INWENTARYZACJA POZOSTAŁOŚCI TZO W PRZEMYŚLE
|
|
- Zofia Dobrowolska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE GF/POL/INV/R.9 (do ograniczonego korzystania) INWENTARYZACJA POZOSTAŁOŚCI TZO W PRZEMYŚLE Joanna Żołędziowska Niniejszy raport nie był redagowany. Został odtworzony w takiej postaci, w jakiej został przekazany do Instytutu Ochrony Środowiska przez Autora (Autorów)
2 1. WPROWADZENIE 10 grudnia 2000 r. w Johanesburgu przedstawiciele 122 państw uzgodnili tekst światowej konwencji w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, uchwalonej następnie podczas Konferencji Ministerialnej w Sztokholmie w dniu 23 maja 2001 r. Celem Konwencji, od miejsca uchwalenia nazywanej sztokholmską, jest ochrona życia i zdrowia ludzi oraz środowiska przed substancjami i produktami chemicznymi o udowodnionym negatywnym, nieodwracalnym wpływie na żywe organizmy. Związki te charakteryzują się znaczną trwałością w warunkach naturalnych, nie ulegają degradacji biologicznej, chemicznej ani fotochemicznej. Słabo rozpuszczając się w wodzie, a dobrze w tłuszczach, ulegają bioakumulacji w tkance tłuszczowej. Są średniolotne, a ich pary emitowane do powietrza mogą adsorbować się na zawieszonych tam cząstkach pyłów. Drogą powietrzną i przez wodę przenoszone są na duże odległości, co w konsekwencji doprowadziło w przeszłości do skażenia obszarów, w których nie wytwarzano ani nie stosowano takich związków. Konwencja Sztokholmska obejmuje 12 substancji i produktów chemicznych indywidualnych związków chloroorganicznych lub ich mieszanin, wytypowanych przez United Nations Environment Programme, jako szczególnie niebezpieczne dla zdrowia ludzi i dla środowiska. Określa się je wspólnym mianem trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO). Związki takie, do których zalicza się wybrane pestycydy, produkty chemiczne o różnym zastosowaniu oraz niepożądane produkty uboczne procesów technologicznych, wyszczególniono w tabeli 1. Tabela 1. Wykaz substancji i produktów chemicznych (TZO) objętych Konwencją Sztokholmską. Pestycydy Produkty chemiczne Niepożądane produkty uboczne procesów technologicznych Aldryna Heksachlorobenzen (HCB) Polichlororowane dibenzo- -p-dioksyny (PCDD) Chlordan Polichlorowane bifenyle (PCB) Polichlororowane dibenzofurany DDT Dieldryna Endryna Heptachlor Heksachlorobenzen (HCB) Mireks Toksafen (PCDF) Polichlorowane bifenyle (PCB) Heksachlorobenzen (HCB) 2
3 Postanowienia Konwencji zobowiązują rządy państw sygnatariuszy między innymi do wprowadzenia zakazu lub radykalnego ograniczenia produkcji, stosowania i importu pestycydów zaliczonych do TZO, równocześnie wymagając bezpiecznej likwidacji ich zmagazynowanych zapasów i odpadów pozostających na składowiskach. Ocena stanu pozostałości TZO, zaliczanych do pestycydów (kolumna 1 załączonej tabeli), w tym heksachlorobenzenu, klasyfikowanego również w pozostałych grupach omawianych związków stanowi przedmiot niniejszego opracowania. Krótką charakterystykę tych związków, z wyjątkiem dieldryny i mireksu, opracowaną na podstawie kart bezpieczeństwa, opublikowanych przez Międzynarodową Organizację Pracy, przedstawiono w załączniku. Dla dieldryny i mireksu karty takie nie były wydane. Obecnie żaden z pestycydów, których dotyczą postanowienia Konwencji Sztokholmskiej nie jest w Polsce wytwarzany ani stosowany. Nie stanowi również przedmiotu importu do naszego kraju. Kwestia dopuszczania do obrotu i stosowania pestycydów jest prawnie regulowana w Polsce od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Podstawę regulacji w tym zakresie stanowiła ustawa z dnia 16 lutego 1961 r. o ochronie roślin uprawnych przed chorobami, szkodnikami chwastami (Dz. U. Nr 10, poz.55 z późniejszymi zmianami) wraz z aktem wykonawczym zarządzeniem Ministra Rolnictwa z dnia 22 kwietnia 1965 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na dopuszczenie do obrotu chemicznych środków ochrony roślin (M.P. Nr 28, poz. 156). Z mocy tego rozporządzenia, począwszy od roku 1966, publikowane były w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Rolnictwa obwieszczenia w sprawie wykazu chemicznych środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu handlowego w danym roku. Wykaz zawierał informacje o formie użytkowej, składzie i producencie każdego preparatu. Obwieszczenia ukazywały się corocznie do początków lat dziewięćdziesiątych, z wyjątkiem lat Obecnie obowiązuje ustawa z dnia 12 lipca 1995 r. o ochronie roślin uprawnych (Dz. U. Nr 90, poz. 446 z późniejszymi zmianami). Akt ten reguluje miedzy innymi kwestie związane z zapobieganiem zagrożeniom dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz dla środowiska, które mogą powstać w wyniku obrotu i stosowania środków ochrony roślin, upoważniając Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do określenia szczegółowych wymagań w tym zakresie. Z mocy powyższej delegacji ustawowej opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczanie środków ochrony roślin do obrotu i stosowania (Dz. U. Nr 24, poz. 250). W rozporządzeniu zamieszczona została lista substancji biologicznie czynnych wchodzących w skład środków ochrony roślin, których stosowanie w Polsce jest zabronione. W wykazie tym 3
4 znajdują się wszystkie pestycydy objęte postanowieniami Konwencji Sztokholmskiej. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 2 kwietnia br. Należy ponadto zwrócić uwagę na fakt, że prawny zakaz stosowania omawianych TZO obowiązywał już wcześniej, a jego podstawę stanowiło rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 12 marca 1996 r. w sprawie szczegółowych zasad wydawania zezwoleń na dopuszczanie środków ochrony roślin do obrotu i stosowania (Dz. U. Nr 48, poz. 212), które zostało uchylone w wydanym w bieżącym roku akcie legislacyjnym w tej samej sprawie. 2. PRODUKCJA W POLSCE TZO Z GRUPY PESTYCYDÓW Poniżej po krotce scharakteryzowano TZO stosowanych jako środki ochrony roślin, koncentrując uwagę na produktach, które były w Polsce wytwarzane lub konfekcjonowane, to znaczy przetwarzane na formy użytkowe. Wykazy preparatów zawierających omawiane środki opracowano w oparciu o obwieszczenia Ministerstwa Rolnictwa (później Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej) Departamentu Produkcji Roślinnej i Ochrony Roślin w sprawie wykazu chemicznych środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu handlowego, opublikowane w latach w Dzienniku Urzędowym tego Ministerstwa. Aldryna (CAS Nr ) Insektycyd stosowany do zwalczania owadów - szkodników występujących w drzewach owocowych i w glebie. Substancja czynna ani w formy użytkowe tego pestycydu nie były w Polsce wytwarzane. Natomiast były dopuszczone do obrotu na rynku krajowym importowane preparaty, których wykaz podano w niżej zamieszczonej tabeli. Nazwa preparatu Producent Skład Aldrin 2,5 Schering (NRF) 2,5% aldryny Nordisk Alkali (Dania) Aldrin 5 Schering (NRF) 5% aldryny Chromophos (Jugosławia) Arrex M CELA (NRF), 8% aldryny 25% endryny Agronex TA CELA (NRF), 22,3% aldryny 49% tiuramu Arrex M CELA(NRF), Liro Thiraldrin Ligtermoet Zoon 23% aldryny 48% tiuramu Preparaty zawierające aldrynę nie były dopuszczane do obrotu handlowego po roku
5 Chlordan (CAS Nr ) Insektycyd stosowany do zwalczania czerwonych mrówek oraz owadów niszczących uprawy. Bardzo trwały. W Polsce nie był wytwarzany. Z dostępnych dokumentów nie wynika, aby był dopuszczony do obrotu handlowego na terenie naszego kraju. DDT (CAS Nr ) Insektycyd o szerokim spektrum działania. Powszechnie stosowany do zwalczania owadów niszczących uprawy rolne oraz przenoszących choroby zakaźne (malaria, tyfus). W Polsce był stosowany od zakończenia II wojny światowej. W 1947 r. uruchomiono produkcję tego insektycydu w Zakładach Chemicznych ORGANIKA AZOT w Jaworznie, początkowo w skali 25 t/rok koncentratu. W 1956 r. zwiększono produkcję do t/rok koncentratu, a w 1966 r. do t/rok. Ilość ta pozwalała na zaspokojenie krajowych potrzeb i znaczny eksport. Równolegle wdrożono w tym zakładzie produkcję preparatów użytkowych DDT i jego mieszanin z innymi insektycydami. Jeden z preparatów zawierających DDT wytwarzano w Zakładach Chemicznych GAMRAT w Jaśle. Na rynku znajdowały się także importowane preparaty zawierające ten insektycyd. Wykaz dopuszczonych do obrotu w Polsce preparatów zawierających DDT zawarto w zamieszczonej niżej tabeli. Nazwa preparatu Producent Skład Azotox pylisty 5 Z.Ch. AZOT (Polska) 5% DDT 0,1% gamma HCH Azotox płynny 10 Z.Ch. AZOT (Polska) 10% DDT Azotox płynny 30 Z.Ch. AZOT (Polska) 33% DDT Azotox płynny 40 Z.Ch. AZOT (Polska) 40% DDT Azotox 50 do zawiesin Z.Ch. AZOT (Polska) 50% DDT Azotox płynny 25 Z.Ch. GAMRAT (Polska) 25% DDT Azotox pylisty aktywny Z.Ch. AZOT (Polska) 5% DDT z dodatkiem gamma HCH oraz DMDT Ditox Z.Ch. AZOT (Polska) 5% DDT 0,3% gamma HCH Ditox L Z.Ch. AZOT (Polska) 4,7% DDT 0,3% gamma HCH Ditox em. 30 Z.Ch. AZOT (Polska) 18% DDT techn. 2% gamma HCH Duolit pylisty 5 VEB Fettchem (NRD) 5% DDT Duolit płynny 20 VEB Fettchem (NRD) 20% DDT Fumatox DG Z.Ch. AZOT (Polska) 30% DDT 3% gamma HCH Kornikol Z.Ch. AZOT (Polska) 2% DDT 7% HCH (techn.) 2% DNOC Lasochron Z.Ch. AZOT (Polska) 10% metoksychloru 7% DDT 10% gamma HCH 4% dwuchlorobenzenu Mgławik 10 Z.Ch. AZOT (Polska) 8% DDT( techn.) 5
6 5% gamma HCH Mgławik 15 Z.Ch. AZOT (Polska) 10% DDT( techn.) 2% gamma HCH Pentacid Diliden Kerfex C Kemikalia (Jugosławia) 4,7% DDT 0,4-0,5% gamma HCH Ring Dexol VEB Bitterfeld 6% DDT 5% gamma HCH Tritox pylisty Z.Ch. AZOT (Polska) 1,5% DDT 0,5% gamma HCH 2% DMDT Tritox płynny 30 Z.Ch. AZOT (Polska) 10% DDT 5% gamma HCH 14% DMDT Tritox płynny do zawiesin Z.Ch. AZOT (Polska) 45% DDT 2% gamma HCH 3% DMDT Preparaty oparte na DDT były sukcesywnie wycofywane z użycia od 1972 r. Najdłużej stosowany Lasochron uzyskał po raz ostatni dopuszczenie do obrotu w 1975 r. Dieldryna (CAS NR ) Insektycyd stosowany do zwalczania szkodników upraw sadowniczych, szkodników występujących w glebie oraz owadów przenoszących choroby tropikalne. Dieldryna nie była w Polsce produkowana. Była natomiast wykorzystywana w Zakładach Chemicznych ORGANIKA AZOT w Jaworznie do przygotowania preparatu pod nazwą handlową mieszanka dieldrynowa. Wykaz preparatów dopuszczonych do obrotu na naszym rynku przedstawiono w poniższej tabeli. Nazwa preparatu Producent Skład Alvit 55 Schering (NRF) 90% dieldryny techn. Nordisk Alkali (Dania) Dieldrex B Shell (Anglia) 75% dieldryny 10% tiuramu Binasin Merck (NRF) dieldryna Colotox Sandoz (Szwajcaria) 1% dieldryny 8% miedzi Mieszanka dieldrynowa Z.Ch. AZOT (Polska) 2,7% czystej dieldryny Preparaty zawierające dieldrynę zostały wycofane z obrotu po 1975 r. Endryna (CAS Nr ) Środek stosowany do zwalczania gryzoni oraz owadów występujących głownie w uprawach bawełny, ryżu oraz kukurydzy. W Polsce nie był produkowany, ani wykorzystywany do przygotowania form użytkowych środków ochrony roślin. Do obrotu handlowego na terenie naszego kraju dopuszczony był tylko jeden, wymieniony niżej, preparat, będący mieszaniną endryny z aldryną. 6
7 Nazwa preparatu Producent Skład Arrex M CELA (NRF) 8% aldryny 25% endryny Preparat został wycofany z obrotu w 1972 r. Heptachlor (CAS Nr ) Pestycyd o wysokiej skuteczności w zwalczaniu termitów, czerwonych mrówek oraz szkodników upraw zbóż. Stosowany był najczęściej razem z chlordanem. W Polsce nie był wytwarzany. W dostępnych wykazach Ministerstwa Rolnictwa był zamieszczony jako dopuszczony do obrotu na rynku krajowym, tylko w roku Nazwa preparatu Producent Skład Agronex hepta CELA (NRF) 25% heptachloru Heksachlorobenzen (HCB) (CAS Nr ) Był stosowany w przemyśle chemicznym, między innymi do produkcji pestycydów, oraz w rolnictwie jako fungicyd i środek do zaprawiania ziarna. Powstaje ponadto jako niepożądany produkt uboczny w procesach chemicznych (np. przy otrzymywaniu pochodnych chlorometanu) oraz w wyniku rozkładu pestycydu kwintocen. Wykrywany jest także w gazach i pyłach emitowanych z procesów spalania paliw oraz innych procesów termicznych. W Polsce był wytwarzany w Zakładach Chemicznych ORGANIKA AZOT w Jaworznie, gdzie stosowano go do produkcji preparatu Śnieciotox. W zakładach tych również był produkowany kwintocen. Ponadto heksachlorobenzen powstawał w jako produkt uboczny w Zakładach Chemicznych ORGANIKA SARZYNA, Zakładach Azotowych WŁOCŁAWEK (aktualnie ANWIL S.A.) oraz w zakładach azotowych w Tarnowie. Obecnie nie jest produkowany do celów ochrony roślin. Oparty na nim Śnieciotox został wycofany z obrotu w 1979 r. Również od 1986 r. nie jest stosowany kwintocen. Procesy chemiczne, w których heksachlorobenzen powstawał jako produkt uboczny nie są kontynuowane lub, jak to ma miejsce np. w Zakładach ANWIL S.A. we Włocławku, produkt ten jest w całości unieszkodliwiany. W tym celu HCB i inne chlorowane węglowodory, wydzielone z mieszaniny poreakcyjej, są spalane, a powstający w wyniku ich rozkładu chlorowodór jest zawracany do produkcji. Nazwa preparatu Producent Skład Śnieciotox 40 Z.Ch. AZOT (Polska) 40% heksachlorobenzenu Preparat Śnieciotox był po raz ostatni dopuszczony do obrotu handlowego w 1978 r. z adnotacją "do wyczerpania zapasów". 7
8 Mireks (CAS Nr ) Insektycyd o szerokim spektrum działania, stosowany przede wszystkim do zwalczania owadów tropikalnych. Powszechnie był wykorzystywany w Afryce, Ameryce Południowej i południowych stanach USA. W literaturze znaleźć można wzmianki o zastosowaniu mireksu jako środka uniepalniającego do tworzyw sztucznych, gumy, farb i innych wyrobów. W Polsce mireks nie był produkowany ani stosowany. Preparaty zawierające ten insektycyd nie były dopuszczone do obrotu w naszym kraju. Toksafen (CAS Nr ) Insektycyd i akarycyd stosowany w szczególności przeciwko szkodnikom upraw bawełny, warzyw oraz do zwalczania owadów przenoszących choroby zwierząt. Pod względem chemicznym może stanowić mieszaninę blisko 700 chlorowanych terpenów. Był miedzy innymi otrzymywany przez chlorowanie technicznego kamfenu. Złożony i zróżnicowany skład mieszaniny, będącej substancją czynną, powoduje różnice w nazewnictwie składników produktu. Substancja czynna toksafenu nie była wytwarzana w Polsce, natomiast w Zakładach Chemicznych ORGANIKA AZOT w Jaworznie oraz Nadodrzańskich Zakładach Przemysłu Organicznego ROKITA produkowano oparte na niej preparaty. Środki ochrony roślin, dopuszczone do obrotu handlowego na terenie naszego kraju, zestawiono poniżej. Nazwa preparatu Producent Skład Liro Toxaphen 10 Ligtermoet Zoon (Holandia) 10% chlorowanego kamfenu Melipax Spritzmittel (płynny) VEB Fahlberg List (NRD) 60% chlorowanych terpenów Melipax Staub (pylisty) VEB Fahlberg List (NRD) 10% chlorowanych terpenów Melipax Aerospruhmittel (do VEB Fahlberg List (NRD) 40% chlorowanych terpenów zamgławiania) Kamfochlor Z.Ch. AZOT (Polska) 10% chlorowanego kamfenu Terpentol płynny NZPO ROKITA (Polska) 60% chlorowanych terpenów Toxaphen 50 Serum Zawod Kalinovia 50% chlorowanego kamfenu (Jugoslawia) Toxaphen 10 Merck, Schacht (NRF) 10% chlorowanego kamfenu Toxaphen 10 Luxan (Holandia) 10% chlorowanych terpenów Toxaphen 10 Ligtermoet Zoon-Luxan 10% chlorowanych terpenów (Holandia) Toxaphen 10 Linz (Austria) 10% chlorowanego terpenu Toxaphen 20 Merck, Schacht (NRF) 20% chlorowanego kamfenu Importowane preparaty zawierające toksafen (Melipaxy produkcji NRD) zostały wycofane z użycia w 1987 r. Inne preparaty wycofano znacznie wcześniej, w większości po 1971 r. Produkowany w kraju Terpentol płynny uzyskał po raz ostatni dopuszczenie do obrotu w 1970 r., a Kamfochlor w 1971 r. Jak wynika z powyższych danych w Polsce były wytwarzane tylko dwie z omawianych substancji, mianowicie DDT i heksachlorobenzen. Ponadto przygotowywane były preparaty zawierające dieldrynę oraz toksafen. Substancje czynne tych preparatów były importowane. 8
9 Podejmowane były próby uruchomienia w produkcji niektórych pestycydów, między innymi dieldryny i endryny w Instytucie Przemysłu Organicznego w Warszawie oraz toksafenu w Nadodrzańskich Zakładach Przemysłu Organicznego ROKITA w Brzegu Dolnym we współpracy z Politechniką Wrocławską. Próby te nie wyszły poza skalę wielkolaboratoryjną.: Nie są dostępne źródła informacji, które pozwoliłyby ustalić wielkość krajowej produkcji omawianych substancji. Literatura przedmiotu, generalnie dość obszerna, koncentruje się na charakterystyce chemicznej użytkowej pestycydów, a w późniejszym okresie także na kwestiach związanych z ich negatywnym oddziaływaniem. Nie dostarcza natomiast informacji na temat ilości wytwarzanych i stosowanych środków. Jedyne wiarygodne dane na ten temat można znaleźć w rocznikach statystycznych wydawanych przez GUS. Dane te przytoczono w tabeli 2. Można zauważyć, że do roku 1968, wielkość produkcji była charakteryzowana ilością wytworzonych preparatów oraz ilością zawartych w nich substancji czynnych. W następnych latach ograniczono się do podawania tylko pierwszej wielkości. Zestawione dane, ze względu na wysoki poziom agregacji, nie mają w rozważanym przypadku dużej wartości poznawczej. Odnoszą się bowiem do ogółu produkowanych w Polsce pestycydów, różniących się budową chemiczną, przeznaczeniem oraz charakterem i skalą oddziaływania na środowisko. Podział pestycydów z uwzględnieniem kierunków stosowania zawierają Roczniki statystyczne rolnictwa. Wyodrębnione są tam między innymi insektycydy, do których zalicza omawiane TZO. W tym przypadku jednak podawane są łączne ilości środków ochrony roślin dostarczanych na potrzeby rolnictwa z produkcji krajowej jak i z importu. Równolegle prowadzona statystyka dostaw z zagranicy opierała się na wartości sprowadzanych towarów. Cytowane dane pozwalają na wyciągnięcie jednego istotnego wniosku, że produkcja pestycydów, podobnie jak ich zużycie (w latach 70 i 80-ych kształtujące się na poziomie ok. 1 kg/ha) w Polsce były stosunkowo niskie, znacznie niższe niż w większości krajów europejskich, łącznie z ościennymi krajami należącymi do tego samego obozu politycznego, co nasz kraj (NRD, CSRS). Potwierdzenie tej tezy w formie opisowej można znaleźć w różnych źródłach literaturowych. W konsekwencji można wnioskować, że udział Polski w skażeniu środowiska rozpatrywanymi TZO był niższy w porównaniu z innymi, licznymi krajami. To samo można odnieść z dużym prawdopodobieństwem do ewentualnych pozostałości z produkcji tych związków. 9
10
11 Tabela 2. Produkcja pestycydów w Polsce w latach Wyszczególnienie Preparaty [tys. Mg] 3,8 22,8 69,3 88,9 87,7 82,5 89, ,8 94,7 64,3 71,6 59,9 Zawartość substancji czynnych [Mg] b.d. b.d. Wyszczególnienie Preparaty [tys. Mg] 50,3 54,0 56,1 70,7 70,1 67,2 67,9 59,6 53,9 34,5 36,2 48,0 53,7 46,4 37,4 Zawartość substancji czynnych [Mg] b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Źródło: Roczniki statystyczne przemysłu, GUS, Warszawa 11
12 3. POZOSTAŁOŚCI TZO W PRZEMYŚLE Postanowienia Konwencji Sztokholmskiej nakładają obowiązek bezpiecznej likwidacji pozostałości TZO, które stanowią zmagazynowane zapasy tych związków oraz zawierające je odpady zgromadzone na składowiskach. W przemyśle dotyczy to zakładów, które w przeszłości wytwarzały bądź wykorzystywały do celów produkcyjnych odpowiednie substancje i produkty chemiczne. Na podstawie przedstawionego wyżej przeglądu pestycydów, można ustalić, że TZO o takim zastosowaniu, były produkowane w trzech zakładach na terenie Polski. Były to: Zakłady Chemiczne ORGANIKA AZOT w Jaworznie, Nadodrzańskie Zakłady Przemysłu Organicznego ROKITA w Brzegu Dolnym, Zakłady Chemiczne GAMRAT w Jaśle, Ponadto heptachlor powstawał w jako produkt uboczny w: Zakładach Chemicznych ORGANIKA SARZYNA S.A. w Nowej Sarzynie, ANWIL S.A. we Włocławku Zakładach Azotowych w Tarnowie - Mościcach S.A. Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, aby w wymienionych zakładach mogły być zmagazynowane pozostałości TZO. Co więcej, można twierdzić, że w przypadku pestycydów zapasy takie nie były nigdy tworzone. Nie pozwalał na to istniejący scentralizowany system ich dystrybucji. Z wyprzedzeniem były tworzone roczne plany zapotrzebowania rolnictwa na dostawy środków ochrony roślin 1. Programy takie były sporządzane na podstawie programów ochrony roślin i podlegały zatwierdzeniu na różnych szczeblach administracji państwowej. W ten sposób przemysł mógł dostosować produkcję pestycydów do potrzeb ich odbiorców, mając równocześnie rękojmię odbioru wytworzonych produktów. Ponadto we wszystkich wymienionych wyżej zakładach, zarówno produkujących pestycydy jak i pozostałych, z wyjątkiem Z.Ch GAMRAT, funkcjonowały spalarnie odpadów, pozwalające także na unieszkodliwianie nieprzydatnych pozostałości z produkcji. W taki sposób postępuje się obecnie z heksachlorobenzenem powstającym jako produkt uboczny syntezy chemicznej. Np. w ANWIILu produkt ten jest w całości rozkładany termicznie z odzyskiem chlorowodoru. 1 Porównaj: np. Zarządzenie Nr 60 Ministrów Rolnictwa Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska oraz Przemysłu Chemicznego z dnia 31 marca 1976 r. w sprawie rocznych programów ochrony roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami oraz rocznych zapotrzebowań na dostawy środków ochrony roślin (Dziennik Urzędowy Ministerstwa Rolnictwa, 1976, Nr 6, poz. 15). 12
13 W opublikowanej w 1984 r. ocenie wpływu pestycydów na środowisko, którą wykonała Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska na podstawie materiałów udostępnionych przez resorty: rolnictwa, przemysłu chemicznego oraz zdrowia 2, podniesiony został między innymi problem pozostałości nieprzydatnych środków ochrony roślin zalegających w magazynach central handlowych i u użytkowników. Do tej listy nie włączono zakładów produkujących pestycydy, które były objęte oceną, i którym zarzucono między innymi nadmierną emisję szkodliwych substancji do wszystkich składowych środowiska. Odnosząc się do kwestii występowania TZO w odpadach pochodzących z produkcji tych związków, należy z trzech wymienionych producentów pestycydów wyłączyć zakłady ROKITA i GAMRAT. W zakładach tych bowiem były wytwarzane wyłącznie preparaty ochrony roślin, których przygotowanie, polegające, najogólniej mówiąc, na wymieszaniu w odpowiedniej proporcji substancji czynnych z nośnikami oraz dodatkami nadającymi pożądane cechy użytkowe, opiera się generalnie na technologiach bezodpadowych. W powyższej sytuacji problem depozytów odpadów zawierających TZO sprowadza się w przemyśle pestycydów do jednego zakładu, mianowicie Zakładów Chemicznych ORGANIKA AZOT w Jaworznie. Zakład ten przez wszystkie powojenne lata był największym w Polsce producentem chemicznych środków ochrony roślin. Tutaj między innymi wytwarzano DDT, którego produkcja w drugiej połowie lat sześćdziesiątych odpowiadała wielkością całej krajowej produkcji substancji czynnych pestycydów. Odpady pochodzące z Z.Ch. ORGANIKA AZOT były i są nadal lokowane przede wszystkim na położonym w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu Centralnym Składowisku Odpadów RUDNA GÓRA. Powierzchnia składowiska wynosi ok. 11 ha, głębokość jego części podpoziomowych sięga 6 m, a wysokość części nadpoziomowych 5 m. Łączną ilość nagromadzonych odpadów szacuje się na ok. 250 tys. Mg. Brakuje danych dotyczących daty uruchomienia składowiska, wiadomo natomiast, że jego najstarszą część tzw. "pole K" wyłączono z eksploatacji w 1972 r., uruchamiając kolejno do następne obiekty. Nieczynne części składowiska były sukcesywnie rekultywowane. W przeszłości odpady nie były lokowane na składowisku w sposób odpowiadający obecnym wymaganiom dotyczącym selektywnego składowania. Według informacji zakładu na najstarszych częściach składowiska były deponowane odpady z produkcji DDT, stanowiące mieszaninę izomerów zawierającą ok. 75% 4,4-dichlorodifenylotrójchloroetanu. Nie ma informacji odnośnie do ewentualnego lokowania 2 Ocena stanu produkcji i użytkowania środków ochrony roślin z punktu widzenia ochrony środowiska, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Warszawa
14 odpadów z produkcji hekschlorobenzenu. Podobnie ma się sytuacja w innych zakładach, w których w przeszłości mogły powstawać i być składowane odpady obciążone heksachlorobenzenem. W ANWILu eksploatowane są obecnie dwie kwatery przeznaczone do składowania odpadów niebezpiecznych Pierwsza o powierzchni bliskiej 4 ha i pojemności ok. 70 tys. m 3, została uruchomiona po modernizacji w 1998 r. Druga kwatera, o powierzchni przekraczającej 1,2 ha i pojemności ok. 42 m 3 została oddana do użytku w 1996 r. obydwie kwatery są już w części zapełnione. Wcześniej eksploatowano inne kwatery, obecnie nieczynne ii zrekultywowane. W tych warunkach trudno jest nawet ustalić, gdzie mogłyby występować ewentualne depozyty heksachlorobenzenu. Należy dodać, że przeprowadzona przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska w 1999 r. kontrola składowiska w omawianym zakładzie nie wykazała żadnych nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu 3. Można to odnieść także do oddziaływania na otaczające środowisko. Zakłady Chemiczne ORGANIKA SARZYNA S.A. użytkują obecnie składowisko oddane do eksploatacji w 1991 r. Obiekt o powierzchni około 0,23 ha i pojemności ok. 9 tys. m 3 jest wypełniony w ok. 50%. Brak informacji o miejscach wcześniejszego lokowania odpadów. Zakłady Azotowych w Tarnowie - Mościcach dysponują dwoma składowiskami: NAD BIAŁĄ oraz CZAJKI, których powierzchnia czynna i nieeksploatowana, w tym zrekultywowana sięga 685 ha a pojemność użytkowa ok m 3, oraz 3 zbiorniki na odpady toksyczne o łącznej pojemności użytkowej ok. 111 tys. m 3, częściowo zapełnione. Na wymienionych składowiskach w 1999 r. ulokowane było blisko 23% wszystkich odpadów zdeponowanych w województwie małopolskim 4. Biorąc powyższe pod uwagę, można stwierdzić, że identyfikacja i ilościowa ocena ewentualnych depozytów TZO na zakładowych składowiskach nie jest możliwa. Miejsca, w których mogły być w przeszłości składowane odpady zawierające omawiane substancje są nieznane, zrekultywowane lub pokryte warstwami odpadów, w tym również odpadów niebezpiecznych, wytwarzanych po zaniechaniu produkcji rozpatrywanych TZO. Udział TZO w masie składowanych przez lata odpadów jest znikomo mały. Powyższy fakt ma szersze implikacje, jeżeli zważy się, że zamierzona identyfikacja TZO jest wstępnym etapem ich bezpiecznej likwidacji, który to obowiązek wynika z postanowień Konwencji Sztokholmskiej. Przeprowadzona ocena wykazuje, że nie jest możliwe usunięcie 3 Raport o stanie środowiska województwa kujawsko-pomorskiego w 1999 r. Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska, Bydgoszcz Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 1999 r., Inspekcja Ochrony Środowiska, Kraków
15 ewentualnych pozostałości TZO zdeponowanych na składowiskach zakładów, w których w przeszłości wytwarzano odpowiednie produkty chemiczne. W tym przypadku, poza brakiem możliwości zlokalizowania pozostałości, czynnikiem decydującym jest ryzyko ekologiczne związane z naruszeniem struktury składowisk w większości już zrekultywowanych, nie wywierających niekorzystnego wpływu na środowisko. Nie są dostępne dane na temat skażenia terenów przemysłowych trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi. Jedynie miarodajne informacje w tym zakresie dotyczą stanu jakości wód systematycznie badanego w Z.Ch. AZOT. W odciekach ze składowiska, wodach podziemnych w rejonie tego obiektu oraz w wodach potoku Wąwolnica stwierdzano obecność DDT. Zawartość tego związku była zmienna w czasie i w zależności od miejsca prowadzonych pomiarów. Najwyższe stężenia stwierdzono w wodach rowu odwadniającego składowisko odpadów. W roku 2001 zawartość pp' DDT w tych wodach kształtowała się w granicach 15,8-43 µg/l. Dla porównania można podać, że określona w obowiązującym prawie najwyższa dopuszczalna wartość wskaźnika zanieczyszczeń w ściekach wprowadzanych do wód i do ziemi wynosi dla insektycydów z grupy węglowodorów chlorowanych 0,5 µg/l 5. W wodach podziemnych i wodach Wąwolnicy DDT występowało okresowo. 15
16 Załącznik Charakterystyka wybranych pestycydów zaliczonych do trwałych związków organicznych objętych postanowieniami Konwencji Sztokholmskiej ALDRYNA 1,2,3,4,10,10-heksachloro-1,2,4,4a,5,8,8a-heksahydro(1alfa,4alfa,4beta,8alfa,8beta) Wzór sumaryczny: C 12 H 8 Cl 6 Ciężar cząsteczkowy: 364,9 Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura wrzenia w 0,27 kpa: 145 o C Temperatura topnienia: o C Gęstość: 1,6 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie: nierozpuszczalna Prężność par w temp. 20 o C : 0, Substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych. Niebezpieczna dla ptaków i pszczół. Działa na centralny system nerwowy człowieka. CHLORDAN 1,2,4,5,6,7,8,8-oktachloro-2,3,3a,4,7,7a-heksahydro-4,7 metanoinden Wzór sumaryczny: C 10 H 6 Cl 8 Ciężar cząsteczkowy: 409,8 Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura wrzenia w 0,27 kpa: 175 o C Gęstość: 1,59-1,63 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie w 20 o C: nierozpuszczalny Prężność par w temp. 25 o C : 0, Substancja bardzo toksyczna dla ryb. Niebezpieczna dla pszczół i organizmów żyjących w glebie. Działa na wątrobę i system immunologiczny człowieka. Może działać rakotwórczo. DDT 5 Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 5 listopada 1991 r. w sprawie klasyfikacji wód oraz warunków jakim powinny odpowiadać ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi (Dz. U. Nr 116, poz. 503) 16
17 1,1,1-trichloro-2,2-bis(p-chlorofenolo) etan Wzór sumaryczny: C 14 H 9 Cl 5 Ciężar cząsteczkowy: 254,5 Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura wrzenia: 260 o C Temperatura topnienia: 109 o C Gęstość: 1,5 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie : nierozpuszczalny Substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych. Szkodliwa dla innych organizmów, w szczególności ptaków. Ulega bioakumulacji w organizmach wodnych i mleku. U ludzi powoduje uszkodzenia wątroby oraz działa na centralny system nerwowy. Może powodować zmiany genetyczne. Zatrucie DDT może prowadzić do śmierci. ENDRYNA 1,2,3,10,10-heksachloro-6,7-epoksy-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahydro-1,4 endo,endo-5,8- ddimetanonaftalen Wzór sumaryczny: C 12 H 8 Cl 6 Ciężar cząsteczkowy: Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura topnienia: 200 o C Gęstość: 1,7 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie: nierozpuszczalna Prężność par w temp. 25 o C :nieznaczna Substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych, szkodliwa dla pszczół, ptaków i ssaków. Ulega bioakumulacji w organizmach żywych. Działa na centralny system nerwowy człowieka, mogąc spowodować zgon. HEPTACHLOR 1,4,5,6,7,8,8-heptachloro-3a.4,7,7a-tetrahyro-4,7-metanoinden Wzór sumaryczny: C 10 H 5 Cl 7 Ciężar cząsteczkowy: 373,3 Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura wrzenia w 0,27 kpa: o C Temperatura topnienia: o C Gęstość: 1,65-1,67 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie: nierozpuszczalny Prężność par w temp. 25 o C : 0,053 Pa 17
18 Substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych. Ulega bioakumulacji w oragnizmach ptaków, ryb oraz w mleku. Na ludzi działa rakotwórczo. HEKSACHLOROBENZEN Wzór sumaryczny: C 6 Cl 6 Ciężar cząsteczkowy: 284,8 Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura wrzenia: o C Temperatura topnienia: 231 o C Gęstość: 1,21 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie w 20 o C: 0, Prężność par w temp. 25 o C : 0, Substancja bardzo toksyczna dla organizmów wodnych. Akumuluje się przede wszystkim w tkankach ryb i roślin. Działa na wątrobę i system nerwowy człowieka, może również powodować zmiany w układzie rozrodczym. TOKSAFEN Chlorowany kamfen o przybliżonym wzorze sumarycznym C 10 H 10 Cl 8 Ciężar cząsteczkowy: ok Klasa zagrożenia : 6.1. Temperatura topnienia: o C Gęstość: 1,65 g/cm 3 Rozpuszczalność w wodzie: nierozpuszczalny prężność par w temp. 25 o C : 53 Pa Szkodliwy dla organizmów wodnych, niektórych gatunków organizmów glebowych oraz ptaków. Ulega bioakumulacji przede wszystkim w organizmach wodnych. Działa na centralny system nerwowy człowieka. Powyższa informację opracowano na podstawie Kart Bezpieczeństwa publikowanych przez Międzynarodową Organizację Pracy. Karty dla dieldryny i mireksu nie były wydane (źródło danych: Internet) 18
SUBSTANCJE I PREPARATY CHEMICZNE WSTĘPNA INWENTARYZACJA PRODUKCJI, IMPORTU I EKSPORTU TZO W PRZESZŁOŚCI
Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PRO- FILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.11 SUBSTANCJE I PREPARATY CHEMICZNE WSTĘPNA INWENTARYZACJA
Bardziej szczegółowoWSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH
Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.19 WSTĘPNA OCENA POTENCJAŁU MONITORINGU ŚRODOWISKA W ZAKRESIE
Bardziej szczegółowooznacza wprowadzenie przez człowieka, bezpośrednio lub pośrednio, substancji lub energii do powietrza, powodujących następujące szkodliwe skutki:
Aleksandra Łukasz 1 oznacza wprowadzenie przez człowieka, bezpośrednio lub pośrednio, substancji lub energii do powietrza, powodujących następujące szkodliwe skutki: zagrożenie zdrowiu ludzkiemu wyrządzenie
Bardziej szczegółowoWpływ regulacji prawnych UE na prace Komisji do Spraw Środków Ochrony Roślin przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Wpływ regulacji prawnych UE na prace Komisji do Spraw Środków Ochrony Roślin przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi Prof. dr hab. Stefan Pruszyński Emerytowany profesor Instytutu Ochrony Roślin PIB, Poznań
Bardziej szczegółowoŚRODKI OCHRONY ROŚLIN A OCHRONA ZDROWIA LUDZI I ŚRODOWISKA DARIUSZ PLISZKA WIORIN W BYDGOSZCZY
ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN A OCHRONA ZDROWIA LUDZI I ŚRODOWISKA DARIUSZ PLISZKA WIORIN W BYDGOSZCZY POTRZEBA STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN 65 tys. gatunków organizmów szkodliwych na świecie, w tym w Polce
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWY PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI W REGIONIE POLSKI POŁUDNIOWEJ 31
KOMPLEKSOWY PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI W REGIONIE POLSKI POŁUDNIOWEJ 31 2.2 Odpady niebezpieczne zdeponowane na składowiskach Składowiska odpadów niebezpiecznych stanowią w mniejszym lub
Bardziej szczegółowoKRYTERIA DOPUSZCZANIA ODPADÓW DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKACH. Paweł Relidzyński Kancelaria Marekwia & Pławny Sp. p
KRYTERIA DOPUSZCZANIA ODPADÓW DO SKŁADOWANIA NA SKŁADOWISKACH Paweł Relidzyński Kancelaria Marekwia & Pławny Sp. p DELEGACJA USTAWOWA USTAWA Z DNIA 14 GRUDNIA 2012 ROKU O ODPADACH (DALEJ U.O.O.) Art. 109.
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zgierskiego. Wykaz waŝniejszych aktów prawnych stan na r.
Załącznik nr 1 do Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zgierskiego Wykaz waŝniejszych aktów prawnych stan na 11.10.2003 r. Regulacje ogólne dotyczące ochrony środowiska - Konstytucja Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowo2. Stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski Południowej
KOMPLEKSOWY PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI W REGIONIE POLSKI POŁUDNIOWEJ 16 2. Stan gospodarki odpadami niebezpiecznymi w regionie Polski Południowej 2.1. Analiza ilościowo-jakościowa zinwentaryzowanych
Bardziej szczegółowoNiniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
21.3.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 79/19 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 255/2013 z dnia 20 marca 2013 r. zmieniające, w celu dostosowania do postępu naukowo-technicznego, załączniki IC, VII
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 1. Wykaz najważniejszych aktów prawnych. Prawodawstwo polskie
Załącznik Nr 1 Wykaz najważniejszych aktów prawnych Prawodawstwo polskie Ustawy i Rozporządzenia o charakterze ogólnym Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627,
Bardziej szczegółowoOCENA SYSTEMU REJESTRACJI I KONTROLI OBROTU SUBSTANCJAMI I PREPARATAMI CHEMICZNYMI OBJĘTYMI KONWENCJĄ SZTOKHOLMSKĄ
Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE GF/POL/INV/R.12 (do ograniczonego korzystania) OCENA SYSTEMU REJESTRACJI I KONTROLI OBROTU SUBSTANCJAMI
Bardziej szczegółowoProblemy w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, w tym odpadami zawierającymi azbest oraz odpadami medycznymi
Białowieża 7-8 sierpnia 2008 r. Problemy w zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, w tym odpadami zawierającymi azbest oraz odpadami medycznymi Leszek Żelazny Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
Bardziej szczegółowoSeminarium KRAJOWY PROGRAM WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ WSTĘPNY PROJEKT. (Warszawa, 15 stycznia 2004 r.)
Seminarium KRAJOWY PROGRAM WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ WSTĘPNY PROJEKT (Warszawa, 15 stycznia 2004 r.) GF/POL/SEM.4/R.11 UWARUNKOWANIA I HARMONOGRAM REALIZACJI KRAJOWEGO PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI
Bardziej szczegółowoTabela nr 6.1. Stan realizacji zadań wynikających z krajowego planu gospodarki odpadami dla przedsiębiorców na dzień 1 września 2004 r.
Załącznik 6 STAN REALIZACJI ZADAŃ WYNIKAJĄCYCH Z KRAJOWEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA PRZEDSIĘBIORCÓW (na podstawie informacji przekazanych przez przedsiębiorców) Tabela nr 6.1. Stan realizacji zadań
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenia chemiczne
Zanieczyszczenia chemiczne Zanieczyszczenia w środkach spożywczych Podstawa prawna: Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych
Bardziej szczegółowoWYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU
WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność
Bardziej szczegółowoKarta Charakterystyki PASTA POLERSKA IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI / MIESZANINY I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA
Data aktualizacji: 05/12/2011 SEKCJA 1: IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI / MIESZANINY I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA 1.1. Identyfikacja produktu: 0015 STARWAX 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji
Bardziej szczegółowoUSTAWA. z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych. (Dz. U. z dnia 21 października 2002 r.) [wyciąg] Rozdział 1.
Dz.U.02.175.1433 z późn. zm. USTAWA z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych. (Dz. U. z dnia 21 października 2002 r.) [wyciąg] Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. Ustawa określa warunki wprowadzania
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 5. Zasady stosowania
Bardziej szczegółowoPRZEPISY PRAWNE ODNOSZĄCE SIĘ DO TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ ORGANICZNYCH W POWIETRZU
Faza inwentaryzacji projektu GEF w Polsce MATERIAŁY ROBOCZE DO SPORZĄDZENIA PROFILU TZO W POLSCE (do ograniczonego korzystania) GF/POL/INV/R.20 PRZEPISY PRAWNE ODNOSZĄCE SIĘ DO TRWAŁYCH ZANIECZYSZCZEŃ
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEGO PREPARATU Wazelina
Strona 1 z 5 Wersja 1.03 Data sporządzenia karty: 26.04.2005 Data aktualizacji: 21.03.2006 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI/PREPARATU I PRODUCENTA, DYSTRYBUTORA NAZWA HANDLOWA ZASTOSOWANIE PRODUKTU PRODUCENT
Bardziej szczegółowoKRYTERIA I PRIORYTETY DO OPRACOWANIA KRAJOWEGO PROGRAMU WDRAŻANIA KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ W POLSCE
ORGANIZACJA ROZWOJU PRZEMYSŁOWEGO NARODÓW ZJEDNOCZONYCH UNIDO INSTYTUT OCHRONY ŚRODOWISKA WARSZAWA, POLSKA GF/POL/VAL/R.1 Projekt GF/POL/01/004 Umożliwienie działań zmierzających do przyśpieszenia prac
Bardziej szczegółowoKARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU
KARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU Data aktualizacji : 30-04-2004 wersja 2 1. IDENTYFIKACJA WYROBU Nazwa produktu: AG 705 - grunt pod tynki akrylowe. Producent: Farby KABE Polska Sp. z o.o., ul.śląska 88, 40-742
Bardziej szczegółowo(5) Należy przewidzieć odpowiedni okres czasu, aby umożliwić przedsiębiorstwom i właściwym organom dostosowanie się do nowych wymogów.
L 109/6 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2019/636 z dnia 23 kwietnia 2019 r. zmieniające załączniki IV i V do rozporządzenia (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego trwałych zanieczyszczeń
Bardziej szczegółowoKarta charakterystyki substancji niebezpiecznej zgodna z dyrektywami 91/155 EWG oraz 2001/58 WE
Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej zgodna z dyrektywami 91/155 EWG oraz 2001/58 WE Data druku: 16.12.2005 Data aktualizacji: 16.12.2005 * 1 Identyfikacja produktu - Szczegółowe dane produktu
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 27 lipca 2004 r.
Dz.U.2004.180.1867 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1 z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych (Dz. U. z dnia 18 sierpnia
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody
Bardziej szczegółowoMINISTER ŚRODOWISKA. Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP. Szanowny Panie Marszałku,
Warszawa, dnia 08-09-2017 r. MINISTER ŚRODOWISKA DGO.V.070.5.2017.JK Pan Marek Kuchciński Marszałek Sejmu RP Szanowny Panie Marszałku, W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Bogdana Latosińskiego, o numerze
Bardziej szczegółowo5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U.
Załącznik nr 1 Wykaz ustaw dotyczących problematyki azbestowej stan na styczeń 2011 r. 1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) 2. Ustawa z dnia 19
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR
27.11.2007 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 309/7 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1379/2007 z dnia 26 listopada 2007 r. zmieniające załączniki IA, IB, VII i VIII do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006
Bardziej szczegółowoModelowanie w ochronie środowiska
Modelowanie w ochronie środowiska PARAMETRY FIZYKO-CHEMICZNE WPŁYWAJĄCE NA TRWAŁOŚĆ I ROZPRZESTRZENIANIE SIĘ ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH W ŚRODOWISKU NATURALNYM KOMPOENTY ŚRODOWISKA TRWAŁOŚĆ! CZAS PRZEBYWANIA
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoMonitoring środowiska w rejonie zrekultywowanych mogilników na terenie województwa kujawsko-pomorskiego
Monitoring środowiska w rejonie zrekultywowanych mogilników na terenie województwa kujawsko-pomorskiego Jacek Goszczyński Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Przysiek, 10 października
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR
25.8.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 223/29 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 757/2010 z dnia 24 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące
Bardziej szczegółowoSprawa okazuje się jednak nieco bardziej skomplikowana, jeśli spojrzymy na biomasę i warunki jej przetwarzania z punktu widzenia polskiego prawa.
Czy biomasa jest odpadem? Łukasz Turowski Co to jest biomasa? W obliczu nałożonych na Polskę prawem Unii Europejskiej zobowiązań polegających na zwiększaniu udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych
Bardziej szczegółowoZasady gospodarki odpadami w Polsce
Zasady gospodarki odpadami w Polsce Poznań, dnia 23 września 2010 r. Beata Kłopotek Beata Kłopotek Dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami Ministerstwo Środowiska Filary gospodarki odpadami Technika,
Bardziej szczegółowoKrajowy Program Gospodarki Odpadami
Krajowy Program Gospodarki Odpadami KPGO został sporządzony jako realizacja przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365 i Nr 113, poz.
Bardziej szczegółowoKarta charakterystyki mieszaniny
Strona 1 z 5 1. Identyfikacja substancji / i identyfikacja przedsiębiorstwa a. Nazwa chemiczna produktu termoplastyczny elastomer poliuretanowy b. Zastosowanie tworzywo drukujące w technologii FDM c. Typ
Bardziej szczegółowo, (miejscowość, data) Wnioskodawca. lub nazwa: Adres ulica: budynek: lokal: kod pocztowy: miejscowość: NIP REGON. Czy jest pełnomocnik Tak Nie
, (miejscowość, data) Wnioskodawca imię: lub nazwa:, nazwisko: Adres ulica: budynek: lokal: kod pocztowy: miejscowość: NIP REGON Czy jest pełnomocnik Tak Nie Pełnomocnik Imię:, nazwisko: Adres Ulica: Budynek:
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 27 sierpnia 2012 r.
Warszawa, dnia 27 sierpnia 2012 r. Zestawienie uwag zgłoszonych w ramach uzgodnień międzyresortowych do Projektu Aktualizacji Krajowego Planu Wdrażania Konwencji Sztokholmskiej L.p Treść uwagi Zgłaszający
Bardziej szczegółowo1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora
KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ WAPNIA WĘGLAN STRĄCONY Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji:
Bardziej szczegółowo1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora
KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU TLENEK Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/ Identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji: Magnezu
Bardziej szczegółowoChemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń Ćwiczenie 2 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody analizy
Bardziej szczegółowoWykaz aktów prawnych dotyczących problematyki azbestowej
Załącznik nr 1 Wykaz aktów prawnych dotyczących problematyki azbestowej (źródło: Ministerstwo Gospodarki www.mg.gov.pl) Ustawy dotyczące problematyki azbestowej (stan na wrzesień 2011 r.) 1. Ustawa z dnia
Bardziej szczegółowoZastosowanie: biologicznie czynny składnik preparatów kosmetycznych, dermatologicznych i wyrobów chemii gospodarczej.
Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej Kolagen i elastyna Data aktualizacji 2016-10-12 1. Identyfikacja substancji/preparatu i identyfikacja przedsiębiorstwa Nazwa substancji: Kolagen i elastyna
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU WĘGLAN
KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ MAGNEZU WĘGLAN Data wydania: 09.2002 Data aktualizacji: 09.2009 1. Identyfikacja substancji/identyfikacja producenta, dystrybutora Nazwa substancji: Magnezu
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Pochłaniacz wilgoci
1 Identyfikacja preparatu oraz identyfikacja dystrybutora Nazwa handlowa: Zastosowanie preparatu: Zapewnienie wilgotności powietrza w pomieszczeniach na poziomie 50 % Kraj pochodzenia: Szwecja Pojemność
Bardziej szczegółowoKARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU
KARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU Data aktualizacji : 30-04-2004 wersja 2 1. IDENTYFIKACJA WYROBU Nazwa produktu: AG 706 grunt pod tynki polikrzemianowe Producent: Farby KABE Polska Sp. z o.o., ul.śląska 88,
Bardziej szczegółowoPrawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa
Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa A A 1. Wstęp Prawo ochrony środowiska tworzą akty prawne o różnej randze. Najwyższym z nich jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalona w 1997
Bardziej szczegółowoLaboratorium LAKMA SAT Sp. z o.o. Silikon L do luster KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU Data sporządzenia: 20.11.2000 Data aktualizacji: 21.11.2008 1.IDENTYFIKACJA PREPARATU I IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTWA Nazwa wyrobu: Zastosowanie: Preparat do klejenia luster
Bardziej szczegółowoRejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego
ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA F/PSZ-2/1/2 1/6 Rejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Ustawy Ustawa
Bardziej szczegółowoBADANIA POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW CHLOROORGANICZNYCH W NEKTARYNKACH I BRZOSKWINIACH PRZEPROWADZONE NA RYNKU PODKARPACKIM W LATACH
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLIII, 2010, 4, str. 545 550 Elżbieta Głodek, Jaromir Ślączka 1), Mariusz Rudy, Marian Gil BADANIA POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW CHLOROORGANICZNYCH W NEKTARYNKACH I BRZOSKWINIACH PRZEPROWADZONE
Bardziej szczegółowoStrona 1/6 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU CHEMICZNEGO. Brial top
Strona 1/6 Producent: Ecolab Deutchland GmbH Postfach 130406 40554 Duesseldorf Tel: ++49211/9893-0 Tel. Awaryjny: ++49/211 797-3350 Importer: ECOLAB Sp.zo.o. ul. Kalwaryjska 69 30-504 Kraków tel: 12/2616100
Bardziej szczegółowoEKOLOGISTYKA Z A J Ę C I A 2 M G R I N Ż. M A G D A L E N A G R A C Z Y K
EKOLOGISTYKA Z A J Ę C I A 2 M G R I N Ż. M A G D A L E N A G R A C Z Y K ĆWICZENIA 2 Charakterystyka wybranej działalności gospodarczej: 1. Stosowane surowce, materiały, półprodukty, wyroby ze szczególnym
Bardziej szczegółowoINSPEKCJA WETERYNARYJNA
Warszawa, dniav sierpnia 21 r. _ - r-l i) ' %\,'3, INSPEKCJA WETERYNARYJNA GŁÓWNY LEKARZ WETERYNARII Janusz ^r -- t,, _ q 1/V to., r 4-f c2'. I tat g.).r^jf Cdl r' _ir jj
Bardziej szczegółowoSpis aktów prawnych funkcjonujących w Wydziale Ochrony Środowiska
ZAŁĄCZNIK NR 1 Spis aktów prawnych funkcjonujących w Wydziale Ochrony Środowiska Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska. (tekst jednolity z dnia 23 stycznia 2008r., Dz. U. z 2008r. Nr
Bardziej szczegółowoOchrona roślin, a ochrona pszczół w świetle obowiązujących aktów prawnych.
Ochrona roślin, a ochrona pszczół w świetle obowiązujących aktów prawnych. Ostatnie lata to ogromny postęp w dziedzinie chemicznej ochrony roślin, postęp nie polegający jedynie na wprowadzaniu nowych metod
Bardziej szczegółowoPROJEKT AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
PROJEKT AKTUALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO KONSORCJUM: IETU Katowice IMBiGS CGO Katowice 1 Sektor gospodarczy Ilość wytworzonych odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne
Bardziej szczegółowoKARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU
KARTA BEZPIECZEŃSTWA WYROBU Data aktualizacji : 30-04-2004 wersja 2 1. IDENTYFIKACJA WYROBU Nazwa produktu: AT 360, AT 361, AT 362 Tynk polikrzemianowy baranek 1,0; 1,5; 2,0 mm AT 366, AT 367, AT 368 Tynk
Bardziej szczegółowoWniosek w sprawie wydania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania odpadów
Częstochowa, dnia.... Starostwo Powiatowe w Częstochowie ul. Jana III Sobieskiego 9, 42-217 Częstochowa Wniosek w sprawie wydania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie przetwarzania odpadów
Bardziej szczegółowoWydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko.
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE W SPRAWIE WYPEŁNIANIA PRZEZ INWESTORÓW WYMAGAŃ OCHRONY ŚRODOWISKA DLA REALIZOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA MOGĄCEGO ZNACZĄCO ODDZIAŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO W opracowaniu zostały omówione
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
18.12.2014 L 363/67 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 1342/2014 z dnia 17 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ŚRODOWISKA
MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Tytuł: Roczne sprawozdanie Rzeczypospolite) Polskiej na temat kontroli i wprowadzania do obrotu trwałych zanieczyszczeń organicznych za 2015 r. (art 12 ust 2 rozporządzenia Parlamentu
Bardziej szczegółowoOdzysk i recykling założenia prawne. Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert
Odzysk i recykling założenia prawne Opracowanie: Monika Rak i Mateusz Richert Odzysk Odzysk ( ) jakikolwiek proces, którego wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE)
31.3.2016 L 80/17 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2016/460 z dnia 30 marca 2016 r. zmieniające załączniki IV i V do rozporządzenia (WE) nr 850/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego trwałych zanieczyszczeń
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI. PREPARATU NIEBEPIECZNEGO: Metylan Pochłaniacz wilgoci
Strona 1/5 1. Identyfikacja preparatu, Identyfikacja dystrybutora Nazwa preparatu: - 300g, 500g. Zastosowanie preparatu: Utrzymuje optymalny dla zdrowia poziom wilgoci, absorbuje nadmierną wilgoć z powietrza
Bardziej szczegółowoStrona 1/6 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO. Clear Dry HD
Strona 1/6 Producent: Ecolab N.V. Havenlaan 4 Ravenshout Bed. 4 210 B-3980 Tessenderlo Tel: ++32/13670511 Tel. Awaryjny: ++32/70245245 Importer: ECOLAB Sp.zo.o. ul. Kalwaryjska 69 30-504 Kraków tel: 12/2616100
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI
KARTA CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU (ROZPORZĄDZENIE (WE) n 1907/2006 - REACH)Data : 23/01/2014 Strona 1/5 KARTA CHARAKTERYSTYKI (Rozporządzenie REACH (WE) nr 1907/2006 - nr 453/2010) SEKCJA 1 : IDENTYFIKACJA
Bardziej szczegółowoSystem integrowanej produkcji roślinnej (IP) a integrowana ochrona roślin
System integrowanej produkcji roślinnej (IP) a integrowana ochrona roślin Grzegorz Gorzała Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa Al. Jana Pawła II 11, 00-828 Warszawa Podstawa prawna USTAWA
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI
62 200 Gniezno, ul. Pałucka 2733 tel./fax. (061) 667 53 33 do 34 Data aktualizacji: 2009.01.12 Data wydruku: 2009.01.12 KARTA CHARAKTERYSTYKI (podstawa: Rozporządzenie MZ. Dz. U. Nr 140. poz. 1171 z dnia
Bardziej szczegółowoLp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA
Zestawienie standardów jakości środowiska oraz standardów emisyjnych Lp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA STANDARDY JAKOŚCI ŚRODOWISKA (IMISYJNE) [wymagania, które muszą być spełnione w określonym czasie przez
Bardziej szczegółowoStrona 1/6 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU CHEMICZNEGO. Bendurol forte
Strona 1/6 Producent: Ecolab Deutchland GmbH Postfach 130406 40554 Duesseldorf Tel: ++49211/9893-0 Tel. Awaryjny: ++49/211 797-3350 Importer: ECOLAB Sp.zo.o. ul. Kalwaryjska 69 30-504 Kraków tel: 12/2616100
Bardziej szczegółowoPOZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW CHLOROORGANICZNYCH W ZIARNIE PSZENICY I RYŻU
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLIII, 2010, 4, str. 539 544 Elżbieta Głodek, Jaromir Ślączka 1), Mariusz Rudy, Marian Gil POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW CHLOROORGANICZNYCH W ZIARNIE PSZENICY I RYŻU Katedra Przetwórstwa
Bardziej szczegółowoSKŁADOWISKO ODPADÓW W JASKÓŁOWIE
Karta składowiska w Jaskółowie Załącznik II Tabela 1: Karta składowiska innych niż niebezpieczne i obojętne w Jaskółowie L.p. 1. Ogólne informacje o obiekcie 1.1. Nazwa i adres składowiska Międzygminne
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej
L 24/6 PL 30.1.2016 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/125 z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie PHMB (1600; 1.8) jako istniejącej substancji czynnej do stosowania w produktach biobójczych należących
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej
L 25/48 PL 2.2.2016 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/131 z dnia 1 lutego 2016 r. w sprawie C(M)IT/MIT (3:1) jako istniejącej substancji czynnej do stosowania w produktach biobójczych należących
Bardziej szczegółowoKAMPANIA EDUKACYJNA. w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem. Rzeszów, 9 września 2012r. Marszałek Województwa Podkarpackiego
KAMPANIA EDUKACYJNA w zakresie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem Andrzej Kulig Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska w Urzędzie Marszałkowskim w Rzeszowie Rzeszów, 9 września 2012r. Wstęp Kampania
Bardziej szczegółowoANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI ZA 2015 ROK DLA GMINY WOJKOWICE
Miasto Wojkowice http://www.wojkowice.pl/gospodarka_odpadami/index/analiza-stanu-gospodarki-odpad AMI-KOMUNALNYMI-ZA-2015-ROK-DLA-GMINY-WOJKOWICE/idn:1344/printpdf ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXXII/545/17 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO z dnia 29 maja 2017 r.
UCHWAŁA NR XXXII/545/17 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie Planu gospodarki odpadami województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2016-2022 z perspektywą na lata 2023-2028
Bardziej szczegółowoStatystyka sprzedaży i zużycia środków ochrony roślin
Statystyka sprzedaży i zużycia środków ochrony roślin Wizyta eksperta ICON Institute w ramach projektu pilotażowego Transition Facility 2005-Pesticide Indicator Warszawa, 2-3 sierpnia 2007 r. 1 Podstawy
Bardziej szczegółowoUwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska
Uwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska Katarzyna Kurowska Ścieki komunalne - definicja Istotnym warunkiem prawidłowej oceny wymagań, jakim
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 2
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 2 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 2. Wymagania niezbędne
Bardziej szczegółowoKarta charakterystyki
Strona 1 z 5 SEKCJA 1: Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa 1.1. Identyfikator produktu 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania substancji lub mieszaniny oraz zastosowania
Bardziej szczegółowoProblemy z realizacji programów ochrony powietrza i propozycje zmian prawnych i rozwiązań w zakresie niskiej emisji Piotr Łyczko
Problemy z realizacji programów ochrony powietrza i propozycje zmian prawnych i rozwiązań w zakresie niskiej emisji Piotr Łyczko Departament Środowiska Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Program
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 29 września 2015 r. Poz. 904 OBWIESZCZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 września 2015 r.
MONITOR POLSKI DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 29 września 2015 r. Poz. 904 OBWIESZCZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie
Bardziej szczegółowoWdrażanie metod analizy środowiskowego ryzyka zdrowotnego do ustalania i przestrzegania normatywów środowiskowych
Program Wieloletni Wdrażanie metod analizy środowiskowego ryzyka zdrowotnego do ustalania i przestrzegania normatywów środowiskowych Etap II Przegląd wytycznych i zalecanych rozwiązań pod kątem wykorzystania
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU CHEMICZNEGO. Na podst. Rozp. REACH (WE) nr 1907/2006, art. 31, załącznik II
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU CHEMICZNEGO Na podst. Rozp. REACH (WE) nr 1907/2006, art. 31, załącznik II Sekcja 1: Identyfikacja substancji/preparatu 1.1 Nazwa produktu Farba podkładowa Silveno Primer
Bardziej szczegółowoStrona 1/6 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO. Pur Professional. Producent: Ecolab GmbH Erdbergstrasse 29 A-1031 Wien Tel:0043/
Strona 1/6 Producent: Ecolab GmbH Erdbergstrasse 29 A-1031 Wien Tel:0043/017152550 Importer: ECOLAB Sp.zo.o. ul. Kalwaryjska 69 30-504 Kraków tel: 12/2616100 Telefony alarmowe: Pogotowie 999 Straż pożarna
Bardziej szczegółowoPROGRAM. INTEGROWANA PRODUKCJA ROŚLIN Rośliny warzywne
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób
Bardziej szczegółowoStrona 1/6 KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO. Sekusept Aktiv
Strona 1/6 1. Identyfikacja preparatu. Identyfikacja producenta i importera. --------------------------------------------------------------------------------------- - środek do dezynfekcji instrumentów
Bardziej szczegółowoKarta charakterystyki mieszaniny
Strona 1 z 5 1. łuidentyfikacja substancji / i identyfikacja przedsiębiorstwa a. Nazwa chemiczna produktu biodegradowalny poliester b. Zastosowanie tworzywo drukujące w technologii FDM c. Typ chemiczny
Bardziej szczegółowoBibliografia. Akty prawne. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Aleksandrów Kujawski. ABRYS Technika Sp. z o.o.
Bibliografia Akty prawne 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dz. U. Nr 62, poz. 627; Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 lipca 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań,
Bardziej szczegółowoMARIA WŁODARCZYK-MAKUŁA TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE W ASPEKCIE KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 144 Nr 24 INŻYNIERIA ŚRODOWISKA 2011 MARIA WŁODARCZYK-MAKUŁA TRWAŁE ZANIECZYSZCZENIA ORGANICZNE W ASPEKCIE KONWENCJI SZTOKHOLMSKIEJ S t r e s z c z e n i e
Bardziej szczegółowoPlan wykładu: Wstęp. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia wód. Odpady stałe
Plan wykładu: Wstęp Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń Drogi przepływu substancji odpadowych Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania
Bardziej szczegółowoWprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki
Wprowadzanie do obrotu nowych produktów powstałych z odpadów. Doświadczenia, wdrożenia dla gospodarki Jacek Antonkiewicz 1, Marcin Pietrzykowski 2, Tomasz Czech 3 1Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI W ŚWIETLE NOWEJ USTAWY O ODPADACH z dnia 14 grudnia 2012r (Dz. U. z 8 stycznia 2013 r., poz. 21)
GOSPODARKA ODPADAMI W ŚWIETLE NOWEJ USTAWY O ODPADACH z dnia 14 grudnia 2012r (Dz. U. z 8 stycznia 2013 r., poz. 21) Władysława Wilusz Kierownik Zespołu Gospodarki Odpadami PRZEPISY PRAWNE USTAWA O ODPADACH
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO
KARTA CHARAKTERYSTYKI PREPARATU NIEBEZPIECZNEGO 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU Dostawca: Importer: Tikkurila Coatings Oy Tikkurila Coatings Sp. z o.o. Adres: P.O.Box 53, FIN-01301 Vantaa ul.mościckiego 23
Bardziej szczegółowoKARTA CHARAKTERYSTYKI
Data opracowania 02.02.2010 Wydanie : 3 Strona 1/5 KARTA CHARAKTERYSTYKI 1. Identyfikacja preparatu i identyfikacja przedsiębiorstwa 1.1. Identyfikacja preparatu Nazwa handlowa : 1.2. Zastosowanie preparatu
Bardziej szczegółowo