Redakcja Milan Popović Daniel Biczysko TRENDY EKONOMICZNE W DOBIE KRYZYSU GLOBALNEGO
|
|
- Bogumił Szczepaniak
- 2 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Redakcja Milan Popović Daniel Biczysko TRENDY EKONOMICZNE W DOBIE KRYZYSU GLOBALNEGO Łódź 2013
2 Recenzent: dr Jarosław Zając Redakcja: mgr Milan Popović, mgr Daniel Biczysko Publikacja dofinansowana przez Dziekana Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego Autorzy referatów: Antos Kamila Antos Łukasz Bania Sylwia Cupriak Anna Godzisz Angelika Gosławski Łukasz Graczyk Mateusz Jaworski Adrian Kowalczyk Marta Kurp Łukasz Leśniak Kamila Mijas Piotr Nartowska Agnieszka Pustuł Sylwia Sobieraj Anna Strojek Milena Ścibisz Aleksandra Wojtalczyk Sebastian Zagaj Dominik Zelga Agata Żelazny Jan ISBN: Wszelkie prawa zastrzeżone Wydawca: Studenckie Koło Naukowe Technologii Internetowych i Multimedialnych IM-Tech ul. POW 3/5, Łódź Przygotowanie do druku: Agata Zelga, Mateusz Kordowiak Projekt okładki: Agata Partyczyńska Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego ul. Lindleya 8, Łódź tel. (42)
3 SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 5 CZĘŚĆ I: TRENDY FINANSOWE... 9 Łukasz ANTOS, Łukasz KURP: Polityka fiskalna państwa w dobie kryzysu Łukasz GOSŁAWSKI: Płatności mobilne w komunikacji miejskiej na przykładzie MPK Łódź Sp. z o.o Mateusz GRACZYK: Determinanty i następstwa prawa Kopernika - Greshama Agata ZELGA: Whisky investments jako atrakcyjna metoda dywersyfikacji portfela inwestycyjnego Jan ŻELAZNY: Finanse islamskie i bankowość muzułmańska alternatywą dla tradycyjnej bankowości w dobie kryzysu CZĘŚĆ II: TRENDY BIZNESOWE Kamila ANTOS: Zarządzanie kapitałem ludzkim wyznacznikiem konkurencyjności organizacji XXI wieku Sylwia BANIA, Milena STROJEK: Popytowe podejście do innowacji jako źródło wartości organizacji w kryzysie Anna CUPRIAK: Społeczna odpowiedzialność biznesu w dobie kryzysu gospodarczego Marta KOWALCZYK, Agnieszka NARTOWSKA: Budowanie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstwa w dobie kryzysu globalnego Kamila LEŚNIAK: Kierowanie projektem w dobie kryzysu Sebastian WOJTALCZYK: Strategie inwestycyjne w dobie kryzysu światowego
4 CZĘŚĆ III: TRENDY W POZOSTAŁYCH DZIEDZINACH GOSPODARKI Angelika GODZISZ, Aleksandra ŚCIBISZ: Osoby młode na rynku pracy w dobie kryzysu globalnego Adrian JAWORSKI: Inwestycje w nieruchomości. Przekształcenia przestrzenne i społeczne miast - gettoizacja Piotr MIJAS: HTML5 a Flash przyszłość multimediów w internecie Sylwia PUSUŁ, Anna SOBIERAJ, Strategia interwencjonistyczna w dobie kryzysu na przykładzie niemiec Piotr WOJCIECHOWSKI: Wpływ kryzysu gospodarczego na sprzedaż prezerwatyw O wydawcy...141
5 Wprowadzenie Mamy zaszczyt przedstawić Państwu kolejną monografię z serii Trendy ekonomiczne. Po trendach ekonomicznych na polskim rynku (2009), w Unii Europejskiej (2010), we współczesnej Europie (2011) oraz na rynkach światowych (2012) autorzy zwrócili uwagę na fakt, iż globalny kryzys gospodarczy wywiera również wpływ na trendach gospodarczych. Monografia składa się z siedemnastu opracowań, napisanych przez dziewiętnastu autorów, będących studentami zrzeszonymi w kołach naukowych. Opracowania zostały podzielone na trzy działy tematyczne: trendy finansowe, trendy biznesowe oraz trendy w pozostałych dziedzinach gospodarki. Dział pierwszy rozpoczyna opracowanie dotyczące polityki fiskalnej państwa. Współczesne tępo życia, wzrastająca zmienność otoczenia, rozwój nauki i znaczący postęp techniczny, wszystko to powoduje, że w miejsce już rozwiązanych problemów rodzą się kolejne bardziej skomplikowane i trudniejsze do pokonania. Współczesna polityka fiskalna skierowana jest na realizację ważnych celów. Polityka fiskalna jest skutecznym narzędziem państwa, by efektywnie prowadzić politykę gospodarczą. Zastosowanie poszczególnych instrumentów polityki fiskalnej wywołuje zmiany w wielu dziedzinach gospodarki narodowej. Kolejny artykuł przybliża zastosowanie płatności mobilnych w biznesie, a zwłaszcza w miejskich przedsiębiorstwach komunikacyjnych. Opisuje w jaki sposób firmy, oferujące tego typu usługi, współpracują z przedsiębiorstwami komunikacyjnymi i co oferują swoim klientom. Ukazuje również kondycję tego typu płatności w dzisiejszych czasach i perspektywy jakie przed nimi stoją. W pracy opisano również wpływ kryzysu ekonomicznego na zainteresowanie płatnościami elektronicznymi. Następne opracowanie szczegółowo przedstawia uwarunkowania i efekty prawa Kopernika Greshama. Okazuje się, że zasada ta odnosi się do wszystkich systemów monetarnych, jakie mieliśmy do tej pory w historii jak i również do tego, który mamy obecnie, czyli do pustego pieniądza bez pokrycia. Referat zwraca uwagę na częsty błąd popełniany podczas interpretacji prawa K-G. Wskazuje wymogi jakie muszą zostać spełnione by to prawo zadziałało. Efektem takiej sytuacji są hiperinflacja, zadłużenie i ubóstwo. Rozwiązania takich problemów upatruje się w wolnym rynku, ponieważ gdyby taki system panował od samego początku nie doszłoby do tak poważnych problemów jak chociażby brak podstawowych produktów w sklepach. Kolejna praca opisana została istota inwestycji alternatywnych, będących coraz bardziej popularną formą lokowania kapitału. Inwestycje w whisky, cieszące się w ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem inwestorów, stanowią główny motyw artykułu. Opisano czołowych 5
6 dystrybutorów whisky, reakcję inwestycji alternatywnych na kryzys globalny, a także sposoby wejścia na rynek alkoholi. Ostatnie opracowanie w części pierwszej opisuje finanse islamskie oraz bankowość muzułmańską, które dzięki swojemu dynamicznemu rozwojowi w ostatnich dwóch dekadach stają się coraz częstszym obiektem badań ekonomistów. Celem tegoż artykułu jest przedstawienie specyfiki tych rozwiązań finansowych oraz próba odpowiedzenia na pytanie czy jest to alternatywa godna uwagi w czasie kryzysu zachodniego systemu finansowego. Drugą część, dotyczącą trendów biznesowych, rozpoczyna opracowanie opisujące zarządzanie kapitałem ludzkim wyznacznikiem konkurencyjności organizacji w XXI wieku. Zawiera ono omówienie kierunku zmian w organizacjach, charakterystykę organizacji XXI wieku oraz sposoby wypracowywania stałej przewagi konkurencyjnej w turbulentnym otoczeniu organizacji. Czynnik ludzki staje się elementem decydującym o sukcesie organizacji, a co za tym idzie, następuje przejście w kierunku gospodarki opartej na wiedzy. Wobec rosnącej konkurencji zdolność do kreowania innowacji staje się jednym z czynników warunkujących potencjał rozwojowy danej organizacji. Przedsiębiorcy we wprowadzaniu innowacji wykorzystując wiedzę oraz potrzeby klientów, posługują się metodą User-DrivenInnovation (UDI). Celem tejże pracy jest wskazanie metody USI jako szansy przewagi konkurencyjnej danego przedsiębiorstwa w czasach kryzysu. Przedstawiono pojęcie i typy innowacji oraz scharakteryzowano popytowe podejście do innowacji, praktyczne zastosowanie metody UDI i zaprezentowano najważniejsze korzyści i bariery wprowadzania UDI. Społeczna odpowiedzialność biznesu to temat, który coraz częściej pojawia się zarówno w mediach, jak i w raportach i zasadach działania firm. Przedsiębiorstwa, budując strategię, dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Kryzys finansowy ostatnich lat postawił pytanie czy w trudnych dla gospodarki czasach, korporacje powinny zwiększać działania wolontariackie i społecznie odpowiedzialne, czy też skupiać się na cięciu kosztów i maksymalizacji zysków? Kolejny artykuł traktuje o tym czym jest CSR oraz jakie są płynące z niej korzyści i zagrożenia. Przedstawiono w nim wyniki badań sprawdzających jak kryzys wpłynął na społeczną odpowiedzialność biznesu, a także ukazano przykłady firm, działających w Polsce, które mimo kryzysu konsekwentnie realizują swoją strategię CSR. W warunkach kryzysu globalnego, charakteryzującego się niepewnością otoczenia, głębokimi oraz dynamicznie dokonującymi się przeobrażeniami, sukces odnoszą te przedsiębiorstwa, które w świadomy sposób budują 6
7 potencjał konkurencyjności i innowacyjności. Tylko te przedsiębiorstwa, które posiadają cenny i niepowtarzalny kapitał ludzki mogą się rozwijać i konkurować. Niezwykle ważną rolę w tworzeniu innowacyjności i konkurencyjności w przedsiębiorstwach odgrywają coraz powszechniej stosowane bezpośrednie inwestycje zagraniczne przynoszące szereg korzyści inwestorom lokującym w nich swój kapitał oraz przechodzenie przedsiębiorstw do form wirtualnych. Celem kolejnego opracowania jest zwrócenie uwagi na rolę autorytetu i kluczowych kompetencji zarządzającego projektem w procesie jego realizacji, w warunkach kryzysu. Aby kierownik skutecznie zarządzał przedsięwzięciem powinien, obok specjalizacyjnej wiedzy i znajomości metodyk zarządzania projektami, posiadać wśród członków zespołu autorytet, a także cechować się odpowiednimi kompetencjami, zwanymi kompetencjami kluczowymi. Powyższe jest tym bardziej istotne w czasach kryzysu, gdy proces przewidywania jest utrudniony. Zwłaszcza, że każdy projekt jest jednorazowym i niepowtarzalnym przedsięwzięciem, co dodatkowo wpływa na zwiększenie ryzyka działalności, chociażby uwagi chociażby na ograniczoną możliwość korzystania z danych historycznych. Część druga zostaje zamknięta artykułem na temat strategii inwestycyjnych nawiązujących do kryzysu globalnego. Celem tegoż artykułu jest przedstawienie najpopularniejszych strategii inwestycyjnych wykorzystywanych w dobie kryzysu. Artykuł opisuje obecną sytuację na rynku oraz charakteryzuje kilka wybranych strategii inwestycyjnych. Ponadto, zwraca uwagę na znaczenie dywersyfikacje inwestycji ważnej szczególnie w okresie słabszej koniunktury. Część trzecią, ostatnią, rozpoczyna opracowanie na temat młodych osób na rynku pracy, które stanowią grupę społeczną o podwyższonym ryzyku. Ze względu na wydłużenie się okresu kształcenia i późniejsze wchodzenie osób młodych w struktury rynku pracy, górna granica określająca osoby młode została wydłużona. W badaniach baelowskich osoby młode to ludność w wieku lata, które pobierają naukę na wszystkich poziomach kształcenia. Ponadto kryzys gospodarczy na świecie wywołał duże bezrobocie, szczególnie wśród osób młodych, którym bez doświadczenia zawodowego trudno podjąć pracę. Poszukiwanie bezpiecznych form inwestowania to jeden z głównych trendów ekonomicznych w dobie kryzysu globalnego. Bez wątpienia możliwość wypracowania znaczącego zysku bez ryzyka poniesienia znaczących strat dają inwestycje w nieruchomości. Niestety inwestorzy kierując się chęcią osiągnięcia jak największego zysku oraz chcąc zaspokoić potrzeby swoich klientów przyczyniają się do degradacji przestrzeni miejskiej i jej społeczeństwa, budując osiedla zamknięte nieodłączny element zjawiska gettoizacji. 7
8 W Internecie można znaleźć bardzo dużo materiałów multimedialnych. Animacje, filmy wideo, gry, zdjęcia, a także pliki audio mogą być umieszczane na stronach przy użyciu różnych technologii. Do tego celu najczęściej stosowany był Flash, ale kilka lat temu powstał HTML5, który ma za zadanie zastąpić tę technologię. HTML5 wprowadza wiele nowych funkcjonalności, które wspierają multimedia również na urządzeniach mobilnych, ale ma trochę inne zastosowanie niż Flash. Międzynarodowy kryzys gospodarczy oraz środki podejmowane przez poszczególne rządy dla złagodzenia jego skutków stanowią przedmiot licznych analiz i komentarzy. W ramach debaty wysuwane są także propozycje działań antykryzysowych, mające zarówno charakter pojedynczych inicjatyw, jak i kompleksowych programów. Dokonując analizy zaangażowania państw w rozwiązanie problemów szczególnie sektora bankowego można zauważyć wyraźną ewolucję w zakresie metod i narzędzi interwencji. Kolejna praca porusza kwestie strategii interwencjonistycznej w dobie kryzysu na przykładzie Niemiec i dotyczy programu antykryzysowego Niemiec, który w największym stopniu jest skierowany na pomoc dla zagrożonych instytucji finansowych. Występuje jednak szereg innych działań, mających na celu pobudzić wzrost gospodarczy, przeciwdziałać bezrobociu i chronić przed skutkami kryzysu najsłabsze grupy społeczne. Kraj ten jest przykładem zastosowania strategii interwencjonistycznych, która została przybliżona w pracy. Ostatni w części trzeciej referat opisuje zarys historyczny prezerwatywy jak również i wpływ globalnego kryzysu gospodarczego na rynek prezerwatyw w Polsce i krajach europejskich. Preferencje konsumentów nie odnoszą się jedynie do kwestii oszczędzania lecz mają też podłoże preferencyjne ze względu na dostępność asortymentu, rodzaj prezerwatyw czy miejsce, w którym można je nabyć. Wszystkie zależności i statystyki odzwierciedlają wpływ koniunkturalny w badanym okresie, oraz odnoszą się do sytuacji kryzysowej jakiej doświadczyliśmy. Pokładamy nadzieję, iż niniejsza publikacja pozwoli pogłębić czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko pojętej innowacyjności w biznesie oraz będzie stanowiła źródło inspiracji do dalszych prac i badań w tym zakresie. Składam podziękowania za recenzowanie niniejszej publikacji Panu doktorowi Jarosławowi Zającowi z Katedry Informatyki Ekonomicznej Uniwersytetu Łódzkiego. W imieniu redakcji, mgr Milan Popović Katedra Informatyki Ekonomicznej UŁ 8
9 CZĘŚĆ I: TRENDY FINANSOWE
10
11 Polityka fiskalna, kryzys ekonomiczny Łukasz ANTOS *, Łukasz KURP * POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA W DOBIE KRYZYSU W obecnej sytuacji państwo nie może dystansować się od problemów gospodarczych i społecznych, które występują zarówno w krajach wysoko rozwiniętych, jak i w krajach rozwijających się. Współczesne tępo życia, wzrastająca zmienność otoczenia, rozwój nauki i znaczący postęp techniczny, wszystko to powoduje, że w miejsce już rozwiązanych problemów rodzą się kolejne bardziej skomplikowane i trudniejsze do pokonania. Współczesna polityka fiskalna skierowana jest na realizację ważnych celów. Polityka fiskalna jest skutecznym narzędziem państwa, by efektywnie prowadzić politykę gospodarczą. Oddziałuje ona na gospodarkę kraju wielostronnie. Zastosowanie poszczególnych instrumentów polityki fiskalnej wywołuje zmiany w wielu dziedzinach gospodarki narodowej. 1. WPROWADZENIE Globalny kryzys przyczynił się do zmiany podejścia wobec polityki fiskalnej. Dotychczasowe kontrowersje dotyczące efektywności polityki fiskalnej w krótkim i długim okresie, ustąpiły wobec konieczności przeciwdziałania kryzysowi. Wiele państw wprowadziło stymulacyjne pakiety fiskalne, przy aprobacie ekonomistów do tej pory sceptycznie odnoszących się do takich działań 1. Skuteczność podjętych działań zależy od wielu czynników, więc prowadzenie dobrej polityki fiskalnej jest niezwykle trudne. 2. CHARAKTERYSTYKA POLITYKI FISKALNEJ Polityka fiskalna polega na działaniach państwa, które decydują o wielkości i strukturze wydatków publicznych, źródeł ich sfinansowania (w szczególności wysokość i struktura podatków) oraz deficytu budżeto- * Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Studenckie Koło Naukowe Koncept, opiekun referatu mgr Joanna Rogalska. 1 M. Gajda-Kantorowska, Analiza przydatności polityki fiskalnej do usuwania skutków kryzysu w krótkim, średnim i długim okresie, [w:] Dach Z. (red.), Polityka makroekonomiczna w warunkach kryzysu i jej wpływ na gospodarkę, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011, s
12 wego. Obok polityki pieniężnej stanowi podstawę polityki gospodarczej państwa w krótkim i średnim okresie CELE I FUNKCJE POLITYKI FISKALNEJ Politykę fiskalną można określić jako dobór źródeł oraz metod gromadzenia dochodów publicznych, a także kierunków i sposobu realizacji wydatków publicznych 3. Podstawowym celem polityki fiskalnej jest dystrybucja dóbr publicznych oraz finansowanie wydatków państwa. Innym celem polityki fiskalnej jest wspieranie rozwoju gospodarczego kraju, jak również dążenie do utrzymania trwałego, stabilnego wzrostu gospodarczego 4. Wśród szczegółowych celów polityki fiskalnej można wyróżnić 5 : umożliwianie pełnego (pełniejszego) wykorzystania zdolności produkcyjnych gospodarki, tworzenie warunków do oszczędzania dzięki optymalizacji obciążeń podatkowych, ograniczanie wahań cyklu koniunkturalnego, zwalczanie skutków bezrobocia oraz promowanie procesu tworzenia nowych miejsc pracy, korekta nadmiernego zróżnicowania dochodów w społeczeństwie będącego skutkiem mechanizmu rynkowego, łagodzenie negatywnych skutków ubocznych działalności podmiotów rynkowych, kierujących się przede wszystkim motywem zysku. Do funkcji polityki fiskalnej można zaliczyć funkcję alokacyjną, redystrybucyjną oraz stabilizacyjną (Rysunek 1). Pierwsza funkcja dotyczy alokacji zasobów w różne części gospodarki narodowej (sektor publiczny i prywatny). Funkcja redystrybucyjna odnosi się do modyfikacji pierwotnej struktury dochodu narodowego w celu stworzenia społecznie zrównoważonego modelu państwa. Z kolei funkcja stabilizacyjna polega na długotrwałym utrzymywaniu wysokiego i stabilnego wzrostu gospodarczego przy zachowaniu równowagi rynkowej. Stabilizacja przy użyciu automatycznych i dyskrecjonalnych instrumentów fiskalnych odbywa się głównie za pomocą oddziaływania na poziom popytu zagregowanego , Z. Fredrowicz, Polityka fiskalna, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań 1998, s M. Dynus, Polityka Fiskalna, Wydawnictwo TNOiK, Toruń 2007, s S/ Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005, s J. Tomkiewicz, Polityka fiskalna a inwestycje w gospodarce posocjalistycznej, 12
13 Rysunek 1. Funkcje Polityki Fiskalnej POLITYKA FISKALNA Stabilizacyjna Redystrybucyjna Alokacyjna Źródło: opracowanie własne na podstawie: Dynus M., Polityka Fiskalna, Wydawnictwo TNOiK Toruń 2007, s DOBRA POLITYKA FISKALNA Istotą dobrej polityki fiskalnej jest wspieranie rozwoju gospodarczego kraju bez nadmiernego obciążenia podatkowego 7. S. Owsiak wyróżnił 3 cechy dobrej polityki fiskalnej. Autor przez racjonalizm fiskalny rozumie taką ingerencję państwa w dochody podmiotów gospodarczych, aby te mogły funkcjonować i rozwijać się, a gospodarstwa domowe zaspokajały potrzeby konsumpcyjne na odpowiednim poziomie oraz miały warunki do oszczędzania. Taka polityka fiskalna zapobiega spadkowi podaży kapitału pieniężnego. Jednocześnie racjonalizm fiskalny obejmuje problem nadmiernego fiskalizmu, cechującego zbyt znaczne ingerowanie władz publicznych w dochody, co może skutkować spowolnieniem gospodarczym. Kolejną cechą dobrej polityki fiskalnej jest umiejętność łączenia celów pozafiskalnych z fiskalnymi, co przejawia się w zakresie podatków. Podatki powinny nie tylko zasilać budżet państwa, ale także powinny być instrumentem wywołującym pozytywne zachowania podatnika. Ostatnia zasada, stabilność polityki fiskalnej, dotyczy stosowania takiej polityki, która redukuje wahania cyklów koniunkturalnych 8. Wydawnictwo WSPiZ im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2006, s M. Dynus, Polityka Fiskalna, Wydawnictwo TNOiK, Toruń 2007, s S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005, s
14 3. RODZAJE I WARUNKI POWODZENIA POLITYKI FISKALNEJ W WALCE Z KRYZYSEM Polityka fiskalna to jeden z najważniejszych instrumentów jaki ma do dyspozycji państwo by skutecznie prowadzić politykę gospodarczą. Polityka fiskalna oddziałuje na gospodarkę kraju wielokierunkowo, a zastosowanie poszczególnych instrumentów fiskalnych wywołuje zmiany w wielu dziedzinach gospodarki narodowej. Wpływanie na rozwój gospodarczy poprzez politykę fiskalną w zdecydowanej większości wiąże się ze zwiększeniem popytu wewnętrznego finansowanego zwiększonym deficytem budżetowym PASYWNA I AKTYWNA POLITYKA FISKALNA Państwo, mając na celu ustabilizowanie wahań cyklów koniunkturalnych może stosować aktywną politykę fiskalną (dyskrecjonalną) lub pasywną politykę fiskalną (automatyczne stabilizatory koniunktury) 10. Pasywna polityka fiskalna to wykorzystywanie właściwej niektórym instrumentom wrażliwości na zmiany dochodu narodowego, zatrudnienia i innych wielkości ekonomicznych. Cechą tych instrumentów jest to, że te samoczynnie, bez potrzeby podejmowania konkretnych decyzji dostosowawczych, reagują na zmianę koniunktury 11. Automatyczne stabilizatory koniunktury charakteryzują się tym, że ich wprowadzenie nie wymaga stosowania częstych poprawek w związku ze zmianą kondycji gospodarki. Inną istotną cechą jest to, że ich intensywność oraz obszar działania uwarunkowane są niemal wyłącznie przez wielkość zmian aktywności gospodarczej. Zadaniem pasywnej polityki fiskalnej jest hamowanie deprecjacji popytu globalnego w okresach recesji lub powstrzymywanie wzrostu popytu w okresach ekspansji. Pasywna polityka fiskalna oddziałując na popyt globalny może zmniejszyć wahania gospodarki w stosunkowo krótkim okresie. Nie wywołuje ona warunków do zmiany istniejącej sytuacji gospodarczej, dążąc do utrzymania dotychczasowej aktywności gospodarczej 12. Wśród automatycznych stabilizatorów koniunktury istotne znaczenie odgrywają: podatki dochodowe od osób fizycznych, podatki od osób praw- 9 J. Tomkiewicz, Polityka fiskalna a inwestycje w gospodarce posocjalistycznej, Wydawnictwo WSPiZ im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2006, s M. Gajda-Kantorowska, Analiza przydatności polityki fiskalnej do usuwania skutków kryzysu w krótkim, średnim i długim okresie, [w:] Dach Z. (red.), Polityka makroekonomiczna w warunkach kryzysu i jej wpływ na gospodarkę, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011, s A. Krajewska, Budżet Państwa. Polityka fiskalna, [w:] Milewski R., Kwiatkowski E. (red.), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005, s A. Krajewska, Budżet Państwa.( )op.cit., s
15 nych, podatki pośrednie (np. VAT), świadczenia społeczne (np. zasiłki dla bezrobotnych), programy pomocy dla rolnictwa (np. subwencje) 13. Aktywna polityka fiskalna to świadome działania państwa, przejawiające się w podejmowaniu decyzji o wykorzystaniu konkretnych instrumentów fiskalnych (np. zmiana wielkości wydatków budżetowych, korekta systemu podatkowego) oraz określeniu w jakim stopniu, terminie i zakresie te instrumenty mają być wykorzystane. W długim okresie aktywna polityka fiskalna zazwyczaj skutkuje wzrostem udziału wydatków budżetowych w dochodzie narodowym 14. Jedną z postaci aktywnej polityki fiskalnej jest polityka ekspansywna. Charakteryzuje się ona wzrostem wydatków publicznych, co możliwe jest dzięki zaciąganym pożyczkom. Taka działalność państwa ma na celu pobudzenie zagregowanego popytu bez podnoszenia podatków, zwłaszcza dla przedsiębiorstw 15. Aktywna polityka fiskalna nie jest w stanie natychmiastowo zniwelować zaburzeń w globalnym popycie. Przyczyną takiego stanu rzeczy są opóźnienia czasowe, powstające w wyniku długotrwałych analiz zmian zachodzących w gospodarce oraz przebiegu samych procesów legislacyjnych. Wprowadzenie zmian w polityce budżetowej nie ujawnia wszystkich jej skutków, gdyż te związane są z wielofazowym przebiegiem działania mnożnikowego. Ryzyko niesie ze sobą brak możliwości dokładnego obliczenia podstawowych wielkości w gospodarce (np. mnożnika) oraz prognozowaniu zmian w źródłach autonomicznego popytu (np. inwestycjach) mogą prowadzić do błędnych decyzji dotyczących polityki fiskalnej WARUNKI SKUTECZNOŚCI POLITYKI FISKALNEJ W DOBIE KRYZYSU Współczesny kryzys finansowy stawia nowe wyzwania przed polityką stabilizacyjną, a w szczególności polityką fiskalną. Nieskuteczność polityki pieniężnej skłania państwa do stosowania aktywnej polityki fiskalnej, a w szczególności ekspansywnej jej odmiany 17. Badania przeprowadzone przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wskazują szereg zjawisk wpływających na skuteczność polityki fiskalnej. Po pierwsze, przeprowadzone reformy mikroekonomiczne zmniejszają sztywność na rynkach dóbr i rynkach pracy. Ograniczenia w dostępności kredytów mają tendencję malejącą, co zmniejsza wysokość mnożników 13 R. Domaszewicz, Finanse krajów kapitalistycznych, PWE, Warszawa 1985, s A. Krajewska Budżet Państwa( ) op.cit.,s S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005, s D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch, Ekonomia. Makroekonomia, PWE, Warszawa 2003, s M. Mackiewicz, Stabilizacyjna polityka fiskalna w krajach OECD, PWE, Warszawa 2010, s
16 fiskalnych, a więc skuteczność polityki fiskalnej. Po drugie, brak podwyższenia przez bank centralny stóp procentowych w reakcji na stosowanie instrumentów polityki ekspansywnej, zwiększyłoby efektywność polityki dyskrecjonalnej. Po trzecie wzrastająca integracja gospodarek i globalizacja zmniejszają efektywność aktywnej polityki fiskalnej. Dzieje się tak, ponieważ siła bodźca fiskalnego danego kraju uzależniona jest od rozpływającego się popytu do innych krajów. W warunkach płynnego kursu walutowego wzrost popytu w sektorze publicznym implikuje spadek popytu sektora prywatnego. Po czwarte wzrost dostępności do kredytów dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw powoduje, że poziom dochodu bieżącego w mniejszym stopniu ogranicza konsumpcję i inwestycje, a więc maleje ich wrażliwość na wpływ instrumentów aktywnej polityki fiskalnej 18. Działania fiskalne (w szczególności ekspansywne) muszą spełnić szereg warunków, aby były skuteczne. Ważne jest aby działania były podjęte na czas, co jest trudne ze względu na opóźnienia decyzyjne i legislacyjne. Jednak długi czas trwania kryzysu niweluje ryzyko spóźnionej reakcji. Ekspansywne działania fiskalne muszą obejmować dużą część instrumentów leżących w dyspozycji władz fiskalnych. Zdywersyfikowany charakter instrumentów fiskalnych zwiększa prawdopodobieństwo, że część z nich złagodzi recesję. Innym czynnikiem mającym wpływ na skuteczność aktywnej polityki fiskalnej jest warunkowość planu działania. Wskazanie działań zapobiegających w przypadku przedłużenia się kryzysu w stosunku do przewidywań, może pozytywnie oddziaływać na oczekiwania podmiotów, co wpływa na poziom konsumpcji i inwestycji. Globalny zasięg kryzysu wymaga koordynacji działań podejmowanych przez poszczególne kraje. Zdarza się, że podjęcie działań stymulacyjnych jest nieskuteczne, gdyż nie zostały podjęte jednocześnie z innymi krajami. W takim przypadku nadwyżkowy popyt będący skutkiem polityki fiskalnej, może spowodować wzrost importu i stymulować produkcję w innych krajach, nieponoszących kosztów polityki ekspansywnej. Należy podkreślić, że wzrost deficytu nie powinien powodować destabilizacji fiskalnej. Walka z kryzysem finansowym nie może odbywać się kosztem zwiększenia ryzyka kryzysu fiskalnego spowodowanego nadmiernym zadłużeniem. Działania ekspansywne powinny iść w parze z planem poprawy finansów publicznych i spłaceniem długów w czasach koniunktury M. Gajda-Kantorowska, Analiza przydatności polityki fiskalnej do usuwania skutków kryzysu w krótkim, średnim i długim okresie, [w:] Dach Z. (red.), Polityka makroekonomiczna w warunkach kryzysu i jej wpływ na gospodarkę, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011, s M. Mackiewicz, Stabilizacyjna ( ) op.cit., s
17 4. ZAKOŃCZENIE Państwa, by przeciwdziałać kryzysowi i jego następstwom, mogą stosować politykę pieniężną bądź fiskalną. Nieskuteczność polityki monetarnej skłania rządy do stosowania aktywnej polityki fiskalnej, a jej instrumenty wydają się panaceum na spadek zaufania w sektorze finansowym. Jedną z ważnych części polityki fiskalnej jest polityka podatkowa, która określa wysokość i cel poszczególnych podatków oraz zasady ich funkcjonowania w gospodarce. Dzięki dobrej polityce fiskalnej można doprowadzić do stabilizacji gospodarki kraju. Skuteczność instrumentów fiskalnych zależy od szeregu zjawisk wpływających na nie. Od powodzenia działań fiskalnych zależeć będzie przyszłość państw zmagających się z kryzysem. BIBLIOGRAFIA BEGG D., FISCHER S., DORNBUSCH R., Ekonomia. Makroekonomia, PWE, Warszawa 2003 DOMASZEWICZ R., Finanse krajów kapitalistycznych, PWE, Warszawa 1985 DYNUS M., Polityka Fiskalna, Wydawnictwo TNOiK, Toruń 2007 FREDROWICZ Z., Polityka fiskalna, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań 1998 GAJDA-KANTOROWSKA M., Analiza przydatności polityki fiskalnej do usuwania skutków kryzysu w krótkim, średnim i długim okresie, [w:] Dach Z. (red.), Polityka makroekonomiczna w warunkach kryzysu i jej wpływ na gospodarkę, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011 KRAJEWSKA A., Budżet Państwa. Polityka fiskalna, [w:] Milewski R., Kwiatkowski E. (red.), Podstawy ekonomii, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005 MACKIEWICZ M., Stabilizacyjna polityka fiskalna w krajach OECD, PWE, Warszawa 2010 OWSIAK S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005 TOMKIEWICZ J., Polityka fiskalna a inwestycje w gospodarce posocjalistycznej, Wydawnictwo WSPiZ im. Leona Koźmińskiego, Warszawa STATE FISCAL POLICY IN TIMES OF CRISIS In the present situation the state cannot distance themselves from the economic and social problems, which occur both in highly developed and in developing countries. Presentday pace of live, the growing variability of the environment, the development of science and significant technical progress, all this means that in place of the already solved problems arise more and more complicated and more difficult to overcome. Contemporary fiscal 17
18 policy is focused on achieving most important goals. Fiscal policy is efficient tool, which is used by government to lead economic policy successfully. It affects the economy of the country multilaterally. The use of the instruments of fiscal policy causes changes in many areas of the national economy.
19 Płatności mobilne, płatności elektroniczne, Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Łódź, komunikacja miejska Łukasz GOSŁAWSKI * PŁATNOŚCI MOBILNE W KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE MPK ŁÓDŹ SP. Z O.O. Niniejszy artykuł przybliża zastosowanie płatności mobilnych w biznesie, a zwłaszcza w miejskich przedsiębiorstwach komunikacyjnych. Opisuje w jaki sposób firmy, oferujące tego typu usługi, współpracują z przedsiębiorstwami komunikacyjnymi i co oferują swoim klientom. Ukazuje również kondycję tego typu płatności w dzisiejszych czasach i perspektywy jakie przed nimi stoją. W pracy opisano również wpływ kryzysu ekonomicznego na zainteresowanie płatnościami elektronicznymi. 1. PŁATNOŚCI MOBILNE, A KOMUNIKACJA MIEJSKA 1.1. ISTOTA PŁATNOŚCI ELEKTRONICZNYCH Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat obserwujemy znaczące zwiększenie udziału płatności elektronicznych w ogóle wydatków. Postęp technologiczny pozwala wdrażać rozwiązania odpowiadające zmianom stylu życia oraz potrzebom konsumentów, którzy chętniej dokonują coraz większej ilości płatności elektronicznych, zwanych również płatnościami bezgotówkowymi. W ostatnich latach prace nad usprawnieniami w zakresie dokonywania wspomnianych płatności, w tym płatności mobilnych, są bardzo intensywne, zatem odejście od transakcji gotówkowych było nieuniknione. Dzisiejszy rynek podąża za trendami światowymi; jakość i czas są najważniejszymi czynnikami decydującymi o sukcesie. O ile na jakość płatności wybór gotówki nie ma większego znaczenia, o tyle na czas ma olbrzymi wpływ. Również bezpieczeństwo płatności ma tu niebagatelne znaczenie. Wymienione wyżej cechy to jedynie niektóre zalety pieniądza elektronicznego. Do pozostałych możemy zaliczyć: globalność, interaktywność, intermedialność, niskie koszty transakcji, uniwersalność czy ciągły rozwój tej technologii. Nie można również zapominać, że pieniądz taki jest rów- * Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Studenckie Koło Naukowe Technologii Internetowych i Multimedialnych IM-Tech, opiekun naukowy referatu: mgr Milan Popović. 19
20 nowarty jego fizycznemu odpowiednikowi. Spostrzeżenie to zostało zawarte w definicji pieniądza elektronicznego, który traktuje go jako wartość, która jest przechowywana na elektrycznym urządzeniu, i która jest wydawana po otrzymaniu funduszy równych wartości wydanej PŁATNOŚĆI ELEKTRONICZNE, A PŁATNOŚCI MOBILNE Tak jak rozwój Internetu wpływa na rozwój płatności elektronicznych, a zarazem na płatności mobilnych, które stanowią ich część, tak rozwój telefonii komórkowej oraz samych urządzeń komunikacyjnych wpływa na płatności mobilne. Jednak funkcjonowanie ogromnej ilości konkurencyjnych rozwiązań dla tych płatności oraz ich ciągły rozwój powodują, że mimo wielu zalet z zastosowania tej formy, do tej pory żaden model oferowania płatności mobilnych nie osiągnął dominującej pozycji i nie istnieje obecnie ogólnoświatowy standard dla tego typu płatności 2. Rynek płatności mobilnych jest łakomym kąskiem, dla potencjalnych pomysłodawców. Najlepiej świadczy o tym fakt, że na świecie jest prawie 6 miliardów telefonów komórkowych, które pozostają w użyciu 3. Dodatkowo, na rynku jest jeszcze wiele miejsca dla nowych firm oferujących tego typu usługi. O tym jaki sukces może odnieść w najbliższych czasach zastosowanie tej technologii, najlepiej świadczy Azjatycki rynek, który najwcześniej wprowadził ten sposób płatności. Nie bez znaczenia są również technologie stosowane przy płatnościach mobilnych. W przypadku bankowości mobilnej często są wymieniane: SMS, MMS, WAP, i-mode czy też usługi aktywne za pośrednictwem telefonu 4. Pierwsze dwa oraz usługi aktywne za pośrednictwem telefonu należą do grupy modeli opartych na połączeniu telekomunikacyjnym, przesyłane w formie komunikacji głosowej lub wiadomości tekstowej. Na tym polu firmy oferujące usługi płatności mobilnych mają szeroka gamę możliwości, gdyż są to usługi ogólnodostępne, co sprawia taki model płatności staje się coraz bardziej popularny. WAP z kolei, tak jak i inne sposoby dostępu do Internetu za pomocą telefonu, jest niemalże identyczny jak zwykły sposób płatności internetowych. Dodatkowo firmy tworzą własne aplikacje dla wygody stosowania tego typu zleceń, przykładem może być tu wspomniany i-mode. Ostatnim z modeli, które cieszą największym jak dotąd zainteresowaniem jest NFC 5 i jemu pochodne. Dzięki kontrowersyj- 1 P. Hernández-Verme, H. Huang, A. B. Whinston, Private Electronic Money, Fiat Money and the Micropayments, Job Market Paper, November 2004, s A.Borcuch, Pieniądz elektroniczny pieniądz przyszłości : analiza ekonomiczno-prawna, DeDeWu, Warszawa listopad B.Świecka, Detaliczna bankowość elektroniczna, CeDeWu, Warszawa 2007, s ang. Near Field Communication komunikacja bliskiego zasięgu. 20
- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Spis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII
Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,
Akademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Wahania koniunktury gospodarczej Ożywienie i recesja w gospodarce Dr Joanna Czech-Rogosz Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 16.04.2012 1. Co to jest koniunktura gospodarcza?
Budżet państwa. Polityka fiskalna
Budżet państwa. Polityka fiskalna Budżet państwa Budżet państwa jest to plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej.
Polityka pieniężna i fiskalna
Polityka pieniężna i fiskalna Spis treści: 1. Ekspansywna i restrykcyjna polityka gospodarcza...2 2. Bank centralny i jego polityka: operacje otwartego rynku, zmiany stopy dyskontowej, zmiany stopy rezerw
Janusz Biernat. Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego
Janusz Biernat Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego Warszawa 2006 Recenzent prof. dr hab. Eugeniusz Mazurkiewicz skład i Łamanie GrafComp s.c. PROJEKT OKŁADKI GrafComp s.c.
T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii
Teresa Łuczka Godziny konsultacji: 12 13.30 poniedziałek 15 16 wtorek p. 306 Strzelecka T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii WYKŁAD 1 (26.02)
Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej
Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej 1. Model Mundella Fleminga 2. Dylemat polityki gospodarczej małej gospodarki otwartej 3. Skuteczność polityki monetarnej i fiskalnej w warunkach
Makroekonomia David Begg, Stanley Fisher, Gianluigi Vernasca, Rudiger Dornbusch
Makroekonomia David Begg, Stanley Fisher, Gianluigi Vernasca, Rudiger Dornbusch Makroekonomia jest najczęściej używanym podręcznikiem na pierwszych latach studiów ekonomicznych w większości polskich uczelni.
Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Spis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Makroekonomia - opis przedmiotu
Makroekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Makroekonomia Kod przedmiotu 14.3-WK-MATP-Ma-W-S14_pNadGen6IRKR Wydział Kierunek Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii Matematyka
3.1. Istota, klasyfikacja i zakres oddziaływania wydatkowych instrumentów
Spis treści Wprowadzenie... 7 Rozdział 1. Cele, uwarunkowania i obszary działania współczesnej polityki fiskalnej... 11 1.1. Istota, zarys historyczny i uwarunkowania polityki fiskalnej... 12 1.2. Obszary
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Podstawy ekonomii Kierunek: Inżynieria Środowiska Rodzaj przedmiotu: treści ogólnych, moduł Rodzaj zajęć: wykład Profil kształcenia: ogólnoakademicki Poziom kształcenia: I stopnia Liczba
Studia podyplomowe Mechanizmy funkcjonowania strefy euro finansowane przez Narodowy Bank Polski
Załącznik do uchwały nr 548 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych prowadzonych na Wydziale Ekonomii i Zarządzania Studia podyplomowe Mechanizmy
Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon
Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne
Wykład 20: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska
Międzynarodowe Stosunki Ekonomiczne Makroekonomia gospodarki otwartej i finanse międzynarodowe Wykład 20: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Plan wykładu Wprowadzenie
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MEI-1-501-s Punkty ECTS: 1 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Edukacja Techniczno Informatyczna Specjalność: - Poziom
Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska
Międzynarodowe Stosunki Ekonomiczne Makroekonomia gospodarki otwartej i finanse międzynarodowe Wykład 19: Model Mundella-Fleminga, część I (płynne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Plan wykładu Model
Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski
Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Wykład 1 CO TO SĄ FINANSE? Definicja Finanse 1. Dziedzina nauki zajmująca się analizą, jak ludzie lokują dostępne zasoby w danym okresie. 2. Ogół
Makroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna
Makroekonomia Blok III Budżet państwa Polityka fiskalna Budżet a rola państwa w gospodarce Neoklasycy contra Keynesiści Efektywność rynku i efektywność sfery publicznej O co ten hałas? Czyli jaki jest
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
WPŁYW POLITYKI STABILIZACYJNEJ NA PRZEDSIĘBIORSTWA. Ryszard Rapacki
WPŁYW POLITYKI STABILIZACYJNEJ NA PRZEDSIĘBIORSTWA Wpływ polityki stabilizacyjnej na przedsiębiorstwa ZAŁOŻENIA: 1. Mała gospodarka, analizowana w dwóch wariantach: Gospodarka zamknięta, Gospodarka otwarta.
Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia Rok akademicki: 2014/2015 Kod: BGE-3-605-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Geologia Specjalność: - Poziom studiów: Studia III stopnia Forma
Imiona, nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego Beata Harasim / mgr
Tryb studiów Stacjonarne Nazwa kierunku studiów Finanse i Rachunkowość Poziom studiów Stopień pierwszy Rok studiów/ semestr II/III i IV Specjalność Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2016 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu
Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Ujęcie popytowe Według Keynesa, dosyć częstą sytuacją w gospodarce rynkowej jest niepełne wykorzystanie czynników produkcji. W związku z tym produkcja
Globalny kryzys ekonomiczny Geneza, istota, perspektywy
Globalny kryzys ekonomiczny Geneza, istota, perspektywy prof. dr hab. Piotr Banaszyk, prof. zw. UEP Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Gospodarki Międzynarodowej Agenda 1. Przyczyny globalnego
Krzywa IS Popyt inwestycyjny zależy ujemnie od wysokości stóp procentowych.
Notatka model ISLM Model IS-LM ilustruje równowagę w gospodarce będącą efektem jednoczesnej równowagi na rynku dóbr i usług, a także rynku pieniądza. Jest to matematyczna interpretacja teorii Keynesa.
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Kryzys i Zarządzanie ryzykiem
Kryzys i Zarządzanie ryzykiem Piotr Banaszyk Katedra Logistyki Międzynarodowej Globalny kryzys ekonomiczny opinie Banku Światowego W 2013 r. gospodarka eurolandu pozostanie w recesji, kurcząc się o 0,1
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2015 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo I. Informacje ogólne 1.
Spis treści. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa WPROWADZENIE
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa xiii xv WPROWADZENIE l Rozdział l. Ekonomiczne opisanie świata 3 1.1. Stany Zjednoczone 4 1.2. Unia Europejska 10 1.3. Chiny 15 1.4. Spojrzenie na inne
niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0
1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makroekonomia II na kierunku Zarządzanie
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makroekonomia II na kierunku Zarządzanie I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Makroekonomia II 2. Kod modułu : MEKOII (10-MEKOII-z2-s; 10-MEKOII-z2-ns)
REFORMA 2012. Wprowadzenie do ekonomii Ewelina Nojszewska. Podręcznik do nauki zawodu BRANŻA EKONOMICZNA
REFORMA 2012 Wprowadzenie do ekonomii Ewelina Nojszewska Podręcznik do nauki zawodu BRANŻA EKONOMICZNA Ilustrator: Jerzy Flisak Podręcznik do nauki zawodu technik ekonomista i innych zawodów z branży ekonomicznej
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie i doktorzy habilitowani Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Prof. dr hab.
WSTĘP 11 GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19
SPIS TREŚCI WSTĘP 11 ROZDZIAŁ I GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ I NOWY REGIONALIZM 19 1. Współczesna gospodarka światowa i jej struktura... 19 1.1. Podmioty gospodarki światowej... 21 1.2. Funkcjonowanie
Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia Rok akademicki: 2015/2016 Kod: ZIP-3-803-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Zarządzania Kierunek: Inżynieria Produkcji Specjalność: - Poziom studiów: Studia III stopnia Forma i tryb studiów:
AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY
AKADEMIA MŁODEGO EKONOMISTY WAHANIA KONIUNKTURY GOSPODARCZEJ OŻYWIENIE I RECESJA W GOSPODARCE DR JAROSŁAW CZAJA Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 17 października 2016 r. KONIUNKTURA GOSPODARCZA DEFINICJA
Bardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Wprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Książka Współczesna polityka gospodarcza" jest podzielona na pięć części: Teoretyczne podstawy polityki gospodarczej; Główne obszary polityki rozwoju gospodarczego; Polityka stabilizacyjna państwa; Polityka
Cykl koniunkturalny. Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej
Cykl koniunkturalny Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej Cykl koniunkturalny - definicja Cykl koniunkturalny to powtarzające się okresowo
Makroekonomia I. Jan Baran
Makroekonomia I Jan Baran Model klasyczny a keynesowski W prostym modelu klasycznym zakładamy, że produkt zależy jedynie od nakładów czynników produkcji i funkcji produkcji. Nie wpływają na niego wprowadzone
Makroekonomia 1. Modele graficzne
Makroekonomia 1 Modele graficzne Obieg okrężny $ Gospodarstwa domowe $ $ $ $ $ Rynek zasobów $ Rynek finansowy $ $ Rząd $ $ $ $ $ $ $ Rynek dóbr i usług $ Firmy $ Model AD - AS Popyt zagregowany (AD) Popyt
Makroekonomia I Ćwiczenia
Makroekonomia I Ćwiczenia Zajęcia 1 Karol Strzeliński 2014 Makroekonomia I Ćwiczenia Czym różni się makroekonomia od mikroekonomii? W mikroekonomii koncentrujemy się na próbach wyjaśnienia zjawisk ekonomicznych
Systematyka ryzyka w działalności gospodarczej
Systematyka ryzyka w działalności gospodarczej Najbardziej ogólna klasyfikacja kategorii ryzyka EFEKT Całkowite ryzyko dzieli się ze względu na kształtujące je czynniki na: Ryzyko systematyczne Ryzyko
pod redakcją Zofii Dach i Bogumiły
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne pod redakcją Zofii Dach i Bogumiły Szopy Kraków 2004 AUTORZY: Zofia Dach - rozdziały 3, 7, 9,12 Stanisław Miklaszewski - rozdziały l, 2, 4, 10, 11 Artur Pollok - rozdział
dr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW
Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Model klasyczny podstawowe założenia Podstawowe założenia modelu są dokładnie takie same jak w modelu klasycznym gospodarki
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
Deficyt budżetowy i dług publiczny w dłuższym okresie. Joanna Siwińska
Deficyt budżetowy i dług publiczny w dłuższym okresie Joanna Siwińska Dług publiczny, jako % PKB Dług publiczny kraje rozwinięte 1880 1886 1892 1898 1904 1910 1916 1922 1928 1934 1940 1946 1952 1958 1964
Projekt z zakresu edukacji ekonomicznej dofinansowany przez Narodowy Bank Polski realizowany przez Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy
Zarządzaj efektywnie swoim budżetem domowym Projekt z zakresu edukacji ekonomicznej dofinansowany przez Narodowy Bank Polski realizowany przez Wyższą Szkołę Gospodarki w Bydgoszczy O projekcie Cel główny
Z-0008z Makroekonomia Macroeconomics. Zarządzanie i Inżynieria Produkcji I stopień Ogólnoakademicki. Podstawowy Obowiązkowy Polski Semestr drugi
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Z-0008z Makroekonomia Macroeconomics Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Spis treści. Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski
Spis treści Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO EKONOMII Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii S. Krajewski, R. Milewski 1.1. Czym się zajmuje
KURS DORADCY FINANSOWEGO
KURS DORADCY FINANSOWEGO Przykładowy program szkolenia I. Wprowadzenie do planowania finansowego 1. Rola doradcy finansowego Definicja i cechy doradcy finansowego Oczekiwania klienta Obszary umiejętności
prof. dr hab. Stefan Krajewski
OBSZARY TEMATYCZNE SEMINARIUM LICENCJACKIEGO STUDIA STACJONARNE I STOPNIA prof. dr hab. Stefan Krajewski 1. Budżety samorządów terytorialnych (dochody, wydatki, struktura budżetu gminy lub powiatu) 2.
Warunkiem uzyskania zaliczenia ćwiczeń jest zdobycie minimum 51% punktów możliwych do uzyskania w semestrze. Punkty studenci mogą zdobyć za:
Ćwiczenia: Makroekonomia I Prowadzący: Łukasz Goczek WWW: http://coin.wne.uw.edu.pl/lgoczek E-mail: lgoczek@wne.uw.edu.pl Dyżur: poniedziałek 14:00-14:55, sala 409-10 I. Cel zajęć Celem ćwiczeń prowadzonych
Korekta nierównowagi zewnętrznej
Wykład 4 Korekta nierównowagi zewnętrznej Plan wykładu 1. System kursu walutowego 2. Korekta przy sztywnym kursie 1. System kursu walutowego W systemie płynnych kursów walutowych cena waluty jest wyznaczona
grupa a Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej
grupa a Istota funkcjonowania gospodarki rynkowej... imię i nazwisko Poniższy test składa się z 15 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce
Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym.
BEZROBOCIE rodzaje, skutki i przeciwdziałanie 1 2 3 Bezrobocie problemem XXI wieku Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i
Gospodarka otwarta i bilans płatniczy
Gospodarka otwarta i bilans płatniczy Zagregowane wydatki w gospodarce otwartej Jeżeli przyjmiemy, że wydatki krajowe na dobra wytworzone w kraju zależą od poziomu dochodu Y oraz realnej stopy procentowej
WYMAGANIA EDUKACYJNE
WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych według nowej podstawy programowej Przedmiot: PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
DEFINICJA RYNKU Wrzoska Balcerowicza
DEFINICJA RYNKU Wg W. Wrzoska: rynek to ogół stosunków zachodzących między podmiotami uczestniczącymi w procesach wymiany. Tymi podmiotami są sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaż, popyt, a także
Podstawy ekonomii. Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie
Podstawy ekonomii Wykład IV-V-VI Dr Łukasz Burkiewicz lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Akademia Ignatianum w Krakowie Bezrobocie Bezrobocie zjawisko społeczne polegające na tym, że część ludzi zdolnych
Nazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Z-ZIPN1-015 Nazwa modułu Makroekonomia Nazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Jesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Jesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja Bruksela, 04 listopad 2014 Zgodnie z prognozą gospodarczą Komisji Europejskiej
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Studia III stopnia
Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Studia III stopnia Przedmiot: Ekonomia Rok: II Semestr: III Rodzaj zajęć Wykład 30 Ćwiczenia - Laboratorium - Projekt - punktów ECTS: 3 Cel przedmiotu C1 Zaznajomienie
Finanse i Rachunkowość
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu licencjackiego na kierunku Finanse i Rachunkowość 1 Zestaw pytań
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne I stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie i doktorzy habilitowani Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Dr hab. Karol KOCISZEWSKI, prof. UE Promotorzy prac dyplomowych
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
A. Z zakresu przedmiotów kształcenia ogólnego. I. Gospodarka regionalna
TEMATY, KTÓRE STUDENCI WYDZIAŁU ZAMIEJSCOWEGO W ŻYRARDOWIE STAROPOLSKIEJ SZKOŁY WYŻSZEJ POWINNI UMIEĆ OMÓWIĆ W TRAKCIE OBRONY PRAC DYPLOMOWYCH (LICENCJACKICH) A. Z zakresu przedmiotów kształcenia ogólnego
Ekonomia - opis przedmiotu
Ekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ekonomia Kod przedmiotu 14.2-WP-SOCP-EKON-W_pNadGenAEXKR Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Socjologia Profil ogólnoakademicki
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Plan wykładu
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wahania koniunktury gospodarczej Konrad Walczyk Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 22 maja 2013 r. Plan wykładu Co to jest koniunktura gospodarcza? W jaki sposób ją mierzyć?
Makroekonomia zaawansowana Kod przedmiotu
Makroekonomia zaawansowana - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Makroekonomia zaawansowana Kod przedmiotu 14.3-WZ-EkoD-MZ-Ć-S15_pNadGenAC9DH Wydział Kierunek Wydział Ekonomii i Zarządzania
Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski
Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Wykład 1 CO TO SĄ FINANSE? Definicja Finanse 1. Dziedzina nauki zajmująca się analizą, jak ludzie lokują dostępne zasoby w danym okresie. 2. Ogół
Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 15 zaliczenie z oceną
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Finanse i Rachunkowość Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. nadzw. dr hab. Witold Jakóbik Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia
Wydział Nauk Ekonomicznych (rok akademicki 2013/2014) Wybór promotorów prac licencjackich i magisterskich na kierunku Finanse i rachunkowość
Wydział Nauk Ekonomicznych (rok akademicki 2013/2014) Wybór promotorów prac licencjackich i magisterskich na kierunku Finanse i rachunkowość Katedry zasilające tzw. minimum kadrowe dla kierunku Finanse
Ekonomia 1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06. dr Adam Salomon
1 sem. TM ns oraz 2 sem. TiL ns wykład 06 dr Adam Salomon : ZATRUDNIENIE I BEZROBOCIE 2 Podaż pracy Podaż pracy jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników, dotyczące ilości czasu, który chcą
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin magisterski dla kierunku EKONOMIA (studia II stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie magisterskim
Krzysztof Osiński BIZNES MIĘDZYNARODOWY NA PROGU XXI WIEKU KOMPENDIUM
Krzysztof Osiński BIZNES MIĘDZYNARODOWY NA PROGU XXI WIEKU KOMPENDIUM Szczecin, 2010 Spis treści Wstęp... 11 CZĘŚĆ I OD WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ DO GOSPODARKI GLOBALNEJ Rozdział 1 HANDEL MIĘDZYNARODOWY....
czyli Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow
Bądź tu mądry człowieku!!! czyli Jak inwestować w czasie kryzysu finansowego??? Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow Możliwości inwestowania Konserwatywne : o Lokaty o Obligacje o Fundusze inwestycyjne o
Budżet państwa. Polityka budżetowa Dr Gabriela Przesławska
Budżet państwa. Polityka budżetowa Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Budżet państwa W teorii finansów publicznych przyjmuje się, że budżet państwa, to wpływy (czyli
Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa
Monografie i Opracowania 563 Paweł Niedziółka Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa Warszawa 2009 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie OFICYNA WYDAWNICZA Spis treści Indeks skrótów nazw własnych używanych
Wprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Spis treści Wprowadzenie...... 11 CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ Rozdział 1 Istota i zakres przedmiotowy polityki gospodarczej - Aneta Kosztowniak, Marzena Sobol 17 1.1. Pojęcie, zakres
MODEL AS-AD. Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie.
MODEL AS-AD Dotąd zakładaliśmy (w modelu IS-LM oraz w krzyżu keynesowskim), że ceny w gospodarce są stałe. Model AS-AD uchyla to założenie. KRZYWA AD Krzywą AD wyprowadza się z modelu IS-LM Każdy punkt
finansjalizacji gospodarki
Finansjalizacja gospodarstw domowych jako zewnętrzny efekt finansjalizacji gospodarki Artur Borcuch Instytut Zarządzania, Wydział Zarządzania i Administracji, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Zmiany na rynku płatności a obrót bezgotówkowy Warszawa, 10 grudnia 2014
Adam Tochmański/ Dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego Zmiany na rynku płatności a obrót bezgotówkowy Warszawa, 10 grudnia 2014 2 Agenda 1. Uczestnicy i poziomy rynku płatności 2. Możliwości rozwoju
Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat
Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Autor: Marcin Kłak Wstęp Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych 1.1. Rola i znaczenie wiedzy 1.1.1. Pojęcia i definicje
Transformacja systemowa w Polsce Plan L.Balcerowicza Dr Gabriela Przesławska
Transformacja systemowa w Polsce Plan L.Balcerowicza Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Sytuacja gospodarcza Polski w 1989 r. W 1989
ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a )
przeciętny poziom cen MODEL ZAGREGOWANEGO POPYTU I ZAGREGOWANEJ PODAŻY ZAŁOŻENIA Dochód narodowy (Y) jest równy produktowi krajowemu brutto (PKB). Y = K + I + G Neoklasycyzm a keynesizm Badamy zależność
MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA. Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny.
MODEL IS LM POPYT GLOBALNY A STOPA PROCENTOWA Wzrost stopy procentowej zmniejsza popyt globalny. Spadek stopy procentowej zwiększa popyt globalny. Uzasadnienie: wysoka stopa procentowa zmniejsza popyt
TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4
TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4 TEST WYBORU (1 pkt za prawidłową odpowiedź) Przeczytaj uważnie pytania, wybierz jedną poprawną odpowiedź spośród podanych i zakreśl ją znakiem X. Czas pracy 30 minut. 1. Bankiem
Warunki uzyskania zaliczenia z przedmiotu, na którym słuchacz studiów podyplomowych był nieobecny
Studia podyplomowe Mechanizmy funkcjonowania strefy euro Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej VII edycja Rok akademicki 2015/2016 Warunki uzyskania zaliczenia
Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie
Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie Wykład 9 z Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych, C UW Copyright 2006 Pearson Addison-Wesley & Gabriela Grotkowska 2 Wykład 9 Kurs walutowy w krótkim
Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego a teorie głównego nurtu. Mateusz Benedyk
Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego a teorie głównego nurtu Mateusz Benedyk 1 Krótki rys historyczny Wybrane teorie głównego nurtu: - Szkoła keynesowska - Szkoła monetarystyczna - Nowa szkoła klasyczna
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 8 1. Nazwa przedmiotu: FINANSE 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2012/2013
DR GRAŻYNA KUŚ. specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi
DR GRAŻYNA KUŚ specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi 1. Motywacja pracowników jako element zarządzania przedsiębiorstwem 2. Pozapłacowe formy motywowania pracowników na przykładzie wybranej organizacji
Podstawowe zagadnienia
Podstawowe zagadnienia Każda społeczność staje przed koniecznością rozwiązania trzech podstawowych problemw codziennej egzystencji: - jakie dobra i usługi - co wytwarzać - dla kogo je wytwarzać Ekonomia
Makroekonomia 1 Wykład 10: Polityka gospodarcza w modelu ISLM
Makroekonomia 1 Wykład 10: Polityka gospodarcza w modelu ISLM Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Skuteczność polityki makroekonomicznej Polityka fiskalna