-znaczenie czynnościowe: jest to proces tworzenia, nazywany organizowaniem. Organizacja ma, więc w tym ujęciu tylko sens przedmiotowy.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "-znaczenie czynnościowe: jest to proces tworzenia, nazywany organizowaniem. Organizacja ma, więc w tym ujęciu tylko sens przedmiotowy."

Transkrypt

1 Zagadnienie 1 ISTOTA I POJĘCIE ORGANIZACJI (Źródło: K. Krzkiewicz i Z. Zimniewicz plus wykłady) ORGANIZACJA: znaczenie wieloznaczne, jako pojęcie abstrakcyjne, jest terminem złożonym i trudno definiowalnym. Definicje organizacji: 1) według Ch. Argyris organizacja jest wielością części,z których każda dąży do osiągnięcia szczególnego celu, które utrzymują się dzięki wzajemnym powiązaniom, jednocześnie przystosowując się do środowiska zewnętrznego i przez to utrzymując stan wzajemnego powiązania części 2) według T. Kotarbińskiego -znaczenie atrybutowe: jest cechą przedmiotów złożonych, którą nazywa się zorganizowaniem, co oznacza, ze organizacja jest strukturą całkowitą lub cząstkową jakiegoś przedmiotu złożonego -znaczenie rzeczowe/przedmiotowe: jest pewnego rodzaju całością ze względu na stosunek do niej jej własnych elementów, mianowicie taką całością, której wszystkie składniki współprzyczyniają się powodzenia całości. Jest ona, zatem przedmiotem złożonym z elementów powiązanych ze sobą tak, że tworzą całość różną od każdego z elementów ją tworzących. -znaczenie czynnościowe: jest to proces tworzenia, nazywany organizowaniem. Organizacja ma, więc w tym ujęciu tylko sens przedmiotowy. Struktura Organizacyjna można rozumieć jako strukturę tych osób, którzy tworzą organizację. Organizacja: z punktu widzenia: a) atrybutowego atrybutem, czyli cechą, atrybutem fryzjera są nożyczki b) rzeczowa czynnościowego literaturze jako instytucja, np. będzie Uczelnia Wyższa, klub sportowy, oddział wojskowy, kino, teatr, urząd miejski. c) czynnościowego określone następstwo logiczne, procesowe np. napis mur AE w niej odbywają się procesy organizacyjne, motywacyjne, w czasie i przestrzeni.. miary: współczesność i ekonomiczność 3) według Ch. Barnarda to system świadomie skoordynowanych działań lub sił dwóch lub więcej ludzi 1

2 4) według R. Ackoffa to system zachowujący się rozmyślnie, posiadający, co najmniej dwa podsystemy, zachowujące się także rozmyślnie i mające wspólne zamierzenia, które zmuszają do wprowadzenia podziału pracy, a system informacyjny i komunikacyjny umożliwia interakcje miedzy względnie autonomicznymi podsystemami, przy czym przynajmniej jeden z tych podsystemów pełni funkcje regulacyjno -sterujące w systemie. 5) najczęściej przytaczana według H. Leavita to system wielu zmiennych, z których następujące cztery są szczególnie istotne: - CELE : jest to konkretny stan końcowy lub pożądany rezultat, do którego osiągnięcia dąży grupa, działając wspólnie. Cele sformułowane są w różny sposób. W każdym działaniu występuję: Cel główny- ciężki do sformułowania, ale można go jakoś określić, to jest cel, dla którego dane działanie zostało podjęte. Cele pośrednie to środki potrzebne do osiągnięcia do celu głównego, które podmiot musi osiągnąć, aby zrealizować cel główny. Na pewnym etapach realizacji celu głównego cele pośrednie jawią się jako cele końcowe. Cele uboczne to cele końcowe, które nie są sprzeczne z celem głównym. Cele podmiot działania pragnie zrealizować w procesie realizacji celu głównego, ale, dla których samych danego działania by nie podjął. Cele te są osiągane niejako przy okazji. -STRUKTURA : to wewnętrzna budowa całości zorganizowanej, zatem takie logiczne powiązanie komórek organizacyjnych, które pozwala na uzyskanie i utrzymanie efektu synergii. -TECHNOLOGIA: można ją traktować jako środek przekształcania zasobów ludzkich, naturalnych, kapitałowych lub ideowych w produkty bądź usługi kreując wartość dla klientów. - AKTORZY ORGANIZACJI: (ludzie), uczestnicy organizacji stanowiący centralny czynnik w dowolnym systemie zarządzania. Organizacje są systemami : - otwartymi, z jednej strony znajdują się pod wpływem oddziaływania otoczenia, z drugiej zaś mają możliwość swobodnego (do pewnego stopnia) kształtowania otoczenia. - celowymi: występuje tu cel główny stanowiący ogólne kryterium optymalizacji działania, oraz istnieją w znacznym stopniu zbieżne z celem głównym cele szczegółowe-poszczególnych podsystemów. - złożonymi: co wynika z różnorodności morfologicznej podsystemów, oraz ich wielostronnego współdziałania i powiązania zarówno sprzężeniami prostymi jak i zwrotnymi - ustrukturyzowanymi: mające strukturę określająca podział zadań i współzależności wewnątrz systemu, narzucająca porządek organizacyjny i przebieg procesów, po to by możliwe było zjawisko, współprzyczyniania się części do powodzenia całości. - systemami o strukturze hierarchicznej: co związane jest z występowaniem z jednej strony podsystemu o dominującej roli w działaniu całego systemu, z drugiej zaś podsystemów podporządkowanych. - homeostatycznymi: mają zdolność do utrzymywania pewnych wielkości systemu, istotnych z punktu widzenia systemu, w przedziałach uwarunkowanych 2

3 możliwościami adaptacyjnymi systemu, mimo znacznych zmian warunków zewnętrznych. - adaptacyjnymi: mają zdolność do przystosowywania się do wpływów otoczenia w sposób, który jest najkorzystniejszy dla dalszego funkcjonowania systemu. - systemami z wbudowanymi mechanizmami samoregulacji: czyli zdolnościami permanentnego, samodzielnego poszukiwania w danych warunkach stopnia zorganizowania, zapewniającego możliwe największą sprawność funkcjonowania systemu. - systemami cechującymi się spójnością: to znaczy, że istnieją takie funkcjonalne powiązania pomiędzy podsystemami i elementami, że zmiana dokonana w którymkolwiek z nich wywołuje zmiany we wszystkich pozostałych. W organizacji występuje również tak zwany efekt synergii, co związane jest z występowaniem w systemie jako całości zupełnie nowych, swoistych właściwości, jakościowo odrębnych od sumy charakterystyki właściwości jego części składowych. Synergia systemu jest rezultatem działania tak zwanych praw składania, które nadają mu nowe właściwości integrujące, wynikające bezpośrednio właśnie z systemu jako całości, a nie z konstytuujących go elementów. 3

4 Zagadnienie 2 DZIAŁANIE I SYSTEM CELÓW DZIAŁANIA. ( źródło: K. Krzakiewicz plus wykłady) Sprawność działania- jest to z prakseologii nauka o sprawnym działaniu, czyli działanie poprzez całą sferę organizacji.(wykłady) Prakseologia jest nauką o sprawnym działaniu, nazywana często gramatyką czynu lub metodologią ogólną. Nauka ta poszukuje najszerszych uogólnień odnoszących się do wszelkich form świadomego i celowego działania rozpatrywanego ze względu na sprawność; konstruuje i uzasadnia dyrektywy praktyczne, tj. nakazy i zakazy oraz zalecenia i przestrogi dotyczące wzmagania sprawności i unikania niesprawności w działaniu; wypracowuje system pojęć niezbędnych lub swoiście przydatnych dla tych konstrukcji; zmierza do ujęcia ich w systemie dedukcyjny i do sformalizowania twierdzeń. Zadaniem prakseologii jest m.in. naukowe badanie warunków sprawności działania. W związku z tym zajmuje się ona typologią działania, połączonej z dociekaniem przyczyn ich powodzeń i niepowodzeń. Prakseologia jest nauką o sprawności działania. Zwana jest również,,nauką o dobrej robocie,a określenie to pochodzi z dzieła polskiego uczonego Tadeusza Kotarbińskiego pt.,,traktat o dobrej robocie,które stanowi pierwszy w Polsce pełny wykład prakseologii. Powiązanie prakseologii z teorią organizacji jest bardzo ścisłe, gdyż nauka organizacji i kierowania wykorzystuje dorobek prakseologii dotyczący zasad i dyrektyw praktycznych sprawnego działania. Prakseologia określa cechy sprawności działania, nazywane nieraz zasadami sprawnego działania, w których podstawowe znaczenie mają; skuteczność, korzystność i ekonomiczność. Formy działania: - skuteczność: prowadzące do realizacji celu, cecha stopniowalna; miarą skuteczności jest stopa osiągnięcia celu, czyli tzw. skuteczne działanie. Istnieją jednak pewne działania, w przypadku, których nie ma nic, pośrodku, czyli występuje brak skuteczności.(wykłady) Warunkiem skuteczności działania jest odpowiednia intensywność działania, na przykład nasilenie tego działania w czasie staje się nieskuteczne. Różny wpływ otoczenia hamuje intensywne działanie. Nazywa się to wówczas turbulentnością otoczenia, czyli tzw. pewna nieprzewidywalność. Działania rozróżniamy skuteczne, mało skuteczne, nieskuteczne. Skuteczność działania jest związana z osiągnięciem zamierzonego skutku. Działanie jest skuteczne, jeśli konkretny cel został osiągnięty. Pojęcie skuteczności może mieć różne stadium nasilenia, gdyż działanie może być całkowicie skuteczne, jeśli cel został w pełni osiągnięty lub częściowo skutecznie, jeśli skutek osiągnięto tylko w pewnym stopniu np., kiedy na wycieczce zwiedziliśmy wszystkie zabytki, jakie zamierzaliśmy zwiedzić, wówczas można mówić o pełnej skuteczności działania, jeśli zaś niektórych z nich nie zwiedziliśmy, wtedy działanie było częściowo skuteczne. Działanie jest nieskuteczne, jeżeli cel nie został wcale osiągnięty np. zamierzona wycieczka się nie odbyła. Lub inaczej Skuteczność jedna z postaci sprawnego działania ocenianego pod względem zbliżenia się do celu, jaki został zamierzony i stanowi podstawę tej oceny (cel działania) 4

5 Działanie skuteczne jest, jeżeli podmiot osiągnął cel w pełni lub jakimś stopniu albo, choć umożliwił sobie lub ułatwi jego osiągnięcie w przyszłości. W przypadku, gdy podmiot nie zbliżył się do celu działanie jest nieskuteczne (obojętne), a gdy osiągnięcie celu utrudnił lub wykluczył przeciwskuteczne. Np. przedsiębiorstwo produkujące donice wyprodukuje nowy wzór donic. W pewnych przypadkach cel można osiągnąć tylko w całości, w tedy skuteczność jest niestopniowana. Gdy cel daje się podzielić na elementy skuteczność jest stopniowana. Stopniowanie takie jest przeciwskuteczne, gdyż wywołane działaniem utrudnienie może mieć różną skalę. Stopniowaniu natomiast nie podlega nieskuteczność. - ekonomiczność: miarą jest relacja wyniku i kosztów cenności, Ekonomiczność działania jest określeniem stosunku wyniku użytecznego do nakładów, jest jedną z postaci działania dotyczącego stosunku uzyskanego efektu do poniesionego nakładu lub ogólnie nabytków do ubytków. Mianem nabytków określa się to, co w danym działaniu zostało zamierzone i przyjęte jako cele, natomiast mianem ubytków, co zostało na realizację tych celów przeznaczone jako zużycie zasobów lub pewne braki i straty. Im większy od jedności jest stosunek nabytków do ubytków tym działanie staje się ekonomiczniejsze; im mniejszy tym bardziej nieekonomiczne. Czyli stosunek przychodu ze sprzedaży tych donic do kosztów poniesionych na ich wyprodukowanie jest większy od 1. Odmienne są wydajność i oszczędność. Wydajność jest wtedy, gdy to działanie jest wydajniejsze, które przynosi więcej nabytków przy tego samego rodzaju i miary ubytków. Czyli przy poniesionych takich samych kosztach produkcji - przychód ze sprzedaży produkcji się zwiększy. Oszczędzanie zaś to, które tego samego rodzaju i miary nabytki opłaca się mniejszą miarą ubytków. Czyli przy takich samych przychodach ze sprzedaży produkcji koszty na tę produkcję ulegną zmniejszeniu. - korzystność: czyli przypisywanie do skutku działania oceny, wzrost korzystności nie musi oznaczać wzrostu ekonomiczności. Korzystność działania występuje, gdy uzyskany wynik użyteczny jest większy od poniesionych nakładów. Jeżeli wynik użyteczny jest niższy w porównaniu z nakładami zachodzi zjawisko działania niekorzystnego. Jest to jedna z postaci sprawnego działania dotycząca czynności uzyskanych w nim wyników użytecznych oraz cenności poniesionych kosztów. Wynikami użytecznymi są wszystkie skutki działania oceniane pozytywnie zarówno zamierzone jak i niezamierzone. Kosztami natomiast wszelakie skutki negatywne, przewidywalne i nieprzewidywalne. Miarą wszystkich skutków jest ich cenność dla przedmiotu działania. Działanie jest, więc dla tego przedmiotu: korzystne, jeżeli przynosi nadwyżkę czynności wyników użytecznych nad cennością kosztów; niekorzystne, jeżeli cenności wyników użytecznych jest mniejsze od cenności kosztów; obojętne, jeżeli cenność wyników użytecznych równa się cenności kosztów. Korzystność i niekorzystność są stopniowane. Działanie jest sprawne wówczas, gdy możemy powiedzieć, że jest skuteczne, ekonomiczne, korzystne. Przede wszystkim działanie musi być skuteczne(zbliżenie się do określonego celu), ponieważ pozostałe walory bez skuteczności nie odgrywają roli. Jeżeli weźmiemy po uwagę również dodatkowe walory sprawnego działania (czystość, dokładność, energiczność, prostota) wówczas określenie sprawności działania będzie dokładniejsze. Postaci sprawnego działania są powiązane ze sobą poniżej przedstawię przykładowe warianty powiązań, między skutecznością a korzystnością. 5

6 Działanie może być: skuteczne, ale niekorzystne, nieskuteczne, ale korzystne, skuteczne i korzystne, czyli poprawne, nieskuteczne i niekorzystne. Oprócz postaci sprawnego działania, których określenie służy głównie ocenie projektowanego i zrealizowanego działania, czyli stanowi tak zwany system ocen, są jeszcze wytyczne dyrektywy sprawnego działania. Wytyczne te stanowią niejako normatywną część prakseologii, adaptowaną przez nauki organizacji i zarządzania, są to dyrektywy ogólne i uniwersalne, które powinny być brane pod uwagę przy wszelkich rodzajach działań. Większość z nich da się połączyć w przeciwstawne pary, między którymi trzeba znaleźć złoty środek w każdym konkretnym przypadku. Najważniejszą wytyczną, nie mającą przeciwstawnej jest działalność w sposób zorganizowany. Pozostałe podstawowe wytyczne połączone w pary przeciwstawne: 1. 1.specjalizacja uniwersalizacja 2. 2.aktywacja ograniczenia działania 3. 3.oczekiwanie właściwej chwili, czyli kunktacja antycypacja 4. 4.utrzymanie określonego rodzaju zasobów pełne wykorzystanie zasobów 5. 5.koncentracja sił zabezpieczenie wszystkich kierunków działania. W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że cele w działalności zorganizowanej spełniają cztery zasadnicze funkcje: (prof. Dobrzański, Mendel, Zimniewicz) - stanowią zasadniczą wskazówkę dla działań uczestników organizacji, nadając im tym samym jednolity kierunek, wyznaczone cele pomagają zrozumieć, dokąd zmierza organizacja i dlaczego osiągnięcie stanu docelowego, zakładanego przez cel, jest tak ważne; - umożliwiają i ułatwiają planowanie i koordynację w organizacjach, pomiędzy planowaniem a ustalaniem celów istnieje sprzężenie zwrotne; skuteczne, wytyczne celów sprzyja dobremu planowaniu. Co z kolei ułatwia ustalanie celów w przyszłości; - pozwalają na ukierunkowanie uwagi pracowników niższych szczebli organizacji na realizację celu głównego organizacji poprzez wskazywanie pożądanego, z punktu widzenia organizacji, wzorca zachowań; cele sformułowane w sposób konkretny, o umiarkowanym stopniu trudności, mogą motywować ludzi do bardziej efektywnej pracy; co więcej, można zauważyć, że zaangażowanie pracowników w realizację celu organizacji stanowi funkcję zaspokojenia ich celu (będącego pochodną organizacji); - stwarzają podstawy do formułowania standardów mierzenia oceny sprawności działania; oznacza to, ze przyszłe wyniki będzie można oceniać na podstawie stopnia realizacji wytyczonych dziś celów. Prawdziwy kierunek działania organizacji, jej politykę i procedury wytyczają też cele rzeczywiste, czyli takie, które są wynikiem negocjacji i przetargów w organizacji, zatem cele rzeczywiście realizowane przez organizację. 6

7 Analizując cele działania z punktu wodzenia aspektu kategorii należy wspomnieć o celach kierunkowych: (ciągłych) oznaczających pewne, pożądane, długotrwałe, a nie ograniczone przedziałem czasu stany rzeczy bądź procesów oraz o celach- środkach. Cele organizacji są często definiowane jako zbiory konkretnych efektów działań, podejmowanych w ramach i dla realizacji ich funkcji. Pomiędzy różnymi celami działania mogą zachodzić zjawiska : komplementarności; obojętności i substytucyjności. Z zasady przyjmuje się, że system celów organizacji powinien być zgodny z: -zasadą efektywności: co oznacza, że suma zakresów znaczeniowych celów cząstkowych musi pokrywać się z zakresem znaczeniowym celu ogólnego; -zasadą rozłączności: co oznacza, że zakresy znaczeniowe celów znajdujących się na tym samym poziomie podziału powinny wyraźnie się od siebie oddzielać (nie zachodzą na siebie). 7

8 Zagadnienie 3 SPRAWNOŚĆ DZIAŁANIA Źródło: Teoretyczne podstawy organizacji i zarządzania, Kazimierz Krzakiewicz, str Sprawność w teorii organizacji i zarządzania jest uniwersalną miarą, służącą do oceny funkcjonowania organizacji. Pojęcie sprawności nie jest pojęciem jednoznacznie definiowanym. W literaturze przedmiotu można znaleźć różne sposoby podejścia do istoty sprawności, sposobu jej wyrażania i mierzenia. Najczęściej przytaczaną definicją jest interpretacja prakseologiczna zaproponowana przez J. Zieleniewskiego, zgodnie z którą wyróżnia się trzy postaci sprawności: w znaczeniu uniwersalnym termin sprawność jest nazwą ogólną każdego z walorów praktycznych (Kotarbiński); tak rozumianą sprawność można stwierdzić zawsze, gdy działanie ma chociażby jeden walor dobrej roboty. w znaczeniu syntetycznym - sprawność to ogół walorów dobrej roboty w znaczeniu manipulacyjnym sprawność znaczy zręczność w posługiwaniu się przez istoty żywe narządami oraz narzędziami wykorzystywanymi w trakcie działania. J. Zieleniewski podjął próbę zawężenia sprawności do trzech podstawowych jej wymiarów, dających się wyrazić w postaci syntetycznej i skwantyfikowanej. Na sprawność w znaczeniu ogólnym składają się: skuteczność, korzystność i ekonomiczność Najważniejszą oceną działania, a tym samym składową pojęcia sprawność jest ocena pod względem skuteczności. Podjęte działanie jest skuteczne, jeżeli pozwala osiągać ( w pełni lub w jakimś stopniu) zamierzony cel albo przynajmniej umożliwia jego osiągnięcie w przyszłości. Z logicznego punktu widzenia, oprócz pojęcia skuteczności, można wyróżnić pojęcia nieskuteczności i przeciwskuteczności. Przyjmuje się, że podjęte działanie jest nieskuteczne, jeżeli skutek wykonanego czynu w najmniejszym stopniu nie pokrywa się z zamierzonym celem, a zatem gdy stopień zbliżania się do celu jest równy zeru. Przeciwskuteczność można określić jako szczególny jej przypadek, zachodzący wówczas, gdy podjęte działanie nie tylko nie przybliża podmiotu do założonego celu, lecz wręcz przeciwnie oddala go od niego, a w skrajnym wypadku uniemożliwia mu jego realizację. Przy ocenie podmiotu dokonywanej z punktu widzenia jego skuteczności pomijane jest zagadnienie generowanych przez ten podmiot kosztów- najważniejsze jest osiągnięcie założonego celu (chyba, że celem działania jest podmiotu jest optymalizacja poziomu kosztów). Podstawowym wyznacznikiem skuteczności jest zbliżanie się rezultatu działania do założonego celu. Spośród osiągniętych celów ocenie poddaje się tylko te, których skutki były wcześniej przewidywane, odrzuca się te cele, które zostały osiągnięte, lecz nie były wcześniej zakładane (J. Zieleniewski) Założony cel może być osiągnięty w różnym stopniu. Skuteczność jest miarą stopniowaną, czyli jest wielkością wielowartościową. Skuteczność jest stopniowalna nie tylko ze względu na fakt, że są cele stopniowalne, ale ze względu na istnienie w obrębie celu głównego celów cząstkowych. Kolejnym walorem sprawnego działania jest ekonomiczność, dotycząca stosunku uzyskanego efektu do poniesionego nakładu. W podejściu prakseologicznym działanie jest ekonomiczne gdy stosunek pomiędzy nabytkami a ubytkami jest większy od jedności (N/U>1). Gdy stosunek nabytków do ubytków jest równy 1, występuje działanie obojętne ekonomicznie. 8

9 Gdy stosunek jest mniejszy od 1, można mówić o działaniu nieekonomicznym. Mianem nabytków określa się to, co w danym działaniu zostało zamierzone i przyjęte jako jego cele, a ubytkiem to co zostało na realizację tych celów przeznaczone jako zużycie zasobów lub pewne braki i straty. Ostatnią składową sprawnego działania w koncepcji prakseologicznej jest korzystność, wprowadzona do prakseologii przez J. Zieleniewskiego celem stworzenia podstawy do wyróżnienia z dwóch działania tej samej ekonomiczności działania lepszego pod względem efektów. Korzystność jest cechą działania ocenianego pozytywnie ze względu na przewagę nabytków w różnicy między ubytkami a ubytkami (N-U>0).jeżeli przeważają ubytki mamy do czynienia z niekorzystnością. Wytyczne sprawnego działania są dyrektywami, które należy uwzględnić w działaniu, jeżeli działanie to ma mieć walory sprawności. Wytyczne sprawnego działania można podzielić na : wytyczne alternatywne, dające się połączyć w przeciwstawne pary, zmuszające do poszukiwania złotego środka wytyczne niealternatywne, narzucające określoną logikę i kolejność działania. W przypadku wytycznych alternatywnych istnieje konieczność poszukiwania najlepszego rozwiązania w danej sytuacji. Wytyczne te stanowią przeciwstawne pary: specjalizacja uniwersalizacja. Zalecenie odnoszące się do stopnia, w jakim powinien być w danych warunkach doprowadzony podziała pracy oraz wynikająca z podział pracy i kumulacja wyspecjalizowanych działań. aktywizacja działania- minimalizacja interwencji. Zalecenia odnoszące się do zwiększenia aktywizowania działania własnego, które powinno być łagodzone zaleceniem minimalizacji interwencji. Kunktacja- antycypacja. Zalecenie zachowania swobody manewru, czyli unikania znalezienia się w sytuacji przymusowej, które należy rozpatrywać łącznie z zaleceniem unikania zbędnej zwłoki w działaniu. potencja sił- pełne wykorzystanie zasobów. Zalecenie wyważania miary między brakiem a nadmiarem rezerw. koncentracja sił - dywersyfikacja działania. Zalecenia odnoszące się zakresu działania organizacji i ograniczania lub rozszerzenia obszaru biznesu. Wytyczną niealternatywną, nie mającą przeciwstawnej, jest cykl organizacyjny (cykl działania zorganizowanego0- H. Le. Chateliera. Cykl organizacyjny opisuje logikę działania zorganizowanego, nakierowanego na realizację określonego celu, charakteryzującego się zachowaniem odpowiedniej kolejności etapów działania i konsekwentnym zastosowaniem się do zasad realizacji każdego z nich. Cykl składa się z 5 etapów: 1. Uświadomienie rzeczywistych celów działania i ich wzajemnego stosunku 2. Planowanie działania- obmyślenie środków i sposobów działania, dostosowanych do celów, jak i warunków 3. Pozyskanie i rozmieszczenie zasobów potrzebnych do wykonania planu 4. Realizowanie planu im bardziej udoskonalona struktura organizacyjna, tym bardziej powodzenie całego procesu zależy od dokładności realizacji planu 5. Kontrola realizacji, polegająca na porównywaniu realizacji z odpowiednimi wzorami i wyciągnięciu z tego porównania wniosków na przyszłość. 9

10 Zagadnienie 4 KIEROWANIE, ZARZĄDZANIE I FUNKCJE ZARZĄDZANIA. (źródło: K. Krzakiewicz, Z. Zimniewicz plus wykłady) Definicja zarządzania: rozumie się przez nie działanie, którego celem jest spowodowanie funkcjonowania innych rzeczy zgodnie z celem tego, kto nimi kieruje (pojecie w znaczeniu szerwszym) lub działanie, którego celem jest spowodowanie działania innych ludzi zgodnie z celem tego, kto nimi kieruje (pojęcie w znaczeniu węższym) Definicja zarządzania Zarządzanie uczy jak planować, organizować, motywować i kontrolować swoją pracę oraz działania innych ludzi dla wspólnego dobra.. Zarządzanie jest rodzajem działalności kierowniczej/ jest jedną z form kierowania w węższym znaczeniu i oznacza działania, składające się na proces kierowania ludźmi w procesie gospodarowania zasobami dowolnej instytucji. Podstawowym zadaniem zarządzania jest zapewnienie realizacji celów instytucji przy zachowaniu zasady racjonalnego gospodarowania. Współczesne wyzwania zarządzenia: 1) Systematyczna kontrola jakości produktów jakości pracy w ogóle. 2) Troska o klienta wyróżniająca się w sprawnej obsłudze i ścisłym kontakcie z klientem. 3) Racjonalne gospodarowanie organizowanymi zasobami w drodze maksymalizacji ich produktywności. 4) Istotna poprawa wydajności pracy połączona z redukcja personelu i lepsza motywacja do pracy. 5) Automatyzacja jednostek produkcyjnych w drodze decentralizacji uprawnień decyzyjnych i lepszego związania wynagrodzeń z wynikami pracy 6) Popieranie przedsiębiorczości i innowacyjności absolutnie wszystkich zatrudnionych. 7) Poprawa jakości kadry kierownicze Zarządzanie daje wskazówki jak za pomocą rozmaitych instrumentów podnieść produktywność wszystkich zasobów przedsiębiorstwa Uczy jak wydobywać produktywność z ludzi. W zarządzaniu chodzi o to, aby ludzie umiejętnie pobudzani do działania potrafili wyzwolić wszystkie możliwości. Zarządzanie ma uruchamiać w ludziach wyzwania i wszystkie siły dla nadrzędnych celów przedsiębiorstwa. Zarządzanie proces informacyjno decyzyjny realizowany przez wyłącznie specjalizację się w tym procesie jednostki organizacyjne (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie). Jednostka organizacyjna (JO) to system społeczno techniczny zdolny do względnie samodzielnego działania (nie jest samowystarczalna). W jej skład wchodzą ludzie, którzy posługują się maszynami, narzędziami, aparatami itd. (realizacja celu). Ludzie, którzy nie wykorzystują działań nie są systemem społeczno technicznym, nie mają wspólnego celu. Określona jest funkcja, jaką system społeczno techniczny ma wykonać. 10

11 Organizacje charakteryzują się: - podziałem pracy, władzy i przepływu informacji, które nie są przypadkowe ani tradycyjne, lecz rozmyślnie zaplanowane, aby służyć realizacji określonych celów - obecnością jednego lub więcej ośrodków władzy, które kontrolują zgodne wysiłki organizacji - substytucyjnością personelu tzn. osoby niezadowolone mogą zostać usunięte, a ich zadania powierzone innym, przesunięcia personelu mogą także odbywać się przez awans i oferty innych stanowisk. Pojęcie zarządzania (Brilamn): 1. Jest to realizacja funkcji kierowniczych (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrola) 2. Zarządzanie jest to proces oddziaływania przełożonego na podwładnych aby oni zachowali się zgodnie z jego wolą i aby realizowali cele wytyczone przez przełożonego. 3. Zarządzanie jest to nieustający proces podejmowania decyzji (rozwiązywania problemów) Zarządzanie jest więc działaniem, którego podmiotem jest zawsze człowiek lub zespół ludzi, a przedmiotem człowiek (lub zespół ludzi) i rzeczy, którymi się posługuje w procesie gospodarczym. Gospodarowanie: to proces, polegający na decydowaniu o rodzaju i wielkości pozyskiwanych, rzadkich zasobów oraz o sposobach ich wykorzystania do realizacji konkretnych celów. Możliwość kierowania ludźmi w organizacji wynika z rodzaju posiadanej władzy: -władza nagradzania: zasadzająca się na tym, że kierownik może wynagrodzić podwładnych mu pracowników za wykonanie zadania bądź też osiągnięcie zakładanego poziomu wyników; -władza wymuszania: będąca odwrotnością władzy nagradzania, polegająca na możliwości karania za niespełnienie wymagań; - władza legalna: (z mocy prawa),istniejąca wtedy, gdy podwładny uznaje, że ten kto ją wykonuje, ma prawo do wywierania wpływu w pewnych granicach; - władza ekspercka: władza oparta na wiedzy, wynikająca z przekonania podmiotu zarządzania, że sprawujący ją ma szczególną wiedze, dzięki czemu działanie będzie bardziej efektywne; - władza odniesienia: odwołująca się do pragnienia utożsamiania się osoby poddającej się tej władzy z tym kto tę władzę sprawuje. Proces zarządzania polega na dążeniu do osiągnięcia w instytucji podstawowych pożądanych stanów rzeczy: 1) kierownicy zarządzający instytucją pozostają zobligowania do zapewnienia ekwiwalentnej wymiany pomiędzy instytucją a elementami jej otoczenia, co jest warunkiem osiągnięcia planowanych efektów ekonomicznych 2)ze względu, że uczestnikami instytucji są ludzie, konieczne zagwarantowanie jest im zadowalających warunków pracy, tzn. zapewnienie równowagi pomiędzy aspiracjami a wymaganiami procesu pracy Punktem wyjścia w procesie podejmowania decyzji jest powstanie problemu i jego rozwiązywanie problemów 11

12 3) instytucja prowadzi swą działalność w konkretnym układzie sił społecznych, z oddziaływaniem których musi się liczyć i respektować je. Racjonalne zespolenie zasobów instytucji i otoczenia jest uwarunkowane jakością zarządzania. Zarządzanie zatem polega na prowadzeniu gry ekonomicznej, której warunkami brzegowymi pozostają z jednej strony ograniczenia, z drugiej zaś możliwości. Zarządzanie również jest to układ regulujących funkcjonalnie danej organizacji, zgodnie z wytyczonymi celami. Jest to funkcja kierownicza, to nieustający proces podejmowania decyzji czyli rozwiązywania problemów. Zarządzanie organizacją może być analizowane na dwóch płaszczyznach: funkcjonalnej i procesowej. Funkcjonalna (wg H. Fayola) Funkcje zarządzania: - planowanie (polega na przewidywaniu przyszłego układu warunków i środków działania oraz na formułowaniu celów działania dostosowanych do tego układu oraz na decydowaniu o kierunkach działalności organizacji, określeniu strategii i programów, w celu zapewnienia osiągnięcia celów); - organizowanie ( polega na wykonywaniu czynności, mających na celu powiązanie różnorodnych działań członków organizacji w pewne bardziej lub mniej trwałe zespoły działań. Realizacja tej funkcji następuję poprzez tworzenie struktur organizacyjnych, określających działania zespołowe, podział pracy zarówno w zakresie działań kierowniczych, jak i wykonawczych. Jest to funkcja,która spośród innych funkcji w sposób najbardziej oczywisty i bezpośredni związana jest z systematyczną koordynacją wielu zadań realizujących cele instytucji i związanych z tym stosunków formalnych, łączących członków organizacji. - motywowanie ( polega na wywołaniu u podwładnych właściwego stosunku do powierzonych im zadań. Narzędziami motywacji są bodźce motywacyjne, którymi dysponują kierownicy w sposób negatywny lub pozytywny. Nagrody, wyróżnienia, pochwały to bodźce pozytywne. Negatywne zaś są skutkiem niewłaściwego zachowania podwładnego w procesie realizacji powierzonych mu zadań. Podstawą realizacji tej funkcji jest istnienie potrzeb, do których zaspokojenia dąży każdy członek organizacji) - kontrolowanie ( polega na porównaniu przebiegu lub wyników pewnych działań, czyli stanu osiągniętego z planowanym celem, tzn. ze stanem złożonym. Metoda zarządzania to zespól czynności i środków zalecanych przez naukę i stosowanych przez menedżerów dla podnoszenia skuteczności zarządzania. Z punktu widzenia realizacji jego celów i funkcji. Teoria i praktyka wypracowały setki takich metod, które dotyczą zarówno zarządzania traktowanego ogólnie jak i problemowo. Metody, które dotyczą wybranych funkcji zarządzania określane są jako zarządzanie przez... Metody zarządzania często też określane są jako techniki zarządzania, przez które rozumowane są sposoby działania za pomocą, których menedżer może oddziaływać na ludzi, inne rzeczy i procesy w celu rozwiązywania problemów zarządzania. Proces podejmowania decyzji: 1. Użyteczność negatywna 2. Zbieranie informacji w celu zrozumienia i scharakteryzowania problemów (wewnętrznych i zewnętrznych) 12

Nauka o organizacji. Wykład 1

Nauka o organizacji. Wykład 1 Nauka o organizacji Wykład 1 Plan wykładu Informacje organizacyjne i prezentacja sylabusa Istota organizacji Metafory organizacji Cechy organizacji Typy organizacji Granice organizacji Kontakt Konsultacje:

Bardziej szczegółowo

Nauka o organizacji. Wykład 1

Nauka o organizacji. Wykład 1 Nauka o organizacji Wykład 1 Plan wykładu Informacje organizacyjne i prezentacja sylabusa Istota organizacji Cechy organizacji Typy organizacji Granice organizacji Kontakt Konsultacje: czwartki 13.15-14.45,

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku

Załącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku Załącznik do Uchwały Nr 61 z dnia 16 grudnia 2016 roku STRATEGIA ZARZĄDZANIA ZASOBAMI LUDZKIMI Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Rozdział 1 Założenia ogólne 1 1. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie kompetencjami

Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami reprezentuje jeden z najnowszych nurtów zarządzania zasobami ludzkimi. Jako datę początku zainteresowania zarządzaniem kompetencjami w literaturze wskazuje

Bardziej szczegółowo

Teoria organizacji. Ćwiczenia II. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik

Teoria organizacji. Ćwiczenia II. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik Teoria organizacji Ćwiczenia II Cele organizacji Wg L. Krzyżanowskiego Cel to określony przedmiotowo i podmiotowo przyszły, pożądany stan lub rezultat działania organizacji, możliwy i przewidziany do osiągnięcia

Bardziej szczegółowo

Spis treści WSTĘP. Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU

Spis treści WSTĘP. Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU Spis treści WSTĘP Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU 1.1. Istota i pojęcie nauki 1.2. Metodologia nauk o zarządzaniu 1.2.1. Istota i zasady badań naukowych 1.2.2. Rodzaje wyjaśnień naukowych

Bardziej szczegółowo

Teoretyczne podstawy zarządzania. dr Michał Pulit

Teoretyczne podstawy zarządzania. dr Michał Pulit Teoretyczne podstawy zarządzania dr Michał Pulit Literatura Stephen P. Robbins, David A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, Warszawa 2002, PWE. Fudaliński, J., Smutek, H., Kosała, M., Dołhasz, M., Podstawy

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. Jerzy Apanowicz ( ), Ryszard Rutka (1.6.)

SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. Jerzy Apanowicz ( ), Ryszard Rutka (1.6.) WSTĘP 17 ROZDZIAŁ 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU Jerzy Apanowicz (1.1.-1.5.), Ryszard Rutka (1.6.) 1.1. Istota i pojęcie nauki 19 1.2. Metodologia nauk o zarządzaniu 22 1.2.1. Istota i zasady badań

Bardziej szczegółowo

Istota zarządzania Definicje Ewolucja Funkcje

Istota zarządzania Definicje Ewolucja Funkcje Istota zarządzania Definicje Ewolucja Funkcje Opracowanie: Aneta Stosik ORGANIZACJA ZARZĄDZANIE Jest zestawem działań skierowanych na zasoby organizacji z zamiarem osiągni gnięcia celów w organizacyjnych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie kadrami. Opracowanie: Aneta Stosik

Zarządzanie kadrami. Opracowanie: Aneta Stosik Zarządzanie kadrami Opracowanie: Aneta Stosik Zarządzanie kadrami - definicje Zbiór działań związanych z ludźmi, ukierunkowanych na osiąganie celów organizacji i zaspokojenie potrzeb pracowników Proces

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie kadrami: Paweł Grzeszczuk Cezary Kuks

Zarządzanie kadrami: Paweł Grzeszczuk Cezary Kuks Zarządzanie kadrami: Paweł Grzeszczuk Cezary Kuks Definicja: Zbiór działań związanych z ludźmi, ukierunkowanych na osiąganie celów organizacji i zaspokojenie potrzeb pracowników Proces celowego grupowania

Bardziej szczegółowo

Katedra Teorii Organizacji i Zarządzania Zakład Zarządzania Publicznego

Katedra Teorii Organizacji i Zarządzania Zakład Zarządzania Publicznego Prof. dr hab. Andrzej Piotr Wiatrak Katedra Teorii Organizacji i Zarządzania Zakład Zarządzania Publicznego Pokój B322, dyżur w piątki godz. 14.00-16.00 16.00 e-mail: apw@wz.uw.edu.pl 1 Przedmiot: Podstawy

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania AWF KATOWICE Podstawy zarządzania TiR, 1 rok, gr 1 Magdalena Badura, Adrianna Hasiak, Alicja Janota [Rok] A W F K A T O W I C E Zarządzanie należy do nauk ekonomicznych. Od początku XX wieku, odkąd zarządzanie

Bardziej szczegółowo

waga władzy,, tj. w jaki sposób sprawujący władzę wpływa, aby zamierzone czynności ci zostały

waga władzy,, tj. w jaki sposób sprawujący władzę wpływa, aby zamierzone czynności ci zostały WYKŁAD 8 PRZYWÓDZTWO I PROCES ODDZIAŁYWANIA W ORGANIZACJI 1 1. Modele i rodzaje władzy oraz autorytetu: Kierowanie jako proces oddziaływania lub współ- działania z ludźmi, mający na celu ukierunkowanie

Bardziej szczegółowo

EWOLUCJA TEORII ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

EWOLUCJA TEORII ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA Spis treści PRZEDMOWA Część I ROZDZIAŁ 1 WPROWADZENIE KIEROWANIE I KIEROWNICY Organizacje i potrzeba kierowania Proces kierowania Rodzaje kierowników Poziom zarządzania a umiejętności Wyzwania stawiane

Bardziej szczegółowo

Kierowanie / James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbert. - wyd. 2. Warszawa, Spis treści PRZEDMOWA 13

Kierowanie / James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbert. - wyd. 2. Warszawa, Spis treści PRZEDMOWA 13 Kierowanie / James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbert. - wyd. 2. Warszawa, 2011 Spis treści PRZEDMOWA 13 Część I. WPROWADZENIE Rozdział 1. KIEROWANIE I KIEROWNICY 19 Organizacje i potrzeba

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) obowiązuje od 01.10.2015 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

Poczta Polska S.A. Schemat wartościowania

Poczta Polska S.A. Schemat wartościowania Poczta Polska S.A. Schemat wartościowania Spis treści 1. Kryterium: Wpływ na wynik ekonomiczny... 3 2. Kryterium: Odpowiedzialność za zarządzanie ludźmi i zespołami... 4 3. Kryterium: Odpowiedzialność

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania organizacjami

Podstawy zarządzania organizacjami Materiał do użytku wewnętrznego dla studentów PWSZ w Głogowie Podstawy zarządzania organizacjami Wykładowca: dr Jarosław Hermaszewski Literatura Podstawowa: Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami.

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE. Pojęcie

ZARZĄDZANIE. Pojęcie ZARZĄDZANIE Pojęcie Trudności translatorskie 1. Zarządzanie wywodzi się z angielskiego terminu managament. 2. Podkreśla się, że jest to tłumaczenie nieprecyzyjne mające kontekst czynnościowy. 3. W powyższym

Bardziej szczegółowo

LUDZKIMI BARBARA ZYZDA

LUDZKIMI BARBARA ZYZDA ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI BARBARA ZYZDA KONSULTACJE W semestrze zimowym 2015/2016 - pokój 402, bud. A: 07.11.2015 godz. 12.10-13.10 21.11.2015 godz. 14.10-15.10 12.12.2015 godz. 12.10-13.10 23.01.2016

Bardziej szczegółowo

Podstawy organizacji i zarządzania

Podstawy organizacji i zarządzania Podstawy organizacji i zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Kierunki w zarządzaniu Rozwój

Bardziej szczegółowo

1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)

1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.) 1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania. Elementy planowania. Definicja procesu zarządzania. Dr Janusz Sasak

Podstawy zarządzania. Elementy planowania. Definicja procesu zarządzania. Dr Janusz Sasak Podstawy zarządzania Dr Janusz Sasak Definicja procesu zarządzania Ciągłe lub cykliczne wykonywanie działań kierowniczych ujmowanych w cztery podstawowe funkcje planowanie, organizowanie, przewodzenie

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy organizacji i zarządzania

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy organizacji i zarządzania KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Podstawy organizacji i zarządzania 2. KIERUNEK: Bezpieczeństwo narodowe 3. POZIOM STUDIÓW: studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: rok II, semestr 3 5.

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) obowiązuje od 01.10.2015 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

PODEJMOWANIE DECYZJI W TEORII ZARZĄDZANIA. Elżbieta Jamrozy Marcin Sadowski WSOWL 2011

PODEJMOWANIE DECYZJI W TEORII ZARZĄDZANIA. Elżbieta Jamrozy Marcin Sadowski WSOWL 2011 PODEJMOWANIE DECYZJI W TEORII ZARZĄDZANIA Elżbieta Jamrozy Marcin Sadowski WSOWL 2011 2011-03-20 Podejmowanie decyzji w teorii zarządzania 2 CZYM JEST DECYDOWANIE? 1 2011-03-20 Podejmowanie decyzji w teorii

Bardziej szczegółowo

zarządzania, a mianowicie: racjonalność procedury i cechy dobrego planu, w ramach kierowania ludźmi poprawność

zarządzania, a mianowicie: racjonalność procedury i cechy dobrego planu, w ramach kierowania ludźmi poprawność WYKŁAD 12 KONTROLA I CONTROLLING W ORGANIZACJI 1 1. Istota kontroli w organizacji: Kontrola jest procesem obserwowania i sprawdzania działań organizacji, czy przebiegają one zgodnie z planem i zapewniają

Bardziej szczegółowo

Kierunek Zarządzanie II stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych

Kierunek Zarządzanie II stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych Kierunek Zarządzanie II stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych Objaśnienie oznaczeń: Z efekty kierunkowe dla Zarządzania W wiedza

Bardziej szczegółowo

SOCJOLOGIA ORGANIZACJI. Dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka

SOCJOLOGIA ORGANIZACJI. Dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka SOCJOLOGIA ORGANIZACJI Dr Jagoda Mrzygłocka- Chojnacka 1 SOCJOLOGIA ORGANIZACJI Współczesne społeczeństwo jest społeczeństwem organizacji formalnych, czyli dużymi grupami wtórnymi utworzonymi z myślą o

Bardziej szczegółowo

Ekonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe

Ekonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe Ekonomika Transportu każda zorganizowana postać podażowej strony rynku usług przemieszczania, mająca swoją nazwę i oferującą specyficzny produkt - usługę transportową Cechy: odrębność ekonomiczna odrębność

Bardziej szczegółowo

POLITYKA KADROWA OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ZIELONEJ GÓRZE

POLITYKA KADROWA OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ZIELONEJ GÓRZE POLITYKA KADROWA OŚRODKA DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W ZIELONEJ GÓRZE I. Założenia i podstawy prawne Polityka Kadrowa jest formalną deklaracją kierownictwa Ośrodka stanowiącą oficjalny wyraz przyjętego w

Bardziej szczegółowo

2011-11-25. Jego rezultatem są wybory strategiczne i programy działań zmierzających do zapewnienia realizacji tych wyborów.

2011-11-25. Jego rezultatem są wybory strategiczne i programy działań zmierzających do zapewnienia realizacji tych wyborów. 2011-11-25 Planowanie działalności - istota Planowanie działalności stowarzyszenia jest sformalizowanym procesem podejmowania decyzji, w którym wypracowuje się pożądany obraz przyszłego stanu organizacji

Bardziej szczegółowo

Metody zarządzania. Plan zajęć. Wykład: poniedziałek, 17:00 18:30, sala δ (delta) CIN. Prowadzący: dr Maciej Stępiński,

Metody zarządzania. Plan zajęć. Wykład: poniedziałek, 17:00 18:30, sala δ (delta) CIN. Prowadzący: dr Maciej Stępiński, Metody zarządzania Wykład: poniedziałek, 17:00 18:30, sala δ (delta) CIN Prowadzący: dr Maciej Stępiński, mstep@amu.edu.pl Forma zaliczenia: egzamin w formie pisemnej, testowej test wyboru plus pytania

Bardziej szczegółowo

MODEL DOSKONAŁOŚCI ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

MODEL DOSKONAŁOŚCI ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ Wykład 2. MODEL DOSKONAŁOŚCI ORGANIZACJI I ZASADY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ 1 1. Systematyka zarządzania jakością w organizacji: Systematyka zarządzania jakością jest rozumiana jako: system pojęć składających

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12

Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA ORGANIZACJI 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:

Bardziej szczegółowo

HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie?

HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? HR Biznes Partner jak umacniać pozycję HR-owca w firmie? Kim jest HR Biznes Partner? Czy jest to tylko modne określenie pracownika HR-u, czy może kryje się za nim ktoś więcej? Z założenia HR Biznes Partner

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW PODSTAWY FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTW Część 5. Mgr Michał AMBROZIAK Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Warszawa, 2007 Prawa autorskie zastrzeżone. Niniejszego opracowania nie wolno kopiować ani

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Załącznik nr 74 do uchwały nr Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 29 maja 2012 r. Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku poziom kształcenia profil kształcenia

Bardziej szczegółowo

Dopasowanie IT/biznes

Dopasowanie IT/biznes Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI OPARTE NA KOMPETENCJACH (1) KOMPETENCJE

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI OPARTE NA KOMPETENCJACH (1) KOMPETENCJE ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI OPARTE NA KOMPETENCJACH (1) KOMPETENCJE KOMPETENCJE potencjał przyczyniający się do osiągnięcia określonych wyników w procesach pracy. KOMPETENCJE potencjał, istniejący w

Bardziej szczegółowo

Podstawy Zarządzania

Podstawy Zarządzania Podstawy Zarządzania Mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Cykl życia organizacji Cykl życia organizacji Jest

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania. Praktyka i teoria zarządzania. Kierowanie i władza w przedsiębiorstwie. Instrumenty zarządzania. Biznes plan.

Podstawy zarządzania. Praktyka i teoria zarządzania. Kierowanie i władza w przedsiębiorstwie. Instrumenty zarządzania. Biznes plan. Materiały do zajęć Podstawy zarządzania. Praktyka i teoria zarządzania. Kierowanie i władza w przedsiębiorstwie. Instrumenty zarządzania. Biznes plan. 1. Pojęcie kierowania, zarządzania i organizacji.

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne

LABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne LABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne Konkurencja a procesy operacyjne W czasie nasilających się procesów globalizacyjnych akcent działań konkurencyjnych przesuwa się z obszaru generowania znakomitych

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY ZARZĄDZANIA TEMAT PRACY : KIEROWANIE I PRZYWÓDZTWO MARTA TRZONKOWSKA

PODSTAWY ZARZĄDZANIA TEMAT PRACY : KIEROWANIE I PRZYWÓDZTWO MARTA TRZONKOWSKA PODSTAWY ZARZĄDZANIA TEMAT PRACY : KIEROWANIE I PRZYWÓDZTWO WYKONAŁY: ADA NOWICKA MARTA TRZONKOWSKA PROWADZĄCY: MGR. MARCIN DARECKI ZARZĄDZANIE Zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji,

Bardziej szczegółowo

Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji

Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji 1 Najwyższa jakość działania [kultura osobista, lojalność, prawość i uczciwość, dbałość o ład i porządek, terminowość] Wyznacza oczekiwania dbając o ład

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI Rozdział 1 Wstęp, czyli o zarządzaniu przez rozwój Rozdział 2 Rozwój organizacyjny szkół

SPIS TREŚCI Rozdział 1 Wstęp, czyli o zarządzaniu przez rozwój Rozdział 2 Rozwój organizacyjny szkół SPIS TREŚCI Rozdział 1 Wstęp, czyli o zarządzaniu przez rozwój... 7 Rozdział 2 Rozwój organizacyjny szkół... 13 Rozdział 3 Sposoby pozyskiwania osób uczestniczących w procesie rozwoju organizacji... 34

Bardziej szczegółowo

Co to jest motywacja i jak motywować ludzi

Co to jest motywacja i jak motywować ludzi Co to jest motywacja i jak motywować ludzi Termin motywacja jest stosowany w psychologii do opisu wszelkich mechanizmów odpowiedzialnych za uruchomienie, ukierunkowanie, podtrzymanie i zakończenie zachowania.

Bardziej szczegółowo

Podstawy organizacji i zarządzania

Podstawy organizacji i zarządzania Podstawy organizacji i zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Struktura organizacyjna Struktura

Bardziej szczegółowo

G. Morgan, Obrazy organizacji, Warszawa 1997

G. Morgan, Obrazy organizacji, Warszawa 1997 3. Metafory organizacyjne Morgana G. Morgan, Obrazy organizacji, Warszawa 1997 przedstawia specyficzny sposób postrzegania, myślenia i mówienia o organizacji; ujmuje istotę utrwalonego typu doświadczenia

Bardziej szczegółowo

Struktury organizacyjne. Marek Angowski

Struktury organizacyjne. Marek Angowski Struktury organizacyjne Marek Angowski Pojęcie struktury organizacyjnej Struktura organizacyjna - jest to system zarządzania składający się z powiązanych ze sobą elementów i procesów organizacji oraz zachodzących

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania Podstawy zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Struktura organizacyjna Struktura organizacyjna

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie w tematykę zarządzania projektami/przedsięwzięciami

Wprowadzenie w tematykę zarządzania projektami/przedsięwzięciami Wprowadzenie w tematykę zarządzania projektami/przedsięwzięciami punkt 2 planu zajęć dr inż. Agata Klaus-Rosińska 1 DEFINICJA PROJEKTU Zbiór działań podejmowanych dla zrealizowania określonego celu i uzyskania

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny

Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Załącznik do uchwały Nr XXIII 5.5/13 Senatu UMCS z dnia 27 lutego 2013 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów LOGISTYKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze

Bardziej szczegółowo

Kierunek Zarządzanie I stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych

Kierunek Zarządzanie I stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych Kierunek Zarządzanie I stopnia Szczegółowe efekty kształcenia i ich odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych Objaśnienie oznaczeń: Z efekty kierunkowe W wiedza U umiejętności

Bardziej szczegółowo

6 Metody badania i modele rozwoju organizacji

6 Metody badania i modele rozwoju organizacji Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKA PRZYWÓDZTWA EDUKACYJNEGO I KOMPETENCJE POLSKICH DYREKTORÓW

SPECYFIKA PRZYWÓDZTWA EDUKACYJNEGO I KOMPETENCJE POLSKICH DYREKTORÓW Prezentacja przedstawiona podczas VIII Kongresu Zarządzania Oświatą, OSKKO, Warszawa 25-27.09.2013 www.oskko.edu.pl/kongres/ SPECYFIKA PRZYWÓDZTWA EDUKACYJNEGO I KOMPETENCJE POLSKICH DYREKTORÓW DR ROMAN

Bardziej szczegółowo

ROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU O MODEL

ROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU O MODEL Załącznik 2 WARUNKI WDROŻENIA MODELU KOOPERACJE 3D W OPS ZASOBY KADROWE W MODELU. POSZERZENIE TEMATYKI ROZPOZNANIE ZASOBÓW KADROWYCH I DOKONANIE DOBORU PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH DO REALIZACJI ZADAŃ W OPARCIU

Bardziej szczegółowo

Kierownik. Przywództwo

Kierownik. Przywództwo Kierownik 1. Pożądany zakres wiedzy 2. Preferowane umiejętności (zdolności) zdolności personalne umiejętności interpersonalne 3. Osobowość Przywództwo Podejścia do przywództwa Funkcje przywódcze Przywództwo

Bardziej szczegółowo

WIEDZA T1P_W06. K_W01 ma podstawową wiedzę o zarządzaniu jako nauce, jej miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk;

WIEDZA T1P_W06. K_W01 ma podstawową wiedzę o zarządzaniu jako nauce, jej miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk; SYMBOL Efekty kształcenia dla kierunku studiów: inżynieria zarządzania; Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku inżynieria zarządzania, absolwent: Odniesienie do obszarowych efektów kształcenia

Bardziej szczegółowo

Przywództwo w biznesie

Przywództwo w biznesie Nowe koncepcje przywództwa w biznesie dr hab. Sławomir Winch Przywództwo w biznesie Seminarium dla nauczycieli Warszawa, 25.11.2016 r. Przywództwo wybrane definicje Przywództwo jest to zdolność wpływania

Bardziej szczegółowo

Dopasowanie IT/biznes

Dopasowanie IT/biznes Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html

Bardziej szczegółowo

Aktywne formy kreowania współpracy

Aktywne formy kreowania współpracy Projekt nr... Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomiczno społecznych Aktywne formy kreowania współpracy Dr inż.

Bardziej szczegółowo

Funkcja personalna Proces planowania kadr w organizacji

Funkcja personalna Proces planowania kadr w organizacji Funkcja personalna Proces planowania kadr w organizacji Opracowanie: Aneta Stosik Planowanie kadr Jest procesem analizowania i ustalania potrzeb organizacji w tym zakresie dla przyjętego przedziału czasu.

Bardziej szczegółowo

Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych

Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych Koncepcja cyfrowej transformacji sieci organizacji publicznych Kierownik Zakładu Systemów Informacyjnych SGH Agenda prezentacji 1 2 3 4 5 Cyfrowa transformacja jako szczególny rodzaj zmiany organizacyjnej

Bardziej szczegółowo

Symbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10

Symbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10 Załącznik do uchwały nr 73 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 30 stycznia 2013 r. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa kierunku studiów: Administracja 1. Odniesień efektów kierunkowych do

Bardziej szczegółowo

Współczesne koncepcje zarządzania (case study)

Współczesne koncepcje zarządzania (case study) Współczesne koncepcje zarządzania (case study) Ćwiczenie gr. 1 i gr. 2 Ekonomia Studia niestacjonarne I stopnia (2018/19) Zagadnienia realizowane w trakcie zajęć 1. Historia teorii organizacji. Funkcje

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI WYKŁAD 10 ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI W ORGANIZACJI 1 1. Istota zarządzania zasobami ludzkimi: Zarządzanie zasobami ludzkimi (ZZL) organizacji jest zespołem działań polegających na kształto- waniu zasobów

Bardziej szczegółowo

POLITYKA JAKOŚCI. Polityka jakości to formalna i ogólna deklaracja firmy, jak zamierza traktować sprawy zarządzania jakością.

POLITYKA JAKOŚCI. Polityka jakości to formalna i ogólna deklaracja firmy, jak zamierza traktować sprawy zarządzania jakością. POLITYKA JAKOŚCI Polityka jakości jest zestawem nadrzędnych celów, zamiarów oraz orientacji organizacji na jakość. Stanowi ona dowód na to, że przedsiębiorca wie, czego chce i kieruje swoim przedsiębiorstwem

Bardziej szczegółowo

ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE

ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE 1.1.1 Zachowania organizacyjne I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE ZACHOWANIA ORGANIZACYJNE Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Kod przedmiotu: P9 Wydział Zamiejscowy w Ostrowie

Bardziej szczegółowo

PROGRAMY ZAJĘĆ WYKŁADY I ĆWICZENIA PRZEDMIOT: PRZYWÓDZTWO W ZARZĄDZANIU

PROGRAMY ZAJĘĆ WYKŁADY I ĆWICZENIA PRZEDMIOT: PRZYWÓDZTWO W ZARZĄDZANIU PROGRAMY ZAJĘĆ WYKŁADY I ĆWICZENIA PRZEDMIOT: PRZYWÓDZTWO W ZARZĄDZANIU Rok studiów III Semestr Liczba godzin Forma łącznie wykład ćwiczenia seminari a zaj.fakultat. zaliczenia zimowy 20 z letni Opis przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Ocena efektywności pracy. Opracowanie: Aneta Stosik

Ocena efektywności pracy. Opracowanie: Aneta Stosik Ocena efektywności pracy Opracowanie: Aneta Stosik Zarządzanie zasobami ludzkimi Strategiczne i spójne podejście do zarządzania najbardziej wartościowymi aktywami organizacji Proces celowego grupowania

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie zasobami ludzkimi Wprowadzenie

Zarządzanie zasobami ludzkimi Wprowadzenie Marek Angowski Zarządzanie zasobami ludzkimi Wprowadzenie Definicje ZZL Zarządzanie zasobami ludzkimi jest to skoordynowany zbiór działań związanych z ludźmi, prowadzący do osiągania założonych celów organizacji

Bardziej szczegółowo

Oferta szkoleń dla przedsiębiorstw i firm

Oferta szkoleń dla przedsiębiorstw i firm Oferta szkoleń dla przedsiębiorstw i firm I. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych 1. Komunikowanie interpersonalne w miejscu pracy Istota i prawidłowości procesu komunikowania się między ludźmi

Bardziej szczegółowo

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki Opis efektów kształcenia dla kierunku politologia I stopnia przyjętych uchwałą Rady Wydziału Nauk Politycznych w dniu 27 lutego 2012 r., zmodyfikowanych 24 września 2012 r. oraz 25 maja 2015 r. Efekty

Bardziej szczegółowo

Techniczne (produkcja) - zapewnienie metod, narzędzi, urządzeń służących do wytworzenia produktu

Techniczne (produkcja) - zapewnienie metod, narzędzi, urządzeń służących do wytworzenia produktu Problemy do rozwiązania: Kierunek administracyjny -Rozłączny podział pracy administracyjnej między poszczególne stanowiska i wyraźna specjalizacja w sferze zadań, -Rozgraniczenie ściśle określonych kompetencji,

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie łańcuchem dostaw

Zarządzanie łańcuchem dostaw Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania

Bardziej szczegółowo

Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)

Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka) Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 1.1. Ewolucja podejść do zarządzania (Włodzimierz Piotrowski) 1.1.1. Kierunek klasyczny 1.1.2. Kierunek human relations (szkoła stosunków międzyludzkich) 1.1.3. Podejście

Bardziej szczegółowo

Prawo administracyjne. Wprowadzenie do prawa administracyjnego

Prawo administracyjne. Wprowadzenie do prawa administracyjnego Prawo administracyjne Wprowadzenie do prawa administracyjnego ministro, ministrare służyć, wykonywać Stosowany przedrostek ad- wskazuje na celowość działania. Pojęcie Administracja w ujęciu statycznym/organizacyjnym

Bardziej szczegółowo

MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH

MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11

Bardziej szczegółowo

Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje

Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje Projekt Podlaska Sieć Partnerstw na rzecz Ekonomii Społecznej nr POKL.07.02.02-20-016/09 Potencjał społeczności lokalnej-podstawowe informacje Praca powstała na bazie informacji pochodzących z publikacji

Bardziej szczegółowo

Podstawy zarządzania

Podstawy zarządzania Podstawy zarządzania Opracowała dr Grażyna Królik Cel przedmiotu: I. Ogólne informacje o przedmiocie Zapoznanie studentów z instrumentarium pojęciowym i metodycznym zarządzania Ramowy program: Zajęcia

Bardziej szczegółowo

Organizacja i Zarządzanie

Organizacja i Zarządzanie Kazimierz Piotrkowski Organizacja i Zarządzanie Wydanie II rozszerzone Warszawa 2011 Recenzenci prof. dr hab. Waldemar Bańka prof. dr hab. Henryk Pałaszewski skład i Łamanie mgr. inż Ignacy Nyka PROJEKT

Bardziej szczegółowo

Projekt: Szansa drzemie w zmianie nowoczesne ZZL

Projekt: Szansa drzemie w zmianie nowoczesne ZZL Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt: Szansa drzemie w zmianie nowoczesne ZZL Opis szkoleń planowanych do realizacji w ramach projektu

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie marketingowe

Zarządzanie marketingowe Zarządzanie marketingowe 1. Pojęcie i wymiary zarządzania. 2. Struktura zarządzania przedsiębiorstwem (rys.). 3. Przedmiot i funkcje marketingu. 4. Naczelne zasady i główne zadanie marketingu. 5. Proces

Bardziej szczegółowo

Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze

Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze Struktura klastrowa M. Porter - klastry to geograficzne koncentracje wzajemnie powiązanych przedsiębiorstw, wyspecjalizowanych dostawców (w tym dostawców

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. przywołuje pogłębioną wiedzę o różnych środowiskach społecznych kształtujących bezpieczeństwo, ich specyfice i procesach w nich zachodzących

WIEDZA. przywołuje pogłębioną wiedzę o różnych środowiskach społecznych kształtujących bezpieczeństwo, ich specyfice i procesach w nich zachodzących Nazwa kierunku studiów: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Poziom kształcenia: studia II stopnia; Profil kształcenia: praktyczny; Obszar nauk społecznych; Dziedziny nauk: nauki społeczne, nauki ekonomiczne, nauki

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie grupami i zespołami roboczymi

Zarządzanie grupami i zespołami roboczymi Materiał do użytku wewnętrznego dla studentów PWSZ w Głogowie Zarządzanie grupami i zespołami roboczymi Wykład XV Źródło: opracowano na podstawie R.W.Gryffin, Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa:

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE

ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE WYKŁAD 6 ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE 1 1. Istota zarządzania strategicznego: Przygotowanie strategii i oparcie na niej funkcjono- wania organizacji jest treścią kompleksowego, inter- dyscyplinarnego i wielofazowego

Bardziej szczegółowo

Organizacja i Zarządzanie Wykład 12 dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni

Organizacja i Zarządzanie Wykład 12 dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni Organizacja i Zarządzanie Wykład 12 dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni Znaczenie kontroli 1) w sensie ogólnym kierowanie; 2) w sensie technicznym

Bardziej szczegółowo

Misją Coca-Cola HBC Polska jest:

Misją Coca-Cola HBC Polska jest: Plany JK WZ UW 7 Misją Coca-Cola HBC Polska jest: Przynosić orzeźwienie konsumentom naszych produktów Współpracować z naszymi klientami na zasadach partnerstwa Wypracowywać zysk dla naszych udziałowców...aktywnie

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r.

Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r. Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla menedżerskich studiów podyplomowych Master of Business Administration (MBA) prowadzonych

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA I STOPNIA PROFIL PRAKTYCZNY

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA I STOPNIA PROFIL PRAKTYCZNY WYŻSZA SZKOŁA BEZPIECZEŃSTWA z siedzibą w Poznaniu EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZARZĄDZANIE STUDIA I STOPNIA PROFIL PRAKTYCZNY UMIEJSCOWIENIE KIERUNKU W OBSZARZE Kierunek studiów zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Podstawy Zarządzania

Podstawy Zarządzania Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Marcin Darecki Katedra Teorii Organizacji

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Organizacja i kierownictwo 2. Kod modułu : OK. (10-OK.-a1-n) 3. Rodzaj modułu : Obowiązkowy 4. Kierunek studiów: Administracja 5.

Bardziej szczegółowo

Odniesienie efektów kierunkowych kształcenia do efektów obszarowych

Odniesienie efektów kierunkowych kształcenia do efektów obszarowych Załącznik do uchwały nr 540 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 27 stycznia 2016 r. Odniesienie efektów kierunkowych kształcenia do efektów obszarowych Tabela odniesień efektów kierunkowych do

Bardziej szczegółowo

Alicja Matura: Procedury naboru pracowników 1 PROCEDURY NABORU PRACOWNIKÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE. Alicja Matura. www.e-bookowo.pl

Alicja Matura: Procedury naboru pracowników 1 PROCEDURY NABORU PRACOWNIKÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE. Alicja Matura. www.e-bookowo.pl 1 PROCEDURY NABORU PRACOWNIKÓW W PRZEDSIĘBIORSTWIE Alicja Matura 2 Alicja Matura Procedury naboru pracowników w przedsiębiorstwie Copyright by e-bookowo & Alicja Matura 2008 ISBN 978-83-61184-15-7 Internetowe

Bardziej szczegółowo

(miejscowość i data) Straży Granicznej) OPINIA SŁUŻBOWA

(miejscowość i data) Straży Granicznej) OPINIA SŁUŻBOWA ...... (nazwa jednostki organizacyjnej (miejscowość i data) Straży Granicznej) OPINIA SŁUŻBOWA za okres od do I. DANE PERSONALNE OPINIOWANEGO nr PESEL nazwisko i imię imię ojca stopień data mianowania

Bardziej szczegółowo

Przedszkole Nr 30 - Śródmieście

Przedszkole Nr 30 - Śródmieście RAPORT OCENA KONTROLI ZARZĄDCZEJ Przedszkole Nr 30 - Śródmieście raport za rok: 2016 Strona 1 z 12 I. WSTĘP: Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych

Bardziej szczegółowo