cd ze str. 3 stworzyć podstrony dla poszczególnych ośrodków, aby mogły być ubogacane przez lokalny zespół.

Transkrypt

1

2 Polskie uroczystości listopadowe i modlitwy za zmarłych w Szwajcarii Program uroczystości BAZYLEA godz Msza św. za zmarłych połączona z wypominkami i z koronką do Bożego Miłosierdzia BERN godz Msza św. w kaplicy przy Inselspital (Universitatsspital); po mszy św. modlitwa na cmentarzu przy polskich grobach GENEWA godz Msza św., a po niej modlitwy za zmarłych przy płycie pamiątkowej generała Józefa Hauke Bosaka na cmentarzu w Carouge GNADENTHAL godz Msza św. za zmarłych połączona z wypominkami LESIN 31. X, godz modlitwy za zmarłych LOZANNA godz modlitwy za zmarłych na cmentarzu w Pully godz Msza św. w kościele Saint-Etienne naszego czasopisma Wiadomości. Od początku kadencji dotychczasowego rektora, ks. dr Sławomira Kaweckiego, Wiadomości prezentują wysoki poziom zarówno co do treści, jak i szaty graficznej. Jemu, jak i całemu zespołowi redakcyjnemu: pani Beacie Daniluk, ks. Arturowi Cząstkiewiczowi, ks. Dariuszowi Buciorowi oraz pani Izabelli Wądołowskiej należą się najwyższe słowa uznania i podziękowania. Dziękuję także wszystkim innym osobom, które swoim wkładem tekstowym (artykułami, informacjami), jak i fotoreportażami, a także w inny sposób, przyczynili się do interesującego kształtu Wiadomości. Liczę na dalszą współpracę, aby nie tylko utrzymać obecny poziom, lecz także ubogacić je rozmaitością interesujących tekstów. Ponieważ w dobie obecnej coraz więcej ludzi korzysta z Internetu, chciałbym, aby wkrótce strona internetowa PMK otrzymała nową szatę graficzną, a także była zarządzana przez osobę kompetentną, która będzie zobowiązana do aktualizacji informacji. Sądzę, że uda się też MARLY godz Msza św.; po mszy modlitwy za zmarłych na cmentarzu w Marly i w Bourgillon VISP godz Msza św. za zmarłych połączona z wypominkami WINTERTHUR 31. X, godz modlitwy za zmarłych na cmentarzu ZUG godz Msza św. za zmarłych połączona z wypominkami ZUCHWILL godz modlitwa przy grobie T. Kościuszki i przy kaplicy wybudowanej przez internowanych, a następnie Msza św. za zmarłych połączona z wypominkami ZURYCH godz Msza św.; po mszy modlitwy na cmentarzu cd ze str. 3 stworzyć podstrony dla poszczególnych ośrodków, aby mogły być ubogacane przez lokalny zespół. Od lipca br. obecny jest w Misji nowy duszpasterz - ksiądz Łukasz Szczygielski. Pochodzi on, podobnie jak ja, ze Szczecina. Cieszę się bardzo, iż zgodził się on przyjechać tutaj, aby służyć swoją pracą w budowaniu i umacnianiu PMK. Można o nim więcej przeczytać w osobnej prezentacji na str. 19. W dotychczasowych obowiązkach wykazał się dużym poświęceniem, sumiennością i poczuciem obowiązku. Z pewnością będzie dużym wsparciem w sprawnym funkcjonowaniu naszego ośrodka w Marly. Na koniec chciałbym wyrazić ogromne podziękowanie księdzu Rektorowi Sławomirowi Kaweckiemu za prowadzenie PMK. Dał się poznać jako zdecydowany i sprawny organizator życia naszej Misji. Zyskał także wielkie zaufanie w diecezji Fryburg, czego dowodem jest powierzenie mu jednej z piękniejszych parafii w Vevey, w kantonie Vaud. Życzymy mu Bożego błogosławieństwa na nowym etapie jego pracy i zapewniamy, że jest zawsze mile widziany w PMK. Podziękowania kieruję wreszcie do wszystkich uczestników uroczystości pożegnania byłego rektora i powitania nowego koordynatora, która miała miejsce w dniu 1 września w Marly. Wielkie Bóg zapłać za przygotowanie liturgii mszalnej w kaplicy i za poczęstunek w sali parafialnej. Aby nowy etap naszej działalności był owocny, prośmy Bożego Ducha o dobre natchnienia i prowadzenie każdego dnia. Maryja zaś niech uczy nas postawy służebnej i ofiarnej. Niech wyprasza nam wszystkim Boże błogosławieństwo. Szczęść Boże! ks. Krzysztof Wojtkiewicz Redaktor Naczelny Wiadomości Droga Polonio Szwajcarska Z radością, ale też z nieukrywanym drżeniem serca rozpocząłem od 1 września tego roku swoją posługę jako koordynator Polskiej Misji Katolickiej. Uczucie radości płynie z faktu, że mogę kontynuować wielkie dzieło duszpasterzowania wśród Polaków żyjących tu, w Szwajcarii, w kraju, który był w przeszłości schronieniem i zarazem drugą ziemią ojczystą dla wielu naszych rodaków. Teraz zaś jest ona ojczyzną dla wielu z Was. Wszystkim dotychczasowym Rektorom Polskiej Misji wraz z Duszpasterzami oraz całej Polonii, od najstarszego do najmłodszego pokolenia, chcę wyrazić swój ogromny szacunek i wdzięczność za wkład we wspólne budowanie i umacnianie PMK. Natomiast uczucie pewnej niepewności płynie z myśli o stawieniu czoła wezwaniom, jakie stoją przed nowym koordynatorem. Mam jednak nadzieję, że z pomocą łaski Bożej oraz przy Waszym ofiarnym i życzliwym wsparciu będę mógł podołać wszelkim zadaniom. Polska Misja Katolicka w Szwajcarii nie jest dla mnie obcym zjawiskiem. W latach byłem duszpasterzem ośrodka w Lozannie przy parafii św. Szczepana. Stąd też Polacy, którzy tworzą tam wspólnotę, znają mnie dobrze. Dziękuję im bardzo za wszelką życzliwość i pomoc, jakiej mogłem doświadczyć w tamtym czasie. Poza tym było kilka innych okazji, jak coroczna pielgrzymka na Grand St. Bernard czy posługa duszpasterska w różnych ośrodkach, które były okazją wzajemnego poznania się. W ostatnim numerze Wiadomości został zamieszczony mój życiorys. Nie pojawiam się więc w Szwajcarii po raz pierwszy, choć podejmując funkcję koordynatora, wchodzę do Polskiej Misji w pewnym sensie na nowo. Od bieżącego roku Komisja Episkopatu Szwajcarii ds. Cudzoziemców, zwana Migratio dokonała pewnych reform w swym sektorze, a w tym także wyznaczyła konkretne zadania koordynatorom działających w Szwajcarii misjom narodowościowym. Pierwszą zmianą jest ustalenie, że osoba duchowna odpowiedzialna za misję nosi tytuł koordynatora zamiast tytułu rektora. Oznacza to, że jego zadaniem ma być koordynacja pracy duszpasterskiej w poszczególnych ośrodkach Polskiej Misji. Mógłby ktoś powiedzieć, że i dotychczasowa funkcja rektora obejmowała ten zakres działań. Niemniej jednak odtąd ośrodki mają mieć pewną autonomię, tzn. będą podlegały bezpośredniemu zwierzchnictwu miejscowego biskupa. Koordynator zaś powinien czuwać nad spełnianiem obowiązków przez działających tam księży. Powinien również, jak formułuje dokument Migratio, sprawować nad nimi pieczę. Nie chodzi tu o jakiś ścisły urzędowy nadzór, lecz raczej o troskę duszpasterską. Bardzo mi więc zależy na tym, aby każdy z polskich duszpasterzy ofiarnie pracował na rzecz dobra Polaków i Polskiej Misji. Zdaję sobie sprawę z tego, że część polskich księży jest w stu procentach zatrudniona dla parafii szwajcarskich. Przedtem prowadzili oni także duszpasterstwo dla Polaków. Mam nadzieję, że dalej będą chętnie posługiwać zamieszkałym w swych parafiach rodakom. Według nowej reformy, dla mnie jako koordynatora, przewidziano tylko 20% z całości zatrudnienia, kolejne 25% to pełnienie funkcji duszpasterza PMK dla kantonu Fryburg. Najwięcej, bo aż 55% zatrudnienia przypada w parafii św. Piotra i Pawła we Fryburgu. Może jest to podział dla wielu z Was niezrozumiały. Przyznam, że ja sam do końca uważam go za co najmniej dziwny. Może w przyszłości coś się zmieni z korzyścią dla naszej Misji. Proszę jednak nie uważać tego za dyskryminację naszej Misji. Według aktualnego zaangażowania innych koordynatorów układ jest proporcjonalny do liczby emigracji danego kraju. Najwięcej procentowo zatrudniony jest koordynator włoskojęzycznej emigracji: 50%, następnie: hiszpańskojęzycznej 30%, inne zaś, jak portugalskojęzyczna, chorwackojęzyczna oraz polskojęzyczna po 20%. Mimo tego procentowego limitu w moim zaangażowaniu, będę starał się jak najwięcej czasu poświęcać sprawie naszej Misji. Zdaję sobie sprawę z tego, że 20% to jest 1/5 czasu w stosunku do dotychczasowego zaangażowania rektora. Nie sądzę jednak, że pracy będzie mniej. Bardzo proszę o wyrozumiałość, jeśli na początku mojej posługi nie wszystko będzie wychodziło mi dobrze. Muszę po prostu teraz wejść w nowy zakres obowiązków i uczyć ich wypełniania. Dużym, można by powiedzieć historycznym, wydarzeniem jest wyznaczenie naszego domu macierzystego w Marly jako centrum PMK. Do tej pory na stronie internetowej widniały dwa ośrodki, w Zurychu i w Marly. Od wrześni tego roku będzie to już tylko Marly. Tutaj bowiem był początek Misji, którą założył o. Józef Maria Innocenty Bocheński. Dom ten przewidziany był jako centrum naszej Misji. Jest on wolnostojącym budynkiem, który nie jest zamieszkały przez osoby trzecie. Gdyby jednak miały nasz dom zamieszkiwać inne osoby, co według tutejszego prawa nie jest wykluczone, będziemy starali się wraz z Fundacją, aby były to osoby godne zaufania. Tylko bowiem wówczas pozwoli to duszpasterzom na duży komfort rezydowania i pracy oraz poczucie, że jest to kawałek Polski. Jakie wyzwania jawią się w najbliższym czasie przede mną? Po pierwsze, chciałbym, aby wszystkie ośrodki, w których jest sprawowana Msza św. niedzielna, sprawnie funkcjonowały. Dużym bogactwem, a jednocześnie zadaniem, są polskie szkoły w kilku ośrodkach. Bardzo liczę na zaangażowanie tych osób, które do tej pory tworzyły kadrę pedagogiczną. W tym miejscu chciałbym wyrazić moje uznanie i szacunek dla wszystkich nauczycieli. Kolejną priorytetową sprawą jest redagowanie ciąg dalszy na str. 2 2 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 3

3 4 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 5

4 W Chrystusie Bóg jednał ze sobą świat, nie poczytując ludziom ich grzechów, nam zaś przekazując słowo jednania 2 Kor 5,19 W poczuciu odpowiedzialności za teraźniejszość i przyszłość naszych Kościołów i narodów oraz kierując się pasterską troską, w imieniu Kościoła Katolickiego w Polsce i Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, zwracamy się ze słowem pojednania do wiernych naszych Kościołów, do naszych narodów i do wszystkich ludzi dobrej woli. Wyznając prawdę, że Jezus Chrystus jest naszym pokojem i pojednaniem (por. Ef 2,14; Rz 5,11), i mając świadomość powołania powierzonego nam w duchu Chrystusowej Ewangelii, pragniemy wnieść swój wkład w dzieło zbliżenia naszych Kościołów i pojednania naszych narodów. 1. Dialog i pojednanie Nasze bratnie narody łączy nie tylko wielowiekowe sąsiedztwo, ale także bogate chrześcijańskie dziedzictwo Wschodu i Zachodu. Świadomi tej długiej wspólnoty dziejów i tradycji wyrastającej z Ewangelii Chrystusa, która wywarła decydujący wpływ na tożsamość, duchowe oblicze i kulturę naszych narodów, a także całej Europy, wkraczamy na drogę szczerego dialogu w nadziei, że przyczyni się on do uleczenia ran przeszłości, pozwoli przezwyciężyć wzajemne uprzedzenia i nieporozumienia oraz umocni nas w dążeniu do pojednania. Grzech, który jest głównym źródłem wszelkich podziałów, ludzka ułomność, indywidualny i zbiorowy egoizm, a także naciski polityczne, doprowadzały do wzajemnej obcości, jawnej wrogości, a nawet do walki między naszymi Wspólne Przesłanie do Narodów Polski i Rosji PRZEWODNICZĄCEGO KONFERENCJI EPISKOPATU POLSKI ARCYBISKUPA JÓZEFA MICHALIKA, METROPOLITY PRZEMYSKIEGO I ZWIERZCHNIKA ROSYJSKIEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO PATRIARCHY MOSKIEWSKIEGO I CAŁEJ RUSI CYRYLA narodami. W następstwie podobnych okoliczności doszło wcześniej do rozpadu pierwotnej jedności chrześcijańskiej. Podziały i rozłam, sprzeczne z wolą Chrystusa, stały się wielkim zgorszeniem, dlatego też podejmujemy nowe wysiłki, które mają zbliżyć nasze Kościoły i narody oraz uczynić nas bardziej wiarygodnymi świadkami Ewangelii wobec współczesnego świata. Po II wojnie światowej i bolesnych doświadczeniach ateizmu, który narzucono naszym narodom, wchodzimy dzisiaj na drogę duchowej i materialnej odnowy. Jeśli ma być ona trwała musi przede wszystkim dokonać się odnowa człowieka, a przez człowieka odnowa relacji między Kościołami i narodami. Drogą ku takiej odnowie jest braterski dialog. Ma on dopomóc w lepszym poznaniu się, odbudowaniu wzajemnego zaufania i w taki sposób doprowadzić do pojednania. Pojednanie zaś zakłada również gotowość do przebaczenia doznanych krzywd i niesprawiedliwości. Zobowiązuje nas do tego modlitwa: Ojcze nasz (...) odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. Apelujemy do naszych wiernych, aby prosili o wybaczenie krzywd, niesprawiedliwości i wszelkiego zła wyrządzonego sobie nawzajem. Jesteśmy przekonani, że jest to pierwszy i najważniejszy krok do odbudowania wzajemnego zaufania, bez którego nie ma trwałej ludzkiej wspólnoty ani pełnego pojednania. Przebaczenie nie oznacza oczywiście zapomnienia. Pamięć stanowi bowiem istotną część naszej tożsamości. Jesteśmy ją także winni ofiarom przeszłości, które zostały zamęczone i oddały swoje życie za wierność Bogu i ziemskiej ojczyźnie. Przebaczyć oznacza jednak wyrzec się zemsty i nienawiści, uczestniczyć w budowaniu zgody i braterstwa pomiędzy ludźmi, naszymi narodami i krajami, co stanowi podstawę pokojowej przyszłości. 2. Przeszłość w perspektywie przyszłości Tragiczne doświadczenia XX wieku dotknęły w większym lub mniejszym stopniu wszystkie kraje i narody Europy. Zostały nimi boleśnie doświadczone nasze kraje, na- rody i Kościoły. Naród polski i rosyjski łączy doświadczenie II wojny światowej i okres represji wywołanych przez reżimy totalitarne. Reżimy te, kierując się ideologią ateistyczną, walczyły z wszelkimi formami religijności i prowadziły szczególnie okrutną wojnę z chrześcijaństwem i naszymi Kościołami. Ofiarę poniosły miliony niewinnych ludzi, o czym przypominają niezliczone miejsca kaźni i mogiły znajdujące się na polskiej i rosyjskiej ziemi. Wydarzenia naszej wspólnej, często trudnej i tragicznej historii, rodzą niekiedy wzajemne pretensje i oskarżenia, które nie pozwalają zagoić się dawnym ranom. Obiektywne poznanie faktów oraz ukazanie rozmiarów tragedii i dramatów przeszłości staje się dzisiaj pilną sprawą historyków i specjalistów. Z uznaniem przyjmujemy działania kompetentnych komisji i zespołów w naszych krajach. Wyrażamy przekonanie, że ich wysiłki pozwolą poznać niezakłamaną prawdę historyczną, dopomogą w wyjaśnieniu wątpliwości i przyczynią się do przezwyciężenia negatywnych stereotypów. Wyrażamy przekonanie, że trwałe pojednanie jako fundament pokojowej przyszłości, może się dokonać jedynie w oparciu o pełną prawdę o naszej wspólnej przeszłości. Apelujemy do wszystkich, którzy pragną dobra, trwałego pokoju oraz szczęśliwej przyszłości: do polityków, działaczy społecznych, ludzi nauki, kultury i sztuki, wierzących i niewierzących, do przedstawicieli Kościołów stale podejmujcie wysiłki na rzecz rozwijania dialogu, wspierajcie to, co umożliwia odbudowanie wzajemnego zaufania i zbliża ludzi do siebie oraz pozwala budować wolną od przemocy i wojen pokojową przyszłość naszych krajów i narodów. 3. Wspólnie wobec nowych wyzwań W wyniku politycznych i społecznych przemian, pod koniec XX wieku nasze Kościoły uzyskały możliwość pełnienia swojej misji ewangelizacyjnej, a zatem także kształtowania naszych społeczeństw w oparciu o tradycyjne wartości chrześcijańskie. Chrześcijaństwo wniosło w minionych dziejach ogromny wkład w formowanie duchowego oblicza i kultury naszych narodów. Dążymy także dziś, w dobie indyferentyzmu religijnego oraz postępującej sekularyzacji, do podjęcia wszelkich starań, aby życie społeczne i kultura naszych narodów nie zostały pozbawione podstawowych wartości moralnych, bez których nie ma trwałej pokojowej przyszłości. Pierwszym i najważniejszym zadaniem Kościoła po wszystkie czasy pozostaje nadal głoszenie Ewangelii Chrystusa. Wszyscy chrześcijanie, nie tylko duchowni, ale i wierni świeccy są powołani, by głosić Ewangelię Pana i Zbawiciela Jezusa Chrystusa oraz nieść Dobrą Nowinę słowem i świadectwem własnego życia, zarówno w wymiarze prywatnym, rodzinnym, jak i społecznym. Uznajemy autonomię władzy świeckiej i kościelnej, lecz opowiadamy się także za współpracą w dziedzinie troski o rodzinę, wychowania, ładu społecznego i innych kwestii ważnych dla dobra społeczeństwa. Chcemy umacniać tolerancję, a przede wszystkim bronić fundamentalnych swobód na czele z wolnością religijną oraz bronić prawa do obecności religii w życiu publicznym. Dzisiaj nasze narody stanęły wobec nowych wyzwań. Pod pretekstem zachowania zasady świeckości lub obrony wolności kwestionuje się podstawowe zasady moralne oparte na Dekalogu. Promuje się aborcję, eutanazję, związki osób jednej płci, które usiłuje się przedstawić jako jedną z form małżeństwa, propaguje się konsumpcjonistyczny styl życia, odrzuca się tradycyjne wartości i usuwa z przestrzeni publicznej symbole religijne. Nierzadko spotykamy się też z przejawami wrogości wobec Chrystusa, Jego Ewangelii i Krzyża, a także z próbami wykluczenia Kościoła z życia publicznego. Fałszywie rozumiana świeckość przybiera formę fundamentalizmu i w rzeczywistości jest jedną z odmian ateizmu. Wzywamy wszystkich do poszanowania niezbywalnej godności każdego człowieka stworzonego na obraz i podobieństwo Boga (Rdz 1,27). W imię przyszłości naszych narodów opowiadamy się za poszanowaniem i obroną życia każdej istoty ludzkiej od poczęcia do naturalnej śmierci. Uważamy, że ciężkim grzechem przeciw życiu i hańbą współczesnej cywilizacji jest nie tylko terroryzm i konflikty zbrojne, ale także aborcja i eutanazja. Trwałą podstawę każdego społeczeństwa stanowi rodzina jako stały związek mężczyzny i kobiety. Jako instytucja ustanowiona przez Boga (por. Rdz 1,28; 2,23-24), rodzina wymaga szacunku i obrony. Jest ona bowiem kolebką życia, zdrowym środowiskiem wychowawczym, gwarantem społecznej stabilności i znakiem nadziei dla społeczeństwa. To właśnie w rodzinie dojrzewa człowiek odpowiedzialny za siebie, za innych oraz za społeczeństwo, w którym żyje. Ze szczerą troską, nadzieją i miłością patrzymy na młodzież, którą pragniemy uchronić przed demoralizacją oraz wychowywać w duchu Ewangelii. Chcemy uczyć młodych miłości do Boga, człowieka i ziemskiej ojczyzny oraz kształtować w nich ducha chrześcijańskiej kultury, której owocem będzie szacunek, tolerancja i sprawiedliwość. Jesteśmy przekonani, że Zmartwychwstały Chrystus jest nadzieją nie tylko dla naszych Kościołów i narodów, ale także dla Europy i całego świata. Niech On sprawi swoją łaską, aby każdy Polak w każdym Rosjaninie i każdy Rosjanin w każdym Polaku widział przyjaciela i brata. Zarówno Polacy, jak i Rosjanie żywią głęboką cześć do Najświętszej Maryi Panny. Ufając wstawiennictwu Matki Bożej, polecamy Jej opiece wielkie dzieło pojednania i zbliżenia naszych Kościołów i narodów. Przywołując słowa Pawła Apostoła: Sercami waszymi niech rządzi pokój Chrystusowy (Kol 3,15), błogosławimy wszystkim w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. + Józef Arcybiskup Michalik Metropolita Przemyski + Cyryl Patriarcha Moskiewski i całej Rusi Warszawa, WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 7

5 Echa wizyty patriarchy Cyryla I w Polsce Patriarcha Moskwy i Rusi, Cyryl I przebywał z oficjalną wizytą w Polsce w dniach sierpnia Wydarzeniu temu towarzyszyły media; relacjonowany był każdy dzień jego wizyty. Wprawdzie patriarcha przybył na zaproszenie Prawosławnego Kościoła Autokefalicznego w Polsce, niemniej jednak od razu nabrała ona znacznie większej wagi. Mówiono i pisano o niej, że jest historyczna. Patriarcha witany był z wszelkimi honorami, jakie okazywane są głowie państwa, co wielu skomentowało ten fakt, iż Cyryl I to jak papież prawosławia. Ponieważ głównym celem wizyty było podpisanie wspólnego dokumentu prawosławno-katolickiego o pojednaniu narodu rosyjskiego i polskiego, który brzmiał: Wspólne przesłanie do narodów Polski i Rosji, w prasie ukazało się mnóstwo artykułów i komentarzy na jego temat. Wprawdzie w pismach głównego nurtu przeważały opnie wyraźnie pozytywne, by nie powiedzieć gloryfikujące dokument o pojednaniu, to jednak nie mało było także komentarzy sceptycznych, czy wręcz negatywnych. Trudno byłoby przytaczać wszystkie komentarze i opinie w niniejszym szkicu. Stąd też ograniczymy się do kilku odmiennych ocen tego wydarzenia. Pozytywne spojrzenie na Przesłanie Wizytę Cyryla I, jak i wspólnie podpisany dokument, zarówno prasa głównego nurtu, jak i hierarchowie Kościoła katolickiego określili jako wydarzenia historyczne. Nie były to wydarzenia spontaniczne, lecz przygotowane z dużą pieczołowitością. Genezę powstania wspólnego orędzia przedstawił w swoim referacie ks. arcybiskup Henryk Muszyński. Wskazał on na rok 1988 jako początek nawiązania bezpośrednich kontaktów na szczeblu hierarchicznym między Kościołem Katolickim w Polsce a Kościołem Prawosławnym w Rosji. Okazją do tego pierwszego kroku były oficjalne obchody 1000-lecia chrztu Rusi. Uroczyste jubileuszowe miały miejsce w Moskwie i Kijowie. Wówczas to zaproszono na nie prymasa Polski kard. Józefa Glempa. Był to początek kilku podróży prymasa, najpierw do ZSRR, a następnie do Rosji. W 1992 roku, będąc w Moskwie, spotkał się z patriarchą Aleksym II. Ale i w Polsce prymas miał okazję spotkać się z czołowymi hierarchami Kościoła prawosławnego, jak choćby w 1989 roku z metropolitą mińskim Filaretem, a w 2004 z metropolitą smoleńskim i kaliningradzkim Cyrylem, dziś patriarchą. Od owych uroczystości chrztu Rusi było wiele rozmaitych wizyt i spotkań hierarchów katolickich i prawosławnych na różnych szczeblach. Dopiero 26 lutego 2010 w Warszawie odbyło się pierwsze spotkanie reprezentantów polskiego episkopatu z delegacją Patriarchatu Moskiewskiego. Na czele komisji katolickiej stanął abp Henryk Muszyński, ówczesny Prymas Polski i metropolita gnieźnieński a prawosławnej metropolita Hilarion, przewodniczący Wydziału Stosunków Zewnętrznych Patriarchatu OWCS. Strona prawosławna wyraziła pragnienie, aby ze strony Kościoła katolickiego ukazał się krótki komunikat w związku z planowaną wizytą patriarchy Cyryla w Polsce. Ostatecznie jednak uczestnicy spotkania byli zgodni co do tego, że sam komunikat jest nie wystarczający i że trzeba przygotować szerszy dokument. Każda ze stron miała przygotować własny projekt. Co miało być głównym tematem tego dokumentu? Miał nim być wkład obu Kościołów w dzieło pojednania obu narodów Polski i Rosji. Przygotowane projekty dokumentu zostały zaprezentowane i przedyskutowane 4 czerwca 2012 w Warszawie. Postanowiono, że wspólny projekt zostanie rozpoczęty słowami św. Pawła: W imię Chrystusa prosimy: pojednajcie się z Bogiem (2 Kor 5,20). Natomiast trzeba było ustalić wspólną treść, ponieważ oba projekty różniły się pod tym względem. W katolickiej propozycji dokumentu zaakcentowany został wymiar teologiczny pojednania, podczas gdy strona prawosławna zwróciła uwagę na sprawy historyczno-polityczne i kulturowe. W trzeciej turze rozmów, które odbyły się 1 czerwca 2011 w obecności i z udziałem nuncjusza apostolskiego abp. Celestino Migliore, ustalono, że dokument składać się będzie z 4 części: 1. Dialog i pojednanie; 2. Przyszłość w perspektywie przyszłości; 3. Razem wobec nowych wyzwań; 4. Chrystus zmartwychwstały znakiem nadziei. W wyniku kolejnych rozmów podjęto decyzję, że trzeci i czwarty punkt zostaną połączone. Na decydującym spotkaniu zespołów dokonano ostatecznej redakcji dokumentu oraz postanowiono, że zostanie on ogłoszony w formie wspólnego przesłania do narodów Polski i Rosji. Jak już wiemy, wspólne orędzie do obydwu narodów zostało podpisane 17 sierpnia br. na Zamku Królewskim w Warszawie przez Cyryla I patriarchę moskiewskiego i całej Rusi oraz abp. Józefa Michalika, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. W komunikacie z obrad biskupów polskich na Jasnej Górze w dniu 25 sierpnia br. wspólne przesłanie katolicko-prawosławne zostało nazwane drogowskazem nie tylko dla chrześcijan, ale dla wszystkich ludzi dobrej woli pragnących budować dobre stosunki z sąsiadami. Biskupi wyrazili przekonanie, że przesłanie to otwiera nowy rozdział w relacjach między naszymi Kościołami i narodami oraz wskazuje Polakom i Rosjanom drogę pojednania, nie poprzez spektakularne polityczne gesty, ale przez odkrywanie prawdy o trudnej przeszłości, przez gotowość do wzajemnego wybaczania sobie win i wezwanie do wspólnego dawania świadectwa Ewangelii, zwłaszcza wobec niełatwych współczesnych wyzwań. Ciekawe, że istotnym akcentem w dokumencie było wzajemne przebaczenie sobie win i pojednanie się. Problem jednak polega na tym, że w czasie wspólnych rozmów nad projektem dokumentu rozbieżności wywołała tematyka historyczna. Arcybiskup Muszyński wyjaśnił, że główny problem polegał na nazwaniu krzywd, jakie jedna strona zadała drugiej: W historycznej części stanęliśmy wobec nieprzebytej przeszkody nazwania po imieniu wzajemnie doznanych krzywd. Istniała daleko idąca zgodność co do samych faktów, w ich interpretacji istniały jednak zasadnicze różnice. Stąd ograniczyliśmy się wyłącznie do ukazania rozmiarów tragedii i ogólnego nakreślenia tragicznych doświadczeń naszych narodów i Kościołów w XX wieku doznanych od ateistycznych i totalitarnych reżimów. Rozeznanie i interpretację faktów zostawiliśmy historykom, stwierdzając jedynie, że cała niekłamana prawda historyczna jest fundamentem pojednania i pokojowej przeszłości. Faktycznie wielu komentatorów zauważyło, że nie ma jednoznacznej oceny pewnych kontrowersyjnych dla obu stron wydarzeń historycznych, stąd też autorzy dokumentu ograniczyli się do stwierdzeń ogólnikowych o krzywdach: Apelujemy do naszych wiernych, aby prosili o wybaczenie krzywd, niesprawiedliwości i wszelkiego zła wyrządzonego sobie nawzajem. Jesteśmy przekonani, że jest to pierwszy i najważniejszy krok do odbudowania wzajemnego zaufania, bez którego nie ma trwałej ludzkiej wspólnoty ani pełnego pojednania. Arcybiskup Józef Michalik, podkreślając duszpasterski, a nie polityczny charakter tego dokumentu, przyznał, że nie zmieni on automatycznie wszystkiego i od razu, ale może i powinien być pierwszym odważnym krokiem do celu, spełniając rolę nacięcia wrzodu. Drugą istotną myślą wspólnego Przesłania było solidarne stawienie czoła wyzwaniom współczesnego świata, jak sekularyzm, kwestionowanie zasad moralnych opartych na Dekalogu i permisywizm moralny: Promuje się aborcję, eutanazję, związki osób jednej płci, które usiłuje się przedstawić jako jedną z form małżeństwa, propaguje się konsumpcjonistyczny styl życia, odrzuca się tradycyjne wartości i usuwa z przestrzeni publicznej symbole religijne. Przypomniano również o wielowiekowym chrześcijańskim kulturowym dziedzictwie Wschodu i Zachodu, które łączy bratnie narody. Odczytanie negatywnych znaków czasu jako zagrożenie dla chrześcijaństwa jezuita o. Wacław Oszajca uznaje za fakt, iż oba Kościoły zbliżyły się do siebie, a co oznaczałoby, że chrześcijaństwo w Europie odnalazło samo siebie. W rezultacie wielu duchownych jest zdania, że dokument nie dokona zamierzonego celu w sposób natychmiastowy, ale jest z pewnością ważnym i odważnym krokiem do prawdziwego pojednania. Na to jednak potrzeba czasu i wspólnych dokonań. Spojrzenie odmienne: pesymistyczne czy realistyczne? Tymczasem nie brakowało na temat wizyty Cyryla I w Polsce i wspólnego orędzia głosów krytycznych. Na uwagę zasługuje tutaj kilka opinii, zarówno polskich, jak i rosyjskich komentatorów. W Polsce z wielkim dystansem do sierpniowych wydarzeń ustosunkował się ks. Tadeusz Isakiewicz-Zaleski. Dokument o pojednaniu został, według krakowskiego duchownego, napisany został w konspiracji przed wiernymi obydwu Kościołów i bez uprzedniego zaproszenia do opracowania projektu historyków-ekspertów w sprawach relacji katolicko-prawosławnych. Stąd powstaje proste pytanie: Dlaczego pominięto takich znawców? W przeciwnym razie można by rozwiązać problem interpretacji wydarzeń historycznych, o których wspominał ks. abp Muszyński. Poza tym ks. Isakiewicz ma zastrzeżenia w odniesieniu do ram, w obrębie których dokonało się podpisanie orędzia. Odbyło się ono w Zamku Królewskim, a nie w świątyni, co budzi wątpliwości, że ów dokument nie ma jedynie wymiaru duszpasterskiego, lecz wyraźnie posiada znamię polityczne. Gdyby miało być inaczej, to cała uroczystość mogłaby się dokonać w świątyni i podczas nabożeństwa ekumenicznego. Co więcej, podpisanie powinno było zostać poprzedzone wspólnie odmówioną modlitwą Ojcze nasz. A jednak tego zabrakło. Mało tego, nie uczyniono znaku krzyża. Atmosfera budynku świeckiego, choć historycznego jakim jest Zamek Królewski, oraz obecność wielu polityków, nazbyt wyraźnie dawały do zrozumienia, że wbrew zapewnieniom o duchowym charakterze dokumentu, podpisuje się go, przy zachowaniu norm typowych dla dyplomacji świeckiej. Trudno było więc nawet ukryć jego wymiar polityczny. Ale nie tylko sama analiza okoliczności, w jakich był podpisywany dokument, wydaje się być ważna dla księdza Isakiewicza-Zaleskiego. Również należy zwrócić szczególnie na Cerkiew prawosławną i reprezentującego ją patriarchę jako sygnatariusza Przesłania. Dlaczego tylko na jedną stronę? Ponieważ dla duchownego historyka Kościół katolicki jest w swym działaniu niezależny od władz państwowych, czego nie można powiedzieć o Cerkwi rosyjskiej. Patriarchat moskiewski jest bardzo zależny od władzy państwowej i nie można mówić o żadnej autonomii wobec niej. Cerkiew prawosławna zawsze, niezależnie od systemu polityczno-państwowego, była sprzymierzeńcem władzy państwowej. Chodzi tu przede wszystkim nie tyle o zwykłe duchowieństwo, lecz o hierarchię. Dla ks. Isakiewicza, postać Cyryla I jest niewiarygodna ze względu na swoją przeszłość. Jak twierdzi duchowny, był on wieloletnim współpracownikiem KGB, co kładzie się cieniem na szczerość jego intencji, jak i na sam dokument o pojednaniu. Wielu dziennikarzy niezależnych sądzi, że Cyryl I mógł wypełnić misję w imieniu prezydenta Rosji, który, nie mogąc sprostać zadaniu pojednania rosyjsko-polskiego, wysłał w tym celu patriarchę moskiewskiego. Takie podejrzenia snują nie tylko polscy komentatorzy, lecz również rosyjscy. Lew Gudkow, socjolog, szef Analitycznego Ośrodka Jurija Lewady badającego nastroje społeczne, uważa, iż wizyta patriarchy Cyryla w Polsce i wspólny apel o pojednanie narodów to dla zwykłych Rosjan gesty dyplomatyczne, za którymi nic nie stoi. Nie tylko polskich wiernych, ale i prawosławnych zapowiedź podpisania dokumentu, jak samo wydarzenie podpisania, było wielkim zaskoczeniem. Właściwie nic na to wcześniej nie wskazywało. Wręcz przeciwnie, trudno byłoby sobie to nawet wyobrazić, wiedząc o tym, że przez ostatnie lata oficjalny kurs Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej jest antykatolicki i antyprotestancki. A tu nagle jakieś pojednanie i apel o wybaczenie. O co więc chodzi z tą całą akcją o przywrócenie zgody i pokoju pomiędzy obydwoma słowiańskimi narodami? Gudkow twierdzi, że mamy tu do czynienia z cerkiewnym przedłużeniem starań dyplomacji państwowej o polepszenie stosunków z Polską i jednocześnie o zmniejszenie napięcia wokół takich problemów jak zbrodnia w Katyniu, II wojna światowa, narzucenie Polsce systemu komunistycznego, czy wreszcie tragiczny lot samolotu pod Smoleńskiem w kwietniu Jak przyjąć dokument o pojednaniu? Jeśli wierzyć wypowiedziom rosyjskiego socjologa, którego chyba nie inspirowały żadne główne polskie media, to trzeba przyznać, że nie jest łatwo przeciętnemu katolikowi wierzyć w szczerość intencji, jakie kierowały powstawaniem tego historycznego orędzia, nawet jeśli przyjąć dobrą wolę, otwartość strony katolickiej. Wierni mogą obawiać się nie bez słuszności, że dokument może służyć jako instrument dla celów czysto politycznych. Poza tym zachodzi pytanie, czy wierni obydwu Kościołów, myślący, czujący i kochający po słowiańsku, potrzebują jakiegoś odgórnego apelu i przynaglania do pojednania? Czy rzeczywiście prości ludzie Rosjanie i Polacy są zwaśnieni? Można by podejrzewać, że pojednanie rozumiane jest tu jako spacyfikowanie ludzi, którzy żądają prawdy historycznej na temat faktów, które są przemilczane bądź zakłamywane, zgodnie z prowadzoną dziś tzw. polityką historyczną. Wydaje się jednak, że wielu ludzi czeka na innego rodzaju dokument, a mianowicie na wielkie i publiczne przyznanie się do zbrodni komunistycznych ze strony ludzi, którzy są spadkobiercami owego szaleńczego i antyludzkiego systemu. W tym wyznaniu powinien być wyartykułowany, na kolanach, głośny, błagalny apel o przebaczenie win za niezliczone zbrodnie wyrządzone zarówno Polakom, jak i Rosjanom. Wówczas można by mówić o milowym kroku w kierunku normalizacji relacji międzyludzkiej. Póki się tego nie dokona, nie pomogą żadne nawoływania i orędzia, próbujące poruszyć swoim wzniosłym stylem ludzkie serca. Na niewiele się chyba też zda motywacja religijna, jeśli zabraknie zdemaskowania prawdziwych winowajców i nazwania krzywd po imieniu. Refleksja, analiza podpisanego przez przedstawicieli obu chrześcijańskich Kościołów, a także modlitwa, mogą stać się początkiem drogi ku pojednaniu obu narodów, rozpoznających siebie jako ofiary komunistycznych katów. Szkoda, że dokument orędzia nie rozwinął tej myśli. KW 8 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 9

6 Coś się kończy, coś się zaczyna... Zawsze trzeba wiedzieć, kiedy kończy się jakiś etap w życiu. Jeśli uparcie chcemy w nim trwać dłużej niż to konieczne tracimy radość i sens tego co przed nami. W dniu 1 września 2012 ks. dr Sławomir Kawecki zakończył kadencję na stanowisku rektora Polskiej Misji Katolickiej. W ciągu pięcioletniej drogi, którą pokonał, napotkał wiele przeciwności, pomimo to nigdy nie tracił wiary w Polaków i Polonię w Szwajcarii. Przez ten czas mogliśmy poznać różne oblicza Księdza Rektora, ale zawsze konsekwentnie starał się jednoczyć rodaków na ziemi szwajcarskiej i dawał możliwość łączności z Kościołem tym wszystkim, którzy tego potrzebowali. Nie tylko te wartości miał na uwadze - poprzez swoje działania dążył do zachowania łączności młodego pokolenia Polaków z Ojczyzną, czego dowodem jest powstanie Polskiej Szkoły im. Macieja Płażyńskiego przy PMK Lozanna- -Marly. Należy podkreślić, że pełnił również rolę promotora polskiej nauki, kultury i sztuki, czego przykładem są konferencje i koncerty organizowane w czasie trwania jego kadencji. Patrząc z perspektywy czasu należy powiedzieć, że nie zawsze było łatwo, jednak najczęściej skutecznie. Uroczystość pożegnania miała miejsce w historycznej siedzibie PMK w Marly. Rozpoczęła się Mszą św. koncelebrowaną przez biskupa Krzysztofa Zadarko, Msgr. Luis Capilla, ks. prof. Krzysztofa Wojtkiewicza oraz księży rodaków odpowiedzialnych za duszpasterstwo Polonii szwajcarskiej. Gościem honorowym był pan ambasador Jarosław Starzyk. Na uroczystości obecny był również pan konsul Marek Wieruszewski wraz z małżonką, a także przedstawiciele Fundacji Ojca Bocheńskiego oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Marly. Licznie reprezentowane były Rady Duszpasterskie z poszczególnych ośrodków PMK. Obecność tych wszystkich osób świadczy o tym, że postać ks. dr. Sławomira Kaweckiego zapisana została na stałe w historii Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Tylko życie poświęcone innym, warte jest przeżycia... Jolanta Kosztyła-Cwynar WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 11

7 Rzym, zwany Wiecznym Miastem ze względu na swoją wyjątkową i majestatyczną historię, to jedna z najpiękniejszych europejskich stolic. Z powodu niezliczonej ilości zabytków, zbudowane na siedmiu wzgórzach miasto co roku odwiedzane jest przez kilkanaście milionów turystów. Dla nas, katolików, Rzym to jednak coś więcej niż zbiór historycznych budowli. To miasto, w którym pierwsi wyznawcy Chrystusa oddali swoje życie za wiarę, siedziba papieży, a także miejsce spoczynku największego Polaka XX wieku, błogosławionego Jana Pawła II. Pielgrzymka To właśnie postać Ojca Świętego zjednoczyła nas najpierw w szwajcarskim oddziale Fundacji Jana Pawła II, a następnie na pielgrzymce do stolicy Włoch, która odbyła się w dniach Na wyjazd do Rzymu zdecydowała się międzynarodowa grupa składająca się z pięciorga Polaków, Szwajcara, Francuski oraz Brazylijczyka. Do Rzymu przylecieliśmy w piątek rano i zatrzymaliśmy się w domu sióstr urszulanek. Ich serdeczność, o której słyszeliśmy już przed wyjazdem, potwierdziła się w 100%. Pobyt w Rzymie rozpoczęliśmy od spotkania z dyrektorem Fundacji Jana Pawła II. W trakcie wizyty przedstawiliśmy ojcu Krzysztofowi Wieliczko propozycje rozwoju fundacji na obszarze Szwajcarii oraz doprecyzowaliśmy plan pielgrzymki. Po spotkaniu wyruszyliśmy na zwiedzanie Wiecznego Miasta. Zwiedzanie Ze względu na bardzo ograniczony czas pielgrzymki zdecydowaliśmy się zobaczyć jedynie najważniejsze miejsca w Rzymie. Zwiedzanie rozpoczęliśmy od Koloseum, które w pełni wynagrodziło nam trudy związane z długim oczekiwaniem na bilety. Amfiteatr Flawiusza to wspaniałe, przesiąknięte historią miejsce, które podczas swego funkcjonowania było świadkiem tragedii tysięcy chrześcijan. W pierwszy dzień udało nam się jeszcze zobaczyć: Forum Romanum, Ołtarz Ojczyzny, Panteon, Plac Wenecki, Fontannę di Trevi, Schody Hiszpańskie, a także Piazza del Popolo. Po wspaniałym obiedzie w jednej z wielu restauracji udaliśmy się do Katakumb św. Kaliksta. Katakumby Katakumby św. Kaliksta należą do największych i najciekawszych w Wiecznym Mieście. Swą nazwę zawdzięczają diakonowi, św. Kalikstowi, który w III wieku został zarządcą tego cmentarza. Od tej pory teren ten stał się oficjalnym miejscem pochówku Rzymian. Cmentarz powstał w II wieku n.e. i jest częścią olbrzymiej nekropolii obejmującej obszar 15 ha. Tutaj zostali pochowani chrześcijanie, męczennicy, oraz szesnastu papieży. W najstarszej części katakumb można znaleźć również grób św. Cecylii patronki muzyki kościelnej. Godnym zauważenia jest również fakt, że na miejscu organizowane są specjalne wycieczki z polskim przewodnikiem. Po zwiedzeniu cmentarza zdecydowaliśmy się jeszcze zobaczyć znajdującą się w pobliżu Via Appia Antica wraz z kościołem Quo Vadis, który znajduje się w miejscu, gdzie Pan Jezus zawrócił uciekającego z Rzymu św. Piotra. Następnie, zmęczeni całym dniem zwiedzania, wróciliśmy do domu sióstr urszulanek, aby nabrać sił przed dalszą częścią pielgrzymki. Sobota Dzień rozpoczęliśmy od porannej wizyty w ogrodach watykańskich, po których oprowadził nas ksiądz Krzysztof Wieliczko. W tym miejscu chciałbym wspomnieć o komunikacji miejskiej w Rzymie. Jak w każdej metropolii, tak i w stolicy Włoch, musimy być przygotowani na duże korki. Dodatkowo komunikację znacznie utrudnia brak rozkładów jazdy na przystankach. Wszystko to sprawia, że aby punktualnie dotrzeć na umówione spotkanie, musimy wyjechać znacznie wcześniej. Po doświadczeniach naszej pielgrzymki gorąco zachęcam również do zakupu trzydniowego biletu, który pozwala na komunikację w obrębie Rzymu za pomocą autobusu, metra, tramwaju lub pociągu za euro. Po dotarciu przed Bazylikę wyruszyliśmy na zwiedzanie Watykanu i jego ogrodów. Ksiądz Pielgrzymka do Rzymu Wieliczko okazał się wspaniałym przewodnikiem. Dzięki jego cierpliwości oraz rozległej wiedzy poznaliśmy szczegóły funkcjonowania państwa Watykan oraz wiele ciekawostek z tym związanych. Same ogrody również okazały się wspaniałe. Cudowny zapach kwiatów, aleja wypełniona olbrzymią ilością różnych gatunków kaktusów, drzewa ze wszystkich zakątków świata, a także liczne fontanny oraz miejsca, w których pielgrzymi mogą uzupełnić zapasy pitnej wody wszystko to daje niesamowite poczucie spokoju i pozwala odpocząć w gorący, rzymski dzień. Największe wrażenie na wszystkich zrobił zakątek w ogrodzie, w którym Jan Paweł II lubił spędzać czas na modlitwie. Chyba nikt z nas nie spodziewał się, że miejsca takie dostępne są dla pielgrzymów. Po zrobieniu pamiątkowych zdjęć oraz modlitwie przy replice groty Matki Bożej z Lourdes wyruszyliśmy do głównej siedziby Fundacji Jana Pawła II. Fundacja Jana Pawła II W Fundacji czekał na nas wspaniały obiad. Gościnność Polaków po raz kolejny dała o sobie znać. Po posiłku oraz wspólnej modlitwie udaliśmy się na zwiedzanie archiwów oraz pamiątek zebranych po Ojcu Świętym. Wszyscy byliśmy niezwykle poruszeni i przytłoczeni ogromem pracy, który tak nieliczna grupa pracowników musiała wykonać w celu zachowania dziedzictwa Ojca Świętego. Zbiory zawierają wszelkiego rodzaju pamiątki związane z Papieżem Polakiem: od malowideł i obrazów, poprzez szaty liturgiczne, krzyże, artykuły z gazet oraz nagrania z telewizji z całego świata do wystaw prezentujących walkę Papieża z komunizmem. Wszystko to robi niezwykłe wrażenie i tylko utwierdza nas w przekonaniu, że stworzenie Szwajcarskiego Koła Przyjaciół Fundacji Jana Pawła II było właściwą decyzją. Sobotni wieczór poświęciliśmy na dalsze zwiedzanie Rzymu, a następnie na dopingowanie drużyny narodowej w ostatnim (niestety) meczu podczas Euro Niedziela Niedziela to bez wątpienia najważniejszy dzień naszej pielgrzymki, w którym wizytę w czterech papieskich bazylikach połączyliśmy z modlitwą. Dzień Pański rozpoczęliśmy od wspólnej Mszy św. w Bazylice św. Piotra. Organizacja nabożeństwa w takim miejscu możliwa była jedynie dzięki ojcu Krzysztofowi Wieliczko, za co po raz kolejny chcieliśmy gorąco podziękować. Po wspólnej Mszy św. udaliśmy się na zwiedzanie Bazyliki św. Piotra. Modlitwa przy grobach najważniejszego z apostołów oraz bł. Jana Pawła II była dla nas niezwykłym przeżyciem. Następnym punktem pielgrzymki była wizyta w Bazylikach św. Jana na Lateranie, Matki Bożej Większej oraz św. Pawła za Murami. Wieczorem ponownie spotkaliśmy się z dyrektorem Fundacji. Ojciec Krzysztof Wieliczko przekazał uczestnikom pielgrzymki pamiątkowe różańce oraz nagrania przygotowane przez Telewizję Polską. Mieliśmy również przyjemność poznać ojca Polikarpa Nowaka, specjalistę do spraw łaciny w Sekretariacie Stanu Stolicy Apostolskiej. Franciszkanin zwrócił nam uwagę na zasadniczą rolę łaciny w tradycji kościoła oraz na to, jak ważna jest jej obecność w trakcie Mszy świętej. Nadmienił on również, że odwrót od łaciny jest jedynie małym przecinkiem w historii kościoła. Po spotkaniu postanowiliśmy udać się na ostatni, wspólny spacer po Rzymie. Do domu sióstr urszulanek wróciliśmy późnym wieczorem. Podsumowanie Pielgrzymka zakończyła się lądowaniem samolotu na lotnisku w Genewie w poniedziałek rano. Dzięki niej nabraliśmy sił do dalszej działalności koła oraz do propagowania nauczania Jana Pawła II. W imieniu Szwajcarskiego Koła Przyjaciół Fundacji chcielibyśmy szczególnie podziękować ojcu Krzysztofowi Wieliczko za gorące przyjęcie oraz poświęcony czas. Mamy również nadzieję, że wspaniała pielgrzymka zachęci także niektórych z czytelników Wiadomości do zaangażowania się w działalność Koła. Na koniec gorąco zachęcamy wszystkich do zwiedzenia Wiecznego Miasta. Rzym bowiem to nie tylko wspaniałe zabytki, cudowne kościoły, place i restauracje. To także kolebka chrześcijaństwa oraz całej kultury europejskiej, obowiązkowe miejsce wizyty dla każdego katolika. Jakub Smajek Zapraszamy na odpust w Marly Program: godz godz października 2012 roku odbędą się uroczystości odpustowe ku czci św. Jana Kantego w Marly Msza św. w kaplicy w Marly Obiad - Centre Communantaire Paroissial de Marly Route du Chevalier, Marly 12 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 13

8 Czas wakacji, tak bardzo wyczekiwany, mija szybko, pozostawiając po sobie jedynie wspomnienia. Do niektórych z nich zapewne będziemy wracać, inne zostaną przykurzone upływem dni i słabnąca pamięcią. Nasze plany wakacyjne stają się coraz bardziej egzotyczne i sięgają po horyzonty odleglejsze przytoczyć, bo wbrew pozorom odnajduje ona odzwierciedlenie w obecnej rzeczywistości. A zatem zapraszam Państwa do wejścia w klimat starych polskich legend Wspomnienia wakacyjne Tradycyjnie, już po raz piąty, z okazji Święta Matki Boskiej Częstochowskiej, dnia 26 sierpnia 2012 roku odbyła się pielgrzymka Polonii na Wielką Przełęcz Świętego Bernarda. Na pielgrzymim szlaku i przy ołtarzu uroczystościom przewodniczył Ojciec Krzysztof Wieliczko OSPPE, administrator Fundacji Jana Pawła II w Rzymie. * Reszta pojęcie występujące w Biblii. Zdjęcia Andrzej Skoczylas, tekst i wiersz dr Iwo Gatlik geograficznie, zobowiązując nas do przełamywania naszych fizycznych granic. Ale jak to często w życiu bywa, niekiedy szukamy daleko tego, co jest «ukryte» blisko, należy tylko chcieć to odkryć Polska staje się miejscem coraz częściej i chętniej odwiedzanym przez turystów. I są ku temu powody. Kraków, poza bogactwem zabytków, proponuje m.in. nowo otwarte interaktywne muzeum pod Sukiennicami, Wrocław zachwyca piękną Starówką, a Poznań przyciąga słynnymi koziołkami, podobnie jak Gdańsk Neptunem. Mielno jako jedyne w Polsce proponuje dostęp do dwóch mórz: po wyjściu ze słonej wody Bałtyku moża skorzytać z kąpieli w basenie z solą z Morza Martwego. Kołobrzeg ze swoją obrotową kwiarenkę mógłby konkurować w tej kategorii z Schilthorn, zaś sama kontrkatedra kołobrzeska z pochylonymi słupami z wieżą w Pizzie. Na wschodzie Polski zaś jest niewielki, ale urokliwy, z niepowtarzalną atmosferą, Lublin. Odrestaurowane kamieniczki, Brama Krakowska, resztki ruin Fary i majestatyczny biały zamek przyciągają licznych turystów. Ale Lublin słynie również z pewnej opowieści, którą warto Odbity ślad czarciej łapy. Źródło: Miejscem akcji legendy jest Trybunał Koronny. Był to rodzaj sądu wyższej instancji dla szlachciców, który działał w Lublinie w XVI i XVII wieku. Jeśli ktoś nie był zadowolony z wyroku sądów grodzkich, mógł złożyć apelację do Trybunału i liczyć na pomyślny wynik rozprawy. Na to właśnie liczyła pewna wdowa, która w 1637 roku odwołała się od wyroku sądu grodzkiego. Sprawa jej nie wydawała się być trudna do osądzenia. Bogaty szlachcic najechał jej domostwo, zagrabił to, co miała cennego i spalił zabudowania. Kobieta domagała się odszkodowania. Jednak bogaty szlachcic przekupił sędziów i wyrok zastał wydany na jego korzyść. Kobieta nie poddała się jednak. Złożyła apelację do Trybunału Koronnego. Przyjechała do Lublina pełna nadziei na sprawiedliwy wyrok. Niestety, jak się okazało, również tutaj szlachcicowi udało się sędziów przekupić. Znów wyrok stwierdzał, że wdowie nic nie należy się z jego strony, że nie popełnił żadnego przestępstwa. Kobieta, pozbawiona szansy na odzyskanie choćby części zagrabionego majątku, załamana wykrzyknęła: Gdyby diabli sądzili, wydaliby sprawiedliwszy wyrok!! - i z płaczem wybiegła z Trybunału. Jej pełen bólu i gniewu głos odbił się echem w wysokich salach lubelskiego Trybunału Koronnego. Wieczorem tego dnia stało się coś dziwnego Pod budynek Trybunału zajechała bardzo piękna, bogato zdobiona karoca ciągnięta przez wyjątkowo dorodne konie. Wysiedli z niej elegancko ubrani panowie. Płaszcze ich zdobione były kamieniami szlachetnymi i obszywane złotem. Gdyby nie fakt, że zamiast stóp mieli kopyta, nie różniliby się niczym od zwykłych ludzi Weszli do Trybunału. Na wokandzie znów znalazła się sprawa biednej wdowy. Wezwano świadków, przesłuchano ich. Tym razem nikt nie śmiał kłamać w obecności tak niezwykłych sędziów. Wyrok, który wydali, był na korzyść wdowy. Szlachcic Trybunał Koronny miał jej oddać zagrabiony majątek i wypłacić odszkodowanie za wyrządzone szkody. Żeby nadać ważność temu wyrokowi, diabeł, który go odczytał, uderzył dłonią w stół. Zostawiła wypalony ślad na jego blacie. Podczas gdy diabeł wygłaszał wyrok, Chrystus na krzyżu w sali rozpraw odwrócił głowę i zapłakał, żeby nie patrzeć, jak diabelskie sądy są sprawiedliwsze od ludzkich. Krzyż Trybunalski do dziś znajduje się w jednej z kaplic w Archikatedrze. Stół z wypaloną czarcią łapą, pochodzący sprzed 1578 roku, stoi w muzeum na Zamku. Z legendy płynie głęboka nauka - ta, którą możemy przełożyć na nasze życie publiczne i inna, kiedy to każdy z nas w głębi serca może postawić sobie pytanie, ile to razy Chrystus musiał odwracać swą twarz, aby nie musieć patrzeć na nasze niesprawiedliwe oceny i wyroki? A.P. Pielgrzymka do Czarnej Madonny Cześć Maryi, Pannie świętej cześć! Jak starodawnymi czasy do Matki Dzieciny, Śpieszyły gromadnie córki i syny, Tak i my dzisiaj zabiegani, przemęczeni, Pielgrzymujemy do Niej, drogą przemienieni. Niełatwa to droga, bo wąska jest ścieżka, Gdzie Dobroć i Miłość, upragniona mieszka. Szerokich i łatwych dróg mamy wiele, Dlatego Reszta* zbiera się w Kościele. By oddać cześć Pani z Jasnej Góry, Której kaplicę spowiły dziś chmury. Abyśmy mogli poczuć się jak w niebie, By tym goręcej zawołać do Ciebie: Bogurodzica, Dziewica, Bogiem sławiena Maryja! Składamy serdeczne podziękowania Ambasadzie RP w Bernie za dofinansowanie projektu nadania imienia Macieja Płażyńskiego Szkole Polskiej Misji Katolickiej oraz za udział w konferencji i uroczystościach. Jolanta Kosztyła-Cwynar Dyrektor Polskiej Szkoły im. Macieja Płażyńskiego przy Polskiej Misji Katolickiej Lozanna-Marly ks. Krzysztof Wojtkiewicz Koordynator Polskiej Misji Katolickiej 14 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 15

9 Paray le Monial to szczególne miejsce. To miejsce intymnego dialogu człowieka z Bożym Synem. Pielgrzymując tam, trudno ludzkimi zmysłami zdać sobie w pełni sprawę, jak ważny i błogosławiony zakątek Ziemi się odwiedza. Co dokładnie stało się tam około 340 lat temu? Nasza trasa wiodąca przez urocze tereny Francji, pozwoliła przelotem odwiedzić nam niemal, że już sławne dzisiaj Taizé. Gorąco przyjęci przez br. Marka mogliśmy wszystkie łączy. Jest ten jeden język dla nich wspólny, to on ich tu przywiódł Krótka dyskusja i modlitwa z br. Markiem nie pozostawia nam już wątpliwości. Ten najważniejszy język, którego nie słychać tak po prostu ludzkim uchem, to język Ducha Świętego. To On sprawia, że miejsce to pozwala młodym, często zaganianym, ludziom zatrzymać się, uśmiechnąć, pomóc drugiemu, a na wspólnym śpiewie, modlitwie i Eucharystii, w ciszy i skupieniu, zadać sobie chyba jedno z tych najważniejszych pytań. Skąd jestem i dokąd zmierzam? tereny Burgundii do niewielkiej miejscowość, która nie przez przypadek nazywana jest Miastem Serca Jezusa W małym pojezuickim klasztorze od 1625 roku zamieszkanym przez siostry wizytki, znajduje się szczególna kaplica. To tutaj, w Paray Le Monial, sam Chrystus, objawia się po raz kolejny swojemu stworzeniu, ukazując Swoje Wielkie, Nieskończone Miłosierdzie : Moje Boskie Serce płonie tak wielką miłością ku ludziom, że nie może utrzymać dłużej tych gore- W objawieniu z 16 czerwca 1675 roku Jezus opowiada siostrze Małgorzacie o bezmiarze łask płynących z Jego Serca i o tym, jak bolesne jest to, że ludzie często dają Mu ze swej strony jedynie wzgardę i zapomnienie. Prosił zakonnicę, aby przynajmniej ona była dla niego zadośćuczynieniem: Dlatego żądam, żeby pierwszy piątek po Oktawie Bożego Ciała był odtąd poświęcony jako osobne święto na uczczenie mojego Serca. (...) W zamian za to obiecuję, że Serce moje wyleje hojne łaski na tych wszystkich, którzy w ten sposób Sercu Memu oddadzą cześć lub przyczynią się do jej rozszerzenia... żeństwo do Mego Boskiego Serca, będą w nim zapisane i na zawsze w nim pozostaną. Przystępującym przez 9 z rzędu pierwszych piątków miesiąca do Komunii Świętej dam łaskę pokuty ostatecznej, że nie umrą w stanie niełaski ani bez sakramentów świętych, a to Serce Moje stanie Jak wielką rzeczą jest poznawać, kochać i służyć Bogu! Na tym świecie nie mamy nic ważniejszego do zrobienia. Wszystko inne jest stratą czasu. Działać mamy jedynie dla Boga, składając nasze dzieła w Jego ręce. Pielgrzymka Żywego Różańca im. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Zurychu do Paray-le-Monial SIERPNIA 2012 R. wspólnie posłuchać, jak to jest możliwe, że tyle tysięcy młodych ludzi odwiedza tę małą, skromną wioskę i jak to się dzieje, że w tych prostych, skromnych warunkach wszystko działa, a każdy bez specjalnej kontroli i przymusu wykonuje z uśmiechem na twarzy swoje obowiązki. Można by powiedzieć, że to społeczny fenomen. Ideał życia we wspólnocie. Co sprawia, że tutaj jest to możliwe? Wśród kilkunastu skromnych, w większości drewnianych budynków spotkać można ludzi z wielu zakątków świata. Wkoło słychać przeróżne języki, ale jest coś szczególnego, co je My zmierzaliśmy dalej. Krótki przystanek w miejscu oddalonym zaledwie kilka kilometrów od jakże żywego Taizé. To mury i pozostałości ogromnego opactwa benedyktyńskiego w Cluny. Niewielki dystans dzielący te miejsca, w ogóle nie przekłada się na duchową odległość, jaka istnieje dzisiaj między Oazą założoną przez br. Rogera a monumentalnymi pozostałościami największego klasztoru, jaki zbudowano w zachodniej Europie. Dzisiaj to już niestety tylko muzeum, prawie że puste mury. Prawdziwa siła i duch tego miejsca dawno już uleciał. Dlaczego? Nie nam to oceniać, ale chyba wszystkie dzieła ludzkie, w których człowiek zapomina o Bożym Źródle, o tym iż bez Stwórcy sam stworzyć nic nie może, kończą się właśnie w ten sposób... Ruszamy w dalszą drogę, trochę już zmęczeni, upał chyba każdemu dawał się we znaki. Jednak nasz ostateczny cel dopiero przed nami. Dzielni kierowcy, jak i pani Katarzyna, nasz przewodnik, prowadzili nas dalej, przez piękne jących płomieni, zamkniętych w moim łonie. Ono pragnie je rozlać za Twoim pośrednictwem i pragnie wzbogacić ludzi swoimi skarbami. Te słowa, w murach kaplicy, w której przyszło nam stanąć, słyszy 27 grudnia 1673 roku jedna z sióstr zakonu wizytek dzisiaj już święta - Małgorzata Maria Alacoque. Po tych słowach Jezus ukazał zakonnicy swoją otwartą pierś, a w niej serce pałające wielką miłością do ludzi. W symbolicznym geście wziął serce Małgorzaty Marii i włożył je do swojego, a następnie oddał je, już wypełnione płomieniem miłości zaczerpniętym z Jego Serca. Stoimy już wszyscy w ciszy i skupieniu. Delikatne światło zachodzącego już słońca, wpada przez małe okienka oświetlając wnętrze tej kameralnej budowli. Nad ołtarzem przepiękne malowidło próbujące oddać tajemnicę spotkania z przed 340 laty. Ostatnia chwila, by oczyścić myśli i przygotować własne serca na uroczystość tej szczególnej Mszy Świętej. Wspólna Eucharystia dopełnia całodniowe oczekiwania i pozwala każdemu, kto przybył tu z prawdziwej potrzeby ducha na jeszcze głębszą kontemplację tajemnicy Najświętszego Serca Jezusa. Tym, którzy czcić będą Moje Serce Najświętsze, Dam wszystkie łaski potrzebne w ich stanie. Zgoda i pokój będą panowały w ich rodzinach. Będę sam ich pociechą we wszystkich smutkach i utrapieniach życia. Będę ich ucieczką najbezpieczniejszą w życiu, a szczególnie w godzinę śmierci. Błogosławić będę wszystkim ich zamiarom i sprawom. Grzesznicy znajdą w Mym Sercu źródło i całe morze niewyczerpanego nigdy miłosierdzia. Dusze oziębłe staną się gorliwymi. Dusze gorliwe szybko dostąpią wielkiej doskonałości. Zleję obfite błogosławieństwo na te domy, w których obraz Serca Mego Boskiego będzie zawieszony i czczony. Kapłanom dam moc zmiękczania serc najzatwardzialszych. Imiona osób, które rozpowszechniać będą nabo- się dla nich ucieczką w godzinę śmierci. To wszystko dla nas. To wszystko dla tych, którzy są prawdziwie spragnieni. Wszystkich setek młodych dusz z Taizé przybywających tam każdego roku, by szukać odpowiedzi na najważniejsze pytania, jak i dla tych, co już na wezwanie Chrystusa świadomie odpowiedzieli - Fiat! Tylko w jego sercu człowiek może znaleźć ukojenie. Tylko tam prawdziwa radość i pocieszenie. Dla całego współczesnego świata. Świata, który w szalonym tempie technicznego rozwoju zdaje się zupełnie nie pamiętać dokąd zmierza człowiek i do czego jest powołany. A powołanie jego to przecież świętość i wieczne Królestwo Boże. Przykład temu dało już wielu świętych. Na naszej powrotnej trasie dane nam było zapoznać się bliżej z kolejnymi postaciami, które całe swoje życie oddały na służbę dla Jezusa i jego Kościoła. W Ars, małej wiosce liczącej dzisiaj około 1200 mieszkańców, odwiedziliśmy parafię i dom św. Jana Marii Vianney a, który potrafił spowiadać po kilkanaście godzin dziennie, pościł i spał często na deskach. I powtarzał : Jako ostatnie odwiedziliśmy miasto Lyon. Ukochane miejsce sługi Bożej Pauliny Marii Jaricot, założycielki Żywego Różańca oraz Dzieła Rozkrzewiania Wiary, które gromadziło fundusze na chrześcijańskie misje zagraniczne. Wszystko, czego się podejmowała Paulina, miało swoje źródło w adoracji Najświętszego Sakramentu i miłości do Matki Bożej. Zwiedzając Bazylikę, jak i jej dawny dom (który udało się odzyskać i wyremontować), siostry opowiadają, że mimo pochodzenia z bogatego rodu przemysłowców, Paulina umierała w biedzie i opuszczeniu, a ostatnie słowa jakie wyrzekła na łożu śmierci brzmiały : Maryjo, Matko moja jestem cała Twoja. Chrystus w Paray le Monial po raz kolejny otwiera przed nami Swoje miłujące Serce, przypominając, jak bardzo ukochał On człowieka i jak wielka jest to Miłość. To w Niej każdy ziemski pielgrzym, choć przez chwilę, w skrytości swego ludzkiego, małego serduszka, może zatopić się i odpocząć... Doświadczając tego co niepojęte, dotykając Tajemnicy Skarbu Bożej Miłości. Myślę, że takiego właśnie Skarbu każdy z 39 uczestników naszej pielgrzymki szukał Jedynego skarbu i jedynego szczęścia, jakie mamy tu na ziemi: Kochać Boga i wiedzieć, że On nas kocha. Jakub Paweł F. 16 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 17

10 Matka Boża Trzykroć Przedziwna i Zwycięska Królowa z Szensztat Królową Nowej Ewangelizacji Europy Czym jest Szensztat? Na początku naszego stulecia, na tle palących zagadnień kościelnych i politycznych, 18 października 1914 roku powstaje Ruch Szensztacki jako duchowa wspólnota wewnątrz Kościoła katolickiego. Jego Założyciel i duchowy ojciec Józef Kentenich ( ) - potrafił wydobyć na światło dzienne wartość człowieka i ukazać ją innym. W jego pracy kapłana i pedagoga idea nowego człowieka w nowej wspólnocie przybierała coraz wyraźniejsze kształty. Dziś w Ruchu Szensztackim istnieje ponad dwadzieścia różnych wspólnot: młodzież i dorośli, kobiety i mężczyźni, żyjący samotnie i rodziny, kapłani i świeccy. Cały Ruch oparty jest na przymierzu miłości z Maryją. Maryja czczona jest w sanktuariach szensztackich jako Matka Trzykroć Przedziwna (Mater Ter Admirabilis w skrócie MTA). Tytuł ten Rodzina Szensztacka przejęła od Kongregacji Mariańskiej, która w XVI w. rozrosła się i prężnie działała w Ingolstadt nad Dunajem. Centrum i kolebką dzieła szensztackiego jest sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej w Szensztat (niem.: Schönstatt), koło Koblencji nad Renem. Jest to mała kapliczka zajmująca niewiele metrów kwadratowych powierzchni. 8 września br., w święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w Centrum Ruchu Szensztackiego w Szensztat (Niemcy) abp. Rino Fisichella przewodniczący Papieskiej Rady ds. Nowej Ewangelizacji - ukoronował Matkę Bożą Trzykroć Przedziwną w Jej pielgrzymującym wizerunku zwanym Auxiliar na Królową Nowej Ewangelizacji Europy. W specjalnej pielgrzymce z tej okazji udział wzięli wierzący z 22 krajów, które nawiedza pielgrzymujący wizerunek Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej. Na uroczystości przybyły więc także delegacje z Polski, Szwajcarii, Niemiec, Rosji, Białorusi, Chorwacji a nawet Japonii i Indii. Bardzo licznie reprezentowana była Polonia niemiecka (ok. 800 osób). Sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej Tarcisio Bertone nadesłał specjalne pozdrowienia i błogosławieństwo Ojca Świętego Benedykta XVI. Papież udzielił pielgrzymom swojego apostolskiego błogosławieństwa następującymi słowami: Pod opiekę Zwycięskiej Królowej pragniemy oddać rozpoczynający się Rok Wiary i Nowej Ewangelizacji Europy. Niech Pan przez Jej wstawiennictwo otworzy wiele ludzkich serc na Dobrą Nowinę wiary, a nas niech uczyni zafascynowanymi świadkami swojej miłości. Szkoła Polska w Genewie powstała w ramach systemu polskich szkół działających za granicą i funkcjonuje jako Szkolny Punkt Konsultacyjny im. Wacława Micuty przy Stałym Przedstawicielstwie RP przy Biurze NZ w Genewie. Szkoła finansowana jest przez Ministerstwo Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej i podlega bezpośrednio pod Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą z siedzibą w Warszawie. Misją naszego SPK jest wykształcenie ucznia, który będzie czuł się Polakiem i Europejczykiem. Celem działań przez nas podejmowanych jest uświadomienie uczącym się istoty i roli nauki oraz wykształcenia we współczesnym świecie. Szczęść Boże! Urodziłem się i wychowałem w Choszcznie (województwo zachodniopomorskie), gdzie do tej pory mieszkają rodzice; mam rodzeńswto - siostrę i brata. Od drugiej klasy szkoły podstawowej pełniłem funkcję ministranta, a następnie lektora w kościele parafialnym. Zapoznałem wówczas wielu wspaniałych kolegów, z których kilku zostało księżmi. Po maturze, zdanej w 1996 r., odczytując głos powołania wstąpiłem do Wyższego Seminarium Duchownego w Szczecinie. Święcenia kapłańskie przyjąłem w 2002 r. Pierwsza parafia to Węgorzyno, miasteczko pośród pól, łąk, lasów i pagórków. W każdą niedzielę dojeżdżałem do kilku kościółków filialnych w okolicznych wioseczkach. Poza tym uczyłem religii w gimnazjum, przygotowywałem młodzież do sakramentu bierzmowania, opiekowałem się ministrantami i grupą młodzieży, z którą udało się wydać trzy numery parafialnej gazetki i zorganizować kilka wyjazdów. Można powiedzieć, że tam uczyłem się kapłaństwa. Szkoła Polska w Genewie Priorytetem jest nauczanie języka polskiego i kultury polskiej. Program obejmuje także wiedzę o Polsce tj. jej historię, geografię i wiedzę o społeczeństwie. Prowadzone są również katechezy. Młody człowiek, który do nas uczęszcza, ma być przygotowany do kontynuowania kolejnych etapów edukacyjnych - również po powrocie do Polski, gdyż spora część naszych uczniów przebywa tutaj czasowo: ich rodzice oddelegowani są do pracy w instytucjach międzynarodowych, jak: CERN, ONZ, WHO i in. Do SPK im. Wacława Micuty chodzą dzieci zamieszkujące na terenie Szwajcarii i Francji. W roku 2012/2013 przyjęliśmy ponad 100 uczniów do szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum. Z powodu tak wielu wychowanków nasza placówka prowadzi zajęcia w paru miejscach: uczniowie najmłodsi (klasy I-III) rozlokowani są w Marly (w miejscowych szkołach podstawowych dostosowanych do wieku i potrzeb małego ucznia); uczniowie starsi zaś - w Grand-Saconnex (w pomieszczeniach szkolnych wynajmowanych u gminy). Nasz Szkolny Punkt Konsultacyjny szczyci się wysokim poziomem nauczania, wykwalifikowaną kadrą, 25-letnią tradycją oraz bogatymi zbiorami bibliotecznymi. Wszelkie informacje dostępne są na naszej stronie internetowej: Serdecznie zapraszamy! Biografia ks. Łukasza Szczygielskiego Po rocznej posłudze zostałem przeniesiony do parafii św. Ottona w Szczecinie położonej pośród bloków w dzielnicy wielkomiejskiej. Tam także katechizowałem w gimnazjum, zajmowałem się przygotowaniem młodzieży do bierzmowania. Szczególnie owocnie wspominam pracę z ministrantami - było ich ponad trzydziestu, a także ze scholą, która śpiewała w czasie niedzielnych Mszy św. Po trzyletniej posłudze zostałem przeniesiony do Stargardu Szczecińskiego (miasto około 70 tys. mieszkańców). Tam po raz pierwszy w swoim posługiwaniu przygotowywałem dzieci do I Komunii św. Było to dla mnie szczególne doświadczenie, ale także wielkie przeżycie: widzieć i podziwiać żywą wiarę dziecięcą. Muszę powiedzieć, że od tych dzieci sam chciałem się nauczyć wielkiej miłości do Jezusa. Po dwuletniej posłudze zostałem posłany do Myśliborza (miasto około 12 tys.), do parafii pw. św. Jana Chrzciciela. Myślibórz jest znany jako miejsce powstania Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, znajduje się tam także sanktuarium Miłosierdzia Bożego. To miejsce widziała duchowo św. Faustyna. Są tam teraz dwa domy zakonne. Do Myśliborza przyjeżdżał też kilkakrotnie bł. ks. Michał Sopoćko. Choć posługiwałem w drugiej parafii pw. św. Jana Chrzciciela to wpływ sanktuarium jest widoczny w całym mieście. W Myśliborzu uczyłem katechezy w gimnazjum, zajmowałem się ministrantami, kręgiem Oazy Rodzin i przygotowaniem dzieci do I Komunii św. Udało się nam założyć scholę dziecięcą i reaktywować spotkania Młodzieży lat 90-tych. Owocnie układała się też współpraca z uczniami ze szkolnego klubu wolontariatu Nie jesteś sam. Do dziś wspominam parafię w Myśliborzu. Po trzyletniej posłudze zostałem skierowany do Seminarium Duchownego, aby opiekować się klerykami I roku, którzy rozpoczynają formację. Towarzyszyłem im w codziennych modlitwach, czytaniu Pisma Świętego i biografii świętych. Razem pracowaliśmy i spożywaliśmy posiłki. Zwiedzaliśmy sanktuaria Polski i diecezji, był też czas na rozwój osobistych zainteresowań. Ten ostatni rok był dla mnie jakby powrotem do seminarium, aby odnowić kapłańskie siły. Klerycy I roku są teraz na II roku i podążają odważnie drogą powołania. Ufam, że Pan Bóg i Matka Najświętsza poprowadzą mnie dalej w kapłańskim posługiwaniu, które teraz realizuje się w Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii. Chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować Towarzystwu Przyjaciół PMK w Marly za comiesięczne stypendium, dzięki któremu mogę się utrzymać oraz uczestniczyć w kursie języka francuskiego i niemieckiego. Wyrażam także wdzięczność Fundacji im. Ojca J.M. Bocheńskiego za możliwość zamieszkania w Domu Polskiej Misji Katolickiej. Bóg zapłać! ks. Łukasz Szczygielski 18 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 19

11 I doczekaliśmy się 100-lecia urodzin pana Kazimierza Jankowskiego, które nasz czcigodny jubilat obchodził 26 sierpnia. Trzy lata temu w Wiadomościach prezentowaliśmy postać pana Kazimierza jako jednego z nielicznych żyjących żołnierzy internowanych podczas II wojny światowej. Możemy o nim śmiało powiedzieć, że jest jedną z perełek szwajcarskiej Polonii. Obecnie wraz z żoną mieszka w Wiesbachen. Jaki jest Pański przepis na szczęśliwe życie? Wszyscy podziwiają Pana optymizm i radość. Jak się to Panu udaje przez 100 lat? No cóż, muszę przyznać, że zawsze miałem w życiu dużo szczęścia. Gdy rozpoczęła się wojna, pracowałem w instytucji wojskowej i cudem uniknąłem śmierci w czasie nalotu, gdyż zostały zniszczone wszystkie budynki oprócz tego, w którym się znajdowałem. I tak było wiele razy. Urodziłem się 26 sierpnia w uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej; nigdy się nad tym głębiej nie zastanawiałem, ale może była to opieka Matki Bożej, która towarzyszyła mi w życiu. Po rozpoczęciu wojny otrzymałem rozkaz opuszczenia Warszawy w kierunku Brześcia i dalej w kierunku Lwowa. Pamiętam, że były trzy pociągi: pierwszy z wojskiem, drugi z amunicją, trzeci z osobami cywilnymi; gdy rozpoczął się nalot niemiecki, pociągi zostały całkowicie zniszczone, było także wielu zabitych, a mnie nic się nie stało. Następnie znalazłem się w Rumunii, Polska była już zajęta przez wojska niemieckie, na wschodzie były wojska sowieckie. Otrzymałem trzymiesięczny żołd i zostałem zdemobilizowany. Niektórzy z naszego oddziału wrócili do Polski, inni, podobnie jak ja, przeszli do Konstancji, następnie udali się do Belgradu, później do Aten i stamtąd do Francji - przez Marsylię do Paryża. W Paryżu powstała II Dywizja Strzelców, która była skuteczna w obronie Francji. Kiedy Mussolini dołączył się do wojsk niemieckich, II Dywizja Strzelców została skierowana do walk z wojskami włoskimi, i tak znaleźliśmy się przed granicą szwajcarską. Musieliśmy dokonać wyboru: albo poddać się armii niemieckiej, albo przekroczyć granicę szwajcarską i zostać internowanymi. Sytuacja polityczna była skomplikowana, gdyż powstał rząd francuski Vichy, który był uznany przez stronę niemiecką, większość żołnierzy francuskich wróciła do swej ojczyzny, natomiast żołnierze polscy pozostali w Szwajcarii. Wielu z nich aktywnie pracowało w Szwajcarii np. budując drogi, mosty. Niektórzy podjęli pracę indywidualnie jako kucharze, ogrodnicy, natomiast ja, jako wykształcony mechanik, znalazłem pracę w swoim zawodzie, poza tym byłem wojskowym telegrafistą. I wtedy po raz kolejny uśmiechnęło się do mnie szczęście, ponieważ znajdując pracę, znalazłem też żonę, co było naszym wspólnym szczęściem. I choć trzy lata temu uległem wypadkowi na schodach w domu, mimo to zachowuje optymizm i radość życia. Moja żona ma także trudności z chodzeniem, dlatego teraz mieszkamy razem w Domu Opieki w Wiesbachen. Przy okazji Pańskich urodzin nie sposób nie zadać pytania o Pańskie małżeństwo. Czy obchodzili Państwo diamentowy jubileusz? Mamy za sobą już 62 lata wspólnego życia. I nie żałujemy tej decyzji, mimo różnicy wieku dobrze się rozumiemy. Jestem starszy od żony o 11 lat. Ale zawsze chciałem mojej żonie tę różnicę wynagrodzić i udało się - zrekompensowałem jej to moim długim życiem. Żona wciąż nie może uwierzyć i często powtarza 100-lecie urodzin pana Kazimierza Jankowskiego dziwiąc się: Ty masz 100 lat, czasem kilka razy dziennie mi to przypomina. Żona jest z Kościoła protestanckiego, a ja jest katolikiem, nasze relacje międzyreligijne układały się zawsze dobrze. W Wangen, gdzie mieszkaliśmy 50 lat, i gdzie wybudowałem dom rodzinny, ja znałem znajomych mojej żony z kościoła protestanckiego, a ona moich. Służył Pan w II Dywizji Strzelców? Jak formowała się ta dywizja? I czy dziś jeszcze poza Panem żyją żołnierze z tej dywizji? Cała dywizja miała około 22 tys. żołnierzy, była częścią Korpusu Francuskiego liczącego 50 tys. żołnierzy, w tym 12 tys. Polaków. Dywizja składała się z emigrantów, robotników, z których sformowano dywizję, część rozmawiała tylko po francusku, część tylko po polsku, niektórzy po niemiecku, tak jak ja. Z tej II Dywizji Strzelców, w której służyłem, zostało na chwilę obecną około 6 żołnierzy, ja jestem z nich najstarszy. Posiadaliśmy własną organizację z prezesem, skarbnikiem, sekretarzem. Spotka- nia odbywały się co miesiąc w Rapperswilu lub w Zurychu. Na początku było nas 55, potem z każdym rokiem coraz mniej. Jaki jest Pański stopień wojskowy? Jestem starszym sierżantem. Nigdy nie skorzystałem z szansy awansu, gdyż uważam, że lepiej być dobrym podoficerem niż kiepskim oficerem. Wiele losów osób z tamtego okresu było naznaczonych przez tragedię katyńską. Czy również Pana ona w jakiś sposób dotknęła? Tak, gdyż narzeczony mojej siostry, który był lekarzem i oficerem Wojska Polskiego, został skierowany z Warszawy na wschodnią granicę Polski. Następnie był jeńcem wojennym w Związku Radzieckim, rodzina próbowała odszukać go przez Czerwony Krzyż w Genewie, jednak to się nie udało. Później dowiedzieliśmy się, że został zamordowany w Katyniu. Jakie ma Pan pasje, zainteresowania? Moją pasją była i jest muzyka. Przez wiele lat pełniłem funkcję prezesa chóru męskiego w Wangen. Zawsze, gdy byłem w Warszawie, udawałem się do filharmonii lub opery. Zaraziłem tą pasją także bratanka. Kiedy po raz ostatni odwiedził Pan ojczyznę? Ostatni pobyt w Polsce miał miejsce 16 lat temu. Byłem w Warszawie u brata, o dziesięć lat młodszego, ze specjalną misją. Przekazywałem wówczas dla muzeum na Starym Mieście zdjęcia Warszawy z czasów I wojny światowej, za co otrzymałem serdeczne podziękowania i wyrazy wdzięczności od dyrektora muzeum. Z okazji moich setnych urodzin odwiedziła mnie rodzina z Polski, mam też stały kontakt telefoniczny z rodziną w kraju. A czy ma Pan kontakt ze szwajcarską Polonią? Od momentu wypadku nie uczestniczę już w publicznych spotkaniach. Natomiast jestem do tej pory stałym czytelnikiem Wiadomości. Przez długi czas miałem kontakt z Polską Misją Katolicką i byłym rektorem ks. Sławomirem Kaweckim. Miałem także osobiste kontakty z ks. rektorem Franią oraz twórcą Polskiej Misji Katolickiej ojcem Bocheńskim. Byłem kiedyś na dorocznej pielgrzymce Polonii w Einsiedeln. Brałem również udział w mszach polskich w Solurze. Przez długie lata miałem kontakty z ambasadą i attaché ds. obrony. Serdecznie dziękujemy za rozmowę i życzymy wielu pięknych lat. Niech dobry Bóg hojnie błogosławi! Redakcja i czytelnicy Wiadomości. Turniej tenisowy PMK Open sierpnia 2012 w Kaiseraugst na kortach TC Roche Liebrüti odbył się turniej tenisowy PMK Open 2012 pod patronatem ośrodka w Bazylei. Na starcie stanęło ponad 16 zawodników w kategorii singla i debla z całej Szwajcarii. Przy pięknej pogodzie ks. Dariusz Bucior pobłogosławił grających, którzy od wczesnego rana ruszyli do boju o piękne puchary i medale. Wśród grających można było zobaczyć ks. rektora Sławomira Kaweckiego oraz polskiego konsula pana Marka Wieruszewskiego. W przerwie turnieju odbył się konkurs pomiaru szybkości serwisu. Najszybszy serwis miał ok.160 km/h. Po turnieju gry pojedynczej zawodnicy i goście mogli wspólnie zjeść obiad oraz wymienić się doświadczeniami tenisowymi i nie tylko. Po południu rozpoczął się turniej deblowy, a po nim nastąpiło wręczenie pucharów i medali. W kategorii gry pojedynczej w finale Jindrich Hajas pokonał Jerzego Majewskiego 6:2, a w grze o trzecie miejsce Michał Wojnar pokonał Jana Pawła Nowackiego również 6:2. W grze deblowej, w której liczyła się suma zdobytych punktów, zwyciężył również Jindrich Hajas, drugie miejsce zajął Michał Wojnar, a trzecie Marek Wieruszewski. Ogromne podziękowania należą się firmie Roche, która udostępniła nieodpłatnie swoje korty tenisowe na cele turnieju. Podczas turnieju zebrano pieniądze, które zostały przekazane na domy dziecka w Braniewie prowadzone przez zgromadzenie sióstr św. Katarzyny. Mateusz Fiedler 20 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 21

12 Msza polowa w Zugu W sobotę ósmego września odbyła się coroczna Msza Święta polowa połączona z piknikiem zorganizowana przez ośrodek duszpasterski w Zugu. Pogoda tradycyjnie już dopisała, podobnie jak nastroje i apetyty. Na kilka godzin mały punkt na mapie Szwajcarii w dolinie rzeki Lorze w Baar zamienił się w wyspę polskości co podkreślała biało-czerwona flaga przybita do drzewa. Spotykaliśmy się tam jednak nie tylko jako Polacy, ale także a może przede wszystkim jako katolicy i chrześcijanie. Swoją obecnością i uczestnictwem we Mszy Świętej mogliśmy dać piękne świadectwo wiary w Chrystusa wobec licznie tego dnia wędrujących turystów i spacerowiczów. Trzeba przyznać, że wzbudzaliśmy niemałe zainteresowanie, by nie powiedzieć sensację. Nieczęsty to widok w Szwajcarii, by duża grupa ludzi, włączając w to sporą gromadkę dzieci, spotykała się w wolnym czasie na modlitwie. Staliśmy się żywym znakiem, który wywołał wśród mijających nas chwilę refleksji. Żywimy taką nieskromną nadzieję, że ta chwila zadumy może kiedyś wyda owoce. Modlimy się o więcej takich okazji ewangelizacyjnych. Pragniemy jednocześnie podziękować księdzu Piotrowi Skwirze za piękną mszę i bycie z nami. Marcin Ziółek Parafia Bruder Klaus, zjednoczona w różnorodności kultur i języków... Parafia Bruder Klaus jest jedna z nielicznych parafii w Kościele szwajcarskim tak otwartą na inne grupy obcojęzyczne. Obecnie na terenie parafii działa pięć wspólnot obcojęzycznych: angielska, filipińska, wietnamska, polska i czeska. W dniu 9 września br. Parafia Bruder Klaus w ramach pogłębiania integracji między poszczególnymi grupami i wspólnotą szwajcarską zorganizowała wspólny wyjazd, podróż statkiem po Thunsee. Spotkaliśmy się w różnorodności kultur i języków. W sumie w spotkaniu wzięło udział blisko 200 osób. W programie była Eucharystia, którą sprawował ks. Georges Schwickerath wraz z ks. Markiem Dobrzenieckim i ksiedzem Wietnamu, następnie odbyła się Agapa i prezentacje poszczególnych grup. Polskę zaprezentowała p. Katarzyna Siegrist, natomiast p. Krystyna Spörrei była koordynatorem naszej grupy. Obu Paniom serdecznie dziękujemy za wkład pracy i poświęcony czas. Podziękowania składamy również naszemu duszpasterzowi, ks. Markowi, za jego obecności i duchową opiekę. Société Frédéric Chopin Genève zaprasza na kolejny FESTIWAL CHOPINOWSKI który odbędzie się tradycyjnie od 4 do 14 października 2012 Jedyny w swoim rodzaju festiwal w Szwajcarii romańskiej pozwoli Państwu przybliżyć się do wielkiej muzyki polskiego kompozytora. W tegorocznej edycji będą uczestniczyć znakomici wykonawcy dzieł Chopina i światowej sławy pianiści. Zapraszamy do skonsultowania szczegółowego programu Festiwalu 2012: Postaci ojca J. M. Bocheńskiego czytelnikom Wiadomości nie trzeba przedstawiać. Pragniemy w najbliższym czasie zaczerpnąć kilka pięknych myśli z jego skarbca mądrości. Pochylimy się nad tajemnicą sensu naszego istnienia na tej ziemi, którą nam Pan Bóg daje. Wyruszajmy więc w tę podróż, w czasie której przewodnikiem i mistrzem będzie nam Ojciec Profesor! Co to jest sens życia? Można by odpowiedzieć na to pytanie zestawiając zwroty, w których wyrażenie sens życia występuje, czyli stosując dobrą analityczną metodę. Chcę jednak tutaj użyć innego sposobu, a mianowicie podejść do sprawy od konkretnego przykładu utraty tego sensu, bo z nim jest podobnie jak ze zdrowiem: czym jest i jak jest ważne odkrywamy dopiero, gdyśmy je stracili. Oto więc mój przykład, nie wymyślony, ale rzeczywiście przeżyty. Mój dawny student i przyjaciel, nazwijmy go Andrzejem, ma lat dwadzieścia pięć, jest zdrowy, przystojny, bardzo inteligentny - czytałem jego rozprawę doktorską, jest pierwszej klasy. Jest sportowcem - uważam go za doskonałego pilota i spadochroniarza. W dodatku jest bardzo bogaty. Jeśli mnie intuicja nie myli, gdziekolwiek on się pojawi, serduszka panienek zaczynają bić szybciej. I nic dziwnego: jeśli o kim, to o nim można powiedzieć, że się w czepku urodził. Otóż parę miesięcy temu spotkałem go w barze, w opłakanym stanie. Siedział sam, skurczony, oczy podbite, obraz fizycznej ruiny. Wyglądał tak, jakby sobie jakieś trutki wstrzykiwał. Pytam się go, co się dzieje. Moje życie sensu nie ma. A dlaczego? Zawód miłosny? Nawet nie. Po prostu to wszystko sensu nie ma. Oczywiście zacząłem się zastanawiać, jakby mu pomóc w odnalezieniu tego sensu. A że się niemało logiką parałem, pokusa była znaczna, aby mu przedłożyć taki oto sylogizm: Życie człowieka młodego, zdrowego itd. ma sens; otóż ty jesteś człowiekiem młodym, zdrowym itd.; a więc twoje życie ma sens. Tylko, że to by się na nic nie zdało. Stosowanie takiego rozumowania do jego położenia, do sprawy sensu jego życia, sensu nie ma jest bezcelowe. Dlaczego? Dlatego, że sprawa sensu życia jest sprawą w najwyższym stopniu indywidualną, osobistą, prywatną. Jest nawet, jeśli się nie mylę, podwójnie prywatną. W wypadku Andrzeja chodzi o sens jego życia i o sens tego życia dla niego. Andrzejowi jest najzupełniej obojętne, czy i o ile jego życie ma sens dla mnie czy dla ciebie, dla Społeczeństwa, Sprawy i tym podobnych. Rzecz w tym, że ono dla niego sensu nie ma. Mówienie o sensie życia w ogóle i wszelka próba przekonywania takiego Andrzeja z ogólnego stanowiska są skazane na niepowodzenie. Piszę więc moje pierwsze twierdzenie: 1 1. Sprawa sensu życia jest sprawą prywatną. Wyjaśniam. Chodzi najpierw o to, że nie ma sensu mówić o sensie życia zbiorowości, na przykład narodu. Chodzi zawsze o życie jednostki. Następnie mamy do czynienia ze sprawą o tyle prywatną, że zbiorowość (to jest inni ludzie) są wobec niej bezsilni. Naturalnie, że utrata sensu życia może być w pewnych warunkach skutkiem pewnych układów społecznych, ale bezpośredniego wpływu na ten sens inni ludzie, a więc i zbiorowość, nie mają. Mamy do czynienia ze sprawą prywatną. Wydaje mi się, że należy na to położyć nacisk, bo żyjemy w okresie rozpasanej propagandy społecznej. Jesteśmy wszyscy tak strasznie uspołecznieni, że nawet istnienia spraw prywatnych nie dostrzegamy. A tymczasem właśnie najważniejsze sprawy człowieka są czysto prywatne, obok sensu życia, cierpienia, miłości, śmierci i tym podobne. O tym jednak jeszcze później. Moje twierdzenie daje, przy całej swojej banalności, pewien - jak mówią Francuzi - bouquet spirituel - obrok duchowy, a mianowicie regułę postępowania. Sformułował ją, znacznie lepiej niżbym ja potrafił, poeta (poeci są moim zdaniem mistrzami w takich sprawach), a mianowicie Kipling, w pierwszych wierszach Do mojego syna: List do syna Jeżeli zdołasz zachować spokój, Chociażby wszyscy już go stracili, Ciebie oskarżając; Jeżeli nadal masz nadzieję, Chociażby wszyscy o Tobie zwątpili, Licząc się jednak z ich zastrzeżeniem; Jeżeli umiesz czekać bez zmęczenia, Jeżeli na obelgi nie reagujesz obelgami, Jeżeli nie odpłacasz za nienawiść nienawiścią, Nie udając jednakże mędrca i świętego; Jeżeli marząc - nie ulegasz marzeniom; Jeżeli rozumując - rozumowania nie czynisz celem; Jeżeli umiesz przyjąć sukces i porażkę Traktując jednakowo oba te złudzenia; Jeżeli ścierpisz wypaczenie prawdy przez ciebie głoszonej, Kiedy krętacze czynią z niej zasadzkę, O SENSIE ŻYCIA By wydrwić naiwnych; Albo zaakceptujesz ruinę tego, Co było treścią twego życia, Kiedy pokornie zaczniesz odbudowę Zużytymi już narzędziami; Jeśli potrafisz na jednej szali Położyć wszystkie twe sukcesy I potrafisz zaryzykować, Stawiając wszystko na jedną kartę, Jeśli potrafisz przegrać I zacząć wszystko od początku, bez słowa, Nie żaląc się, że przegrałeś, Jeżeli umiesz zmusić serce, nerwy, siły, By nie zawiodły, Choćbyś od dawna czuł ich wyczerpanie, Byleby wytrwać, gdy poza wolą Nic już nie mówi o wytrwaniu; Jeżeli umiesz rozmawiać z nieuczciwymi, Nie tracąc uczciwości, Lub spacerować z królem w sposób naturalny; Jeżeli nie mogą cię zranić nieprzyjaciele Ani serdeczni przyjaciele; Jeżeli cenisz wszystkich ludzi, Nikogo nie przeceniając; Jeżeli potrafisz spożytkować każda minutę, Nadając wartość każdej przemijającej chwili; Twoja jest ziemia i wszystko, co na niej I - co ważniejsze - synu mój - będziesz Człowiekiem. Joseph Rudyard Kipling Ja to rozumiem tak: sensu życia nikt mi nie da. Muszę go znaleźć i zachować sam. Trzeba nam dalej pytać: Co to jest sens życia? Co znaczy tutaj sens? 22 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 23

13 22. Życie danego człowieka ma dla niego w danej chwili sens, kiedy on w tej chwili sądzi, czuje, że warto mu żyć. Ale kiedy tak jest? W jakich okolicznościach i pod jakim warunkami? Istnieje jeden wypadek, w którym o sensie życia nie można wątpić, a mianowicie wtedy, kiedy istnieje jakiś cel do którego się dąży, który chciałoby się osiągnąć. Oto ilustracja na tym samym naszym Andrzeju. Odbyłem kiedyś z nim lot wysokogórski w złej pogodzie. Andrzej był kopilotem, z obowiązkiem, jak zwykle w lotach na widoczność, dbania o mechanikę. Nawalił nam silnik, oblodzenie gaźnika. Trzeba było widzieć mojego Andrzeja w tym impasie. Przez dobrych dziesięć minut był całkowicie pochłonięty przez swoje zadanie, skoncentrowany, z wolą napiętą w jednym kierunku tylko, aby doprowadzić maszynę do porządku. Ja pilotowałem, więc to do mnie nie należało, ale mogłem go z ukosa obserwować. Był wspaniały i udało mu się dokonać tego, czego chciał, a mianowicie przywrócić normalne obroty silnika. O sensie życia Andrzeja w czasie tych minut nie można było rozsądnie wątpić, bo on miał cel - uruchomienie maszyny, to jest uratowanie samolotu i naszej skóry. Kiedy taki cel komuś jasno przyświeca, sens życia, że tak powiem, pojawia się Jeśli w danej chwili istnieje cel do którego dany człowiek dąży, jego życie ma w tej chwili sens. I znowu obrok duchowy czyli regułka moralna. Kiedy twój sens życia jest zagrożony, staraj sobie znaleźć cel, do którego mógłbyś intensywnie dążyć. To jest rada, którą dałem niedawno na pół sparaliżowanemu przyjacielowi, zagrożonemu próżnią, jaką za sobą pociąga utrata sensu życia. Powiedziałem mu: dyktuj twoje pamiętniki. A kiedy mi jego żona powiedziała, że to będzie dla niego miłą rozrywką, zaprzeczyłem gwałtownie, on potrzebuje nie rozrywki, ale poważnego celu. Niech więc myśli o tych pamiętnikach jako o ważnej rzeczy, która ma się ukazać drukiem. Sens życia zaraz się znajdzie. Jak dotąd rozważania moje poruszały się na płaszczyźnie spraw prostych, żeby nie powiedzieć banalnych. Może niejeden czytelnik oburzy się nawet, że cenny papier na takie banały marnuję. Odpowiedziałbym mu, że mam do banałów, jako logik, bardzo wielki szacunek, bo ostatecznie cała logika jest zbiorem banalności. Można się z niej np. dowiedzieć, że deszcz pada albo nie pada i że jeśli krowa ryczy, to krowa ryczy. Na to, powie mi ktoś, wielkiej mądrości nie potrzeba. Tylko, że w logice z tych banałów wyszło coś, co znowu tak bez znaczenia nie jest: cybernetyka, a więc ta ogromna rzecz, która w tej chwili nasz sposób życia gruntownie przemienia, a w której nikt poza logikami niczego nie rozumie. No ale o tym później Istnieją chwile, w których dany człowiek do żadnego celu nie dąży, a w których jego życie ma przecież sens. Zdaję sobie sprawę, że wygłaszam tu coś nie tylko bardzo niepopularnego, ale nawet pozornie sprzecznego ze zdrowym rozsądkiem. Bo na pierwszy rzut oka sens życia zdaje się być tak bardzo z owym dążeniem związany, że bez dążenia zdaje się nie być możliwego sensu. J.P. Sartre ogłosił kiedyś świetną sztukę teatralną pt. Le Mur (Mur), w której opisuje położenie człowieka skazanego na śmierć. Modlitwa o zgodę na bycie tym, kim się jest Nie wiedziałem o tym Panie, kiedy byłem dzieckiem. Nie wiedziałem, że można być zmęczonym, zmęczonym samym sobą. I mówić sobie, że zmarnowało się życie. Miałem już różne pokusy. Ta jest chyba najsilniejsza. Ach! Chcieć lepszego zdrowia, bardziej błyskotliwego umysłu, mniej wątłego ciała, lepszego wykształcenia... Innej sytuacji i tego wielkiego kredytu, który zdają się mieć niektórzy... Odkrywać u innych sto szans, które mnie by się przydały, i sto ułatwień, których nigdy nie miałem... Wiedzieć, że najwyższy czas żyć, a za późno, żeby snuć mrzonki. Wiedzieć, że niemożliwe, nigdy nie nastąpi. Wiedzieć to, o Boże, to już jest światło. I oto przychodzi ono skąd nie oczekiwałem niczego. Marzenia skończone. Zostaje mi życie - prawdziwe, takie, które mam kochać. Moje życie takie, jakie jest, i moje słabe zdrowie, i moja marna kariera. I wszystko pozostałe, czego nie chciałem. To wszystko, Panie, chciałbym zaakceptować. I zaakceptować siebie samego, choć jestem taki żałosny. Nie zastanawiać się już, co mogło być. I znaleźć szczęście w robieniu tego, co potrafię. Joseph Rudyard Kipling Ten człowiek nie może już do niczego dążyć, bo nie ma żadnej przyszłości. Za parę godzin będzie rozstrzelany. Jego życie jest najzupełniej pozbawione sensu. Zdawałoby się więc, że życie nie da się pomyśleć bez dążenia. Nawiasem mówiąc egzystencjaliści, a więc Sartre i przede wszystkim Heidegger, podbudowują ten pogląd swoistą teorią istnienia ( egzystencji ) ludzkiej. Sądzą bowiem, że to, co jest w człowieku istotnie człowieczego, a więc owa egzystencja (Dasein u Heideggera) jest jakimś rzucaniem się wprzód, projektem (po niemiecku Entwurf ). Być dla człowieka to to samo co być wypiętym ku czemuś, ku przyszłej swojej egzystencji. Naturalnie, jeśli tak jest, to bez dążenia nie może być sensu życia, bo człowiek bez owego rzucania się wprzód w ogóle nie istnieje. Jego istnienie jest rzucaniem się, dążeniem. I ten pogląd wydaje mi się z gruntu fałszywy. Co prawda nasze istnienie bardzo często, zapewne w znacznej większości chwil, łączy się z dążeniem. Ale wydaje mi się, że dążeniem nie jest. A jeśli tak, to może być sens życia bez dążenia. Aby uzasadnić to mniemanie, wystarczy przytoczyć parę przykładów chwil, w których człowiek do niczego nie dąży, ale jego życie ma przecież sens i, co więcej, istnieje on bardzo intensywnie. Przytoczę dwa takie przykłady. Najpierw przeżycie z wakacji. Po kąpieli morskiej leżę na piasku, zażywam wiatru i słońca. Żadne czarne myśli o bezsensie życia mi do głowy nie przychodzą, żyję oczywiście całkiem dobrze, sensownie, intensywnie, a przecież do niczego nie dążę. Mamy tutaj wypadek, w którym sens życia jest, ale żadnego dążenia nie ma. Co prawda, kiedy ten przykład moim egzystencjalistycznym przyjaciołom przytoczyłem, krzyknęli chórem i z oburzeniem, że takie życie jest życiem zwierzęcym, że i pies słońca i wiatru używa. Na co powiedziałem im, że ja tak ogromnej różnicy między człowiekiem a zwierzęciem nie widzę (o tym będzie mowa, gdy przyjdziemy do humanizmu) i że nie sądzę byśmy mieli prawo naszemu pieskowi owej egzystencji odmawiać. Ale mniejsza z tym. Mam lepszy przykład. Opowiadają o Riemannie, że kiedy wykończył swój genialny system nieeuklidesowej geometrii, zwierzył się przyjacielowi z wielkiego przeżycia. Miał, mówił, jakby intuicję całości systemu w jego pięknie, i chwilę takiej radości, że niewielu ludziom, jak sądził, danym było przeżyć coś równie wielkiego. Ja się teraz pytam: gdzie było, w chwili tego estetycznego uniesienia, dążenie? Jaki cel chciał wtedy Riemann osiągnąć? Oczywiście żadnego. Był po prostu w chwili obecnej, używał duchowego widoku systemu. A kto odważy się powiedzieć, że on w tej chwili nie istniał, albo że nie istniał w sposób ludzki? Psy przecież nieeuklidesowych geometrii nie tworzą! I kto ośmieli się twierdzić, że jego życie nie miało sensu w tej chwili? Powiem więcej: jeśli życie ludzkie ma w ogóle sens, to przede wszystkim w chwilach 15 października 1817 roku zmarł w Solurze generał Tadeusz Kościuszko. Ciało jego zostało zabalsamowane, a wnętrzności (viscera) uroczyście pochowane na cmentarzu przy Kościele pw. św. Marcina w Zuchwilu. Krótko po tym na grobie postawiono pomnik, który stoi do dziś. Miejsce to od początku przyciągało emigrację polską. Pierwsze dokumenty świadczące o tym dotyczą fali emigracji po powstaniu listopadowym. Naczelnik zapisał się dobrze w pamięci Szwajcarów i Amerykanów z USA jako filantrop oraz bojownik o niepodległość i sprawiedliwość. Jak co roku, Kościuszko-Gesellschaft w Solothurn, parafia pw. św. Marcina w Zuchwilu oraz ośrodek duszpasterski PMK w Zuchwilu zapraszają państwa serdecznie do wzięcia udziału takiego kontemplacyjnego używania. Tak więc pozostaję przy moim twierdzeniu: są chwile, w których dążenia nie ma, a sens życia przecież jest. Widzimy teraz, że ten sens istnieje w dwóch wypadkach: kiedy człowiek do czegoś dąży i kiedy oddaje się używaniu chwili obecnej. Stawiam więc następne twierdzenie: 55. Życie danego człowieka ma sens wtedy i tylko wtedy, kiedy albo istnieje cel, do którego on w tej chwili dąży, albo on tej chwili używa. Skoro używanie chwili jest jednym z dwóch sposobów nadania życiu sensu, wolno na marginesie naszego zdania sformułować jeszcze inną regułę moralną: Umiej żyć w chwili obecnej i używać jej! To przykazanie łatwiej napisać niż wprowadzić w życie. Żyjemy w okresie aktywizmu, który stara się w nas wmówić, że wielkie, piękne jest tylko działanie, że człowiek powinien bez przestanku ku czemuś dążyć, pędzić naprzód bez chwili odpoczynku, żyć w ruchu i dążeniu, że nie-działanie jest czymś złym, marnym, antyspołecznym, pogardy godnym. W takim położeniu nie łatwo jest zrozumieć wartość, znaczenie używania chwili, życia w teraźniejszości, a tym bardziej nauczyć się z tej chwili korzystać. Inaczej mówiąc, człowiek dzisiejszy musi się wychować przez świadomy wysiłek do postawy kontemplacyjnej. Ona sama nie przyjdzie. Jeśli się dam ponosić fali opinii publicznej, zostanę do śmierci niewolnikiem aktywizmu, pędzonym od jednego celu do innego, bez przerwy, bez wytchnienia. Skąd się ten aktywizm bierze? Ma zapewnię wiele korzeni. Jednym z nich jest niewątpliwie kolektywizm, mniemanie, zgodnie z którym mamy żyć tylko i wyłącznie dla Społeczeństwa (przez bardzo wielkie S ), tego bałwana współczesnego. Mamy więc pracować, działać, rzucać się, aby osiągnąć dla tegoż Społeczeństwa jak największe wyniki. Tym kolektywistycznym zabobonem zajmę się jeszcze w jednym z następnych rozważań na razie wystarczy powiedzieć, że moim skromnym zdaniem sprawa sensu mojego życia jest moją osobistą sprawą i wydaje mi się moralnie w porządku, gdy staram się ten sens na mój sposób zapewnić, czy to się Społeczeństwu podoba, czy nie. Wypada jednak podkreślić, że powyższa polemika dotyczy dążenia ku jakiemuś celowi, a nie samego działania. Bo działanie może być używaniem. Co więcej, każde używanie chwili, jak np. owo Riemanowskie, jest pewnego rodzaju działaniem, tylko nie jest działaniem celowym. Jeśli o mnie chodzi, zaliczam do najprzyjemniejszych przeżyć moje samotne loty wieczorne na niskiej wysokości. Biorę mały samolot i lecę na jakichś 500 do 700 stóp nad ziemią, bez celu, po prostu, aby lecieć i rozkoszować się krajobrazem, który w promieniach zachodzącego słońca jest zawsze wyjątkowo piękny. Pilotuję, więc działam, ale nie dążę do żadnego celu. Otóż moje życie ma rzadko tyle sensu, co w czasie takich lotów. Kto nie ma niesamowitego przywileju, jakim jest prawo lotu, może zażyć czegoś podobnego po prostu podczas wieczornej przechadzki. Działanie nie jest więc koniecznie dążeniem ku jakiemuś celowi, może być używaniem. Ale mówiąc, że takie używanie daje życiu sens, nie twierdzę bynajmniej, że w upamiętnieniu rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. Uroczystość odbędzie się w niedzielę 21 października w kościele pw. św. Marcina w Zuchwilu. Rozpoczęcie o godzinie modlitwą i złożeniem kwiatów na grobie Naczelnika przez przedstawicieli ambasad USA i RP, po czym zostanie odprawiona Eucharystia w intencji Naczelnika i tych, którzy w obronie Ojczyzny oddali życie. Po Eucharystii spotkanie w sali parafialnej. Koordynator uroczystości: Jan Sroka jan.sroka@hotmail.com Tel.: 076/ tylko ono je daje. W rzeczy samej, nasze życie i jego sens są w większości chwil związane z jakimś dążeniem, z jakimś celem. Jedyny pogląd, z którym się pogodzić nie umiem to ten, który zacieśnia sens życia do dążenia ku jakiemuś celowi. Ten pogląd jest moim zdaniem nie tylko sprzeczny z doświadczeniem, ale prowadzi poza tym do katastrofalnych konsekwencji. W związku z dążeniem do celów nasuwa się mianowicie pytanie dotyczące szeregu dążeń. Ma ono kapitalne znaczenie dla spraw sensu życia i tak właśnie bywało pojmowane w dziejach filozofii, zwłaszcza ostatnio. Jak wiadomo cele, do których dążymy, są często wzajemnie podporządkowane: dążę do pierwszego celu A, aby następnie dążyć do drugiego B i tak dalej. Na przykład chcę pójść na dworzec (A) po to, aby tam kupić bilet kolejowy (B), to znowu aby pojechać do Genewy (C) i tak dalej. Pytanie brzmi: czy życie ludzkie należy sobie wyobrażać jako jeden jedyny szereg celów, wzajemnie sobie podporządkowanych, czy przeciwnie wypada przyjąć, że składa się ono z wielu małych, wzajemnie niezależnych szeregów dążeń do celów? Pierwsze stanowisko było tradycyjnie zajmowane przez myślicieli chrześcijańskich i przez egzystencjalistów. W obu wypadkach zakładano także, że sensu życia należy szukać właśnie w owym jednym wielkim szeregu dążeń. Jestem zdania, że ten pogląd jest podwójnie fałszywy i chcę mu przeciwstawić parę następnych twierdzeń. J.M. Bocheński OP, Sens życia i inne eseje. CDN. zaproszenie zaproszenie zaproszenie 24 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 25

14 26 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 27

15 Przekazanie administrowania Katolickiego Domu Polskiego w Marly przez księdza Sławomira Kaweckiego księdzu Krzysztofowi Wojtkiewiczowi W OBECNOŚCI: JEGO EKSCELENCJI KSIĘDZA BISKUPA KRZYSZTOFA ZADARKI ORAZ PANA INŻ. DIONIZEGO SIMSONA PREZESA FUNDACJI IM. O. J.M. BOCHEŃSKIEGO Przekazanie Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii przez księdza Sławomira Kaweckiego księdzu Krzysztofowi Wojtkiewiczowi W OBECNOŚCI: DYREKTORA MIGRATIO MARCO SCHMIDTA, PANI TERESY GAUDART PREZESA RADY EKONOMICZNEJ POLSKIEJ MISJI KATOLICKIEJ W SZWAJCARII FRYBURG SIEDZIBA MIGRATIO, 31 SIERPNIA 2012 R. Siedziba Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii ponownie tzn. od 1 września 2012 roku mieści się we własności należącej do Fundacji im. O. J.M. Bocheńskiego na rzecz katolickiego Domu Polskiego w Marly. Według statutu Fundacji, rektor PMK jest administratorem Domu oraz całej posiadłości w Marly. Od dnia r. administrowanie po księdzu rektorze przejmuje ks. prof. Krzysztof Wojtkiewicz - Koordynator PMK w Szwajcarii. A oto wykaz wyposażenia, które przejmuje nowy Administrator. Rzeczy ogólne: 1. Projektor multimedialny wł. Fundacji 2. Aparat fotograficzny 3. 3 aparaty telefoniczne komórkowe 4. Samochody: Skoda Oktavia, rocznik 2004, , VW Passat, rocznik 2004, Umeblowanie i przedmioty w poszczególnych pomieszczeniach: Pokój (apartament) 1. Telewizor, szafa, łóżko, biurko, krzesło, kanapa, regał stojący przeszklony wł. Fundacji 2. Obraz Jezusa Miłosiernego wł. Misji Sala spotkań: 1. Szafy w sali spotkań - wł. Fundacji 2. Ławki w sali spotkań wł. Fundacji 3. Stoły w sali spotkań wł. Fundacji 4. Telewizor wł. Fundacji 5. Odtwarzacz DVD wł. Fundacji 6. Magnetofon wł. Fundacji 7. Dywany w sali spotkań wł. Fundacji 8. Historyczny sztandar Wojskowy wł. Stowarzyszenia Polskich Kombatantów Biuro Misji: 1. 2 fotele, szafka, urządzenia do cięcia papieru, papier, koperty wł. Fundacji 2. Komputer, monitor wł. Misji 3. Komputer, monitor, drukarka, głośniki wł. Fundacji 4. 1 aparat telefoniczny wł. Misji 5. Kosz na śmieci wł. Misji 6. Meble, tablica, lampa stojąca, rolety dzienne wł. Fundacji 7. Drukarka oddana na potrzeby szkoły w Lozannie wł. Misji 8. 2 stroje ludowe wł. Fundacji Garaż za magazynem przy biurze Misji: 1. 2 Szafy wł. Fundacji 2. Narzędzia wł. Fundacji Magazyn pomocy duszpastersko-szkolnych: 1. Stół z drewna wł. Misji 2. 2 stoły metalowe wł. Fundacji 3. Figura Pana Jezusa złożonego do grobu wł. Misji Archiwum Braci Bronarskich obok magazynu duszpastersko szkolnego 1. Stół - wł. Fundacji 2. Materiały dekoracyjne wł. Misji 3. Dokumenty wł. Misji Magazyn biblioteczny: 1. Półki metalowe wł. Fundacji 2. Półki z drewna wł. Fundacji 3. Stoły wł. Fundacji 4. Zbiory książek, filmów i dokumentów w magazynie bibliotecznym wł. Misji 5. Klasery Stowarzyszenia Polskich Kombatantów wł. Stowarzyszenia Polskich Kombatantów 6. Inne przedmioty w magazynie bibliotecznym wł. Misji Kaplica: 1. Obrazy: MB Częstochowskiej, Jezusa Miłosiernego x2, Jana Pawła II, Jezusa w koronie cierniowej, Godło Polski z orłem w koronie, gobelin MB Częstochowskiej 2. Figury: Jezusa Zmartwychwstałego, Ciało Pana Jezusa (do grobu pańskiego) NMP Niepokalanej, św. Józefa, Jana Kantego 3. Komplet posrebrzany: chrzcielnica, podstawka pod paschał, podstawka pod mszał, krzyż ołtarzowy, kropielnica, ambona, 2 podstawki pod świece ołtarzowe 4. Sprzęty liturgiczne: monstrancja, custodium, 1 melchizedek, 2 puszki, 3 kielichy, 4 pateny, cyborium, hostiarka, 6 pojemników na oleje św., 1 bursa, 3 kociołki na wodę, dzwonki. Inne: Wzmacniacz, mikrofon ołtarzowy, mikrofon przy ambonie na stojaku, mikrofon przenośny 5. Księgi: Mszał w języku: polskim, francuskim i łacińskim. 6 lekcjonarzy w j. francuskim, 22 lekcjonarze w j. polskim., 4x Komunia św. i kult tajemnicy euch. poza Mszą św., modlitwa wiernych, 2x agenda liturgiczna, 23 śpiewniki ks. Siedleckiego, 4x obrzędy Mszy św., obrzędy pokuty, obrzędy bierzmowania, 2x obrzędy sakramentu małżeństwa, obrzędy chrztu dzieci, 2x obrzędy sakramentu chorych, 2x obrzędy pogrzebu, 5x obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych, Inne: Prière du Temps Présent, Livre des bénédictions, Rituel du baptême, 2x Missa de Fatima, Pismo Święte w srebrnej oprawie 6. Szaty liturgiczne: 6 alb, 4 komże, 10 ornatów, 15 stuł do koncelebry, welon 7. Roleta w kaplicy wł. Fundacji 8. Fortepian wł. Misji 9. Stojak na stuły wł. Fundacji Dodatkowo szaty zakupione w styczniu 2012 roku: 10. Ornaty: fioletowy z krzyżem, biały z IHS i ornamentem, zielony z IHS i ornamentem, czerwony z Pax-em, z MB Częstochowską, złoty z IHS i ornamentem, pas do ornatu maryjnego 11. Obrusy: bożonarodzeniowy, wielkanocny, maryjny, eucharystyczny, wielkopostny, adwentowy 12. Stuły do koncelebry: 4 czerwone, 4 zielone, 4 fioletowe, 4 białe Hall przed Kaplicą: 1. Kanapa, stół, stolik, tablice ogłoszeń, tablice pamiątkowe: (Papieża Jana Pawła II i o. Bocheńskiego, tablica 50-lecia PMK, wieszak, stojak na parasole, 4 doniczki z kwiatami wł. Fundacji Salon, jadalnia, kuchnia 1. Kanapa, 2 fotele, stół, krzesła wł. Fundacji 2. Meble wł. Misji 3. Naczynia do jadalni wł. Misji 4. Zmywarka, lodówka, kuchenka elektryczna, meble wł. Fundacji 5. Naczynia stołowe wł. Fundacji 6. Kuchenka mikrofalowa wł. Fundacji Piwnice, narzędziownia, kotłownia, pralnia i garaż pod salonem 1. Narzędzia wł. Fundacji 2. Piec ogrzewania centralnego wraz z urządzeniami technicznymi wł. Fundacji 3. W pralni: zamrażarka, lodówka, 2 żelazka, szafka, pralka wł. Fundacji 4. W garażu pod salonem: urządzenie do odkamieniania wody, taczki, szafa, narzędzia ogrodowe, kosiarka do trawy wł. Fundacji Pokoje księdza rektora 1. 2 Łóżka, 2 krzesła, 2 szafki, 2 biurka, lampka, zegar naścienny, szafka narożna wł. Fundacji Pokoje gościnne na parterze i na I piętrze: 1. Meble, łóżka, materace, poduszki, koce, bielizna pościelowa wł. Fundacji 2. Wyposażenie kuchni wł. Fundacji Łazienki z wyposażeniem wł. Fundacji Schron przeciwatomowy: 1. Szafa wł. Fundacji 2. Zawartość szafy, materiały dekoracyjne i duszpasterskie wł. Misji 1. W skład Polskiej Misji Katolickiej w Szwajcarii wchodzą następujące ośrodki duszpasterskie: Aarau Duszpasterzem odpowiedzialnym za ośrodek PMK jest ks. Dariusz Bucior. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan dr Marcin Sumiła. Bazylea jest ks. Dariusz Bucior. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan dr Iwo Gatlik. Bern Biel/Bienne Do r. odpowiedzialnym duszpasterzem za ośrodek PMK był ks. Marek Dobrzeniecki. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan Zbigniew Major. Charrat-Les-Chenes jest ks. Karol Ciurko. Estavayer le Lac jest ks. Łukasz Babiarz. Genewa jest ks. Ernest Jańczyk. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan dr Hubert Niewiadomski. Gnadenthal jest ks. Grzegorz Domański. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan Grzegorz Dzięglewski. Lozanna jest ks. Karol Ciurko. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan Antoni Świeboda. Lucerna jest ks. Grzegorz Piotrowski. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której vice-przewodniczącym jest pani Magdalena Potempa. Marly Odpowiedzialnym za duszpasterstwo w kantonie Fribourg od r. jest koordynator ks. Krzysztof Wojtkiewicz. Ośrodek PMK posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pani Teresa Goudart. Neuchatel jest ks. Paweł Mielnik. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pani Magda Lipińska Dubert. Sion jest ks. Pawel Mielnik. St. Gallen jest ks. Jacek Jaruzelski. Ticino (Belinzona, Lugano) jest ks. Andrzej Radziszowski. Wettingen jest ks. Grzegorz Domański. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan dr Antoni Zgliński. Winterthur jest ks. Jacek Jaruzelski. Visp Duszpasterzem odpowiedzialnym PMK za ośrodek jest ks. Jan Andres. Ośrodek posiada radę duszpasterską. Której przewodniczącym jest pan Andrzej Leszczyński. Zuchwil jest ks. Grzegorz Piotrowski. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan Jan Sroka. Zug Duszpasterzem odpowiedzialnym za ośrodek jest ks. Artur Cząstkiewicz. Zurych Duszpasterzem odpowiedzialnym za ośrodek jest ks. Artur Cząstkiewicz. Ośrodek posiada radę duszpasterską, której przewodniczącym jest pan inż. Dariusz Milczuk. * Za wyposażenie liturgiczne ośrodków odpowiedzialni są: duszpasterz z radą duszpasterską. * Ośrodki duszpasterskie w swojej działalności opierają się na statucie PMK z dnia r. 2. Siedzibą PMK w Szwajcarii od dnia jest Marly, 12 Chemin des Falaises. 3. Koordynatorowi PMK zostaje przekazana Polska Szkoła im. Macieja Plażyńskiego przy Polskiej Misji Katolickiej Lozanna-Marly, z siedzibą w Marly, której dyrektorem jest p. Jolanta Kosztyła-Cwynar. Za szkolę PMK w Zurichu odpowiedzialny jest ks. Artur Cząstkiewicz. Pozostałe ogniska polonijne podlegają duszpasterzowi danego ośrodka wraz z radą duszpasterską ośrodka PMK. 4. W skład rady ekonomicznej PMK wchodzą: pani Ewa Pogrzebska, pani Teresa Gaudart, pan Władyslaw Sopata. W skład komisji rewizyjnej wchodzą: pan Zbigniew Major, pan Andrzej Leszczyński. Księgowość prowadzi pan Jerzy Cybulski 5. Duszpasterstwo jest wspomagane przez Stowarzyszenie Przyjaciół Marly w postaci jednego stypendium dla kapłana w wysokości 1500 CHF miesięcznie. Obecnym stypendystą jest ks. Łukasz Szczygielski. 6. Wielkim wsparciem dla duszpasterstwa PMK jest dom w Marly wyposażony i utrzymywany przez Fundację O. J. M. Bocheńskiego. 7. Polska Misja Katolicka jest reprezentowana w Fundacji Libertas przez pana Marcina Śniegockiego w Rapperswil. 8. Stan konta: Konto pocztowe CCP ; na dzień r. wynosił ,45 CHF 9. Stan konta: Konto bankowe 10. Koordynatorowi PMK została przekazana dokumentacja elektroniczna sekretariatu PMK w Marly (przenośny dysk), który zawiera: - adresy wysyłkowe miesięcznika misyjnego PMK Wiadomości - prowadzoną dokumentację sekretariatu jak: archiwa, oficjalne pisma, umowy, tlumaczenia, plan pastoralny, rozliczenia, rachunki, zaświadczenia, a także księgi chrztów, małżeństw, bierzmowania (do roku 2007). 11. Lista abonamentowa czasopisma PMK Wiadomości. Na dzień r. wszystkie zobowiązania płatnicze odnośnie PMK Wiadomości są uregulowane. Przekazana została umowa na wydawanie PMK Wiadomości z 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia. 28 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 29

16 pod patronatem Ośrodka Polskiej Misji Katolickiej w Bazylei i Ambasadora RP w Bernie JE Pana Jarosława Starzyka Pol-Bus H. Rytel Informacja, rezerwacja oraz sprzedaż biletów na regularne, koncesjonowane linie autokarowe na trasie Szwajcaria-Polska: AGAT ALMABUS BERMUDA EUROBUS/ORLAND-TRANS SERVICE Biuro czynne: poniedziałek - czwartek 9:00-19:00 piątek 9:00-17:00 Tel Fax Zahnarztpraxis med. dent. Andreas Loboda STOMATOLOG O DUŻYM DOŚWIADCZENIU ZAWODOWYM oferuje szerokie spektrum usług: stomatologia zachowawcza (wypełnienia kompozytowe lub ceramiczne) stomatologia dziecięca nowoczesna implantologia (augmentacja kości Guided-tissue-regeneration, Sinuslift) chirurgia stomatologiczna i oralna (usuwanie zębów mądrości, resekcja wierzchołka korzenia, wycięcie wędzidełka wargi,...) traumatologia (szynowanie zębów, replantacja lub repozycja zębów,...) endodoncja (leczenia kanałowe) periodontologia (leczenie chorób przyzębia) protetyka stomatologiczna (protezy częściowe lub całkowite, korony, mosty, inlay,...) stomatologia estetyczna (wybielanie zębów, veneer,...) profilaktyka i higiena stomatologiczna (usuwanie kamienia nazębnego, instrukcje) dysfunkcje i myoartropatie szczękowe ortodoncja (możliwa współpraca ze specjalistą ortodontem) Szwajcarska jakość, przystępne ceny, mówimy po polsku. Pierwsza konsultacja za darmo. Szybkie terminy. Serdecznie zapraszamy rodaków. Alte Bahnhofstrasse 3, 9100 Herisau aloboda@gmx.ch Tel Praxis Tel po polsku TŁUMACZENIA Języki: niemiecki, francuski, polski, ukraiński, rosyjski Dr. Phil. Marija Büchi-Glaeser Biuro Reklamy dla Wiadomości PMK Grupa PK Sp. z o.o Warszawa, ul. Filomatów 43 tel , fax Osoba kontaktowa: Katarzyna Windorpska, tel k.windorpska@pk.pl Solistrasse 9 CH-8180 Bulach Natel Tel Fax buechi@eet.ch DORADZTWO PRAWNE W JĘZYKU POLSKIM Prawo administracyjne Prawo cywilne Prawo pracy Zeznania podatkowe Pisanie podań i wniosków Mgr Karolina Januszko LL.M Mgr Anna Das LL.M POLSKA MISJA KATOLICKA w SZWAJCARII Adres redakcji: 12 Chemin des Falaises, 1723 Marly/Fribourg, Suisse. Tel.: 026/ , Fax: 026/ Konto poczt.: pmk1950@gmail.com Redaktor naczelny: Zespół redakcyjny: ks. dr hab. prof. US Krzysztof Wojtkiewicz Beata Daniluk (korekta), ks. Łukasz Szczygielski ks. Artur Cząstkiewicz, ks. Dariusz Bucior Skład komputerowy: Izabella Wądołowska Impression: Mission Catholique Polonaise 1723 Marly Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych. Za treść ogłoszeń odpowiada ogłaszający. Abonament: dobrowolna ofiara zdjęcie na okładce: Izabella Wadołowska 30 WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) WIADOMOŚCI nr 492/493 (wrzesień-październik 2012) 31

17