała większe lub porównywalne środki jak na spłatę rat kapitałowych - w 2013 roku wydatki na obsługę długu wynosiły ,41 zł przy rozchodach w kwocie ,82 zł, a w roku 2014 na obsługę długu wydatkowano ,09 zł wobec rozchodów w wysokości ,39 zł. W Programie podano, że na koniec 2015 roku zadłużenie Gminy z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów wyniesie ,77 zł, z czego - zgodnie z obecnym harmonogramem spłat - w 2016 roku do spłaty przypada kwota ,88 zł, w 2017 roku jest to kwota ,03 zł i w 2018 roku kwota ,40 zł. Przypadające do zapłaty w latach odsetki od najdroższych zobowiązań finansowych określono odpowiednio w kwotach zł, zł i zł. Skutkiem zaciągania począwszy od 2009 roku zobowiązań pod nierealnie zaplanowane, niemożliwe do uzyskania dochody były zobowiązania wymagalne na koniec każdego roku (na koniec 2014 roku była to kwota ,19 zł). Wielkość zobowiązań wymagalnych na koniec 2015 roku oszacowano w Programie na kwotę ,15 zł, w tym zł z tytułu zwrotu dotacji wraz z odsetkami otrzymanej na budowę hali sportowej. Z przedstawionych w Programie problemów i wniosków, będących rezultatem dokonanej analizy sytuacji finansowej Gminy wynika, że w celu spłaty zaciągniętych zobowiązań Gmina musiałaby wypracować co roku znaczną nadwyżkę budżetową, co jest nierealne, przy ostrożnie planowanych i możliwych do uzyskania dochodach budżetu, w tym dochodach bieżących, oraz koniecznych wydatkach na realizację zadań publicznych, zwłaszcza wydatkach bieżących, z których część stanowią wydatki sztywne" jak wydatki na zadania w pomocy społecznej. W związku z powyższym Gmina uznała, że tylko dogłębne i kompleksowe działania naprawcze mogą przynieść oczekiwany efekt dla poprawy sytuacji finansowej Gminy. W Programie przedstawiono już wdrożone i planowane przedsięwzięcia naprawcze, obejmujące działania zwiększające dochody i ograniczające wydatki oraz restrukturyzację długu, a

4 3 także ich efekty finansowe. Łączne efekty finansowe działań naprawczych w latach oszacowano na kwotę ,81 zł, z tego w roku 2016 z tytułu dochodów majątkowych zł i ograniczenia wydatków bieżących ,27 zł, w 2017 roku z tytułu dochodów majątkowych zł, zwiększenia dochodów bieżących zł i ograniczenia wydatków bieżących ,27 zł oraz w 2018 roku z tytułu dochodów majątkowych zł, zwiększenia dochodów bieżących zł i ograniczenia wydatków bieżących w kwocie ,27 zł. Głównym przedsięwzięciem naprawczym jest pozyskanie w 2016 roku finansowania restrukturyzacyjnego (finansowania bankowego, a w przypadku niepowodzenia Gmina ubiegać się będzie o pożyczkę z budżetu państwa), którego wielkość oszacowano na ,20 zł. Założono, że finansowaniem restrukturyzacyjnym zostaną objęte najdroższe zobowiązania w łącznej kwocie ,31 zł oraz przypadające do spłaty w tym roku raty pozostałych zobowiązań w kwocie ,44 zł, tj. raty w kwocie ,00 zł kredytów w Banku Spółdzielczym w Przemkowie, raty w kwocie ,00 zł pożyczek w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz raty w kwocie ,44 zł zobowiązań w instytucjach pozabankowych (w MW Trade i Magellan S.A.) przypadające do spłaty w pierwszym półroczu 2016 roku. Ponadto założono spłatę w 2016 roku całości zobowiązań wymagalnych w kwocie ,45 zł, przy czym, jak wskazano w Programie, z rachunku budżetu wynika, że na powyższy cel konieczne jest finansowanie w kwocie ,45 zł. Spłata długu po restrukturyzacji planowana jest do 2032 roku. Z przedstawionej sytuacji finansowej Gminy wynika, że nie jest możliwa spłata zobowiązań wymagalnych bez uchwalenia budżetu na rok 2016 z deficytem w powyższej kwocie. Spłata zobowiązań wymagalnych powoduje, że w roku 2016 deficyt operacyjny wyniesie zł, nie będzie zatem zachowana zasada określona w art. 242 ust. 1 u.f.p. W Programie Postępowania Naprawczego przewidziano działania powiększające dochody oraz ograniczające wydatki bieżące (osobowe i rzeczowe). Działaniami naprawczymi w zakresie zwiększenia dochodów jest sprzedaż majątku oraz podwyższenie od 2017 roku stawek podatkowych w podatku od nieruchomości. W 2016 roku ze sprzedaży wskazanych w Programie nieruchomości Gmina planuje uzyskać zł. W latach 2017 i 2018 wpływy z tego tytułu przewidziano w kwocie po zł rocznie i w latach następnych od 84,7 tys. zł do 88,9 tys. zł rocznie. Wzrost dochodów bieżących w wyniku określenia przez Radę Miejską w Przemkowie stawek w podatku od nieruchomości na rok 2017 w wysokości stawek podanych w Programie oszacowano na kwotę zł rocznie w latach 2017 i Efekty finansowe planowanych przedsięwzięć naprawczych zmniejszających wydatki bieżące określono w kwotach: 1) restrukturyzacja zadłużenia (zmniejszenie kosztów odsetek) zł w 2016 roku i po zł w latach 2017 i 2018, 2) połączenie Przemkowskiego Ośrodka Kultury oraz Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej zł w 2016 roku i po zł rocznie w roku 2017 i 2018, 3) likwidacja Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół i przekazanie zadań Zespołu do Centrum Usług Wspólnych w strukturze Urzędu Miejskiego w Przemkowie zł w 2016 roku i po zł rocznie w roku 2017 i Oszczędności w latach w wydatkach bieżących w wyniku wdrożonych (opisanych w Programie) działań naprawczych przedstawiono w kwotach: 1) likwidacja w 2015 roku straży miejskiej - po ,15 zł rocznie, 2) reorganizacja Urzędu Miejskiego w Przemkowie ,98 zł rocznie, 3) reorganizacja Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej ,80 zł rocznie, 4) ograniczenie wydatków w Publicznym Przedszkolu Nr 1 w Przemkowie ,71 zł rocznie, 5) ograniczenie wydatków w Publicznym Przedszkolu Nr 2 w Przemkowie ,05 zł rocznie, 6) ograniczenie wydatków w Szkole Podstawowej Nr 1 w Przemkowie ,00 zł rocznie, 7) ograniczenie wydatków w Szkole Podstawowej Nr 2 w Przemkowie ,00 zł rocznie,

5 4 8) ograniczenie wydatków w Szkole Podstawowej w Wysokiej ,58 zł rocznie (w roku 2016 kwota ,58 zł), 9) ograniczenie wydatków w Ośrodku pomocy Społecznej ,00 zł rocznie, 10) rezygnacja z dopłat do dostawy wody i odbioru ścieków zł rocznie, 11) rezygnacja z wydatkowania środków na promocję Gminy zł rocznie. Z zawartego w Programie zestawienia pn. Kształtowanie się planowanych dochodów i wydatków oraz obciążeń długiem dla Gminy Przemków w latach (po restrukturyzacji zadłużenia)" wynika, że w 2016 roku przewiduje się dochody budżetu w kwocie zł, z tego dochody bieżące w kwocie zł i dochody majątkowe w kwocie zł, oraz wydatki ogółem w wysokości zł, z tego wydatki bieżące w kwocie zł i wydatki majątkowe w kwocie zł. W 2016 roku przychody budżetu założono w kwocie zł, a rozchody budżetu w wysokości zł. Deficyt budżetu w roku 2016 wyniesie zł. W latach 2017 i 2018 dochody budżetu planuje się na poziomie odpowiednio 24,8 min zł i 25,4 min zł. W roku 2019 i 2020 przewidziano niewielki wzrost dochodów, a w latach dochody prognozuje się w tej samej wysokości ( zł, w tym dochody bieżące zł). Wydatki budżetu przewidziano w roku 2017 w kwocie 22,8 min zł, w tym wydatki bieżące w wysokości 22,3 min zł. Podobne wielkości wydatków planuje się w roku ,5 min zł wydatki ogółem, w tym wydatki bieżące 22,7 min zł. W latach przewidziano niewielki wzrost wydatków, natomiast od roku 2022 coroczne zmniejszenie w niewielkim stopniu wydatków, w tym wydatków bieżących, przy zmniejszaniu się wydatków z tytułu odsetek określonych w art. 243 ust. 1 u.f.p. Od roku 2017 planuje się nadwyżkę dochodów nad wydatkami (nadwyżkę budżetową), którą przeznaczono na sfinansowanie spłaty długu (rozchodów budżetu). W omawianym zestawieniu podano nieprawidłowe kwoty wyniku budżetu od 2017 do 2032 roku - prawidłowo obliczone nadwyżki budżetowe są równe planowanym w tych latach rozchodom budżetu. Zgodnie z danymi podanymi w ww. zestawieniu, w roku 2016 wynik operacyjny będzie ujemny i wyniesie zł, natomiast w latach wynik ten będzie miał wartość dodatnią i wyniesie odpowiednio zł i zł. W latach następnych przewidziana jest nadwyżka operacyjna na poziomie od 2,6 min zł w roku 2019 do 4,0 min zł w 2032 roku. Jednoroczna relacja wyniku operacyjnego powiększonego o dochody ze sprzedaży majątku do planowanych dochodów ogółem wyniesie -13,47% w 2016 roku, 10,08% w 2017 roku i 10,63% w 2018 roku. Z ww. zestawienia wynika, że w latach zostanie przekroczony indywidualny wskaźnik wyznaczający dopuszczalny poziom obciążenia budżetu spłatą długu. Wskaźnik ten ustala się zgodnie z przepisami art. 243 ust. 1 u.f.p., jako średnią arytmetyczną z obliczonych dla ostatnich trzech lat relacji dochodów bieżących powiększonych o dochody ze sprzedaży majątku oraz pomniejszonych o wydatki bieżące, do dochodów ogółem budżetu. W r latach relacja przypadających do spłaty kredytów i pożyczek wraz z odsetkami oraz z doliczeniem, stosownie z art. 244 u.f.p., przypadającej do spłaty kwoty zobowiązań związku międzygminnego współtworzonego przez Gminę, do planowanych w tych latach dochodów ogółem wyniesie odpowiednio 67,26%, 12,93%, 12,36% i 8,40%, wobec dopuszczalnego wskaźnika spłaty wynoszącego odpowiednio 7,32%, 2,02%, 2,29% i 2,41%. Przekroczenie w roku 2019 dopuszczalnego wskaźnika spłaty długu wynika z planowanej spłaty w roku 2016 zobowiązań wymagalnych stanowiących wydatki bieżące - w 2016 roku zakładany jest ujemny wynik operacyjny w wysokości zł, a wskaźnik jednoroczny w tym roku wyniesie -13,47%. W ocenie Składu Orzekającego, przedstawione w omawianym wyżej zestawieniu kwoty dochodów bieżących budżetu w okresie realizacji postępowania naprawczego zostały określone realnie i są możliwe do uzyskania, a oszczędne ich wydatkowanie - po restrukturyzacji zadłużenia - umożliwi realizację ustawowych zadań i poprawę sytuacji finansowo-płatniczej Gminy. Skład Orzekający zwraca uwagę, że ryzykiem obarczone jest uzyskanie 2016 roku dochodów ze sprzedaży nieruchomości w zakładanej kwocie zł - jak wynika bowiem ze sprawozdania miesięcznego z wykonania planu dochodów budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 roku na planowaną kwotę zł dochodów ze sprzedaży majątku uzyskano ,54 zł, a w latach wpływy ze sprzedaży majątku wynosiły średnio zł.

6 5 Planowane finansowanie restrukturyzacyjne obejmuje spłatę kredytu w kwocie zł zaciągniętego w Banku Spółdzielczym w Przemkowie (742/14). Spłata tego kredytu planowana była ze środków refundacji poniesionych wydatków na realizację zadania inwestycyjnego "Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej" dofinansowanego środkami unijnymi. Wielkość przewidzianego do zaciągnięcia w 2016 roku finansowania restrukturyzacyjnego powinna być zatem zweryfikowana o powyższą kwotę. W Programie Postępowania Naprawczego podano wartość szacunkową zobowiązań wymagalnych objętych finansowaniem restrukturyzacyjnym. W związku z powyższym, ubiegając się o finansowanie restrukturyzacyjne Gmina powinna ustalić faktyczną wielkość zobowiązań wymagalnych na koniec 2015 roku. W Programie nie wskazano inwestycji, na których realizację w 2016 roku przewidziano zł. Kwota tych wydatków majątkowych powinna być przeanalizowana z uwagi na przepis art. 240a ust. 5 pkt 1 u.f.p., który stanowi, że w okresie realizacji postępowania naprawczego jednostka samorządu terytorialnego, nie może podejmować nowych inwestycji finansowanych kredytem, pożyczką lub emisją papierów wartościowych. Zdaniem Składu Orzekającego, w Programie Postępowania Naprawczego Gmina prawidłowo wskazała, że od lat była zadłużona ponad swoje możliwości finansowe. Do takiej sytuacji doprowadziły działania organów gminy w latach Skład Orzekający wskazuje, że dla skutecznej i trwałej poprawy sytuacji finansowej Gminy Przemków konieczna jest współpraca jej organów przy konsekwentnej realizacji działań naprawczych przyjętych w Programie Postępowania Naprawczego oraz bieżące monitorowanie ich realizacji w celu uzyskania zakładanych efektów finansowych. Od niniejszej uchwały przysługuje, zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, odwołanie do Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu w terminie 14 dni od dnia doręczenia uchwały. PRZEWODNICZĄCA