Konspekt 2 TM Konspekt 2 TM : Benedictus + Magnificat. *a) Benedictus: Łk 1,66-80

Transkrypt

1 Przygotowanie do WACOM Bogota KONSPEKTY - TAJEMNICA MIŁOSIERDZIA Konspekt 2 TM Konspekt 2 TM : Benedictus + Magnificat *a) Benedictus: Łk 1,66-80 Kontekst: Odbywając służbę w świątyni jerozolimskiej, Zachariasz otrzymuje od Anioła Gabriela obietnicę, że będzie miał potomka. Anioł dodaje: nadasz mu imię Jan. Zachariasz waha się, czy przyjąć tę wiadomość od Anioła, stad traci mowę. Zachariasz nie odrzuca woli Boga, jedynie, w ludzkiej logice, nie rozumie jej: dlaczego jego syn nie miałby przyjąć imienia przewidzianego przez tradycję? Dopiero znacznie później, gdy dziecko będzie poddane obrzezaniu, Zachariasz zrozumie wolę Boga. Jego dziecko nie należy do niego, należy do Boga: Jego imię jest Jan, jak zapowiedział Anioł. Dopiero wtedy Zachariasz odzyskuje mowę i wyśpiewuje chwałę Pana. 1/ REFLEKSJA NAD TEKSTEM Plan w. 66: Pytanie ludzi Fragment biblijny Kim będzie to dziecię? Komentarz Hymn błogosławieństwa (przypis 1) Proroctwo o nowonarodzonym Niech będzie błogosławiony Pan w.68 nawiedził swój lud by wyzwolić w.72: okazał swoją dobroć wobec naszych ojców i wspomniał na swoje Święte Przymierze: przysiągł naszemu ojcu, Abrahamowi. w.76: A ty, dziecię by oznajmić ludowi, że jest zbawiony i że jego grzechy są odpuszczone. w.78: To dzięki głębokiej dobroci naszego Boga : gwiazda wschodzącego słońca nas nawiedziła Zachariasz wychwala Boga za Jego potrójne działanie: 1. Posyła swego Anioła (nawiedzenie przypis 2) 2. Rozpoczyna interwencję wśród swego ludu 3. Mesjasz Dawidowy nadchodzi Bóg pozostał wierny swemu Przymierzu z Abrahamem: podarował je ludowi, by mógł składać kult Temu, który zbawia (Wj 3, 18; 5,1, przypis 3) Bóg, który pamięta. Pamięta o Abrahamie, pamięta o swoim Świętym Przymierzu. Arka pokoju trwa na zawsze, rozciąga się nad otchłanią ciemności i nad cieniem śmierci. W sercu kantyku: wspomnienie Boga, który kieruje historią swojego ludu, krok po kroku, począwszy od Abrahama, poprzez wszystkie ucieczki i wygnania. Misja Jana: nie będzie Mesjaszem, ale prorokiem, który Go zapowiada. Oznajmia, że Bóg zbawia, zaprasza lud, by przyjął przebaczenie Boga. To dzięki współczuciu Boga, Jego Miłosierdziu, ta Gwiazda nawiedzi swój lud (jak w w.68 to Bóg, w przeszłości, nawiedził swój lud) (przypis 4 i 5)

2 Wniosek: Drogi, które dziecię prekursor ma przygotować, skierowane są do wszystkich narodów, by wszyscy rozpoznali Gwiazdę, która wschodzi nad wszelkimi nocami ludzkimi. Izrael w ciągu całej swojej historii doświadczał Boga, który zbawia, który się objawia, który nawiedza swój lud i prowadzi jego kroki. To Przymierze Boga z Izraelem będzie odtąd dostępne dla wszystkich ludzi. DLA ZROZUMIENIA TEKSTU Przypis 1 : Błogosławieństwo (Benedictus) Jest to słowo działające, które sprowadza dobro, w przeciwieństwie do przekleństwa. Jest ono związane z przekazywaniem życia i szczęścia i pochodzi ze źródła stwórczego Słowa Boga (Rdz 1,28-31). Spoczywa ono na Abrahamie, zostaje przekazane przez Jakuba jego synom (Rdz 49), jest przekazane przez Mojżesza (Pwt 33,1-3), Dawida (2 Sam 6,18), następnie przez kapłanów. Maryja jest błogosławioną między wszystkimi kobietami (Łk 1,41-44). Benedictus Zachariasza jest uznaniem Słowa Boga, który wypełnia swoją obietnicę wobec Izraela i wobec wszystkich narodów. W dziele Łukasza błogosławieństwo jest często połączone z działaniem Ducha Świętego, który otwiera inteligencję na objawiająca się obecność Boga. Przypis 2 : Bóg nawiedza Stary Testament pełen jest odwiedzin Boga pośród ludzi. Bóg spontanicznie interweniuje w życiu i historii swojego ludu, w formie szczęścia i uwalniania (Rdz 21,1; Jr 29,10; Ps 65,10) lub w formie kary. Łukasz chętnie korzysta z tego terminu, by wyrazić działającą obecność Boga w życiu ludzi. W scenie odwiedzin Maryi u Elżbiety (Łk 1,39-45), zawarte są poniekąd wszystkie nawiedzenia Dobrej Nowiny na drogach apostołów. Zbawienie jest związane z jakąś historią, z jakimś następstwem zbawczych wydarzę, które prowadzą do pełni Życia, do uzdrowienia z nieszczęścia, do zmartwychwstania spośród umarłych. Jezus jest Zbawicielem. Rodzi się On z doświadczenia zbawienia, jest jego owocem, jest jego spełnieniem się dla każdego człowieka, gdyż każdego człowieka wybawia od śmierci i jego chęci śmierci, którą jest grzech. Dla Łukasza zbawienie jest uniwersalne. To na tym horyzoncie rozpoczyna się i kończy jego przepowiadanie (Łk 1,69; Dz.28,28). Przypis 3 : Bóg pamięta Stary Testament często używa tego zwrotu, by wyrazić wierność Boga (Rdz 8,1; Wj 2,24). To biblijne słownictwo wyraża świadomość, że Bóg towarzyszy w ciągu całej ludzkiej drogi, świadomość bycia blisko Boga i dzielenia z Nim życia. Przez swoją modlitwę i swoją własną pamięć, człowiek zwraca się do serca Boga, który pamięta lepiej i głębiej, niż Izrael, o swojej miłości i swoim Przymierzu. Przypis 4 : Miłosierdzie W języku hebrajskim słowo to oznacza dosłownie wnętrzności dobroci naszego Boga, głęboką dobroć Boga wobec swojego ludu, którą chce pokazać poprzez narodzenie swojego Syna. Odnajdujemy to wyrażenie w Iz 54,7; Jr31,20; Za 1,16; Ps 79,8. Dołącza ono do motywu życzliwości Boga, wspominanej często przez Łukasza (np. 10,21). Przypis 5 : Wschodząca Gwiazda Przywodzi ona na myśl gwiazdę Jakuba (od Lb 25,17 do Iz 60,1-3), to mesjańskie światło, które wschodzi z głębokości nocy i zapowiada koniec ciemności śmierci; to słońce sprawiedliwości, które w

3 swoich promieniach niesie uzdrowienie (Ma 3,20), i które u Łukasza objawia się w swojej pełni w Chrystusie. Przypis 6 : Pokój On również jest znakiem Mesjasza, który przychodzi, by go przynieść narodom. Pokój spoczywa tak na Mistrzu jak i na uczniach. Musi być przyjęty, by następnie mógł być przekazywany (Łk 10,5). To pierwsze słowo Zmartwychwstałego skierowane do uczniów (Łk 24,36), Dobra Nowina Pokoju (Dz 10,34-36), którą apostołowie mają za zadanie głosić po całej ziemi. Kantyk ten, śpiewany dziś przez tych, którzy modlą się Liturgia Godzin (Brewiarzem), proponowaną przez Kościół, śpiewany jest rano, na początku dnia, przy wschodzie słońca, by przedłużać to wspomnienie Pana, który wciąż prowadzi, dzień po dniu, po drogach pokoju tych, którzy z Nim maszerują, podobnie jak wszystkich ludzi dobrej woli, jak głosi bożonarodzeniowy śpiew aniołów (Łk 2,14-15), a którym zajmiemy się w dalszej części, przedstawiając śpiewy biblijne. 2/ CO PAN MÓWI MI POPRZEZ TEN TEKST? Jak odczytuję historię ludzkości, naszego Kościoła, swojej rodziny? Czy Bóg dokonywał poprzez wieki dzieł, które zbawiają? Jakich? Czy działa On jako Zbawca w moim codziennym życiu? Czy mogę podzielić się kilkoma doświadczeniami? Czy ta świadomość zbliża mnie do Niego, ułatwiając moją z Nim relację? 3/ WZNOSZĘ MOJĄ MODLITWĘ DO PANA Twoje serce, Panie, łagodne i miłosierne, każe Ci nawiedzać Historię ludzkości i każdego stworzenia. Otwórz moje oczy, niech naucza się rozpoznawać Twoją obecność w każdym geście czułości, przebaczenia, dodawania odwagi, które przekazuję lub otrzymuję Niech zgodzę się na otrzymywanie, bym był w stanie dawać! *b) MAGNIFICAT : Łk 1,46-56 Kontekst: Kantyk Anny (1 Sam 2,1-10) służy jako wzór dla pochwalnego hymnu Maryi (radzi się, by go przeczytać). Jak Anna, która poczęła w cudowny sposób, podobnie Maryja zaczyna wyrażać to, co odczuwa. 1/ REFLEKSJA NAD TEKSTEM (Przeczytać fragmenty: w kantyku Maryi pobrzmiewają echa z pierwszego Testamentu z Ps 89,12-15 w w.51; z 1 Sam 2,7-8 w w.52; z Ps 107,8-9 w w.53, z Iz 41,8-10 w 54) Plan w Co odczuwa Maryja w.48 motyw uwielbienia Fragment biblijny w.47: Uwielbia moja dusza Pana, duch mój się raduje w.48a: Pochylił się nad swoją pokorną służebnicą Wszechmocny uczynił dla mnie wielkie dzieła w.48b: odtąd wszystkie Komentarz Maryja wprowadza nas w swoją psychologię tego momentu. Całe jej jestestwo jest ukierunkowane na uwielbianie i radość. Uwielbia Go, ponieważ w chwili Zwiastowania: - pochylił się na nią; - uczynił dla niej wielkie dzieła. Maryja będzie wielbiona (Rdz 30,13) ze względu

4 w.51-53: przejście z tego świata do nowego w.54-55: wypełnienie obietnic Starego Testamentu pokolenia zwać mnie będą błogosławioną. On rozprasza strąca nasyca podnosi Rozprasza pysznych/podnosi pokornych. Nasyca głodnych/ odsyła bogatych Podnosi Izraela w.54: przybył z pomocą swemu słudze, Izraelowi, ze względu na swoje Miłosierdzie w.55: na przysięgę daną naszym Ojcom na Tego, którego poczęła, a nie ze względu na własne zasługi. Ale Łukasz z pewnością chciał również wyrazić naturalną postawę pierwszej wspólnoty wobec wierzącej Matki Pana. W tym fragmencie Bóg jest podmiotem wszystkich czasowników (zwłaszcza, gdy jest opisywany jako mocny, święty i miłosierny) Odwrócenie sytuacji i przewartościowanie: zbawcza interwencja Boga, która rozpoczęła się Wcieleniem Jego Mesjasza, dokona się przez sprawiedliwość oddaną w pierwszym rzędzie pokrzywdzonym, upokorzonym. Łukasz rozwinie tę tematykę w błogosławieństwach (Łk 6,20-26, patrz przypis 1). Te akty życzliwości wobec ubogich i małych będą charakteryzować nadejście Królestwa (przypis 2) w nauczaniu samego Jezusa. Zbawcza interwencja Boga wypływa z Jego miłosiernego być Zaczyna przez realizację obietnic Starego Testamentu. Dostęp pogan do zbawienia będzie wspominany dopiero po Zmartwychwstaniu. DLA ZROZUMIENIA TEKSTU Przypis 1 : Błogosławieństwa w Ewangelii Błogosławieństwo jest szczęściem, które poznają ci, którzy potrafią przyjąć przesłanie Jezusa. Nawet, jeśli się nimi pogardza, jeśli płaczą czy są prześladowani, żyją oni w radości synów Bożych, członków Jego Królestwa. W Ewangelii znajdujemy wiele błogosławieństw. Są one prawdziwe juz dzisiaj, ale swoje pełne rozwinięcie znajdą w obliczu Boga. Przypis 2 : Królestwo Żyć w Królestwie Bożym to żyć w pełni z Bogiem. Królestwo Boga nie przychodzi poprzez szumne dzieła. Może być ono przyjmowane, gdyż jest darem Boga. Królestwo jest już tutaj, gdy człowiek żyje Słowem Bożym, gdy szanuje innych, dzieli się, przebacza Kto w ten sposób żyje już dziś Królestwem Bożym, wejdzie do niego w pełni po śmierci. Przypis 3 : Magnificat Słowo to odnosi się do śpiewu Maryi, o którym pisze Łukasz w swojej Ewangelii (Łk 1,46-56 odwiedzenie Elżbiety przez Maryję lub Nawiedzenie). Jest również nazywany Kantykiem Maryi. To pierwsze słowo w tłumaczeniu łacińskim tego śpiewu uwielbienia. Stał się częścią liturgii rzymskiej (brewiarz wieczorny Nieszpory) i bizantyjskiej i zainspirował wiele dzieł muzycznych. U protestantów jedynie Kościół anglikański używa na co dzień tego śpiewu, w liturgii wieczornej. Śpiew ten był zainspirowany kantykiem Anny, matki proroka Samuela. Tłumaczy on głęboki związek miedzy

5 nadzieją a wiarą Izraela i chrześcijan, którzy wierzą, że Bóg towarzyszy historii ludzkości i każdego człowieka z osobna. 2/ CO PAN MÓWI MI POPRZEZ TEN TEKST? Poprzez tę modlitwę, chrześcijanin każdego wieczoru poświęca chwilę czasu, by rozeznać znaki Bożej obecności, które towarzyszyły mu w ciągu całego dnia, i dziękuje za nie Bogu, jak to czyniła Maryja. 3/ WZNOSZĘ MOJĄ MODLITWĘ DO PANA Maryjo, Ty uwierzyłaś, że spełnią się słowa powiedziane od Pana, ponieważ umiałaś już odczytywać działanie Boga w życiu Twojego narodu i w Twoim własnym życiu. W głębi Twojego serca wierzyłaś, że Bóg miał plan Miłosierdzia względem ludzkości od zawsze. Twoje Tak, Twoja całkowita dyspozycyjność, pozwoliły na wspaniałą rzecz: odtąd Bóg, by zwracać się do ludzi, nie będzie już przechodził przez pośredników. Bardziej żywy, niż słowa zapisane w świętych księgach, bardziej przemawiający, niż przesłanie proroków, Syn Boga przychodzi do ludzi. Staje się człowiekiem, by swoim życiem pisać historię miłości Boga wobec ludzi. Dziękuje, Maryjo, że powiedziałaś «Tak». Pomóż, by moje serce było w stanie rozpoznać obecność Jezusa w mojej codzienności, by poprzez tę obecność we mnie mógł On w dalszym ciągu wyrażać tajemnicę swojego Miłosierdzia wobec ludzkości.