Marzec/Mar (21)

Transkrypt

1 Marzec/Mar (21)

2 jeśli rozliczasz się w Polsce......podziel się swoim 1% jeden procent - niejedno marzenie Wpisz w rozliczeniu rocznym PIT: 1% podatku na rzecz Fundacja Mam Marzenie KRS Fundacja Mam Marzenie powstała, by spełniać marzenia polskich dzieci cierpiących na choroby zagrażające ich życiu. Przez swoją działalność pracownicy Fundacji chcą dostarczyć chorym dzieciom i ich rodzinom niezapomnianych wrażeń, które wniosą w ich życie radość, siłę do walki z chorobą i nadzieję na przyszłość. Fundacja dąży do tego, aby żadne marzenie polskiego dziecka nie pozostało niespełnione, bez względu na status społeczny rodziny i jej miejsce zamieszkania. Magazyn LINK wspiera ogólnopolską akcję! POLSKA

3 3(21) w tym miesiącu: 4 Z POLSKI 5 ZE ŚWIATA 6 Z DALEKIEGO KRAJU 6 AKTORÓW ROZMOWY W GARDEROBIE Piotr Adamczyk i Tomasz Karolak 8 LINKrozmowy ycie zmusi³o Aniê do roz³¹ki z niepe³nosprawn¹ córk¹. Czytelnikom magazynu Link Polska, w rozmowie z Jakubem Świderkiem, Ania opowiada o walce z chorob¹ Ewy. 10 PERYSKOP 12 TEMAT NUMERU Kinowa pamiêæ o Katyniu, czyli świat wobec zbrodni stalinowskich. Piotr Miś, przy okazji nominacji do Oscara filmu Katyñ Andrzeja Wajdy, wraca do tragicznych wydarzeñ historycznych. 30 RADOSNYCH ŚWI T WIELKIEJ NOCY I SMACZNEGO JAJKA YCZY REDAKCJA MAGAZYNU Zespó³ redakcyjny/ Magazine team Sylwia Stankiewicz Piotr Miś, Pawe³ Bruger redakcja@linkpolska.com Wspó³praca/Contributors Piotr Poraj Poleski, Piotr Adamczyk, Tomasz Karolak, Maryna Tomaszewska, Wojtek Beśka, Tomasz Kurkowski, Barbara Snowarska, Katja Sztuba, Helena Kubajczyk, Kasia Grzeszewska, Marcin Wilkowski (fotografia) *na ok³adce: Kinowa pamiêæ o Katyniu - Andrzej Wajda i jego dzie³o (zdjêcia: Adres/Address: 1a Market Place Carrickfergus BT38 7AW Tel.: info@linkpolska.com Redaktor naczelny/editor Jakub Świderek, , jakub@linkpolska.com Reklama/Advertising Aneta Patriak, , aneta@linkpolska.com Polski Magazyn w Irlandii Pó³nocnej Polish Magazine in Northern Ireland 16 GALERIA Witold Krassowski dzieli siê swoimi przemyśleniami na temat pokoleniowych ró nic polskich aktorów. 18 REPORTA Osi¹gn¹æ cel, czyli studia na emigracji. W reporta u Paw³a Brugera czytamy o yciu polskich studentów w Belfaście. 21 PORADNIK 22 KULTURA Rozmowa z Kasi¹ Grzeszewsk¹. 24 SPORT 26 TURYSTYKA Tym razem Tomasz Kurkowski zabiera nas na wêdrówkê po Amsterdamie. 30 LINKcafé 32 OG OSZENIA DROBNE 34 WA NE ADRESY 26 Konsultant generalny/ General consultant Andrzej Szozda Dzia³ graficzny/art Room Irka Laskowska irka@linkpolska.com Tomasz Zawistowski (reklamy) Wydawca/Publisher Link Polska Limited Dyrektor/Director Ewa Grosman Druk/Print GPS Colour Graphics Ltd. Redakcja i wydawca nie ponosz¹ odpowiedzialności za treśæ og³oszeñ, reklam i informacji. Redakcja nie zwraca materia- ³ów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Nades³ane materia³y przechodz¹ na w³asnośæ redakcji, co jednocześnie oznacza przeniesienie na redakcjê magazynu Link Polska praw autorskich z prawem do publikacji w ka dym obszarze. Przedruk materia³ów publikowanych w magazynie Link Polska mo liwy tylko za zgod¹ redakcji. Jakub Świderek redaktor naczelny Kilka słów NA POCZ TEK Pewien mądry islandzki nastolatek założył Stowarzyszenie przeciwko Polakom i nawołuje, by się ich pozbyć z Islandii póki nie jest za późno. No cóż, różni nastolatkowie różne pomysły mają. Tu jednak sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, bo wspomniany kolega w przeciągu 3 dni zgromadził na swojej stronie internetowej 700 innych Islandczyków, nawiasem mówiąc również nastolatków, którzy wyraźnie nie cieszą się z obecności naszych rodaków na wyspie. Za młodymi Islandczykami poszły media i tak zaczęła się narodowa dyskusja: kochać Polaka czy nienawidzić? Ja pytam więc, czy społeczeństwo islandzkie zgłupiało do reszty, poświęcając tak dużo uwagi, energii i czasu na roztrząsanie wybryku rozwydrzonego szczeniaka? A teraz nasze podwórko. Niedawno dostaliśmy do redakcji list o następującej treści: Mam pytanko na temat benefitów dla dzieci. Mam obecnie jedno dziecko i mam benefity, chyba wszystkie. Chciałam się dowiedzieć, czy na drugie dziecko też przysługują benefity, jeśli tak, to czy mogę wiedzieć jakie? Czekam na wiadomość jak najszybciej, ponieważ 19 lutego urodzę drugie. Po przeczytaniu listu natychmiast przypomniał mi się ten nastoletni bezmyślny Islandczyk. 3

4 LINKpolska p r a s ó w k a Nowy terminal zamiast Etiudy. Zarządca lotniska Okęcie rozważa wybudowanie w Warszawie zupełnie nowego terminalu dla tanich linii lotniczych informuje Gazeta Prawna. Na budowę nowych lotnisk i inwestycje w istniejących portach regionalnych może zostać wydanych nawet 5 mld zł. Nowy terminal miałby zastąpić istniejący terminal Etiuda. Brytyjska policja desperacko poszukuje policjantów, którzy mówią po polsku pisze Gazeta Wyborcza. Wszystko dlatego, że wraz z napływem emigrantów wzrasta również przestępczość w polskich społecznościach. Zarobki też nie są bez znaczenia. Na początek brytyjski policjant dostaje 28 tys. funtów rocznie. Po specjalizacjach i kursach - znacznie więcej. Warunkiem jest dobra znajomość języka angielskiego. Strach przed sądem. Prokuratura odmówiła przeprowadzenia śledztwa w sprawie książki Jana T. Grossa Strach. I bardzo dobrze. Dzięki temu unikniemy ewentualnego procesu, który - niezależnie od wyroku - skompromitowałby Polskę w oczach świata - uważa tygodnik Wprost. Książka wywołała burzliwą dyskusję na temat polskiego antysemityzmu - autor zarzuca Polakom, że po II wojnie światowej prześladowali Żydów. To nie jest książka o stosunkach polsko-żydowskich, ale o nas samych. O naszej tożsamości - mówi Gross. Po wydaniu książki, w Polsce rozgorzała dyskusja nad tym, czy autor dopuścił się, karalnego według polskiego prawa znieważenia narodu polskiego, czy też nie. Wynagrodzenia w zależności od płci. Wyniki Internetowego Badania Wynagrodzeń 2007 roku pokazują, że w Polsce zarobki mężczyzn i kobiet nadal różnią się w istotnym stopniu czytamy w Gazecie Praca. Najniżej wynagradzani mężczyźni zarabiają o 23% lepiej niż odpowiadająca im grupa badanych kobiet, ale największa dysproporcja występuje w grupie 10% najlepiej zarabiających, gdzie różnica wynosi 3500 zł, co daje panom przewagę aż 53%. W badaniu uczestniczyła rekordowa liczba 80 tys. osób, wśród których dominują ludzie młodzi z wykształceniem wyższym. Ukrainki szukają mężów- -Polaków w Internecie. Studentka z Ukrainy pilnie szuka chętnego do ślubu - tego typu ogłoszenia coraz częściej można znaleźć na forach internetowych. Ukrainki nie ukrywają, że małżeństwo ma służyć wyłącznie zalegalizowaniu pobytu w Polsce. Stawki oferowane przez chętne do zamążpójścia zaczynają się od 1000 dolarów - podają Super Nowości. Polska w Schengen W tym miesiącu zostaną zniesione kontrole graniczne na lotniskach państw należących do strefy Schengen, w tym Polski. Nie ma już również kontroli na naszych zachodnich i południowych granicach. Strefa Schengen jest obszarem, na którym zniesiona została kontrola graniczna na wspólnych granicach oraz stosowane są ściśle określone, jednolite zasady dotyczące kontroli na granicach zewnętrznych, wzoru wiz wydawanych cudzoziemcom, wzajemnej współpracy pomiędzy służbami państw, które podpisały umowę, w szczególności w zakresie współpracy policyjnej i sądowej w sprawach kryminalnych, jak również działania tzw. Systemu Informacyjnego Schengen. Polska wraz z Litwą, Łotwą, Estonią, Węgrami, Czechami, Słowacją i Słowenią oraz Maltą przystąpiła do strefy jeszcze z końcem ubiegłego roku. Strefa ta obejmuje również następujące państwa: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Włochy. Norwegia, Holocaust był jednym z najbardziej stygmatyzujących wydarzeń w historii świata argumentuje Knight zginęło 6 mln ludzi. Nie dlatego, że zrobili coś złego, lecz za to, kim byli. Każdy młody człowiek powinien to zrozumieć. Znak określaj¹cy przejście graniczne w strefie Schengen - pomiêdzy Bawari¹ (Niemcy) a Tyrolem (Austria) Islandia to państwa stowarzyszone stosujące reżim Schengen. Państwami członkowskimi Unii Europejskiej, pozostającymi poza obszarem Schengen są Wielka Brytania i Irlandia. EURO 2008 ogl¹damy w Polsacie Z UK do Polski na lekcje historii Tylko w Polsacie będziemy mogli obejrzeć tegoroczne mecze Polaków w piłkarskich mistrzostwach Europy w czerwcu. TVP pierwszy raz w historii nie pokaże tak ważnej imprezy. Polsatowi i TVP nie udało się dojść do porozumienia w sprawie odkupienia przez TVP prawa do emisji 15 z 31 meczów mistrzostw EURO Wszystkie spotkania będą więc emitowane w płatnym Cyfrowym Polsacie. Część z nich, w tym mecze naszej reprezentacji, będą emitowane na otwartej, bezpłatnej antenie. Telewizja Polsat jest właścicielem praw do EURO, wykupiła je od UEFA za 10 mln euro. Brytyjscy uczniowie w wieku lat odwiedzają Państwowe Muzeum Auschwitz Birkenau w Oświęcimiu, aby uczyć się historii. Wyjazdy współfinansuje Ministerstwo Edukacji, które chce, aby młodzież dowiedziała się czym naprawdę była zagłada. Brytyjski minister edukacji Jim Knight uznał za udany, trwający od kilku lat, pilotażowy program edukacyjny polegający na tym, że najlepsi uczniowie uczyli się historii II wojny światowej oglądając na własne oczy to, co pozostało po obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. Teraz więc minister chce, aby z programu korzystali również słabsi uczniowie. Program będzie dotowany na stałe, rząd brytyjski przeznacza na niego 1,5 mln funtów rocznie. 4

5 LINKświat Putin grozi Demokracja to władza narodu, jak wiadomo - mówił na ostatniej, dużej konferencji prasowej ustępujący prezydent Rosji Władimir Putin Czy ktoś pytał Polaków i Czechów, czy chcą u siebie tarczy antyrakietowej? Rosyjski prezydent podkreślił, że jeśli instalacja zostanie zbudowana poziom bezpieczeństwa w Europie się zmniejszy, a balans sił zostanie zachwiany, dlatego jego kraj nie ma wyboru, musi podjąć adekwatne kroki, które będą odpowiedzią na działania USA. Będzie to wycelowanie rakiet w amerykańskie instalacje w Polsce i Czechach. Na konferencji tej Putin mówił również o nie najlepszych stosunkach polsko-rosyjskich. Nie jesteśmy agresywni - zapewniał. I dodał, że Moskwa nie zrobiła absolutnie nic, by popsuć stosunki z Warszawą. No, być może nie zrobiliśmy także nic, by Bułgarii brakuje wyspecjalizowanych pracowników, otwiera więc rynek pracy dla krajów spoza UE poinformowała bułgarska minister pracy i polityki socjalnej Emilia Masłarowa. Chodzi o dziesiątki tysięcy miejsc pracy w budownictwie, energetyce i turystyce. Według minister Masłarowej Bułgaria zamierza wprowadzić rodzaj zielonej karty dla wykwalifikowanych pracowników z krajów nienależących do UE, nie tylko europejskich, jak Macedonia, Serbia, Mołdawia i Ukraina, lecz również takich, jak Wietnam, Chiny, Indie i Egipt. Karta ta miałaby obowiązywać wyłącznie w Bułgarii i nie będzie upoważniać do pracy w innych krajach UE. je poprawić - przyznał. Rosyjski prezydent żalił się również, że w Polsce celowo podsycano nastroje antyrosyjskie, aby przekonać Polaków, że jest im potrzebna amerykańska tarcza antyrakietowa. Wyznaczonym przez ustępującego prezydenta następcą jest Dimitrij Miedwiediew, który obejmuje rządy w Rosji od 2 marca. Ma 80 procentowe poparcie społeczne. Boom demograficzny dziêki imigrantom % Procentowy wzrost narodzin dzieci imigrantów w UK w latach Bu³garia - otwiera rynek pracy Połowa noworodków w UK przychodzi na świat w rodzinach imigrantów. Podczas gdy Europa się starzeje, w Wielkiej Brytanii panuje gwałtowny przyrost demograficzny. W większości krajów europejskich panuje ujemny przyrost naturalny. Wyjątkiem jest Wielka Brytania, w której na skutek polityki prorodzinnej rodzi się więcej dzieci niż gdziekolwiek indziej na naszym kontynencie. W ubiegłym roku jednak liczba dzieci urodzonych przez Brytyjki spadła o 44 tysiące, podczas gdy liczba dzieci matek pochodzących z zagranicy wzrosła o 64 tysiące w tym z Europy wschodniej o 15 tys. Najwięcej dzieci imigrantów rodzi się w Londynie aż 60% wszystkich noworodków. Wydatki służby zdrowia na położnictwo wzrosły w ciągu ostatniej dekady z miliarda do miliarda 600 milionów funtów. W 2007 roku Bu³gariê odwiedzi³o ok. 4 mln turystów z ca³ego świata. Na zdjêciu: kolejka na wysokości 2400 m n.p.m., Góry Ri³a, Bu³garia Już w styczniu Bułgaria podpisała porozumienie o wymianie siły roboczej z Chinami przypomina minister Masłarowa. p r a s ó w k a Ponad 860 imigrantów wjeżdża do UK każdego dnia - pisze Daily Mail - dwie trzecie z nich pochodzi spoza Unii Europejskiej. Gazeta przypomina również, że aż 2,4 miliona emigrantów przybyło za czasów dziesięcioletnich rządów laburzystów w tym kraju. Jeden na dziesięciu rezydentów naszego kraju został urodzony za granicą, zmienia to dramatycznie oblicze społeczeństwa brytyjskiego dodaje bulwarówka. Emigranci nie zaniżają wysokości stawek płacowych, nie odbierają również pracy mieszkańcom Walii - przytacza raport sporządzony przez Polsko-Walijskie Stowarzyszenie Obustronnej Współpracy serwis BBC. Jest to odpowiedź na intensywne ostatnio ataki nieprzychylnej emigrantom prasy brytyjskiej. Raport sporządzono na zamówienie walijskiego parlamentu. Polscy emigranci pobierają prawie 1,8 miliona funtów zasiłków na dzieci miesięcznie, podczas gdy ich dzieci pozostają w Polsce pisze The Sun. Zasiłki, według wyliczeń dziennika, obejmują ponad 26 tys. dzieci przebywających w Polsce. W UK zasiłek wynosi 18,10 tygodniowo na pierwsze dziecko i 12,10 za każde następne, podczas gdy w Polsce takie zasiłki to w przeliczeniu ok. 10 miesięcznie wyjaśnia gazeta. Obama pokonał Clinton nad Potomakiem - donosi The Times - Senator z Illinois Barack Obama wygrał w Superwtorek wszystkie trzy demokratyczne prawybory: w Wirginii, Maryland oraz stołecznym dystrykcie Columbia (DC) i ma teraz większą liczbę delegatów na przedwyborczą konwencję partyjną niż senator Hillary Clinton. Jak do tej pory Obama wygrał w 19 stanach, podczas gdy Clinton w 12. Nadal więc nie wiadomo kto z nich będzie reprezentował republikanów w listopadowych wyborach prezydenckich w USA. Jeśli Obama zostanie prezydentem, zabiją go czytamy w Daily Mail. Brytyjska pisarka i noblistka Doris Lessing powiedziała, że jeśli Barack Obama zostanie pierwszym czarnym prezydentem USA, to nie pożyje długo, bo zginie w zamachu. Trzeba przypomnieć, że kandydat na prezydenta Jesse Jackson w czasie swojej kampanii w latach osiemdziesiątych otrzymywał groźby zabicia. Sekretarz stanu Colin Powell zrezygnował w 1996r. z ubiegania się o prezydenturę po tym jak grożono jego żonie. Sugestie, że Obama znajdzie się w niebezpieczeństwie, jeśli go wybiorą, to obraza amerykańskiej społeczności powiedział z kolei jeden z analityków obozu demokratów. 5

6 lz dalekiego kraju Piotr Poraj Poleski - polski dziennikarz telewizyjny, dokumentalista. Od pocz¹tku swojej kariery zawodowej zwi¹zany z Telewizj¹ Polsk¹. Autor ponad 350 programów o tematyce medycznej, zdrowotnej, ekonomicznej, politycznej, prewencyjnej i o nowych technologiach. Laureat wielu nagród dziennikarskich, m.in. nagrody MediaPrize Fundacji Josepha Pulitzera. Kto debatuje i co p...i?! zasem nawet w felietonie trzeba się odnieść do zjawisk, którymi żyje całe społeczeństwo. Dziś chciałbym pochylić się nad debatą toczącą się w Polsce i dotyczącą książki Jana Grossa Strach. Oprócz poważnych publicystycznych esejów, mlaskania i plaskania spoconych z emocji dziennikarskich gwiazd, zaklinania się z niechęcią, że się książki nie czytało, autorem się gardzi i że w ogóle jest ona (mimo że się jej nie czytało!!!) antypolska, antyczłowiecza, jest antytezą, jest antyprawdą, wreszcie kłamstwem, wyrywkowym potraktowaniem historii, niegodnym atakiem na ratujących Żydów Polaków itd., itp. Pomimo tego, że niektórzy dziennikarze, jak red. Piotr Semka, choć książki nie czytał!!!, to w jednym z programów publicystycznych przytaczał z pamięci obszerne jej fragmenty! (To doprawdy niezwykła przenikliwość.) Red. Ziomecki, który również nie czytał omawianego tytułu dopełniał, że jest ona jeszcze gorsza w angielskim oryginale. Zastanawiającym jest fakt, że prowadzący program, który również nie czytał owej pozycji, podejmuje się być gospodarzem programu, choć jest do tego kompletnie nieprzygotowany i okazuje książce, nad którą toczy się rozmowa kompletną ignorancję. Jeszcze bardziej skandaliczne jest, że nieprzygotowany do tematu dziennikarz telewizyjny zaprasza w charakterze ekspertów, opiniotwórców ludzi, którzy są do tematu również kompletnie nieprzygotowani i którzy publicznie to oświadczają na samym początku programu, a potem ferują swoje opinie i, co więcej, przeprowadzają analizy. Jeden głos, który słychać podczas całej toczącej się w studiu dyskusji to gremialne, zgodne i histeryczne Myśmy naprawdę tej książki nie czytali!!!. Następnie przechodzą do szczegółowego rozbierania treści wiadomej publikacji. Istny koktajl wariactwa, ponadludzkiej przenikliwości i metafizyki dziejącej się na oczach milionów widzów. W tamtym momencie miałem przed oczyma niezrównanego Stefana Kisielewskiego, który taką kiedyś rozmową zaszczycił młodego wówczas Sławomira Mrożka. Kisiel siedział w jednej z krakowskich kawiarni, spostrzegł przechodzącego Mrożka, którego przywołał i zagaił: Cześć Sławek, czytałem Twój artykuł o Chile świetny! O, dziękuję odparł Mrożek. Byłeś kiedyś w Chile? zagadnął Kisielewski. Nie, no skąd odpowiedział Mrożek. To co ty pierdolisz! skwitował Kisiel. A więc piszmy i mówmy o tym wszystkim, czego jesteśmy pewni i co opieramy na solidnej wiedzy. Bo wszystko inne będzie tylko jednym wielkim bezsensownym p em i tak zostanie potraktowane. Chyba że kokietujemy nieświadome według nas społeczeństwo kłamaną niewiedzą. Bo daję sobie rękę uciąć, że przywołani wyżej publicyści nie raz a kilkakrotnie czytali książkę Grossa, choć w konspiracji, po ciemku, gdzieś w komórce, kątem, aby nikt nie widział, ucharakteryzowani, niespokojni, gotowi w razie czego przyznać, że oni przecież nie umieją czytać!!! Dobra lecê i ju nic nie p ê! na rozmowê zapraszaj¹ Tomasz Karolak i Piotr Adamczyk POKOLENIOWA POTYCZKA pods³uchuje: ANNA KOZ OWSKA TOMASZ KAROLAK: Obserwuję spór młodych aktorów ze starszymi i dochodzę do wniosku, że nie mam żadnego autorytetu wśród starszych kolegów. PIOTR ADAMCZYK: A ja mam. Janusz Gajos. TOMASZ : Nie chciałbym grać tak jak on. PIOTR : Ale to nie znaczy, że masz grać jak on. TOMASZ: Mówisz o autorytecie człowieku, to zupełnie inna sprawa. PIOTR: Przeszedł niezwykłą drogę zawodową. TOMASZ: Przez kilkanaście lat po Czterech pancernych nie miał co grać. PIOTR: Ale jaki był konsekwentny, żeby z tej szufladki wyjść. 6

7 aktorow rozmowy w garderobie TOMASZ: Często zadaję sobie pytanie, dlaczego tak mało z naszych starszych kolegów dało się poznać europejskiej publiczności, nie mówiąc już o światowej. Poza wyjątkami aktorów z Ziemi obiecanej Wajdy, czyli panowie Pszoniak, Seweryn i Olbrychski, którzy na dłużej zakotwiczyli we Francji. Również Jerzy Radziwiłowicz jest gwiazdą francuskiego kina, o czym szerzej w Polsce nie wiadomo. Teraz właściwie ty jesteś jedynym kontynuatorem tej drogi. PIOTR: I Jerzy Stuhr we Włoszech. TOMASZ: I to jest temat! Dlaczego na przykład ja znam Daniela Auteuila, Jeana Reno, czy Vincenta Pereza? Znam plejadę aktorów europejskich, którzy grają w międzynarodowych produkcjach. PIOTR: Ale to nie jest wina aktorów! Problemem jest to, że my robimy filmy, które udają amerykańskie kino. Tak rzadko próbujemy uchwycić rzeczywistość, opowiedzieć o sobie tu i teraz. Pamiętasz film, w którym Harvey Keitel codziennie robił zdjęcie tej samej ulicy o tej samej godzinie? TOMASZ: Brooklyn Boogie. Doskonały! PIOTR: Po obejrzeniu Białego Kieślowskiego Anthony Hopkins powiedział, że bardzo ceni aktorstwo Zbyszka Zamachowskiego. Nie wierzę, że dobrego filmu po polsku nie da się puścić za granicą. Oczywiście, że polski jest trudny, ale dobre aktorstwo się przedostaje. TOMASZ: Ale, gdy Antonio Banderas jechał do Hollywood nie mówił słowa po angielsku. Czy czasami nie jest tak, że my, polscy aktorzy, za mało eksponujemy siebie? Moim zdaniem troszeczkę w siebie nie wierzymy. Tam na Zachodzie działają mocne osobowości. PIOTR: Osobowością Banderasa w Stanach było to, że był Hiszpanem. TOMASZ: Ale wiesz ilu innych Hiszpanów było wtedy w Stanach?! PIOTR: Ale jego hiszpańskość była zaletą, a my traktujemy naszą polskość jak wadę. TOMASZ: No właśnie! Dlaczego nie robimy filmów opartych na naszych kompleksach? Wyciągnięcie ich i pokazanie światu może być interesujące. Nikogo nie zainteresuje nadymający mięśnie sprawny polski aktor. Zainteresował Zbyszek Zamachowski, który grał zagubionego człowieka z zaściankowego kraju. Konkluzja: nie bać się słabości. PIOTR: Tutaj myślą, że aby zrobić karierę na Zachodzie, trzeba mieć większe bicepsy niż Schwarzenegger. Tymczasem, gdy zagrałem w teatrze włoskim prostaka w Emigrantach Mrożka, zostało to gorąco przyjęte. Zastanawiałem się dlaczego i doszedłem do wniosku, że tam moja polskość była prawdą. Dla nich byłem oryginalny, a mój ostry akcent w języku włoskim był moją naturalnością. Zaletą. Tak powinniśmy myśleć. Robić filmy o nas, bo to jest ciekawe. Nie należy kręcić filmów z myślą o zachodnim rynku. Ale dobre im pokazać! Jak jeżdżę po Polsce to wciąż odkrywam jaka ona jest piękna, pełna wspaniałych, niepokazanych miejsc. TOMASZ: Ale z ciebie patriota! PIOTR: Tak, bo my mamy zły PR i sami sobie ten zły PR robimy! TOMASZ: Tu się z tobą zgadzam. PIOTR: Gdy widziałem we Włoszech upitych Polaków to chciałem ich pytać, dlaczego nam przynoszą wstyd. Bo jak się jedzie za granicę to ma się odpowiedzialność za cały naród. Jako aktorzy mamy jeszcze większy obowiązek, żeby coś dobrego o Polsce mówić. Żeby nie zaprzepaścić tego, co dla wizerunku Polski zrobił nasz Papież. TOMASZ: Czekam na reżyserów, którzy zaczną o Polsce mówić bezkompromisowo i bez komercyjnego manipulowania. PIOTR: Film Rezerwat Łukasza Palkowskiego może być dobrym przykładem. TOMASZ: Fakt, opowiada o mieszkańcach zapyziałego miejsca na Starej Pradze, o pięknych kamienicach, które bez natychmiastowego remontu legną w gruzach. A przecież to prawdziwa Warszawa, niezniszczona w czasie wojny. Ten film w klimacie przypomina Lisbon Story. PIOTR: Albo Goło i wesoło czy Billy Elliot, które pokazały dość smutne miejsca i niezbyt szczęśliwych ludzi, ale potrafiły o nich ciepło opowiedzieć. TOMASZ: Ale to już było! Owszem, film dostaje wiele nagród, bo nie jest wydumany i niesie pewną prawdę, ale trudno nazwać go odkrywczym. Dziś nie potrafimy stworzyć nowej jakości, jak kiedyś polska szkoła filmowa. PIOTR: Mamy festiwal Camerimage w Łodzi, na który zjeżdżają się wszyscy najważniejsi operatorzy. Na chwilę miasto w Polsce staje się stolicą światowego kina. Wciąż jednak mam wrażenie, że nawet jak już coś mamy, to marnujemy szansę. Nawet pierogi nam zabrali i powiedzieli, że są ruskie. Bo mamy zły PR. Na szczęście rozmawiamy na łamach pisma, które robią Polacy za granicą. I robią dobrą robotę na wysokim poziomie. TOMASZ: Aczkolwiek Polska mogłaby leżeć w lepszym regionie klimatycznym, jak choćby Toskania PIOTR: Albo żebyśmy mieli kolonie, na przykład taki Madagaskar TOMASZ: Widziałem ostatnio dokument o tym, że kwitnie naukowa wymiana Polski z Madagaskarem. Mają tam wymarzone warunki do uprawy ziemniaków i dlatego poszukują naszych specjalistów! Więc skolonizujmy Madagaskar PIOTR: I załóżmy tam teatry! 7

8 LINKrozmowy Niepe³nosprawnośæ jest bardzo drog¹ rzecz¹ JA WIDZIA AM JEJ NIE- PE NOSPRAWNOŚÆ, ALE BARDZO TRUDNO BY O MI SIÊ Z NI POGODZIÆ. NIE DOCIERA O DO MNIE, DLACZEGO TO W AŚNIE MOJE DZIECKO - MÓWI ANIA Z BELFASTU, KTÓRA CHC C ZAPEWNIÆ GODNE WARUNKI LECZENIA SWO- JEJ NIEPE NOSPRAWNEJ CÓRCE EWIE, ZDECYDO- WA A SIÊ NA PRACÊ I Y- CIE ZA GRANIC. rozmawia Jakub Świderek Jakub Świderek: Jak często dzwonisz do córki? Ania: Dzwonię do Ewy codziennie. Jest przerwa w pracy, dzwonię na warsztaty terapii zajęciowej. To rano. Po południu dzwonię do domu. Gdy z jakichś powodów nie dzwonię, to Ewa dzwoni. Ja jednak nie chcę, żeby to robiła, bo jest to dla niej duży koszt. Ewa sprawnie posługuje się telefonem. Nie potrafi pisać SMS-ów, ale umie dzwonić. To jest dużo. O czym wtedy rozmawiacie? Rozmawiamy sobie o tym, co się wydarzyło. O jej nowych miłościach, bo Ewa zakochuje się co pięć minut i bierze ślub co pięć minut. Wymyśla też, że jak ja przyjadę to pójdziemy do takiego czy takiego lekarza, bo ona chce mieć operację. Mówi, że lekarz jej pomoże, bo kiedyś jej powiedział, że jej zoperuje głowę. To ja się jej pytam: jak ci zoperuje głowę, to co? Odpowiada, że wtedy nie będzie jej już bolało. Ona najwyraźniej bardzo chce, żebym była przy niej. Ona wie, że w przeszłości, gdy była w szpitalu, ja byłam z nią. Nie przychodziłam, tylko byłam tam przez cały czas. Wykupywałam łóżko obok. Czy Ewa nie buntuje się, że jesteś daleko od niej? Ktoś, gdzieś, nie wiem kto i nie wiem gdzie powiedział Ewie, że jej mama już nie wróci. I to była szalenie głupia osoba. Ewa spacerowała koło domu z naszym psem. Z psem może sama wychodzić, ale wie, że nie może się oddalać na łąkę. Dobrze, że jest pies, bo to też trochę dogoterapii. Ktoś życzliwy z osiedla jej to wtedy powiedział. Ewa płakała. Ja się pytałam, kto tak powiedział. Mówiłam, że to nieprawda. Ale Ewa reaguje w swoisty sposób i naprawdę trzeba myśleć jej tokiem myślenia i mówić do niej prawdę, ale tak, żeby się jej podobało, żeby jej nie niszczyło życia. Bo jak ona jest niezadowolona, to płacze. Otwiera drzwi, chodzi wokół bloku i płacze. Gdy rozmawiacie to szybko rozpoznajesz, że coś jest nie tak, że coś ją martwi? Ja słyszę to w jej barwie głosu i pytam się, o co chodzi. Mówi, że nie ważne i że mi powie, jak wrócę. Ja mówię, że jak wrócę to zapomnisz, a widzę, że jesteś zmartwiona, to mów, o co chodzi. Ale ona wymyśla inne powody, żeby nie mówić. Więc pytam czy ją coś boli, czy pogniewał się na nią Przemek, jej aktualny chłopak. Trzeba to wyciągać z niej metodą prób i błędów. Co właściwie przydarzyło się Ewie? Skąd jej niepełnosprawność? Ewa ma 28 lat. Jeszcze zanim ukończyła roczek pewnego dnia zsiniała. Ja pamiętam całą tą sytuację z tym sinieniem dlatego, 8

9 LINKrozmowy że ona do mnie wraca. To były czasy, kiedy mieszkałam w małym zakładowym mieszkanku i nie miałam telefonu. Pobiegłam więc do pobliskiej fabryki zadzwonić na pogotowie. W słuchawce usłyszałam najpierw: a może ją Pani przekarmiła, a może jej się nie odbiło? Ja jednak po studium położnym dokładnie wiedziałam, co się dzieje. Pogotowie przyjechało, ale za późno, więc nie zobaczyli tej sinicy. Ale i pech i szczęście, że zdarzyło się to drugi raz. Zobaczyli i zabrali Ewę do szpitala. Co wtedy zrobiłaś? Stałam i pilnowałam pracy wszystkich. Bo ja im więcej widzę i im więcej wiem, a wtedy byłam po różnych praktykach, tym mniej mam zaufania, co do tego, czy wszystko jest robione dokładnie. I co stwierdzili lekarze? Ewa miała ucisk w głowie i musiała mieć operację. Miała mieć osuszane wodniaki, bo było to tylko delikatne otorbienie, a nie jakieś wodogłowie. Po operacji wszystko było fajnie, ale pewnego dnia Ewa dostała gorączki, oczka miała jakieś dziwne. Badanie wykazało, że ma ropnie wokół mózgu. Trzeba je było szybko usuwać. Zostały usunięte, tylko że draśnięcie. Teraz Ewa ma problemy z przestrzenią i czasem. Gdy pozna miejsca i wytrenuje sobie odległość, to wszystko jest w porządku. Ale w nowych miejscach ma zero orientacji. Czym w Polsce zajmuje się mąż? Jest kosztorysantem budowlanym, ale w tej chwili jest na rencie. Zazwyczaj to mężczyzna wyjeżdża za granicę i zarabia pieniądze, a kobieta zostaje w domu. On zna bardzo dobrze rosyjski, ale tylko parę słów po angielsku. Ja w Polsce byłam BHP-owcem, a w Państwowej Inspekcji Pracy zatrudnienia nie znajdę. Jeśli chodzi o mój nowy zawód care assistanta, to powiedziano mi, że jak wrócę to pracę będę miała, bo na certyfikacie zdobyłam 90% punktów. Ale jeśli ja zarobię tysiąc ileś, a mój mąż tylko renta, a trzeba mieć Ewę, trzeba zapłacić 1200 zł czynszu, to jak to zrobić? Więc ja potrzebuję zarabiać pieniążki, żeby zrobić wszystko, żeby zajmować się Ewą i oddać to, co muszę oddać. Niepełnosprawność jest bardzo drogą rzeczą. A gdy masz już trochę czasu tylko dla siebie, to jak go spędzasz? Ja naprawdę zapomniałam już, że istnieje coś takiego jak Ania. Trochę oglądam telewizję. Nie mam co czytać, bo nie chodzę do biblioteki. Czy kupiłaś ostatnio coś specjalnie dla siebie? Kupiłam sobie płaszcz z przeceny. Moim zdaniem piękny i czuję się w nim bardzo dobrze. Pojadę w nim do Polski i może spróbuję być dawną Anią. Kiedy wrócisz do domu na dobre? Jeszcze tutaj pobędę, bo mam wciąż zadania do wykonania. Może gdybym potrafiła pracować na jeszcze jeden etat Ale nie potrafię, a już na pewno nie mogę tego robić codziennie. Moja córka mówi, że do Irlandii przyjechałam pracować, a nie umrzeć. Mówi, że jeśli wrócę bardzo chora to nie będzie sie do mnie odzywać. Ja z kolei mówię, że ja wiem, że ona bardzo mnie kocha, ale ja tu mam coś jeszcze do zrobienia. JEŚLI JESTEŚ RODZICEM NIEPE NOSPRAWNEGO DZIECKA I CHCIA BYŚ WZI Æ UDZIA W ORGANIZACJI WARSZTATÓW TERAPII ZAJÊCIOWEJ W BELFAŚCIE NAPISZ: WARSZTATYNI@GMAIL.COM Jak to wpłynęło na Ciebie? Co poczułaś, gdy okazało się, że jest to trwałe uszkodzenie, że Twoja córka do końca życia będzie niepełnosprawna? Mnie niepełnosprawność Ewy trochę zmieniła. Bo ja byłam osobą chmurną, durną i trochę pokory nabrałam. Może zbyt dużo. Nie mogłam się pogodzić z tym, że Ewa nie będzie mogła iść do normalnej szkoły. Że będzie musiała podjąć specjalny tok nauczania. Ja widziałam jej niepełnosprawność, ale bardzo trudno było mi się z nią pogodzić. Nie docierało do mnie, dlaczego to właśnie moje dziecko Ale w Zabrzu była taka bardzo życzliwa pani profesor Rościszewska, która udzieliła mi wielu rad i pomogła mi przebijać się przez chorobę. Nie tylko lekarz, ale człowiek. Takich ludzi jest teraz bardzo mało. A kto teraz opiekuje się córką? Mój mąż. On zawsze mniej się zajmował Ewą, ale to nie jego wina. Ja byłam taka głupia i uważałam, że wszystko robię najlepiej. To był błąd. W zasadzie całość opieki nad Ewą z tygodnia na tydzień spadła na mojego męża i związane z tym były pewne problemy. Ja zawsze mówiłam, że to i tamto czasem trzeba Ewie ustąpić, ale mój mąż na początku pomyślał, że on podniesie poprzeczkę i Ewa będzie w lepszej kondycji. Zaczął to robić, na coś więcej jej tam pozwolił i potem jej wszyscy musieli szukać. Ewa jest osobą szalenie absorbującą. Gdy była młodsza wystarczała za troje dzieci. 9

10 LINKperyskop zdjêcie miesi¹ca Parking z widokiem na morze fot. Piotr Miś Zdjęcie zrobione w trakcie odpływu podczas wycieczki do Newcastle. Magazyn Link Polska zaprasza wszystkich do nadsyłania propozycji swoich zdjęć wykonanych w Irlandii wraz z krótkim komentarzem autora na adres: redakcja@linkpolska.com Na autorów zdjęć wybranych do publikacji w rubryce Zdjęcie miesiąca czekają nagrody! Nadesłane zdjęcia przechodzą na własność redakcji, co jednocześnie oznacza przeniesienie na redakcję magazynu Link Polska praw autorskich z prawem do publikacji w każdym obszarze. BANGOR Znikaj¹ murale Agresywne murale znikną ze ścian. Arts Council postanowił przeznaczyć 10 tys. funtów na zamalowanie wzywających do przemocy malowideł. Organizacja Arts Council przekazała fundusze na zamalowanie murali w jednej z największych dzielnic mieszkalnych Irlandii Północnej, w Bangor. W pierwszej kolejności usuwane są murale przedstawiające uzbrojonych członków ugrupowań paramilitarnych. Akcja ma na celu stworzenie politycznie neutralnego środowiska, w którym przedstawiciele różnych społeczności będą czuć się komfortowo i bezpiecznie. Jednocześnie lokalni mieszkańcy, uczniowie szkół oraz grupy pomocy społecznej proponują lokalizację i projekt ogrodu z rzeźbami, który miałby symbolizować wspólną przyszłość. Akcja zamalowywania agresywnych murali rozszerza siê na ca³¹ Irlandiê Pó³nocn¹ 10

11 LINKperyskop ARMAGH Uznanie królowej Królowa Elżbieta II z małżonkiem Filipem, księciem Edynburga, odwiedzi Irlandię Północną, zapowiedział rzecznik pałacu królewskiego Buckingham. Królowa weźmie udział w corocznych obchodach wielkoczwartkowych (Maundy Service), które w tym roku przypadają 20 marca i odbędą się w katedrze św. Patryka w Armagh. Zgodnie z tradycją królowa wręczy 82 mężczyznom i 82 kobietom tzw. Maundy Money - specjalnie na tą okazję wybite monety - co symbolizować będzie 82 lata jej panowania na tronie angielskim. W ten sposób monarchini nagradza oddanie obywateli w służbie kościołowi i społeczeństwu. Innym zwyczajem wielkoczwartkowym było symboliczne mycie stóp poddanych dokonywane przez króla lub królową. Zwyczaj ten utrzymał się do roku W obchodach wielkoczwartkowych, upamiętniających Ostatnią Wieczerzę, które odbywają się corocznie w różnych katedrach Wielkiej Brytanii, Elżbieta II brała już udział 52 razy. BELFAST Śmieræ na drodze Jedna osoba zginęła, dwie inne zostały ranne w wypadku samochodowym, do którego doszło pomiędzy Ballysillan Park i Crumlin Road w Belfaście. Sprawcą wypadku był prawdopodobnie Polak. Do wypadku doszło 12 lutego po południu. Jadący z nadmierną prędkością samochód osobowy prowadzony przez 25 letniego Polaka zderzył się z trzema innymi autami. W samochodzie tym podróżowała również 25-letnia Polka oraz jej 21-letnia koleżanka ze Słowacji, która poniosła śmierć. Polacy trafili do szpitala. Policja podejrzewa kierowcę o spowodowanie wypadku. Grozi mu kara za jazdę z nadmierną prędkością oraz nieumyślne spowodowanie śmierci. Do czasu wyjaśnienia sprawy nasz rodak nie może opuścić Irlandii Północnej. BELFAST Oddysey najlepsza Odyssey Arena już po raz drugi została nominowana do prestiżowej nagrody International Arena of the Year i znalazła miejsce wśród siedmiu najlepszych hal rozrywkowych na świecie! Po raz pierwszy na trybunach hali Odyssey Arena widzowie zasiedli w grudniu 2000 roku. Do dzisiaj odwiedziło ją już prawie 4 miliony osób. Odyssey Arena jest pierwszym i jedynym tak dużym obiektem rozrywkowym na wyspie. Zaledwie w ciągu 5 pierwszych lat swej działalności przyniosła ona gospodarce Północnej Irlandii 70 mln funtów zysku, stając się jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych kraju. CARRICKFERGUS Polski szewc w Irlandii Sylwek wszystkie tradycyjne narzêdzia szewskie przywióz³ z Polski Pierwszy w Irlandii Północnej i najprawdopodobniej pierwszy w Wielkiej Brytanii zakład szewski z ekskluzywnymi ręcznie robionymi butami został otwarty w Carrickfergus. Buty wyrabia tam Sylwek Furman. Sylwek Furman, szewc z Polski, podjął pracę ponad rok temu. Po 20 latach prowadzenia własnego zakładu w ojczyźnie postanowił go zamknąć i wyjechać z rodziną do Irlandii Północnej. Wyjazdu z kraju nie planował. Przez przypadek natknąłem się na drobne ogłoszenie w jednej z gazet w Polsce i postanowiłem spróbować mówi Sylwek. W ten sposób po raz pierwszy skontaktował się z Robinem Stewartem, lokalnym przedsiębiorcą, który postanowił wzbogacić ofertę sklepu z butami prowadzonego od 11 lat, o możliwość wykonywania napraw oraz ręcznego wyrabiania ekskluzywnego obuwia na zamówienie. Ponieważ Robin w całej Irlandii Północnej nie mógł znaleźć szewca, który mógłby te prace wykonywać, zdecydował się na pomoc z Polski. Myślę, że to ciekawa historia mówi Robin ponieważ Polacy przyjeżdżają tutaj i uczą nas czegoś, co kiedyś robiliśmy, ale już nie potrafimy robić. Tym sposobem sławni i bogaci ludzie z Irlandii Północnej będą nosić buty wyrabiane przez polskiego szewca. BELFAST Wspólna parada? Północnoirlandzkie media podały, że w tegorocznej paradzie z okazji obchodów Dnia Świętego Patryka wezmą również udział oranżyści. Drew Nelson, sekretarz Orange Lodge w Irlandii Północnej, zdecydowanie zaprzecza tej informacji. Nie otrzymaliśmy oficjalnego zaproszenia do udziału w paradzie. Jeśli takie nadejdzie, rozpatrzymy je - powiedział Drew Nelson, dementując informacje mediów. Sekretarz Orange Lodge dodał, że możliwy jest udział jego organizacji w obchodach Dnia Świętego Patryka, jeśli zaakceptowane zostaną pewne warunki. Oranżyści chcą wystąpić w swoich tradycyjnych strojach, prezentując swoje własne symbole. Wspólny udział obu stron w obchodach Dnia Świętego Patryka byłby przełomem w pojednaniu zwaśnionych społeczności Irlandii Północnej. 11

12 TEMAT NUMERU FILMOWA PAMIÊÆ O KATYNIU Pozostaje lekki niedosyt z powodu braku nagrody g³ównej, choæ ju nominacja Katynia do Oscara skutecznie przypomni światu o tej tragedii. Nastêpnym razem bez w¹tpienia bêdzie trofeum. W Rosji natomiast film rozs³awia samo nazwisko re ysera i to zdaje siê bardziej ni orzeczenia hollywoodzkiego jury. Wajda cieszy siê tam du ym powa aniem, a jego dorobek artystyczny jest powszechnie znany przeciêtnemu widzowi w Rosji. Tymczasem w charakterze nagrody pocieszenia wyst¹pi³ animowany film brytyjsko-polski Piotruś i wilk. Jako ekranizacja baletu Sergiusza Prokofiewa stanowi on jedn¹ z najwiêkszych produkcji w historii polskiej animacji. Jest to jednak obraz bardziej brytyjski ni nasz, dlatego statuetka nie zobaczy Warszawy, powêdruje wprost do Londynu. Z miasta nad Tamiz¹ pochodzi bowiem re yser - Suzie Templeton. ódzkie Centrum Filmowe oraz Se-ma-for, gdzie powsta³ film, czeka wszelako świetlana przysz³ośæ w dziedzinie animacji oraz zamówienia z ca³ego kinowego świata. Rywalizacjê z dzie³em Wajdy wygra³ natomiast film niemiecko-austriacki Fa³szerze. Opowiada on historiê oszusta Salomona Sally Sorowitscha, który trafia do niemieckiego obozu koncentracyjnego. Jego kryminalne umiejêtności staraj¹ siê wykorzystaæ naziści do wydrukowania ogromnej liczby fa³szywych zagranicznych walut. 12

13 TEMAT NUMERU I TYLKO PAMIÊÆ ZOSTA A PO TEJ KATYÑSKIEJ NOCY. PAMIÊÆ NIE DA A SIÊ ZG ADZIÆ, NIE CHCIA A ULEC PRZEMOCY. Piotr Miś PAMIÊÆ Powyższe strofy są fragmentem wiersza Katyń świetnego poety i pisarza, powojennego emigranta, Feliksa Konarskiego. Stanowi on cząstkę ogromnego wysiłku, jaki pokolenia Polaków włożyły poprzez twórczość artystyczną, działalność polityczną i naukową, by nie zatarła się pamięć o zbrodni dokonanej na ich rodakach na wschodzie. Zacieranie śladów masakry praktykowały bowiem nie tylko władze komunistycznej Polski oraz Związku Sowieckiego, ale także, w czasie wojny i krótko po jej zakończeniu, nasi alianci z Churchillem i Rooseveltem na czele. Całkiem skutecznie. Z sondażu Rzeczpospolitej wynika, że zaledwie 61% Polaków wie, kto zamordował polskich oficerów w Katyniu. Aż 11% twierdzi, że mordercami byli Niemcy! Katyń Andrzeja Wajdy jest kolejną ważną cegiełką zbiorowego wysiłku Polaków na rzecz pamięci. Film stał się bowiem czymś w rodzaju kamienia węgielnego, pomnika, świadectwa tragicznego losu polskich oficerów. Ta niewątpliwa zaleta obrazu urosła jednak w naszym kraju do rangi zarzutu. Dobre sobie. W innych częściach globu majstruje się filmidła sławiące sztucznych herosów, którzy samą tylko siłą woli gotowi góry przenosić. Ale czy prawda, zwłaszcza tragiczna, nie przemawia mocniej do międzynarodowego widza, zmęczonego już widocznie plastikowymi opowiastkami o bohaterach? W tej samej kategorii nominowano przecież dwa filmy poruszające trudne tematy: 12 Nikity Michałkowa o krwawym konflikcie w Czeczenii oraz izraelski Beaufort o bezsensie wojny. o

14 TEMAT NUMERU POLACY WOBEC KATYNIA Krzysztof Kolberger: Jestem ciekaw, jak teraz zachowają się ci, którzy tak bardzo krytykowali ten film. Nie będzie wstrząsu, przecież to standardowa reakcja uczuleniowa naszej krytyki, gdy w grę filmową wchodzi takie słowo monstrum, jak zwyczajny patriotyzm. Zmiana podejścia wiąże się natomiast z kolejnym zachowaniem podręcznikowym: kategorycznym orzeczeniem zagranicznej opinii, przed którą tylko baczność i na prawo patrz! Nie znaczy to, że obraz jest sam w sobie nieskalanym monumentem. Prezydent RP Lech Kaczyński zauważył, słusznie z resztą, jego nierówność. Jest wyraźnie słabszy na początku. Można było chyba zaradzić kilku scenom à la tabloidalne wyciskacze łez, jak pożegnanie głównego bohatera z żoną. Dotyczy to również chyba już specjalności polskiej kuchni filmowej: żołnierzy frontowych w nieskazitelnie odprasowanych i czyściutkich mundurach. Pierwszy etap obrazu gryzie też po oczach historycznie. Ma się wrażenie, że w owym pamiętnym wrześniu wszyscy gremialnie, na czele z armią, poddali się i poczęli nawiewać zdając sobie świetnie sprawę, jak cała rzecz się zakończy. Jestem ciekaw, które to państwo ówczesnego świata, podkreślam świata, wygrałoby kampanię wrześniową będąc na naszym miejscu? Oberwałyby zarówno USA, jak i bez wątpienia Wielka Brytania, a nawet same Niemcy czy Sowieci, gdyby powalczyli na dwa fronty z dwoma najbardziej agresywnymi i najsilniejszymi organizmami państwowymi owych lat. Nieliczne wady nikną jednak w obliczu zalet filmu. Jedną z nich jest historia oficerów opowiadana przez pryzmat losów osamotnionych kobiet, na co zwraca uwagę prezes TVP, producent filmu, Andrzej Urbański. Ich losy stają się przez to bliższe przeciętnemu widzowi i wpisują w modną w USA konwencję uwypuklania zasług płci piękniejszej. Ostatecznie Wajda zauważa kokieteryjnie: Chyba jednak umiem robić filmy. I trzeba mu przyznać rację, zwłaszcza w odniesieniu do 20-minutowej sceny końcowej, tej klasy, że wstrzymam się z komentarzem. Nie starczy mi pióra. ROSJANIE WOBEC KATYNIA Pierwszym, który po 50 latach oficjalnie przyznał sowiecką winę w sprawie Katynia był Michaił Gorbaczow. Jego następca, Borys Jelcyn, przekazał nam niektóre związane z nią ściśle tajne dokumenty. Mimo tego rosyjskie władze do dzisiaj nie mogą sobie poradzić z wydarzeniami sprzed niemal 70 lat. W podręczniku dla dzieci klasy dziewiątej, wydaniu z 2007 roku, znajduje się taki oto wpis: (...) Jak się dowiedziano, za zgodą Stalina rozstrzelano 14 tys. 700 wziętych do niewoli polskich oficerów, byłych dziedziców, fabrykantów jako elementy wrogie władzy radzieckiej. Nie tylko zresztą dzieci wprowadza się nadal w błąd. Niezawisimaja Gazeta z lutego 2008 (!) próbuje wykazać, że zbrodni dokonali Niemcy, bo przecież Rosjanie do wiązania ofiarom rąk używali innego rodzaju sznurka (sic!). W 2004 roku prokuratura rosyjska odmówiła prowadzenia śledztwa w sprawie mordu z powodu przedawnienia. Tyle, że zbrodnia ludobójstwa zgodnie z prawem międzynarodowym nie przedawnia się nigdy. Dla nich jednak pozbawienie życia 22 tys. ludzi nie jest ludobójstwem, ale zwykłym zabójstwem, które ulega przedawnieniu. Przy dostępności głównie takiego rodzaju wiedzy w Rosji nie ma szans, by w powszechnym odczuciu prawda ujrzała światło dzienne. Dlatego duże nadzieje wiąże się z wprowadzeniem Katynia do tamtejszych kin. Ma to nastąpić w marcu 2008r. Być może wówczas powszechniejsze będą opinie, jak ta historyczki Natalii Lebiediewy: Nie daj Boże, żeby coś takiego kiedykolwiek się powtórzyło. Po obejrzeniu Katynia znany dysydent Siergiej Kowaliow powiedział: Polacy, wybaczcie nam!. RESZTA ŚWIATA WOBEC KATYNIA Po dwuznacznej, delikatnie mówiąc, postawie Londynu i Waszyngtonu w czasie wojny sprawa katyńska stała się znaną zachodniej opinii publicznej za sprawą raportu komisji Kongresu USA z lat , jednoznacznie wskazującego prawdziwych sprawców. Współcześnie według związanej z tamtejszym środowiskiem twórczym Agnieszki Holland: Odbiór Katynia w USA był znacznie lepszy niż w Europie Zachodniej. Amerykanie są podatni na epicką formę opowiadania historii. Bardzo interesują się też II wojną światową. (...). W przeciwieństwie do Europy Zachodniej antykomunizm Amerykanów i ich stosunek do Stalina stał się jednoznaczny już bezpośrednio po II wojnie światowej. Ponoć największym zaskoczeniem jest dla amerykańskich widzów walka na dwa fronty, jaką Polacy musieli toczyć we wrześniu 1939r. Po obejrzeniu dzieła Wajdy Allan Starski, laureat Oscara za scenografię do Listy Schindlera, powiedział: Katyń jest obrazem znakomitym. No i fabuła jest przecież absolutnie przejmująca, klarowna i dramatyczna. Pomniki upamiętniające ofiary zbrodni z lasu pod Smoleńskiem znajdują się w wielu miejscach globu: w Londynie, Manchesterze, Leicester, Afryce, Australii, Azji, ale najwięcej można odnaleźć w Stanach Zjednoczonych, w tym imponujących rozmiarów 15-metrowy w Baltimore. Teraz dojdzie kolejny, chyba w większym stopniu niż poprzednie zapadający Amerykanom w pamięć. Będzie nim film Andrzeja Wajdy pt. Katyń. PO ZAKOÑCZENIU SEANSU W POLSKIM KINIE KA DORAZOWO ZALEGA CISZA. NIEKIEDY S YCHAÆ CICHY SZLOCH. TA- KIE REAKCJE PUBLICZNOŚCI PAMIÊTAM CHYBA TYLKO Z PASJI MELA GIBSONA. ALE PRZECIE KATYÑ BY PASJ, POLSK DROG KRZY OW. Cinematic tribute to Katyñ Katyñ by Andrzej Wajda has received nominations for American Academy Awards. It is a real story on The Katyñ massacre which was a mass execution of Polish citizens ordered by Soviet authorities. Estimates of the number of dead range from 15,000 to 21,000. The victims were murdered in the Katyn forest, the Kalinin and Kharkiv prisons and elsewhere. About 8,000 were officers taken prisoner during the 1939 invasion of Poland, the rest being Poles arrested for allegedly being intelligence agents, gendarmes, spies, saboteurs, landowners, factory owners, lawyers, priests and officials. Screening of Katyñ in Polish cinemas brings emotions and tears. Now owing to American Academy Awards all the world will have an opportunity to watch the film and realize what really happened in Katyñ in Full translation coming soon on 14

15 LINK POLSKA workshops TOMASZ TOMASZEWSKI DIGITAL PHOTOGRAPHY WORKSHOP 9-13 JULY 2008 BELFAST followed by exhibition in Ormeau Baths Gallery to request more information web:

16 LINKgaleria Wszystko zaczê³o siê dwa lata temu, kiedy zda³em sobie sprawê, e m³oda generacja polskich aktorów nie powiela talentu swoich poprzedników (kolegów po fachu). Mo e zwyczajnie spowodowane jest to ich m³odości¹, a mo e to ja siê starzejê. Ale jest na to jeszcze jedno bardziej wyczerpuj¹ce wyjaśnienie: ze wzglêdu na obecnie dominuj¹ce tendencje w przemyśle rozrywkowym nie oczekuje siê od aktorów tworzenia wielowymiarowych/ró - norodnych kreacji. Postaci, które kreuj¹ charakteryzuje pojedyncza cecha. Ich starsi koledzy stawali wobec bardziej wymagaj¹cej publiczności i mieli z tego powodu sposobnośæ lub wrêcz przymus rozwoju swojej scenicznej osobowości, a w yciu prywatnym swej indywidualności. Prezentowane zdjêcia to czêśæ cyklu, który do tej pory uda³o mi siê stworzyæ. Zdjêcia nie s¹ pozowane i s¹ wynikiem pod¹ ania za aktorami w wybranych momentach ich ycia. Kiedy by³o to mo liwe nalega³em na fotografowania w teatrach, ale poza scen¹. W aktorach, którzy spêdzili w tym środowisku oko³o 60 lat swojego ycia znikaj¹ oznaki sêdziwego wieku, gdy pozwoli im siê poczuæ zapach starych kulisów. Witold Krassowski (ur. 1956r.), absolwent Institut de Linguistique Generale, Université de Paris III, Sorbonne Nouvelle oraz lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie Warszawskim. Reporter tygodnika Przegl¹d Katolicki i agencji Network Photographers. Wspó³pracownik czasopism Der Spiegel, The Observer, The Independent, New Yorker, National Geographic i Gazety Wyborczej. Juror World Press Photo oraz jego laureat (1992 i 2003). Zwyciêzca Konkursu Polska Fotografia Prasowa (1994, 1995, 1996, 1997, 2000, 2003). Autor wystaw m.in. Powidoki z Polski o transformacji ustrojowej w Polsce w latach OLD POLISH ACTORS AKTORZY STARSZEGO POKOLENIA Witold Krassowski It all begun two years ago with the growing realisation that the new generation of Polish actors somehow didn t match the talent of the old dinosaurs. It might be that they are simply young, it might also be that I am growing old. But there is a more complex explanation as well: under the influence of the dominating tendencies of the entertainment industry they are not supposed to develop multi faceted personalities, their creations are based on a single characteristic. Their old colleagues were facing in their prime a more challenging public and had therefore - or were even forced to develop full personalities on stage and strong individualities in private. The following set presents a selection of work carried out so far. The pictures are never staged and result from following the models in few moments in their lives. When practical I insisted on photographing inside theatres, off stage. The actors that spent some sixty years in this environment loose all vicissitudes of age when allowed a sniff of the stale air of the coulisses.

17

18 LINKreporta Osi¹gn¹æ cel Wszystko po to, aby stworzyæ sobie solidn¹ podstawê mówi Artur takie otwarte furtki, inwestycja w siebie tekst i zdjêcia Pawe³ Bruger POLAK W KAWIARNI Umówiłem się z Arturem na spotkanie w jednej z kawiarni w Student s Union. Jak cię poznam? pytam mojego rozmówcę przez słuchawkę telefonu. Poznasz na pewno, będę jedynym Polakiem siedzącym w kawiarni. Nie miałem już wątpliwości, że się spotkamy. Wchodząc do kawiarni kątem oka widzę dwóch ludzi rozmawiających ze sobą po angielsku. Przepraszam! My chyba jesteśmy umówieni słyszę za plecami. Czy moja polskość aż tak się rzuca w oczy? Pomyślałem mimochodem. Poznaję Artura uśmiechniętego młodego studenta, który przyleciał do Belfastu na rok, aby zarobić trochę na studia w Polsce i wracać. Było to już trzy lata temu. Od tamtego czasu plany trochę się zmieniły... Artur jest teraz studentem informatyki na Queen s University w Belfaście, w ramach wymaganych na studiach praktyk pracuje w amerykańskiej, jednej z największych na świecie, firmie ubezpieczeniowej. Jest tutaj informatykiem, pobiera normalną pensję. Pełni również funkcję w samorządzie studenckim jest przedstawicielem studentów zagranicznych. Jakby jeszcze miał mało zajęć, robi wieczorowy kurs z zarządzania i marketingu, a w wakacje wyjeżdża za granicę na obozy szkoleniowe jako instruktor strzelania (dzięki temu miał okazję zwiedzić USA, w ostatnie wakacje był również na Krecie). Wszystko po to, aby stworzyć sobie solidną podstawę mówi takie otwarte furtki, inwestycja w siebie. Chociaż do kraju chciałby kiedyś wrócić, to najbliższej, i tej nawet trochę dalszej, przyszłości z ojczyzną nie wiąże. Przede wszystkim Artur chciałby dostać brytyjski paszport, który otworzy przed nim wiele możliwości, dlatego zamierza pozostać tu co najmniej 5 lat. Próbowałem załatwić sobie letnie praktyki w Polsce, w firmie informatycznej, o 18

19 LINKreporta o aby w przyszłości być może podjąć pracę w kraju mówi jednak albo oferowano mi praktyki darmowe, albo zainteresowania nie było wcale. Najprawdopodobniej po studiach podejmę pracę w firmie, w której pracuję teraz. Jeśli nie, to poszukam pracy w Londynie. Na uczelni Artur rodaków spotyka niewielu. W porównani np. z Chińczykami jest nas tu znikomy procent, jak 20 do 600. Większość rodaków przyjeżdża tutaj studiować dzięki programom wymiany studentów, takim jak Erasmus. Zdarza się jednak coraz częściej, że przychodzą po prostu z ulicy, składają aplikację i zaczynają studia. Jak Artur. Będąc na studiach, jeszcze w Polsce, nasz bohater postanowił wziąć urlop dziekański i wyjechać na Wyspy, aby zarobić pieniądze na dokończenie studiów w kraju. Pracę w Belfaście znalazł jeszcze w Polsce. Po przyjeździe agencja zatrudniła go w chłodni jednej z dużych sieci sklepów spożywczych. Tutaj spotkał się z nie najlepszym traktowaniem obcokrajowców przez niektórych lokalnych pracowników. Rasizm jest karalny, więc oficjalnie w zakładzie tym go nie było, a jednak... To doświadczenie zmobilizowało Artura do rozpoczęcia studiów. Okazało się, że z jego przyjęciem na uniwersytet nie było żadnych problemów. STUDIA CZY KURSY? W Irlandii Północnej są dwa uniwersytety: Quenn s University oraz University of Ulster. Z moich rozmów z Arturem oraz z przedstawicielami Ulster University wynika, że niewielu naszych rodaków tutaj na nich studiuje, choć są one na obcokrajowców otwarte. Tylko w tym roku zarejestrowanych na University of Ulster studentów z Polski jest 12. Dlatego uczelnia ta planuje zorganizowanie tzw. drzwi otwartych dla społeczności polskiej, aby zachęcić naszych rodaków do studiowania (najbliższe odbędą się 30 kwietnia). Co jest przyczyną tak małej popularności studiów wśród Polaków na emigracji? Być może wysokie opłaty. Każdy student, który znajduje się w trudnej sytuacji materialnej może jednak ubiegać się o pokrycie kosztów kształcenia, dla pozostałych są preferencyjne kredyty studenckie. Może więc przyczyną jest brak możliwości pogodzenia studiów z pracą, może rodacy chętniej się doszkalają na wieczorowych kursach zawodowych. Uniwersytety wprawdzie oferują studia wieczorowe, ale największą ilość wszelkiego rodzaju kursów zawodowych, nie tylko języka angielskiego, znajdziemy w Belfast Metropolitan College. Wygląda na to, że tam naszych rodaków można spotkać zdecydowanie częściej. TOWARZYSTWO MIESZANE Z PRZEWAG POLSKIEGO W mojej grupie towarzystwo jest bardzo międzynarodowe mówi Bartek, uczęszczający na kurs języka angielskiego w Belfast Metropolitan College już od 1,5 roku ale to pewnie dlatego, że jesteśmy na wyższym levelu. W poprzednich semestrach rodaków miałem zdecydowaną większość. Zdarza się, że np. w 15-osobowej grupie może być 10 Polaków, a pozostali to Czesi, Słowacy, czasem jakiś Hiszpan. Wszyscy wiedzą, że bez angielskiego sobie tutaj nie poradzisz tak, jakbyś chciał motywuje swoją naukę Bartek a jeśli w dodatku myślisz, aby później trochę podróżować po świecie, to tym bardziej przyda ci się angielski udokumentowany dyplomem. Pozwala to również na podjęcie pracy w zagranicznej firmie. Choć mój rozmówca pracuje w jednej z fabryk na Donegalu w Belfaście, to jednak do zagadnienia rozwoju zawodowego podchodzi z dużym dystansem. Trudno mówić o rozwoju zawodowym w tej firmie mówi mam ambicje i nie chcę spędzić swojego życia obsługując jakąś maszynę. Na co dzień spotykam ludzi, którzy właśnie całe swoje życie poświęcili pracując w tej fabryce i widzę jacy są nieszczęśliwi. Dlatego traktuję pracę tam, jako środek do osiągnięcia celu. Zarobki pozwalają mi odłożyć trochę pieniędzy, dzięki którym w przyszłym roku chciałbym spędzić 4 miesiące na podróżowaniu po Azji. To jest mój sposób na najbliższą i, mam nadzieję, również tę dalszą przyszłość. Brzmi to trochę tajemniczo. W styczniu nasz bohater był w Tajlandii na trzytygodniowych wakacjach, podczas których zdobył podstawowe uprawnienia płetwonurka. Zakochałem się w nurkowaniu ekscytuje się Bartek i dlatego w przyszłym roku, podczas planowanej podróży po Azji, zamierzam ukończyć kolejne stopnie kursu, aby potem pracować jako instruktor nurkowania np. w Tajlandii. Wraz z moją dziewczyną planujemy zwiedzić również Kambodżę, Laos, Wietnam i być może nawet Chiny. Spotkałem tam wielu wspaniałych ludzi, turystów również z Polski, dla których sposób na życie to nie tylko siedzenie w biurze czy, tym bardziej, w fabryce od 8 do 16. Oni potrafią podróżować całymi miesiącami, a nawet latami, bo życie w Azji nie jest drogie. Generalnie przelicznik jest taki, że za 4 miesiące pracy i oszczędzania w UK można przeżyć rok np. w takiej Tajlandii. Dlatego właśnie jeszcze tu jestem, przez ten czas chcę uczyć się angielskiego, możliwie jak najintensywniej. Do Polski pewnie też będę podróżował, powrotu na stałe jednak nie przewiduję podsumowuje Bartek. FAJNY UK AD Zarówno Bartka, jak i Artura łączy chęć do nauki, jako inwestycji dającej w przyszłości wymierne korzyści. Niekiedy jednak rodacy robią różne kursy, bo mają dużo wolnego czasu po pracy, który wolą zagospodarować z pożytkiem. Znam Polaków, którzy uczą się języka arabskiego mówi Bartek nie pytaj mnie dlaczego. Może z nudów? Jesteśmy chyba narodem, który lubi się uczyć, bo jesteśmy do tego przyzwyczajeni jeszcze z kraju. Poziom edukacji w Polsce jest przecież znacznie wyższy niż w UK. Niektórzy przyjechali tu, aby się uczyć, niektórzy, aby pracować, a niektórzy, aby robić i to i to, no i to jest chyba fajny układ podsumowuje mój rozmówca. Dlaczego więc tak niewielu z nas można spotkać na tutejszych uniwersytetach? 19

20 ZAINWESTUJ wsiebie Popraw swoją perspektywę na przyszłość z naszymi kursami! Kwalifikacje uzyskane na Ulster University mogą zaowocować lepiej płatną pracą, większymi szansami na rozwój kariery oraz perspektywą lepszych zarobków w przyszłości. Wieczór informacyjny: 30 kwietnia, godz.: 17:00 19:00 Belfast Campus York Street, Belfast Będziesz miał szansę dowiedzieć się więcej o naszym Uniwersytecie, oferowanych kursach, honorowaniu kwalifikacji i tytułów naukowych zdobytych na polskich uczelniach oraz o wzroście swoich możliwości zawodowych. KONTAKT Tel.: +44 (0) improve@ulster.ac.uk